Sygn. akt: KIO 253/23
POSTANOWIENIE
z dnia 8 lutego 2023 r.
Krajowa Izba Odwoławcza - w składzie:
Przewodniczący: Anna Chudzik
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w dniu 8 lutego 2023 r. w Warszawie
odwołania
wniesionego do Prezesa Krajowej Izb
y Odwoławczej w dniu 30 stycznia 2023 r. przez
wykonawcę GISPartner Sp. z o.o. z siedzibą we Wrocławiu,
w postępowaniu prowadzonym przez Główny Inspektorat Ochrony Środowiska
w Warszawie,
przy udziale wykonawcy Pentacomp Systemy Informatyczne S.A. z
siedzibą
w Warszawie
, zgłaszającego przystąpienie do postępowania odwoławczego po stronie
Zamawiającego,
orzeka:
odrzuca odwołania;
kosztami postępowania obciąża wykonawcę GISPartner Sp. z o.o. z siedzibą we
Wrocławiu i zalicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 15 000 zł
00 gr (słownie: piętnaście tysięcy złotych zero groszy) uiszczoną przez Odwołującego
tytułem wpisu od odwołania.
Stosownie do art. 579 ust. 1 i 580 ust. 1
i 2 ustawy z dnia 11 września 2019 r. – Prawo
zamówień publicznych (Dz. U. z 2019 r. poz. 2019 z późn. zm.) na niniejsze postanowienie –
w terminie 14 dni od dnia jego dor
ęczenia – przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa
Krajowej Izby Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Warszawie.
Przewodniczący: ........................
Sygn. akt: KIO 253/23
U z a s a d n i e n i e
Zamawiający – Główny Inspektorat Ochrony Środowiska w Warszawie – prowadzi
w trybie przetargu nieograniczonego
postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego pn.
Modernizacja SI JWODA wraz z apl
ikacją mobilną. Wartość zamówienia jest większa niż
progi unijne
. Ogłoszenie o zamówieniu zostało opublikowane w Dzienniku Urzędowym Unii
Europejskiej 16 grudnia 2022 r. pod nr 2022/S 243-701327.
W dniu 30 stycznia 2023 r. wykonawca GISPartner Sp. z o.o. w
niósł odwołanie
wobec:
postanowień SWZ w zakresie, w jakim Zamawiający narzuca przeniesienie autorskich
praw majątkowych do oprogramowania wykorzystanego do realizacji zamówienia, bez
przewidzenia w t
reści SWZ możliwości realizacji zamówienia przy wykorzystaniu
oprogramowania standardowego, licencjonowanego na standardowych zasadach
określonych przez producentów tego oprogramowania, lub opisanych przez
zamawiającego jednak bez obowiązku przeniesienia autorskich praw majątkowych, co
stoi w sprzeczności ze stanowiskiem Zamawiającego przedstawionym w wyjaśnieniach
specyfikacji warunków zamówienia z 16 stycznia 2023 r., gdzie Zamawiający stwierdził,
że nie wyklucza możliwości użycia standardowego oprogramowania w tym przede
wszystkim narzędziowego, nie opisując jednocześnie tych możliwości i warunków użycia
standardowego oprogramowania;
odmowy udzielenia odpowiedzi na wniosek o wyjaśnienie SWZ, w którym Wykonawca
wnosi o
wyjaśnienie, dla jakich elementów i na jakich warunkach możliwe jest
wykorzystanie do reali
zacji zamówienia oprogramowania standardowego, w tym przede
wszystkim
narzędziowego
oraz
na
jakich
warunkach
oprogramowanie
standardowe/narzędziowe
będzie
licencjonowane,
ponieważ
dokumentacja
postępowania, w tym Specyfikacja Warunków Zamówienia ani projekt umowy:
a)
nie
określają
warunków
licencjonowania
oprogramowania
standardowego/narzędziowego;
b) Zamawiający nie określa, jak definiuje „Oprogramowanie dedykowane”, do którego
konieczne jest przeniesienie autorskich praw majątkowych.
