KIO 3671/21 WYROK dnia 13 stycznia 2022 roku

Sygn. akt: KIO 3671/21 

WYROK 

z dnia 13 stycznia 2022 roku 

Krajowa Izba Odwoławcza – w składzie: 

Przewodniczący:      Danuta Dziubińska 

Protokolant:            

Aldona Karpińska 

po  rozpoznaniu  na  rozprawie  w  dniu  11 

stycznia  2022  r.  w  Warszawie  odwołania 

wni

esionego  do  Prezesa  Krajowej  Izby  Odwoławczej  w  dniu    20  grudnia  2021  r.  przez 

wykonawcę  CertusVia  Spółka  z  ograniczoną  odpowiedzialnością  z  siedzibą  w 

Warszawie

,  ul.  Świętokrzyska  14,  00-050  Warszawa  w  postępowaniu  prowadzonym  przez 

PKP  Polskie  Linie  Kolejowe  S

półka  Akcyjna  z  siedzibą  w  Warszawie,  ul.  Targowa  74, 

03-734 Warszawa 

orzeka: 

Oddala odwołanie; 

Kosztami  postępowania  obciąża  odwołującego:  CertusVia  Spółka  z  ograniczoną 

odpowiedzialnością z siedzibą w Warszawie, i: 

zalicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 15 000 zł 00 gr (słownie: 

piętnaście tysięcy złotych zero groszy) uiszczoną przez odwołującego tytułem wpisu od 

odwołania. 

Stosownie do  art.  579 ust.  1 i  art.  580  ust.  1  i  2  ustawy  z  dnia 11  września 2019  r.  Prawo 

zamówień publicznych (Dz. U. z 2021 r. poz. 1129 ze zm.) na niniejszy wyrok  -  w terminie 

14  dni  od  dnia  jego  doręczenia  -  przysługuje  skarga  za  pośrednictwem  Prezesa  Krajowej 

Izby Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Warszawie. 

Przewodniczący:      …………………………. 

Sygn. akt KIO 3671/21 

U z a s a d n i e n i e 

PKP  Polskie  Linie  Kolejowe  S.A. 

(dalej:  Zamawiający”)  prowadzi  w  trybie  przetargu 

nieograniczonego  na  podstawie  ustawy  z  11  września  2019  r.  -  Prawo  zamówień 

publicznych (tj. Dz. U. z 2021 r. poz. 1129 ze zm.), dalej:  

„Pzp”, postępowanie o udzielenie 

zamówienia publicznego pn. : "Budowa drugiego toru kolejowego wraz z przeprawą mostową 

na rzece Warcie na odcinku linii kolejowej nr 354 od posterunku odgałęźnego Oborniki Wlkp. 

Most  do  stacji  Oborniki  Wlkp.",  numer  referencyjny:  9090/1REZA5/18227/05038/21/P. 

Wartość  szacunkowa  zamówienia  została  określona  na  kwotę  przekraczającą  progi  unijne. 

Ogłoszenie  o  zamówieniu  zostało  opublikowane  24  września  2021  r.  w    Dzienniku 

Urzędowym Unii Europejskiej pod numerem: 2021/S 186-485112. 

Zamawiający  w  dniu  10  grudnia  2021  r.  zawiadomił  wykonawców    o  dokonaniu 

czynności  odrzucenia  oferty  wykonawcy    CertusVia  Sp.  z  o.o.  oraz  odtajnienia  informacji 

zawartych w złożonych przez tego wykonawcę wyjaśnieniach, zastrzeżonych jako tajemnica 

przed

siębiorstwa.  Wykonawca  CertusVia  Sp.  z  o.o.  (dalej:  „Odwołujący”,  „CertusVia”  lub 

„Wykonawca”) wniósł odwołanie wobec powyższych czynności, zarzucając Zamawiającemu 

naruszenie: 

1)  art.  224  ust.  6  Pzp 

poprzez  jego  błędne  zastosowanie  i  uznanie,  że  złożone  przez  

Odwołującego  wyjaśnienia  wraz  z  dowodami  nie  uzasadniają  podanej  w  ofercie  ceny, 

podczas  gdy  Odwołujący  w  wyjaśnieniach  przedstawił  wszystkie  okoliczności 

uzasadniające wskazanie w ofercie ceny i jej istotnych części składowych oraz wykazał, 

że  jego  oferta  nie  zawiera  rażąco  niskiej  ceny,  wobec  czego  Zamawiający  nie  był 

uprawiony do odrzucenia oferty jako 

zawierającej rażąco niską cenę; 

2)  art. 226 ust. 1 pkt 8 Pzp 

poprzez jego błędne zastosowanie i uznanie, że oferta CertusVia 

zawiera rażąco niską cenę, co doprowadziło do jej odrzucenia, podczas gdy Odwołujący 

z  należytą  starannością  wykazał  wszystkie  okoliczności  uzasadniające  wskazanie 

określonej w ofercie ceny oraz jej istotnych składników, tym samym udowadniając, że nie 

jest  rażąco  niska,  wobec  czego  Zamawiający  nie  był  uprawiony  do  odrzucenia  oferty 

Odwołującego jako oferty z rażąco niską ceną; 

3)    art.  224  ust.  1  Pzp 

poprzez  jego  błędne  zastosowanie  i  uznanie,  że  wyjaśnienia 

Wykonawcy  nie  s

ą  wyczerpujące,  z  tej  przyczyny,  iż  nie  przedstawił  dowodów 

potwierdzających  wskazane  w  treści  wyjaśnień  okoliczności  wobec  wezwania 

Odwołującego  do  złożenia  wyjaśnień  w  sposób  sprzeczny  z  cytowanym  przepisem 

ustawy  zastępując  stwierdzenie  ustawowe  „do  złożenia  wyjaśnień,  w  tym  dowodów" 

spójnikiem  „oraz”,  przez  co  skutkiem  wezwania  Zamawiającego  o  treści  „do  złożenia 

wyjaśnień oraz dowodów” Zamawiający wymagał od Odwołującego więcej, niż wynika to 

wprost  z  przepisów  ustawy,  co  w  konsekwencji  doprowadziło  do  uznania  przez 

Zamawiającego, iż CertusVia nie wykazał, iż jego oferta nie zawiera rażąco niskiej ceny 

oraz odrzuc

enia oferty Odwołującego; 

4)  art. 223 ust. 1 Pzp 

poprzez jego niezastosowanie w sytuacji, gdy Zamawiający posiadał 

wątpliwości  dotyczące  treści  złożonej  oferty  przez  Odwołującego,  w  której  zostało  

w

skazane,  że  Wykonawca  zrealizuje  zamówienie  bez  udziału  podwykonawców  na 

zasobach    których  nie  podlega,  natomiast  w  zobowiązaniu  do  udostępnienia  zasobów 

wskazano,  iż  Wykonawca  będzie  polegał  na  doświadczeniu  oraz  potencjale  kadrowym 

podmiotu trzeciego,  co 

uzasadniało wezwanie Odwołującego do wyjaśnień dotyczących 

treści złożonej oferty, a wobec powyższego zaniechania Odwołujący został pozbawiony 

możliwości wyjaśnienia treści oferty;  

5)  art. 253 ust. 1 Pzp 

poprzez jego niezastosowanie i przekazanie Odwołującemu informacji 

o  odrzuceniu  oferty  w  odrębnym  piśmie,  podczas,  gdy  zgodnie  z  art.  253  ust.  1  Pzp 

Zamawiający  niezwłocznie po  wyborze  najkorzystniejszej  oferty  informuje  równocześnie  

wykonawców,  którzy  złożyli  oferty,  o  wyborze  najkorzystniejszej  oferty  oraz 

wykonawcach,      których  oferty  zostały  odrzucone  -  podając  uzasadnienie  faktyczne  i 

prawne,  tym  samym  Zamawiający  uniemożliwił  Odwołującemu  zapoznanie  się  z 

wynikiem postępowania oraz  ewentualne podniesienie zarzutów do wybranej oferty; 

 6)  naruszenie  art.  18  ust.  3  Pzp  poprzez  jego  niezastosowanie  i  odtajnienie  informacji 

zawartych  w      złożonych  przez  Odwołującego  wyjaśnieniach,  zastrzeżonych  jako 

tajemnica  przedsiębiorstwa,    podczas  gdy  stanowią  one  tajemnicę  przedsiębiorstwa  w 

rozumieniu  przepisów  ustawy  z  dnia  16  kwietnia  1993  r.  o  zwalczaniu  nieuczciwej 

konkurencji  (Dz.  U.  z  2020  r.  poz.  1913)  i  Odwołujący  wraz  z  przekazaniem  tych 

informacji,  zastrzegł,  że  nie  mogą  być  one  udostępniane  oraz  wykazał,  że  stanowią 

tajemnicę  przedsiębiorstwa,  co  w    konsekwencji  doprowadziło  do  nieuprawnionego  ich 

odtajnienia. 

Wskazując  na  powyższe  zarzuty  Odwołujący  wniósł  o  uwzględnienie  odwołania  w 

całości i nakazanie Zamawiającemu: 

unieważnienia czynności odrzucenia jego oferty; 

unieważnienia  czynności  odtajnienia  informacji  zawartych  w  złożonych  wyjaśnieniach, 

zastrzeżonych jako tajemnica przedsiębiorstwa; 

uwzględniania tajemnicy przedsiębiorstwa zastrzeżonej w wyjaśnieniach Odwołującego z 

18.11.2021 r. i utajnienie informacji zawartych w zastrzeżonym dokumencie, ewentualnie 

nakazanie utajnienia Tabeli, 

stanowiącej załącznik do wyjaśnień, skutecznie zastrzeżonej 

jako tajemnica przedsiębiorstwa; 

dokonania ponownej oceny złożonych ofert; 

dokonania  wyboru  najkorzystniejszej  oferty  z  uwzględnieniem  oferty  złożonej  przez 

Odwołującego;  ewentualnie  zobowiązanie  Odwołującego  do  złożenia  ponownych 

wyjaśnień w zakresie zaoferowanej ceny lub kosztu.  

W  uzasadnieniu  odwołania  Odwołujący  m.in.  wskazał,  że  przesłanką  do  wezwania 

Odwołującego  do  wyjaśniania  ceny  oferty  był  fakt,  iż  zaoferowana  przez  niego  cena  jest 

niższa  o  co  najmniej  30%  od  wartości  zamówienia  powiększonej  o  należy  podatek  od 

towarów  i  usług.  Zdaniem  Odwołującego  z  uwagi  na  to,  że  cena  jego  oferty  jest  niższa 

jedynie o 21,65% w stosunku do średniej arytmetycznej cen wszystkich złożonych ofert, co 

samo  w  sobie  udo

wadnia  rynkowość  zaoferowanej  ceny,  oraz  zawyżenia  wartości 

szacunkowej zamówienia, Zamawiający nie był zobowiązany do wezwania go do wyjaśnień. 

Zamawiający winien uznać, iż zaoferowana przez Odwołującego cena nie odbiega znacząco 

od cen innych wykonawców, którzy złożyli oferty w postępowaniu. Średnia arytmetyczna cen 

wszystkich  złożonych  ofert  wynosi  2  737  833,33  zł  netto  /  3  367  535  brutto.  Zamawiający 

natomiast, 

zgodnie z informacją o kwocie przeznaczonej na sfinansowanie zamówienia z 8 

listopada 2021 r., 

zamierza przeznaczyć kwotę 3 550 000,00 PLN netto / 4 366 500,00 PLN 

brutto.  Oznacza  to

,  że  szacunek  Zamawiającego  jest  w  znaczny  sposób  zawyżony. 

P

owołując  się  na  przywołane  orzecznictwo  Izby  Odwołujący    podkreślił,  iż  wezwanie  z  art. 

224 ust. 2 pkt 1 Pzp 

nie ma charakteru bezwzględnego i Zamawiający może zadecydować o 

odstąpieniu  od  obowiązku  wzywania  w  sytuacji,  gdy  rozbieżność  wynika  z  okoliczności 

oczywistych, które nie wymagają wyjaśnienia.  

Niezależnie  od  powyższego,  zdaniem  Odwołującego,  złożone  przez  niego  18 

listopada 2021 r. 

wyjaśnienia oraz dowody wykazały, iż zaoferowana cena jest ceną rynkową 

pozwalającą  na  należyte  wykonanie  przedmiotu  zamówienia.  W  wyjaśnianiach  wskazał  na 

kon

kretne  elementy  pozwalające  na  obniżenie  ceny  w  stosunku  do  konkurencji. 

Szczegółowa  kalkulacja elementów  ceny  została przedstawiona w  załączniku do  wyjaśnień 

tj.  Tabeli  nr  1  (dalej: 

„Tabela”).  Nieuzasadnione  są  zatem  twierdzenia  Zamawiającego,  iż 

Odwołujący nie przedstawił żadnych dowodów w zakresie wyliczenia ceny. Wręcz przeciwnie 

CertusVia  wykazał  w  sposób  szczegółowy  i  konkretny  wszystkie  części  składowe  ceny,  w 

wyjaśnieniach  powoływał  się  na  konkretne  okoliczności  determinujące  cenę  na 

zaoferowanym poziomie. 

Następnie Odwołujący zauważył, że Zamawiający zarzucił Wykonawcy  lakoniczność 

wyjaśnień, stwierdzając, że ograniczają się jedynie do dwóch stron oraz brak przedstawienia 

dowodów.  Tymczasem  zdaniem  Odwołującego  przedstawione  przez  niego  wyjaśnienia  są 

konkretne  i  rzeczowe.  To  nie  obszerność  wyjaśnień  oraz  liczba  przedstawionych  dowodów 

świadczą  o  braku  wystąpienia  rażąco  niskiej  ceny,  a  sama  treść  wyjaśnień  oraz  trafność  i 

wiarygodność  dowodów.  Odwołujący  w  wyjaśnieniach  odniósł  się  do  poszczególnych 

czynników kształtujących cenę, z uwzględnieniem art. 224 ust. 3 Pzp, w tym w szczególności 

pkt 4 i 6, czyniąc zadość wymaganiom postawionym przez Zamawiającego w wezwaniu do 

wyjaśnień.  Oświadczył  w  wyjaśnieniach,  iż  koszty  pracy  zostały  skalkulowane  o  wyższe 

stawki, 

niż  wynikające  z  minimalnego    wynagrodzenia.  Natomiast  wypracowane  konkretnie 

rozwiązania (o których mowa szczegółowo w wyjaśnieniach z dnia 18.11.2021 r.) pozwalają 

na  spadek  kosztów  pracy  bez  uszczerbku  dla  wynagrodzeń.  Zamawiający  w  wezwaniu 

wymagał  wykazania,  iż  zaoferowana  cena  rzeczywiście  uwzględnia  wszystkie  elementy 

związane  z  należytym  wykonaniem  zamówienia.  Wskazano,  iż  wyjaśnienie  powinno 

zawierać konkretne dane liczbowe i wskazywać poczynione założenia, które miały wpływ na 

wylicze

nie ceny netto, tj. kalkulację wraz z jej uzasadnieniem oraz dowodami na jej poparcie. 

