Sygn. akt: KIO 461/22
WYROK
z 7 marca 2022 roku
Krajowa Izba Odwoławcza - w składzie:
Przewodniczący: Ernest Klauziński
Monika Kawa
– Ogorzałek
Beata Konik
Protokolant:
Adam Skowroński
po rozpoznaniu na rozprawie 4 marca 2022
roku w Warszawie odwołania wniesionego
do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej 21 lutego 2022 roku przez odwołującego: Pango
Polska Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Warszawie, w postępowaniu
prowadzonym przez zamawiającego: Miasto Stołeczna Warszawa - Zarząd Dróg Miejskich
z siedzibą w Warszawie
orzeka:
Oddala odwołanie.
2. Kosztami
postępowania obciąża odwołującego: Pango Polska Spółka z ograniczoną
odpowiedzialnością z siedzibą w Warszawie i zalicza w poczet kosztów postępowania
odwoławczego kwotę 15 000 zł 00 gr (słownie: piętnaście tysięcy złotych zero groszy),
uiszczoną przez odwołującego tytułem wpisu od odwołania.
Stosownie do art. 579 i 580 ustawy z 11 września 2019 r. - Prawo zamówień publicznych
(Dz. U. z 2019 r., poz. 2019 ze zm.) na niniejszy wyrok - w terminie 14 dni od jego
doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej do
Sądu Okręgowego w Warszawie.
Przewodniczący: ………............…………………..……………
………............…………………..……………
………............…………………..……………
Sygn. akt: KIO 461/22
U z a s a d n i e n i e
Miasto Stołeczna Warszawa - Zarząd Dróg Miejskich z siedzibą w Warszawie (dalej:
Zamawiający) prowadzi na podstawie przepisów ustawy z 11 września 2019 r. — Prawo
zamówień publicznych (Dz. U. z 2021 r. poz. 1129 z późn. zm., dalej: Pzp) postępowanie
w trybie przetargu nieograniczonego
pn.: „Pobieranie opłat za postój w Strefie Płatnego
Parkowania Niestrzeżonego (SP PN) w Warszawie z wykorzystaniem platform / kanałów
mobilnych
”, numer: ZDM/UM/DZP/31/PN/8/21, zwane dalej postępowaniem.
Ogłoszenie w sprawie zamówienia publicznego zostało opublikowane w Dzienniku
Urzędowym Unii Europejskiej 19 maja 2021 r. pod numerem: 2021/S 096-251173.
21 lutego 2022 r. wykonawca
Pango Polska Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością
z siedzibą w Warszawie (dalej: Odwołujący), wniósł odwołanie dotyczące części 6
postępowania, w którym zaskarżył niezgodne z przepisami czynności i zaniechania
Zamawiającego, zarzucając mu naruszenie następujących przepisów Pzp:
1. art. 226 ust. 1 pkt 5 Pzp przez
niewłaściwe ustalenie stanu faktycznego i błędną
ocenę, że treść oferty Odwołującego była niezgodna z warunkami zamówienia
i w konsekwencji podlega
ła odrzuceniu, podczas gdy prawidłowa ocena treści oferty
prowadzi
ła do wniosku, że spełnia ona wszelkie wymagania określone przez
Zamawiającego w Specyfikacji Warunków Zamówienia (dalej: SWZ);
2. art. 226 ust. 1 pkt 3 Pzp w zw. z art. 7 pkt 1 i 32 Pzp oraz art. 239 ust. 2 Pzp przez
niewłaściwą wykładnię przepisów ustawy i uznanie, że złożona przez Zamawiającego
oferta zawierająca prowizję w wysokości minus 0,01 % była niezgodna z przepisami
Pzp poniewa
ż nie odpowiadała definicji zamówienia oraz ceny oraz umowy
o zamówienie publiczne, wskazanych w ustawie Pzp, a także nie pozwalała na wybór
oferty jako najkorzystniejszej, a w konsekwencji jej odrzucenie;
3. art. 224 ust. 1 Pzp przez
jego niezastosowanie w sytuacji, kiedy z treści decyzji
Zamawiającego o odrzuceniu oferty wynikało, że Zamawiający uznał ujemną prowizję
zaproponowaną przez Odwołującego w ofercie za cenę nienormatywną tj. niższą
od potencjalnie najniższej dodatniej;
4. art. 255 pkt 3 Pzp przez
unieważnienie postępowania w części 6 przez jego błędne
zastosowanie w sytuacji, gdy oferta Zamawiającego spełniała warunki postępowania
i nie prz
ekraczała kwoty, jaką Zamawiający zamierzał przeznaczyć na realizację
zamówienia w tej części.
Odwołujący wniósł o uwzględnienie odwołania i nakazanie Zamawiającemu:
uchylenia decyzji o unieważnieniu postępowania w części 6 zamówienia;
unieważnienia decyzji o odrzuceniu oferty Odwołującego w części 6 postępowania
oraz ponowne przeprowadzenie procesu badania i oceny ofert z uwzględnieniem
oferty Odwołującego.
Ponadto Odwołujący wniósł o zasądzenie na jego rzecz od Zamawiającego kosztów
po
stępowania odwoławczego.
W uzasadnieniu odwołania Odwołujący wskazał m.in.:
Odwołujący 15 września 2021 roku za pośrednictwem platformy zakupowej Market Planet
złożył Zamawiającemu oferty w części pierwszej, czwartej i szóstej zamówienia. Zgodnie
z ins
trukcją przedstawioną w SWZ, Odwołujący wypełnił formularz oferty i wczytał
na platformie zakupowej dokumenty stanowiące załączniki do oferty. Ze względu
na okoliczność, że platforma zakupowa Zamawiającego nie dawała możliwości
wprowadzenia ujemnej prowizji i ceny oferty
bezpośrednio w formularzu, Odwołujący złożył
wraz z ofertą pismo wyjaśniające.
