KIO 143/24 WYROK Warszawa, dnia 5 lutego 2024 r.

Sygn. akt: KIO 143/24 

WYROK 

Warszawa, dnia 5 lutego 2024 r. 

Krajowa Izba Odwoławcza  -   w składzie: 

Przewodniczący: 

Andrzej Niwicki 

Aneta Mlącka 

Izabela Niedziałek-Bujak  

Protokolant:   

Mikołaj Kraska 

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 1 lutego 2024 r. w Warszawie odwołania wniesionego 

do  Prezesa  Krajowej  Izby  Odwoławczej  w  dniu  15  stycznia  2024  r.  przez  Odwołującego  – 

wykonawcę  Enter  Air  sp.  z  o.o.  z  siedzibą  w  Warszawie  w  postępowaniu  prowadzonym 

przez  Zamawiającego  –  1  Baza  Lotnictwa  Transportowego  z  siedibą  w  Warszawie           

przy  udziale  uczestnika  po  stronie  Zamawiającego  –  wykonawcy  Parasnake  A.  S.  z 

siedzibą w Kielcach  

orzeka: 

Oddala odwołanie. 

Kosztami  postępowania  odwoławczego  obciąża  Odwołującego  Enter  Air  sp.  z  o.o.  z 

siedzibą w Warszawie i  zalicza w  poczet  kosztów  postępowania odwoławczego kwotę 

15.000  zł  00  gr.  (słownie:  piętnaście  tysięcy  złotych,  zero  groszy)  uiszczoną  przez 

Odwołującego tytułem wpisu od odwołania.  

Na  orzeczenie  - 

w  terminie  14  dni  od  dnia  jego  doręczenia  -  przysługuje  skarga  za 

pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Warszawie – 

Sądu Zamówień Publicznych. 

Przewodniczący: 

……………………………… 

………………………………. 

………………………………. 

Sygn. akt: KIO 143/24 

Uzasadnienie 

Zamawiający: 1 Baza Lotnictwa Transportowego ul. Żwirki i Wigury IC, 00-909 Warszawa 60 

prowadzi 

postępowanie  o  udzielenie  zamówienia  publicznego  pn.  "Szkolenie  teoretyczne  i 

symulatorowe  personelu  latającego  samolotu  B737-800NG/BBJ2-27K  w  latach:  2024  — 

2026", nr sprawy: 30/2023 Numer w Dzienniku Urzędowym UE:2023/S 193-603136 

Odwołujący:  Enter Air Sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie wniósł odwołanie od: 

1  )  czynności  wyboru  jako  najkorzystniejszej  oferty  złożonej  przez  PARASNAKE  A.  S.  z 

siedzibą w Kielcach (PARASNAKE) pomimo tego, że oferta tego wykonawcy powinna zostać 

odrzucona  na  podstawie  art.  226  ust.  1  pkt  3  i 

5)  ustawy  Pzp,  a  to  oferta  Odwołującego 

powinna zostać wybrana jako oferta najkorzystniejsza; 

zaniechania czynności odrzucenia oferty PARASNAKE na podstawie art. 226 ust. 1 pkt 3 

Pzp pomimo tego, że oferta jest niezgodna z ustawą, tj. przepisem art. 462 ust. 1 Pzp; 

zaniechania  czynności  odrzucenia  oferty  PARASNAKE  na  podstawie  art.  226  ust.  1 

pkt  5  ustawy  Pzp  pomimo  tego,  że  oferta  jest  niezgodna  z  warunkami  zamówienia,  tj. 

Rozdziałem IX ust. 1 Specyfikacji Warunków Zamówienia (swz); 

zaniechania  czynności  odrzucenia  oferty  PARASNAKE  na  podstawie  art.  226  ust.  1 

pkt  5)  ustawy  Pzp  pomimo  tego,  że  oferta  wykonawcy  jest  niezgodna  z  warunkami 

zamówienia,  tj.  pkt  III  ust.  4  i  5  Załącznika  nr  1  do  SWZ  —  Opis  przedmiotu  zamówienia 

(dalej: "OPZ"). 

Zamawiającemu zarzuca naruszenie: 

1  )  art.  226  ust.  1  pkt  3)  PZP  przez  zaniechanie  odrzucenia  oferty  PARASNAKE  z 

Postępowania pomimo tego, że oferta tego wykonawcy jest niezgodna z art. 462 ust. 1 Pzp; 

art. 226 ust. 1 pkt 5) Pzp przez zaniechanie odrzucenia oferty PARASNAKE pomimo 

tego, że oferta  jest niezgodna z warunkami zamówienia, tj. Rozdziałem IX ust. 1 SWZ; 

art. 226 ust. 1 pkt 5) Pzp przez zaniechanie odrzucenia PARASNAKE pomimo tego, 

że oferta tego wykonawcy jest niezgodna z warunkami zamówienia, tj. pkt III ust. 4 i 5 OPZ. 

W związku z powyższym wnosi o uwzględnienie odwołania oraz nakazanie Zamawiającemu: 

unieważnienie czynności wyboru oferty PARASNAKE jako oferty najkorzystniejszej; 

dokonanie ponownego badania i oceny ofert; 

odrzucenie oferty PARASAKE na podstawie art. 226 ust. 1 pkt 3) i 5) ustawy Pzp; 

uznania oferty Odwołującego za najkorzystniejszą. 

Uwzględnienie odwołania spowoduje, że oferta Odwołującego zostanie uznana za najwyżej 

ocenioną, a Odwołujący będzie miał szanse na uzyskanie zamówienia. 

PARASNAKE  opisał,  w  jaki  sposób  zamierza  wykonać  zamówienie  oraz  w  jaki  sposób 

planuje  partycypować  w  wykonaniu  usługi  szkolenia  pilotów.  Sposób  ten  jest  niezgodny  z 

warunkami  zamówienia  oraz  materializuje  przesłankę  odrzucenia  oferty.  Uprzednio  usługa 

została powierzona PARASNAKE po postępowaniu prowadzonym w trybie ustawy Pzp. 

Zgodnie  z  załącznikiem  nr  1  do  SWZ  —  Opis  przedmiotu  zamówienia  (OPZ)  przedmiotem 

zamówienia  jest:  „Pilot  Recurrenť  l  -  szkolenie  teoretyczne  oraz  symulatorowe  personelu 

latającego  samolotu  B737-800NG/BBJ2-27K  dla  9  załóg  tj.  18  pilotów.  Szkolenie 

symulatorowe ma obejmować procedury LVO i CAT IIIA zgodne z EASA. 

„International Procedures - Initia/'2 - szkolenie teoretyczne dla 9 załóg, tj. 18 pilotów. 

W  pkt  III  ust.  4  i  ust.  5  OZP  Zamawiający  określił  wymagania:  "Wykonawca  przeprowadzi 

szkolenie  na  certyfikowanym  (zgodnie 

z  wymaganiami  EASA)  urządzeniu  treningowym  — 

symulatorze  typu  FFS.  Przez  certyfikowane  urządzenie  treningowe  zamawiający  rozumie 

ośrodek szkoleniowy w którym odbywać się będzie szkolenie." 

Z  zakresu  przedmiotu  zamówienia  zostały  wyłączone  wszystkie  działania  towarzyszące 

szkoleniu takie jak transport, zakwaterowanie czy "żywienie pilotów (vide pkt III ust. 12 OPZ). 

Zamawiający  wyłączył  również  z  zakresu  obowiązku  wykonawcy  dokonanie  po 

przeprowadzonym szkoleniu wpisu do licencji pilota. 

W  Rozdziale  X  ust.  2  pkt  4  SWZ  wskazano 

warunki  zdolności  technicznej  lub  zawodowej: 

Zamawiający  wymaga,  aby  Wykonawca  wykazał,  że  dysponuje  co  najmniej  jednym 

certyfikowanym  symulatorem  FFS  B737-

800  (urządzeniem  treningowym)  zgodnym  z 

wymaganiami EASA.” 

W  Rozdziale  IX  ust.  1  SWZ:  "Wykonawca  może  powierzyć  wykonanie  części  zamówienia 

podwykonawcy (podwykonawcom)." 

O

ferty złożyło (2) dwóch wykonawców: (i) Odwołujący oraz (ii) PARASNAKE. 

PARASNAKE  zadeklarował  w  ofercie  udział  Global  Training  Aviation  S.L.  z  siedzibą  w 

Madrycie  (Podwykonawca  lub  GTA)  w  wykonaniu  zamówienia  w  zakresie  "szkolenia 

teoretycznego oraz symulatorowego personelu latającego samolotu B737800NG/BBJ2-27K”. 

Jego ud

ział w wartości zamówienia został określony na poziomie 60%. 

Jednocześnie  dołączono  zobowiązanie  do  udostępnienia  zasobów  —  GTA  w  postaci 

certyfikowanego 

symulatora.  Wskazano,  że  przedmiotem  udostępnienia  w  ramach 

zamówienia będzie:Centrum szkoleniowe sześciu (6) pełnych symulatorów lotu (poziom D) 

Pełny  symulator  lotu  Boeing  737-800,  Ponad  50  pracowników  i  50  wykwalifikowanych 

instruktorów B737, Centrum szkoleniowe zatwierdzone przez EASA. 

Z zobowiązania wynika, że GTA zrealizuje program "Szkolenie pilota 8737” teoretycznego i 

symulatorowego  oraz  będzie  brać  udział  w  świadczeniu  usługi  w  całym  okresie 

obowiązywania umowy z Zamawiającym. 

Od  czynności  wyboru  oferty  Parasnake  odwołujący  wniósł  15  grudnia  2023  odwołanie  z 

uwagi  na  powierzenie  podwykonawcy  wykonanie  całości  zamówienia.  Z  dokumentów 

wynika

ło,  że  GTA  samodzielnie  wykona  całą  usługę  szkoleniową,  co  jest  niezgodne  z  art. 

462 ust. 1 ustawy Pzp oraz Rozdziałem IX ust. 1 SWZ. ( w aktach KIO 3764/23) 

Zamawiający  unieważnił  czynność  wyboru  oferty  najkorzystniejszej  oraz  przystąpił  do 

ponownego  badania  i  oceny  oferty  PARASNAKE.  Zamawiający  poinformował,  że  stoi  na 

stanowisku, że takie czynności jak koordynacja i organizowanie pobytu w ośrodku szkolenia, 

kwestie  księgowe  czy  odpowiedzialność  za  ewentualne  uchybienia  stanowią  neutralne 

elementy realizacji umowy zawartej przez strony i świadczą o udziale wykonawcy w realizacji 

zamówienia. Zamawiający przedstawił stanowisko, że ustawa Pzp nie zabrania powierzania 

podwykonawcom całości zamówienia.(odpowiedź z 21 grudnia 2023 r. — KIO 3764/23) 

PARASNAKE 28 grudnia 2023 r. przekazał stronom postępowania odwoławczego pismo, w 

którym  opisał  w  jaki  sposób  planuje  zrealizować  zamówienie  oraz  jaki  będzie  faktyczny 

udział PARASNAKE w świadczeniu usługi szkoleniowej. 

Zamawiający 4 stycznia 2024 r. poinformował o ponownym wyborze oferty PARASNAKE. 

Odwołujący  podtrzymuje  swoje  stanowisko  że  oferta  jest  niezgodna  z  warunkami 

zamówienia oraz ustawą Pzp, powinna zostać odrzucona na podstawie art. 226 ust. 1 pkt 3 

oraz 5 pzp

, jako że PARASNAKE zamierza zlecić GTA wykonanie całej usługi szkoleniowej, 

co jest niezgodne z art. 462 ust. 1, jak i Rozdziałem IX ust. 1 SWZ. 

Wykonanie zamówienia w sposób,  jaki został określony przez PARASNAKE jest niezgodny 

z  wymaganiami  EASA,  a  to  powoduje 

niezgodność  oferty  OPZ  oraz  stanowi  podstawę  do 

odrzucenia oferty tego wykonawcy na podstawie art. 226 ust. 1 pkt 5) ustawy Pzp. 

Odwołujący  jest  podmiotem  wyspecjalizowanym  w  świadczeniu  usługi  szkolenia  pilotów, 

posiada zezwolenie Urzędu Lotnictwa Cywilnego oraz dysponuje zatwierdzonym ośrodkiem 

szkoleniowym 

(ATO).  W  interesie  Zamawiającego  winno  być  powierzenie  wykonania  usługi 

szkoleniowej podmiotowi, który daje gwarancję jej należytego wykonania..  

P

rzedmiotem  zamówienia  nie  jest  "zwykłe”  szkolenie,  ale  szkolenie  pilotów  samolotów. 

Działalność  szkoleniowa  w  tym  zakresie  jest  działalnością  regulowaną,  wymagającą 

posiadania zezwolenia, a szkolenie odbywa się według ściśle określonych zasad opisanych 

w  przepisach  prawa  międzynarodowego.  PARASNAKE  składając  ofertę  w  ogóle  nie 

uwzględnił  tych  okoliczności  pomimo  tego,  że  Zamawiający  w  pkt  III  ust.  4  i  ust.  5  OPZ 

wprost określił taki obowiązek.  

