KIO 383/22 WYROK dnia 8 marca 2022 roku

Sygn. akt: KIO 383/22 

WYROK 

z dnia 8 marca 2022 roku 

Krajowa Izba Odwoławcza - w składzie: 

Przewodniczący: 

Aleksandra Kot 

Protokolant:   

Klaudia Kwadrans 

po  rozpoznaniu  na  rozprawie  w  dniu  3  marca  2022  roku  w  Warszawie 

odwołania 

wniesionego  do  Pr

ezesa  Krajowej  Izby  Odwoławczej  w  dniu  14  lutego  2022  roku  przez  

wykonawc

ę  K.  N.  prowadzącego  działalność gospodarczą  pod  firmą:  Biuro  Handlowe 

Eksport  -  Import  K.  N. 

z  siedzibą  w  Płocku  w postępowaniu  prowadzonym  przez 

z

amawiającego  Wojewódzki  Szpital  Dziecięcy  im.  J. Brudzińskiego  w  Bydgoszczy  z 

siedzibą w Bydgoszczy  

przy udziale wykonawcy W. Z. 

prowadzącego gospodarczą pod firmą: VENTMAX W. Z. z 

siedzibą w Białymstoku 

orzeka: 

uwzględnia odwołanie i nakazuje zamawiającemu - Wojewódzkiemu Szpitalowi Dzie-

cięcemu im. J. Brudzińskiego w Bydgoszczy z siedzibą w Bydgoszczy: 

unieważnienie  czynności  wyboru  oferty  W.  Z.  prowadzącego  działalność  go-

spodarczą  pod  firmą:  VENTMAX  W.  Z.  z  siedzibą  w  Białymstoku  jako  oferty 

najkorzystniejszej, 

powtórzenie  czynności  badania  i  oceny  ofert,  w  tym  odrzucenie  oferty  W.  Z. 

prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą: VENTMAX W. Z. z siedzi-

bą w Białymstoku jako zawierającej rażąco niską cenę w stosunku do przed-

miotu zamówienia; 

2.  kosztami 

postępowania obciąża  zamawiającego – Wojewódzki Szpital Dziecięcy im. 

J. 

Brudzińskiego w Bydgoszczy z siedzibą w Bydgoszczy i: 

zalicza  w  poczet  kosztów  postępowania  odwoławczego  kwotę  7 500,00  zł 

(słownie: siedem tysięcy pięćset złotych 00/100) uiszczoną przez wykonawcę 

K.  N. 

prowadzącego  działalność  gospodarczą  pod  firmą:  Biuro  Handlowe 

Eksport  -  Import  K.  N. 

z  siedzibą  w  Płocku tytułem  wpisu  od  odwołania oraz 

kwotę 3 567,00 zł (słownie: trzy tysiące pięćset sześćdziesiąt siedem złotych 

poniesioną  przez  wykonawcę  K.  N.  prowadzącego  działalność 

gospodarczą pod  firmą: Biuro  Handlowe Eksport  - Import  K.  N.  z siedzibą  w 

Płocku tytułem kosztów wynagrodzenia pełnomocnika, 

zasądza  od  zamawiającego  -  Wojewódzkiego  Szpitala  Dziecięcego  im. 

J. 

Brudzińskiego w Bydgoszczy z siedzibą w Bydgoszczy na rzecz wykonawcy 

K.  N. 

prowadzącego  działalność  gospodarczą  pod  firmą:  Biuro  Handlowe 

Eksport  -  Import  K.  N. 

z  siedzibą  w  Płocku  kwotę  11  067,00  zł  (słownie: 

jedenaście  tysięcy  sześćdziesiąt  siedem  złotych  00/100)  stanowiącą  koszty 

postępowania  odwoławczego  poniesione  z  tytułu  wpisu  od  odwołania  w 

kwocie  7  500,00  zł  (słownie:  siedem  tysięcy  pięćset  złotych  00/100)  oraz  z 

tytułu  wynagrodzenia  pełnomocnika  wykonawcy  K.  N.  prowadzącego 

działalność gospodarczą pod firmą: Biuro Handlowe Eksport - Import K. N. z 

sie

dzibą  w  Płocku  w kwocie  3  567,00  zł  (słownie:  trzy  tysiące  pięćset 

sześćdziesiąt siedem złotych 00/100). 

Stosownie do art. 579 ust. 1 i art. 580 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 

11 września 2019 roku Prawo 

zamówień  publicznych  (t.j.  Dz.  U.  z  2021  roku  poz.  1129  ze  zm.)  na  niniejszy  wyrok  -  w 

terminie  14  dni  od  dnia  jego  doręczenia  -  przysługuje  skarga  za  pośrednictwem  Prezesa 

Krajowej Izby Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Warszawie. 

Przewodniczący: 

…………………………. 

 
Sygn. akt KIO 383/22 

Uzasadnienie 

Wojewódzki  Szpital  Dziecięcy  im.  J.  Brudzińskiego  w  Bydgoszczy  z  siedzibą 

w Bydgoszczy (dalej: 

„Zamawiający” oraz „Szpital”) prowadzi na podstawie ustawy z dnia 11 

września 2019 roku Prawo zamówień publicznych (t.j. Dz. U. z 2021 roku poz. 1129 ze zm., 

dalej: 

„ustawa  Pzp”)  postępowanie  o  udzielenie  zamówienia  publicznego  w  trybie 

podstawowym  bez  neg

ocjacji  na  usługi  czyszczenia  kanałów  wentylacyjnych  central 

wentylacyjnych (Nr sprawy: 37/2021/TP) (dalej: 

Postępowanie”). 

