KIO 124/23 KIO 168/23 WYROK dnia 3 lutego 2023 r.

Sygn. akt: KIO 124/23 
 

KIO 168/23 

WYROK 

z dnia 3 lutego 2023 r. 

Krajowa Izba Odwoławcza  

−   w składzie: 

Przewodniczący:      Anna Chudzik 

Marek Bienias 

Justyna Tomkowska 

Protokolant:   

Aldona Karpińska 

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 30 stycznia 2023 r. w Warszawie 

odwołań wniesionych 

do  Prezesa  Krajowej 

Izby  Odwoławczej  przez  Związek  Ogólnopolski  Projektantów 

i 

Inżynierów  w  Warszawie  w  dniu  16 stycznia 2023  r.  (sygn.  akt  KIO  124/23)  oraz w  dniu 

19 stycznia 2023 r. (sygn. akt KIO 168/23), 

w  post

ępowaniach  prowadzonych  przez  PKP  Polskie  Linie  Kolejowe  S.A.  z  siedzibą 

w Warszawie, 

przy udziale wykonawców: 

IDOM  Inżynieria,  Architektura  i  Doradztwo  Sp.  z  o.o.  z  siedzibą  we  Wrocławiu, 

zgłaszającego  przystąpienie  do  postępowania  odwoławczego  po  stronie  Odwołującego 

w sprawach o sygn. akt KIO 124/23 i KIO 168/23,  

2)  INFRA-Centrum  Doradztwa  Sp.  z  o.o

.  z  siedzibą  w  Warszawie,  zgłaszającego 

przystąpienie  do  postępowania  odwoławczego  po  stronie  Odwołującego  w sprawie 

o sygn. akt KIO 124/23, 

3)  Multiconsult  Polska  Sp.  z  o.o. 

z  siedzibą  w  Warszawie,  zgłaszającego  przystąpienie 

do  postępowania  odwoławczego  po  stronie  Odwołującego  w sprawach  o  sygn.  akt  KIO 

124/23 i KIO 168/23, 

4)  TPF  Sp.  z  o.o.  z  s

iedzibą w Warszawie, zgłaszającego przystąpienie do postępowania 

odwoławczego  po  stronie  Odwołującego  w sprawach  o  sygn.  akt  KIO  124/23  i  KIO 

5)  VOESSING POLSKA Sp. z o.o. z siedz

ibą w Bydgoszczy, zgłaszającego przystąpienie 

do  postępowania  odwoławczego  po  stronie  Odwołującego  w   sprawie  o  sygn.  akt  KIO 

6)  FONON  Sp.  z  o.o. 

z  siedzibą  w  Warszawie,  zgłaszającego  przystąpienie  do 

postępowania  odwoławczego  po  stronie  Odwołującego  w   sprawie  o  sygn.  akt  KIO 

orzeka: 

I. 

Sygn. akt KIO 124/23 

Umarza  postępowanie  odwoławcze  w  zakresie  zarzutów  związanych  z  żądaniami 

ozna

czonymi w odwołaniu numerami: 3, 7, 8 i 9; 

Uwzględnia odwołanie w zakresie zarzutów dotyczących opisu przedmiotu zamówienia, 

związanych z żądaniami oznaczonymi w odwołaniu numerami: 1, 2, 4, 6 i 10 i nakazuje 

Zamawiającemu:  

−  wykreślenie  punktu  12  w  części  2.2  Tomu  III  SWZ  lub  jego  zmianę  przez 

wyczerpujące  określenie  listy  dokumentów,  jakie  wykonawca  będzie  zobowiązany 

dostarczyć Zamawiającemu; 

−  zmianę  punktu  6  i  7  części  4.4.2  Tomu  III  SWZ  przez  wskazanie,  że  warunkiem 

żądania  opracowania  dokumentacji  projektowej  zamiennej  będzie  obiektywna 

niemożliwość zrealizowania dokumentacji pierwotnej; 

−  zmianę punktu 3 części 3.1 Tomu III SWZ przez wykreślenie fragmentu: „który ponosi 

ryzyko związane z ich prawidłowym ustaleniem i wykorzystaniem” oraz wskazanie, że 

ob

owiązek  poniesienia  przez  wykonawcę  kosztów  uzyskania  informacji  nie  dotyczy 

informacji uzyskiwanych od Zamawiającego; 

−  zmianę  części  4.4.2  Tomu  III  SWZ  przez  wskazanie,  że  wykonawca  będzie 

zobowiązany  do  przekazania  informacji  o maksymalnym  czasie  Pobytu  lub 

Konsultacji w terminie do godz. 16.00 następnego dnia roboczego po dniu doręczenia 

wezwania; 

−  zmianę  Tomu  III  SWZ  przez  wskazanie  szacowanej  liczby  nieruchomości,  które 

wymagają przeprowadzenia procedury podziału; 

W pozostałym zakresie oddala odwołanie; 

Kosztami  postępowania  obciąża  PKP  Polskie  Linie  Kolejowe  S.A.  z  siedzibą 

w Warszawie 

w  części  5/7  i  Związek  Ogólnopolski  Projektantów  i Inżynierów 

w Warszawie 

w części 2/7 i: 

zalicza  w  poczet  k

osztów  postępowania  odwoławczego  kwotę  15 000  zł  00  gr 

(słownie: piętnaście tysięcy złotych zero groszy) uiszczoną przez Odwołującego 

tytułem wpisu od odwołania; 

zasądza  od  Zamawiającego  na  rzecz  Odwołującego  kwotę  13 286  zł  00  gr 

(słownie: trzynaście tysięcy dwieście osiemdziesiąt sześć złotych). 

II.  Sygn. akt KIO 168/23 

Umarza  postępowanie  odwoławcze  w  zakresie  zarzutów  związanych  z  żądaniami 

o

znaczonymi w odwołaniu numerami: 1, 4, 5, 6, 7, 8 i 9; 

Uwzględnia odwołanie w zakresie zarzutów dotyczących opisu przedmiotu zamówienia, 

związanych  z  żądaniami  oznaczonymi  w  odwołaniu  numerami:  2  i  3  i  nakazuje 

Zamawiającemu:  

−  zmianę  punktu  6  i  7  części  4.4.2  Tomu  III  SWZ  przez  wskazanie,  że  warunkiem 

żądania  opracowania  dokumentacji  projektowej  zamiennej  będzie  obiektywna 

niemożliwość zrealizowania dokumentacji pierwotnej; 

−  zmianę punktu 3 części 3.1 Tomu III SWZ przez wykreślenie fragmentu: „który ponosi 

ryzyko związane z ich prawidłowym ustaleniem i wykorzystaniem” oraz wskazanie, że 

obowiązek  poniesienia  przez  wykonawcę  kosztów  uzyskania  informacji  nie  dotyczy 

informacji uzyskiwa

nych od Zamawiającego; 

W pozostałym zakresie oddala odwołanie; 

Kosztami  postępowania  obciąża  PKP  Polskie  Linie  Kolejowe  S.A.  z  siedzibą 

w Warszawie 

w  części  2/3  i  Związek  Ogólnopolski  Projektantów  i Inżynierów 

w Warszawie 

w części 1/3 i: 

4.1.  zalicza  w  poczet  k

osztów  postępowania  odwoławczego  kwotę  15 000  zł  00  gr 

(słownie:  piętnaście  tysięcy  złotych  zero  groszy)  uiszczoną  przez  Odwołującego 

tytułem wpisu od odwołania; 

zasądza  od  Zamawiającego  na  rzecz  Odwołującego  kwotę  12 400  zł  00  gr 

(słownie: dwanaście tysięcy czterysta złotych). 

Stosownie  do  art.  579  ust.  1  i  580  ust.  1  i  2  ustawy  z  dnia  11  w

rześnia  2019  r.  –  Prawo 

z

amówień  publicznych  (t.j.  Dz.  U.  z  2022  r.  poz.  1710  z  późn.  zm.)  na  niniejszy  wyrok  – 

w terminie 14 dni od dnia jego 

doręczenia – przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa 

Krajowej Iz

by Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Warszawie. 

Przewodniczący: 

…………………… 

…………………… 

Sygn. akt  KIO 124/23 
 

KIO 168/23 

U z a s a d n i e n i e 

Sygn. akt KIO 124/23 

Zamawiający  –  PKP  Polskie  Linie  Kolejowe  S.A.  –  prowadzi  w  trybie  przetargu 

nieograniczonego 

postępowanie  o udzielenie zamówienia w pn. Opracowanie dokumentacji 

projektowej wraz z pełnieniem nadzoru autorskiego w ramach projektu pn.: „Przygotowanie 

altern

atywnego połączenia aglomeracyjnego Tychy - Katowice Murcki - Katowice Ligota linią 

kolejową  nr  142”  realizowanego  w  ramach  Programu  Uzupełniania  Lokalnej  i  Regionalnej 

Infrastruktury Kolejowej - Kolej + do 2028 roku

”. Wartość zamówienia jest większa niż progi 

unijne

.  Ogłoszenie  o  zamówieniu  zostało  opublikowane  w Dzienniku  Urzędowym  Unii 

Europejskiej 4 stycznia 2023 r. pod nr 2023/S 003-005174. 

W  dniu  16  stycznia  2023  r. 

Związek  Ogólnopolski  Projektantów  i  Inżynierów  wniósł 

odwołanie  wobec  treści  specyfikacji  warunków  zamówienia,  zarzucając  Zamawiającemu 

naruszenie 

przepisów:  

− 

art. 99 ust. 1 w zw. z art. 16 pkt 1 i 3 oraz art. 8 ust. 1 ustawy Pzp w zw. z art. 5 i art. 

353(1) Kc

, poprzez zaniechanie sporządzenia opisu przedmiotu zamówienia w sposób 

jednoznac

zny  i  wyczerpujący,  za  pomocą  dostatecznie  dokładnych  i  zrozumiałych 

określeń,  uwzględniających  wszystkie  wymagania  i  okoliczności  mogące  mieć  wpływ 

na  sporządzenie  kompletnej  i  ważnej  oferty  spełniającej  w  całości  oczekiwania 

i wymagania Zamaw

iającego oraz narzucenie na wykonawcę obowiązków sprzecznych 

z 

obowiązującymi przepisami prawa; 

− 

art. 353(1) w zw. z art. 5 Kc w zw. z art. 8 ust. 1  ustawy  Pzp, poprzez wykorzystanie 

pozycji dominującej Zamawiającego jako organizatora przetargu i wbrew obowiązkom 

usta

wowym  oraz  wbrew  zasadom  współżycia  społecznego,  w  sposób  stanowiący  co 

na

jmniej  nadużycie  prawa,  ukształtowanie  postanowień  warunków  realizacji 

zamówienia w sposób naruszający zasady współżycia społecznego i równowagę stron 

umowy,  a  także  nieprecyzyjny  i  niejednoznaczny  oraz  nadmiernie  obciążający 

wykonawcę; 

− 

art. 439 ust. 1 i 2 w zw. z art. 16 pkt 1 i 3 ustawy Pzp w zw. z art. 353(1) Kc w zw. z art. 

8 ust.  1  ustawy 

Pzp,  poprzez  ukształtowanie  klauzuli  waloryzacyjnej  w  sposób 

uniemożliwiający  zapewnienie  ekwiwalentności  świadczeń  stron  umowy  w  sprawie 

zamówienia  publicznego  oraz  nie  niwelujący  ryzyk  związanych  ze  zmianami  kosztów 

wykonania zamówienia publicznego. 

Sygn. akt  KIO 124/23 
 

KIO 168/23 

Odwołujący wnosi o uwzględnienie odwołania oraz nakazanie Zamawiającemu: 

dokonania  modyfikacji  Tomu  III  SWZ  poprzez  wykreślenie  pkt  12  w  części  2.2,  bądź 

poprzez  wskazanie  w  sposób  wyczerpujący  listy  dokumentów,  których  Zamawiający 

będzie żądał od Wykonawcy, 

dokonania  modyfikacji  Tomu  III  SWZ  poprzez  wskazanie  w  pkt  6  i  7  części  4.4.2,  że 

warunkiem  żądania  przez  Zamawiającego  opracowania  dokumentacji  projektowej 

zamiennej  przez  Wykonawcę  będzie  stwierdzenie  wadliwości  dokumentacji 

projektowej,  zaś  w  przeciwnym  wypadku  Wykonawca  uprawniony  będzie  do  odmowy 

sporządzenia dokumentacji projektowej zamiennej, 

dokonania  modyfikacji  Tomu  III  SWZ  pop

rzez  wykreślenie z  części  4.3.12  obowiązku 

Wykonawcy  sporządzenia  i  przedstawienia  Zamawiającemu  Planu  monitorowania 

środków  kontroli  ryzyka  dotyczącego  etapu  robót,  określonego  w  Rozporządzeniu 

Komisji (UE) nr 1078/2012, 

dokonania  modyfikacji  Tomu  III  SWZ 

poprzez  wykreślenie  z  części  3.1  pkt 

nałożonego na Wykonawcę obowiązku i odpowiedzialności związanej z prawidłowym 

ustaleniem  Informacji,  o  których  mowa  w  części  3.1,  jak  również  wykreślenie 

obowiązku ponoszenia przez Wykonawcę kosztów uzyskania tych Informacji, 

dokonania  modyfikacji  Tomu  III  SWZ  poprzez  doprecyzowanie  części  4.3.3  poprzez 

wskazanie dokładnych informacji o rodzaju, usytuowaniu, ilości i powierzchni obiektów 

kubaturowych, których dotyczą obowiązki z tej części OPZ, 

dokonania  modyfikacji  c

zęści  4.4.2  Tomu  III  SWZ  w  ten  sposób,  że  Zamawiający 

zobowiąże  się  do  kierowania  wezwania  do  podjęcia  czynności  nadzoru  w  godzinach 

16:00  w  dniu  roboczym,  a  Wykonawca  będzie  dysponował  czasem  na 

przekazanie  informacji  o  maksymalnym  czasie  Pobytu  lub  Konsultacji  w  terminie  do 

godz. 16.00 następnego dnia roboczego po dniu doręczenia wezwania, 

dokonania modyfikacji  pkt  6 Tabeli  nr  3  z  części  6.2.4  Tomu III,  poprzez  nadanie mu 

treści tożsamej z brzmieniem opisu wymaganego doświadczenia Koordynatora branży 

zabezpieczenie  i  sterowanie  ruchem  kolejowym  zawartego  w  pkt  5  Tabeli  z  części 

8.6.2. Tomu I. 

dokonania  modyfikacji  pkt  2.8.1  załącznika  nr  8,  bądź  części  2.4.3.2  punkt  5  lit. 

b WSPP,  w  celu  zawarcia  w  OPZ  jednoznacznyc

h  założeń  w  kwestii  rodzaju 

przezn

aczonych do zaprojektowania urządzeń stacyjnych, 

dokonania modyfikacji części 4.3.3 pkt 1 1 Tomu III, poprzez dodanie wyczerpujących 

informacji  w  kwestii  ewentualnej  konieczności  zaprojektowania  Linii  Potrzeb 

Sygn. akt  KIO 124/23 
 

KIO 168/23 

Nietrak

cyjnych  (LPN)  i  wymagań  w  tym  zakresie,  tj.  na  jakim  odcinku  należy  ją 

zaprojekt

ować  i  jakie  źródło  zasilania  LPN  należy  przyjąć,  jak  również  poprzez 

określenie,  czy  na  obszarze  objętym  planowaną  inwestycją  istnieje  LPN  i  czy 

Zamawiający zakłada konieczność połączenia Linii istniejącej z projektowaną, 

dokonania  modyfikacji  Tomu  III  SWZ  poprzez  uzupełnienie  opisu  przedmiotu 

zamówienia  o  informacje  dotyczące  ilości  nieruchomości,  które  wymagają 

przeprowadzenia procedury podziału, 

11.  dokonania zmiany: 

a. 

§ 21 ust. 4 Tomu Il SWZ i nadanie następującym współczynnikom brzmienia: 

„a” jest stałym współczynnikiem o wartości: 0,2 (20%) niepodlegającym korekcie; 

„b” jest stałym współczynnikiem o wartości: 0,65 (65%) niepodlegającym korekcie; 

„c” jest stałym współczynnikiem o wartości: 0, 15 (15%) niepodlegającym korekcie. 

b. 

§  21  ust.  8  Tomu Il  SWZ  i  nadanie mu następującej  treści:  Łączna  wartość  korekt 

wynikająca  z  waloryzacji  nie  przekroczy  (+/-)  20%  wynagrodzenia  netto,  o  którym 

mowa  w  5  4  ust.  1  lit.  a)  i  b)  Umowy.  Przez 

łączną  wartość  korekt  należy  rozumieć 

wartość  wzrostu  lub  spadku  wynagrodzenia  Wykonawcy  wynikającą  z  waloryzacji. 

W 

zakresie,  w  jakim  rekompensata  za  wzrost  lub  spadek  kosztów  nie  jest  objęta 

postanowieniami  Umowy,  będzie  się  uważało,  że  całkowite  wynagrodzenie  brutto 

uwzględnia  wzrosty  lub  spadki  kosztów.  Waloryzacji  –  zgodnie  z  postanowieniami 

Umowy - 

nie podlegają wartości wprowadzone na podstawie § 20 Umowy.  

Zarzuty 

dotyczące opisu przedmiotu zamówienia 

Odwołujący wskazał, że zamawiający zawarł opis przedmiotu zamówienia w Tomie III 

SWZ  wraz  z 

załącznikami.  Zdaniem  Odwołującego  szereg  postanowień  dotyczących  opisu 

przedmiotu 

zamówienia 

zostało 

sformułowanych 

w 

sposób 

niejednoznaczny 

i 

niewystarczający do sporządzenia prawidłowej oferty i oszacowania jej kosztów, co stanowi 

naruszenie art. 99 ust. 1 Pzp. 

1.  Tom III SWZ

, część 2.2 Cele i rezultaty zamówienia, pkt 12 (str. 10) 

Odwołujący  wskazał,  że  zgodnie  z  częścią  2.2  OPZ  celem  realizacji  umowy  jest 

dostarczenie  Zamaw

iającemu,  w  terminach  określonych  w  Harmonogramie  Rzeczowo 

Finansowym,  dokumentacji  projektowej  wraz  z  wymaganymi  p

rawem  opinii,  uzgodnień, 

dopu

szczeń,  warunków,  decyzji  niezbędnymi  do  zrealizowania  robót  budowlanych  oraz 

świadczenie  usług  przewidzianych  na  etapie  przetargów  i  na  etapie  robót  budowlanych. 

