KIO 414/23 WYROK dnia 28 lutego 2023 roku

Sygn. akt: KIO 414/23 

WYROK

z dnia 28 lutego 2023 roku 

Krajowa  Izba Odwoławcza  -   w składzie:

Przewodniczący: 

Ewa Sikorska 

Członkowie:   

Magdalena Rams 

Maksym Smorczewski 

Protokolant:   

Rafał Komoń 

po  rozpoznaniu  na  rozprawie  w  dniu  27  lutego  2023 

roku  w  Warszawie  odwołania 

wniesionego  do  Prezesa  Krajowej  Izby  Odwoławczej  w  dniu  13  lutego  2023  r.  przez 

wykonawc

ów wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia: MGGP Spółka akcyjna w 

Tarnowie, Voessing Polska Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w Bydgoszczy w 

postępowaniu  prowadzonym  przez  zamawiającego  –  Centralny  Port  Komunikacyjny 

Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w Warszawie  

przy udziale wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia: SYSTRA SA 

w  Paryżu,  Biuro  Projektowo-Konsultingowe  BPK  Mosty  Spółka  z  ograniczoną 

odpowiedzialnością  we  Wrocławiu,  zgłaszającego  przystąpienie  do  postępowania 

odwoławczego po stronie zamawiającego 

orzeka: 

uwzględnia  odwołanie  i  nakazuje  zamawiającemu  –  Centralnemu  Portowi 

Komunikacyjnemu  Spółce  z  ograniczoną  odpowiedzialnością  w  Warszawie  - 

unieważnienie  czynności  wyboru  najkorzystniejszej  oferty,  odrzucenie  oferty  wykonawców 

wspólnie  ubiegających  się  o  udzielenie  zamówienia:  SYSTRA  SA  w  Paryżu,  Biuro 

Projektowo-Konsultingowe  BPK  Mosty 

Spółka  z  ograniczoną  odpowiedzialnością  we 

Wrocławiu i dokonanie ponownej oceny ofert; 

2.  kosztami  postępowania  obciąża  zamawiającego  –  Centralny  Port  Komunikacyjny 

Spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością w Warszawie i:

zalicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 15 000 zł 00 gr (słownie: 

pi

ętnaście tysięcy złotych zero groszy) uiszczoną przez wykonawców wspólnie ubiegających 

się  o  udzielenie  zamówienia:  MGGP  Spółka  akcyjna  w  Tarnowie,  Voessing  Polska 

Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w Bydgoszczy tytułem wpisu od odwołania; 

zasądza  od  zamawiającego  –  Centralnego  Portu  Komunikacyjnego  Spółki  z 

ograniczoną  odpowiedzialnością  w  Warszawie  –  na  rzecz  wykonawców  wspólnie 

ubiegających się o udzielenie zamówienia: MGGP Spółka akcyjna w Tarnowie, Voessing 

Polska Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w Bydgoszczy kwotę 18 600 zł 00 gr 

(słownie:  osiemnaście  tysięcy  sześćset  złotych  zero  groszy),  stanowiącą  koszty 

postępowania  odwoławczego  poniesione  z  tytułu  wpisu  od  odwołania  i  wynagrodzenia 

pełnomocnika. 

Stosownie do 

art. 579 ust. 1 i 580 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 11 września 2019 roku – Prawo 

zamówień publicznych (Dz. U. z 2022 r., poz. 1710 ze zm.), na niniejszy wyrok, w terminie 

14  dnia  od  dnia  jego  doręczenia,  przysługuje  skarga,  za  pośrednictwem  Prezesa  Krajowej 

Iz

by Odwoławczej, do Sądu Okręgowego w Warszawie. 

Przewodniczący: ………………………………. 

……………………………… 

………………………………     

Sygn. akt: KIO 414/23 

Uzasadnienie 

Zamawiający 

– 

Centralny 

Port 

Komunikacyjny 

Spółka 

z 

ograniczoną 

odpowiedzialnością  w  Warszawie  –  prowadzi  postępowanie  o  udzielenie  zamówienia 

publicznego, którego przedmiotem jest opracowanie dokumentacji projektowej dla Projektu: 

Budowa linii kolejowej nr 86 na odc. S

ieradz Północny i linii kolejowej nr 86 na odc. Sieradz 

Północny – Bralin – Czernica Wrocławska – Wrocław Główny, w podziale na 5 Części. 

Postępowanie  prowadzone  jest  na  podstawie  przepisów  ustawy  z  dnia  11  września 

2019  roku 

– Prawo zamówień publicznych (Dz. U. z 2022 roku, poz. 1710 ze zm.), zwanej 

dalej ustawą P.z.p. 

W  dniu  13  lutego  2023  roku  wykonawc

y  wspólnie  ubiegający  się  o  udzielenie 

zamówienia:  MGGP  Spółka  akcyjna  w  Tarnowie,  Voessing  Polska  Spółka  z  ograniczoną 

odpowiedzialnością w Bydgoszczy (dalej: odwołujący) wnieśli odwołanie w zakresie części 3 

zamówienia wobec: 

1.czynności  oceny  ofert,  w  tym  wyboru  najkorzystniejszej  oferty  i  wyborze  oferty  złożonej 

przez wspólnie ubiegających się o zamówienie Systra S.A. i Biuro Projektowo Konsultingowe 

B

PK Mosty sp. z o.o. (dalej: „Konsorcjum Systra” lub „przystępujący”); 

zaniechaniu odrzucenia oferty złożonej przez Konsorcjum Systra, jako oferty zawierającej 

rażąco niską cenę i koszt. 

Za

skarżonym  czynnościom  zamawiającego  odwołujący  zarzucił  naruszenie  art.  226 

ust. 1 pkt 8 oraz art. 224 ust. 5 ustawy P.z.p. 

poprzez błędną ocenę oferty i wyjaśnień RNC 

złożonych  przez  Konsorcjum  Systra  i  zaniechanie  odrzucenia  tej  oferty  jako  zawierającej 

rażąco niską cenę i koszt. 

Z 

uwagi  na  powyższe  zarzuty  odwołujący  wniósł  o  uwzględnienie  odwołania  i 

nakazanie z

amawiającemu: 

unieważnienia czynności oceny ofert, w tym wyboru najkorzystniejszej oferty, 

odrzucenia  oferty  Konsorcjum  Systra  ze  względu  na  to,  że  zawiera  rażąco  niską  cenę  i 

koszt; 

zasądzenie  od  zamawiającego  na  rzecz  odwołującego  kosztów  postępowania,  w  tym 

kosztów reprezentacji wg przedstawionych na rozprawie rachunków. 

Odwołujący wniósł o przeprowadzenie dowodów z: 

dokumentacji postępowania, w tym:  

i) dokumentacji zamówienia,  

ii) oferty Konsorcjum Systra,  

iii) wyjaśnień składanych przez Konsorcjum Systra,  

iv) 

protokołu postępowania wraz z załącznikami, 

dokumentów  złożonych  wraz  z  odwołaniem,  a  także  przy  ewentualnych  późniejszych 

pismach  procesowych  Odwołującego,  a  także  na  rozprawie,  na  okoliczność  ustalenia,  że 

Konsorcjum Systra złożyło ofertę zawierającą rażąco niską cenę i koszt. 

Odwołujący  podniósł,  że  ma  interes  we  wniesieniu odwołania w rozumieniu art.  505 

ust.  1  ustawy  P.z.p.  Z

godnie  z  informacją  o  wyborze  najkorzystniejszej  oferty,  odwołujący 

złożył  drugą  najkorzystniejszą  ofertę  w  postępowaniu.  W  przypadku  uwzględnienia 

odwołania  jego  oferta  będzie  ofertą  najkorzystniejszą.  Niewniesienie  zaś  odwołania  i 

utrzymanie w mocy czynności wyboru najkorzystniejszej oferty spowoduje poniesienie przez 

o

dwołującego  szkody.  Utrata  możliwości  uzyskania  pozytywnego  dla  niego  rozstrzygnięcia 

postępowania  poprzez  wybór  jego  oferty  jako  najkorzystniejszej,  a  tym  samym  osiągnięcia 

przychodu  i  zysku  z  realizacji  zamówienia,  stanowi  potencjalną  szkodę  odwołującego, 

uzasadniającą złożenie odwołania. 

W  odpowiedzi  na  odwołanie  z  dnia  24  lutego  2023  roku  zamawiający  wniósł  o 

oddalenie odwołania w całości jako bezzasadnego oraz o zasądzenie kosztów postępowania 

odwoławczego od odwołującego na rzecz zamawiającego. 

Do  postępowania  odwoławczego  po  stronie  zamawiającego  przystąpili  wykonawcy 

wspólnie ubiegający się o udzielenie zamówienia: SYSTRA SA w Paryżu, Biuro Projektowo-

Konsultingowe  BPK  Mosty  Spółka  z  ograniczoną  odpowiedzialnością  we  Wrocławiu. 

Przystępujący poparli stanowisko zamawiającego i wnieśli o oddalenie odwołania. 

Izba ustaliła, co następuje: 

W  dniu  5 

października  2021  roku  zamawiający  ogłosił  postępowanie,  którego 

przedmiotem 

było zawarcie umowy ramowej na opracowanie dokumentacji projektowych dla 

k

olejowych  inwestycji  towarzyszących  związanych  z  budową  Centralnego  Portu 

Komunikacyjnego. 

W wyniku postępowania z dnia 22 lipca 2022 r. zamawiający zawarł umowę ramową 

z jedenastoma wykonawcami. 

Postępowanie pn. „Opracowanie dokumentacji projektowej dla Projektu: Budowa linii 

kolejowej nr 86 na odc. Sieradz Północny i linii kolejowej nr 86 na odc. Sieradz Północny – 

Bralin 

–  Czernica  Wrocławska  –  Wrocław  Główny”  jest  prowadzone  na  podstawie  art.  389 

ust. 2 ustawy P.z.p. w celu realizacji umowy wykonawczej w ramach ww. umowy ramowej. 

Zamówienie wykonawcze zostało podzielone na 5 części. Odwołanie dotyczy części 

3  i  obejmuje  swoim  zakresem  opracowanie  dokumentacji 

projektowej  dla zakresu  „Budowa 

linii kolejowej nr 86 na odc. Bralin 

– Czernica Wrocławska”. 

Zgodnie  z  rozdz.  XV  ust.  1  SWZ,  podana  w  ofercie  cena  ofertowa  brutto  musi 

uwzględniać wszystkie wymagania SWZ-W oraz obejmować wszystkie koszty bezpośrednie i 

pośrednie,  jakie  poniesie  Wykonawca  z  tytułu  terminowego  i  prawidłowego  wykonania 

całości  przedmiotu  Zamówienia  w  zakresie  danej  Części  oraz  podatek  od  towarów  i  usług 

(nie dotyczy Wykonawców zagranicznych, którzy nie są płatnikami podatku VAT w Polsce). 

Zamawiający Specyfikacji istotnych warunków zamówienia dla Umowy Wykonawczej 

(SWZ-W)  TOM  III 

–  Opis  przedmiotu  zamówienia  dla  Umowy  Wykonawczej  (OPZ-W) 

wskazał: 

-  str.  9  - 

Zamawiający  we  własnym  zakresie  opracował  Studium  techniczno-

ekonomiczno-

środowiskowe  (dalej  jako  „Studium”  lub  „STEŚ”)  zawierające  m.in.  analizy 

wariantów inwestycyjnych przebiegu linii kolejowych, ocenę tych wariantów oraz wskazanie 

rekomendowanego przebiegu linii kolejowej do opracowania dokumentacji projektowej. 

-  str.  15 

–  Wykonawca  po  przekazaniu  DŚU  przez  Zamawiającego,  w  terminie 

określonym w pkt 9, przeanalizuje zgodność dotychczas wykonanej dokumentacji z zapisami 

tej  decyzji.  Wykonawca  przy  realizacji  zamówienia  ma  zachować  zgodność  z  DŚU,  nawet 

jeśli  będzie  to  wymagało  zmiany  rozwiązań  wskazanych  w  STEŚ.  W  przypadku 

zidentyfikowania potencjalnych rozbieżności w dokumentacji zawartej w STEŚ oraz ST jako 

wiążące  należy  przyjąć  ST.  O  zidentyfikowanych  rozbieżnościach  Wykonawca  musi 

niezwłocznie  zawiadomić  Zamawiającego  wraz  z  przedstawianiem  rekomendacji  celem 

podjęcia przez Zamawiającego decyzji w tym zakresie. 

Biorąc  powyższe  pod  uwagę  Wykonawca  rozpatrując  rozwiązania  projektowe 

powinien się kierować następującą hierarchią (chyba że w rozdziale dotyczącym konkretnej 

branży zawarto regulacje szczególne w tej kwestii): 

1) Zgodność z DŚU; 

2) Zgodność z ST; 

3) Zgodność ze STEŚ. 

Zgodnie  z  dokumentem  Studium  Techniczno-Ekonomiczno-

Środowiskowe  dla 

Projektu nr  00100012  „Budowa linii  kolejowej  nr  85  na  odc.  Łódź  –  Sieradz Północny i  linii 

kolejowej  nr  86  na  odc.  Sieradz  Północny  –  Kępno  –  Czernica  Wrocławska  –  Wrocław 

Główny”  -  Raport  podsumowujący  wielobranżową  koncepcję  techniczną  wariantów,  w 

zakresie  części  3  przewidziano  między  innymi  odcinki  KO,  OO,  OS,  mające  zawierać, 

zgodnie z rekomendowanym wariantem W51 następujące obiekty inżynieryjne i inżynierskie: 

Lp.  

TYP OBIEKTÓW  

KO  

OO  

OS  

Tunele płytkie w ścianach szczelinowych  

Tunele głębokie typu TBM  

Mosty  

Wiadukty kolejowe  

Wiadukty drogowe  

Estakady kolejowe  

Ściany oporowe  

Przepusty kolejowe/ drogowe (pod 
estakadą)  

Kładki dla pieszych  

Przejścia pod torami  

Przejścia dla zwierząt  

Inne obiekty inżynieryjne  

Obiekty pod drogami  

Przejścia dla płazów  

Zgodnie z OPZ dla Umowy Wykonawczej, Załącznik nr 1. Zakres Projektu, punkt 5. 

Podział projektu, podpunkt 5.2. Szczegółowy podział Zadań częściowych: 

Styk Zadania 

częściowego nr 2 z 3: 

•  Granica  działek  nr  219/2,  219/1,  218  z  działkami  33,  950/6  Obręb  Bralin,  Gmina 

Bralin 

– obszar wiejski, Powiat kępiński. 