Zamawiający od 15 września 2021 roku do 11 lutego 2022 roku w stosunku do
Odwołującego wykonał tylko jedną czynności, tj. wezwał Odwołującego do przedłużenia
o
kresu związania ofertą, co Odwołujący uczynił. Zamawiający zaniechał wezwania
Odwołującego do wyjaśnień rażąco niskiej ceny, czy też złożenia jakichkolwiek wyjaśnień
dotyczących złożonej oferty.
Pismem z
11 lutego 2022 roku Zamawiający poinformował Odwołującego, że odrzucił jego
of
ertę na podstawie art. 226 ust. 1 pkt 5 z uwagi na niezgodność jej treści z warunkami
zamówienia określonymi w pkt. 8.2.1.1. i pkt 12.4 SWZ oraz na podstawie art. 226 ust. 1 pkt
3 z uwagi na niezgodność oferty z przepisami Pzp tj. z art. 7 pkt 1 i 32 Pzp oraz art. 239 ust.
2 Pzp.
W uzasadnieniu swojej decyzji Zamawiający wskazał, że otrzymał od Odwołującego
pismo z
14 września 2021 roku zatytułowane „Wyjaśnienia w zakresie wynagrodzenia część
6”, w której Odwołujący sprecyzował, że oferuje wykonanie zamówienia w części szóstej
na następujących warunkach:
1) prowizja: -
0,01 % (słownie: minus jedna setna procenta),
2) cena oferty netto: -
914,63 zł (słownie: minus dziewięćset czternaście, 63/100),
3) cena oferty brutto: -
1 124,99 złotych (słownie: minus jeden tysiąc sto dwadzieścia
cztery, 99/100).
Odwołujący w powyższym piśmie z 14 września 2021 r. wyjaśnił Zamawiającemu, że
platforma zakupowa, którą posługuje się Zamawiający, nie pozwalała na wskazanie w części
szóstej wynagrodzenia ujemnego, w związku z czym wskazane zostały wartości bez znaku
minus
ale zamiarem Odwołującego było złożenie oferty jak na warunkach wskazanych w
piśmie. Odwołujący wskazał, że wpisanie w treści formularza ceny bez znaku minus wynikało
z niedoskonałości narzędzia informatycznego udostępnionego przez Zamawiającego.
Z powyższego stanowiska Zamawiającego jasno wynikało, że miał on świadomość pełnej
treści złożonej oferty, którą odczytał jednoznacznie i zgodnie z intencją Odwołującego tj. jako
złożenie oferty o ujemnej wartości prowizji i ceny.
Zarzut 1
Zamawiający wskazał, że oferty w postępowaniu, zgodnie z pkt 8.2.1.1. SWZ wykonawcy
zobowiązani byli złożyć za pośrednictwem udostępnionego formularza ofertowego
u
dostępnionego na platformie, a zgodnie z pkt 12.4. SWZ wykonawca nie może w
formularzu ofertowym oraz jego załącznikach samodzielnie zmieniać, pomijać lub
wprowadzać dodatkowych zmian, pod rygorem odrzucenia oferty. Zamawiający w informacji
o odrzuceniu of
erty Odwołującego wskazał, że celowo nie dopuszczał złożenia ofert z
pr
owizją ujemną gdyż byłaby ona niezgodna z art. 7 pkt 1 i pkt 32 Pzp.
Przedstawione przez Zamawiającego stanowisko nie zostało potwierdzone w SWZ.
Zamawiający nie wskazał w SWZ, że w ramach prowadzonego postępowania o udzielenie
zamówienia publicznego odrzucone zostaną oferty zawierające cenę równą zero lub ujemną.
Odwołujący spełnił wszystkie wymagania dotyczące ceny wskazane w SWZ, w
szczególności wynikające z pkt 12 SWZ. Podana przez Odwołującego w treści oferty
prowizja została wskazana z dokładnością do dwóch miejsc po przecinku, ceny zostały
wy
rażone w walucie polskiej PLN i wskazywały zarówno wartość brutto jak i wartość netto.
Odwołujący nie dokonał przy tym żadnych modyfikacji formularza ofertowego, w
szczególności nie zmienił, nie wprowadził ani nie pominął żadnych pozycji. Oferowana cena
została wprowadzona w sposób określony przez Zamawiającego. Jednakże ze względu na
problemy ze wskazaniem wartości ujemnej wskaźnika prowizji oraz ceny, których
Odwołujący pierwotnie nie mógł zamieścić w formularzu oferty z uwagi na niedoskonałości
narzędzia informatycznego udostępnionego przez Zamawiającego, zostały przez niego
wyczerpująco i jasno wyjaśnione w piśmie z 14 września 2021 roku, które zostało złożone
wraz z ofertą.
B
rak postanowień SWZ dotyczących zakazu składania ofert z prowizją ujemną nie mógł być
uzupełniony przez brak właściwej funkcjonalności systemu. W konsekwencji brak właściwej
funkcjonalności w narzędziu informatycznym oferowanym przez Zamawiającego należało
oceniać w kategorii błędu po stronie Zamawiającego i to Zamawiającego ten błąd powinien
obciążać.
Z powyższej analizy jasno wynika, że dopuszczalne było złożenie oferty, w której prowizja
lub cena m
iały wartości ujemne. Składając swoją ofertę Odwołujący nie naruszył
postanowień SWZ, albowiem w żadnym zakresie nie dokonywał modyfikacji udostępnionego
formularza.
Zamawiający w uzasadnianiu odrzucenia oferty Odwołującego wskazał, że podstawę
prawną odrzucenia stanowił art. 226 ust. 1 pkt 5 Pzp. Zastosowanie tej podstawy w stosunku
do oferty w
ykonawcy jest możliwe tylko w przypadku, gdy w dokumentach zamówienia
istni
ało postanowienie, które nakłada na wykonawcę obowiązek określonego działania
lub zaniechania.
Zamawiający próbował pośrednio wywieść istnienie odpowiedniego zakazu z postanowień
pkt 8.2.11 i pkt 12.4 SWZ, czy też wzoru umowy, ale nie sposób było odnaleźć w nich
zakazu stosowania prowizji ujemnej.