Zamawiający  przedstawił  listę  dokumentacji  do  wytworzenia  przez  wykonawcę  i  wskazał 

Sygn. akt  KIO 124/23 
 

KIO 168/23 

dodatkowo:  Ponadto 

Wykonawca  będzie  zobowiązany.  w  szczególności  do:  (pkt  12) 

dostarcze

nia  Zamawiającemu  innych  dokumentów  koniecznych  do  realizacji  robót 

budowlanych (str. 10). 

Zdaniem  O

dwołującego,  sformułowanie  powyższego  punktu  wskazuje,  że  lista 

dokumentów,  których  sporządzenia  oczekuje  Zamawiający  pozostaje  w  praktyce  otwarta 

i 

niedookreślona. Tym samym zakres świadczenia wykonawcy nie został opisany w sposób 

kompletny i 

zupełny, pozostawiając Zamawiającemu możliwość domagania się sporządzenia 

przez 

w

ykonawcę 

dokumentów 

nieokreślonych 

w 

dokumentach 

zamówienia 

i nieprzewidzianych  w  czasie  przy

gotowywania  oferty.  Sformułowanie  powyższego  punktu 

może  również  wskazywać  na  wolę  nałożenia  na  wykonawcę  obowiązku  sporządzenia 

wskazanych  dokumentów  na  etapie  wykonywania  robót  budowalnych  w  oparciu  o  żądanie 

wykonawcy  robót.  Zobowiązanie  w  takim  kształcie  znacznie  wykracza  poza  zasadniczy 

przedmiot  niniejszeg

o  Zamówienia  i  pozwala  na  nieograniczone  rozszerzanie  obowiązków 

autora dokumentacji na późniejszych etapach realizacji inwestycji. 

2.  Tom III SWZ

, część 4.4.2 pkt 6 i 7 (str. 55) 

Odwo

łujący wskazał, że zgodnie z częścią 4.4.2 Tomu III SWZ pn.: Pełnienie nadzoru 

autorskiego (Faza Il):  Wykonawca  zapewni  n

adzór autorski na czas trwania i odbioru robót 

budowlan

ych  (od  przekazania  wykonawcy  robót  placu  budowy  do  czasu  dokonania 

ostatniego  O

dbioru  końcowego)  objętych  opracowaną  dokumentacją  projektową  dla 

przedmiotowego  zadania.  Prze

widuje  się,  że  rozpoczęcie  umowy  na  roboty  budowlane 

nastąpi  w  październiku  2026  roku  a  jej  zakończenie  planowane  jest  na  31.12.2028  roku. 

Obowi

ązki  te  mają  być  wykonywane  zgodnie  z  Prawem  budowlanym  oraz  w  zakresie 

opisanym  w  niniejszym  OPZ.  Wykonawca  na 

żądanie.  Zamawiającego  w  trakcie 

realizowania  ww. 

zadań  inwestycyjnych  będzie  pełnił  nadzór  autorski  zgodnie 

z 

obowiązującymi  przepisami  prawa  oraz  w  zakresie:  pkt  6)  Opracowania  dokumentacji 

projektowej  zamiennej  (z  wyłączeniem  branży  srk  i  teletechniki)  w  przypadku  zaistnienia 

zmian istotnych w 

rozumieniu Prawa budowlanego obejmującego, m.in. następujący zakres 

(...);  pkt  7)  Opracowywania  dokumentacji  zamiennych  (rysunek  i  o

pis),  które  nie  stanowią 

istotnego  odstępstwa  od  zatwierdzonego  projektu  lub  innych  dodatkowych  opracowań 

nie

zbędnych dla realizacji Projektu. 

Odwołujący  zaznaczył,  że  nadzór  autorski  to  czynności  sprawowane  przez  autora 

projektu, 

poleg

ające  na  zachowaniu  zgodności  wykonania  robót  budowlanych 

z zatwierdzonym projektem. Wykonywanie czyn

ności nadzoru autorskiego przez projektanta 

nad  realizacją  projektu  architektoniczno-budowlanego,  którego  jest  autorem,  wiąże  się 

w 

sposób  immanentny z  rolą  twórcy takiego projektu.  Stosownie bowiem  do  postanowienia 

Sygn. akt  KIO 124/23 
 

KIO 168/23 

art.  20  ust.  1  pkt  4  ustawy  Prawo  budowlane,  do  podstawow

ych  obowiązków  projektanta 

należy  sprawowanie  nadzoru  autorskiego  na  żądanie  inwestora  lub  właściwego  organu 

w zakresie sprawowanie nadzoru autor

skiego na żądanie inwestora lub organu administracji 

architektoniczno-budowlanej  w  zakresie:  a)  stwierdzania  w  toku  wykonywania  rob

ót 

budowlanych  zgodności  realizacji  z  projektem,  b)  uzgadniania  możliwości  wprowadzenia 

rozwiązań  zamiennych  w  stosunku  do  przewidzianych  w  projekcie,  zgłoszonych  przez 

kierownika budowy lub inspektora nadzoru inwestors

kiego. Tak więc pochodną opracowania 

projektu  architektoniczno-budowlanego  jest  ob

owiązek  projektanta  do  pełnienia  nadzoru 

autorskiego.  Powyższe  wynika  z  samego  faktu  opracowania  projektu  architektoniczno-

budowlanego. 

Określając  kompetencje  autora  dokumentacji  projektowej  w  ramach  nadzoru 

autorskiego  ustawa  Prawo  budowlane  wskazuje  m.  in.  na  uzgadnian

ie  możliwości 

wprowadze

nia  rozwiązań  zamiennych  w  stosunku  do  przewidzianych  w  projekcie, 

zgłoszonych  przez  kierownika  budowy  tub  inspektora  nadzoru  inwestorskiego.  Przepisy 

Prawa budowlanego ani 

ustawy Pzp nie określają uprawnienia inwestora robót budowalnych 

do dowolnego żądania sporządzenia dokumentacji projektowej zamiennej przez projektanta 

sprawującego nadzór autorski nad inwestycją. Sporządzenie przez projektanta dokumentacji 

projektowej  zgodnej  z  przepisami  prawa,  w tym z  przepisami  techniczno-budowlanymi  oraz 

zgodnie  z  zasadami  wiedzy  technicznej  nie  daj

e  możliwości  żądania  sporządzenia 

zamiennego  projektu  budowlanego  i  wyk

onania  rozwiązań  zamiennych.  Jedynie 

dokumentacja  projektowa, 

która  zawiera  jakieś  wady  aktualizuje  po  stronie  projektanta 

sprawuj

ącego  nadzór  autorski  przystąpienie  do  uzgodnienia  możliwości  wprowadzenia 

rozwiązań  zamiennych  w  stosunku  do  przewidzianych  w  projekcie.  Projektant  dokonuje 

również  kwalifikacji  i  potwierdzania  wprowadzonych  zmian  w  projekcie  budowlanym  jako 

istotnych  lub 

nieistotnych  w  trakcie  realizacji  robót.  Niezależnie  od  zakwalifikowania 

niezbędnych  zmian,  konieczność  ich  opracowania  w  postaci  dokumentacji  zamiennej  musi 

wynikać  z  wadliwości  pierwotnej  dokumentacji,  nie  zaś  z  polecenia  Zamawiającego 

motywowanego inny

mi względami. 

Od

wołujący  podniósł,  że  postanowienia  pkt  6  i  7  części  4.4.2  OPZ  przyznają 

Zamawiającemu  możliwość  dowolnego  żądania  od  projektanta  sporządzenia  dokumentacji 

projektowej zamiennej. Zama

wiający nałożył zatem na autora dokumentacji obowiązki, które 

n

ie  wynikają  z  przepisów  obowiązującego  prawa.  W  takiej  sytuacji  postanowienia  pkt  6  i  7 

części  4.4.2  OPZ  w  opisanym  kontekście  nie  mogą  pozostać  w  mocy  i  kształtować 

ob

owiązków  Wykonawcy  na  etapie  realizacji  zamówienia.  Wbrew  art.  99  ust.  1  Pzp  opis 

przedm

iotu  zamówienia  w  powyższym  zakresie  nie  jest  jednoznaczny,  gdyż  wprowadza 

element  niepewności  wykonawców  co  do  oczekiwań  zamawiającego  dotyczących 

prz

edmiotu zamówienia i ich zgodności z przepisami Prawa budowlanego. 

Sygn. akt  KIO 124/23 
 

KIO 168/23 

3.  Tom III SWZ

, część 4.3.12 (str. 47) 

Odwołujący  wskazał,  że  zgodnie  z  częścią  4.3.12  Tomu  III  SWZ  Bezpieczeństwo 

systemu kolejowego:  

a) 

W

ykonawca,  w  zakresie  realizowanego  zamówienia,  ma  obowiązek  udziału 

w procesie  oceny  znaczenia  zmiany  jak  r

ównież  analizy  ryzyka  (w  przypadku  zmiany 

uzn

anej  za  „znaczącą”),  przeprowadzanej  przez  Zamawiającego,  zgodnie  z  procedurą 

SMS/MMS-PR-

03  „Zarządzanie  zmianą”.  Zgodnie  z  powyższym  punktem  OPZ,  akapit  4  – 

Wykonawca  przedstawi  Zamaw

iającemu,  7  dni  przed  przejęciem  placu  budowy,  Plan 

monitorowania  środków  kontroli  ryzyka  dotyczący  etapu  robót,  opracowany  zgodnie 

z wymogami  R

ozporządzenia  Komisji  (UE)  nr  1078/2012  z  dnia  16  listopada  2012  r. 

w sprawie 

wspólnej  metody  oceny  bezpieczeństwa  w  odniesieniu  do  monitorowania,  która 

ma b

yć stosowana przez przedsiębiorstwa kolejowe i zarządców infrastruktury po otrzymaniu 

certyfik

atu bezpieczeństwa tub autoryzacji bezpieczeństwa oraz podmioty odpowiedzialne za 

utrzymanie  (Dz.  Urz.  UE  L  320/11  z  17  listopada  2012  r.).  Powy

ższy  plan  musi  określać 

harmonogram  działań  Wykonawcy  w  zakresie  wewnętrznego  nadzoru  nad  bezpiecznym 

prowadzeni

em  robót  budowlanych  (z  uwzględnieniem  ich  oddziaływania  na  ruch  kolejowy 

prowadzony po torach czynnych) oraz osoby odpowiedzialne za sprawowanie tego nadzoru. 

Pl

an powinien być zgodny z Wytycznymi opracowania i realizacji Planu monitorowania, które 

zamieszczon

e 

są 

na 

stronie 

internetowej 

Spółki 

pod 

adresem: 

http://www.plksa.pl/dlaklientow-i-kontrahentow/akty-prawne-i-przepisy/ 

regulacjewewnetrzne/. 

b) 

Rozporz

ądzenie  Komisji  (UE)  nr  1078/2012  z  dnia  16  listopada  2012  r.  mające  być 

pods

tawą  powyższego  obowiązku  stanowi  w  art.  3,  że  Każde  przedsiębiorstwo  kolejowe, 

zarządca infrastruktury i podmiot odpowiedzialny za utrzymanie: 

a. 

odpowiada za prowadzenie procesu monitorowa

nia określonego w załączniku; 

b. 

zapewnia ponadto monitorowanie środków kontroli ryzyka stosowanych przez swoich 

wykonawców zgodnie z wymogami niniejszego rozporządzenia. Wykorzystuje w tym 

celu  proces  monitorowan

ia  określony  w  załączniku  tub  wymaga  od  swoich 

wykonawców stosowania tego procesu na mocy ustaleń umownych. 

Ponadto, zgodnie z pkt 2.1. Załącznika do rozporządzenia pn. Proces monitorowania: 

Każde  przedsiębiorstwo  kolejowe,  zarządca  infrastruktury  i  podmiot  odpowiedzialny  za 

utrzymanie  odpowiada  za  ok

reślenie  swojej  strategii,  priorytetów  i  planu  (planów) 

monitorowania na podstawie własnego systemu zarządzania. 

W  ocenie  Odwołującego  usługa  w  postaci  sporządzenia  Planu  monitorowania 

środków  kontroli  ryzyka  dotyczącego  etapu  robót  znacząco  wykracza  poza  charakter 

Sygn. akt  KIO 124/23 
 

KIO 168/23 

przedmiotu  niniejszego  z

amówienia,  obejmującego  opracowanie  dokumentacji  projektowej 

wraz  z  pełnieniem  nadzoru  autorskiego  w  ramach  projektu.  Ze  względu  na  odrębność 

charakteru merytorycznego Planu mo

nitorowania środków kontroli ryzyka, jego sporządzenie 

nie  może  zostać  powierzone  wykonawcy  dokumentacji  projektowej.  Żaden  wykonawca  nie 

po

siada znajomości szczegółowych obszarów ryzyka dotyczących Zamawiającego. Ponadto, 

jak  wyr

aźnie  wynika  z  pkt  2.1  Załącznika  do  rozporządzenia,  każde  przedsiębiorstwo 

kolejowe,  zarządca  infrastruktury  i  podmiot  odpowiedzialny  za  utrzymanie  odpowiada  za 

okre

ślenie  swojej  strategii.  priorytetów  i  planu  (planów)  monitorowania  na  podstawie 

w

łasnego  systemu  zarządzania.  W  ocenie  Odwołującego  to  Zamawiający  odpowiedzialny 

jest  za  określenie  własnej,  całościowej  i  spójnej  polityki  bezpieczeństwa,  w  tym  zasad 

monito

rowania środków kontroli ryzyka dotyczących etapu robót. 

Odwołujący  stwierdził,  że  nie  neguje  konieczności  uwzględnienia  przez  projektanta 

obow

iązków  nałożonych  na  niego  w  przepisach  prawa  powszechnie  obowiązującego. 

Wszelkie  obowiązki  określające  prawidłowe  projektowanie  obiektów  budowlanych,  które 

dany  akt  prawny  adresuje  do  projekta

ntów  robót  budowalnych  wymagają  bezwzględnego 

respektowania.  J

ednakże  obowiązki  wynikające  z  Rozporządzenia  Komisji  (UE)  nr 

1078/2012  z  dnia  16  listopada  2012  r.  skierowane  s

ą  do  PKP  Polskie Linie,  Kolejowe S.A. 

jako  za

rządcy  infrastruktury  kolejowej.  Zamawiający  nie  jest  uprawniony  do  przenoszenia 

odpowiedzialności  za  realizację  polityki  bezpieczeństwa  na  inne  podmioty  i  powinien 

realizować powyższe  obowiązki  we własnym  zakresie.  Ukształtowanie treści  Tomu III  SWZ 

Opis 

przedmiotu  zamówienia,  część  4.3.12  w  powyższym  kształcie  stanowi  wyraz 

nadmiernego obarczania wykonawcy ryzykiem kontraktowym i przejaw wykorzystania pozycji 

dominującej  Zamawiającego  jako  organizatora  przetargu  wbrew  obowiązkom  ustawowym 

oraz zasad

om współżycia społecznego, w sposób stanowiący co najmniej nadużycie prawa. 

4.  Tom III SWZ

, część 3.1 pkt 3 (str. 13) 

Odwołujący  wskazał,  że  zgodnie  z  częścią  3.1  Tomu  III  SWZ  Założenia  i  ryzyka  – 

Założenia ogólne dla Wykonawcy:  

W ce

lu należytego wykonania Umowy zakłada się: 

−  pkt  1:  współpracę  oraz  pomoc  ze  strony  Zamawiającego  w  czasie  realizacji  zadania, 

w 

zakresie przekazywania danych, opracowań, dokumentów i informacji niezbędnych do 

przygotowania  projektu  (zwanych  dalej:  Informacj

ami),  będących  w  posiadaniu 

Zamawiającego. 

−  pkt  2:  Udzielenie  przez  Zamawiającego  pomocy  w  uzyskaniu Informacji  od  podmiotów 

i

nnych  niż  Zamawiający  będzie  polegało  na:  a)  wystawieniu  pełnomocnictwa 

umożliwiającego  wystąpienie  do  Spółek  Grupy  PKP  (jak  i  podmiotów  spoza  tej  Grupy 

Sygn. akt  KIO 124/23 
 

KIO 168/23 

(nie  wystawia  się  pełnomocnictwa  dla Wykonawcy  w  celu  złożenia  wniosku  o  wydanie 

decy

zji o środowiskowych uwarunkowaniach). 

−  pkt 3: Odpowiedzialność za wykorzystanie wszelkich pozyskanych Informacji spoczywa 

na  Wykonawcy,  który  ponosi  ryzyko  związane  z  ich  prawidłowym  ustaleniem 

i wykorzystaniem. 

Zamawiający  odpowiada  za  prawidłowość  przekazanych  danych, 

które  znajdują  się  w  jego  zasobach.  Koszty  uzyskania  Informacji  ponosi  Wykonawca, 

który uwzględnił to ryzyko w swojej Ofercie. 

Odwołujący podniósł, że postanowienia części 3.1 dotyczą zasadniczo udostępniania 

przez  Zamawiającego  opracowań,  dokumentów  i  informacji  niezbędnych  do  przygotowania 

projektu,  będących  w  posiadaniu  Zamawiającego,  jak  również  udostępniania  informacji 

będących  w  gestii  jednostek  i  komórek  PKP  PLK  S.A.  Wobec  tego  niezrozumiałe  jest 

obarczanie 

wykonawcy 

ryz

ykiem 

związanym 

z 

ich 

pra

widłowym 

ustaleniem 

i wyko

rzystaniem, jak również nakładanie obowiązku ponoszenia przez wykonawcę kosztów 

uzyskania  tego  rodzaju  informacji

.  Ze  względu  na  fakt,  że  informacje,  o  których  mowa 

w 

części  3.1  pochodzą  od  Zamawiającego,  ewentualnie  od  podmiotów  z  Grupy  PKP, 

Zamawiający  powinien  gwarantować  poprawność  przekazywanych  danych  i  możliwość  ich 

wykorzystania  na  potrzeby  inwestycji  prowadz

onej  przez  Zamawiającego  bez  konieczności 

dok

onywania  szczegółowej  weryfikacji  i  bez  obarczania  wykonawcy  ryzykiem  związanym 

z 

prawidłowym ustaleniem tych informacji. 