P

owierzenie GTA całości zamówienia jest przesłanką odrzucenia PARASNAKE na podstawie 

art. 226 ust. 1 pkt 3) i pkt 5) ustawy Pzp 

Zgodnie  z  art.  226  ust.  1  pkt  3  i  pkt  5  ustawy  PZP  zamawiający  odrzuca  ofertę,  jeżeli  jest 

niezgodna z przepisami ustawy oraz, gdy jej treść jest niezgodna z warunkami zamówienia 

A

rt. 462 ust. 1 Pzp stanowi, że: "Wykonawca może powierzyć wykonanie części zamówienia 

podwykonawcy. Analogiczne regulacje 

są w R IX ust. 1 SWZ: "Wykonawca może powierzyć 

wykonanie części zamówienia podwykonawcy (podwykonawcom).  

Wskazano orzecznictwo KIO 1492/23, KIO 539/23, wyrok SO w Warszawie z 5 maja 2021 r., 

XXIII Zs 11/21 i inne. 

Odwołujący  wskazuje  na  art.  7  pkt  27  ustawy  Pzp,  gdzie  zdefiniowano  umowę  o 

podwykonawstwo. 

J

ednym z atrybutów umowy o podwykonawstwo jest wykonanie jedynie części zamówienia.  

U

zasadnienie  nowelizacji  ustawy  Pzp  z  2004  r.  wprowadzające  w  2013  r.  do  porządku 

prawnego przepis art. 36a, który jako pierwszy uregulował kwestię zlecenia podwykonawcy 

części  zamówienia  brzmiało:  (...)  Proponuje  się  utrzymać  zasadę,  zgodnie  z  którą 

wykonawca  posiada  swobodę  w  powierzeniu  podwykonawcom  wykonania  części 

zamówienia”.  (obecnie  art.  462  ust.  1).  Nie  wskazano  możliwości  powierzenia 

podwykonawcy całości zamówienia. 

UZP  w  odpowiedzi  na  pytanie  do  ustawy  Pzp 

z  2020  r.  na  stronie  Urzędu  potwierdził:                 

"W świetle art. 462 ust. 1 nowej ustawy Pzp wykonawca może powierzyć wykonanie części: 

https://www.seim.gov.pl/Seim7.nsf/druk.xsp?nr=1179

Z  zobowiązania  do  udostępnienia  zasobów  przez  GTA  wynika,  że  PARASNAKE  zamierza 

powierzyć wykonanie całego zamówienia GTA. Dokonując zestawienia informacji zawartych 

w dokumentach dostrzega się, że zakres udziału GTA w realizacji zamówienia wyczerpuje w 

całości zakres prac i czynności, przewidzianych do wykonania w ramach zamówienia. 

P

ARASNAKE  zadeklarował  60%  udział  GTA  w  wykonaniu  zamówienia.  W  rzeczywistości 

udział będzie wynosił 100%, ponieważ GTA udostępni certyfikowany (zatwierdzony) ośrodek 

szkoleniowy,  certyfikowany  symulator  oraz  instruktorów,  co  stanowi  istotę  obowiązków 

wynikających  z  opisu  przedmiotu  zamówienia,  a  po  stronie  PARASNAKE  będzie  wyłącznie 

zakres rozliczania wynagrodzenia oraz jego koordynacja. 

GTA wy

kona całe zamówienie, a rola PARASNAKE będzie ograniczać się zapewne jedynie 

do  pośrednictwa  na  linii  GTA  —  Zamawiający  oraz  dokonywania  rozliczeń  pomiędzy 

stronami.  Czynności  koordynacyjne,  nawet  jeśli  będą  związane  z  wykonywaniem 

zamówienia nie wchodzą w zakres przedmiotu zamówienia. 

Przedstawiono zestawienie prac 

wymaganych wzorem umowy, z którego wynika że to GTA, 

z  nie  PARASNAKE  je  wykona. 

Rozporządzenie  EASA  określa  szczegółowe  wymagania 

dotyczące  np.  obowiązku  otrzymania  zatwierdzenia  dla  danego  ośrodka  szkoleniowego, 

wydawania  certyfikatów  na  urządzenia  symulatorowe,  wymagań  dotyczących  kompetencji 

instruktorów  czy  też  zasad  wydawania  certyfikatów  I  zaświadczeń  uczestnikom  szkolenia. 

Dany ośrodek szkoleniowy, aby prowadzić działalność szkoleniową zgodną z wymaganiami 

EASA musi uzyskać właściwe pozwolenie (zatwierdzenie) do prowadzenia działalności w tym 

zakresie.  PARASNAKE  takiego  zatwierdzenia  dla  ośrodka  szkoleniowego  nie  posiada. 

Zatem przeprowadzenie szkolenia teoretycznego będzie musiało zostać podzlecone GTA. 

W  konsekwencji  jedyna  rola  PARASNAKE  sprowadza 

się  do  funkcji  pośrednika. 

PARASNAKE  nie  ma  możliwości  wykonać  go  w  inny  sposób  niż  poprzez  podzlecenie 

przeprowadzenia  w  całości  szkoleń  innemu  podmiotowi.  Oferta  zakładająca  taki  model 

współpracy z Zamawiającym jest sprzeczna z ustawą PZP oraz warunkami Postępowania. 

Jak  wynika  z  dostępnej  korespondencji  na  gruncie  poprzednio  realizowanej  umowy  na 

szkolenie  teoretyczne  i  symulatorowe  pilotów  (ten  sam  zakres  zamówienia)  PARASNAKE 

również  polegał  na  zasobach  GTA  w  zakresie  doświadczenia  oraz  sprzętu,  a  następnie 

zaangażował  GTA  do  realizacji  usługi  szkoleniowej.  GTA  w  całości  przeprowadził 

samodzielnie  szkolenie,  wydał  certyfikaty  /  zaświadczenia,  kontaktował  się  z  Urzędem 

Lotnictwa Cywilnego, informował o dostępnych terminach szkoleń etc. PARASNAKE jedynie 

przekazywał  mailowo  informacje  na  linii  GTA  —  PARASNAKE.  Tego  rodzaju  czynności  nie 

wchodzą  w  zakres  przedmiotu  zamówienia,  ale  realizowane  są  w  ramach  działalności 

operacyjnej spółki (podobnie jak wystawianie faktur). Z korespondencji wynikało, że to GTA 

przeprowadziło szkolenie i "dało imienne zaświadczenia o jego przeprowadzeniu.  

O tym, że PARASNAKE nie będzie brał  żadnego udziału w realizacji zamówienia świadczy 

bezpośrednio pismo procesowe z dnia 28 grudnia 2023 r., które zostało przesłane w ramach 

postępowania  3764/23.  PARASNAKE  wskazuje,  że  jego  udział  będzie  polegał  na 

tłumaczeniu  (ust.  5    i  ust.  28  pkt  1)  pisma.  Odwołujący  pragnie  wskazać,  że  standardem 

międzynarodowym jest prowadzenie szkolenia w języku angielskim, tak również w umowie. 

PARASNAKE  określa  swój  udział  w  realizacji  zamówienia  jako  kontakt  ze  szkolonymi 

pilotami.  Z  pisma  procesowego  nie  sposób  wywieść  na  czym  kontakt  miałby  polegać,  i  w 

jakim  zakresie  obejmuje  on  przedmiot  zamówienia.  Z  OPZ  wynika,  że  za  transport, 

wyżywienie  i  nocleg  odpowiada  Zamawiający.  Z  korespondencji  poprzednio  realizowanego 

zamówienia wynika, że PARASNAKE nie skontaktował się z żadnym z pilotów bezpośrednio 

(vide  korespondencja  dołączona  do  odwołania).  Nawet  w  przypadku  np.  przekazania 

certyfikatów  i  zaświadczeń  PARASNAKE  kontaktował  się,  ale  z  Zamawiający  i  to 

Zamawiający  przekazywał  dokumenty  dalej  do  uczestników  szkolenia.  Twierdzenia 

PARASNAKE są zatem niewiarygodne.  

W ust. 28 pkt 3) pisma PARASNAKE określa swój udział w realizacji zamówienia jako pomoc 

w  organizacji  noclegu  (preferencyjna  stawka).  Zamawiający  w  OPZ  wyłączył  organizację 

noclegu z opz

: "Zakwaterowanie, wyżywienie oraz transport do ośrodka szkolenia zapewnia 

Zamawiający."  Planowany  zakres  udziału  PARASNAKE  w  realizacji  zamówienia  wykracza 

poza  zakres  wymagań  Zamawiającego.  Nawet  jeśli  PARASNAKE  będzie  pomagał  w 

organizacji  noclegu  to  będzie  to  robił  w  ramach  swojej  dobrej  woli  oraz  podtrzymania 

kontaktów  z  Zamawiającym  —  nie  będzie  to  jednakże  wchodziło  w  zakres  czynności 

związanych z przeprowadzaną w ramach umowy usługą szkoleniową. 

W  ust.  28  pkt  4)  pisma  PARASNAKE  określa  swój  udział  w  realizacji  zamówienia  jako 

fakturowanie  oraz  przygotowanie  protokołów  oraz  certyfikatów.  Fakturowanie  oraz 

przygotowywanie protokołów nie zostało ujęte w opisie przedmiotu zamówienia. Działania te 

mają  walor  organizacyjno  —  finansowy  i  wiążą  się  z  bieżącą  i  operacyjną  działalnością 

każdej firmy. Przyjęcie, że czynności te wchodzą w zakres przedmiotu zamówienia czyniłyby 

przepis  art.  462  ust.  1  ustawy  Pzp  przepisem  martwym, 

gdyż  na  kanwie  każdej  umowy 

dokonuje się czynności odbiorowych i rozliczeniowych, a zatem w tym zakresie wykonawca 

zawsze bierze udział. Z kolei certyfikaty są wystawiane przez ośrodek szkoleniowy czyli GTA 

— co wynika wprost z korespondencji prowadzonej pomiędzy PARASNAKE i Zamawiającym 

na gruncie poprzednio realizowanej usługi szkoleniowej (vide korespondencja dołączona do 

odwołania). 

W  ust.  28  pkt  5)  pisma  PARASNAKE  wskazuje  na 

sprawdzanie poprawności  dokumentów. 

Nie wskazuje o jakich dokumentach mowa. Korespondencja PARASNAKE z 

Zamawiającym 

przy  poprzednio  realizowanej  usłudze  szkoleniowej  wykazuje,  że  to  Zamawiający  był 

odpowiedzialny  za  weryfikację  takich  dokumentów  jak  protokoły  czy  certyfikaty  i 

zaświadczenia. 

W  ust.  28  pkt  6)  oraz  pkt  7)  pisma  PARASNAKE  wskazuje  na  planowanie  oraz  bukowanie 

slotów  dla  pilotów  oraz  działanie  w  awaryjnych  sytuacjach,  jak  wypadki,  zmiany  terminów, 

odwoływanie, przekładanie slotów. Działania te mają charakter organizacyjny i nie stanowią 

"zamówienia"  w  rozumieniu  ustawy  Pzp.  Co  więcej  —  udział  PARASNAKE  do  tej  pory 

ograniczał  się  w  przekazywaniu  informacji  na  linii  GTA  —  Zamawiający  w  zakresie 

dostępnych  terminów  szkoleń  (vide  korespondencja  dołączona  do  odwołania).  Działania 

administracyjne  nie  stanowią  przedmiotu "zamówienia"  —  jest  to  działalność  organizacyjna 

wykonawcy. 

PARASNAKE  wskazuje na  weryfikacj

ę spełniania wymogów w OPZ, nie wskazuje na czym 

weryfikacja  ta  miałaby  polegać  i  w  jakim  zakresie  obejmuje  wykonanie  przedmiotu 

zamówienia.  OPZ  liczy  5  stron,  w  których  określono  (i)  zakres  szkoleń  odwołując  się  do 

standardów  międzynarodowych,  (ii)  planowane  terminy  szkoleń,  (iii)  ogólne  wymagania 

dotyczące  przeprowadzenia  szkolenia.  OPZ  nie  określa  żadnych  szczegółowych 

wytycznych, które musiałaby być weryfikowane i monitorowane. 

W  ust.  28  pkt  10)  pisma  PARASNAKE  określa  swój  udział  w  realizacji  zamówienia  jako 

ustalanie  warunków  wpisu  do  licencji.  Zamawiający  wyłączył  z  zakresu  zamówienia 

obowiązek uzyskiwania wpisu do licencji pilota. Szkolenie ma zostać zakończone wydaniem 

jedynie certyfikatu i 

zaświadczenia jego ukończenia (wydaje je GTA — vide korespondencja 

dołączona  do  odwołania).  Co  więcej  —  przeprowadzone  przez  GTA  szkolenie  nie  będzie 

uprawniać  do  dokonania  wpisu  do  licencji.  Jak  zauważył  sam  PARASNAKE  w  piśmie 

procesowym szkolenie prowadzone jest dla pilotów wojskowych. Dokonanie wpisu do licencji 

pilota  wojskowego wymaga uznania przez  odpowiedni  urząd krajowy  posiadania procedury 

uznawania  uprawnień  nabytych  przez  pilotów  lotnictwa  wojskowego  (vide  art.  10 

Rozporządzenia  Komisji  (UE)  nr  1178/2011  z  dnia  3  listopada  2011  r.  ustanawiającego 

wymagania  techniczne  i  procedury  administracyjne  odnoszące  się  do  załóg  w  lotnictwie 

cywilnym zgodnie z Rozporządzaniem Parlamentu Europejskiego i Rady 216/2008). GTA nie 

posiada  zatwierdzonej 

procedury  uznawania  uprawnień,  a  zatem  PARASNAKE  nie  będzie 

mógł dokonać takiego wpisu (vide korespondencja dołączona do odwołania). 