Zamawiający  oczekiwał,  iż  Wykonawca  w  ramach  wyjaśnienia  przedstawi  szczegółową 

kalkulację wszystkich czynników cenotwórczych i założeń, jakie miały wpływ na szacowanie 

ceny  netto.  Odwołujący  odpowiadając  na  powyższe  załączył  do  wyjaśnień  Tabelę 

prezentującą  szczegółowe  kwoty    składające  się  na  cenę  oferty.  Wykonawca  tym  samym 

wykazał,  że  zaoferowana  cena  rzeczywiście  uwzględnia  wszystkie  elementy  związane  z 

należytym wykonaniem zamówienia. Zamawiający jednakże zarzucił Wykonawcy, iż Tabela 

nie zawiera kalkulacji odnoszących się do zaangażowania personelu, z których to kalkulacji 

wynikałby  średniomiesięczny  koszt  lub  stawka  godzinowa  poszczególnych  pracowników. 

Takiego  wym

ogu  Zamawiający jednak  nie zawarł w    wezwaniu  do  wyjaśnień.  Zamawiający 

wymagał jedynie informacji na temat kosztów pracy oraz zgodności z przepisami z zakresu 

prawa  pracy  i  zabezpieczenia  społecznego,  nie  wskazując  konkretnej  formy  udzielenia 

powyższych  przez  Wykonawcę.  Odwołujący  nie  znając  zatem  intencji  Zamawiającego,  do 

poszczególnych  pozycji  w  Tabeli  wliczył  koszty  wynagrodzenia  za  wykonanie  danych  prac. 

Natomiast  konkretne  oświadczenie  w  przedmiocie  kosztów  pracy  oraz  zgodności  z 

przepisami z zakresu 

prawa pracy zawarte zostały w samych wyjaśnieniach. Przy realizacji 

z

amówień na opracowanie dokumentacji projektowej decydującym elementem kształtującym 

cenę jest czynnik ludzki i wysokość wynagrodzenia za pracę ekspertów branżowych. Dlatego 

też  niemożliwym  jest  przedstawienie  pojedynczych  cen  za  poszczególne  prace  składające 

się  na  całość  zamówienia,  z  wyłączeniem  należnego  za  nie  wynagrodzenia  pracowników. 

Zamawiający podał również w uzasadnieniu faktycznym zawiadomienia o odrzuceniu oferty, 

iż  Wykonawca  nie  wskazał  kosztów  prac  wykonania  elementów  dokumentacji  projektowej, 

składających  się  na  zakres  zamówienia  zgodnie  z  pkt  2.2.  OPZ,  takich  jak  m.in.:  prace 

geologiczne,  geodezyjne,  pośrednia certyfikacja podsystemów  infrastrukturalnych  na  etapie 

projekto

wania  oraz  kosztów  innych  prac  potrzebnych  do  ich  sporządzenia,  czyli: 

szacowanych  kosztów  biurowych,  kosztów  zarządu,  wykonania  wizualizacji,  kosztów  polisy 

ubezpieczeniowej  oraz  gwarancji.  Tymczasem 

powyższe  koszty  zostały  uwzględnione  w 

ramach  innych  pozycji  przedstawionych  w  Tabeli.  W

ykonawca  odniósł  się  do  tych  kosztów 

szczegółowo  w  pkt  3  wyjaśnień  z  18  listopada  2021  r.  W  kontekście  wyceny  prac 

projektowych ugruntowaną praktyką jest dopuszczalność wpisania w kosztorysie ofertowym 

pozycji  „0”.  Stanowisko  to  znajduje  odzwierciedlenie  w  orzecznictwie.  Jedną  z  częstych, 

sto

sowanych  przez  przedsiębiorców  budowlanych  praktyk  jest  także  wycena  określonych 

pozycji  kosztorysu  na  poziomie  0,00  zł.  W  takich  sytuacjach  są  to  określone  nieznaczne 

pozycje, 

mogące obejmować wykonanie drobnych prac, które bez szkody ujęte są w innych 

po

zycjach kosztorysu łącznie z innymi zdaniami (tak: wyrok KIO z 10 listopada 2011 r. sygn. 

akt 

KIO  2344/11).  Natomiast  z  uwagi  na  fakt,  iż  przedstawiona  z  wyjaśnianiami  Tabela 

została opracowana przez Odwołującego,  nie zostały  w  niej  wykazane drobne  prace,  które 

zostały  wkalkulowane  w  inne  zadania,  a  przy  których  w  innym  wypadku  (np.  przy 

konieczności  przedłożenia  szczegółowego  kosztorysu  ofertowego  uwzględniającego  

pozycje)  Wykonawca  wpi

sałby  wartość  „0”.  Z  uwagi  jednak  na  fakt,  iż  Wykonawca  odniósł 

się do powyższych kosztów, w tym kosztów utrzymania biura, wydruków, gwarancji, polisy w 

wyjaśnianiach, nie sposób uznać, że nie zostały one uwzględnione w cenie oferty. Ponadto, 

zgodnie  z  wyrokiem 

KIO  z  dnia  11  marca  2016  r.,  sygn.  akt  KIO  271/16:  „Zarzut  rażąco 

niskiej  ceny  winien  dotyczyć  całej  ceny,  a  nie  jej  poszczególnych  składników.  Oczywistym 

jest przy tym, iż ocena zarzutu nierzadko polega na badaniu wartości pojedynczych pozycji, 

ale 

badanie to nie powinno odbywa się w oderwaniu od ogólnej ceny oferty”. 

W dalszej kolejności Odwołujący podał, że Zamawiający w uzasadnieniu odrzucenia 

podniósł także, iż Wykonawca w formularzu ofertowym podał, iż zrealizuje zamówienie bez 

udziału  podwykonawców,  przy  czym  wskazał  również,  iż  będzie  polegał  na  zasobach 

podmiotu  trzeciego  -  TORPROJEKT  Sp.  z  o.o.  Tymczasem  zakres  prac  planowanych  do 

wykonania  przez  podwykonawcę  nie  wynika  z  treści  oferty  oraz  nie  został  wskazany  w 

złożonych  wyjaśnieniach  ceny.  Zdaniem  Odwołującego  powyższe  zarzuty  Zamawiającego 

nie  powinny  jedn

ak  determinować  odrzucenia  oferty  jako  zawierającej  rażąco  niską  cenę. 

Skoro Zamawiający powziął wątpliwości, co do powyższych okoliczności, powinien on raczej 

wezwać  Wykonawcę  do  stosownych  wyjaśnień  w  trybie  art.  223  ust.  1  Pzp.  Zamawiający 

również nie podniósł powyższych niejasności w wezwaniu do wyjaśnień rażąco niskiej ceny, 

wobec czego Wykonawca nie był zobowiązany na tym etapie do wytłumaczenia powyższych 

elementów oferty. Powołując się na orzecznictwo Izby Odwołujący wskazał, że dokonywana 

przez  Zam

awiającego w oparciu o udzielone wyjaśnienia ocena czy zaoferowana cena jest 

rażąco niska, w sposób nierozłączny związana powinna być z treścią samego wezwania do 

złożenia wyjaśnień i zaznaczył, że złożone przez niego wyjaśnienia czynią zadość wszystkim 

wy

maganiom  Zamawiającego  wskazanym  w  wezwaniu.  W  szczególności  Wykonawca 

przedstawił Tabelę z wyliczeniem kalkulacji wszystkich elementów istotnych przy należytym 

wykonaniu  zamówienia,  przedstawił  koszty  wykonania  poszczególnych  prac  w  ramach 

realizacji  zamówienia  z  należytą  starannością,  uwzględniając  wszystkie  elementy  cenowe 

składające się na wskazane kwoty. Fakt, iż Odwołujący nie wyszczególnił pewnych pozycji, 

wynika  z  praktyki  branżowej,  kiedy  to  drobne  prace  bez  szkody  zostają  ujęte  w  innych 

pozycjach, 

łącznie  z  innymi  zadaniami.  Odwołujący  w  wyjaśnianiach  wskazał  również 

elementy  wpływające  na  wynagrodzenie  pracowników  z  poszanowaniem  przepisów 

dotyczących kosztów pracy, prawa pracy i zabezpieczenia społecznego. Natomiast zarzut, iż 

wyjaśnienia Wykonawcy w zakresie wyliczenia ceny oferty nie zawierają żadnej informacji na 

temat  kosztów  podwykonawstwa,  ani  wypełniania  przez  Wykonawcę  obowiązków 

związanych  z  powierzeniem  wykonania  części  zamówienia  podwykonawcy,  jest  całkowicie 

chybiony. 

Zamawiający  w  wezwaniu  do  wyjaśnień  nie  wskazywał  na  konieczność 

przedstawienia  powyższych  okoliczności.  Dlatego  też  do  wyjaśnień  nie  zostały  dołączone 

oferty zebrane od potencjalnych podwykonawców, świadczące o rynkowości wskazanych w 

Tabeli kwot. 

Następnie  Odwołujący  wskazał,  iż  Zamawiający  nieprawidłowo  zastosował  przepis 

art.  224  ust.  1  Pzp 

zawężając  jego  brzmienie.  Zamawiający  żądał  od  Odwołującego  w 

wezwaniu  do  wyjaśnień  z  dnia  10  listopada  2021  r.  złożenia  dowodów  dotyczących 

wyliczenia  ceny  i  jej  is

totnych  części  składowych.  Zgodnie natomiast  z  art.  224 ust.  1 Pzp, 

Zamawiający  jest  uprawniony  do  żądania  od  wykonawcy  wyjaśnień,  w  tym  złożenia 

dowodów w zakresie wyliczenia ceny lub kosztu, lub ich istotnych części składowych. Zatem 

działania Zamawiającego wprost stoją w sprzeczności w wyżej cytowanym  przepisem. Tym 

bardziej,  iż  Zamawiający  wskazał  w  uzasadnieniu  decyzji  o  odrzuceniu  oferty,  iż  „złożone 

przez Wykonawcę Wyjaśniania rażąco niskiej ceny nie zawierają żadnych dowodów, co jest  

sprzeczne  z  art.  224  ust.  1  Ustawy

”.  W  powyższym  stwierdzeniu  widać  błąd  logiczny  we 

wnioskowaniu 

Zamawiającego.  Sam  fakt  braku  złożenia  dowodów  do  wyjaśnień  rażąco 

niskiej  ceny  nie  powoduje  naruszenia  art.  224  ust.  1  Pzp 

oraz  nie  stanowi  o  konieczności 

nieuznania  wyja

śniań  oraz  odrzucenia  oferty.  W  orzecznictwie  również  wskazuje  się,  że  z 

samego braku  dowodu nie można jeszcze wywodzić,  że cena jest  rażąco  niska,  a  w takiej 

sytuacji  przedmiotem  oceny  pozostają  wówczas  wyjaśnienia.    (tak:  Wyrok  KIO  z  dnia  10 

czerwca  2021 

r.,  sygn.  akt  KIO  1311/21).  Zatem  nawet  jeżeli  Zamawiający  uznał,  iż 

wyjaśnienia przedstawione przez  Odwołującego nie zawierają dowodów,  nie powinien  on z 

urzędu  odrzucać  oferty,  a  dokonać  odpowiedniej  oceny  i  badania  samych  wyjaśnień.  Nie 

można  zgodzić  się  jednak  również  z  twierdzeniami  Zamawiającego,  iż  Wykonawca  nie 

przedstawił  żadnych  dowodów  na  potwierdzenie  braku  rażąco  niskiej  ceny.  Taki  dowód 

stanowi Tabela załączona do wyjaśnień. Co prawda zgodnie z ugruntowaną linią orzeczniczą 

wyjaśnienia  przedstawione  na  pierwsze  wezwanie,  powinny  być  udzielone  w  taki  sposób, 

aby  przekonać  Zamawiającego  co  do  prawidłowości  zaoferowanej  ceny,  jednakże 

Zamawiający  jest  uprawniony  do  ponownego  skierowania  wezwania  w  sytuacji,  gdy 

Zamawiający  ma  wątpliwości  co  do  pierwotnie  udzielonych  wyjaśnień,  są  one  dla  niego  w 

jakimś  zakresie  niejasne,  niejednoznaczne  albo  wzbudzają  wątpliwości,  których 

Zamawiający nie miał na wcześniejszym etapie postępowania. Ustawodawca nie określił, ile 

razy zamawiający może ponawiać wezwania do wyjaśnienia w zakresie rażąco niskiej ceny. 

Wezwanie do złożenia wyjaśnień może być skierowane do wykonawcy nawet kilkakrotnie w 

sytuacji, gdy n

a podstawie złożonych wyjaśnień powstają dalsze kwestie i nowe wątpliwości 

wymagające  wyjaśnienia.  Skoro  zatem  Zamawiający  miał  wątpliwości  co  do  udzielonych 

wyjaśnień, zasadnym było ponowne wezwanie Odwołującego do wytłumaczenia niejasności.  

Nadto  zdaniem  Odwołującego  działanie  Zamawiającego  w  postaci  przekazania 

Odwołującemu informacji o odrzuceniu oferty w piśmie z dnia 10 grudnia 2021 r. stoi wprost 

w sprzeczności z art. 253 ust. 1 Pzp, Działania Zamawiającego uniemożliwiły Odwołującemu 

zapoznanie  się  z  wynikiem  postępowania  oraz  ewentualne  podniesienie  zarzutów  do 

wybranej oferty, co jest niezgodne z ekono

miką postępowania. 

Na koniec Odwołujący wskazał, że biorąc pod uwagę wszystkie okoliczności sprawy, 

w  szczególności  fakt  zawyżenia  szacunkowej  kwoty  zamówienia  w  stosunku  do  cen 

złożonych  ofert,  odrzucenie  oferty  Odwołującego  na  tym  etapie  postępowania  było  co 

najmniej  przedwczesne.  Za

mawiający  pozbawił  się  obecnie  możliwości  udzielenia 

zamówienia po cenie korzystniejszej, niż przewidywana, ale jednocześnie rynkowej, dającej 

gwarancję  należytego  wykonania  zamówienia.  Działanie  Zamawiającego  w  postaci 

odrzucenia  oferty  j

est  zatem  przejawem  jego  niegospodarności  i  braku  oszczędności. 

Tymczasem  jednymi  z  podstawowych  zasad  udzi

elenia  zamówień  publicznych  są  zasady: 

proporcjonalności  (art.  16  Pzp)  oraz  efektywności  ekonomicznej  (art.  17  Pzp).  Działania 

Zam

awiającego stoją zatem w sprzeczności z przepisami Pzp.   