Wniosek o dopuszczalności składania ofert, w których
cena ma wartość ujemną lub zerową, w sytuacji braku odmiennego zastrzeżenia przez
Zamawiającego w SWZ, został potwierdzony w orzecznictwie. Na potwierdzenie swojego
stanowiska Odwołujący przytoczył szereg wyroków KIO.
Zamawiający zdawał się niejako interpretować konieczność podawania cen dodatnich na tej
podstawie, że w udostępnionym przez niego w formularzu ofertowym, składanym
za pośrednictwem platformy nie było możliwości wpisania wartości ujemnych. Brak takiej
możliwości wynikał z funkcji narzędzia informatycznego, którym posługiwał się Zamawiający,
co potwierdz
ił pracownik Market Planet podczas rozmowy telefonicznej z 17 lutego 2022
roku.
N
a Zamawiającym ciążą obowiązki związane z prawidłowym i wyczerpującym
uregulowaniem przedmiotu zamówienia w SWZ. Naturalną konsekwencją takiego założenia
jest wniosek, także wynikający z utrwalonej i jednolitej linii orzeczniczej Krajowej Izby
Odwoławczej, że braki lub nieścisłości w SWZ nie mogą obciążać podmiotu, który w danym
postępowaniu składa swoją ofertę. W takiej sytuacji to Zamawiający ponosi
odpowiedzialność za niewyjaśnione przez niego wątpliwości dotyczące przedmiotu
konkretnego zamówienia i warunków jego realizacji. Podobnie w przypadku błędów w
działaniu narzędzia informatycznego, które miało służyć do komunikacji z Zamawiającym czy
też składania ofert — to Zamawiającego obciążały wszystkie błędy w funkcjonowaniu takiego
narzędzia.
Gdyby przyjąć argumentację Zamawiającego, że stosowne zastrzeżenia zostały niejako
dodane przez
taką, a nie inną konfigurację formularza do składania ofert przez system
informatyczny, doszłoby do sytuacji, w której Zamawiający mógłby obchodzić ustawowe
wymagania przewidziane dla SWZ, w szczególności wynikający z art. 134 ust. 1 pkt 17 Pzp,
mówiąc o obowiązku podania sposobu obliczania ceny. Co więcej system elektroniczny,
którym posługiwał się Zamawiający nie stanowił elementu dokumentacji zamówienia, czy
chociażby wyjaśnień do SWZ, w konsekwencji nie mógł modyfikować postanowień SWZ.
Zarzut 2
Z analizy de
cyzji Zamawiającego o odrzuceniu oferty Odwołującego wynikało, że
Zamawiający upatrywał niezgodności oferty z przepisami ustawy na płaszczyźnie cenowej tj.
w ocenie Zamawiającego złożona oferta po pierwsze nie zawierała ceny w rozumieniu Pzp,
po drugie w
wyniku wyboru takiej oferty nie doszłoby do zawarcia umowy odpłatnej, o której
mowa
w definicji zamówienia w art. 7 pkt 32 Pzp, a po trzecie, nie byłoby możliwości wyboru
oferty najkorzystniejszej tj. uwzględniając najkorzystniejszy stosunek jakości do ceny, skoro
nie
było ceny.
W ocenie Odwołującego w pierwszej kolejności wyjaśnić należało mechanizm działania
przedsiębiorstwa Odwołującego, który złożył ofertę z ujemną prowizją.
Odwołujący świadczy usługi pobierania opłat za postój za pośrednictwem telefonu
komórkowego w 52 miastach w Polsce, w szczególności w Krakowie, Poznaniu, Wrocławiu,
Katowicach, Gdańsku, Sopocie, Szczecinie. Spółka była częścią grupy kapitałowej, która
świadczyła usługi związane z pobieraniem opłat za parkowanie przy pomocy telefonów
komórkowych w innych krajach, m.in. w Izraelu i USA, następnie spółka nabyła autorskie
prawa majątkowe do aplikacji/systemu oraz przejęła część personelu i od tego czasu jest
samodzielnym podmiotem działającym na polskim rynku. Doświadczenie zdobyte w Polsce
oraz na innych rynkach światowych pozwoliło na takie dopracowanie aplikacji mobilnej,
aby była ona w pełni zautomatyzowana i mało awaryjna. W konsekwencji nie wymaga
ona częstych ingerencji programistycznych, czy aktywnego nadzoru nad jej działaniem.
W związku z czym, Odwołujący nie będzie ponosił żadnych dodatkowych kosztów
związanych z rozbudową czy stworzeniem nowej aplikacji lub rozwoju dotychczasowej na
potrzeby realizacji oferty.
Ponadto koszty utrzymania aplikacji mobilnej rozkładają się na
wszystkie miasta, w których Spółka świadczy usługi, a co za tym idzie koszty stałe spółki
dzielone
są na 52 miasta, co pozwala na obniżenie kosztów realizacji przedmiotu
zamówienia.
Skutkiem powyższych okoliczności są m. in. bardzo niewielkie koszty utrzymania działalności
całej aplikacji, które oczywiście nie są równe zero czy ujemne, ale pozostają na tak niskim
poziomie, że mogą zostać zrekompensowane przez Odwołującego z jego wpływów
związanych ze świadczeniem usług premium za pośrednictwem oferowanej aplikacji
AnyPark.
Potencjalny dochód Odwołującego, z realizacji usług w ramach niniejszego postępowania,
nal
eży podzielić na dwie kategorie.
Pierwsza z nich to ewentualna prowizja od Zamawiającego, ustalona zgodnie ze
wskaźnikiem prowizji i pomnożona przez pozostałe składowe określone we wzorze
znajdującym się w pkt 12.1 SWZ. Wpływy z prowizji stanowiłyby jednak dla Odwołującego
mniej istotną część dochodu. Druga kategoria to wpływy od użytkowników aplikacji, które
stanowią przeważającą cześć zysków Odwołującego, tj. wpływy z abonamentów
wykupionych przez tzw. u
żytkowników premium, którzy korzystają z dodatkowych
funkcjonalności aplikacji.
