KIO 3105/22 WYROK dnia 8 grudnia 2022 r.

Stan prawny na dzień: 17.03.2023

Sygn. akt KIO 3105/22 

WYROK 

  z dnia 8 grudnia 2022 r.  

Krajowa Izba Odwoławcza  -   w składzie: 

Przewodniczący:   Anna Osiecka-Baran 

Protokolant:   

Klaudia Kwadrans 

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 5 grudnia 

2022 r. w Warszawie odwołania wniesionego  

do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 23 listopada 2022 r. przez wykonawcę A. J. 

prowadzącego  działalność  gospodarczą  pod  firmą  Przedsiębiorstwo  Budowlane 

„KOBUD"  A.  J.  z  siedzibą  w  Środzie  Śląskiej  w postępowaniu  prowadzonym  przez 

zamawiającego  Gminę  Wałbrzych  -  Zarząd  Dróg,  Komunikacji  i  Utrzymania  Miasta  w 

Wałbrzychu 

przy 

udziale 

wykonawcy 

R.K. 

prowadzącego 

działalność 

gospodarczą  

pod 

firmą 

Przedsiębiorstwo 

Usługowo-Budowlane 

R. 

K. 

siedzibą  

Kamieńcu  Ząbkowickim,  zgłaszającego  przystąpienie  do  postępowania  odwoławczego  

po stronie zamawiającego 

orzeka: 

Uwzględnia  odwołanie  w  zakresie  naruszenia  art.  226  ust.  1  pkt  8  w  związku  

z  art.  224  ust.  6 

ustawy Prawo  zamówień  publicznych  i  nakazuje zamawiającemu  

w  odniesieniu  do  zadania  1

:  unieważnienie  czynności  wyboru  oferty 

najkorzystniejszej  oraz  powtórzenie  czynności  badania  i  oceny  ofert,  

w  tym  odrzucenie  oferty 

złożonej  przez  R.  K.  prowadzącego  działalność 

gospodarczą 

pod 

firmą 

Przedsiębiorstwo 

Usługowo-Budowlane 

R.K. 

z  siedzibą  w  Kamieńcu  Ząbkowickim  oraz  oferty  złożonej  przez  R.  Z. 

prowadzącego 

działalność 

gospodarczą 

pod 

firmą 

Przedsiębiorstwo  

Usługowo-Budowlane  R.  Z.  z  siedzibą  w  Wałbrzychu  na  podstawie  

art.  226  ust.  1  pkt  8  w  związku  z  art.  224  ust.  6  ustawy  Prawo  zamówień 

publicznych.  

Oddala odwołanie w pozostałym zakresie. 


Kosztami  postępowania  obciąża  Zamawiającego  w  części  1/2    i  Odwołującego  w 

części 1/2 i:  

zalicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 10 000 zł 00 gr (słownie: 

dziesięć  tysięcy  złotych  zero  groszy)  uiszczoną  przez  Odwołującego,  tytułem  wpisu  

od odwołania;  

zasądza  od  Zamawiającego  na  rzecz  Odwołującego  kwotę  6  800  zł  00  gr  (słownie: 

sześć  tysięcy  osiemset  złotych  zero  groszy)  stanowiącą  uzasadnione  koszty  strony, 

poniesione z tytułu wpisu od odwołania i wynagrodzenia pełnomocnika.  

Stosownie  do  art.  579  i  art.  580  ustawy  z  dnia  11  września  2019  r.  Prawo  zamówień 

publicznych  (Dz.  U.  z  2022  r.  poz.  1710  ze  zm.)  na  niniejszy  wyrok    -    w  terminie  14  dni  

od  dnia  jego  doręczenia  -  przysługuje  skarga  za  pośrednictwem  Prezesa  Krajowej  Izby 

Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Warszawie.  

Przewodniczący:   ……………………………………… 


Sygn. akt KIO 3105/22 

U z a s a d n i e n i e  

Gmina 

Wałbrzych  -  Zarząd  Dróg,  Komunikacji  i  Utrzymania  Miasta  w  Wałbrzychu, 

dalej  „Zamawiający”,  prowadzi  postępowanie  o  udzielenie  zamówienia  publicznego  pn. 
Rozbiórka  obiektów  gminnych  w  podziale  na  zadania.  Postępowanie  prowadzone  jest  na 

podstawie przepisów ustawy z dnia 11 września 2019 r. - Prawo zamówień publicznych (Dz. 

U.  z  2022  r.  poz.  1710 

ze  zm.),  dalej  „ustawa  Pzp”.  Ogłoszenie  o  zamówieniu  zostało 

zamieszczone  w  Biuletynie  Zamówień  Publicznych  w  dniu  11  października  2022  r.  pod 

numerem 2022/BZP 00387623/01.       

W dniu 5 grudnia 2022 r. wykonawca A. J. 

prowadzący działalność gospodarczą pod 

firmą  Przedsiębiorstwo  Budowlane  „KOBUD"  A.  J.  z  siedzibą  w  Środzie  Śląskiej,  dalej 

„Odwołujący”,  wniósł  odwołanie  w  zakresie  zadania  1,  zarzucając  Zamawiającemu 

naruszenie: 

1.  art.  226  ust.  1  pkt  8)  w  zw.  z  art.  224  ust.  1,  5  i  6  ustawy  Pzp 

przez  wybór  oferty 

Przedsiębiorstwa  Usługowo-Budowlanego  R.  K.  podlegającej  odrzuceniu  z  powodu 

zaoferowania w tej ofercie ceny rażąco niskiej w stosunku do przedmiotu zamówienia, a co w 

szczególności  wynika  z  wyjaśnień  złożonych  przez  Przedsiębiorstwo  Usługowo-Budowlane 