Uzasadniając  zarzut  odtajnienia  informacji  zastrzeżonych  jako  tajemnica 

przedsiębiorstwa, Odwołujący przywołał w art. 18 ust. 3 Pzp i stwierdził, że spełnił wszystkie 

wymienione  w  nim   

przesłanki  konieczne  do  skutecznego  zastrzeżenia  tajemnicy 

przedsiębiorstwa. CertusVia wraz z przekazaniem wyjaśnień zastrzegł, że nie mogą być one 

udostępnione oraz wykazał, że zastrzeżone informacje stanowią tajemnicę przedsiębiorstwa 

w  zgodnie  z  art.  11  ust.  2  ustawy  z  dnia  16  kwietnia  1993  r.  o  zwalczaniu  nieuczciwej 

konkurencji.  Nieuzasadniona  jest  zatem  decyzja  Zamawiającego  o  odtajnieniu  informacji 

zawartych w złożonych wyjaśnieniach.  Odwołujący podał, że Zamawiający w uzasadnieniu 

swojej  decyzji  wskazał  przede  wszystkim,  iż  Wykonawca  nie  udowodnił,  iż  zastrzeżone 

informacje  stanowią  tajemnicę  przedsiębiorstwa.  Tymczasem  CertusVia  dokładnie  i  z 

należytą  starannością  wskazał,  iż  zastrzeżone  informacje:  są  informacjami  technicznymi, 

technologicznymi,  organizacyjnymi  przedsiębiorstwa,  posiadającymi  wartość  gospodarczą 

dla Wykonawcy;  

jako całość lub w szczególnym zestawieniu i zbiorze elementów nie są 

powszechnie  i 

znane  osobom  zwykle  zajmującym  się  tym  rodzajem  informacji  albo  nie  są 

łatwo  dostępne  dla  takich  osób;  w  odniesieniu  do  których  Wykonawca  podjął,  przy 

zachowaniu należytej staranności, działania w celu utrzymania ich w poufności. Udowodnił, 

iż  przedstawione  w  wyjaśnieniach  informacje  nie  są  powszechnie  znane  osobom  zwykle 

zajmującym  się  tym  rodzajem  informacji  i  nie  są  łatwo  dostępne  dla  takich  osób.  Już  na 

początku uzasadnienia zastrzeżenia tajemnicy przedsiębiorstwa wskazał, iż dane zawarte w 

wyjaśnieniach  zostały  opracowane  specjalnie  na  potrzeby  zamówienia  i  nigdy  nie  zostały 

podane do wiadomości publicznej. Informacje ujawnione w ww. dokumencie stanowią dane 

poufne,  które  nigdy  nie  zostały  upublicznione  przez  Wykonawcę,  co  oznacza,  że  w 

szczególności  nie  zostały  opublikowane  na  stronie  internetowej  Wykonawcy,  bądź  w 

jakichkolwiek broszurach, biuletynach czy katalogach, a także nie ujawniono ich na targach, 

szkoleniach  i  innych  spotkaniach  branżowych.  Odwołujący  również  wskazał,  iż  podjął 

działania niezbędne do zachowania poufności informacji zawartych w wyjaśnianiach poprzez 

wprowadzenie  wewnętrznych  procedur  dotyczących  obiegu  informacji,  zgodnie  z  którymi 

dostęp  do  danych  podlegających  niniejszemu  zastrzeżeniu  mają  wyłącznie  osoby 

odpowiedzialne  za  proces  ofertowania.  Ponadto  CertusVia  przedstawił  konkretne 

wprowadzone  przez  niego  postanowienia 

dotyczące  zasad  ochrony  informacji  w  spółce, 

które  znane  są  wszystkim  pracownikom  i  konsekwentnie  egzekwowane.  CertusVia  zatem 

wywiązał  się  z  ciężaru  wykazania  niejawnego  charakteru  informacji  zawartych  w 

wyjaśnieniach.  Dlatego  też  całkowicie    nieuzasadnienie  są  twierdzenia  Zamawiającego,  że 

Odwołujący  nie  przedstawił  żadnych  dowodów,  w  tym  nie  przedstawił  konkretnych  klauzul 

poufności,  które  stosuje  w  ramach  prowadzonej  działalności,  czy  postanowień  praktyk 

bezpieczeństwa. Wykonawca tymczasem wprost przytoczył w ostatniej części uzasadnienia 

brzmieni

e  konkretnych  klauzul  bezpieczeństwa  oraz  zachowania  tajemnicy  informacji, 

wprowadzone  i  s

tosowane  w  Spółce.  Zatem  twierdzenia  Zamawiającego  nie  znajdują 

odzwierciedlenia  w  rzeczywistym  stanie  rzeczy.  Ponadto 

Zamawiający  nie  powinien  przy 

ocenie  skuteczności  zastrzeżenia  tajemnicy  przedsiębiorstwa  bazować  jedynie  na 

przedstawionych  dowodach,  al

e  zbadać  całość  wyjaśnień  Wykonawcy,  w  tym  również 

uzasadnienie  zastrzeżenia  tajemnicy  przedsiębiorstwa.  Zamawiający  nie  ma  prawa  żądać, 

aby  każda  przedstawiona  w  wyjaśnieniach  argumentacja  zastrzeżenia  tajemnicy 

przedsiębiorstwa poparta była dowodem. Odwołujący przedstawił szczegółowe wyjaśnienia, 

gdzie  z  należytą  starannością  wskazał,  iż  spełniły  się  wszystkie  przesłanki  z  art.  11  ust.  2 

u.z.n.k.  oraz  art.  18  ust.  3  Pzp. 

CertusVia  w  szczególności  wskazał,  iż  zastrzeżone 

informacje  posiadają  wartość  gospodarczą  dla  Wykonawcy,  w  szczególności  informacje 

zawarte  w  załączonej  do  wyjaśnień  Tabeli,  które  również  mają  charakter  organizacyjny. 

Wykonawca  udowodnił  również,  iż  przedstawione  w  wyjaśnieniach    informacje  nie  są 

powszechnie  znane,  ani  łatwo  dostępne,  jak  również  on  sam  podjął,  przy  zachowaniu 

należytej  staranności,  działania  w  celu  utrzymania  ich  w  poufności.  Tymczasem 

Zamawiający  nie  zbadał  wyjaśnień  Odwołującego,  wskazując  w  uzasadnieniu  odtajnienia 

informacji,  iż  Wykonawca  nie  wskazał  przesłanek  z  art.  18  ust.  3  Pzp,  jak  również  nie 

wskazał,  iż  informacje  zawarte  w  zestawieniu stanowiły  dla niego wartość  gospodarczą,  by 

nie były łatwo dostępne  dla osób zajmujących się tym rodzajem informacji, jak również by 

podjął, przy zachowaniu należytej staranności, działania w celu utrzymania ich w poufności. 

Biorąc  od  uwagę  przedstawioną wyżej  argumentację, jak  również  samą  treść  uzasadnienia 

zastrzeżenia  tajemnicy  przedsiębiorstwa  nie  można  się  zgodzić  w  twierdzeniami 

Zamawiającego,  które  nie  mają  oparcia  w  rzeczywistym  stanie  rzeczy.  Zamawiający 

podejmując  decyzję  o  odtajnieniu  informacji  zawartych  w  złożonych  wyjaśnieniach  naraził 

Odwołującego  na  szkodę  poprzez  udostępnienie  konkurencji  charakterystyki  sposobu 

realizacji  zamówienia  przez  Wykonawcę,  która  decyduje  o  przewadze  konkurencyjnej 

CertusVia  Sp.  z  o.o.    Działania  Zamawiającego  stanowią  zatem  wprost  naruszenie  art.  18 

ust. 3 Pzp 

poprzez jego niezastosowanie, w sytuacji ziszczenia się wszystkich wskazanych 

w nim przesłanek.  

Na  zakończenie  Odwołujący  podniósł,  że  nawet  gdyby  Zamawiający  po  zbadaniu 

uzasadnienia  zastrzeżenia  tajemnicy  przedsiębiorstwa,  powziął  wątpliwości  co  do 

zasadności zastrzeżenia całości wyjaśnień, w całą pewnością powinien on jednak uznać za 

zasadne utajnienie 

poszczególnych elementów wyjaśnień w zakresie rażąco niskiej ceny, w 

szczególności  załączonej  do  nich  Tabeli.  Załącznik  ten  stanowi  wartość  gospodarczą  dla 

Odwołującego, co zostało wykazane. Czynniki cenotwórcze podane w Tabeli również nie są 

znane  osobom  zwykle 

zajmującym  się tym rodzajem  informacji  albo  nie  są łatwo  dostępne 

dla takich osób, a sam Wykonawca podjął, przy zachowaniu należytej staranności, działania 

w  celu  utrzymania  ich  w  poufności.  W  związku  z  powyższym  przynajmniej  ten  element 

wyjaśnień  rażąco  niskiej  ceny  winien  być  uznany  przez  Zamawiającego  jako  skutecznie 

zastrzeżona tajemnica przedsiębiorstwa.  

Pismem z 10 stycznia 2021 r. 

Zamawiający złożył odpowiedź na odwołanie wnosząc 

o  jego  oddalenie.  W  uzasadnieniu  swojego  stanowiska  Zamawiający  wskazał  m.in.,  że  w  

trakcie przeprowadzenia procedury nie narusz

ył żadnych przepisów, w tym w szczególności 

nie  doko

nał  naruszenia,  które  miało  wpływ  lub  mogło  mieć  istotny  wpływ    na  wynik 

postępowania  o  udzielenie  zamówienia.  Zamawiający  zaprzeczył  twierdzeniom 

Odwołującego,  aby:  zachodziły  oczywiste  okoliczności,  które  uzasadniały  odstąpienie  od 

zwrócenia  się  do  Odwołującego  z  wezwaniem  o  udzielenie  wyjaśnień  oraz  dowodów 

dotyczących  wyliczenia  ceny  oferty;  szacunkowa  wartość  zamówienia  była  „wyraźnie 

zawyżona”,  w  szczególności  aby  wskazywała  na  to  średnia  arytmetyczna  cen  wszystkich 

złożonych ofert; Odwołujący wykazał, iż „zaoferowana cena jest ceną rynkową pozwalającą 

na  należyte  wykonanie  przedmiotu  umowy”;  Odwołujący  „wykazał  w  sposób  szczegółowy  i 

konkretny  wszystkie  części  składowe  ceny”;  Zamawiający  wymagał  od  Odwołującego 

„jedynie  informacji  na  temat  kosztów  pracy  oraz  zgodności  z  przepisami  z  zakresu  prawa 

pracy i zabezpieczenie społecznego, nie wskazując konkretnej formy udzielenia powyższych 

przez  Wykonawcę”;  przedstawione  przez  Odwołującego  wyjaśnienia  czyniły  „zadość 

wszystkim  wymaganiom  Zamawiaj

ącego  wskazanym  w  wezwaniu.”  oraz  przedstawił  

argumentację  w  tym  zakresie,  podnosząc  brak  zasadności  twierdzeń  Odwołującego. 

Zamawiający,  przedstawiając  uzasadnienie  dla  swojej  oceny,  zaprzeczył  także  a 

twierdzeniom  Odwołującego,  aby:  wykazał  on,  że  zastrzeżone  przez  niego  informacje 

stanowią  tajemnicę  przedsiębiorstwa,    o  której  mowa  w  art.  11  ust.  2  ustawy  o  zwalczaniu 

nieuczciwej  konkurencji;    „przedstawił  szczegółowe  wyjaśnienia,  gdzie  z  należytą 

starannością wskazał, iż spełniły się wszystkie przesłanki z art. 11 ust. 2 u.z.n.k. oraz art. 18 

ust. 3 PZP”;  „wywiązał się z ciężaru wykazania niejawnego charakteru informacji zawartych  

w wyjaśnieniach”;  „udowodnił również, iż przedstawione w wyjaśnieniach informacje nie są 

powszechnie  znane,  ani  łatwo  dostępne,  jak  również  on  sam  podjął  przy  zachowaniu 

należytej staranności działania w celu utrzymania ich poufności”; „Zamawiający podejmując 

decyzje o odtajnieniu informacji zawartych w złożonych wyjaśnieniach naraził Odwołującego 

na  szkodę  poprzez  udostępnienie  konkurencji  charakterystykę  sposobu  realizacji 

zamówienia przez Wykonawcę, która decyduje o przewadze konkurencyjnej (…)”;  „Działania 

Zamawiającego stanowią zatem wprost naruszenie art. 18 ust. 3 PZP (…)”.  

Odnosząc się do podniesionego przez Odwołującego zarzutu naruszenia art. 253 ust. 

1  Pzp 

Zamawiający  wskazał,  że  wprowadzone  do  Pzp  przepisy  w  zakresie  obowiązków 

informacyjnych  zamawiającego  wdrażają  art.  55  Dyrektywy  Parlamentu  Europejskiego  i 

Rady  2014/24/UE  z  dnia  26.02.2014  r.  w  sprawie  zamówień  publicznych  oraz  art.  75 

Dyrektywy  Parlamentu  Europejskiego  i  Rady  2014/25/UE  z  dnia  26.02.2014  r.  w  sprawie 

udzielania zamówień przez podmioty działające w sektorach gospodarki wodnej, energetyki, 

transportu  i  usług  pocztowych.  Zgodnie  z  art.  75  dyrektywy  2014/25/UE:  1.Podmioty 

zamawiające  informują  tak  szybko,  jak  to  możliwe,  wszystkich  kandydatów  i  oferentów    o 

podjętych  decyzjach  dotyczących  zawarcia  umowy  ramowej,  udzielenia  zamówienia  lub 

dopuszczenia  do  dynamicznego  systemu  zakupów,  w  tym  także  o  powodach  podjęcia 

ewentualnej  decyzji  o  niezawieraniu  umowy  ramowej,  o  nieudzieleniu  zam

ówienia,  dla 

którego opublikowano zaproszenie do ubiegania się o zamówienie, o ponownym wszczęciu 

postępowania lub o niewdrażaniu dynamicznego systemu zakupów. 2.  Na 

wniosek 

zainteresowanego  kandydata  lub  oferenta,  instytucja  zamawiająca  tak  szybko,  jak  to 

możliwe, a w każdym razie w terminie 15 dni od otrzymania pisemnego wniosku informuje: a) 

każdego niewybranego kandydata o powodach odrzucenia jego wniosku o dopuszczenie do 

udziału;  b)  każdego  niewybranego  oferenta  o  powodach  odrzucenia  jego  oferty,  w  tym  -  w 

przypadkach określonych w art. 60 ust. 5 i 6 - o powodach decyzji o braku równoważności 

lub  decyzji  stanowiącej,  że  roboty  budowlane,  dostawy  lub  usługi  nie  spełniają  wymagań 

wydajnościowych lub funkcjonalnych; c) każdego oferenta, który złożył dopuszczalną ofertę, 

o  cechach  i  względnych  przewagach  oferty,  która  została  wybrana,  jak  również  o 

nazwie/imieniu i nazwisku zwycięskiego oferenta lub nazwach/ imionach i nazwiskach stronu 

mowy ramowej; d) 

każdego oferenta, który złożył dopuszczalną ofertę, o przebiegu i postępie 

negocjacji  i  dialogu    z  oferentami.  W  w/w  regulacji  „unijnej”  brak  jest  obowiązku 

jednoczesności  informowania  wszystkich  Wykonawców  o  ofertach  odrzuconych. 

Jednoczesność  dotyczy  wyboru  oferty  najkorzystniejszej  (lit.  c).  Natomiast  lit.  b)    dotyczy 

informowania każdego niewybranego oferenta o powodach odrzucenia jego oferty.   Ponadto 

mając  na  uwadze  treść  art.  515  Pzp  w  odniesieniu  do  momentu  wystąpienia  stanu 

faktycznego,  od  którego  następuje  rozpoczęcie  biegu  terminu  do  wniesienia  odwołania,  tj. 