Jak wynika z korespondencji prowadzonej przy poprzedniej umowie 

to GTA kontaktował się z 

Urzędem Lotnictwa Cywilnego i ustalał warunki wpisu (ULC udzielił odmownej odpowiedzi w 

zakresie  zapytania  o  dokonanie  wpisu  do  licencji  pilotów  po  szkoleniu  przeprowadzonym 

przez  GTA).  PARASNAKE  nie  posiada  w  tym  zakresie  kompetencji,  a  podejmowane  przez 

niego działania będą nieskuteczne. 

Powyższe  potwierdza,  że  oferta  podlega  odrzuceniu  ,  uwarunkowania  prawne  oraz 

techniczne  uniemożliwiają  PARASNAKE  partycypowanie  w  realizacji  usługi  szkoleniowej  w 

jakiejkolwiek  części  zamówienia,  a  tym  samym  wymuszać  będą  na  PARASNAKE 

podzlecenie  100%  zamówienia.  Jedyne  czynności,  jakie  mogą  zostać  podjęte  przez 

PARASNAKE  to  działania  formalno  —  organizacyjne  (fakturowanie,  koordynacja, 

przekazywanie korespondencji na linii PARASNAKE 

— Zamawiający itp.), ale stanowią one 

element  działalności  operacyjnej  danego  wykonawcy  i  wchodzą  w  zakres  zamówienia 

opisany  w  OPZ  oraz  określony  wzorze  umowy.  GTA  wykona  zatem  100%  zamówienia,  co 

stanowi działanie niedopuszczalne zgodnie z przywołanymi powyżej regulacjami. 

Odwołanie powinno zostać uwzględnione. 

Analiza pisma procesowego PARASNAKE z dnia 28 grudnia 2023 r. potwierdza, 

że: 

a.  PARASNAKE  nie  będzie  brał  faktycznie  udziału  w  żadnej  czynność  związanej  z 

prowadzeniem szkolenia pilotów albo 

b.  PARASNAKE,  zgodnie  z  oświadczeniem  złożonym  w  piśmie  procesowym,  będzie  brał 

udział  w  szkoleniu,  ale  jego  udział  będzie  powodował,  że  oferowany  przez  niego  sposób 

wykonania  zamówienia  będzie  niezgodny  z  pkt  III  ust.  4  i  5  OPZ  —  szkolenie  nie  będzie 

wykonywane  przez  ośrodek  szkoleniowy  certyfikowany  zgodnie  z  EASA.  Zgodnie  z  pkt  I 

OPZ: "Szkolenie symulatorowe ma obejmować procedury L VO i CAT IIIA zgodne z EASA.” 

Zakładany  przez  PARASNAKE  sposób  realizacji  zamówienia  powodować  będzie 

niespełnienie norm prawa europejskiego przewidzianego dla prowadzenia szkoleń pilotów w 

lotnictwie cywilnym, w tym wymogów EASA. 

Bez  względu  na  przyjętą  optykę  —  oferta  PARASNAKE  podlega  odrzuceniu  na  podstawie 

art. 226 ust. 1 pkt 5) ustawy PZP jako niezgodna z warunkami zamówienia. 

Delegowanie  personelu  PARASNAKE  do  realizacji  zamówienia  I  przeprowadzenia 

szkolenia 

PARASNAKE  w  piśmie  zadeklarował  udział  pracowników  PARASNAKE  w  realizacji 

zamówienia. Wskazano, że: "Osoby z jego ramienia stacjonują w razie potrzeby w ośrodku i 

świadczą  wsparcie  w  pełnym  zakresie  dla  uczestników  szkolenia"  oraz,  że  "Wykonawca 

deleguje  do  ośrodka  szkolącego  własny  zespół  wspierający  w  szkoleniach".  PARASNAKE 

deklaruje 

również  udział  osób  z  jego  ramienia,  które  będą  prowadzić  "działania  oparte  na 

konsultacjach" oraz może "zapewniać również wprost instruktora od siebie, o ile zajdzie ku 

temu potrzeba, a który będzie brał udział w szkoleniach." 

W  ust.  8  pisma  wskazuje,  że  będzie  zapewniał  wsparcie  osobowe  oraz  posiada  "kadrę 

wykwalifikowaną  na  sprzęcie  GTA  i  w  ramach  działalności  symulatorów  tego  podmiotu”.  W 

ust.  10  wskazano:  Nie  ma  przeszkód,  aby  osoby  wskazane  realizowały:  wsparcie  przy 

szkoleniach". 

Powyższe  pokazuje,  że  PARASNAKE  nie  posiada  wiedzy  na  temat  sposobu  prowadzenia 

szkoleń pilotów, tak również nie uwzględnia w planowanym sposobie wykonania zamówienia 

przepisów prawa międzynarodowego określającego standardy szkolenia pilotów wynikające 

z wymagań EASA.  

P

rowadzenie  działalności  polegającej  na  szkoleniu  pilotów  samolotów  jest  działalnością 

regulowaną,  zarówno  na  gruncie  prawa  międzynarodowego,  jak  i  krajowego  wymaga 

certyfikatu / zezwolenia (zatwierdzenia). 

PARASNAKE  takiego  zezwolenia  nie  posiada,  jakikolwiek  udział  w  przeprowadzeniu 

szkolenia będzie przede wszystkim działaniem nielegalnym. 

Zamawiający  określił,  aby  ośrodek  szkoleniowy,  w  którym  zostanie  przeprowadzone 

szkolenie  posiadał  certyfikat  zgodnie  z  wymaganiami  EASA  (R  X,  ust.  2  pkt  4  SWZ,  pkt  III 

ust. 4 i ust. 5 OPZ oraz 

§ I ust. 10 i 11 wzoru umowy). 

EASA to Agencja Unii Europejskiej ds. Bezpieczeństwa Lotniczego (European Union Aviation 

Safety  Agency).  "Wymagania  EASA"  dotyczące  certyfikacji  zarówno  ośrodków 

szkoleniowych,  jak  i  urządzeń  szkoleniowych  symulatorów  lotów  zostały  zawarte  w 

Rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/1139 z dnia 4 lipca 2018 r. w 

sprawie  wspólnych  zasad  w  dziedzinie  lotnictwa  cywilnego  i  utworzenia  Agencji  Unii 

Europejskiej  ds.  Bezpieczeństwa  Lotniczego  oraz  zmieniające  rozporządzenia  Parlamentu 

Europejskiego  i  Rady  (WE)  nr  2111/2005,  (WE)  nr  1008/2008,  (UE)  nr  996/2010,  (UE)  nr 

376/2014  i  dyrektywy 

Parlamentu  Europejskiego  i  Rady  2014/30/UE  i  2014/53/UE,  a także 

uchylające  rozporządzenia  Parlamentu  Europejskiego  i  Rady  (WE)  nr  552/2004  i  (WE)  nr 

216/2008 i rozporządzenie Rady (EWG) nr 3922/91 (dalej jako: "Rozporządzenie EASA"). 

A

rt.  24  ust.  2  Rozporządzenia  EASA  brzmi:  "Od  organizacji  szkolących  pilotów  oraz 

organizacji szkolących personel pokładowy wymaga się posiadania zatwierdzenia,  

"Z

atwierdzenie”  oznacza  certyfikat,  licencję,  zezwolenie,  świadectwo  lub  inny  dokument 

wydany  w  wyniku  certyfikacji

,  poświadczający  zgodność  z  mającymi  zastosowanie 

wymogami.  Powyższe  potwierdza,  że  podmiot  prowadzący  ośrodek  szkoleniowy  musi 

legitymować  się  stosownym  dokumentem  potwierdzającym  uprawnienie  do  działalności 

szkoleniowej. 

Zasady  uzyskiwania  certyfikatu  przez  ośrodek  szkoleniowy  określa  m.in.  art.  20 

Rozporządzenia  EASA  wskazuje  się,  że:  "Piloci  i  personel  pokładowy  uczestniczący  w 

eksploatacji  statków  powietrznych,  o  których  mowa  w  art.  2  ust.  1  lit.  b),  innych  niż 

bezzałogowe  statki  powietrzne,  a  także  szkoleniowe  urządzenia  symulacji  lotu.  osoby  i 

organizacje  związane  ze  szkoleniem,  egzaminowaniem,  kontrolą  lub  oceną  lekarską  tych 

pilotów i personelu pokładowego, muszą spełniać zasadnicze wymogi określone w zał IV. ”: 

"Organizacja 

szkoleniowa  prowadząca  szkolenia  pilotów  lub  personelu  pokładowego  musi 

spełniać następujące wymogi: 

a) 

dysponować  wszystkimi  środkami  niezbędnymi  do  wypełnienia  w  pełnym  zakresie 

obowiązków związanych z prowadzoną przez siebie działalnością. 

Do  środków  tych  należą  miedzy  innymi:  obiekty,  personel,  wyposażenie,  narzędzia  i 

materiały,  dokumentacja  zadań,  obowiązków  i  procedur,  dostęp  do  odpowiednich  danych 

oraz prowadzenie i przechowywanie dokumentacji; 

b) 

stosownie do rodzaju prowadzonych szkoleń i wielkości organizacji, organizacja musi 

wdrożyć  i  utrzymywać  system  zarzadzania  zapewniający  zgodność  z  zasadniczymi 

wymogami 

określonymi  w  niniejszym  załączniku,  zarządzać  ryzykiem  dotyczącym 

bezpieczeństwa, w tym ryzykiem związanym z pogorszeniem standardu szkolenia, oraz stale 

dążyć do doskonalenia takiego systemu, oraz 

c) 

w  razie  konieczności  zawrzeć  porozumienia  z  innymi  odpowiednimi  organizacjami, 

aby zapewnić ciągłą zgodność z tymi wymogami.” 

"Od  osób  odpowiedzialnych  za  przeprowadzanie  szkoleń  w  locie,  szkoleń  na  symulatorze 

lotu  lub  za  ocenę  umiejętności  pilotów,  a  także  od  lekarzy  orzeczników  medycyny  lotniczej 

wymaga 

się  posiadania  certyfikatu,  z  wyjątkiem  sytuacji,  w  których  -  na  skutek  przyjęcia 

aktów wykonawczych, o których mowa w art. 27 ust. 1 lit.a), z uwzględnieniem celów i zasad 

określonych w art. 1 i 4, a w szczególności charakteru danej działalności i związanego z nią 

ryzyka - 

nie wymaga się takich certyfikatów. ” 

Rozporządzenie Komisji (UE) nr 1178/2011 z 3 listopada 2011 r. ustanawiające wymagania 

techniczne  i  procedury  administracyjne  odnoszące  się  do  załóg  w  lotnictwie  cywilnym 

zgodnie z rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 216/2008 w motywie 

(2)  drugim  wskazuje,  że:  "Piloci  biorący  udział  w  pilotowaniu  określonych  statków 

powietrznych,  a  także  szkoleniowe  urządzenia  symulacji  lotu,  osoby  i  organizacje 

zaangażowane  w  szkolenie,  testowanie  lub  sprawdzanie  tych  pilotów,  musza  spełniać 

odpowiednie zasadnicze wymagania określone w  załączniku III  do  rozporządzenia (WE)  nr 

216/2008.  Zgodnie  z  tym  rozporządzeniem  należy  certyfikować  pilotów,  a  także  osoby  i 

organizacje 

zaangażowane  w  szkolenie,  po  stwierdzeniu,  że  spełniają  zasadnicze 

wymagania." 

Przywołane  rozporządzenie  określa  szczegółowe  wymagania  dla  ośrodków  szkoleniowych 

oraz  urządzeń  treningowych,  które  muszą  zostać  spełnione,  aby  otrzymać  stosowne 

certyfikaty.  Z  rozporządzenia  wynika  także,  że  instruktorzy  również  muszą  spełniać 

szczególne wymagania oraz przejść proces certyfikacji. 

PARASNAKE w piśmie z 28 grudnia 2023 r. poinformował, że dysponuje personelem, który 

zamierza  oddelegować  do  realizacji  zamówienia.  Personel  ten  rzekomo  "stacjonuje  w 

ośrodku  GTA”  oraz  "jest  wykwalifikowany  na  sprzęcie  GTA".  Stwierdzenie  to  jest 

nieprawdziwe albo GTA świadczy usługi szkoleniowe w sposób niedozwolony w przepisach. 

Po  pierwsze,  personel  PARASNAKE  posiada  jedynie  "wykwalifikowanie  na  sprzęcie  GTA”, 

kiedy  to  prowadzenie  szkolenia  wymaga  posiadania  stosownych  certyfikatów  przez 

instruktorów  oraz  spełnienia  wymogów  EASA.  Opisane  przez  PARASNAKE  kompetencje 

kadry,  którą  dysponuje  nie  uprawniają  jej  do  przeprowadzenia  szkolenia  pilotów.  Ośrodek 

szkoleniowy, który dopuszcza takie osoby do prowadzenia szkoleń, narusza przepisy. 