Ogłoszenie o zamówieniu zostało zamieszczone w Biuletynie Zamówień Publicznych 

dnia 8 grudnia 2021 roku pod numerem: 2021/BZP 00304101/01. 

W  dniu  7  lutego 

2022  roku  Zamawiający  poinformował  wykonawców  o  wyniku 

P

ostępowania. 

14  lutego  2022  wykonawca  K.  N. 

prowadzący  działalność  gospodarczą  pod  firmą: 

Biuro Handlowe Eksport - Import K. N. 

z siedzibą w Płocku (dalej: „Odwołujący” oraz „P. N.”) 

wniósł  odwołanie  od  czynności  podjętych  przez  Zamawiającego  w  Postępowaniu 

polegających  na  wyborze  oferty  najkorzystniejszej  zawierającej  rażąco  niską  cenę  w 

stosunku do przedmiotu zamówienia oraz od zaniechania odrzucenia tej oferty. 

Odwołujący  zarzucił  Zamawiającemu  naruszenie  następujących  przepisów  ustawy 

Pzp: 

1)  art. 224 ust. 6 ustawy Pzp w zw. z art. 226 ust. 1 pkt 8 ustawy Pzp oraz art. 224 

ust. 5 ustawy Pzp w zw. z art. 16 pkt 1 ustawy Pzp oraz art. 17 ust. 2 ustawy Pzp 

poprzez  zaniechanie  odrzucenia  oferty  wykonawcy  W.  Z. 

prowadzącego 

gospodarczą  pod  firmą:  VENTMAX  W.  Z.  z  siedzibą  w  Białymstoku  (dalej: 

„VENTMAX” oraz „W. Z.”), w związku z tym, że złożył on ogólnikowe i nierzetelne 

wyjaśnienia  w  zakresie  wyliczenia  ceny,  nie  poparte  kompletem  dowodów  na 

potwierdzenie  wyliczeń,  a  także  nie  odniósł  się  do  zgodności  wyliczonej  ceny  z 

przepisami  z  zakresu  prawa  pracy  i  zabezpieczenia  społecznego.  Tym  samym 

wykonawca  ten 

nie  wykazał,  że  jego  oferta  nie  zawiera  rażąco  niskiej  ceny  w 

stosunku do przedmiotu zamówienia; 

2)  art. 16 pkt 1 ustawy Pzp oraz art. 17 ust. 2 ustawy Pzp w zw. z art. 239 ust. 1 i 2 

ustawy  Pzp  poprzez  prowadzenie  postępowania  o  udzielenie  zamówienia 

publicznego  z 

naruszeniem  zasad  uczciwej  konkurencji  i  równego  traktowania 

wykonawców,  w  tym  wybór  oferty  najkorzystniejszej  zawierającej  rażąco  niską 

cenę w stosunku do przedmiotu zamówienia. 

Wskazując na powyższe zarzuty Odwołujący wniósł o:  

uwzględnienie odwołania w całości; 

nakazanie  Zamawiającemu  unieważnienia  czynności  polegającej  na  wyborze 

oferty wykonawcy VENTMAX jako oferty najkorzystniejszej; 

3)  nakazanie  Zama

wiającemu  dokonania  ponownej  oceny  ofert  i  wybór  oferty 

Odwołującego jako oferty najkorzystniejszej; 

obciążenie kosztami postępowania odwoławczego Zamawiającego. 

W  uzasadnieniu  odwołania  Odwołujący  wskazał,  że  wyjaśnienia  złożone  przez 

wykonawcę  VENTMAX  nie  spełniają  wymagań  ustawowych  z  uwagi  na  to,  że  W.  Z.  nie 

odniósł  się  w  wyjaśnieniach  do  zgodności  wyliczonej  ceny  z  przepisami  z zakresu  praca 

pracy i zabezpieczenia społecznego.  

Ponadto P. N. 

podniósł, że VENTMAX złożył ogólnikowe i nierzetelne wyjaśnienia w 

zakresie  wyliczenia  ceny,  nie 

poparte  kompletem  dowodów  na  potwierdzenie  wyliczeń. 

Odwołujący  podkreślił,  że  VENTMAX  przedstawił  jedynie  koszty  widoczne,  dające  się  w 

łatwy  sposób  oszacować,  aby  wykazać  że  cena  nie  jest  rażąco  niska.  Wykonawca 

VE

NTMAX zamierza wykonać prace w okresie 30 dni. Nie podaje informacji czy chodzi o dni 

robocze  czy  kalendarzowe. 

W  ocenie  Odwołującego  ma  to  znaczenie  ze  względu  na 

obwarowania  obowiązkowymi  dodatkami  za  godziny  nadliczbowe,  prace  w  weekendy,  itp. 

Nadto 

Piotr  Nowakowski  wskazał,  że  wykonawca  VENTMAX  nie  uwzględnił  w  kalkulacji 

kosztów z tytułu zużycia sprzętu, funkcjonowania firmy, kosztów administracyjnych, kosztów 

nadzoru. 

Jak  wskazał  Odwołujący  wykonawca  VENTMAX  wycenił  jedynie  czyszczenie  + 

dezynfekcję  +  koszty  samego  badania  próbek  bakteriologicznych  w  laboratorium, 

zapominając  o  obowiązku  zbadania  grubości  osadu.  W  skład  elementu  badania  grubości 

osadu wchodzą: materiał, sprzęt, robocizna. P. N. podniósł również, że W. Z. nie odniósł się 

do  kosztu  montażu  filtrów  HEPA  oraz  kosztu  wykonania  pomiaru.  Ponadto  Odwołujący 

zaznaczył,  że  w  wyjaśnieniach  wykonawcy  VENTMAX  brak  jest  kosztu  mobilizacji  z 

Białegostoku  do  Bydgoszczy  (490  km  i  5h  jazdy  samochodem)  jak  i  kosztu  demobilizacji. 

