KIO 853/23 WYROK dnia 14 kwietnia 2023 r.

Sygn. akt: KIO 853/23 

WYROK 

z dnia 14 kwietnia 2023 r. 

Krajowa Izba Odwoławcza   -   w składzie: 

Przewodniczący:     Przemysław Dzierzędzki 

Protokolant:             Wiktoria Ceyrowska 

po  rozpoznaniu  na  rozprawie  w  dniu  13  kwietnia  2023 

r.  w  Warszawie  odwołania 

wniesionego  do  Prezesa  Krajowej  Izby  Odwoławczej  w  dniu  27  marca  2023  r.  przez 

wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia  APB THOR sp. z o.o. w 

Gnieźnie  oraz  I.  M.  prowadzącego  w  Warszawie  działalność  gospodarczą  pod  firmą: 

ASINUS I.M. 

w  postępowaniu  prowadzonym  przez  Generalną  Dyrekcję  Dróg  Krajowych  i  Autostrad 

Oddział  w  Kielcach,  prowadzącą  postępowanie  w  imieniu  Skarbu  Państwa  – 

G

eneralnego Dyrektora Dróg i Autostrad z siedzibą w Warszawie 

orzeka: 

oddala odwołanie, 

kosztami  postępowania  obciąża  wykonawców  wspólnie  ubiegających  się  o  udzielenie 

zamówienia APB THOR sp. z o.o. w Gnieźnie oraz I. M. prowadzącego w Warszawie 

działalność gospodarczą pod firmą: ASINUS I. M. i: 

zalicza  w  poczet  kosztów  postępowania  odwoławczego  kwotę  15.000  zł  00  gr 

(słownie:  piętnastu  tysięcy  złotych  zero  groszy)  uiszczoną  przez  wykonawców 

wspólnie  ubiegających  się  o  udzielenie  zamówienia  APB  THOR  sp.  z  o.o.  w 

Gnieźnie  oraz  I.  M.  prowadzącego  w  Warszawie  działalność  gospodarczą 

pod firmą: ASINUS I. M. tytułem wpisu od odwołania, 

zasądza  od  wykonawców  wspólnie  ubiegających  się  o  udzielenie  zamówienia 

APB  THOR  sp.  z  o.o.  w  Gnieźnie  oraz  I.  M.  prowadzącego  w  Warszawie 

działalność  gospodarczą  pod  firmą:  ASINUS  I.  M.  na  rzecz  Generalnej 

Dyrekcji 

Dróg  Krajowych  i  Autostrad  Oddział  w  Kielcach,  prowadzącej 

postępowanie  w  imieniu  Skarbu  Państwa  –  Generalnego  Dyrektora  Dróg  i 

Autostrad  z  siedzibą  w  Warszawie  kwotę  3.600  zł  00  gr  (słownie:  trzech 

tysięcy  sześciuset  złotych  zero  groszy),  stanowiącą  uzasadnione  koszty  strony 

poniesi

one z tytułu wynagrodzenia pełnomocnika. 

Stosownie  do  art.  579  i  580  ustawy  z  dnia 

11  września  2019  r.  -  Prawo  zamówień 

publicznych (t.j. Dz. U. z 2022 r. poz. 1710 ze zm.) na niniejszy wyrok - w terminie 14 dni od 

dnia  jego  doręczenia  -  przysługuje  skarga  za  pośrednictwem  Prezesa  Krajowej  Izby 

Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Warszawie. 

Przewodniczący:      ………………….… 

Sygn. akt: KIO 853/23 

U z a s a d n i e n i e 

Generalna  Dyrekcja 

Dróg  Krajowych  i  Autostrad  Oddział  w  Kielcach,  działająca  w 

imieniu Skarbu Państwa – Generalnego Dyrektora Dróg Krajowych i Autostrad z siedzibą w 

Warszawie,  zwana 

dalej „zamawiającym”, prowadzi postępowanie o udzielenie zamówienia 

na podstawie przepisów ustawy z dnia 11 września 2019 r.  - Prawo zamówień publicznych 

(t.j.  Dz.  U.  z  2022  r.  poz.  1710  ze  zm.)

,  zwanej  dalej  „ustawą  Pzp”  lub  „Pzp”,  którego 

przedmiotem jest 

„wykonanie archeologicznych badań wykopaliskowych na trasie inwestycji 

pn.: 

„Budowa drogi ekspresowej S19 Białystok Lubartów (odc. granica woj. mazowieckiego i 

lubelskiego Kock)”, wraz z opracowaniem wyników badań, z podziałem na 3 części”. 

Ogłoszenie  o  zamówieniu  zostało  opublikowane  w  Dzienniku  Urzędowym  Unii 

Europejskiej 23 grudnia 2022 r., nr 2022/S 248-722979. 

Wobec czynności i zaniechań zamawiającego w ww. postępowaniu w dniu 27 marca 

r.  do  Prezesa  Krajowej  Izby  Odwoławczej  wnieśli  odwołanie  wykonawcy  wspólnie 

ubiegający  się  o  udzielenie  zamówienia  APB  THOR  sp.  z  o.o.  w  Gnieźnie  oraz  I.  M. 

prowadzący  w  Warszawie  działalność  gospodarczą  pod  firmą:  ASINUS  I.  M.,  zwani  dalej 

„odwołującym”. 

Odwołujący  zarzucił  zamawiającemu  naruszenie  art.  16  pkt  1  –  3  Pzp  poprzez 

naruszenie  zasady  nakazującej  prowadzenie  postępowania  w  sposób  zapewniający 

zachowanie  uczciwej  konkurencji  oraz  równe  traktowanie  wykonawców  oraz  w  sposób 

przejrzysty i proporcjonalny, a także naruszenie innych pozostających w związku z art. 16 pkt 

– 3 Pzp przepisów, tj.: 

1)  art.  226  ust.  1  pkt  10  Pzp 

przez  niewłaściwe  zaniechanie  zastosowania  tego  przepisu 

polegające  na  nieuzasadnionym  stwierdzeniu,  że  oferta  złożona  przez  Fundację 

Dziedzictwa  Archeologicznego  z  siedzibą  we  Wrocławiu  (dalej  zwany  „Wykonawcą”  lub 

„przystępującym”) w części nr 2 i nr 3 zamówienia objętego Postępowaniem nie zawiera 

błędów  w  obliczeniu  ceny  w  sytuacji,  gdy  Wykonawca  zaoferował  cenę  uwzględniającą 

niewłaściwą stawkę podatku od towarów i usług, co doprowadziło do nieuzasadnionego 

wyboru  oferty  Wykonawcy  jako  najkorzystniejszej  w  zakresie  części  nr  2  i  nr  3 

Postępowania, 

ewentualnie,  z  ostrożności,  w  przypadku  nieuwzględnienia  zarzutu,  o  którym  mowa  w 

punkcie 1 powyżej – art. 223 ust. 2 pkt 3 Pzp przez zaniechanie poprawienia w ofercie 

Wykonawcy innej omyłki polegającej na niezgodności oferty z dokumentami zamówienia, 

niep

owodującej  istotnych  zmian  w  treści  oferty  w  ten  sposób,  że  dla  części  nr  2  i  nr  3 

zamówienia  objętego  Postępowaniem  Zamawiający  nie  doliczył  wysokości  podatku  od 

towarów  i  usług  zgodnie  z  przyjętą  w  Postępowaniu  stawką  tego  podatku,  co 

doprowadziło do nieuzasadnionego wyboru oferty Wykonawcy jako najkorzystniejszej w 

zakresie części nr 2 i nr 3 Postępowania, 

3)  art. 226 ust. 1 pkt 8 Pzp w zw. z art. 224 ust. 5 i 6 Pzp 

poprzez niewłaściwe zaniechanie 

zastosowania  tych  przepisów  polegające  na  nieuzasadnionym  stwierdzeniu,  że  oferta 

złożona przez Wykonawcę w części nr 2 nie zawiera rażąco niskiej ceny w sytuacji, gdy 

analiza wyjaśnień złożonych przez Wykonawcę prowadzi do jednoznacznego wniosku o 

tym, że zaoferowana została rażąco niska cena, co doprowadziło do nieuzasadnionego 

wyboru oferty Wykonawcy jako najkorzystniejszej w zakresie części nr 2 Postępowania, 

ewentualnie,  z  ostrożności,  w  przypadku  nieuwzględnienia  zarzutu,  o  którym  mowa  w 

punkcie  2  powyżej  –  art.  224  ust.  1  w  zw.  z  art.  226  ust.  1  pkt  8  i  art.  224  ust.  6  Pzp, 

poprzez  niewłaściwe  niezastosowanie  tych  przepisów  polegające  na  zaniechaniu 

wezwania  Odwołującego  do  złożenia  dodatkowych  wyjaśnień  w  zakresie  ceny  oferty 

przed wyborem jego oferty jako najkorzystniejszej w części nr 2 Postępowania, mimo że 

Zamawiający  powinien  powziąć  wątpliwości  co  do  rynkowego  charakteru  ceny  oraz 

możliwości  prawidłowego  zrealizowania  przedmiotu  zamówienia  za  cenę  zaoferowaną 

przez Wykonawcę w części nr 2 Postępowania, 

5)  art.  226  ust.  1  pkt  5  Pzp 

przez  jego  niewłaściwe  niezastosowanie  polegające  na 

zaniechaniu odrzucenia oferty Wykonawcy w zakresie części nr 2 zamówienia objętego 

Postępowaniem,  pomimo  że  z  wyjaśnień  rażąco  niskiej  ceny  złożonych  w  toku 

Postępowania  przez  Wykonawcę  jednoznacznie  wynika,  że  nie  przewidział  on  do 

realizacji 

zamówienia 

osób 

pełniących 

funkcję 

pracownika 

techniczno-

dokumentacyjnego,  co  było  wymagane  w  świetle  treści  punktu III.8.C  opisu  przedmiotu 

zamówienia  dla  Postępowania  i  co  doprowadziło  do  nieuzasadnionego  wyboru  oferty 

Wykonawcy jako najko

rzystniejszej w zakresie części nr 2 Postępowania, 

6)  art.  223  ust.  1  Pzp  przez  nieuzasadnione  zaniechanie  wezwanie  Wykonawcy  do 

wyjaśnień  dotyczących  treści  oferty  Wykonawcy  złożonej  w  części  nr  3,  pomimo  że  w 

świetle  złożonych  przez  Wykonawcę  wyjaśnień  rażąco  niskiej  ceny  istnieją  istotne 

wątpliwości  czy  Wykonawca  przewidział  do  realizacji  zamówienia  w  części  nr  3  osoby 

pełniące funkcję pracownika techniczno-dokumentacyjnego, co było wymagane w świetle 

treści punktu III.8.C opisu przedmiotu zamówienia dla Postępowania, 

7)  art.  239  ust.  1  Pzp 

przez  jego  niewłaściwe  zastosowanie  polegające  na  zaniechaniu 

dokonania  czynności  wyboru  oferty  Odwołującego  jako  najkorzystniejszej  w 

Postępowaniu  w  ramach  części  nr  2  i  nr  3  zamówienia  objętego  Postępowaniem, 

pomimo że oferta Odwołującego  jest  ofertą najkorzystniejszą w  świetle kryteriów  oceny 

ofert  określonych  w  SWZ  spośród  ofert  złożonych  w  Postępowaniu  a  niepodlegających 

odrzuceniu i w konsekwencji dokonanie wyboru najkorzystniejszej oferty w części nr 2 i 

nr  3  zamówienia  objętego  Postępowaniem  w  sposób  inny,  niż  na  podstawie  kryteriów 

oce

ny ofert określonych w dokumentach zamówienia, 

Odwołujący wniósł o nakazanie zamawiającemu: 

1.  unieważnienia  czynności  wyboru  najkorzystniejszej  oferty  w  zakresie  części  nr  2  i  3 

Postępowania, 

2.  ponownego  badania  i  oceny  ofert  w  zakresie  części  nr  2  i  3,  w  tym  odrzucenia  oferty 

Wykonawcy w zakresie części nr 2 i 3 Postępowania, 

3.  dokonania  wyboru  oferty  Odwołującego  jako  najkorzystniejszej  w  zakresie  części  2  i  3 

Postępowania, 

4.  ewentualnie 

–  dokonania  ponownego  badania  i  oceny  ofert  w  zakresie  części  2  i  3 

Postępowania,  połączonej  z  dodatkowym  wezwaniem  Wykonawcy  do  wyjaśnień  w 

odniesieniu do: 

1)  wątpliwości  Zamawiającego  co  do  ceny  zaoferowanej  przez  Wykonawcę  w 

odniesieniu do części 2 Postępowania, 

2) Wątpliwości Zamawiającego co do treści oferty Wykonawcy w odniesieniu do części 3 

Postępowania. 

W uza

sadnieniu odwołania odwołujący wskazał, co następuje: 

[Zarzut naruszenia art. 226 ust. 1 pkt 10 Pzp 

– zarówno część 2, jak i część 3 Postępowania] 

Odwołujący  podniósł,  że  Zamawiający  wskazał  w  dokumentacji  Postępowania  stawkę 

podatku  od  towarów  i  usług,  która  powinna  zostać  uwzględniona  przez  wykonawców 

podczas składania oferty. Jak wynika z treści Formularza cenowego – zarówno dla części nr 

2, jak i dla części nr 3, Zamawiający przewidział zastosowanie w Postępowaniu stawki 23 % 

podatku od towarów i usług. 

Odwołujący  argumentował,  że  szczegółowe  zasady  wypełniania  Formularza  cenowego 

(oraz  ustanowiony  przez  Zamawiającego  sposób  obliczenia  ceny  w  Postępowaniu)  zostały 

opisane  w  punkcie  17  specyfi

kacji  warunków  zamówienia  dla  Postępowania,  dalej  jako: 

„SWZ”.  Jak  wynika  z  zapisów  SWZ,  Formularz  cenowy  stanowił  podstawowy  dokument 

służący  do  obliczenia  oferowanej  w  Postępowaniu  ceny  (por.  treść  punktu  17.1.  SWZ). 

Dokument  ten  stanowił  treść  oferty  (por.  pkt  16.5.1)  SWZ),  co  według  odwołującego 

prowadzi do wniosku o zasadniczym zakazie zmiany jego postanowień z uwagi na treść art. 

223 ust. 1 Pzp. 

Odwołujący  podniósł,  że  Zamawiający  wyraźnie  zastrzegł,  że  „wykonawca  nie  może 

samodzielnie wprowadzić żadnych zmian do Formularza cenowego” (por. treść punktu 17.2. 

SWZ,  ostatnie  zdanie).  Z  kolei  zgodnie  z  brzmieniem  punktu  17.5.  SWZ:  „Wszystkie 

skalkulowane  koszty  Wykonawca  zsumuje  i  wstawi  do  pozycji  „Razem  netto”.  Obliczoną  w 

ten  sposób  Cenę  netto  łącznie  należy  powiększyć  o  VAT.  Obliczoną  w  ten  sposób  „Cenę 

oferty brutto” należy wstawić do pozycji „Razem brutto” i następnie przenieść do Formularza 

Oferty  zamieszczonego  w  Rozdziale  2  IDW

”.  Zdaniem  odwołującego,  z  przywołanych 

fragmentów  dokumentacji  wynika  wniosek,  że  Zamawiający  ustanowił  w  Postępowaniu 

stawkę  23%  podatku  od  towaru  i  usług,  nie  dopuszczając  samodzielnej  modyfikacji  przez 

Wykonawców  tej  stawki  (niezależnie  od  dysponowania  opiniami  organów  podatkowych). 