Odwołujący zarzucił Zamawiającemu naruszenie przepisów art. 99 ust. 1 oraz art. 16
pkt 1-3 ustawy Pzp i wni
ósł o nakazanie Zamawiającemu:
−
modyfikacji
Wzoru Umowy i Opisu Przedmiotu Zamówienia w sposób dopuszczający
wykonanie
przedmiotu
zamówienia
przy
wykorzystaniu
oprogramowania
standardowego (tzw. COTS) licencjonowanego na standardowych zasadach
określonych przez producentów tego oprogramowania, lub opisanych przez
zamawiającego jednak bez obowiązku przeniesienia autorskich praw majątkowych,
w
sposób dopuszczający realizację przedmiotu zamówienia przy wykorzystaniu
oprogramowania standardowego, licencjonowanego na standardowych zasadach
określonych przez producentów tego oprogramowania, lub opisanych przez
zamawiającego jednak bez obowiązku przeniesienia autorskich praw majątkowych;
−
opisanie w SWZ
definicji „Oprogramowania dedykowanego”, do którego konieczne jest
przeniesienie autorskich praw majątkowych.
W uzasadnieniu odwołania Odwołujący podniósł, że Zamawiający narzuca
wykonawcom wykonanie przedmiotu zamówienia przy wykorzystaniu oprogramowania, do
którego wykonawca przeniesie na Zamawiającego autorskie prawa majątkowe, udostępni
kody źródłowe, bez możliwości realizacji zamówienia przy wykorzystaniu oprogramowania
standardowego, licencjonowanego na standardowych zasadach
określonych przez
producentów tego oprogramowania, lub opisanych przez zamawiającego jednak bez
obowiązku przeniesienia autorskich praw majątkowych. Powyższe w sposób istotny utrudnia
uczciwą konkurencję i narusza równe traktowanie wykonawców, którzy dysponują
odpowiednim doświadczeniem i zasobami w postaci oprogramowania standardowego,
pozwalającego na należyte wykonanie zobowiązań, jednak bez obowiązku przeniesienia
autorskich praw majątkowych. Zdaniem Odwołującego działania Zamawiającego
(w szc
zególności nieprecyzyjne określenie przedmiotu zamówienia powodujące ryzyko
niemożliwe do oszacowania) oraz wyłączenie możliwości zastosowania oprogramowania
standardowego narusza przepisy ustawy Pzp.
N
a podstawie dokumentacji przedmiotowego postępowania oraz biorąc pod uwagę
stanowiska stron, Izba ustal
iła i zważyła, co następuje:
Odwołanie podlega odrzuceniu na podstawie art. 528 pkt 3 ustawy Pzp. Ww. przepis
stanowi, że Izba odrzuca odwołanie, jeżeli stwierdzi, że odwołanie zostało wniesione po
upływie terminu określonego w ustawie.
W rozpoznawanej sprawie
Odwołujący podniósł zarzuty, które oparł na udzielonych
przez Zamawiającego wyjaśnieniach do SWZ, które zostały zamieszczone na platformie
zakupowej 17
stycznia 2023 r. Powyższe potwierdza również przekazana przez
Zamawiającego informacja, zgodnie z którą: Wykonawca został poinformowany przez
Zamawiającego o czynnościach stanowiących podstawę wniesienia odwołania w dniu
17.01.2023r., (Pismo
01_Odpowiedzi na pytania do_SWZ_64_16.01.2022w załączeniu.),
natomiast SWZ
wraz z załącznikami został opublikowany na platformie Zamawiającego
https://zamowienia-gios.ezamawiajacy.pl,wdniu 16.12.2022 r. (potwierdzenie umieszczenia
SWZ na stronie w załączeniu). Zamawiający na tę okoliczność przedstawił wydruk
z platformy zakupowej.