W ocenie P. N. 

w wyjaśnieniach wykonawcy VENTMAX nie ma odniesienia do pozycji nr 1 – 

12  Opisu  przedmiotu  zamówienia  (dalej:  „OPZ”).  W  wyjaśnieniach  jest  tylko  informacja 

dotycząca zakupu płynu do dezynfekcji, natomiast W. Z.  nie wykazał szczegółowej kalkulacji 

z  podstawowym 

podziałem  na:  materiały  oraz  sprzęt.  Odwołujący  stwierdził  również,  że  w 

wyjaśnieniach wykonawcy VENTMAX nie uwzględniono kosztów związanych z utrzymaniem 

urządzeń  pomiarowych,  które  podlegają  cyklicznej  kalibracji,  jeśli  firma  je  posiada  i  nie 

korzysta z podwykonawcy, a 

także ubezpieczeniem firmy, które każdy z wykonawców winien 

posiadać bez względu na wymóg Zamawiającego.  

P.  N. 

wskazał, że wyjaśnienia wykonawcy VENTMAX w zakresie wyliczenia ceny są 

ogólnikowe  i  nierzetelne.  Nie  zostały  też  poparte  kompletem  dowodów  na  potwierdzenie 

wyliczeń.  Ponadto  zdaniem  Odwołującego  nie  było  podstaw  do  ponownego  wezwania 

Wiesława  Zdanowicza  do  złożenia  wyjaśnień,  w  tym  dowodów  w  zakresie  wyliczenia  ceny 

oferty. W związku z tym – w ocenie Odwołującego - oferta wykonawcy VENTMAX powinna 

zostać odrzucona na podstawie art. 226 ust. 1 pkt 8 ustawy Pzp.  

Zamawiający  nie złożył  odpowiedzi  na  odwołanie  na  piśmie,  lecz  prezentując  swoje 

stanowisko na 

rozprawie podał, że zarzuty odwołania nie zasługują na uwzględnienie, gdyż 

są  całkowicie  pozbawione  podstaw  prawnych.  Zamawiający  wniósł  o  oddalenie  odwołania 

w 

całości. 

Wykonawca W. Z. 

prowadzący gospodarczą pod firmą: VENTMAX W. Z. z siedzibą w 

Białymstoku wniósł o oddalenie odwołania w całości.  

Izba ustaliła i zważyła, co następuje. 

Krajowa  Izba  Odwoławcza,  rozpoznając  na  rozprawie  złożone  odwołanie 

i 

uwzględniając  dokumentację  z  przedmiotowego  postępowania  o  udzielenie  zamó-

wienia  publicznego,  stanowiska  stron 

oraz  uczestnika  postępowania  odwoławczego 

złożone na piśmie i podane do protokołu rozprawy, a także złożone dowody, ustaliła, 

co następuje.  

Izba  stwierdziła,  że  nie  zachodzą  przesłanki  do  odrzucenia  odwołania,  o  których 

stanowi przepis art. 528 ustawy Pzp. 

Ponadto  Izba  stwierdziła,  że  Odwołujący  posiada  interes  w  uzyskaniu 

przedmiotowego  zamówienia,  kwalifikowanego  możliwością  poniesienia  szkody  w  wyniku 

naruszenia  przez  Zamawiającego  przepisów  ustawy,  o  których  mowa  w  art.  505  ust.  1 

ustawy Pzp, co uprawniało go do złożenia odwołania. 

Do  niniejszego 

postępowania  odwoławczego  skuteczne  przystąpienie  po  stronie 

Zamawiającego zgłosił wykonawca W. Z. prowadzący gospodarczą pod firmą: VENTMAX W. 

Z. z s

iedzibą w Białymstoku (dalej: „Przystępujący”).  

Odwołanie  zostało  rozpoznane  w  granicach  zawartych  w  nim  zarzutów  (art.  555 

ustawy  Pzp) 

z  uwzględnieniem  zasady  kontradyktoryjności  postępowania  (art.  534  ust.  1 

ustawy Pzp). Rozpoznając przedmiotowe odwołanie Izba miała na uwadze treść akt postę-

powania (§8 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 30 grudnia 2020 roku w sprawie 

postępowania przy rozpoznawaniu odwołań przez Krajową Izbę Odwoławczą).  

Izba ustaliła następujące okoliczności jako istotne: 

Zgodnie  z 

rozdziałem  III  ust.  1  Specyfikacji  warunków  zamówienia  (dalej:  „SWZ”) 

przedmiotem  zamówienia  jest  świadczenie  usługi  czyszczenia  kanałów  wentylacyjnych 

central wentylacyjnych zgodnie z wymaganiami określonymi w OPZ stanowiącym załącznik 

nr  2  do  SWZ. 

Przewidywany  termin  realizacji  zamówienia  to  48  miesięcy  od  daty 

obowiązywania umowy (rozdział IV ust. 1 SWZ).  