Zdaniem  Odwołującego,  postanowienie  w  powyższym  kształcie  wprowadza 

niepewność  w  kwestii  opisu  przedmiotu  zamówienia.  Obowiązkiem  zamawiającego  jest 

podjęcie  wszelkich  możliwych  środków  w  celu  wyeliminowania  elementu  niepewności 

wykonawców  co  do  przedmiotu  zamówienia  poprzez  maksymalnie  jednoznaczne 

i wyc

zerpujące  określenie  przedmiotu  zamówienia.  Nie  może  usprawiedliwiać  braku 

wyczerp

ującego  opisu  przedmiotu  zamówienia  stwierdzenie,  że  wykonawca  winien 

uw

zględnić  w  wycenie  zamówienia  wszystkie  ryzyka.  Nieuzasadnione  jest  również 

obarczanie wykonaw

ców kosztami uzyskania powyższych informacji, skoro pochodzą one od 

Zamawiającego  bądź  spółek  powiązanych  z  Zamawiającym.  Koszty  udostępnienia  tych 

informacji  powinny  zos

tać  pokryte  przez  Zamawiającego,  który  nie  ma  żadnych  przeszkód 

czy utrudnień związanych z udostępnieniem potrzebnych informacji znajdujących się w jego 

posiadaniu,  jak  również  pozostających  w  gestii  spółek  powiązanych  z  Zamawiającym. 

Nałożenie na wykonawcę powyższych ryzyk i kosztów stanowi wyraz wykorzystania pozycji 

dominującej  Zamawiającego  jako  organizatora  przetargu,  wbrew  zasadom  współżycia 

społecznego,  w  sposób  stanowiący  co  najmniej  nadużycie  prawa,  prowadzące  do 

uk

ształtowania postanowień warunków realizacji zamówienia w sposób naruszający zasady 

współżycia społecznego i równowagę stron umowy. 

Sygn. akt  KIO 124/23 
 

KIO 168/23 

5.  Tom III SWZ

, część 4.3.3 (str. 30)  

Odwołujący  wskazał,  że  zgodnie  z  częścią  4.3.3,  Wykonawca  niezwłocznie  po 

podpisaniu  Umowy  rozpocznie  opracowanie  Koncepcji  Programowo-Przestrzenne

j, w której 

zostan

ą  szczegółowo  określone  rozwiązania  funkcjonalne  w  oparciu  o  SWZ,  decyzję 

o 

środowiskowych  uwarunkowaniach  (o  ile  została  uzyskana)  oraz  udostępnioną  przez 

Zamawia

jącego  dokumentację.  W  przypadku,  gdy  materiały  do  wniosku  o  wydanie  decyzji 

o 

środowiskowych uwarunkowaniach lub/i decyzji zmieniającej będą przygotowywane przez 

Wykonawcę,  powinny  zostać  opracowane  z  uwzględnieniem  Koncepcji  Programowo-

Przestrzennej.  W  pkt  18  wskazano, 

że:  Zakres  Koncepcji  Programowo-Przestrzennej 

obejmuje  kon

cepcję  rozbiórek  i  przystosowania  obiektów  kubaturowych,  obejmującą 

wytypowanie i adaptację istniejących pomieszczeń oraz budowę nowych, z uwzględnieniem 

potrzeb docelowych oraz budo

wy ekranów akustycznych, ogrodzeń i murów oporowych. 

Odwołujący  podniósł,  że  podane  przez  Zamawiającego  informacje  w  kwestii 

wymag

ań co do rozbiórek i przystosowania obiektów kubaturowych są szczątkowe i w żaden 

sposób nie stanowią wyczerpującego opisania przedmiotu zamówienia na usługi projektowe 

w  tej  kwe

stii.  Ani  część  4.3.3  OPZ,  ani  żadna  inna  część  dokumentów  zamówienia  nie 

precyzuje,  w  jakim  zakresie  w

ykonawca  zobowiązany  będzie  do  zaprojektowania  robót 

związanych  z  rozbiórkami  i  pracami  kubaturowymi.  Zamawiający  nie  podaje  w  żadnym 

miejscu  chociażby  przybliżonej  powierzchni  użytkowej  ani  kubatury  budynków.  Odwołujący 

zaznaczył,  że  powyższe  postanowienie  dotyczy  znaczących  robót  podlegających 

zaprojektow

aniu,  takich  jak  rozbiórka  obiektu  budowlanego,  ewentualnie  przebudowa, 

rozbudowa obiektu budowalnego, 

a także ewentualnie budowę nowych pomieszczeń. 

Zdaniem  Odwołującego,  opis  przedmiotu  zamówienia  w  powyższym  zakresie  nie 

wskazuje  wykonawcom  rzeczywistego  zakresu  zam

ówienia  i  wprowadza  znaczącą 

niepew

ność  co  do  przedmiotu  przyszłych  prac  projektowych.  Podane  informacje  są  daleko 

niewystarczające  do  rzetelnego  skalkulowania  ceny  oferty.  Cena  usług  projektowych  może 

znacząco różnić się w zależności od tego, ile i jakie budynki będą podlegały rozbiórce, czy 

też jakie pomieszczenia będą podlegały budowie. Kalkulacja oferty wymaga przedstawienia 

prz

ez  Zamawiającego  w  ramach  OPZ  listy  obiektów  kubaturowych  wraz  z  ich  parametrami 

technicznymi. 

Ponadto, postanowienie części 4.3.3 OPZ w powyższym kształcie rodzi ryzyko 

w postac

i kształtowania rzeczywistego zakresu zamówienia dopiero na etapie jego realizacji, 

co stoi w sprzeczności z obowiązkiem Zamawiającego wynikającym z  art. 99 ust. 1 ustawy 

Pzp.  

Odwołujący  podkreślił,  że  zgodnie  z  częścią  4.3.3  akapit  3  Tomu  III  KPP  będzie 

stanowi

ć  podstawę  do  przygotowania  następnych  etapów  prac  projektowych.  Błędy 

Sygn. akt  KIO 124/23 
 

KIO 168/23 

i uchybienia  w  przygotow

aniu  KPP  mogą  niekorzystnie  wpłynąć  na  realizację  całego 

projektu, 

jak  również  na  realizację  zamówienia.  W  takich  sytuacjach  Zamawiający  może 

wystąpić  z  roszczeniami  w  stosunku  do  wykonawcy,  jeżeli  błędy  w  KPP  naraziły 

Zamawiającego na straty przy realizacji inwestycji lub późniejszej eksploatacji. Zamawiający 

ob

arczył  wykonawcę  ryzykiem  odpowiedzialności  z  wszelkie  błędy  i  uchybienia 

w przygotowaniu  KPP.  N

ałożenie  na  wykonawcę  takiej  odpowiedzialności  z  zagrożeniem 

kierowania  roszcz

eń  odszkodowawczych  po  wykonaniu  zamówienia  powinno  zakładać 

należyte  wypełnienie  przez  Zamawiającego  wszystkich  obowiązków  leżących  po  jego 

stronie.  Podstawowym 

obowiązkiem  Zamawiającego  jest  natomiast  przygotowanie  opisu 

przedmiotu zamówienia w sposób jednoznaczny i wyczerpujący.  

6.  Tom III SWZ, 

4.4.2 Pełnienie nadzoru autorskiego (Faza Il) (str. 56) 

Odwołujący  wskazał,  że  zgodnie  z  częścią  4.4.2:  Wykonawca  zapewni  nadzór 

autorski  na  czas  t

rwania  i  odbioru  robót  budowlanych  (od  przekazania  wykonawcy  robót 

placu  budowy  do  czasu  dokonania  ostatniego 

Odbioru  końcowego)  objętych  opracowaną 

dokum

entacją  projektową  dla  przedmiotowego  zadania.  Przewiduje  się,  że  rozpoczęcie 

umowy na roboty budowlan

e nastąpi w październiku 2026 roku a jej zakończenie planowane 

jest  na  31.12.2028  roku

.  Obowiązki  te  mają  być  wykonywane  zgodnie  z  Prawem 

budowlanym oraz w zakresie opisanym w niniejszym OPZ. 

W podtytule „Rozliczanie czynności nadzoru autorskiego” tej części OPZ wskazano: 

Czynności  nadzoru  autorskiego będą realizowane w  ramach  Pobytów/  Konsultacji,  zgodnie 

z definicjami  zawartymi  w  Umowie. 

Podjęcie  czynności  nadzoru  oraz  jego  realizacja  winny 

nastąpić na podstawie wezwania Zamawiającego, w wyznaczonych terminach:  

na przybycie na wyznaczone przez Zamawiającego miejsce;  

- na dostarczenie 

rozwiązania zgłoszonego problemu. 

Wezwanie  może  nastąpić  pisemnie,  mailowo,  telefonicznie  lub  ustnie  z  zastrzeżeniem,  że 

dla  wezwań  telefonicznych  i  ustnych  Zamawiający  w  ciągu  najbliższego  dnia  roboczego 

wystawi potwierdzenie w formie pisemnej lub mailowej. 

Wykonawca  po  otrzyman

iu  wezwania,  niezwłocznie,  tj.  w  ciągu  godziny  od  otrzymania 

wezwania,  oceni  ile  maksymalnie  czasu  zajmie  Pobyt  poleg

ający  na  sporządzeniu 

dokumentacji  lub  Konsultacja  i  p

rześle  informację  w  tym  zakresie  do  Zamawiającego. 

Zamawiający  może  wnieść  zastrzeżenia  do  wskazanego  czasu,  wskazując  ich  powody, 

i 

ustalić  z  Wykonawcą  inny,  krótszy  czas  trwania  danego  Pobytu/Konsultacji.  Strony 

zobowiązują  się  uzgodnić  ten  czas  tego  samego  dnia,  w  którym  zostało  przekazane 

wezwanie. 

Sygn. akt  KIO 124/23 
 

KIO 168/23 

Faktyczny  czas  trwania  Pobytu/  Konsultacji  zostanie  potwierdzony  w  karcie  pobytu 

P

rojektanta, z zastrzeżeniem, że nie będzie dłuższy niż uzgodniony uprzednio przez Strony 

maksymalny czas jego trwania. 

Odw

ołujący  stwierdził,  że  część  4.4.2.  OPZ  zawiera  opis  procedury  rozliczania 

czynności  nadzoru  autorskiego.  Podstawą  do  dokonania  rozliczenia  usługi  jest  szacowanie 

przez  w

ykonawcę  czasu  Pobytu  lub  Konsultacji.  Czynność  szacowania  ma  kluczowe 

znaczenie

,  ponieważ  determinuje  maksymalne  wynagrodzenie  wykonawcy  za  świadczoną 

usługę. Strony określą faktyczny czas trwania Pobytu/Konsultacji po ich odbyciu, jednak czas 

ten nie może przekroczyć uzgodnionego uprzednio przez Strony maksymalnego czasu jego 

trwania.  Niewątpliwie  w  takiej  sytuacji  wykonawca  powinien  mieć  możliwość  rzetelnego 

szacowania  plano

wanej  usługi  i  dokładnego  wyliczenia  czasu  potrzebnego  na  dany 

Pobyt/Konsultację.  Tymczasem  procedura  opisana  przez  Zamawiającego  znacząco 

ogranicza wykonawcy czas na dokonanie sz

acowania i naraża go na realizowanie usługi bez 

należycie określonego wynagrodzenia. Wykonawca został zobligowany do oszacowania, ile 

maksymalnie  czasu  zajmie  Pobyt  lub  Konsultacja  w  c

iągu jednej godziny od otrzymania od 

Zam

awiającego  wezwania.  Co  istotne,  Zamawiający nie  określił  żadnych  granic  czasowych 

doręczania wezwania Wykonawcy, które może nastąpić pisemnie, mailowo, telefonicznie lub 

ustnie.  Wykonawca  będzie  zobligowany  do  odpowiedzi  w  ciągu  jednej  godziny  nawet 

wówczas,  gdy  wezwanie  zostanie  skierowane  po  zakończeniu  dnia  pracy  wykonawcy. 

Na

leży  przy  tym  mieć  na  względzie,  że  przeprowadzenie  szacowania  wymaga 

zaangażowania  projektantów  z  wszystkich  branż,  których  dotyczy  planowana 

Konsultacja/Pobyt. Zatem w 

ciągu jednej godziny wykonawca musi podjąć szereg czynności 

i omówić kwestię zawartą w wezwaniu z innymi współpracownikami. W sytuacji skierowania 

wezwania  po  godzinie  16.00  w

ykonawcy  mogą  mieć  znaczne  trudności  z  omówieniem 

kwestii  obj

ętej  wezwaniem  ze  wszystkimi  niezbędnymi  osobami  i  następnie  ze 

sformułowaniem  rzetelnego  oszacowania  czasu  planowanej  Konsultacji/  Pobytu.  Ponadto, 

Zamawiający  przypisuje  sobie  uprawnienie  do  kwestionowania  oszacowanej  liczby  godzin 

i ustanawia 

możliwość  wniesienia  zastrzeżeń  do  ustaleń  wykonawcy.  Zwraca  uwagę,  że 

Zamawiający  wymaga,  aby  strony  doszły  do  porozumienia  tego  samego  dnia,  w  którym 

skierowane zostało wezwanie, jednocześnie nie określając dla siebie wiążącego terminu na 

udzielenie  odpowiedzi  na  szacowanie  wykonawcy.  W  sytuac

ji  doręczenia  wezwania 

w 

późnych  godzinach  popołudniowych  negocjacje  stron  mogą  zakończyć  się  w  godzinach 

nocnych.  Takie  ustalenie  procedury  przez  Zamawia

jącego  godzi  we  wszelkie  zasady 

współżycia społecznego i równouprawnienia stron stosunku obligacyjnego. 

Odwołujący  podniósł,  że  wykonawca  musi  mieć  zapewnioną  możliwość  rzetelnej 

i profesjonalnej oceny przedmiot

u wezwania Zamawiającego do realizacji Konsultacji/Pobytu. 

Sygn. akt  KIO 124/23 
 

KIO 168/23 

Jedynie  w  przypadku  zapewnienia  wykonawcy  dogodnych  warunk

ów  odniesienia  się  do 

wezwania

,  Zamawiający  uzyska  rzetelnie  oszacowaną  usługę  Konsultacji/Pobytu,  która 

zagwarantuje należyte wykonanie usługi nadzoru autorskiego. 

Zdaniem  Odwołującego,  opis  powyższej  procedury  rozliczania  czynności  nadzoru 

autorskiego  stanowi  wy

raz  nadużycia  przez  Zamawiającego  swojej  dominującej  pozycji 

kontraktowej i narzucania rozwiązań niekorzystnych dla wykonawcy w przekonaniu o braku 

możliwości podważenia przez wykonawcę narzuconych rozwiązań. Termin narzucony przez 

Zamawi

ającego jest ponadto nieproporcjonalny do ryzyka, jakie ponosi wykonawca za jego 

niedotrzymanie lub niedoszacowanie czasu Konsultacji/Pobytu 

7.  Tom III SWZ

, 6.2.4 Personel wymagany do realizacji Zamówienia (str. 66) 

Odwołujący  wskazał,  że  zgodnie  z  częścią  6.2.4  OPZ:  Wykonawca  powinien 

dysponow

ać  osobami  zdolnymi  do  wykonania  Zamówienia  zgodnie  z  wyszczególnieniem 

przedstawionym  w 

Tabeli  nr  3  Skład  Zespołu  Wykonawcy.  W  części  pierwszej  Tabeli 

Zamawiający  opisał  Zespół  wymagany  na  etapie  postępowania  przetargowego.  W  punkcie 

6 Tabeli  wskazano  stanowisko  K

oordynatora  branży  zabezpieczenie  i  sterowanie  ruchem 

kolejowym.  Wymagan

ia  względem  doświadczenia  osoby  na  to  stanowisko  zostały  opisane 

w 

Tabeli  w  następujący  sposób:  W  okresie  ostatnich  pięciu  [5]  lat  przed  upływem  terminu 

składania  ofert  opracował  w  charakterze  projektanta  w  danej  branży  co  najmniej  dwie  [2] 

dokumentacje  projektowe  (

każda  obejmująca  projekt  budowlany  i  projekt  wykonawczy)  dla 

budowy  lub  przebudowy  linii  kolejowej  w 

zakresie  (każda  osobno)  co  najmniej  jednego  [1] 

szlaku 

i  jedną  [1]  stacje  kolejową.  (…)  Opis  wymagań  względem  Koordynatora  branży 

zabezpieczenie  i  sterow

anie  ruchem  kolejowym  został  zawarty  również  w  Tomie  I  SWZ  – 

IDW,  w  rozdz.  8  zawi

erającym  warunki  udziału  w  postępowaniu.  W  części  8.6.2.  IDW 

zawarto  tabelę,  w  której  w  pkt  5  opisano  wymagania  dla  Koordynatora  branży 

zabezpieczenie  i  sterowanie  ruchem  kolejowym.  W  odniesieniu  do  oczekiwanego 

doświadczenia wskazano: W okresie ostatnich 5 lat przed upływem terminu składania ofert 

opraco

wał w charakterze projektanta w danej branży co najmniej 2 dokumentacje projektowe 

każda obejmująca projekt budowlany lub projekt wykonawczy) dla, budowy tub przebudowy 

linii kolejowej w zakresie co najmniej 1 szlaku i 1 stacji kolejowych. (...) 

Odwołujący  podniósł,  że  Zamawiający  odmiennie  opisał  wymagania  w  kwestii 

doświadczenia tej samej osoby, tj. Koordynatora branży zabezpieczenie i sterowanie ruchem 

kolejowym, które podlegały ocenie w ramach warunku zdolności technicznej lub zawodowej. 

W  części  8.6.2.  IDW  wymagano,  by  wykonane  co  najmniej  dwie  dokumentacje  projektowe 

obejmowały  projekt  budowlany  lub  projekt  wykonawczy,  natomiast  w  części  6.2.4  OPZ 

w odniesieniu do tej samej osoby wymagano, by wykonane co najmniej dwie dokumentacje 

Sygn. akt  KIO 124/23 
 

KIO 168/23 

projektowe  obejmowały  projekt  budowlany  i  projekt  wykonawczy.  Rozbieżność  dwóch 

powyższych postanowień dotyczy kwestii istotnej. Opis zawarty w IDW jest korzystniejszy dla 

w

ykonawców i pozwala na wykazanie posiadania wymaganego doświadczenia Koordynatora 

branży zabezpieczenie i sterowanie ruchem kolejowym w sytuacji, gdy każda z wykonanych 

przez niego co n

ajmniej dwóch dokumentacji projektowych obejmowała alternatywnie jeden 

z  dwóch  rodzajów  projektów:  projekt  budowlany  lub  projekt  wykonawczy.  Wymagania 

opisane  w  OPZ  są  odmienne  i  bardziej  rygorystyczne,  ponieważ  przewidują,  że  każda 

z wykonanych  przez  nieg

o co najmniej  dwóch  dokumentacji  projektowych musi  obejmować 

obligatoryjnie dwa rodzaje projektów: projekt budowlany i projekt wykonawczy. 