Zgodnie z art. 515 ust. 2 pkt 1 ustawy Pzp o
dwołanie wobec treści ogłoszenia
wszczy
nającego postępowanie o udzielenie zamówienia lub konkurs lub wobec treści
dokumentów zamówienia wnosi się w terminie 10 dni od dnia publikacji ogłoszenia
w
Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej lub zamieszczenia dokumentów zamówienia na
stronie internetowej, w przypadku zamówień, których wartość jest równa albo przekracza
progi unijne
. Jeżeli zatem zarzuty odnoszą się do treści dokumentów zamówienia nadanej
w
yjaśnieniami, których publikacja nastąpiła 17 stycznia 2023 r., termin na wniesienie
od
wołania upłynął 27 stycznia 2023 r. (piątek). Tymczasem odwołanie zostało wniesione 30
stycznia 2023 r.
, tj. po upływie tak określonego terminu.
Niezależnie od powyższego – w ocenie Izby – trudno uznać za początkowy dzień
biegu terminu na wniesienie odwołania 17 stycznia 2023 r. (dzień udzielenia przez
Zamawiającego wyjaśnień). Zauważenia wymaga bowiem, że w ww. wyjaśnieniach
Zamawia
jący – w zakresie objętym zarzutami odwołania – nie dokonał zmiany SWZ, nie
wprowadził do niej żadnej nowej treści, a jedynie potwierdził utrzymanie SWZ w pierwotnym
brzmieniu.
Zamawiający udzielił następujących wyjaśnień:
Pytanie nr 1:
Mając na uwadze sposób uregulowania kwestii dotyczących praw autorskich Wykonawca
wnosi o wyjaśnienie, czy Zamawiający przewiduje możliwość wykorzystania przez
Wykonawcę przy realizacji zamówienia elementów standardowego oprogramowania
gotowego ogólnodostępnego na rynku, na które to oprogramowanie udzielona zostanie
Zamawiającemu standardowa licencja producenta oprogramowania? Nie bez znaczenia przy
uwzględnieniu
przez
Zamawiającego
możliwości
zastosowania
oprogramowania
standardowego, są znacznie wyższe koszty realizacji w całości zamówienia, poprzez
wytworzeni
e przez Wykonawcę oprogramowania dedykowanego, o charakterze autorskim.
Możliwość zastosowania oprogramowania standardowego winna wpłynąć na obniżenie
proponowanych przez Wykonawców cen ofertowych.
Wykonawca sygnalizuje, iż w razie braku zmiany postanowień projektu Umowy, zgodnej
z
wyżej opisanym wnioskiem, żadne oprogramowanie gotowe, w tym oprogramowanie typu
open source
nie może być dostarczone w ramach realizacji przedmiotu Zamówienia,
albowiem również wskazane oprogramowanie open source jest licencjonowane przez
producent
a na zasadach ogólnych (licencji GNU GPL).
Wykonanie przedmiotu zamówienia, w oparciu o oprogramowanie dedykowane, zbudowane
od podstaw, nie leży w interesie publicznym, albowiem z pewnością będzie to utwór niższej
jakości, niż oprogramowanie standardowe,
opracowywane
przez
producent
ów
niejednokrotnie od wielu lat, ciągle ulepszane i poprawiane, będące niezmiennie
przedmiotem prac rozwojowych i serwisowych
– jednocześnie wątpliwe jest ciągłe
aktualizowanie oprogramowania dedykowanego przez jego producenta
(Wykonawcę) –
opracowywanie p
rzez Wykonawcę aktualizacji w zakresie oprogramowania, które nie
stanowi już przedmiotu praw autorskich Wykonawcy, uznać należy za wątpliwe, albowiem
poza wykorzystaniem tego oprogramowania w środowisku Zamawiającego Wykonawca nie
będzie go eksploatował z uwagi na przeniesienie autorskich praw majątkowych.