Stosownie do treści protokołu postępowania wartość szacunkowa zamówienia wynosi 

000,00  zł.  Zamawiający  wskazał,  iż  na  sfinansowanie  zamówienia  zamierza 

przeznaczyć  kwotę  w  wysokości  615  000,00  zł  brutto.  Przystępujący  złożył  ofertę  w 

Postępowaniu,  w  której  zaoferował  zrealizowanie  zamówienia  za  cenę  w  wysokości  245 

zł brutto.  

Pismem  z  dnia  5  stycznia  2022 

roku  Zamawiający  skierował  do  W.  Z.  wezwanie 

o 

następującej treści: „Działając na podstawie art. 224 ust. 2 ustawy z dnia 11 września 2019 

r.  Prawo  zamówień  publicznych  (Dz.  U.  z  2021  r.  poz.  1129  ze  zm.)  Zamawiający  wzywa 

Wykonawcę,  do  złożenia  wyjaśnień,  iż  zaoferowana  przez  niego  cena  nie  ma  charakteru 

rażąco  niskiej,  w  tym  złożenia  dowodów  w  zakresie  wyliczenia  ceny  oferty  złożonej  w 

postępowaniu.  Cena zaproponowana przez Wykonawcę w  ofercie jest o 60,04%  niższa od 

szacunkowej  wartości  zamówienia,  co  wzbudziło  wątpliwości  Zamawiającego,  co  do 

możliwości  realizacji  zamówienia  za  zaoferowaną  cenę.  Wyjaśnienia  Wykonawcy  wraz 

z 

dowodami powinny wskazywać obiektywne czynniki, okoliczności lub inne uwarunkowania, 

które  spowodowały  przyjęcie  przez  Wykonawcę  kalkulacji  powodującej  zaoferowanie 

wy

konania  zamówienia  za  zaoferowaną  cenę.  Wykonawca  udzielając  wyjaśnień  winien 

uwzględnić elementy składowe ceny, które miały wpływ na kalkulacje ceny w odniesieniu do 

przedmiotu zamówienia. Zgodnie z art. 224 ust. 4 w związku z art. 224 ust. 3 pkt 4 oraz pkt 

6,  w  celu  wyjaśnienia  rażąco  niskiej  ceny,  Zamawiający  wzywa  Wykonawcę  także  do 

złożenia wyjaśnień i dowodów dotyczących: - zgodności z przepisami dotyczącymi kosztów 

pracy,  których  wartość  przyjęta  do  ustalenia  ceny  nie  może  być  niższa  od  minimalnego 

w

ynagrodzenia  za  pracę  albo  minimalnej  stawki  godzinowej,  ustalonych  na  podstawie 

przepisów ustawy z dnia 10 października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę lub 

przepisów  odrębnych  właściwych  dla  spraw,  z  którymi  związane  jest  realizowane 

zamówienie,  oraz  –  zgodności  z  przepisami  z  zakresu  prawa  pracy  i  zabezpieczenia 

społecznego,  obowiązującymi  w  miejscu,  w  którym  realizowane  jest  zamówienie. 

Wyjaśnienia  wraz  z dowodami  w  powyższym  zakresie  proszę  złożyć  do  11.01.2022  r.  pod 

rygorem odrzucenia ofer

ty na podstawie art. 226 ust. 6”.  

Odwołujący  udzielił  wyjaśnień  w  dniu  11  stycznia  2022  roku,  w  których  wskazał 

szczegółową kalkulacją ceny ofertowej oraz załączył dowody w postaci: dokumentu opisują-

cego 

stosowaną  przez  VENTMAX  metodę  czyszczenia  i  dezynfekcji  wentylacji,  oferty  na 

środek  dezynfekcyjny  NANOCLEAN  AIR,  oferty  na  badania  mikrobiologiczne  oraz  przykła-

dowych referencji

. W treści wyjaśnień Przystępujący wskazał, że oferta została skalkulowana 

bi

orąc pod uwagę zakres postępowania zgodnie z SWZ. W. Z. przedstawił szczegółową kal-

kulację kosztów wykonania przedmiotu zamówienia z podziałem na wszystkie oddziały oraz 

blok operacyjny. W ramach kosztów wykonania usługi czyszczenia kanałów wentylacyjnych 

central wen

tylacyjnych Przystępujący zawarł następujące elementy kosztowe:  

•  wynagrodzenie pracowników; 
•  koszt noclegów; 
•  koszt badań mikrobiologicznych powietrza; 
•  koszt badań mikrobiologicznych powierzchni; 

•  koszt dezynfekcji; 
•  inne  koszty  związane  ze  zużyciem  elementów  wymiennych,  przygotowaniem  oraz 

zabezpieczeniem miejsca pracy, dojazdami, utylizacją odpadów; 

•  przewidywany zysk. 

Wynagrodzenie 

pracowników  wykonujących  czynności  na  wszystkich  oddziałach  W. 

Z. 

określił na kwotę 36 000,00 zł tj. wynagrodzenie dla 5 osób (przewidywany czas wykona-

nia usługi – do 30 dni) z uwzględnieniem minimalnego wynagrodzenia za pracę oraz wszel-

kimi kosztami takimi jak diety, premie oraz dodatki.  

Z  kolei  w

ynagrodzenie pracowników wykonujących czynności  na  bloku  operacyjnym 

Przy

stępujący  określił  na  kwotę  6  000,00  zł  tj.  wynagrodzenie  dla  5  osób  (przewidywany 

czas wykonania usługi – do 5 dni) z uwzględnieniem minimalnego wynagrodzenia za pracę 

oraz wszelkimi kosztami takimi jak diety, premie oraz dodatki.  