W  ocenie  Odwołującego  pozostawienie  powyższej  rozbieżności  w  treści  SWZ  jest 

nie

dopuszczalne, ponieważ wprowadza istotną wątpliwość w kwestii opisu warunku udziału 

w  postępowaniu  dotyczącego  zdolności  technicznej  lub  zawodowej.  Z  powodu 

niewłaściwego  przygotowania  SWZ  przez  Zamawiającego,  wykonawcy  zostają  narażeni  na 

niewłaściwe  odczytanie  wymagań  i  w  konsekwencji  niewykazanie  spełnienia  warunku 

udziału w postępowaniu. Zdaniem Odwołującego, usunięcie powyższej rozbieżności powinno 

nastąpić poprzez zmodyfikowanie pkt 6 Tabeli nr 3 Skład Zespołu Wykonawcy z części 6.2.4 

OPZ 

i określenie treści tego postanowienia w sposób tożsamy z pkt 5 Tabeli z części 8.6.2. 

IDW.  

Ponadto, 

zdaniem  Odwołującego,  sposób  sformułowania  omawianego  wymogu 

w 

OPZ  jest  niewłaściwy  z  powodów  merytorycznych.  Opis  przedmiotu  zamówienia  nie 

przewiduje  ko

nieczności  sporządzenia  projektu  wykonawczego  dla  branży  zabezpieczenie 

i sterowanie  ruchem  kolejowym.  W  tym  zakresie  wykonawca  ma 

sporządzić  wyłącznie 

projekt  budowlany.  Tym  samym  po

zbawione  podstaw  byłoby  żądanie  wykazania  się  przez 

Koordynatora  bra

nży  zabezpieczenie  i  sterowanie  ruchem  kolejowym  wykonaniem  projektu 

wykonawczego.  Sfo

rmułowanie  opisu  warunku  w  takim  kształcie  godziłoby  w  zasadę 

określania  warunków  udziału  w  postępowaniu  w  sposób  proporcjonalny  do  przedmiotu 

zamówienia, a zatem stanowiłoby naruszenie art. 112 ust. 1 ustawy Pzp. 

8.  Tom III SWZ, 

załącznik nr 8 pkt 2.8.1 oraz część 2.4.3.2 punkt 5 lit. b WSPP 

Odwołujący  wskazał,  że  Tom  III  OPZ  zawiera  załącznik  nr  8  –  Wytyczne  do 

rozwiązań  technicznych  lub  technologicznych  jakie  powinny  zostać  zaimplementowane 

w 

dokumentacji  projektowej.  Wskazane  w  załączniku  wytyczne  mają  na  celu  wsparcie 

Projektanta  w  trakci

e  określania  rozwiązań  technicznych  przewidzianych  do  realizacji  przy 

założeniu  zachowania  oczekiwanych  efektów  eksploatacyjnych  (funkcjonalnych)  oraz 

racjon

alizacji  kosztu  projektowanych  rozwiązań.  Część  2  tego  załącznika  zawiera  Katalog 

preferowanych  prz

ez  zamawiającego  wytycznych  do  rozwiązań  technicznych  lub 

Sygn. akt  KIO 124/23 
 

KIO 168/23 

technologi

cznych powinny zostać zaimplementowane w dokumentacji projektowej. W pkt 2.8 

przewidziano 

wytyczne  w  zakresie  systemów  sterowania  ruchem  kolejowym,  zgodnie 

z 

którymi:  Zamawiający  oczekuje,  że  domyślnie  należy  projektować  urządzenia 

przekaźnikowe.  Jeżeli  na  posterunku  będzie  konieczne  zastosowanie  sterowania 

miejscowego, to w przypadku sterowania z LCS 

należy zastosować nakładkę komputerową 

oraz zobrazowanie komputerowe w LCS (pkt 2.8.1). 

Odwołujący  powołał  się  na  treść  załącznika  nr  2  do  Tomu  III  OPZ,  tj.  wyciągu 

z 

dokumentu  pn.  Wstępne  Studium  Planistyczno  Prognostyczne  w  ramach  Il  etapu  naboru 

do 

Programu  Uzupełniania  Lokalnej  i  Regionalnej  Infrastruktury  Kolejowej  Kolej  +  do  2028 

roku dla 6 projektów liniowych – Zadanie nr 1 (dalej: WSPP). Celem opracowania Studium 

Planistyczno-Prognostycznego  jest  wykonanie  pracy  koncepcyjnej

,  która  stanowić  będzie 

podstawę  do  dalszej  realizacji  Projektu  (w  tym  dokumentacji  niezbędnej  do  budowy 

połączenia  kolejowego),  wyboru  optymalnego  wariantu  oraz  określenie  wskaźników 

potrzebnych do oceny i rankingowania Projektu w ramach Programu. Studium Planistyczne 

będzie  stanowić  podstawę  opracowania  przez  PKP  PLK  studium  projektowo-technicznego 

obejmującego: 

−  wykonanie  koncepcji  programowo-przestrzennej  określającej  w  sposób  szczegółowy 

zakres  rzeczowy  prac  nie

zbędnych  do  realizacji  Projektu  określonych  wstępnie 

w Stu

dium Planistycznym wraz z określeniem wstępnych kosztów Projektu, 

−  opracowanie  projektu  budowlanego  wraz  z  projektem  zagospodarowania  terenu  oraz 

szczegółowym kosztorysem inwestorskim, 

−  pozyskanie stosownych decyzji administracyjnych. 

W części 2.4.3.2 WSPP omówiono zakres działań inwestycyjnych. Punkt 5 tej części 

do

tyczy  Urządzeń  sterowania  ruchem  kolejowym.  Przewidziano  m.  in.  Budowę  nowych 

komputerowych  urządzeń  sterowania  ruchem  kolejowym  na  mijance  Katowice  Murcki. 

Urządzenia zlokalizowane będą w kontenerach, sterowanie posterunkiem ze stacji Katowice 

Kostuchna (lit. b). 

Odwołujący  podkreślił,  że  powyższe  szczegółowe  postanowienia  załączników  do 

OPZ  dotyczą  założeń  projektowych  w  kwestii  typów  urządzeń  stacyjnych  dla  branży  srk. 

Załącznik  nr  8  wskazuje,  że  domyślnie  należy  projektować  urządzenia  przekaźnikowe, 

natomiast  załącznik  nr  2  wskazuje,  że  w  ramach  budowy  nowych  urządzeń  sterowania 

ruchem  kolejowym  mają  być  budowane  urządzenia  komputerowe.  Urządzenia 

przekaźnikowe  i  urządzenia  komputerowe  to  dwie  odmiany  elektrycznych  urządzeń 

stacyjnych.  Urz

ądzenia  stacyjne  zabezpieczają  ruch  pociągów  i  manewrów  w  obrębie 

poster

unków  zapowiadaczach  (stacji,  posterunków  odgałęźnych)  i  stanowią  najważniejszą 

Sygn. akt  KIO 124/23 
 

KIO 168/23 

o

raz  najbardziej  zróżnicowaną  grupę  urządzeń.  Ich  zadaniem  jest  wzajemne  uzależnienie 

sygnalizatorów,  zwrotnic  i  innych  urządzeń  poprzez  zorganizowane  przebiegi  pociągowe 

i man

ewrowe,  a  ponadto  wzajemne  uzależnienie  pracy  poszczególnych  nastawni  na  stacji. 

Elektryczne  urządzenia  stacyjne  posiadają  szereg  odmian,  różniących  się  konstrukcją 

i 

zasadami  działania.  Założenia  projektowe  przewidziane  w  OPZ  powinny  jednoznacznie 

wskazyw

ać  typ  urządzeń  stacyjnych,  które  projektant  powinien  uwzględnić  w  ramach 

wykonyw

ania  projektu  branży  srk.  Wskazane  przez  Zamawiającego  założenia  w  tej  kwestii 

w 

istotnym stopniu determinują sposób projektowania systemu sterowania ruchem. 

Zdaniem Odwołującego,  w  cytowanych wyżej postanowieniach załączników do OPZ 

Zamawiający  zawarł  rozbieżne  założenia  w  kwestii  rodzaju  urządzeń  stacyjnych.  Załącznik 

nr 8 do OPZ przewidujący wytyczne do rozwiązań technicznych lub technologicznych, jakie 

powinny  zostać  zaimplementowane  w  dokumentacji  projektowej,  wskazuje  że  domyślnie 

należy  projektować  urządzenia  przekaźnikowe.  Odmienne  założenie  zostało  zawarte 

w 

części  2.4.3.2  WSPP,  w  którym  przewidziano budowę  nowych  komputerowych  urządzeń 

sterowania  ruchem  kolejowym  na 

mijance  Katowice  Murcki.  Obydwa  wymienione  wyżej 

załączniki do OPZ zawierają założenia do zamawianej dokumentacji projektowej i przewidują 

wiążące  wytyczne  do  projektowania.  Ze  względu  na  wskazanie  zupełnie  odmiennych 

rodzajów  urządzeń  srk,  powyższe  dokumenty,  stanowiące  element  opisu  przedmiotu 

zamówienia,  wprowadzają  wątpliwość,  która  nie  może  zostać  rozstrzygnięta  w  oparciu 

o 

treść  OPZ.  Wytyczne  powodują  niejednoznaczność  opisu  przedmiotu  zamówienia 

i 

świadczą  o  wewnętrznej  sprzeczności  w  treści  OPZ.  Nie  wskazano  również  poziomu 

systemu ERTMS/ETCS. 

9.  Tom III SWZ

, część 4.3.3 pkt 11, str. 31 

Odwołujący  wskazał,  że  zgodnie  z  częścią  4.3.3:  Wykonawca  niezwłocznie  po 

podpisaniu  Umowy  rozpocznie  opracowanie  Koncepcji  Programowo-

Przestrzennej, w której 

z

ostaną  szczegółowo  określone  rozwiązania  funkcjonalne  w  oparciu  o  SWZ,  decyzję 

o 

środowiskowych  uwarunkowaniach  (o  ile  została  uzyskana)  oraz  udostępnioną  przez 

Zamawiaj

ącego  dokumentację.  W  przypadku,  gdy  materiały  do  wniosku  o  wydanie  decyzji 

o 

środowiskowych uwarunkowaniach tub/i decyzji zmieniającej będą przygotowywane przez 

Wykon

awcę,  powinny  zostać  opracowane  z  uwzględnieniem  Koncepcji  Programowo-

Przestrzennej.  W  pk

t  1  1  wskazano,  że  Zakres  Koncepcji  Programowo-Przestrzennej 

obejmuje  koncepcję  układu  zasilającego  odbiory  nietrakcyjne  (w  tym  Linii  Potrzeb 

Nietrakcyjnych  LPN  15  kV  AC)  wraz  z  rozmieszczeniem  stacji  transformatorowych, 

odłączników i z uwzględnieniem potrzeb docelowych. 

Sygn. akt  KIO 124/23 
 

KIO 168/23 

Odwołujący  podniósł,  że  powyższe  wymaganie  w  kwestii  treści  Koncepcji  jest 

sformułowane  ogólnikowo  i  nie  dostarcza  wszystkich  niezbędnych  informacji  do 

sporządzenia  kompletnej  i  całościowej  koncepcji  układu  zasilającego  odbiory  nietrakcyjne. 

Koncepcja  ma  zawierać  zaplanowanie  układu  zasilającego  m.  in.  Linię  Potrzeb 

Nietrakcyjnych. Zamawi

ający nie przekazał jednak żadnych informacji w kwestii konieczności 

zaprojektowania  Linii  Potrzeb  Nietrakcyjnych  (LPN

)  i  wymagań  w  tym  zakresie.  Brakuje 

również  informacji,  czy  na  obszarze  objętym  planowaną  inwestycją  istnieje  LPN  i  czy 

Zamawiający  zakłada  konieczność  połączenia  Linii  istniejącej  z  projektowaną.  OPZ 

pozbawiony  jest  jakichkolwiek  wytycznych  w  kwestii  koni

eczności  projektowania  LPN 

i wy

magań  w  tym  zakresie.  Zamawiając  powinien  wyraźnie  określić,  czy  Linia  Potrzeb 

Nietrakcyjnych  LPN 

15  kV  AC  powinna  zostać  zaprojektowana,  na  jakim  odcinku  i  skąd 

należy  ją  zasilić.  Prawidłowe  wykonanie  Koncepcji,  a  następnie  dokumentacji  projektowej 

wymaga 

wyjaśnienia  tej  kwestii  i  zmodyfikowania  OPZ  w  celu  uszczegółowienia  kwestii 

założeń projektowych dla LPN. 

Odwołujący  zaznaczył,  że  w  części  4.3.3  Tomu  III  wskazano,  że:  KPP  (Koncepcja 

Programowo-Przestr

zenna) będzie stanowić podstawę do przygotowania następnych etapów 

prac projektowych. Błędy i uchybienia w przygotowaniu KPP mogą niekorzystnie wpłynąć na 

realizację  całego  Projektu  jak  również  na  realizację  niniejszego  Zamówienia.  W  takich 

sytuacjach  Zama

wiający  może  wystąpić  z  roszczeniami  w  stosunku  do  Wykonawcy,  jeżeli 

błędy  w  Koncepcji  Programowo-Przestrzennej  naraziły  Zamawiającego  na  straty  przy 

realizacji inwestycji lub 

późniejszej eksploatacji. Zamawiający obarczył wykonawcę ryzykiem 

odpowiedzialno

ści  z  wszelkie  błędy  i  uchybienia  w  przygotowaniu  KPP.  Nałożenie  na 

w

ykonawcę 

takiej 

odpowiedzialności 

z 

zagrożeniem 

kierowania 

roszczeń 

odszkodowawczych  po  wykonaniu  zamówienia  powinno  zakładać  należyte  wypełnienie 

przez  Zam

awiającego  wszystkich  obowiązków  leżących  po  jego  stronie.  Podstawowym 

obowiązkiem  Zamawiającego  jest  natomiast  przygotowanie  opisu  przedmiotu  zamówienia 

w 

sposób  jednoznaczny  i  wyczerpujący,  z  uwzględnieniem  wszystkich  informacji  mających 

wpływ na sporządzenie oferty.  

Tom III SWZ  

Odwołujący  wskazał,  że  zgodnie  z  częścią  2.2  OPZ,  celem  realizacji  umowy  jest 

dostarczenie  Zamawiającemu,  w  terminach  określonych  w  Harmonogramie  Rzeczowo-

Finansowym,  dokumentacji  projektowej 

wraz  z  wymaganymi  Prawem  opinii,  uzgodnień, 

dopus

zczeń,  warunków,  decyzji  niezbędnymi  do  zrealizowania  robót  budowlanych  oraz 

świadczenie  usług  przewidzianych  na  etapie  przetargów  i  na  etapie  robót  budowlanych. 

Zgodnie  z  częścią  4.3.1  OPZ,  w  zależności  od  przewidywanych  robót  i  ich  zakresu 

Projektant  uzy

ska niezbędne pozwolenia, uzgodnienia, opinie w tym m. in. inne wymagane 

Sygn. akt  KIO 124/23 
 

KIO 168/23 

zezwolenia/opini

e/uzgodnienia  niezbędne  dla  właściwej  realizacji  zamówienia.  W  ramach 

OPZ  przewidziane  są  obowiązki  wykonawcy  w  kwestii  przygotowania  geodezyjnej 

dokumentacji  do  cel

ów  projektowych  (część  4.3.6).  Wykonawca  zobowiązany  jest  do 

sprawdzenia  zgodności  granic  działek  ewidencyjnych  stanowiących  kolejowy  teren 

zamknięty  ze  stanem  faktycznym,  w  tym  m.  in.:  1)  Wykonawca  pozyska  dane  dotyczące 

granic  dziatek  ewidencyjnych  obszaru  kolejowego  z  PZGiK  oraz  PKP  S.A.;  2)  Wykonawca 

odszuka oraz wykona pomiar kontrolny pu

nktów granicznych dziatek ewidencyjnych obszaru 

kolejowego;  3)  Wykonawca  dokona  analizy  porównawczej  zgodności  przebiegu  granic 

pozyskanych  ze  źródeł wymienionych w  pkt  1  i 2.  Załącznik  nr  6  do  Tomu  III OPZ  Katalog 

Pozycji  Rozliczeniowych_Projektowanie  wsk

azuje,  że  Wykonawca  zobowiązany  jest  do 

sprawdzenia  i  aktualizacji  przebiegu  granic  nieruchomości  (kod  91.01.004),  a  także  do 

sporządzenia  projektów  podziału  nieruchomości  wraz  z  operatem  szacunkowym  (kod 

Odwołujący stwierdził, że z powyższych postanowień OPZ wynika, że na wykonawcy 

ciąży  obowiązek  ustalenia  konieczności  przeprowadzenia  procedury  administracyjnej 

podziału  nieruchomości  oraz  określenia,  które  nieruchomości  podlegają  podziałowi  wraz 

z oszac

owaniem kosztu podziału działek. 

Zdaniem 

Odwołującego,  ustalając  obowiązki  wykonawcy  w  powyższym  zakresie 

Zamawiający nie zawarł w SWZ całości niezbędnych informacji do umożliwienia wykonania 

tych  usług,  a  wcześniej  do  umożliwienia  sporządzenia  oferty  i  skalkulowania  ceny  za 

wykonanie  zamówienia  w  sposób  gwarantujący  porównywalność  ofert.  Należy  bowiem 

zauważyć,  że  Zamawiający  nie  dokonał  we  własnym  zakresie  ustalenia  liczby 

nieruchomości,  które  wymagają  dokonania  podziału.  W  ocenie  Odwołującego  zawarcie 

w SWZ  takiej  informacji  jest  nie

zbędne  dla  zapewnienia,  że  wykonawcy  uwzględnią  na 

etapie  kalkulacji  ceny  oferty  wszystkie  obowiązki  związane  z  oszacowaniem  podziału 

wszystkich  nieruchomości,  w  przypadku  których  zachodzi  taka  konieczność.  Uchylenie  się 

Zamawiającego od określenia szacowanego kosztu podziału nieruchomości bądź chociażby 

wskazania  liczby  nieruchomości  podlegających  podziałowi,  wprowadza  ryzyko  uzyskania 

nieporównywalnych  ofert.  Może  bowiem  zaistnieć  sytuacja,  w  której  poszczególni 

wyk

onawcy  odmiennie  oszacują  liczbę  nieruchomości  podlegających  podziałowi 

i w 

konsekwencji przyjmą odmienne założenia w kwestii kalkulacji kosztu tej procedury.  