Styk Zadania częściowego nr 3 z 4: 

• Styk w ciągu linii kolejowej nr 86  – granica działki o nr ew. 199 z  działką o nr ew. 

198 Obręb Czernica, Gmina Czernica, Powiat Wrocławski; 

• Cała Stacja Czernica znajduje się w Zadaniu częściowym nr 3. 

W zakresie odcinków wchodzących w zakres części III znajduje się 318 obiektów.  

Z  załącznika  nr  7  wykonawcy  BPK  Mosty  wynika,  że  uwzględnił  on  w  zakresie 

projektowania następujące obiekty: 

Wiadukty  kolejowe  /  tunele  (ca.  23  szt.),  mosty  kolejowe  (ca.  31  szt.),  wiadukty 

drogowe (ca. 9 szt.) / ściany oporowe (ca. 2 szt.), przepusty. 

Zamawiający na pytanie nr 59 o treści: 

Prosimy  o  informację  jakie  odstępstwa  od  obowiązujących  warunków  technicznych 

będzie  musiał  pozyskać  Wykonawca  bazując  na  koncepcji  opracowanej  przez 

Zamawiającego.  W  dokumencie  pt.  "Raport  podsumowujący  wielobranżową  koncepcję 

techniczną  wariantów  -  w  zakresie  odcinków  Wrocław  -  Łódź"  wskazany  jest    wymóg 

pozyskania  odstępstw  w  zakresie  branży  drogowej  (str.  37),  ale  po  szczegółowy  raport 

odsyła do Tomu V.4, który nie został udostępniony Wykonawcy 

udzielił następującej odpowiedzi: 

Zamawiający  informuje,  że  udostępnił  dokumentację  STEŚ  w  zakresie  niezbędnym 

do sporządzenia wyceny. 

Zamawiający  przewidział  na  sfinansowanie  zamówienia  w  części  3  kwotę 

230.058.663,35  zł  brutto  (w  tym  196.159.982,62  zł  brutto  za  zamówienie  podstawowe  i 

33.898.680,73 zł brutto za zamówienie opcjonalne). 

Konsorcjum Systra zaoferowało realizację zamówienia za kwotę 101.129.121,00 zł brutto 

(w  tym 

80.401.020,62  zł  brutto  za  zamówienie  podstawowe  i  20.728.100,58  zł  brutto  za 

zamówienie opcjonalne).  

Ceny  pozostałych  ofert  złożonych  w  postępowaniu  na  część  3  kształtowały  się 

następująco: 

odwołujący: 206.372.369,49 zł brutto 

DOHWA: 210.465.076,48 

zł brutto 

ELKOL MOSTY KATOWICE: 281.367.420,00 zł brutto 

Średnia arytmetyczna złożonych ofert wynosi 199.833.496,74 zł brutto.  

Cena  zaoferowana  przez  przystępującego  stanowi  43,96%  budżetu  zamawiającego  i 

50,61% średniej arytmetycznej złożonych ofert. 

Pismem z dnia 30 listopada 2022 roku zamawiający wezwał przystępującego do złożenia 

wyjaśnień w zakresie zaoferowanej ceny, wskazując: 

Działając  na  podstawie  art.  224  ust.  2  pkt  1  ustawy  z  11  września  2019  r.  Prawo 

zamówień  publicznych  (dalej:  „Ustawa  Pzp”),  w  przypadku  gdy  cena  całkowita  oferty 

złożonej w terminie jest niższa o co najmniej 30% od wartości zamówienia powiększonej o 

należny podatek od towarów i usług, ustalonej przed wszczęciem postępowania lub średniej 

arytmetycznej  cen  wszystkich  złożonych  ofert,  niepodlegających  odrzuceniu  na  podstawie 

art. 226 ust. 1 pkt 1 i 10 Ustawy Pzp, Zamawiający wzywa do udzielenia wyjaśnień, w tym 

złożenia  dowodów  w  zakresie  wyliczenia  ceny  lub  kosztu,  lub  ich  istotnych  części 

składowych. 

Wykonawca zaoferował realizację Zamówienia Wykonawczego w zakresie Części nr 3 za 

kwotę 101 129 121,20 zł brutto (łączna cena za Zamówienie Podstawowe oraz Zamówienie 

Opcjonalne).  Kwota  ta  jest  niższa  o  ponad  30%  od  wartości  zamówienia  powiększonej  o 

należny  podatek  od  towarów  i  usług,  ustalonej  przed  wszczęciem  postępowania  oraz  o 

ponad 30% od cen wszystkich ofert złożonych w ramach Części nr 3. 

W związku z powyższym Zamawiający wzywa do udzielenia szczegółowych wyjaśnień, w 

tym złożenia dowodów dotyczących wyliczenia ceny wskazanej w Formularzu oferty. 

Wyjaśnienie  powinno  wskazywać,  czy  zaoferowana  cena  rzeczywiście  uwzględnia 

wszystkie elementy 

związane z należytym wykonaniem zamówienia w szczególności: 

1)  zgodności  z  przepisami  dotyczącymi  kosztów  pracy,  których  wartość  przyjęta  do 

ustalenia 

ceny  nie  może  być  niższa  od  minimalnego  wynagrodzenia  za  pracę  albo 

minimalnej  stawki  godzinowej,  ustalon

ych  na  podstawie  przepisów  ustawy  z  dnia  10 

października  2002  r.  o  minimalnym  wynagrodzeniu  za  pracę  lub  przepisów  odrębnych 

właściwych dla spraw, z którymi związane jest realizowane zamówienie; 

2)  zgodności  z  przepisami  z  zakresu  prawa  pracy  i  zabezpieczenia  społecznego, 

obowiązującymi w miejscu, w którym realizowane jest zamówienie; 

3)  cen  rynkowych  aktualnie  obowiązujące  na  rynku  w  odniesieniu  do  zaplanowanego 

zaangażowania  zasobów  ludzkich  oraz  technicznych  przewidzianych  w  ofercie  oraz 

wynik

ających z opisu przedmiotu zamówienia wraz z informacją o przyjętym poziomie rezerw 

związanych z wyceną ryzyka przypisanych do realizacji przedmiotu zamówienia; 

4)  wycenę  prac  podwykonawców  ze  wskazaniem  w tym  zakresie  otrzymanych  ofert  dla 

pracy osób, sprzętu lub gotowych usług. 

W  odpowiedzi  na  wezwanie  Wykonawca  zobowiązany  jest  wyjaśnić  w  sposób 

szczegółowy  i  konkretny,  że  zaoferowana  cena  gwarantuje  należytą  realizację  całego 

zamówienia,  uwzględnia  wszelkie  niezbędne  do  tego  elementy,  jak  również  wykazać  na 

jakiej podstawie Wykonawca zaoferował cenę na takim poziomie. 

Zamawiający  nie  uzna  za  wystarczające  samo  powołanie  się  na  istnienie  określonych 

okoliczności,  lecz  wymaga  wykazania  w  sposób  mierzalny,  jak  wpływają  one  na  obniżenie 

kosztów  realizacji  zamówienia  oraz  jakie  mają  przełożenie  na  poszczególne  elementy 

składowe ceny. Tak złożone wyjaśnienia Wykonawca zobowiązany jest poprzeć stosownymi 

dowodami potwierdzającymi wskazywane w wyjaśnieniach informacje, w szczególności, gdy 

Wykonawca  powołuje  się  na  istnienie  po  jego  stronie  pewnych  szczególnie  korzystnych 

warunków,  które  wpłynęły  na  sposób  ukształtowania  ceny.  Nie  dysponując  dowodami 

Zamawiający nie jest w stanie dokonać oceny czy okoliczności powodujące obniżenie ceny, 

na które powołuje się wykonawca, faktycznie zachodzą. 

W  przypadku  braku  dołączenia  do  wyjaśnień  stosownych  dowodów,  np.  z  powodu  ich 

nieposiadania,  Wykonawca  zobowiązany  jest  do  złożenia  wyjaśnień  w  tym  zakresie 

uprawdopodobniających okoliczność uniemożliwiającą ich złożenia. Zamawiający informuje, 

że: 

1)  składając  wyjaśnienia  wraz  z  dowodami  Wykonawca  nie  może  zmienić  ceny 

zaoferowanej w ofercie; 

2) treść wyjaśnień wraz z dowodami musi odpowiadać treści złożonej oferty; 

3) wyjaśnienia Wykonawcy wraz z dowodami powinny wykazywać, że zaoferowana cena 

nie jest rażąco  niska, tj.  jest  to  cena  realna, skalkulowana w  sposób  rzetelny i  nie  zagraża 

realizacji zamówienia. 

Wyjaśnienia  w  zakresie  rażąco  niskiej  ceny  mogą  zostać  objęte  przez  Wykonawców 

częściowo tajemnicą przedsiębiorstwa. W takiej sytuacji konieczne jest zastosowanie się do 

poniższych wytycznych: 

1) konieczne jest w jednym folderze zgromadzenie wszystkich plików, które są jawne (w 

tym  powinno  znaleźć  się  również  uzasadnienie  zastrzeżenia)  oraz  w  odrębnym  folderze 

plików, które stanowią tajemnicę przedsiębiorstwa; 

2)  przygotowanie  w  odrębnym  pliku  uzasadnienia  zastrzeżenia  tajemnicy 

przedsiębiorstwa, a nazwa pliku powinna zawierać słowo „uzasadnienie”; 

3)  w  przypadku,  gdy  Wykonawca  chce  objąć  zastrzeżeniem  dany  dokument  tylko 

częściowo, konieczne jest przygotowanie pliku w 2 wersjach: jednej zawierającej pełną treść 

dokumentu, a drugiej z usuniętym lub zasłoniętym fragmentem, który w ocenie Wykonawcy 

ma  zostać  objęty  tajemnicą  przedsiębiorstwa.  Jednoznaczne  i  niebudzące  wątpliwości 

wyjaśnienia oraz dokumenty, o których mowa powyżej, podpisane podpisem kwalifikowanym 

przez osoby upoważnione do działania w imieniu Wykonawcy, należy złożyć w terminie do 7 

grudnia 2022 r. na SmartPZP w zakładce „Korespondencja”. 

Jeżeli  Wykonawca  nie  sprosta  obowiązkowi  nałożonemu  na  niego  przepisem  art.  224 

ust. 5 Ustawy Pzp, Zamawiający będzie zobowiązany do odrzucenia oferty Wykonawcy jako 

oferty zawierającej rażąco niską cenę, zgodnie z art. 224 ust. 6 Ustawy Pzp. 

Pismem z dnia 

12 grudnia 2022 roku przystępujący udzielił następującej odpowiedzi: 

W  odpowiedzi  na  Państwa  pismo  z  dnia  30.11.2022  r.  dotyczące  w/w  postępowania, 

składamy  wyjaśnienia  w  zakresie  elementów  oferty,  mających  wpływ  na  wysokość 

zaproponowanej przez nas ceny. 

Jak  słusznie  wskazano  w  wyroku  Sądu  Okręgowego  w  Katowicach  z  dnia  28  kwietnia 

2008  r.  (sygn.  akt:  XIX  Ga  128/08):  „Przepisy  PZP  nie  określają  definicji  pojęcia  rażąco 

niskiej ceny […].” W związku z brakiem legalnej definicji, w orzecznictwie sądów okręgowych 

oraz KIO, a wcześniej w orzecznictwie arbitrażowym, ustalone zostały pewne cząstkowe lub 

ogólne, definicyjne ramy i odniesienia dla tego pojęcia. I tak według wyroku KIO 592/13: „O 

cenie rażąco niskiej można  mówić  wówczas,  gdy  oczywiste  jest,  że przy  zachowaniu reguł 

rynkowych wykonanie umowy przez wykonawcę byłoby dla niego nieopłacalne”. Ponadto w 

wyroku KIO 1562/11 oraz uchwale KIO 5/14 wskazano: „Cena rażąco niska w stosunku do 

przedmiotu  zamówienia  będzie  ceną  odbiegającą  od  jego  wartości,  a  rzeczona  różnica  nie 

będzie uzasadniona obiektywnymi względami pozwalającymi danemu wykonawcy bez strat i 

finansowania  wykonania  zamówienia  z  innych  źródeł  niż  wynagrodzenie  umowne, 

zamówienie  to  wykonać.  Reasumując,  cena  rażąco  niska  jest  więc  ceną  nierealistyczną, 

nieadekwatną  do  zakresu  i  kosztów  prac  składających  się  na  dany  przedmiot  zamówienia, 

zakładającą wykonanie zamówienia poniżej jego rzeczywistych kosztów i w takim sensie nie 

jest ceną rynkową, tzn. generalnie niewystępującą na rynku, na którym ceny wyznaczane są 

m.in.  poprzez  ogólną  sytuację  gospodarczą  panującą  w  danej  branży  i  jej  otoczeniu 

biznesowym, postęp technologiczno-organizacyjny oraz obecność i funkcjonowanie uczciwej 

konkurencji podmiotów racjonalnie na nim działających.” Podobnie KIO w wyrokach o sygn. 

akt: KIO 895/18, KIO 992/19, KIO 691/19, KIO 493/19. 

Również w wielu innych wyrokach dotyczących stosowania i interpretacji art. 89 ust. 1 pkt 

4  PZP  (które  pozostają  aktualne  również  pod  rządzami  ustawy  z  dnia  11  września  2019  r. 

Prawo  zamówień  Publicznych),  pojęcie  rażąco  niskiej  ceny  ujmowane  jest  podobnie.  Na 

przykład według powszechnie przywoływanej w doktrynie i orzecznictwie definicji zawartej w 

uzasadnieniu wyroku Sądu Okręgowego w Katowicach z dnia 30 stycznia 2007 r. (sygn. akt: 

XIX 

Ga  3/07):  „O  cenie  rażąco  niskiej  można  mówić  wówczas,  gdy  oczywiste  jest,  że  przy 

zachowaniu  reguł  rynkowych  wykonanie  umowy  przez  wykonawcę  byłoby  dla  niego 

nieopłacalne.  Rażąco  niska  cena  jest  to  cena  niewiarygodna,  oderwana  całkowicie  od 

realiów  rynkowych.  Przykładem  może  być  oferowanie towarów  poniżej kosztów  zakupu lub 

wytworzenia  albo  oferowanie  usług  za  symboliczną  kwotę”.  Natomiast  Sąd  Okręgowy  w 

Krakowie  w  uzasadnieniu  wyroku  z  23  kwietnia  2009  r.,  (sygn.  akt:  XII  Ga  88/09)  wskazał 

następujące  kryteria  określające  cenę  rażąco  niską:  „odbieganie  całkowitej  ceny  oferty  od 

cen  obowiązujących  na  danym  rynku  w  taki  sposób,  że  nie  ma  możliwości  realizacji 

zamówienia  przy  założeniu  osiągnięcia  zysku;  zaoferowanie  ceny,  której  realizacja  nie 

pozwala  na  ut

rzymanie  rentowności  wykonawcy  na  tym  zadaniu;  niewiarygodność  ceny  z 

powodu oderwania jej od realiów rynkowych”. 