Pismem  z  dnia  14  stycz

nia 2022  roku  Zamawiający działając na  podstawie art.  223 

ust.  1  ustawy  Pzp  wezwał  VENTMAX  do  złożenia  wyjaśnień  dotyczących  treści  złożonej 

oferty w 

Postępowaniu. Szpital poprosił o złożenie wyjaśnień w zakresie zaoferowanej ceny 

za  wykonanie  przedmiotu  z

amówienia.  Zamawiający  wezwał  Przystępującego  do  wyjaśnie-

nia  czy  zaoferowana  przez  niego  cena  wykonania  przedmiotu  zamówienia  obejmuje  wyko-

nanie usługi zgodnie z wymaganiami Zamawiającego sformułowanymi w SWZ tzn.: 

-  czyszcze

nie  kanałów  wentylacyjnych  central  wentylacyjnych  1  raz  na  rok  przez  okres  48 

miesięcy,  zgodnie  z  normą  PN  EN  15780/VDI  6022  (czyli  łącznie  4  razy  w  trakcie  okresu 

obowiązywania umowy), oraz  

wymianę filtrów HEPA w bloku operacyjnym raz do roku oraz na pozostałych oddziałach co 

dwa lata. 

W odpowiedzi na przedmiotowe wezwanie W. Zdanowicz 

w piśmie z dnia 18 stycznia 

2022  roku  oświadczył,  że  zaoferowana  cena  wykonania  przedmiotu  zamówienia  obejmuje 

wykonanie  usługi  zgodnie  z  wymaganiami  Zamawiającego  sformułowanymi  w  SWZ.  Przy-

stępujący przedstawił nową szczegółową kalkulację cenową w rozbiciu na okres 48 miesię-

cy,  która  całkowicie  różni  się  od  kalkulacji  złożonej  w  piśmie  z  dnia  11  stycznia  2021  roku 

przedstawiającej ilość usług – 2, zamiast zgodnych z SWZ – 4. Wyjaśnienia z dnia 18 stycz-

nia  2022  roku  przedstawiają  całkowicie  inne  koszty  –  spadają  wartości  poszczególnych 

składników cenotwórczych. 

Biorąc  powyższe  ustalenia  pod  uwagę,  Izba  uznała,  że  odwołanie  zasługiwało  na 

uwzględnienie.  

Izba  wskaz

uje,  że  w  sytuacji  gdy  zaistnieją  przesłanki  do  wezwania  wykonawcy  do 

złożenia wyjaśnień na podstawie art. 224 ust. 1 lub 2 ustawy Pzp, wykonawca został usta-

wowo zobowiązany do wykazania, że jego oferta nie zawiera rażąco niskiej ceny. Zwrócenie 

się przez zamawiającego do wykonawcy o złożenie wyjaśnień w przedmiocie rażąco niskiej 

ceny  oznacza  obciążenie wykonawcy  ciężarem dowodu w zakresie  wykazania,  że zaofero-

wana cena nie jest rażąco niska. Na powyższe wskazuje wprost art. 224 ust. 5 ustawy Pzp. 

Wyjaśnienia  wykonawcy  co  do  zasady  muszą  być  konkretne,  wyczerpujące,  odpowiednio 

umotywowane, rzeczywiście uzasadniające podaną w ofercie cenę, wykazujące, że możliwe 

i realne jest wykonanie zamówienia za zaproponowaną cenę. Powyższe wynika z faktu, że to 

wyłącznie na podstawie złożonych wyjaśnień Zamawiający dokonuje oceny czy oferta zawie-

ra rażąco niską cenę lub koszt, czy też rażąco niskie ich istotne części składowe. Obowiąz-

kiem  wykonawcy  jest,  aby  w  odpowiedzi  na  wezwanie  wystosowane  przez  zamawiającego 

udzie

lił wyjaśnień dotyczących okoliczności, które wpłynęły na wysokość zaoferowanej ceny 

w  taki  sposób,  aby  na  ich  podstawie  możliwe  było  jednoznaczne  ustalenie,  że  cena  oferty 

(odpowiednio koszt, istotna część składowa) nie jest ceną rażąco niską. Efektem składanych 

wyjaśnień  ma  być  stworzenie  podstaw  do  uznania  przez  zamawiającego,  że  podejrzenie 

dotyczące  rażąco  niskiej  ceny  oferty  nie  było  uzasadnione.  Podkreślić  trzeba,  iż  zgodnie  z 

art. 224 

ust. 6 ustawy Pzp nie tylko nieudzielenie wyjaśnień w wyznaczonym terminie skut-

kować będzie koniecznością odrzucenia oferty, ale także złożenie takich wyjaśnień, które nie 

uzasadniają podanej w ofercie ceny. 

Ponadto w art. 224 ust. 4 ustawy Pzp ustawodawca wskaza

ł, że w przypadku zamó-

wień na roboty budowlane lub usługi zamawiający jest obowiązany żądać wyjaśnień, o któ-

rych mowa w ust. 1, 

co najmniej w zakresie określonym w art. 224 ust. 3 pkt 4 i 6 ustawy Pzp 

tj. 

zgodności z przepisami dotyczącymi kosztów pracy, których wartość przyjęta do ustalenia 

ceny nie może być niższa od minimalnego wynagrodzenia za pracę albo minimalnej stawki 

godzinowej

,  ustalonych  na  podstawie  przepisów  ustawy  z  dnia  10  października  2002  roku 

o 

minimalnym  wynagrodzeniu  za  pracę  lub  przepisów  odrębnych  właściwych  dla  spraw, 

z 

którymi  związane  jest  realizowanie  zamówienia  oraz  zgodności  z  przepisami  z  zakresu 

prawa pracy i 

zabezpieczenia społecznego, obowiązującymi w miejscu, w którym realizowa-

ne j

est zamówienie.  