Dotychczasowe doświadczenia Odwołującego z innych miast, pozwalają na oszacowanie
dodatkowych dochodów spółki związanych z możliwością świadczenia usług na danym
obszarze.
Możliwość oferowania usług premium na terenie m.st. Warszawy otworzy się przed
Odwołującym w chwili, gdy jego oferta zostanie wybrana jako najkorzystniejsza
w przedmiotowym postępowaniu. W konsekwencji jednym ze świadczeń Zamawiającego,
które ma dla Odwołującego wymierną korzyść i de facto stanowi jej główne źródło dochodu,
jest możliwość zaoferowania potencjalnym użytkownikom usług aplikacji, w tym właśnie
usług premium.
Odwołujący wskazał, że jego aplikacja z opcją premium używana jest także w innych
krajach, w Izraelu z opcji premium korzysta ponad 10% wszy
stkich użytkowników. Przy tym
założeniu na terenie m.st. Warszawy, Odwołujący szacuje, że ok 10% wszystkich
użytkowników z Warszawy będzie korzystać z usługi premium, tj. ok 6.000 użytkowników.
Koszt
usługi premium to obecnie 6 złotych miesięcznie (w tym 6 zł + VAT dla klientów
biznesowych, stanowiących zdecydowaną większość klientów premium). Odwołujący
szac
ował, że dodatkowy dochód, jaki osiągnie z tytułu świadczenia usług dodatkowych
na terenie Warszawy wyniesie ok 30
000,00 złotych miesięcznie. Przy zaoferowanej prowizji
na poziomie -
0,01 %, co daje łączną cenę brutto minus 1 124,99 zł Odwołujący w wyniku
realizacji przedmiotu zamówienia osiągnąłby dochód w wysokości 28 143,01 zł miesięcznie.
W związku z powyższym dla Odwołującego kluczowym świadczeniem ze strony
Zamawiającego nie jest wypłata prowizji za świadczone usługi, ale właśnie możliwość
świadczenia usług premium na terenie m.st. Warszawa.
W rezultacie oferta
Odwołującego mimo ujemnej ceny nie naruszała art. 7 pkt 1 i 32 Pzp
ani art. 239 ust. 2 Pzp.
Zarzut 3
Odwołujący wskazał, że złożona przez niego oferta odpowiadała wymaganiom stawianym
dla przedmiotowego zamówienia, a zaproponowana cena była adekwatna, ale mimo
to
działanie Zamawiającego polegające na odrzuceniu oferty Odwołującego bez wezwania
go do wyjaśnienia rażąco niskiej ceny, stało w sprzeczności z przepisami prawa,
orzecznictwem krajowym i orzeczeniem TSUE w sprawie C-367/19 Tax-Fin-Lex d.o.o.
przeciwko Ministrstvo za notranje zadeve.
W orzeczeniu tym Trybunał jednoznacznie wypowiedział się na temat tego jakie działania
p
owinien podjąć Zamawiający w sytuacji, w której ma wątpliwości co do ceny
zaproponowanej w ofercie.
Trybunał wskazał, że definicja zamówienia publicznego, zawarta
w dyrektywie,
ma zastosowanie tylko i wyłącznie dla oceny, czy w danym postępowaniu
bezpośrednie zastosowanie znajdą przepisy dyrektywy tzn. czy dochodzi do przekroczenia
danego poziomu cenowego.
W sytuacji, w której próg ten nie jest przekroczony, nie jest
możliwe odrzucenie oferty tylko na tej podstawie, że podana cena wynosi zero, a zatem, w
ocenie Odwołującego, tym bardziej nie może skutkować takim orzeczeniem, gdy cena ta jest
jeszcze niższa tj. przyjmuje wartość ujemną.
D
ziałanie Zamawiającego polegające na zaniechaniu wezwania Odwołującego do złożenia
wyjaśnień w zakresie rażąco niskiej ceny i na przyjęciu, że zaoferowana cena jest sprzeczna
z definicją zamówienia publicznego i ceny w rozumieniu Pzp, a w konsekwencji, sprzeczna
z wykładnią dyrektywy, doprowadziło do naruszenia przez Zamawiającego art. 224 ust. 1
Pzp przez
jego niezastosowanie w sytuacji, w której Zamawiający był zobowiązany
zastosować ten przepis. Brak wezwania Odwołującego do złożenia wyjaśnień w zakresie
c
eny uniemożliwił mu wykazanie, że złożona przez niego oferta spełnia wszelkie wymagania
stawiane
dla przedmiotowego zamówienia, a także, że stanowi ona ofertę najkorzystniejszą.
Zarzut 4
Zamawiający unieważnił Postępowanie w cz. 6 z uwagi na fakt, że po odrzuceniu oferty
Odwołującego, cena kolejnej oferty przekraczała kwotę jaką Zamawiający zamierzał
przeznaczyć na sfinansowanie zamówienia. W kontekście naruszeń Zamawiającego
związanych z badaniem i oceny oferty Odwołującego, decyzja o unieważnieniu był co
najmniej przedwczesna. G
dyby oferta Odwołującego została poddana ocenie zgodnie z Pzp,
a w konsekwencji wybrana, nie doszłoby w ogóle do wykorzystania kwoty przeznaczonej
na realizację zamówienia w tej części przez Zamawiającego i nie doszłoby do ziszczenia
się przesłanki do unieważnienia postępowania, o której mowa w art. 255 pkt 3 Pzp.
4 marca 2022 r.
Zamawiający złożył pisemną odpowiedź na odwołanie i wniósł o jego
oddalenie. W uzasadnieniu swojego stanowiska
Zamawiający wskazał m. in.:
Zarzut 1
Platforma Marketplanet i jej funkcjonalności były Zamawiającemu znane i Zamawiający
posiadał wiedzę, że Platforma nie umożliwia wpisania ceny o wartości ujemnej. Zamawiający
posiada
ł spersonalizowaną umowę z dostawcą Platformy e-Zamawiający, w której określono
w załączniku nr 2 poziomy funkcjonalności. W zakresie postępowań klasycznych i
sektor
owych nie określono możliwości składania ofert z ceną ujemną. Tą okoliczność
Odwołujący mógł sprawdzić na etapie przygotowywania ofert przez wniosek o wyjaśnienie
treści SWZ.
