KIO 110/23, KIO 114/23 WYROK dnia 30 stycznia 2023 r.

Stan prawny na dzień: 20.02.2023

sygn. akt: KIO 110/23, KIO 114/23 

WYROK 

z dnia 30 stycznia 2023 r. 

Krajowa Izba Odwoławcza   -   w składzie: 

Przewodniczący: 

Anna Kuszel - Kowalczyk 

Członkowie:   

Rafał Malinowski 

Małgorzata Matecka 

Protokolant:   

Piotr Cegłowski 

po  rozpoznaniu 

na  rozprawie  w  dniu  25  stycznia  2023  roku,  w  Warszawie,  odwołań 

wniesionych  do  Prezesa  Krajowej  Izby  Odwoławczej  w  dniu  13  stycznia  2023  r.  przez 

wykonawców: 

KAMSOFT S.A. z siedzibą w Katowicach (KIO 110/23) 

Asseco Poland S.A. z siedzibą w Rzeszowie (KIO 114/23) 

w  postępowaniu  prowadzonym  przez  zamawiającego  Skarb  Państwa  –  Narodowy 

Fundusz Zdrowia Centrala w Warszawie, 

przy udziale: 

1)  wykonawcy 

ASSECO  Poland  S.A.  z  siedzibą  w  Rzeszowie,  zgłaszającego 

przystąpienie  do  postępowania  odwoławczego  o  sygn.  akt:  KIO  110/23  po  stronie 

odwołującego; 

2)  wykonawcy 

KAMSOFT S.A. z siedzibą Katowicach, zgłaszającego przystąpienie do 

postępowania odwoławczego o sygn. akt: KIO 114/23 po stronie odwołującego; 


3)  wykonawcy 

Comarch  Polska  S.A.  z  siedzibą  w  Krakowie,  zgłaszającego 

przystąpienie  do  postępowania  odwoławczego  o  sygn.  akt:  KIO  114/23  po  stronie 

zamawiającego. 

orzeka: 

Uwzględnia  odwołania  i  nakazuje  zamawiającemu  Skarb  Państwa  –  Narodowy 

Fundusz Zdrowia Centrala w Warszawie usunięcie z Sekcji II, pkt II.2.14) Ogłoszenia 

o zamówieniu oraz z pkt III.6. Specyfikacji Warunków Zamówienia postanowienia w 

brzmieniu  „Wykonawcy,  którzy  wykonują  usługi  związane  z  konserwacją  i 

subskrypcją SIWDZ NFZ w Narodowym Funduszu Zdrowia nie mogą składać ofert w 

niniejszym postępowaniu. W przypadku złożenia przez Wykonawcę oferty zostanie 

ona odrzucona na podstawie art. 226 ust. 1 pkt 5 ustawy Pzp.” 

2.  Kosztami  postępowania obciąża  zamawiającego  Skarb  Państwa  –  Narodowy  Fundusz 

Zdrowia Centrala w Warszawie i: 

2.1. zalicza w poczet koszt

ów postępowania odwoławczego kwotę 30 000 zł 00 gr (słownie: 

trzydzieści tysięcy złotych zero groszy) uiszczoną przez: 1) wykonawcę KAMSOFT S.A. 

z  siedzibą  w  Katowicach  (15 000,00  zł)  oraz  2)  wykonawcę  Asseco  Poland  S.A.  z 

siedzibą w Rzeszowie (15 000,00 zł), tytułem wpisu od odwołań, 

2.2. zasądza od Zamawiającego Skarbu Państwa – Narodowy Fundusz Zdrowia Centrala 

w Warszawie na rzecz: 

2.2.1. wykonawcy 

KAMSOFT S.A. z siedzibą w Katowicach kwotę 15 000 zł (słownie: 

piętnaście  tysięcy  złotych,  zero  groszy)  stanowiącą  koszty  postępowania 

odwoławczego poniesione z tytułu wpisu od odwołania; 

2.2.2.  wykonawcy 

Asseco  Poland  S.A.  z  siedzibą  w  Rzeszowie  kwotę  18  600  zł 

(słownie:  osiemnaście  tysięcy  sześćset  złotych,  zero  groszy)  stanowiącą  koszty 

postępowania odwoławczego poniesione z tytułu wpisu od odwołania oraz kosztów 

pełnomocnika. 


Stosownie do art. 579 ust. 1 i art. 580 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 11 września 2019 r. - Prawo 

zamówień publicznych (t.j. Dz. U. poz. 2022, poz. 1710) na niniejszy wyrok - w terminie 14 

dni  od  dnia  jego doręczenia  -  przysługuje  skarga za  pośrednictwem  Prezesa  Krajowej Izby 

Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Warszawie. 

Przewodniczący: 

………….………………… 

Członkowie:   

………….………………… 

………….………………… 


sygn. akt: KIO 110/23, KIO 114/23 

Uzasadnienie 

Zamawiający – Narodowy Fundusz Zdrowia – Centrala w Warszawie, prowadzi na podstawie 

przepisów z dnia 11 września 2019 r. - Prawo zamówień publicznych (t.j. Dz. U. poz. 2022, 

poz. 1710), zwanej dalej „ustawą Pzp” lub „Pzp”, postępowanie o udzielenie zamówienia w 

trybie przetargu nieograniczonego, 

którego przedmiotem jest „ Integracja oprogramowania w 

ramach  Budowy  Zintegrowanego  Systemu  Informatycznego  NFZ  wraz  nadzorem  jakości 

architektury, produktów wytwarzania i testami – część 2, nr ref.BAG-SZP.261.1.33.2022. 

Ogłoszenie  o  zamówieniu  zostało  opublikowane w  Dzienniku  Urzędowym  Unii  Europejskiej  

o  numerze  2023/S  002-003421  z  dnia  3  stycznia  2023  r.,  w  tym  samym  dniu 

Zamawiający 

opublikował Specyfikację Warunków Zamówienia na platformie elektronicznej. 

KIO 110/23 

Dnia  13  stycznia  2023  roku,  wykonawc

a  KAMSOFT  S.A.  z  siedzibą  w  Katowicach  (dalej 

„Odwołujący” lub „KAMSOFT”) wniósł odwołanie do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej od 

wobec 

brzmienia  ustalonej  przez  Zamawiającego dokumentacji  postępowania, to  jest  treści 

Ogłoszenia  o  zamówieniu  (pkt  II.2.14  –  Informacje  dodatkowe)  oraz  treści  Specyfikacji 

Warunków  Zamówienia  (pkt  III  -  Opis  Przedmiotu  Zamówienia  pkt  6)  w  zakresie  w  jakim 

dokumenty te ustanawiają następujący warunek zamówienia:  

a)  Ogłoszenie  o  zamówieniu  (pkt  II.2.14  –  Informacje  dodatkowe):  „Wykonawcy,  którzy 

wykonują usługi związane z konserwacją i subskrypcją SIWDZ NFZ w Narodowym Funduszu 

Zdrowia  nie  mogą  składać  ofert  w  niniejszym  postępowaniu.  W  przypadku  złożenia  przez 

Wyk

onawcę oferty zostanie ona odrzucona na podstawie art. 226 ust. 1 pkt 5 ustawy Pzp.”;  

b)  Specyfikacja  Warunków  Zamówienia  (pkt  III  -  Opis  Przedmiotu  Zamówienia  podpkt  6): 

„Wykonawcy,  którzy  wykonują usługi  związane z  konserwacją  i subskrypcją  SIWDZ  NFZ  w 

Narodowym  Funduszu  Zdrowia  nie  mogą  składać  ofert  w  niniejszym  postępowaniu.  W 

przypadku złożenia przez Wykonawcę oferty zostanie ona odrzucona na podstawie art. 226 

ust. 1 pkt 5 ustawy Pzp.”;  

Odwołujący zarzucił zamawiającemu naruszenie: 

I. 

treści następujących przepisów Pzp opisujących zasady udzielania zamówień:  

1) art. 16 pkt 1 Pzp poprzez opisanie warunków zamówienia w sposób naruszający zasadę 

równego traktowania Wykonawców;  


2) art. 16 pkt 3 Pzp poprzez opisanie warunków zamówienia w sposób naruszający zasadę 

proporcjonalności;  

3)  art.  17  ust.  1  pkt  1  oraz  pkt  2  Pzp  poprzez  opisanie  warunków  zamówienia  w  sposób 

naruszający zasadę efektywności;  

II.    treści  następujących  przepisów  Pzp  regulujących  obowiązki  Zamawiającego  w  toku 

postępowania o udzielenie zamówienia:  

1) art. 99 ust. 4 Pzp w zw. z art. 16 pkt 1 Pzp oraz art. 16 pkt 3 Pzp oraz art. 17 ust. 1 pkt 1 i 

2 Pzp poprzez takie opisanie przedmiotu  zamówienia,  który  eliminuje Wykonawców,  którzy 

wykonują usługi związane z konserwacją i subskrypcją SIWDZ NFZ w Narodowym Funduszu 

Zdrowia;  

2) art. 112 ust. 1 Pzp w zw. z art. 16 pkt 1 Pzp oraz art. 16 pkt 3 Pzp oraz art. 17 ust. 1 pkt 1 i 

2 Pzp poprzez określenie warunków udziału w postępowaniu w sposób nieproporcjonalny do 

przedmiotu  zamówienia  oraz  w  sposób,  który  całkowicie  abstrahuje  od  oceny  zdolności 

wykonania zamówienia przez Wykonawców, którzy wykonują usługi związane z konserwacją 

i subskrypcją SIWDZ NFZ w Narodowym Funduszu Zdrowia;  

3) art. 112 ust. 2 Pzp w zw. z art. 16 pkt 1 Pzp oraz art. 16 pkt 3 Pzp oraz art. 17 ust. 1 pkt 1 i 

2  Pzp  poprzez  określenie  nieznanych  ustawie  i  naruszających  wspomniane  zasady 

udzielania  zamówień  publicznych  warunków  udziału  w  postępowaniu,  które  eliminują  z 

postępowania Wykonawców,  którzy  wykonują usługi  związane z  konserwacją i  subskrypcją 

SIWDZ NFZ w Narodowym Funduszu Zdrowia;  

Odwołujący  wniósł  o  uwzględnienie  odwołania  oraz  nakazanie  Zamawiającemu  dokonanie 

zmiany  treści  ogłoszenia  o  zamówieniu  (pkt  II.2.14  –  Informacje  dodatkowe)  oraz  treści 

Specyfikacj

i  Warunków  Zamówienia  (pkt  III  -  Opis  Przedmiotu  Zamówienia  pkt  6)  poprzez 

wykreślenie postanowień wskazanych w pkt 1 lit. a oraz lit. b powyżej. Ponadto odwołujący 

wniósł  o  zasądzenie  na  rzecz  Odwołującego  od  Zamawiającego  zwrotu  kosztów 

postępowania.  

Uzasadnienie odwołania  

Uzasadniając  wniesienie  odwołania  Odwołujący  podał,  że  Zamawiający  prowadzi 

postępowanie  o  nazwie  Integracja  oprogramowania  w  ramach  Budowy  Zintegrowanego 

Systemu Informatycznego NFZ wraz nadzorem jakości architektury, produktów wytwarzania i 

testami 

–  część  2  (w  dalszej  części  uzasadnienia  określane  mianem  Zamówienia).  Na 

wstępie Odwołujący wskazał na kwestie terminologiczne, które są istotne w kontekście siatki 

pojęć używanej w dalszej części uzasadnienia.  