Po  drugie,  jeśli  PARASNAKE  będzie  brał  udział  w  szkoleniu  przez  delegowanie  swoich 

instruktorów  realizacji  usługi  to  szkolenie  będzie  prowadzone  przez  ośrodek  szkoleniowy, 

który nie posiada zezwolenia / certyfikatu. W takim przypadku dojdzie do naruszenia pkt III 

ust.  4  i  ust.  5  OPZ,  który  wymaga,  aby  szkolenie  było  prowadzone  przez  certyfikowany 

ośrodek szkoleniowy. 

W  konsekwencji  należy  uznać,  że  z  pisma  PARASNAKE  wynika  jednoznacznie,  że 

PARASNAKE  zakłada  wykonanie  zamówienia  w  sposób  niezgodny  z  jego  warunkami,  co 

stanowi przesłankę odrzucenia oferty na podstawie art. 226 ust. 1 pkt 5) ustawy Pzp. 

11.3.2 Wparcie techniczne PARASNAKE 

PARASNAKE  w  ust.  5  pisma  deklaruje,  że:  "Rolą  Przystępującego  jest  m.in.  sprawdzenie 

systemów przed szkoleniem, wsparcie i ewentualna reakcja na sytuacje awaryjne". 

W  ust.  28  pkt  10)  pisma  określa  swój  udział  w  realizacji  zamówienia  jako  "weryfikacji 

poprawności centrum wraz z przedstawicielami Zamawiającego". 

Jak  wskazano 

powyżej  ośrodek  szkoleniowy  musi  mieć  zapewniony  system  zarządzania 

ryzykiem,  który  jest  oceniany  w  ramach  ubiegania  się  o  uzyskanie  certyfikatu 

(zatwierdzenia).  PARASNAKE  nie  dokonuje  przeglądów  czy  weryfikacji  systemów  GTA  — 

czynności  te  wykonywane  są  przez  odpowiednie  organy  w  Hiszpanii  odpowiedzialne  za 

wydawanie  zezwoleń  na  prowadzenie  działalności  szkoleniowej.  PARASNAKE  zakłada 

zatem 

weryfikację  systemów,  przez  podmiot  nie  posiadający  ku  temu  żadnych  kompetencji 

— co jest niezgodne z wymaganiami EASA i  z OPZ. 

11.3.3 Wparcie techniczne PARASNAKE 

PARASNAKE  swój  udział  w  realizacji  zamówienia  dostrzega  również  w  "zapewnieniu 

poprawności  i  merytoryki  szkoleń  pod  kątem  szkolenia  wojskowego  według  polskich 

wymogów." (również ust. 5 pisma procesowego). 

W

skazuje:  "Rolą Przystępującego  na miejscu  szkolenia jest  (...)  objaśnianie  specyfiki  lotów 

wojskowych 

i  pracy,  zarówno  dla  kursantów,  jak  i  GTA,  aby  dostosować  szkolenie  pod 

wymagania 

Zamawiającego.  GTA  nie  zajmuje  się  analizowaniem  opisu  przedmiotu 

zamówienia. Rolą Przystępującego jest opracowanie wraz z GTA właściwego programu. Są 

to wspólne działania, wzajemnie się uzupełniające.”  

Powyższe dobitnie  potwierdza,  że  PARASNAKE  nie posiada  wiedzy  na temat  prowadzenia 

szkolenia pilotów, jak również zakłada wykonanie zamówienia w sposób niezgodny z OPZ. 

GTA  nie  posiada  zatwierdzonej  procedury  uznawania  uprawnień  przez  pilotów  lotnictwa 

wojskowego, co 

oznacza, że prowadzone przez GTA szkolenia uprawniają do dokonywania 

wpisu  jedynie  do  licencji  pilotów  lotnictwa  cywilnego.  Dalej,  szkolenie  dotyczy  obsługi 

konkretnego  typu  samolotu, 

a  nie  wymagań  stosowanych  u  Zamawiającego  (Zamawiający 

prowadzi  postępowania  na  usługi  szkoleniowe  elearning  dotyczące  stosowanych  u  niego 

zasad i regulacji. Przedmiotowe szkolenie obejmuje zupełnie inny zakres). 

Nie są prawdziwym twierdzenia PARASNAKE, że będzie opracowywał program szkoleniowy 

w  ramach  niniejszego  postępowania.  Każdy  ośrodek  szkoleniowy,  aby  uzyskać  certyfikat 

musi  opracować  kurs  szkoleniowy  oraz  program  szkolenia,  który  podlega  zatwierdzeniu 

przez odpowiedne organy (w Polsce to 

Urząd Lotnictwa Cywilnego). Wymóg ten określa art. 

92 ust. 1 EASA, zgodnie z którym: "Aby promować najlepsze praktyki i jednolite wdrażanie 

niniejszego  rozporządzenia  oraz  aktów  delegowanych  i  wykonawczych  przyjętych  na  jego 

podstawie,  Agencja  może  -  na  wniosek  podmiotu  zapewniającego  szkolenia  lotnicze  - 

ocenić,  czy  podmiot  ten  i  oferowane  przez  niego  kursy  szkoleniowe  spełniają  wymogi 

ustanowione  przez  Agencje  oraz  opublikowane  w  jej  oficjalnej  publikacji.  Po  ustaleniu 

spełnienia  tych  wymogów  podmiot  jest  uprawniony  do  przeprowadzania  zatwierdzonych 

przez Agencję kursów szkoleniowych.” 

W załączniku VI do Rozporządzenia EASA określono szczegółowe wymogi dotyczące  

kursu szkoleniowego

, który musi spełniać następujące warunki: 

dla  każdego  rodzaju  kursu  musi  zostać  opracowany  programu  szkolenia;  kurs  szkoleniowy 

musi  obejmować  zarówno  szczegółową  wiedzę  teoretyczną,  jak  i  -  w  stosownych 

przypadkach - 

instruktaż praktyczny (w tym szkolenie na urządzeniach symulacji lotu).  

W certyfikacie wydawanym dla ośrodka szkoleniowego (z ang. ATO) wskazywany jest zakres 

kursów  szkoleniowych,  do  których  prowadzenia  jest  uprawniony  dany  podmiot  —  ośrodek 

szkoleniowy: 

/…/  Każdy  certyfikat  wydawany  dla  urządzenia  szkoleniowego  zawiera 

informacje  na  temat  funkcjonalności,  które  mogą  być  realizowane  w  ramach  szkolenia  (i 

które Zamawiający wyspecyfikował w OPZ). 

Nawet jeśli Zamawiający uzna, że na potrzeby niniejszego szkolenia istnieje konieczność 

włączenia  dodatkowych  elementów  to  GTA,  a  nie  PARASNAKE,  będzie  podmiotem 

uprawnionym  do  zmiany  kursu 

/  programu  szkoleniowego  jako  certyfikowany  ośrodek 

szkoleniowy.  Przeprowadzenie  szkolenia  w  oparciu  o  inny  program  szkoleniowy,  który  nie 

jest zatwierdzony na rzecz ośrodka szkoleniowego — będzie niezgodne z EASA.  

N

ależy mieć na względzie, że Zamawiający opisał w OPZ zakres szkolenia, w tym procedury 

lotnicze,  jakie  mają  zostać  nim  objęte.  W  żadnym  miejscu  Zamawiający  nie  wskazał,  że 

program szkoleniowy będzie dopiero przedmiotem ustaleń między stronami. 

Szkolenie przeprowadzone w sposób planowany przez PARASNAKE nie ma nic wspólnego 

ze szkoleniem pilotów samolotów i odbiega od standardów i wymogów EASA. 

Zadeklarowany  w  piśmie  PARASNAKE  z  dnia 28  grudnia  2023 r.  sposób  wykonania usługi 

szkoleniowej wykazuje jednoznacznie, że usługa będzie realizowana niezgodnie z pkt III ust. 

4 i ust. 5 OPZ, a zatem oferta podlega odrzuceniu. 

Załączono  pismo  PARASNAKE  z  dnia  28  grudnia  2023  r.  oraz  korespondencję  z 

PARASNAKE  na  gruncie  poprzednio  realizowanej  umowy  na  przeprowadzenie  szkolenia 

pilotów. 

Zamawiający w odpowiedzi wniósł o oddalenie wniesionego odwołania. 

Wskazał  że  w  ocenie  odwołującego  analiza  dokumentów  dołączonych  do  oferty 

PARASNAKE nie pozostawia wątpliwości, że wykonawca ten zamierza powierzyć wykonanie 

całości zamówienia podwykonawcy. 

Faktem jest, że PARASNAKE w formularzu ofertowym zadeklarował udział Podwykonawcy w 

wykonaniu zamówienia w zakresie szkolenia teoretycznego oraz symulatorowego personelu 

latającego  samolotu.  W  OPZ  zostały  wyszczególnione  zagadnienia  szkoleniowe  w  ramach 

poszczególnych  szkoleń,  tj.:  (i)  szkolenia  przypominającego,  (ii)  szkolenia  praktycznego  na 

symulatorze  oraz  (iii)  szkolenia  dodatkowego.  W  Rozdziale  III  OPZ  zostały  określone 

wymagania odnośnie sprzętu treningowego — symulatora lotów (posiadanie certyfikatu) oraz 

ośrodka  szkoleniowego  (zgodność  z  EASA),  w  którym  będą  odbywać  się  zajęcia 

szkoleniowe.  Jednocześnie  zgodnie  z  pkt  9)  Rozdziału  III  OPZ  każde  szkolenie  ma 

zakończyć się wydaniem imiennego certyfikatu / zaświadczenia o odbyciu szkolenia. Faktem 

jest  również,  że  w  zobowiązaniu  o  udostępnieniu  zasobów  określono,  że  przedmiotem 

udostępnienia  w  ramach  zamówienia  przez  Podwykonawcę  będzie:  Centrum  szkoleniowe 

sześciu (6) pełnych symulatorów lotu (poziom D), Pełny symulator lotu Boeing 737-800, 

W ocenie Zamawiającego nie można jednak stwierdzić, że udział podwykonawcy w realizacji 

zamówienia  wyczerpuje  w  całości  zakres  prac  i  czynności  jakie  zostały  przewidziane  do 

wykonania w ramach zamówienia, a tym samym, że w realizacji zamówienia nie będzie brał 

udziału PARASNAKE. Fakt udostępnienia powyższych zasobów nie oznacza automatycznie, 

że  żadnych  czynności  w  ramach  umowy  nie  będzie  realizował  PARASNAKE.  Chociażby 

działania  formalno  organizacyjne,  na  które  wskazuje  Odwołujący,  również  są  elementem 

niezbędnym  do  zrealizowania  celów  umowy.  Czynności  takie  jak  koordynacja  i 

organizowanie  pobytu  w  ośrodku  szkolenia,  kwestie  księgowe,  odpowiedzialność  za 

ewentualne uchybienia stanowią naturalne elementy realizacji umowy zawartej przez strony. 

PARASNAKE  w  piśmie  złożonym  w  ramach  postępowania  przed  Izbą  w  sprawie  sygn.  akt 

KIO  3764/23  wskazał,  że  w  ramach  umowy  może  realizować  takie  czynności  jak  m.in.. 

tłumaczenie  dokumentów  zarówno  hiszpańskich  jak  i  angielskich,  kontakt  ze  szkolonymi 

pilotami,  pomoc  w  organizacji  noclegu  (preferencyjna  stawka),  fakturowanie  oraz 

przygotowywanie  protokołów  oraz  certyfikatów,  sprawdzanie  poprawności  dokumentów, 

planowanie  oraz  bukowanie  slotów  dla  pilotów,  działanie  w  awaryjnych  sytuacjach,  jak 

wypadki,  zmiany  terminów,  odwoływanie,  przekładanie  slotów,  udział  pilotów 

Przystępującego  w  szkoleniach  i  konsultacjach,  w  tym  sprawdzania  poprawność  szkolenia, 

konsultowanie spraw technicznych, 

weryfikacja spełniania wymogów z OPZ, 

weryfikacja 

prawidłowości  centrum  wraz  z  przedstawicielami  Zamawiającego,  ustalanie  warunków 

wpisów do licencji. 