Zamawiający przyjął pismo Odwołującego złożone wraz z ofertą z 14 września 2021 r. w którym
Odwołujący wskazał, że oferuje wykonanie zamówienia w części szóstej za ujemną cenę.
Zgodnie z postanowieniami SWZ, w tym umowy, to Zamawiający dokona zapłaty należnego
wykonawcy wynagrodze
nia miesięcznego na podstawie faktur VAT wystawianych za każdy
miesiąc. Podanie ujemnej ceny spowodowałoby, że przy rozliczaniu comiesięcznym umowy
to Odwołujący miałby zapłacić Zamawiającemu, a taka cena nie spełniała wymogów ustawy Pzp.
Zmiana formy roz
liczeń itp. to istotny element postanowień umowy, a zatem jego zmiana
jest też obwarowana ograniczeniami wynikającymi z Pzp. Biorąc pod uwagę postanowienia
projektowanych postanowień umowy (§ 9 ust. 2 pkt. 2, 7, 8, 9 i 10) to:
„2. Zamawiający przewiduje zmiany postanowień umowy w poniżej opisanym zakresie
i przypadkach oraz zgodnie z warunkami ich wprowadzenia opisanymi poniżej:
zwiększenia popytu na usługi Wykonawcy związane z pobieraniem opłat za postój w SPPN
— zmianę w zakresie wartości wynagrodzenia. o której mowa w ust. 2,
zmiany w zapisach aktów prawnych, mających wpływ na umowę - zmianę umowy w
zakresie wymagań systemu oraz terminów realizacji Przedmiotu Zamówienia o czas
konieczny dla wprowadzenia zmian w systemie;
8) gdy istniej
e możliwość zastosowania nowszych i korzystniejszych dla Zamawiającego
rozwiązań technologicznych lub technicznych, niż te istniejące w chwili podpisania umowy -
zmianę umowy w zakresie wymagań systemu z terminu realizacji Przedmiotu Zamówienia;
9) w przypadku za
istnienia siły wyższej uniemożliwiającej wykonanie przedmiotu zamówienia
w terminach określonych w umowie - zmianę terminów realizacji przedmiotu zamówienia
stosownie do czasu trwania siły wyższej.
10) sposobu rozlicze
ń umowy, terminu rozliczeń umowy w przypadku zaistnienia okoliczności:
a)
zmiany OPZ lub obowiązków, o których mowa w 5 umowy, w trakcie realizacji umowy,
b)
zmiany terminu realizacji na podstawie pkt. 7, 8 lub 9 powyżej,
odpowiednio do tego jak okoliczności te mają wpływ na sposób rozliczeń umowy lub termin
rozliczeń umowy”.
Zatem umowa nie przewid
ywała nawet możliwości zmian jej postanowień w tym zakresie.
Jak wskazał Zamawiający w odrzuceniu oferty Odwołującego to przyjęcie oferty z ceną ujemną
spowodowałoby również brak możliwości wyboru oferty najkorzystniejszej, gdyż zgodnie
z przepisem art. 239 ust. 2 Pzp najkorzystniejsza oferta to oferta
przedstawiająca
najkorzystniejszy stosunek jakości do ceny lub kosztu lub oferta z najniższą ceną lub kosztem,
zaś w ofercie wykonawcy (Odwołującego) nie było ceny w rozumieniu Pzp, którą ma zapłacić
Zamawiający za realizację zamówienia.
W związku z powyższym przedmiotowy zarzut Odwołującego nie zasługiwał na uwzględnienie.
Zarzut 2
Z
odwołania wynikało, że Odwołujący upatrywał swojego zysku jedynie ww. usłudze premium,
którą dopiero jedynie w przypadku zawarcia umowy z Zamawiającym będzie mógł oferować
klientom. N
ie można tutaj było mówić o pewności zysku. Zdarzenie, które opisał Odwołujący jest
zdarzeniem przyszłym i niepewnym. Nawet jeśli zysk mógłby nie pochodzić bezpośrednio od
Zamawiającego tylko od osób trzecich (co w sprawie nie mogło być uznane za prawidłowe — o
czym poniżej) to musi być on pewny w sytuacji prawidłowego zrealizowania usług przez
Odwołującego będącego przedmiotem umowy. W sytuacji opisanej w odwołaniu chęć
skorzystania przez klientów z usług dodatkowych Odwołującego, które nie są przedmiotem
umowy w p
ostępowaniu nie jest zdarzeniem pewnym.
Odwołujący wskazał w ofercie cenę ujemną, a nie udzielił/nie wskazał jakichkolwiek
upustów/zniżek dla Zamawiającego itp., które powodowałyby, że Odwołujący zaoferował
spełnienie świadczenia za cenę (w rozumieniu Pzp), ale jednocześnie dał Zamawiającemu
upu
st/zniżkę itp. przez co jego cena stałaby się ceną niższą.
Zgodnie z art. 3 ust. 1 pkt. 1 i ust. 2 ustawy o informowaniu o cenach
towarów i usług, do której
odsyła art. 7 pkt. 1 Pzp w zakresie rozumienia ceny w rozumienia Pzp stanowi, że:
„1.Użyte w ustawie określenia oznaczają:
1) cena -
wartość wyrażoną w jednostkach pieniężnych, którą kupujący jest obowiązany
zapłacić przedsiębiorcy za towar lub usługę;
2. W cenie
uwzględnia się podatek od towarów i usług oraz podatek akcyzowy, jeżeli na
podstawie odr
ębnych przepisów sprzedaż towaru (usługi) podlega obciążeniu podatkiem od
towarów i usług lub podatkiem akcyzowym. Przez cenę rozumie się również stawkę taryfową".