Zamówienie  jest  jednym  z  trzech  postępowań  dotyczących  budowy  przez  Zamawiającego 

Zintegrowanego  Systemu  Informatycznego  NFZ.  System  ten  będzie,  dla  uproszczenia  i 

przejrzystości  siatki  pojęć,  nazywany  Nowym  Zintegrowanym  Systemem.  Nowy 

Zintegrowany  System  ma  wspierać  działalność  Zamawiającego,  realizując  te  same 

funkcjonalności, które dotychczas realizowane są przez system SIWDZ.  

Dalej  Odwołujący  podał,  że  u  Zamawiającego  działa  aktualnie  SIWDz  NFZ  (System 

Informatyczny Wspomagania Działalności Narodowego Funduszu Zdrowia), dalej nazywany 

Obecnym  Systemem.  Obecny  System  jest  konserwowany  i  rozwijany  na  podstawie  umów 

dotyczących  świadczenia  usług  związanych  z  konserwacją  i  subskrypcją  SIWDZ  NFZ. 

Odwołujący  jest  jednym  z  Wykonawców  tych  umów.  Obecny  System  wspiera  działalność 

Zam

awiającego.  

Ponadto Odwołujący  podał,  że  u  Zamawiającego  aktualnie  działają  inne  systemy,  takie jak 

na przykład System Obsługi Formularzy Unijnych (serwis bieżący i dostosowawczy systemu 

SOFU  świadczony  jest  przez  Comarch  Polska  S.A.).  Ponadto  są  wdrażane  również  inne 

systemy  wspomagające  jego  działalność,  z  których  można  przykładowo  wymienić  System 

Wspomagania  i  Zarządzania  Zasobami  (SWZZ),  który  jest  systemem  klasy  ERP  (ang. 

Enterprise  Resource  Planning 

–  system  do  planowania zasobów).  SWZZ jest  wdrażany  na 

podstawie  umowy  zawartej  przez  Zamawiającego  z  konsorcjum  Comarch  Polska  S.A., 

Comarch S.A. z siedzibą w Krakowie (umowa z dnia 11 marca 2022 r.). Docelowo SWZZ ma 

zastąpić  część  funkcjonalności  Obecnego  Systemu  i  będzie  zintegrowany  z  Nowym 

Zintegrowa

nym  Systemem.  Nadto  warto  wskazać,  że  Zamawiający  prowadzi  również 

postępowanie  dotyczące  wytworzenia  i  wdrożenia  systemu  pn.  „Centrum  Słowników  do 

wprowadzania,  edycji  i  wizualizacji  danych  słownikowych”.  To  również  będzie  system 

wspomagający  działalność  Zamawiającego.  Te  inne  systemy  wspomagające  działalność 

Zamawiającego będą dalej nazywane zbiorczo Innymi Systemami.  

Podsumowując,  Odwołujący  wskazał,  że  u  Zamawiającego  działa  Obecny  System,  będzie 

budowany Nowy Zintegrowany System, działają albo są wdrażane Inne Systemy. Wszystkie 

wspomagają działalność Zamawiającego.  

Odwołujący  wskazał,  że  w  zaskarżonej  dokumentacji  Zamówienia  Zamawiający,  opisując 

warunki  Zamówienia,  stwierdził,  że  oferty  na  jego  realizację  nie  może  składać  wykonawca 

Obecnego  Systemu. 

Zamawiający  sformułował  taki  warunek  Zamówienia  pomimo,  że  w 

ocenie  Odwołującego  posiada  on  wystarczające  doświadczenie  i  kompetencje  do  realizacji 

Zamówienia.  Takie  ograniczenie  nie  zostało  sformułowane  wobec  wykonawców  Innych 

Systemów.  Odwołujący  podał,  że  z  uwagi  na  świadczenie  usług  konserwacji  i  rozwoju 

Obecnego Systemu dysponuje personelem o unikatowej wiedzy i doświadczeniu w zakresie 

działalności i procesów realizowanych przez Zamawiającego. To jest doświadczenie i wiedza 

nieporównywalna z doświadczeniem i wiedzą innych potencjalnych wykonawców.  


Odwołujący  podkreślił,  że  akceptuje  i  szanuje  decyzję  Zamawiającego  o  budowie  Nowego 

Zintegrowanego  Systemu.  Odwołujący  przygotowuje  się  do  tego,  że  Obecny  System  w 

nieodległej  przyszłości  nie  będzie  wykorzystywany,  a Odwołujący  znajdzie  zatrudnienie  dla 

swojego  personelu  przy  innym  projekcie.  Mając  na  uwadze  podział  budowy  Nowego 

Zintegrowanego Systemu na 3 części, Odwołujący ocenił, że jego wiedza i kompetencje są 

najbardziej  adekwatne  dla  Zamówienia  (czyli  część  2).  Niemniej  Zamawiający  wprost  w 

treści  dokumentacji  Zamówienia  stwierdził,  że  Odwołujący  nie  może  złożyć  oferty,  a  jeżeli 

Odwołujący  ofertę  złoży,  to  zostanie  ona  odrzucona  na  podstawie  art.  226  ust.  1  pkt  5 

ustawy Pzp, jako niezgodna z warunkami 

Zamówienia.  

O

dwołujący  podkreślił,  że  wnosi  odwołanie,  gdyż  warunkiem  Zamówienia  jest  to,  że 

KAMSOFT S.A. nie może złożyć oferty na jego realizację, choć ma niezbędne kompetencje i 

doświadczenie  (być  może  największe  wśród  wszystkich  potencjalnych  oferentów)  oraz  jest 

złożeniem  oferty  mocno  zainteresowany.  Odwołujący  stwierdził,  że  w  dokumentacji 

Zamówienia  występuje  zatem  przypadek,  w  którym  Zamawiający  wprost  zabrania  złożenia 

oferty Odwołującemu. Dalej Odwołujący stwierdził, że Zamawiający dokonuje wykluczenia de 

facto  (nie  jest  to  oczywiście  wykluczenie  w  rozumieniu  art.  108  lub  art.  109  Pzp  –  gdyż 

przesłanki zastosowania tych przepisów nie mają miejsca). Odwołujący podkreślił, że skoro 

nie można było go wykluczyć w oparciu o przepisy art. 108 lub art. 109 Pzp, to Zamawiający 

dokonuje  wykluczenia  de  facto  poprzez  takie  opisanie  warunków  Zamówienia,  z  których 

wprost wynika zakaz złożenia oferty pod rygorem jej odrzucenia.  

Odwołujący  podkreślił,  że  dokumentacja  Zamówienia  liczy  około  200  stron,  w  tym  sama 

Specyfikacja  Warunków Zamówienia liczy  około 160 stron.  Co do  zasady  Zamawiający  nie 

wskazuje  powodów,  dla  których  zabrania  Odwołującemu  składania  oferty  na  realizację 

Zamówienia. Odwołujący wskazał, że powodów można się, co najwyżej domyślać z treści 2 

z

dań  zawartych  w  Załączniku  nr  1  do  SWZ  –  Opis  Przedmiotu  Zamówienia  pkt  5  - 

Zarządzanie  całością  Architektury  Korporacyjnej  NFZ  podpkt  4  oraz  podpkt  5  z  których 

wynika, że do zadań Wykonawcy Zamówienia będzie należało:  

„4. Zarządzanie ostatecznym sposobem integracji ZSI NFZ z SIWDz NFZ, migracji danych z 

SIWDz NFZ, zależnościami pomiędzy modułami/komponentami.  

5. Rekomendowanie sposobu wygaszania elementów/komponentów SIWDz NFZ i kolejności 

wytwarzania i wdrażania komponentów ZSI NFZ.”.  

Odwołujący  wskazał,  że  w  treści  SWZ  nie  sposób  znaleźć  żadnych  innych  argumentów,  z 

których  wynikałoby  merytoryczne  uzasadnienie  dla  decyzji  podjętej  przez  Zamawiającego. 

Być może zatem to z tych powodów Zamawiający zabrania KAMSOFT S.A. złożenia oferty. 

Być może Zamawiający zakłada, że KAMSOFT S.A. nie będzie rzetelnie wykonywała swoich 

obowiązków,  jeżeli  będzie  jednocześnie  wykonawcą  w  zakresie  Obecnego  Systemu  oraz 

wykonawcą w zakresie Nowego Zintegrowanego Systemu (w części dotyczącej niniejszego 


Zamówienia).  Być  może  Zamawiający  zakłada,  że  w  takim  przypadku  wystąpi  konflikt 

interesów pomiędzy KAMSOFT S.A. oraz Zamawiającym. Dalej Odwołujący wskazał, że być 

może  właśnie  z  tych  powodów  Zamawiający  próbuje  podejmować  działania,  które  miałyby 

redukować  nie  mające  podstaw  faktycznych  ryzyka.  Odwołujący  podkreślił,  że  tego  typu 

domniemania  nie  mają  podstaw  faktycznych.  Nawet  jeżeli  Zamawiający  kierował  się  taką 

logiką  i  taką  analizą  ryzyka,  to  z  góry  założył  nierzetelność  Odwołującego  (bez  żadnych 

podstaw  faktycznych)  oraz  do

puścił  się  naruszenia  wskazanych  w  części  wstępnej 

odwołania przepisów Pzp. Nawet jeżeli za decyzją Zamawiającego stała taka wyolbrzymiona 

i  pozbawiona  podstaw  faktycznych  analiza  ryzyka,  to  Zamawiający  może  te  ryzyka 

redukować  w  inny  –  bardziej  proporcjonalny  –  sposób.  Przykładowo  należy  wskazać,  że 

Zamawiający  obsłużył  w  projekcie  umowy  (w  §  8)  sytuacje  wystąpienia  konfliktu  interesów 

pomiędzy  Zamawiającym  oraz  potencjalnym  wykonawcą.  Tym  samym  Zamawiający  miał 

inne  możliwość  (a  w  kontekście  §  8  projektu  umowy  nawet  te  możliwości  zrealizował)  w 

ramach,  których  mógł  sobie  zapewnić  rzetelne  działanie  Odwołującego  –  ewentualnie 

wybranego  do  realizacji  Zamówienia.  Projekt  umowy  przewiduje  przecież  §  8,  przewiduje 

uregulowania  dotyczące  odpowiedzialności  (w  tym  kar  umownych).  Zamawiający  miał 

szerokie możliwości zabezpieczenia swoich interesów – na poziomie treści umowy – zamiast 

podejmować decyzję o zakazie złożenia oferty przez Odwołującego.  