Ponadto w opinii prawnej Urzędu Zamówień Publicznych dotyczącej ceny rażąco niskiej 

(opublikowanej  w  serwisie  internetowym  UZP)  wskazano  m.in.

:  „Ustawa  wprowadzając 

możliwość  odrzucenia  oferty  przez  zamawiającego  z  powodu  rażąco  niskiej  ceny  nie 

precyzuje jednak tego pojęcia. Nie definiują go również przepisy dyrektyw Unii Europejskiej 

będące u podstaw przedmiotowej regulacji. Znaczenia tego wyrażenia nie wyjaśnia również 

orzecznictwo Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości. 

H. Nowak i M. Winiarz w „Prawo zamówień publicznych. Komentarz” opublikowanym na 

stronach  UZP,  wskazali,  że:  Z  wykładni  językowej  pojęcia  „rażący”  wynika,  że  w  przepisie 

tym 

jest  mowa  o  przypadkach  oczywistych,  wyraźnych,  bezspornych,  niewątpliwych, 

„rzucających  się  w  oczy”  zaniżenia  ceny  lub  kosztu.  W  świetle  orzecznictwa  rażąco  niska 

cena to cena niewiarygodna, nierealna, odbiegająca od cen rynkowych”. 

W orzecznictwie wskazu

je się, iż ustawodawca używając pojęcia „rażąco niska” referuje 

do  znaczącego  zaniżenia  kwotowego  ceny  ofertowej  względem  punktu  odniesienia,  którym 

jest przedmiot zamówienia, a ujmując rzecz ściślej „wartość przedmiotu zamówienia” (tak w: 

„Prawo  zamówień  publicznych.  Komentarz.  Wydanie  trzecie”  pod  red.  Tomasza 

Czajkowskiego,  Warszawa  2007,  str.  305).  W  konsekwencji,  w  świetle  regulacji  ww. 

przepisu, ekonomiczna wartość, jaką jest opisana określoną kwotą pieniężną cena ofertowa, 

odnoszona jest do wartości przedmiotu zamówienia, którą również należy wyrazić w ten sam 

sposób  (w  innym  przypadku  jakiekolwiek  porównania  będą  bezsensowne  i 

bezprzedmiotowe). Tym samym dla porównania i stwierdzenia zaniżenia wartości żądanego 

świadczenia  pieniężnego  w  stosunku  do  wzajemnego  świadczenia  niepieniężnego, 

konieczne  jest  ustalenie  bądź  przyjęcie  jakiejś  powinnej  wartości  pieniężnej  owego 

świadczenia wzajemnego. 

Zgodnie z treścią art. 224 ust. 1 ustawy PZP: Jeżeli zaoferowana cena lub koszt, lub ich 

istotne części składowe, wydają się rażąco niskie w stosunku do przedmiotu zamówienia lub 

budzą  wątpliwości  zamawiającego  co  do  możliwości  wykonania  przedmiotu  zamówienia 

zgodnie  z  wymaganiami  określonymi  w  dokumentach  zamówienia  lub  wynikającymi  z 

odrębnych  przepisów,  zamawiający  żąda  od  wykonawcy  wyjaśnień,  w  tym  złożenia 

dowodów  w  zakresie  wyliczenia  ceny  lub  kosztu,  lub  ich  istotnych  części  składowych. 

Wyjaśnienia te mogą dotyczyć w szczególności: 

1) zarządzania procesem produkcji, świadczonych usług lub metody budowy; 

wybranych  rozwiązań  technicznych,  wyjątkowo  korzystnych  warunków  dostaw,  usług 

albo związanych z realizacją robót budowlanych; 

3) oryginalności dostaw, usług lub robót budowlanych oferowanych przez wykonawcę; 

4)  zgodności  z  przepisami  dotyczącymi  kosztów  pracy,  których  wartość  przyjęta  do 

ustalenia  ceny  nie  może  być  niższa  od  minimalnego  wynagrodzenia  za  pracę  albo 

minimalnej  stawki  godzinowej,  ustalonych  na  podstawie  przepisów  ustawy  z  dnia  10 

października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę (Dz.U. z 2020 r. poz. 2207) lub 

przepisów  odrębnych  właściwych  dla  spraw,  z  którymi  związane  jest  realizowane 

zamówienie; 

5)  zgodności  z  prawem  w  rozumieniu  przepisów  o  postępowaniu  w  sprawach 

dotyczących pomocy publicznej; 

6)  zgodności  z  przepisami  z  zakresu  prawa  pracy  i  zabezpieczenia  społecznego, 

obowiązującymi w miejscu, w którym realizowane jest zamówienie; 

7) zgodności z przepisami z zakresu ochrony środowiska; 

8)  wypełniania  obowiązków  związanych  z  powierzeniem  wykonania  części  zamówienia 

podwykonawcy. 

Ja

k  wynika  z  zestawienia  elementów  oferty  stanowiących  podstawę  do  ustalania  ceny 

oferty,  najistotniejszymi  czynnikami  cenotwórczymi  są  koszty  wynagrodzeń  projektantów 

oraz  koszty  podwykonawstwa.  W  kalkulacji  uwzględniono  również  pozostałe  koszty 

okołoprojektowe  takie  jak:  koszty  materiałów,  wydruku,  delegacji,  uzyskania  decyzji 

administracyjnych,  opinii  i  uzgodnień,  ubezpieczenia,  ryzyka  itd.  oraz  zysk  Wykonawcy. 

Zestawienie  kalkulacji  kosztów  zostało  ujęte  w  załączniku  nr  7  do  niniejszych  wyjaśnień. 

Pozosta

łe  załączniki  stanowią  oferty  podwykonawców,  które  wzięto  pod  uwagę  przy 

kalkulacji ceny oraz wyjaśnienia kalkulacji własnych. 

Poniżej przedstawiamy dodatkowo opis sposobu dokonania kalkulacji. 

W zakresie wynagrodzenia personelu 

Odpowiedni dobór sił i środków, jakie muszą być zaangażowane w prawidłową realizację 

usługi,  stanowi  jeden  z  głównych  elementów  przewagi  konkurencyjnej  nad  pozostałymi 

uczestnikami  postępowania.  Jednym  z  głównych  składników  wynagrodzenia  Wykonawcy 

przy  tego  rodzaju  usługach  są  koszty  ponoszone  w  związku  z  zaangażowaniem 

odpowiedniego personelu. Wykonawca wskazuje, 

że wynagrodzenia dla personelu ustalono 

na podstawie stawek wynagrodzeń odpowiadającym poszczególnym kategoriom personelu. 

Doświadczenie  personelu  Wykonawcy  pozwala  na  precyzyjne  określenie  zakresu 

obowiązków  osób  angażowanych  w  realizację  zamówienia,  dzięki  czemu  możliwe  jest 

dokładne ustalenie czasu pracy każdego ze specjalistów. Wykonawca przewidział i wycenił 

pracę personelu w oparciu o estymowany czas pracy ( przewidywana ilość dni), oszacowany 

przez  doświadczony  zespół  przetargowy  a  następnie  zweryfikowany  przez  uprawnionych 

projektantów  stosownych  branż,  koordynatorów  międzybranżowych  oraz  doświadczonego 

kierownika  projektu,  na  podstawie  dokumentacji  przetargowej,  udos

tępnionej  przez 

Zamawiającego  oraz  doświadczenia  z  realizacji  innych  projektów,  w  tym  projektów 

zagranicznych,  których  przedmiotem  były  realizacje  kompleksowej  dokumentacji  dla 

inwestycji  kolei  dużych  prędkości.  Wykonawca  dysponuje  szerokim  doświadczeniem, 

zarówno  na  rynku  krajowym  jak  i  zagranicznym,  co  przekłada  się  na  znajomość  specyfiki 

przedmiotu zamówienia oraz posiadanie wiedzy związanej z rzeczywistymi nakładami pracy, 

jakie  trzeba  przewidzieć  na  realizację  tego  typu  przedsięwzięcia.  Dodatkowo,  dzięki 

doświadczeniu zdobytemu przy podobnych zamówieniach w lokalizacjach odpowiadających 

niniejszej,  Wykonawcy  SYSTRA  SA  i  BPK  Mosty  Sp.  z  o.o.  zaznajomieni  są  z  lokalnymi 

uwarunkowaniami oraz specyfiką procedowania decyzji i uzgodnień przez urzędy i organy, z 

którymi  konieczna  będzie współpraca  przy  realizacji  niniejszego zamówienia.  Przekłada się 

to  bezpośrednio  na  zmniejszenie  ryzyk,  które  powinny  zostać  uwzględnione  w  cenie 

ofertowej, w stosunku do ryzyk wycenianych w ofertach, gdzie uwarunkowania lokalne 

nie są 

dostatecznie zidentyfikowane. 

Umowy  zawarte  z  personelem  to  w  przeważającej  części  umowy  o  pracę,  również  z 

personelem,  co  do  którego  Zamawiający  wymaga  współpracy  w  oparciu  o  tego  rodzaju 

umowy.  Dzięki  temu  zatrudnieni  specjaliści  (w  miarę  swojej  dostępności)  powiązani  są  z 

innymi  kontraktami  realizowanymi  przez  SYSTRA  SA  i  BPK  Mosty  Sp.  z  o.o.  Powyższe 

przekłada  się  na  systematyczną  wymianę  doświadczeń  oraz  zdobywanej  wiedzy. 

Konsorcjum  pozyskując  nowe  zlecenia  zapewnia  stałe,  często  wieloletnie,  zatrudnienie 

personelowi kluczowemu, wykorzystując wolny potencjał osobowy wynikający z etapowania 

prac  w  ramach  poszczególnych  zleceń.  Kalkulacja  wynagrodzeń  personelu  w  opisanych 

powyżej warunkach jest jednym z podstawowych czynników pozwalających obniżyć koszty, 

co  wprost  przekłada  się  na  wysokość  oczekiwanego  wynagrodzenia  z  tytułu  realizacji 

niniejszego kontraktu. Dywersyfikacja zleceń pozwala na właściwe wykorzystanie potencjału 

osobowego i optymalizację kosztów związanych z wynagrodzeniem konkretnego specjalisty, 

gdyż rozkłada się ono na różne kontrakty. 

Koszty  pracy  uzależnione  są  nie  tylko  od  samego  wynagrodzenia  pracowników,  ale  i 

organizacji  pracy.  Jak  podkreśla  KIO  z  wyroku  z  dnia  22  grudnia  2015  r.  (sygn.  akt:  KIO 

2692/15)  „specyfika  przedmiotowej  usługi  na  etapie  składania  ofert  wymagała  od 

wykonawców umiejętności właściwego oszacowania kosztów pracowniczych, w obszarze, w 

którym to występowały znaczące rozbieżności pomiędzy ofertami. Jednocześnie nie można 

w sposób kategoryczny stwierdzić, iż wycena dokonana w ofercie […] była nierzetelna, gdyż 

faktycznie każdy z wykonawców kierował się w tym zakresie własnymi doświadczeniami oraz 

możliwościami  wykorzystania  specjalistów  przy  różnych  zamówieniach  planowanych  do 

realizacji w tym samym okre

sie”. 

Wykonawca  zaznacza,  że  realizacja  umowy  nie  wymaga  angażowania  potencjału 

technicznego w postaci maszyn lub urządzeń itp., a zatem o przewadze konkurencyjnej (w 

tym  cenowej)  decydują  przede  wszystkim  rozwiązania  organizacyjne  i  ekonomiczne, 

wykorzyst

ujące  schematy  działania  i  metodologię  ukształtowaną  w  praktyce  prowadzonej 

działalności.  Właściwa  organizacja  pracy  wymaga  przestrzegania  wypracowanych, 

skutecznych  metod  nadzoru  i  sprowadza  się  w  praktyce  do  zaangażowania  zdolności  i 

umiejętności osób, którymi dysponuje Wykonawca, w taki sposób, aby ich czas pracy został 

wykorzystany  do  maksimum,  co  z  kolei  pozwala  na  właściwe  zarządzanie  procesem 

opracowania dokumentacji. Zapewnienie ekspertom jak najlepszych warunków do pracy jest 

jednym  z  kluczowych  cz

ynników  powodzenia  w  realizacji  inwestycji.  Dlatego  w  celu 

rzetelnego  i  profesjonalnego  wykonania  zadania  jakim  jest  obliczanie  ceny  ofertowej, 

Wykonawca  zadbał,  aby  jego  pracownicy mieli  zagwarantowane  wszelkie niezbędne  środki 

podczas  realizacji  całego  zamówienia.  Dodatkowo  SYSTRA  SA  jako  spółka  o  zasięgu 

międzynarodowym, posiadająca doświadczenie w realizacji zamówień na całym świecie, ma 

wdrożone  standardy  organizacji  pracy,  pozwalające  na  maksymalną  optymalizację  czasu 

pracy  (narzędzia  do  śledzenia  obciążenia  pracą  poszczególnych  zespołów  zadaniowych  i 

pracowników, system raportowania czasu nieprodukcyjnego i odpowiednie nim zarządzanie, 

np. poprzez chwilowe wsparcie innego, bardziej obciążonego projektu). 

Również  doświadczenie  BPK  Mosty  Sp.  z  o.o.  w  branży  mostowej,  pozwala  na 

precyzyjne  określenie  zakresu  i  czasu  pracy.  Partner  zaplanował  pracę  poprzez  jej  podział 

na  poszczególne  zespoły  zadaniowe,  mając  na  względzie  wolumen  dokumentacji  jaka  ma 

zostać przygotowana oraz wymagane do realizacji tych zadań doświadczenie i kwalifikacje. 