R.  K. 

wobec  wezwania tego  wykonawcy  przez  Zamawiającego  do  wyjaśnień  na  podstawie 

art.  224  ust.  1  ustawy  Pzp 

–  w  tym  z  uwagi  na:  brak  przedstawienia  dowodów  w  zakresie 

wyliczenia  ceny  (a  która  to  konieczność  wynika  nie  tylko  z  przepisów  i  orzecznictwa,  ale 

wskazał  na  nią  wprost  sam  zamawiający  w  treści  wezwania  z  8  listopada  2022  r.),  jak 

również  wobec  braku  przedstawienia  w  treści  wyjaśnień  poszczególnych  kosztów,  cen  i 

założeń  oraz  zaniżenia  poszczególnych  kosztów  (w  szczególności  w  zakresie  np.  kosztów 

utylizacji/recyklingu  gruzu  i  transportu  na  wskazane  przez  Zamawiającego  wysypisko, 

kosztów  utylizacji  drewna,  utylizowanych  odpadów,  np.  gruz  i  papa,  pominięcie  w 

zestawieniu  kosztów  zakupu  ziemi,  kosztów  wynagrodzeń,  w  tym  stawki,  liczby  osób, 

stanowiska),  czy  też  oparcie  się  jedynie  na  zapewnieniu  ww.  wykonawcy  o  rzekomym 

doświadczeniu,  co  w  żaden  sposób  nie  dowodzi  o  prawidłowości  oferty,  nadto  złożone 

wyjaśnienia  są  lakoniczne  i  w  żaden  sposób  nie  potwierdzają  rynkowości  przyjętych  cen  i 

kosztów  –  w  konsekwencji  czego  wykonawca  nie  obalił  domniemania,  że  zaoferowano 

rażąco  niską  cenę,  a  co  za  tym  idzie  doszło  do  nieuzasadnionego  zaniechania 

Zamawiającego  odrzucenia  oferty  wykonawcy,  którego  wyjaśnienia  wraz  z  dowodami  nie 

uzasadniają podanej w ofercie ceny oraz istotnych części składowych ceny; 


2.  art.  226  ust.  1  pkt  8)  w  zw.  z  art.  224  ust.  1,  5  i  6  ustawy  Pzp  przez  zaniechanie 

odrzucenia  oferty  wykonawcy  Przedsiębiorstwa  Usługowo-Budowlanego  R.  Z.,  w  sytuacji 

gdy zaoferowana w ofercie cena jest rażąco niska w stosunku do przedmiotu zamówienia, a 

co  w  szczególności  wynika  z  wyjaśnień  złożonych  przez  Przedsiębiorstwo  Usługowo-

Budowlane R. Z. 

wobec wezwania Zamawiającego na podstawie art. 224 ust. 1 ustawy Pzp 

–  w  szczególności  z  uwagi  na  brak  przedstawienia  jakichkolwiek  dowodów,  w  tym  braku 

dowodów w zakresie wyliczenia ceny (a która to konieczność wynika nie tylko z przepisów i 

orzecznictwa, ale wskazał na nią wprost sam zamawiający w treści wezwania z 8 listopada 

2022  r.),  jak  również  wobec  braku  przedstawienia  w  treści  wyjaśnień  poszczególnych 

kosztów,  cen  i  założeń  oraz  oparcie  się  na  zapewnieniu  ww.  wykonawcy  o  rzekomym 

doświadczeniu – a przez co wyjaśnienia te nie obaliły domniemania, że zaoferowano rażąco 

niską cenę, a wręcz ją potwierdzają; 

3.  art.  226  ust.  1  pkt  5)  w  zw.  z  art.  16  ust.  1  ustawy  Pzp  przez  brak  odrzucenia  oferty 

Przedsiębiorstwa  Usługowo-Budowlanego  R.  K.  i  oferty  złożonej  przez  wykonawcę 

Przedsiębiorstwo  Usługowo-Budowlane  R.Z.a  podlegającej  odrzuceniu  z  powodu 

niezgodności tej oferty z warunkami zamówienia określonymi treścią specyfikacji warunków 

zamówienia z załącznikami (w tym projektowanymi postanowieniami umownymi - § 2), a co 

potwierdza treść wyjaśnień złożonych przez Przedsiębiorstwo Usługowo-Budowlanego R. K. 

i  Przedsiębiorstwo Usługowo-Budowlanego R.  Z.  z  których to wynika, że  wykonawcy  ci  nie 

uwzględnili wszystkich obowiązków mających spoczywać na wykonawcy, w szczególności w 

zakresie  wywozu  i  przekazaniu  wyselekcjonowanych  odpadów  budowlanych  powstałych  w 

trakcie  realizacji  umowy  do  odzysku  lub  unieszkodliwienia  na  składowisko  wskazane  przez 

Zamawiającego,  kosztów  zaplecza  socjalnego  czy  też  kosztów  utylizacji,  kosztów  zakupu 

hummusu  - 

a przez co złożone oferty nie obejmują wszystkich elementów składających się 

na przedmiot zamówienia, co winno skutkować ich odrzuceniem; 

4.  art.  16  ustawy  Pzp 

przez  przeprowadzenie  postępowania  o  udzielenie  zamówienia 

publicznego  w  sposób  niezapewniający  zachowania  uczciwej  konkurencji,  równego 

traktowania wykonawców, proporcjonalności i przejrzystości. 

Odwołujący wniósł o uwzględnienie odwołania w całości, nakazanie Zamawiającemu: 

unieważnienia  czynności  wyboru oferty  najkorzystniejszej;  powtórzenia  czynności  badania i 

oceny  ofert  w  postępowaniu,  w  tym  odrzucenia  oferty  Przedsiębiorstwa  Usługowo-

Budowlanego R.K.i oferty 

Przedsiębiorstwa Usługowo-Budowlanego R. Z.. 

Do  postępowania  odwoławczego  po  stronie  Zamawiającego  w  ustawowym  terminie 

przystąpił wykonawca R.K. prowadzący działalność gospodarczą pod firmą Przedsiębiorstwo 


Usługowo-Budowlane  R.  K.  z  siedzibą  w  Kamieńcu  Ząbkowickim,  dalej  również 

„Przystępujący”. 

 Pismem  z  dnia  2  grudnia  2022 

r.  Zamawiający  złożył  odpowiedź  na  odwołanie, 

wnosząc o jego oddalenie.  