W ocenie 

Odwołującego  zasadnym  byłoby  zawarcie  pozycji  dotyczącej  kosztów 

podziału nieruchomości w Załączniku nr IA do IDW – Załącznik do Formularza Ofertowego – 

wzór,  w którym  Zamawiający wyznaczyłby procentowo górny  limit  stosunku  wynagrodzenia 

za  przeprowadzeni

e  podziału  nieruchomości  do  wartości  wynagrodzenia  całkowitego. 

W

adliwość  dokumentów  zamówienia  w  powyższym  zakresie  może  mieć  istotny  wpływ  na 

Sygn. akt  KIO 124/23 
 

KIO 168/23 

cena  oferty.  W  zamówieniu  o  skali,  z  jaką  mamy  do  czynienia  w  niniejszej  sprawie  można 

zakładać konieczność podziału działek w liczbie ok. 2000, co przekłada się na szacunkowy 

koszt ok. 3 mln z

ł, co przy ofercie na projektowanie stanowi bardzo duży udział w kosztach 

ogólnych oferty. 

Zarzut 

dotyczący klauzuli waloryzacyjnej 

Odwołujący  wskazał,  że  zgodnie  z  pkt  3  Tomu  I  SWZ  -  IDW,  Okres  realizacji 

Zamówienia wynosi: 

1)  Faza  I 

–  opracowanie  dokumentacji  projektowej:  32  miesiące  od  dnia  podpisania 

umowy, 

2)  Faza  Il 

–  (Prawo  opcji)  pełnienie  nadzoru  autorskiego:  od  dnia  następnego  po  dniu 

zawarcia  przez  Zamawia

jącego  umowy  z  wykonawcą  robót  budowlanych  do  czasu 

dokonania  ostatniego 

odbioru  końcowego;  czas  trwania  tej  fazy  określa  się  na  24 

miesiące.  

3)  Po

między Fazą I a Fazą Il odbędzie się procedura przetargowa, której zakładany czas 

trwania to 12 miesięcy. 

W 

§  21  Tomu  Il  SWZ  –  WU  Zamawiający  opisał  mechanizm  waloryzacji 

wynagrodzenia 

wskazując  w  ust.  2,  że  dla  oddania  wzrostów  lub  spadków  kosztów 

związanych  z  realizacją  zamówienia,  przewiduje  waloryzację  wynagrodzenia  należnego 

Wykonawcy.  Zgodnie  z  ust.  4  Wy

nagrodzenie  miesięczne  Wykonawcy  będzie  korygowane 

dla  oddania  wzrost

ów  lub  spadków  kosztów  związanych  z  realizacją  zamówienia,  zgodnie 

z 

ustępami  2-11  w  oparciu  o  wskaźnik  cen  towarów  i  usług  konsumpcyjnych  („CPI”)  oraz 

przeciętnego  wynagrodzenia  miesięcznego  brutto  w  sektorze  przedsiębiorstw  –  budowa 

inżynierii  lądowej  i  wodnej  („R”)  publikowane  przez  Prezesa  Głównego  Urzędu 

Statystycznego  (zwanego  da

lej  „Prezesem  GUS”)  w  Dziedzinowej  Bazie  Wiedzy. 

Wynagrodz

enie  należne  Wykonawcy  w  danym  miesiącu  podlegać  będzie  waloryzacji 

o 

współczynnik  waloryzacyjny  (WGn)  wyliczony  według  wzoru  przedstawionego  w  tym 

ustępie  §  21  WU.  Zamawiający  w  §  21  ust.  8  zawarł  przy  tym  zastrzeżenie,  że  łączna 

wartość  korekt  wynikająca  z  waloryzacji  nie  przekroczy  (+/-)  10%  wynagrodzenia  netto, 

o 

którym mowa w § 4 ust. 1 lit. a) i b) Umowy. Przez łączną wartość korekt należy rozumieć 

wartość  wzrostu  lub  spadku  wynagrodzenia  Wykonawcy  wynikającą  z  waloryzacji. 

W zakresie,  w  jakim  rekompe

nsata  za  wzrost  lub  spadek  kosztów  nie  jest  objęta 

postanowieniami Umo

wy, będzie się uważało, że całkowite wynagrodzenie brutto uwzględnia 

wzrosty lub spadki 

kosztów. Waloryzacji zgodnie z postanowieniami Umowy - nie podlegają 

wartości wprowadzone na podstawie § 20 Umowy. 

Sygn. akt  KIO 124/23 
 

KIO 168/23 

Odwołujący zakwestionował zarówno treści § 21 ust. 4 Tomu Il SWZ – WU i podważył 

mechanizm ustalania 

wysokości zmiany (waloryzacji) wynagrodzenia, należnego wykonawcy 

(tj.  wartości  nadane  stałym  współczynnikom),  a  także  §  21  ust.  8  tj.  przyjęcie,  że  łączna 

wartość  korekt  wynikająca  z  waloryzacji  nie  przekroczy  (+/-)  10%  wynagrodzenia  netto, 

o 

którym mowa w S 4 ust. 1 lit. a) i b) Umowy. W ocenie Odwołującego, zarówno określenie 

warto

ści stałych współczynników (tj. a - 50%, b - 30% oraz c - 20%), jak i limit procentowy 

waloryzacji  wynagrodzenia  wykonawcy 

sługi,  która  będzie  realizowana  przez  okres  32 

miesi

ęcy  (a  z  uwzględnieniem  prawa  opcji  –  56  miesięcy),  stanowi  przejaw  rażącego 

wyko

rzystania  przez  Zamawiającego  jego  uprzywilejowanej  pozycji,  poprzez  jedynie 

iluzoryczne  wypełnienie  obowiązków  ustawowych,  przewidzianych  w  art.  439  ust.  1  i  2 

ustawy Pzp, a w rzeczyw

istości wykreowanie regulacji uniemożliwiających osiągnięcia istoty 

i ce

lów waloryzacji. 

Odwołujący  powołał  się  na  treść  art.  439  ust.  1  i  2  ustawy  Pzp  i  podniósł,  że  

narzucenie przez Zamawiającego w § 21 ust. 8 WU limitu waloryzacji na przyjętym poziomie 

powoduje,  że  wprowadzony  mechanizm  jedynie  pozornie  spełnia  wymagania  i  założenia 

zawarte  w  ustawie  Pzp.  Przedmiotowe  postanowienia  umowy 

nie  mogą  zostać  uznane  za 

realizujące  cel  i  ideę  wynikającą  z  normy  prawa  określonej  w  art.  439  ustawy  Pzp.  Istotą 

wprowadzenia 

przedmiotowego 

przep

isu  było  zobowiązanie  zamawiających  do 

wprowadzenia  realnej  waloryzacji  wynagrodzeń  wykonawców.  Wskazuje  na  to  wprost 

uzasadnienie  projektu  ustawy,  gdzie  użyto  pojęcia  klauzuli  waloryzacyjnej.  Tym  samym 

odwołując  się  do  językowego  rozumienia  pojęcia  "waloryzacja”  uznać  należy,  że  jest  to 

zwiększenie  wartości  pieniężnej  świadczenia  w  celu  utrzymania  jego  realnej  wartości  na 

niezmienionym  poziomie 

–  zgodnie  z  powszechnym,  językowym  rozumieniem  słowa 

"waloryzacja", Słownik Języka Polskiego pod redakcją W. Doroszewskiego jako waloryzację 

rozumie: pr

zeliczenie należności lub zobowiązań pieniężnych ustalonych w danej jednostce 

monetarnej  na  inną  o  stałej  wartości,  dostosowanie  wysokości  zobowiązań  pieniężnych  do 

zmienionej 

wartości pieniądza. 

Odwołujący powołał się na opinię UZP pn. „Klauzula waloryzacyjna w ustawie Prawo 

zamówień publicznych”, akcentującą doniosłość regulacji zawartej art. 439 ustawy Pzp, jako 

mechanizmu 

przy

wracającego 

równowagę 

stron 

stosunku 

zobowiązaniowego, 

wykreowanego  zawarciem  umowy  w  spr

awie  zamówienia  publicznego,  w  następstwie 

aktualnie  obserwowanych  zjawisk  zewnętrznych.  Wskazał  również,  że  Prokuratoria 

Generalna  Rzeczypospolitej  Polskiej  w  opracowan

iu  pn.  „Zmiana  umowy  z  uwagi  na 

nadzwyczajny  wzrost  cen 

(waloryzacja  wynagrodzenia)”  z  2  sierpnia  2022  r.  zdefiniowała 

pojęcie  „waloryzacja  wynagrodzenia”  jako  „urealnienie  wynagrodzenia  wykonawcy  z  uwagi 

na tego rodzaju wzrost cen materiałów lub innych kosztów niezbędnych do realizacji umowy, 

Sygn. akt  KIO 124/23 
 

KIO 168/23 

który  skutkuje  powstaniem  znacznej  nierównowagi  ekonomicznej  stron  umowy  –  stanowi 

instr

ument,  dzięki  któremu  następuje  usunięcie  skutków  tego  zdarzenia”.  PGRP  akcentuje 

przy tym, że „Niedokonanie waloryzacji wynagrodzenia wykonawcy może nie tytko poważnie 

zachwi

ać  równowagą  ekonomiczną  stron  na  niekorzyść  wykonawcy,  ale  częstokroć  może 

prowa

dzić  do  negatywnych  konsekwencji  dla  zamawiającego,  tj.  do  skutków  mniej 

korzystnych niż stosowna zmiana umowy. ” 

Zdaniem  Odwołującego,  zastrzeżenie  w  §  21  ust.  4  WU  wartości  stałych 

w

spółczynników na poziomie przerzucającym większość ryzyka na wykonawcę oraz w § 21 

ust.  8  WU 

możliwości  zaledwie  10%-ego  Łącznego  poziomu  zmian  wynagrodzenia 

wykonawcy realizującego Usługę przez okres 32 miesięcy (a z uwzględnieniem prawa opcji 

miesięcy),  w  sytuacji  zmian  gospodarczych  o  niespotykanej  dotychczas  dynamice, 

p

rzekładającej  się  na  ogólny  wzrost  kosztów  cen  towarów  i  usług,  jawi  się  jako  działanie, 

które powoduje poważne zachwianie równowagi ekonomicznej stron umowy, na niekorzyść 

wykonawcy. 

Odwołujący  podniósł,  że  na  skutek  wzrostu  cen,  wartość  świadczenia  wykonawcy 

w 

istocie  zwiększy  się,  wobec  czego  świadczenie  Zamawiającego  powinno  wzrosnąć 

w 

analogiczny  sposób.  Wzrost  wartości  świadczenia  wynika  z  faktu  ponoszenia  większych 

koszt

ów  realizacji  usługi  ze  względów  niezależnych  od  niego  i  w  zakresie  nieobjętym 

ryzykiem  kontraktowym  tak  w  rozumieniu  zasad  prawa  cywilnego,  jak  i  ustawy  Pzp,  a  jego 

wynagrodzenie utraci  walor  ekwiwalentności  w stosunku  do  spełnianego świadczenia. Owa 

ekwi

walentność  nie  będzie  mogła  zostać  przywrócona  w  poprzez  zastosowanie  klauzuli 

waloryzacyjnej z 

§ 21 ust. 2 i nast. WU, gdyż zastrzeżony maksymalny poziom waloryzacji, 

przy  jednoczesnym  stosowaniu  mnożnika  korygującego,  nie  pozwoli  na  urealnienie 

wynagrodzenia  wyko

nawcy,  a  jedynie  na  podwyższenie  go  do  poziomu  zdecydowanie 

nieadekwatne

go  do  faktycznie  zaistniałych  zmian  gospodarczych.  Nie  można  tracić  z  pola 

widzenia,  że  aktualna,  bezprecedensowa  sytuacja  geopolityczna  oraz  rynkowa  skutkuje 

znacznym  wzroste

m  kosztów  wykonywania  usług  takich,  jak  stanowiące  przedmiot 

zamówienia, które obejmują m.in. koszty: 

1) wynagrodzenia pracowników, współpracowników i podwykonawców,  

2)  za

pewnienia miejsc niezbędnych do świadczenia usług, takich jak m.in.: a) powierzchnia 

biurowa 

(konieczność  zapewnienia  biur  z  zachowaniem  wymagania  odległości  do  5  km  od 

terenu robót, co przy świadczeniu Usługi dla inwestycji obejmującej nadzór nad przebudową 

linii  kolejowej  oznacza 

konieczność  zapewnienia  kilku  biur  i  transport  personelu  pomiędzy 

nimi), 

b) artykuły biurowe, c) koszty z tytułu przesyłek pocztowych i kurierskich, d) transportu 

(paliwa,  serwis,  ubezpieczenia)  oraz  zakwaterowanie  personelu,  e)  s

przętu,  licencji  za 

Sygn. akt  KIO 124/23 
 

KIO 168/23 

oprogr

amowania,  f)  media,  w  tym  drastycznie  wzrastające  koszty  energii  elektrycznej 

i cieplnej 

3) kosztach ubezpi

eczeń, gwarancji bankowych, leasingu, podatków. 

Zdaniem  Odwołującego,  powyższe  okoliczności  mają  charakter  faktów  notoryjnych 

i 

nie  wymagają  dowodu,  niemniej  jednak  Odwołujący  w  celu  zobrazowania  ich  skali 

przedstawi

ł 

dane 

zamieszczone 

na 

stronie 

NBP 

(https:/[www.nbp.pl/home.aspx?f=/statystyka/bazowa/bazowa.htm

).  Wskazał,  że  aktualnie 

inflacja 

sięga poziomu 17,5%. Zaobserwowany ostatnio spadek dynamiki wzrostu inflacji nie 

podważa  faktu,  że  obecnie  mamy  do  czynienia  z  najwyższą  inflacją  od  25  lat,  co 

fundamentalnie  zmienia  warunki  prowad

zenia  działalności  gospodarczej.  Niestałość 

i nieprzewidyw

alność  aktualnej  sytuacji  gospodarczej  jest  również  skutkiem  gwałtowanego 

podnoszenia  stóp  procentowych  (stopy  referencyjnej)  przez  Radę  Polityki  Pieniężnej,  która 

ustalona  jest  obecnie  na  poziomie 

6,75%.  Podnoszenie  stóp  procentowych  dokonywane 

prz

ez  Radę  Polityki  Pieniężnej  ma  znaczący  wpływ  na  wyniki  finansowe  wszystkich 

przedsiębiorstw.  Rosnące  koszty  kredytów  i  leasingów,  utrzymywania  oraz  obsługi 

nierucho

mości,  utrudnienia  w  pozyskiwaniu  finansowania,  a  także  odpisy  na  wartości 

akty

wów wpływają na koszty realizacji ponoszone przez wykonawców, eliminując jakikolwiek 

zysk,  prowadząc  do  przejęcia  ciężaru  finansowego  realizowanego  zamówienia  przez 

wykonawców.  Wzrost  stóp  procentowych  ściśle  skorelowany  jest  z  inflacją,  a  tym  samym, 

oddzi

ałuje na wykonawców podwójnie. 

Ponad

to  Odwołujący  wskazał  na  znaczny  wzrost    kosztów  osobowych,  związanych 

z zatrudnianiem  personelu.  Wysoka,  nie

spotykana dotychczas galopująca  inflacja,  potęguje 

również 

duży 

nieprzewidziany 

wzrost 

kosztów 

związanych 

z 

zatrudnieniem 

i wynagr

odzeniem  wykwalifikowanych  pracowników  (tzw.  spirala  płacowo-inflacyjna),  które 

są  najbardziej  znaczącym  elementem  składowym  kosztów  wykonawców  świadczących 

u

sługi  takie,  jak  stanowiące  przedmiot  zamówienia.  Dla  porównania,  średni  wzrost 

przeciętnego  wynagrodzenia  w  sektorze  przedsiębiorstw  publikowane  przez  Prezesa  GUS 

w Il  kwartale  rok  do  roku  od  2008  r.  do  2017  r.  wyn

iósł  4,06%,  natomiast  średni  wzrost 

przec

iętnego  wynagrodzenia  w  Il  kwartale  rok  do  roku  od  2017  r.  do  2022  r.  7,88%, 

a w ostatnim  roku  wyn

iósł  11,84%.  Tą  tendencje  potwierdza  również  porównanie  dla 

Il 

kwartału tj. średni wzrost przeciętnego wynagrodzenia w III kwartale rok do roku od 2008 r. 

do 2017 r., 

4,09%, średni wzrost przeciętnego wynagrodzenia w III kwartale rok do roku od 

2017  r.  do  2022  r. 

–  8,82%,  w  ostatnim  roku  wyniósł  14,55  %.  Powyższe  prowadzi  do 

wniosku,  że  przy  utrzymywaniu  się  wysokiego  poziomu  inflacji  należy  oczekiwać  również 

r

osnących w podobnym tempie kosztów zatrudnienia i wynagrodzenia pracowników. 

Sygn. akt  KIO 124/23 
 

KIO 168/23 

Odwołujący  podniósł,  że  okres  realizacji  Usługi,  stanowiącej  przedmiot  zamówienia 

udzielanego  w  Postępowaniu  wynosić  będzie  aż  32  miesiące  (a  z  uwzględnieniem  prawa 

opcji 

– 56 miesięcy). Aktualnie całe ryzyko nie dających się przewidzieć, wyżej wskazanych 

zmian  gospodarczych  Z

amawiający  przeniósł  na  wykonawcę,  który  nie  jest  w  stanie 

antycypować  rozwoju  sytuacji  polityczno-gospodarczej  w  Polsce  w  okresie  kolejnych 

miesięcy.  Dopuszczenie  bowiem  zaledwie  10%  limitu  waloryzacji  w  kontrakcie 

wieloletnim,  w  realiach  ponad  17%  inf

lacji,  jawi  się  jako  działanie  oderwane  od 

rzeczywistości, absolutnie niepozwalające na osiągnięcie celów waloryzacji. 