Zatem, jeśli w art. 7 pkt. 1 Pzp zdefiniowano cenę wyłącznie jako wartość wyrażoną w
jednostkach
pieniężnych z uwzględnieniem podatku od towarów i usług, jeśli jest on należny to
należało uznać, że cena odnosząca się do oferty powinna zostać wyrażona w jednostkach
pieniężnych o określonej wartości (z uwzględnieniem podatku od towarów i usług, jeśli jest
należny). Dlatego podanie oferty jako wartości ujemnej było niezgodne z wymogiem podawania
ceny wyrażanej w jednostkach pieniężnych. Stąd cena ofertowa Odwołującego nie była ceną w
rozumieniu ustawy, a zatem jej wskazanie
było niezgodne z warunkami zamówienia.
Zarzut 3
Zamawiający nie wzywał do wyjaśnienia rażąco niskiej ceny na podstawie przepisu art. 224 Pzp,
bowiem uznał, że Odwołujący w ogóle nie złożył oferty z ceną w rozumieniu Pzp. Zatem
Zamawiający nie mógł podjąć wątpliwości, że cena w ofercie Odwołującego była rażąco niska.
Zamawiający nie miał po pierwsze w stosunku do czego podjąć wątpliwości, o których mowa
w przepisie art. 224 Pzp
, a po drugie nie miał czego badać. W związku z powyższym wszelkie
argumenty Odwołującego w tym zakresie były bezprzedmiotowe i nie zasługiwały na ich
uwzględnienie.
Zarzut 4
Wobec wykazania prawidłowości działania Zamawiającego w zakresie zarzutów wskazanych
w pkt 1
— 3 odwołania i prawidłowego odrzucenia oferty Odwołującego, Zamawiający postąpił
prawidłowo unieważniając postępowanie z uwagi na brak wystarczających środków
na sfinansowanie zamówienia.
Po przeprowadz
eniu rozprawy Izba, uwzględniając dokumentację przedmiotowego
postępowania o udzielenie zamówienia publicznego, w tym w szczególności
treść SWZ, jak również biorąc pod uwagę oświadczenia i stanowiska stron
i Przystępującego zawarte w odwołaniu i piśmie procesowym, a także wyrażone ustnie
na rozprawie i odnotowane w protokole, ustaliła i zważyła, co następuje.
Izba stwierdziła, że nie została wypełniona żadna z przesłanek ustawowych skutkujących
odrzuceniem odwołania, wynikających z art. 528 Pzp.
Przys
tępując do rozpoznania odwołania, Izba ustaliła wystąpienie przesłanek z art. 505 ust.
1 Pzp, tj. istnienie po
stronie odwołującego interesu w uzyskaniu zamówienia oraz
możliwości poniesienia przez niego szkody w wyniku kwestionowanych czynności
zamawiającego.
Mając na uwadze powyższe Izba merytorycznie rozpoznała złożone odwołanie, uznając,
że nie zasługuje ono na uwzględnienie.
Rozpoznając odwołanie Izba przeprowadziła dowody z:
1. dokumentacji
postępowania, ze szczególnym uwzględnieniem SWZ wraz
z za
łącznikami,
oferty Odwołującego wraz z załącznikami,
3. informacji 11 lutego 2022 r. o odrzuceniu oferty
Odwołującego z postępowania,
dowodów złożonych przez Odwołującego w toku posiedzenia niejawnego z udziałem
stron.
Izba ustaliła, co następuje:
Przed
miotem zamówienia jest: Pobieranie opłat za postój w Strefie Płatnego Parkowania
Niestrzeżonego (SPPN) w Warszawie z wykorzystaniem platform/kanałów mobilnych.
Zamawiający podzielił przedmiot zamówienia zastrzegając przy tym, że każdy z
wykonawców może złożyć oferty w ramach trzech części postępowania.
Zgodnie z Opisem przedmiotu zamówienia (Rozdział IV SWZ):
„Przedmiotem zamówienia jest pełnienie funkcji Operatora Systemu pobierania opłat
za postój w Strefie Płatnego Parkowania Niestrzeżonego za pomocą platform /
kanałów mobilnych, w okresie po zawarciu umowy, nie wcześniej niż od 01.12.2021 r.
do 31.12.2024 r.
Zamówienie podzielone jest na osiem identycznych (tożsamych) części.
Przedmiot zamówienia dla każdej z części dotyczy pobierania opłat w ramach puli
5 mln (jeden milion pięćset tysięcy) transakcji w ciągu każdego roku trwania
umowy, na każdą część, przy czym jedna transakcja równa się jednemu „biletowi za
postój” lub inaczej pojedynczej opłacie.
Wykonawca otrzymuje wynagrodzenie wyłącznie za faktycznie obsłużone transakcje
(tj. za transakcje, które faktycznie miały miejsce i za które przekazał środki
Zamawiającemu)”.
Zgodnie z punktem 12.1 SWZ „Cena oferty powinna zostać wyliczona przez Wykonawcę
w oparciu o przedstawiony Opis Przedmiotu Zamówienia (Rozdział IV SWZ) i uznaje
się, że pokrywa wynagrodzenie Wykonawcy, za które zobowiązuje się wykonać przedmiot
zamówienia - odpowiednio na daną część.
Wykonawca podaje w ofercie cenę ofertową brutto (COB) obliczoną w oparciu o
deklarowany wskaźnik prowizji uwzględniający podatek VAT w wysokości 23%, wyliczoną na
potrzeby porównania ofert wg wzoru:
( ( [WP] x [WJ] x [LT] ) = [COB] ) )
”
Symbole we wskazanym wzorze oznaczały:
WP
– wskaźnik prowizji – była to jedyna wartość jaką mieli wskazać wykonawcy;
WJ -
średnia wysokość opłaty za postój – średnia wartość jednostkowa transakcji ustalona
przez Zamawiającego w wysokości 7,50 zł;
LT - szacunkowa liczba transakcji w jednym roku kalendarzowym
– wartość określona przez
Zamawiającego w wysokości 1,5 mln.
Zg
odnie z wzorem formularza oferty wykonawcy mieli podać cenę netto i cenę brutto, przy
czym okolicznością niesporną między stronami był fakt, że formularz ofertowy udostępniony
przez platformę Marketplanet nie umożliwiał wpisania w tym zakresie wartości ujemnych.