Zamawiający  wskazał  bowiem  taką  stawkę  w  podstawowym  dokumencie  służącym  do 

obliczenia  ceny,  stanowiącym  treść  oferty  –  w  Formularzu  cenowym.  Jednocześnie 

Zamawiający ustanowił wyraźny zakaz zmiany jakiejkolwiek pozycji Formularza cenowego, w 

tym  poz

ycji  zawierającej  określoną  przez  Zamawiającego  stawkę  podatku  VAT.  Z 

dokumentacji wynika także nakaz powiększenia ceny netto o wysokość podatku VAT. 

Zdaniem  odwołującego,  należy  wyciągnąć  zatem  wniosek,  że  w  celu  zapewnienia 

porównywalności  ofert  Zamawiający  określił  w  Postępowaniu  stawkę  podatku  VAT  w 

wysokości  23%.  Tymczasem  Wykonawca,  składając  ofertę  w  Postępowaniu  –  w 

szczególności w zakresie części nr 2 i 3, wbrew zakazowi wynikającemu z treści 17.5. SWZ, 

dokonał  samodzielnej  i  nieuprawnionej  modyfikacji  Formularza  cenowego,  która  przejawia 

się  w  zastosowaniu  skrótu  „zw”  w  pozycji  Formularza  ofertowego  odnoszącej  się  do 

wysokości  podatku  VAT.  Wykonawca  następnie  nie  uwzględnił  nakazu  powiększenia  ceny 

netto  o  wartość  podatku  VAT.  Według  odwołującego,  oferta  Wykonawcy  jest  zatem 

nieporównywalna, gdyż zastosowano w niej (niezgodnie z wyraźnymi zapisami SWZ w tym 

zakresie)  nieprawidłową  stawkę  podatku  VAT,  co  prowadzi  do  wniosku  o  zaistnieniu  w  tej 

ofercie  błędu  w  obliczeniu  ceny.  Zdaniem  odwołującego  powyższe  świadczy  o  naruszeniu 

zasady  uczciwej  konkurencji  oraz  równego  traktowania  wykonawców  –  skoro  ocena  jest 

nieporównywalna,  to  nie  powinna  być  uwzględniana  w  toku  badania  i  oceny  ofert  przy 

uwzględnieniu  faktu,  że  wszyscy  pozostali  wykonawcy  doliczyli  wysokość  podatku  VAT 

zgodnie  ze  stawką  określoną  przez  Zamawiającego.  Zdaniem  odwołującego,  zastosowanie 

zwolnienia w oparciu o przedłożoną interpretację indywidualną również nie było możliwe. W 

konsekwencji  Zamawiający,  wbrew  zapisom  SWZ  odnoszącym  się  do  sposobu  obliczenia 

ceny,  w  sposób  nieuzasadniony  zaniechał  zastosowania  względem  wykonawcy  sankcji  w 

postaci  odrzucenia  oferty  z  uwagi  na  błędy  w  obliczeniu  ceny.  Zdaniem  odwołującego, 

d

oszło zatem do nieuprawnionego naruszenia treści art. 226 ust. 1 pkt 10 Pzp. 

[ewentualny  zarzut  naruszenia  art.  223  ust.  2  pkt  3  Pzp 

–  zarówno  część  2,  jak  i  część  3 

Postępowania] 

Odwołujący  podniósł,  że  w  orzecznictwie  podkreśla  się,  że  określenie  w  ofercie  ceny 

brutto z  uwzględnieniem  nieprawidłowej  stawki  podatku  od  towarów  i  usług  stanowi  błąd w 

obliczeniu  ceny. 

Prezentowane  są  także  stanowiska,  zgodnie  z  którymi  przyjęcie 

nieprawidłowej stawki podatku od towarów i usług stanowi błąd w obliczeniu ceny, jeżeli nie 

ma  ustawowych  przesłanek  wystąpienia  omyłki.  Wskazywał,  że  przykładowo  w  uchwale  z 

dnia 20 października 2011 r., podjętej w sprawie o sygn. akt: III CZP 53/11 Sąd Najwyższy 

stwierdził,  że:  „określenie  w  ofercie  ceny  brutto  z  uwzględnieniem  nieprawidłowej  stawki 

podatku  od  towarów  i  usług  stanowi  błąd  w  obliczeniu  ceny,  jeżeli  nie  ma  ustawowych 

przesłanek wystąpienia omyłki (art. 89 ust. 1 pkt 6 w związku z art. 87 ust. 2 pkt 3 ustawy z 

dnia 29 stycznia 2004 r. - 

Prawo zamówień publicznych, jedn. tekst: Dz.U. z 2010 r. Nr 113, 

poz. 759 ze zm.)”. Odwołujący argumentował, że jeżeli zatem Izba doszłaby do przekonania, 

że  w  niniejszej  sprawie  uchybienie  polegające  na  wskazaniu  niewłaściwej  stawki  podatku 

VAT przez Wykonawcę w odniesieniu do części nr 2 i 3 Postępowania potencjalnie mogłoby 

zostać  naprawione  poprzez  poprawienie  w  stosunku  do  oferty  Wykonawcy  innej  omyłki,  o 

której  mowa  w  art.  223  ust.  2  pkt  3  Pzp,  odwołujący  zarzucał  Zamawiającemu  także 

zaniechanie  zastosowania  tego  przepisu  w  sytuacji,  gdy  istniały  uzasadnione  podstawy  do 

jego zastosowania. 

[Zarzut  naruszenia  art.  226  ust.  1  pkt  8  PZP  w  zw.  z  art.  224  ust.  5  i  6  PZP 

–  część  2 

Postępowania] 

Odwołujący podniósł, że ponieważ cena oferty Wykonawcy w części nr 2 Postępowania 

jest niższa o 61,83% od wartości zamówienia powiększonej o należny podatek od towarów i 

usług, Zamawiający dnia 1 lutego 2023 r. wezwał Wykonawcę w trybie art. 224 ust. 1 oraz 

art. 224 ust. 2 pkt 1 Pzp 

do wyjaśnień rażąco niskiej ceny wraz z przedłożeniem dowodów w 

zakresie części nr 2 Postępowania. 

Odwołujący  argumentował,  że  Zamawiający  wymagał,  aby  Wykonawca  złożył 

wyjaśnienia w szczególności w zakresie uwzględnienia takich elementów, jak: 

1)  „Zatrudnienie  na  podstawie  umowy  o  pracę  w  okresie  realizacji  przedmiotu  Umowy 

osób  wykonujących  czynności:  od  humusowanie  obszaru  badań,  eksploracja  warstwy 

kulturowej  i  obiektów  archeologicznych,  usuwanie  materiału  ziemnego  z  wykopów 

powstałego  w  trakcie  eksploracji,  wykonywanie  terenowej  dokumentacji  rysunkowej, 

opisowej  i  fotograficznej.  Proszę  o  podanie  liczby  osób  kierowanych  do  wykonania  ww. 

czynności oraz kosztu zatrudnienia ich na podstawie stosunku pracy, 

2)  Konieczność  uzyskania  zgód  właścicieli  nieruchomości,  na  których  przeprowadzone 

będą  badania  wykopaliskowe,  a  w  związku  z tym  ewentualne  roszczenia odszkodowawcze 

wynikłe z wejściem na teren wszystkich działek. Proszę o podanie uwzględnionego w cenie 

of

erty  kosztu czasowego  zajęcia  nieruchomości  wraz  z  wysokością  skalkulowanego  ryzyka 

związanego  z  ewentualnymi  roszczeniami  odszkodowawczymi  związanymi  z  wejściem  na 

teren  prowadzonych  badań  wykopaliskowych  oraz  wejściem  na  teren  działek  przez  które 

prowadzi dojazd do stanowiska wykopaliskowego. 

3)  Konieczność  zapewnienia  dwóch  osób  -  Konsultantów  badań  archeologicznych,  do 

których  zadań  w  szczególności  należeć  będzie  przygotowanie,  w  razie  zaistnienia  takiej 

potrzeby,  opinii  dotyczącej  w  szczególności  metodyki  badań,  ich  zakresu,  sposobu 

postępowania  z  odkrytymi  zabytkami  oraz  obowiązkowy  udział  w  co  najmniej  jednym 

odbiorze  terenowym  oraz  jednym  dokumentacyjno-

rozliczeniowym.  Proszę  o  podanie 

wysokości wynagrodzenia przewidzianego dla Konsultantów badań archeologicznych wraz z 

wyjaśnieniem,  czy  wynagrodzenie  uwzględnia  wszystkie  koszty  towarzyszące  wykonaniu 

czynności przewidzianych dla tego stanowiska wraz z podaniem rodzaju tych kosztów i ich 

wysokości.”. 

Odwołujący zwrócił ponadto uwagę, że Zamawiający poprosił Wykonawcę o: 

1) „wskazanie na istotne w Państwa ocenie indywidualne czynniki mające wpływ na poziom 

oferowanej  ceny,  w  szczególności  mając  na  uwadze  m.in.  zaangażowanie  osobowe, 

rzeczowe, sprzętowe i związane z tym niezbędne koszty, a także zakładany poziom zysku; 

2) potwierdzenie, że cena oferowana za wykonanie zadania uwzględnia wszystkie elementy i 

wymagania  opisane  przez  Zamawiającego  w  SWZ  oraz  uwzględnia  wszystkie 

uwarunkowania związane z realizacją zadania w okresie obowiązywania Umowy”. 

Odwołujący  podniósł,  że  w  odpowiedzi  Wykonawca  przedłożył  dnia  9  lutego  2023  r. 

wyjaśnienia.  W  ocenie  odwołującego,  Wykonawca  nie  obalił  domniemania  rażąco  niskiej 

ceny powstałego wskutek skierowania do niego wezwania do wyjaśnień w trybie art. 224 ust. 

1 PZP oraz 224 ust. 2 pkt 1 Pzp. 

Zdaniem odwołującego – ze złożonych wyjaśnień wynika, 

że  z  uwagi  na  nieuwzględnienie  istotnych  kosztów  realizacji  zamówienia,  Wykonawca  nie 

osiągnie  zysku  z  tytułu  wykonania  umowy.  Według  odwołującego  z  treści  przedłożonych 

wyjaśnień wynika, że Wykonawca nie uwzględnił poniesienia kosztu Pracownika techniczno 

–  dokumentacyjnego.  Odwołujący  argumentował,  że  w  punkcie  III.8  opisu  przedmiotu 

zamówienia  Zamawiający  określił  wymagania  co  do  personelu  skierowanego  do  realizacji 

zamówienia publicznego. Z wymagań tam zawartych wynika jednoznacznie (por. pkt III.8.C 

OPZ), że konieczne jest skierowanie do realizacji zamówienia jednej osoby pełniącej funkcję 

pracownika  techniczno-dokumentacyjnego. 

Odwołujący  wskazywał,  że  wymaganie  zostało 

ustanowione dla każdego stanowiska archeologicznego. Z uwagi na fakt, że dla części nr 2 

Postępowania  przewidziane  zostały  dwa  stanowiska  archeologiczne,  Wykonawca  powinien 

uwzględnić  dwóch  pracowników  techniczno-dokumentacyjnych  dla  części  nr  2 

Postępowania. 

Zdaniem  odwołującego,  z  zapisów  OPZ  wynika,  że  rolą  pracowników  techniczno-

dokumentacyjnych jest 

wykonywanie prac w terenie. Zgodnie bowiem z treścią punktu III.8.C 

OPZ, do zadań tych osób należy w szczególności eksploracja warstwy kulturowej i obiektów 

archeologicznych, 

wykonywanie 

terenowej 

dokumentacji 

rysunkowej, 

opisowej 

i 

fotograficznej. Wymogi 

co do prac eksploracyjnych zostały ustanowione w punkcie III.5 OPZ. 

Wymogi co do dokumentacji i opracowań zostały zawarte w punkcie III.6 OPZ. Do wymagań 

dokumentacji  rysunkowej  i  fotograficznej  odnoszą  się  w  szczególności  punkty  III.6.F  –  H 

OPZ. 

Zdaniem o

dwołującego, przy uwzględnieniu zatem zakładanego przez Wykonawcę czasu 

prowadzenia  badań  wykopaliskowych,  powinien  on  przewidzieć  co  najmniej  trzymiesięczny 

koszt zatrudnienia dwóch osób dla części nr 2 pełniących funkcję pracowników techniczno-

dokumentac

yjnych.  Wykonawca  takiego  kosztu  nie  przewidział  co  jednoznacznie  wynika  z 

przedłożonych wyjaśnień rażąco niskiej ceny. Nawet gdyby założyć, że Wykonawca zatrudni 

wskazane  osoby  za  wynagrodzenie  minimalne,  to  całkowity  koszt  zatrudnienia  jednego 

pracownika 

miesięcznie  wynosiłby  4.205,00  zł  (analogicznie  jak  w  przypadku  pracowników 

fizycznych). 

Zdaniem odwołującego, uwzględniając zatem konieczność wykonywania zadań 

przez  dwóch  pracowników  techniczno-dokumentacyjnych  (dla  dwóch  stanowisk 

archeologicznych)  prz

ez  3  miesiące  za  kwotę  minimalnego  wynagrodzenia  (koszt 

pracodawcy:  4  205,00  zł),  Wykonawca  pominął  koszt  zatrudnienia  tych  osób  w  wysokości 

230,00  zł,  co  przekracza  kwotę  zakładanego  zysku,  który  miałby  wynosić  zgodnie  z 

wyjaśnieniami  Wykonawcy  10.679,64  zł.  Zaoferowana  przez  Wykonawcę  cena  jest  zatem 

rażąco niska, gdyż uniemożliwia osiągnięcie zysku z tytułu realizacji zamówienia publicznego 

przy uwzględnieniu wymagań co do należytego wykonania umowy. 

Odwołujący  zaznaczał  także,  że  zgodnie  z  treścią  §  7  ust.  1  Projektowanych 

Postanowień Umowy, Wykonawca został zobowiązany do zatrudnienia na podstawie umowy 

o pracę osób wykonujących czynności polegające na wykonywaniu terenowej dokumentacji 

rysunkowej,  opisowej  i  fotograficznej.  Zdaniem 

odwołującego  nie  jest  zatem  możliwe 

stwierdzenie,  że  Wykonawca  poniesie  przedmiotowe  koszty  zatrudnienia  pracowników 

techniczno-

dokumentacyjnych  w  ramach  kosztu  opracowania  badań.  Po  pierwsze  z  tego 

względu,  że  Wykonawca  przewidział  wykonywanie  przez  te  osoby  wyłącznie  czynności 

biurowych  (a  nie  terenowych),  co  wynika  z  całości  wyjaśnień.  Po  drugie,  Wykonawca 

zamierza  podjąć  współpracę  z  tymi  osobami  w  oparciu  o  umowy  cywilnoprawne,  zatem  w 

świetle wymogu zatrudnienia na podstawie umowy o pracę osoby te nie mogłyby wykonywać 

czynności terenowych. 