Należy zauważyć, że dla rozstrzygnięcia przedmiotowej sprawy istotne znaczenie ma 

również ustawowy obowiązek złożenia dowodów w zakresie wyliczenia ceny lub kosztu, lub 

ich istotnych części składowych. Obowiązek ten wynika wprost z art. 224 ust. 1 ustawy Pzp, 

gdzie jednoznacznie wskazano, iż „zamawiający żąda od wykonawcy wyjaśnień, w tym zło-

żenia dowodów w zakresie wyliczenia ceny lub kosztu, lub ich istotnych części składowych”, 

a 

potwierdzeniem istnienia powyższego obowiązku jest również art. 224 ust. 6  ustawy Pzp, 

wskazujący na konieczność odrzucenia oferty „jeżeli złożone wyjaśnienia wraz z dowodami 

nie uzasadniają podanej w ofercie ceny lub kosztu”.  

Przenosząc  powyższe  rozważania  na  kanwę  niniejszej  sprawy  Izba  stwierdziła,  iż 

zarzuty podniesione w odwołaniu, tj. naruszenia art. 224 ust. 6 ustawy Pzp w zw. z art. 226 

ust. 1 pkt 8 ustawy Pzp oraz art. 224 ust. 5 ustawy Pzp w zw. z art. 16 pkt 1 ustawy Pzp oraz 

art.  17  ust.  2  ustawy  Pzp  poprzez  zaniechanie  odrzucenia  oferty  wykonawcy  VENTMAX,  a 

także naruszenia art. 16 pkt 1 ustawy Pzp oraz art. 17 ust. 2 ustawy Pzp w zw. z art. 239 ust. 

1  i  2  ustawy  Pzp  poprzez  dokonanie  wyboru  oferty 

wyżej  wymienionego  wykonawcy  jako 

najkorzystniejszej,  w  sytuacji  gdy  W.  Z.  w 

złożonych  wyjaśnienia  w  zakresie  zaoferowanej 

ceny nie 

wykazał, że jego oferta nie zawiera rażąco niskiej ceny w stosunku do przedmiotu 

zamówienia, znalazły potwierdzenie w zgromadzonym w sprawie materiale dowodowym. 

Izba wskazuje, że w przedmiotowym postępowaniu o udzielenie zamówienia publicz-

nego  Zamawiający  wezwał  wykonawcę  VENTMAX  do  złożenia  wyjaśnień  w  zakresie  ceny 

oferty, w tym do złożenia dowodów w zakresie wyliczenia ceny oferty, ponieważ cena zaofe-

rowana  przez  tego  wykonawcę  była  niższa  o  ponad  30%  od  wartości  zamówienia  powięk-

szonej o podatek VAT ustalonej przed wszczęciem postępowania. Konsekwencją przedmio-

towego wezwania było obciążenie Wiesława Zdanowicza obowiązkiem wyjaśnienia, iż zaofe-

rowana przez tego wykonawcę cena oferty nie jest ceną rażąco niską, pod rygorem odrzu-

cenia oferty. 

W odpowiedzi na wezwanie Przystępujący zobowiązany był złożyć wyjaśnienia 

poparte  dowodami,  konkretne,  wyczerpujące  i  rozwiewające  wątpliwości  co  do  możliwości 

wykonania przedmiotu zamówienia zgodnie z wymaganiami określonymi w SWZ.  

Izba uznała wyjaśnienia złożone przez Przystępującego w zakresie rażąco niskiej ce-

ny  za  lakoni

czne,  nierzetelne,  niewyczerpujące  i  nieuzasadniające  ceny  podanej  w  ofercie. 

W.  Z. 

nie wykazał Zamawiającemu, że jego cena nie jest rażąco niska, pomimo ziszczenia 

się  ustawowych  przesłanek  podejrzenia  rażąco  niskiej  ceny  w  ofercie  VENTMAX.  Przede 

wszystkim  Przystępujący  w  sposób  niezwykle  lakoniczny  odniósł  się  w  wyjaśnieniach  do 

kosztów wynagrodzenia pracowników. Mając na uwadze fakt, że niebagatelną część kosztu 

wykon

ania usługi objętej przedmiotem zamówienia stanowią koszty osobowe (wynagrodze-

nie 

pracowników) należy wskazać, że powinny one podlegać szczegółowemu omówieniu w 

treści wyjaśnień rażąco niskiej ceny, tak aby wyjaśnienia te nie pozostawiały pola do domy-

słów,  czy  wykonawca  uwzględnił  wszelkie  wymagane  koszty  pracy,  w  tym  pozapłacowe 

koszty pracy, ale i na przykład koszty wynagrodzenia za pracę w porze nocnej, w niedziele 

czy 

święta.  Na  podstawie  wyjaśnień  złożonych  przez  VENTMAX  nie można  jednoznacznie 

stwierdzić powyższych okoliczności. Przystępujący wskazał co prawda na przyjęte do kalku-

lacji ceny oferty wynagrodzenie pracowników, jednak uczynił to sposób niezwykle lakonicz-

ny.  Ze  szczegółowej  kalkulacji  wynika  jedynie,  że  przyjęte  łączne  wynagrodzenie  dla  okre-