„od  dnia  przekazania  informacji  o  czynności  zamawiającego  stanowiącej  podstawę  jego 

wniesienia”  (ust.  1)  oraz  „od  dnia,  w  którym  powzięto  lub  przy  zachowaniu  należytej 

staranności można było powziąć wiadomość o okolicznościach stanowiących podstawę jego 

wniesienia” (ust. 3), wykonawca ma możliwość pozyskania wiedzy o odrzuceniu jego oferty 

także  w  innym momencie,  niż  określony  w  art.  253  ust.  1 pkt  2 Pzp.   Przepis  art.  515  Pzp 

dotyczy  czynności,  o  których  zamawiający  ma  obowiązek  poinformować wykonawców  i ten 

obowiązek zrealizował, ale także będzie miał zastosowanie do czynności zamawiającego, co 

do  których  nie miał  on  obowiązku  poinformowania  wykonawcy,  jeżeli  zamawiający  przesłał 

wykonawcy informację o tych czynnościach (Prawo zamówień publicznych. Komentarz, red.  

H.  Nowaka,  M.  Winiarza,  UZP,  Warszawa  2021,  str.  1318).    W  związku  z  powyższym 

zamawiający może poinformować wykonawcę o odrzuceniu oferty lub innych dokonanych w 

postępowaniu 

czynnościach 

zamawiającego, 

wcześniej 

niż 

przed 

wyborem 

na

jkorzystniejszej  oferty,  choć  taki  obowiązek  nie  wynika  wprost  z  przepisów  Pzp.  

Dodatkowo  w  w/w  komentarzu  wskazano,  że:  „Przepis  art.  515  ust.  3  Pzp  będzie  miał 

zastos

owanie  do:  1)  czynności  zamawiającego,  co  do  których  zamawiający  nie  przesłał 

wykonawcy 

zawiadomienia  o  ich  dokonaniu,  (…)  3)  braku  aktywności  informacyjnej 

zamawiającego w toku postępowania o udzielenie zamówienia publicznego w odniesieniu do 

wszystkich  c

zynności  podjętych  w  toku  postępowania  (…)”.  Tym  samym  zamawiający 

powinien  mieć  możliwość,  w  toku  postępowania    o  udzielenie  zamówienia  publicznego, 

informowania  o  każdej  podjętej  przez  siebie  czynności  skutkującej  lub  mogącej  skutkować 

zaistnieniem  stanu 

faktycznego, stanowiącego podstawę wniesienia odwołania, w stosunku 

do  konkretnego  wyk

onawcy.  Niezależnie  od  powyższego  termin  zawiadomienia 

Odwołującego  o odrzuceniu jego oferty nie miał wpływu ani nie mógł mieć istotnego wpływu 

na wynik postępowania. Wynik postępowania (odrzucenie oferty Odwołującego i wybór innej 

oferty)  byłby  taki  sam  nawet  gdyby  zawiadomienie  o  odrzuceniu  oferty  Odwołującego 

nastąpiło dopiero wraz z zawiadomieniem o wyborze najkorzystniejszej oferty.  

Odnosząc  się  do  kolejnego  zarzutu  Zamawiający  m.in.  podał,  że  tajemnica 

przedsiębiorcy  winna  być  oceniana  w  sposób  obiektywny,  oderwany  od  woli  danego 

przedsiębiorcy. W innym przypadku, tajemnicą przedsiębiorcy byłoby wszystko, co arbitralnie 

on  za  nią  uzna,  także  w  drodze  czynności  kwalifikowanych  (np.  poprzez  zamieszczenie 

odpowiedniej  klauzuli)  (por.  wyrok  NSA  z  dnia  14.09.2017  r.,  sygn.  I  OSK  2740/15).      Dla 

uznania  informacji  za  "tajemnicę  przedsiębiorstwa"  muszą  być  spełnione  2  przesłanki: 

formalna,  jak  i  materialna.  Przesłanka  formalna  dotyczy  podjętych  przez  przedsiębiorcę 

konkretnych  działań  w  celu  zachowania  poufności  informacji.  Nie jest  zatem  wystarczające 

przekonanie  podmiotu  dysponującego  informacją  o  działalności  przedsiębiorcy,  że  dane  te 

mają charakter poufny, ale konieczne jest wykazanie faktu zastrzeżenia przez przedsiębiorcę 

poufności danych.  Przesłanka materialna odnosi się natomiast do treści informacji (danych 

technicznych,  technologicznych,  organizacyjnych  lub  innych  posiadających  dla 

przedsiębiorcy  wartość  gospodarczą),  których  ujawnienie  mogłoby  negatywnie  wpłynąć  na 

sytuację  przedsiębiorcy  (por.  wyrok  WSA  w  Rzeszowie  z  dnia  30.12.2019  r.,  II  SA/Rz 

1266/19,  wyrok  WSA  w  Krakowie  z  dnia  24.11.2020  r.,  sygn.  II  SA/Kr  933/20).  Zgodnie  z 

brzmieniem art. 18 ust. 3 Pzp ws

zystkie wskazane powyżej przesłanki warunkujące uznanie 

informacji  za  tajemnicę  przedsiębiorstwa  muszą  zostać  wykazane  przez  Wykonawcę.  

Ograniczenie zasady jawności ze względu na tajemnicę przedsiębiorcy ma charakter wyjątku 

od  zasady  i  w  związku  z  tym  nie  może  być  wykładane  rozszerzająco,  dlatego  też, 

wykonawca  zastrzegający  poufność  nie  może  ograniczyć  się  do  ogólnego  stwierdzenia  o 

istnieniu takiej tajemnicy, w tym sformułowanego jedynie na podstawie własnej, subiektywnej 

oceny.    Tajemnica  gospodarcza, 

jak  każda  tajemnica  ustawowo  chroniona,  ma  charakter 

obiektywny,  nie  można  jej  subiektywizować  w  oparciu  jedynie  o  oświadczenia  osób 

reprezentujących przedsiębiorcę, które to osoby - z istoty rzeczy - nie będą zainteresowane 

ujawnianiem jakichkolwiek faktów ze sfery prowadzonej działalności gospodarczej podmiotu. 

Przepis,  uprawniający  wykonawców  do  zastrzeżenia  określonych  informacji  jako  tajemnicy 

przedsiębiorstwa, przy jednoczesnym nałożeniu obowiązku wykazania skuteczności takiego 

zastrzeżenia,  służy  ograniczeniu  nadużywania  przez  wykonawców  w/w  instytucji  w  celu 

uniemożliwienia  weryfikacji  ich  ofert  przez  konkurentów  (por.  wyroki  z  dnia  23.10.2020  r., 

KIO  2432/20  oraz  z  dnia  20.10.2020  r.,  KIO  2472/20).  Uznanie  przez  zamawiającego,  że 

wykonawca  dokonał  skutecznego  zastrzeżenia  tajemnicy  przedsiębiorstwa  powinno  mieć 

miejsce  jedynie  w  sytua

cji,  w  której  wykonawca  w  sposób  niewątpliwy    i  jednoznaczny 

wykazał, że zastrzegane informacje taką tajemnicę stanowią (por. wyrok z dnia 3.11.2020 r., 

KIO  2290/20).  To 

na  wykonawcy  ciąży  obowiązek  przekonywującego  wykazania,  że 

zastrzegane  przez  niego  in

formacje  stanowią  tajemnicę  przedsiębiorstwa.  Przy  czym 

wyrażenie  "wykazać"  oznacza  coś  więcej  niż  tylko  "wyjaśnić".  Nie  jest  wystarczające 

stwierdzenie, że informacje należą do określonej kategorii i już  z tego samo faktu należy im 

przypisać  wartość  gospodarczą.  Posiadanie  wartości  gospodarczej  należy  oceniać  w 

odniesieniu  do  konkretnych  informacji  i  konkretnego  wykonawcy.  Zatem  to  wykonawca 

dokonujący zastrzeżenia tajemnicy przedsiębiorstwa obowiązany jest wykazać, że konkretne 

informacje  stanowią  dla  niego  wartość  gospodarczą  (por.  wyrok  z  dnia  30.10.2020  r.,  KIO 

2310/20).    Dopóki  wykonawca  nie  podejmie  odpowiednich  działań  służących  zapewnieniu 

zachowania informacji w 

poufności, a następnie nie wykaże, że działanie takie zostały przez 

niego podjęte, nie jest spełniony konieczny warunek dla przyjęcia, że stanowią one tajemnicę 

przedsiębiorstwa.  Wykonawca  powinien  wraz  z  zastrzeżeniem  tajemnicy,  przedstawić, 

dostępne dla siebie dowody potwierdzające okoliczności, na jakie się powołuje, np. Praktyki 

bezpiec

zeństwa, klauzule poufności (por. wyroki KIO  z dnia 20.10.2020 r., KIO 2472/20 oraz 

z  30.10.2020  r.,  KIO  2310/20).    Odnosząc  się  do  zastrzeżenia  samych  wyjaśnień 

Zamawi

ający  przytoczył  wyrok  KIO  z  dnia  29.09.2020  r.,  KIO  1965/20:  „Na  rynku  istnieje 

prakty

ka  zastrzegania  jako  zawierających  tajemnicę  przedsiębiorstwa  także  dokumentów 

obejmujących samo uzasadnienie takiego zastrzeżenia. Taką praktykę co do zasady należy 

uzn

ać za niewłaściwą oraz stanowiącą przejaw nadużywania przepisów odnoszących się  do 

możliwości  stosowania  takiej  tajemnicy.  Uzasadnienie  tajemnicy  przedsiębiorstwa  powinno 

stanowić  przedstawienie  argumentacji  czyli  powodów  zastrzegania  określonych  informacji 

złożonych    w  dokumentach  jako  zawierających  tajemnicę  przedsiębiorstwa  i  jako  takie 

powinno  być  dostępne  innym  wykonawcom,  aby  mogli  oni  ocenić  zasadność  takiego 

zastrzeżenia i podjąć w tym zakresie stosowne działania”.  

Następnie  Zamawiający  wskazał,  że  zastrzeżenie  przez  Wykonawcę  treści  pisma  z 

dnia 18.11.2021 r. miało na celu wyłącznie utrudnienie pozostałym wykonawcom dokonanie 

oceny  zasadności  dokonanego  zastrzeżenia  tajemnicy  przedsiębiorstwa.  Wbrew 

twierdzeniom zawartym w w/w piśmie, nie zawiera ono żadnych informacji, w szczególności 

informacji o charakterze organizacyjnym, które posiadałyby wartość gospodarczą. Zawarta w 

piśmie  argumentacja  dotycząca  zastrzeżenia  tajemnicy  przedsiębiorstwa,  jest  ogólnikowa  i 

abstrakcyjna.  Nie  sposób  przyjąć,  by  samo  opracowanie  tego  typu  wyjaśnień  stanowiło 

unikalne know-

how przedsiębiorcy lub by przyjęta argumentacja zawierała informacje, które 

nie  są  powszechnie  znane  osobom  zajmującym  się  tego  typu  informacjami.  Ponadto, 

argumentacja  zawarta  w  piśmie,  ze  względu  na  swoją  istotę,  jest  przeznaczona  do  jej 

ujawnienia na zewnątrz, w tym w ramach ewentualnego postępowania przed KIO.  Również 

pozostałe informacje zawarte w piśmie z dnia 18.11.2021 r., tj. w szczególności informacje o 

podejmowanych u Wykonawcy  działaniach  mających na celu ochronę  poufności  informacji, 

są  bardzo  ogólnikowe  i  nieprecyzyjne.  Wykonawca  nie  przedstawił  żadnych  dowodów,  nie 

załączył  do  pisma  konkretnych  procedur  które  wdrożył  w  swoim  przedsiębiorstwie  w  celu 

ochrony  informacji.    Skoro  wykona

wca  nie  wykazał  podjęcia  czynności  zamierzających  do 

zachowania  informacji    w  poufności,  nie  sposób  przyjąć,  by  przedmiotowe  informacje 

posiadały dla Wykonawcy jakąkolwiek wartość gospodarczą. Informacje zawarte w piśmie z 

dnia  18.11.2021  r.,  w  tym  w  Tabel

i  nr  1,    nie  stanowią  tajemnicy  przedsiębiorstwa. 

Wykonawca  ni

e  wykazał  przesłanek  z  art.  18  ust.  3  Pzp.  Wykonawca  nie  wykazał,  by  w/w 

informacje  stanowiły  dla  niego  wartość  gospodarczą,  by  nie  były  łatwo  dostępne  dla  osób 

zajmujących się   tym  rodzajem  informacji  jak również by podjął,  przy  zachowaniu należytej 

staranności,  działania  w  celu  utrzymania  ich  w  poufności.  W  związku  z  powyższym 

Zamawiający prawidłowo podjął decyzję o odtajnieniu informacji zawartych w zastrzeżonych 

dokumentach.  

Na  posiedzeniu 

Odwołujący  złożył  pismo  zawierające  replikę  na  odpowiedź 

Zamawiającego  na  odwołanie,  zarzucając  Zamawiającemu  m.in.  brak  dokonania  oceny 

przedstawionych  przez 

Odwołującego wyjaśnień i dowodów. Do pisma zostały załączone 4 

oferty  na  wykonanie  dokumentacji  projektowej,  oferta 

na  wykonanie  opracowań 

geotechnicznych, Tabela 

nr 1  z zastrzeżeniem jej jako tajemnicy przedsiębiorstwa, Tabela z 

rozbiciem  na  opracowania  projektowe,  z  zastrzeżeniem  tajemnicy  przedsiębiorstwa,  oferta 

Towarzystwa Ubezpieczeniowego, wydruk z Poradnika 

Przedsiębiorcy dotyczący stawki za 1 

km przebiegu pojazdu w 2022 r. 

Izba dopuściła dowody z dokumentacji postępowania złożonej przez Zamawiającego 

oraz dowody

, załączone do pisma Odwołującego. 

Krajowa  Izba  Odwoławcza  rozpoznając  odwołanie,  uwzględniając  dokumentację 

postępowania  o  udzielenie  zamówienia  publicznego  oraz  stanowiska  Stron,  a  także 

zgromadzone 

dowody, ustaliła i zważyła co następuje: 

Odwołanie  nie  zawiera  braków  formalnych.  Wpis  w  prawidłowej  wysokości  został 

wniesiony w ustawowym terminie.  N

ie została wypełniona żadna z przesłanek skutkujących 

odrzuceniem odwołania, o których stanowi art. 528 ustawy Pzp. 

Wykazując  swoje  uprawnienie  do  skorzystania  ze  środków  ochrony  prawnej 

Odwołujący  m.in.  wskazał,  że  posiada  interes  prawny  w  rozstrzygnięciu  niniejszego 

odwołania,  ponieważ  w  wyniku  bezprawnych  czynności  Zamawiającego  został  pozbawiony 

możliwości  uzyskania  przedmiotowego  zamówienia  i  osiągnięcia  z  tego  tytułu  zysku.  W 

przypadku,  gdyb

y  Zamawiający,  zgodnie  z  przepisami  ustawy  Pzp,  nie  odrzucił  oferty 

Odwołującego, miałby on szansę na wybór jego oferty w postępowaniu. 

W ocenie Izby Odwołujący legitymuje się uprawnieniem do skorzystania ze środków 

ochrony  prawnej.  Zostały  bowiem  wypełnione przesłanki,  o  których mowa w  art.  505 ust.  1 

ustawy Pzp.  

Następnie Izba ustaliła, co następuje: 

W  wezwaniu  z  10  listopada  2021  r. 