Przy  wykonywaniu  poszczególnych  czynności,  Wykonawca  korzysta  z  pracy  zarówno 

Managerów,  Kierowników  Branż,  Starszych  Inżynierów,  Inżynierów,  jak  i  Asystentów  czy 

Młodszych Inżynierów. Powierzane (w zależności od umiejętności osób zaangażowanych w 

realizację  zamówienia)  zadania  wykonywane  są  pod  opieką  Kierowników  Branż  i 

Managerów. W załącznikach stanowiących zestawienia kosztów, Wykonawca wyszczególnił 

kilka kategorii stawek w ramach przewidzianego do zaangażowania personelu. W zależności 

od  umiejętności  i  doświadczenia,  poszczególne  osoby  otrzymują  różne  wynagrodzenie  i 

powierzane są im inne prace. Prace wymagające większego doświadczenia powierzane są 

Kierownikom  Branż,  Managerom  i  Inżynierom.  Mniejszym  doświadczeniem  legitymują  się 

Młodsi Inżynierowie i Asystenci, stąd rozróżnienie w Zestawieniach kosztów. 

Dzięki  temu, że zespół dedykowany  do  pracy  w  ramach  niniejszego zamówienia jest  w 

przeważającej  części  stałym  zespołem  Wykonawcy,  możliwe  jest  powierzenie  większej 

części  prac  Młodszym  Inżynierom  i  Asystentom.  Znajdują  się  oni  pod  stałą,  bezpośrednią 

kontrolą  i  nadzorem  kluczowego  personelu.  W  ten  sposób  Wykonawca  może  uniknąć 

zagrożeń  związanych  z  koniecznością  powtórzenia  niektórych  prac  oraz  konieczności 

wykonania  czyn

ności faktycznych czy technicznych wyłącznie przez Kierowników Branż. W 

związku  z  tym,  pomimo  że  stawki  za  dzień  pracy  poszczególnych  osób  są  wysokie, 

odpowiedni podział prac w efekcie obniża ogólny koszt personelu. Takie działania pozwalają 

znacznie  obniżyć  koszty  (nawet  do  15%),  gdyż  większa  ilość  czynności  może  być 

wykonywana  przez  Młodszego  Inżyniera  lub  Asystenta,  którego  wynagrodzenie  jest  niższe 

od wynagrodzenia chociażby Kierownika Branży. 

Załączone  zestawienia kosztów  pracy  uwzględniają minimalne  wynagrodzenie za pracę 

określone  odpowiednimi  przepisami.  Pracownicy  i  współpracownicy  spółki  SYSTRA  SA  i 

BPK  Mosty  Sp.  z  o.o.  otrzymują  wynagrodzenie  na  bieżąco,  w  kwotach  przekraczających 

minimalne  wynagrodzenie  określone  przepisami  prawa.  Z  daleko  posuniętej  ostrożności 

Wykonawca  wskazuje,  że  wartość  wszystkich  kosztów  związanych  z  zatrudnieniem 

personelu przyjęta  do  ustalenia ceny  jest  wyższa od  minimalnego  wynagrodzenia za  pracę 

albo  minimalnej  stawki  godzinowej,  ustalonych  na  podstawie  przepisów  ustawy  z  dnia  10 

października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę (Dz.U. z 2020 r. poz. 2207) – w 

zależności  od  formy  współpracy  z  personelem  biorącym  udział  w  wykonaniu  zamówienia. 

Wykonawca  uwzględnił  w  kosztach  również  wszystkie  koszty  jakie  ponosi  pracodawca  lub 

zleceniodawca  w  związku  z  zatrudnieniem  danej  osoby,  zgodnie  z  przepisami  prawa,  w 

szczególności przepisami z zakresu prawa pracy i ubezpieczenia społecznego. 

W  kalkulacji  spółki  SYSTRA  SA  najniższa  wskazana  stawka  w  kolumnie  „Stawka 

dzienna”  to  391,00  zł,  jednak  w  większości  stawki  opiewają  na  kwoty  wyższe.  Stawki  te 

związane  są  stricte  z  pracą  określonych  osób.  Nie  obejmują  dodatkowych  kosztów 

związanych z wykonywaniem pracy poza miejscem stałej siedziby spółki (które oszacowano 

odrębnie).  Jak  wyjaśniono  wyżej  stawki  te  uwzględniają  wszystkie  koszty  związane  z 

prawem  pracy i  ubezpieczeniem  społecznym.  W  stawkach  tych  przewidziane są już koszty 

urlopów, zwolnień lekarskich oraz wszelkich obciążeń, jakie z tego tytułu ponosi pracodawca. 

Biuro Projektowo 

– Konsultingowe BPK Mosty s.c. określiło natomiast miesięczną stawkę 

wynagrodzenia  poszczególnych  osób  oraz  koszt  pracy  tych  osób  w  niniejszym  projekcie. 

Stawki  te  również  uwzględniają  wszystkie  koszty  pracodawcy  związane  z  wynagrodzeniem 

pracowni

ka i inne obciążenia związane z kosztami pracy. Podobnie jak w przypadku Systra 

SA,  BPK  Mosty  Sp.  z  o.o.  wykorzystuje  narzędzia  i  metody  do  optymalizacji  pracy 

projektantów.  W  przypadku  branży  mostowej  kluczowymi  kwestiami  są  tutaj  stosowanie  w 

miarę możliwości standaryzacji obiektów inżynieryjnych oraz wszelkiego rodzaju programy i 

arkusze kalkulacyjne wspomagające projektowanie i obliczenia. 

Dodatkowo,  Wykonawca  odrębnie  szacuje  koszty  niezwiązane  bezpośrednio  z 

wynagrodzeniem  i  kosztem  utrzymania  miejsca 

pracy,  takie  jak  koszty  podróży,  w  tym 

delegacji,  koszty  pobytów  w  terenie  koszty  diet.  Zostały  one  oszacowane  w  oparciu  o 

doświadczenie Wykonawcy i specyfikę prac określoną w SWZ. Założenie przewidują również 

pewną rezerwę, na wypadek nieprzewidywalnych kosztów, w tym podróży i noclegów. 

Dowód: 

Wykonawca  przedstawia  w  załączeniu  szczegółowe  zestawienie  kosztów  realizacji 

poszczególnych  etapów  zamówienia  (z  uwzględnieniem  struktury  kosztów  wykonania 

przedmiotu  zamówienia)  oraz  kosztów  jako  takich,  w  rozbiciu  na  koszty  i  czas  pracy 

poszczególnych  kategorii  pracowników.  Stawki  określone  w  tych  kategoriach  stanowią 

wypadkową wynagrodzeń różnych osób zaangażowanych w projekt, wyliczoną w oparciu o 

planowany zakres zaangażowania tych osób. 

Dodatkowo  przedstawiam

y  przykładowe  umowy  o  pracę  z  pracownikami  zatrudnionymi 

na  poszczególnych  stanowiskach  odpowiadających  ww.  kategoriom  w  celu  wykazania 

realności przyjętych założeń. 

Oszczędne  metody  wykonania  zamówienia  i  wybrane  rozwiązania  techniczne  i 

organizacyjne SYS

TRA SA prowadzi działalność o zasięgu globalnym. Działania na tak dużą 

skalę  powodują,  że  wiele  starań  spółki  nakierowanych  było  na  usprawnienie  organizacji 

pracy  i  optymalizację  czasu  pracy.  Pozwoliło  to  na  wypracowanie  standardów  pracy,  które 

wpływają na znaczne oszczędności czasu i zwiększenie efektywności poszczególnych osób 

zaangażowanych  w  dany  projekt.  Przy  określaniu  liczby  dni  niezbędnych  do  wykonania 

poszczególnych  elementów  przedmiotu  zamówienia  uwzględniono  zatem  czynniki 

wewnętrzne: 

1.  Wdrożenie  w  spółce  SYSTRA  SA  zautomatyzowanych  i  optymalizujących  narzędzi 

projektowych (nakładki, dodatki i biblioteki do programów, autorskie rozwiązania pozwalające 

na automatyzację pracy), które umożliwią obniżenie nakładów czasu pracy w porównaniu do 

tradycyjnych metod o ok. 20%. 

Oprogramowanie pozwala na zautomatyzowane generowanie znacznej części rozwiązań 

technicznych po wskazaniu wejściowych elementów referencyjnych, zdefiniowaniu głównych 

zmiennych oraz poprzez interakcję z użytkownikiem. 

Nowe  oprogramowa

nie  poprawia  wydajność  pracy  zespołu  projektantów,  dzięki 

zastosowaniu bibliotek symboli i komponentów, gotowych katalogów narzędzi, szerokiej bazy 

elementów standardowych, co znacznie ułatwia i przyspiesza proces projektowania. Ponadto 

zapewnia  możliwość  powtórnego  wykorzystania  wcześniej  przygotowanych  modeli,  co  jest 

szczególnie  przydatne  w  przypadku  wprowadzania  do  opracowania  korekt  na  podstawie 

zgłaszanych  uwag  Zamawiającego.  Dodatkowo  specjalna  nakładka  geodezyjna  usprawni 

obróbkę i kalibrację podkładów mapowych, które na etapie studium wykonalności najczęściej 

są wykorzystywane w formie analogowej (mapy rastrowe). 

2.  Wykorzystanie  systemów  Mezzoteam,  ProjectWise,  Smart  Hub  oraz  serwera  FTP 

pozwalających  na  katalogowanie,  dostęp,  wymianę  i  koordynację  dokumentacji  za  pomocą 

sieci  internetowej,  co  znacznie  podnosi  możliwości  skutecznego  zarządzania  produkcją 

dokumentacji  oraz monitorowania postępów  wszystkich  zaangażowanych w  projekt  stron  w 

czasie  rzeczywistym.  Na  podstawie  planu  dokumentów  oraz  ustalonego  Szczegółowego 

Harmonogramu  Pracy  weryfikowane  jest  bieżące  zaangażowanie,  zarówno  zespołów 

wewnętrznych,  jak  i  Podwykonawców.  Nieustanne  rozwijanie  umiejętności  w  zakresie 

wdrażania i obsługi kolejnych platform i systemów pozwala na optymalizację czasu pracy nie 

tylko zespołu projektowego, ale przynosi wymierne korzyści nawet dla Zamawiającego. 

3.  System  wewnętrznego  kontraktowania  zadań,  tzw.  in-house  contracting  pozwalający 

na  monitoring  nakładów  pracy  na  poszczególne  zadania  i  planowanie  pracy.  Dodatkowo 

podgląd  dotychczasowych  realizacji  i  możliwość  porównywania  danych  bieżących  i 

archiwalnych umożliwia sprawniejszą koordynację i kontrolę realizacji konkretnego zakresu i 

budżetu projektu. 

4.  BPK  Mosty  Sp.  z  o.o.  jako  biuro,  które  specjalizuje  się  głównie  w  projektowaniu 

mostów,  wiaduktów,  estakad,  podziemnych  przejść  dla  pieszych,  kładek  dla  pieszych, 

przepustów, murów oporowych, przejść ekologicznych dla zwierząt, ma bogate i wieloletnie 

doświadczenie  w  wykonywaniu  takich  projektów.  Doświadczenie  Wykonawcy  oraz  osób, 

którymi  dysponuje,  gwarantuje  profesjonalne  wykonanie  również  tej  części  umowy.  Każdy 

kolejny  wykonany  projekt  wzbogaca  i  tak  szerokie  doświadczenie  wykonawcy  o  kolejne 

pomysły  na  konkretne  rozwiązania,  które  można  wykorzystać  w  kolejnych  realizacjach. 

Dlatego  fakt,  że  część  prac  zostanie  wykonana  przez  Wykonawcę  specjalizującego  się  w 

takich projektach gwarantuje obniżenie kosztów tego Wykonawcy, a co za tym idzie - całego 

projektu 

W zakresie wynagrodzenia Podwykonawców 

Kolejnym istotnym 

elementem cenotwórczym w niniejszym postępowaniu jest koszt prac 

zlecanych  podwykonawcom.  Dobór  podwykonawców  jest  wypadkową  oceny  jakości  ich 

pracy  i  wysokości  wynagrodzenia.  SYSTRA  SA  na  pierwszym  miejscu  stawia  jakość. 

Dopiero  po  dokładnej  weryfikacji  jakości  pracy  konkretnych  podwykonawców  i 

wyeliminowaniu  tych,  którzy  nie  spełniają  wymogów  jakościowych,  wybiera  tego 

podwykonawcę, który oferuje lepszą cenę. 

Wykonawca  współpracuje  z  różnymi  podmiotami  w  różnym  zakresie.  Współpraca  z 

niektórymi  z  podwykonawców  trwa  bez  zakłóceń  od  dłuższego  czasu,  dzięki  czemu 

Wykonawcy udaje się wynegocjować niższe ceny ich usług w stosunku do cen oferowanych 

zwyczajowo.  Pomimo  tego,  że  koszty  prac  realizowanych  przez  podwykonawców  są 

znaczącą  częścią  kosztów  Wykonawcy,  to  jednak  zlecenie  wskazanych  prac  podmiotom 

specjalizującym  się  w  konkretnych  usługach  (posiadających  doświadczenie  w  danej 

dziedzinie)  pozwala  na  redukcję  kosztów  w  porównaniu  do  realizacji  tego  zakresu 

samodzielnie przez Wykonawcę (gdyby podjął on takie próby). 

W  ramach  realizacji  niniejszego  zamówienia  Wykonawca  planuje  zaangażować  co 

najmniej 19 podwykonawców. Część z podwykonawców to podmioty, z którymi SYSTRA SA 

współpracuje  od  wielu  lat.  Wiedza  na  temat  sposobu  realizacji  zleceń  przez  te  podmioty 

po

zwoliła na wypracowanie odpowiedniego poziomu standardów współpracy. Doprowadziło 

to do obniżenia kosztów koordynacji prac podwykonawców. 

Koszt  wykonania  poszczególnych  elementów  przedmiotu  zamówienia  ustalany  jest  na 

podstawie ofert otrzymanych od tych po

dwykonawców. Podwykonawcy dokonują wyceny na 

podstawie  przesłanych  przez  Wykonawcę  materiałów  oraz  dokumentacji  postępowania, 

udostępnionej  przez  Zamawiającego  na  stronach  internetowych.  Na  podstawie  tych 

dokumentów podwykonawca przedstawia ofertę realizacji części zamówienia. 

Dowód: 

Wykonawca  w  załączeniu  przedstawia  oferty  potwierdzające  podstawy  wyceny 

wynagrodzenia podwykonawców. 