Odwołujący  podkreślił,  że  sformułował  zarzuty  wskazujące  na  to,  jakie  przepisy  Pzp 

naruszyły  zaskarżone  czynności  Zamawiającego  w  części  wstępnej  odwołania.  Odwołujący 

s

formułował  zarzuty  niejako  w  dwóch  krokach.  Odwołujący  wskazał  na  naruszenie  zasad 

udzielania zamówień publicznych. Zdaniem Odwołującego naruszenie tych zasad jest na tyle 

poważne,  że  już  samo  ich  naruszenie  (bez  powiązania  z  innymi  przepisami  Pzp)  skutkuje 

koniecznością  uwzględnienia  odwołania.  Zdaniem  Odwołującego  są  one  samodzielnymi 

podstawami  zarzutów.  Odwołujący  podkreślił,  że  naruszenie  przepisów  prawa  przez 

Zamawiającego  jest  na  tyle  poważne,  iż  zasadne  było  wyodrębnienie  naruszenia  samych 

zasad udzielania zamówień. Odwołujący wskazał, również, że wyodrębnienie zasad pozwala 

również w  sposób bardziej  przejrzysty  zredagować uzasadnienie dla zarzutów. Odwołujący 

dodatkowo  wskaz

ał  na  naruszenie  konkretnych  prawnych  obowiązków  Zamawiającego, 

które naruszył w powiązaniu z naruszeniem zasad udzielania zamówień publicznych.  

Odwołujący  podkreślił,  że  Zamawiający  naruszył  zasadę  wyrażoną  w  art.  16  ust.  1  Pzp,  to 

jest  prowadzi  postępowanie  o  udzielenie  zamówienia  publicznego  w  sposób  naruszający 

równe  traktowanie  wykonawców.  Skoro  Zamawiający  wyklucza  de  facto  Odwołującego,  to 

nie  traktuje  go  w  sposób  równy  z  innymi  potencjalnymi  wykonawcami.  W  tym  kontekście 

Od

wołujący  wskazał,  że  nie  istnieją  podstawy  do  wykluczenia  go  na  podstawie  przepisów 

art.  108  oraz  art.  109  Pzp. 

Odwołujący  ocenił,  że  wprowadzenie  takiego  warunku 

Zamówienia  zgodnie  z  którym  Odwołujący  nie  może  złożyć  oferty,  gdyż  jak  ją  złoży,  to 


Zamawiaj

ący taką ofertę odrzuci, jako niezgodną z warunkami Zamówienia, narusza zasadę 

udzielania  zamówień  publicznych  w  postaci  obowiązku  równego  traktowania  wykonawców. 

Na  marginesie 

Odwołujący  dodał,  że  zakaz  złożenia  oferty  obejmuje  tylko  wykonawców 

Obecnego  S

ystemu  (to  jest  Odwołującego  oraz  Asseco  Poland  S.A.).  Zakaz  ten  nie 

obejmuje  wykonawców  Innych  Systemów  (np.  Comarch  S.A.).  Preferencyjne  traktowanie 

przez  Zamawiającego  wykonawców  Innych  Systemów  dodatkowo  wzmacnia  zarzut  o 

naruszeniu przez Zamawiającego art. 16 ust. 1 Pzp.  

Odwołujący  wskazał,  że  w  doktrynie  podkreśla  się,  że  „…zasada  uczciwej  konkurencji  i 

równego traktowania wykonawców jest fundamentalną zasadą zarówno dla krajowych, jak i 

unijnych  zamówień  publicznych.”  (Małgorzata  Nyc-Zimny,  PZP  2021,  Nr  3,  Naruszenie 

zasady  udzielania  zamówień  publicznych  podstawą  wniesienia  odwołania  do  Krajowej  Izby 

Odwoławczej).  Odwołujący  ocenił,  że  Zamawiający  dokonał  zatem  naruszenia 

fundamentalnej  zasady  dotyczącej  prowadzenia  postępowania  o  zamówienie  publiczne. 

Odwołujący  wskazał,  że  Zasada  równego  traktowania  w  polskim  orzecznictwie  została 

doprecyzowana przez KIO w wyroku z dnia 4 marca 2021 r. (KIO 356/21). 

Odwołujący podkreślił, że zasada równego traktowania w zamówieniach publicznych odnosi 

się  do  działań  Zamawiającego  zarówno  na  etapie  prowadzenia  postępowania,  ale  również 

jego  przygotowań.  Odwołujący  ocenił,  że  Zamawiający  już  od  początku  przygotowań  w 

postępowaniu  o  udzielenie  zamówienia  dopuścił  się  dyskryminacji  wykonawców  Obecnego 

Systemu.  “Przejawem  uczciwej  konkurencji  jest  jednakowa  ocena  podmiotów  znajdujących 

się  w  tej  samej  sytuacji  faktycznej”  (wyrok  KIO  z  3.12.2015  r.,  KIO  2564/15),  oznacza,  że 

wykonawców nie traktuje się w sposób identyczny, ale według takich samych, obiektywnych 

warunków.  Zamawiający  jednak  dopuścił  do  tego,  że  jedynymi  de  facto  wykluczonymi  z 

postępowania wykonawcami są wykonawcy Obecnego Systemu (tj. Odwołujący oraz Asseco 

Poland  S.A.),  nie  argumentując  niniejszego  wykluczenia  żadnymi  obiektywnymi 

przesłankami.  Odwołujący  przywołał  wyrok  KIO  z  dnia  19.08.2022  r.,  KIO  2009/22. 

Odwołujący  wskazał,  że  nie  sposób  jednak  przyjąć,  że  Zamawiający  uzasadnił,  iż  posiada 

obiektywną potrzebę, bądź interes w wykluczeniu de facto z przedmiotowego postępowania 

wykonawców Obecnego Systemu.  

Odwołujący  wskazał  również,  że  Zamawiający  naruszył  zasadę  wyrażoną  w  art.  16  ust.  3 

Pzp

,  to  jest  prowadzi  postępowanie  o  udzielenie  zamówienia  publicznego  w  sposób 

naruszający  zasadę  proporcjonalności.  Odwołujący  wskazał,  że  nawet  jeżeli  Zamawiający 

id

entyfikuje jakieś wyolbrzymione ryzyka związane z tym, że Odwołujący będzie wykonawcą 

Obecnego Systemu oraz wykonawcą Nowego Zintegrowanego Systemu, to w świetle art. 16 

ust.  3  P

zp,  Zamawiający  ma  obowiązek  te  ryzyka  redukować  w  sposób  proporcjonalny. 

Nato

miast  Zamawiający  wyszedł  poza  zasadę  proporcjonalności  i  dokonał  wykluczenia  de 

facto Odwołującego. Odwołujący stwierdził, że Zamawiający nie ma podstaw faktycznych do 


przyjęcia  domniemania,  że  Odwołujący  będąc  wykonawcą  Obecnego  Systemu  i  będąc 

wykonawcą  Nowego  Zintegrowanego  Systemu  (niniejsza  część  2  Zamówienia)  będzie 

postępował  w  sposób  nierzetelny  lub  w  sposób  nielojalny  wobec  Zamawiającego. 

Zamawiający nie jest w stanie wskazać nierzetelności lub nielojalności Odwołującego w toku 

dotychczasowej  współpracy.  Ponadto  Odwołujący  wskazał,  że  nawet  jeżeli  Zamawiający 

dokonał  analizy  ryzyka  i  założył  jakiś  konflikt  interesów  pomiędzy  Zamawiającym  oraz 

Odwołującym  (Odwołujący  kwestionował  jego  istnienie),  to  Zamawiający  ma  narzędzie  w 

postaci projektu umowy, 

które może dostosować do zredukowania tego typu ryzyk. Od tego 

są zapisy (w projektowanej umowie) o konflikcie interesów, o odpowiedzialności wykonawcy, 

o karach umownych lub inne. Zamawiający powinien był dokonać testu proporcjonalności i w 

ramach  testu 

proporcjonalności  powinien  był  zastanowić  się  w  jaki  sposób  –  na  poziomie 

tekstu  umowy 

–  zredukować  zidentyfikowane  ryzyka.  Umowa  w  sprawie  zamówień 

publicznych ma charakter adhezyjny i Zamawiający może swobodnie konstruować jej treść – 

stosownie do zidentyfikowanych uprzednio ryzyk.  

Dalej  Odwołujący  wskazał,  że  ewentualne  stanowisko  Zamawiającego  zgodnie  z  którym 

Odwołujący  realizując  Zamówienie  działałby  w  sposób  nierzetelny  lub  nielojalny  wobec 

Zamawiającego  nie  mają  żadnego  oparcia  w  dotychczasowej  współpracy  (przy  utrzymaniu 

Obecnego  Systemu).  Dotychczasowa  praktyka  bezpośrednio  wskazuje,  że  Odwołujący  już 

obecnie  współpracuje  z  Zamawiającym  w  zakresie  realizacji  zleceń  Zamawiającego 

związanych z budową Nowego Zintegrowanego Systemu. Wynika to wprost z wykonywania 

zapisów  wiążących  strony  umów  dotyczących  rozwoju  Obecnego  Systemu.  Odwołujący  w 

żaden  sposób  nie  sabotuje  zleceń  Zamawiającego.  Odwołujący  zrealizował  zlecenia 

Zamawiającego związane z budową Nowego Zintegrowanego Systemu, takie jak:  

• Pozyskanie dostępu do danych na potrzeby Modułu Obsługi Procesu Sprawozdawczości i 

Kontroli  (MOPSiK)  z  dziedzinowych  systemów  NFZ  -  Przygotowanie  interfejsu 

integracyjnego  w  zakresie  umów  na  świadczenia  oraz  słowniki  (DPA/05/2020/G  (Faza  1), 

UIO-005-2020-F2-G (Faza 2), UIO-005-2020-F3-G (Faza 3));  

• Pozyskanie dostępu do danych na potrzeby Modułu Obsługi Procesu Sprawozdawczości i 

Kontroli  (MOPSiK)  z  dziedzinowych  systemów  NFZ  -  Przygotowanie  interfejsu 

integracyjnego  w  zakresie  umów  na  refundację  recept  (DPA/06/2020/G  (DPA/06/Faza  1), 

UIO-006-2020-F2-G (Faza 2), UIO-006-2020-F3-G (Faza 3));  

• Pozyskanie dostępu do danych na potrzeby Modułu Obsługi Procesu Sprawozdawczości i 

Kontroli  (MOPSiK)  z  dziedzinowych  systemów  NFZ  -  Przygotowanie  interfejsu 

integracyjneg

o w zakresie struktury świadczeniodawcy (DPA/07/2020/G (Faza 1), UIO-007-

2020-F2-G (Faza 2), UIO-007-2020-F3-G (Faza 3));  

• Pozyskanie dostępu do danych na potrzeby Modułu Obsługi Procesu Sprawozdawczości i 

Kontroli  (MOPSiK)  z  dziedzinowych  systemów  NFZ  -  Przygotowanie  interfejsu 


integracyjnego  w  zakresie  rozliczenia  umów  na  refundację  świadczeń  (UIO-001-2021-G 

(Faza 1), UIO-001-2021-F2-G (Faza 2), UIO-001-2021-F3-G (Faza 3));  

• Pozyskanie dostępu do danych na potrzeby Modułu Obsługi Procesu Sprawozdawczości i 

Kontroli  (MOPSiK)  z  dziedzinowych  systemów  NFZ  -  Przygotowanie  interfejsu 

integracyjnego w zakresie słowników (UIO-003-2021-F1-G (Faza 1));  

• Pozyskanie dostępu do danych na potrzeby Modułu Obsługi Procesu Sprawozdawczości i 

Kontroli  (MOPSiK)  z  dzie

dzinowych  systemów  NFZ  w  zakresie  danych  statystycznych  – 

obszar ZPO (UIO-002-2022-F1-G (Faza 1));  

• Pozyskanie dostępu do danych na potrzeby Modułu Obsługi Procesu Sprawozdawczości i 

Kontroli  (MOPSiK)  z  dziedzinowych  systemów  NFZ  w  zakresie  danych  statystycznych  – 

obszar ZPO (UIO-001-2022-F1-K (Faza 1)).  