Zamawiający,  podkreślając  odnośne  fragmenty 

pisma, 

wskazał: (…) w celu wykazania, że złożona przez Państwa oferta nie zawiera rażąco 

niskiej  ceny,  wzywa  Państwa  na  podstawie  art.  224  ustawy  z  dnia  1  1  września  2019  r. 

Prawo  zamówień  publicznych  (t.  j.  Dz.  U.  z  2021  r.  poz.  1129)  -  dalej  zwanej  Ustawą,  do 

złożenia wyjaśnień oraz dowodów dotyczących wyliczenia ceny oferty i jej części składowych 

w  szczególności  w  zakresie  wskazanym  w  art.  224  ust.  3  Ustawy,  ze  szczególnym 

uwzględnieniem art. 224 ust. 3 pkt 4) i 6) Ustąwy tfl.: 

•  zgodności  z  przepisami  dotyczącymi  kosztów  pracy,  których  wartość  przyjęta  do 

ustalenia  ceny 

nie  może  być  niższa  od  minimalnego  wynagrodzenia  za  prace  albo 

minimalnej  stawki  godzinowej  ustalonych 

na  podstawie  przepisów  ustawy  z  dnia  10 

października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za prace (Dz. U. z 2020 r. poz. 2207) 

lub  przepisów  odrębnych  właściwych  dla  spraw,  z  którymi  związane  jest  realizowane 

zamówienie; 

•  zgodności  z  przepisami  z  zakresu  prawa  pracy  i  zabezpieczenia  społecznego  

obowiązującymi w miejscu, w którym realizowane test zamówienie. 

Wykonawca  winien  wykazać  czy  zaoferowana  cena  rzeczywiście  uwzględnia  wszystkie 

elementy  związane  z  należytym  wykonaniem  zamówienia.  Wyjaśnienie  powinno  zawierać 

konkretne  dane  liczbowe  i  wskazywać  poczynione  założenia,  które  miały  wpływ  na 

wyliczenie  ce

ny  netto,  tj.  kalkulację  wraz  z  jej  uzasadnieniem  oraz  z  dowodami  na  jej 

poparcie.  Zamawiający  oczekuje,  iż  Wykonawca  w  ramach  ww.  wyjaśnienia  przedstawi 

szczegółową kalkulację wszystkich czynników cenotwórczych i założeń, jakie miały wpływ na 

oszacowanie 

ceny  netto.  Ponadto  wyjaśnienie  winno  wskazywać  czy  istnieją  konkretne 

uwarunkowania 

i  obiektywne  czynniki,  jakie  towarzyszyć  będą  realizacji  zamówienia,  które 

wpłynęły na wysokość oferowanej ceny wraz ze wskazaniem opisu tych czynników i skali ich 

wpływu na wysokość zaoferowanej ceny. 

Przedłożone wyjaśnienia nie mogą prowadzić do zmiany treści oferty. 

Oceniając  wyjaśnienia  Zamawiający  weźmie  pod  uwagę  tylko  obiektywne  czynniki 

bezpośrednio wskazujące na zdolność wykonania zamówienia za cenę wskazaną w ofercie 

(tym samym nie jest 

wystarczającym złożenie jakichkolwiek wyjaśnień).  

Zamawiający  zwraca  uwagę,  iż  na  Wykonawcy  spoczywa  obowiązek  przedstawienia  i 

udowodnienia  Zamawiającemu  poprawności  oszacowania  oferty,  którą  przedłożył  w 

niniejszym  postępowaniu,  co  oznacza  również,  że  Wykonawca  samodzielnie  decyduje  o 

zakresie  wy

jaśnień,  jak  również  ma  swobodę  w  prezentowaniu  dowodów.  Jednakże, 

wskazuje  się,  że  przedstawione  wyjaśnienia  będą  następnie  stanowiły  podstawę  do 

dokonania  przez 

Zamawiającego  oceny,  czy  zachodzi  podstawa  do  odrzucenia  oferty  z 

uwagi na zastosowanie rażąco niskiej ceny. 

Niezłożenie  wyjaśnień  w  nw.  terminie  skutkować  będzie  odrzuceniem  oferty  na  podstawie 

art.  226  ust.  1  pkt.  8)  Ustawy,  w  związku  z  art.  224  ust.  6  Ustawy.  Na  podstawie  ww. 

p

rzepisów  Ustawy  oferta  zostanie  odrzucona,  jeżeli  złożone  wyjaśnienia  wraz  z  dowodami 

nie uzasadnią podanej w ofercie ceny. 

W  zakreślonym  terminie  CertusVia  Sp.  z  o.o.  złożyła  wyjaśnienia.  Nastąpiło  to  za 

pismem z 18 listopada 2021 r., 

do którego zostało załączone pismo oznaczone „TAJEMNICA 

PRZEDSIĘBIORSTWA”,  zawierające  w  pięciu  punktach  jakie  jego  działania  wpływają  na 

konkurencyjność  złożonej  przez  niego  oferty  i  ”Wyjaśnienia  konieczności  zastrzeżenia 

tajemnicy  przedsiębiorstwa”,    oraz  Tabela  Nr  1,  zastrzeżona  jako  tajemnica 

przedsiębiorstwa. 

Pismem z 10 grudnia 2021 r. Zamawiający zawiadomił Wykonawcę o odrzuceniu jego 

oferty oraz odtajnieniu informacji zawartych w złożonych przez Odwołującego wyjaśnieniach 

zastrzeżonych lako tajemnica przedsiębiorstwa, podając, jako podstawę prawną art. 226 ust. 

1  pkt  8  w  zw.  z  art.  224  ust.  6  Pzp. 

W  piśmie  tym  Zamawiający  stwierdził  m.in.,  że  (…) 

w

yjaśnienia  są  lakoniczne  (ograniczają  się  właściwie  do  dwóch  stron)  oraz  nie  zawierają 

żadnych dowodów (trudno za taki dowód uznać sporządzoną przez Państwa tabelę).  

Zamawiający  przytoczył  fragment  wyjaśnień  oraz  podał,  że  „Wykonawca  nie 

prze

dłożył  w  tym  zakresie  żadnych  dowodów,  więc  trudno  uznać,  że  wyjaśnił  (w  tym 

udowodnił), iż w częściach składowych ceny wziął pod uwagę wymóg wskazany w art. 224 

ust.  3  pkt  4)  Ustawy 

Do  złożonych  wyjaśnień  Wykonawca  załączył  Tabelę  z  rozbiciem  na 

opracowan

ia  projektowe,  w  której  wskazał  cenę  jednostkową  „c.j.”  dla  poszczególnych 

opracowań projektowych. Tabela nie zawiera jednakże jakichkolwiek kalkulacji, odnoszących 

się do  zaangażowania personelu własnego oraz  personelu podlegającego udostępnieniu w 

stosun

ku  do  poszczególnych  części  przedmiotu  zamówienia,  z  których  to  kalkulacji 

wynikałby  średniomiesięczny  koszt  lub  stawka  godzinowa  poszczególnych  pracowników. 

Wykonawca  w  swoich  wyjaśnieniach  nie  podał  jakie  konkretne  stawki  czy  wynagrodzenie 

otrzymuje pers

onel zatrudniony u Wykonawcy. Jednocześnie wyliczenia nie zostały poparte 

żadnymi  dowodami  mogącymi  potwierdzić  prawidłowość kalkulacji  ceny oferty. Wykonawca 

nie  złożył  żadnych  dokumentów  uwiarygadniających  cenę  oferty  w  wymaganym  przez 

Zamawiającego  zakresie.  Ponadto  Wykonawca  nie  wskazał  kosztów  prac  wykonania 

elementów dokumentacji projektowej, składających się na zakres zamówienia zgodnie z pkt 

2.2.  OPZ,  takich  jak  m.in.:  prace  geologiczne,  geodezyjne,  pośrednia  certyfikacja 

podsystemów  infrastrukturalnych  na  etapie  projektowania  oraz  kosztów  innych  prac 

potrzebnych do ich sporządzenia, czyli: szacowanych kosztów biurowych, kosztów zarządu, 

wykonania  wizualizacji,  kosztów  polisy  ubezpieczeniowej  oraz  gwarancji.  Zgodnie  z 

oświadczeniem zawartym w Formularzu Ofertowym, Wykonawca zrealizuje zamówienie bez 

udziału  podwykonawców,  na  zasobach  których  nie  polega.  Jednakże  wykazując  spełnianie 

w

arunków, o których mowa w art. 57 ust. 2 Ustawy, na zasadach określonych w art. 118 ust. 

1 i 3 Ustawy, Wykonawca będzie polegał na zasobach podmiotu trzeciego - TORPROJEKT 

Sp. 

z  o.o.  Z  dokumentów  złożonych  wraz  z  Ofertą,  w  szczególności  ze  zobowiązania  do 

udostępnienia  zasobów,  wynika  że  Wykonawca  w  zakresie  wskazanym  w  pkt  8.6.1  oraz 

8.6.2 IDW będzie polegał na doświadczeniu oraz potencjale kadrowym podmiotu trzeciego - 

TORPROJEKT  Sp.  z  o.o.,  który  to  podmiot  jako  podwykonawca  będzie  uczestniczył  w 

realiza

cji  zamówienia.  Zakres  prac  planowanych  do  wykonania  przez  podwykonawcę  nie 

wynika  jednak  z  treści  oferty,  nie  został  on  również  wskazany  w  złożonych  wyjaśnieniach 

ceny.  Wyjaśnienia  Wykonawcy  w  zakresie  wyliczenia  ceny  oferty  nie  zawierają  żadnej 

informacj

i  na  temat  kosztów  tego  podwykonawstwa,  ani  wypełniania  przez  Wykonawcę 

obowiązków  związanych  z  powierzeniem  wykonania  części  zamówienia podwykonawcy.  W 

Jednolitym  Dokumencie  Zamówienia  Wykonawca  zawarł  oświadczenie,  że  nie  naruszył 

obowiązków dotyczących płatności składek na ubezpieczenie społeczne, ani obowiązków w 

dziedzinie  prawa  pracy.  W  złożonych  wyjaśnieniach  Wykonawca  nie  odniósł  się  jednak  do 

kwestii  zgodności  z  przepisami  dotyczącymi  prawa  pracy  i  zabezpieczenia  społecznego, 

czego  żądał  Zamawiający,  ani  nie  przedłożył  żadnych  dowodów  na  potwierdzenie  tej 

okoliczności, więc trudno uznać, że Wykonawca wyjaśnił (w tym udowodnił), iż w częściach 

składowych ceny wziął pod uwagę wymóg wskazany w art. 224 ust. 3 pkt 6) Ustawy. (…) Na 

podstawie  złożonych  przez  Państwa  materiałów  nie  można  stwierdzić,  że  wyjaśnienia 

uzasadniają  podaną  w  ofercie  cenę.  Wobec  braku  załączenia  do  wyjaśnień  jakichkolwiek 

dowodów (co Zamawiający podkreślił już na początku niniejszego uzasadnienia) nie można 

ustalić, czy cena zaoferowana za wykonanie zamówienia jest rzetelna i wiarygodna. (…)” 

Dalej  Zamawiający  podał,  że:  odtajnia  informacje  zastrzeżone  przez  Państwa  jako 

tajemnica 

przedsiębiorstwa zawarte w piśmie L. dz.: OF/710/002/2021 - BM z dnia 18.11.202 

Ir.  oraz  w  Załączniku  nr 1  -  Tabela z rozbiciem na  opracowania  projektowe. (…)  Składając 

wyj

aśnienia dotyczące ceny Wykonawca zastrzegł jako tajemnice przedsiębiorstwa: 

Tabelę  nr  1  z  rozbiciem  na  opracowania  projektowe  Załącznik  do  pisma  nr 

07710/002/2021-BM z dnia 18.11.2021r., 

Pismo z dnia 18.11.2021 r. nr OF/710/002/2021-

BM dotyczące wyjaśnień w zakresie 

rażąco niskiej ceny (RNC) oraz wyjaśnień zastrzeżenia tajemnicy przedsiębiorstwa. 

(…) Wykonawca nie wykazał, iż przedłożone materiały stanowią tajemnicę przedsiębiorstwa, 

choć  to  na  Wykonawcy  spoczywa  ciężar  dowodowy  w  tym  zakresie.  Przede  wszystkim 

Wykonawca  nie wykazał  że  podjął  przy  zachowaniu należytej  staranności,  działania w  celu 

utrzymania  informacji  w 

poufności  np.  poprzez  przedstawienie  konkretnych  klauzul 

poufn

ości,  które  stosuje  w  ramach  prowadzonej  działalności,  czy  postanowienia  praktyk 

bezpieczeństwa, a co za tym idzie informacje zawarte w Tabeli nr 1 nie stanowią tajemnica 

przedsiębiorstwa.  Wykonawca  nie  wykazał  przesłanek  z  art.  18  ust.  3  Ustawy  Wykonawca 

nie wykazał, by informacje zawarte w zestawieniu stanowiły dla niego wartość gospodarczą, 

by nie były łatwo dostępne dla osób zajmujących się tym rodzajem informacji tak również by 

podjął,  przy  zachowaniu  należytej  staranności,  działania  w  celu  utrzymania  ich  w 

poufności.(…) 

Zamawiający uznał: że zastrzeżenie przez Wykonawcę treści pisma z dnia 18.11.2021 r. w 

zakresie  wyjaśnienia  tajemnicy  przedsiębiorstwa  miało  na  celu  włącznie  utrudnienie 

pozostałym Wykonawcom dokonania oceny zasadności dokonanego zastrzeżenia tajemnicy 

przedsiębiorstwa.  Wbrew  twierdzeniom  zawartym  w  rzeczonym  piśmie,  nie  zawiera  ono 

żadnych  informacji  w  szczególności  informacji  o  charakterze  organizacyjnym,  które 

posiadałyby wartość  gospodarczą.  Zawarta w  piśmie argumentacja dotycząca  zastrzeżenia 

tajemnicy      przedsiębiorstwa,  jest  ogólnikowa  i  abstrakcyjna.  Nie  sposób  przyjąć,  by  samo 

opracowanie  tego  typu  wyjaśnień  stanowiło  unikalne  know  -  how  przedsiębiorcy  oraz  by 

przejęta  argumentacja  zawierała  informacje,  które  nie  są  powszechnie  znane  osobom 

zajmującym  się  tego  typu  informacjami.  Ponadto,  argumentacja  zawarta  w  piśmie,  ze 

względu na swoją istotę, jest przeznaczona do jej ujawnienia na zewnątrz, w tym w ramach 

ewentualnego  postępowania  przed  Krajową  Izbą  Odwoławczą.  Również  pozostałe 

informacje zawarte w piśmie z dnia 18.11.2021 r. dotyczące wyjaśnień rażąco niskiej ceny r., 

tj.  w  szczególności  informacje  o  podejmowanych  u  Wykonawcy  działaniach  mających  na 

celu  ochronę  poufności  informacji,  są  bardzo  ogólnikowe  i  nieprecyzyjne.  Wykonawca  nie 

przedstawia  żadnych  konkretnych  działań,  nie  wymienia  nazw  konkretnych  regulacji,  nie 

cytuje  konkretnych  wpracowanych 

klauzul  poufności.  nie  przedstawia  wreszcie  żadnych 

dowodów.  Nawet  jeśli  z  przepisów  powszechnie  obowiązujących,  tj.  z  kodeksu  pracy 

wynikają  obowiązki  dla  pracownika  w  zakresie  konieczności  zachowania  tajemnicy 

służbowej,  to  pracownicy  nie  są  jedynymi  osobami,  w  stosunku  do  których  przedsiębiorca 

musi podjąć kroki zmierzające do utrzymania informacji w poufności, a osobami takimi są np. 

kontrahenci.  Wykonawca 

nie  przedstawił  jednak  brzmienia  konkretnych  klauzul  poufności, 

nie załączył do pisma konkretnych procedur, które wdrożył w swoim przedsiębiorstwie w celu 

ochrony  informacji.  Skoro  Wykonawca  nie 

wykazał  podjęcia  czynności  zmierzających  do 

zachowania  informacji  w  poufności,  nie  sposób  przyjąć,  by  przedmiotowe  informacje 

posiadały dla Wykonawcy jakąkolwiek wartość gospodarczą. 

