Sygn. akt: KIO 179/23
WYROK
z dnia 8 lutego 2023 r.
Krajowa Izba Odwoławcza - w składzie:
Przewodniczący: Aleksandra Patyk
Protokolant:
Tomasz Skowroński
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 3 lutego 2023 r.
w Warszawie odwołania wniesionego
do Prezesa Krajowej Iz
by Odwoławczej w dniu 20 stycznia 2023 r. przez wykonawcę
ZULRIK Sp. z o.o. z siedzibą w Bytowie w postępowaniu prowadzonym przez Skarb
Państwa – Państwowe Gospodarstwo Leśne Lasy Państwowe Nadleśnictwo Dretyń
orzeka:
1. Oddala od
wołanie.
Kosztami postępowania obciąża Odwołującego i:
.1. zalicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 15 000 zł 00 gr
słownie: piętnaście tysięcy złotych zero groszy) uiszczoną przez Odwołującego
tytułem wpisu od odwołania;
zasądza od Odwołującego na rzecz Zamawiającego kwotę 4 946 zł 91 gr (słownie:
cztery tysiące dziewięćset czterdzieści sześć złotych dziewięćdziesiąt jeden groszy)
stanowiącą uzasadnione koszty strony poniesione z tytułu wynagrodzenia
pełnomocnika, dojazdu oraz noclegu.
Stosownie do art. 579 ust. 1 i 580 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 11 września 2019 r. Prawo
zamówień publicznych (t.j. Dz. U. z 2021 r., poz. 1129 z późń. zm.) na niniejszy wyrok -
w terminie 14 dni od dnia jego doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa
Krajowej Izby Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Warszawie.
Przewodniczący: ……………………………..
Sygn. akt: KIO 179/23
U z a s a d n i e n i e
Zamawiający – Skarb Państwa – Państwowe Gospodarstwo Leśne Lasy Państwowe
Nadleśnictwo Dretyń [dalej „Zamawiający”] prowadzi postępowanie o udzielenie zamówienia
w trybie przetargu nieograniczonego na
wykonywanie usług z zakresu gospodarki leśnej na
terenie Nadleśnictwa Dretyń w 2023 roku (znak postępowania: Z.270.05.2022).
Ogłoszenie o zamówieniu zostało opublikowane w Dzienniku Urzędowym Unii
Europejskiej w dniu
19 października 2022 r. pod numerem nr 2022/S 202-575462.
W dniu 20 stycznia 2023 r. wykonawca
ZULRIK Sp. z o.o. z siedzibą w Bytowie [dalej
„Odwołujący”] wniósł odwołanie zarzucając Zamawiającemu naruszenie:
1. W zakresie Pakietu II -
Leśnictwo: Tursko i Dretyń,
od niezgodnej z przepisami ustawy Pzp czynności Zamawiającego, polegającej na
bezpodstawnym odrzuceniu oferty ZULRIK Sp. z o.o., ul. Konwaliowa 2 lok. 11/G, 77
–100
By
tów na podstawie art. 226 ust. 1 pkt 2 lit. b, oraz
zaniechanie
przez
Zamawiającego
dokonania
czynności
w
postępowaniu
o udzielenie zamówienia, do której zamawiający był obowiązany na podstawie ustawy Pzp,
tj. b
rak wezwania wykonawcy do złożenia wyjaśnień na podstawie art. 128 ust. 4, w zakresie
Pakietu II, tj. warunku udziału w postępowaniu dotyczącego dysponowania odpowiednimi
osobami do realizacji zamówienia przez Wykonawcę,
- od niezgodnej z przepisami ustaw
y Pzp czynności Zamawiającego, polegającej na
bezpodstawnym zatrzymaniu wadium Wykon
awcy i tym samym błędnym zastosowaniu
art. 98 ust. 6 pkt 1 ustawy Pzp, pismem z dnia 10 stycznia 2023 r.
2. W zakresie Pakietu III -
Leśnictwo: Kowalewice i Okunino:
- od niezgodnej z przepisami ustawy Pzp czynno
ści Zamawiającego, polegającej na
odrzuceniu oferty ZULRIK Sp. z o.o. na podstawie art. 226 ust. 1 pkt 2 lit. b poprzez
bezpodstawne uznanie, że Wykonawca nie spełnia warunku udziału w postępowaniu
w sposób zgodny z przygotowaną przez Zamawiającego i opublikowaną Specyfikacją
Warunków Zamówienia,
od niezgodnej z przepisami ustawy Pzp czynności Zamawiającego, polegającej na
całkowicie bezpodstawnym zatrzymaniu wadium Wykonawcy i tym samym błędnym
zastosowaniu art. 98 ust. 6 pkt 1 ustawy Pzp, pismem z dnia 10 stycznia 2023 r.
Wobec w
w. zarzutów Odwołujący wniósł o uwzględnienie odwołania i zgodnie
z art. 554 ust. 3 ustawy Pzp:
W zakresie części II:
unieważnienie czynności Zamawiającego w zakresie odrzucenia oferty Wykonawcy oraz
zatrzymania wniesione
go przez Wykonawcę wadium,
W zakresie części III:
unieważnienie czynności Zamawiającego w zakresie odrzucenia oferty Wykonawcy oraz
zatrzymania wn
iesionego przez Wykonawcę wadium.
Jednocześnie Odwołujący wniósł o obciążenie Zamawiającego kosztami
pos
tępowania odwoławczego.
Uzasadnienie zarzutów w zakresie Pakietu II:
Odwołujący przywołał brzmienie warunku dotyczącego potencjału kadrowego
w zakresie Pakietu II oraz wskazał, że w złożonym wraz z ofertą JEDZ Wykonawca wskazał,
że dysponuje następującymi osobami: „1.1. osoby - szkolenie dopuszczające do pracy
pilarką, 2. 2 osoby - ukończone szkolenie w zakresie pracy ze środkami chemicznymi,
3.koordynator posiada wykształcenie leśne”. Wykonawca nie spodziewał się bowiem, że
Zamawiający będzie wymagał określenia osób skierowanych do realizacji zamówienia już na
etapie JED
Za składanego wraz z ofertą, skoro i tak musi zweryfikować dokument
podmiotowy taki jak np. wykaz osób na dalszym etapie. Wykonawca sugerował się
informacją, że osoby, które wskazuje mogą się zmienić jeżeli będą spełniały warunki
wymagane przez Zamawiającego. Tym samym pismem z dnia 15.12.2022 r. Zamawiający
zasadnie (zgodnie ze sporządzonym przez Zamawiającego SWZ) wezwał Wykonawcę do
uzupełnienia JEDZ-a.
Zamawiający wskazał zatem na konieczność uzupełnienia przez Wykonawcę
informacji zawartych w złożonym JEDZ-u o imiona i nazwiska, zakres wykonywanych przez
wskazane osoby czynności oraz podstawy dysponowania tymi osobami.
Wykonawca i podmiot udostępniający zasoby uzupełnili więc informacje wymagane
przez Zamawiającego w JEDZ w terminie wyznaczonym przez Zamawiającego, podając
dwie osoby o takim samym imieniu i nazwisku (tymi osobami jest Pani A. B.
(żona Pana K.
B. oraz Pani A. B. - kuzynka Pana K. B.
). Zamawiający w swym wnioskowaniu
(prawdopodobnie) zignorował fakt, że mogą istnieć dwie osoby o takim samym nazwisku,
tym samym dokonując uchybienia poprzez brak wezwania Wykonawcy ZULRIK Sp. z o.o. do
złożenia wyjaśnień - czy Pani A. B. jest w istocie tą samą osobą. Stan faktyczny jest taki, że
istnieją dwie osoby o takim nazwisku i te osoby Wykonawca wskazał w JEDZ, a zatem
wykazał spełnienie warunku udziału w postępowaniu, a odrzucenie było bezzasadne i
bezpodstawne. Wykonawc
a nie może ponosić ujemnych konsekwencji faktu, że istnieją dwie
osoby o takim samym imieniu
i nazwisku, a Zamawiający nie ma podstawy, by ograniczać
możliwość Wykonawcy do dysponowania osobami, które tak samo się nazywają, tym
bardziej, że takie obostrzenie nie było wskazane w SWZ, choć nawet gdyby było - byłoby
nieuzasadnione.
Ponadt
o w zakresie dysponowania Wykonawca wskazał, że Pan P. P. będzie
zatrudniony na podstawie umowy o pracę, podobnie Pani A. B. skierowana do realizacji
zamówienia w zakresie pracy ze środkami chemicznymi (kuzynka). W zakresie Pana K. B. i
jego małżonki A. B. (również skierowanej przez wykonawcę do pracy ze środkami
chemicznymi). Obie osoby są wskazane w dokumentach KRS stąd mamy do czynienia z
dysponowaniem bezpośrednim. Oboje tworzą także spółkę cywilną, która jest podmiotem
udostępniającym zasoby, co zostało wykazane w JEDZach i również było Zamawiającemu
wiadome ze złożonych dokumentów. Zamawiający dokumentami dysponował, co nie zmienia
faktu, że również mógł dopytać o swoje wątpliwości w tym zakresie. Gdyby Wykonawca nie
chciał zaoferować dwóch osób o imieniu A. B., a jedną, wskazywałby ją tylko w jednym
JEDZu. Zamawiający nie miał więc podstaw by uznać bezspornie, że jest to jedna i ta sama
osoba oraz, że Wykonawca warunku nie spełnia. Tym bardziej, że JEDZ jest gotowym
formularzem i Zamawiający nigdzie nie określił, że ustanawia jedynie słuszny sposób
uzupełniania formularza JEDZ przez Wykonawcę i podmiot trzeci, którego niezastosowanie
będzie skutkowało odrzuceniem wykonawcy - gdzie ponownie Odwołujący pragnie
podkreślić, że został odrzucony na etapie JEDZa, a nie podmiotowych środków
dowodowych.
Jak Zamawiający trafnie wskazał, nie ma prawa wezwać wykonawcy dwukrotnie do
uzupełnienia tego samego dokumentu. Wykonawca nie podważa tego faktu. W istniejącym
stanie faktycznym Zamawiający nie miał jednak przesłanki do ponownego uzupełniania
dokumentu JEDZ, a jedynie do wezwania wykonawcy do złożenia wyjaśnień dlaczego
Wykonawca dysponuje dwiema osobami o takich samych danych personalnych tj. imieniu
i nazw
isku. Tym samym Zamawiający dopuścił się uchybienia poprzez zaniechanie przez
Zamawiającego dokonania czynności w postępowaniu o udzielenie zamówienia, do której
Zamawiający był obowiązany na podstawie art. 513 pkt 2 ustawy Pzp.
W postawie Zamawiającego Wykonawca nie doszukuje się złej wiary, nie sposób
jednak nie wywnioskować, że Zamawiający oparł się o z góry przyjęte założenia na temat
spełniania (a raczej nie spełniania) przez Wykonawcę warunku i pominął pochopnie
czynności, do których uprawnia i zobowiązuje go ustawa PZP wyposażona w mechanizmy
mające na celu eliminację tego rodzaju nieporozumień. Pisemne wyjaśnienie wykonawcy
odpowiadające na konkretnie zadane przez Zamawiającego pytania rozwiałoby wszelkie
niejasności co do intencji wykonawcy.
Wadium
– część II:
Wykonawca wraz z ofertą złożył gwarancję opiewającą na wymaganą przez
Zamawiającego kwotę 37.000 zł. Mając na uwadze powyższą argumentację, która podważa
podstaw
ę dla Zamawiającego do zatrzymania wadium, na której oparł się w piśmie
o zatrzym
aniu wadium z dnia 10.01.2023 r. Uzasadniał, że ze stanowiska Zamawiającego
zawartego w ww. piśmie wynika, że podstawą zatrzymania wadium, było uchybienie samego
Zamawiającego. Stąd zarzut Wykonawcy jest w pełni zasadny. Nawet gdyby uznać, że
Wykonawca się myli, odmienna interpretacja i nieporozumienie nie stanowią zawinionego
i celowego działania po stronie Wykonawcy. Mając na uwadze pozostałe warunki, które
wykonawca spełnił bez zarzutu trudno uznać, iż działania Wykonawcy uzasadniają
dokonanie przysporz
enia przez Zamawiającego w wysokości 37.000,00 zł (a po dodaniu
wadium z części III, które Zamawiający również sobie zatrzymał 72.000,00 zł).
Odwołujący przywołał fragment komentarza J. E. Nowickiego i wskazał, że autor
komentarza do ustawy Pzp przychyla się do stanowiska spójnego z pozostałymi przepisami
ustawy, że w niniejszym stanie faktycznym zatrzymanie wadium nie jest tak oczywiste
i autorytarne jak postuluje w swoim p
iśmie do Wykonawcy Zamawiający. Tym bardziej, że
instytucja wadium ma na celu uniknięcie przypadku, w którym Wykonawca uchyla się od
zawarcia umowy o zamówienie publiczne, a Wykonawca składa odwołanie by umowę
zawrzeć i zamówienie zrealizować. Zamawiający nie może czynić sobie z samowolnej
interpretacji przepisów ustawy PZP źródła dochodu. Wykonawca złożył dokumenty,
a zamawiający pochopnie go odrzucił zatrzymując jednocześnie wadium z powodu własnego
niezrozumienia intencji wykonawcy. Akceptując takie działanie Zamawiającego może dojść
do rozwoju nieodpowiednich praktyk względem wnoszonego przez Wykonawców wadium,
a w konsekwencji spowodować niechęć niezależnych wykonawców do składania ofert
w postępowaniach o udzielenie zamówienia publicznego - z obawy przed frywolnymi
interpretac
jami
Zamawiającego.
W
niniejszym
stanie
faktycznym
interpretacja
Zamawiającego nie jest zasadna pod żadnym względem, stąd Wykonawca podnosi, że
zatrzymanie jego wadium było działaniem nadmiernym i nieuzasadnionym w świetle
przedmiotowego stanu faktycznego
i przepisów ustawy Pzp.