Odwołujący  stwierdził,  że  poza  sporem  pozostaje,  iż  to  Zamawiający,  w  ramach 

pr

awnych  zakreślonych  postanowieniami  art.  439  ust.  1  i  2  ustawy  Pzp,  kształtuje  treść 

klauzuli waloryzacyjnej. O ile ww. przepis ma charakter normy ius cogens w odniesieniu do 

obowiązku wprowadzenia klauzuli waloryzacyjnej, to w odniesieniu do nadania danej klauzuli 

waloryzacyjnej  oznaczonej  treści  Zamawiający  korzysta  z  wolności  kontraktowej,  jednak 

swoboda Zam

awiającego nie jest nieograniczona. Klauzula waloryzacyjna powinna uzyskać 

tr

eść,  która  umożliwi  zrealizowanie  celów,  dla  których  polski  system  prawny  został 

uzupełniony  o  normę  prawną  wyrażoną  w  postanowieniach  przepisu  art.  439  ust. 

1 i 2 ustawy.  

Podsumowując,  Odwołujący  stwierdził,  że  klauzula  zawarta  w  §  21  ust.  8  WU 

ukształtowana  została  w  sposób  uniemożliwiający  zapewnienie  ekwiwalentności  świadczeń 

stron  umowy 

oraz  nie  niwelujący  ryzyk  związanych  ze  zmianami  kosztów  wykonania 

zamówienia  publicznego,  przez  co  nie  realizuje  celu  waloryzacji,  jakim  jest  urealnienie 

nal

eżnego wykonawcy wynagrodzenia,  poprzez  dostosowanie go  do  warunków  rynkowych. 

Z 

tych  względów  treść  §  21  ust.  8  WU  narusza  art.  439  ust.  1  i  2  w  zw.  z  art.  16  pkt 

1 i 3 ustawy Pzp w zw. z art. 353(1) Kc w zw. z art. 8 ust. 1 ustawy Pzp. 

Sygn. akt KIO 168/23 

W  dniu  19  stycznia  2023  r. 

Związek  Ogólnopolski  Projektantów  i  Inżynierów  wniósł 

odwołanie  wobec  treści  specyfikacji  warunków  zamówienia  w  postępowaniu  prowadzonym 

w trybie przetargu nieograniczonego przez PKP Polskie Linie Kolejowe S.A. na Opracowanie 

dokumentacji  projektowej  wraz 

z  pełnieniem  nadzoru  autorskiego  w  ramach  projektu  pn.: 

Prace  na  liniach  kolejow

ych  nr  189  i  132  oraz  budowa  nowych  łącznic  Kuźnica  -  Bytom 

Bobrek Wsch. w celu stworzenia nowego połączenia Ruda Chebzie/ Zabrze - Bytom, w tym 

budowa  now

ych  p.o.  Ruda  Orzegów  i  Bytom  ul.  Zabrzańska  realizowanego  w  ramach 

Programu 

Uzupełniania  Lokalnej  i  Regionalnej  Infrastruktury  Kolejowej  –  Kolej  +  do  2028 

roku.

” (wartość  zamówienia jest  większa  niż  progi  unijne,  ogłoszenie o  zamówieniu zostało 

Sygn. akt  KIO 124/23 
 

KIO 168/23 

opublikowane  w 

Dzienniku  Urzędowym  Unii  Europejskiej  9  stycznia  2023  r.  pod  nr  2023/S 

Odwołujący zarzucił Zamawiającemu naruszenie przepisów: 

−  art. 99 ust. 1 w zw. z art. 16 pkt 1 i 3 oraz art. 8 ust. 1 ustawy Pzp w zw. z art. 5 i art. 

353(1)  Kc,  poprzez  zaniechanie 

sporządzenia  opisu  przedmiotu  zamówienia  w  sposób 

jednozna

czny  i  wyczerpujący,  za  pomocą  dostatecznie  dokładnych  i  zrozumiałych 

określeń, uwzględniających wszystkie wymagania i okoliczności mogące mieć wpływ na 

sporządzenie kompletnej i ważnej oferty spełniającej w całości oczekiwania i wymagania 

Zamawiającego  oraz  narzucenie  na  Wykonawcę  obowiązków  sprzecznych 

z 

obowiązującymi przepisami prawa; 

−  art. 353(1) w zw. z art. 5 Kc, w zw. z art. 8 ust. 1 ustawy Pzp, poprzez wykorzystanie 

pozycji  dominu

jącej  Zamawiającego  jako  organizatora  przetargu  i  wbrew  obowiązkom 

ust

awowym  oraz  wbrew  zasadom  współżycia  społecznego,  w  sposób  stanowiący  co 

najmniej nadużycie prawa, ukształtowanie postanowień warunków realizacji zamówienia 

w  sposób  naruszający  zasady  współżycia  społecznego  i  równowagę  stron  umowy, 

a 

także nieprecyzyjny i niejednoznaczny oraz nadmiernie obciążający wykonawcę; 

−  art.  112  ust.  1  w  zw.  z  art.  16  pkt  3  ustawy  Pzp,  poprzez  opisanie  warunku  zdolności 

technicznej  lub  zawodowej  w  zakresie  wymagane

go  doświadczenia  Kierownika  branży 

zabezpieczenie i sterowanie ruchem 

kolejowym w sposób nieproporcjonalny do zakresu 

przedmiotu zamówienia; 

−  art. 439 ust. 1 i 2 w zw. z art. 16 pkt 1 i 3 ustawy Pzp w zw. z art. 353(1) Kc w zw. z art. 

8 ust.  1  ustawy  Pzp,  p

oprzez  ukształtowanie  klauzuli  waloryzacyjnej  w  sposób 

uniemożliwiający  zapewnienie  ekwiwalentności  świadczeń  stron  umowy  w  sprawie 

zamówienia  publicznego  oraz  nie  niwelujący  ryzyk  związanych  ze  zmianami  kosztów 

wykonania zamówienia publicznego. 

Odwołujący  podniósł  zarzuty  tożsame  z  zarzutami  opisanymi  w  części  dotyczącej 

sprawy  KIO  124/23  pod numerami:  1,  2,  4,  5,  6,  8,  9,  10  oraz 

zarzut dotyczący waloryzacji 

wynagrodzenia

.  Odwołujący  przedstawił  w  tym  zakresie  analogiczną  argumentację  oraz 

sformułował  takie  same  żądania.  Ponadto  Odwołujący  podniósł  zarzut  dotyczący 

n

admiarowości  warunku  udziału  w  postępowaniu  w zakresie  wymaganego  doświadczenia 

Koordynatora branży zabezpieczenie i sterowanie ruchem kolejowym. 

Odwołujący wniósł o nakazanie Zamawiającemu: 

Sygn. akt  KIO 124/23 
 

KIO 168/23 

d

okonania modyfikacji  Tomu III  SWZ,  poprzez  wykreślenie pkt  10  w  części  2.2,  bądź 

poprze

z wskazanie w sposób wyczerpujący i jednoznaczny listy dokumentów, których 

Zamawiający będzie żądał od Wykonawcy, 

dokonania  modyfikacji  Tomu  III  SWZ  poprzez  wskazanie  w 

pkt  6  i  7  części  4.4.2,  że 

warunkiem  żądania  przez  Zamawiającego  opracowania  dokumentacji  projektowej 

zamiennej  przez  Wykonawcę  będzie  stwierdzenie  wadliwości  dokumentacji 

projektowej,  zaś  w  przeciwnym  wypadku  Wykonawca  uprawniony  będzie  do  odmowy 

sporządzenia dokumentacji projektowej zamiennej, 

dokonania  modyfikacji  Tomu  'Il  SWZ  poprzez  wyk

reślenie  z  części  3.1  pkt  3 

nałożonego  na  Wykonawcę  obowiązku  i  odpowiedzialności  związanej  z  prawidłowym 

ustaleniem  Informacji,  o  których  mowa  w  części  3.1,  jak  również  wykreślenie 

obowiązku ponoszenia przez Wykonawcę kosztów uzyskania tych Informacji,   

dokonania  modyfikacji  Tomu  III  SWZ  poprzez 

doprecyzowanie  części  4.3.3  poprzez 

wskazanie dokładnych informacji o rodzaju, usytuowaniu, ilości i powierzchni obiektów 

kuba

turowych, których dotyczą obowiązki z tej części OPZ, 

dokonania  modyfikacji  części  4.4.2  Tomu  III  SWZ  w  ten  sposób,  że  Zamawiający 

zobowiąże  się  do  kierowania  wezwania  do  podjęcia  czynności  nadzoru  w  godzinach 

16:00  w  dniu  roboczym,  a  Wykonawca  będzie  dysponował  czasem  na 

przekazanie  informacji  o  maksymalnym  czasie  Pobytu  lub  Konsultacji  w  terminie  do 

godz. 16.00 następnego dnia roboczego po dniu doręczenia wezwania, 

dokonania  modyfikacji  Tomu  III  SWZ 

część 4.3.3 pkt 13 oraz załącznika nr 6 pkt 2.5, 

poprzez  zawarcie  w  OPZ  jednoznacznych  założeń  w kwestii  rodzaju  przeznaczonych 

do  zaprojektowania  urz

ądzeń  stacyjnych  przy  założeniu  zabudowy  systemu 

ERTMS/ETCS  oraz  poprzez  wskazanie  poziomu  wymaganego  do  zaprojektowania 

systemu ERTMS/ETCS, 

dokonania mody

fikacji części 4.3.3 pkt 1 1 Tomu III, poprzez dodanie wyczerpujących 

informacji  w  kwestii  ewent

ualnej  konieczności  zaprojektowania  Linii  Potrzeb 

Nietrakcyjnych  (LPN)  i  wymagań  w  tym  zakresie,  tj.  na  jakim  odcinku  należy  ją 

zaprojektować  i  jakie  źródło  zasilania  LPN  należy  przyjąć,  jak  również  poprzez 

określenie,  czy  na  obszarze  objętym  planowaną  inwestycją  istnieje  LPN  i  czy 

Zamawiający zakłada konieczność połączenia Linii istniejącej z projektowaną, 

dokonania  modyfikacji  Tomu  III  SWZ  poprzez  uzupełnienie  opisu  przedmiotu 

zamówienia  o  informacje  dotyczące  ilości  nieruchomości,  które  wymagają 

przeprow

adzenia procedury podziału, 

Sygn. akt  KIO 124/23 
 

KIO 168/23 

dokonania modyfikacji  opisu warunku  udziału w postępowaniu dotyczącego  zdolności 

zawodowej z części 8.6.2 IDW pkt 5 Koordynator branży zabezpieczenie i sterowanie 

ruchem kolejowym w zakresie kwalifikacji (doświadczenia) i nadaniu mu brzmienia: 

W  okresie  ostatnich  pięciu  [5]  lat  przed  upływem  terminu  składania  ofert  opracował 

w charakterze  projektanta  w  danej 

branży  co  najmniej  dwie  [2]  dokumentacje 

projektowe  (każda  obejmująca  projekt  budowlany)  dla,  budowy  lub  przebudowy  linii 

kolejowej w zakresie 

(każda osobno) co najmniej jednego [1] szlaku i dwóch [2] stacji 

kolejowych. 

Każda  stacja  obejmująca  przynajmniej  dwa  [2]  tory  główne,  wyposażona 

w 

komputerowe  systemy  urządzeń  stacyjnych  srk  (sterowania  ruchem  kolejowym), 

w oparciu 

o  które  to  dokumentacje  projektowe  uzyskano  ostateczne  decyzje 

o 

pozwoleniu  na  budowę.  Za  jedną  [1]  dokumentację  projektową  uważa  się 

dokumentację  na  podstawie  której  pozyskano  co  najmniej  jedną  [1]  decyzję 

o 

pozwoleniu na budowę. Odwołujący wnosi o analogiczną zmianę w części 6.2.3 pkt 

tabeli nr 3 OPZ Personel wymagany do realizacji Zamówienia. 

10)  dokonania zmiany: 

a. 

§ 21 ust. 4 Tomu II SWZ i nadanie następującym współczynnikom brzmienia: 

„a” jest stałym współczynnikiem o wartości: 0,2 (20%) niepodlegającym korekcie; 

„b” jest stałym współczynnikiem o wartości: 0,65 (65%) niepodlegającym korekcie; 

„c” jest stałym współczynnikiem o wartości: O, 15 (15%) niepodlegającym korekcie. 

b.

§ 1 ust. 8 Tomu II SWZ i nadanie mu następującej treści:  

Łączna  wartość  korekt  wynikająca  z  waloryzacji  nie  przekroczy  (+/-)  20% 

wynagrodzenia  netto,  o  którym  mowa  w  5  4  ust.  1  lit.  a)  i  b)  Umowy.  Przez  łączną 

wartość  korekt  należy  rozumieć  wartość  wzrostu  lub  spadku  wynagrodzenia 

Wykonawcy 

wynikającą z waloryzacji. W zakresie, w jakim rekompensata za wzrost lub 

spadek  kosztów  nie  jest  objęta  postanowieniami  Umowy,  będzie  się  uważało,  że 

całkowite wynagrodzenie brutto uwzględnia wzrosty lub spadki kosztów. Waloryzacji – 

zgodnie  z  postanowieniami  Umowy 

–  nie  podlegają  wartości  wprowadzone  na 

podstawie 

§ 20 Umowy. ” 

Sygn. akt  KIO 124/23 
 

KIO 168/23 

Na  podstawie  dokumentacji  przedmiotowego  post

ępowania  oraz  biorąc  pod 

uwag

ę stanowiska stron, Izba ustaliła i zważyła, co następuje: 

Izba  ustali

ła,  że  Odwołujący  spełnia  określone  w  art.  505  ust.  2  ustawy  Pzp,  jest 

bowiem  organizacj

ą wpisaną na listę, o której mowa w art. 469 pkt 15 ustawy, a odwołanie 

dotyczy dokumentów zamówienia. 

Do  p

ostępowania  odwoławczego  po  stronie  Odwołującego  skutecznie  przystąpili 

wykonawcy: 

IDOM  Inżynieria,  Architektura  i  Doradztwo  Sp.  z  o.o.  (w sprawach  o  sygn.  akt 

KIO 124/23 i KIO 168/23), INFRA-Centrum Doradztwa Sp. z o.o. (w sprawie o sygn. akt KIO 

124/23),  Multiconsult  Polska  Sp.  z  o.o. (w sprawach  o  sygn.  akt  KIO  124/23  i  KIO  168/23), 

TPF Sp. z o.o. (w sprawach o sygn. akt KIO 124/23 i KIO 168/23), VOESSING POLSKA Sp. 

z  o.o.  (w   sprawie  o  sygn.  akt  KIO  168/23)  oraz  FONON  Sp.  z  o.o.  (w  sprawie  o  sygn.  akt 

KIO  168/23).  Izba  stwi

erdziła,  że  ww.  wykonawcy  zgłosili  przystąpienia  do  postępowania 

w ustawowym  terminie

,  wykazując  interes  w rozstrzygnięciu  odwołania  na  korzyść 

Odwołującego. 

W związku z oświadczeniem Odwołującego o wycofaniu części zarzutów wskazanych 

w odwołaniach, Izba umorzyła postępowanie odwoławcze w następującym zakresie: 

−  w  sprawie  o  sygn.  akt  KIO  124/23:  w  odniesieniu  do  zarzutów  związanych  z  żądaniami 

ozna

czonymi w odwołaniu numerami: 3, 7, 8 i 9; 

−  w  sprawie  o  sygn.  akt  KIO  168/23:  w  odniesieniu  do  zarzutów  związanych  z  żądaniami 

ozna

czonymi w odwołaniu numerami: , 4, 5, 6, 7, 8 i 9. 

Zarzuty dotyczące opisu przedmiotu zamówienia 

Zgodnie  z  art.  99  ust.  1  ustawy  Pzp  przedmiot  zam

ówienia  opisuje  się  w  sposób 

jednoznaczny i wyczerpujący, za pomocą dostatecznie dokładnych i zrozumiałych określeń, 

uwzględniając wymagania i okoliczności mogące mieć wpływ na sporządzenie oferty. 

Stosownie  do  art.  16  ustawy  Pzp  z

amawiający  przygotowuje  i  przeprowadza 

postępowanie  o  udzielenie  zamówienia  w  sposób:  1) zapewniający  zachowanie  uczciwej 

konkurencji oraz równe traktowanie wykonawców; 2) przejrzysty; 3) proporcjonalny. 

W świetle powyższych przepisów zamawiający jest zobowiązany uwzględnić w OPZ 

wsz

ystkie  informacje,  które  są  niezbędne  do  sporządzenia  ofert  i  zapewnienia  ich 

porównywalności.  Nie  jest  dopuszczalne  przerzucanie  na  wykonawców  ryzyka  związanego 

z brakiem w OPZ 

informacji, które wpływają na szacowanie oferty, a które zamawiający jest 

lub 

powinien  być  w  stanie  podać.  Jak  Wskazał  Sąd  Apelacyjny  w  Warszawie  w  wyroku 

z 3 grudnia 2019 r., I ACa 266/19: 

wykonawca powinien uwzględnić w ofercie tylko te ryzyka, 

Sygn. akt  KIO 124/23 
 

KIO 168/23 

które  w  okolicznościach  danej  sprawy,  przy  uwzględnieniu  zawodowego  charakteru 

działalności wykonawcy, są możliwe do przewidzenia. Jeżeli inwestor nie opisze przedmiotu 

zamówienia  w  wyczerpujący  sposób,  nie  można  przerzucać  na  wykonawcę  wszelkich 

możliwych ryzyk, jakie mogą zaistnieć przy wykonywaniu przedmiotu umowy. Ocena ryzyka 

powinna  być  możliwa  na  podstawie  opisu  przedmiotu  zamówienia.  Ocena  podniesionych 

w 

rozpoznawanej  sprawie  zarzutów  odnoszących  się  do  opisu  przedmiotu  zamówienia 

powinna być dokonana z uwzględnieniem powyższych zasad. 

Zarzut  dotyczący  zakresu  dokumentów,  do  których  dostarczenia  zobowiązany  będzie 

wykonawca (sygn. akt KIO 124/23) 

Zarzut jest zasadny. 

Iz

ba ustaliła, że w części 2.2 Tomu III SWZ Zamawiający określi zakres dokumentów, 

do  kt

órych  dostarczenia  będzie  zobowiązany  wykonawca,  w  punkcie  12  wskazując,  że 

obowiązek ten obejmuje dostarczenie Zamawiającemu innych dokumentów koniecznych do 

realizacji robót budowlanych. 