Kalkulacje własne: 

W przypadkach, gdy uzyskanie oferty Podwykonawcy, przed terminem składania ofert w 

postępowaniu,  nie było możliwe,  Wykonawca dokonał  analizy  dotychczas uzyskanych ofert 

dla analogicznego zakresu (dla innych przetargów) oraz podjął działania w celu oszacowania 

kosztów realizacji zakresu zaplanowanego do podzlecenia. 

Było to możliwe dzięki dotychczasowej współpracy Wykonawcy z Podwykonawcami oraz 

realizacji  innych projektów. Oferty  pozyskiwane  na etapie postępowania przetargowego,  na 

etapie  realizacji  były  podtrzymywane,  a  realizacja  prac  za  kwoty  zadeklarowane  przez 

podwykonawców  przebiegała  bez  zakłóceń.  Pozwoliło  to  na  obiektywną  ocenę  ofert 

archiwalnych  i  danych  pozyskanych  z  innych  źródeł  oraz  oszacowanie  przyszłych  ofert 

podwykonawców na etapie realizacji zadania. 

Dowód: 

Wykonawca  w  załączeniu  przedstawia  kalkulacje  własne  wraz  z  podstawą  ich 

sporządzenia,  tj.  wyliczeniami  rzeczywistych  kosztów  poniesionych  w  ramach 

zrealizowanych dotychczas projektów oraz ofertami z innych przetargów. 

W zakresie obliczania pozostałych kosztów, ryzyka oraz marży: 

Pozostałe  koszty,  takie  jak  koszty  utrzymania  biura,  wydruków,  czy  gwarancji  nie 

stanowią  kluczowego  czynnika  cenotwórczego.  Niemniej  zostały  one  skalkulowane  bardzo 

wnikliwie w oparciu o dotychczasowe doświadczenia Wykonawcy, z uwzględnieniem zakresu 

przedmiotu zamówienia. 

W  zestawieniu  kosztów  Wykonawca  wyszczególnił  koszty  polisy  ubezpieczeniowej  i 

gwarancji  bankowej,  skalkulowane  w  oparciu  o  stawki  wynegocjowane  z  bankami  i 

ubezpieczycielami dzięki wieloletniej i bezszkodowej współpracy. 

Określone  przez  Wykonawcę  ryzyko  zarezerwowane  jest  na  ewentualne  zmiany  cen  w 

ramach wynegocjowanych przez podwykonawców ofert, albo konieczność zwiększenia ilości 

pracy  na  konkretnym  etapie.  Marża  gwarantuje  odpowiedni  zysk.  Polityka  cenowa  spółki 

SYSTRA  jest  zoptymalizowana  globalnie.  Niektóre  koszty  funkcjonowania  (np.  koszty 

biurowe, sprzętu, oprogramowania, szkoleń personelu itp.) pokrywane są przez SYSTRA SA 

z  marży,  jaka  zostaje  osiągnięta  na  wszystkich  pozyskanych  zleceniach  –  zarówno  tych 

realizowanych  na  rynku  polskim,  jak  i  zagranicznym.  Ponieważ  nie  jest  możliwe  dokładne 

wskazanie  kosztów  funkcjonowania  biura  (stałego)  jakie  przypadną  na  dane  zamówienie 

oraz z uwagi na przyjęte w spółce zasady, koszty biura, oprogramowania, narzędzi do pracy 

zostały ujęte w marży, gdyż to właśnie z niej zostaną finalnie pokryte. 

Inaczej  w  przypadku  Biura  Projektowo 

–  Konsultingowego  BPK  Mosty  s.c.,  które 

uwzględniło koszty stałe biura w odrębnej pozycji kalkulacji. Konsorcjant ten inaczej określa i 

finansuje koszty, przez co jest w stanie określić części przypadającą na dany projekt. 

W załączonej kalkulacji Wykonawca uwzględnił również koszty materiałów związanych z 

realizacją niniejszego zamówienia, np. koszty wydruków. 

Uwarunkowania  wynikające  z  przepisów  o  ochronie  środowiska,  wpływające  na 

wykonanie  przedmiotu  zam

ówienia,  uwzględniono  na  każdym  etapie  wyceny.  Wykonanie 

wymaganych przepisami prawa uzgodnień i analiz zostało oszacowane i wycenione. 

Jedynie  dla  porządku,  Wykonawca  wyjaśnia,  że  nie  korzysta  z  pomocy  publicznej, 

uwzględnił  wszystkie  wymogi  wynikające  z  przepisów  prawa  pracy  i  przepisów  o 

zabezpieczeniu  społecznym,  obowiązujących  w  miejscu,  w  którym  realizowane  jest 

zamówienie oraz wynikające z przepisów prawa ochrony środowiska. Powyższe potwierdza, 

że cena zaoferowana przez SYSTRA SA i BPK Mosty Sp. z o.o. jest jak najbardziej realna i 

gwarantuje należyte wykonanie zamówienia w całości. Jednocześnie powyższe wyjaśnienia 

potwierdzają, że Wykonawca kalkulując swoją cenę, korzystał z wyjątkowo sprzyjających mu 

okoliczności (opisanych powyżej, w szczególności związanych z kulturą organizacji pracy) i 

nie  ma  zasadności  ewentualne  stwierdzenie  o  jej  nierzetelnym  oszacowaniu  lub  rażąco 

niskiej  wysokości.  Należy  również  zwrócić  uwagę,  że  w  pierwszym  postępowaniu 

wykonawczym,  ogłoszonym  przez  Zamawiającego  w  ramach  Umowy  Ramowej  na  prace 

projektowe, tj. dla odcinka Warszawa 

– CPK – Łódź dla Części 2, w którym zakres prac był 

bardzo  zbliżony  do  zakresu  niniejszego  postępowania,  wszyscy  wykonawcy  przedstawili 

oferty stanowiące mniej niż 50% budżetu Zamawiającego, przy czym jako najkorzystniejsza 

wybrana została oferta wynosząca zaledwie ok. 30% budżetu. 

Wykonawca raz jeszcze podkreśla, iż zaoferowana przez niego cena w żadnej mierze nie 

może  być  uznana  za  cenę  rażąco  niską,  gdyż  uwzględnia  wszystkie  wymagane  przez 

Zam

awiającego  elementy,  jest  wyliczona  zgodnie  ze  Specyfikacją  Warunków  Zamówienia 

oraz  polskim  prawem,  na  podstawie  dogłębnej  analizy  opisu  przedmiotu  zamówienia  oraz 

oparta  jest  na  realnych  i  przyjętych  w  Polsce  cenach  rynkowych.  Zaproponowana  przez 

Wykonaw

cę cena zapewnia należyte wykonanie całości zamówienia. 

Wykonawca  wyraża  nadzieję,  że  powyższe  wyjaśnienia  będą  pomocne.  W  przypadku 

konieczności  udzielenia  dalszych  wyjaśnień  dotyczących  złożonej  Oferty,  Wykonawca 

pozostaje do Państwa dyspozycji. 

Do wyjaśnień zostały złożone dowody w postaci:  

- wyceny polisy,  

umowy  o  pracę  z  dnia  5  grudnia  2011  roku  na  stanowisko  asystenta  projektanta  z 

wynagrodzeniem miesięcznym 4 920,79 zł brutto, 

porozumienia zmieniającego warunki umowy o pracę z dnia 24 czerwca 2015 roku na 

stanowisku kierownika projektu z wynagrodzeniem miesięcznym 9 551,53 zł brutto, 

porozumienia  zmieniającego  warunki  umowy  o  pracę  z  dnia  1  stycznia  2022  roku  z 

wynagrodzeniem miesięcznym 16 490,00 zł brutto, 

umowy  o  pracę  z  dnia  22  maja  2017  roku  na  stanowisko  projektanta  ds. 

elektroenergetycznych, z wynagrodzeniem miesięcznym 11 000,00 zł brutto, 

porozumienia  zmieniającego  warunki  umowy  o  pracę  z  dnia  1  stycznia  2022  roku  z 

wynagrodzeniem miesięcznym 14 930,00 zł brutto, 

umowy o pracę z dnia 1 marca 2017 roku na stanowisko projektanta sieci sanitarnych, z 

wynagrodzeniem miesięcznym 6 362,40 zł brutto, 

porozumienia  zmieniającego  warunki  umowy  o  pracę  z  dnia  1  stycznia  2021  roku  z 

wynagrodzeniem miesięcznym 9 900,00 zł brutto, 

umowy  o  pracę  z  dnia  1  października  2022  roku  na  stanowisko  inżyniera  konstrukcji 

mostowych, z wynagrodzeniem miesięcznym 9 000,00 zł brutto, 

umowy  o  pracę  z  dnia  1  listopada  2022  roku  na  stanowisko  asystent  projektanta 

konstrukcji mostowych, z wynagrodz

eniem miesięcznym 6 680,40 zł brutto, 

umowy  zlecenia  z  dnia  4  stycznia  2021  roku  na  wykonywanie  prac  związanych  z 

przygotowywaniem  oraz  składaniem  dokumentacji  projektowej,  z  wynagrodzeniem 

stanowiącym  iloczyn  stawki  18,30  PLN  brutto  za  (60  minut)  godzinę  pracy  i  ilości 

przepracowanych godzin, 

porozumienia 2 z dnia 3 stycznia 2022 roku zmieniającego do umowy z dnia 4 stycznia 

2021  roku,  z  wynagrodzeniem  stanowiącym  iloczyn  stawki  19,70  PLN  brutto  za  (60  minut) 

godzinę pracy i ilości przepracowanych godzin, 

- kalkulacji 

własnych, 

zestawienia  kosztów,  stanowiących  załączniki  nr  7  (osobno  dla  podmiotu  Systra  i  dla 

PBK Mosty). 

W  załączniku  nr  7  przedłożonym  dla  podmiotu  Systra  przystępujący  przewidział  kwotę 

zł,  stanowiącą  sumę  kosztów  podwykonawców  wyszczególnionych  w  zespołach 

projektowych na s. 1

. Kwota ta nie została uwzględniona w cenie oferty przystępującego. 

Przystępujący  wskazał,  że  zamierza  skorzystać  z  co  najmniej  19  podwykonawców. 

Przedłożył oferty 5 podwykonawców. 

W kalkulacji 

Systra, w części podstawowej i opcjonalnej, znajdują się omyłki rachunkowe, 

których ewentualne poprawienie spowodowałoby podwyższenie ceny oferty przystępującego 

o  kwoty: 

1.672,00  zł  netto  dla  zakresu  podstawowego  i  1.914,00  zł  netto  dla  zakresu 

opcyjnego).  W 

wyliczeniu  końcowym  zakresu  opcjonalnego  (przedostatnia  tabela  tej 

kalkulacji)  Systra  podaje  kwotę  10.050.860,32  zł  netto  jako  wartość  przewidzianej  marży, 

podczas gdy 

marża ta powinna wynieść 511.919,31 zł netto (cena ofertowa za opcję minus 

koszty wykazane w podsumowaniu opcji). 

Wskazane  wyżej  załączniki  zostały  przez  przystępującego  zastrzeżone  jako  tajemnica 

przedsiębiorstwa.  

Członek konsorcjum Systra przewidział na ryzyka kwotę 1.000.000,00 zł netto (ok. 1,46% 

przypisanego zakresu prac). BPK Mosty w zakresie 

zamówienia podstawowego przewidziała 

kwotę 1.023.078,41 zł. 

Członek  konsorcjum  Systra  przyjął  następujące  nakłady  osobowe  w  zakresie 

sprawdzania projektów: 

Kategoria stawki dla wszystkich branż: starszy inżynier, stawka dzienna: 669 zł 

Branża sieć trakcyjna z zasilaniem: 29 dni 

Branża elektroenergetyka: 30 dni 

Branża torowa: 27 dni 

Branża sanitarna: 26 dni 

Branża drogowa: 28 dni 

Branża krsk: 27 dni 

Branża teletechnika: 22 dni 

Branża obiekty kubaturowe: 20 dni 

Branża: 22 dni 

Łącznie: 231 dni 

Koszt  opracowania  dokumentacji  geodezyjnej  w  ofercie  Systra 

wyniósł  2.365.360,00  zł 

netto,  podczas  gdy  w  ofercie  odwołującego  była  to  kwota  8.059.500,00  zł,  w  ofercie 

konsorcjum Dohwa - 

6.670.000,00 zł, w ofercie konsorcjum Elkol - 6.443000,00 zł. 

Koszt  pozycji  ryczałtowych  dotyczących  opracowania  kompletnej  dokumentacji 

projektowej  oraz  procedowania  i  uzyskania  wszystkich  decyzji  administracyjnych  w  ofercie 

Systra wynosi 46,6 mln netto (57,4 mln brutto). 

W  dniu  22  grudnia  2022  roku  zamawiający  poinformował  o  wyborze  oferty 

przystępującego  jako  oferty  najkorzystniejszej.  W  dniu  2  stycznia  2023  roku  odwołujący 

wniósł odwołanie do Krajowej Izby Odwoławczej, kwestionując m.in. zaniechanie odtajnienia 

wyjaśnień  ceny  zaoferowanej  przez  przystępującego  oraz  zaniechanie  odrzucenia  jego 

oferty  z  tego  powodu,  że  zawiera  ona  rażąco  niską  cenę  i  koszt.    Wyrokiem  z  dnia  21 

stycznia  2023  r.  w  sprawie  o  sygn.  akt  KIO  21/23 

Krajowa  Izba  Odwoławcza  uwzględniła 

odwołanie  odwołującego  i  nakazała  zamawiającemu  odtajnienie  wyjaśnień  rażąco  niskiej 

ceny.  Izba  nie  orzekła  w  zakresie  zarzutu  ewentualnego  dotyczącego  odrzucenia  oferty 

Konsorcjum Systra, uznając, że taki zarzut powinien być rozpoznany po tym, jak odwołujący 

uzyska pełne wyjaśnienia ws. ceny i wówczas w oparciu o kompletne informacje taki zarzut, 

w pełni umotywowany ponownie podniesie. 

W wykonaniu powyższego wyroku zamawiający w dniu 2 lutego 2023 r. unieważnił wybór 

najkorzystniejszej  oferty  i  odtajnił  wyjaśnienia  Konsorcjum  Systra  dotyczące  rażąco  niskiej 

ceny.  Tego  samego  dnia  z

amawiający  poinformował  o  ponownym  wyborze  jako 

najkorzystniejszej oferty złożonej przez Konsorcjum Systra. 