Odwołujący  podał,  że  Zamawiający  odebrał  realizację  ww.  zleceń,  jako  spełniające  jego 

wymogi.  

Odwołujący podniósł, że prosty ruch Zamawiającego zakazujący złożenia oferty wykonawcy 

Obecnego Systemu nale

ży uznać za naruszający zasadę proporcjonalności.  

Odwołujący wskazał, że obowiązek Zamawiającego związany z przestrzeganiem, w swoich 

działaniach,  zasady  proporcjonalności  jest  omawiany  w  doktrynie  prawa  zamówień 

publicznych 

i  przykładowo  powołał  się  na  argumentację:  „Uzasadnione  jest  także 

postawienie  zarzutu  naruszenia  art.  16  pkt  3  ustawy  Pzp

,  przy  wykazaniu,  że  wymagania 

stawiane  przez  zamawiającego  są  oderwane  od  zasadniczego  celu  prowadzenia 

postępowania  i  w  konsekwencji  realizacji  zamierzenia  inwestycyjnego,  stanowiącego  jego 

przedmiot,  jak  również  że  nie  są  one  konieczne  do  osiągnięcia  zakładanych  celów  lub 

pozostają  z  nimi  w  wyraźnej  dysproporcji.  W  takim  przypadku  należałoby  także  wykazać, 

jakie inne, mniej rygorystyczne, środki  mogą doprowadzić  do  osiągnięcia założonych  przez 

zamawiającego  celów.  Zasada  proporcjonalności  bowiem  kładzie  szczególny  nacisk  na 

adekwatność celu i środka użytego do jego osiągnięcia. Zgodnie z poglądami wyrażanymi w 

literaturze  przedmiotu  oznacza  to,  że  spośród  możliwych  (i  zarazem  legalnych)  środków 

oddziaływania  należałoby  wybierać  środki  skuteczne  dla  osiągnięcia  celów  założonych,  a 

zarazem możliwie najmniej uciążliwe dla podmiotów, wobec których mają być zastosowane, 

lub dolegliwe w stopniu nie większym, niż jest to niezbędne dla osiągnięcia założonego celu. 

Jak  wskazuje  orzecznictwo  Trybunału  Sprawiedliwości,  środki  te  nie  powinny  wychodzić 

poza  to,  co  jest  konieczne  dla  osiągnięcia  zamierzonego  celu.  Poszanowanie  bowiem 

zasady proporcjonalności wymaga, by każde ograniczenie prawa podmiotowego w możliwie 

najwyższym  stopniu  godziło  wymogi  równego  traktowania  z  realizowanym  celem.” 

(Małgorzata  Nyc-Zimny,  PZP  2021,  Nr  3,  Naruszenie  zasady  udzielania  zamówień 

publicznych  podstawą  wniesienia  odwołania  do  Krajowej  Izby  Odwoławczej).  Odwołujący 

podkreślił,  że  środkiem  adekwatnym  dla  zabezpieczenia  interesów  Zamawiającego  jest 


odpowiednie ukształtowanie przez Zamawiającego treści umowy, a nie wykluczanie de facto 

Odwołującego z udziału w Zamówieniu. Treść projektowanego § 8 umowy wychodzi zresztą 

naprzeciwko  redukcji  ryzyk  po  stronie  Zamawiającego.  Odwołujący  wskazał  również,  że  o 

obowiązywaniu zasady proporcjonalności wypowiadał się również – w różnych kontekstach – 

Trybunał Sprawiedliwości. Przykładowo w wyroku z dnia 22 października 2015 r. (C-425/14) 

Trybunał  stwierdził:  „Niemniej  jednak,  zgodnie  z  zasadą  proporcjonalności,  która  stanowi 

ogólną zasadę prawa Unii, taki środek nie powinien wychodzić poza to, co jest konieczne dla 

osiągnięcia zamierzonego celu (zob. podobnie wyrok Serrantoni i Consorzio stabile edili, C-

376/08, EU:C:2009:808, pkt 33 oraz przytoczone tam orzecznictwo).”. Z dalszych poglądów 

doktrynalnych 

Odwołujący  wskazał  na  cytowany  w  artykule  „Zasada  proporcjonalności  – 

przegląd  orzecznictwa”  (Irena  Skubiszak-Kalinowska,  ZPDORADCA  2020,  Nr  10)  wyrok 

Trybunał Sprawiedliwości z dnia 10 grudnia 2002 r. – cytat za ww. artykułem: „W wyroku z 

10  grudnia  2002  r.  w  sprawie  The  Queen  p.  Secretary  of  State  for  Health,  ex  parte  British 

American  Tobacco  (C-

491/01)  Trybunał  wskazał  natomiast,  że  poszanowanie  zasady 

proporcjonalności wymaga odpowiedzi na dwa zasadnicze pytania:  

1.Czy  przyjmowany  środek  jest  właściwy  dla  osiągnięcia  zakładanego  celu  i  nadaje  się  do 

jego realizacji?  

2.Czy środek nie wykracza poza to, co niezbędne, a tym samym czy nie jest nadmierny, oraz 

czy  inne  środki  byłyby  wystarczające  do  osiągnięcia  planowanego  celu?”.  Odwołujący 

jeszcze  raz  podkreśla,  że  Zamawiający  miał  inne  możliwości  zabezpieczenia  swoich 

interesów  niż  proste  wykluczenie  de  facto  Odwołującego  z  ubiegania  się  o  realizację 

Zamówienia.  

Odwołujący podkreślił również, że Zamawiający naruszył zasadę wyrażoną w art. 17 ust. 1 

pkt 1 oraz pkt 2 P

zp, to jest prowadzi postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego w 

sposób naruszający zasadę efektywności. Odwołujący wskazywał, że dysponuje personelem 

o  unikatowym  doświadczeniu  w  zakresie  znajomości  procesów  i  działalności 

Zamawiającego,  co  wynika  z  tego,  że  Odwołujący  obsługuje  Obecny  System.  Odwołujący 

podkreślił, że jest w stanie świadczyć usługi przy Nowym Zintegrowanym Systemie (część 2) 

w  sposób  rzetelny  i  za  konkurencyjną  cenę.  Jeżeli  Zamawiający  dokonuje  prostego 

wykluczenia de facto Odwołującego z udziału w Zamówieniu, to tym samym narusza zasadę 

efektywności.  Odwołujący  wskazał,  że  Zamawiający  będzie  miał  mniejszą  konkurencję  w 

przetargu  nieograniczonym 

–  tym  samym  inni  potencjalni  wykonawcy  nie  będą  mieli 

motywacji do formułowania konkurencyjnych warunków realizacji, gdyż nie będą się obawiali 

konkurencyjnej  oferty  ze  strony  Odwołującego,  czy  też  Asseco  Poland  S.A.  Ponadto 

Odwołujący  wskazał,  ze  poza  ryzykiem  wyboru  oferty  mniej  korzystnej  (gdyż  tylko  taka 

wpłynie), wzrośnie po stronie Zamawiającego ryzyko wyboru wykonawcy nierzetelnego, który 

nie podoła realizacji Zamówienia.  


Odwołujący  ocenił,  wykluczenie  którego  dokonał  Zamawiający,  jako  zachowanie  dosyć 

oryginalne. 

Odwołujący  podkreślił,  że  Zamawiający  nie  dokonał  wykluczenia  w  rozumieniu 

art. 108 i art. 109 P

zp, lecz skupił się na wykluczającym opisaniu warunków Zamówienia.  

Odwołujący podkreślił, że art. 99 Pzp ustanawia wytyczne dla opisu przedmiotu zamówienia. 

Wytyczne  te  koncentrują  się  na  tym,  aby  zachowana  była  uczciwa  konkurencja  i  aby  nie 

dochodziło  do  uznaniowej  eliminacji  potencjalnych  wykonawców.  Odwołujący  stwierdził,  że 

c

o  prawda  wykluczenie  de  facto,  którego  dokonał  Zamawiający  nie  jest  bezpośrednio 

związaną z opisem przedmiotu Zamówienia, gdyż w ogóle jest to czynność Zamawiającego 

dosyć  oryginalna  i  raczej  niespotykana,  to  należy  zauważyć,  że  poprzez  tę  czynność 

Zamawi

ający dokonał obejścia wymagań art. 99 Pzp. Odwołujący ocenił, że w szczególności 

Zamawiający  dokonał  obejścia  wymagań  opisanych  w  art.  99  ust.  4  Pzp.  Przepis  ten 

stanowi,  że  przedmiotu  zamówienia  nie  można  opisywać  w  taki  sposób,  że  mogłoby  to 

doprowadzić  do  wyeliminowania  niektórych  wykonawców.  Odwołujący  stwierdził,  że  co 

prawda  Zamawiający  wyeliminował  go  niejako  w  kontekście  podmiotowym  wprost 

wskazując,  że  wykonawca  Obecnego  Systemu  nie  może  złożyć  oferty,  niemniej  bez 

wątpienia – w ten sposób – Zamawiający obszedł wytyczne art. 99 Pzp, a w szczególności 

art. 99 ust. 4 Pzp.  

Odwołujący  wskazał,  że  Zamawiający  naruszył  art.  112  ust.  1  Pzp,  gdyż  dokonując 

wykluczenia  de  facto  Odwołującego  z  udziału  w  postepowaniu  o  udzielenie  Zamówienia, 

Zamawiający  całkowicie  abstrahował  od  oceny  zdolności  Odwołującego  do  należytego 

wykonania  Zamówienia.  Innymi  słowy  Zamawiającego  całkowicie  nie  interesuje,  że 

Odwołujący  ma  wiedzę,  doświadczenie  i  kompetencje  umożliwiające  wykonanie 

Zamówienia,  lecz  w  imię  jakichś  niesprecyzowanych  innych  wartości,  których  trzeba  się 

domyślać,  Zamawiający  eliminuje  odwołującego  z  udziału  w  Zamówieniu.  Odwołujący 

podniósł, że Zamawiający naruszył również art. 112 ust. 2 Pzp i wskazał, że w przepisie tym 

nie  ma  nic  o  świadczeniu  innych  usług  na  rzecz  Zamawiającego  niż  usługi,  które  będą 

świadczone  w  ramach  zamówienia,  którego  dotyczy  dane  postępowanie.  Zamawiający 

wyszedł zatem poza treść art. 112 ust. 2 Pzp i ukształtował warunki udziału w postępowaniu 

w  sposób  sprzeczny  z  tymi  wytycznymi.  Nawet  jeżeli  przyjąć,  że  wykluczenie  de  facto, 

którego  dokonał  Zamawiający  nie  mieści  się  wprost  w  pojęciu  warunków  udziału  w 

postępowaniu,  gdyż  Zamawiający  dokonał  oryginalnej  i  rzadko  spotykanej  czynności,  to 

poprzez  dokonanie  tej  czynności,  Zamawiający  –  bez  wątpienia  obszedł  –  wytyczne 

wynikające z tego przepisu.  