Zamawiający  potwierdza,  że  w  ramach  dotychczasowej  współpracy  osobom  ze  strony 

Zamawiającego  kierowanym  na  szkolenie  zdarzało  się  korzystać  z  możliwości  uzyskania 

informacji  bądź  wsparcia  od  przedstawiciela  PARASNAKE  na  miejscu  prowadzenia 

szkolenia.  Odnosząc  się  do  argumentów  Odwołującego  należy  również  zauważyć,  że 

PARASNAKE  wskazał  w  ww.  piśmie  procesowym  cyt.  „Przystępujący  może  zapewniać 

również  wprost  instruktora  od  siebie,  o  ile  zajdzie  ku  temu  potrzeba,  a  który  będzie  brał 

udział w szkoleniach” co należy rozumieć jako istnienie takiej możliwości a nie kategoryczne 

stwierdzenie,  że  osoby  takie  będą  skierowane  do  realizacji  szkolenia.  W  ocenie 

Zamawiającego w przypadku zaistnienia takiej potrzeby to na Wykonawcy będzie spoczywał 

obowiązek zapewnienia zgodności z obowiązującymi przepisami takiego działania. Zasadne 

jest  również  twierdzenie  PARASNAKE,  że  samo  przeprowadzenie  szkolenia  wiąże  się  nie 

tylko  z  prowadzeniem  zajęć,  ale  i  z  ewentualnym  tłumaczeniem,  zapewnianym  przez 

PARASNAKE  lub  innym  wsparcie

m  osobowym.  Trzeba  zaznaczyć,  że  konieczność 

dokonania  ewentualnych  tłumaczeń  może  nie  mieć  miejsca  bezpośrednio  podczas  zajęć 

szkoleniowych, ale mimo to może być niezbędne w ramach realizacji przedmiotu umowy. Nie 

bez  znaczenia dla  rozstrzygnięcia niniejszej  sprawy  jest  również  charakter zamówienia.  Do 

realizacji  zamówienia  wymagane  są  m.in.:  certyfikowane  (zgodnie  z  wymaganiami  EASA) 

urządzenia treningowe — symulatory typu FFS w ramach ośrodka  szkoleniowego, w którym 

szkolenie to ma być prowadzone. W praktyce szkolenia tego typu prowadzone są w centrach 

szkoleniowych,  które  dysponują  stosownym  sprzętem,  infrastrukturą  i  kadrą,  kompleksowo 

realizując zamówienie. Biorąc pod uwagę powyższe wątpliwa jest możliwość wydzielenia do 

realizacji  elementów  szkolenia  przez  inny  podmiot  niż  centrum  szkoleniowe.  Stanowisko 

Odwołującego  może  w  ocenie  Zamawiającego  skutkować  ograniczeniem  konkurencji  w 

zakresie tak specyficznych zamówień. Należy zaznaczyć, że na świecie są nieliczne ośrodki 

prowadzące  tego  typu  szkolenia.  Wg  wiedzy  Zamawiającego  w  Polsce jedynie  Odwołujący 

dysponuje  urządzeniami  treningowymi  umożliwiającymi  przeprowadzenie  szkolenia. 

Jednocześnie  podmioty  zagraniczne  posiadające  stosowną  infrastrukturę  nie  są 

zainteresowane w uczestniczeniu w tego typu zamówieniach samodzielnie, bez współpracy z 

podmiotem  działającym  w  branży  na  rynku  polskim  (jak  na  gruncie  niniejszej  sprawy). 

Uwzględnienie  stanowiska  Odwołującego  może  zatem  spowodować  ograniczenie 

konkurencji na rynku przedmiotowych usług. 

W efekcie w ocenie Zamawiającego nie jest uprawnione twierdzenie, że PARASNAKE nawet 

w  najmniejszym  stopniu  nie  będzie  realizował  przedmiotowego  zamówienia,  co  podnosi 

Odwołujący.  Należy  przypomnieć,  że  ciężar  dowodu  obciąża  na  gruncie  niniejszej  sprawy 

Odwołującego  a  jednak  przedstawione  przez  niego  zarzuty  w  rzeczywistości  stanowią 

subiektywną ocenę a nie ich udowodnienie. 

Niezależnie  od  powyższego  Zamawiający  z  ostrożności  podnosi,  że  wątpliwości  budzi 

stanowisko Odwołującego co do braku możliwości zlecenia podwykonawcy całości realizacji 

zamówienia.  Zgodnie  z  art.  462  ust.  1  Wykonawca  może  powierzyć  wykonanie    części 

zamówienia  podwykonawcy.  Zamawiający  dostrzega,  że  w  oparciu  o  ww.  przepis 

wykształciły  się  dwa  odmienne  poglądy  obecne  zarówno  w  doktrynie  jak  i  orzecznictwie  w 

zakresie  określenia  czy  wykonawca  jest  uprawniony  do  powierzenia  całości  zamówienia 

podwykonawcy.  Z

amawiający  w  tym  miejscu  przytacza  szeroką  analizę  wyrażoną  w 

poglądach doktryny cyt. „Przepis ten budzi wątpliwości w zakresie ustalenia, czy zezwala na 

powierzenie  przez  wykonawcę  realizacji  całości  zamówienia  podwykonawcy  lub 

podwykonawcom.  W  przypadku  gdy  zamawiający  nie  przewiduje  zastrzeżenia  obowiązku 

osobistego  wykonania  przez  wykonawcę  niektórych  części  zadania,  wykonawca  nie  ma 

przeszkód  do  powierzenia  wykonania  całości  zamówienia  podwykonawcy  lub 

podwykonawcom.  Przykładowo  w  wyroku  KIO  1107/18  stwierdzono,  że:  Skoro  zatem 

zamawiający,  po  pierwsze  nie  wskazał  kluczowych  części  zamówienia,  a  po  drugie  nie 

zastrzegł  obowiązku  ich  osobistego  wykonania  przez  wykonawcę,  to  nie  sposób  uznać,  iż 

odwołujący  nie  był  uprawniony  do  posłużenia  się  podwykonawstwem  w  zakresie  całego 

przedmiotu 

zamówienia. Nie jest to jednak jedyna wykładnia tej normy prawnej (dotychczas 

art. 36a   ust. 1 p.z.p.2004, obecnie art. 462 ust. 1 ). „Słuszne jest stanowisko Odwołującego, 

że przez «cześć zamówienia» należy rozumieć element zamówienia jako całości możliwy do 

wyodrębnienia w ramach przedmiotu zamówienia. Niesporny był także fakt, że zgodnie z art. 

36a  ust.  1  Pzp,  wykonawca  może  powierzyć  wykonanie  kilku  części  zamówienia  kilku 

podwykonawcom.  Przepis  powyższy  nie  określa,  w  jakim  zakresie,  tj.  w  ilu  procentach, 

zamówienie  może  być  powierzone  do  wykonania  podwykonawcom.  Należy  przyjąć  zatem, 

że  ograniczenie  tego  zakresu  wynika  z  treści  ustępu  2  tego  artykułu,  który  wskazuje,  że 

zamawiający  może  określić  część  (kluczową)  zamówienia,  której  wykonanie  nie  może  być 

powierzone podwykonawcom, gdyż wymaga osobistego jej wykonania przez wykonawcę. W 

sytuacji zatem, gdy zamawiający takiego ograniczenia nie wprowadzi, to nie można przyjąć, 

że  możliwość  powierzenia  podwykonawcom  realizacji  części  zamówienia  została 

ograniczona.  Jednocześnie  z  treści  przepisu  art.  36a  ust.  1  PZP  wynika  jednoznacznie,  że 

wykonawca  nie  może  powierzyć  podwykonawcy  wykonania  całości  zamówienia.  Z 

pewnością część zamówienia to nie całość i w świetle literalnego brzmienia ustawy Pzp oraz 

dyrektyw nie ma możliwości powierzenia całości zamówienia do realizacji podwykonawcom. 

Określenie  tego,  co  należy  rozumieć  przez  część  zamówienia  —  czy  zlecenie 

podwykonawcom np. 80% prac będzie zleceniem  części, a 99% prac to już całość, należy 

rozpatrywać  w  konkretnym  przypadku,  przez  pryzmat  konkretnego  przedmiotu  danego 

zamówienia  publicznego”.  Inaczej  w  wyroku  KIO  1654/21.  Zamawiający  w  spornej  sprawie 

przyjął  dwie  tezy,  że:  przepis  art.  462  ust.  1  ustawy  zakazuje  wykonawcom  powierzenia 

całości zamówienia podwykonawcom, Odwołujący powinien zamawiającemu udowodnić, że 

nie powierzył całości zamówienia podwykonawcom. „Izba zauważa, że przepis art. 462 ust. 1 

ustawy jest w swoim brzmieniu tożsamy z art. 36a ust. 1 ustawy z 2004r. Natomiast przepis 

art. 462 ust. 2 różni się od art. 36b ust. 1 ustawy z 2004 r. w następujący sposób: Aktualne 

brzmienie  przepisu  «Zamawiający  może  żądać      wskazania  przez  wykonawcę,  w  ofercie, 

części zamówienia, których wykonanie zamierza powierzyć podwykonawcom, oraz podania 

nazw  ewentualnych  podwykonawców,  jeżeli  są  już  znani.  Brzmienie  starej  ustawy: 

«Zamawiający  żąda  wskazania  przez  wykonawcę  części  zamówienia,  których  wykonanie 

zamierza  powierzyć  podwykonawcom  i  podania  przez  wykonawcę  firm  podwykonawców. 

Zatem  istotna  różnica  pomiędzy  tymi  przepisami  sprowadza  się  do  zmiany  charakteru 

przepisu  z  obligatoryjnego  na  fakultatywny.  Dlatego,  że  w  ocenie  Izby  przepisy  te  można 

rozpoznawać  także  na  gruncie  dotychczasowego  dorobku  doktryny  i  orzecznictwa. 

Zamawiający w odpowiedzi na odwołanie wskazał dwa przykłady orzeczeń z 2020 r. tj. KIO 

299/20  i  KIO  3459/20  wskazujące  na  istnienie  zakazu  powierzenia  przez  wykonawców 

całości  zakresu  zamówienia  podwykonawcom.  Jednak  ta  kwestia  nie  jest  jednolicie 

interpretowana.  Można  bowiem  dostrzec  stanowisko  Prezesa      UZP  zawarte  w  opinii: 

«Dotyczącej  przepisów  o  podwykonawstwie,  w  której  na  pytanie  Czy  jest  możliwe 

powierzenie  przez  wykonawcę  realizacji  całości  zamówienia  podwykonawcy  lub 

podwykonawcom?, udzielił odpowiedzi «Wykładni przepisu art. 36a ust. 1 ustawy Pzp należy 

dokonywać  łącznie  z  przepisem  art.  36a  ust.  2  ustawy  Pzp.  W  drugim  z  ww.  przepisów 

przewidziana  została  możliwość  zastrzeżenia  przez  zamawiającego  obowiązku  osobistego 

wykonania  przez  wykonawcę  niektórych  części  zamówienia  A  zatem,  w  sytuacji,  gdy 

zamawiający  nie  skorzysta  z  ww.  uprawnienia,  wykonawca  będzie  mógł  powierzyć 

wykonanie  całości  zamówienia  podwykonawcy  lub  podwykonawcom.»  Tym  samym  teza 

pierwsza  zamawiającego  oparta  jest  o  treść  przepisu  art.  462  ust.  1  ustawy,  który  budzi 

wątpliwości  interpretacyjne.  Zgodnie  z  art.  226  ust,  1  pkt  3  ustawy  zamawiający  odrzuca 

ofertę,  jeżeli  jest  niezgodna  z  przepisami  ustawy.  Tym  samym,  aby  zamawiający  mógł 

zastosować  tę  przesłankę  odrzucenia  przepis  prawa  musi  być  jednoznaczny,  pewny  i 

jednolicie  wykładany,  w  przeciwnym  bowiem  wypadku  mogłoby  dojść  do  sytuacji,  w  której 

wykonawcy byliby różnie traktowani w tej samej sytuacji faktycznej, w zależności od tego do 

której interpretacji przepisów przychyliłby się dany zamawiający. W ocenie Izby taka sytuacja 

nie  daje  się  pogodzić  z  zasadą  przejrzystości  postępowania.  Izba  jedynie  na  marginesie 

zauważa, że ustawodawca tak obecnie jak i wcześniej nie zdecydował się na wprowadzenie 

wprost  zakazu  powierzenia  całości  zamówienia  podwykonawcom,  a  przepis  art.  462  ust.  1 

ustawy  stanowi  o  uprawnieniu  wykonawcy,  a  nie  o  ustanowieniu  dla  niego  zakazu  czy 

obowiązku”.  Zamawiający  może  nie  określić  minimalnego  zakresu  zamówienia,  jaki 

wykonawca  by

łby  zobligowany  pozostawić  do  samodzielnego  wykonania,  tym  samym 

praktycznie każda nawet pojedyncza czy nieistotna czynność wykonana samodzielnie przez 

wykonawcę,  będzie  powierzeniem  jedynie  części  zamówienia  podwykonawcom.  Z  tego  też 

względu Izba uznała, że zastosowanie sankcji odrzucenia w oparciu o przepis art. 462 ust. 1 

p.z.p.  było  zbyt  daleko  idące”  (por.  Gawrońska-Baran  Andrzela  i  in.,  Pzp.  Komentarz 

aktualizowany).  Podobnie  wskazano  w  doktrynie  cyt.  „Komentowany  przepis  w  swoim 

literalnym  brzmieniu 

stanowi  przecież  o  dopuszczalności  powierzenia  części  zamówienia 

podwykonawcy, a nie o zakazie powierzenia całości zamówienia podwykonawcom. Wyraża 

zatem wyłącznie normę prawną, w myśl której dany podwykonawca może realizować część 

zamówienia.  (...)  Zgodnie  z  art  226  ust.  1  pkt  3  ustawy  zamawiający  odrzuca  ofertę,  jeżeli 

jest  niezgodna  z  przepisami  ustawy.  Tym  samym,  aby  zamawiający  mógł  zastosować  tę 

przesłankę odrzucenia przepis prawa musi być jednoznaczny, pewny i jednolicie wykładany, 

w przeciwnym bowie

m wypadku mogłoby dojść do sytuacji, w której wykonawcy byliby różnie 

traktowani  w  tej  samej  sytuacji  faktycznej,  w  zależności  od  tego  do  której  interpretacji 

przepisów  przychyliłby  się  dany  zamawiający.  W  ocenie  Izby  taka  sytuacja  nie  daje  się 

pogodzić  z  zasadą  przejrzystości  postępowania.  Izba  jedynie  na  marginesie  zauważa,  że 

ustawodawca  tak  obecnie  jak  i  wcześniej  nie  zdecydował  się  na  wprowadzenie  wprost 

zakazu powierzenia całości  zamówienia podwykonawcom,  a przepis  art.  462 ust.  1  ustawy 

stanowi o uprawnieniu wykonawcy, 

a nie o ustanowieniu dla niego zakazu czy obowiązku. Z 

tego  też  powodu  należy  się  przychylić  do  bardziej  literalnego  nurtu  w  orzecznictwie  KIO, 

który  przyjmuje,  że:  „Jeżeli  zamawiający,  po  pierwsze  nie  wskazuje  kluczowych  części 

zamówienia,  a  po  drugie  nie  zastrzega  obowiązku  ich  osobistego  wykonania  przez 

wykonawcę,  to  nie  sposób  uznać,  iż  wykonawca  nie  jest  uprawniony  do  posłużenia  się 

podwykonawstwem w zakresie całego przedmiotu zamówienia” (Dzierżanowski Włodzimierz 

i  in.,  Prawo  zamówień  publicznych.  Komentarz).  Zamawiający  na  gruncie niniejszej  sprawy 

zgadza  się  z  interpretacją  zgodnie  z  którą  aby  zamawiający  mógł  zastosować  przesłankę 

odrzucenia  oferty  przepis  prawa  musi  być  jednoznaczny,  pewny  i  jednolicie  wykładany. 