Według  odwołującego,  brak  uwzględnienia  konieczności  skierowania  do  realizacji 

zamówienia  pracowników  techniczno-dokumentacyjnych  potwierdza  także  sama  treść 

wyjaśnień, w której Wykonawca wprost przyznaje, że zamierza skierować do realizacji prac 

terenowych  zespoły  złożone  z  1  archeologa  oraz  2  pracowników  fizycznych  (bez 

pracowników techniczno-dokumentacyjnych). Zdaniem odwołującego obrazuje to przywołany 

przez niego 

fragment wyjaśnień rażąco niskiej ceny (strona 6). 

Zdaniem  odwołującego,  w  tym  zakresie  nie  jest  wystarczająca  także  argumentacja 

dotycząca wykorzystywania przez Wykonawcę aplikacji pod nazwą ARCHEOLOGY, gdyż: 

1) przyjęcie założenia o wykorzystywaniu takiej aplikacji nie znosi wymogu ustanowionego w 

OPZ  skierowania  do  realizacji  zamówienia  pracownika  techniczno-dokumentacyjnego  na 

każde  stanowisko  archeologiczne  –  Wykonawca  mógł  skierować  we  właściwym  czasie 

stosowne zapytanie do Zamawiającego dotyczące dopuszczenia takiego rozwiązania przez 

Zamawiającego, czego nie uczynił, 

2)  nawet  przy  założeniu  wykorzystywania  takiego  rozwiązania  w  dalszym  ciągu  konieczne 

jest wykorzystanie osób, które zapewnią pobór danych do aplikacji. 

Zdaniem  odwołującego,  Wykonawca  pominął  istotny  koszt  skierowania  do  realizacji 

zamówienia 

pracownika 

techniczno-dokumentacyjnego 

na 

każde 

stanowisko 

archeologiczne.  Koszt  związany  z  zatrudnieniem  takiej  osoby  znacznie  przekracza  kwotę 

zakładanego przez Wykonawcę zysku, co świadczy o zaoferowaniu rażąco niskiej ceny. 

Odwołujący podniósł także, że w jego ocenie Wykonawca przedkładając wyjaśnienia 

nie  obalił  domniemania  rażąco  niskiej  ceny  także  z  innych  przyczyn  wskazanych  poniżej. 

Odwołujący  argumentował,  że  Wykonawca  nie  przedłożył  jakiegokolwiek  dowodu 

dokumentującego  koszty  skierowania  osób  do  realizacji  zamówienia,  pomimo  że  koszty 

osobowe  stanowią  ok.  połowę  całości  kosztów  ponoszonych  przez  Wykonawcę  zgodnie  z 

przedłożonymi wyjaśnieniami. Zasadniczo Wykonawca przedłożył dowody dotyczące jedynie 

prac  ziemnych,  k

tóre  stanowią  ok.  15%  kosztów  wykonania  zamówienia  zgodnie  z 

przedłożonymi wyjaśnieniami. 

Zdaniem  odwołującego  przedmiotowa  okoliczność  jest  o  tyle  istotna,  że  wątpliwości 

budzą  kwoty  wskazane  przez  Wykonawcę  dla  zatrudnienia  poszczególnych  osób. 

Przykładowo dla pracowników fizycznych wskazano koszt całkowity w wysokości 4.205,00 zł 

–  jest  to  koszt  bardzo  niski  nawet  przy  założeniu  świadczenia  pracy  za  minimalne 

wynagrodzenie. Nie jest zatem pewne, czy Wykonawca uwzględnił konieczność ponoszenia 

kosztów  związanych  z  urlopem  pracowniczym,  zwolnieniami  chorobowymi  i  potencjalnym 

zastępstwem  w  tym  zakresie,  a  także  innych  kosztów,  takich  jak  przykładowo  koszty 

Funduszu  Pracy  oraz  Pracowniczych  Planów  Kapitałowych.  W  oparciu  o  wskazanie 

wyłącznie samej kwoty kosztu nie jest możliwe nie tylko stwierdzenie, że Wykonawca będzie 

ponosił  taki,  a  nie  inny  koszt,  ale  także  czy  koszt  ten  został  prawidłowo  skalkulowany.  Po 

stronie  Zamawiającego  powinny  zatem  powstać  co  najmniej  wątpliwości  w  zakresie 

uwzględnienia przez Wykonawcę wszystkich kosztów pracowniczych. 

Zdaniem  odwołującego,  Wykonawca  nie  uwzględnił  w  cenie  oferty  także  rozpoznania 

saperskiego  i  ewentualnych  kosztów,  które  mogą  powstać  w  wyniku  takiego  rozpoznania, 

pomimo  że  zapisy  OPZ  jednoznacznie  wskazują  na  konieczność  dokonania  takiego 

rozpoznania. 

Według  odwołującego,  specyfika  branży  archeologicznej  wskazuje  na 

stosunkowo  częstą  konieczność  wstrzymywania  prac  związanych  z  natrafieniem  na 

niewypały  i  niewybuchy,  co  wiąże  się  z  ryzykiem  wstrzymania  prac.  Wykonawca  nie 

skalkulował żadnego ryzyka w tym zakresie, co świadczy o niedoszacowaniu ceny ofertowej. 

[Ewentualny  zarzut  naruszenia  art.  224  ust.  1  w zw.  z  art.  226  ust.  1  pkt  8  i  art.  224  ust.  6 

PZP 

– część 2 Postępowania] 

Odwołujący podkreślał, że jego zdaniem treść wyjaśnień potwierdza, że Wykonawca 

zaoferował  rażąco  niską  cenę.  Jedynie  z  ostrożności  wskazał,  że  gdyby  Izba  doszła  do 

przekonania, że w wyniku uchybień opisanych w treści odwołania powstają wątpliwości co do 

zaoferowanej przez Wy

konawcę ceny w zakresie części nr 2 Zamówienia, to zasadne byłoby 

skierowanie  do  Wykonawcy  dodatkowego  wezwania,  które  miałoby  na  celu  usunięcie  tych 

wątpliwości.  W  związku  z  powyższym,  odwołujący  podnosił  z  ostrożności  zarzut 

ewentualnego naruszenia przez 

Zamawiającego art. 224 ust. 1 w zw. z art. 226 ust. 1 pkt 8 i 

art.  224  ust.  6  Pzp 

poprzez  zaniechanie  wezwania  Wykonawcy  do  złożenia  dodatkowych 

wyjaśnień  w  zakresie  ceny  oferty,  mimo  że  istnieją  istotne  wątpliwości  co  do  rynkowego 

charakteru  ceny  oraz  możliwości  prawidłowego  zrealizowania  przedmiotu  zamówienia  za 

cenę wskazaną w ofercie Wykonawcy. 

[Zarzut naruszenia art. 226 ust. 1 pkt 5 PZP 

– część 2 Postępowania] 

Odwołujący argumentował, że uchybienie, które zostało opisane szczegółowo w powyżej 

w części dotyczącej zarzutu naruszenia art. 226 ust. 1 pkt 8 Pzp w zw. z art. 224 ust. 5 i 6 

Pzp

, polegające na nieprzewidzeniu przez Wykonawcę skierowania do realizacji zamówienia 

w części nr 2 Postępowania pracowników techniczno-dokumentacyjnych, pomimo że wymóg 

taki  jednoznacznie  wynikał  z  treści  punktu  III.8.C  opisu  przedmiotu  zamówienia  dla 

Postępowania, stanowi – w jego ocenie - jednocześnie o naruszeniu przez Zamawiającego 

art. 226 ust. 1 pkt 5 Pzp. 

Jak wynika bowiem z przywołanego punktu III.8.C opisu przedmiotu 

zamówienia dla Postępowania, Zamawiający wymagał skierowania do realizacji zamówienia 

w  części  nr  2  Postępowania  pracowników  techniczno-dokumentacyjnych  –  po  jednym  na 

każde stanowisko archeologiczne. Przywołane wymaganie odnosi się do sposobu realizacji 

zamówienia publicznego objętego Postępowaniem. Powinno być zatem uznane za warunek 

zamówienia  w  rozumieniu  art.  226  ust.  1  pkt  5  Pzp.  Wykonawca,  składając  wyjaśnienia, 

jednoznacznie  stwier

dził,  że  nie  zamierza  spełnić  tego  wymagania,  co  świadczy  o 

niezgodności  jego  oferty  z  warunkami  zamówienia.  Nie  powielając  przedstawionej 

argumentacji  Odwołujący  podkreślał,  że  nieprzewidzenie  skierowania  do  realizacji 

zamówienia  pracowników  techniczno-dokumentacyjnych  świadczy  także  o  zaistnieniu 

podstawy do odrzucenia oferty Wykonawcy, o której mowa w art. 226 ust. 1 pkt 5 Pzp. 

[Zarzut naruszenia art. 223 ust. 1 PZP 

– część 3 Postępowania] 

W  ocenie  Odwołującego,  w  świetle  wskazania  przez  Wykonawcę  w  wyjaśnieniach 

rażąco  niskiej  ceny,  że  nie  zamierza  skierować  do  realizacji  zamówienia  pracowników 

techniczno-

dokumentacyjnych,  pomimo  że  wymóg  taki  wynikał  z  treści  punktu III.8.C  opisu 

przedmiot

u  zamówienia  dla  Postępowania,  po  stronie  Zamawiającego  powinny  powstać 

wątpliwości,  czy  Wykonawca  zamierza  skierować  do  realizacji  zamówienia  pracowników 

techniczno-

dokumentacyjnych w odniesieniu do części nr 3 Postępowania. 

Zdaniem  odwołującego  zachodzi  bowiem  wysokie  prawdopodobieństwo,  że 

Wykonawca planował sposób realizacji zamówienia przy uwzględnieniu tożsamych założeń 

w stosunku do poszczególnych części. Przedmiot zamówienia wymaga bowiem zasadniczo 

wykonania takich samych czynności, które różnią się od siebie lokalizacją ich prowadzenia. 

Skoro  więc  Wykonawca  nie  przewidział  skierowania  do  realizacji  zamówienia  pracowników 

techniczno-

dokumentacyjnych  w  odniesieniu  do  części  nr  2  Postępowania,  to  wysoce 

prawdopodobne  jest,  że  nie  przewidział  ich  skierowania  do  realizacji  zamówienia  także  w 

odniesieniu do części nr 3 Postępowania. 

Zdaniem  odwołującego  Zamawiający,  przy  uwzględnieniu  wyjaśnień  rażąco  niskiej 

ceny  złożonych  w  toku  Postępowania  przez  Wykonawcę  w  odniesieniu  do  części  nr  2 

Postępowania,  powinien  powziąć  wątpliwości  co  do  zgodności  z  warunkami  zamówienia 

oferty  Wykonawcy  również  w  odniesieniu  do  części  nr  3  Postępowania.  Istnieją  bowiem 

uzasadnione  podstawy  do  stwierdzenia,  że  Wykonawca  nie  przewidział  skierowania  do 

realizacji zamówienia pracowników techniczno-dokumentacyjnych w odniesieniu do części nr 

3 Postępowania. 

Według  odwołującego  w  niniejszej  sprawie  zasadne  było  zatem  skierowanie  do 

Wykonawcy wezwania do wyjaśnień w trybie art. 223 ust. 1 Pzp w celu rozwiania wątpliwości 

czy  Wykonaw

ca  zamierza  skierować  do  realizacji  zamówienia  w  zakresie  części  nr  3 

Postępowania  pracowników  techniczno-dokumentacyjnych,  co  jest  wymagane  w  świetle 

treści punktu III.8.C opisu przedmiotu zamówienia dla Postępowania. Zamawiający zaniechał 

natomiast  dokon

ania  takiej  czynności,  co  świadczy  o  naruszeniu  art.  223  ust.  1  Pzp  w 

niniejszej sprawie. 

[Zarzut naruszenia art. 239 ust. 1 PZP 

– zarówno część 2, jak i część 3 Postępowania] 

Zdaniem odwołującego, konsekwencją wyżej opisanych naruszeń przepisów Pzp było 

także nieprawidłowe zastosowanie art. 239 ust. 1 Pzp, które polegało na zaniechaniu przez 

Zamawiającego  dokonania  czynności  wyboru  oferty  na  podstawie  kryteriów  oceny  ofert 

określonych  w  dokumentach  zamówienia.  Gdyby  bowiem  Zamawiający  zastosował  się  do 

brzmienia wyżej wymienionego przepisu, to musiałby dojść do wniosku, że to oferta złożona 

przez  Wykonawcę  powinna  zostać  odrzucona  w  częściach  nr  2  i  3  i  w  konsekwencji 

Zamawiający powinien dojść do wniosku, że to oferta Odwołującego jest najkorzystniejsza w 

części  nr  2  i  3  zamówienia  objętego  Postępowaniem  w  świetle  kryteriów  oceny  ofert 

ustanowionych  w  dokumentach  zamówienia  dla  Postępowania.  Z  uwagi  na  fakt,  że 

Zamawiający  nie  doszedł  do  takiego  wniosku  i  nieprawidłowo  zaniechał  odrzucenia  oferty 

Wykonawcy, doszło także do naruszenia art. 239 ust. 1 ustawy Pzp. 

Zamawiający złożył odpowiedź na odwołanie, w której wniósł o oddalenie odwołania.  W 

trakcie rozprawy przedstawił uzasadnienie faktyczne i prawne swego stanowiska. 

Do  postępowania  odwoławczego  po  stronie  zamawiającego  zgłosił  przystąpienie 

wykonawca 

Fundacja Dziedzictwa Archeologicznego z siedzibą we Wrocławiu. Złożył pismo 

procesowe, w którym wniósł o oddalenie odwołania. 

Uwzględniając  całość  dokumentacji  z  przedmiotowego  postępowania,  w  tym  w 

szczególności:  ogłoszenie  o  zamówieniu,  postanowienia  specyfikacji  warunków 

zamówienia  (SWZ),  informację  z  otwarcia  ofert,  ofertę  wykonawcy  Fundacja 

Dziedzictwa  Archeologicznego  z  sie

dzibą  we  Wrocławiu,  wezwanie  zamawiającego 

skierowane  do  ww.  wykonawcy 

do  złożenia  wyjaśnień  co  do  elementów  oferty 

mających wpływ na wysokość ceny wraz z dowodami, wyjaśnienia ww. wykonawcy co 

do  ceny  ofertowej,  zawiadomienie  o  wyborze  oferty  najkorzystniejszej, 

jak  również 

biorąc  pod  uwagę  oświadczenia,  stanowiska  i  dokumenty  złożone  przez  strony  w 

trakcie  posiedzenia  i  rozprawy,  Krajowa  Izba  Odwoławcza  ustaliła  i  zważyła,  co 

następuje: 

Art. 16 ustawy Pzp stanowi, że Zamawiający przygotowuje i przeprowadza postępowanie 

o udzielenie zamówienia w sposób: 

1) zapewniający zachowanie uczciwej konkurencji oraz równe traktowanie wykonawców; 

2) przejrzysty; 

3) proporcjonalny. 