ślonej  liczby  pracowników  zostało  ustalone  z  uwzględnieniem  minimalnego  wynagrodzenia 

za pracę oraz wszelkim kosztami takimi jak: diety, premie oraz dodatki, niemniej VENTMAX 

nie wyjaśnił w żaden sposób, w jakim wymiarze koszty te przyjęto. Wobec powyższego trud-

no jest 

ustalić czy wskazane kwoty stanowią wynagrodzenie netto czy brutto, czy może koszt 

całkowity  zatrudnienia  pracownika  (tj.  z  uwzględnieniem  składek  obciążających  pracodaw-

cę).  Powyższe  powoduje,  że  na  podstawie  samej  treści  wyjaśnień  brak  jest  możliwości 

stwierdzenia  jakie  faktycznie  koszty  osobowe  i  na  jakim  poziomi

e  zostały  uwzględnione  w 

przyjętej  kalkulacji  ceny  oferty.  Izba  podzieliła  stanowisko  Odwołującego,  iż  z  treści  wyja-

śnień nie wynika jednoznacznie, jakie będą zarobki pracowników. P. N. podniósł, że na stro-

nie 1 wyjaśnień z dnia 11 lutego 2022 roku, w znajdującej się tam tabeli, zostało określone, 

iż 5 pracowników będzie zarabiało łącznie 36 000,00 zł. Jednak - jak słusznie wskazał Odwo-

łujący - powyższe nie oznacza, że każdy pracownik będzie zarabiał tą samą kwotę, która jest 

wyższa  od  minimalnego  wynagrodzenia  za  pracę.  W  ocenie  P.  N.  może  być  tak,  że  jeden 

pracownik będzie zarabiał więcej, drugi mniej, a zatem Zamawiający nie dysponuje wiedzą, 

jakie będą zarobki pracowników.  

Odnosząc  się  do  twierdzeń  Zamawiającego  przedstawionych  podczas  rozprawy,  iż 

przepis  art. 

224  ust.  4  ustawy  Pzp  adresowany  jest  wyłączenie  do  zamawiającego  i  żaden 

przepis nie nakłada obowiązku na wykonawcę do złożenia wyjaśnień w zakresie zgodności 

z 

przepisami dotyczącymi kosztów pracy oraz zgodności z przepisami z zakresu prawa pracy 

i zabe

zpieczenia społecznego, zasadnym jest wskazanie, że wprawdzie ustawa Pzp nie na-

kłada wprost na wykonawcę obowiązku złożenia wyjaśnień w powyższym zakresie niemniej 

jednak  biorąc  pod  uwagę  w  szczególności  fakt,  że  to  na  wykonawcy  spoczywa  obowiązek 

wykazani

a,  że  oferta  nie  zawiera  rażąco  niskiej  ceny  lub  kosztu,  należy  wywieść,  że  obo-

wiązkiem  wykonawcy  jest  uwzględnić  w  składanych  wyjaśnieniach  okoliczności,  o  których 

mowa w 

art. 224 ust. 3 pkt 4 i 6 ustawy Pzp, jeśli zostanie przez zamawiającego do tego we-

z

wany. Oznacza to zatem, że wyjaśnienia wykonawcy składane w odpowiedzi na takie we-

zwanie, aby były skuteczne, muszą zawierać argumentację przynajmniej w zakresie wylicze-

nia kosztów pracy oraz zgodności z przepisami z zakresu prawa pracy i zabezpieczenia spo-

łecznego. 

Ponadto  należy  zauważyć,  że  wyjaśnienia  VENTMAX  nie  zostały  poparte  żadnymi 

dowodami mogącymi potwierdzić prawidłowość kalkulacji ceny oferty w powyższym zakresie. 

Zasadnym jest podkreślenie, że konieczność poparcia przedstawianych wyjaśnień dowodami 

ma kluczowe znaczenie dla ich oceny, ponieważ same wyjaśnienia rzadko kiedy mogą być 

uznane  za  w  pełni  obiektywne  jako  składane  przez  podmiot  bezpośrednio  zainteresowany 

rozstrzygnięciem. Ustawa Pzp wyraźnie nakłada na wykonawców obowiązek przedstawienia 

dowodów  na  poparcie  stawianych twierdzeń,  na co wskazano już  powyżej.  Zamawiający  w 

treści  wezwania  również  wskazywał  na  obowiązek  złożenia  wyjaśnień  i  dowodów  dotyczą-

cych 

zgodności z przepisami dotyczącymi kosztów  pracy, których wartość przyjęta do usta-

lenia  ceny  nie  może  być  niższa  od  minimalnego  wynagrodzenia  za  pracę  albo  minimalnej 

stawki godzinowej, ustalonych na podstawie przepisów ustawy z dnia 10 października 2002 

roku 

o minimalnym wynagrodzeniu za pracę lub przepisów odrębnych właściwych dla spraw, 

z  którymi  związane  jest  realizowane  zamówienie,  oraz  zgodności  z  przepisami  z zakresu 

prawa pracy i zabezpieczenia społecznego, obowiązującymi w miejscu, w którym realizowa-

ne jest zamówienie. Wobec powyższego za niekonsekwentne należy uznać stanowisko Za-

mawiającego,  który  w  oderwaniu od  treści  wezwania przyjął  wyjaśnienia w zakresie  rażąco 

niskiej ceny za wystarczające, pomimo braku złożenia przez Przystępującego dowodów po-

twierdzających  wysokość  wynagrodzenia  pracowników  przyjętą  na  potrzeby  kalkulacji  ceny 

oferty. 

Takimi dowodami mogłyby być na przykład zanonimizowane umowy o pracę czy listy 

płac.  