Izba zważyła, co następuje: 

Odwołanie  jest  zasadne,  aczkolwiek  nie  wszystkie  argumenty  podnoszone  w 

uzasadnieniu 

odwołania zasługują na uwzględnienie. 

W pierwszej kolejności Izba stwierdziła, że odwołujący jest uprawniony do korzystania 

ze środków ochrony prawnej w rozumieniu art. 505 ust. 1 ustawy P.z.p. Okoliczność ta nie 

była pomiędzy stronami sporna. 

Izba  dokon

ała  rozstrzygnięcia  na  podstawie  materiału  dowodowego  w  postaci 

dokumentów  postępowania  o  udzielenie  zamówienia  publicznego,  w  tym  w  szczególności, 

SWZ  z  załącznikami,  złożonych  ofert,  wezwania  do  złożenia  wyjaśnień  w  zakresie 

zaoferowanej  ceny  z  dnia  30  l

istopada  2022  roku,  wyjaśnień  złożonych  przez 

przystępującego z dnia 12 grudnia 2022 roku z załącznikami. 

Izba  pominęła  w  rozstrzygnięciu  argumentację  odwołującego  zawartą  w  piśmie 

procesowym  z  dnia  24  lutego  2023 

roku  i  oddaliła  wnioski  dowodowe  zawarte  w 

przedmiotowym piśmie. Izba wskazuje, że w piśmie odwołujący przywołał, jako uzasadnienie 

postawionych w odwołaniu zarzutów, okoliczności faktyczne, których nie zawarł w odwołaniu. 

W  ocenie  Izby  tego  rodzaju  nowa  argumentacja  jest  w  istocie  podniesieniem  nowych 

zarzutów,  niezawartych  w  odwołaniu.  Izba  podkreśla,  że  dla  prawidłowo  sformułowanego 

zarzutu  istotne  są  okoliczności  faktyczne  wskazane  przez  stronę  (tak:  Sąd  Okręgowy  w 

Gliwicach  w  wyroku  z  29  czerwca  2009  r.,  sygn.  akt  X  Ga  110/09/za

).  Jednocześnie  Izba 

wskazuje, że zgodnie z art. 555 ustawy P.z.p., nie może orzekać co do zarzutów, które nie 

były zawarte w odwołaniu. 

Odnosząc  się  do  poszczególnych  elementów  argumentacji  podniesionej  w  celu 

uzasadnienia zarzutów zawartych w odwołaniu, Izba wskazuje, co następuje: 

Izba  uznała  za  uzasadnioną  argumentację  odwołującego  w  zakresie  nienależytego 

wykazania kosztów osobowych. 

Odwołujący  w  treści  odwołania  podniósł,  że  –  zgodnie  z  oświadczeniem 

przystępującego  złożonym  podczas  rozprawy  w  sprawie  KIO  21/23  –  przystępujący  będzie 

zatrudniał  120  –  130  osób.  W  złożonym  wykazie  wskazał  30  osób  z  samego  personelu 

wykonawczego.  Z  kalkulacji  nr  7  obu  członków  konsorcjum  przystępującego  wynika 

natomiast

,  że  zaangażuje  65  osób  o  różnych  rolach  dla  zakresu  podstawowego. 

Przystępujący złożył jedynie 5 umów o pracę i jedną umowę-zlecenie. Wskazał ponadto, że 

zatrudni osoby spoza Polski i nie złożył umowy dla żadnej z tych osób.  

Przystępujący  w  odpowiedzi  na  odwołanie  stwierdził,  że  zarzut  odwołującego  jest 

czysto  formalny.  Odwołujący  nie  kwestionuje  realności  żadnej  ze  stawek  wynagrodzenia 

personelu.  Swoje  zarzuty  opiera  tylko  na  braku  załączenia  umów  o  pracę,  których 

z

amawiający nie wymagał. Przystępujący SYSTRA przedstawił oferty dla 5 podwykonawców 

obejmujące łącznie 83% kosztów podwykonawstwa w ofercie. W związku z tym odnoszenie 

zakresu  udokumentowanych  kosztów  do  ilość  branż  stanowi  pewną  manipulację,  w  celu 

wyolbrzymienia stawianych tez, która nie przekłada się na zakres podwykonawstwa. 

Izba  nie  podzieliła  stanowiska  przystępującego.  Analizując  treść  załącznika  nr  7 

złożonego  przez  przystępującego  można  wywnioskować,  że  przystępujący  przewidział 

zatrudnienie dużej ilości pracowników na różnych stanowiskach i z różnym zakresem zadań.  

P

rzedłożenie umów wyłącznie dla kilku osób na określonych stanowiskach należy uznać za 

niewystarczające  i  nieuzasadniające  kosztów  związanych  z  zatrudnieniem  personelu. 

Jednocześnie Izba podziela stanowisko przystępującego, że żądanie przedstawienia ponad 

00  umów  o  pracę/zlecenia  należałoby  uznać  za  nadmiarowe,  jednakże  nie  może  być 

uznane za takowe wymaganie, by wykonawca przedstawił po jednym dowodzie na określoną 

grupę  stanowisk,  tym  bardziej,  że  analiza  załącznika  nr  7  podmiotu  Systra  wskazuje,  że 

szere

g pracowników przewidzianych do realizacji zamówienia ma bardzo zbliżone lub wręcz 

takie same stawki godzinowe. 

Izba  uznała  za  częściowo  uzasadnioną  argumentację  dotyczącą  braku  bądź 

nienależytego wykazania kosztów podwykonawców. 

Odwołujący w treści odwołania podniósł, że przystępujący zamierza skorzystać z co 

najmniej 19 podwykonawców. Przedłożył natomiast jedynie 5 ofert. Oferty zawierają jedynie 

ceny usług podwykonawców (niekiedy z podziałem na poszczególne rodzaje usług), ale nie 

zawierają żadnego rodzaju wyjaśnienia, wyliczenia sposobu ich kalkulacji. W szczególności 

nie wiadomo jakie są nakłady (osobowe, czasowe, rzeczowe, itp.) na wykonanie tych usług, 

dla 

których złożono oferty.  

Przystępujący  w  piśmie  procesowym  z  dnia  27  lutego  2023  roku  wskazał,  że 

przedstawione oferty obejmują 83% kosztów podwykonawstwa w ofercie. Ponadto stwierdził, 

że żaden przepis prawa nie określa stopnia szczegółowości, jaka jest wymagana dla oferty. 

Przyjęcie  zarzutów  za  zasadne  oznaczałoby,  że  wykonawca  musi  wymagać  od 

podwykonawców  ofert,  w  których  zawarte  będzie  już  antycypacyjnie  wyjaśnienie  rażąco 

niskiej ceny. 

Izba  wskazuje,  że  wyjaśnienie  zaoferowanej  ceny  wymaga  –  zgodnie  z  treścią  art. 

224  ust.  1  ustawy  P.z.p. 

–  również  złożenia  dowodów.  Takie  żądanie  sformułował  również 

zamawiający  w  treści  wezwania  przystępującego  o  złożenie  wyjaśnień.  Ponadto  w  treści 

wezwania  zamawiający  wyszczególnił  jako  jeden  z  elementów  wymagających  wyjaśnienia 

wycenę prac  podwykonawców  ze wskazaniem w  tym  zakresie otrzymanych  ofert  dla pracy 

osób, sprzętu lub gotowych usług. 

Podkreślić należy, że wyjaśnienie ceny powinno być sporządzone w taki sposób, by 

wykazać, że dany wykonawca jest w stanie wykonać przedmiot zamówienia za zaoferowaną 

cenę.  Wykonawca  musi  zatem  wykazać  zasadność  zaoferowanej  ceny  w  sposób 

kompleksowy,  nie  zaś  wybiórczo  i  jedynie  w  zakresie  uznanym  przez  niego  za 

wystarczający.  Nieuzasadnione  wydaje  się  zatem  stanowisko  przystępującego,  który 

stwierdza,  że  uzasadnienie  i  udowodnienie  83%  kosztów  podwykonawców  czyni  zadość 

skierowanemu  do  niego  żądaniu.  W  tym  miejscu  nasuwa  się  pytanie,  w  jaki  sposób  i  na 

podstawie  czego  przystępujący  oszacował  pozostałe  17%.  Skoro  są  to  koszty 

podwykonawców,  to  powinny  one  wynikać  np.  z  prowadzonych  negocjacji  czy  złożonych 

ofert.  Brak  dowodów  na  oszacowanie  17%  kosztów  podwykonawców  musi  budzić  zatem 

wątpliwości,  zwłaszcza,  że  przystępujący  ani  w  złożonym  piśmie  procesowym,  ani  też 

podczas  rozprawy  przed  Krajową  Izbą  Odwoławczą  nie  wyjaśnił,  dlaczego  nie  dysponuje 

dowodami  w  tym  zakresie.  Należy  też  podkreślić,  że  stanowisko  przystępującego,  iż  dla 

wykazania  kosztów  podwykonawców  wystarczy  wyjaśnienie  i  udowodnienie  ich  w  83 

procentach nie znajduje uzasadnienia w powszechnie obowiązujących przepisach prawnych. 

Odnosząc  się  natomiast  do  braku  wyjaśnienia  kosztów  wynikających  z  ofert 

złożonych  przez  podwykonawców,  Izba  wskazuje,  że  odwołujący  w  żaden  sposób  ich  nie 

zakwestionował  i  nie  podniósł,  że  są  one  rażąco  zaniżone  w  stosunku  do  rzeczywistych 

wartości  prac,  których  dotyczą  złożone  oferty.  Odwołujący  przywołuje  kwoty  wynikające  ze 

złożonych  ofert,  niemniej jednak  nie podnosi  braku ich realności,  lecz skupia się wyłącznie 

na  braku  ich  wyjaśnienia.  Odwołujący  nie  wykazał  zatem  potrzeby  dokonywania 

jakichkolwiek ustaleń w kwestii prowadzenia  

Izba  uznała  za  nieuzasadnioną  argumentację  odwołującego  podniesioną  wobec 

sporządzonych przez przystępującego kalkulacji własnych.  

Odwołujący  w  treści  odwołania  podniósł,  że  wszystkie  kalkulacje  zostały 

przygotowane wg tej samej metodyki, tj. 

wykonawca porównuje ceny (z danego zakresu dla 

innych projektów), a następnie wyciąga z nich jakąś średnią i na tej podstawie szacuje cenę 

dla swojej 

oferty (najczęściej wyższą niż ta średnia). 

Przystępujący  w  treści  pisma  procesowego  z  dnia  27  lutego  2023  roku  wyjaśnił  w 

sposób  szczegółowy,  na  czym  polega  przyjęta  przez  niego  metodyka  sporządzania 

kalkulacji.  Wskazał  m.in.,  że  jako  podstawę  wycen  przyjęto  zamówienia  podobne  pod 

względem zakresu i stopnia skomplikowania wykonania zadań z danej branży. Podkreślił, że 

przedmiotem zamówienia jest zaprojektowanie nowego odcinka torów, nie modernizacja już 

istniejącego.  Takie  zamówienie,  w  przypadku  wielu branż jest mniej  skomplikowane,  nawet 

jeśli  mowa  jest  o  kolei  dużych  prędkości.  Do  większości  kalkulacji  własnych  przedstawił 

dowody w postaci ofert podwykonawców, które pozyskał w ramach wyceny innych projektów. 

Izba  wskazuje,  że  skorzystanie  z  takiej  czy  innej  metodyki  sporządzenia  kalkulacji 

własnej  może  wynikać  z  przyjętego  przez  wykonawcę  modelu  prowadzenia  określonej 

działalności  gospodarczej.  Odwołujący  na  etapie  przygotowywania  odwołania  nie  znał 

szczegółowych  zasad  przyjętej  przez  przystępującego  metodyki,  niemniej  jednak  mógł 

zapoznać się z nią na podstawie pisma procesowego przystępującego. Odwołujący w żaden 

sposób nie odniósł się do tych informacji, zatem Izba uznała stanowisko przystępującego za 

uzasadnione. 

Izba  uznała  za  nieuzasadnioną  argumentację  podniesioną  w  zakresie  braku 

wykazania  kosztów  specjalistycznego  oprogramowania,  kosztów  finansowych,  kosztów 

ogólnych  i  pośrednich  przedsiębiorstwa,  w  tym  także  najmu  biur  i  ich  utrzymania,  kosztów 

samochodów:  leasingu,  kosztów  paliwa  i  utrzymania  floty  pojazdów,  kosztów  organizacji  i 

utrzymania  pracy  zdalnej  (telepracy),  pozostałych  kosztów  operacyjnych,  obsługi  prawnej  i 

księgowej, ubezpieczeń, materiałów biurowych i eksploatacyjnych, poczty i usług kurierskich, 

telekomunikacji. 

Izba  wskazuje,  że  przyjęty  przez  danego  wykonawcę  mechanizm  szacowania  ceny 

oferty  może  zakładać uwzględnianie tego rodzaju  kosztów  w  innych  kosztach  i  elementach 

składających  się  na  cenę  ofertową,  co  oznacza,  że  koszty  te  mogą  być  uwzględnione  w 

cenie 

oferty, ale nie są wyszczególnione i widoczne w ofercie czy złożonych wyjaśnieniach. 

Co istotne, zamawiający w treści wezwania nie zwrócił się do wykonawcy o wskazanie, czy i 

w  którym miejscu uwzględnił  te koszty,  zaś  wykonawca nie może  domyślać się,  jak  dalece 

obowiązany  jest  wyjaśniać  przyjęte  założenia  kosztotwórcze,  o  ile  nie  zostały  one 

wyszczególnione  w  skierowanym  do  niego  wezwaniu.  Jakiekolwiek  wątpliwości  w  tym 

zakresie  wymagałyby  ich  wyjaśnienia  poprzez  skierowanie  do  przystępującego  kolejnego 

we

zwania,  konkretyzującego  zakres  żądanych  wyjaśnień  pod  kątem  wskazanych  wyżej 

kosztów.  Nakazanie  zamawiającemu  ponownego  wezwania  przystępującego  do  złożenia 

kolejnych wyjaśnień w tym zakresie byłoby jednak bezprzedmiotowe, jako że Izba nakazała 

zamawiającemu  odrzucenie  oferty  przystępującego  z  uwagi  na  uwzględnienie  innych 

argumentów  podniesionych  w  celu  uzasadnienia,  że  cena  zaoferowana  przez 

przystępującego jest rażąco niska. 