Istotne  jest  również,  że  ustawodawca  nie  zdecydował  się  na  wprowadzenie  wprost  zakazu 

powierzenia całości zamówienia podwykonawcom, a przepis art. 462 ust. 1 ustawy stanowi o 

uprawnieniu  wykonawcy,  a  nie  o  ustanowieniu  dla  niego  zakazu  czy  obowiązku. 

Jednocześnie  słusznie  wskazuje  się  w  vm.  poglądach,  że  Zamawiający  może  nie  określić 

minimalnego  zakresu  zamówienia,  jaki  wykonawca  byłby  zobligowany  pozostawić  do 

samodzielnego  wykonania, tym samym  praktycznie każda  nawet  pojedyncza  czy  nieistotna 

czynność  wykonana  samodzielnie  przez  wykonawcę,  będzie  powierzeniem  jedynie  części 

zamówienia  podwykonawcom.  Nie  bez  znaczenia  jest  również  opisana  powyżej  specyfika 

przedmiotu  zamówienia,  który  wymaga  kompleksowego  wykonania  przez  ośrodek 

szkoleniowy,  w  ramach  którego  dostępna  jest  zarówno  infrastruktura  jak  i  wykwalifikowana 

kadra. W rezultacie Zamawiający zgadza się z poglądem wyrażonym w wyroku KIO 1107/18, 

w którym wskazano cyt. „przepisy ustawy nie wykluczają w sposób jednoznaczny możliwości 

powierzenia  wykonania  zamówienia  w  całości  podwykonawcom.  W  wyroku  KIO  2776/14 

stwierdzono  cyt.  „Jednak  wątpliwe  jest,  by  ustawodawca  przez  takie  sformułowanie 

przepisów  chciał  zakazać  zlecania  generalnego  podwykonawstwa  bardziej  prawdopodobne 

jest  to,  że  standardowo  odniósł  się  do  najczęstszej  sytuacji,  tj.  zlecania  wykonania  części 

zamówienia  jednemu  lub  większej  liczbie  podwykonawców.  Przy  takiej  interpretacji 

wykonawca  nie  mógłby  zlecić  podwykonawstwa  w  100%,  ale  w  części  90%  czy  99%,  co 

byłoby nielogiczne”. 

Powyższa  argumentacja  ma  analogiczne  zastosowanie  do  zarzutu  Odwołującego 

podniesionego  w  odniesieniu  do  treści  Rozdziału  IX  ust.  1  SWZ,  gdzie  w  ocenie 

Odwołującego  Zamawiający  wprost  miałby  ograniczyć  możliwość  zaangażowania 

podwykonawcy  jedynie  do  części  zamówienia,  zapis  w  SWZ  odpowiada  bowiem  treści 

przepisów  p.z.p.  odnoszących  się  do  kwestii  powierzenia  realizacji  zamówienia 

podwykonawcy. 

Zamawiający  wskazuje sposób  przeprowadzenia  szkolenia  ze  strony  PARASNAKE  nie  jest 

niezgodny z warunkami zamówienia. Podwykonawca był weryfikowany w toku postępowania 

na  zasadach analogicznych  jak PARASNAKE. Argumentacja zgodnie z którą  PARASNAKE 

nie  figuruje  w  żadnym  rejestrze  jako  ośrodek  szkolenia  pilotów  nie  ma  znaczenia  dla 

rozstrzygnięcia sprawy. W ocenie Zamawiającego w przypadku zaistnienia takiej potrzeby na 

Wykonawcy  będzie  spoczywał  obowiązek  zapewnienia  zgodności  z  obowiązującymi 

przepisami  takiego  działania.  Nie  można  się  w  rezultacie  zgodzić  z  argumentacją,  że 

PARASNAKE  nie  posiada  wiedzy  na  temat  prowadzenia  szkolenia,  jak  również  zakłada 

wykonanie  zamówienia  w  sposób  niezgodny  z  OPZ  i  przepisami  prawa  europejskiego. 

Biorąc  pod  uwagę  powyższe  wniesione  odwołanie  jest  w  ocenie  Zamawiającego 

bezpodstawne i powinno zostać oddalone. 

Przystępujący po stronie Zamawiającego: Parasnake A. S. wniósł o odrzucenie odwołania w 

zakresie zarzutu 3 

– jako spóźnionego, wykraczającego poza zakres zarzutów z odwołania w 

sprawie  KIO  3764/23,  a  pismo  Przystępującego  z  28  grudnia  2023  r.  nie  otworzyło 

możliwości do złożenia odwołania w  tym zakresie oraz o  oddalenie  odwołania    także  w 

razie nie podzielenia wniosku.  

Przystępujący  wnosi  o oddalenie odwołania i  odrzucenie w  określonym  zakresie,  albowiem 

jego oferta jest prawidłowa, nie zawiera uchybień i została złożona zgodnie z wymaganiami 

Zamawiającego,  a  przede  wszystkim  nie  podlega  odrzucenia,  jak  też  wykonawca  nie 

podlega  wykluczeniu.    W  pisemnym  stanowisku  z  dnia  31  stycznia  2024  r. 

wskazał,  co 

następuje. 

Neguje  twierdzenie  odwołania  jakoby  nie  realizował  faktycznie  uprzedniego  zamówienia. 

Przystępujący  zrealizował  przedmiot    zamówienia,  realizowany  w  poprzednich  latach  przez 

Odwołującego. Przystępujący  zaoferował lepsze warunki i lepsze szkolenia niż Odwołujący. 

Niezależnie  od  stanowiska  Zamawiającego,  Przystępujący  wskazuje,  że  nie  dochodzi  do 

powierzenia całości zamówienia podwykonawcy, a on jako Wykonawca realizuje istotne jego 

części, zadeklarował podział wykonania z podwykonawcą w proporcjach 60% do 40%.  

N

a Odwołującym leży ciężar dowodowy twierdzeń. Twierdzenia, że Przystępujący nie będzie 

realizował    zamówienia,  stanowią  przeczą  rzeczywistemu  stanowi  rzeczy,  albowiem, 

poprzednie i tożsame zamówienie realizował Przystępujący i  Zamawiający nie miał uwag co 

do jakości tych usług. Wtedy też realizował je wraz z podwykonawcą GTA (bezsporne). 

Z  jednej  strony  o

dwołujący  pisze,  że  przystępujący  nie  będzie  brał  udziału  w  realizacji 

zamówienia, a następnie, że  będzie brał udział w realizacji, ale jego udział jest wadliwy.  

P

rzypomnieć  należy,  że  wymogi  co  do  EASA,  jak  też  jednostek  szkolących  nie  są 

skierowane do wykonawców, a do jednostki przeprowadzającej szkolenie, którą nie musi być 

wykonawca. 

Argumentacja  o

dwołującego w zakresie wpisów na listę ULC (Urząd Lotnictwa  Cywilnego) 

prowadziłaby  do  naruszenia  art.  16  PZP  oraz  przepisów  dyrektywy  UE  2014/24,  albowiem 

uniemożliwiałaby  udział  w  postępowaniu  podmiotom  posiadającym  jednostki  szkoleniowe 

poza Polską. Bowiem lista ULC jest prowadzona tylko dla polskich podmiotów szkolących w 

Polsce. Z

apewnienie otwartego konkurencyjnego rynku w ramach UE jest wręcz nakazane i 

nie  można  dokonywać  nieuzasadnionych  ograniczeń  konkurencji.  Skoro  zatem  jednostka 

szkoląca przystępującego tj. GTA jest na liście właściwego urzędu w UE  (Hiszpania), to nie 

można zarzucać, że nie ma jej na liście ULC, bo nie ma takiego  prawnego obowiązku. GTA 

jest  zatwierdzoną  organizacją  szkoleniową  z  ogromnym  doświadczeniem  w  szkoleniu 

pilotów, również polskich.  

Odwołujący pomija,  że wymogi  spełnia podwykonawca GTA,  które  ma wszelkie wymagane 

prawem uprawnienia. O

czywistym jest, że standardem jest komunikacja w języku angielskim, 

co 

nie wyklucza konieczności tłumaczeń, które mogą w określonych sytuacjach pomóc lepiej 

zrozumieć  wyjaśnić  niektóre    kwestie.  Ocena  Odwołującego,  że  coś  nie  wchodzi  w  zakres 

zamówienia, jest  jego subiektywną oceną, co nie ma oparcia w  rzeczywistości. 

Z 

rozważań odwołującego nie sposób wywieść, że GTA realizuje całość zamówienia. 

W

arto podkreślić, że w celu umożliwienia realizacji części zamówienia przez podwykonawcę 

GTA  należy  m.in.  przetłumaczyć  dokumentacji  zamówienia,  w  tym  OPZ.  Do  tego  dochodzi 

konieczności  zweryfikowania,  czy  te    wymagania  GTA  spełnia.  Ta  rola  należy  do 

Przystępującego, jako wykonawcy, ponoszącego odpowiedzialność za zamówienie.  

GTA  posiada  odpowiednie  uprawnienia  i  o

dwołujący  mylnie    pisze,  że  wykonawca  w  tym 

znaczeniu,  że  tylko  on  osobiście  ma  je  posiadać,  a  nie  np.  podwykonawca.  Takie 

rozumowanie  świadczyłoby  o  niezgodności  z  zasadą  możliwości  korzystania  z 

podwykonawstwa 

—PZP.  

P

ojęcie  „dysponowania”  ma  charakter  faktyczny,  a  zatem  te  osoby  mogą  mieć  umowy  z 

różnymi  podmiotami,  a  jedynie  organizacja  szkoleniowa  ma  mieć  uprawnienie  do 

dysponowania takimi ludźmi. Odwołujący nie wykazał zaś, że osoby realizujące zamówienia 

nie mają wymaganych uprawnień. 

Odnośnie programu przystępujący występuje w formie konsultacyjnej i doradczej. 

Nie  ulega  wątpliwości,  że  szkolenia  są  prowadzone  zgodnie  z  EASA,  skoro  GTA  jest 

jednostką certyfikowaną. Zamawiający będzie mieć umowę z Przystępującym, a nie GTA, a 

zatem bez udziału wykonawcy, nie dojdzie do żadnych zmian. 

W

arto  podnieść,  że  udział  wykonawcy  i  podwykonawców  może  być  różny.  Nie  ma 

uniwersalnej formuły współpracy z podwykonawcami, żadne orzeczenie KIO, czy też sądów, 

czy  stanowiska  doktryny,  nie  przesądzają  zakresu podwykonawstwa  w  kontekście wykładni 

„części” z art. 462 ust. 1 PZP. Jest to zawsze ocena indywidualna. Oczywistym przy tym jest 

jednak,  czego  Pr

zystępujący  nie  neguje,  że  „klasyczne  pośrednictwo”  mogłoby  wzbudzać 

wątpliwości, bo taki pośrednik nic w zasadzie nie robi, ale taka sytuacja w niniejszej sprawie 

nie występuje, albowiem  udział przystępującego jest czynny i wieloaspektowy. 

Usługa  realizowana  w  ramach  zamówienia  będzie  zgodna  z  OPZ,  w  tym  zgodna  z 

wymogami EASA Wskazany bowiem w ofercie symulator jest certyfikowany zgodnie z EASA, 

tak  samo  jak  ośrodek,  w  którym  będzie  prowadzone  szkolenie  i  w  którym  w  ramach 

poprzedniego  zamówienia  było  prowadzone.  Przystępujący  jako  uprzedni  wykonawca 

otrzymał  referencje  za  realizację  tego  projektu.  Wykonawca  zapewnia  szkolenie  na 

certyfikowanym,  zgodnie  z  wymaganiami  EASA  urządzeniu  treningowym  —  symulatorze 

wymaganego  typu.  Przez  certyfikowane  urządzenie  treningowe  rozumie  się  ośrodek 

szkoleniowy w którym ma być szkolenie. Takim ośrodek jest ośrodek GTA.  

Nie  było  zastrzeżenia,  że  warunek  potencjału  technicznego  ma  spełnić  wyłącznie 

wykonawca

, a zatem może go  spełnić podmiot na które zasobach wykonawca się opiera.  