Zamawiający  złożył  pisemną  odpowiedź  na  odwołanie,  w  której  oświadczył,  iż  wnosi  

o oddalenie odwołania. 


Do  postępowania  odwoławczego  –  po  stronie  Odwołującego  skuteczne  przystąpienie 

zgłosił wykonawca Asseco Poland S.A. z siedzibą w Rzeszowie. 

Izba uznała za nieskuteczne przystąpienie zgłoszone przez Wykonawcę Comarch Polska 

S.A. z siedzibą w Krakowie. Wykonawca ten w zgłoszeniu przystąpienia nie wykazał interesu 

w uzyskaniu rozstrzygni

ęcia na korzyść strony, do której przystępuje. Uzasadnienie interesu 

wykonawcy 

przedstawione  w  zgłoszeniu  przystąpienia  odnosiło  się  do  odmiennego  stanu 

faktycznego  niż  zaistniały  w  niniejszej  sprawie.  Niespełnienie  jednej  z  przesłanek 

przystąpienia  do  postępowania  odwoławczego  skutkowało  niemożnością  uczestnictwa 

wykonawcy  Comarch  Polska  S.A.  w  postepowaniu  odwoławczym  oznaczonym  sygn..  akt 

KIO 110/23 w charakterze przystępującego. 

Izba stwierdziła, że nie zachodzą przesłanki do odrzucenia odwołania, o których stanowi 

przepis art. 528 Pzp. 

Krajowa  Izba  Odwoławcza  stwierdziła,  że  Odwołujący  posiada  interes  w  uzyskaniu 

przedmiotowego  zamówienia,  kwalifikowanego  możliwością  poniesienia  szkody  w  wyniku 

naruszenia przez zamawiającego przepisów ustawy, o których mowa w art. 505 ust. 1 Pzp, 

co uprawniało go do złożenia odwołania. 

KIO 114/23 

Dnia  13  stycznia  2023  roku  wykonawca 

Asseco  Poland  S.A.  z  siedzibą  w  Rzeszowie 

(dalej „Odwołujący” lub „Asseco”) wniósł odwołanie do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej, 

wobec 

opisania dokumentacji postępowania (Ogłoszenie o zamówieniu oraz SWZ) w sposób 

sprzeczny z przepisami ustawy Pzp. 

Odwołujący zarzucił zamawiającemu naruszenie: 

1.  art. 16 pkt 1 i 3 w zw. z art. 99 ust. 4 w zw. z art. 108 i 109 w zw. z art. 112 ust. 1 i 2 

Pz

p  poprzez  zawarcie  w  dokumentacji  postępowania  a  mianowicie  w:  a.  Punkcie 

II.2.14)  Ogłoszenia  o  zamówieniu  -  Informacje  dodatkowe  oraz  b.  Punkcie  III.SWZ  - 

OPIS  PRZEDMIOTU  ZAMÓWIENIA  Warunku/postanowienia  o  treści:  Wykonawcy, 

którzy  wykonują  usługi  związane  z  konserwacją  i  subskrypcją  SIWDZ  NFZ  w 

Narodowym Funduszu Zdrowia nie mogą składać ofert w niniejszym postępowaniu. W 

przypadku  złożenia  przez  Wykonawcę  oferty  zostanie  ona  odrzucona  na  podstawie 

art.  226  ust.  1  pkt  5  ustawy  Pzp.  Co  stanowi  bezpośrednie,  niczym  nieuzasadnione 


wykluczenie  określonych  wykonawców  (Asseco  Poland  S.A.  oraz  Kamsoft  S.A.)  z 

postępowania o udzielenie zamówienia publicznego czym Zamawiający dopuścił się:  

a. n

aruszenia zasad uczciwej konkurencji oraz równego traktowania wykonawców  

b. n

aruszenia zasady proporcjonalności postępowania  

c.  wykreowania  niezgodnie  z  Pzp 

„nowej  przesłanki  wykluczenia”  tj.  wykluczenie  z 

uwagi na świadczenie usług konserwacji i subskrypcji obecnego systemu ewentualnie 

„nowego nieznanego Pzp warunku udziału postępowaniu”  

d. n

aruszenia zasad opisu przedmiotu zamówienia  

2.  art.  226  ust.  1  pkt.  5  Pzp 

poprzez  niewłaściwe zastosowanie wskazanego przepisu  i 

uznanie w SWZ (oraz Ogłoszeniu o zamówienia), że dopuszczalne jest wykreowanie 

niekonkurencyjnego,  sprzeczne

go  z  PZP  warunku  udziału  w  postępowaniu  i  w 

przypadku  spełnienia  tego  warunku  (złożenia  oferty  przez  firmę  utrzymującą  obecny 

system  SIWDZ  NFZ)  odrzucenie  oferty  na  podstawie  art.  226  ust.  1  pkt.  5  Pzp 

(niezgodność oferty z SWZ). 

Odwołujący  wniósł  o  uwzględnienie  odwołania  oraz  nakazanie  Zamawiającemu 

dokonania  modyfikacji  SWZ  poprzez  dopuszczenie  do  udziału  w  postępowaniu  firmy,  które 

świadczą  usługi  konserwacji  i  subskrypcji  systemu  SIWDZ  NFZ  w  Narodowym  Funduszu 

Zdrowia  oraz  wykreślenie  postanowień  dokumentacji  postępowania,  które  uniemożliwiają 

wskazanym firmom złożenia oferty. 

Uzasadnienie odwołania  

Odwołujący wskazał, że jako największa firma IT w Polsce i stały uczestnik postępowań o 

udzielenie  zamówienia  publicznego  pierwszy  raz  spotkał  się  z  tak  sformułowanym 

warunkiem/postanowieniem  SWZ,  które  w  sposób  bezpośredni  wykluczają  określone 

podmioty  rynkowe 

–  w  tym  wypadku  Asseco  Poland  S.A.  oraz  Kamsoft  S.A.  Ponadto 

Odwołujący  wskazał,  że  obie  firmy  od  lat  świadczą  usługi  dotyczące  SWIDz  System  - 

In

formatycznego Wspomagania Działalności NFZ. Posiadają duże doświadczenie w pracy z 

Zamawiającym, odpowiednie zasoby personalne i know how.  

Odwołujący  podniósł,  że  obecnie  Zamawiający  z  nieznanych Odwołującemu  przyczyn  chce 

w sposób jawny i skrajnie niekonkurencyjny wykluczyć Odwołującego z postępowania. Dalej 

Odwołujący  podniósł,  że  wskazane  działanie narusza szereg  przepisów Pzp rozpoczynając 

od  podstawowych  zasad  uregulowanych  w  art.  16  Pzp.  Poprzez  wpisanie,  że  oferty  NIE 

MOGĄ  składać  podmioty,  które  obecnie  świadczą  usługę  konserwacji  i  subskrypcji  SWIDZ 

NFZ naruszył następujące przepisy:  


a. art. 16 Pzp 

– wykluczając konkretnych wykonawców, którzy mogą zrealizować usługę na 

odpowiednim poziomie  

b.  art.  108  i  109  PZP 

–  Poprzez  „wykreowanie”  nieznanej  ustawie  przesłanki  wykluczenia 

wykonawcy polegającej na „świadczeniu usług w odniesieniu do obecnego systemu SIWDz 

NFZ” ewentualnie  

c. art. 112 

– Poprzez „wykreowanie” nieznanego ustawie warunku udziału w postępowaniu w 

sposób  naruszający  zasadę  proporcjonalności  polegającego  na  „nieświadczeniu  usług 

obecnego systemy SIWDz NFZ”  

d.  art.  99  ust.  4 

–  Poprzez  wpisanie  postanowienie  o  „niemożności  złożenia  oferty  przez 

Asseco  Poland  S.A.  i  Kamsoft  S.A.”  w  pkt  –  Opis  Przedmiotu  Zamówienia  w  SWZ.  Dalej 

Odwołujący wskazał, że dodatkowo Zamawiający uznał, że złożenie oferty przez któregoś ze 

wskazanych wykonawców będzie stanowić „niezgodność” z SWZ i oferta będzie odrzucona 

na podstawie art. 226 ust. 1 pkt 5 

ustawy Pzp. Dalej Odwołujący przywołał orzeczenie KIO z 

14.6.2021  r.,  KIO  1125/21, 

zgodnie  z  którym:  „Bezsprzecznym  jest,  iż  zamawiający 

przygotowując postępowanie o udzielenie zamówienia i opisując przedmiot zamówienia ma 

prawo  do  ustalenia  wymagań  które  w  najlepszym  stopniu  spełnią  jego  oczekiwania. 

Dokonywany 

opis przedmiotu zamówienia zawsze w jakimś zakresie ogranicza konkurencję. 

Jednakże  to  ograniczenie  konkurencji,  aby  było  akceptowalne,  musi  być  uzasadnione 

obiektywnymi  i  niedyskryminującymi  potrzebami  zamawiającego.  Tak  więc,  postawione  w 

SWZ 

wymagania 

m

uszą  znajdować  uzasadnienie  w  obiektywnych  potrzebach 

zamawiającego. A contrario nieakceptowalne będą wymagania ograniczające konkurencję w 

sposób  arbitralny,  nieuzasadniony  obiektywnymi  potrzebami  zamawiającego,  czy  też  nie 

proporcjonalne  w  stosunku  do  oc

zekiwanego  efektu.  Jeżeli  potrzeby  zamawiającego  mogą 

zostać zaspokojone poprzez zastosowanie środków mniej restrykcyjnych dla wykonawców i 

poszerzających dostęp do zamówienia to środki te należy zastosować”.  

Odwołujący  podniósł,  że  zamawiający  powinien  tak  konstruować  warunki  udziału  w 

postępowaniu  o  udzielenie  zamówienia  publicznego,  by  do  udziału  w  postępowaniu  był 

dopuszczony  każdy  wykonawca,  który  obiektywnie  rzecz  biorąc  zdolny  jest  wykonać 

przedmiotowe zamówienie. Zapewnienie uczciwej konkurencji oznacza bowiem wyznaczenie 

takiego  poziomu  wymaganego  potencjału,  wiedzy  i  doświadczenia,  który  uwzględnia 

przedmiot  zamówienia,  jego  zakres  czy  wartość  nie  wykraczając  ponad  wymagane  i 

niezbędne  minimum.  Zamawiający  nie  może  stawiać  wymagań  ponad  obiektywnie 

uzasadnione  potrzeby.  Dlatego  też  zamawiający  jest  zobowiązany  zachować  niezbędną 

równowagę  między  interesem  własnym,  polegającym  na  uzyskaniu  rękojmi  należytego 

wykonania zamówienia, a interesem potencjalnych wykonawców, by wykonawca dający taką 

rękojmię nie był pozbawiany prawa złożenia oferty. (Wyrok KIO z 18.9.2017 r., KIO 1776/17) 

Dalej 

Odwołujący  wskazał,  że:  „Biorąc  pod  uwagę  szereg  przepisów  PZP  ustanawiających 


obowiązek  respektowania  zasady  uczciwej  konkurencji,  należy  wywieść,  że  na  etapie 

przyg

otowania postępowania oznacza ona przede wszystkim zakaz ograniczenia konkurencji 

w  postępowaniu  przez  określanie  nadmiernych  warunków  podmiotowych  lub  wymagań 

przedmiotowych i tym samym zawężanie kręgu wykonawców ponad potrzebę zapewnienia, 

że  zamówienie  będzie  wykonywać  wykonawca  wiarygodny  i  zdolny  do  jego  należytej 

realizacji, w sposób odpowiadający potrzebom zamawiającego i przepisom prawa.” (Art. 16 

ustawy Pzp, red. Jaworska 2022, wyd. 4/M. Jaworska) 

Ponadto  Odwołujący  podniósł,  że  ustanowione  warunki  udziału  w  postępowaniu  muszą 

spełniać tzw. test proporcjonalności, którego przeprowadzenie powinno wykazać, że są one 

niezbędne i adekwatne do określonego celu zamówienia i potrzeb zamawiającego. Nie mogą 

prowadzić  do  nieuzasadnionego  uprzywilejowania  lub  wyeliminowania  niektórych 

wykonawców  zdolnych  do  wykonania  zamówienia  (tak  m.in.  wyr.  SO  w  Warszawie  z 

2.7.2021 r., XXIII Zs 44/21, Legalis; wyr. KIO z 28.1.2022 r., KIO 64/22, Legalis; wyr. KIO z 

15.2.2022  r.,  KIO  206/22,  Legalis;  wyr.  KIO  z  5.3.2021  r.,  KIO  418/21,  Legalis;  wyr.  KIO  z 

27.10.2021 r., KIO 2751/21, Legalis; wyr. KIO z 13.10.2021 r., KIO 2746/21, Legalis).  