Izba uznała za uzasadnioną argumentację dotyczącą nieuwzględnienia w ostatecznej 

cenie  oferty  w  zakresie  podstawowym  kwoty  2.118.523 

zł,  stanowiącej  sumę  kosztów 

p

odwykonawców wyszczególnionych w zespołach projektowych na s. 1 Załącznika nr 7.   

Przystępujący w piśmie procesowym podniósł, że ujął w kosztach wszystkie branże i 

wszyst

kie wymagane koszty, a kwestionowane rzekomo „zapomniane” koszty zostały ujęte w 

pozycjach  przewidzianych  do  projektantów  SYSTRA.  Wyodrębnienie  tych  pozycji  miało  na 

celu  zobrazowanie,  że  SYSTRA  przewiduje  możliwość  podzlecenia  części  tych  kosztów 

podwykon

awcom,  jednak  na  dzień  składania  oferty  nie  podjęła  decyzji  w  tym  przedmiocie. 

Wówczas  do  podzlecenia  przewidziana  byłaby  kwota  2  118  524  z  kwoty  13  376  233 

przewidzianej  na  koszty  projektowania.  Nie  są  to  zatem  żadne  zapomniane  koszty,  ale 

pozycja wyodrębniona w ramach kosztów projektantów zawierająca się jednak w tej kwocie 

Izba nie podzieliła stanowiska przystępującego. Analiza załącznika nr 7 wskazuje, że 

przystępujący  przewidział  koszt  podwykonawców  w  branżach:  drogowej,  ksrk,  teletechnika, 

obiekty  kubaturowe, 

architektura  i  infrastruktura  pasażerska.  Kwota  ta  nie  została 

uwzględniona przez przystępującego w podsumowaniu wszystkich kosztów zamówienia, a – 

tym samym 

– w cenie oferty. 

W  ocenie  Izby  stanowisko  przystępującego,  iż  koszty  te  zostały  uwzględnione  w 

kosztach  pracowników  Systra.  nie  znajduje  potwierdzenia  w  treści  załącznika  nr  7.  W 

szczególności  zauważyć  należy,  że  przystępujący  w  treści  załącznika  dokonał  rozróżnienia 

stanowisk swoich pracowników i pracowników podwykonawcy. Stanowiska te nie są ze sobą 

zbieżne. Przykładowo – w branży „obiekty kubaturowe” pracownicy Systra zostali wskazani 

na  stanowiska:  starsz

y  inżynier  –  koordynator  branżowy,  młodszy  inżynier  –  modeler  BIM, 

natomiast  pracownicy  podwykonawcy  mają  pełnić  funkcję  projektanta.  Poza  tym  w 

niektórych branżach (branża kubaturowa, teletechnika) koszty podwykonawcy przewyższają 

koszty  zatrudnienia  prac

owników  Systra,  zatem  argument,  iż  koszty  podwykonawców 

mieszczą się w kosztach pracowników nie znajduje podstaw. 

Izba  uznała  za  uzasadnioną  argumentację  dotyczącą  ogólnej  części  wyjaśnień  oraz 

braku wykazania okoliczności opisanych w tej części. 

Przystępujący wskazał

okoliczności, które w jego ocenie wpływają na obniżenie ceny, 

jednakże  nie  wykazał,  o  ile  umożliwiły  mu  one  obniżenie  ceny  oferty.  Jednocześnie 

podkreślić  należy,  że  takie  okoliczności,  jak:  wykwalifikowana  kadra,  posiadane 

doświadczenie, oszczędne metody wykonania zamówienia i wybrane rozwiązania techniczne 

i  organizacyjne,  dobór  podwykonawców  itp.  przysługują  również  innym  wykonawcom 

biorącym  udział  w  tym  postępowaniu,  a  –  mimo  to  –  zaoferowane  przez  nich  ceny  były 

znacznie wyższe.  

Ponadto 

przystępujący  nie  wykazał,  o  jaką  kwotę  wskazane  okoliczności  pozwoliły 

mu obniżyć cenę oferty oraz nie złożył dowodów na ich poparcie. Podkreślić należy, że to na 

wykonawcy 

–  zgodnie  z  art.  224  ust.  5  ustawy  P.z.p.  spoczywa  obowiązek  wykazania,  że 

oferta 

nie zawiera rażąco niskiej ceny lub kosztu. 

Powyższe  stanowisko  zostało  potwierdzone  przez  Krajową  Izbę  Odwoławczą  na  tle 

uprzednio  obowiązującego  art.  90  ustawy  Prawo  zamówień  publicznych  z  2004  r.,  które 

pozostaje  aktualne  również  na  tle  aktualnie  obowiązującego  brzmienia  przepisu  art.  224 

ustawy P.z.p. z 2019 r., m.in. w wyroku z dnia 10 listopada 2017 r. KIO 2256/17, zgodnie z 

którym „To  na  wykonawcy  spoczywa  obowiązek  dowiedzenia,  że zaoferowana przez  niego 

cena  nie  jest  rażąco  niska.  Dlatego  wykonawca  musi  przedstawić  konkretne  przyczyny 

zaofer

owania  niskiej  ceny  i  poprzeć  te  wyjaśnienia  stosownymi  dowodami,  co  wynika  z 

zacytowanego  wyżej  art.  90  ust.  1  ustawy  z  dnia  29  stycznia  2004  r.  Prawo  zamówień 

publicznych (t.j. Dz. U. z 2017 r. poz. 9339 ze zm.)". Analogicznie wypowiedziała się Izba w 

wy

roku z dnia 31 października 2016 r. KIO 1903/16: "Według normy zawartej w art. 90 ust. 2 

ustawy  z  dnia 29  stycznia 2004  r.  Prawo zamówień  publicznych  (tej.  Dz.  U.  z  2017  r.  poz. 

1579 ze zm.) obowiązek wykazania, że oferta nie zawiera rażąco niskiej ceny, spoczywa na 

wykonawcy”. 

Izba  uznała  za  nieuzasadnioną  argumentację  dotyczącą  błędów  rachunkowych  w 

kalkulacji Systra. 

W  pierwszej  kolejności  Izba  wskazuje,  że  ustawa  P.z.p.  nie  posługuje  się  pojęciem 

błąd rachunkowy, ale oczywista omyłka rachunkowa. Procedura postępowania z oczywistymi 

omyłkami  rachunkowymi  w  ofercie  wykonawcy  uregulowana  jest  w  art.  223  ust.  2  pkt  2 

ustawy  P.z.p.,  zgodnie  z  którym  zamawiający  poprawia  w  ofercie  oczywiste  omyłki 

rachunkowe, z uwzględnieniem konsekwencji rachunkowych dokonanych poprawek. 

Izba  wskazuje,  że  oczywistą  omyłką  rachunkowa  jest  omyłka  wynikająca  z  błędnej 

operacji  rachunkowej  na  liczbach.  Stwierdzenie  omyłki  może  mieć  miejsce  w  sytuacji,  w 

której  przebieg  działania  matematycznego  może  być  prześledzony  i  na  podstawie  reguł 

rządzących  tym  działaniem  możliwe  jest  stwierdzenie  błędu  w  jego  wykonaniu.  Omyłka 

rachunkowa ma charakter oczywisty nie tylko wtedy, gdy jest widoczna na pierwszy rzut oka. 

Tę  cechę  można  przypisać  wyłącznie  omyłkom  dotyczącym  prostych  działań  na  małych 

liczbach.  W  ocenie  Krajowej  Izby  Odwoławczej,  dla  uznania,  że  omyłka  rachunkowa  ma 

charakter  oczywisty,  wystarczający  jest  fakt  jej  ustalenia  podczas  sprawdzania  obliczeń 

zgodnie z podanym przez zamawiającego sposobem obliczenia ceny oferty oraz możliwość 

jej jednoznacznego stwierdzenia. Nie stanowi przy tym ograniczenia dla poprawy oczywistej 

omyłki  rachunkowej  na  podstawie  art.  223  ust.  2  pkt  2  ustawy  P.z.p.  ilość  omyłek 

rachunkowych występujących w ofercie ani też ich istotność. 

W tym m

iejscu należy zaznaczyć, że odwołujący nie wykazał, by wskazywane przez 

niego  błędy  rachunkowe  w  kalkulacji  Systra  były  czymś  innym  niż  oczywiste  omyłki 

rachunkowe. 

A  zatem,  z  powyższego  wynika,  że  w  przypadku stwierdzenia w  ofercie wykonawcy 

oczywistych  o

myłek  rachunkowych,  zamawiający  obowiązany  jest  je  poprawić.  Samo 

wystąpienie  takich  omyłek  nie  stanowi  o  tym,  że  oferta  wykonawcy  jest  rażąco  niska. 

Odwołujący nie podniósł natomiast zarzutu naruszenia przez zamawiającego art. 223 ust. 2 

pkt  2  ustawy  P.z.

p.,  lecz  argumentację  dotyczącą  błędów  rachunkowych  przytoczył  na 

poparcie  zarzutu  rażąco  niskiej  ceny  w  ofercie  przystępującego.  Argumentacja  taka  nie 

zasługuje na uwzględnienie, tym bardziej, że ewentualne poprawienie omyłek rachunkowych 

w ofercie przyst

ępującego zmieniłoby ofertę przystępującego o kwotę około 3 600 zł in plus, 

co przy wartości oferty i jej różnicy wobec innych ofert jest kwotą pomijalną. 

Izba  uznała  za  nieuzasadnioną  argumentację  odwołującego  dotyczącą  ustalenia  w 

kalkulacji Systra rezerw na zbyt niskim poziomie. 

Odwołujący podniósł, że rezerwa w kalkulacji Systra jest na skrajnie niskim poziomie 

(1.000.000  zł  netto),  ale  nie  wskazał,  jaki  –  w  jego  przekonaniu  –  poziom  rezerwy  byłby 

odpowiedni dla tego rodzaju zamówienia. Odwołujący porównał jedynie wysokość rezerwy w 

kalkulacji Systra i w kalkulacji 

BPK Mosty (członek konsorcjum przystępującego) i stwierdził, 

że  gdyby  Systra  ustaliła  poziom  rezerwy  analogicznie  jak  BPK  Mosty,  poziom  rezerwy 

powinien wynieść co najmniej 3.791.911,50 zł. Odwołujący nie wyjaśnił natomiast, dlaczego 

rezerwa  Systra  jest  na  zaniżonym  poziomie,  a  rezerwa  BPK  Mosty  –  na  właściwym. 

Uzasadnieniem takiego stanowiska nie może być jedynie okoliczność, że rezerwa BPK jest 

kwotą wyższą. 

Izba  uznała  za  nieuzasadnioną  argumentację  podniesioną  przez  odwołującego  w 

zakresie marży oraz kosztów pośrednich. Izba podtrzymuje stanowisko wyrażone wyżej, przy 

rozpoznawaniu  zarzutu  w  zakresie  braku  wykazania  przez  przystępującego  kosztów 

pośrednich przedsiębiorstwa 

Izba  uznała  za  częściowo  uzasadnioną  argumentację  podniesioną  w  odwołaniu,  a 

dotyczącą przyjęcia przez przystępującego nieodpowiednich nakładów osobowych. 

W  pierwszej  kolejności  Izba  zauważa,  że  odwołujący  –  mimo  wskazania,  że 

przystępujący przewidział zbyt niskie nakłady na realizację zamówienia – w podniesionej w 

odwołaniu  argumentacji  skupił  się  wyłącznie  na  nakładach  przewidzianych  przez 

przystępującego na sprawdzanie (weryfikację) projektów. Izba rozpoznała zatem odwołanie 

w zakresie wskazanym w odwołaniu. 

Odwołujący w treści odwołania podniósł, że przyjęta przez Systra liczba dniówek (231 

z wyłączeniem branży mostowej) w zakresie sprawdzania projektów jest znacznie zaniżona, 

przez  co  nie  jest  możliwe  wypełnienie  obowiązków  wynikających  z  prawa  budowlanego,  a 

weryfikacja 

będzie iluzoryczna. Ponadto odwołujący stwierdził, iż brak jest wyceny weryfikacji 

dla  dokumentacji  projektowej  branż:  obiektów  inżynierskich,  konstrukcyjno–budowlanej, 

wyburzeniowej. 

Odwołujący  nie  wskazał,  jaka  –  w  jego  ocenie  –  powinna  być  liczba  dniówek,  aby 

uczynić  zadość  wszystkim  obowiązkom  wynikającym  z  prawa  budowlanego  w  zakresie 

czynności  związanych  z  weryfikacją  projektów.  Samo  stwierdzenie,  że  jest  zbyt  niska,  nie 

stanowi podstawy do uznania argumentacji za słuszną. 

Odwołujący  powołał  się  na  Środowiskowe  Zasady  Wyceny  Prac  Projektowych, 

niemniej jednak na ich 

podstawie określił jedynie procentowy zakres wynagrodzenia za tego 

rodzaju  czynności  w  stosunku  do  wartości  projektu,  wskazując  je  na  poziomie  5-8%,  a 

następnie  sam  je  zakwestionował  stwierdzając,  że  w  rzeczywistości  rzetelna  weryfikacja 

opracowań projektowych wynosi co najmniej 10% wartości prac. Odwołujący nie wskazał, na 

jakiej  podstawie  przyjmuje  taką,  a  nie  inną  wycenę,  jak  również  nie  wykazał,  jakie 

przełożenie  ma  określona  procentowo  część  wynagrodzenia  na  ilość  dni  niezbędnych  do 

wykonania weryfikacji w zakresie projektów poszczególnych branż. 

Na  marginesie  Izba  zauważa,  że  odwołujący  nie  wykazał,  by  w  przedmiotowym 

postępowaniu miały zastosowanie Środowiskowe Zasady Wyceny Prac Projektowych, które 

nie  należą  do  powszechnie  obowiązujących  źródeł  prawa,  lecz  stanowią  materiał 

pomocniczy do określania cen za opracowania projektowe. 

Odnosząc  się  natomiast  do  argumentacji  dotyczącej  braku  wyceny  weryfikacji 

dokumentacji  projektowej  b

ranż:  obiektów  inżynierskich,  konsktrukcyjno-budowlanej  i 

wyburzeniowej

,  Izba  stwierdza,  iż  –  istotnie  –  w  załączniku  nr  7  zawierającym  kalkulację 

ceny  Systra  czynności  obejmujące  weryfikację  projektów  we  wskazanych  branżach  nie 

zostały osobno wycenione. 