Dla oceny zasadności zarzutów istotne były następujące postanowienia SWZ:
„12.2. Cenę oferty netto Wykonawca uzyska pomniejszając cenę oferty brutto o należny
podatek VAT (23%).
Wykonawca w formularzu oferty powinien podać cenę oferty netto i brutto oraz
podatek VAT.
Wykonawca nie może w formularzu ofertowym oraz w załączniku do formularza
ofertowego samodzielnie zmieniać, pomijać lub wprowadzać dodatkowych pozycji
(pod rygorem odrzucenia oferty).
Wykonawca składa wraz z ofertą wypełniony załącznik do formularza ofertowego
(załącznik nr 7 do SWZ) – odpowiednio na składaną część zamówienia.
Cena oferty musi obejmować koszt wykonania przedmiotu zamówienia, w tym
r
ównież wszelkie koszty towarzyszące wykonaniu prac.
Jeżeli złożono ofertę, której wybór prowadziłby do powstania u Zamawiającego
obowiązku podatkowego zgodnie z przepisami o podatku od towarów i usług,
zamawiający w celu oceny takiej oferty dolicza do przedstawionej w niej ceny podatek
od towarów i usług, który miałby obowiązek rozliczyć zgodnie z tymi przepisami.
Wykonawca, składając ofertę, informuje Zamawiającego, czy wybór oferty będzie
prowadzić do powstania u Zamawiającego obowiązku podatkowego, wskazując
nazwę (rodzaj) towaru lub usługi, których dostawa lub świadczenie będzie prowadzić
do jego powstania, oraz wskazując ich wartość bez kwoty podatku. Wykonawca,
składając ofertę, ma obowiązek wskazania stawki podatku od towarów i usług, która
zgodnie
z wiedzą Wykonawcy, będzie miała zastosowanie. Jeżeli złożono ofertę,
której wybór prowadziłby do powstania u Zamawiającego obowiązku podatkowego
zgodnie
z przepisami o podatku od towarów i usług, do ceny najkorzystniejszej oferty
lub oferty z najniższą ceną dolicza się podatek od towarów i usług, który Zamawiający
miałby obowiązek rozliczyć zgodnie z tymi przepisami.
Cena oferty winna być wyrażona w złotych polskich (PLN), w złotych polskich będą
prowadzone również rozliczenia pomiędzy Zamawiającym a Wykonawcą.
Wszystkie wartości, w tym w szczególności wskaźnik prowizji, powinny być liczone
z dokładnością do dwóch miejsc po przecinku”.
„18.1. Wykonawca zobowiązany jest do wniesienia zabezpieczenia należytego wykonania
umowy na kwotę stanowiącą 5% ceny ofertowej w następujących formie/formach,
w zale
żności od wyboru Wykonawcy (...)”.
Odwołujący w złożonej Zamawiającemu za pośrednictwem platformy zakupowej ofercie
wskazał cenę netto: 914,63 zł, stawkę VAT 23,00 % i cenę brutto 1 124,99 zł.
W wyjaśnieniu złożonym razem z ofertą Odwołujący wyjaśnił, że jego oferta w rzeczywistości
dotyczy następujących warunków cenowych:
„a) prowizja - - 0,01% - słownie minus jedna setna procenta;
b) cena oferty netto
– - 914,63 słownie złotych: minus dziewięćset czternaście, 63/100;
c) cena oferty brutto
– - 1 125,00 złotych – słownie złotych: minus jeden tysiąc sto
dwadzieścia pięć, 00/100”.
Odwołujący wskazał ponadto:
„Uprzejmie wyjaśniam, że platforma zakupowa, którą posługuje się zamawiający nie pozwala
na wskazanie w części szóstej wynagrodzenia ujemnego, w związku z czym wskazane
zostały wartości bez znaku „-”. Wykonawca oświadcza, że jego zamiarem jest złożenie oferty
na warunkach wskazanych powyżej. Wpisanie w treści formularza ofertowego wartości
bez znaku minus
– wynika z niedoskonałości narzędzia informatycznego, jakim posługuje
się zamawiający – nie stanowi tym samym złożenia dwóch różnych ofert w części 6
zamówienia”.
Pismem z 11 lutego 2022 roku Zamawiający poinformował Odwołującego, iż odrzucił jego
ofertę na podstawie art. 226 ust. 1 pkt 5 z uwagi na niezgodność jej treści z warunkami
zamówienia określonymi w pkt. 8.2.1.1. i pkt 12.4 SWZ oraz na podstawie art. 226 ust. 1 pkt
3 z uwagi na niezgodność oferty z przepisami ustawy Pzp tj. z art. 7 pkt 1 i 32 Pzp oraz art.
239 ust. 2 Pzp. W uzasadnieniu doko
nanej czynności Zamawiający wskazał:
„Opisywane w wyjaśnieniach Wykonawcy stanowisko, jakoby brak możliwości złożenia oferty
z prowizją ujemną wynikał z niedoskonałości narzędzia informatycznego jest niezgodne
z prawdą. Zamawiający nie dopuścił możliwości składania ofert z prowizją ujemną,
co powodowa
łoby w konsekwencji obowiązek Wykonawcy do wypłaty Zamawiającemu
wynagrodzenia miesięcznego.
Zgodnie z art. 7 ustawy Pzp:
pkt 32 przez zamówienie należy rozumieć umowę odpłatną zawieraną między
zamawiającym a wykonawcą, której przedmiotem jest nabycie przez zamawiającego
od wybranego wykonawcy robót budowlanych, dostaw lub usług;
pkt 1 przez cenę należy rozumieć cenę w rozumieniu art. 3 ust. 1 pkt 1 i ust. 2 ustawy
z dnia 9 maja 2014 r. o informowaniu o cena
ch towarów i usług (Dz. U. z 2019 r.
poz. 178), nawet jeżeli jest płacona na rzecz osoby niebędącej przedsiębiorcą.