Podsumowując  Odwołujący  wskazał,  że  zupełnie  niezasadnym  jest  wprowadzenie  zasady 

zgodnie z którą: „Wykonawcy, którzy wykonują usługi związane z konserwacją i subskrypcją 

SIWDZ  NFZ  w  Narodowym  Funduszu  Zdrowia  nie  mogą  składać  ofert  w  niniejszym 

postępowaniu.”  Postanowienie  to  z  samej  istoty  narusza  zasadę  równego  traktowania  i 

uczciwej  konkurencji,  i  stanowi  przejaw  bardzo  negatywnej  prak

tyki  Zamawiających,  którzy 

ze  znanych  wyłącznie  sobie  przyczyn  w  zasadzie  ENUMERATYWNIE  uniemożliwiają 

złożenie oferty przez konkretne podmiotu. Zamawiający równie dobrze mógłby wpisać nazwy 

firm, które jego zdaniem nie powinny składać oferty. 

Odwołujący  wskazał,  że  Zamawiający  wprowadzając  zaskarżone  postanowienie  do 

Ogłoszenia  o  zamówieniu  i  SWZ  dopuszcza  się  działania  niespotykanego  obecnie  przez 

Odwołującego  w  żadnym  postępowaniu  i  jednoznacznie  niezakwalifikowanego  z  punktu 

widzenia  naruszenia  ustawy  Pzp. 

Odwołujący  uznaje,  że  takie  działanie  ma  charakter 

stworzenia  w  tym  przetargu  nowego  nieznanego  ustawie  Pzp 

warunku  udziału w  przetargu 

lub  rozszerzenie  wskazanych  w  art.  108  i  109  przesłanek  wykluczenia  (co  jest 

niedopuszczalne). Odwołujący skłonił się do tego, że działanie Zamawiającego ma charakter 

stworzenia  „nowego  warunku  udziału  w  przetargu”  z  uwagi  na  chęć  późniejszego 

zastosowania art. 226 ust. 1 pkt 5 PZP.   

Zgodnie  z  art.  112  PZP:  Zamawiający  określa  warunki  udziału  w  postępowaniu  w  sposób 

pr

oporcjonalny  do  przedmiotu  zamówienia  oraz  umożliwiający  ocenę  zdolności  wykonawcy 

do  należytego  wykonania  zamówienia,  w  szczególności  wyrażając  je  jako  minimalne 

poziomy  zdolności.  2.  Warunki  udziału  w  postępowaniu  mogą  dotyczyć:  1)  zdolności  do 

występowania  w  obrocie  gospodarczym;  2)  uprawnień  do  prowadzenia  określonej 


działalności gospodarczej lub zawodowej, o ile wynika to z odrębnych przepisów; 3) sytuacji 

ekonomicznej lub finansowej; 4) zdolności technicznej lub zawodowej.  

Odwołujący  podkreślił, że działanie którego  dopuścił  się Zamawiający jest  niedopuszczalne 

w świetle przepisów prawa i orzeczeń Krajowej Izby Odwoławczej, zgodnie z którymi:  

a.  Wyrok  KIO  z  dnia  18  maja  2022  r.,  KIO  1138/22:  „Warunki  udziału  zamawiający  winien 

wyrażać  jako  minimalne  poziomy  zdolności,  co  skutkuje  tym,  iż  za  zdolnego  do  wykonania 

zamówienia  uznaje  się  wykonawcę,  który  wykaże  spełnienie  minimalnych  wielkości 

określonych  przez  zamawiającego.  Należy  przy  tym  uwzględniać  specyfikę  zamówienia,  w 

tym  jego  rodzaj,  przedmiot, 

zakres,  sposób  wykonania,  wartość  i  sposób  płatności.  Celem 

stawiania  przez  zamawiających  warunków  udziału  w  postępowaniu  jest  zapewnienie,  aby 

zamówienie  zostało  powierzone  podmiotowi  dającemu  rękojmię  jego  należytej  realizacji. 

Zamawiający  zobowiązany  jest  przy  tym  zachować  równowagę  pomiędzy  jego  tak 

rozumianym interesem, a interesem wykonawców. Chodzi o to, aby poprzez wprowadzenie 

nadmiernych  wymagań,  nie  nastąpiło  wyeliminowanie  z  postępowania  wykonawców 

zdolnych do jego należytego wykonania.”  

b.  Wyr

ok  KIO  z  dnia  10  maja  2022  r.,  KIO  1093/22:  „Określenie  przez  zamawiającego 

warunków  udziału  w  danym  postępowaniu  przetargowym  ma  na  celu  cenę  zdolności 

wykonawcy  do  realizacji  zamówienia,  tak  aby  zminimalizować  ryzyko  nienależytego 

wykonania  zamówienia.  Podkreślić  należy,  że  ustawodawca  pozostawił  zamawiającym 

swobodę w zakresie określenia warunków udziału w postępowaniu, stwierdzając jedynie, że 

warunki  takie  musz

ą  być  określone  przez  zamawiającego  w  sposób  proporcjonalny  do 

przedmiotu  zamówienia.  Przy  czym  zaznaczyć  należy,  że  warunki  udziału  w  postępowaniu 

podlegają  w  pierwszej  kolejności  literalnej  wykładni.  Stanowi  to  gwarancję  obiektywizmu 

zamawiającego  w  procesie  weryfikacji  zdolności  wykonawcy  do  realizacji  zamówienia,  jak 

również  stanowi  narzędzie  realizujące  zasadę  równego  traktowania  wykonawców. 

Nieujawnione w dokumentacji postępowania intencje zamawiającego nie mogą decydować o 

treści  warunku  udziału  w  postępowaniu.  Na  etapie  badania  i  oceny  ofert  zamawiający  nie 

może interpretować wymagań specyfikacji w sposób bardziej rygorystyczny niż to wynika z 

literalnego brzmienia warunku, albowiem prowadziłoby to do nieuprawnionej zmiany albo co 

najmniej istotnej modyfikacji warunku, co powodowałoby w konsekwencji naruszenie zasady 

równego traktowania i uczciwej konkurencji.  

Odwołujący  wskazał,  że  przepis  art.  112  ust.  2  ustawy  Pzp  stanowi  natomiast  katalog 

warunków, które mogą być zastosowane w przetargu i nie zawiera on warunku dotyczącego 

„brak utrzymania dotychczasowego sytemu Zamawiającego. Co więcej, system SWIDz NFZ 

nie jest jedynym systemem działającym u Zamawiającego. Są także:  

•  Zarządzania  Zasobami  SWZZ  klasy  ERP  -  Konsorcjum:  Comarch  Polska  S.A  -  lider  & 

Comarch S.A. - 

członek  


•  MOPSIK  -  Moduł  Obsługi  Procesu  Sprawozdawczości  i  Kontroli  -  Konsorcjum:  Lider  - 

MOPLI, Członek konsorcjum – TIMSI sp. z o.o.  

• BTA - Baza teleadresowa - System do zarządzania danymi teleadresowymi Klientów NFZ - 

SOFTIQ Sp. z o.o.  

• System Obsługi Formularzy Unijnych (SOFU) - Comarch Polska S.A  

• EESSI (RINA) - TRUSTED SOFTWARE SERVICES Sp. z o. o.  

Odwołujący zauważył, że wskazane powyżej podmioty (firmy IT) nie podlegają „wykluczeniu” 

czy  też  wobec  nich  nie  postawiono  analogicznego  „warunku  udziału”  jak  wobec  Asseco 

Poland  S.A.  i  Kamsoft  S.A.  Wobec  tego  naruszenie  z

asady  proporcjonalności,  uczciwej 

konkurencji i równego traktowania wykonawców w takim wypadku naruszone jest w jeszcze 

większym stopniu.  

Ponadto 

Odwołujący  wskazał,  że  Zamawiający  nie  może  (jest  to  sprzeczne  z  PZP) 

wykreować warunku z naruszeniem ustawowych zasad – tak jak w przedmiotowej sprawie i 

następnie wskazać, że jeżeli ktoś złoży ofertę „pomimo zawarcia warunku” to ta ofert będzie 

odrzucona na podstawie art. 226 ust. 1 pkt 5 ustawy Pzp. Przepis art. 226 ust. 1 pkt 5 ustawy 

Pzp  dotyczy  w  zasadzie  m

erytorycznych  niezgodności  zaoferowanego  przedmiot 

zamówienia,  a  nie  sytuacji  jak  w  niniejszym  postępowaniu.  Zamawiający  prowadzi 

postępowanie  o  udzielenie  zamówienia  publicznego  na  podstawie  SWZ,  w  której  określa 

swoje  potrzeby  i  wymagania. 

Dlatego  też  niezgodność  oferty  z  treścią  SWZ  oznacza,  że 

wykonawca nie spełnia wymogów zamawiającego, a jego oferta powinna zostać odrzucona 

(por.  wyr.  KIO  z  11.3.2011  r.,  KIO  425/11,  Legalis;  wyr.  ZA  z:  10.10.2007  r.,  UZP/ZO/0-

1202/07,  Legalis;  26.2.2007  r.,  UZP/ZO/0-166/07,  Legalis;  8.1.2007  r.,  UZP/ZO/0-3042/06, 

Legalis; 19.7.2006 r., UZP/ZO/0-

2066/06, Legalis). Zob. także wyr. KIO z 21.8.2013 r., KIO 

1902/13, Legalis: "Podniesiony przez odwołującego art. 89 ust. 1 pkt 2 PrZamPubl2004 [uw. 

aut. 