P

rzystępujący w piśmie procesowym z dnia 27 lutego 2023 roku stwierdził, iż branża 

obiektów  inżynierskich,  konstrukcyjno–budowlanej,  wyburzeniowa  zostały  ujęte  w  pozycji 

„obiekty kubaturowe”. 

Izba  wskazuje,  że  ocena,  czy  przystępujący  w  wycenie  obiektów  kubaturowych 

rzeczywiście  zawarł  koszty  weryfikacji  projektów  wskazanych  wyżej  branż  i  czy  koszty  te 

zostały  ustalone  na  realnym  poziomie  wymagałaby  uprzedniego  skierowania  do 

przystępującego  kolejnego  wezwania,  konkretyzującego  zakres  żądanych  wyjaśnień  pod 

kątem  wskazanych  wyżej  kosztów.  Nakazanie  zamawiającemu  ponownego  wezwania 

przystępującego  do  złożenia  kolejnych  wyjaśnień  w  tym  zakresie  byłoby  jednak 

bezprzedmiotowe, jako że Izba nakazała zamawiającemu odrzucenie oferty przystępującego 

z uwagi na uwzględnienie innych argumentów podniesionych w celu uzasadnienia, że cena 

zaoferowana przez przystępującego jest rażąco niska. 

Izba  nie  podzieliła  argumentacji  odwołującego  odnośnie  braku  wyceny  w  ofercie 

Systra 

elementów  branży  geotechnicznej  tj.  wykonania  projektu  geotechnicznego  oraz 

wykonania  projektu  wzmocnienia  podtorza.  Izba  w  tym  zakresie  podtrzymuje  stanowisko 

wyrażone  wyżej,  przy  ocenie  argumentacji  związanej  z  brakiem  wykazania  takich  kosztów, 

jak: specjalistyczne oprogramowanie, koszty finansowe itp.  

Izba uznała za uzasadnioną argumentację dotyczącą błędnego przeliczenia obiektów 

w kalkulacji BPK. 

Izba  wskazuje,  że  podstawą  wyceny  oferty,  zgodnie  z  rozdz.  XV  ust.  1  SWZ  oraz 

odpowiedzią na pytanie 59 do SWZ miały być wszystkie wymagania SWZ-W, w tym Raport 

podsumowujący STEŚ. 

Izba  dostrzega  fakt,  iż  na  etapie  realizacji  zamówienia  może  dojść  do  sytuacji,  w 

której wykonawca będzie musiał dokonać zmian w zakresie rozwiązań wskazanych w STEŚ. 

Odpowiednie zapisy w tym zakresie znajdują się w dokumencie OPZ-W. 

Niemniej  jednak  podkreślenia  wymaga,  że  takie  modyfikacje  będą  dopuszczalne  na 

etapie  realizacji  zamówienia,  a  nie  na  etapie  sporządzania  oferty  i  szacowania  cen. 

Zamawiający w odpowiedzi na pytanie 59 wskazał bowiem, że udostępnił dokument STEŚ w 

zakresie niezbędnym do dokonania wyceny. 

Z  powyższego  wynika,  że  wykonawcy  –  dokonując  wyceny  oferty  –  winni  byli 

uwzględnić  założenia  zawarte  w  STEŚ,  w  tym  rodzaj  i  ilość  przewidzianych  obiektów 

inżynieryjnych i inżynierskich. 

Odmienne założenie, zgodnie z którym wykonawcy, przy wycenie ofert, nie musieliby 

uwzględniać  wszystkich  bądź  niektórych  obiektów  przewidzianych  w  STEŚ  i  mogliby 

dokonywać  w  tym  zakresie  dowolnych  modyfikacji,  jest  nie  do  przyjęcia  o  tyle,  że  w  takim 

przypadku  złożone  oferty  byłyby  nieporównywalne.  Stanowisko  takie  jest  ponadto  o  tyle 

nieuprawnione, że – zgodnie z OPZ-W (str. 15), nawet modyfikacja STEŚ na etapie realizacji 

umowy  nie  może  odbywać  się  w  sposób  dowolny,  ale  wykonawca  ma  obowiązek 

zawiadomić zamawiającego o wszystkich rozbieżności pomiędzy STEŚ z dokumentami ST i 

DŚU oraz przedstawić mu rekomendację celem podjęcia przez zamawiającego decyzji w tym 

zakresie. 

Przystępujący,  spośród  318  wymaganych  do  zaprojektowania  obiektów,  wskazał  w 

kalkulacji następujące: wiadukty kolejowe / tunele (ca. 23 szt.), mosty kolejowe (ca. 31 szt.), 

w

iadukty drogowe (ca. 9 szt.) / ściany oporowe (ca. 2 szt.), przepusty. Wynika z tego zatem, 

że  zdecydowana  większość  obiektów  nie  została  przez  przystępującego  uwzględniona  w 

wycenie  ofert

y,  co  uzasadnia  wniosek,  że  zakresie  nieuwzględnionym  w  kalkulacji  cena 

oferty  przystępującego  została  zaniżona  w  sposób  uzasadniający  jej  ocenę  jako  rażąco 

niską. 

Izby  nie  przekonuje  stanowisko 

przystępującego  zawarte  w  piśmie  procesowym  z 

dnia 27 lutego 

2023 roku. Izba poniżej ustosunkuje się do argumentacji w tym zakresie przez 

przystępującego. I tak: 

Przystępujący podniósł, że różnica w ilości mostów i wiaduktów kolejowych wynika z 

prawidłowej identyfikacji granicy pomiędzy Zadaniem nr 2 i Zadaniem nr 3, oraz Zadaniem nr 

3  i  Zadaniem  nr 

4  a  tym  samym  ograniczeniem  długości  Zadania  nr  3  o  ok.  11,2  km  tj.  o 

ponad 20%. 

Izba wskazuje, że przystępujący nie wykazał, że w jaki sposób ograniczenie długości 

zadania o około 11 km przekłada się na ilość mostów i wiaduktów kolejowych. 

Przystępujący  podniósł,  że  różnica  w  ilości  mostów  i  wiaduktów  kolejowych  wynika 

również ze szczegółowej analizy (przebieg trasy W51 na ortofotomapie) każdego z obiektów 

w  kontekście  jego  rozpiętości  i  rodzaju  przekraczanej  przeszkody,  stąd  szereg  obiektów 

zlokalizowanych  np.  na  rowach  melioracyjnych  została  zakwalifikowana  jako  przepusty 

(zgodnie  ze  Standardami  Technicznymi  most  o  świetle  poziomym  poniżej  3,0  m  jest 

przepustem). 

Izba  wskazuje,  że  przystępujący  nie  wykazał,  które  i  ile  mostów  i  wiaduktów 

kolejowych  zakwalifikował  jako  przepusty.  Określenie  „szereg  obiektów”  jest  na  tyle 

nieprecyzyjne, że nie pozwala na obalenie zarzutu, który opiera się na wskazaniu konkretnej 

liczby obiektów nieuwzględnionych w zadaniu. 

Przystępujący  podniósł,  że  różnica  w  ilości  estakad  kolejowych  wynika  z  faktu,  iż 

jedna  z  nich  jest  uwzględniona  w  grupie  mosty  (rz.  Widawa),  jedna  znajduje  się  poza 

opracowaniem (odcinek KO w Zadaniu nr 2). 

Izba wskazuje, że przystępujący nie udowodnił, że uwzględnił w wycenie prawidłową 

ilość  mostów,  zatem  brak  jest  możliwości  weryfikacji,  czy  istotnie  jedna  z  estakad  została 

uwzględniona w tej grupie. 

Przystępujący podniósł że zidentyfikowano i wyceniono 4,663 km murów oporowych 

w dwóch ciągach, co całkowicie pokrywa zakres wymagany w Zadaniu nr 3. 

Izba wskazuje, że okoliczność ta nie została w żaden sposób wykazana. W sytuacji, 

w której STEŚ przewiduje 9 ścian oporowych, odstępstwo od wskazanej ilości wymagałoby 

wskazania podstaw, stosownie do których przystępujący dokonał takiej identyfikacji. 

Przystępujący  podniósł,  że  przejścia  pod  torami  zostały  ujęte  w  grupie  wiadukty 

drogowe (zgodnie ze Standardami Technicznymi). 

Izba wskazuje, że przystępujący nie udowodnił, że uwzględnił w wycenie prawidłową 

ilość wiaduktów drogowych, zatem brak jest możliwości weryfikacji, czy przejścia pod torami 

zostały uwzględnione w tej grupie, a jeśli tak, to w jakiej liczbie.  

Przystępujący  podniósł, że  w  załączniku nr  7 w sposób  świadomy  nie  podano ilości 

obiektów  małych:  przepustów  kolejowych,  przepustów  drogowych,  przejść  dla  zwierząt, 

przejść dla płazów; obiekty te zostały w całości ujęte w wycenie branży mostowej.  

Izba wskazuje, że powyższe w żaden sposób nie wynika z treści załącznika nr 7. Izba 

podkreśla, że po to wykonawcy są wzywani do złożenia wyjaśnień w zakresie zaoferowanej 

ceny,  by  można  było  ustalić,  czy  w  dokonanej  wycenie  uwzględnili  wszystkie  elementy 

kosztotwórcze.  

Przy

stępujący  podniósł,  że  ilość  obiektów  dla  potrzeb  migracji  zwierząt  zostanie 

określona w wyniku sporządzenia raportu o wpływie inwestycji na środowisko oraz uzyskania 

decyzji  o  środowiskowych  uwarunkowaniach  realizacji  inwestycji;  zgodnie  z  wymogami 

środowiskowymi  szereg  przejść  będzie  zintegrowanych  z  mostami  i  przepustami  (mosty  o 

wymaganym  świetle  poziomym  dla  przeprowadzenia  cieku  i  szlaku  migracji,  przepusty  z 

półkami)  co  oznacza,  że  nie  są  to  obiekty  dodatkowe  a  mieszczą  się  w  grupie 

zidentyfikowanych 

mostów i przepustów, 

Izba 

podtrzymuje  wyrażone  wyżej  stanowisko,  iż  dla  wyceny  oferty  wykonawcy 

obowiązani  byli  uwzględnić  założenia  zawarte  w  STEŚ,  gdyż  taki  wniosek  wypływa  z 

odpowiedzi  na  pytanie  59,  a  uwzględnienie  tych  założeń  powoduje,  że  złożone  oferty  są 

porównywalne. 

Przystępujący  podniósł,  że  w  tabeli  zidentyfikowano  wszystkie  typy  konstrukcji 

mostowych  (zgodnie  ze  Standardami  Technicznymi),  inne  obiekty  inżynieryjne  mogą 

dotyczyć elementów projektu w zakresie branży konstrukcyjnej np. przejścia sieci i instalacji 

obcych pod / nad linią kolejową i nie są realizowane bezpośrednio przez branżę mostową. 

Izba  wskazuje,  że  w  sytuacji,  w  której  nie  wiadomo,  czym  są  w  rozpoznawanym 

przypadku  inne  obiekty  inżynieryjne,  argumentacja  przystępującego  zasługuje  na 

uwzględnienie.  Okoliczność  ta  nie  ma  jednak  wpływu  na  rozstrzygnięcie  zarzutu,  jako  że 

zdecydowana  większość  argumentów  podnoszonych  przez  przystępującego  została 

oceniona jako niezasadna. 

Izba  uznała  za  nieuzasadnioną  argumentację  odwołującego  dotyczącą  zaniżenia 

przez przystępującego Systra kosztów opracowania dokumentacji geodezyjnej. 

Izba  wskazuje,  że  argumentacja  podniesiona  we  wskazanym  zakresie  oparta  jest 

wyłącznie na wskazaniu kosztów tego opracowania zawartych w innych ofertach złożonych 

w postępowaniu i stwierdzeniu, że cena przewidziana w ofercie nie pokryje kosztów realizacji 

opracowania  zgodnie  z  wymaganiami  zamawiającego.  Jednocześnie  odwołujący  nie 

wskazuje  tych  wymagań  i  nie  podaje  żadnych  szczegółowych  danych  uzasadniających 

zaniżenie  kosztu.  Odwołujący  wskazuje  na  niedoszacowanie  pozycji  w  przedłożonej  przez 

przystępującego  ofercie  Gispro  SA,  niemniej  jednak  nie  wykazuje,  jakie  –  w  jego 

przekonaniu 

– stawki są właściwe dla poszczególnych pozycji i w jakim zakresie zostały one 

zaniżone w ofercie Systra.  

Izba  uznała  za  nieuzasadnioną  argumentację  dotyczącą  zaniżenia  pozycji 

ryczałtowych w ofercie Systra.  

Odwołujący w treści odwołania podniósł, że wszystkie pozycje ryczałtowe tyczące się 

opracowania  kompletnej  dokumentacji  projektowej  oraz  procedowania  i  uzyskania 

wszystkich  decyzji  administracyjnych  dla  tego  odcinka 

przystępujący  musiałby  wykonać  za 

kwotę 46,6 mln netto (57,4 mln brutto). W ocenie odwołującego jest to kwota zdecydowanie 

za 

niska  na  tak  rozbudowany  zakres  rzeczowy  zamówienia  związany  z  budową  nowej  linii 

kolejowej dużych prędkości. Odwołujący wskazał ponadto, jaki zakres czynności wchodzi w 

skład  poszczególnych  pozycji  ryczałtowych,  podkreślając  przy  tym  konieczność 

zaangażowania  przy  ich  projektowaniu  szeregu  specjalistów,  niemniej  jednak  nie  wskazał 

żadnych  danych  (np.  przyjętych  na  rynku  stawek  czy  pracochłonności  dla  danego 

opracowania), 

poprzestając na stwierdzeniu, że realizacja wskazanych pozycji jest procesem 

skomplikowanym,  czaso- 

i  pracochłonnym.  W  ocenie  Izby  tego  rodzaju  argumentacja  nie 

uzasadnia podniesionego zarzutu. 

Z uwagi na powyższe orzeczono jak na wstępie.  

O kosztach po

stępowania odwoławczego orzeczono na podstawie art. 575 ustawy z 

dnia 11 września 2019 r. – Prawo zamówień publicznych stosownie do wyniku postępowania 

oraz na podstawie § 7 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 30 grudnia 

2020  r.  w  spr

awie  szczegółowych  rodzajów  kosztów  postępowania  odwoławczego,  ich 

rozliczania oraz wysokości i sposobu pobierania wpisu od odwołania (Dz. U. z 2020 r. poz. 

Przewodniczący: 

……………………………… 

………………………………. 

……………………………….