Jednocześnie za niemożliwe w praktyce uznać należy wykonanie zamówienia w oparciu
o
komercyjne oprogramowania standardowe, do którego prawa autorskie przysługują w pełni
Wyko
nawcy, a które to prawa w ramach realizacji przedmiotowego zamówienia miałyby
zostać przeniesione w całości na Zamawiającego. Wariant ten uznać należy za niemożliwy
do realizacji w praktyce z uwagi na okoliczność, że przeniesienie majątkowych praw
autorskich powoduje ich definit
ywną utratę przez zbywcę i zarazem ich uzyskanie przez
nabywcę, tym samym Wykonawca, który przeniesie autorskie prawa majątkowe do
oprogramowania na Zamawiającego, nie będzie miał możliwości dalszej sprzedaży takiego
produktu. Wykona
wca, który posiada własne gotowe rozwiązania (oprogramowanie
standardowe) możliwe do zaimplementowania w ramach realizacji niniejszego zamówienia
publicznego, z uwagi na przyjęty model regulacji autorskich praw majątkowych nie będzie
m
iał możliwości ich wykorzystania, gdyż będzie się to wiązało z koniecznością wyzbycia się
kluczowych, z punktu widzenia przedsiębiorstw z branży informatycznej, składników
majątkowych – w postaci autorskich praw majątkowych do oprogramowania standardowego
– często będących efektem wieloletnich prac Wykonawcy. (…)
Odpowiedź nr 1:
Zamawiający informuje, że podtrzymuje dotychczasowe zapisy SWZ. SI JWODA jest
dedykowanym rozwiązaniem stworzonym na potrzeby realizacji statutowych zadań
Głównego Inspektoratu Ochrony Środowiska w zakresie państwowego monitoringu
środowiska. Zamawiający nie tylko nie wyklucza zastosowania elementów standardowego
oprogramowania, ale wręcz wskazuje w SWZ możliwość użycia standardowego
oprogramowania, w tym przede wszystkim narzędziowego. W zakresie funkcjonalnym
Zamawiający pragnie zachować jednak możliwość samodzielnego rozwoju aplikacji SI
JWODA i nie chce być w tym uzależniony od innego podmiotu.
Należy więc stwierdzić, że jeśli Odwołujący chciał kwestionować SWZ w powyższym
zakresie, to powi
nien wnieść odwołanie w terminie liczonym od publikacji SWZ (16 grudnia
2022 r.).
Zarówno bowiem kwestia przeniesienia autorskich praw majątkowych do
oprogramowania,
jak
i
podnoszone
nieokreślenie
w
arunków
licencjonowania
oprogramowania
standard
owego/narzędziowego
oraz
definicji
oprogramowania
dedykowanego
, nie są okolicznościami, które ujawniły się dopiero w wyjaśnieniach
z 17 stycznia 2023 r.
Ni
ezależnie od powyższego, nawet gdyby uznać, że termin na wniesienie odwołania
mógł być liczony od opublikowania wyjaśnień do SWZ (17 stycznia 2023 r.), to i tak – jak już
wyżej wskazano – odwołanie zostało wniesione po upływie ustawowego terminu, termin ten
upłynął bowiem 27 stycznia 2023 r. W związku z tym odwołanie należało odrzucić na
podstawie art. 528 pkt 3 ustawy Pzp.
O ko
sztach postępowania odwoławczego orzeczono na podstawie art. 557, art. 574
i art. 575 ustawy Pzp oraz w oparciu o przepisy
§ 5 pkt 1 i § 8 ust. 1 rozporządzenia Prezesa
trów z dnia 30 grudnia 2020 r. w sprawie szczegółowych rodzajów kosztów
postępowania odwoławczego, ich rozliczania oraz wysokości i sposobu pobierania wpisu od
dwołania (Dz. U. z 2020 r. poz. 2437), obciążając kosztami postępowania Odwołującego.
Postanowienie wydano na posiedzeniu niejawnym, na podstawie art. 529 ust. 1
ustawy Pzp.
Przewodniczący: ........................