–  obecnie  art.  226  ust.  1  pkt  5]  odnosi  się  wyłącznie  do  merytorycznego  aspektu 

zaoferowanego 

świadczenia 

merytorycznych 

wymagań 

postawionych 

przez 

zamawiającego.  Odwołujący  argumentował,  że  z  niezgodnością  oferty  z  SWZ  mamy  do 

czynienia, gdy oferta nie zapewnia realizacji prz

edmiotu zamówienia zgodnie z wymaganiami 

zamawiającego,  odnoszącymi  się  do  merytorycznego  zakresu  przedmiotu  zamówienia, 

którego zamawiający oczekuje dla spełnienia jego uzasadnionych określonych w specyfikacji 

potrzeb (tak wyr. KIO z 5.5.2016 r., KIO 585/

16, Legalis). Za ofertę nieodpowiadającą treści 

specyfikacji należy uznać ofertę, która została sporządzona odmiennie od postanowień SWZ 

w  tym  zakresie.  Odmienność  ta  może  dotyczyć  przedmiotu  zamówienia,  jak  też  sposobu 

jego  wykonania.  Komentowany  przepis  ma  kluczowe  znaczenie  z  punktu  widzenia  praktyki 

stosowania  zamówień  publicznych.  Aby  wypełniła  się  przesłanka  z  art.  226  ust.  1  pkt  5 

ustawy Pzp 

powodująca konieczność odrzucenia oferty nieodpowiadającej treści SIWZ, musi 

dojść  do  niezgodności w  sferze merytorycznego zobowiązania określonego  w  SIWZ  z tym, 


co  w  swojej  ofercie  zaoferował  wykonawca.  Zamawiający  ma  obowiązek  precyzyjnie 

wykazać tę niezgodność (wyr. KIO z 3.9.2019 r., KIO 1604/19, Legalis). Wobec powyższego, 

Odwołujący  skonstatował,  że  powołanie  się  przez  Zamawiającego  na  art.  226  ust.  1  pkt.  5 

ustawy  Pzp  jest  niezasadne  i  niezgodne  z 

ustawą  Pzp  w  tej  przedmiotowej  sprawie. 

Podsumowując  Odwołujący  wskazał,  że  uniemożliwienie  mu  złożenia  oferty  w  oparciu  o 

przesłankę „świadczenia usług  w  odniesieniu do  obecnego systemu NFZ” jest  niezgodne  z 

PZP.  Co  więcej  trudno  nawet  w  SWZ  odczytać  motywy  takiego  działania.  Z  dokumentacji 

postępowania  widać,  że  dla  Zamawiającego  każda  z  III  części  postępowania  dotyczącego 

stworzenia  nowego  systemu  ma  być  niezależna,  co  Odwołujący  w  zasadzie  może 

zrozumieć. Wszystkie prace  są prowadzone w  oparciu o zlecenia od  Zamawiającego  i  pod 

jego nadzorem (Cytat z Załącznika nr 1 do SIWZ Opis przedmiotu Zamówienia „Bierze udział 

w  tworzeniu  analizy  systemowej  ….”  „Integrator  uczestniczy  w  całym  procesie  realizacji 

Programu  budowy  ZSI  NFZ”)  co  oznacza,  że  Zamawiający  decyduje  o  wszystkich 

kluczowych  krokach  i  rozwiązaniach  w  projekcie,  co  powoduje  niezrozumiałe  i  przede 

wszystkim niezgodne z 

ustawą Pzp uniemożliwienie złożenia ofert w przetargu na integratora 

firmom które świadczą usługi w odniesieniu do obecnego systemu. Odwołujący podkreślił, że 

n

awet  gdyby  Zamawiający  jakimś  miejscu  dostrzegał  konflikty  (czego  nie  dostrzega 

Odwołujący,  po  analizie  dokumentacji),  to  powinien  zaadresować  to  w  odpowiednich 

postanowieniach dokumentacji przede wszystkim proponowanych postanowieniach umowy.  

Zamawiający  złożył  pisemną  odpowiedź  na  odwołanie,  w  której  wniósł  o  oddalenie 

odwołania.  

Do  postępowania  odwoławczego  –  po  stronie  odwołującego,  skuteczne  przystąpienie 

zgłosił wykonawca KAMSOFT S.A. z siedzibą w Katowicach. 

Do  postępowania  odwoławczego  –  po  stronie  zamawiającego,  skuteczne  przystąpienie 

zgłosił wykonawca Comarch Polska S.A. z siedzibą w Krakowie 

Izba stwierdziła, że nie zachodzą przesłanki do odrzucenia odwołania, o których stanowi 

przepis art. 528 Pzp. 

Krajowa  Izba  Odwoławcza  stwierdziła,  że  Odwołujący  posiada  interes  w  uzyskaniu 

przedmiotowego  zamówienia,  kwalifikowanego  możliwością  poniesienia  szkody  w  wyniku 

naruszenia 

przez zamawiającego przepisów ustawy, o których mowa w art. 505 ust. 1 Pzp, 

co uprawniało go do złożenia odwołania. 


KIO 110/23 oraz KIO 114/23 

Uwzględniając  dokumentację  z  przedmiotowego  postępowania  o  udzielenie 

zamówienia  publicznego,  jak  również  biorąc  pod  uwagę  oświadczenia  i  stanowiska 

stron,  oraz  uczestników  postępowania  odwoławczego,  złożone  w  pismach 

procesowych,  jak  też  podczas  rozprawy,  wraz  ze  złożonymi  dowodami,  które  Izba 

dopuściła w całości, Izba stwierdziła, iż odwołania, zasługują na uwzględnienie. 

Krajowa Izba Odwoławcza ustaliła i zważyła, co następuje. 

Izba ustaliła, że Zamawiający zamieścił w Ogłoszeniu o zamówieniu (pkt II.2.14 – Informacje 

dodatkowe)  oraz  w  Specyfikacji  Warunków  Zamówienia  (dalej  SWZ)  (pkt  III  -  Opis 

Przedmiot

u  Zamówienia  ppkt  6)  następujące  postanowienie:  „Wykonawcy,  którzy  wykonują 

usługi związane z konserwacją i subskrypcją SIWDZ NFZ w Narodowym Funduszu Zdrowia 

nie mogą składać ofert w niniejszym postępowaniu. W przypadku złożenia przez Wykonawcę 

oferty zos

tanie ona odrzucona na podstawie art. 226 ust. 1 pkt 5 ustawy Pzp.” 

Izba  ustaliła,  że  ze  względu  na  umowy  dotychczas  łączące  Zamawiającego  oraz 

Odwołujących, postanowienie powyższe dotyczy obu Odwołujących.  

Okoliczności powyższe nie były przez strony podważane. 

Zamawiający  w  odpowiedzi  na  odwołanie  argumentował  konieczność  wprowadzenia 

rozpoznawanego 

postanowienia  faktem,  że  całość  ustawowych  zadań  zamawiającego,  o 

jakich  mowa  w  art.  97  ust.  3  ustawy  z  dnia  27  sierpnia  2004  r.  o  świadczeniach  opieki 

zdrow

otnej  finansowanych  ze  środków  publicznych  (Dz.U.z  2022  r.  poz.  2561,  z  późn.zm.) 

realizowana  jest  za  pomocą  systemu  teleinformatycznego  dostarczanego  przez 

Odwołujących  –  Systemu  Informatycznego  Wspomagacie  Działalności  Narodowego 

Funduszu  Zdrowia,  dalej 

także:  SIWDzNFZ.  Zamawiający  podnosił,  że  Oprogramowanie 

rozwijało  się  wraz  ze  zmianą  ustawowych  zadań  zamawiającego  i  otoczenia  prawnego, 

tworząc złożony dedykowany system teleinformatyczny, stanowiący niezbędny instrument w 

realizacji  statutowych  zadań  z  zakresu  organizacji  ochrony  zdrowia.  Autorskie  prawa 

majątkowe  do  systemu  należą  do  Odwołujących.  Celem  realizowania  ustawowych 


kompetencji zamawiającego od 1999 r. strony niniejszego postępowania cyklicznie zawierały 

umowy,  przedmiotem  których  pozostawało  prawo  do  korzystania,  rozwój  i  utrzymanie 

SIWDzNFZ.  Zamawiający  podkreślił,  że  omawiane  stosunki  prawne  pozostawały 

przedmiotem  audytu  Naczelnej  Izby  Kontroli  oraz  Centralnego  Biura  Antykorupcyjnego, 

skutkiem  czego  sytuacja  gospodarcza  zamawiającego  oceniona  została  jako  „uzależnienie 

od  dostawcy”  (tzw.  „vendor  lock-in”),  tj.  stan,  w  którym  licencjobiorca  jest  uzależniony  od 

produktów  dostawcy  do  tego  stopnia,  że  nie  może  zmienić  dostawcy  bez  poniesienia 

kosztów zmiany. W niniejszym przypadku stan ten pogłębia okoliczność, iż SIWDzNFZ jest 

gwarantem  wykonywani  usług  publicznych.  W  konkluzji  kontroli  przeprowadzonej  przez 

Najwyższą  Izbę  Kontroli  zamawiający  został  zobligowany  do  uniezależnienia  się  od 

dostawców  SIWDzNFZ  przez  wytworzenie  własnego  systemu  teleinformatycznego. 

Zamawiający przyjął  wewnętrzne regulacje  mające na  celu wytworzenie własnego systemu 

teleinformatycznego,  stopniowe  ograniczanie  udziału  SIWDzNFZ  w  całości  systemu 

(wyłączanie  modułów  oprogramowania  wraz  ze  zmianą  wartości  umowy),  integracja 

systemów  w  niezbędnym  zakresie  (wytwarzanie  oprogramowania  interfejsowego  i  innego 

rodzaju  oprogramowania  z  obowiązkiem  przeniesienia  autorskich  praw  majątkowych  na 

zamawiającego).  Zamawiający  wskazywał,  że  implikacją  tych  założeń  było  opracowanie 

nowego 

modelu 

koncepcji 

budowy 

nowego 

systemu 

Zintegrowanego 

Systemu 

Informatycznego (ZSI) w oparciu o 3 duże postępowania: Analityka, Integrator, Wytwarzanie, 

co miało umożliwić elastyczne podejście do budowy krok po kroku poszczególnych obszarów 

ZSI. W rama

ch takiego podejścia będzie można sprawnie przystąpić do budowy pierwszych 

modułów ZSI np. proces kontraktowania, sprawozdawczości i weryfikacji, rozliczania itp. 