Stosownie do art. 223 Pzp: 

1.  W  toku  badania  i  oceny  ofert  zamawiający  może  żądać  od  wykonawców  wyjaśnień 

dotyczących treści złożonych ofert oraz przedmiotowych środków dowodowych lub innych 

składanych  dokumentów  lub  oświadczeń.  Niedopuszczalne  jest  prowadzenie  między 

zamawiającym  a  wykonawcą  negocjacji  dotyczących  złożonej  oferty  oraz,  z 

uwzględnieniem ust. 2 i art. 187, dokonywanie jakiejkolwiek zmiany w jej treści. 

2. Zamawiający poprawia w ofercie: 

(…) 

3)  inne  omyłki  polegające  na  niezgodności  oferty  z  dokumentami  zamówienia, 

niepowodujące istotnych zmian w treści oferty 

‒ niezwłocznie zawiadamiając o tym wykonawcę, którego oferta została poprawiona. 

Stosownie do art. 224 ustawy Pzp: 

1.  Jeżeli  zaoferowana  cena  lub  koszt,  lub  ich  istotne  części  składowe,  wydają  się  rażąco 

niskie  w  stosunku  do  przedmiotu  zamówienia  lub  budzą  wątpliwości  zamawiającego  co  do 

możliwości  wykonania  przedmiotu  zamówienia  zgodnie  z  wymaganiami  określonymi  w 

dokumentach  zamówienia  lub  wynikającymi  z  odrębnych  przepisów,  zamawiający  żąda  od 

wy

konawcy wyjaśnień, w tym złożenia dowodów w zakresie wyliczenia ceny lub kosztu, lub 

ich istotnych części składowych. 

2. W przypadku gdy cena całkowita oferty złożonej w terminie jest niższa o co najmniej 30% 

od: 

1)  wartości  zamówienia  powiększonej  o  należny  podatek  od  towarów  i  usług,  ustalonej 

przed  wszczęciem  postępowania  lub  średniej  arytmetycznej  cen  wszystkich  złożonych 

ofert niepodlegających odrzuceniu na podstawie art. 226 ust. 1 pkt 1 i 10, zamawiający 

zwraca  się  o  udzielenie  wyjaśnień,  o  których  mowa  w  ust.  1,  chyba  że  rozbieżność 

wynika z okoliczności oczywistych, które nie wymagają wyjaśnienia; 

2)  wartości  zamówienia  powiększonej  o  należny  podatek  od  towarów  i  usług, 

zaktualizowanej  z  uwzględnieniem  okoliczności,  które  nastąpiły  po  wszczęciu 

post

ępowania,  w  szczególności  istotnej  zmiany  cen  rynkowych,  zamawiający  może 

zwrócić się o udzielenie wyjaśnień, o których mowa w ust. 1. 

3. Wyjaśnienia, o których mowa w ust. 1, mogą dotyczyć w szczególności: 

1) zarządzania procesem produkcji, świadczonych usług lub metody budowy; 

2)  wybranych  rozwiązań  technicznych,  wyjątkowo  korzystnych  warunków  dostaw,  usług 

albo związanych z realizacją robót budowlanych; 

3) oryginalności dostaw, usług lub robót budowlanych oferowanych przez wykonawcę; 

4)  zgodności  z  przepisami  dotyczącymi  kosztów  pracy,  których  wartość  przyjęta  do 

ustalenia  ceny  nie  może  być  niższa  od  minimalnego  wynagrodzenia  za  pracę  albo 

minimalnej  stawki  godzinowej,  ustalonych  na  podstawie  przepisów  ustawy  z  dnia  10 

października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę (Dz.U. z 2020 r. poz. 2207) 

lub  przepisów  odrębnych  właściwych  dla  spraw,  z  którymi  związane  jest  realizowane 

zamówienie; 

5)  zgodności  z  prawem  w  rozumieniu  przepisów  o  postępowaniu  w  sprawach 

dotyczących pomocy publicznej; 

6)  zgodności  z  przepisami  z  zakresu  prawa  pracy  i  zabezpieczenia  społecznego, 

obowiązującymi w miejscu, w którym realizowane jest zamówienie; 

7) zgodności z przepisami z zakresu ochrony środowiska; 

8)  wypełniania  obowiązków  związanych  z  powierzeniem  wykonania  części  zamówienia 

podwykonawcy. 

4.  W  przypadku  zamówień  na  roboty  budowlane  lub  usługi,  zamawiający  jest  obowiązany 

żądać wyjaśnień, o których mowa w ust. 1, co najmniej w zakresie określonym w ust. 3 pkt 4 

i 6. 

5. Obowiązek wykazania, że oferta nie zawiera rażąco niskiej ceny lub kosztu spoczywa na 

wykonawcy. 

6.  Odrzuceniu,  jako  oferta  z  rażąco  niską  ceną  lub  kosztem,  podlega  oferta  wykonawcy, 

który  nie  udzielił  wyjaśnień  w  wyznaczonym terminie,  lub  jeżeli  złożone  wyjaśnienia wraz  z 

dowodami n

ie uzasadniają podanej w ofercie ceny lub kosztu. 

Art. 226 ust. 1 ustawy Pzp stanowi, że zamawiający odrzuca ofertę jeżeli: 

5) jej treść jest niezgodna z warunkami zamówienia; 

8) zawiera rażąco niską cenę lub koszt w stosunku do przedmiotu zamówienia; 

10) zawiera błędy w obliczeniu ceny lub kosztu. 

Art. 239 ust. 1 

ustawy Pzp stanowi, że zamawiający wybiera najkorzystniejszą ofertę 

na podstawie kryteriów oceny ofert określonych w dokumentach zamówienia. 

Ustalono,  że  przedmiotem  zamówienia  jest  „wykonanie  archeologicznych  badań 

wykopaliskowych  na  trasie  inwestycji  pn.:  „Budowa  drogi  ekspresowej  S19  Białystok 

Lubartów  (odc.  granica  woj.  mazowieckiego  i  lubelskiego  Kock)”,  wraz  z  opracowaniem 

wyników badań, z podziałem na 3 części”. 

Przedmiot zamówienia został podzielony na następujące części: 

Część 1: Archeologiczne badania wykopaliskowe wraz z opracowaniem wyników badań na 

trasie  planowanej  budowy  drogi  S19  na  odcinku:  granica  woj.  lubelskiego 

–  Międzyrzec 

Podlaski (koniec obwodnicy). 

Część 2: Archeologiczne badania wykopaliskowe wraz z opracowaniem wyników badań na 

trasie planowanej budowy drogi S19 na 

odcinku: Międzyrzec Podlaski (koniec obwodnicy) – 

Radzyń Podlaski (węzeł Radzyń 2 z węzłem). 

Cz

ęść 3: Archeologiczne badania wykopaliskowe wraz z opracowaniem wyników badań na 

trasie  planowanej  budowy  drogi  S19  na 

odcinku:  Radzyń  Podlaski  (węzeł  Radzyń  2  bez 

węzła) – Kock (początek obwodnicy). 

(por. pkt 6.1. SWZ). 

Ustalono  ponadto,  że  W  specyfikacji  warunków  zamówienia  zamawiający  zawarł 

m.in. następujące postanowienia: 

16.5.  Ofertę  stanowi  wypełniony  Formularz  „Oferta”  oraz  niżej  wymienione  wypełnione 

dokumenty: 

1) Formularz Cenowy (Tom IV SWZ) (odpowiednio dla danej części); 

2) Formularz „Kryteria pozacenowe” (odpowiednio dla danej części) 

Niezłożenie Formularza „Kryteria pozacenowe” nie będzie skutkować odrzuceniem oferty. 

17. SPOSÓB OBLICZENIA CENY OFERTY 

17.1.  Cena  oferty  zostanie  wyliczona  przez  Wykonawcę  w  oparciu  o  Formularz  Cenowy 

stanowiący  integralną  część  SWZ  -  Tom  IV  (oddzielnie  dla  każdej  z  Części 

zamówienia). 

17.2.  Formularz  Cenowy,  o  którym  mowa  w  pkt.  17.1.,  należy  wypełnić  ściśle  według 

kolejności pozycji wyszczególnionych w tym formularzu, wyliczając poszczególne ceny 

jedn

ostkowe  netto.  Wykonawca  powinien  określić  ceny  jednostkowe  netto  oraz 

wartości  netto  dla  wszystkich  pozycji  wymienionych  w  tym  formularzu,  a  następnie 

wyliczyć  cenę  netto  łącznie.  Wykonawca  obliczając  cenę  oferty  musi  uwzględniać 

wszystkie  pozycje  opisane 

w  Formularzu  cenowym.  Wykonawca  nie  może 

samodzielnie wprowadzić żadnych zmian do Formularza cenowego. 

17.4. Dla każdej pozycji wyszczególnionej w Formularzu Cenowym, jeśli składają się na nią 

elementy  o  zróżnicowanych  kosztach,  jednolita  stawka  jednostkowa  powinna  zostać 

skalkulowana na zasadzie uśrednienie kosztów składowych. 

17.5.  Wszystkie  skalkulowane  koszty  Wykonawca  zsumuje  i  wstawi  do  pozycji  „Razem 

netto”.  Obliczoną  w  ten  sposób  Cenę  netto  łącznie  należy  powiększyć  o  VAT. 

Obliczoną w ten sposób „Cenę oferty brutto” należy wstawić do pozycji „Razem brutto” 

i następnie przenieść do Formularza Oferty zamieszczonego w Rozdziale 2 IDW. 

Ustalono  ponadto,  że  we  wzorze  formularza  cenowego  dla  części  zarówno  2  jak  i 

części 3 zamawiający przewidział, co następuje: 

Wyszczególnienie 
elementów 
rozliczeniowych 

Ilość 
szacowanych 
jednostek 
normatywnyc
h 

Stawka za 

jednostkę 

normatywn

ą 

(netto) 
[PLN] 

Wartoś
ć 
(netto) 
[PLN] 

Kol. 2 

x Kol. 

Podate
k VAT 
23% 
[PLN] 

Wartość 
(brutto) 
[PLN] = 
Wartość 
(netto) 
[PLN]+Podate
k VAT 23% 
[PLN] 

1. Archeologiczne 
badania 
wykopaliskowe                  
(badania terenowe 

łącznie z pracami 
ziemnymi                                    
i geodezyjnymi) 

2. Opracowanie 

wyników badań 
wykopaliskowyc
h   

Razem  

Ustalono  także,  że  do  upływu  terminu  składania  ofert  do  zamawiającego  wpłynęły 

następujące oferty: 

Część 2: 

a)  oferta 

odwołującego z ceną brutto 229.253,24 zł,  

b)  oferta wykonawcy Fundacja Dziedzictwa Archeologicznego 

z ceną brutto 226.739,64 

zł, 

c)  oferta  wykonawcy 

Konsorcjum:  Archel  Usługi  Archeologiczne,  S.  B.;  Usługi 

Archeologiczne Mamut A. O. 

z ceną brutto 263.746,41 zł, 

d)  oferta  wykonawcy  Archeologiczny  Serwis  Konsultacyjno-Badawczy,  M.  K. 

z  ceną 

brutto 288.985,30 

zł; 

Część 3: 

a) 

oferta odwołującego z ceną brutto 424.341,79 zł, 

b)  oferta wykonawcy 

Fundacja Dziedzictwa Archeologicznego z ceną brutto 412.127,17 

zł, 

c)  oferta  wykonawcy  Archeologiczny  Serwis  Konsultacyjno-Badawczy,  M.  K. 

z  ceną 

brutto 441.927,13 

zł, 

d) 

oferta  wykonawcy  Konsorcjum:  Archel  Usługi  Archeologiczne,  S.  B.;  Usługi 

Archeologiczne Mamut A. O. 

z ceną brutto 437.339,87 zł, 

e)  oferta wykonawcy Fundacja Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu 

z ceną 

brutto 573 434,86 

zł 

(por.  informacja  z  otwarcia  ofert,  w  dokumentacji  postępowania  przekazanej  przez 

zamawiającego na nośniku elektronicznym). 

Ustalono ponadto

, że zamawiający pismem z 1 lutego 2023 r. działając, na podstawie 

art. 224 ust. 1, ust. 2 pkt 1) oraz art. 223 ust. 1 Pzp, w celu ustalenia, czy zaoferowana przez 

wykonawc

ę    Fundacja  Dziedzictwa  Archeologicznego  cena  lub  jej  istotna  cześć  składowa 

jest  rażąco  niska  w  stosunku  do  przedmiotu  zamówienia  oraz  czy  uwzględnia  wszystkie 

wymagania  zawarte  w  specyfikacji  warunków  zamówienia  (SWZ),  zwrócił  się  do  ww. 

wykonawcy o 

udzielenie wyjaśnień wraz z przedłożeniem dowodów, np. w postaci kalkulacji 

cenowej 

poszczególnych  cen  jednostkowych,  z  rozbiciem  poszczególnych  elementów 

cenotwórczych, dotyczących treści oferty złożonej w postępowaniu na Część 2. 

W ww. wezwaniu zamawiający wskazał, że cena oferty ww. wykonawcy na Część 2 

zamówienia  -  wynosi  226  739,64  zł  i  jest  o  61,83%  niższa  od  wartości  zamówienia, 

powiększonej  o  należny  podatek  od  towarów  i  usług,  która  została  ustalona  na  Część  2  w 

wysokości  594  000,00  zł.  Zamawiający  wskazał  także,  że  na  podstawie  powyższego 

odniesienia,  powz

jął  wątpliwości,  co  do  możliwości  wykonania  przez  ww.  wykonawcę 

przedmiotu  zamówienia  zgodnie  z  wymaganiami  określonymi  w  SWZ.  W  opinii 

Zamawiającego oferta wykonawcy może nie uwzględniać wszystkich wymagań zawartych w 

SWZ, mogła zostać nienależycie skalkulowana lub zaniżona poniżej kosztów wykonania tego 

zamówienia. 

W  związku  z  powyższym,  Zamawiający  wezwał  ww.  wykonawcę  do  złożenia 

stosownych wyjaśnień dotyczących treści złożonej oferty w szczególności: 

Czy Wykonawca w cenie oferty złożonej na Część 2 zamówienia uwzględnił: 

1.  Zatrudnienie 

na  podstawie  umowy  o  pracę  w  okresie realizacji  przedmiotu  Umowy  osób 

wykonujących  czynności:  od  humusowanie  obszaru  badań,  eksploracja  warstwy 

kulturowej  i  obiektów  archeologicznych,  usuwanie  materiału  ziemnego  z  wykopów 

powstałego  w  trakcie  eksploracji,  wykonywanie  terenowej  dokumentacji  rysunkowej, 

opisowej i fotograficznej. 

Proszę o podanie liczby osób kierowanych do wykonania ww. czynności oraz kosztu 

zatrudnienia ich na podstawie stosunku pracy. 

2. Konieczność uzyskania zgód właścicieli nieruchomości, na których przeprowadzone będą 

badania  wykopaliskowe,  a  w  związku  z  tym  ewentualne  roszczenia  odszkodowawcze 

wynikłe z wejściem na teren wszystkich działek.  