Uwzględniając  dokumentację  z  przedmiotowego  postępowania  o  udzielenie 

zamówienia  publicznego,  jak  również  biorąc  pod  uwagę  oświadczenia  i  stanowiska 

stron  oraz  uczestników  postępowania  odwoławczego,  złożone  w  pismach 

procesowych,  jak  też  podczas  rozprawy,  Izba  stwierdziła,  iż  odwołanie  zasługuje  na 

uwzględnienie w części. 

Izba  dopuściła  w  niniejszej  sprawie  dowody  z  dokumentacji  postępowania,  

w  szczególności  z:  protokołu  postępowania  o  udzielenie  zamówienia,  ogłoszenia  

o  zamówieniu,  specyfikacji  warunków  zamówienia,  ofert  wykonawców,  wyjaśnień 

Przystępującego  w  zakresie  rażąco  niskiej  ceny  oraz  wyjaśnień  R.  Z.prowadzącego 

działalność gospodarczą pod firmą Przedsiębiorstwo Usługowo-Budowlane R. Z.z siedzibą w 

Wałbrzychu,  informacji  o  wyborze najkorzystniejszej  oferty.  Izba  wzięła  również pod uwagę 

stanowiska  wyrażone  w  odwołaniu,  odpowiedzi  na  odwołanie,  piśmie  procesowym 

Przystępującego,  piśmie  procesowym  Odwołującego,  a także  oświadczenia  i  stanowiska 

stron  oraz  uczestnika  postępowania  odwoławczego  wyrażone  ustnie  do  protokołu 

posiedzenia i rozprawy w dniu 5 grudnia 2022 r.  

Izba ustaliła, co następuje. 

Przedmiotem  zamówienia  jest  rozbiórka  obiektów  gminnych.  Zgodnie  z  §2  wzoru 

umowy d

o obowiązków wykonawcy należy: 

a) 

przygotowanie i złożenie Zamawiającemu dokumentów (wymaganych przez PINB) do 

zgłoszenia rozbiórki obiektu,  

b) 

opracowanie planu BIOZ, 

c) 

protokolarne przejęcie od Zamawiającego terenu budowy, 

d) 

zagospodarowanie  te

renu  budowy  i  zaplecza  socjalnego  dla  potrzeb  własnych  – 

zgodnie z obowiązującymi w tym zakresie przepisami, 

e) 

przed  przystąpieniem  do  rozbiórki  opróżnienie  budynku  z  mebli  oraz  innych 

przedmiotów pozostałych w budynku i ich utylizacja, 

f) 

utrzymanie porz

ądku na terenie budowy w czasie realizacji robót, 

g) 

prowadzenie  prac  rozbiórkowych  z  zachowaniem  szczególnej  ostrożności  m.in. 

poprzez: 


zastosowanie  niezbędnych  środków  ochrony  indywidualnej  wszystkich  osób 

przebywających na terenie realizowanej rozbiórki, 

zastosowanie  ogrodzenia  z  paneli  pełnych  o  wysokości  min.  1,8  –  2.0 m.b.,  wygrodzenie 

stref  niebezpiecznych  uniemożliwiających  dostęp  osobom  postronnym  oraz  umieszczenie 

tablic ostrzegawczych i tablicy informacyjnej, 

wydzielenie składowiska materiałów z rozbiórki, tj. drewno, stal, gruz, 

zastosowanie specjalistycznych urządzeń przy ręcznym usuwaniu materiałów  

z rozbieranego budynku, np. zsuwnice pochyłe, rynny spustowe i in., 

-  w  celu  zmniejszenia  zapylenia 

–  zainstalowanie  zraszaczy  na  wszystkich  stanowiskach 

kruszenia muru i zaprawy, 

zabezpieczenie sąsiedniej zabudowy zgodnie z dokumentacją projektową oraz dodatkowo 

zastosować maty ochronne na ścianie sąsiedniego budynku (ul. Niepodległości 247)(w tym 

powiadomienie  właścicieli  sąsiednich  nieruchomości  o  zamiarze  przystąpienia  do  rozbiórki) 

oraz drzewostanu przed ewentualnym uszkodzeniem. 

h) 

uporządkowanie  terenu  po  zakończeniu  robót,  odtworzenie  ewentualnie 

uszkodzonych nawierzchni lub obiektów sąsiadujących, 

i) 

wyrównanie terenu po zakończonej rozbiórce, ułożenie 10 cm humusu oraz posianie 

trawy,  

j) 

wywóz  i  przekazanie  wyselekcjonowanych  odpadów  budowlanych  powstałych  w 

trakcie  realizacji  umowy  do  odzysku  lub  unieszkodliwienia  na  składowisko  wskazane  przez 

Zamaw

iającego, gruz przed wywozem powinien być rozdrobniony, 

k) 

zapewnienie kierownika rozbiórki zgodnie z wymaganymi uprawnieniami, 

l) 

opracowanie geodezyjnej  inwentaryzacji  powykonawczej terenu  z  aktualizacją mapy 

zasadniczej wraz ze zgłoszeniem likwidacji obiektu w Biurze Geodezji, Kartografii i Katastru 

Nieruchomości Urzędu Miejskiego w Wałbrzychu, 

m) 

wykonanie projektu zmiany czasowej organizacji ruchu drogowego, wprowadzanej na 

czas  rozbiórki  obiektu  budowlanego,  w  tym  zgłoszenie  zajęcia  pasa  drogowego  do 

właściwego organu oraz poniesienie wszelkich kosztów z tym związanych. 

Izba  ustaliła,  że  szacunkowa  wartość  zamówienia  powiększona  o  podatek  VAT 

wynosi

ła  738  000,00  zł,  natomiast  średnia  arytmetyczna  cen  wszystkich  złożonych  ofert, 

które nie podlegają odrzuceniu na podstawie art. 226 ust. 1 pkt 1 i 10 ustawy Pzp, wynosiła 

407 642,01 zł.  