W  aspekcie  prawnym  Zamawiający  podnosił,  że  zasady  których  naruszenie  zostało 

zarzucone  zamaw

iającemu  nie  mają  charakteru  bezwzględnego,  a  odstępstwa  od  nich 

przewidują zarówno przepisy prawa krajowego na gruncie ustawy Pzp, jak i prawa unijnego 

(tj.  dyrektywy  Dyrektywa  Parlamentu  Europejskiego  i  Rady  2014/24/UE  z  dnia  26  lutego 

2014  r.  w  sprawie 

zamówień  publicznych,  uchylająca  dyrektywę  2004/18/WE  Dz.Urz.UE.L 

2014 Nr 94, str. 65). 

Zamawiający podkreślił, że przepisem, który obliguje zamawiającego do 

zastosowania odpowiednich środków, by skutecznie zapobiegać konfliktom interesów sensu 

largo jest m.in. art. 58 ust. 4 dyrektywy 

– na gruncie prawa unijnego i art. 116 ust. 2 ustawy 

Pzp 

–  na  gruncie  prawa  krajowego.  Zgodnie  z  implementowanym  przepisem  dyrektywy, 

instytucja  zamawiająca  może  uznać,  że  dany  wykonawca  nie  ma  wymaganych  zdolności 

zawodowych

,  jeżeli  ustaliła,  że  wykonawca  ma  sprzeczne  interesy,  które  mogą  mieć 

negatywny  wpływ  na  realizację  zamówienia.  Przepis  ten  w  nieznacznie  zmodyfikowanym 

kształcie został zaimplementowany do polskiego systemu prawnego w art. 116 ust. 2 ustawy 

Pzp. Oprócz tego, Zamawiający podkreślał, że ciąży na nim obowiązek, a zarazem przywilej, 

aby dostosować przedmiot zamówienia do swoich potrzeb i opisać go zgodnie z zasadami, 


którymi  rządzi  się  postępowanie  o  udzielenie  zamówień  publicznych  i  przepisami 

determinującymi materię zamówienia (art.  99  i  n.  ustawy  Pzp).  Reasumując rozważania  co 

do  konfliktu  interesów  Zamawiający  wskazał,  że  w  niniejszym  przypadku  zjawisko 

sprzecznych interesów powinno być analizowane w kilku niezależnych obszarach, jako:  

− konflikt interesów sensu stricte, tj. osobisty konflikt interesów dot. personelu wykonawcy, w 

rozumieniu art. 109 ust. 1 pkt 6 w zw. z art. 56 ustawy Pzp oraz art. 116 ust. 2 ustawy Pzp; 

− 

konflikt  interesów  sensu  largo,  tj.  konflikt  obejmujący  interesy  ekonomiczne  całych 

podmiotów, w rozumieniu art. 58 ust. 4 dyrektywy; 

−  konflikt  interesów  w  sensie  przedmiotowym,  występujący  na  poziomie  świadczonych 

usług, w wyniku łączenia ról o sprzecznych celach, jak np. zleceniodawcy ze zleceniobiorcą, 

kontrolowanego  z  kontrolowanym, 

itd.  i  powodujący zniweczenie społeczno-gospodarczego 

celu umowy.  

Zamawiający  podkreślił,  że  w  przypadku  wystąpienia  sprzeczności  interesów  na  obszarze 

każdej  z  tych  płaszczyzn,  zamawiający  ma  prawo  przeciwdziałać  zagrożeniom  interesu 

publicznego:  art.  116  ust.  2  ustawy  Pzp;  art.  109  ust.  1  pkt  6  ustawy  Pzp;  art.  58  ust.  8 

dyrektywy ale także przepisy prawa cywilnego materialnego. 

Izba  nie  podzieliła  stanowiska  Zamawiającego  i  uznała  kwestionowane  postanowienie,  za 

naruszające przepisy ustawy Pzp.  Izba zważyła, że wykonawcy formułując zarzuty nie mieli 

wiedzy  co  do  podstaw  działania  Zamawiającego,  a  ze  względu  na  sformułowanie 

kwestionowanego  postanowienia  trudno  było  umiejscowić  je  w  systematyce  ustawy  Pzp  i 

przypisać  czy  to  do  warunków  udziału  w  postępowaniu  czy  też  do  opisu  przedmiotu 

zamówienia, stąd zrozumiałe było powoływanie się przez Odwołujących zarówno na przepisy 

dotyczące  zasad  udzielania  zamówień,  podstaw  wykluczenia  wykonawców,  formułowania 

warunków  udziału  w  postępowaniu  czy  też  sposobu  dokonywania  opisu  przedmiotu 

zamówienia.  Dopiero  po  złożeniu  odpowiedzi  na  odwołanie,  wykonawcy  mogli  poznać 

intencje i założenia leżące u podstaw czynności Zamawiającego. W ocenie Izby, okoliczność 

ta  potwierdza  dyskryminacyjny  charakter  kwestionowanego  po

stanowienia.  Zgodzić  się 

należy z Odwołującymi, że przy tak sformułowanej podstawie odrzucenia ofert Zamawiający 

mógł  de  facto  wpisać  firmy  obu  Odwołujących,  zamiast  odniesienia  do  nazwy  systemu. 

Działanie  Zamawiającego  pozbawiło  Odwołujących  możliwości  pełnej  kontrargumentacji  i 

ograniczając ich prawo korzystania ze środków ochrony prawnej.  

Postępowanie  o  udzielenia  zamówienia,  winno  cechować  się  otwartością,  a  ewentualna 

eliminacja  wykonawców  z  możliwości  ubiegania  się  o  zamówienie  winna  wynikać  z 

warunk

ów  dotyczących  zamówienia  sformułowanych  w  sposób  niedyskryminacyjny  i  nie 


naruszający  zasady  uczciwej  konkurencji  i  równego  traktowania  wykonawców.  W  ocenie 

Izby, 

Zamawiający  formułując  kwestionowane  postanowienie  w  sposób  niewłaściwy 

zastosował instytucje ustawy Pzp. Izba zważyła, iż Zamawiający umiejscowił kwestionowane 

postanowienie, 

związane  z  podmiotową  kwalifikacją  wykonawców,  w  opisie  warunków 

zamówienia  dot.  przedmiotu  zamówienia,  który  co  do  zasady  winien  dotyczyć 

merytorycznych  wymagań  zamawiającego  związanych  z  jakością  czy  też  warunkami 

realizacji  zamówienia,  łącząc  je  jednocześnie  z  podstawą  do  odrzucenia  oferty  dot. 

merytorycznej  niezgodności  oferty  z  warunkami  zamówienia.  Izba  stwierdziła,  że  złożenie 

oferty przez skonkretyzowany podmiot nie 

może stanowić podstawy do odrzucenia oferty na 

podstawie  art.  226  ust.  1  pkt.  5  ustawy  Pzp.  Przepis  ten  sankcjonuje  odrzucenie  oferty 

nieodpowiadającej  treści  warunków  zamówienia  w  sferze  merytorycznej  dotyczącej 

zaoferowanego  świadczenia,  a  nie  w  sferze  podmiotowej  -  wykonawcy  który  złożył  ofertę. 

Dlatego  też  wprowadzona  przez  Zamawiającego  podstawa  odrzucenia  Odwołujących  z 

postępowania jest niezgodna z art. 226 ust. 1 pkt 5 ustawy Pzp. W ocenie Izby podmiotowy 

aspekt

,  którego  faktycznie  dotyczy  postanowienie  i  warunki  dopuszczenia  wykonawców  do 

ubiegania  się  i  realizacji  zamówienia  należy  ustanawiać  w  zakresie  warunków  udziału  w 

postępowaniu.  Ustawa  Pzp  nie  dopuszcza  również  rozszerzania  przez  Zamawiających 

podstaw  do  wykluczenia.  Niewątpliwie  kwestionowane  postanowienie  ma  charakter 

arbitralny,  wykluczający  Odwołujących  z  możliwości  ubiegania  się  o  zamówienie. 

Pozostawienie przedmiotowego postanowienia w SWZ skutkowałoby możliwością po stronie 

Zamawiającego odrzucenia oferty (gdyż taka sankcja została przewidziana) już w przypadku 

spełnienia się przesłanki samego złożenia oferty przez wykonawców, którzy wykonują usługi 

związane z konserwacją i subskrypcją SIWDZ NFZ w Narodowym Funduszu Zdrowia, a tym 

samym przez 

Odwołujących, bez możliwości realnego podważenia tej decyzji. W ocenie Izby 

taka  sytuacja  jest  niedopuszczalna,  a  przedmiotowe  postanowienie  narusza  podstawowe 

zasady  udzielania  zamówień  tj.  zasadę  uczciwej  konkurencji  i  równego  traktowania 

wykonawców.  Zamawiający  formułując  kwestionowane  postanowienie,  podjął  decyzję 

uniemożliwiającą  Odwołującym  ubieganie  się  o  zamówienie,  poprzez  stworzenie  podstawy 

odrzucenia  ich  ofert  a  priori. 

Zamawiający przygotowując postępowanie winien m.in. opisać 

przedmiot zamówienia z uwzględnieniem swoich uzasadnionych merytorycznych oczekiwań 

oraz  zakreślić  warunki  udziału  w  sposób  umożliwiający  mu  ocenę  zdolności  do  należytego 

wykonania zamówienia przez wykonawców w sposób obiektywny, w szczególności poprzez 

określenie  minimalnych  poziomów  zdolności.  Po  złożeniu  ofert  Zamawiający  ocenia  je  pod 

względem podmiotowym i przedmiotowym w oparciu o ustalone w SWZ wymagania, a jeśli 

stwierdzi  podstawy  do  wykluczenia  wykonawcy  lub  odrzucenia  jego  oferty  to  dokonuje 

właściwych  czynności.  Przedmiotowe  postanowienie  ogłoszenia  i  SWZ  zaburza  powyższą 

sekwencję  czynności  Zamawiającego  i  powoduje,  że  obecne  działanie  Zamawiającego  jest 


przedwczesne. 

Zamawiający  w  toku  postępowania  odwoławczego  akcentował  konflikt 

interesów w przypadku realizacji zamówienia przez Odwołujących. Jednakże aby konflikt na 

który  powołuje  się  Zamawiający  mógł  wystąpić  to  wykonawcy  Ci  muszą  złożyć  oferty  w 

postępowaniu. Należy zwrócić uwagę, iż Zamawiający na tym etapie postępowania nie zna 

jeszcze 

kręgu  wykonawców  zainteresowanych  zamówieniem  –  nie  złożyli  oni jeszcze  ofert. 

Wobec  tego  niemożliwe  jest  zastosowanie  art.  116  ust.  2  ustawy  Pzp.  Przesłanki 

wykluczenia  należy  analizować  ad  casum.    Zastosowanie  art.  116  ust.  2  ustawy  Pzp,  w 

ocenie  Izby, 

może  nastąpić  dopiero  po  ustaleniu  tego  kręgu  i  zbadaniu  przesłanek  jego 

zastosowania. 

Taka  kolejność  umożliwia  również  wykonawcom  (w  przypadku  wykluczenia) 

poznanie motywów działania Zamawiającego, ich analizę i ewentualne zakwestionowanie w 

postępowaniu odwoławczym.   

Dostrzeżenia  przy  tym  wymaga,  że  zastosowanie  art.  116  ust.  2  ustawy  Pzp  nie 

wymaga 

wcześniejszego anonsowania w SWZ. Tym samym, jeśli na etapie badania i oceny 

ofert 

Zamawiający  uzna,  że  wykonawcy  ze  względu  na  posiadanie  sprzecznych  z 

zamawiającym interesów podlegają wykluczeniu będzie takiej czynności mógł dokonać. 

O  kosztach  postępowań  orzeczono  stosownie  do  wyniku  sprawy  na  podstawie  art. 

574 ustawy z dnia 11 września 2019 r. - Prawo zamówień publicznych (Dz. U. poz. 2019 ze 

zm.) oraz §7 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 30 grudnia 2020 r.  

w  sprawie  szczegółowych  rodzajów  kosztów  postępowania  odwoławczego,  ich  rozliczania 

oraz  wysokości  i  sposobu  pobierania  wpisu  wysokości  wpisu  od  odwołania  (Dz.  U.  poz. 


Wobec 

powyższego Izba orzekła jak w sentencji. 

Przewodn

iczący

………………………… 

Członkowie:   

………………………… 

…………………………