Proszę  o  podanie  uwzględnionego  w  cenie  oferty  kosztu  czasowego  zajęcia 

nieruchomości  wraz  z  wysokością  skalkulowanego  ryzyka  związanego  z  ewentualnymi 

roszczeniami  odszkodowawczymi  związanymi  z  wejściem  na  teren  prowadzonych  badań 

wykopaliskowych oraz wejściem na teren działek przez które prowadzi dojazd do stanowiska 

wykopaliskowego. 

3.  Konieczność  zapewnienia  dwóch  osób  -  Konsultantów  badań  archeologicznych,  do 

których  zadań  w  szczególności  należeć  będzie przygotowanie,  w  razie  zaistnienia  takiej 

potrzeby,  opinii  dotyczącej  w  szczególności  metodyki  badań,  ich  zakresu,  sposobu 

postępowania  z  odkrytymi  zabytkami  oraz  obowiązkowy  udział  w  co  najmniej  jednym 

odbiorze terenowym oraz jednym dokumentacyjno-rozliczeniowym. 

Proszę o podanie wysokości wynagrodzenia przewidzianego dla Konsultantów badań 

archeologicznych  wraz  z  wyjaśnieniem,  czy  wynagrodzenie  uwzględnia  wszystkie  koszty 

towarzyszące  wykonaniu  czynności  przewidzianych  dla  tego  stanowiska  wraz  z  podaniem 

rodzaju tych kosztów i ich wysokości. 

Ponadto 

zamawiający w wezwaniu poprosił ww. wykonawcę o: 

wskazanie  na  istotne  w  Państwa  ocenie  indywidualne  czynniki  mające  wpływ  na  poziom 

oferowanej  ceny,  w  szczególności  mając  na  uwadze  m.in.  zaangażowanie  osobowe, 

rzeczowe,  sprzętowe  i  związane  z  tym  niezbędne  koszty,  a  także  zakładany  poziom 

zysku; 

potwierdzenie, że cena oferowana za wykonanie zadania uwzględnia wszystkie elementy i 

wymagania  opisane  przez  Zamawiającego  w  SWZ  oraz  uwzględnia  wszystkie 

uwarunkowania związane z realizacją zadania w okresie obowiązywania Umowy. 

W wezwaniu zamawiający wskazał także, że Oceniając wyjaśnienia wraz z dowodami 

przedłożonymi  na  ich  potwierdzenie,  Zamawiający  będzie  brał  pod  uwagę  czynniki 

obiektywne,  w  szczególności  czynniki  wskazane  w  art.  224  ust.  3  ustawy  Pzp,  tj.  m.  in.: 

zarządzanie  procesem  świadczonych  usług;  wyjątkowo  korzystne  warunki  usług; 

oryginalność  usług  oferowanych  przez  wykonawcę;  zgodność  z  przepisami  dotyczącymi 

kosztów  pracy,  których  wartość  przyjęta  do  ustalenia  ceny  nie  może  być  niższa  od 

minimalnego  wynagrodzenia  za  pracę  albo  minimalnej  obowiązującej  stawki  godzinowej; 

zgodność  z  przepisami  z  zakresu  prawa  pracy  i  zabezpieczenia  społecznego;  zgodność  z 

przepisami z zakresu ochrony środowiska. 

W  piśmie tym  zamawiający wskazał  także,  że  w  Formularzach  cenowych złożonych 

wraz  z  ofertą  na  wszystkie  części  zamówienia,  Fundacja  Dziedzictwa  Archeologicznego 

wskazała,  że  podlega  zwolnieniu  z  podatku  VAT.  Zamawiający  wezwał  zatem  ww. 

wykonawcę do złożenia wyjaśnień dotyczących podstaw zwolnienia z podatku VAT. 

(por.  wezwanie  z  dnia  1  lutego 

2023  r.,  w  aktach  sprawy,  na  nośniku  elektronicznym 

przekazanym przez zamawiającego). 

W  dalszej  kolejności  ustalono,  że  w  odpowiedzi  na  ww.  wezwanie  wykonawca 

Fundacja  Dziedzictwa  Archeologicznego 

złożyła  wyjaśnienia  z  9  lutego  2023  r.  W 

wyjaśnieniach tych ww. wykonawca przedstawił kosztorys w ujęciu tabelarycznym a poniżej 

wyjaśnienia. 

Lp.   Zakres wyceny  

Cena netto  

Uwagi  

Kierownik 
badań 
archeologicznyc
h  

Zatrudnienie na umowę o pracę. Koszt całkowity 
Fundacji przy zatrudnieniu jednego kierownika w skali 
miesiąca, to 5000,00 zł. Stawki wynagrodzenia 
archeologów oparte są o nasze doświadczenia. Trzon 
naszej Fundacji, to zespół archeologów 
współpracujących od kilkunastu lat na różnych 
inwestycjach. W zakresie obowiązków m.in. 
wykonanie dokumentacji z badań wykopaliskowych 
oraz zabezpieczenie i dozór stanowisk 
archeologicznych. Czas pracy kierowników dla 
poszczególnych stanowisk: 3 miesiące – 2 
kierowników.  

Geodeta  

Fundacja zatrudnia własnego technika geodetę 
(członek zarządu) oraz dysponuje odpowiednim 
sprzętem do prac geodezyjnych oraz czynności 
dokumentacyjnych i pomiarowych w przestrzeni 

– w 

szczególności urządzeniami:  
- zestawy geodezyjne GNSS Topcon HIPER HR + 
kontroler FC5000  
- Topcon TESLA  
- Tachimetr Topcon GTS-229  
- dron DJI Mavic PRO 2  
- dron DJI Phantom 4 RTK  
- skaner laserowy 3D FARO Focus 130  
Zarówno technik geodeta jak i inni członkowie zespołu 
Fundacji (wskazani na kierownik

ów badań) posiadają 

uprawnienia Urzędu Lotnictwa Cywilnego do 
wykonywania lotów statkami powietrznymi o wadze do 
25 kg.  
Wskazana kwota obejmuje zatem jedynie koszty 
pracy i dojazdu geodety na stanowiska.  

Pracownik 
fizyczny  

Przewiduje się zatrudnienie po 2 pracowników 
fizycznych dla każdego stanowiska. Czas pracy 
analogicznie jak w pkt. 1 tabeli. Umowa o prace, koszt 
całkowity Fundacji 4205,00 zł miesięcznie dla jednego 
pracownika.  

Prace ziemne 
(odhumusowani
e, hałdowanie, 
rekultywacja 
terenu)  

Stawka 235,00 zł za 1 ar powierzchni (140 arów).  

Opracowanie 
wyników badań  

Koszt obejmuje pracę autorów opracowania – umowa 
o dzieło z prawami autorskimi, stawka 4500,00 zł 
miesięcznie, 2 autorów, 5 miesięcy pracy.  

Opracowanie 
wyników badań 

Fundacja wykonuje czynności we własnym zakresie, 
dysponujemy zapleczem biurowym, m.in. drukarką 

– zaplecze 
biurowe  

wielkoformatową (ploter), stanowiskiem do 
wykonywania fotografii zabytków, itp. Koszt obejmuje 
zakup materiałów eksploatacyjnych. Koszt 
pracowników biurowych, w tym obsługujących 
aplikację ARCHEOLOGY, jest stałym kosztem 
Fundacji.  

Analizy 
specjalistyczne 

Na podstawie naszych doświadczeń przyjęto kwotę, 
która i tak zawiera spory margines, biorąc pod uwagę 
specyfikę chronologiczno-kulturową stanowisk (późne 
średniowiecze-nowożytność) i wzmiankę samego 
LWKZ, że są to stanowiska o niewielkiej wartości 
poznawczej. 

Opracowanie 
wyników badań 
– koszty 
recenzji 

Wykonanie 2 recenzji do każdego z 2 opracowań – 4 
recenzje, stawka 500,00 zł za recenzję. Umowa o 
dzieło z prawami autorskimi – całkowity koszt 
pracodawcy. 

Uzyskanie 
decyzji, 
przygotowanie 
wniosków o 
wydanie 
pozwolenia na 
badania 

Koszty pracy merytorycznej i korespondencji. 

Koszty 
magazynowania
, inwentaryzacji, 
konserwacji i 
przekazania 
zabytków do 
muzeum 

Ze względu na mały zakres badań, zabytki zostaną 
przechowane na etapie terenowym przez kierowników 
badań w pracowni urządzonej w wynajętej 
nieruchomości (pkt. 12 tabeli). Ujęto koszt opakowań i 
przekazania zabytków do muzeum. Mycie i 
szczegółowa inwentaryzacja zabytków w zakresie 
obowiązków kierowników badań i autorów opracowań. 
Ponadto Fundacja dysponuje w siedzibie pracownią z 
magazynem. 

Transport 
ogółem 

Koszt paliwa i amortyzacji oparty o szacunki z 
dotychczas realizowanych badań dla GDDKiA. 
Fundacja dysponuje własnymi samochodami. 

Zakwaterowanie 
pracowników 

Koszt wynajęcia nieruchomości – 1 dom na okres 3 
miesięcy. 

Zabezpieczenie 
niekorzystnych 
warunków 
atmosferycznyc
h 

Kwota przewidziana przede wszystkim na dodatkowe 
koszty pracy i obsługę narzędzi i urządzeń, którymi 
dysponuje Fundacja, tj. namioty, agregaty i pompy 
spalinowe do pompowania wody, maty termiczne, 
nagrzewnice i namioty. 

Zapewnienie 
warunków 
socjalnych i 
higienicznych 
zgodnych z 
przepisami bhp 

Koszty przenośnych kabin typu TOI-TOI dla każdego 
stanowiska archeologicznego (WC i przebieralnia). 
Średnia rynkowa cena to 360,00 zł i wzwyż. Przyjęto 
jako bazową stawkę 400,00 zł miesięcznie za 
wynajęcie jednej kabiny. Łączny czas wykopalisk na 
wszystkich stanowiskach 

– 6 miesięcy. 

Odszkodowania 

Uzyskanie dostępu do terenu badań – odszkodowania 
dla właścicieli nieruchomości, pow. 140 arów (stawka 
bazowa 15000,00 zł za 1 ha). 

Inne prace 

Środki zabezpieczone na prace dodatkowe: 
- 

ewentualną konserwację zabytków tzw. 

wydzielonych (np. metalowych) 

odhumusowanie ręczne 

zatrudnienie dodatkowych pracowników fizycznych 

wydłużenie czasu trwania wykopalisk 

- zatrudnienie antropologa 
- 

dodatkowe koszty konsultantów badań 

- koszt dodatkowego wynagrodzenia dla autora 
opracowania 
- 

koszty związane z wydłużeniem czasu trwania 

badań, gdy zaistnieje konieczność badań w obszarach 
poszerzeń stanowisk preliminowanych 
- 

inne zobowiązania cywilno-prawne 

Zysk 

Razem cena 
oferty 

Wykonawca Fundacja D

ziedzictwa Archeologicznego wskazał w wyjaśnieniach, że  

Podstawą  powyższych  kalkulacji  są  przede  wszystkim  informacje  zawarte  w  materiałach 

przetargowych i nasze doświadczenie. 

Zgodnie  z  wymogami  Zamawiającego  zawartymi  w  dokumentacji,  zamierzamy 

niezwłocznie po podpisaniu umowy złożyć wnioski o wydanie decyzji na realizację badań do 

Wojewódzkiego  Konserwatora  Zabytków.  W  tym  celu  niezbędne  będzie  uzyskanie  dostępu 

do  nieruchomości,  na  których  należy  przeprowadzić  badania.  Członkowie  naszego  zespołu 

byli  wykonawcami  archeologicznych  badań  sondażowych  w  związku  z  realizowaną 

inwestycją  drogową,  w  związku  z  tym  udało  nam  się  nawiązać  ponownie  kontakt  z 

właścicielami  nieruchomości.  W  przypadku  zadania  nr  2,  którego  dotyczą  niniejsza 

wyjaśnienia – podobnie zresztą jak w przypadku pozostałych zadań – zabezpieczono środki 

na  odszkodowania  przelicznikowo  na  poziomie  ok.  15000,00  zł  dla  1  ha  gruntu  (pkt.  15). 

Chcieliśmy  w  tym  miejscu  poinformować,  że  ze  wstępnych  rozmów  z  właścicielami  pól 

wynika,  że  raczej  nie  wyrażą  oni  zgody  na  oddanie  terenu  w  celu  wykonania  badań 

wykopaliskowych 

–  nawet  z  propozycją  odszkodowania  –  przed  zbiorami.  Stąd 

odszkodowania należy szacować bezpiecznie przyjmując przelicznik: wydajność pszenicy z 

hektara  (do  10  ton)  x  cena  tony  pszenicy  (ok.  1400,00  zł).  Cena  pszenicy  jest  zmienna, 

jednak 

biorąc  pod  uwagę  niechęć  rolników  (chodzi  m.in.  o  sam  fakt  zniszczenia  zasiewów 

ozimych)  należy  przyjąć  kwotę  zaokrągloną  do  góry.  Tylko taki  argument  daje  jakiekolwiek 

szanse  na  przekonanie  właścicieli  do  udostępnienia  nieruchomości.  Nawet  jeśli  podjęte 

zostaną  rozmowy  przed  wykonaniem  zasiewów  jarych  –  należy  liczyć  się  z  koniecznością 

odszkodowań  tej  wielkości  –  nie  pomoże  tutaj  bowiem  argument,  że  rolnik  nie  poniósł 

kosztów  zasiewu,  ponieważ  część  prac  związanych  z  przygotowaniem  pola  do  obsiania 

wykonywano  już  wcześniej.  Na  koniec  nadmienimy,  że  dostęp  do  dwóch  stanowisk,  które 

będą  przedmiotem  badań  zadania  nr  2  jest  dobry,  z  obszaru  gminnej  drogi  gruntowej  nie 

wymaga poniesienia dodatkowych kosztów. 

W trakcie uzyskiwania decyzji na badania rozpoczniemy przygotowanie zaplecza dla 

zespołów  badawczych  (zakwaterowanie).  Przed  rozpoczęciem  badań  wytyczone  zostaną 

stanowiska  przez  geodetę,  który  jest  członkiem  naszego  zespołu.  Same  prace 

wykopaliskowe  poprz

edzone  będą  odhumusowaniem  z  użyciem  koparki  skarpówki. 