Uzasadnienie zarzutów w zakresie Pakietu III:
Odwołujący przywołał brzmienie warunku dotyczącego potencjału kadrowego
w zakresie Pakietu III oraz wskazał, że faktem jest, że wykonawca został wezwany do
uzupełnienia oświadczenia JEDZ pismem z dnia 02.12.2022 r. celem potwierdzenia
spełniania ww. warunku udziału w postępowaniu. Zamawiający wezwał wskazał, że JEDZ
należy uzupełnić o opis doświadczenia. Odwołujący uzupełnił wymagane informacje
w sposób należyty tj. wskazał, że wykonał na rzecz Nadleśnictwa Bytów prace z zakresu
gospodarki leśnej o kwocie powyżej 967 tys. zł brutto na łączną kwotę 1.537.575,46 zł, w tym
(…).
Wykonawca zgodnie z warunkiem zatem przedstawił zrealizowanie na podstawie
większej ilości umów (co jest zgodne z treścią warunku określonego w SWZ) usługi
z zakresu gospodarki leśnej o łącznej wartości nie mniejszej niż 967.000,00 zł brutto
polegające na wykonywaniu prac obejmujących pozyskanie i zrywkę drewna oraz
zagospodarowanie lasu.
Łączna wartość prac wyniosła więcej niż 967 tys. zł co przyznał
sam zamawiający w uzasadnieniu odrzucenia oferty Wykonawcy. Odwołujący podkreślał, że
Zamawiający nie neguje faktu wykonania prac z zakresu zagospodarowania lasu, a jedynie
fakt, że usługa zagospodarowania nie była wykonywana na podstawie jednej umowy wraz
z usługami z zakresu pozyskiwania i zrywki drewna, co ma kluczowe znaczenie dla
bezzasadności odrzucenia oferty wykonawcy. Treść samego warunku dopuszcza bowiem
spełnienie go przez Wykonawców na podstawie „większej ilości umów”. Zamawiający nigdzie
nie wskazał, że usługi pozyskiwania, zrywki i zagospodarowania lasu mają być wykonane
wyłącznie na podstawie jednej umowy, co więcej sam podkreślił w treści warunku, że uzna
go za spełniony jeżeli wykonawca zrealizuje go na podstawie większej ilości umów. Tym
samym odrzucenie ofer
ty Odwołującego jawi się jako całkowicie bezzasadne i spełniające
zarzut określony w art. 513 pkt 1 ustawy Pzp.
Wadium
– część III:
Wykonawca wraz z ofertą złożył gwarancję opiewającą na wymaganą przez
Zamawiaj
ącego kwotę 35.000,00 zł. Mając na uwadze powyższą argumentację, która
podważa podstawę dla Zamawiającego do zatrzymania wadium na której oparł się w piśmie
o zatrzymaniu wadium z dnia 10.01.2023 r. W przytoczonym uza
sadnieniu Zamawiającego
wyraźnie widać zatem, że podstawą zatrzymania wadium, było uchybienie samego
Zamawiającego. Stąd zarzut Wykonawcy jest w pełni zasadny. Nawet odmienna
interpretacja nie stanowią zawinionego i celowego działania po stronie Wykonawcy. Mając
na uwadze pozostałe warunki, które wykonawca spełnił bez zarzutu trudno uznać, iż
działania Wykonawcy uzasadniają dokonanie przysporzenia przez Zamawiającego
w wys
okości 35.000,00 zł (a po dodaniu wadium z części II, które Zamawiający również
sobie
zatrzymał 72.000,00 zł).
Uzasadniając bezprawność zatrzymania wadium przez Zamawiającego w obu
częściach, zwanych w niniejszym postępowaniu „Pakietami” II i III Odwołujący pragnie
pochylić się nad specyfiką i celem instytucji jaką jest wadium. Zgodnie z komentarzem do
ustawy PZP „Prawo zamówień publicznych nie podaje definicji wadium. Wskazane jest więc
dla określenia istoty tej instytucji posłużenie się definicją zawartą w art. 704 § 1 k.c., gdzie za
wadium uznaje się sumę pieniężną lub odpowiednie zabezpieczenie zapłaty tej sumy,
wnoszone pod rygorem niedopuszczenia do uczestnictwa w przetargu lub aukcji. Funkcje
wadium to stworzenie bariery finansowej zapewniającej przystąpienie do przetargu jedynie
osób zainteresowanych oraz zapewnienie odszkodowania zastrzeżonego na wypadek
uchylania się przez wybrany w przetargu podmiot od zawarcia umowy. Wadium
w zamówieniach publicznych w pewnym stopniu ma również zapobiegać niedozwolonym
próbom wpływu na wynik postępowania przez zaniechanie przedstawienia dokumentów
wymaganych po złożeniu oferty od wykonawcy, którego oferta została najwyżej oceniona.
Rola wadium kończy się w momencie zawarcia umowy.” Tym samym celem wadium nie jest
możliwość wzbogacenia się przez Zamawiającego kosztem nieostrożnego, czy
nieodwołującego się od odrzucenia oferty Wykonawcy, a zabezpieczenie postępowania
w taki sposób, by nie uchylał się od zawarcia umowy.
W zakresie podstaw odrzucenia na jakich oparł się Zamawiający w obu częściach
Odwołujący przytoczył ugruntowane i konsekwentnie potwierdzane stanowisko
w orzecznictwie KIO zmierzające do unikania samowolnych i autorytarnych interpretacji
Zamawiającego w zakresie zapisów SWZ, czy tym bardziej przepisów ustawy Pzp, iż
„Wszelkie niezgodności treści specyfikacji istotnych warunków zamówienia należy
rozpatrywać na korzyść wykonawców”. W wyroku z dnia 18 marca 2015 r., III Ca 70/15, Sąd
Okręgowy w Nowym Sączu zwrócił uwagę, że „Zapisy w SIWZ (...) muszą mieć charakter
precyzyjny i jednoznaczny, a wątpliwości powstałe na tym tle muszą być rozstrzygane na
korzyść wykonawcy. Obowiązek takiego formułowania i tłumaczenia ma na celu realizację
zasady uczciwej konkurencji i równego traktowania wszystkich wykonawców
przystępujących do przetargu”. Podobnie orzekła Krajowa Izba Odwoławcza w wyroku z dnia
11 sierpnia 2014 r., KIO 1557/14 oraz w wyroku z dnia 7 października 2013 r., KIO 2260/13.
Odwołujący wskazał, że w wyroku z dnia 9 stycznia 2018 r., KIO 2712/17, Krajowa Izba
Odwoławcza zwróciła uwagę, że przy dokonywaniu oceny prawidłowości - zgodności
złożonej przez wykonawcę oferty z wymaganiami Zamawiającego, podstawowe znaczenie
ma wykładnia językowa. Jest to konieczne z uwagi na formalizm postępowania o udzielenie
zamówienia publicznego oraz potrzebę zagwarantowania równego traktowania
wykonawców.
Zamawiający w odpowiedzi na odwołanie z dnia 1 lutego 2023 r. wniósł o:
1. o odrzucenie odwołania na podstawie art. 528 pkt 2 ustawy Pzp jako, że zostało wniesione
przez podmiot nieuprawniony (Odwołujący nie ma interesu w uzyskaniu zamówienia);
2. alte
rnatywnie do wniosku sformułowanego w pkt 1, o oddalenie odwołania w całości;
3. przeprowadzenie dowodów z dokumentów wskazanych w treści uzasadnienia odpowiedzi
na odwołanie na okoliczności (fakty) tam wskazane;
4. zasądzenie na rzecz Zamawiającego od Odwołującego kosztów postępowania
odwoławczego, w tym kosztów zastępstwa procesowego wraz z kosztami dojazdu na
rozprawę - według spisu kosztów przedłożonego na posiedzeniu lub rozprawie.
Zamawiający przedstawił stan faktyczny sprawy, argumentację prawną
i
faktyczną odnoszącą się do zarzutów odwołania oraz uzasadnienie wniosków, o których
mowa w punkcie 1 i 2 powyżej.
Po przeprowadzeniu rozprawy z udziałem Stron postępowania odwoławczego,
na podstawie zebranego materiału w sprawie oraz oświadczeń i stanowisk Stron,
Krajowa Izba Odwoławcza ustaliła i zważyła, co następuje:
Na wstępie Izba ustaliła, że nie została wypełniona żadna z przesłanek, o których
stanowi art. 528
ustawy Pzp, skutkujących odrzuceniem odwołania.
Oddaleniu podlegał wniosek Zamawiającego o odrzucenie odwołania na podstawie
art. 528 pkt 2 ustawy Pzp.
Powyższy wniosek Zamawiający uzasadniał tym, że Odwołujący
utracił status wykonawcy, bowiem Odwołujący poprzez wykorzystanie środków ochrony
prawnej przewidzianych w Pzp dochodzi tylko i wyłącznie unieważnienia czynności
odrzucenia jego oferty i zat
rzymania wadium, ponieważ zakresem zaskarżenia nie została
objęta żadna inna czynność lub zaniechanie Zamawiającego (w tym unieważnienie
postępowania
w
zakresie
Pakietu
II
czy
wybór
oferty
najkorzystniejszej
w zakresie Pakietu III). Zdaniem Zamawiającego niezależnie od sposobu rozstrzygnięcia
postępowania odwoławczego, Odwołującemu nie zostanie przywrócony status wykonawcy,
który może uzyskać zamówienia objęte Postępowaniem, zatem nie ma i nie będzie miał
interesu w uzyskaniu zamówienia. W konsekwencji odwołanie powinno zostać oddalone,
ewentualnie odrzucone, bowiem brak interesu we wniesieniu odwołania związany z utratą
statusu wykonawcy w danym postępowaniu skutkować powinien odrzuceniem odwołania
jako wniesionego przez podmiot nieuprawniony.
Zgodnie z art. 528 pkt 2 ustawy Pzp,
Izba odrzuca odwołanie, jeżeli stwierdzi, że
odwołanie zostało wniesione przez podmiot nieuprawniony.
Odnosząc się do wniosku o odrzucenie odwołania Izba wskazuje, iż podziela
domi
nujący w orzecznictwie pogląd, że ewentualny brak interesu, nie stanowi podstawy
odrzucenia odwołania, o której mowa w art. 528 pkt 2 ustawy Pzp, ale stanowi podstawę do
oddalenia odwołania. Przesłanka dotycząca interesu w uzyskaniu zamówienia ma charakter
materialnoprawny i podlega badaniu na rozprawie. Jej spełnienie stanowi podstawę do
dalszej, merytorycznej oceny zarzutów. Ewentualne zaprzeczenie naruszenia interesu
wykonawcy w uzyskaniu danego zamówienia może prowadzić do oddalenia odwołania, a nie
jeg
o odrzucenia bez merytorycznego rozpoznania zarzutów (tak KIO w wyroku z dnia 27
lipca 2020 r. sygn. akt: KIO 1356/20).
Izba nie podzieliła również oceny Zamawiającego jakoby Odwołujący nie posiadał
interesu
w uzyskaniu zamówienia oraz możliwości poniesienia szkody w związku
z ewentualnym naruszeniem przez Zama
wiającego przepisów ustawy Pzp.
Stosownie do art. 505 ust. 1 ustawy Pzp, środki ochrony prawnej określone
w niniejszym dziale przysługują wykonawcy, uczestnikowi konkursu oraz innemu
podmiotowi, je
żeli ma lub miał interes w uzyskaniu zamówienia lub nagrody w konkursie oraz
poniósł lub może ponieść szkodę w wyniku naruszenia przez zamawiającego przepisów
ustawy.
Bezspornym jest, że Zamawiający odrzucił ofertę Odwołującego w Pakiecie II oraz
Pakiecie II
I niniejszego postępowania oraz zatrzymał wadium Wykonawcy wniesione w tych
Pakietach. W ocenie Izby nie budzi wątpliwości, iż w wyniku naruszenia przepisów, których
naruszenie Odwołujący zarzuca Zamawiającemu we wniesionym odwołaniu Wykonawca
mia
ł interes w uzyskaniu zamówienia oraz mógł ponieść szkodę. Wskazać należy, iż oferta
Odwołującego została odrzucona w Pakiecie II, który unieważniono na podstawie
art. 255 pkt 3 ustawy Pzp, bowiem cena oferty pozostałej w postępowaniu przekraczała
budżet Zamawiającego, którego Zamawiający nie mógł zwiększyć. Jednocześnie niesporne
było, że cena odrzuconej oferty Odwołującego mieściła się w kwocie, jaką Zamawiający
zamierza
ł przeznaczyć na sfinansowanie zamówienia w Pakiecie II. Tym samym
w przypadku potwi
erdzenia się zarzutu dotyczącego odrzucenia oferty Odwołującego,
wzruszeniu podlegałaby jednocześnie czynność unieważnienia Pakietu II, która stanowiła
wyłącznie konsekwencję decyzji o odrzuceniu oferty Odwołującego.
Podobnie rzecz ma się w przypadku Pakietu III, w którym oferta Odwołującego
została odrzucona oraz dokonano wyboru oferty wykonawcy S. B. prowadzący działalność
gospodarczą pod firmą: „S. B. Zakład Usługowo – Handlowy”. Jednocześnie jak wynika z
dokument
acji postępowania oferta Odwołującego była korzystniejsza (tańsza) w świetle
ustanowionego
kryterium
oceny
ofert
niż
oferta
wybrana.
W sytuacji zatem potwierdzenia się zarzutu dotyczącego odrzucenia oferty Odwołującego,
unieważnieniu podlegałaby czynność wyboru oferty najkorzystniejszej, stanowiąca
następstwo wadliwej decyzji o odrzuceniu oferty Odwołującego.
Izba ustaliła, że do postępowania odwoławczego nie zgłoszono przystąpień.
P
rzy rozpoznawaniu przedmiotowej sprawy Izba uwzględniła dokumentację
postępowania o udzielenie zamówienia przekazaną przez Zamawiającego, w szczególności
ogłoszenie o zamówieniu, specyfikację warunków zamówienia wraz z załącznikami oraz
wyjaśnieniami i modyfikacjami, ofertę Odwołującego wraz z uzupełnieniami, wezwania
kierowane do Odwołującego, zawiadomienia z dnia 10 stycznia 2023 r. o odrzuceniu oferty
Odwołującego z Pakietu II i III oraz zatrzymaniu wadium Wykonawcy w tych Pakietach.
Skład orzekający Izby wziął pod uwagę również stanowiska i oświadczenia Stron
z
łożone ustnie i pisemnie do protokołu posiedzenia i rozprawy w dniu 3 lutego 2023 r.
Izba zaliczyła w poczet materiału sprawy dowody złożone przez Odwołującego, tj.:
1. referencje Nadleśnictwa Dretyń z dnia 28 października 2022 r. dotyczące umów
270.1.05.2022.O i Z.270.1.062022 oraz 270.1.06.2022.O i Z.270.1.062022;
referencje Nadleśnictwa Bytów z dnia 25 października 2022 r., 24 listopada 2022 r. oraz
z dnia 22 grudnia 2022 r.;
3. zaświadczenie o ukończeniu kursu przez Panią A. B. w zakresie środków ochrony roślin;
. korespondencję między Zamawiającym - Nadleśnictwo Trzebielino, a Odwołującym
(wezwanie do wyjaśnienia z dnia 12 lutego 2022 r., wezwanie do uzupełnienia z dnia 12
grudnia 2022 r.,
wezwanie do złożenia podmiotowych środków dowodowych z dnia 24
listopada 2022 r.
– dowód pominięty, brak odpisu dla Zamawiającego);
5. korespondencję między Zamawiającym - Nadleśnictwo Warcino, a Odwołującym
(wezwanie do uzupełnienia z dnia 20 grudnia 2022 r., wezwanie do złożenia podmiotowych
środków dowodowych z dnia 21 listopada 2022 r. oraz wezwanie do wyjaśnień z dnia 13
grudnia 2022 r.
– dowody pominięte, brak odpisu dla Zamawiającego;
6. oświadczenie Odwołującego z 30 stycznia 2023 r. wraz z potwierdzeniami przelewu
wadium w pakiecie nr 2 i 3;
korespondencję między Odwołującym, a Nadleśnictwem Bytów wraz z załącznikami –
dowód pominięty, brak odpisu dla Zamawiającego.
Ponadto do akt sprawy Izba włączyła dowody załączone do odpowiedzi na
odwołanie, tj.:
. pismo RDLP w Szczecinku z dnia 23.01.2023 r. (załącznik nr 3);
. pismo z Nadl. Warcino z dnia 26.01.2023 r. z załącznikiem w postaci zaświadczenia
(załącznik nr 4);
. pismo z Nadl. Bytów z dnia 25.01.2023 r. z załącznikiem w postaci zaświadczenia
(za
łącznik nr 5);
4. pismo z Nadl. Trzebielino z dnia 26.01.2023 r. w
raz z zaświadczeniem (załącznik nr 6);
. zaświadczenia o ukończeniu szkolenia w zakresie stosowania środków ochrony roślin
wystawione dla A. B. i K. B.
przedłożone przez wspólników Taste Factory s.c. w
Nadleśnictwie Dretyń przed zawarciem umowy na wykonywanie usług leśnych na 2022 r.
(załącznik nr 7);
. pismo z Nadl. Osusznica z dnia 26.01.2023 r. (załącznik nr 8);
. pismo z Nadl. Sławno z dnia 25.01.2023 r. (załącznik nr 9);
. uzupełniony JEDZ Odwołującego złożony w postępowaniu o udzielenie zamówienia
„Wykonywanie usług z zakresu gospodarki leśnej na terenie Nadleśnictwa Bytów w roku
2023” – Pakiet II (załącznik nr 10);
. uzupełniony JEDZ Odwołującego złożony w postępowaniu o udzielenie zamówienia
„Wykonywanie usług z zakresu gospodarki leśnej na terenie Nadleśnictwa Bytów w roku
2023” – Pakiet IV (załącznik nr 11);
. SWZ dla postępowania o udzielenie zamówienia u innego Zamawiającego – Skarbu
Państwa Państwowego Gospodarstwa Leśnego Nadleśnictwo Bytów pn. „Wykonywanie
u
sług z zakresu gospodarki leśnej na terenie Nadleśnictwa Bytów w roku 2023” (załącznik nr
. SWZ dla postępowania o udzielenie zamówienia pn. „Wykonywanie usług z zakresu
gospodarki leśnej na terenie Nadleśnictwa Trzebielino w toku 2023” (załącznik nr 13);
12. w
ykaz usług złożony w postępowaniu o udzielenie zamówienia pn. „Wykonywanie usług
z zakresu gospodarki leśnej na terenie Nadleśnictwa Trzebielino w toku 2023” w odpowiedzi
na wezwanie do złożenia podmiotowych środków dowodowych na podstawie art. 126 ust. 1
Pzp (załącznik nr 14);
13. w
ezwanie do uzupełnienia wykazu usług na podstawie art. 128 ust. 1 ustawy Pzp
w postępowaniu o udzielenie zamówienia pn. „Wykonywanie usług z zakresu gospodarki
leśnej na terenie Nadleśnictwa Trzebielino w toku 2023” (załącznik nr 15);
14. u
zupełniony wykaz usług w postępowaniu o udzielenie zamówienia pn. „Wykonywanie
usług z zakresu gospodarki leśnej na terenie Nadleśnictwa Trzebielino w toku 2023”
(załącznik nr 16);
. SWZ dla postępowania o udzielenie zamówienia pn. „Wykonywanie usług z zakresu
gospod
arki leśnej na terenie Nadleśnictwa Warcino w toku 2023” (załącznik nr 17);
16. w
ykaz usług złożony w postępowaniu o udzielenie zamówienia pn. „Wykonywanie usług
z zakresu gospodarki leśnej na terenie Nadleśnictwa Warcino w toku 2023” w odpowiedzi na
wezwa
nie do złożenia podmiotowych środków dowodowych na podstawie art. 126 ust. 1
ustawy Pzp (załącznik nr 18);
17. w
ezwanie do uzupełnienia wykazu usług na podstawie art. 128 ust. 1 ustawy Pzp
w postępowaniu o udzielenie zamówienia pn. „Wykonywanie usług z zakresu gospodarki
leśnej na terenie Nadleśnictwa Warcino w toku 2023” (załącznik nr 19);
18. u
zupełniony wykaz usług w postępowaniu o udzielenie zamówienia pn. „Wykonywanie
usług z zakresu gospodarki leśnej na terenie Nadleśnictwa Warcino w toku 2023” (załącznik
nr 20);
19. p
ismo z Nadl. Bytów z dnia 01.02.2023 r. ws. zakresu usług wskazanych przez
Odwołującego w JEDZ (załącznik nr 21).
Izba ustaliła, co następuje:
Dotyczy Pakietu II:
Pismem z dnia 10 stycznia
2023 r. Zamawiający zawiadomił o odrzuceniu oferty
ZULRIK Sp. z o.o.
na podstawie art. 226 ust. 1 pkt 2 lit. b ustawy Pzp oraz unieważnieniu
postępowania w zakresie Pakietu II na podstawie art. 255 pkt 3 ustawy Pzp (cena oferty
pozostałej w postępowaniu przekraczała budżet Zamawiającego).
Odnośnie odrzucenia oferty złożonej przez ZULRIK Zamawiający wskazał, że:
Zgodnie z warunkiem udziału w postępowaniu w zakresie zdolności technicznej lub
zawodowej w odniesieniu do osób skierowanych do realizacji zamówienia, określonym w pkt
7.1. ppkt 4
lit. c) ppkt II) SWZ dla ww. postępowania:
Warunek ten, w zakresie osób skierowanych przez Wykonawcę do realizacji zamówienia,
zostanie uznany za spełniony, jeśli Wykonawca wykaże, że dysponuje lub będzie
dysponować:
co
najmniej: 6 osoby, które ukończyły z wynikiem pozytywnym szkolenie dopuszczające do
pracy z pilarką zgodnie z § 21 rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 24 sierpnia 2006 r.
w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy przy wykonywaniu niektórych prac z zakresu
gospodarki leśnej (Dz. U. z 2006 r. Nr 161, poz. 1141) lub posiadające odpowiadające im
uprawnienia wydane na podstawie poprzednio obowiązujących przepisów albo
odpowiadające im uprawnienia wydane w innych Państwach Członkowskich Unii
Europejskiej lub
w przypadku gdy Wykonawca wykaże, że dysponuje lub będzie dysponował
co najmn
iej sztuką maszyny wielooperacyjnej typu harwester (informacje w tym zakresie
należy zamieścić w JEDZ w Cz. IV lit. C pkt. (9), powyższy warunek zostanie uznany za
spełniony, jeżeli wykonawca wykaże, że dysponuje lub będzie dysponował co najmniej
2 osobam
i, które ukończyły z wynikiem pozytywnym szkolenie dopuszczające do pracy
z pilarką zgodnie z § 21 rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 24 sierpnia 2006 r.
w sprawie bezpi
eczeństwa i higieny pracy przy wykonywaniu niektórych prac z zakresu
gospodarki leśnej (Dz. U. z 2006 r. Nr 161, poz. 1141) lub posiadające odpowiadające im 2
uprawnienia wydane na podstawie poprzednio obowiązujących przepisów albo
odpowiada
jące im uprawnienia wydane w innych Państwach Członkowskich Unii
Europejskiej,
oraz
co najmniej 2 osobami, które ukończyły szkolenie w zakresie pracy ze środkami
chemicznymi zgodnie z rozporządzeniem Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 8 maja
2013 roku w sprawie sz
koleń w zakresie środków ochrony roślin (tekst jedn. Dz. U. z 2022 r.
poz. 824) lub posiadające odpowiadające im uprawnienia wydane na podstawie poprzednio
obowiązujących przepisów które uprawniają do pracy w kontakcie ze środkami ochrony
ro
ślin albo odpowiadające im uprawnienia wydane w innych Państwach Członkowskich Unii
Europejskiej.
Celem potwierdzenia spełniania ww. warunku udziału w postępowaniu wykonawca
obowiązany był w Części IV lit. C pkt (2) JEDZ podać informacje nt. ilości (1) osób które
ukończyły z wynikiem pozytywnym szkolenie dopuszczające do pracy z pilarką zgodnie
z § 21 rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 24 sierpnia 2006 r. w sprawie
bezpieczeństwa i higieny pracy przy wykonywaniu niektórych prac z zakresu gospodarki
leśnej (Dz. U. z 2006 r. Nr 161, poz. 1141) lub posiadających odpowiadające im uprawnienia
wydane na podstawie poprzednio obowiązujących przepisów albo odpowiadające im
uprawnienia wydane w innych Państwach Członkowskich Unii Europejskiej, (2) oraz osób,
które ukończyły szkolenie w zakresie pracy ze środkami chemicznymi zgodnie
z rozporządzeniem Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 8 maja 2013 roku w sprawie
szkoleń w zakresie środków ochrony roślin (tekst jedn. Dz. U. z 2022 r. poz. 824) lub
posiadające odpowiadające im uprawnienia wydane na podstawie poprzednio
obowiązujących przepisów które uprawniają do pracy w kontakcie ze środkami ochrony
roślin albo odpowiadające im uprawnienia wydane w innych Państwach Członkowskich Unii
Europejskiej.
W ww. części JEDZ należało podać informacje nt. danych personalnych (imię
i nazwisko) osób skierowanych przez Wykonawcę do realizacji zamówienia, zakresu
wykonywanych przez nich czynności, posiadanych kwalifikacji zawodowych, uprawnień
(jeżeli są wymagane) oraz podstawy dysponowania.
Zarówno wykonawca jak i podmioty udostępniające zasoby w Części IV lit. C pkt (2)
JEDZów złożonych z ofertą podali jedynie ogólne informacje nt. osób skierowanych do
realizacji zamówienia:
1) Pani A. B.
wskazała jedynie: „1. 1 osoby - szkolenie dopuszczające do pracy z pilarką 2. 1
osoby
– ukończone szkolenie w zakresie prace ze środkami chemicznymi”,
2) Pan K. B.
wskazał jedynie: „1. 2 osoby - szkolenie dopuszczające do pracy
z pilarką 2. 2 osoby – ukończone szkolenie w zakresie prace ze środkami chemicznymi”,
3) Wykonawca wskazał jedynie: „1. 1 osoby - szkolenie dopuszczające do pracy z pilarką 2.
1 osoby
– ukończone szkolenie w zakresie prace ze środkami chemicznymi”,
z pominięciem danych personalnych tych osób – tj. imion i nazwisk, zakresu wykonywanych
przez nich czynności oraz podstawy dysponowania tymi osobami, wobec czego
Zamawiający dnia 04 grudnia 2022 r. (pismem z dnia 02.12.2022) wezwał Wykonawcę
uzupełnienia tych informacji w JEDZach. Wezwanie do uzupełnienia JEDZ obejmowało
w zasadzie wszystkie części dotyczące warunków udziału w postępowaniu, ponieważ
Wykonawca równie zdawkowo uzupełnił Część IV lit. C pkt (1b) i (9) JEDZ nie wykazując
przy tym spełniania żadnego z warunków udziału w postępowaniu.
Wykonawca
uzupełnił JEDZe, jednak nie wynika z nich, aby dysponował co najmniej
2 osobami, które ukończyły szkolenie w zakresie pracy ze środkami chemicznymi zgodnie
z rozporządzeniem Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 8 maja 2013 roku w sprawie
szkoleń w zakresie środków ochrony roślin (tekst jedn. Dz. U. z 2022 r. poz. 824) lub
posiadającymi odpowiadające im uprawnienia wydane na podstawie poprzednio
obowiązujących przepisów które uprawniają do pracy w kontakcie ze środkami ochrony
roślin albo odpowiadające im uprawnienia wydane w innych Państwach Członkowskich Unii
Europejskiej.
W Części IV lit. C pkt 2) JEDZów wskazano:
1) JEDZ Wykonawcy
– ZULRIK Sp. z o.o.:
− 1 osoby - szkolenie dopuszczające do pracy pilarką, B. K. (ukończony kurs drwal - operator
pilarki spalinowej -
umowa o pracę,
− 2. 1 osoby - ukończone szkolenie w zakresie pracy ze środkami chemicznymi B. A.
(ukończone szkolenie w zakresie pracy ze środkami chemicznymi - środki ochrony roślin) -
umowa o pracę;
2) JEDZ p. Kr. B. -
wspólnika spółki cywilnej Taste Factory s.c. udostępniającej zasoby
Wykonawcy:
− P. P. (ukończony kurs drwal - operator pilarki spalinowej oraz operator maszyny leśnej -
zaświadczenie kwalifikacyjne UDT) - umowa o pracę,
− B. A. (ukończone szkolenie w zakresie pracy ze środkami chemicznymi - środki ochrony
roślin),
− B. K. (osoba nadzoru - ukończone technikum leśne z tytułem technik leśnik;
3) JEDZ p. A. B.
– wspólnika spółki cywilnej Taste Factory s.c. udostępniającej zasoby
Wykonawcy:
− P. P. (ukończony kurs drwal - operator pilarki spalinowej oraz operator maszyny leśnej -
zaświadczenie kwalifikacyjne UDT) - umowa o pracę,
− B. A. (ukończone szkolenie w zakresie pracy ze środkami chemicznymi - środki ochrony
roślin),
− B. K. (osoba nadzoru - ukończone technikum leśne z tytułem technik leśnik).
W JEDZach wskazano po kilka osób, jednak istotnym jest, że powtarzały się one i tak
p. A. B. we wszystkich t
rzech JEDZach została wskazana jako osoba do wykonywania
czynno
ści ze środkami ochrony roślin, która ukończyła szkolenie w zakresie pracy ze
środkami chemicznymi, a p. P. P. w dwóch JEDZach został wskazany jako operator pilarki
spalinowej posiadający ukończony kurs drwala.
Reasumując powyższe, oceniając wskazane w JEDZach osoby w kontekście
spełniania warunku udziału w postępowaniu w zakresie osób skierowanych do realizacji
zamówienia (tj. z pominięciem osoby nadzoru, operatora maszyny leśnej, którymi
dysponowanie nie było wymagane w ramach warunku) wykazano spełnienie warunku
w zakresie dysponowania co najmniej 2 osobami, które ukończyły z wynikiem pozytywnym
szkolenie dopuszczające do pracy z pilarką zgodnie z § 21 rozporządzenia Ministra
Środowiska z dnia 24 sierpnia 2006 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy przy
wykonywaniu niektórych prac z zakresu gospodarki leśnej (Dz. U. z 2006 r. Nr 161, poz.
1141) lub posiadające odpowiadające im uprawnienia wydane na podstawie poprzednio
obowiązujących przepisów albo odpowiadające im uprawnienia wydane w innych Państwach
Członkowskich Unii Europejskiej. Istotnym jest, że Wykonawca zamiennie za 4
z wymaganych w warunku ww. osób wskazał, że dysponuje maszyną wielooperacyjną typu
harwester. Nie wykazano
natomiast spełnienia warunku w zakresie dysponowania co
najmnie
j 2 osobami, które ukończyły szkolenie w zakresie pracy ze środkami chemicznymi
zgodnie z rozporządzeniem Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 8 maja 2013 roku
w sprawie szkoleń w zakresie środków ochrony roślin (tekst jedn. Dz. U. z 2022 r. poz. 824)
lub posiadającymi odpowiadające im uprawnienia wydane na podstawie poprzednio
obowiązujących przepisów które uprawniają do pracy w kontakcie ze środkami ochrony
roślin albo odpowiadające im uprawnienia wydane w innych Państwach Członkowskich Unii
Europejsk
iej. W JEDZach wskazano bowiem tylko jedną osobę posiadającą ww. uprawnienia
i jest nią pani A. B. .
Powyższe stanowi o tym, że Wykonawca nie wykazał spełnienia warunku udziału
w p
ostępowaniu w zakresie zdolności technicznej lub zawodowej w odniesieniu do osób
skierowanych do realizacji zamówienia.
W przedmiotowej sprawie należy wskazać na wynikającą z jednolitego orzecznictwa
KIO możliwość wyłącznie jednokrotnego wzywania wykonawców do uzupełnienia danego
dokumentu (zob.m.in. wyrok z 26 września 2016 r., o sygn. akt KIO 1648/16, KIO 1660/16,
czy też wyrok z 15 marca 2016 r. o sygn. akt KIO 296/16). Jak wskazano powyżej, pismem
z dnia 02 grudnia 2022 r. (przekazane Wykonawcy w dniu
04.12.2022) Zamawiający wezwał
Wykonawcę do uzupełnienia JEDZ, a w piśmie tym zakomunikował Wykonawcy jak ocenił
złożone dokumenty JEDZ, jakie błędy i braki w nich dostrzegł oraz w jakim zakresie
konieczne jest uzupełnienie JEDZ. W wezwaniu przytoczone zostały odpowiednie fragmenty
SWZ dotyczące treści warunku oraz konieczności podania informacji odnośnie osób
skierowanych do realizacji zamówienia, związku z czym kolejna próba wezwania
Wykonawc
y do uzupełnienia JEDZ w tym zakresie prowadziłaby do ponownego
umożliwienia Wykonawcy uzupełnienia informacji o osobach skierowanych do realizacji
zamówienia, co byłoby sprzeczne ze treścią art. 128 ust. 1 Pzp.
W związku z tym, że Wykonawca był już wzywany, na podstawie art. 128 ust. 1
ustawy Pzp
, do uzupełnienia JEDZ w zakresie informacji dotyczących osób skierowanych do
realizacji zamówienia, nie może zostać ponownie wezwany do uzupełnienia informacji w tym
zak
resie, bowiem zasada jednokrotnego wezwania do uzupełnienia dokumentów dotyczy
jednokrotności wezwania do uzupełnienia konkretnych treści w danym dokumencie czy
oświadczeniu.
Jak podkreśliła KIO w wyroku z dnia 8 czerwca 2017 r. (sygn. akt KIO 888/17), skoro
wykonawca nie składa dokumentów innych niż JEDZ, na danym etapie postępowania, to tym
bardziej w JEDZ
muszą być zawarte precyzyjnie wszystkie informacje, które zamawiający
dotychczas mógł uzyskać z innych dokumentów składanych przez wykonawców wraz
z
wnioskiem o dopuszczenie do udziału w postępowaniu o udzielenie zamówienia
publicznego. W związku z tym, informacje zawarte w JEDZ mają być na tyle szczegółowe,
aby na przykład na ich podstawie zamawiający mógł stwierdzić czy dana
dostawa/usługa/robota budowlana wskazana przez wykonawcę w celu wykazania
potwierdzenia spełnienia warunku udziału w postępowaniu rzeczywiście miała taki zakres,
jaki odpowiada ukształtowanym przez zamawiającego warunkom udziału w postępowaniu.
Zatem odformalizowanie postępowania nie polega na tym, że nie podaje się informacji, bądź
podaje się jakiekolwiek informacje lecz na tym polega odformalizowanie procedury, że na
etapie składania JEDZ wykonawca zobowiązany jest do jasnego, precyzyjnego
przedstawienia informacji, których ocena pozwoli na sprawdzenie zdolności wykonawcy
i spełnienia przez niego warunków, a nie musi wykonawca na tym etapie postępowania
składać dużej liczby dokumentów. Nie zmienia się bowiem sposób oceny i weryfikacji
zdolności wykonawców, wszyscy muszą wykazać się spełnieniem warunków oraz w tym
zakresie przedstawić stosowne zobowiązania w JEDZ, czyli JEDZ jest dokumentem
kategorycznym jeżeli chodzi o wagę oświadczeń i informacji jakie wykonawca przedstawia
za jego pom
ocą.
Powyższej opisane okoliczności stanowią o konieczności odrzucenia oferty
Wykonawcy na podstawie art. 226 ust. 1 pkt 2 lit. b) ustawy Pzp, poniew
aż nie wykazał
spełnienia warunków udziału w postępowaniu w zakresie zdolności technicznej lub
zawodowej w odniesieniu do osób skierowanych do realizacji zamówienia.
Pismem z dnia 10 styczna 2023 r. Zamawiający zawiadomił Odwołującego
o zatrzymaniu wadiu
m wniesionego w Pakiecie II w kwocie 37.000 zł, w formie gwarancji
ubezpieczeniowej na podstawie art. 98 ust. 6 pkt 1 ustawy Pzp.
Zamawiający wskazał, że Wykonawca, w odpowiedzi na wezwanie do uzupełnienia
JEDZ z dnia 02 grudnia 2022 r., przekazane Wykonawcy w dniu 04 grudnia 2022,
skierowane do niego na podstawie art. 128 ust. 1 ustawy z dnia 11 września 2019 r. Prawo
zamówień publicznych (t.j. Dz.U. z 2022 r., poz. 1710 ze zm. – dalej jako „PZP”) uzupełnił
JEDZ, jednak nie wynikało z niego aby spełnił warunek udziału w postępowaniu w zakresie
zdolności technicznej i zawodowej w odniesieniu do osób skierowanych do realizacji
zamówienia tj. aby dysponował co najmniej 2 osobami, które ukończyły szkolenie w zakresie
pracy ze środkami chemicznymi zgodnie z rozporządzeniem Ministra Rolnictwa i Rozwoju
Wsi z dnia 8 maja 2013 roku w sprawie szkoleń w zakresie środków ochrony roślin (tekst
je
dn. Dz. U. z 2022 r. poz. 824) lub posiadającymi odpowiadające im uprawnienia wydane na
podstawie poprzednio obowiązujących przepisów które uprawniają do pracy w kontakcie ze
środkami ochrony roślin albo odpowiadające im uprawnienia wydane w innych Państwach
Członkowskich Unii Europejskiej. W JEDZach wskazano tylko jedną osobę posiadającą ww.
uprawnienia i jest nią pani A. B. .
Wykonawca, mimo iż wspólnik i członek zarządu jego spółki oraz jednocześnie jedna
z osób udostępniających Wykonawcy zasoby na potrzeby spełniania warunków udziału
w postępowaniu tj. wspólnik spółki cywilnej udostępniającej zasoby Taste Factory s.c. – p. K.
B.
ukończył szkolenie w zakresie pracy ze środkami chemicznymi zgodnie
z rozporządzeniem Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 8 maja 2013 roku w sprawie
szkoleń w zakresie środków ochrony roślin (tekst jedn. Dz. U. z 2022 r. poz. 824), nie
powołał się na tę okoliczność w uzupełnionym JEDZ, wskazując ww. osobę jako osobę
nadzoru, która ukończyła technikum leśne z tytułem technik leśnik (chociaż takowa nie była
wymagana w ramach warunku) oraz jako osobę, która ukończyła z wynikiem pozytywnym
szkolenie dopuszczające do pracy z pilarką zgodnie z § 21 rozporządzenia Ministra
Środowiska z dnia 24 sierpnia 2006 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy przy
wykonywaniu niektórych prac z zakresu gospodarki leśnej (Dz. U. z 2006 r. Nr 161, poz.
W SWZ nigdzie nie ustanowiono zakazu łączenia funkcji i wskazywania celem
wykazania spełniania warunku udziału w postępowaniu osób, które łącznie mają kilka
uprawnień (kwalifikacji) wskazanych w tym warunku, także przepisy prawa nie zawierają
w tym zakresie żadnych ograniczeń. Dodatkowo Zamawiający w zakresie osób, które
ukończyły szkolenie w zakresie pracy ze środkami chemicznymi zgodnie z rozporządzeniem
Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 8 maja 2013 r. w sprawie szkoleń w zakresie
środków ochrony roślin (tekst jedn. Dz. U. z 2022 r. poz. 824) lub posiadających
odpowiadające im uprawnienia wydane na podstawie poprzednio obowiązujących przepisów
które uprawniają do pracy w kontakcie ze środkami ochrony roślin albo odpowiadające im
u
prawnienia wydane w innych Państwach Członkowskich Unii Europejskiej, w pkt 7.3. SWZ
dopuścił możliwość wykazywania tej samej osoby w więcej niż jednym Pakiecie.
Zamawiający powziął wiedzę o ukończeniu przez p. K. B. ww. szkolenia w zakresie
pracy ze środkami chemicznymi z JEDZ złożonego w niniejszym postępowaniu na Pakiet III.
Wykonawca miał zatem realną i obiektywną możliwość prawidłowego uzupełnienia
JEDZ i wykazania spełnienia warunku udziału w postępowaniu w zakresie zdolności
techniczn
ej i zawodowej w odniesieniu do osób skierowanych do realizacji, ale tego nie
uczynił z przyczyn leżących po jego stronie. Co więcej wykazanie spełniania warunku w tym
zakresie nie wymagało od wykonawcy podjęcia żadnych działań związanych
z poszukiwaniem
osoby, przy pomocy której wykaże jego spełnienie, a jedynie wskazania
w JEDZ wspólnika i członka zarządu spółki Wykonawcy, który ukończył szkolenie zakresie
pracy ze środkami chemicznymi.
Konsekwencją nieuzupełnienia JEDZ w sposób pozwalający na uznanie, że
wykonawca spełnia warunki udziału w postępowaniu, w odpowiedzi na wezwanie z art. 128
ust. 1 ustawy Pzp jest zatrzymanie wadium na podstawie art. 98 ust. 6 pkt 1 ustawy Pzp.
Wskazuje się, że przywołana przesłanka zatrzymania wadium nie dotyczy jedynie
sytuacji, w której wykonawca w odpowiedzi na wezwanie do uzupełnienia dokumentów
(oświadczeń) w ogóle nie złoży dokumentów lub oświadczeń wykazując się całkowitą
bezczynnością i biernością, ale odnosi się także do sytuacji, gdy wykonawca składa
dokument
(oświadczenie), z którego jednak nie wynika spełnienie warunków udziału
w postępowaniu lub spełnienia przez oferowane przez niego dostawy (usługi, lub roboty
budowlane) wymagań określonych przez zamawiającego. Zaprezentowane stanowisko
zostało sformułowane w oparciu o orzeczenie Sądu Najwyższego z dnia 22 czerwca 2017 r.
(sygn. akt III CZP 27/17).
Wykonawca, który zamierza uczestniczyć w postępowaniu o udzielenie zamówienia
publicznego, zapoznaje się z warunkami uczestnictwa i powinien dokładać należytej
staranności na wszystkich etapach tego postępowania oraz adekwatnie reagować na kolejno
ujawniające się okoliczności, które mogą stanąć na przeszkodzie uzyskaniu zamówienia.
Oferent, przystępując do przetargu o zamówienie publiczne, akceptuje nie tylko obowiązek
wniesienia wadium, ale również ustawowe warunki utraty prawa do żądania jego zwrotu.
Dotyczy Pakietu III:
Pismem z dnia
10 stycznia 2023 r. Zamawiający zawiadomił o odrzuceniu oferty
ZULRIK na podstawie art. 226 ust. 1 pkt 2 lit. b ustawy Pzp oraz wyborze oferty p. S. B.
prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą: „S. B. Zakład Usługowo – Handlowy”.
Odnośnie odrzucenia oferty wykonawcy ZULRIK Zamawiający wskazał, że:
Zgodnie ze sformułowanym w SWZ warunkiem udziału w postępowaniu w zakresie
zdolności technicznej lub zawodowej w odniesieniu do doświadczenia Zamawiający wskazał,
że uzna ten warunek za spełniony, jeżeli wykonawca wykaże, że w okresie ostatnich 3 lat
liczonych wstecz od dnia, w którym upływa termin składania ofert (a jeżeli okres prowadzenia
działalności jest krótszy – w tym okresie):
„zrealizował lub realizuje (przy czym w tym przypadku będzie uwzględniana wartość
zrealizowanej części przedmiotu umowy), na podstawie jednej lub większej ilości umów,
usługi z zakresu gospodarki leśnej o łącznej wartości nie mniejszej niż 967.000,00 zł brutto
polegające na wykonywaniu prac obejmujących pozyskanie i zrywkę drewna oraz
zagospodarowanie lasu (…)”.
Celem potwierdzenia spełniania ww. warunku udziału w postępowaniu wykonawca
obowiązany był w Części IV lit. C pkt (1b) JEDZ podać informacje nt. usług zrealizowanych
lub realizowanych (przy
czym w tym przypadku będzie uwzględniana wartość zrealizowanej
części przedmiotu umowy) w okresie ostatnich 3 lat liczonych wstecz od dnia, w którym
upływa termin składania ofert (a jeżeli okres prowadzenia działalności jest krótszy - w tym
okresie) z zak
resu gospodarki leśnej o łącznej wartości nie mniejszej niż 967.000,00 zł
brutto, polegających na wykonywaniu prac obejmujących pozyskanie i zrywkę drewna oraz
zagospodarowanie lasu.
W ww. części JEDZ, zgodnie z SWZ, wykonawca obowiązany był podać informacje
nt. podmiotu, na rzecz którego były wykonywane usługi (ze wskazaniem nazwy i jego
siedziby), terminu wykonywania usługi (dat dziennych rozpoczęcia i zakończenia realizacji
usługi), rodzaju wykonanych usług oraz wartości (brutto) wykonanych usług.
Wy
konawca w JEDZ złożonym wraz z ofertą w Części IV lit. C pkt (1b) wskazał
jedynie, że wykonał prace z zakresu gospodarki leśnej na terenie Nadleśnictwa Bytów na
kwotę pow. 967 tys. zł na rzecz Skarbu Państwa Państwowego Gospodarstwa Leśnego Lasy
Państwowe Nadleśnictwa Bytów.
Opis doświadczenia dokonany przez wykonawcę w Części IV lit. C pkt (1b) JEDZ był
niezgodny z SWZ (niepełny), a na jego podstawie Zamawiający nie mógł uznać, że
Wykonawca spełnił warunek udziału w postępowaniu w zakresie zdolności technicznej lub
zawodowej w odniesieniu do doświadczenia, w związku z czym dnia 04 grudnia 2022 r. na
podstawie art. 128 ust. 1 ustawy Pzp
został wezwany do uzupełnienia JEDZ w ww. zakresie
(tj. terminów wykonania usługi, informacji o konkretnej wartości usług brutto oraz informacji
nt. rodzaju wykonanych usług, ponieważ wykonawca wskazał jedynie ogólny zakres usług
wykonanych w ramach doświadczenia jako „prace z zakresu gospodarki leśnej”, podczas
gdy w ramach warunku wymagane było wykazanie się usługami z zakresu gospodarki leśnej
polegających na wykonywaniu prac obejmujących pozyskanie i zrywkę drewna oraz
zagospodarowanie lasu).
Wykonawca uzupełnił JEDZ, a w Części IV lit. C pkt (1b) uzupełnionego JEDZ
wskazał, że wykonał na rzecz Nadl. Bytów prace z zakresu gospodarki leśnej o kwocie
powyżej 967 tys. zł brutto na łączną kwotę 1.537.575,46 zł, w tym:
1) Prace z zakresu gospodarki leśnej (hodowli i ochrony lasu, ochrony przeciwpożarowej,
pozyskania i zrywki drewna, utrzymania obiektów infrastruktury leśnej, gospodarki łąkowo-
rolnej, ubocznego użytkowania lasu) na terenie Nadleśnictwa Bytów na kwotę 836 732,02 zł
w okresie od 11.01.2022 r. do 30.09.2022 r.
2) Prace z zakresu pozyskania i zrywki drewna na terenie Nadleśnictwa Bytów:
− na kwotę 434 197,33 zł w okresie od 23.03.2022 r. do 30.09.2022 r.
− na kwotę 179 024,26 zł w okresie od 28.06.2022 r. do 30.09.2022 r.
− na kwotę 87 621,85 zł w okresie od 22.08.2022 r. do 30.09.2022 r.,
jednak na podstawie trzech z ww. umów opisanych w pkt 2) powyżej (zawartych
odpowiednio dnia 23.03.2022 r., 28.06.2022 r, oraz 22.08.2022 r.) wykonawca wykonał
jedynie prace z zakresu pozyskania i zrywki drewna. Z opisu doświadczenia zdobytego
w ramach ww. umów nie wynika, aby obejmowało ono swoim zakresem także
zagospodarowanie
lasu. Usług tych nie można brać pod uwagę przy ocenie spełniania
warunku udziału w postępowaniu, ponieważ nie odpowiadają swoim zakresem usługom
wymaganym w ramach warunku.
Wykonawca nie wykazał zatem spełnienia warunku w zakresie doświadczenia.
Istotnym
jest, że doświadczenie każdorazowo powinno obejmować usługi z zakresu
gospodarki
leśnej
polegające
na
wykonywaniu
prac
obejmujących
(łącznie)
zagospodarowanie lasu, zrywkę i pozyskanie drewna. Zatem wszystkie te czynności muszą
b
yć wykonane w ramach jednej umowy (usługi).
Wykonawca wykazał jedynie, że wykonał usługi z zakresu gospodarki leśnej
polegające na wykonywaniu prac obejmujących pozyskanie i zrywkę drewna oraz
zagospodarowanie lasu o wartości 836 732,02 zł brutto, podczas gdy w warunku wymagana
b
yła kwota 967.000,00 zł brutto. Powyższe stanowi o tym, że Wykonawca nie wykazał
spełnienia warunku udziału w postępowaniu w zakresie zdolności technicznej lub zawodowej
w odniesieniu do doświadczenia. (…)
W związku z tym, że Wykonawca był już wzywany, na podstawie art. 128 ust. 1
ustawy Pzp
, do uzupełnienia JEDZ w zakresie informacji dotyczących doświadczenia, nie
może zostać ponownie wezwany do uzupełnienia informacji w tym zakresie, bowiem zasada
jednokrotnego wezwania do uzupe
łnienia dokumentów dotyczy jednokrotności wezwania do
uzupełnienia konkretnych treści w danym dokumencie czy oświadczeniu. (…)
Powyższej opisane okoliczności stanowią o konieczności odrzucenia oferty
Wykonawcy na podstawie art. 226 ust. 1 pkt 2 lit. b) ustawy Pzp
, ponieważ nie wykazał on
spełnienia warunku udziału w postępowaniu w zakresie zdolności technicznej lub zawodowej
w odniesieniu do doświadczenia.
Pismem z dnia 10 styczna 2023 r. Zamawiający zawiadomił Odwołującego
o zatrzymaniu wadium wniesionego w Pakiecie III w kwocie
35.000 zł, w formie gwarancji
ubezpieczeniowej na podstawie art. 98 ust. 6 pkt 1 ustawy Pzp.
Zamawiający wskazał, że Wykonawca, w odpowiedzi na wezwanie do uzupełnienia
JEDZ z dnia 02 grudnia 2022 r. skierowane do niego na podstawie art. 128 ust. 1 ustawy
z dnia 11 września 2019 r. Prawo zamówień publicznych (t.j. Dz.U. z 2022 r., poz. 1710 ze
zm.
– dalej jako „PZP”) uzupełnił JEDZ, jednak nie wynikało z niego aby spełnił warunek
udziału w postępowaniu w zakresie zdolności technicznej lub zawodowej w odniesieniu do
doświadczenia tj. aby zrealizował, na podstawie jednej lub większej ilości umów, usługi
z zakresu gospodarki leśnej o łącznej wartości nie mniejszej niż 967.000,00 zł brutto
polegające na wykonywaniu prac obejmujących pozyskanie i zrywkę drewna oraz
zagospodarowanie lasu.
Na podstawie uzupełnionego JEDZ można jedynie uznać, że Wykonawca zrealizował
prace z zakresu gospodarki leśnej o wartości 836.732,02 zł brutto polegające na
wykonywaniu prac obejmujących pozyskanie i zrywkę drewna oraz zagospodarowanie lasu
(na rzecz Nadl. Bytów w okresie od 11.01.2022 r. do 30.09.2022 r.). Wartość ta nie
odpowiada wartości usług wskazanej w warunku określonym w SWZ. Wykonawca wskazał
w JEDZ także inne usługi, jednak z ich opisu nie wynikało, aby obejmowały ono swoim
zakresem także zagospodarowanie lasu. Usług tych nie należało brać pod uwagę przy
ocenie spełniania warunku udziału w postępowaniu, ponieważ nie odpowiadają swoim
zakresem usługom wymaganym w ramach warunku udziału w postępowania.
Wykonawca,
mimo iż corocznie realizuje liczne zamówienia z zakresu usług leśnych
na rzecz wielu zamawiających (w tym obejmujące pozyskanie i zrywkę drewna oraz
zagospodarowanie lasu), w tym na rzecz Zamawiającego - Nadl. Dretyń (np. w roku 2022
wykonawca zrealizował na rzecz Zamawiającego 5 (słownie: pięć) usług z zakresu
gospodarki leśnej o wartości 1.700.469,13 brutto polegające na wykonywaniu prac
obejmujących pozyskanie i zrywkę drewna oraz zagospodarowanie lasu), a w wezwaniu do
uzupełnienia JEDZ Zamawiający wprost wskazał, że cyt. „wykonawca wskazał jedynie
ogólny zakres usług wykonanych w ramach doświadczenia jako „prace z zakresu gospodarki
leśnej”, podczas gdy w ramach warunku wymagane było wykazanie się usługami z zakresu
gospodarki
leśnej polegających na wykonywaniu prac obejmujących pozyskanie i zrywkę
drewna oraz zagospodarowanie lasu. Z opisu doświadczenia nie wynika bowiem, aby
wykonawca zrealizował prace z zakresu gospodarki leśnej obejmujące pozyskanie i zrywkę
drewna oraz zago
spodarowanie lasu.”, nie uzupełnił JEDZ o usługi odpowiadające swoim
zakresem warunkowi sformułowanemu w SWZ.
Wykonawca miał zatem realną i obiektywną możliwość prawidłowego uzupełnienia
JEDZ i wykazania spełnienia warunku udziału w postępowaniu w zakresie zdolności
technicznej lu
b zawodowej w odniesieniu do doświadczenia, jednak tego nie uczynił.
Konsekwencją nieuzupełnienia JEDZ w sposób pozwalający na uznanie, że
wykonawca spełnia warunki udziału w postępowaniu, w odpowiedzi na wezwanie z art. 128
ust. 1 ustawy Pzp jest zatrzymanie wadium na podstawie art. 98 ust. 6 pkt 1 ustaw Pzp.
Zamawiający przywołał stanowisko SN w uchwale z dnia 22 czerwca 2017 r. sygn.
akt: III CZP 27/17.
Izba zważyła, co następuje:
Odwołanie nie zasługiwało na uwzględnienie.
W ocenie Izby w okoliczno
ściach przedmiotowej sprawy zasadne jest przedstawienie
uwag natury ogólnej właściwych dla zarzutów dotyczących obu Pakietów, w których oferty
Odwołującego zostały odrzucone na podstawie art. 226 ust. 1 pkt 2 lit. b ustawy Pzp.
N
ie wykazuje zasadności zarzutów argumentacja Odwołującego, iż „Wykonawca nie
spodziewał się bowiem, że Zamawiający będzie wymagał określenia osób skierowanych do
realizacji zamówienia już na etapie JEDZ składanego wraz z ofertą, skoro
i tak musi zweryfikować dokument podmiotowy taki jak np. wykaz osób na dalszym etapie”.
W kontekście powyższego wskazać należy, iż wykonawca, który zamierza
uczestniczyć w postępowaniu o udzielenie zamówienia zapoznaje się z warunkami
zamówienia i powinien dokładać należytej staranności na wszystkich jego etapach oraz
adekwatnie reagować na okoliczności, które mogą stanąć na przeszkodzie w uzyskaniu
zamówienia. Odwołujący przystępując do niniejszego postępowania o udzielenie
zamówienia, zapoznał się z dokumentami zamówienia i powinien mieć świadomość
wymogów Zamawiającego co do sposobu wypełnienia JEDZ oraz oczekiwanego zakresu
informacji,
szczegółowo opisanego w rozdziale 9 SWZ, który miał umożliwić Zamawiającemu
weryfikację, czy wykonawcy spełniają warunki udziału w postępowaniu.
Ponadto jak wskaza
ł Zamawiający w piśmie z dnia 1 lutego 2022 r. przedstawienie
szczegółowego opisu osób skierowanych do realizacji zamówienia miało dodatkowo na celu
umożliwić Zamawiającemu skorzystanie z dyspozycji art. 127 ust. 1 pkt 2 ustawy Pzp
(powtórzonego w pkt 9.24 SWZ) i odstąpienie od żądania od wykonawców składania
wykazów osób na dalszym etapie postępowania. W związku z tym, że treść podmiotowych
środków dowodowych jakimi są wykaz usług, wykaz urządzeń technicznych dostępnych
wykonawcy w celu wykonania zamówienia publicznego oraz wykaz osób skierowanych do
realizacji zamówienia odpowiadała zakresowi informacji zawartych w oświadczeniu, o którym
mowa w art. 125 ust. 1 ustawy Pzp, Zamawiający dokonując weryfikacji podmiotowej
wykonawcy, działając zgodnie z ww. przepisem, nie mógłby wezwać go do złożenia ww.
podmiotowych środków dowodowych.
Jedynie dla porządku, bowiem Odwołujący nie polemizował z wiążącymi go zasadami
wynikającymi ze specyfikacji, Izba wskazuje, iż celem potwierdzenia warunku udziału
w postępowaniu w zakresie zdolności technicznej lub zawodowej odnośnie potencjału
osobowego Zamawiający oczekiwał, aby wykonawca we właściwej części JEDZ podał
informacje nt. danych personalnych (imię i nazwisko) osób skierowanych do realizacji
zamówienia, zakresu wykonywanych przez nich czynności, posiadanych kwalifikacji
zawodowych, uprawnień (jeżeli są wymagane) oraz podstawy dysponowania. Podania
konkretnego zakresu informacji
w oświadczeniu wstępnym Zamawiający oczekiwał także
w celu wykazania warunku
dotyczącego doświadczenia wykonawcy.
W świetle powyższych zasad ustalonych przez gospodarza postępowania
obowiązkiem Odwołującego było staranne wypełnienie dokumentu JEDZ już na moment
złożenia oferty w taki sposób, aby zakres podanych przez Wykonawcę informacji
potw
ierdzał, że określone w dokumentach zamówienia warunki udziału w postępowaniu
Wykonawca spełnia. Szczególnej staranności i uwagi wykonawca powinien dołożyć podczas
uzupełniania czy też poprawiania błędów dostrzeżonych przez Zamawiającego w złożonych
wraz z
ofertą jednolitych dokumentach, bowiem skorzystanie przez Zamawiającego
z instytucji określonej art. 128 ust. 1 ustawy Pzp co do zasady ma charakter jednokrotny.
Tym samym błędy popełnione przez Wykonawcę na etapie uzupełniania czy też poprawiania
JEDZ o
bciążają samego Wykonawcę. Warto przy tym wskazać, iż nie jest dopuszczalne
obejście zasady jednokrotnego wezwania wykonawcy do uzupełnienia czy też poprawienia
danego dokumentu instytucją wyjaśnień, o której mowa w art. 128 ust. 4 ustawy Pzp.
Nie przekonuje
także argument, że „Wykonawca sugerował się informacją, że osoby,
które wskazuje mogą się zmienić jeżeli będą spełniały warunki wymagane przez
Zamawiającego.”, bowiem postanowienia dotyczące zmiany osób skierowanych do realizacji
zamówienia dotyczą etapu realizacji umowy, a nie postępowania o udzielenie zamówienia.
Tym samym przewidziana przez Zamawiającego na etapie wykonania umowy możliwość
zmiany personelu nie zwalniała Odwołującego z należytego wypełnienia dokumentu JEDZ
zgodnie z wymogami specyfikacji.
Uchybień Odwołującego popełnionych w niniejszym postępowaniu o udzielenie
zamówienia publicznego w Pakiecie II i III przy wypełnieniu oraz uzupełnieniu jednolitych
dokumentów zamówienia nie usprawiedliwiają także czynności podejmowane przez
zamawiających w innych postępowaniach o zamówienie publiczne, na które powoływał się
Wykonawca (wezwanie do wyjaśnień czy uzupełnień dokumentów). Zadaniem Izby jest
ocena legalności czynności/zaniechań zamawiającego podejmowanych w konkretnym
postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego, którego dotyczy wnoszone odwołanie.
Tym samym ewentualne uchybienia
popełnione w innych postępowaniach o zamówienie
publiczne po
zostają poza oceną prawną Izby. Z powyższych przyczyn za irrelewantne dla
sprawy Izba uznała dowody Odwołującego nr 4 i 5 referujące do innych postępowań
o zamówienia publiczne.
Nie znalazła aprobaty Izby argumentacja Odwołującego, który w zakresie odrzucenia
oferty z obu P
akietów przywołał zasadę in dubio contra proferentem. Wskazać należy, iż
w okoli
cznościach przedmiotowej sprawy przywołana wyżej zasada nie znajduje
zastosowania, bowiem treść warunku udziału w postępowaniu w zakresie zdolności
technic
znej lub zawodowej odnośnie potencjału osobowego w Pakiecie II oraz
doświadczenia wykonawcy w Pakiecie III nie budziła wątpliwości, skoro żaden
z wykonawców nie zwrócił się do Zamawiającego o wyjaśnienie treści SWZ w tym zakresie.
Za stanowiskiem Sądu Najwyższego wyrażonym w wyroku z dnia 5 czerwca 2014 r. sygn.
akt: IV CSK 626/2013, opartym na przepisa
ch wcześniejszej ustawy Pzp, ale wciąż
aktualnym wskazać należy, że w świetle wątpliwości występujących po stronie
wykonawcy, art. 38
ZamPublU stanowi w związku z art. 354 § 2 KC nie tylko uprawnienie,
ale także obowiązek wykonawcy zwrócenia się do zamawiającego o wyjaśnienie treści
SIWZ; zaniechanie tej powinności może być podstawą zarzucenia wykonawcy
niedochowania należytej staranności wymaganej od przedsiębiorcy przez art. 355 § 2 KC.
W okolicznościach niniejszej sprawy Odwołujący nie skorzystał ze swojego uprawnienia, ale
i obowiązku, bowiem nie zwrócił się do Zamawiającego z wnioskiem o wyjaśnienie treści
specyfikacji
. Tym samym argumentację dotyczącą niejasnych postanowień SWZ Izba uznała
za niewiarygodną, zwłaszcza że Odwołujący nie przedstawił w odwołaniu własnego
rozumienia kwestionowanych warunków udziału w postępowaniu w zakresie personelu oraz
doświadczenia wykonawcy.
Zdaniem Izby powstały między Stronami spór w zasadniczej mierze jest wynikiem
braku dołożenia należytej staranności przez Odwołującego i podmioty udostępniające
zasoby na etapie analizy wymogów Zamawiającego wyrażonych w dokumentach
zamówienia w zakresie warunków udziału w postępowaniu, przyjęcia błędnych założeń
usprawiedliwiających lakoniczne wypełnienie jednolitych dokumentów zamówienia, jak
również niedochowania staranności podczas wypełniania JEDZ na moment składania oferty,
a następnie na etapie wezwania do jego uzupełnienia i poprawienia. Trafnie argumentował
Zamawiający, iż nie składając kompletu wymaganych w treści JEDZ oświadczeń (które
Zamawiający precyzyjnie wskazał w treści SWZ), Odwołujący sam pozbawił się możliwości
ich późniejszego uzupełnienia czy poprawienia na wypadek, gdyby okazały się błędne.
Gdyby Odwołujący i podmioty udostępniające zasoby składając przy złożeniu oferty wypełnili
JEDZ w Części IV lit. C pkt 1b, 2 oraz 9 zgodnie z SWZ, to ich dalsze pomyłki nie niosłyby za
sobą tak dalekich konsekwencji jak odrzucenie oferty Odwołującego, a Odwołujący miałby
szansę na uzupełnienie niekompletnego lub nieprawidłowego oświadczenia. Odwołujący
składając z ofertą JEDZ zawierające jedynie ogólnie informacje co do spełniania warunków
udziału w postępowaniu sam pozbawił się możliwości eliminacji popełnionych błędów
w odpowiedzi na wezwanie do uzupełnienia.
Zarzut dotyczący Pakietu II
Nie potwierdziły się zarzuty naruszenia art. 128 ust. 4 ustawy Pzp oraz art. 226 ust. 1
pkt 2 lit. b ustawy Pzp dotyczące niezasadnego odrzucenia oferty Odwołującego z Pakietu II,
niepoprzedzonego wezwaniem Odwołującego do złożenia wyjaśnień w zakresie spełniania
warunku udziału w postępowaniu dotyczącego potencjału kadrowego, tj. legitymowania się
co najmniej 2 osobami, które ukończyły szkolenie w zakresie pracy ze środkami
chemicznymi zgodnie z rozporządzeniem Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 8 maja
2013 roku w sprawie szkoleń w zakresie środków ochrony roślin (tekst jedn. Dz. U. z 2022 r.
poz. 824).
Izba odniesie się do ww. zarzutów łącznie, bowiem zostały oparte na wspólnych
i powiązanych okolicznościach faktycznych.
Zgodnie z art. 128 ust. 4 ustawy Pzp, z
amawiający może żądać od wykonawców
wyjaśnień dotyczących treści oświadczenia, o którym mowa w art. 125 ust. 1, lub złożonych
podmiotowych środków dowodowych lub innych dokumentów lub oświadczeń składanych
w postępowaniu. Stosownie do art. 226 ust. 1 pkt 2 lit. b ustawy Pzp, zamawiający odrzuca
ofertę, jeżeli została złożona przez wykonawcę niespełniającego warunków udziału
w postępowaniu.
Przedmiotem sporu było rozstrzygnięcie, czy Zamawiający prawidłowo zweryfikował,
że Odwołujący nie wykazał warunku udziału w postępowaniu dotyczącego zdolności
technicznej
lub zawodowej w zakresie potencjału osobowego opisanego w punkcie 7.1
ppkt 4 lit. c) SWZ.
W ocenie Izby czynność Zamawiającego polegająca na odrzuceniu oferty
Odwołującego na podstawie art. 226 ust. 1 pkt 2 lit. b ustawy Pzp była prawidłowa, bowiem
Wykonawca nie wykazał, że spełnia powyższy warunek udziału w postępowaniu.
Poza sporem było, że zgodnie z warunkami udziału w postępowaniu o udzielenie
zamówienia w ramach Pakietu II wykonawca obowiązany był wykazać, że dysponuje lub
będzie dysponował co najmniej 2 osobami, które ukończyły szkolenie w zakresie pracy ze
środkami chemicznymi zgodnie z rozporządzeniem Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia
8 maja 2013 roku w sprawie szkoleń w zakresie środków ochrony roślin (tekst jedn. Dz. U.
z 2022 r. poz. 824) lub posiadające odpowiadające im uprawnienia wydane na podstawie
poprzednio obowiązujących przepisów które uprawniają do pracy w kontakcie ze środkami
ochrony roślin albo odpowiadające im uprawnienia wydane w innych Państwach
Członkowskich Unii Europejskiej. W uzupełnionych na wezwanie Zamawiającego w trybie
art. 128 ust. 1 ustawy Pzp z dnia 15 grudnia
2022 r. oświadczeniach JEDZ Odwołującego
oraz JEDZ wspólników spółki cywilnej Taste Factory s.c. p. K. B. oraz p. A. B.
udostępniającej zasoby Odwołującemu - jako osobę dedykowaną do wykonywania czynności
ze środkami ochrony roślin, która ukończyła stosowne szkolenie, wskazano p. A. B. (w
każdym JEDZ). Ponadto w dwóch dokumentach JEDZ Wykonawca wskazał p. P. P. jako
operatora pilarki spalinowej posiadającego ukończony kurs drwala oraz w trzech
dokumentach JEDZ p. K. B., w tym
w JEDZ Odwołującego jako osobę z ukończonym
kursem drwala do pełnienia funkcji operatora pilarki, a w JEDZ podmiotu trzeciego jako
osobę nadzoru, mimo że Zamawiający nie postawił warunku w tym zakresie. Co istotne, ze
złożonych dokumentów nie wynikało przy tym, że p. A. B. wskazana w JEDZ Odwołującego
oraz p. A. B. wskazana w JEDZ podmiotu trzeciego to dwie inne osoby o takim samym
imieniu i nazwisku.
Analogicznie, żadnego zastrzeżenia czy adnotacji nie poczyniono w
przypadku p. K. B. czy p. P. P.
, którzy również zostali kilkukrotnie wskazani
w jednolitych dokumentach.
Także podstawa dysponowania osobą o imieniu i nazwisku A. B.
wskazaną w JEDZ nie stanowi argumentu na poparcie twierdzenia, że są dwie osoby o ww.
imieniu i nazwisku.
Dopiero w toku rozprawy przed Izbą Odwołujący oświadczył, że p. A. B.
podana w JEDZ
podmiotów trzecich to żona p. K. B. (prezesa zarządu ZULRIK Sp. z o.o.
oraz wspólnika spółki cywilnej Taste Factory s.c.), z kolei p. A. B. podana w JEDZ
Odwołującego to kuzynka p. K. B. . Podkreślenia jednak wymaga, iż na obecnym etapie
postępowania o udzielenie zamówienia, wobec braku jakichkolwiek adnotacji, nie jest
możliwe odtworzenie w sposób pewny intencji Odwołującego oraz podmiotów trzecich przy
wypełnieniu JEDZ w zakresie potencjału kadrowego dotyczącego osoby posiadającej
ukończone szkolenie w zakresie środków ochrony roślin.
Oceniając zatem wskazane w dokumentach JEDZ osoby w kontekście spełnienia
warunku udziału w postępowaniu dotyczącego potencjału kadrowego brak było podstaw do
przyjęcia, że w przypadku p. A. B. mamy do czynienia z różnymi osobami
o takim samym imieniu i nazwisku.
Podany przez Odwołującego oraz podmioty trzecie
w jednolitych dokumentach zamówienia zakres informacji niezbędny do oceny spełnienia
warunku podmiotowego nie wskaz
ywał na taki stan rzeczy. Jak już podkreślano powyżej, to
zadaniem wykonawcy jest wykazanie spełnienia warunków udziału w postępowaniu
w oczekiwanym przez zamawiającego zakresie, w tym podanie takiego zakresu informacji,
który w sposób jednoznaczny i niewątpliwy umożliwi weryfikację sytuacji podmiotowej
wykonawcy.
Co więcej, zauważyć należy, iż na podstawie dotychczasowej współpracy
z Odwołującym oraz wspólnikami spółki cywilnej Taste Factory s.c., p. A. B. była znana
Zamawiającemu jako osoba świadcząca usługi objęte przedmiotem niniejszego
postępowania. Tym samym na gruncie zaistniałego stanu faktycznego brak było podstaw do
uznania, iż Zamawiający winien powziąć wątpliwości co do treści złożonych przez
Odwołującego i podmioty trzecie oświadczeń, o których mowa w art. 125 ust. 1 ustawy Pzp
i wezwać Wykonawcę do złożenia stosownych wyjaśnień. Wskazać należy, iż art. 128 ust. 4
ustawy Pzp
ma zastosowanie, w sytuacji gdy zamawiający na podstawie uzyskanych od
wykonawcy oświadczeń nie jest w stanie jednoznacznie ustalić, czy wykonawca spełnia
warunki udziału postępowaniu. Skierowanie wezwania do wyjaśnień jest więc narzędziem
służącym rozwianiu wątpliwości zamawiającego w tym zakresie. Nie można tracić z oczu, że
celem omawianej instytucji jest umo
żliwienie zamawiającemu należyte zbadanie sytuacji
podmiotowej wykonawcy ubiegającego się o udzielenie zamówienia, tym samym jeśli po
stronie zamawiającego powstaną wątpliwości co do spełnienia warunku udziału
w
postępowaniu, to zamawiający powinien wszcząć procedurę określoną art. 128 ust. 4
ustawy Pzp. A contrario
, w sytuacji gdy zamawiający dysponuje wystarczającym zakresem
informacji umożliwiającym ocenę dokumentów złożonych przez wykonawcę, brak jest
podstaw,
aby wezwać wykonawcę do wyjaśnień. W tym miejscu warto również podkreślić, iż
Odwołujący w prezentowanym stanowisku nie odniósł się do informacji podanych w JEDZ
dotyczących p. A. B., które w jego ocenie, winny wywołać u Zamawiającego wątpliwości co
do okoliczności, iż p. A. B. wskazana w JEDZ Odwołującego oraz p. A. B. wskazana w JEDZ
podmiotach trzecich to inne osoby, obie przy tym posiadające wymagane uprawnienia w
zakresie środków ochrony roślin.
Niezależnie od powyższego oceny Izby nie zmienia złożone do akt sprawy
zaświadczenie o ukończeniu kursu z zakresu stosowania środków ochrony roślin z użyciem
opryskiwaczy przez p. A. B. -
kuzynkę p. K. B. wskazaną – zgodnie z oświadczeniem
złożonym w toku rozprawy – w JEDZ Odwołującego. Jak podniósł Zamawiający w toku
rozprawy rzeczone zaświadczenie zostało wydane przez Niepubliczną Placówkę Kształcenia
Ustawicznego w Poznaniu, tj. podmiot nieposiadający stosownego wpisu do rejestru
podmiotów w zakresie prowadzenia szkoleń w zakresie środków ochrony roślin (por. art. 67 i
70 ustawy z dnia 8 marca 2013 r
. o środkach ochrony roślin Dz. U.
z 2020 r. poz. 2097), który obowiązany jest spełniać szczegółowe warunki prowadzenia
działalności w powyższym zakresie uregulowane rozporządzeniem Ministra Rolnictwa
i Rozwoju Wsi w sprawie szkoleń w zakresie środków ochrony roślin (Dz. U z 2022 r.
poz. 824) zgodnie z postawionym warunkiem w dokumentach zamówienia. Tym samym
gdyby nawet przyjąć – co nie znajduje aprobaty Izby mając na uwadze brzmienie złożonych
i uzupełnionych JEDZ Odwołującego oraz podmiotów trzecich – że p. A. B. podana w
jednolitym
dokumencie
Odwołującego
oraz
p.
A.
B.
wskazana
w jednolitych dokumentach podmiotów trzecich – to dwie inne osoby, to nie zostało
wykazane, że kuzynka p. K. B. ukończyła szkolenie w zakresie pracy ze środkami
chemicznymi zgodnie z rozporządzeniem Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 8 maja
2013 roku w sprawie szkoleń w zakresie środków ochrony roślin (tekst jedn. Dz. U.
z 2022 r. poz. 824), jak oczekiwał tego Zamawiający. Argumenty Odwołującego podnoszone
w toku rozprawy
jakoby omawiany warunek udziału w postępowaniu miał charakter
iluzoryczny, czy też że Odwołujący w innych postępowaniach o zamówienia publiczne
posługiwał się zaświadczeniami wystawionymi przez placówkę z Poznania należało uznać
irrelewantne dla wyniku sprawy.
Za bez znaczenia Izba uznała dowody nr 3 – 9 złożone przez Zamawiającego,
bowiem okoliczność, iż w innych postępowaniach o udzielenie zamówienia publicznego
prowadzonych przez nadleśnictwa Odwołujący oraz podmioty udostępniające mu zasoby nie
wykazywali osoby skierowanej do realizacji zamówienia o imieniu i nazwisku p. A. B. albo
wykazywali
tylko
j
edną
taką
osobę
(co
potwierdza
numer
zaświadczenia
o ukończeniu szkolenia), nie oznacza, że w przedmiotowym postępowaniu Wykonawca nie
zamierzał skierować do jego realizacji dwóch osób o takim samym imieniu i nazwisku,
jednakże jak już wskazano powyżej nie znajduje to potwierdzenia w złożonych dokumentach.
W świetle powyższego stwierdzić należy, iż złożone przez Odwołującego
oświadczenia JEDZ nie potwierdzały, że Wykonawca spełnia warunek udziału
w postępowaniu w zakresie dysponowania co najmniej 2 osobami, które ukończyły szkolenie
w zakresie pracy ze środkami chemicznymi. W związku z tym, że Odwołujący był już
wzywany, na podstawie art. 128 ust. 1 ustawy Pzp, do uzupełnienia JEDZ w zakresie
informacji dotyczących osób skierowanych do realizacji zamówienia, nie może zostać
ponownie wezwany do uzupełnienia informacji w tym zakresie, bowiem zasada
jedno
krotnego wezwania do uzupełnienia dokumentów dotyczy jednokrotności wezwania do
uzupełnienia konkretnych treści w danym dokumencie czy oświadczeniu. Jednocześnie
w okolicznościach przedmiotowej sprawy, z przyczyn omówionych powyżej, brak było
podstaw do zastosowania art. 128 ust. 4 ustawy Pzp.
Tym samym oferta Odwołującego
podlegała odrzuceniu na podstawie art. 226 ust. 1 pkt 2 lit. b ustawy Pzp.
Zarzut dot
yczący Pakietu III
Nie zasługiwał na uwzględnienie zarzut naruszenia art. 226 ust. 1 pkt 2 lit. b ustawy
Pzp przez bezpodstawne uznanie, że Odwołujący nie spełnia warunku udziału
w postępowaniu, o którym mowa w punkcie 7.1 ppkt 4 lit. a ppkt III SWZ.
W o
cenie Izby Zamawiający prawidłowo zbadał sytuację podmiotową Odwołującego,
który nie wykazał spełnienia warunku udziału w postępowaniu w zakresie zdolności
technicznej lub zawodowej w odniesieniu do doświadczenia.
Kluczowa dla zrozumienia przedmiotu sporu
jest wykładnia postawionego warunku
udziału w postępowaniu, zgodnie z którym zostanie on uznany za spełniony, jeśli
Wykonawca wykaże, że w okresie ostatnich 3 lat liczonych wstecz od dnia, w którym upływa
termin składania ofert (a jeżeli okres prowadzenia działalności jest krótszy - w tym okresie):
zrealizował lub realizuje (przy czym w tym przypadku będzie uwzględniana wartość
zrealizowanej części przedmiotu umowy), na podstawie jednej lub większej ilości umów,
usługi z zakresu gospodarki leśnej o łącznej wartości nie mniejszej niż 967.000,00 zł brutto
polegające na wykonywaniu prac obejmujących pozyskanie i zrywkę drewna oraz
zagospodarowanie lasu (…).
Z treści warunku wynika zatem, że usługi z zakresu gospodarki leśnej miały polegać
na wykonywaniu prac ob
ejmujących trzy elementy, tj. pozyskanie i zrywkę drewna oraz
zagospodarowanie lasu
, przy czym bez znaczenia pozostawała wartość składowa
poszczególnych rodzajowo usług. Jednocześnie dopuszczona przez Zamawiającego
możliwość sumowania dotyczyła wartości kilku umów obejmujących każdorazowo ww.
elementy składowe usługi z zakresu gospodarki leśnej, nie zaś łączenia w ramach kilku
umów poszczególnych rodzajowo czynności. Lektura warunku udziału w postępowaniu
prowadzi do wniosku, że Zamawiający sformułował w specyfikacji warunków zamówienia
niejako
definicję „usług z zakresu gospodarki leśnej”, które miały obejmować ww. trzy
elementy w ramach poszczególnej umowy.
Trafnie wyja
śnił w piśmie z dnia 1 lutego 2023 r. Zamawiający, że: »Gdyby intencją
Zamawiającego było, aby wykonawcy mogli wykazywać się także kilkoma umowami,
z których każda obejmowałaby jedną lub dwie z trzech czynności wymaganych
w ramach warunku, byleby wykazali się wykonaniem każdej z tych czynności, czy to razem
czy osobno, dałby temu wyraz w SWZ, chociażby poprzez użycie zamiast spójnika „i” czy
„oraz” („usługi z zakresu gospodarki leśnej o łącznej wartości nie mniejszej niż 967.000,00 zł
brutto polegające na wykonywaniu prac obejmujących pozyskanie i zrywkę drewna oraz
zagospodarowanie lasu”) sformułowania „lub”. Zastosowanie między wymienionymi
w warun
ku czynnościami, składającymi się na usługi z zakresu gospodarki leśnej, spójników
„i” i „oraz” stanowi jednoznacznie o tym, że wszystkie te czynności muszą składać się na
doświadczenie wskazywane na potwierdzenie spełniania omawianego warunku udziału
w p
ostępowaniu tj. na każdą wykazywaną w tym celu usługę.«
Tymczasem Odwołujący w uzupełnionym na wezwanie Zamawiającego w trybie
art. 128 ust. 1 ustawy Pzp oświadczeniu JEDZ wskazał, że wykonał na rzecz Nadleśnictwa
Bytów prace z zakresu gospodarki leśnej o kwocie powyżej 967 tys. zł brutto, razem kwota
brutto: 1.537.575,46 zł, w tym: 1) Prace z zakresu gospodarki leśnej (hodowli i ochrony lasu,
ochrony przeciwpożarowej, pozyskania i zrywki drewna, utrzymania obiektów infrastruktury
leśnej, gospodarki łąkowo-rolnej, ubocznego użytkowania lasu) na terenie Nadleśnictwa
Bytów na kwotę 836 732,02 zł w okresie od 11.01.2022 r. do 30.09.2022 r. oraz 2) Prace
z zakresu pozyskania i zrywki drewna na teren
ie Nadleśnictwa Bytów:
− na kwotę 434
197,33 zł w okresie od 23.03.2022 r. do 30.09.2022 r.,
− na kwotę 179 024,26 zł w okresie
od 28.06.2022 r. do 30.09.2022 r. oraz
− na kwotę 87 621,85 zł w okresie od 22.08.2022 r.
do 30.09.2022 r.
Tym samym wobec brzmienia
warunku udziału w postępowaniu, Zamawiający przy
jego oc
enie, nie mógł wziąć pod uwagę usług wskazanych w poz. 2) powyżej, ponieważ nie
obejmowały one swoim zakresem zagospodarowania lasu – zgodnie z oświadczeniem
samego Odwołującego wynikającym z JEDZ. Z kolei usługa podana w poz. 1 powyżej
zrealizowana w okre
sie od 11 stycznia 2022 r. do 30 września 2022 r., jakkolwiek obejmuje
wymagane przez Zamawiającego elementy, tj. pozyskanie i zrywkę drewna oraz
zagospodarowanie lasu, to
opiewa na wartość niższą niż określona w warunku udziału
w postępowaniu (836 732,02 zł, podczas gdy Zamawiający wymagał min. 967 000 zł).
Ponadto okoliczność, iż usługi wskazane w poz. 2) nie obejmowały swoim zakresem
zagospodarowania lasu potwierdził odbiorca usług – Nadleśnictwo Bytów pismem z dnia 1
lutego 2023 r.
(dowód nr 21), które nie zostało podważone przez Odwołującego.
Za i
rrelewantne dla sprawy pozostają dowody złożone przez Odwołującego, tj. referencje
Nadleśnictwa Dretyń z dnia 28 października 2022 r., bowiem nie dotyczą one usług, którymi
legitymował się Odwołujący w złożonym JEDZ. Za bez znaczenia dla sprawy Izba uznała
także referencje wystawione przez Nadleśnictwo Bytów z dnia 25 października 2022 r.,
24 listopada 2022 r. oraz 22 grudnia 2022 r., gdyż nie były one przedmiotem oceny
Zamawiającego w ramach dokumentów złożonych w postępowaniu. Jednocześnie jak
wynika ze złożonego JEDZ, w ramach poz. 1) Odwołujący wykazał się realizacją usługi
z zakresu gospodarki leśnej (obejmującej pozyskanie i zrywkę drewna oraz
zagospodarowanie lasu) zrealizowanej w okresie od 11.01.2022
r. do 30.09.2022 r. na kwotę
836 732,02 zł, nie zaś realizacją przedmiotowej usługi świadczonej do dnia 2 listopada 2022
r.
(data upływu terminu składania ofert). W tym miejscu ponownego podkreślenia wymaga, iż
sposób wypełnienia JEDZ przez wykonawcę będącego profesjonalistą determinuje
pozytywną lub nie ocenę jego sytuacji podmiotowej. Wykonawca wypełniając JEDZ powinien
uczynnić to z najwyższą starannością, zwłaszcza gdy jego uzupełnienie czy też poprawienie
następuje w wyniku wezwania Zamawiającego w trybie art. 128 ust. 1 ustawy Pzp, które ma
charakter jednokrotny.
Skoro Odwołujący w odpowiedzi na szczegółowe wezwanie
Zamawiającego w trybie art. 128 ust. 1 ustawy Pzp do uzupełnienia JEDZ postanowił
w
oświadczeniu wstępnym powołać się na usługę realizowaną w okresie od 11 stycznia 2022
r. do 30 września 2022 r. o wartości 836 732,02 zł, to taką usługę Zamawiający ocenił,
niezależnie od tego, czy usługa ta faktycznie na moment składania ofert została
zrealizowana na wyższą kwotę.
Jednocześnie jak już sygnalizowano powyżej w ramach rozważań wstępnych
Odwołujący nie zgłaszał w toku postępowania o udzielenie zamówienia publicznego
wątpliwości interpretacyjnych dotyczących omawianego warunku udziału w postępowaniu, co
stanowi zarówno jego uprawnienie, ale i obowiązek. Co więcej, wskazać należy, iż
w postępowaniach o udzielenie zamówienia publicznego prowadzonych przez Nadleśnictwo
Trzebielino oraz Warcino sformułowano analogiczny warunek udziału w postępowaniu jak
w niniejszym przypadku, którego spełnienie zostało przez Odwołującego skutecznie
wykazane (dowód nr 13-20). Potwierdza to, że Odwołujący rozumiał treść warunku udziału
w postępowaniu w taki sam sposób jak Zamawiający, a podnoszona obecnie argumentacja
dotycząca niejasności specyfikacji stanowiła strategię procesową Wykonawcy.
W świetle powyższego zarzut naruszenia art. 226 ust. 1 pkt 2 lit. b ustawy Pzp
dotyczący odrzucenia oferty Odwołującego nie mógł zostać przez Izbę uwzględniony.
Za
rzuty dotyczące Pakietu II i III
Z powyższymi zarzutami skorelowane były zarzuty naruszenia art. 98 ust. 6 pkt 1
ustawy Pzp polegające na bezpodstawnym zatrzymaniu wadium Wykonawcy w Pakiecie II
oraz Pakiecie III
, które zdaniem Izby nie potwierdziły się.
Stosownie do ww. przepisu, Zamawiający zatrzymuje wadium wraz z odsetkami,
a w przypadku wadium wniesionego w formie gwarancji lub poręczenia, o których mowa
, występuje odpowiednio do gwaranta lub poręczyciela z żądaniem
zapłaty wadium, jeżeli wykonawca w odpowiedzi na wezwanie, o którym mowa w art. 107
, z przyczyn leżących po jego stronie, nie złożył podmiotowych
środków dowodowych lub przedmiotowych środków dowodowych potwierdzających
okoliczn
ości, o których mowa w art. 57 lub art. 106 ust. 1, oświadczenia, o którym mowa
w art. 125 ust. 1, innych doku
mentów lub oświadczeń lub nie wyraził zgody na poprawienie
omyłki, o której mowa w art. 223 ust. 2 pkt 3, co spowodowało brak możliwości wybrania
oferty złożonej przez wykonawcę jako najkorzystniejszej.
Z powyższego wynika zatem, że zatrzymanie wadium na podstawie art. 98 ust. 6
pkt 1 ustawy Pzp
następuje w przypadku łącznego spełnienie trzech przesłanek.
Pierwszą z nich jest niezłożenie, w odpowiedzi na wezwanie, o którym mowa
w art. 107 ust. 2 lub art. 128 ust. 1
ustawy Pzp, podmiotowych środków dowodowych lub
przedmiotowych środków dowodowych potwierdzających okoliczności, o których mowa
w art. 57 lub art. 106 ust. 1
ustaw Pzp, oświadczenia, o którym mowa w art. 125
ustawy Pzpl, innych dokumentów lub oświadczeń. Wskazać należy, iż również
złożenie oświadczenia, o którym mowa w art. 125 ust. 1 ustawy Pzp oraz innych
dokumentów lub oświadczeń, z których treści nie wynika potwierdzenie wymaganych
okoliczności, należy kwalifikować jako niezłożenie dokumentów (oświadczeń). Jak wskazał
Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 22 czerwca 2017 r. sygn. akt: III CZP 27/17: „Wykładnia
uwzględniająca pełny kontekst normatywny i treściowy analizowanego przepisu przemawia
za przyjęciem, że przez niezłożenie dokumentów (lub oświadczeń) należy rozumieć nie tylko
bierność wezwanego wykonawcy czyli sytuację, w której wykonawca w ogóle nie składa
żadnego dokumentu, ale również sytuację, w której wykonawca składa dokument
(oświadczenie), z którego jednak nie wynika potwierdzenie warunków udziału
w postępowaniu lub spełnienia przez oferowane przez niego dostawy, usługi lub roboty
budowlane wymagań określonych przez zamawiającego.”
Drugą przesłankę stanowi nieuzupełnienie dokumentów (oświadczeń) z przyczyn
leżących po stronie wykonawcy. W rozpoznawanej przez Izbę sprawie Odwołujący, mimo
jednoznacznego i sz
czegółowego wezwania do uzupełnienia oświadczeń JEDZ, uzupełnił je
lecz nadal nie potwierdzały one warunków udziału w postępowaniu, co w konsekwencji
spowodowało brak możliwości wybrania oferty złożonej przez Odwołującego jako
najkorzystniejszej.
Za klucz
ową w przedmiotowej sprawie Izba uznała okoliczność, iż Odwołujący miał
realną i obiektywną możliwość prawidłowego uzupełnienia JEDZ i wykazania spełnienia
warunku udziału w postępowaniu w zakresie zdolności technicznej i zawodowej
w odniesieniu do osób skierowanych do realizacji, ale tego nie uczynił z przyczyn leżących
po jego stronie (Pakiet II). Wykonawca,
mimo iż wspólnik i członek zarządu jego spółki oraz
jednocześnie jedna z osób udostępniających Wykonawcy zasoby na potrzeby spełniania
warunków udziału w postępowaniu tj. wspólnik spółki cywilnej udostępniającej zasoby Taste
Factory s.c.
– p. K. B. ukończył szkolenie w zakresie pracy ze środkami chemicznymi
zgodnie z rozporządzeniem Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 8 maja 2013 roku w
sprawie szkoleń w zakresie środków ochrony roślin (tekst jedn. Dz. U. z 2022 r. poz. 824), o
czym Zamawia
jący powziął wiedzę z JEDZ Wykonawcy złożonego w niniejszym
postępowaniu na Pakiet III, nie powołał się na tę okoliczność w uzupełnionym JEDZ, lecz
wskaz
ał ww. osobę do pełnienia innej funkcji. Podkreślić przy tym należy, iż w SWZ nie
usta
nowiono zakazu łączenia funkcji, także przepisy prawa nie zawierają w tym zakresie
żadnych ograniczeń. Jednocześnie Zamawiający w zakresie osób, które ukończyły szkolenie
w zakresie pracy ze środkami chemicznymi w pkt 7.3. SWZ dopuścił możliwość wykazywania
tej samej osoby
w więcej niż jednym Pakiecie. Wskazać należy, iż ukończenie szkolenia
w zakresie pracy ze środkami chemicznymi przez p. K. B. potwierdza załączony do
odpowiedzi na odwołanie dowód nr 7, jak również dowody nr 10 – 12 dotyczące innych
postępowań o udzielenie zamówienia publicznego, w których Odwołujący wskazywał p. K. B.
jako osobę, która ukończyła rzeczone szkolenie. Tym samym w okolicznościach sporu
wykazanie spełnienia warunku w tym zakresie nie wymagało od Wykonawcy podjęcia
żadnych działań związanych z poszukiwaniem osoby, przy pomocy której Wykonawca
wykazałby jego spełnienie, a jedynie wskazania w JEDZ wspólnika i członka zarządu spółki
Wykonawcy, który ukończył szkolenie w zakresie pracy ze środkami chemicznymi.
Podobna sytuacja miała miejsce w Pakiecie III, w którym Odwołujący z uwagi na
posiadane doświadczenie przy realizacji licznych zamówień z zakresu usług leśnych, w tym
obejmujących pozyskanie i zrywkę drewna oraz zagospodarowanie lasu o wartości ponad
1,7 mln zł na rzecz obecnego Zamawiającego, mógł przy niewielkim nakładzie pracy
poprawić oświadczenie JEDZ i wykazać warunek udziału w postępowaniu dotyczący
doświadczenia. Tymczasem Odwołujący zignorował wezwanie Zamawiającego do
uzupełnienia JEDZ, w którym podano, że „Wykonawca wskazał jedynie ogólny zakres usług
wykonanych w ramach doświadczenia jako „prace z zakresu gospodarki leśnej”, podczas
gdy w ramach waru
nku wymagane było wykazanie się usługami z zakresu gospodarki leśnej
polegającymi na wykonywaniu prac obejmujących pozyskanie i zrywkę drewna oraz
zagospodarowanie lasu. Z opisu doświadczenia nie wynika bowiem, aby wykonawca
zrealizował prace z zakresu gospodarki leśnej obejmujące pozyskanie i zrywkę drewna oraz
zagospodarowanie lasu.”, a w konsekwencji nie uzupełnił JEDZ o usługi odpowiadające
swoim zakresem warunkowi sformułowanemu w SWZ. Tym samym i w niniejszym przypadku
Odwołujący miał realną i obiektywną możliwość prawidłowego uzupełnienia JEDZ
i wykazania spełnienia warunku udziału w postępowaniu w zakresie zdolności technicznej
lub zawodowej w odniesieniu do doświadczenia, jednak tego nie uczynił.
Izba w okolicznościach przedmiotowej sprawy wzięła również uwagę, iż Odwołujący
nie podjął skutecznej obrony przed zatrzymaniem wadium i nie próbował nawet przekonać,
że złożenie wadliwych oświadczeń JEDZ (niepotwierdzających spełnienie warunków udziału
w postępowaniu) nastąpiło z przyczyn nieleżących po jego stronie. Okoliczności
ek
skulpującej nie stanowi w ocenie Izby dowód nr 6 Odwołującego. Odwołujący
w rozpoznawanej sprawie nie twierdził także, że czynność zatrzymania wadium naruszała
klauzulę generalną określoną art. 5 Kodeksu cywilnego.
Ostatnią przesłankę zatrzymania wadium na ww. podstawie jest wpływ niewykonania
przez wykonawcę wezwania do uzupełnienie dokumentów lub oświadczeń na wynik
postępowania. Zatrzymanie wadium jest bowiem możliwe jedynie wtedy, gdy niezłożenie
dokumentów lub oświadczeń spowodowało brak możliwości wybrania oferty złożonej przez
tego wykonawcę jako najkorzystniejszej. W stanie faktycznym niniejszej sprawy,
w przypadku prawidłowego uzupełnienia jednolitych dokumentów, oferta Odwołującego
zostałaby uznana za najkorzystniejszą w obu Pakietach.
Wziąwszy pod rozwagę powyższe Izba stwierdziła, że w niniejszej sprawie ziściły się
przesłanki do zastosowania art. 98 ust. 6 pkt 1 ustawy Pzp, a więc zatrzymania wniesionego
przez Wykonawc
ę wadium w Pakiecie II oraz III, bowiem Odwołujący w odpowiedzi na
wezwanie Zamawiającego w trybie art. 128 ust. 1 ustawy Pzp, z przyczyn leżących po jego
stronie, nie złożył oświadczenia JEDZ potwierdzającego spełnienie warunków udziału
w postępowaniu, co skutkowało brakiem możliwości wybrania oferty Odwołującego jako
najkorzystniejszej.
Mając na uwadze powyższe orzeczono jak w sentencji.
O kosztach postępowania odwoławczego Izba orzekła na podstawie art. 557 i 575
ustawy Pzp w zw. z § 5 pkt 1 i pkt 2 lit. a) i b) oraz § 8 ust. 2 pkt 1 rozporządzenia Prezesa
Rady Ministrów w sprawie szczegółowych rodzajów kosztów postępowania odwoławczego,
ich rozliczania oraz
wysokości i sposobu pobierania wpisu od odwołania z dnia 30 grudnia
2020 r. (Dz.U. z 2020 r. poz. 2437).
Przewodniczący: ……………………………..