W  świetle  powyższego  informacje  zawarte  w  piśmie  z  dnia  18.11.2021  r.  nie  stanowią 

tajemnicy 

Przedsiębiorstwa.  Wykonawca  nie  wykazał  przesłanek  z  art.  18  ust.  3  Ustawy 

Wykonawca nie wykazał, by informacje objęte wyjaśnieniami w zakresie rażąco niskiej ceny 

oraz 

wyjaśnień  zastrzeżenia  tajemnicy  przedsiębiorstwa  stanowiły  dla  niego  wartość 

gospodarczą by nie były łatwo  dostępne dla osób zajmujących się tym rodzajem informacji  

jak 

również by podjął, przy zachowaniu należytej staranności działania w celu utrzymania ich 

w poufności. (…). 

Iz

ba zważyła, co następuje: 

Odwołanie podlega oddaleniu.  Nie potwierdziły się bowiem  zarzuty  odwołania,  które 

miałyby wpływ na wynik postępowania. 

Ad zarzuty nr 1, 2, 3 i 4 

dotyczące  naruszenia art. 224 ust. 6 Pzp oraz art. 226 ust. 1 pkt 8 

Pzp oraz art. 224 ust. 1 Pzp 

W myśl art. 224 ust. 1 Pzp: Jeżeli zaoferowana cena lub koszt, lub ich istotne części 

składowe,  wydają  się  rażąco  niskie  w  stosunku  do  przedmiotu  zamówienia  lub  budzą 

wątpliwości zamawiającego co do możliwości wykonania przedmiotu zamówienia zgodnie z 

wymaganiami  określonymi  w  dokumentach  zamówienia  lub  wynikającymi  z  odrębnych 

przepisów,  zamawiający  żąda  od  wykonawcy  wyjaśnień,  w  tym  złożenia  dowodów  w 

zakresie wyliczenia ceny lub 

kosztu, lub ich istotnych części składowych. 

Zgodnie z art. 224 ust. 6 ustawy Pzp: 

Odrzuceniu, jako oferta z rażąco niską ceną lub 

koszt

em,  podlega  oferta  wykonawcy,  który  nie  udzielił  wyjaśnień  w  wyznaczonym  terminie, 

lub jeżeli złożone wyjaśnienia wraz z dowodami nie uzasadniają podanej w ofercie ceny lub 

kosztu. 

Stosownie  do  art.  226  ust.  1  pkt  8  ustawy  Pzp: 

Zamawiający  odrzuca  ofertę,  jeżeli 

zawiera rażąco niską cenę lub koszt w stosunku do przedmiotu zamówienia. 

Na  wstępie,  odnosząc  się  do  obszernie  przedstawionej  w  odwołaniu  argumentacji 

dotyczącej zawyżenia przez Zamawiającego wartości szacunkowej zamówienia i w związku 

z  tym  braku 

podstaw  do  wystąpienia  o  wyjaśnienia  rażąco  niskiej  ceny,  należy  zwrócić 

uwagę,  że  Odwołujący  nie  zakwestionował  tej  czynności  Zamawiającego  w  ustawowym 

terminie,  lecz  złożył  wyjaśnienia,  które  zostały  ocenione  przez  Zamawiającego,  jako 

niepozwalające na obalenie domniemania rażąco niskiej ceny w ofercie Wykonawcy. Nadto, 

jak  zauważył  na  rozprawie  Zamawiający,  ceny  ofert  złożonych  w  postępowaniu,  z  których 

dwie  przekraczają  określoną  przez  niego  wartość  szacunkową,  a  cztery  oferty  są  w 

granicach  dokonanego 

przez  niego  szacunku,  w  dobie  wzrostu  cen,  nie  potwierdzają 

twierdzeń Odwołującego o zawyżeniu szacunkowej wartości zamówienia, a w konsekwencji, 

o istnieniu podstaw do zaniechania wezwania do wyjaśnień ceny Wykonawcy, którego oferta 

stanowi ok. 63% tej kwoty. 

Następnie  stwierdzenia  wymaga,  że  wbrew  stanowisku  Odwołującego  Zamawiający 

miał  prawo  oczekiwać  od  Wykonawcy  złożenia  wyjaśnień  wraz  z  dowodami.  Użycie  w 

wezwaniu  spójnika  „oraz”,  podczas,  gdy  ustawa  Pzp  używa  sformułowania  „do  złożenia 

wyjaśnień,  w  tym  dowodów”  nie  oznacza,  że  Zamawiający  naruszył  przepis  art.  224  ust.  1 

Pzp. Wbrew ocenie 

Odwołującego, nie wymagał bowiem więcej, niż to wynika z ustawy, lecz 

tego, na co ustawa Pzp wyraźnie wskazuje, także w art. 224 ust. 6. 

W  dalszej  kolejności  należy  wskazać,  że  w  aktualnym  stanie  prawnym  zachowuje 

aktualność  stanowisko,  iż  rozstrzygając  sprawę  w  kontekście  przywołanych  powyżej 

przepisów, Izba bada nie tyle samą cenę oferty, lecz czynność Zamawiającego, polegającą 

na ocenie złożonych przez wykonawcę wyjaśnień i prawidłowość decyzji o odrzuceniu albo 

nieodrzuceniu oferty tego wykonawcy.  

Wezw

anie  wykonawcy  przez  zamawiającego  do  złożenia  wyjaśnień  w  przedmiocie 

rażąco niskiej ceny tworzy domniemanie, że zaoferowana cena jest rażąco niska w stosunku 

do  p

rzedmiotu  zamówienia,  co  w  konsekwencji  oznacza,  iż  ciężar  dowodu  w  zakresie 

wykazania,  że  zaoferowana  cena  nie  jest  rażąco  niska,  spoczywa  na  wykonawcy. 

Wykonawca działając we własnym dobrze pojętym interesie musi zatem udowodnić, że cena 

jego  oferty  nie 

jest  rażąco  niska,  bowiem  gdy  to  nie  nastąpi,  przyjmuje  się,  że  jest  to 

równoznaczne z potwierdzeniem, że cena jego oferty jest rażąco niska. Wykonawcy biorący 

udział  w  postępowaniu o udzielenie publiczne  są profesjonalistami, od  których  wymaga  się 

podwyższonego miernika staranności zgodnie z art. 355 k.c. w związku z art. 8 ust. 1 Pzp. 

Tym  samym 

brak  zastosowania  się  do  wezwania  i  brak  złożenia  odpowiednich  wyjaśnień 

niesie  negatywne  konsekwencje  dla  wykonawcy

.  Złożenie  wyjaśnień  niepełnych, 

lakonicznych  l

ub  takich,  które  nie  obalają  domniemania  istnienia  w  ofercie  rażąco  niskiej 

ceny, skutkuje bowiem zaistnieniem 

podstawy do odrzucenia złożonej przez niego oferty na 

podstawie art. 226 ust. 1 pkt 8 w zw. z art. 226 ust.6  Pzp.  

Zauważenia przy tym wymaga, iż 

nie  istnieje  jeden,  uniwersalny,  odnoszący  się  do  wszystkich  zamówień,  wzorzec 

prawidłowych  wyjaśnień  w  zakresie  rażąco  niskiej  ceny,  jak  również  jeden  wzorzec 

odnoszący  się  do  katalogu  dowodów,  które  winny  być  przedłożone  przez  wykonawcę  dla 

uzyskania  g

warancji  uznania,  iż  wywiązał  się  z  obowiązku  wykazania,  iż  jego  oferta  nie 

zawiera  rażąco  niskiej  ceny.  W  każdym  przypadku  ocena  wyjaśnień  ceny  winna  być 

zindywidualizowana,  powinna  uwzględniać  m.in.  specyfikę  przedmiotu  zamówienia  i  realia 

towarzyszące jego realizacji. Chodzi bowiem w szczególności o ustalenie czy zamówienie za 

zaoferowaną  cenę  może  być  wykonane  zgodnie  z  SWZ,  zgodnie  z  obowiązującymi 

przepisami  prawa,  sztuki  zawodowej,  przy  zastosowaniu  odpowiednich  nakładów,  w  tym 

osobowych,  z  zachowani

em  określonych  standardów.  Każdy  przypadek,  ze  względu  na 

przedmiot zamówienia, sposób jego realizacji oraz wartość zamówienia, należy rozpatrywać 

indywidualnie. 

Punktem odniesienia do określenia istnienia w ofercie rażąco niskiej ceny jest 

przedmiot zamówienia. Przyjmuje się że cena rażąco niska to taka, która jest nierealistyczna, 

nie pozwala na  należyte  wykonanie  przedmiotu zamówienia,  nie  uwzględnia jego  specyfiki, 

jak też jest ceną nierynkową, tj. nie występuje na danym rynku, na którym ceny wyznaczane 

są  m.in.  poprzez  ogólną  sytuację  gospodarczą  panującą  w  danej  branży  i  jej  otoczeniu 

biznesowym,  postęp  technologiczno-organizacyjny.  Wykonawca  przy  kalkulowaniu  ceny 

oferty powinien uwzględniać specyfikę zamówienia, zapewnienie jego należytego wykonania 

i osiągnięcie celów jego realizacji. 

W określonych sytuacjach, w zależności od przedmiotu zamówienia, treści wezwania 

do  wyjaśnień  oraz  udzielonej  odpowiedzi  wykonawcy,  w  tym  treści  załączonej  kalkulacji 

ceny, w tym stopnia jej szczegółowości, możliwe jest uznanie, że złożona przez wykonawcę 

kalkulacja  ceny  jest  wystarcz

ającym  dowodem  na  wykazanie  rzetelności  kalkulacji  ceny 

oferty. 

Jednak  w  okolicznościach  analizowanej  sprawy,  wbrew  stanowisku  Odwołującego 

zaprezentowanemu  w  postępowaniu  odwoławczym,  złożonej  przez  niego  Tabeli  nr  1  nie 

można  uznać  za  spełniającej  takie  wymogi.  Zamawiający  zatem  prawidłowo  ocenił,  że 

złożone przez Odwołującego wyjaśnienia w zakresie ceny nie są wystarczające dla obalenia 

domniemania

,  że  cena  oferty  Wykonawcy  jest  rażąco  niska  w  stosunku  do  przedmiotu 

zamówienia. 

P

rzedmiotem zamówienia jest opracowanie dokumentacji projektowej w ramach prac 

przygotowawczych dla po

wyżej wskazanego projektu. Stosownie do Tomu III SWZ (OPZ) pkt 

2.2  celem  realizacji  Umowy  jest  dostarczenie  Zamawi

ającemu,  w  terminach  określonych  w 

Harmonogramie  Rzeczowo-Finansowym,  dokumentacji  projektowej  wraz  z  wymaganymi 

Prawem  opiniami,  uzgodnieniami,    dopuszczeniami,  warunkami,  decyzjami niezbędnymi do 

zrealizowania  robót  budowlanych  oraz  świadczenie  usług  przewidzianych  na  etapie 

przetargów.  Głównymi  rezultatami  Zamówienia  jest  uzyskanie:  1)  Koncepcji  Programowo  - 

Przestrzennej  (KPP);  2) 

projektów  budowlanych  wraz  z  dokumentacją  geotechniczną  i 

geologiczno-

inżynierską; 3) materiałów niezbędnych do uzyskania decyzji o środowiskowych 

uwarunkowaniach,  o których mowa w ustawie z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu 

informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o 

ocenach  oddziaływania na  środowisko  (t.  j.  Dz.  U.  z  2021  r.  poz.  247  z  późn.  zm.)  –  dalej 

jako „ustawa o udost. inf. o środ.” W szczególności raportu o oddziaływaniu przedsięwzięcia 

na środowisko; 4) kompletu materiałów niezbędnych do uzyskania pozwoleń na budowę, w 

tym  m.in.:  raportów  o  oddziaływaniu  przedsięwzięcia  na  środowisko  w  ramach  ponownej 

oceny  oddziaływania  na  środowisko  –  jeśli  ponowna  ocena  oddziaływania  na  środowisko 

będzie  wymagana.    Jednocześnie  należy  mieć  na  uwadze,  że  w  przypadku  projektów,  dla 

których  uzyskano  decyzję  o  środowiskowych  uwarunkowaniach  po  przeprowadzeniu  oceny 

oddziaływania  na  środowisko,  nie  ma  możliwości  realizacji  prac  budowlanych  w  trybie 

zgłoszenia robót; 5)projektów wykonawczych; 6) materiałów przetargowych niezbędnych do 

wyłonienia  wykonawców  robót  budowlanych  (tj.  przedmiar  robót  na  bazie  KPR,  kosztorys 

Inwestorski,  STWiORB),  PFU  dla  branży  automatyki  i  telekomunikacji  oraz  udział  w 

postępowaniu  przetargowym  na  wybór  wykonawcy  robót  poprzez  przygotowanie  i 

przekazanie  Zamawiającemu  odpowiedzi  na  pytania  zadawane  w  trakcie  postępowania 

przetargowego o udzielenie zamówienia publicznego na realizację robót budowlanych, aż do 

wyłonienia  wykonawcy  robót,  (lecz  nie  dłużej  niż  do  zakończenia  okresu  rękojmi/gwarancji 

jakości  udzielanej  w  ramach  niniejszego  zamówienia)    oraz  wynikających  z  tych  pytań 

niezbędnych modyfikacji opracowanych dokumentów; 7) certyfikacji na etapie projektowania. 