Zgodnie z art. 3 ust. 1 pkt 1 ustawy o informowaniu o
cenach towarów i usług cena to
wartość wyrażona w jednostkach pieniężnych, którą kupujący jest obowiązany zapłacić
przedsiębiorcy za towar lub usługę, zaś na podstawie ust. 2 tego artykułu w cenie
uwzględnia się podatek od towarów i usług oraz podatek akcyzowy, jeżeli na podstawie
odrębnych przepisów sprzedaż towaru (usługi) podlega obciążeniu podatkiem od towarów i
usług lub podatkiem akcyzowym. Przez cenę rozumie się również stawkę taryfową.
W przypadku ceny o wartości ujemnej nie zostały zachowane warunki zawarte w jej definicji
zamówienia, czyli obowiązek zapłaty na rzecz przedsiębiorcy lub osoby niebędącej
przedsiębiorcą oraz uwzględnienie w cenie podatku VAT.
Potwierdzają to zapisy SWZ, gdyż zgodnie z § 3 ust. 3 i 4 wzoru umowy Zamawiający
dokona zapłaty należnego Wykonawcy wynagrodzenia miesięcznego na podstawie faktur
VAT wystawian
ych za każdy miesiąc w terminie 21 dni od daty wpływu lub złożenia w
kancelarii Zamawiającego prawidłowo wystawionej faktury VAT lub przesłania
ust
rukturyzowanej faktury elektronicznej za pośrednictwem Platformy Elektronicznego
Fakturowania (...).
Przyjęcie oferty z ceną ujemną spowodowałoby również brak możliwość wyboru oferty
najkorzystniejszej, gdyż zgodnie z art. 239 ust. 2 ustawy Pzp najkorzystniejsza oferta to
oferta przedstawiająca najkorzystniejszy stosunek jakości do ceny lub kosztu lub oferta z
na
jniższą ceną lub kosztem, zaś w ofercie wykonawcy nie ma ceny w rozumieniu ustawy
Pzp,
która ma zapłacić Zamawiający za realizację zamówienia”.
Biorąc pod uwagę ustalony stan faktyczny Izba uznała, że decyzja Zamawiającego
o odrzuceniu oferty Odwołującego z części 6 postępowania była prawidłowa.
Z przytoczonych wyżej postanowień SWZ wynika, że Zamawiający, wbrew twierdzeniu
Odwołującego, nie dopuścił ofert z cenami ujemnymi. Wprost świadczy o tym punkt 18.1
SWZ, zgodnie z którym wykonawca zobowiązany jest do wniesienia zabezpieczenia
należytego wykonania umowy na kwotę stanowiącą 5% ceny ofertowej. Zamawiający nie
przewidział odstępstw od tego obowiązku, a wniesienie takiego zabezpieczenia przy cenie
ujemnej nie byłoby możliwe. Nie można się przy tym zgodzić z Odwołującym, że brak
jasnego zakazu składania ofert z cenami ujemnymi traktować należy jako przyzwolenie na
takie oferty. Stanowisko
takie jest błędne, a ponadto sprzeczne z art. 3 ust. 1 pkt 1 i ust. 2
ustawy z 9 maja 2014 r. o informowaniu o cena
ch towarów i usług (Dz. U. z 2019 r. poz. 178)
do którego odsyła art. 7 pkt 1 Pzp.
Z przepisu powyższego wynika, że:
Cena to wartość wyrażona w jednostkach pieniężnych, którą kupujący jest
obowiązany zapłacić przedsiębiorcy za towar lub usługę;
2. W cenie uw
zględnia się podatek od towarów i usług oraz podatek akcyzowy, jeżeli
na podstawie odrębnych przepisów sprzedaż towaru (usługi) podlega obciążeniu
podatkiem od towarów i usług lub podatkiem akcyzowym. Przez cenę rozumie
się również stawkę taryfową.
Tym s
amym na gruncie przepisów Pzp niedopuszczalna co do zasady jest sytuacja, w której
to wykonawca płaci zamawiającemu za realizację przedmiotu zamówienia na rzecz tego
zamawiającego. Tymczasem Odwołujący wprost przyznał, że właśnie do takiej sytuacji
by dos
zło, gdyby jego oferta została wybrana do realizacji. Nie ma przy tym znaczenia,
że mimo ujemnej ceny Odwołujący prawdopodobnie uzyskałby zysk. Zdaniem Izby rację miał
Zamawiający twierdząc, że Odwołujący założył dodatni bilans realizacji zamówienia
opier
ając się na zdarzeniu przyszłym i niepewnym. Tylko w taki sposób można traktować
przyjęcie, że realizacji oferty pozwoli na zarobek, gdy odpowiednia ilość klientów skorzysta
z oferowanych usług wersji premium aplikacji Odwołującego. Izba nie kwestionuje przy tym
dotychczasowych doświadczeń Odwołującego z których wynika, że pewien, względnie stały
odsetek klientów decyduje się na zakup opcji premium aplikacji. Jednak w obliczu wyjątkowo
niestabilnej sytuacji polityczno-
gospodarczej w Europie przyjęcie, że zakładany zysk będzie
miał charakter przyszły i pewny byłoby jednak przesadnym optymizmem.
Zamawiający nie dopuścił ponadto, by wykonawcy oparli kalkulacje cen ofert
na założeniu zysków pochodzących od podmiotów innych niż sam Zamawiający. Dlatego
też, mimo, że oferta Odwołującego z biznesowego punktu widzenia mogła być korzystna
dla
Zamawiającego, to była ona sprzeczna zarówno z przepisami Pzp jak i z
postanowieniami SWZ, a to z kolei obligowało Zamawiającego do jej odrzucenia.
Zamawiający zasadnie przy tym uznał, że oferta Odwołującego nie zawierała ceny
w rozumieniu przepisów Pzp, a w konsekwencji nie wezwał Odwołującego do wyjaśnień
ceny w zakresie części 6 postępowania.
W konsekwencji Izba uznała, że wszystkie zarzuty odwołania podlegają oddaleniu.
Mając powyższe na uwadze, orzeczono jak w sentencji.
Przewodniczący: ………............…………………..……………
………............…………………..……………
………............…………………..……………