Przystępujący  podał  cenę  za  wykonanie  przedmiotu  zamówienia:  248  460,00  zł 

brutto,  tj.  o 

66,33%  niższą  od  szacunkowej  wartości  zamówienia  powiększonej  o  podatek 

VAT oraz  o 

39,05% niższą od średniej arytmetycznej cen wszystkich złożonych ofert, które 

nie podlegają odrzuceniu na podstawie art. 226 ust. 1 pkt 1 i 10 ustawy Pzp. Wykonawca R. 

Z. 

podał  cenę  za  wykonanie  przedmiotu  zamówienia:  269  862,00  zł  brutto,  tj.  o  63,43% 

niższą  od  szacunkowej  wartości  zamówienia  powiększonej  o  podatek  VAT  oraz  o  33,80% 

niższą  od  średniej  arytmetycznej  cen  wszystkich  złożonych  ofert,  które  nie  podlegają 

odrzuceniu na podstawie art. 226 ust. 1 pkt 1 i 10 ustawy Pzp.   

Pismem z dnia 8 listopada 2022 r. 

Zamawiający wezwał Przystępującego oraz p. R. 

Z. 

do złożenia wyjaśnień, w tym złożenia dowodów, w zakresie wyliczenia ceny na podstawie 

art.  224  ust.  2  pkt  1 

ustawy  Pzp.  Zamawiający  podnosił,  że  w  celu  ustalenia,  czy  złożona 

przez w

ykonawcę oferta zawiera rażąco niską cenę w stosunku do przedmiotu zamówienia, 

zwraca się o udzielenie wyjaśnień, w tym złożenia dowodów w  zakresie wyliczenia ceny, w 

szczególności w zakresie: 

zgodności  z  przepisami  dotyczącymi  kosztów  pracy,  których  wartość  przyjęta  do 

ustalenia  ceny  nie  może  być  niższa  od  minimalnego  wynagrodzenia  za  pracę  albo 

minimalnej  stawki  godzinowej,  ustalonych  na  podstawie  przepisów  ustawy  z  dnia  10 

października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę (Dz. U. z 2020 r. poz. 2207) lub 

przepisów  odrębnych      właściwych  dla  spraw,  z  którymi  związane  jest  realizowane 

zamówienie; 

zgodności  z  przepisami  z  zakresu  prawa  pracy  i  zabezpieczenia  społecznego, 

obowiązującymi  w miejscu, w którym realizowane jest zamówienie. 

W  odpowiedzi  na  powyższe,  Przystępujący  pismem  z  dnia  13  listopada  2022  r. 

przedłożył  wyjaśnienia  wskazując  na  szacunkowy  koszt  zadania,  który  nie  przekroczy 

169500,00 złotych brutto (pozostała kwota –78960,00 zł -stanowi przewidywany zysk) w tym:  

Koszty  pracownicze  wraz  z  dodatkiem  za  pracę  w  delegacji  6  osoby  x  ok.7000  zł  brutto 

(pensja  +  diety)  za  25  dni  robocze  (  minimalna  płaca  3010  zł  brutto  za  przepracowany 

miesiąc pracy)  -  42000 zł  pensja pracownika  – podstawa za  pełny  miesiąc:  3056  zł  netto - 

4000 zł brutto + składki będące po stronie pracodawcy 801 zł, diety za pracę w delegacji 25 x 

38  zł  za  dzień  pracy,  dieta  za  nocleg  nie  przysługuje  –  z  uwagi  na  niewielką  odległość  od 

siedziby firmy nie planuje zakwaterowania 

Koszt 

eksploatacji sprzętu –firma dysponuje całością sprzętu do wykonania zadania (paliwo, 

koszty eksploatacyjne, koszty dojazdu i przerzutu sprzętu,) – 75000 zł 

Koszt utylizacji / recyklingu gruzu i transportu na wskazane przez Zamawiającego wysypisko 

– 20000 zł 


koszt organizacji placu budowy (usunięcie ewentualnych zalegających śmieci, przygotowanie 

placu budowy) 

– 4000 zł 

koszt utylizacji innych odpadów porozbiórkowych(śmieci, papa itp) – 10000zł 

koszt obsługi budowy przez kierownika budowy - 2000 zł 

koszt inwentaryzacji geodezyjnej - 

1500zł 

projekt organizacji ruchu/zabezpieczenie sąsiednich posesji oraz zapewnienie komunikacji – 

7000 zł 

koszt uporządkowania terenu – 4000zł 

koszty pośrednie i wydatki nie dające się przewidzieć na etapie składania ofert – 4000 zł. 

Do wyjaśnień dołączono listę większych robót rozbiórkowych zrealizowanych w 2018 

– 2020 r. oraz Ewidencję Środków Trwałych – rok 2021 r.  

P.  R.Z. 

wskazał  natomiast,  że  sporządzając  ofertę  oparł  się  na  wiedzy  i 

doświadczeniu,  które  wynika  z  realizacji  podobnych  zadań,  wykonanych  w  latach  2012  — 

2021 w miejscowości Wałbrzych. Średnia cen na rozbiórki podobnego typu obiektów, wraz z 

usunięciem  i  utylizacją  gruzu,  zamykała  się  w  przedziale  29,90  do  34,30  PLN/m3  kubatury 

obiektu. Dla omawianego t

utaj zadania przyjęliśmy kwotę 34,82 PLN/m3 , biorąc pod uwagę 

miejsce realizacji, termin i technologię opisaną w SIWZ. Przygotowując ofertę przyjęliśmy do 

kalkulacji  minimaln

ą  stawkę  roboczogodziny  wg  aktualnie  obowiązujących  przepisów, 

ponadto samodzielnie przygotowujemy projekt tymczasowej organizacji ruchu ( zatrudniamy 

inżynierów  z  wymaganymi  uprawnieniami  )  co  znacząco  obniża  koszty  realizacji  zadania. 

Kalkulacja 

całościowa 

prac 

rozbiórkowych 

sporządzona 

została 

na 

bazie 

wewnątrzzakładowej  wyceny  pracy  sprzętu  i  środków  transportowych.  Posiadamy  znaczny 

park maszynowy oraz transportowy co pozwala wykonywać nam prace sprawnie i szybko, w 

całości  opierając  się  na  środkach  własnych,  bez  korzystania  z  usług  firm  zewnętrznych. 