Ponadto Wykonawca będzie zobowiązany w szczególności do: 1)przygotowania  wniosku o 

uzyskanie  decyzji  lokalizacyjnej  (decyzji  o  ustaleniu  lokalizacji  linii  kolejowej  lub  decyzji  o 

ustaleniu  lokalizacji  inwestycji  celu  publicznego),  2) 

uzupełniania  złożonego  wniosku  o 

wydanie  decyzji  lokali

zacyjnych  oraz  udzielania  wyjaśnień  na  każde  żądanie  organu  do 

momentu  uzyskania  ostateczności  lub  uprawomocnienia  decyzji,  3)  dostarczenia 

Zamawiającemu  geodezyjnej  dokumentacji  do  celów  projektowych,  w  tym:  a)  mapy 

sytuacyjno-

wysokościowej do celów projektowych, b) sprawdzenia zgodności granic działek 

ewidencyjnych  stanowiących  kolejowy  teren  zamknięty  ze  stanem  faktycznym,  4) 

dostarczenia 

Zamawiającemu 

pośrednich  potwierdzeń 

weryfikacji 

podsystemów, 

5)dostarczenia  Zamawiającemu  wizualizacji  wybranych  obiektów,  6)dostarczenia 

Zamawiającemu  Specyfikacji  technicznych  wykonania  i  odbioru  robót  budowlanych,  7) 

dost

arczenia Zamawiającemu opisu przedmiotu zamówienia (OPZ), przedmiarów robót oraz 

kosztorysów  inwestorskich,  8)  dostarczenia  Zamawiającemu  raportu  o  oddziaływaniu 

przedsięwzięcia  na   środowisko, 9) dostarczenia Zamawiającemu kompletnych wniosków o 

wydanie 

kolejnych  decyzji  o  środowiskowych  uwarunkowaniach  lub/i  wniosków  o  wydanie 

decyzji  zmieniających  decyzje  o  środowiskowych  uwarunkowaniach    -  w  przypadku,  gdy 

będzie  potrzeba  uzyskania  kolejnych  lub/i  zmiany  już  wydanych  decyzji,  10)  dostarczenia 

Zamawiaj

ącemu  raportu/ów  o  oddziaływaniu  przedsięwzięcia  na  środowisko  w  ramach 

ponownej  oceny  oddziaływania  na  środowisko,  o  ile  ponowna  ocena  oddziaływania  na 

środowisko będzie wymagana, 11)  dostarczenia Zamawiającemu wniosków o wydanie zgód 

wodnoprawnych  wraz    z    operatami  wodnoprawnymi,  12) 

dostarczenia  Zamawiającemu 

operatów dendrologicznych oraz wniosków o wydanie decyzji/zezwolenia na usunięcie drzew 

i krzewów, 13) dostarczenia Zamawiającemu innych dokumentów koniecznych do realizacji 

robót budowlanych, 14) dostarczenia Zamawiającemu niezbędnych danych potrzebnych do 

sporządzenia  wniosków  dla  wystąpienia  przez  Zamawiającego  o  określenie  warunków 

przebudowy/zabezpieczenia 

sieci 

elektroenergetycznej 

do 

Przedsiębiorstwa 

Energetycznego,  15)  dostarczenia  Zamawiaj

ącemu  niezbędnych  danych  potrzebnych  do 

sporządzenia  wniosków  dla  wystąpienia  przez  Zamawiającego  o  określenie  nowych 

warunków przyłączenia do sieci elektroenergetycznej Przedsiębiorstwa Energetycznego, 16) 

przygotowania treści umów z gestorami o przyłączenie oraz uczestnictwo Wykonawcy wraz z 

Zamawiającym  w  procesie  ich  podpisywania,  17)  uzyskania  i  uzgodnienia  warunków 

usunięcia  wszelkich  kolizji  z  infrastrukturą  techniczną  należącą  do  osób  trzecich,  (w 

przypadku  żądania  gestora  sieci  zobowiązania  się  Zamawiającego  do  ustanowienia 

służebności, ewentualna umowa/porozumienie musi zawierać zapis, zgodnie z którym:  a. w 

przypadku,  gdy  inw

estycja  realizowana  jest  na  gruntach  stanowiących  własność  Skarbu 

Państwa,  w  użytkowaniu  wieczystym  PKP  PLK S.A.,  bądź  stanowiących  własność  PLK,  że 

ustanowienie  ograniczonego  prawa  rzeczowego,  zostanie  dokonane  po  uzyskaniu  zgody 

właściwego  organu  korporacyjnego  PKP  PLK  S.A.;  b.  w  przypadku,  gdy  inwestycja 

realizowana  jest  na  gruntach  stanowiących  własność  lub  użytkowanie  wieczyste  osób 

trzecich,  PKP  PLK  S.A.  nie  może  zobowiązać  się  do  ustanowienia  bądź  spowodowania 

ustanowienia służebności przesyłu na nieruchomościach osób trzecich. PKP PLK S.A. może 

zobowiązać  się  jedynie  do  podjęcia  działań  mających  na  celu    ustanowienie  przez 

właściciela/użytkownika  wieczystego  nieruchomości  służebności  przesyłu  na  rzecz  gestora 

sieci dla urządzeń, do których dostęp jest konieczny dla realizacji Przedmiotu Umowy. (…) 

W 

wezwaniu  do  wyjaśnień  Zamawiający  wyraźnie  zaznaczył  m.in.,  że  oczekuje  nie 

tylko wyjaśnień  oraz  dowodów  dotyczących wyliczenia ceny  i jej  części składowych,  w tym 

zgodności  ze  wskazanymi  przepisami  m.in.  w  odniesieniu  do  kosztów  pracy,  ale  też 

podkreślił,  że  nie  jest  wystarczające  złożenie  jakichkolwiek  wyjaśnień,  a  także  wymagał 

wykazania,  że  zaoferowana  cena  rzeczywiście  uwzględnia  wszystkie  elementy  związane  z 

należytym  wykonaniem  zamówienia,  a  zatem  powinny  zawierać  konkretne  dane  liczbowe 

(szczegółową  kalkulację  wszystkich  czynników  cenotwórczych)  i  wskazywać  poczynione 

z

ałożenia, które miały wpływ na wyliczenie ceny tj. kalkulację wraz z jej uzasadnieniem oraz 

dowodami  na  jej  poparcie. 

Odwołujący  natomiast,  wbrew  twierdzeniem  przedstawionym  w 

odwołaniu,  nie  zastosował  się  do  jasno  przedstawionych  w  wezwaniu  oczekiwań 

Zama

wiającego.  

Zgodzić się należy ze stanowiskiem Zamawiającego, z którego wynika, że otrzymane 

od Wykonawcy 

wyjaśnienia (zastrzeżone jako tajemnica przedsiębiorstwa, w związku z tym 

zostają  omówione  uzasadnieniu  wyroku  w  sposób  ogólny)  nie  pozwalają  na  przyjęcie,  że 

obalają  domniemanie  istnienia  w  ofercie  rażąco  niskiej  ceny.  Zostało  potwierdzone,  że 

w

yjaśnienia  zawierają  się  w  pięciu  niezbyt  rozbudowanych  punktach,  nie  zawierających 

konkretnych

,  wskazujących  na  określone  oszczędności  czy  szczególne  uwarunkowania,  w 

jakich działa Wykonawca, informacji. Są to ogólne stwierdzenia możliwe do przedstawienia w 

r

óżnych  postępowaniach.  Zgodzić  się  należy  z  Zamawiającym,  że  brak  jest  w  nich 

wyjaśnienia wszystkich czynników cenotwórczych, przyjętych założeń, jak też dowodów, jak 

też, jak stwierdził w odpowiedzi na odwołanie, że mogłyby one być traktowana jedynie jako 

tło  dla  rzeczowych  i  pełnych  informacji,  a  nie  jako  ich  podstawa  czy  zasadnicza  treść. 

Informacje  podawane    w  wyjaśnieniach  powinny  być  konkretne,  tak  aby  możliwe  było  ich 

przynajmniej przybliżone przełożenie na uchwytne i wymierne wartości ekonomiczne, a także 

by możliwa była ich weryfikacja oraz ocena wiarygodności. 

Załączona  do  wyjaśnień  ceny  Tabela  Nr  1  (także  zastrzeżona  jako  tajemnica 

przedsiębiorstwa)  jakkolwiek  zawiera  szereg  pozycji,  to  jednak  w  zdecydowanej  ich 

większości wskazany jest ryczałt, bez wskazania jak został obliczony. Nie wynika to także z 

opisowej części wyjaśnień. Nie jest zatem wiadomo czy przyjęta przez Odwołującego kwota 

ryczałtu pozwala na pokrycie wszystkich kosztów, w tym wynagrodzenia odpowiedniej liczby 

specjalistów danych branż i wymaganego ich zaangażowania dla realizacji zamówienia. Nie 

jest podana stawka tego wynagrodzenia

, co skutkuje brakiem możliwości oceny, czy została 

p

rzyjęta  na  poziomie  stosowanym  w  danej  branży.  Brak  jest  konkretnych  informacji  o 

kosztach 

wskazanych  w  powyżej  przedstawionej  informacji  Zamawiającego  o  odrzuceniu 

oferty  Wykonawcy,  w  tym 

związanych  z  utrzymaniem  biura,  czy  objętych  przedmiotem 

zamówienia  w  tym  prac  geologicznych  i  geodezyjnych.  Tabela  nie  pozwala  zatem  na 

przyjęcie  jej  za  wystarczający  element  do  wykazania  rzetelności  i  realności  kalkulacji  ceny 

oferty. 

Nie zmienia tej oceny okoliczność, iż Tabela zawiera również pozycje: „inne koszty i 

o

pracowania projektowe”, gdzie, jak stwierdził na rozprawie, Odwołujący przewidział rezerwę 

finansową w danym zakresie, jak też, że zawiera wypełnioną pozycję zysk. Brak wykazania 

prawidłowości  kalkulacji  poszczególnych  pozycji,  nie  pozwala  bowiem  na  ocenę  realności 

także tych pozycji.  

W  odwołaniu  Odwołujący  przyznał,  że  nie  wyszczególnił  wszystkich  pozycji, 

uzasadniając, iż wynika to z praktyki branżowej, zgodnie z którą drobne prace zostają ujęte 

w innych pozycjach, 

łącznie z innymi zadaniami. Tymczasem braki wyjaśnień oraz Tabeli nr 

nie  dotyczą  tylko  drobnych  prac,  lecz  istotnych  kwestii.  Z  doświadczenia  życiowego 

wynika,  że    w  przypadku  usług  projektowych  wynagrodzenia  stanowią  istotny  składnik 

cenotwórczy  oferty,  natomiast  wyjaśnienia  nie  zawierają  informacji,  jaki  konkretnie  poziom 

wynagrodzeń  został  przyjęty  w  kalkulacji.  Nie  znajduje  zatem  potwierdzenia  zawarte  w 

odwołaniu  stwierdzenie,  że  w  wyjaśnianiach  wskazały  elementy  wpływające  na 

wynagrodzenie  pracowników  z  poszanowaniem  przepisów  dotyczących  kosztów  pracy, 

prawa pracy i zabezpieczenia społecznego.  

Nie  można  podzielić  stanowiska  Odwołującego,  z  którego  wynika,  że  skoro  w 

wezwaniu  Zamawiający  odrębnie  nie  wskazał  na  konieczność  wyjaśnienia  kosztów 

podwykonawstwa, 

to Odwołujący zwolniony był z wyjaśnienia tych kosztów w odpowiedzi na 

wezwanie  wystosowane  w  związku  z  podejrzeniem  rażąco  niskiej  ceny  oferty  tego 

wykonawcy.    W  sytuacji  gdy,  jak  wyżej  ustalono,  Zamawiający  bardzo  wyraźnie  wymagał 

przedstawienia  wszystkich  czynników  cenotwórczych  i  założeń,  jakie  miały  wpływ  na 

oszacowanie  ceny  netto,  to  w  sytuacji,  gdy  Wykonawca  zamierzał  korzystać  z 

podwykonaw

stwa  powinien  koszty  z  tym  związane  oraz  dowody  na  ich  rzetelność 

przedstawić wraz z wyjaśnieniami, załączając do wyjaśnień oferty zebrane od potencjalnych 

podwykonawców.  Wprawdzie  na  rozprawie,  jako  załączniki  do  złożonego  ww.  pisma, 

Odwołujący przedstawił szereg dowodów, w tym oferty, jednak Zamawiający nie dysponował 

tymi  dokumentami

,  a  zatem  nie  mógł  ich  uwzględnić  przy  ocenie  wyjaśnień.  Jak  natomiast 

wyżej  wskazano,  Izba  dokonuje  czynności  oceny  przez  Zamawiającego  otrzymanych 

wyjaśnień. W związku z tym dowody te należy uznać za spóźnione.  

Nadto na rozprawie Odwołujący stwierdził, że jeśli Zamawiający miał wątpliwości, to 

powinien  ponownie 

wezwać  go  do  wyjaśnień,  wskazując  w  jakim  zakresie  złożone 

wyjaśnienia budzą jego wątpliwości. Zważywszy na treść wezwania do wyjaśnień oraz treść 

udzielonych  wyjaśnień,  która  nie  odpowiada  na  wyraźnie  przedstawione  oczekiwania 

Zamawiającego,  nie  można  zgodzić  się  z  takim  stanowiskiem.  Oznaczałoby  to  bowiem 

nierówne traktowanie wykonawców i w rzeczywistości oczekiwanie na złożenie nowych, tym 

razem  pełnych  wyjaśnień.  Samo  zasygnalizowanie  w  wyjaśnieniach  złożonych 

Zamawiającemu  pewnych  elementów  jako  uwzględnianych  przy  kalkulacji  oferty,  bez  ich 

przedstawienia w sposób pełny i konkretny, powiązany z tym zamówieniem, jak też podanie 

w  Tabeli  określonych  kwot,  bez  wykazania,  co  się  na  nie  składa,  nie  oznacza,  że  w  ten 

sposób  powstały  podstawy  do  wystąpienia  o  wyjaśnienia  zawartej  w  nich  treści.  W 

okolicznościach  sprawy  uwzględnienie  oczekiwań  Odwołującego,  oznaczałoby  wystąpienie 

nie tyle o wyjaśnienia, co o uzupełnienie ich istotnych braków, a w efekcie złożenie nowych, 

tym razem pełnych, odpowiadających wezwaniu, wyjaśnień.  

Również  argumentacja  Odwołującego,  że  Zamawiający  skupił  się  na  aspekcie 

szczegółowej  wyceny  kosztów  pracy,  podczas  gdy  SWZ  tylko  dla  nielicznej  grupy  osób 

narzuca, 

jak  ma  dany  personel  być  zatrudniony  (pkt  6.2.  OPZ),  natomiast  zważywszy  na 

możliwy okres badania ofert, brak jest uzasadnienia dla utrzymywania zatrudnienia przez tak 

długi  okres  czasu  wszystkich  dedykowanych  do  realizacji  zamówienia  pracowników,  nie 

oznacza,  że  Wykonawca  mógł  wobec  brzmienia  wezwania  do  wyjaśnień,  zrezygnować  z 

wykazania,  że  przy  kalkulacji  ceny  oferty  uwzględnił  realny  poziom  kosztów  z  tytułu 

wynagrodzeń wymaganego dla realizacji zamówienia także tego personelu. 

Ad zarzut nr 5 dotyczący naruszenia art. 253 ust. 1 Pzp 

Art.  253  ust.  1  Pzp  stanowi: 

Niezwłocznie  po  wyborze  najkorzystniejszej  oferty 

zamawiający  informuje  równocześnie  wykonawców,  którzy  złożyli  oferty,  o:  1)   wyborze 

najkorzystniejszej  oferty,  podając  nazwę  albo  imię  i  nazwisko,  siedzibę  albo  miejsce 

zamieszkania,  jeżeli  jest  miejscem  wykonywania  działalności  wykonawcy,  którego  ofertę 

wybrano, oraz nazwy albo imiona i nazwiska, siedziby albo miejsca zamieszkania, jeżeli są 

miejscami  wykonywania  działalności  wykonawców,  którzy  złożyli  oferty,  a  także  punktację 

przyznaną  ofertom  w  każdym  kryterium  oceny  ofert  i  łączną  punktację,  2)   wykonawcach, 

których oferty zostały odrzucone - podając uzasadnienie faktyczne i prawne. 