Udział  przystępującego,  będący  realnym  udziałem,  nie  powoduje  utraty  przymiotów  w 

zakresie  wymogów  EASA  itp.  Co  więcej,  część  instruktorów  z  GTA  może  być    zasobem 

własnym  Przystępującego,  na  co  już  wcześniej  wskazano,  albowiem    Przystępujący 

bezpośrednio  niezależnie  od  powiązań  ich  z  GTA,  zawrzeć  może  z    nimi  umowy  dla  tego 

projektu.  Co  więcej  pozostałe  osoby  z  kadry  Przystępującego,  które  są  w  backupie  są  po 

przeszkoleniu i dopuszczeniu do szkolenia i asysty. 

P

oprzednie zamówienie wykonano zgodnie z wymaganiami, w tym  przepisami EASA.  

P

otrzeby  szkoleniowe  istnieją  po  stronie  Zamawiającego,  o    czym  Odwołujący  winien  mieć 

wiedzę. Fakt komunikacji w języku angielskim nie powoduje braku konieczności kontaktu w 

języku polskim i braku konieczności tłumaczeń. 

W

sparcie  Przystępującego  generuje  wymierną  korzyść  dla  Zamawiającego.  Przystępujący 

ma  wiedz

ę  o  przedmiocie  zamówienia,  skoro  przeprowadził  poprzednie  i  tożsame 

zamówienie.  Zakres  udziału  i  ingerencji  w  szkolenie  przez  przystępującego  nie  skutkuje 

nielegalnością. Odwołujący opisuje wybiórczo wymagania i zasady EASA, ale nie podnosi w 

zarzutach, że ośrodek GTA nie spełnia tych wymogów.  

Rozważania  w  kwestii  możliwości  powierzenia  „całości”  zamówienia  podwykonawcy  są 

bezpodstawne i niecelowe, albowiem taka sytuacja nie ma miejsca. 

Przystępujący  wskazuje,  że  poza  czynnościami  organizacyjnymi,  finansowymi, 

koordynacyjnymi,  realizuje  również  inny  zakres  zamówienia,  w  tym  również  na  miejscu  w 

ośrodku  szkoleniowym.  Osoby  z  jego  ramienia,  znajdują  się  w  razie  potrzeby  w  ośrodku  i 

świadczą  wsparcie  w  pełnym  zakresie  dla  uczestników  szkoleń,  na  co  już  powyżej 

wskazano.  Co  więcej,  Wykonawca  deleguje  w  razie  potrzeby  do  tego  ośrodka  szkolącego 

własny zespół wspierający w szkoleniach.  

Rolą  przystępującego  jest  m.in.  sprawdzanie  systemów  przed  szkoleniem,  wsparcie    i 

ewentualna reakcja na sytuacje awaryjne. Przystępujący wie, że jest to kwestionowane przez 

Odwołującego, do czego się odniósł wcześniej. Mimo twierdzeń Odwołującego, jest to istotne 

zagadnienie. Te osoby dbają o zgodność z OPZ oraz o komfort pilotów Zamawiającego. Nie 

można bowiem  zakładać,  co  zostało już  potwierdzone  poprzednią realizacją analogicznego 

zamówienia,  że  te  usługi  nie  są  istotne.  Osoby  skierowane  do  realizacji  zamówienia  przez 

Przystępującego zapewnią w zasadzie pierwszą linię wsparcia i wyjaśnień.  

Wsparcie  szkolenia  przez  osoby  z  ramienia  p

rzystępującego  polega  również  na  udziale  w 

zespole szkolącym i wsparciu kursantów w razie zaistnienia problemów, są to w dużej mierze 

działania  oparte  na  konsultacjach.  Nie  ma  naruszeń  zasad  EASA,  albowiem  osoby  te 

spełniają wymagania im stawiane. Przystępujący ponosi zaś koszty przebywania tych osób 

w ośrodku szkoleniowym. Zostało to ujęte w cenie ofertowej. Co zaś istotne takie osoby wraz 

z osobami z GTA działają w celu zapewnienia poprawności i merytoryki szkoleń pod kątem 

specyfiki szkolenia wojskowego według polskich wymogów. Do tego takie osoby przekazują 

raporty  z  realizacji  zamówienia  do  centrali  Przystępującego.  Przystępujący  wskazuje,  że  w 

ramach współpracy dotychczasowej z Zamawiającym, tak to do tej pory funkcjonowało. Rolą 

p

rzystępującego  na  miejscu  szkolenia  jest  działania  przez  ww.  osoby  również  poprzez 

tłumaczenia, objaśnianie specyfiki lotów wojskowych i pracy, zarówno dla kursantów, jak i dla 

GTA,  aby  dostosować  szkolenia  pod  wymagania  zamawiającego.  GTA  nie  zajmuje  się 

analizowaniem opisu przedmiotu zamówienia. Rolą Przystępującego jest opracowanie wraz 

z  GTA  programu  uwzgledniającego  oczekiwania  zamawiającego.  Program  ogólny  zaś,  co 

oczywiste  jest  domeną  EASA.  Są  to  wspólne  działania,  wzajemnie  się  uzupełniające.  Do 

tego  p

rzystępujący  może  zapewniać  również  instruktora  od  siebie,  o  ile  zajdzie  ku  temu 

potrzeba, który będzie brał udział w szkoleniach.  

Nie  można  zatem  twierdzić,  że  całość  zamówienia  realizuję  GTA.  Nie  wynika  to  również  z 

treści zobowiązania tego podmiotu. Zważyć trzeba, że treść tego zobowiązania jest bardzo 

szczegółowa, a zarazem opisuje co ogólnie może zostać udostępnione przez GTA na poczet 

zamówienia, a nie co jest przedmiotem udostępnienia na poczet zamówienia. Nie jest to tym 

samym  jednoznaczne  z  tym,  że  z  wszystkich  tych  aspektów  przystępujący  korzysta. 

P

rzedmiotem udostępnienia jest centrum szkolenia i symulator (lit. a) zobowiązania.  

Warto  wskazać,  że  odwołujący  referuje  zaś  w  sposób  wybiórczy  do  części  wstępnej 

zobowiązania,  gdzie  znajduje  się  w  zasadzie  ogólny  opis  GTA  jako  podmiotu,  a  nie  to  co 

oferuje na rzecz niniejszego p

ostępowania, bo jak do przedmiotu zamówienia  CXI mają się 

oświadczenia:  „Ponad  50  pracowników  i  50  wykwalifikowanych  instruktorów  B737",  „18 

latach  doświadczenia"  czy  „części  indira  systems”?  Nie    mają  one  żadnego  związku  ze 

sprawą. Istotny jest warunek udziału. 

Odwołujący przywołuje orzecznictwo, ale pomija, że dotyczyło  sytuacji, w której  powierzano 

podwykonawstwo 

podmiotom  na  zasobach  których  wykonawca  nie  polegał.  Sytuacja  w 

niniejszej sprawie jest inna z dwóch powodów. Po pierwsze podwykonawca jest podmiotem 

udostępniającym  zasoby,  a  zatem  został  zweryfikowany  podmiotowo,  a  po  drugie  nie 

zachodzą okoliczności z art. 462 ust. 1 PZP a contrario, nie dochodzi do powierzenia całości  

podwykonawstwa.  Ciężar  dowodu  z  postępowania  odwoławczego  ciąży  na  Odwołującym, 

ale  nie  jest  on  w  stanie  wykazać  swoich  twierdzeń.  Nigdy  nie  było  intencji    w  powierzeniu 

całości zamówienia GTA.  

W 

sprawie były 2 warunki udziału w postępowaniu: 

Zdolność ekonomiczna — OC — spełnia Przystępujący osobiście  

Zdolność  techniczna  dysponowanie  symulatorem  spełnia  podmiot    udostępniający 

zasoby na rzecz p

rzystępującego tj. GTA. 

O

czywistym  jest,  że  skoro  przystępujący  korzysta  z  zasobów  GTA  w  zakresie  zdolności 

technicznej 

— tj. określonego sprzętu, to musi przy realizacji zamówienia posiłkować się tym 

sprzętem. Powszechnym jest nawiązywanie współpracy z podmiotami z danego kraju. Idąc 

logiką  odwołującego,  prawo  zamówień  publicznych  w  zasadzie  nie  dopuszczałoby 

większości  usług  lub  dostaw  informatycznych.  Zazwyczaj  podmioty  składające  oferty  w 

postępowaniach  nie  są  producentami  sprzętu.  Często  też  nie  są  nawet  dystrybutorami. 

Łańcuszek    podwykonawstwa  może  być  wielokrotnie  złożony  (producent  -    vendor=> 

dystrybutor=>  partner=>  integrator-

składający ofertę). Fakt oferowania kadry przez GTA nie 

świadczy  o  tym,  że  tylko  osoby  z  ramienia  tego  podmiotu  takie  szkolenia  mogą 

przeprowadzać.  Co  więcej  samo  przeprowadzenie  szkolenia  wiąże  się  również  nie  tylko  z 

prowadzeniem  zajęć,  ale  i    z  ewentualnym  tłumaczeniem,  zapewnianym  przez 

p

rzystępującego lub innym wsparciem osobowym. Przystępujący od lat współpracuje z GTA i 

zabezpiecza  prawidłową  realizację    zamówienia  kierując  do  niej  swojego  uprawnionego 

pilota mogącego realizować szkolenia, jeśli dojdzie do sytuacji awaryjnej. Oczywistym jednak 

przy tym jest, że certyfikowane urządzenie będzie od GTA — świadczy o tym treść warunku 

udziału w postępowaniu i zobowiązanie GTA. 

GTA było weryfikowane w sprawie pod kątem wszelkich przesłanek tak  jak przystępujący —

co  wynika  z  obowiązku  z  art.    118  PZP.  Ośrodek  szkoleniowy  zapewnia  przystępujący  w 

ramach  współpracy,  jest  nim  właśnie  ośrodek  GTA.  Twierdzenia  i  argumentacja 

o

dwołującego  prowadzą  do  zawężenia  konkurencji,  a  w  zasadzie  mają  na  celu  faktyczną 

monopolizację  rynku    w  Polsce.  Praktyka  pokazuje    również,  że  aby  podmiot  zagraniczny 

wszedł na rynek polski, musi współpracować z podmiotem z tego rynku. Wynika to często z 

bariery  językowej  jak  i  prawnej.  Dlatego  podwykonawca  współpracuje  z  przystępującym. 

Zarówno  podwykonawca  jak  i  przystępujący  samodzielnie  nie  byłby  w  stanie  zrealizować 

zamówienia.  Powyższe  znajduję  potwierdzenie  w  oświadczeniu  złożonym  przez 

p

odwykonawcę. 

Jeśli  zamawiający  nie  zastrzegł  obowiązku  osobistego  wykonania  przez  wykonawcę  np. 

kluczowych  zadań  dotyczących  zamówień  na  roboty  budowlane,  wykonawca  może 

powierzyć  wykonanie  części  zamówienia  podwykonawcy.  Odmienna  interpretacja  art.  462 

ust.  1  p.z.p.  jest  nieuprawniona. 

W niniejszej sprawie nie było zastrzeżenia, ani też nie ma 

powierzenia 100% realizacji zamówienia podwykonawcy. 

Dodatkowo, jak wskazał UZP w komentarzu "Prawo zamówień publicznych. Komentarz", H. 

Nowak,  M.  Winiarz  (red.),  Warszawa  2021,  s.453,  "  Liczy  się  zatem  tylko  rzeczywiste 

wsparcie  wykonawcy  polegające  na  faktycznym  zaangażowaniu  w  wykonanie  zamówienia. 

Zapobiec  ma    to  również  wsparciu  pozornemu jedynie  na  etapie  postępowania  i  jedynie  w 

celu jego uzyskania przez wykonawcę".  

Przystępujący wskazuje też na orzeczenie KIO 311/23, gdzie uznano, że „Przepisy (art. 462 

ust.1)  przewidują,  że  wykonawca  może  powierzyć  wykonanie  części  zamówienia 

podwykonawcy.  Wykonawca  może  więc  z  tego  uprawnienia  w  sposób  dowolny  korzystać, 

chyba że Zamawiający ograniczy taką możliwość. 

Do  tego  warto  wskazać  na  stanowisko  doktryny  „Trzeba  dostrzec  swoistą  subtelność 

regulacji art. 462 ust. 1 pzp

. Norma ta per se nie implikuje przecież normy zakazującej, aby 

kilku 

podwykonawców  wykonało  całość  zamówienia.  Co  najwyżej  w  drodze  interpretacji  a  

contrario  można  z  niej  wywnioskować,  że  niedopuszczalne  jest  powierzenie  całego  

zamówienia  jednemu  tylko  podwykonawcy”  (J.  Jerzykowski  [w:]  Prawo  zamówień 

publicznych. Komentarz, 2021)  

Warto  również  podkreślić,  że  gdyby  dopiero  na  etapie  realizacji  zamówienia  przystępujący 

powołał podwykonawcę w analogicznym zakresie jak GTA, to w świetle art. 462 PZP także  

nie  byłoby  naruszenia    przepisów  ustawy.  Możliwość  korzystania  z  usług  podwykonawców 

jest  jednym  z  podstawowych  uprawnień  wykonawcy  w  toku  realizacji  zamówienia 

publicznego.  Na  mocy  art.  462  PZP,  wykonawca  pozostaje  w  pełni  uprawniony  do 

realizowania zamówień publicznych przy ich pomocy. Wykonawca zatrudnia podwykonawcę 

na własny koszt i ryzyko, zobowiązany jest więc do kontroli wykonywanych przez niego prac, 

w tym do odbioru, łączenia poszczególnych elementów, a finalnie do zaoferowania tej pracy 

zamawiającemu jako świadczenia własnego.  