Miejsce realizacji inwestycji 

leży zaledwie 5 km od siedziby firmy co przekłada się na dalszą 

redukcję  kosztów  związanych  z  powyższym  zadaniem.  Po  dokonaniu  wizji  lokalnej  oraz 

analizie  danych  w  SIWZ  (dokumentacji  projektowej),  szacujemy  odzysk  elementów 

drewnianych  na  poziomie  ok  35-4

0  m3,  które  to  elementy  mogą  zostać  oczyszczone  i 

posegregowane,  następnie  można  je  wykorzystać  do  bieżącej  działalności  firmy.  Daje  to 

określony  efekt  finansowy,  który  przełożyliśmy  również  na  cenę  oferty.  Zapewniamy,  że  w 

zaoferowanej  cenie  jesteśmy  w  stanie  wykonać  przedmiot  zamówienia  wg  wymagań 

Zamawiającego  nie  generując  dla  firmy  niebezpieczeństwa  nierentowności  kontraktu  czy 

możliwości niewykonania zadania w wymaganym terminie. 


Zamawiający  pismem  z  dnia  18  listopada  2022  r.  poinformował  wykonawców  o 

wyborze oferty najkorzystniejszej, za którą uznał ofertę Przystępującego. 

Uwzględniając powyższe, Izba zważyła, co następuje. 

W  pierwszej  kolejności  Izba  ustaliła,  że  nie  zaszła  żadna  z  przesłanek,  o  których 

stanowi art. 528 ustawy Pzp, skutkujących odrzuceniem odwołania.  

W  drugiej  kolejności  Izba  stwierdziła,  że  Odwołującemu  przysługiwało  prawo  do 

skorzystania  ze  środka  ochrony  prawnej,  gdyż  wypełniono  materialnoprawną  przesłankę 

interesu  w  uzyskaniu  zamówienia,  określoną  w  art.  505  ust.  1  ustawy  Pzp,  kwalifikowaną 

możliwością  poniesienia  szkody,  będącej  konsekwencją  zaskarżonych  w  odwołaniu 

czynności.  Izba  nie  podzieliła  argumentacji  Zamawiającego  co  do  braku  interesu 

Odwołującego  w  uzyskaniu  zamówienia.  Zamawiający  wskazywał,  że  cena  oferty  złożonej 

przez  Odwołującego  przekracza  kwotę,  którą  Zamawiający  zamierza  przeznaczyć  na 

realizację zamówienia.  

Izba  wskazuje,  że  interes  w  uzyskaniu  zamówienia  dotyczy  daty  wniesienia 

odwołania,  zatem  dalsze  hipotetyczne  czynności  zamawiającego,  zmierzające  do 

unieważnienia  postępowania,  w  przypadku  ustalenia,  że  cena  lub  koszt  najkorzystniejszej 

oferty  lub  oferta  z  najniższą  ceną  przewyższa  kwotę,  którą  zamawiający  zamierza 

przeznaczyć  na  sfinansowanie  zamówienia,  a  której  to  ceny  lub  kosztu  zamawiający  nie 

może  zwiększyć  (zresztą  Zamawiający  złożył  jedynie  oświadczenie  w  odpowiedzi  na 

odwołanie  oraz  na  rozprawie,  nie  poparte  żadnymi  dowodami),  nie  pozbawiają  wykonawcy 

środków  ochrony  prawnej.  Pojęcie  interesu  należy  traktować  co  do  zasady  szeroko,  a 

działanie  podmiotu  kwestionującego  wybór  oferty,  nawet  w  przypadku  gdy  oferta 

Odwołującego  przekracza  budżet  Zamawiającego,  prowadzi  do  zapewnienia  prawidłowego 

przebiegu postępowania.  

Ponadto, 

interesu  wykonawcy  w  uzyskaniu  kontraktu  nie  należy  odnosić  tylko  do 

„danego  postępowania",  ale  do  „danego  zamówienia".  Pojęcie  „danego  zamówienia”  jest 

więc  pojęciem  szerszym  od  pojęcia  samego  postępowania  o  udzielenie  zamówienia. 

Zamówienia  bowiem  można  udzielić  nie  tylko  w  wyniku  przeprowadzenia  jednego 

postępowania, ale tych postępowań może być więcej (wyrok w sprawie C-110/12 Fastweb, 

wyrok w sprawie C-689/13 PFE, wyrok w sprawie C-131/16 Archus et Gama). 

Dalej,  Izba,  uwzględniając  zgromadzony  w  sprawie  materiał  dowodowy,  w 

szczególności  zakres  zarzutów  podniesionych  w  odwołaniu,  doszła  do  przekonania,  iż  w 

niniejszym  postępowaniu  doszło  do  naruszenia  przez  Zamawiającego  przepisów  ustawy, 

które  miało  wpływ  lub  może  mieć  istotny  wpływ  na  wynik  postępowania  o  udzielenie 


zamówienia,  a  tym  samym,  na  podstawie  art.  554  ust.  1  ustawy  Pzp,  rozpoznawane 

odwołanie zasługiwało na uwzględnienie w części. 

Izba uznała, że potwierdził się zarzut naruszenia przez Zamawiającego art. 226 ust. 1 

pkt  8  w  związku  z  art.  224  ust.  6  ustawy  Prawo  zamówień  publicznych,  zgodnie  z  którymi 

o

drzuceniu, jako  oferta z  rażąco  niską ceną  lub  kosztem,  podlega oferta wykonawcy,  który 

nie  udzielił  wyjaśnień  w  wyznaczonym  terminie,  lub  jeżeli  złożone  wyjaśnienia  wraz  z 

dowodami nie uzasadniają podanej w ofercie ceny lub kosztu; zamawiający odrzuca ofertę, 

jeżeli zawiera rażąco niską cenę lub koszt w stosunku do przedmiotu zamówienia. 