Przepis  ten  przewiduje  przekazywanie 

informacji  wykonawcom  niezwłocznie  po 

wyborze  najkorzystniejszej  oferty.  Obecnie  ustawa  przewiduje  zatem  skumulowany 

obowiązek  informacyjny.  Tymczasem,  jak  wynika  z  ustaleń,    Zamawiający  zawiadomił  o 

odrzuceniu oferty Odwołującego niezwłocznie po dokonaniu tej czynności, co nastąpiło przed 

dokonaniem czynności wyboru najkorzystniejszej oferty.  

Odwołujący  nie  wykazał  jednak,  że  w  okolicznościach  sprawy,  zawiadomienie  go  o 

odrzuceniu jego 

oferty przed dokonaniem wyboru najkorzystniejszej oferty ma lub może mieć 

istotny  wpływ  na  wynik  postępowania.  To,  że  ewentualnie  mógłby  kwestionować  czynność 

wyboru  na

jkorzystniejszej  oferty,  bez  np.  wskazania,  że    ma  podstawy,  choćby 

uprawdopodobnione,  ku  temu,  aby 

twierdzić,  że  wybór  ten  miałby  zostać  dokonany  z 

naruszeniem  przepisów  ustawy,  nie  jest  wystarczającą  okolicznościom  przemawiającą  za 

istnieniem wpływu na wynik postępowania. Zgodnie natomiast z przepisem art. 554 ust. 1 pkt 

1 ustawy Pzp, 

Izba uwzględnia odwołanie w całości lub w części, jeżeli stwierdzi naruszenie 

przepisów ustawy, które miało wpływ lub może mieć istotny wpływ na wynik postępowania o 

udziele

nie zamówienia, konkursu lub systemu kwalifikowania wykonawców.  

Ad zarzut naruszenia art. 18 ust. 3 Pzp poprzez jego niezastosowanie i odtajnienie informacji 

zawartych  w      złożonych  przez  Odwołującego  wyjaśnieniach  zastrzeżonych  jako  tajemnica 

przedsiębiorstwa   

Zgodnie z art. 18 ust. 1, 2 i 3 ustawy Pzp: 

1. Postępowanie o udzielenie zamówienia 

jest  jawne.  2.  Zamawiający  może  ograniczyć  dostęp  do  informacji  związanych  z 

postępowaniem o udzielenie zamówienia tylko w przypadkach określonych w ustawie. 3. Nie 

ujawnia  się  informacji  stanowiących  tajemnicę  przedsiębiorstwa  w  rozumieniu  przepisów 

ustawy z dnia 16 kwietnia 1993 r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji (Dz.U. z 2020 r. poz. 

1913), jeżeli wykonawca, wraz z przekazaniem takich informacji, zastrzegł, że nie mogą być 

one 

udostępniane  oraz  wykazał,  że  zastrzeżone  informacje  stanowią  tajemnicę 

przedsiębiorstwa. Wykonawca nie może zastrzec informacji, o których mowa w art. 222 ust. 

Stosownie  do  art.  11  ust.  2 

przywołanej  w  ww.  przepisie  ustawy  o  zwalczaniu 

nieuczciwej  konkurencji  (w  treści:  „ustawa  znk.”)  przez  tajemnicę  przedsiębiorstwa rozumie 

się  informacje  techniczne,  technologiczne,  organizacyjne  przedsiębiorstwa  lub  inne 

informacje  posiadające  wartość  gospodarczą,  które  jako  całość  lub  w  szczególnym 

zestawieniu i zbiorze ich elementów nie są powszechnie znane osobom zwykle zajmującym 

się tym rodzajem informacji albo nie są łatwo dostępne dla takich osób, o ile uprawniony do 

korzystania  z  informacji  lub  roz

porządzania  nimi  podjął,  przy  zachowaniu  należytej 

staranności, działania w celu utrzymania ich w poufności.  

Na  wstępie  zaznaczenia  wymaga,  że  powyższe  przepisy  określą  jedną  z 

podstawowych  zasad  obowiązujących  w systemie  zamówień  publicznych,  tj.  jest  zasadę 

jawności  postępowania,  a  także  wyjątek  od  tej  zasady,  który  nie  może  być  interpretowany 

rozszerzająco.  Wykonawcy  decydując  się  na  udział  w  postępowaniu  o  udzielenie 

zamówienia  publicznego  muszą  się  zatem  liczyć  z  ujawnieniem  przekazywanych  przez 

siebie informacji. Dla 

skuteczności zastrzeżenia informacji, wykonawca musi wykazać łączne 

wystąpienie przesłanek definicji legalnej tajemnicy przedsiębiorstwa, tj. 

informacje  mają  charakter  techniczny,  technologiczny,  organizacyjny  przedsiębiorstwa 

lub inny 

posiadający wartość gospodarczą, 

2)  informac

je  jako  całość  lub  w  szczególnym  zestawieniu  i  zbiorze  ich  elementów  nie  są 

powszechnie znane osobom zwykle zajmującym się tym rodzajem informacji albo nie są 

łatwo dostępne dla takich osób, 

3)  uprawniony do kor

zystania z informacji lub rozporządzania nimi podjął, przy zachowaniu 

należytej staranności, działania w celu utrzymania ich w poufności. 

Wykonawca zastrzegający określone informacje, jako tajemnica przedsiębiorstwa jest 

zobowiązany  odpowiednim  terminie  w  sposób  pełny  i  niebudzący  wątpliwości  wykazać, 

wypełnienie  się  ww.  przesłanek,  mający  przy  tym  na  uwadze  zasadę  minimalizacji 

utajnianych  informacji. 

Zamawiający  jest  natomiast  zobowiązany  do  zbadania  skuteczności 

zastrzeżenia  informacji,  jako  tajemnicy  przedsiębiorstwa,  na  podstawie  otrzymanego  

uza

sadnienia  zastrzeżenia,  a  w  razie  stwierdzenia  nienależytego  wykazania  przez 

wykonawcę,  że  zastrzegane  przez  niego  informacje  stanowią  tajemnicę  jego 

przedsiębiorstwa,  obowiązany  jest  do  ich  ujawnienia.  Celem  zastrzeżenia  informacji  nie 

może  być  jedynie  uniemożliwienie  pozostałym  wykonawcom  zapoznania  się  z  ich  treścią. 

Objęcie dokumentów tajemnicą przedsiębiorstwa nie może być stosowane w celu uniknięcia 

ewentualnego  odwołania,  jakie  mogliby  wnieść  konkurenci.  Zasada  jawności  postępowania 

służy bowiem transparentności postępowania o udzielenie zamówienia publicznego. 

Badaniu  przez  Izbę  podlega  czynność  zamawiającego  polegająca  na  ocenie 

przedstawionego przez wykonawcę uzasadnienia zastrzeżenia tajemnicy przedsiębiorstwa i 

zasadność wyprowadzonych przez zamawiającego wniosków. Nie jest rolą Izby dociekanie, 

czy  zastrzeżone  informacje  obiektywnie  mogą  stanowić  informacje  podlegające  ochronie, 

lecz to, czy zamawiający prawidłowo uznał, że wykonawca w ustawowym terminie wykazał w 

sposób  wystarczający  dokonane  zastrzeżenie.  Podkreślenia  przy  tym  wymaga,  że  treść  i 

zakres  uzasadnienia  przez  wykonawcę  poczynionego  zastrzeżenia  informacji  przesądza  o 

tym,  czy  zostały  spełnione  warunki  dla  uznania,  że  pomimo,  że  postępowanie  o  udzielenie 

zamówienia  publicznego  jest  jawne,  zastrzeżone  informacje  mogą  nie  być  ujawnione. 

Wykonawca  zastrzegając  określone  informacje,  jako  tajemnicę  przedsiębiorstwa,  powinien 

mieć  na  uwadze  zasady  obowiązujące  na  gruncie  zamówień  publicznych  i  nie  nadużywać 

przepisu przewidującego takie uprawnienie,  w  szczególności  nie  naruszać  zasady  uczciwej 

konkurencji,  poprzez  zastrzeganie  informacji  głównie  po  to,  aby  uniemożliwić  weryfikację 

przez konkurentów wypełniania przez niego wymagań zamawiającego.  

W  analizowanym  post

ępowaniu  Izba  uznała,  że Zamawiający  przeprowadził  analizę 

otrzymanych  od  Odwołującego  pism,  w  tym  zastrzeżenia  tajemnicy  przedsiębiorstwa 

złożonego  przez  Odwołującego  wraz  z  wyjaśnieniami  ceny  oferty  i  prawidłowo  je  ocenił, 

uznając,  że  Odwołujący  nie  wykazał,  że  zastrzeżone  przez  niego  dokumenty  stanowią 

tajemnicę jego przedsiębiorstwa. 

Odwołujący nie wykazał, że podane przez niego informacje spełniają, tym bardziej, że 

obejmują także uzasadnienie zastrzeżenia tajemnicy przedsiębiorstwa, spełniają łącznie ww. 

przesłanki.  Zgodzić  się  należy  z  Zamawiającym,  że  uzasadnienie  tego  zastrzeżenia  jest 

ogólnikowe, nie zawiera informacji, co do których zostałoby wykazane przez Odwołującego, 

że  posiadają  one  wartość  gospodarczą,  że  nie  są  powszechnie  znane  osobom  zwykle 

zajmującym  się  tym  rodzajem  informacji  albo  nie  są  łatwo  dostępne  dla  takich  osób,  że 

podjął, przy zachowaniu należytej staranności, działania w celu utrzymania ich w poufności. 

Wykonawca nie przedstawił żadnych dowodów.  

Zauważenia  wymaga,  że  zastrzeżenie  tajemnicy  przedsiębiorstwa  odnosi  się  do 

wyjaśnień rażąco niskiej ceny, które, jak wyżej wskazano,  są ogólnikowe. Dotyczy to także 

Tabeli  nr  1. 

Stopień  ogólności  wyjaśnień  nie  pozwala  na  poznanie  przez  konkurencję 

wewnętrznego  sposobu organizacji  przedsiębiorstwa Odwołującego.  Nie zostało wykazane, 

że  mają  one  wartość  gospodarczą.  Sam  fakt  traktowania  przez  wykonawcę  określonych 

informacji jako poufnych nie jest wystarczający dla potwierdzenia ich wartości gospodarczej, 

gd

yż  oznaczałby zwolnienie wykonawcy  z  wykazywania tej  przesłanki  wynikającej  z  art.  11 

ustawy uznk, zaś obowiązek „wykazania” winien być traktowany jako zbliżony do obowiązku 

„udowodnienia”  w  rozumieniu  k.p.c.  Zamawiający  musi  natomiast  otrzymać  odpowiedni 

zasób  argumentacji  tak,  aby  mógł  właściwie  ocenić  ich  znaczenie  ekonomiczne.  Mając  na 

uwadze podstawowe założenie w tym zakresie, a mianowicie, że wartość ta musi być realna, 

wykonawca  powinien  dokonać  odpowiedniej  ich  wyceny  z  rozbiciem  na  każdą  informacje 

poddawana  klauzuli 

poufności  wraz  z  uzasadnieniem.  Dla  spełnienia  tego  warunku  będzie 

konieczne  wskazanie  ewentualnej  ich  pieniężnej  wartości  rynkowej,  a  niekiedy  księgowej 

(np.  jeśli  chodzi  o  dobra  „niematerialne”),  co  umożliwi  ich  obiektywna  weryfikację  przez 

zamawiającego.  (por.  Wyrok  Sądu  Okręgowego  w  Warszawie  z  21  października  2021  r. 

sygn. akt XXIII zs 53/21).  

Odwołujący  nie  podniósł  i  nie  wykazał,  że  wykorzystanie  przez  innego  wykonawcę 

zastrzeżonych  przez  niego  dokumentów  posiada  realna  wartość  gospodarczą,  że    da  lub 

może  dać  temu  wykonawcy  wiedzę  pozwalającą  na  zaoszczędzenie  wydatków  czy 

przysporzenie  zysków.  Wbrew  stanowisku  Odwołującego  przedstawionemu  na  rozprawie, 

nie  pozwalają  one  np.  na  przyjęcie,  iż  po  zapoznaniu  się  z  nimi  konkurencyjni  wykonawcy 

mogliby poznać podwykonawców i ich stawki wynagrodzenia. Zauważenia przy tym wymaga, 

że  na  rozprawie  Odwołujący  złożył  w  poczet  dowodów  oferty  podwykonawców  bez 

zastrzeżenia  ich  poufności,  zastrzegając  poufność  tylko  co  składanych  dokumentów 

odnoszących się do Tabeli. Oznacza to, że nie traktuje takich ofert jako poufnych.  

Nie można też podzielić stanowiska Odwołującego przedstawionego w odwołaniu, że 

udowodnił, iż przedstawione w wyjaśnieniach informacje nie są powszechnie znane osobom 

zwykle  zajmującym  się  tym  rodzajem  informacji  i  nie  są  łatwo  dostępne  dla  takich  osób. 

Odwołujący nie wykazał, że podjął określone działania niezbędne do zachowania poufności 

informacji  zawartych  w  wyjaśnianiach,  nie  przedstawił  dowodów  np.  w  postaci  wyciągów  z 

wewnętrznych procedur dotyczących obiegu informacji, zgodnie z którymi dostęp do danych 

podlegających  niniejszemu  zastrzeżeniu  mają  wyłącznie  osoby  odpowiedzialne  za  proces 

ofertowania

, czy dowodów na obowiązywanie klauzul poufności w odniesieniu do elementów 

wyjaśnień  ceny.  Nie  wywiązał  się  zatem  z  obowiązku  wykazania  niejawnego  charakteru 

informacji zawartych w wyjaśnieniach ceny.   

Mając  powyższe  na  uwadze,  na  podstawie  art.  553  zdanie  pierwsze  ustawy  Pzp, 

orzeczono jak w sentencji. 

Zgodnie  z  art.  557  ustawy  Pzp, 

w  wyroku  oraz  w  postanowieniu  kończącym 

postępowanie  odwoławcze  Izba  rozstrzyga  o  kosztach  postępowania  odwoławczego.    Izba 

oddaliła  odwołanie.  W  związku  z  tym  odpowiedzialność  za  wynik  postępowania  ponosi 

Odwołujący,  który  został  obciążony  kosztami  postępowania,  na  które  składał  się  uiszczony 

przez Odwołującego wpis od odwołania. 

Biorąc  powyższe  pod  uwagę,  o  kosztach  postępowania  odwoławczego  orzeczono 

stosownie  do  wyniku  postępowania  w  oparciu  o  przepisy  §  5  pkt  1  rozporządzenia  Prezes 

Rady  Ministrów  z  dnia  30  grudnia  2020  r.  w  sprawie  szczegółowych  rodzajów  kosztów 

postępowania odwoławczego, ich rozliczania oraz wysokości i sposobu pobierania wpisu od 

odwołania (Dz. U. z 2020 r. poz. 2437). 

Przewodniczący:    ………………….………..