Informujemy,  że  wskazana  w  kosztorysie  kwota  (pkt.  4)  obejmuje  koszty  odhumusowania, 

hałdowania i rekultywacji terenu. Koszt 1 rbg koparki skarpówki, to 160,00 zł. Jest to koszt 

odhumusowania  1  ara  po

wierzchni  gruntu  o  miąższości  humusu  30-45  cm  (w  załączniku 

faktura). Koszt ładowarki, do rekultywacji i zahumusowania terenu badań, to 300,00 zł za 1 

rbg. W ciągu 1 godziny wykonuje ona prace ziemne dla obszaru 4-5 arów powierzchni. Daje 

to  kwotę  60,00  –  75,00  zł  na  1  ar  powierzchni  (w  załączniku  faktura).  Suma  kosztów  prac 

ziemnych  dla  1  ara  powierzchni  badań  to  łącznie  kwota  235,00  zł.  Standardowo  badania 

prowadzimy w sposób polegający na odhumusowywaniu pasów o szer. 10 m, rozdzielonych 

hałdami.  Następnie  hałdy  przemieszczane  są  do  zbadanych  wykopów  i  bada  się  pasy  pod 

nimi.  Dzięki  temu  koszt  prac  ziemnych  można  znacząco  optymalizować.  Informujemy,  że 

faktury przesłane jako dowody są związane z aktualnie realizowanymi na rzecz GDDKiA w 

Gdańsku  badaniami  archeologicznymi  na  Obwodnicy  Metropolitalnej  Trójmiasta.  Koszty 

ewentualnego  odhumusowania  ręcznego  ujęto  w  poz.  nr  16  –  wynika  to  z  faktu,  że 

stosowane  jest  ono  tylko  w  sytuacji  bardzo  wyjątkowych  i  cennych  odkryć  –  praktycznie 

nigdy  nie  dochodzi  do  sytu

acji,  w  której  konieczne  byłoby  ręczne  odhumusowanie  całego 

stanowiska  archeologicznego  przewidzianego  do  badań.  Standardowo  WKZ  wyraża  zgodę 

na  prowadzenie  odhumusowania  mechanicznego,  natomiast  z  zawartych  w  materiałach 

przetargowych w zakresie szacowań pracochłonności i określających specyfikę stanowiska, 

nie wynika,  aby  w tym  konkretnym  przypadku  istniało ryzyko  wystąpienia na  większą skalę 

odkryć,  która  zmuszałyby  wykonawcę  do  ręcznego  odhumusowania  większych  obszarów 

terenu  badań.  W  tym  miejscu  wskazujemy  także  na  opinię  samego  Wojewódzkiego 

Konserwatora Zabytków, który w decyzji nr I.A.I.5143.2.1.22 z 14 lutego 2022 r. wskazał na 

s. 4, że stanowiska w Turowie są stanowiskami o niewielkiej wartości poznawczej. 

Prace  wykopaliskowe  prowadzić  będą  zespoły  pod  kierownictwem  uprawnionego 

archeologa. W tym miejscu wyjaśniamy, że w naszej obecnej praktyce jeden zespół złożony 

z  1  archeologa  i  2  pracowników  fizycznych  jest  w  stanie  przebadać  od  15  do  30  arów 

tygodniowo.  Przyjęcie  zatem  ramy  czasowe  na  realizację  badań  (3  miesiące)  zawierają 

bardzo duży margines w kalkulacji czasu potrzebnego na obsługę terenowego etapu badań. 

Istotnym  narzędziem,  które  pozwoliło  nam  zoptymalizować  –  zarówno  koszty  pracy 

dokumentacyjnej  jak  i  czas  realizacji  badań  archeologicznych  –  jest  aplikacja  pod  nazwą 

ARCHEOLOGY.  Pozwala  ona  wykorzystać  urządzenia  mobilne  (telefony,  tablety)  nie  tylko 

na  potrzeby  cyfrowej  dokumentacji  wyników  wykopalisk,  ale  także  na  jej  szybką  obróbkę  i 

transfer  do  centrali,  gdzie  następuje  analiza  danych,  przygotowanie  materiałów 

rozliczeniowych, zestawień niezbędnych do realizacji sprawozdań i opracowań. Narzędzie to 

nie  tylko  eliminuje  część  czynności  wykonywanych  dotychczas  w  trakcie  procesu 

badawczego  (np.  skanowanie  dokumentacji  papierowej  i  jej  ponowne  obrysowywanie  w 

programach  graficznych) 

–  czyli  go  przyspiesza –  ale także  podnosi  jakość pozyskiwanych 

danych  (np

.  lokalizacja  obiektów  w  systemie  współrzędnych  Gausa  Kruger  i  możliwość 

wykorzystania  GPS  do  tego  celu.  Osiągnęliśmy  zatem  podniesienie  jakości  pracy  i 

jednocześnie zoptymalizowaliśmy koszty realizacji badań. Dzięki ARCHEOLOGY do procesu 

włączono bowiem zaplecze biurowe Fundacji, zatrudniające wykwalifikowanych pracowników 

biurowych, jednak wykonujących pracę w sposób stacjonarny. Usprawniono natomiast pracę 

w  terenie  i  skrócono  czas,  jaki  dzieli  zakończenie  wykopalisk  od  realizacji  opracowania. 

Chcieliśmy podkreślić, że to nasz autorski pomysł i inni wykonawcy badań archeologicznych 

w  Polsce  nie  dysponują  tego  typu  narzędziem.  Takie  narzędzie  nie  jest  dostępne  w 

sprzedaży (w załącznikach wydruki zrzutów z ekranu z aplikacji). 

Obszar  badań  zostanie  odpowiednio  zabezpieczony,  zgodnie  z  wymogami  BHP. 

Badania  wykopaliskowe  zostaną  zakończone  sprawozdaniami  wykonanymi  przez 

kierowników  badań  –  teren  wykopalisk  zostanie  uporządkowany  zgodnie  z  wymogami 

Zamawiającego.  W  dalszej  kolejności  materiał  zgromadzony  w  trakcie  wykopalisk  zostanie 

opracowany przez kierowników badań lub zespoły archeologów – w zależności od specyfiki i 

bogactwa odkryć na danym stanowisku archeologicznym. W kalkulacji ujęto wynagrodzenie 

2  autorów  przez  okres  5  miesięcy.  Taki  okres  czasu  wystarczy  nam  z  powodzeniem  na 

opracowanie  wyników  badań,  proszę  wziąć  pod  uwagę,  że  zadeklarowany  w  ofercie  okres 

10  miesięcy,  obejmuje  także  okres,  w  którym  opracowania  muszą  uzyskać  niezbędne 

recenzje 

– właściwa prac nad ich merytorycznym kształtem musi zakończyć się najpóźniej 2 

miesiące  przed  upływem  terminu  ofertowego.  W  razie  konieczności  zatrudnienia 

dodatkowych  autorów  do  wykonania  opracowań  lub  wydłużenia  czasu  pracy  nad  nimi  – 

środki zarezerwowano w poz. 16 kosztorysu. Materiał zabytkowy – umyty i zakonserwowany 

– zostanie przekazany do placówki muzealnej, wraz z opracowaniem, które będzie podstawą 

rozliczenia i zamknięcia realizacji umowy. 

Wszyscy  pracownicy  na  etapie  wykopaliskowym  (kadra  archeologiczna  i  pracownicy 

fizyczni) zostaną zatrudnieni na umowę o pracę  – ich wynagrodzenie zostało skalkulowane 

zgodnie  z  obowiązującymi  przepisami  prawa.  Na  etapie  opracowań  przewiduje  się 

zatrud

nienie wszystkich pracowników na umowę o dzieło (recenzenci/konsultanci, redaktor, 

autorzy opracowań). 

Wyjaśniamy także, że wskazany w naszej ofercie konsultanci badań są jednocześnie 

recenzentami.  W  naszej  praktyce  standardowo  recenzenci  opracowań  biorą  udział  w 

konsultowaniu badań od początku ich przebiegu. Nieuwzględnienie w pozycjach kosztorysu 

odrębnej wyceny pracy konsultanta wynika z faktu, że koszt tej pracy zawiera się w koszcie 

wykonania  recenzji.  W  związku  z  tym  koszt  konsultanta  badań  został  skalkulowany  w 

kosztach  wykonania  recenzji.  Chcielibyśmy  podkreślić,  że  w  tego  rodzaju  badaniach 

archeologicznych,  konieczność  konsultowania  badań  w  terenie  pojawia  się  stosunkowo 

rzadko 

–  profesorowie  biorą  udział  głównie  w  konsultowaniu  wyników  wykopalisk  (w  tym 

przypadku  istotny  jest  także  nikły  walor  poznawczy  stanowisk  do  badań).  Stąd  ujęcie  ich 

ewentualnych  wizyt  w  terenie  w  ramach  wynagrodzenia  za  recenzję  ostatecznego 

opracowania  wyników  badań,  jest  działaniem  standardowym  i  powszechnie  spotykanym. 

Kos

zty  ich  transportu  zostały  ujęte  w  pkt.  11  tabeli.  W  razie  konieczności  wykonania 

dodatkowych  czynności,  jak  np.  opinii  dotyczącej  metodyki  badań,  ich  zakresu  i  sposobu 

postępowania z zabytkami, lub udział w procedurach odbiorowych – środki zabezpieczone w 

pkt. 11 i 16. 

Przytoczone wyżej czynności, niezbędne do zrealizowania zamówienia, zostały przez 

nas  skalkulowane  w  sposób  rzetelny  i  realistyczny.  Nasze  kalkulacje  wynikają  nie  tylko  z 

wieloletnich doświadczeń zespołu w zakresie realizacji badań dla GDDKiA w całej Polsce. W 

czerwcu minionego roku zakończyliśmy etap terenowy badań archeologicznych związanych 

z  budową  drogi  ekspresowej  S6  dla  GDDKiA  w  Gdańsku,  natomiast  w  chwili  obecnej 

realizujemy dla tego samego zamawiającego badania w ramach kolejnych umów, w związku 

z budowami: Drogi Ekspresowej S6 (trzy zadania) i Obwodnicy Metropolitalnej Trójmiasta (2 

zadania),  na  obszarze  przekraczającym  powierzchnię  20  ha  wykopalisk.  Nasze  kalkulacje 

wynikają  więc  nie  tylko  z  wieloletniej  praktyki,  ale  także  ze  znajomości  obecnych  realiów 

rynkowych. Dla GDDKiA w Gdańsku także składaliśmy wyjaśnienia ceny oferty w listopadzie 

minionego roku i zostały one zaakceptowane, zaś nasza współpraca przebiega wzorowo. 

Na  koniec  podkreślamy,  że  posiadamy  kilkunastoletnie  doświadczenie  w  zakresie 

badań archeologicznych. Specjalizujemy się w realizacji kontraktów dla Generalnej Dyrekcji 

Dróg Krajowych i Autostrad i mamy w swoim dorobku przeszło 100 ha wykopalisk w związku 

z  budowami  dróg  krajowych  i  autostrad.  Wszystkie  badania  zrealizowaliśmy  należycie  i 

możemy zapewnić, że tym razem ponownie przygotowaliśmy ofertę w zakresie kalkulacji w 

sposób rzetelny. 

Odnosząc  się  do  pkt.  II  Państwa  pisma  wyjaśniamy,  że  podstawą  zwolnienia  z 

podatku vat jest indywidualna interpretacja podat

kowa, wydana naszej Fundacji. Przesyłamy 

ją w załączniku. 

Do  wyjaśnień  z  dnia  9  lutego  2023  r.  wykonawca  Fundacja  Dziedzictwa 

Archeologicznego we Wrocławiu załączył:  

- kopi

ę faktury firmy na odhumusowanie koparką skarpówką, 

- kopi

ę faktury firmy P.P.U.S. POLKAR Sp. z o.o. – rekultywacja i zahumusowanie, 

- wydruki 

– zrzuty z ekranu aplikacji ARCHEOLOGY, 

- indywidualn

ą interpretację podatkową z dnia 11 kwietnia 2022 roku wydaną na swoją rzecz 

przez  Dyrektora  Krajowej  Informacji  Skarbowej, 

w  której  ww.  organ  uznał  za  prawidłowy 

wniosek  Fundacji  z  20  stycznia  2022  r.,  o  wydanie  interpretacji  indywidualnej,  a 

który 

dotyczy

ł  uznania  wykonywanych  przez  Fundację  usług  badań  archeologicznych  za  usługi 

kulturalne, zwolnione od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 33 lit. a ustawy o podatku od 

towarów  u  usług  oraz  zastosowania  ww.  zwolnienia  w  przypadku  uzyskiwania  przez  ww. 

Fundację systematycznych zysków z tej działalności. 

(por. ww. wyjaśnienia wraz z załącznikami, w aktach sprawy, na nośniku elektronicznym). 

Następnie  ustalono,  że  pismem  z  16  marca  2023  r.,  zamawiający  zawiadomił 

odwołującego  o  wyborze  oferty  wykonawcy  Fundacja  Dziedzictwa  Archeologicznego  jako 

najkorzystniejszej 

w zakresie części 2 jak i części 3 zamówienia.  

(por. ww. zawiadomienie, w aktach sprawy, na nośniku elektronicznym). 

Odwołanie nie zasługiwało na uwzględnienie. 

Izba  postanowiła  nie  dopuścić  do  udziału  w  postępowaniu  odwoławczym  w 

charakterze  uczestnika  postępowania  odwoławczego  wykonawcy  Fundacja  Dziedzictwa 

Archeologicznego 

we Wrocławiu.  Zgodnie  z  art.  525  ust.  1  ustawy  Pzp,  Wykonawca może 

zgłosić  przystąpienie  do  postępowania  odwoławczego  w  terminie  3  dni  od  dnia  otrzymania 

kopii  odwołania,  wskazując  stronę,  do  której  przystępuje,  i  interes  w  uzyskaniu 

rozstrzygnięcia na korzyść strony, do której przystępuje. Zgodnie zaś z art. 525 ust. 2 ustawy 

Pzp, 

zgłoszenie  przystąpienia  doręcza  się  Prezesowi  Izby,  a  jego  kopię  przesyła  się 

zamawiającemu oraz wykonawcy wnoszącemu odwołanie. 

Izba stwierdziła po pierwsze, że wykonawca Fundacja Dziedzictwa Archeologicznego 

we  Wrocławiu  nie  przesłał  odwołującemu  kopii  zgłoszenia  przystąpienia  na  adres  mailowy 

wskazany w treści odwołania. Izba stwierdziła ponadto, że wykonawca Fundacja Dziedzictwa 

Archeologicznego 

we  Wrocławiu  nie  przesłał  także  zamawiającemu  kopii  zgłoszenia 

przystąpienia przesłanego do Prezesa Izby. W zgłoszeniu przystąpienia przesłanym do Izby 

wykonawca 

złożył  oświadczenie,  że  „posiada  interes  prawny  w  uzyskaniu  zamówienia 

publicznego 

ponieważ jego oferta została wyłoniona jako najkorzystniejsza w postępowaniu 

przetargowym

”.  Tymczasem,  jak  wynikało  z  dokumentu  przesłanego  zamawiającemu 

otrzymał  on  jedynie  plik  z  oświadczeniem  „niniejszym  zgłaszam  przystąpienie  Fundacji 

Dziedzictwa  Archeologicznego  do 

postępowania  odwoławczego  w  związku  z  odwołaniem, 

które złożyło u Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej konsorcjum firm „APB Thor sp. z o.o. i 

ASINUS  I.  M.

”,  a  więc  nie  tylko  niezgodny  ze  zgłoszeniem  przesłanym  do  Izby,  ale  także 

niezawierający  obligatoryjnego  elementu  zgłoszenia,  jakim  jest  wskazanie  interesu  w 

uzyskaniu rozstrzygnięcia na korzyść strony, do której się przystępuje. Tymczasem zgodnie 

z  przepisem  art.  525  ust.  1  ustawy  Pzp, 

zgłoszenie  przystąpienia  doręcza  się  Prezesowi 

Izby,  a  j

ego  kopię  przesyła  się  zamawiającemu  oraz  wykonawcy  wnoszącemu  odwołanie. 