W ocenie Izby t

aki sposób opisania obowiązków wykonawcy powoduje, że nie ma on 

dostatecznej 

wiedzy,  jaki  będzie  zakres  niezbędnych  dokumentów.  Zamawiający  natomiast 

mógłby  na  etapie  realizacji  umowy  określać  swoje  oczekiwania  w  tym  zakresie  w  sposób 

niemal  dowolny, 

z  tym  tylko  ograniczeniem,  że  uzna  określony  dokument  za  konieczny  do 

wykonania  zamówienia,  nawet  jeśli  wykonawca  nie  miał  o  nim  wiedzy  przy  sporządzaniu 

oferty i 

nie uwzględnił go przy szacowaniu ceny. 

Biorąc  pod  uwagę,  że  Zamawiający  jest  podmiotem  profesjonalnym  i  najlepiej 

znającym specyfikę i szczególne uwarunkowania zamówienia, którego zamierza udzielić, nie 

powinno stanowić dla niego problemu sprecyzowanie dokumentów, które będą potrzebne do 

zrealizowania  zamówienia.  Potwierdzeniem  tego  fakt,  że  Zamawiający  podczas  rozprawy 

określił,  o  jakiego  rodzaju  dokumenty  może  chodzić,  wskazując,  że  kontrakt  będzie 

realizowany  na  specyficznym  obszarze,  gdzie  występują  szkody  górnicze  i  może  być 

potrzeba  ustalenia  sposobu  ich  zabezpieczenia 

oraz  że  może  wystąpić  też  konieczność 

uzgodnień z Lasami Państwowymi. W tej sytuacji nie można uznać za usprawiedliwione, że 

Zamawia

jący nie określił chociażby w sposób rodzajowy dokumentów, których dostarczenia 

może oczekiwać od wykonawcy. 

Wobec  powyższego,  zaskarżone  postanowienie  OPZ  należało  uznać  –  jako 

nieprecyzyjne  i  ni

ezawierające  wszystkich informacji  niezbędnych  do sporządzenia oferty  – 

za niezgodne z art. 99 ust. 1 w zw. z art. 16 ustawy Pzp. 

Sygn. akt  KIO 124/23 
 

KIO 168/23 

Zarzut dotyczący dokumentacji projektowej zamiennej (sygn. akt KIO 124/23, KIO 168/23) 

Zarzut jest zasadny. 

Izba  ustaliła,  że  zgodnie  z  częścią  4.4.2  pkt  6  i  7  Tomu  III  SWZ  w  obu 

postępowaniach: 

Wykonawca  na  żądanie  Zamawiającego  w  trakcie  realizowania  ww.  zadań  inwestycyjnych 

będzie pełnił nadzór autorski zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa oraz w zakresie: 

…) 

6)  Opracowania  dokumentacji  proj

ektowej  zamiennej  (z  wyłączeniem  branży  srk 

i teletechniki)  w  przypadku  zaistnienia  zmian  istotnych  w  rozumieniu  Prawa  budowlanego 

obejmującego, m.in. następujący zakres: (…) 

7)  Opracowywania  dokumentacji  zamiennych 

(rysunek  i  opis),  które  nie stanowią  istotnego 

odstępstwa od zatwierdzonego projektu lub innych dodatkowych opracowań niezbędnych dla 

realizacji Projektu.  

Zdaniem  Izby 

zaskarżone  postanowienia  OPZ  pozostawiają  Zamawiającemu  zbyt 

szeroki  zakres  możliwości  żądania  dokumentacji  projektowej  zamiennej.  Jak  słusznie 

wskazał  Odwołujący,  przepisy  ustawy  Prawo  budowlane  ani  ustawy  Pzp  nie  określają 

uprawnienia  inwestora 

do  dowolnego  żądania  sporządzenia  dokumentacji  projektowej 

zamiennej przez projektanta sprawującego nadzór autorski nad inwestycją. Stosownie do art. 

20  ust.  1  pkt  4  lit.  b  ustawy  Prawo  budow

lane,  do  obowiązków  projektanta 

należy sprawowanie  nadzoru  autorskiego  na  żądanie  inwestora  lub  organu  administracji 

architektoniczno-budowlanej  w  zakresie uzga

dniania  możliwości  wprowadzenia  rozwiązań 

zamiennych  w  stosunku  do  przewidzianych  w  projekcie,  zgłoszonych  przez  kierownika 

budowy lub inspektora nadzoru inwestorskiego. K

onieczność opracowania dokumentacji nie 

może  więc  wynikać  z  dowolnej  i  uznaniowej  decyzji  inwestora.  Tymczasem  zaskarżone 

postanowienia  OPZ  dają  Zamawiającemu  możliwość  żądania  projektu  zamiennego,  nawet 

w sytuacji, gdy tylko w jego subiektywnym przekonaniu 

będzie to pożądane lub gdy uzna to 

za potrzebne z przyczyn 

leżących po jego stronie.  

Zamawiający  w  postępowaniu  odwoławczym  wyjaśnił,  że  kwestionowane  przez 

Odwołującego  postanowienia  OPZ  dotyczą  konieczności  sporządzenia  dokumentacji 

zamiennej 

w przypadku, gdy dokumentacja pierwotna nie będzie możliwa do zrealizowania. 

Powy

ższe  –  zdaniem  Izby  –  nie  wynika  wprost  z  brzmienia  zaskarżonych  postanowień, 

przyjmując  jednak  nawet  taką  interpretację  wskazać  należy,  że  Zamawiający  nie 

sprecyzował, o jakiego rodzaju niemożliwość chodzi. Nie jest uzasadnione, aby Zamawiający 

mógł żądać projektu zamiennego powołując się na subiektywne stwierdzenie niemożliwości 

zrealizowania projektu pierwotnego czy też na niemożliwość wynikającą z przyczyn leżących 

Sygn. akt  KIO 124/23 
 

KIO 168/23 

po  stro

nie  Zamawiającego.  OPZ  w obecnym  brzmieniu  pozostawia  Zamawiającemu 

niezasadnie  dużą  swobodę  skorzystania  z możliwości  żądania  projektu  zamiennego,  a  dla 

wykonawców skutkuje niepewnością co do zakresu ich zobowiązania, co stoi w sprzeczności 

z art. 99 ust. 1 w zw. z art. 16 ustawy Pzp.  

W  związku  z  powyższym  Izba  nakazała  zmianę  OPZ  poprzez  wskazanie,  że 

warunkiem  żądania  opracowania  dokumentacji  projektowej  zamiennej  będzie  obiektywna 

niemożliwość zrealizowania dokumentacji pierwotnej. 

Zarzut  dotyczący  pozyskiwania  przez  wykonawcę  informacji  niezbędnych  do  realizacji 

zamówienia (sygn. akt KIO 124/23, KIO 168/23) 

Zarzut jest zasadny. 

Izba ustaliła, że zgodnie z częścią 3.1 pkt 3 Tomu III SWZ (w obu postępowaniach): 

Odpowiedzialność  za  wykorzystanie  wszelkich  pozyskanych  Informacji  spoczywa  na 

Wykonawcy, który ponosi ryzyko związane z ich prawidłowym ustaleniem i wykorzystaniem. 

Zamawiający  odpowiada  za  prawidłowość  przekazanych  danych,  które  znajdują  się  w  jego 

zasobach.  Koszty  uzyskania  Informacji  ponosi  Wykonaw

ca,  który  uwzględnił  to  ryzyko 

w swojej Ofercie.  

W 

zaskarżonym 

postanowieniu 

Zamawiający 

przeniósł 

na 

wykonawc

ę 

odpowiedzialność  za  ustalenie  i  wykorzystanie  pozyskanych  informacji  oraz  obciążył  go 

obowiązkiem  poniesienia  kosztów  ich  uzyskania.  O  ile  nałożenie  na  wykonawcę 

odpowiedzialności za wykorzystanie pozyskanych informacji nie powinno budzić wątpliwości 

(będą  to  bowiem  informacje  przekazane  wykonawcy  i  przez  niego  wykorzystywane  do 

realizacji  zamówienia,  zatem  powinien  on  z  nich  w  sposób  prawidłowy  korzystać),  o  tyle 

przerzucenie  na  niego 

odpowiedzialności  za  ustalenie  informacji,  będących  w  znacznej 

mierze  w dysp

ozycji  zamawiającego,  należy  uznać  za  niezasadne.  Obowiązkiem 

Za

mawiającego  jest  takie  opisanie  przedmiotu  zamówienia,  aby  dostarczyć  wykonawcy 

informacji niezbędnych do sporządzenia oferty i realizacji zamówienia. Ponadto, biorąc pod 

uwagę  określoną  w  art.  431  ustawy  Pzp  zasadę  współdziałania  przy  wykonywaniu  umowy 

w 

sprawie  zamówienia  publicznego  należy  stwierdzić,  że  Zamawiający  nie  może  na  etapie 

realizacji  umowy 

przerzucać  na  wykonawców  odpowiedzialności  za  ustalenie  informacji, 

którymi to właśnie Zamawiający dysponuje lub powinien dysponować. 

Co  do  koszt

ów  pozyskania  informacji  Zamawiający  podniósł  podczas  rozprawy,  że 

całościowa  treść  zaskarżonego  postanowienia  wskazuje,  że  wykonawca  nie  będzie 

obciążony kosztami pozyskania informacji od Zamawiającego. W ocenie Izby nie wynika to 

z obecnego  brzmienia  OPZ. 

Ogólne  wskazanie  w  postanowieniach  OPZ,  że  Zamawiający 

zapewnia  współpracę  i  pomoc  w  zakresie  przekazywania  informacji  będących  w  jego 

Sygn. akt  KIO 124/23 
 

KIO 168/23 

posiadaniu,  w  zestawieniu  z 

wyraźnym  obciążeniem  wykonawcy  kosztami  uzyskania 

informacji 

(bez  określenia  żadnych  wyjątków)  może  powodować  po  stronie  wykonawców 

niepewność  w  tym  zakresie.  Nie  ma  natomiast  –  zdaniem  Izby  –  żadnych  wątpliwości,  że 

ob

ciążenie wykonawcy kosztami pozyskania informacji od Zamawiającego byłoby oczywiście 

bezpo

dstawne i stanowiłoby nadużycie.  

W  związku  z  tym  Izba  nakazała  Zamawiającemu  zmianę  OPZ,  poprzez 

wyeliminowanie  odpowiedzialności  wykonawcy  za  prawidłowe  ustalenie  informacji  oraz 

wyraźne  wskazanie,  że  obowiązek  poniesienia  przez  wykonawcę  kosztów  uzyskania 

informacji nie dotyczy informacji uzyskiwanych od Zamawiającego. 

Zarzut  dotyczący  na  temat  na  temat  rozbiórek  i  przystosowania  obiektów  kubaturowych 

(sygn. akt KIO 124/23) 

Zarzut jest niezasadny. 

Izba ustaliła, że zgodnie z częścią 4.3.3 Tomu III SWZ: 

Wykonawca  niezwłocznie  po  podpisaniu  Umowy  rozpocznie  opracowanie  Koncepcji 

Programowo-Prz

estrzennej,  w  której  zostaną  szczegółowo  określone  rozwiązania 

funkcjonalne  w  oparciu o SWZ,  decyzję o  środowiskowych uwarunkowaniach  (o ile została 

uzyskana)  oraz  udostępnioną  przez  Zamawiającego  dokumentację.  W  przypadku,  gdy 

materiały  do  wniosku  o  wydanie  decyzji  o  środowiskowych  uwarunkowaniach  lub/i  decyzji 

zmieniającej  będą  przygotowywane  przez  Wykonawcę,  powinny  zostać  opracowane 

z 

uwzględnieniem Koncepcji Programowo-Przestrzennej. (…) 

Zakres KPP: 

Koncepcja rozbiórek i przystosowania obiektów kubaturowych, obejmująca wytypowanie 

i  adaptację  istniejących  pomieszczeń  oraz  budowę  nowych,  z  uwzględnieniem  potrzeb 

docelowy

ch oraz budowy ekranów akustycznych, ogrodzeń i murów oporowych;  

W  ocenie  Izby

,  w  świetle  przedstawionej  przez  Zamawiającego  argumentacji, 

niewskazanie 

w  OPZ  żądanych  przez  Odwołującego  informacji  można  uznać  za 

usprawiedliwione.  

Zamawiający  wyjaśnił  w  postępowaniu  odwoławczym,  że  posiadane  przez  niego 

dokumenty,  na  moment  o

pracowywania  OPZ,  nie  pokazały  potrzeby  wyburzeń  budynków, 

nie może jednak takiej potrzeby z całą pewnością wykluczyć (np. budowa wiaduktu nad ul. 

Gen.  Waltera  Jankego  czy  też  nad  ul.  Boya-Żeleńskiego  znajdujących  się  w  terenie 

zurbanizowanym,  może  wymusić  konieczność  wyburzeń  w  zależności  od  zaproponowanej 

konstrukcji).  Taka  wiedza  zostanie  pozyskana  na  etapie  Koncepcji  Programowo 

Przestrzennej (KPP), którą ma przygotować wykonawca w ramach prac projektowych. 

Sygn. akt  KIO 124/23 
 

KIO 168/23 

Zauważenia  wymaga,  że  Odwołujący  oczekiwał  wskazania  dokładnych  informacji 

o 

rodzaju, usytuowaniu, ilości i powierzchni obiektów kubaturowych. Zamawiający, w realiach 

przedmiotow

ego  postępowania,  takimi  dokładnymi  informacjami  na  obecnym  etapie  może 

nie  dysponować,  biorąc  pod  uwagę,  że  w  odniesieniu  do  przedmiotowego  zadania  nie 

zostało  opracowane  studium  wykonalności,  a  jedynie  mające  charakter  bardziej  ogólny 

wstępne  studium  planistyczno-prognostyczne,  natomiast  potrzeba  wyburzeń  obiektów 

kubaturowych  może  ujawnić  się  dopiero  po  przedstawieniu  przez  wykonawcę  konkretnych 

rozwiązań  konstrukcyjnych.  Dodatkowo  Zamawiający  wskazywał  też  na  skomplikowany 

charakter 

tego 

zamówienia 

oraz 

przebieg 

inwestycji 

przez 

nieruchomości 

o nieuregulowanym stanie prawnym. 

W  związku  z  tym  niepodanie  dokładnych  informacji  o konkretnych  obiektach 

kubaturowy

ch należy uznać za usprawiedliwione. 

Zarzut 

dotyczący informowania o czasie pobytu lub konsultacji (sygn. akt KIO 124/23) 

Zarzut jest zasadny. 

Izba ust

aliła, że zgodnie z częścią 4.4.2 Tomu III SWZ: 

Podjęcie  czynności  nadzoru  oraz  jego  realizacja  winny  nastąpić  na  podstawie  wezwania 

Zamawiającego, w wyznaczonych terminach:  

na przybycie na wyznaczone przez Zamawiającego miejsce;  

- na dostarczenie rozw

iązania zgłoszonego problemu.  

Wezwanie  może  nastąpić  pisemnie,  mailowo,  telefonicznie  lub  ustnie  z  zastrzeżeniem,  że 

dla  wezwań  telefonicznych  i  ustnych  Zamawiający  w  ciągu  najbliższego  dnia  roboczego 

wystawi potwierdzenie w formie pisemnej lub mailowej.  

Wykonawca  po  otrzymaniu  wezwania,  niezwłocznie,  tj.  w  ciągu  godziny  od  otrzymania 

wezwania,  oceni  ile  ma

ksymalnie  czasu  zajmie  Pobyt  polegający  na  sporządzeniu 

dokumentacji  lub  Konsultacja  i  prześle  informację  w  tym  zakresie  do  Zamawiającego. 

Zamawiający  może  wnieść  zastrzeżenia  do  wskazanego  czasu,  wskazując  ich  powody, 

i 

ustalić  z  Wykonawcą  inny,  krótszy  czas  trwania  danego  Pobytu/Konsultacji.  Strony 

zobowiązują  się  uzgodnić  ten  czas  tego  samego  dnia,  w  którym  zostało  przekazane 

wezwanie.  

Faktyczny  czas  trwania  Pobytu/Konsultacji  zostanie  potwierdzony  w  karcie  pobytu 

Projektanta, z zastrzeżeniem, że nie będzie dłuższy niż uzgodniony uprzednio przez Strony 

maksymalny czas jego trwania. 

Sygn. akt  KIO 124/23 
 

KIO 168/23 

W  dniu  19  stycznia  2023  r.  Zamawiający  dokonał  zmiany  OPZ,  wskazując,  że  na 

zgłoszenia,  które  wpłyną  do  wykonawcy  po  godz.  17.00  wykonawca  zobowiązany  jest 

udzielić odpowiedzi następnego dnia roboczego do godz. 10.00. 

W zaskarżonym postanowieniu OPZ Zamawiający oczekuje, że wykonawca w ciągu 

godziny  od  wezwania  udzieli  informacji  o  szacowanym  czasie  pobytu  lub  konsultacji. 

W ocenie  Izby  jest  to  czas  zdecydowanie  z

byt  krótki,  należy  bowiem  mieć  na  uwadze,  że 

rzetelne  oszacowanie  czasu  pobytu/konsultacji 

wymaga  dokonania  ustaleń  przez  personel 

wykonawcy

, co w ciągu godziny może okazać się niemożliwe. Ponadto – co najistotniejsze – 

niedoszacowanie  tego  czasu 

wpłynie  na  wynagrodzenie  wykonawcy  z  tego  tytułu.  Wbrew 

twierdzeniom  Zamawiającego  prezentowanym  na  rozprawie,  informacja  wykonawcy 

o przewidywanym  czasie  pobytu 

bezpośrednio  przekłada  się  na  jego  wynagrodzenie, 

zgodnie  bowiem  z  OPZ  faktyczny  czas  trwania  Pobytu/Konsultacji  zostanie  potwierdzony 

w 

karcie  pobytu  Projektanta,  z  zastrzeżeniem,  że  nie  będzie  dłuższy  niż  uzgodniony 

uprzednio przez Strony maksymalny czas jego trwania.  

Stanowisko  Zamawiającego  jest  tym  bardziej  trudne  do  zaakceptowania,  że 

w 

sprawie  KIO  168/24  zmienił  tożsame  postanowienia  OPZ  zgodnie  z  żądaniem 

Odwołującego. Zamawiający nie wskazał przy tym na żadną konkretną różnicę między tymi 

dwoma zamówieniami, która usprawiedliwiałaby takie zróżnicowanie stanowiska. 