Odwołujący  podnosił,  że  Przystępujący  nie  przedstawił  dowodów  w  zakresie 

wyliczenia ceny, a Zamawiający oparł się jedynie na zapewnieniach wykonawcy oraz istotnie 

zaniżył niektóre elementy, takie jak koszt utylizacji/recyklingu gruzu i transportu na wskazane 

wysypisko, koszt dowozu ziemi czy też utylizacji odpadów porozbiórkowych i drewna, koszty 

pracownicze.  Równocześnie  Odwołujący  podnosił,  że  także  wykonawca  R.Z.prowadzący 

działalność gospodarczą pod firmą Przedsiębiorstwo Usługowo-Budowlane R. Z. z siedzibą 

w  Wałbrzychu  nie  przedstawił  żadnych  dowodów  w  zakresie  wyliczenia  ceny,  oparł  się 

jedynie  na  zapewnieniach  oraz  nie  przedstawił  żadnych  założeń  w  odniesieniu  do  kosztów 

pracowniczych. 

W  ocenie składu orzekającego  z  powyższym  stanowiskiem  należy  się zgodzić.  Izba 

ustaliła,  że  Zamawiający  wezwał  Przystępującego    oraz  p.  R.Z.  do  udzielenia  wyjaśnień  w 

zakresie  rażąco  niskiej  ceny,  w  tym  złożenia  dowodów  dotyczących  wyliczenia  ceny, 

wymagaj

ąc  przy  tym  złożenia  dowodów  w    zakresie  wyliczenia  ceny,  w  szczególności  w 

zakresie: 1) 

zgodności z przepisami dotyczącymi kosztów pracy, których wartość przyjęta do 

ustalenia  ceny  nie  może  być  niższa  od  minimalnego  wynagrodzenia  za  pracę  albo 

minimalnej 

stawki  godzinowej,  ustalonych  na  podstawie  przepisów  ustawy  z  dnia  10 

października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę (Dz. U. z 2020 r. poz. 2207) lub 

przepisów  odrębnych      właściwych  dla  spraw,  z  którymi  związane  jest  realizowane 

zamówienie;  2)  zgodności  z  przepisami  z  zakresu  prawa  pracy  i  zabezpieczenia 

społecznego, obowiązującymi  w miejscu, w którym realizowane jest zamówienie. 

Przystępujący  pismem  z  dnia  13  listopada  2022  r.  udzielił  wyjaśnień,  wskazując  na 

szacunkowy koszt zadania

, który nie przekroczy 169500,00 złotych brutto (pozostała kwota –

78960,00 zł -stanowi przewidywany zysk) w tym:  

• 

Koszty  pracownicze  wraz  z  dodatkiem  za  pracę  w  delegacji  6  osoby  x  ok.7000  zł 

brutto (pensja + diety) za 25 dni robocze ( minimalna płaca 3010 zł brutto za przepracowany 

miesiąc pracy)  -  42000 zł  pensja  pracownika  – podstawa za  pełny  miesiąc:  3056  zł  netto - 

4000 zł brutto + składki będące po stronie pracodawcy 801 zł, diety za pracę w delegacji 25 x 


38  zł  za  dzień  pracy,  dieta  za  nocleg  nie  przysługuje  –  z  uwagi  na  niewielką  odległość  od 

siedziby firmy nie planuje zakwaterowania 

• 

Koszt  eksploatacji sprzętu  –firma  dysponuje  całością sprzętu  do  wykonania zadania 

(paliwo, koszty eksploatacyjne, koszty dojazdu i przerzutu sprzętu,) – 75000 zł 

• 

Koszt  utylizacji  /  recyklingu  gruzu  i  transportu  na  wskazane  przez  Zamawiającego 

wysypisko 

– 20000 zł 

• 

koszt  organizacji  p

lacu  budowy  (usunięcie  ewentualnych  zalegających  śmieci, 

przygotowanie placu budowy) 

– 4000 zł 

• 

koszt utylizacji innych odpadów porozbiórkowych(śmieci, papa itp) – 10000zł 

• 

koszt obsługi budowy przez kierownika budowy - 2000 zł 

• 

koszt inwentaryzacji geodezyjnej - 

1500zł 

• 

projekt  organizacji  ruchu/zabezpieczenie  sąsiednich  posesji  oraz  zapewnienie 

komunikacji 

– 7000 zł 

• 

koszt uporządkowania terenu – 4000zł 

• 

koszty pośrednie i wydatki nie dające się przewidzieć na etapie składania ofert – 4000 

zł. 

Niemniej, 

Przystępujący  poprzestał  w  wyjaśnieniach  na  wskazaniu  pewnych  kwot, 

która w ocenie składu orzekającego nie stanowią odpowiedzi na wezwanie Zamawiającego. 

Ponadto, 

Przystępujący  nie  uzasadnił  podstaw  skalkulowania  wynagrodzenia  w  danym 

wymiarze.  N

ie złożył wyjaśnień w zakresie kosztu utylizacji/recyklingu gruzu i transportu na 

wskazane  wysypisko,  kosztu 

dowozu  ziemi  czy  też  utylizacji  odpadów  porozbiórkowych  i 

drewna,  koszt

ów  pracowniczych.  Dopiero  w  zgłoszeniu  przystąpienia  do  postępowania 

odwoławczego wykonawca oświadczył, że kalkulowanie kosztów gruzu na składowisko było 

bezcelowe, bowiem wysypisko jest bezpłatne, należące do Zamawiającego, a drewno może 

być  sprzedane  jako  pełnowartościowy  materiał  opałowy.  Ponadto,  wskazał  za  ile  kupuje 

ziemię,  załączając  ofertę  na  sprzedaż  ziemi.  Przystępujący  nie  powinien  jednak 

przedstawiać  nowych  oświadczeń  na  potwierdzenie  prawidłowości  przedłożonej 

zamawiającemu  kalkulacji,  zwłaszcza  jeżeli  zawierałyby  one  nieznane  zamawiającemu  w 

dacie  rozstrzygnięcia  postępowania  informacje.  Dodatkowo  argumentacja  związana  z 

brakiem  ponoszenia  kosztów  wynajmu  przenośnego  ogrodzenia  jest  bezcelowa,  bowiem 

Zamawiający  winien  wiedzieć  na  etapie  przedłożonych  wyjaśnień,  które  elementy  z 

załączonego  wykazu  –  ewidencji  środków  trwałych  zostaną  wykorzystane  przy  realizacji 

niniejszego  zamówienia.  Zdarzyć  się  przecież  może,  że  wykazywany  park  maszynowy 

będzie wykorzystany do wykonywania czynności przy innych inwestycjach, realizowanych w 

tym 

samym 

czasie. 