Wobec  powyższego  stwierdzono,  że  wykonawca  Fundacja  Dziedzictwa  Archeologicznego 

we Wrocławiu nie uzyskał statusu uczestnika postępowania odwoławczego. 

Chybiony okazał się zarzut naruszenia art. 226 ust. 1 pkt 10 Pzp poprzez niewłaściwe 

zaniechanie  zastosowania  tego  przepisu  polegające  na  nieuzasadnionym  stwierdzeniu,  że 

oferta złożona przez Fundację Dziedzictwa Archeologicznego we Wrocławiu w części nr 2 i 

nr 3 zamówienia objętego postępowaniem nie zawiera błędów w obliczeniu ceny. 

W  uchwale  Sądu  Najwyższego  z  dnia  20  października  2011  r.,  III  CZP  52/11 

stwierdzono,  że  błędem  w  obliczeniu  ceny  jest  przyjęcie  przez  wykonawcę  w  ofercie 

nieprawidłowej stawki podatku VAT. Przyjęcie w ofercie nieprawidłowej stawki podatku VAT 

jest  zatem  równoznaczne  z  błędem  w  obliczeniu  zawartej  w  ofercie  ceny,  polegającym  na 

wadliwym  doborze  przez  wykonawcę  elementu  mającego  niewątpliwie wpływ  na  obliczenie 

wysokości zaoferowanej ceny. Nieprawidłowa stawka podatku VAT to zaś taka stawka, która 

została przyjęta niezgodnie z obowiązującymi przepisami podatkowymi.  

W  analizowanej  sprawie  odwołujący  pomimo,  że  postawił  formalnie  w  odwołaniu 

zarzut  naruszenia  art.  226  ust.  1  pkt  10  ustawy  Pzp,  to  nie tylko  nie  udowodnił,  ale  nawet 

prawidłowo  nie  zarzucił,  że  Fundacja  Dziedzictwa  Archeologicznego  we  Wrocławiu 

zastosowała stawkę podatku „zwolniony”, niezgodnie z właściwymi przepisami podatkowymi. 

Co  istotne,  zamawiający  w  toku  postępowania  wezwał  Fundację  Dziedzictwa 

Archeologicznego we Wrocławiu w trybie art. 223 ust. 1 ustawy Pzp do złożenia wyjaśnień 

na  temat  przyczyn  zastosowania  stawki  podatku  od  towarów  i  usług  –  „zwolniony”.  Jak 

wynikało z wyjaśnień Fundacji Dziedzictwa Archeologicznego we Wrocławiu z dnia 9 lutego 

2023  r.  podstawą  zwolnienia  z  podatku  VAT  była  indywidualna  interpretacja  podatkowa, 

wydana Fundacji. Do wyjaśnień Fundacja załączyła interpretację indywidualną wydaną przez 

Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej nr UNP: 1625844 z dnia 11 kwietnia 2022 roku. 

Jak  wynikało  z  ww.  interpretacji,  organ  uznał  za  prawidłowe  stanowisko  Fundacji 

Dziedzictwa Archeologicznego we Wrocławiu przedstawione mu w jej wniosku co do uznania  

usług  badań  archeologicznych  wykonywanych  przez  tę  fundację  za  usługi  kulturalne, 

zwolnione od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 33 lit. a ustawy o podatku od towarów i 

usług  oraz  zastosowania  ww.  zwolnienia  w  przypadku  uzyskiwania  przez  Fundację 

systematycznych zysków z tej działalności. 

Odwołujący, choć postawił formalnie zarzut naruszenia art. 226 ust. 1 pkt 10 ustawy 

Pzp,  to  w  uzasadnieniu  zarzutu  szeroko  skupiał  się  na  kwestii  niezgodności  ww.  stawki  ze 

wzorem  formularza  ofertowego

.  Tymczasem  kwestia  zgodności  lub  niezgodności  stawki  z 

wzorem formularza ofertowego nie jest równoznaczna z postawieniem zarzutu niezgodności 

przyjętej  stawki  z  przepisami  prawa  podatkowego.  Wobec  powyższego  taka  argumentacja 

odwołującego nie mogła świadczyć o popełnieniu błędu w obliczeniu ceny w rozumieniu art. 

226 ust. 1 pkt 10 Pzp. 

W  zakresie  ewentualnej  niezgodności  zastosowanego  zwolnienia  z  przepisami 

prawnopodatkowymi  uzasadnienie  zarzutu  sprowadziło  się  do  jednego  zdania,  w  którym 

odwołujący  stwierdził,  że  jego  zdaniem  „zastosowanie  zwolnienia  w  oparciu  o  przedłożoną 

interpretację indywidualną również nie było możliwe”. W ocenie Izby tego jednego zdania nie 

można  było  uznać  za  prawidłowo  sformułowany  i  uzasadniony  zarzut  naruszenia  art.  226 

ust.  1 

pkt  10  Pzp.  Z  powyższego  jednego  zdania  nie  wynikało  bowiem,  dlaczego  według 

odwołującego  zastosowanie  przez  Fundację  Dziedzictwa  Archeologicznego  we  Wrocławiu 

zwolnienia, pomimo dysponowania przez nią załączoną interpretacją indywidualną, miałoby 

być  niezgodne  z  przepisami  prawa  podatkowego.  Odwołujący  miał  dostęp  do  interpretacji 

indywidualnej przedstawionej przez Fundację Dziedzictwa Archeologicznego we Wrocławiu, 

gdyż była załącznikiem do wyjaśnień ww. wykonawcy. Odwołujący mógł zatem wdać się w 

spór,  wyjaśnić  i  wykazać,  dlaczego  jego  zdaniem  stawka  ta  jest  niezgodna  z  przepisami 

prawa podatkowego, czego jednak nie uczynił.  

Wobec  powyższego,  zarzut  jako  kompletnie  nieuzasadniony,  nie  mógł  zostać 

uwzględniony.  

Chybiony okazał się zarzut naruszenia art. 223 ust. 2 pkt 3 Pzp, przez zaniechanie czynności 

poprawienia w ofercie Fundacji Dziedzictwa Archeologicznego we Wrocławiu stawki podatku 

VAT niezgodnej z dokumentami zamówienia.  

Jak  wskazano  w  uchwale  Sądu  Najwyższego z  dnia  20  października  2011  r.,  sygn. 

akt III CZP 52/11, 

Określenie w ofercie ceny brutto z uwzględnieniem nieprawidłowej stawki 

podatku  od  towarów  i  usług  stanowi  błąd  w  obliczeniu  ceny,  jeżeli  nie  ma  ustawowych 

prz

esłanek wystąpienia omyłki (art. 89 ust. 1 pkt 6 w związku z art. 87 ust. 2 pkt 3 ustawy z 

dnia 29 stycznia 2004 r. 

– Prawo zamówień publicznych, jedn. tekst: Dz.U. 2010 r. Nr 113, 

poz.  759  ze  zm.). 

Z  powyższego wynika,  że aby  zamawiający  był  uprawiony  i  zobligowany 

do poprawienia takiej omyłki w trybie art. 223 ust. 2 pkt 3 Pzp (odpowiedniku przepisu art. 87 

ust. 2 pkt 3 z ustawy Pzp2004) muszą być spełnione dwa warunki: 

po  pierwsze,  musi  nastąpić  przyjęcie  przez  wykonawcę  nieprawidłowej  stawki  podatku 

V

AT, a więc stawki niezgodnej z przepisami prawa podatkowego,  

po  drugie  zaś,  zachodzą  podstawy  do  poprawienia  tzw.  innej  omyłki  polegającej  na 

niezgodności oferty z dokumentami zamówienia, czyli przyjęta przez wykonawcę niezgodnie 

z  przepisami  prawa  poda

tkowego  stawka  podatku  VAT  jest  jednocześnie  niezgodna  z 

dokumentami  zamówienia,  w  których  zamawiający  wskazuje  stawkę  zgodną  z  tymi 

przepisami.  

W  analizowanej  sprawie,  jak  już  wskazano  wcześniej,  po  stronie  Fundacji 

Dziedzictwa  Archeologicznego  we  Wrocławiu  nie  doszło  do  popełnienia błędu  w  obliczeniu 

ceny przez zastosowanie niezgodnej z przepisami prawa podatkowego stawki podatku VAT 

„zwolniony”.  Odwołujący  nie  wykazał  bowiem,  a  nie  nawet  prawidłowo  nie  zarzucił,  aby 

zastosowana  przez  ww.  wykonawcę  stawka  podatku  VAT  „zwolniony”  była  niezgodna  z 

przepisami prawa.  

Wobec  powyższego  brak  było  podstaw  do  zastosowania  przez  zamawiającego 

przepisu art. 223 ust. 2 pkt 3 Pzp. Zarzut podlegał zatem oddaleniu.  

Chybiony okazał się zarzut naruszenia art. 226 ust. 1 pkt 8 Pzp w zw. z art. 224 ust. 5 

i 6 Pzp 

– część 2 postępowania. 

Odwołujący  podniósł  w  treści  odwołania,  jakoby  Fundacja  Dziedzictwa 

Archeologicznego  we  Wrocławiu  w  wycenie  oferty  miała  nie  uwzględnić  poniesienia  kosztu 

zatrudnienia  pracownika  techniczno 

–  dokumentacyjnego.  Zdaniem  Izby  odwołujący, 

podnosząc ww. zarzut, nadinterpretował treść pkt III.8 C OPZ. 

Odwołujący  wywiódł,  jakoby  z  ww.  zapisów  OPZ  jednoznacznie  wynikało,  że  rolą 

pracowników  techniczno-dokumentacyjnych  jest  wykonywanie  prac  w  terenie.  Jednakże 

dostrzeżenia  wymagało,  że  zamawiający  nie  posłużył  się  w  OPZ  takim  sformułowaniem. 

Zgodnie  bowiem 

z  treścią  punktu  III.8.C  OPZ,  do  zadań  ww.  osoby  należało  wykonywanie 

terenowej  dokumentacji  rysunkowej,  opisowej  i  fotograficznej.  Jak  wskazuje  się  w 

orzecznictwie Izby, wszelkie wątpliwości co do treści SWZ należy interpretować na korzyść 

wykonawcy.  Sko

ro  zatem  zamawiający  nie  zastrzegł,  że  pracownik  techniczno-

dokumentacyjny ma wykonywać prace  w  terenie,  jak  błędnie utrzymywał odwołujący,  a  ma 

jedynie  wykonywać  dokumentację  terenową,  to  dopuszczalne  było  takie  zinterpretowanie 

spornego  postanowienia,  ja

kie  zamawiający  przedstawił  w  odpowiedzi  na  odwołanie. 

Zamawiający  zwrócił  uwagę,  że  zgodnie  ze  słownikiem  Języka  Polskiego  PWN,  pod 

pojęciem  „terenowy”  rozumieć  należy  „pewien  obszar  ziemi”  lub  „obszar  objęty  sferą 

czyjegoś działania”. W takim zaś zestawieniu pod pojęciem „dokumentacji terenowej” należy 

rozumieć  „dokumentację  obejmującą  pewien  obszar  ziemi  (obszar  badań)”,  a  nie 

dokumentację wykonywaną wyłącznie w terenie. 

Kierując  się  powyższym  Izba  stwierdziła,  że  „wykonywanie  terenowej  dokumentacji” 

nie 

musi  być  tożsame  z  wykonywaniem  pracy  wyłącznie  w  terenie,  a  może  odnosić  się  do 

wykonywania,  także  poza  terenem,  dokumentacji  dotyczącej  pewnego  obszaru  ziemi 

(terenu). 

Z treści wyjaśnień Fundacji Dziedzictwa Archeologicznego we Wrocławiu wynikało, że 

wy

konawca ten przyjął taką organizację pracy, w której zespół terenowy wykonuje badania w 

terenie.  W  badaniach  tych  uczestniczą  także  pracownicy  fizyczni,  którzy  dokonują 

odhumusowania  oraz  eksploracji  warstwy.  Co  istotne,  czynności  w  tym  zakresie  zgodnie  z 

pkt  III.8.D  lit.  a-

c  opisu przedmiotu  zamówienia  należały  także  do  pracowników  fizycznych. 

Te osoby fizyczne działając pod kontrolą archeologa dokonują prac fizycznych związanych z 

eksploracją  stanowiska.  Zespół  ten  dokonuje  rejestracji  za  pomocą  urządzeń 

teleinformatycznych,  zbiera  dane  i  wprowadza  je  do  programu  Archeology.  Jest  to 

dokumentacja zdjęciowa z danymi geolokalizacyjnymi. Jak wynikało z pkt 6 tabeli znajdującej 

się  w  wyjaśnieniach  Fundacji  Dziedzictwa  Archeologicznego  we  Wrocławiu,  następnie 

pr

acownicy  biurowi  wykonują  dalszą  część  badań,  w  tym  również  na  stanowisku  do 

wykonywania  fotografii  zabytków,  dokonują  czynności  poligraficznych,  skanowania 

dokumentów.  Jak  wynikało  z  pkt  6  tabeli  wyjaśnień  przystępującego,  uzyskane  w  trakcie 

wykopalisk  ar

tefakty  są  dokumentowane  zatem  także  na  specjalistycznych  stanowiskach 

zaplecza.  Tworzona  jest  w  ten  sposób  przez  pracowników  biurowych  dokumentacja 

terenowa na etapie finalnym. 

Powyższe oznaczało,  że  Fundacja  Dziedzictwa Archeologicznego  we  Wrocławiu nie 

zrezygnowała z zatrudnienia pracowników  techniczno-dokumentacyjnych,  tylko nazwała ich 

pracownikami  biurowymi.  W  ocenie  Izby  istota  spornego 

wymogu  nie  leżała  w  nazwie 

pracowników, ale zakresie wykonywanych przez nich czynności. Niewątpliwie zaś Fundacja 

D

ziedzictwa Archeologicznego we Wrocławiu w cenie oferty skalkulowała koszt zatrudnienia 

osób,  które  będą  wykonywały  prace  określone  w  pkt  III.8.C  OPZ,  a  tylko  nie  nazwała  ww. 

osób pracownikami techniczno – dokumentacyjnymi. 

Chybiony  okazał  się  zarzut,  jakoby  Fundacja  zamierzała  zatrudniać  pracowników 

biurowych,  realizujących  w  ww.  aspekcie  wykonywanie  terenowej  dokumentacji  na 

podstawie  umowy  cywilnoprawnej,  a  nie  na  podstawie  umowy  o  pracę,  co  wynikało  z  §  7 

wzoru umowy. Rzeczywiście, w § 7 ust. 1 wzoru umowy zamawiający przewidział: 

Wykonawca  jest  zobowiązany  do  zatrudnienia  na  podstawie  umowy  o  pracę  w okresie 

realizacji przedmiotu Umowy osób wykonujących następujące czynności: 

odhumusowanie obszaru badań, 

eksploracja warstwy kulturowej i obiektów archeologicznych, 

usuwanie materiału ziemnego z wykopów powstałego w trakcie eksploracji, 

4)  wykonywanie terenowej dokumentacji rysunkowej, opisowej i fotograficznej. 

Z  powyższego  postanowienia  wynikało  wprost,  że  to  osoba,  która  będzie  wykonywała 

czynności  z  zakresu  wykonywania  terenowej  dokumentacji  rysunkowej,  opisowej  i 

fotograficznej ma być zatrudniona na podstawie umowy o pracę.  