W  ocenie Izby  udzielenie  informacji  w  następnym  dniu  roboczym  jest  rozwiązaniem 

racjonalnym,  zabezpieczającym  z  jednej  strony  potrzeby  Zamawiającego,  z  drugiej  strony 

dającym wykonawcy możliwość rzetelnego oszacowania czasu pobytu/konsultacji. 

Zarzut dotyczący braku informacji o liczbie nieruchomości, które wymagają przeprowadzenia 

procedury podziału (sygn. akt KIO 124/23) 

Zarzut jest zasadny. 

Izba  ustaliła,  że  wykonawca  zobowiązany  będzie  do  ustalenia  konieczności 

przeprowadzenia  procedury  administracyjnej  podziału  nieruchomości  oraz  określenia,  które 

nierucho

mości  podlegają  podziałowi  wraz  z  oszacowaniem  kosztu  podziału  działek,  co 

wynika z następujących postanowień Tomu III SWZ: 

Część 2.2: 

Celem  rea

lizacji  Umowy  jest  dostarczenie  Zamawiającemu,  w  terminach  określonych 

w Harmonogramie  Rzeczowo-Finansowym,  dokumentacji  projektowej  wraz  z  wymaganymi 

Prawem  opinii,  uzgodnień,  dopuszczeń,  warunków,  decyzji  niezbędnymi  do  zrealizowania 

robót budowlanych oraz świadczenie usług przewidzianych na etapie przetargów i na etapie 

robót budowlanych. 

Sygn. akt  KIO 124/23 
 

KIO 168/23 

Cz

ęść 4.3.1: 

W  zależności  od  przewidywanych  robót  i  ich  zakresu  Projektant  uzyska  niezbędne 

pozwolenia,  uzgodnienia,  opinie  w  tym:  (

…) inne wymagane zezwolenia/opinie/uzgodnienia 

niezbędne dla właściwej realizacji zamówienia  

Część 4.3.6: 

1)  Wykonawca  pozyska dane  dotyczące  granic  dziatek  ewidencyjnych  obszaru  kolejowego 

z PZGiK oraz PKP S.A.;  

2)  Wykonawca  odszuka  oraz  wykona  pomiar  kontrolny  punktów  granicznych  dziatek 

ewidencyjnych obszaru kolejowego;  

3)  Wykonawca  dokona  analizy  porównawczej  zgodności  przebiegu  granic  pozyskanych  ze 

źródeł wymienionych w pkt 1 i 2; 

Załącznik nr 6 do Tomu III OPZ Katalog Pozycji Rozliczeniowych_Projektowanie: 

Wykonawca zobowiązany jest do sprawdzenia i aktualizacji przebiegu granic nieruchomości 

(kod  91.01.004),  a  także  do  sporządzenia  projektów  podziału  nieruchomości  wraz 

z operatem szacunkowym (kod 91 .01.005). 

Odwołujący  podczas  rozprawy  domagał  się  wskazania  szacowanej  liczby 

nier

uchomości  do  podziału,  nie  zaś  określenia  konkretnych  nieruchomości.  Izba  podziela 

stanowisko  Odwołującego,  że  bez  jej  wskazania  trudno  zachować  porównywalność  ofert, 

zwłaszcza  że  usługi  geodezyjne  są  kosztotwórcze  i  czasochłonne.  W  tej  sytuacji 

uwzględnienie  przez  poszczególnych  wykonawców  różnej  liczby  nieruchomości 

wymagaj

ących podziału spowoduje, że oferty będą nieporównywalne oraz może skutkować 

n

iezasadnym zawyżeniem cen ofertowych. 

W  ocenie  Izby  Zamawiający,  znając  uwarunkowania  przedmiotowego  zadania, 

powinien być w stanie oszacować liczbę nieruchomości do podziału, tj. określić ją z pewnym 

prawdopodobieństwem,  na  podstawie  swoich  przewidywań  i  wiedzy,  dla  potrzeb 

porównywalności  ofert.  Odnosząc  się  do  wyrażanych  przez  Zamawiającego  obaw 

o z

awyżenie  wynagrodzenia  wykonawcy  w  sytuacji,  gdy  faktyczna  liczba  nieruchomości, 

które wymagają przeprowadzenia procedury podziału okaże się mniejsza, Izba wskazuje, że 

Zamawiający  ma  możliwość  określić  takie  zasady  ustalenia  wynagrodzenia  wykonawcy, 

które  pozwolą  na  wypłatę  wynagrodzenia  odpowiadającego  faktycznie  wykonanym 

czynnościom związanym z podziałem nieruchomości.  

Zarzut dotyczący waloryzacji wynagrodzenia wykonawcy (sygn. akt KIO 124/23, KIO 168/23) 

Zarzut jest niezasadny. 

Sygn. akt  KIO 124/23 
 

KIO 168/23 

Izba usta

liła, że zgodnie z § 21 ust. 4 Tomu Il SWZ (w obu postępowaniach): 

Wynagrodzenie  miesięczne  Wykonawcy  będzie  korygowane  dla  oddania  wzrostów  lub 

spadków kosztów związanych z realizacją zamówienia, zgodnie z ustępami 2-11 w oparciu 

o 

wskaźnik  cen  towarów  i  usług  konsumpcyjnych  („CPI”)  oraz  przeciętnego  wynagrodzenia 

miesięcznego  brutto  w  sektorze  przedsiębiorstw  –  budowa  inżynierii  lądowej  i  wodnej  („R”) 

publikowane  przez  Prezesa  Głównego  Urzędu  Statystycznego  (zwanego  dalej  „Prezesem 

GUS”)  w  Dziedzinowej  Bazie  Wiedzy.  Wynagrodzenie  należne  Wykonawcy  w  danym 

miesi

ącu  podlegać  będzie  waloryzacji  o  współczynnik  waloryzacyjny  (WGn)  wyliczony 

według wzoru:  

gdzie:  

„

”  jest  mnożnikiem  korygującym,  do  zastosowania  w  stosunku  do  szacunkowej 

umownej wa

rtości pracy wykonanej w okresie „

”; przy czym okresem tym jest miesiąc, jeśli 

nie jest inaczej podane w Umowie;  

„

” jest stałym współczynnikiem o wartości: 0,5 (50%) niepodlegającym korekcie;  

„

” jest stałym współczynnikiem o wartości: 0,3 (30%) niepodlegającym korekcie;  

„

” jest stałym współczynnikiem o wartości 0,20 (20%), niepodlegającymi korekcie;  

symbole  wskaźnika  z  indexem  dolnym  „

”  są  wskaźnikami  kosztu  bieżącego  okresu 

(cenami porównawczymi dla okresu „

”), publikowanymi przez Prezesa GUS w Dziedzinowej 

Bazie Wiedzy obowiązującymi w danym okresie rozliczeniowym;  

symbole  wskaźnika  z  indexem  dolnym  „

”  są  wskaźnikami  kosztu  odniesienia  (cenami 

odni

esienia) na Datę Odniesienia, publikowanymi przez Prezesa.  

Zgodnie z art. 439 ustawy Pzp: 

Umowa,  której  przedmiotem  są roboty  budowlane,  dostawy  lub  usługi,  zawarta  na  okres 

dłuższy  niż  6  miesięcy,  zawiera  postanowienia  dotyczące  zasad  wprowadzania  zmian 

wysokości  wynagrodzenia należnego  wykonawcy  w  przypadku  zmiany  ceny materiałów  lub 

kosztów związanych z realizacją zamówienia. 

2. W umowie określa się: 

poziom  zmiany  ceny  materiałów  lub  kosztów,  o  których  mowa  w  ust.  1,  uprawniający 

strony  umowy  do 

żądania zmiany wynagrodzenia oraz początkowy termin ustalenia zmiany 

wynagrodzenia; 

sposób ustalania zmiany wynagrodzenia: 

Sygn. akt  KIO 124/23 
 

KIO 168/23 

a) 

z  użyciem  odesłania  do  wskaźnika  zmiany  ceny  materiałów  lub  kosztów, 

w 

szczególności  wskaźnika  ogłaszanego  w  komunikacie  Prezesa  Głównego  Urzędu 

Statystycznego lub 

b) przez  wskazanie  innej  podstawy,  w  szczeg

ólności  wykazu  rodzajów  materiałów  lub 

kosztów,  w  przypadku których  zmiana  ceny  uprawnia  strony  umowy  do  żądania  zmiany 

wynagrodzenia; 

sposób  określenia  wpływu  zmiany  ceny  materiałów  lub  kosztów  na  koszt  wykonania 

zamówienia  oraz  określenie  okresów,  w  których  może  następować  zmiana  wynagrodzenia 

wykonawcy; 

4) maksymaln

ą  wartość  zmiany  wynagrodzenia,  jaką  dopuszcza  zamawiający  w  efekcie 

zastosowania postanowień o zasadach wprowadzania zmian wysokości wynagrodzenia. 

W  pierwszej  kolejności  należy  zwrócić  uwagę,  że  Odwołujący  sformułował  żądanie 

polegające  na  wprowadzeniu  do  postanowień  umowy  konkretnej  treści  klauzuli 

waloryzacyjnej,  podczas  gdy  zgodnie  z  art.  554  ust.  6  ustawy  Pzp  Iz

ba  nie  może  nakazać 

zawarcia umowy lub wprowadzenia do umowy postanowienia o o

kreślonej treści. 

Niezależnie  jednak  od  powyższego,  w  ocenie  Izby  postanowienia  dotyczące 

waloryzacji  nie  naruszają  przepisów  prawa,  a  proponowana  przez  Odwołującego  zmiana 

prowad

ziłaby do ukształtowania dla wykonawców zbyt daleko idących uprawnień związanych 

z  wal

oryzacją.  Sam fakt,  że klauzula waloryzacyjna  mogłaby  być  ukształtowana korzystniej 

dla  wykonawcy  nie  oznacza,  że  w  obecnym  brzmieniu  jest  ona  iluzoryczna.  Zaskarżona 

klauzula 

– zdaniem Izby – pozwala wykonawcy określić, jakiej rekompensaty z tytułu wzrostu 

cen może oczekiwać oraz jakie ryzyko z tym związane uwzględnić w ofercie. 

Należy mieć na uwadze, że skoro ustawodawca w art. 439 ust. 2 pkt 4 ustawy Pzp 

nakazał  Zamawiającemu  określenie  progu  waloryzacji  (wskazując  wprost,  że  ma  to  być 

maksymalna 

wartość zmiany  wynagrodzenia,  jaką dopuszcza  zamawiający)  to  oznacza,  że 

Zamawiający został uprawniony do jego limitowania i nie ma obowiązku ustalać waloryzacji 

na tak wysokim poziomie, aby uwzględniała ona ponadstandardową i przekraczającą obecne 

prognozy 

inflację. Klauzula waloryzacyjna ma stanowić gwarancję nie tylko dla wykonawcy, 

ale  też  dla  zamawiającego,  dla  którego  również  koszty  realizacji  zamówienia  muszą  być 

możliwie  przewidywalne  i  który  musi  uwzględniać  potencjalne  zmiany  w  swoim  budżecie. 

Musi być ona więc tak ukształtowana, aby z jednej strony pozwolić zrealizować jej cel, jakim 

jest  urealnienie  wynagrodzenia  wykonawcy  bez  ob

ciążania  go  całkowitym  ryzykiem 

związanym  z  inflacją,  a z drugiej  strony  musi  uwzględniać  możliwości  finansowe 

zamawiającego  i  konieczność  przewidywalności  kosztów,  jakie  będzie  musiał  ponieść. 

Gdyby  klauzula  waloryzacyjna  miała  stuprocentowo  chronić  wykonawcę  przed  ryzykiem 

Sygn. akt  KIO 124/23 
 

KIO 168/23 

wz

rostu kosztów realizacji zamówienia, dając podstawę do rekompensaty równej w każdym 

przypadku  temu  wzrostowi,  to  ustawodawca  nie 

uprawniłaby  zamawiającego  do  określenia 

maksymalnego progu waloryzacji

, jaką zamawiający dopuszcza. 

W  związku  z  powyższym  należy  stwierdzić,  że Zamawiający  nie naruszył  przepisów 

prawa  ustala

jąc  wartości  stałych  współczynników  oraz  limit  procentowy  waloryzacji 

wynagrodzenia.  Jakkolwiek  zasady  te  nie 

zapewniają  wykonawcy  zrekompensowania 

wzrostu  kosztów  realizacji  zamówienia  w  pełnym  zakresie,  to  nie  sposób  uznać  je  za 

iluzoryczne. 

Bez  wątpienia  pozwolą  one  urealnić  wynagrodzenie  wykonawcy  w  przypadku 

wzrostu kosztów wykonania zamówienia. 

Dodatkowo  zauważenia  wymaga,  że  –  jak  słusznie  wskazał  Zamawiający  –  88% 

wynagrodzenia  wykonawcy  zostanie  wypłacone  w  fazie  I  (32  miesiące),  natomiast  na  56-

miesięczny okres fazy II przypada tylko 12% wartości umowy. Zatem perspektywa czasowa 

w 

odniesieniu  do  zdecydowanej  większości  wynagrodzenia  nie  jest  tak  odległa,  jak  to 

wskazywał Odwołujący.  

Ponadto, 

Odwołujący nie wskazał, w jaki sposób obecna i przewidywana w kolejnych 

latach  sytuacja  gospodarcz

a  może  przełożyć  się  na  koszty  tego  konkretnego  zamówienia, 

z 

uwzględnieniem  jego  specyfiki  i  głównych  czynników  kosztotwórczych.  Jednocześnie 

sformułował żądanie ponad dwukrotnego zwiększenia współczynnika b odnoszącego się do 

wzrostu 

cen  towarów  i  usług,  podczas  gdy  najistotniejszym  elementem  kosztotwórczym 

w 

usługach  projektowych  są  koszty  osobowe  i  to  wzrost  tych  właśnie  kosztów  mógłby 

najistotniej przełożyć się na koszty wykonania zamówienia.  

O

dwołujący  wskazał  podczas  rozprawy,  że  w  przedmiotowym  zarzucie  chodzi 

o 

sytuację, kiedy koszty realizacji zamówienia wzrosną tak bardzo, że waloryzacja określona 

przez  Zamawiającego  będzie  zbyt  niska,  np.  gdy  wystąpi  inflacja  40%.  W  ocenie  Izby 

okoliczność  taka  jest  na  tyle  nieprawdopodobna,  że  w  razie  jej  zaistnienia  zastosowanie 

znalazłaby przewidziana w art. 357(1) Kc klauzula rebus sic stantibus, zgodnie z którą jeżeli 

z  powodu  nadzwyczajnej  zmiany  stosunków  spełnienie  świadczenia  byłoby  połączone 

z 

nadmiernymi  trudnościami  albo  groziłoby  jednej  ze  stron  rażącą  stratą,  czego  strony  nie 

przewidywały  przy  zawarciu  umowy,  sąd  może  po  rozważeniu  interesów  stron,  zgodnie 

z 

zasadami współżycia społecznego, oznaczyć sposób wykonania zobowiązania, wysokość 

świadczenia  lub  nawet  orzec  o  rozwiązaniu  umowy.  Zdaniem  Izby  to  właśnie  ten  przepis 

znajduje  zastosowanie  w  sytuacjach 

całkowicie  nieprzewidywalnych,  nie  zaś  –  jak 

wskazywał Odwołujący – klauzule waloryzacyjne wymagane ustawą Pzp. 

Sygn. akt  KIO 124/23 
 

KIO 168/23 

O  kosztach  postępowania  odwoławczego  orzeczono  na podstawie  art.  557,  art.  574 

i 

art.  575  ustawy  z  11  września  2019  r.  Prawo  zamówień  publicznych  oraz  w  oparciu 

o 

przepisy § 5 pkt 1 i 2 lit. b oraz § 7 ust.  2 pkt 1 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów 

z dnia  30  grudnia  2020  r.  w 

sprawie  szczegółowych  rodzajów  kosztów  postępowania 

odwoławczego, ich rozliczania oraz wysokości i sposobu pobierania wpisu od odwołania (Dz. 

U. z 2020 r. poz. 2437). 

W  sprawie  o  sygn.  akt  KIO  124/23 

Izba,  stosownie  do  wyniku  postępowania, 

obciążyła kosztami postępowania Zamawiającego w części 5/7 i Odwołującego w części 2/7, 

biorąc  pod  uwagę  liczbę  zarzutów  uznanych  za  zasadne.  Na  koszty  postępowania 

odwoławczego  składał  się  wpis  uiszczony  przez  Odwołującego  w  wysokości  15.000,00  zł 

oraz  koszty  poniesio

ne  przez  Odwołującego  z  tytułu  zastępstwa  przed  Izbą  w  kwocie 

3.600,00  zł.  Odwołujący  poniósł  dotychczas  koszty  postępowania  odwoławczego 

w 

wysokości  18.600  zł,  natomiast  odpowiada  za  nie  do  wysokości  5.314  zł  (18.600  x  2/7). 

Wobec powyższego Izba zasądziła od Zamawiającego na rzecz Odwołującego kwotę 13.286 

zł,  stanowiącą  różnicę  pomiędzy  kosztami  poniesionymi  dotychczas  przez  Odwołującego 

a kosztami p

ostępowania, za jakie odpowiada w świetle jego wyniku. 

W  sprawie  o  sygn.  akt  KIO  168/23 

Izba,  stosownie  do  wyniku  postępowania, 

obciążyła kosztami postępowania Zamawiającego w części 2/3 i Odwołującego w części 1/3, 

biorąc  pod  uwagę  liczbę  zarzutów  uznanych  za  zasadne.  Na  koszty  postępowania 

odwoławczego  składał  się  wpis  uiszczony  przez  Odwołującego  w  wysokości  15.000,00  zł 

oraz  koszty  poniesio

ne  przez  Odwołującego  z  tytułu  zastępstwa  przed  Izbą  w  kwocie 

3.600,00  zł.  Odwołujący  poniósł  dotychczas  koszty  postępowania  odwoławczego 

w 

wysokości  18.600  zł,  natomiast  odpowiada  za  nie  do  wysokości  6.200  zł  (18.600  x  1/3). 

Wobec powyższego Izba zasądziła od Zamawiającego na rzecz Odwołującego kwotę 12.400 

zł,  stanowiącą  różnicę  pomiędzy  kosztami  poniesionymi  dotychczas  przez  Odwołującego 

a kosztami p

ostępowania, za jakie odpowiada w świetle jego wyniku. 

Sygn. akt  KIO 124/23 
 

KIO 168/23 

Wobec powyższego orzeczono, jak w sentencji. 

Przewodniczący: 

…………………… 

……………………