Jeżeli 

okolicznością 

uprawdopodobniającą 

oszczędności 


Przystępującego  miało  być  przykładowo  otrzymanie  wynagrodzenia  za  odpady  w  punkcie 

odbioru 

należało przedstawić konkretne dowody na tę okoliczność. 

Jeżeli  zaś  chodzi  o  wyjaśnienia  p.  R.  Z.  należy  wskazać,  że  po  pierwsze  mają 

charakter ogólnikowy, lakoniczny, sama treść zawiera się na niespełna jednej stronie. Nadto, 

opierają się w zasadzie na zapewnieniu wykonawcy o wiedzy i doświadczeniu, nie zawierają 

żadnych  dowodów  w  zakresie  wyliczenia  ceny  i  nie  przedstawiają  analizy  kosztów  i 

poszczególnych  elementów  składających  się  na  zamówienie.  Jednocześnie  wykonawca  w 

zakresie kosztów pracowniczych nie przedstawił żadnych wyliczeń czy założeń co do liczby 

pracowników, a co za tym idzie kosztów wynagrodzeń. 

N

ależy wskazać, że profesjonaliści jakim niewątpliwie są wykonawcy biorący udział w 

niniejszym  postępowaniu,  ubiegający  się  i  uzyskujący  zamówienia  publiczne  zgodnie  z 

procedurami  określonymi  w  ustawie  Pzp,  powinni  mieć  świadomość,  iż  kierowane  do  nich 

wezwanie  w  trybie  art.  224  ust.  2  ustawy  Pzp  oznacza 

konieczność  wyjaśnienia  w  jak 

najszerszy sposób podstaw wyceny i kalkulacji całej ceny ofertowej i wykazania, że cena ta 

będzie  pokrywała  co  najmniej  wszystkie  koszty  związane  z  realizacją  zamówienia.  To  na 

wykonawcy,  do  którego  jest  kierowane  takie  wezwanie  spoczywa  ciężar  wykazania 

powyższego Zamawiającemu. To także na wykonawcy spoczywa obowiązek wykazania, że 

oferta nie zawiera rażąco niskiej ceny i to wykonawca ma najlepszą wiedzę, w jaki sposób 

kalkulował ofertę.  

Wykonawca 

będąc  więc  świadomym  charakteru  wynagrodzenia,  zakresu  i  rodzaju 

przedmiotu  zamówienia,  zastosowanej  przez  siebie  metody  kalkulacji  ceny,  a  przede 

wszystkim  znając  obowiązujące  przepisy  ustawy  Pzp,  a  także  jako  profesjonalista  na  tym 

rynku 

–  dysponując  wiedzą  co  do  orzecznictwa  kształtującego  interpretacje  wskazanych 

przepisów ustawy Pzp, powinien dochować należytej staranności przy formułowaniu swoich 

wyjaśnień,  uwzględniając  także okoliczność,  iż  wskazanie  kosztów  niepopartych  dowodami 

może istotnie wpłynąć na uznanie jego ceny ofertowej za nierynkową. 

Zgodnie  z  art.  537  pkt  1  ustawy 

Pzp  ciężar  dowodu,  że  oferta  nie  zawiera  rażąco 

niskiej  ceny  spoczywa  na  wykonawcy,  który  ją  złożył,  jeżeli  jest  stroną  albo  uczestnikiem 

postępowania odwoławczego. W konsekwencji należy przyjąć, że rolą Przystępującego jest 

udowodnienie przed Izbą, że złożone wyjaśnienia były prawidłowe, a tym samym  że decyzja 

zamawiającego  o  uznaniu  jego  oferty  za  najkorzystniejszą  była  prawidłowa.  Przystępujący 

nie  powinien  jednak  przedstawiać  nowych  dowodów  na  potwierdzenie  prawidłowości 

przedłożonej  zamawiającemu  kalkulacji,  zwłaszcza  jeżeli  zawierałyby  one  nieznane 

zamawiającemu w dacie rozstrzygnięcia postępowania informacje. 

Zatem,  przedstawione  wraz 

ze  zgłoszonym  przystąpieniem  dodatkowe  argumenty 

winny  zostać  załączone  do  wyjaśnień.  Tym  bardziej,  że  biorąc  pod  uwagę,  że  wezwanie 


kierowane  jest  do  profesjonalnego  uczestnika  obrotu  gospodarczego,  wobec  które 

stosowany  jest  miernik  podwyższonej  staranności  (art.  355  §  2  Kodeksu  cywilnego), 

Przystępujący  winien zdawać sobie  sprawę,  że na  potwierdzenie realności  poszczególnych 

cen  zobowiązany  jest  dołączyć  dowody.  Niewątpliwie  działaniem  błędnym  jest 

kompletowanie  dowodów  na  etapie  postępowania  odwoławczego,  a  nie  przesłanie  ich  w 

terminie  wskazanym  w  wezwaniu  do  wyjaśnień.  Wszelkie  informacje  przedstawione  przez 

wykonawcę muszą  być  znane  zamawiającemu  na  konkretnym  etapie  postępowania,  celem 

umożliwienia  mu  podjęcia  decyzji  co  do  ewentualnego  odrzucenia  oferty.  Rozprawa  przed 

Krajową  Izbą  Odwoławczą  nie  może  stanowić  kolejnego  etapu  procedury  określonej  w  art. 

224 ustawy Pzp.  