Z  wyjaśnień  Fundacji  Dziedzictwa  Archeologicznego  we  Wrocławiu  wynikało,  że 

zastosowała  się  do  ww.  wymogu.  Wykonawca  przewidział,  że  na  obu  etapach  (prace  w 

terenie i prace w biurze), ww. czynności będą wykonywały osoby zatrudnione na podstawie 

umowy  o  pracę.  W  wyjaśnieniach  na  str.  6  Fundacja  Dziedzictwa  Archeologicznego  we 

Wrocławiu  wskazała,  że  Wszyscy  pracownicy  na  etapie  wykopaliskowym  (kadra 

archeologiczna  i  pracownicy  fizyczni)  zostaną  zatrudnieni  na  umowę  o  pracę  –  ich 

wynagrodzenie  zostało  skalkulowane  zgodnie  z  obowiązującymi  przepisami  prawa.  Jeśli 

natomias

t  chodzi  o  etap  biurowy,  to  jak  wynikało  z  pkt  6  tabeli,  wykonawca  określił  osoby 

wykonujące ww. czynności „pracownikami biurowymi”, co wskazywało na zatrudnienie ich na 

podstawie umowy o pracę, a nie na podstawie umowy cywilnoprawnej.  

Zdaniem  Izby,  od  op

racowywania  wyników  badań  z  wiersza  6  tabeli  należało  odróżnić 

czynności z wiersza 5 tabeli. W wierszu tym wymieniono czynności z zakresu pracy twórczej 

(naukowej) wykwalifikowanych autorów dokumentacji będące dziełem, z którym związane są 

prawa autorskie 

(w myśl ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych), a nie czynności 

techniczno  - 

dokumentacyjne  (czynności  odtwórcze),  wykonywane  przez  pracowników 

technicznych w biurze (techniczno 

– dokumentacyjnych). 

Odwołujący 

nadinterpretował 

zatem 

treść 

wyjaśnień 

Fundacji 

Dziedzictwa 

Archeologicznego  we  Wrocławiu  błędnie  utrzymując  w  pkt  28  odwołania,  jakoby  z 

pracownikami  biurowymi  miała  być  podpisana  umowa  o  dzieło.  Tymczasem  z  wyjaśnień 

wykonawcy wprost wynikało, że umowa o dzieło będzie podpisana, ale nie z pracownikami 

biurowymi z pkt 6 wiersza tabeli, jak nieprawidłowo utrzymywał odwołujący, lecz z osobami z 

wiersza 5 tabeli.  

Chybiony  okazał  się  zarzut  dotyczący  nieuwzględnienia  w  cenie  oferty  rozpoznania 

saperskiego i ewentualnych kosztów, które mogą powstać w wyniku takiego rozpoznania. 

Jak wynikało z pkt III. 4 OPZ zamawiający przewidział, że W przypadku natrafienia na 

niewypały  i  niewybuchy  Wykonawca  zobowiązany  jest  do  działania  zgodnie  z  Ustawą  o 

wykonywaniu  działalności  gospodarczej  w  zakresie  wytwarzania  i  obrotu  materiałami 

wybuchowymi,  bronią,  amunicją  oraz  wyrobami  i  technologią  o  przeznaczeniu  wojskowym 

lub  policyjnym,  Art.  130  [131]  oraz  do  wezwania  odpowiednich  służb  i zawiadomienia 

Zamawiającego. 

Koszty 

zabezpieczenia 

terenu 

oraz 

akcji 

usunięcia 

niewypałów/niewybuchów ponosi Wykonawca. 

Z powyższego postanowienia wynikało, że obowiązki wykonawcy przewidziane w tym 

punkcie  zaktualizują  się  w  przypadku  natrafienia  na  niewypały  i  niewybuchy.  Omawiany 

obowiązek wykonawcy może, a nie musi się zatem zaktualizować. W tej sytuacji właściwym 

działaniem  wykonawcy  powinno  być  wycenienie  nie  wykonywania  prac  saperskich,  ale 

ryzyka ich wystąpienia. Tego rodzaju koszt mógł być zatem ujęty w tych pozycjach kalkulacji, 

które  dotyczyły  rezerw  (ryzyk)  wykonawcy,  gdyż  do  tego  sprowadzało  się  wymaganie 

zamawiającego. Faktem jest, że w wyjaśnieniach ceny wykonawca nie wymienił wprost ww. 

ryzyka. Jednakże, w wierszu 16 tabeli znajdującej się w wyjaśnieniach Fundacji Dziedzictwa 

Archeologicznego  we  Wrocławiu  zamieściła  ona  pozycję  „inne  zobowiązania  cywilno  – 

prawne”. Można było zatem przyjąć, że w pozycji tej są zawarte wszelkie inne zobowiązania 

niż  enumeratywnie wymienione w  pozostałych  wierszach tabeli,  a  konieczne  do  wykonania 

umowy, w tym m.in. ryzyko wynikające z rozpoznania saperskiego. 

Odwołujący, w trakcie rozprawy dodatkowo wywiódł, że koszt przewidziany w tabeli w 

wierszu  16,  kształtujący  się  na  poziomie  12  tysięcy  złotych,  jest  niewystarczający,  wobec 

ujęcia  w  tym  wierszu  dalszych  ryzyk.  Uważał,  że  na  ryzyko  rozpoznania  saperskiego 

należało  przewidzieć  co  najmniej  kilka  tysięcy złotych.  Stanowisko  odwołującego  pozostało 

gołosłowne,  gdyż  na  tę  okoliczność  odwołujący  nie  przedstawił  żadnego  dowodu.  Ponadto 

przy ocenie ww. okoliczności wzięto pod uwagę, że Fundacja Dziedzictwa Archeologicznego 

we  Wrocławiu  niezależnie  od  pozycji  dotyczącej  ryzyk  z  wiersza  16  tabeli,  w  wierszu  17 

tabeli przewidziała także pozycję zysk w wysokości ponad 10.000 zł.  

Chybione okazały się zarzuty dotyczące wysokości kosztu zatrudnienia pracowników 

fizycznych  w  wysokości  4.205,00  zł.  Jak  wynikało  z  wysokości  ww.  kwoty,  stawki  te 

przewyższały  stawki  minimalnego  wynagrodzenia  za  pracę,  określone  na  podstawie 

odrębnych  przepisów.  Ponadto  stawki,  które  kwestionował  odwołujący  dotyczyły 

praco

wników  fizycznych,  a  więc  osób  o  relatywnie  niższych  kwalifikacjach.  W  tej  sytuacji, 

pomimo  faktycznego  niezłożenia  dowodów  w  tym  zakresie  przez  Fundację  Dziedzictwa 

Archeologicznego  we  Wrocławiu,  zamawiający  nie  mógł  uznać,  że  koszty,  które  przyjął 

wykona

wca, są niezgodne z przepisami prawa pracy i ubezpieczeń społecznych i powziąć w 

tym zakresie wątpliwości.  

Zarzut naruszenia art. art. 224 ust. 1 Pzp w zw. z art. 226 ust. 1 pkt 8 i art. 224 ust. 6 Pzp 

poprzez  niewłaściwe  zastosowanie  tych  przepisów  polegające  na  zaniechaniu  wezwania 

Fundacji Dziedzictwa Archeologicznego we Wrocławiu do złożenia dodatkowych wyjaśnień w 

zakresie  ceny  oferty  przed  wyborem  jego  oferty  jako  najkorzystniejszej  w  części  2 

postępowania,  mimo  że  Zamawiający  powinien  powziąć  wątpliwości  co  do  rynkowego 

charakteru  ceny  oraz  możliwości  prawidłowego  zrealizowania  przedmiotu  zamówienia  za 

cenę zaoferowaną przez wykonawcę w części nr 2 postępowania, okazał się chybiony.  

Jak wskazano wcześniej, brak było podstaw aby zamawiający po lekturze pierwszych 

wyjaśnień  Fundacji  Dziedzictwa  Archeologicznego  we  Wrocławiu  musiał  powziąć  jakieś 

wątpliwości  wymagające  dodatkowego  wyjaśnienia.  Wobec  powyższego  nie  było 

konieczności do nakazywania zamawiającemu kierowania do Fundacji kolejnego wezwania. 

Chybiony okazał się zarzut naruszenia art. 226 ust. 1 pkt 5 Pzp.  

Jak  wskazano  wcześniej,  Fundacja  Dziedzictwa  Archeologicznego  we  Wrocławiu 

przewidziała  zatrudnienie  osób,  które  miały  wykonywać  czynności  opisane  w  pkt  III.  8.C 

OPZ,  jako  zadania  pracownika  techniczno-

dokumentacyjnego.  Nie  można  było  się  zatem 

zgodzić ze stanowiskiem odwołującego, jakoby wykonawca nie przewidział zatrudnienia ww. 

os

ób w trakcie realizacji zamówienia, a tylko w wyjaśnieniach nazwał te osoby inaczej. 

 
Chybiony okazał się zarzut naruszenia art. 223 ust. 3 Pzp przez nieuzasadnione zaniechanie 

wezwania Fundacji Dziedzictwa Archeologicznego we Wrocławiu do wyjaśnień dotyczących 

treści  oferty  wykonawcy  złożonej  w  części  nr  3,  pomimo  iż  w  świetle  złożonych  przez 

wykonawcę wyjaśnień rażąco niskiej ceny istnieją wątpliwości czy wykonawca przewidział do 

realizacji  zamówienia  w  części  nr  3  osoby  pełniące  funkcję  pracownika  techniczno  – 

dokumentacyjnego co było wymagane w świetle treści pkt III.8.C OPZ. 

Odwołujący w uzasadnieniu ww. zarzutu podniósł, że z uwagi na artykułowane przez 

niego  wątpliwości  odnośnie  zatrudnienia  pracowników  techniczno-dokumentacyjnych  w 

zakresie części 2 zamówienia, należałoby wezwać Fundację Dziedzictwa Archeologicznego 

we Wrocławiu do złożenia wyjaśnień w tym zakresie również w części 3. 

Skoro 

zatem Izba stwierdziła, że wątpliwości odwołującego co do zatrudniania przez 

Fundację  Dziedzictwa  Archeologicznego  we  Wrocławiu  pracowników  techniczno  – 

dokumentacyjnych 

w  zakresie  części  2,  nie  potwierdziły  się,  to  brak  było  podstaw  do 

nakazywania 

zamawi

ającemu 

kierowania 

wezwania 

do 

Fundacji 

Dziedzictwa 

Archeologicznego we Wrocławiu do złożenia wyjaśnień w zakresie części 3.  

Wobec uznania za niezasadne wszystkich zarzutów, chybiony okazał się także zarzut 

naruszenia art. 239 ust. 1 Pzp. 

Stosownie do art. 553 ustawy Pzp 

o oddaleniu odwołania lub jego uwzględnieniu Izba 

orzeka w wyroku. W pozostałych przypadkach Izba wydaje postanowienie. Orzeczenie Izby, 

o  którym  mowa  w  pkt  1  sentencji,  miało  charakter  merytoryczny,  gdyż  odnosiło  się  do 

oddalenia 

odwołania.  Z  kolei  orzeczenie  Izby  zawarte  w  pkt  2  sentencji  miało  charakter 

formalny,  gdyż  dotyczyło  kosztów  postępowania,  a  zatem  było  postanowieniem.  O  tym,  że 

orzeczenie  o  kosztach  zawarte  w  wyroku  Izby  jest  postanowieniem  przesądził  Sąd 

Najwyższy w uchwale z 8 grudnia 2005 r. III CZP 109/05 (OSN 2006/11/182). Z powołanego 

przepisu  art.  553  ust.  1  ustawy  Pzp 

wynika  zakaz  wydawania  przez  Izbę  orzeczenia  o 

charakterze merytorycznym w innej formie aniżeli wyrok. Z uwagi zatem na zbieg w jednym 

orzeczeniu  rozstrzygnięć  o  charakterze  merytorycznym  (pkt  1  sentencji)  i  formalnym  (pkt  2 

sentencji), całe orzeczenie musiało przybrać postać wyroku.  

Zgodnie  z  przepisem  art.  554  ust.  1  pkt  1  ustawy 

Pzp,  Krajowa  Izba  Odwoławcza 

uwzględnia odwołanie w całości lub w części, jeżeli stwierdzi naruszenie przepisów ustawy, 

które  miało  wpływ  lub  może  mieć  istotny  wpływ  na  wynik  postępowania  o  udzielenie 

zamówienia,  konkursu  lub  systemu  kwalifikowania  wykonawców.  W  analizowanej  sprawie 

nie  stwierdzono  żadnych  naruszeń  ustawy  Pzp,  co  musiało  skutkować  oddaleniem 

odwołania. 

Wobec  powyższego,  na  podstawie  art.  553  ustawy  Pzp,  orzeczono  jak  w  pkt  1 

sentencji. 

Zgodnie  z  art.  557  ustawy  Pzp, 

w  wyroku  oraz  w  postanowieniu  kończącym 

postępowanie odwoławcze Izba rozstrzyga o kosztach postępowania odwoławczego. Z kolei 

w świetle art. 575 ustawy Pzp, strony oraz uczestnik postępowania odwoławczego wnoszący 

sprzeciw ponoszą koszty postępowania odwoławczego stosownie do jego wyniku. 

Jak  wskazuje  się  w  piśmiennictwie,  reguła  ponoszenia  przez  strony  kosztów 

postępowania odwoławczego stosownie do wyników postępowania odwoławczego oznacza, 

że  „obowiązuje  w  nim,  analogicznie  do  procesu  cywilnego,  zasada  odpowiedzialności  za 

wynik  procesu,  według  której  koszty  postępowania  obciążają  ostatecznie  stronę 

„przegrywającą” sprawę (por. art. 98 § 1 k.p.c.)” Jarosław Jerzykowski, Komentarz do art.192 

ustawy - P

rawo zamówień publicznych, w: Dzierżanowski W., Jerzykowski J., Stachowiak M. 

Prawo zamówień publicznych. Komentarz, LEX, 2014, wydanie VI.  

W  analizowanej  sprawie  Izba 

oddaliła  odwołanie  w  całości.  Odpowiedzialność  za 

wynik postępowania ponosił zatem odwołujący. Na koszty postępowania składał się wpis od 

odwołania  uiszczony  przez  odwołującego  w  kwocie  15.000  zł  oraz  wynagrodzenie 

pełnomocnika zamawiającego w kwocie 3.600 zł. 

Biorąc  powyższe  pod  uwagę,  o  kosztach  postępowania  odwoławczego  orzeczono 

stosownie do wyniku postępowania - na podstawie art. 557 oraz art. 575 ustawy Pzp oraz w 

oparciu  o  przepisy 

§  8  ust.  2  pkt  1  w  zw.  z  §  5  pkt  2  pkt  b  rozporządzenia  Prezesa  Rady 

Ministrów  z  dnia  30  grudnia  2020  r.  w  sprawie  szczegółowych  rodzajów  kosztów 

postępowania odwoławczego, ich rozliczania oraz wysokości i sposobu pobierania wpisu od 

odwołania (Dz. U. z 2020 r. poz. 2437). 

Przewodniczący:      ………………….…