W ocenie Izby w stanie faktycznym niniejszej sprawy p

owyższe uchybienia wykonaw-

cy  skutkuj

ą  brakiem  możliwości  pozytywnej  oceny  treści  złożonych  wyjaśnień  w zakresie 

ceny  oferty.  W  szczególności  wobec  braku  załączenia  do  wyjaśnień  dowodów,  o  których 

mowa  powyżej  nie można  ustalić,  czy  przedstawiony  przez  wykonawcę  VENTMAX  sposób 

zbudowania zaoferowanej ceny za wykonanie zam

ówienia był rzetelny i wiarygodny. 

Niezależnie od powyższego Izba wskazuje, że o tym, iż wyjaśnienia w zakresie podej-

rzenia rażąco niskiej ceny złożone przez VENTMAX są nierzetelne, ogólnikowe, niewyczer-

pujące  oraz  nieuzasadniające  ceny  podanej  w  ofercie  świadczy  również fakt,  że  pismem  z 

dnia 

18 stycznia 2022 roku Przystępujący przedstawił de facto nową szczegółową kalkulację 

kosztów w rozbiciu na okres 48 miesięcy zawierającą całkowicie inne kwoty poszczególnych 

składników cenotwórczych, niż te, które zostały wskazane w wyjaśnieniach z dnia 11 stycz-

nia  2022  roku. 

Nadto kalkulacja ta odnosiła się do  ilości usług – 4, a nie 2 – jak to zostało 

przedstawione w  wyjaśnieniach  z  dnia 11  stycznia 2020  roku.  Powyższe  wskazuje  na fakt, 

że wykonawca VENTMAX nie wyjaśnił ceny zaoferowanej w ofercie. Izba stwierdziła, że Za-

mawiający  uznając,  że W.  Z.  wykazał,  że  cena ofertowa nie zawiera rażąco  niskiej  ceny  w 

stosunku do przedmiotu zamówienia w konsekwencji naruszył zasadę uczciwej konkurencji i 

równego traktowania wykonawców w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego.  

Ponadto  Izba  podzieliła  stanowisko  Odwołującego,  zgodnie  z  którym  Przystępujący 

powinien 

potwierdzić, że jego oferta nie zawiera rażąco niskiej ceny już na etapie składania 

wyjaśnień  w  odpowiedzi  na  wezwanie  z  dnia  5  stycznia  2022  roku.  Wobec  tego,  że  wyja-

śnienia  dotyczące  podejrzenia  rażąco  niskiej  ceny  były  lakoniczne  i  nierzetelne,  wszelkie 

późniejsze twierdzenia odnoszące się do  zaoferowanej  ceny,  w tym  w  szczególności  wyja-

śnienia  w  treści  zgłoszonego  przystąpienia  do  postępowania  odwoławczego,  nie mogą  być 

wzięte pod uwagę i należy je uznać za spóźnione. Jak bowiem stanowczo wskazała Krajowa 

Izba Odwoławcza w wyroku z dnia 24 lutego 2020 roku (sygn. akt KIO 262/20) w toku postę-

pow

ania  odwoławczego  nie  można  już  uzupełnić  uprzednio  złożonych  wyjaśnień,  w  tym 

zgłosić dowodów, gdyż kognicja Izby ogranicza się do zbadania w kontekście zarzutów od-

wołania, czy wyjaśnienia złożone zamawiającemu zostały przez niego prawidłowo ocenione. 

Wob

ec powyższego zasadnym jest wskazanie, że informacje i dowody przedstawione przez 

wykonawcę muszą być znane zamawiającemu na konkretnym etapie postępowania przetar-

gowego (celem umożliwienia mu podjęcia decyzji co do ewentualnego przyjęcia oferty lub jej 

odrzucenia), 

a nie w toku postępowania odwoławczego przed Izbą (por. wyrok KIO z dnia 3 

grudnia 2019 roku o sygn.  akt KIO 2332/19 oraz wyrok KIO z dnia 6 listopada 2020 roku o 

sygn. akt KIO 2687/20). 

Mając  na  uwadze  powyższe okoliczności Izba  stwierdziła, że odwołanie zasługiwało 

na  uwzględnienie.  Jednocześnie  Izba  nakazała  Zamawiającemu  unieważnienie  czynności 

wyboru  oferty  W.  Z. 

prowadzącego  działalność  gospodarczą  pod  firmą:  VENTMAX  W.  Z.  z 

siedzibą w Białymstoku jako oferty najkorzystniejszej oraz powtórzenie czynności badania i 

oceny ofert, w tym odrzucenie oferty 

Przystępującego jako zawierającej rażąco niską cenę w 

stosunku do przedmiotu zamówienia.  

O  kosztach  postępowania odwoławczego orzeczono na  podstawie  art.  557,  art.  574 

oraz art. 575 ustawy Pzp

, a także w oparciu o przepisy § 7 ust. 1 pkt 1 w zw. z § 5 pkt 1 i 2 

lit.  b) 

rozporządzenia  Prezesa  Rady  Ministrów  z  dnia  30  grudnia  2020  roku  w  sprawie 

szczegółowych  rodzajów  kosztów  postępowania  odwoławczego,  ich  rozliczania  oraz 

wysokości i sposobu pobierania wpisu od odwołania (Dz. U. z 2020 r. poz. 2437), orzekając 

w tym  zakresie  o 

obciążeniu  kosztami  postępowania  stronę  przegrywającą,  czyli 

Zamawiającego. 

Wobec powyższego orzeczono, jak w sentencji. 

Przewodniczący: