Sygn. akt: KIO 200/23
WYROK
z dnia 6 lutego 2023 roku
Krajowa Izba Odwoławcza - w składzie:
Przewodniczący:
Ewa Sikorska
Protokolant:
Wiktoria Ceyrowska
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 2 lutego 2023 roku w Warszawie odwołania
wniesionego do Pre
zesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 18 stycznia 2023 r. przez
wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia: K. N., J. N. w
postępowaniu prowadzonym przez zamawiającego – Państwowe Gospodarstwo Wodne
Wody Polskie Regionalny
Zarząd Gospodarki Wodnej w Szczecinie
orzeka:
uwzględnia odwołanie i nakazuje zamawiającemu – Państwowemu Gospodarstwu
Wodnemu Wody Polskie Regionalny Zarząd Gospodarki Wodnej w Szczecinie:
unieważnienie czynności wyboru najkorzystniejszej oferty,
odrzucenie ofert wykonawców: B. R., P. Ł., Ł. R.,
wezwanie wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia: Z. P., P. P.,
do złożenia wyjaśnień, w tym złożenia dowodów, w zakresie wyliczenia ceny lub kosztu,
- dokonanie ponownej oceny ofert;
2. kosztami postępowania obciąża Państwowe Gospodarstwo Wodne Wody Polskie
Regionalny Zarząd Gospodarki Wodnej w Szczecinie i:
zalicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 15 000 zł 00 gr (słownie:
piętnaście tysięcy złotych zero groszy) uiszczoną przez wykonawców wspólnie ubiegających
się o udzielenie zamówienia: K. N., J. N. tytułem wpisu od odwołania,
2.2. zasądza od Państwowego Gospodarstwa Wodnego Wody Polskie Regionalnego
Zarządu Gospodarki Wodnej w Szczecinie na rzecz wykonawców wspólnie ubiegających
się o udzielenie zamówienia: K. N., J. N. kwotę 19 401 zł 96 gr (słownie: dziewiętnaście
tysięcy czterysta jeden złotych dziewięćdziesiąt sześć groszy), stanowiącą koszty
postępowania odwoławczego poniesione z tytułu wpisu od odwołania, wynagrodzenia
pełnomocnika, opłaty skarbowej od pełnomocnictw i dojazdu na posiedzenie Izby.
Stosownie do art. 579 ust. 1 i 580 ust. 1 i 2 ustawy z dnia
11 września 2019 roku – Prawo
zamówień publicznych (Dz. U. z 2022 r., poz. 1710 ze zm.), na niniejszy wyrok, w terminie
14 dnia od dnia jego doręczenia, przysługuje skarga, za pośrednictwem Prezesa Krajowej
Izby Odwoławczej, do Sądu Okręgowego w Warszawie.
…………………………………..
Sygn. akt: KIO 200/23
Uzasadnienie
Zamawiający – Państwowe Gospodarstwo Wodne Wody Polskie Regionalny Zarząd
Gospodarki Wodnej w Szczecinie
– prowadzi postępowanie o udzielenie zamówienia
publicznego, którego przedmiotem jest usługa kompleksowa - eksploatacja, obsługa i
konse
rwacja urządzeń wodnych wraz z odcinkowym utrzymaniem koryt cieków naturalnych
na terenie PGW WP RZGW w Szczecinie.
Postępowanie prowadzone jest na podstawie przepisów ustawy z dnia 11 września
2019 roku
– Prawo zamówień publicznych (Dz. U. z 2022 roku, poz. 1710 ze zm.), zwanej
dalej ustawą P.z.p.
W dniu
18 stycznia 2023 r. wykonawcy wspólnie ubiegający się o udzielenie
zamówienia: K. N., J. N. (dalej: odwołujący) wnieśli odwołanie w zakresie części 14 „Nadzór
Wodny Stargard” na:
czynność zamawiającego polegającą na wyborze oferty Pana B. R. prowadzącego
jednoosobową działalność gospodarczą pod firmą: „Usługi Leśne B. R.”, jako oferty
najkorzystniejszej,
mimo iż oferta tego wykonawcy nie została prawidłowo zabezpieczona
wadium ewentualnie z uwagi na fakt, że oferta ta zawiera rażąco niską cenę;
2. niezgodną z przepisami czynność zamawiającego polegającą na zaniechaniu odrzucenia
oferty Pana P.
Ł. prowadzącego jednoosobową działalność gospodarczą pod firmą:
„Transport Ciężarowy i Roboty Ziemne P. Ł.”, mimo że oferta ta podlegała odrzuceniu jako
oferta zawierająca rażąco niską cenę;
3. niezgodną z przepisami czynność zamawiającego polegającą na zaniechaniu odrzucenia
oferty Pana Ł. R. prowadzącego jednoosobową działalność gospodarczą pod firmą: „Usługi
Melioracyjne Ł. R.”, mimo że oferta tego wykonawcy nie została prawidłowo zabezpieczona
wadium ewentualnie z uwagi na fak
t, że złożona oferta tego wykonawcy stanowi czyn
nieuczciwej konkurencji w rozumieniu przepisów o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji,
polegający na zaniżeniu kosztów realizacji usługi poniżej stawek rynkowych, w
szczególności poprzez przyjęcie wynagrodzenia za pracę pracowników jako wartość niższą
niżeli wynikająca z przepisów powszechnie obwiązujących, a w konsekwencji do nierealnego
obniżenia wysokości ceny ofertowej, ewentualnie poprzez zaniechanie wezwania tego
wykonawcy do udzielenia wyjaśnień, w tym złożenia dowodów, dotyczących wyliczenia ceny
za realizację przedmiotu zamówienia wraz z koniecznością złożenia w tej mierze dowodów.
4. niezgodną z przepisami czynność zamawiającego polegającą na zaniechaniu odrzucenia
oferty konsorcjum firm: Z. P., pro
wadzący jednoosobową działalność gospodarczą pod firmą:
„Usługi Melioracyjne Z. P.”, P. P., prowadzący jednoosobową działalność gospodarczą pod
firmą: „Inżynieria Wodno-Melioracyjna P. P.”, mimo że oferta tego wykonawcy stanowi czyn
nieuczciwej konkurencji w
rozumieniu przepisów o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji,
polegający na zaniżeniu kosztów realizacji usługi poniżej stawek rynkowych, w
szczególności poprzez przyjęcie minimalnego wynagrodzenia za pracę jako wartość niższą
niżeli wynikająca z przepisów powszechnie obowiązujących, a w konsekwencji do
nierealnego obniżenia wysokości ceny ofertowej, ewentualnie poprzez zaniechanie
wezwania tego wykonawcy do udzielenia wyjaśnień, w tym złożenia dowodów, dotyczących
wylicz
enia ceny za realizację przedmiotu zamówienia wraz z koniecznością złożenia w tej
mierze dowodów,
zarzucając zamawiającemu:
• dokonanie wadliwego badania treści oferty Pana B. R. prowadzącego jednoosobową
działalność gospodarczą pod firmą: „Usługi Leśne B. R.”, mimo że oferta ta podlegała
odrzuceniu, ponieważ nie została prawidłowo zabezpieczona wadium, czym zamawiający
naruszył art. 97 ust. 5 w zw. z art. 226 ust. 1 pkt 14 ustawy P.z.p.,
• dokonanie wadliwego badania treści oferty Pana B. R. prowadzącego odrzucenia oferty
Konsorcjum firm: Z. P.
, prowadzący jednoosobową działalność gospodarczą pod firmą:
„Usługi Melioracyjne Z. P.”, . P., prowadzący jednoosobową działalność gospodarczą pod
firmą: „Inżynieria Wodno-Melioracyjna P. P.”, mimo że oferta tego wykonawcy stanowi czyn
nieuczciwej konkurencji w
rozumieniu przepisów o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji,
polegający na zaniżeniu kosztów realizacji usługi poniżej stawek rynkowych, w
sz
czególności poprzez przyjęcie minimalnego wynagrodzenia za pracę jako wartość niższą
niżeli wynikająca z przepisów powszechnie obowiązujących, a w konsekwencji do
nierealnego obniżenia wysokości ceny ofertowej, ewentualnie poprzez zaniechanie
wezwania tego wykonawcy do udzielenia wyjaśnień, w tym złożenia dowodów, dotyczących
wyliczenia ceny za realizację przedmiotu zamówienia wraz z koniecznością złożenia w tej
mierze dowodów.
zarzucając zamawiającemu:
• dokonanie wadliwego badania treści oferty Pana B. R. prowadzącego jednoosobową
działalność gospodarczą pod firmą: „Usługi Leśne B. R.” mimo, że oferta ta podlegała
odrzuceniu, ponieważ nie została prawidłowo zabezpieczona wadium, czym zamawiający
naruszył art. 97 ust. 5 w zw. z art. 226 ust. 1 pkt 14 ustawy P.z.p.,
• dokonanie wadliwego badania treści oferty Pana B. R. prowadzącego jednoosobową
działalność gospodarczą pod firmą: „Usługi Leśne B. R.”, mimo że oferta ta podlegała
odrzuceniu jako oferta zaw
ierająca rażąco niską cenę i zaniechanie jej odrzucenia, w sytuacji
kiedy oferta ta zawiera rażąco niską cenę w stosunku do przedmiotu zamówienia, czym
z
amawiający naruszył art. 226 ust. 1 pkt 8 w zw. z art. 224 ust. 6 ustawy P.z.p.,
• dokonanie wadliwego badania treści oferty Pana P. Ł. prowadzącego jednoosobową
działalność gospodarczą pod firmą „Transport Ciężarowy i Roboty Ziemne P. Ł.”, mimo że
oferta
ta podlegała odrzuceniu jako oferta zawierająca rażąco niską cenę i zaniechanie jej
odrzucenia, w sytuacji kiedy oferta ta zawiera rażąco niską cenę w stosunku do przedmiotu
zamówienia, czym zamawiający naruszył art. 226 ust. 1 pkt 8 w zw. z art. 224 ust. 6 P.z.p.,
•
dokonanie wadliwego badani
a treści oferty Pana Ł. R. prowadzącego jednoosobową
działalność gospodarczą pod firmą: „Usługi Melioracyjne Ł. R.”, mimo że oferta ta podlegała
odrzuceniu ponieważ nie została prawidłowo zabezpieczona wadium, czym zamawiający
narus
zył art. 97 ust. 5 w zw. z art. 226 ust. 1 pkt 14 ustawy P.z.p.,
• dokonanie wadliwego badania treści oferty Pana Ł. R. prowadzącego jednoosobową
działalność gospodarczą pod firmą: „Usługi Melioracyjne Ł. R.” mimo, że oferta ta podlegała
odrzuceniu ponieważ stanowi czyn nieuczciwej konkurencji w rozumieniu przepisów o
zwalczaniu nieuczciwej konkurencji,
polegający na zaniżeniu kosztów realizacji usługi
poniżej stawek rynkowych, w szczególności poprzez przyjęcie minimalnego wynagrodzenia
za pracę jako wartość niższą niżeli wynikająca z przepisów powszechnie obowiązujących, a
w konsekwencji do
nierealnego obniżenia wysokości ceny ofertowej, czym zamawiający
naruszył art. 97 ust. 5 w zw. z art. 226 ust. 1 pkt 7 ustawy P.z.p.,
• dokonanie wadliwego badania treści oferty Pana Ł. R. prowadzącego jednoosobową
działalność gospodarczą pod firmą: „Usługi Melioracyjne Ł.R.”, mimo że cena oferty tego
wykonawcy jest rażąco niska w stosunku do przedmiotu zamówienia, budzi wątpliwości co
do możliwości wykonania przedmiotu zamówienia, poprzez zaniechanie wezwania do
wyjaśnienia rażąco niskiej ceny oferty, czym zamawiający naruszył art. 224 ust. 1 ustawy
P.z.p.;
dokonanie wadliwego badania treści oferty Konsorcjum firm: Z. P., prowadzący
jednoosob
ową działalność gospodarczą pod firmą: „Usługi Melioracyjne Z. P.”, P. P.,
prowadzący jednoosobową działalność gospodarczą pod firmą: „Inżynieria Wodno-
Melioracyjna P. P.
” mimo, że oferta ta podlegała odrzuceniu ponieważ stanowi czyn
nieuczciwej konkurencji
w rozumieniu przepisów o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji,
polegający na zaniżeniu kosztów realizacji usługi poniżej stawek rynkowych, w
szczególności poprzez przyjęcie minimalnego wynagrodzenia za pracę jako wartość niższą
niżeli wynikająca z przepisów powszechnie obowiązujących, a w konsekwencji do
nierealnego obniżenia wysokości ceny ofertowej, czym zamawiający naruszył art. 97 ust. 5 w
zw. z art. 226 ust. 1 pkt 7 ustawy P.z.p.,
• dokonanie wadliwego badania treści oferty konsorcjum firm: Z. P., prowadzący
jednoosobową działalność gospodarczą pod firmą: „Usługi Melioracyjne Z. P.”, P. P.,
prowadzący jednoosobową działalność gospodarczą pod firmą: „Inżynieria Wodno-
Melioracyjna P. P.
”, mimo że cena oferty tego wykonawcy jest rażąco niska w stosunku do
przedmiotu
zamówienia, budzi wątpliwości co do możliwości wykonania przedmiotu
zamówienia, poprzez zaniechanie wezwania do wyjaśnienia rażąco niskiej ceny oferty, czym
za
mawiający naruszył art. 224 ust. 1 ustawy P.z.p.;
Odwołujący wnieśli o uwzględnienie odwołania w całości i nakazanie
z
amawiającemu:
1) unieważnienia czynności wyboru oferty wykonawcy Pana B. R. prowadzącego
jednoosobową działalność gospodarczą pod firmą: „Usługi Leśne B. R.” jako oferty
najkorzystniejszej;
2) nakazanie z
amawiającemu dokonania ponownego badania i oceny ofert;
3) nakazanie z
amawiającemu odrzucenia, oferty Pana B. R. prowadzącego jednoosobową
działalność gospodarczą pod firmą: „Usługi Leśne B. R.”:
z uwagi na brak należytego wniesienia wadium przez ww. wykonawcę ewentualnie, w
przypadku nieuwzględnienia zarzutu zaniechania odrzucenia oferty z uwagi na brak
zabezpieczenia oferty tego wykonawcy wadium,
jako oferty zawierającej rażąco nisko cenę;
4) nakazanie z
amawiającemu odrzucenia oferty Pana P. Ł. prowadzącego jednoosobową
działalność gospodarczą pod firmą: „Transport Ciężarowy i Roboty Ziemne P. Ł.” jako oferty
zawierającej rażąco niską cenę;
5) nakazanie z
amawiającemu odrzucenia oferty Pana Ł. R. prowadzącego jednoosobową
działalność gospodarczą pod firmą: „Usługi Melioracyjne Ł. R.”
z uwagi na brak należytego wniesienia wadium przez ww. wykonawcę
ewentualnie, w przypadku nieuwzględnienia zarzutu zaniechania odrzucenia oferty z uwagi
na brak zabezpieczenia oferty tego wykonawcy wadium, odrzucenie ww. oferty jako oferty
s
tanowiącej czyn nieuczciwej konkurencji,
ewentualnie w przypadku nieuwzględnienia zarzuty dot. czynu nieuczciwej konkurencji
nakazanie Zamawiającemu wezwania ww. wykonawcy do udzielenia wyjaśnień, w tym
złożenia dowodów dotyczących wyliczenia ceny za realizację przedmiotu zamówienia;
6) nakazanie z
amawiającemu odrzucenia oferty Konsorcjum firm: Z. P., prowadzący
jednoosobową działalność gospodarczą pod firmą: „Usługi Melioracyjne Z. P.”, P. P.,
prowadzący jednoosobową działalność gospodarczą pod firmą: „Inżynieria Wodno-
Melioracyjna P. P.
”
odrzucenie ww. oferty jako oferty stanowiącej czyn nieuczciwej konkurencji,
ewentualnie w przypadku nieuwzględnienia zarzuty dot. czynu nieuczciwej konkurencji
nakaza
nie Zamawiającemu wezwania ww. wykonawcy do udzielenia wyjaśnień, w tym
złożenia dowodów dotyczących wyliczenia ceny za realizację przedmiotu zamówienia, jak
również
7) zasądzenie od zamawiającego na rzecz odwołującego kosztów postępowania
odwoławczego według spisu kosztów, który zostanie przedłożony na rozprawie przed
Krajową Izbą Odwoławczą.
Jednocześnie odwołujący wnieśli o:
I. dopuszczenie i przeprowadzenie dowodów z dokumentacji postępowania przetargowego,
w tym z protokołu wraz z załącznikami, na okoliczności podane w odwołaniu, dowodów
zawnioskowanych w treści uzasadnienia odwołania, na okoliczności tam wskazane, a
załączonych do niniejszego odwołania;
II. zobowiązanie Zamawiającego do przedstawienia historii rachunku bankowego
prowadzonego przez Bank Gospodarstwa Krajowego Nr: 70 1130 1017 0020 1510 6790
0006 wskazanego w se
kcji 8.4 specyfikacji warunków zamówienia jako właściwy do
uiszczenia wadium w formie pieniężnej przez wykonawców ubiegających się o udzielenie
zamówienia, za okres od dnia 27 września 2022 r. do dnia 31 października 2022r. godzina
10:00 (termin składania ofert) – ze wskazaniem godziny zaksięgowania środków na
rachunku z
amawiającego – na okoliczność potwierdzenia:
- czy Pan B. R.
prowadzący jednoosobową działalność gospodarczą pod firmą: „Usługi
Leśne B. R.” wniósł wadium w formie pieniężnej na część 14 NW Stargard w kwocie
16.200,00 zł wymaganej w sekcji 8.1. pkt 14 SWZ wpisując w tytule przelewu zgodnie z
sekcją 8.4. SWZ „wadium w sprawie nr SZ.ROZ.2810.25.2022 – Część 14” oraz
czy Pan Ł. R. prowadzący jednoosobową działalność gospodarczą pod firmą: „Usługi
Melioracyjne Ł. R.” wniósł wadium w formie pieniężnej, na część 14 NW Stargard w kwocie
16.200,00 zł wymaganej w sekcji 8.1. pkt 14 SWZ wpisując w tytule przelewu zgodnie z
sekcją 8.4. SWZ „wadium w sprawie nr SZ.ROZ.2810.25.2022 – Część 14”.
Odwołujący wskazali, iż mają interes w uzyskaniu przedmiotowego zamówienia
publicznego, ponieważ złożyli ofertę m. in. na część 14: Nadzór Wodny Stargard, która pod
względem ceny odpowiada wartości, jaką zamawiający chce przeznaczyć na sfinansowanie
przedmiotowego zamówienia. Nadto, w przypadku uwzględnienia odwołania, zamawiający
zobligowany będzie do oceny oferty odwołującego w świetle kryteriów oceny ofert, a zatem
możliwy jest wybór oferty odwołujących (dotychczas sklasyfikowanej na drugim miejscu po
dokonaniu oceny ofert) jako oferty
najkorzystniejszej, co z uwagi na spełnianie wszystkich
warunków udziału w postępowaniu przez odwołujących, jawi się jako wysoce
prawdopodobne. Zatem
nieuzyskanie zamówienia przez odwołującego, w świetle ww.
argumentów może skutkować szkodą w jego majątku. Interes wyraża się również w tym, że
dokonanie czynności związanych z usunięciem naruszeń ujawnionych w trakcie
postępowania warunkują nie tylko prawidłowość w zakresie stosowania przepisów ustawy
P.z.p. przez z
amawiającego, ale przede wszystkim dają realna szansę uzyskania
zamówienia przez odwołujących.
W odpowiedzi na odwołanie z dnia 1 lutego 2023 roku zamawiający wniósł o:
1. oddalenie odwołania w całości,
2. zasądzenie od odwołującego na rzecz zamawiającego kosztów postępowania według
rachunków, które zostaną przedłożone na rozprawie.
Izba ustaliła, co następuje:
Zamawiający prowadzi postępowanie o udzielenie zamówienia na usługi w trybie
przetargu nieograniczonego, o wartości powyżej kwot określonych według art. 3 ust. 1
ustawy P.z.p.
pn.: „„Usługa kompleksowa - eksploatacja, obsługa i konserwacja urządzeń
wodnych wraz z odci
nkowym utrzymaniem koryt cieków naturalnych na terenie PGW WP
RZGW w Szczecinie, numer SZ.ROZ.2810.25.2022,
ogłoszonego w Dzienniku Urzędowym
Unii Europejskiej pod numerem od numerem 2022/S 186-526883 z dnia 27/09/2022.
Zamawiający podzielił przedmiotowe zamówienie na części. Odwołujący złożyli ofertę
m. in. na realizację zadania nr 14 – Nadzór Wodny Stargard.
W Sekcji
15 Specyfikacji Warunków Zamówienia („SWZ”), zamawiający opisał
kryteria,
jakimi kierować się będzie przy wyborze oferty wraz z podaniem znaczenia tych
kryteriów:
„Oferty oceniane będą na podstawie następujących kryteriów:
• Cena brutto - waga 60%
• Mnożnik Wysokości Kar Umownych – waga 40%”
W ramach przedmiotowego postępowania dla części 14 kwota, którą zamawiający
zamierzał przeznaczyć na wykonanie zadania została określona przez zamawiającego na
kwotę 808 706,95 zł.
Szacunkowa wartość zamówienia dla części 14 wynosi 748 802,73 zł, co stanowi
równowartość 168 134,26 euro.
W postępowaniu złożono 7 ofert, w tym:
- Oferta Konsorcjum P.
– 524.199,96 zł netto
Oferta Ł. R. – 524.162,94zł netto
- Oferta P.
Ł. – 464.400,00zł netto
- Oferta B. R. - 417.363,72
zł
Zgodnie z rozdz. 8 SWZ „Wadium”, wykonawcy składający ofertę na zadania 14
obow
iązani, są przed upływem terminu składania ofert, wnieść wadium w wysokości 16 200
zł.
Zgodnie z rozdz. 10 ust. 10.1 pkt
10.1.1 SWZ, na ofertę składają się:
dla wszystkich części – formularz oferty zgodny w treści z załącznikiem nr 1 do
SWZ,.
2) Dla
części 7 (NW Kołobrzeg) – szczegółowy formularz cenowy dla elementu II
(rzeka Stramniczka w km 0 + 000
– 1 + 550) zgodny w treści z Załącznikiem Nr
1a do SWZ.
W dniu 13 stycznia 2023 roku odwołujący zwrócił się do zamawiającego o
przekazanie protokołu postępowania o udzielenie zamówienia publicznego z załącznikami:
1. ofertami:
1) Ł. R., 2) Konsorcjum: P. P. Z. P., 3) B. R., 4) P. Ł., wraz z kompletem
dokumentów złożonych z daną ofertą,
korespondencją pomiędzy Zamawiającym a ww. wykonawcami,
pismami, informacjami i wszelkimi innymi materiałami przedłożonymi przez ww.
wykonawców w toku postępowania,
kartami indywidualnej oceny ofert ww. wykonawcy, jeśli doszło do takiej oceny
przez
datą udostępnienia.
W odpowiedzi zamawiający przesłał odwołującemu żądane przez niego dokumenty.
W dokumentach
przekazanych odwołującemu brak było dowodów wniesienia wadium przez
B. R.
i Ł. R. .
W dokumentacji postępowania o udzielenie zamówienia publicznego przekazanej
przez zamawiającego Krajowej Izbie Odwoławczej brak jest dowodów wniesienia wadium
przez B. R.
i Ł. R. . W dokumentacji postępowania znajdują się natomiast dowody wniesienia
wadium prz
ez innych wykonawców.
Pismem z dnia 7 grudnia 2022 roku zamawiający zwrócił się do wykonawcy B. R.
pismem następującej treści:
Zamawiający, Państwowe Gospodarstwo Wodne Wody Polskie, działając na
podstawie art. 223 ust. 1 ustawy Pzp wzywa Pa
ństwa o doprecyzowanie złożonych
wyjaśnień w zakresie RNC z dnia 02.12.2022 r. i przekazanie dodatkowych informacji dla
wyliczenia ceny
dla zadania częściowego nr 13: NW Pyrzyce i 14: NW Stargard.
Przesłane wyjaśnienia przez Wykonawcę nie udowadniają Zamawiającemu, że cena
nie jest rażąco niska. W zadaniu częściowym nr 13: NW Pyrzyce, Wykonawca przedstawia 3
osoby przez 10 dni miesięcznie i nie gwarantuje właściwego wykonania nakładów r-g, w
kosztorysie Zamawiającego wynika, że potrzebne są śr. 2,83 etaty miesięcznie (3 osoby)
przez okres dni roboczych tj. 168 godzin. Natomiast w zadaniu częściowym nr 14: NW
Stargard, Wykonawca przedstawia
3 osoby przez 15 dni miesięcznie co również nie
gwarantuje właściwego wykonania nakładów r-g, w kosztorysie Zamawiającego wynika, że
potrzebne są śr. 6,17 etaty miesięcznie (6 osób) przez okres dni roboczych tj. 168 godzin.
Przy tym zadaniu r-
g stanowią ważny element i należy zapewnić niezbędną obsługę
pracowników przez okres pełnego miesiąca.
Wykonawca zobowiązany jest nie tylko do sformułowania twierdzeń dotyczących
ceny lub kosztu oferty, dlatego Zamawiający wzywa o dodatkowe wyjaśnienia dotyczące
ilości niezbędnej obsady pracowniczej ale również do przedstawienia dowodów na ich
poparcie, tak aby na ich podstawie zamawiaj
ący mógł zweryfikować złożone wyjaśnienia.
Pozyskanie od Państwa dodatkowych informacji w zakresie ilości niezbędnej obsady
pracowniczej
pozwolą Zamawiającemu dokonać należytego badania i oceny złożonej oferty.
Jednocześnie Zamawiający informuje, że Oferta w której Wykonawca nie udowodnił,
że cena nie jest rażąco niska podlega odrzuceniu na podstawie art. 226 ust. 1 pkt 8 ustawy
Pzp.
Pisme
m z dnia 24 listopada 2022 roku zamawiający wezwał wykonawcę Bartosza
Rakow
skiego do złożenia wyjaśnień:
Zamawiający — Państwowe Gospodarstwo Wodne Wody Polskie działając na
podstawie art. 224 ust. 2 pkt 1, ust. 4 ustawy z dnia 1 1 września 2019 r. Prawo zamówień
publicznych (DZ. U. z 2022 r., poz. 1710) zwraca się o udzielenie wyjaśnień względem
wysokości zaoferowanej ceny za przedmiot zamówienia.
Zamawiający zwraca się o udzielenie wyjaśnień, w tym złożenie dowodów,
dotyczących wyliczenia ceny, które w szczególności mogą dotyczyć:
Zarządzania procesem świadczonych usług.
W
ybranych rozwiązań technicznych, wyjątkowo korzystnych warunków usług.
Oryginalności usług oferowanych przez wykonawcę.
Zgodności z prawem w rozumieniu przepisów o postępowaniu w sprawach
dotyczących pomocy publicznej.
Zgodności z przepisami z zakresu prawa pracy i zabezpieczenia społecznego,
obowiązującymi w miejscu, w którym realizowane jest zamówienie.
Zgodności z przepisami z zakresu ochrony środowiska,
Zgodności z przepisami dotyczącymi kosztów pracy, których wartość przyjęta
do ustaleni
a ceny nie może być niższa od minimalnego wynagrodzenia za pracę albo
minimalnej stawki godzinowej, ustalonych na podstawie przepisów ustawy z dnia 10
października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę (Dz. U. z 2018 r. poz. 2177) lub
przepisów odrębnych właściwych dla spraw, z którymi związane jest realizowane
zamówienie.
Zamawiający weryfikując ofertę ustalił, że Wykonawca oferuje wykonanie przedmiotu
zamówienia za kwotę:
44,10% niższą od wartości zamówienia powiększonej o należny podatek od
towarów i usług, ustalonej przed wszczęciem postępowania — w części nr 13, - 0 44,26%
niższą od wartości zamówienia powiększonej o należny podatek od towarów i usług,
ustalonej przed w
szczęciem postępowania — w części nr 14.
Wyjaśnienia Wykonawcy będą oceniane przez Zamawiającego w oparciu o
przedstawione czynniki obiektywne mające wpływ na zaoferowaną cenę. Wykonawca w
wyjaśnieniach musi wykazać, iż zaproponowana cena nie jest rażąco niska — wyjaśnienia
muszą być konkretne i wyczerpujące a przedstawione dowody powinny potwierdzać, że
zaproponowane ceny zostały skalkulowane w sposób rzetelny i umożliwiający wykonanie
zamówienia zgodnie z warunkami określonymi przez Zamawiającego. Wykonawca powinien
mieć świadomość, iż celem wyjaśnień jest umożliwienie dokonania przez Zamawiającego
prawidłowej oceny, dlatego wyjaśnienia muszą zawierać informację przydatne dla owej
oceny.
Jednocześnie Zamawiający przypomina, że zgodnie z art. 224 ust. 5 ustawy Pzp,
obowiązek wykazania, że oferta nie zawiera rażąco niskiej ceny spoczywa na wykonawcy.
Ponadto, zgodnie z art. 224 ust. 6 ustawy Pzp, Zamawiający odrzuca ofertę wykonawcy,
który nie udzielił wyjaśnień w wyznaczonym terminie lub jeżeli złożone wyjaśnienia wraz z
dowodami nie uzasadniają podanej w ofercie ceny.
Pismem z dnia 2 grudnia 2022 roku wykonawca B. R.
udzielił następującej opowieści:
W
związku z Państwa wezwaniem SZ.ROZ.2810.25.7.2022.KT z dnia 24.11.2022 r.
firma Usługi Leśne B. R., z siedzibą przy ul. Młyńska 7b, 78-630 Człopa, wyjaśnia i
potwierdza, że cena oferty na zadaniu pn. „Usługa kompleksowa – eksploatacja, obsługa i
konserwacja urządzeń wodnych wraz z odcinkowym utrzymaniem koryt cieków naturalnych
na terenie
PGW WP RZGW w Szczecinie” część 13 oraz 14, uwzględnia wszystkie
wymaga
nia SWZ i obejmuje wszystkie koszty konieczne do poniesienia dla prawidłowej
realizacji przedmiotowej usługi wraz z zyskiem Wykonawcy.
Poniżej przedstawiam szczegółowe wyjaśnienia dotyczące wyliczenia ceny w
szczególności w zakresie: zarządzania procesem świadczonych usług, oszczędności metody
wykonania zamówienia, wybranych rozwiązań technicznych, wyjątkowo sprzyjających
warunków wykonania zamówienia dostępnych dla wykonawcy, oryginalności projektu
wykonawcy, kosztów pracy, których wartość przyjęta do ustalenia ceny nie może być niższa
od minimalnego wynagrodzenia za pracę oraz wskazuję szczególne okoliczności
pozwalające na zaoferowanie korzystnej ceny. Nadmieniam iż zgodnie z SWZ cena oferty
ma charakter ceny ryczałtowej t.j. ceny określonej za wykonanie całego przedmiotu
zamówienia.
1. Zarządzania procesem świadczonych usług
Cena oferty obejmuje wszystkie koszty konieczne do poniesienia przez Wykonawcę
w celu realizacji zamówienia zgodnie z wymaganiami Specyfikacji Istotnych Warunków
Zamówienia, i obejmuje wszystkie wydatki, czynności i wymagania, składające się na
wykonanie zamówienia, określone w SWZ; w tym w przedmiarze robót stanowiącym
integralną część kosztorysu nakładczego ślepego oraz we wzorze umowy. Koszty te między
innymi obejmują:
•
koszty
zatrudnienia (wynagrodzenie z pochodnymi) zespołu pracowników o
kwalifikacjach zgodnych z wymaganiami SWZ w całym okresie realizacji zamówienia,
•
koszty dojazdów, przejazdów i pobytów delegacyjnych pracowników
Wykonawcy,
•
koszty mobilizacji Wykonawcy,
•
koszty sprzętu niezbędnego do wykonania przedmiotu zamówienia,
•
koszty zatrudnienia personelu administracyjnego i pomocniczego (których
wartość przyjęta do ustalenia ceny jest wyższa od minimalnego wynagrodzenia za pracę
albo minimalnej stawki godzinowej, ustalonych na podstawie przepisów ustawy z dnia 10
października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę), koniecznego do realizacji
obowiązków wynikających z przedmiotu zamówienia
•
koszty uprzątnięcia terenu po zakończeniu robót
Kalkulacja kosztów dla przedmiotowego zamówienia oparta jest na doświadczeniu z
realizacji podobnych zamówień, które pozwoliły na zastosowanie sprawdzonych w praktyce
wielkości nakładów na poszczególne kategorie kosztów oraz stawek jednostkowych. Dane
do kalkulacji kosztów przyjęte zostały na podstawie rzeczywistych kosztów rejestrowanych
przez nas w trakcie realizacji poszczególnych projektów, a także po wnikliwej analizie
zakresów i terminów realizacji tego kontraktu.
Wykonawca znając zakres usługi, jak również posiadając doświadczenie w realizacji
zamówień o tożsamych zakresach, zaoferował cenę ofertową w oparciu o czynniki
cenotwórcze umożliwiające wykonanie zamówienia w sposób terminowy, zgodny z SWZ
oraz zakładający zysk, jednocześnie biorąc pod uwagę kształtowanie się wyników
przetargów w okresie ostatnich 5 lat.
2. Doświadczenie w realizacji zamówień podobnych i rzeczywista kalkulacja cen.
Kalkulacja ceny ofert oparta jest na kilkuletni
m doświadczeniu w realizacji zamówień
publicznych, w tym wielu zamówień o podobnym zakresie. Liczne z tych zamówień zostały
już należycie ukończone, co potwierdzają listy referencyjne Zamawiających. Pozwoliło to na
bardzo
wiarygodne oszacowanie niezbędnych nakładów zarówno w wymiarze rzeczowym
(skład i kwalifikacje pracowników, czas zaangażowania w trakcie realizacji zamówienia,
sprzęt, itp.), jak i finansowym (stawki jednostkowe poszczególnych kategorii kosztów).
Firma Us
ługi Leśne B. R. w latach 2021-2022 r. wykonywała zadnie pn. „Usługa
kompleksowa
– eksploatacja, obsługa i konserwacja urządzeń wodnych wraz z odcinkowym
utrzymaniem koryt cieków naturalnych na terenie PGW WP RZGW w Szczecinie” NW
Pyrzyce.
Pr
zedstawione wyżej doświadczenie pozwoliło Wykonawcy na oszacowanie realnych
czynników cenotwórczych, które gwarantują prawidłowe wykonanie zamówienia wraz z
zyskiem dla Wykonawcy.
Szczegółowe wyjaśnienia dotyczące wyliczenia ceny:
1) Zadanie częściowe nr 13 NW Pyrzyce Koszty ponoszone przez Wykonawcę
miesięcznie:
a)
Paliwo: koszty dojazdów 200 zł dziennie x 10 dni = 2 000,00 zł; paliwo do
koparki: 500 zł x4 dni = 2 000,00 zł + koszty paliwa do traktora 500 x 4 dni = 2 000,00 zł +
paliwo do kosiarek spal
inowych 200 zł x 10 dni = 2 000,00 zł; razem: 8 000,00 zł
b)
Koszty wynagrodzeń Pracowników: 200 zł/8h x 3 osoby x 10 dni = 6 000,00 zł
c)
Pozostałe koszty tj. woda, ubezpieczenie, materiały = 500,00 zł
Łącznie koszty ponoszone miesięcznie przez Wykonawcę = 14 500,00 zł
Koszty za 12 m-
cy: 174 000,00 zł netto
Cena oferty: 211 153,56 zł netto; 228 045,84 zł brutto Zysk: 37 153,56 zł
2) Zadanie częściowe nr 14 NW Stargard (netto: 417 363,72; brutto: 450 752,82) za
m-
c: 34 780,31 zł netto; 37 562,73 zł brutto) Koszty ponoszone przez Wykonawcę:
d)
Paliwo: koszty dojazdów 200 zł dziennie x 15 dni = 3 000,00 zł; paliwo do
koparki: 2 szt. x 500 zł x 10 dni = 10 000,00 zł + koszty paliwa do traktora 500 x 10 dni = 5
000,00 zł + paliwo do kosiarek spalinowych 200 zł x 20 dni = 4 000,00 zł; razem: 22 000,00
zł
e)
Koszty wynagrodzeń Pracowników: 200 zł/8h x 3 osoby x 15 dni = 9 000,00 zł
f)
Pozostałe koszty tj. woda, ubezpieczenie, materiały = 1 000,00 zł
Łącznie miesięczne koszty ponoszone przez Wykonawcę = 32 000,00 zł
Koszty za 12 m-c
y: 372 000,00 zł netto
Cena oferty: 417 363,72 zł netto; 450 752,82 zł brutto Zysk: 45 363,72 zł
Wykonawca w sposób właściwy skalkulował cenę, biorąc pod uwagę aspekty
rzeczowe, finansowe, doświadczenie oraz potencjał firmy.
Zważając na fakt, iż Zamawiający nie wyraża zgody na dokonanie modyfikacji w
przedmiarach robót, Wykonawca dopasował stawki robocizny, zysku i kosztów pośrednich,
aby cena ryczałtowa odpowiadała wyżej wskazanym kalkulacjom.
Wyjątkowo korzystne warunki:
Przyjęte zasady kalkulacji ceny oferty zostały dodatkowo zoptymalizowane dzięki
wykorzystaniu doświadczenia Wykonawcy w realizacji usług na rynku lokalnym.
Doświadczenie Wykonawcy obejmuje kilkanaście zrealizowanych zamówień o podobnym
charakterze, zlokalizowanych m. in. w Cz
łopie, Wałczu, Choszcznie, Drawsku Pomorskim,
Szczecinku, Stargardzie, Wronkach, Jas
trowiu. Dzięki temu możliwa była bardzo wiarygodna
ocena lokalnych warunków realizacji zamówienia, wykorzystana w kalkulacji ceny oferty.
Istotną okolicznością pozwalającą na optymalizację ceny usługi w przedmiotowym
zamówieniu jest fakt, iż Wykonawca:
jest szefem firmy a zarazem jej pracownikiem, co wpływa istotnie na
efektywność wykonywanych robót, zmniejszając w znaczący sposób koszty pracy.
przy realizacji zadani
a będzie korzystał z własnego sprzętu (piły, kosiarki,
koparki itd.) Powyższy sprzęt nie jest obciążony kredytami/ratami Posiada gwarancje,
cyklicznie poddawany jest przegl
ądom gwarancyjnym oraz jest własnością wyłącznie
Wykonawcy.
zna obiekty będące przedmiotem przetargu – wykonywał eksploatację w NW
Pyrzyce jaki i NW Stargard w latach poprzednich, ponadto posiada wieloletnie
doświadczenie w świadczeniu usług z zakresu melioracji wodnych
posiada Biuro zlokalizowane w Człopie (powiat wałecki) oraz lokalną kadrę w
postaci etatowych wykwalifikowanych pracowników. W trakcie realizacji przedmiotowej
inwestycji
Wykonawca będzie korzystał z posiadanych zasobów personalnych. Pozwoli to na
znaczące obniżenie kosztów dojazdów, noclegów i diet, które musiałby ująć w cenie oferty,
w przypadku zamówienia poza rynkiem lokalnym. Koszty pracownicze stanowią największy
odsetek całości kosztów usługi tak, więc ograniczenie ich pozwala na oszacowanie ceny
usługi na konkurencyjnym poziomie do cen rynkowych.
posiada
zaplecze sprzętu niezbędnego do realizacji przedmiotu zamówienia i
będzie korzystał wyłącznie z posiadanych zasobów. Konieczność wypożyczania sprzętu
znacznie zwiększyłaby koszty oferty.
dysponuje wolnym potencjałem kadrowym i sprzętowym zapewniającym
z
godnie z wymaganiem Zamawiającego szybkie i sprawne współdziałanie podczas realizacji
usługi, co w przypadku wyboru oferty Wykonawcy pozwoli na zoptymalizowanie kosztów
org
anizacji i zapewni szybką mobilizację.
każdy pracownik jest wyposażony w niezbędny sprzęt ochrony osobistej
(ubrania, rękawice itp.) wymagany przepisami BHP. Zatem Wykonawca nie musi ponosić
kosztów zaopatrzenia pracowników w kompletny sprzęt BHP. Wydatki te zostały ograniczone
wyłącznie do ewentualnych uzupełnień w przypadku wystąpienia braków powstałych w
trakcie realizacji inwestycji.
Przy realizacji zadania będę korzystał z własnego sprzętu, który nie jest
obciążony kredytami/ratami, posiada gwarancje oraz cyklicznie poddawany jest przeglądom
gwarancyjnym.
Wskazany powyżej potencjał będzie wykorzystywany dla realizacji usług będących
przedmiotem niniejszego zamówienia. Okoliczności te zostały w pełni wykorzystane w
kalkulacji ceny naszej oferty.
Wykonawca w sposób właściwy skalkulował cenę, biorąc pod uwagę aspekty
rzeczowe, f
inansowe, doświadczenie oraz potencjał firmy.
Pismem z dnia 7 grudnia 2022 roku zamawiający ponownie zwrócił się do wykonawcy
B. R. pismem
następującej treści:
Zamawiający, Państwowe Gospodarstwo Wodne Wody Polskie, działając na
podstawie ar
t. 223 ust. 1 ustawy Pzp wzywa Państwa o doprecyzowanie złożonych
wyjaśnień w zakresie RNC z dnia 02.12.2022 r. i przekazanie dodatkowych informacji dla
w
yliczenia ceny dla zadania częściowego nr 13: NW Pyrzyce i 14: NW Stargard.
Przesłane wyjaśnienia przez Wykonawcę nie udowadniają Zamawiającemu, że cena
nie jest rażąco niska. W zadaniu częściowym nr 13: NW Pyrzyce, Wykonawca przedstawia 3
osoby przez 10 d
ni miesięcznie i nie gwarantuje właściwego wykonania nakładów r-g, w
kosztorysie Zamawiającego wynika, że potrzebne są śr. 2,83 etaty miesięcznie (3 osoby)
przez okres dni roboczych tj. 168 godzin. Natomi
ast w zadaniu częściowym nr 14: NW
Stargard, Wykonaw
ca przedstawia 3 osoby przez 15 dni miesięcznie co również nie
gwarantuje właściwego wykonania nakładów r-g, w kosztorysie Zamawiającego wynika, że
potrzebne są śr. 6,17 etaty miesięcznie (6 osób) przez okres dni roboczych tj. 168 godzin.
Przy tym zadaniu r-
g stanowią ważny element i należy zapewnić niezbędną obsługę
pracowników przez okres pełnego miesiąca.
Wykonawca zobowiązany jest nie tylko do sformułowania twierdzeń dotyczących
ceny lub kosztu oferty, dlatego Zamawiający wzywa o dodatkowe wyjaśnienia dotyczące
ilości niezbędnej obsady pracowniczej ale również do przedstawienia dowodów na ich
poparcie,
tak aby na ich podstawie zamawiający mógł zweryfikować złożone wyjaśnienia.
Pozyskanie od Państwa dodatkowych informacji w zakresie ilości niezbędnej obsady
pracowniczej pozwolą Zamawiającemu dokonać należytego badania i oceny złożonej oferty.
Jednocześnie Zamawiający informuje, że Oferta w której Wykonawca nie udowodnił,
że cena nie jest rażąco niska podlega odrzuceniu na podstawie art. 226 ust. 1 pkt 8 ustawy
Pzp.
Pismem z dnia 12 grudnia 2022 roku wykonawca B. R.
udzielił następujących
wyjaśnień:
(…) firma Usługi Leśne B. R., z siedzibą przy ul. Młyńska 7b, 78-630 Człopa,
informuje, że podtrzymuje wyjaśnienia z dnia 02.12.2022 r. dotyczące ceny oferty na zadaniu
pn. „Usługa kompleksowa – eksploatacja, obsługa i konserwacja urządzeń wodnych wraz z
odcinkowym utrzymaniem koryt cieków naturalnych na terenie PGW WP RZGW w
Szczecinie” część 13 oraz 14, w której zostały uwzględnione wszystkie wymagania SWZ i
objęto wszystkie koszty konieczne do poniesienia dla prawidłowej realizacji przedmiotowej
usługi wraz z zyskiem Wykonawcy.
Wykonawca bazując na swoim doświadczeniu i znajomości przedmiotowych
urządzeń melioracyjnych dostosował ofertę, która ma charakter ceny ryczałtowej do ceny
oferty. Wykonawca wziął pod uwagę aspekty rzeczowe, finansowe, doświadczenie oraz
potencjał firmy, dopasowując stawki robocizny, zysku i kosztów pośrednich, tak aby cena
ryczałtowa odpowiadała poniższym kalkulacjom:
Szczegółowe wyjaśnienia dotyczące wyliczenia ceny:
1) Zadanie częściowe nr 13 NW Pyrzyce Koszty ponoszone przez Wykonawcę
miesięcznie:
a)
Paliwo: koszty dojazdów 200 zł dziennie x 10 dni = 2 000,00 zł; paliwo do
koparki: 500 zł x4 dni = 2 000,00 zł + koszty paliwa do traktora 500 x 4 dni = 2 000,00 zł +
paliwo do kosiarek spalinowych 200 zł x 10 dni = 2 000,00 zł; razem: 8 000,00 zł
b)
Koszty wynagrodzeń Pracowników: 200 zł/8h x 3 osoby x 10 dni = 6 000,00 zł
c)
Pozostałe koszty tj. woda, ubezpieczenie, materiały = 500,00 zł
Łącznie koszty ponoszone miesięcznie przez Wykonawcę = 14 500,00 zł
Koszty za 12 m-
cy: 174 000,00 zł netto
Cena oferty: 211 153,56 zł netto; 228 045,84 zł brutto
Zysk: 37 153,56 zł
2) Zadanie częściowe nr 14 NW Stargard (netto: 417 363,72; brutto: 450 752,82) za
m-
c: 34 780,31 zł netto; 37 562,73 zł brutto) Koszty ponoszone przez Wykonawcę:
d)
Paliwo: koszty dojazdów 200 zł dziennie x 15 dni = 3 000,00 zł; paliwo do
koparki: 2 szt. x 500 zł x 10 dni = 10 000,00 zł + koszty paliwa do traktora 500 x 10 dni = 5
000,00 zł + paliwo do kosiarek spalinowych 200 zł x 20 dni = 4 000,00 zł; razem: 22 000,00
zł
e)
Koszty wynagrodzeń Pracowników: 200 zł/8h x 3 osoby x 15 dni = 9 000,00 zł
f)
Pozostałe koszty tj. woda, ubezpieczenie, materiały = 1 000,00 zł
Łącznie miesięczne koszty ponoszone przez Wykonawcę = 32 000,00 zł
Koszty za 12 m-
cy: 372 000,00 zł netto
Cena oferty: 417 363,72 zł netto; 450 752,82 zł brutto
Zysk: 45 363,72 zł
Wykonawca posiada doświadczoną obsadę pracowniczą, która jest w stanie wykonać
przedmiotowe zadanie, zgodnie z powyższą kalkulacją, a zarzuty o dodatkowych etatach do
wykonania zadania wydają się być bezpodstawne.
Pismem z dnia 23 listopada 2022 roku zamawiający wezwał wykonawcę P. Ł. do
złożenia wyjaśnień:
Zamawiający — Państwowe Gospodarstwo Wodne Wody Polskie działając na
podstawie art. 224 ust. 2 pkt 1, ust.
4 ustawy z dnia 11 września 2019 r. Prawo zamówień
publicznych (DZ. U. z 2022 r., poz. 1710) zwraca się o udzielenie wyjaśnień względem
wysokości zaoferowanej ceny za przedmiot zamówienia.
Zamawiający zwraca się o udzielenie wyjaśnień, w tym złożenie dowodów,
dotyczących wyliczenia ceny, które w szczególności mogą dotyczyć:
Zarządzania procesem świadczonych usług.
Wybranych rozwi
ązań technicznych, wyjątkowo korzystnych warunków usług.
Oryginalności usług oferowanych przez wykonawcę.
Zgodności z prawem w rozumieniu przepisów o postępowaniu w sprawach
dotyczących pomocy publicznej.
Zgodności z przepisami z zakresu prawa pracy i zabezpieczenia społecznego,
obowiązującymi w miejscu, w którym realizowane jest zamówienie.
Zgodności z przepisami z zakresu ochrony środowiska,
Zgodności z przepisami dotyczącymi kosztów pracy, których wartość przyjęta
do ustalenia ceny nie może być niższa od minimalnego wynagrodzenia za pracę albo
minimalnej stawki godzinowej, ustalonych na podstawie przepisów ustawy z dnia 10
października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę (Dz. U. z 2018 r. poz. 2177) lub
przepisów odrębnych właściwych dla spraw, z którymi związane jest realizowane
zamówienie.
Zamawiający weryfikując ofertę ustalił, że Wykonawca oferuje wykonanie przedmiotu
zamówienia za kwotę:
- o
32,39% niższą od wartości zamówienia powiększonej o należny podatek od
towarów i usług, ustalonej przed wszczęciem postępowania — w części nr 12, - o 38,05%
niższą od wartości zamówienia powiększonej o należny podatek od towarów i usług,
ustalonej przed wszczęciem postępowania — w części nr 13, - o 37,98% niższą od wartości
zamówienia powiększonej o należny podatek od towarów i usług, ustalonej przed
wszczęciem postępowania — w części nr 14, - o 32,00% niższą od wartości zamówienia
powiększonej o należny podatek od towarów i usług, ustalonej przed wszczęciem
postępowania — w części nr 19.
Wyja
śnienia Wykonawcy będą oceniane przez Zamawiającego w oparciu o
przedstawione czynniki obiektywne mające wpływ na zaoferowaną cenę. Wykonawca w
wyjaśnieniach musi wykazać, iż zaproponowana cena nie jest rażąco niska — wyjaśnienia
muszą być konkretne i wyczerpujące a przedstawione dowody powinny potwierdzać, że
zaproponowane ceny
zostały skalkulowane w sposób rzetelny i umożliwiający wykonanie
zamówienia zgodnie z warunkami określonymi przez Zamawiającego. Wykonawca powinien
mieć świadomość, iż celem wyjaśnień jest umożliwienie dokonania przez Zamawiającego
prawidłowej oceny, dlatego wyjaśnienia muszą zawierać informację przydatne dla owej
oceny.
Jednocześnie Zamawiający przypomina, że zgodnie z art. 224 ust. 5 ustawy Pzp,
obowiązek wykazania, że oferta nie zawiera rażąco niskiej ceny spoczywa na wykonawcy.
Ponadto, zgodnie z art. 224 ust. 6 ustawy Pzp, Zamawiający odrzuca ofertę wykonawcy,
który nie udzielił wyjaśnień w wyznaczonym terminie lub jeżeli złożone wyjaśnienia wraz z
dowodami nie uzasadniają podanej w ofercie ceny.
Pismem z dnia 30 listopada 2022 roku wykonawca P.
Ł. udzielił następującej
odpowiedzi:
W odpowiedzi
na pismo z dnia 23 listopada 2022 wskazuję, że prowadzę
przedsiębiorstwo Transport Ciężarowy i Roboty Ziemne Ł. P. od 10 września 2000 roku
zgodnie z ustawą z dnia 2 lipca 2004 roku o swobodzie działalności gospodarczej. Po
zapoznaniu się z specyfikacją warunków zamówienia, p SZ.ROZ.2810.25.2022 po zmianie
nr 1 z dnia 3 października 2022 roku w pełni świadomie z zachowaniem cech racjonalności
złożyłem ofertę Państwowemu Gospodarstwu Wodnemu Wody Polskie Regionalny Zarząd
Gospodarki Wodnej w Szczecinie.
Moja oferta ugruntowana jest wieloletnim doświadczeniem w prowadzeniu tego typu
działalności gospodarczej oraz rzetelnie wyliczonymi kosztami, które jako przedsiębiorca w
jestem w stanie ponieść aby wywiązać się z przedstawionego zamówienia zgodnie z
ocze
kiwaniami Zamawiającego przy aktualnej inflacji cen. Wypracowane metody i techniki
świadczenia usług przez moją firmę pozwalają na przedstawienie oferty w konkurencyjnych
cenach rynkowych oraz wywiązanie się z niej w zakreślonym terminie.
Posiadam niezbędny w pełni sprawny sprzęt do kompleksowego wykonania
zamówienia oraz zespół wykwalifikowanych pracowników. Ponadto wskazuje, że pracownicy
firmy Transport
Ciężarowy i Roboty Ziemne Ł. P. otrzymują wynagrodzenie miesięczne za pracę
ustalone na podst
awie przepisów ustawy z dnia 10 października 2002 roku o minimalnym
wynagrodzeniu za pracę. (…)
za zadanie nr 14-Stargard opieram na przedmiarze przedstawionego przez
Zamawiającego. Z kosztorysu wynika iż, łączna liczba godzin z poszczególnych pozycji
wyma
ga do obsługi godzinowej pracy zatrudnienia (16249,73:165=73), 99 etatów
pracowników których wynagrodzenie w roku 2023 wynosi 3600 zł brutto za etat, czyli koszt
pracowników to 99x3600 zł.=356 400 zł. brutto.
Następnym kosztem w tym zamówieniu są koszty związane z pracą maszyn i
urządzeń takich jak przedstawia kosztorys Zamawiającego są to: przyczepa, kosiarka
pływająca, koparko-odmularka, traktor, rębak, samochód dostawczy, podnośnik koszowy,
piła spalinowa przy czym łączna liczba godzin z kosztorysu wynosi po zsumowaniu 2120,24.
Jednak przy pracy tych maszyn i urządzeń nie mogę posłużyć się ustalonymi cenami
rynkowymi ponieważ wymienione maszyny i urządzenia posiadam w firmie na własność i nie
muszę ich wynajmować przez co kosztem w ich pracy jest dla mnie paliwo i amortyzacja,
która przy cenie paliwa 8 zł. za litr i średniego zużycia 4 l/h wynosi 46 688,00 zł brutto +
amortyza
cja (w obliczeniach zużycia paliwa odjąłem godziny przyczepy 661,3) KOSZT
MASZYN I URZĄDZEŃ: 54 688,00 zł brutto.
Ostatnimi ko
sztami jakie z kosztorysu należy uwzględnić są koszty materiałów jak:
deski iglaste, okucia do sznurów, śruby i nakrętki, worki na śmieci + opłata za śmieci, farby +
rozpuszczalniki, utylizacja padliny i śmieci ,siatka, beton, smar zakup tych materiałów to
kwota 10 500 zł brutto. Po zsumowaniu poszczególnych kosztów :
pracowniczych -
356 400,00 zł
maszyn i urządzeń – 54 688,89 zł
materiałów -10 500,74 zł
RAZEM KOSZTY: 421 589,63 zł brutto
Moja cena zaoferowana w tym zadaniu nr 14-
Stargard wynosi 501 552,00 zł brutto
po odjęciu powyższych kosztów 421 589,63 zł brutto wychodzi zysk brutto 79 962,37 zł. Jest
to zysk, który jest rentowny i opłacalny dla mojej firmy co przedstawiłem obliczeniami na
podstawie danych z kosztorysu Za
mawiającego.
W dniu 13 stycznia 2023 roku
zamawiający poinformował o wyborze
najkorzystniejszej oferty w części 14 zamówienia, z której wynikało, że oferta firmy Usługi
Leśne B. R. została uznana za najkorzystniejszą. Oferta odwołujących została
sklasyfikowana jako czwarty w kolejności (przy czym dwóch wykonawców na miejscu trzecim
uzyskało taki sam wynik punktacji ze względu na przyjęte kryteria oceny ofert). Klasyfikacja
ofert przedstawiała się w sposób następujący:
- oferta najkorzystniejsza -
Usługi Leśne B. R.;
- druga w klasyfikacji - Transport
Ciężarowy i Roboty Ziemne P. Ł.;
- trzecia w klasyfikacji - Konsorcjum: In
żynieria Wodno-Melioracyjna P. P. oraz Usługi
Melioracyjne Ł. R. .
- czwarta w klasyfikacji
– oferta odwołujących.
Stan faktyczny Izba ustaliła na podstawie dokumentów postępowania o udzielenie
zamówienia, w tym: specyfikacji warunków zamówienia, złożonych ofert, protokołu
postępowania o udzielenie zamówienia, korespondencji zamawiającego z wykonawcami,
informacji o wyborze najkorzystniejszej oferty.
Izba zważyła, co następuje:
Odwołanie jest zasadne.
W pierwszej kolejno
ści Izba stwierdziła, że odwołujący są uprawnieni do korzystania
ze środków ochrony prawnej w rozumieniu art. 505 ust. 1 ustawy P.z.p. Okoliczność ta nie
była pomiędzy stronami sporna.
Izba uznała za uzasadnione zarzuty naruszenia przez zamawiającego art. 97 ust. 5 w
zw. z art. 226 ust. 1 pkt 14 ustawy P.z.p.,
dotyczące zaniechania odrzucenia oferty
wykonawców B. R. i Ł. R., pomimo że oferty te nie zostały w sposób prawidłowy
zabezpieczone wadium.
Zamawiający, wnosząc o oddalenie podniesionych w tym zakresie zarzutów wskazał,
że wykonawcy wnieśli wadium zgodnie z przepisami art. 97 ustawy P.z.p. oraz
postanowieniami SWZ. Wadia
zostały wniesione w pieniądzu na kwotę określoną w pkt 8.1
SWZ na rachunek bankowy z
amawiającego określony w pkt 8.4 SWZ i zostały
zaksięgowane na rachunku bankowym zamawiającego w dniu 28 października 2022r., a
więc przed upływem terminu składania ofert, który wyznaczony był na dzień 31 października
2022 r. do godz. 10:00. Zamawiający potwierdził, iż nie przekazał odwołującym dowodów
wniesienia wadium przez B. R.
i Ł. R. . Zgodnie z warunkami określonymi w SWZ,
z
amawiający wymagał od wykonawców dołączenia do oferty dokumentu potwierdzającego
wniesienie
wadium w sytuacji gdy było ono wnoszone w formie niepieniężnej. Zamawiający
nie
wymagał dołączenia do oferty dokumentu potwierdzającego wniesienie wadium w
sytuacji
gdy było ono wnoszone w formie pieniężnej. B. R. i Ł. R. wnieśli wadium w formie
pieniężnej. Wykonawcy nie dołączyli do ofert dokumentów potwierdzających wniesienie
wa
dium. Odwołujący zwrócili się do zamawiającego o udostępnienie ofert B. R. i Ł. R. wraz z
kompletem dokumentów złożonych z ofertą (a nie jak wskazano w odwołaniu: wraz z
wszelką dokumentacją dotyczącą oferty). Mając na uwadze, iż B. R. i Ł. R. nie złożyli wraz z
ofertą dowodu potwierdzenia wniesienia wadium, potwierdzenia te nie zostały udostępnione
o
dwołującym.
Zamawiający wniósł o przeprowadzenie dowodów ze znajdujących się w aktach
postępowania: 2 operacji potwierdzenia operacji bankowych B. R. oraz z potwierdzenia
operacji bankowej
Ł. R. .
Izba przeanalizowała dokumenty postępowania złożone przez zamawiającego na
nośniku CD i ustaliła, że brak jest w nich dowodów uiszczenia wadiów przez B. R. i Ł. R..
Zgodnie z art. 226 ust. 1 pkt 14 ustawy P.z.p., zamawiający odrzuca ofertę, jeżeli
wykonawca
nie wniósł wadium, lub wniósł w sposób nieprawidłowy lub nie utrzymywał
wadium nieprze
rwanie do upływu terminu związania ofertą lub złożył wniosek o zwrot
wadium w przypadku, o którym mowa w art. 98 ust. 2 pkt 3.
Izba uznała, że zamawiający nie udowodnił, że wykonawcy B. R. i Ł. R. wnieśli
wadium zgodnie z rozdz. 8 SWZ.
Izba nakazała zatem zamawiającemu odrzucenie ofert
wykonawców B. R. i Ł. R. na podstawie art. 226 ust. 1 pkt 14 ustawy P.z.p.
Izba uznała za uzasadniony zarzut naruszenia art. 226 ust. 1 pkt 8 w zw. z art. 224
ust. 6 ustawy P.z.p., poprzez zaniechanie odrzucenia oferty wykonawcy B. R.,
mimo że
oferta ta
podlegała odrzuceniu jako oferta zawierająca rażąco niską cenę i zaniechanie jej
odrzucenia, w sytuacji kiedy oferta
ta zawiera rażąco niską cenę w stosunku do przedmiotu
zamówienia.
Odwołujący
podniósł,
wskazany
wykonawca
nie
przedstawi
ł
dowodów
potwierdzających, że ujął w cenie oferty wszystkie koszty realizacji przedmiotu zamówienia:
brak dowodów posiadania zespołu ludzi, na który powołuje się wykonawca, dowodów
potwierdzających posiadanie sprzętu niezbędnego dla realizacji przedmiotowego
zamówienia, dowodów potwierdzających posiadanie środków transportu stanowiących
własność wykonawcy, brak wskazania kalkulacji kosztów pośrednich, brak ujęcia kosztów
ubezpieczenia OC wymaganego przez z
amawiającego w treści umowy, brak wykazania
kosztów pracowników administracyjnych, brak wykazania przyjęcia prawidłowej stawki
roboczogodziny, przy ujęciu choćby minimalnej stawki za roboczogodzinę zgodnie z
przepisami prawa obowiązującymi w 2023 r., brak wykazania kosztów transportu ludzi i
sprzętu z siedziby wykonawcy do miejsca realizacji świadczenia, wykonawca nie wskazał
jakie przyjął koszty utylizacji odpadów i ich transportu do miejsca składowania i utylizacji.
Izba wskazuje, że zgodnie z art. 224 ust. 1 ustawy P.z.p., jeżeli zaoferowana cena lub
koszt, lub ich istotne części składowe, wydają się rażąco niskie w stosunku do przedmiotu
zamówienia lub budzą wątpliwości zamawiającego co do możliwości wykonania przedmiotu
zamówienia zgodnie z wymaganiami określonymi w dokumentach zamówienia lub
wynikającymi z wyjaśnień, zamawiający żąda od wykonawcy wyjaśnień, w tym złożenia
dowodów w zakresie wyliczenia ceny lub kosztu, lub ich istotnych części składowych.
Stosownie do ust. 5, obowiązek wykazania, że oferta nie zawiera rażąco niskiej ceny lub
kosztu spoczywa na wykonawcy. Natomiast w myśl ust. 6, odrzuceniu, jako oferta z rażąco
niską ceną lub kosztem, podlega oferta wykonawcy, który nie udzielił wyjaśnień w
wyznaczonym terminie, lub jeżeli złożone wyjaśnienia wraz z dowodami nie uzasadniają
podanej w ofercie ceny lub kosztu. W myśl art. 226 ust. 1 pkt 8 ustawy P.z.p, zamawiający
odrzuca ofertę, jeżeli zawiera rażąco niską cenę lub koszt w stosunku do przedmiotu
zamówienia.
W ocenie Izby, treść wyjaśnień ceny złożonych przez wykonawcę B. R. w dniach 2 i
12 grudnia 2022 r. nie wykazuje
, by jego oferta nie zawierała rażąco niskiej ceny w stosunku
do przedmiotu zamówienia. Odpowiedź udzielona przez wykonawcę jest lakoniczna,
ogólnikowa, a tym samym w żaden sposób nie potwierdza realności zaoferowanej przez ten
podmiot ceny za wykonanie przedmiotu zamówienia.
Podkreślenia wymaga, iż ciężar dowodu oznacza, że składane wyjaśnienia nie mogą
ograniczać się do deklaracji wykonawcy co do poziomu ponoszonych przez niego kosztów,
ale powinny zmierzać do wykazania, że koszty te zostały oszacowane rzetelnie i na
rynkowym poziomie oraz odpowiadają wymaganiom przedmiotu zamówienia. Wykonawca
wezwany do wyjaśnień zobowiązany jest również do przedstawienia - bezpośrednio w
odpowiedzi na wezwanie w trybie art. 224 ust. 1 ustawy P.z.p., -
dowodów potwierdzających
ponoszone przez niego koszty i okoliczności umożliwiające ich obniżenie o konkretną
wartość w stosunku do poziomu rynkowego/oszacowanego przez zamawiającego.
Wykonawca B. R.
, w odpowiedzi na wezwanie zamawiającego, wskazał jedynie
wykaz kosztów, niemniej jednak nie przedstawił żadnego sposobu wyliczenia tych kosztów.
Wykonawca
wskazał okoliczności, które w jego ocenie wpływają na obniżenie ceny,
jednakże nie wykazał, o ile umożliwiły mu one obniżenie ceny oferty. Jednocześnie
podkreślić należy, że takie okoliczności, jak: posiadanie specjalistycznego sprzętu,
wykwalifikowana k
adra, posiadane doświadczenie itp. przysługują również innym
wykonawcom biorącym udział w tym postępowaniu, zatem nie mogą być uznane za
wyjątkowe i pozwalające na znaczne obniżenie ceny, o ile nie zostaną przedłożone wraz z
nimi szczegółowe wyliczenia pozwalające na ustalenie, o ile wykonawca mógł z ich powodu
obniżyć cenę oferty.
Powyższe stanowisko zostało potwierdzone przez Krajową Izbę Odwoławczą na tle
uprzednio obowiązującego art. 90 ustawy Prawo zamówień publicznych z 2004 r., które
pozostaje aktual
ne również na tle aktualnie obowiązującego brzmienia przepisu art. 224
ustawy P.z.p. z 2019 r., m.in. w wyroku z dnia 10 listopada 2017 r. KIO 2256/17, zgodnie z
którym „To na wykonawcy spoczywa obowiązek dowiedzenia, że zaoferowana przez niego
cena nie je
st rażąco niska. Dlatego wykonawca musi przedstawić konkretne przyczyny
zaoferowania niskiej ceny i poprzeć te wyjaśnienia stosownymi dowodami, co wynika z
zacytowanego wyżej art. 90 ust. 1 ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień
publicznych (t.j.
Dz. U. z 2017 r. poz. 9339 ze zm.)". Analogicznie wypowiedziała się Izba w
wyroku z dnia 31 października 2016 r. KIO 1903/16: "Według normy zawartej w art. 90 ust. 2
ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień publicznych (tej. Dz. U. z 2017 r. poz.
1579 ze zm.) obowiązek wykazania, że oferta nie zawiera rażąco niskiej ceny, spoczywa na
wykonawcy”.
Wykonawca B. R.
zobowiązany był zatem do udowodnienia, iż zaoferowana cena ma
charakter realny, znajduje odzwierciedlenie w nakładach, które należy ponieść na
zrealizowanie przedmiotu zamówienia oraz, iż zachodzą po stronie tego wykonawcy
obiektywne czynniki, które umożliwiają obniżenie ceny oferty do zaoferowanego poziomu.
P
owinien był przedstawić wyjaśnienia konkretne i wyczerpujące, wraz z dołączeniem
dowodów na potwierdzenie podnoszonych twierdzeń i wskazywanych wartości. Złożone
przez
wykonawcę B. R. wyjaśnienia pozwalają na stwierdzenie, że podmiot ten nie sprostał
obowiązkowi wykazania, że cena została wyszacowana prawidłowo.
Odnosząc się do stanowiska zamawiającego wyrażonego w odpowiedzi na odwołanie
i przedłożonych przez niego dowodów, Izba wskazuje w pierwszej kolejności na treść art.
537 ustawy P.z.p., zgodnie z którym ciężar dowodu, że oferta nie zawiera rażąco niskiej
ceny, spoczywa na:
1) wykonawcy, który ją złożył, jeżeli jest stroną albo uczestnikiem postępowania
odwoławczego;
2) zamawiającym, jeżeli wykonawca, który złożył ofertę, nie jest uczestnikiem postępowania
odwoławczego.
W rozpoznawanym przypadku wykonawca B. R.
nie zgłosił przystąpienia do
postępowania odwoławczego i nie uzyskał statusu uczestnika postępowania odwoławczego.
Ciężar dowodu, że złożona przez niego oferta nie zawiera rażąco niskiej ceny, zgodnie z art.
537 pkt 2 ustawy P.z.p. spoczywał zatem na zamawiającym.
Izba wskazuje, że pomimo wyrażonego w art. 535 ustawy P.z.p. uprawnienia do
przedstawiania dowodów do zamknięcia rozprawy, przywilej ten nie może być
wykorzystywany
do uzyskania kolejnego terminu do złożenia dokumentów, które powinny
by
ć złożone we wcześniejszych etapach postępowania o udzielenie zamówienia
publicznego. Umożliwienie złożenia wymaganych dokumentów po raz kolejny postawiłoby
danego
wykonawcę w sytuacji uprzywilejowanej wobec innych uczestników postępowania.
Interpreta
cja art. 537 w kontekście art. 535 ustawy P.z.p. powinna polegać na stwierdzeniu,
że podnoszona przed Krajową Izbą Odwoławczą argumentacja i składane dowody mają
służyć obronie dotychczasowego stanowiska, złożonych wyjaśnień i poparciu wcześniej
przedłożonych dowodów. Ani strona, ani uczestnik postępowania odwoławczego nie mogą
wykorzystywać uprawnień i obowiązków wynikających ze wskazanych wyżej przepisów do
dokonywania czynności, których zaniechano wcześniej.
W rozpoznawanym przypadku wykonawca B. R.
był dwukrotnie wzywany przez
zamawiającego do złożenia wyjaśnień w zakresie zaoferowanej ceny. Złożone przez niego
wyja
śnienia zostały przez Izbę ocenione jako zbyt lakoniczne i ogólne i nie dające podstaw
do uznania, że cena tegoż wykonawcy nie jest rażąco niska. Wykonawca nie przedłożył
żadnych dowodów uzasadniających złożone wyjaśnienia. Zaniechania wykonawcy nie mogą
b
yć konwalidowane przez czynności zamawiającego podejmowane w toku postępowania
odwoławczego.
Z uwagi na powyższe Izba nie uwzględniła argumentacji zamawiającego i oddaliła
złożone przez niego dowody, uznając je za spóźnione. Izba nakazała zamawiającemu
odrzucenie oferty wykonawcy B. R. na podstawie art. 226 ust. 1 pkt 8 ustawy P.z.p.
Izba uznała za zasadny zarzut naruszenia przez zamawiającego art. 226 ust. 1 pkt 8
w zw. z art. 224 ust. 6 P.z.p., przez dokonanie
wadliwego badania treści oferty Pana P. Ł.
prowadzącego jednoosobową działalność gospodarczą pod firmą „Transport Ciężarowy i
Roboty Ziemne P.
Ł.”, mimo że oferta ta podlegała odrzuceniu jako oferta zawierająca
rażąco niską cenę i zaniechanie jej odrzucenia, w sytuacji kiedy oferta ta zawiera rażąco
niską cenę w stosunku do przedmiotu zamówienia.
Izba w tym zakresie podtrzymuje stanowisko i argumen
tację zawarte wyżej, przy
rozpoznawaniu analogicznego zarzutu dotyczącego oferty wykonawcy Bartosza
Rakowskiego. Również wykonawca P. Ł. złożył wyjaśnienia bardzo ogólne, wskazał jedynie
ogólny poziom kosztów, nie wykazując, w jaki sposób i o jakie kwoty udało mu się obniżyć
zaoferowaną cenę. Wykonawca nie złożył żadnych dowodów pozwalających na
potwierdzenie, że ponoszone przez niego koszty są w takiej wysokości, jakie wskazał w
złożonych wyjaśnieniach. Również i w tym przypadku brak jest możliwości konwalidowania
nieprawidłowości stwierdzonych w złożonych wyjaśnieniach argumentacją i dowodami
złożonymi przez zamawiającego, które Izba oddaliła, uznając je za spóźnione.
Wskazując na powyższe Izba nakazała zamawiającemu odrzucenie oferty
wykonawcy P.
Ł. na podstawie art. 226 ust. 1 pkt 8 ustawy P.z.p.
Izba uznała za uzasadniony zarzut naruszenia przez zamawiającego art. 224 ust. 1
P.z.p poprzez
dokonanie wadliwego badania treści oferty Pana Ł. R. prowadzącego
jednoosobową działalność gospodarczą pod firmą: „Usługi Melioracyjne Ł. R.”, jednak Izba
nie podziela wszystkich podniesionych w tym zakresie
przez odwołującego argumentów.
Odwołujący zarzucił, że wykonawca Ł. R., szacując cenę oferty, nie uwzględnił
prawidłowej stawki roboczogodziny (22,80 zł w okresie od stycznia 2023 r. do czerwca 2023,
oraz
stawki 23,40 zł w okresie od lipca 2023 r. do grudnia 2023 r.). Odwołujący wskazał, że
prawidłowe określenie przez zamawiającego wartości przedmiotu zamówienia, od której
należy analizować występowanie rażąco niskiej ceny oferty, winno nastąpić przy
uwzględnieniu prawidłowej stawki roboczogodziny jako 22,80 zł w okresie od stycznia 2023r.
do czerwca 2023, oraz
stawki 23,40 zł w okresie od lipca 2023 r. do grudnia 2023 r.
W
ówczas, wartość przedmiotu zamówienia stanowiąca już w oparciu o stawki minimalne
wynagrodzenia wynosiłaby 848.195,32 netto oraz 916.050,95 zł brutto. Wykonawca Ł. R.
złożył ofertę na realizację przedmiotowego zamówienia na kwotę 524.163,00 zł netto, co
stanowi brutto kwotę 566.096,04 zł. W tych okolicznościach po pierwsze wartość oferty
wykonawcy Ł. R. byłaby o 38,20 % niższa niżeli wartość zamówienia.
Następnie odwołujący, opierając się na informacjach zawartych w kosztorysie
ofert
owym wykonawcy Ł. R., podniósł, że wykonawca Ł. R. znacząco zaniżył ceny pracy
ciężkiego sprzętu tj. koparki oraz ciągnika i nie wycenił pozycji 44 kosztorysu.
W pierwszej kolejności Izba podkreśla, że podziela stanowisko zamawiającego
wyrażone w odpowiedzi na odwołanie, iż w sytuacji, w której złożenie kosztorysu ofertowego
nie było wymagane (a tak było w niniejszym postępowaniu), opieranie zarzutów na jego
treści należy uznać za bezzasadne. Tym samym Izba nie uwzględniła tej części argumentacji
podniesionej w odwołaniu, która dotyczyła treści kosztorysu ofertowego wykonawcy Ł. R..
W ocenie Izby natomiast zasadne są argumenty dotyczące możliwości zaniżenia
przez wykonawcę Ł. R. kosztów związanych z zatrudnieniem pracowników, w tym
zastosowania prawidłowej stawki roboczogodziny oraz pozostałych kosztów pracowniczych.
W ocenie Izby argumentacja podniesiona w odwołaniu uzasadnia wątpliwość, czy cena
zaoferowana przez wykonawc
ę Ł. R. jest zgodna z przepisami regulującymi koszty pracy.
Izba przeanalizowała argumentację zamawiającego zawartą w odpowiedzi na
odwołanie i stwierdziła, że opiera się ona w dużej mierze na hipotezach i próbie
wykazywania, że zaoferowana cena jest realna przy przyjęciu pewnych założeń, co do
których zamawiający nie może mieć pewności, że wykonawca Ł. R. wziął je pod uwagę.
Wskazać należy, że to wykonawca, w przypadku wystąpienia przesłanek wskazanych w art.
224 ustawy P.z.p., obo
wiązany jest – na wezwanie zamawiającego – złożyć stosowne
wyjaśnienia co do zaoferowanej ceny, a zamawiający obowiązany jest wyjaśnienia te ocenić.
Zamawiający nie jest uprawniony do tego, by wymagane wyjaśnienia zastępować własnymi
analizami.
Pomimo uwzg
lędnienia zarzutu Izba nie nakazała zamawiającemu dokonywania
żadnych czynności stanowiących konsekwencję uwzględnienia odwołania w tym zakresie, tj.
wezwania wykonawcy do złożenia wyjaśnień w zakresie zaoferowanej ceny, a to z uwagi na
fakt, że uwzględniła zarzut dotyczący zaniechania odrzucenia oferty wykonawcy Ł. R. z
uwagi na brak wykazania, że oferta tego wykonawcy została w sposób prawidłowy
zabezpieczona wadium i nakazała odrzucenie oferty Ł. R. .
Izba pozostawiła bez rozpoznania zarzut naruszenia przez zamawiającego art. 97
ust. 5 w zw. z art. 226 ust. 1 pkt 7 ustawy P.z.p. przez
dokonanie wadliwego badania treści
oferty Ł. R., mimo że oferta ta podlegała odrzuceniu, ponieważ stanowi czyn nieuczciwej
konkurencji
w rozumieniu przepisów o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji, polegający na
zaniżeniu kosztów realizacji usługi poniżej stawek rynkowych, w szczególności poprzez
przyjęcie minimalnego wynagrodzenia za pracę jako wartość niższą niżeli wynikająca z
przepisów powszechnie obowiązujących, a w konsekwencji do nierealnego obniżenia
wysokości ceny ofertowej. Rozpoznanie tego zarzutu byłoby możliwe dopiero po zbadaniu,
czy wykonawca Ł. R. złożył ofertę z ceną skalkulowaną na podstawie stawek niższych niż
stawki rynkowe. W sytuacji, w której Izba nakazała zamawiającemu odrzucenie oferty
wykonawcy na podstawie art. 226 ust. 1 pkt 14 ustawy P.z.p., brak jest podstaw do ustalenia,
czy wykonawca Ł. R. skalkulował ofertę w sposób prawidłowy.
Izba uznała za uzasadniony zarzut naruszenia przez zamawiającego art. 224 ust. 1
ustawy P.z.p. poprzez
dokonanie wadliwego badania treści oferty konsorcjum firm: Z. P.,
prowadzący jednoosobową działalność gospodarczą pod firmą: „Usługi Melioracyjne Z. P.”,
P. P.
, prowadzący jednoosobową działalność gospodarczą pod firmą: „Inżynieria Wodno-
Melioracyjna P. P.
” poprzez zaniechanie wezwania tegoż wykonawcy do złożenia wyjaśnień
w zakresie zaoferowanej ceny.
Izba jednakże nie podziela całości argumentacji podniesionej
przez odwołującego przy uzasadnianiu rozpoznawanego zarzutu.
Odwołujący podniósł, że wykonawcy Z. P. i P. P. złożyli ofertę na realizację
przedmiotowego zamówienia na kwotę 524.200,00 zł netto, co stanowi brutto kwotę
566.136,00 zł. Wykonawcy nie załączyli do oferty kosztorysu, który miał stanowić podstawę
do
ustalenia wysokości wyliczenia ceny.
W ocenie odwołującego zaoferowana cena nie pokrywa nawet kosztów zatrudnienia
pracowników niezbędnych do realizacji zamówienia, urlopów, wynagrodzeń chorobowych,
urlopów okolicznościowych, Pracowniczych Planów Kapitałowych, lekarskich badań
wstępnych i okresowych, szkoleń BHP, ekwiwalentu za pranie odzieży roboczej lub prania
odzieży roboczej, a także pozostałych kosztów realizacji zamówienia. Zamawiający określił
wymagania w zakresie minimalnej liczby pracowników i godzin ich pracy: „6,17 etaty
miesięcznie (6 osób) przez okres dni roboczych tj. 168 godzin.”
W pierwszej kolejności Izba nie zgadza się z odwołującym, iż w przedmiotowym
postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego wykonawcy obowiązani byli złożyć wraz
z ofertą kosztorys ofertowy. Zgodnie z postanowieniami rozdz. 10 SWZ kosztorys był
wymagany jedynie w przypadku składania ofert na zadania 7. Tym samym Izba nie
uw
zględniła tej części argumentacji podniesionej w odwołaniu, która odnosiła się do braku
kosztorysu ofertowego w ofercie wykonawców Z. P. i P. P. .
W ocenie Izby natomiast zasadne są argumenty dotyczące możliwości zaniżenia
pr
zez wykonawców Z. P. i P. P. kosztów związanych z zatrudnieniem pracowników, w tym
zastosowania praw
idłowej stawki roboczogodziny oraz pozostałych kosztów pracowniczych.
Izba podkreśla, że przy rozpoznawaniu zarzutu bez znaczenia pozostaje okoliczność,
że odwołujący nie podniósł zarzutu dotyczącego niewłaściwego ustalenia wartości
zamówienia. Okoliczność ta miałaby znaczenie w sytuacji, gdyby odwołujący podniósł wobec
zamawiającego zarzut naruszenia art. 224 ust. 2 pkt 1 ustawy P.z.p. poprzez zaniechanie
wezwania do złożenia wyjaśnień wykonawcy, którego oferta jest o co najmniej 30% od
wartości zamówienia. Taki zarzut nie został podniesiony. Odwołujący podniósł natomiast
zarzut naruszenia art. 224 ust. 1 ustawy P.z.p. i zanie
chanie wezwania do złożenia
wyjaśnień wykonawcy, którego cena wydaje się rażąco niska w stosunku do przedmiotu
zamówienia.
Izba wska
zuje, że – bez względu na okoliczność, czy wartość zamówienia została
przez zamawiającego ustalona z uwzględnieniem wysokości minimalnego wynagrodzenia za
pracę w 2023 roku, czy też nie – zamawiający na etapie oceny ofert każdorazowo
obowiązany jest zbadać, czy oferta danego wykonawcy nie narusza obowiązujących w tym
zakresie przepisów prawnych. W ocenie Izby argumentacja podniesiona w odwołaniu
uzasadnia wątpliwość, czy cena zaoferowana przez wykonawców Z. P. i P. P. jest zgodna z
przepisami regulującymi koszty pracy. Izba w tym zakresie podtrzymuje stanowisko i
argumentację zawarte wyżej, przy rozpoznawaniu analogicznego zarzutu dotyczącego oferty
wykonawcy Ł. R. .
Zgodnie z art. 224 ust. 1 ustawy P.z.p., jeżeli zaoferowana cena lub koszt, lub ich
istotne części składowe, wydają się rażąco niskie w stosunku do przedmiotu zamówienia lub
budzą wątpliwości zamawiającego co do możliwości wykonania przedmiotu zamówienia
z
godnie z wymaganiami określonymi w dokumentach zamówienia lub wynikającymi z
wyjaśnień, zamawiający żąda od wykonawcy wyjaśnień, w tym złożenia dowodów w zakresie
wyliczen
ia ceny lub kosztu, lub ich istotnych części składowych. Stosownie do ust. 5,
obowiązek wykazania, że oferta nie zawiera rażąco niskiej ceny lub kosztu spoczywa na
wykonawcy.
Użyte w art. 224 ust. 1 ustawy P.z.p. sformułowanie „budzą wątpliwości
zamawiającego co do możliwości wykonania przedmiotu zamówienia” wskazuje na wrażenie
zamawiającego charakteryzujące się dużym stopniem subiektywności. Przepisy ustawy
P.z.p. w tym zakresie nie wskazują żadnych przesłanek uzasadniających konieczność
wezwania wykonaw
cy do złożenia wyjaśnień. Zamawiający może powziąć wątpliwości w
oparciu o szereg czynników, w tym doświadczenie nabyte przy udzielaniu tego rodzaju
usług, znajomość cen obowiązujących na rynku, ceny innych ofert złożonych w
postępowaniu itp.
O ile dyspoz
ycja przepisu odnosi się do subiektywnego wrażenia zamawiającego,
podkreślić należy, że nie jest to okoliczność, z której zamawiający może korzystać
swobodnie, lecz musi wziąć pod uwagę aktualne realia rynkowe. Zamawiający rozstrzygając,
czy ma do czynieni
a z rażąco niską ceną, powinien mieć na uwadze w szczególności
„rzeczywistą relację wartości świadczenia pieniężnego do wartości świadczenia
niepieniężnego”. Inny sposób dokonania badania zaoferowanej w danym postępowaniu w
przez wykonawcę ceny może prowadzić do krzywdzącego innych wykonawców działania
zamawiającego.
W wyroku z dnia 31 maja 2016 r., sygn. akt KIO 820/16, wydanym jeszcze na kanwie
art. 90 ust. 1 ustawy z dnia 29 stycznia 2004 roku
– Prawo zamówień publicznych (Dz. U. z
2019 roku, poz. 1843 z
e zm.), ale zachowującym swą aktualność również pod rządami nowej
ustawy P.z.p., Krajowa Izba Odwoławcza zwróciła uwagę, że zwroty „wydaje się” czy „budzi
wątpliwości zamawiającego” są pojęciami nieostrymi i należy uznać, że celowo zostały
wprowadzone prze
z ustawodawcę, by dać zamawiającym szerokie możliwości działania, a z
których winni korzystać w uzasadnionych sytuacjach, dla zapewnienia uczciwej konkurencji
w postępowaniu oraz w celu wyboru wykonawcy, który za zaoferowaną cenę rzeczywiście
może wykonać zamówienie w sposób zgodny z oczekiwaniami i wymogami zamawiającego.
Jednocześnie należy wskazać, że przepis art. 90 ust. 1 wskazanej ustawy (a tym
samym art. 224 ust. 1 ustawy P.z.p.) nie może być odczytywany jedynie jako uprawnienie
zamawiającego, nie podlegające kontroli. Przeciwnie, norma prawna zawarta w tym
przepisie przewiduje obowiązek przeprowadzenia procedury wyjaśniającej, a tym samym
zaniechanie tego obowiązku - gdy okoliczności sprawy wskazują o istnieniu uzasadnionych
podstaw do zastosowania art. 90 ust. 1 -
może być podnoszone w ramach środków ochrony
prawnej. Należy przy tym dodać, że przepis ten stanowi, że „zamawiający zwraca się” o
udzielenie wyjaśnień i złożenie dowodów, a nie, że „zamawiający może zwrócić się”.
Krajowa Izba Odwoławcza uznała również, że obowiązek przeprowadzenia procedury
wyjaśniającej - gdy zachodzą do tego ustawowe przesłanki - wpisuje się w podstawową
zasadę z art. 7 ust. 1 ustawy z 2004 roku, w postaci zapewnienia uczciwej konkurencji i
równego traktowania wykonawców.
Izba pozostawiła bez rozpoznania zarzut naruszenia przez zamawiającego art. 97
ust. 5 w zw. z art. 226 ust. 1 pkt 7 ustawy P.z.p. przez
dokonanie wadliwego badania treści
oferty Z. P. i P. P.,
mimo że oferta ta podlegała odrzuceniu, ponieważ stanowi czyn
nieuczciwej konkurencji
w rozumieniu przepisów o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji,
polegający na zaniżeniu kosztów realizacji usługi poniżej stawek rynkowych, w
szczególności poprzez przyjęcie minimalnego wynagrodzenia za pracę jako wartość niższą
niżeli wynikająca z przepisów powszechnie obowiązujących, a w konsekwencji do
nierealnego obniżenia wysokości ceny ofertowej. Rozpoznanie tego zarzutu będzie możliwe
dopiero po zbadaniu, czy wykonawcy Z. P.
złożyli ofertę z ceną skalkulowaną na podstawie
stawek niższych niż stawki rynkowe. W sytuacji, w której Izba nakazała zamawiającemu
wezwanie wykonawców do złożenia wyjaśnień w zakresie zaoferowanej ceny, obecnie brak
jest podstaw do ustalenia, czy wykonawcy Z. P. i P. P.
skalkulowali ofertę w sposób
prawidłowy.
Wskazując na powyższe, Izba nakazała zamawiającemu wezwanie wykonawców
wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia: Z. P., P. P., do złożenia wyjaśnień, w
tym złożenia dowodów, w zakresie wyliczenia ceny lub kosztu.
Z uwagi na powyższe orzeczono jak na wstępie.
O kosztach postępowania odwoławczego orzeczono na podstawie art. 575 ustawy z
dnia 11
września 2019 r. – Prawo zamówień publicznych stosownie do wyniku postępowania
oraz na podstawie § 7 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 30 grudnia
2020 r. w sprawie szczegółowych rodzajów kosztów postępowania odwoławczego, ich
rozlic
zania oraz wysokości i sposobu pobierania wpisu od odwołania (Dz. U. z 2020 r. poz.
Przewodniczący:
………………………………