Izba  oceniając  wyjaśnienia  w  zakresie  rażąco  niskiej  ceny  złożone  przez 

Przystępującego oraz wykonawcę R. Z. stwierdza, że składały się one wyłącznie z wyjaśnień 

oraz  kalkulacji,  bez  wskazania  dowodów  mających  potwierdzać  prezentowane  stanowisko. 

Brak  załączenia  dowodów  obciąża  wykonawcę,  skutkiem  czego  jest  zazwyczaj  odrzucenie 

jego  oferty.  W  niniejszym  stanie  faktycznym 

Przystępujący  i  p.  R.  Z.  już  po  otwarcia  ofert 

mogli 

stwierdzić,  że  ich  cena  jest  niższa  o  30%  od  wartości  zamówienia  oraz  od  średniej 

ar

ytmetycznej  cen  wszystkich  złożonych  ofert  niepodlegających  odrzuceniu,  a  co  za  tym 

idzie przewidzieć, że Zamawiający wystosuje wezwanie w trybie art. 224 ust. 2 ustawy Pzp.  

W kontekście powyższych wyjaśnień należy ponownie przypomnieć, iż każdorazowo 

pun

ktem  wyjścia  dla  oceny  wyjaśnień  w  przedmiocie  rażąco  niskiej  ceny  winna  być  treść 

samego wezwania. To wezwany wykonawca, wszelkimi niezbędnymi środkami, dostępnymi 

w  danej  sprawie  i  uzasadnionymi  w  konkretnym  stanie  faktycznym,  powinien  wykazać 

zamawiającemu, że jego oferta nie zawiera ceny rażąco niskiej. Jak zwrócił bowiem uwagę 

Sąd Okręgowy w Rzeszowie w uzasadnieniu wyroku z dnia 18 kwietnia 2012 r. w sprawie o 

sygnaturze  akt  I  Ca  117/12: 

istnieje  domniemanie  poprawności  kalkulacji  ceny  zawartej  w 

ofercie  wykonawcy,  jak  i  domniemanie  co  do  tego,  że  nie  ma  ona  charakteru  ceny  rażąco 

niskiej. Z chwilą wezwania przez zamawiającego (skarżącego) wykonawcy (...) w trybie art. 

90 ust. 1 p.z.p. w d

niu 1.12.2011 r. powyższe domniemanie zostało obalone. Orzeczenie to 

co  prawda  wydane  zostało  na  gruncie  przepisów  poprzednio  obowiązujących,  niemniej 

pogląd w nim wyrażony zachowuje swoją aktualność.  

W związku z powyższym Zamawiający winien uznać, że oferta Przystępującego i p. 

R. Z. 

winna zostać odrzucona. Po stronie wezwanego do wyjaśnień wykonawcy aktualizował 

się obowiązek  wyczerpującego  udzielenia odpowiedzi  na  pytania Zamawiającego.  Przepisy 

ustawy  Pzp  nakładały  więc  na  wykonawcę  konkretne  obowiązki,  którym  nie  sprostał. 

Okoliczność,  że  wyjaśnienia  te  były  niepełne  czyni  je  nierzetelnymi.  W  tej  sytuacji,  istniały 


podstawy do odrzucenia oferty wykonawcy przez Zamawiającego, z uwagi na niewykazanie,  

że przedłożona oferta nie zawiera rażąco niskiej ceny. 

Izba nie uwzględniła natomiast zarzutu naruszenia art. 226 ust. 1 pkt 5 ustawy Pzp, 

wyrażającego się w zaniechaniu odrzucenia oferty  Przystępującego oraz wykonawcy R. Z., 

podczas  gdy  oferty  ww.  wykonawc

ów  są  niezgodne  z  warunkami  zamówienia.  W  petitum 

o

dwołania  wskazano  jedynie,  że  cena  oferty  nie  zawiera  wszystkich  elementów,  jakie 

Zamawiający  wskazał  w  opisie  przedmiotu  zamówienia.  Izba  uznała,  iż  zarzut  ten  został 

przez  Odwołującego  wadliwie  skonstruowany,  bowiem  skoro  twierdził,  że  oferta  nie  była 

zgodna z 

warunkami zamówienia, to winien był wskazać konkretne postanowienia zawarte w 

dokumentach  postępowania  i  zestawić  je  z  ofertą  konkurencyjnego  wykonawcy.  Dopiero  w 

wyniku  takiego  porównania,  można  byłoby  rozpatrywać,  czy  rzeczywiście  do  niezgodności 

doszło i czy naruszenia niniejsze są istotne. Tymczasem zarzut ten nie został w odwołaniu 

nie tylko 

należycie uzasadniony, ale też nie został w zasadzie rozwinięty.  

Biorąc pod uwagę powyższe, orzeczono jak w sentencji. 

O  kosztach  postępowania  odwoławczego  orzeczono  stosownie  do  wyniku  

na podstawie art. 575 ustawy Pzp oraz w oparciu o przepisy rozporządzenia Prezesa Rady 

Ministrów  z  dnia  30  grudnia  2020  r.  w  sprawie  szczegółowych  rodzajów  kosztów 

postępowania odwoławczego, ich rozliczania oraz wysokości i sposobu pobierania wpisu od 

odwołania  

(Dz. U. z 2020 r. poz. 2437).  

Izba uwzględniła jeden, spośród dwóch zasadniczych zarzutów 

sformułowanych  w  treści  złożonego  odwołania.  Z  uwagi  na  powyższe,  obciążyła  kosztami 

postępowania odwołującego i zamawiającego w części 1/2. W poczet kosztów postępowania 

odwoławczego  zaliczono  uiszczony  wpis  w  kwocie  10  000,00  zł  i  zasądzono  od 

Zamawiającego na rzecz Odwołującego kwotę 6 800,00 zł, stanowiącą uzasadnione koszty 

strony, zasądzając połowę wpisu od odwołania i połowę wynagrodzenia pełnomocnika tj. w 

takiej części, w jakiej zasadne okazały się zarzuty odwołania. 

Przewodniczący:      ………………………………