Przystępujący wskazał na  katalog otwarty działań planowanych w realizacji zamówienia. 

W

skazuje  też,  że  Odwołujący  źle  interpretuje  wymóg  z  umowy,  iż  stosownie  do  §  1  ust.  6 

„Wykonawca  musi  posiadać  ważny  w  okresie  obejmującym  termin  szkolenia  każdej  grupy 

szkoleniowej  certyfikat  symulatora  oraz  ośrodka  szkolenia  lotniczego."  Przystępujący  jako 

wykonawca  posiada  ten  certyfikat  przez  podmiot  udostępniający.  Nie  jest  to  wymóg 

podmiotowy,  a  przedmiotowy  związany  z  symulatorem.  Przystępujący  go  zatem  posiada. 

Nigdzie w umowie nie ma wymogu, aby to wykonawca był certyfikowany. Nie ma obowiązku 

dysponowania samodzielnie takim ośrodkiem, bez udziału innych podmiotów. Stanowiłoby to 

naruszenie przepisów,  gdyż wyłączałoby możliwości  korzystania z  zasobów  na  zasadach  z 

art.  118  PZP. 

Podzielić  należy  argumentację  Zamawiającego,  że  subiektywny  sposób 

wykładni    dokonanej  przez  odwołującego  skutkowałby  nieuzasadnionym  ograniczeniem  

konkurencji  wyłącznie  do  odwołującego,  a  zatem  taki  sposób  rozumienia  wykluczałby 

przetarg nieograniczony, co nie było celem Zamawiającego. 

Warto  wspomnieć,  że  poprzednie  szkolenia  w  analogicznym  zakresie  wykonywał 

Przystępujący  w  analogiczny  sposób.  Wcześniej  nie  było  to  kwestionowane,  a  aktualnie 

Zamawiający jest po cyklu szkoleń, do których nie było uwag. 

Krajowa  I

zba  Odwoławcza  po  rozpatrzeniu  sprawy  na  rozprawie  z  udziałem  stron  i 

uczestnika,  biorąc  pod  uwagę  stanowiska  przedstawione  w  pismach  procesowych  oraz  do 

protokołu  rozprawy,  uwzględniając  także  informacje  zawarte  w  dokumentacji  postępowania 

odwoławczego  o  sygnaturze  KIO  3764/23  wszczętego  w  wyniku  odwołania  wniesionego 

przez obecnego odwołującego, między tymi samymi stronami, a dotyczącymi poprzedniego 

wyboru oferty najkorzystniejszej

, ustaliła i zważyła, co następuje.  

Za niezasadny uznaje się wniosek o odrzucenie odwołania w zakresie zarzutu oznaczonego 

jako  zarzut  3,  który  jako  był  być  oceniony  jako  spóźniony  ze  skutkiem  w  postaci 

zastosowania  art.  528  pkt  3)  ustawy  pzp

.  Wskazać  należy,  że  sprawa  dotyczy 

k

westionowanej  czynności  wyboru  najkorzystniejszej  oferty  zarówno  w  poprzednim 

postępowaniu  odwoławczym  (  sygnatura  jw.),  jak  i  w  tym  Odwołujący  podnosi  te  same  po 

uprzednim  unieważnieniu  wcześniejszego  wyboru.  Przedstawione  w  toku  w  postępowania 

sygn.  akt  KIO  3764/23 

stanowiska  stron,  w  szczególności  informacje  przystępującego 

zawarte  w  piśmie  z  dnia  28  grudnia  2023  r.  nie  mogły  stanowić  samodzielnej  podstawy 

faktycznej  i  prawnej  do  ewentualnego  wniesienia  odwołania,  jako  że  zdarzenie  to  miało 

miejsce  w  okresie  badania  i  oceny  ofert 

i  nie  stanowiły  czynności  zamawiającego  lub 

niedozwolonego  zaniechania

.  Dopiero  wybór  oferty  uznanej  za  najkorzystniejszą  był 

czynnością, od której wykonawca mógł się odwołać, czego też dokonał. 

Zamawiający  prowadzi  postępowanie  o  udzielenie  zamówienia  publicznego  w  trybie 

przetargu nieograniczonego pn. „Szkolenie teoretyczne i symulatorowe personelu latającego 

samolotu  B737-800NG/BBJ2-27K  w  latach  2024-

2026”,  nr  sprawy  30/2023.”  Nazwa 

zamówienia  wskazuje  na  jego  przedmiot  i  jakkolwiek  stanowi  tytuł  zamówienia,  nie 

wyczerpuje 

całości  zadań  niezbędnych  do  wykonania.  Stosując  nomenklaturę  ustawową 

(por.  art.  121  ustawy  pzp)

,  można  stwierdzić,  że  wskazane  szkolenie  stanowi  kluczowe 

zadanie 

dotyczące  opisanej  w specyfikacji  warunków  zamówienia usługi.  Powołany  przepis 

ustawy  stanowi  o  mo

żliwości  zastrzeżenia  przez  zamawiającego  obowiązku  osobistego 

wykonania przez wykonawcę zadań kluczowych. Regulacja stanowi wynik implementacji art. 

63 ust. 2 dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/24/UE z dnia 26 lutego 2014 r. w 

sprawie  zamówień  publicznych,  uchylającej  dyrektywę  2004/18/WE  (DzUrz  UE  L  94  z 

28.03.2014,  s.  65),  w  myśl  którego:  „W  przypadku  zamówień  na  roboty  budowlane, 

zamówień  na  usługi  oraz  prac  związanych  z  rozmieszczeniem  lub  instalacją  w  ramach 

zamówienia  na  dostawy,  instytucje  zamawiające  mogą  wymagać,  aby  określone  kluczowe 

zadania  były  wykonywane  bezpośrednio  przez  samego  oferenta  lub,  w  przypadku  oferty 

złożonej  przez  grupę  wykonawców,  o  której  mowa  w  art.  19  ust.  2,  przez  uczestnika  tej 

grupy”. Pojęcie „kluczowej części zamówienia” należy uznać prace, które stanowią elementy 

danego  zamówienia  o  takiej  wadze  i  znaczeniu,  bez  którego  spełnienia  nie  jest  możliwa 

osiągnięcie rezultatu wymaganego przez zamawiającego.  

Niesporne 

jest,  iż  w  postępowaniu  o  udzielenie  zamówienia  publicznego,  którego  wynik  w 

postaci  wyboru  oferty  najkorzystniejszej  jest  przedmiotem 

odwołania,  zamawiający  nie 

zastosował możliwości wskazanych przez art. 121 ustawy pzp. Tej okoliczności zdaje się nie 

dostrzegać odwołujący, który w znaczącej części swojego stanowiska podnosi zarzuty wobec 

przystępującego,  który  nie  dysponuje  własnym  potencjałem  w  postaci  ośrodka 

szkoleniowego   

spełniającego  wymagania  formalne,  jak  i  rzeczowe  umożliwiające 

przeprowadzenie  szkolenia  zarówno  teoretycznego,  jak  i  symulatorowego.  W  toku 

postępowania,  zarówno  przed  zamawiającym,  jak  i  postępowania  odwoławczego, 

przystępujący  nie  deklarował  osobistego  spełnienia  warunku  kluczowego,  lecz 

konsekwentnie  wskazywał  na  swojego  podwykonawcę  w  postaci  podmiotu  skrótowo 

nazwanego GTA.  

Ustalono

,  iż  w  postępowaniu  wybrany  wykonawca-  obecny  przystępujący  złożył  ofertę,  w 

której  zadeklarował  wykonanie  zamówienia  z  udziałem  podwykonawcy,  który  jest 

jednocześnie  podmiotem  udostępniającym  swoje  zasoby  na  zasadach  określonych  w  art. 

118 ust. 1 i n. ustawy pzp. 

Jednocześnie wykonawca zadeklarował podział procentowy tych 

dwóch  podmiotów  w  realizacji.  Stwierdził  ponadto,  że  spełnia  wymagane  warunki  udziału 

dysponując  własnym  potencjałem  finansowym  i  potencjałem  technicznym  udostępnianym 

przez wskazanego podwykonawcę. 

W  konsekwencji  należy  uznać  za  spełnione  wymogi  specyfikacji,  zgodnie  z  którą 

dopuszczalna była i została wykorzystana możliwość zaangażowania podwykonawcy części 

zamówienia, jakkolwiek niespornie części istotnej i kluczowej. 

Odwołujący 

nie 

zakwestionował 

skutecznie 

spełniania 

przez 

podwykonawcę 

przystępującego    szczegółowych  wymagań  określonych  przez    rozporządzenie  EASA 

dotyczących m. in. obowiązku otrzymania zatwierdzenia dla danego ośrodka szkoleniowego, 

wydawania  certyfikatów  na  urządzenia  symulatorowe,  wymagań  dotyczących  kompetencji 

instruktorów  zasad  wydawania  certyfikatów  i  zaświadczeń  uczestnikom  szkolenia.  Dany 

ośrodek szkoleniowy, aby prowadzić działalność szkoleniową zgodną z wymaganiami EASA 

musi  uzyskać  właściwe  zatwierdzenie  do  prowadzenia  działalności  w  tym  zakresie.  Jak 

wskazano, 

ze  złożonej  oferty  nie  wynika  aby  PARASNAKE    (przystępujący)  posiadał  takie 

zatwierdzenie,  natomiast 

wykonawca  ten  powołał  się  na  ośrodek  szkoleniowy,  instruktora  i 

symulator 

będący 

w 

zasobach 

Podwykonawcy 

udostępnianych 

wykonawcy. 

Bezprzedmiotowa jest zatem argumentacja zatem, 

zgodnie z którą PARASNAKE nie figuruje 

w żadnym rejestrze jako ośrodek szkolenia pilotów. 

Jak  wyżej  wskazano,  udział  podwykonawcy  udostępniającego  niezbędne  zasoby,  jest 

kluczowy  i 

niezbędny  do  uzyskania  oczekiwanego  rezultatu.  Nie  oznacza  to  jednak,  że 

usługa  szkolenia  wykonywanego  przez  podmiot  udostępniający  wyczerpuje  cały  zakres 

przedmiotu  zamówienia,  co  miałoby  prowadzić  do  wniosku  o  powierzeniu  podwykonawcy 

wykonania całości zamówienia. Ocena składu orzekającego w tym względzie czyni zbędnymi 

ewentualne  rozważania  co  do  dopuszczalności  takiego  powierzenia  w  świetle  postanowień 

ustawy pzp. 

Izba  uznaje  bowiem,  że  do  wykonawcy,  uwzględniając  zarówno  jego  oświadczenie,  jak  i 

potwierdzenie zamawiającego oparte na dotychczasowych doświadczeniach, należy szereg 

czynności  niezbędnych  do  prawidłowego  wykonywania  umowy.  Notoria  powszechne 

wskazują  w  tym  względzie  np.    na  czynności  organizacyjne,  finansowe,  koordynacyjne, 

ewentualnie  inne  deklarowane  do  wykonania, 

w  tym  również  na  miejscu  w  ośrodku 

szkoleniowym. 

Pogląd odwołującego, że skoro przedmiotem usługi jest szkolenie /…/, a szkolenie wykona 

podwykonawca, to wyczerpany jest cały przedmiot zamówienia, a inne czynności niezbędne 

do wykonania, w tym także nadzorowania i obsługi formalnej. 

Stanowisko 

odwołania  w  tym  względzie  jest  nieracjonalne  i  prowadziłoby  do 

nieuzasadnionego 

wniosków, że np. obsługa finansowa i prawna umowy o usługi lub roboty 

budowlane 

nie  należała  do  zakresu  tej  umowy  i  pozostawała  w  jakimś  zewnętrznym 

obszarze podmiotu wykonawczego.  

Wobec  powyższego  należy  uznać,  że  odwołujący  wadliwie  interpretuje  wymóg  z  umowy, 

twierdząc, że wykonawca musi być bezpośrednio podmiotem z § 1 ust. 6 umowy, tj. takim, 

który    „musi  posiadać  ważny  w  okresie  obejmującym  termin  szkolenia  każdej  grupy 

szkoleniowej  certyfikat  symulatora  oraz  ośrodka  szkolenia  lotniczego."    Można  bowiem 

uznać,  że  przystępujący  jako  wykonawca  posiada  ten  certyfikat  w  postaci  skutecznego 

udostępnienia    przez  podwykonawcę.  Wskazany  wymóg  nie  jest  wymogiem  podmiotowym 

oczekiwanym od wykonawcy na potwierdzenie spełnienia warunku udziału przez niego, lecz 

przedmiotowym 

związanym z symulatorem. Zatem wykonawca go posiada.  

Potwierdzeniem  dokonanych  ustaleń  są  także  postanowienia  specyfikacji  warunków 

zamówienia,  w  której  wskazano między  innymi: Rozdział  IX  1.Wykonawca może  powierzyć 

wykonanie  części  zamówienia  podwykonawcy  (podwykonawcom).    2.  Zamawiający  nie 

zastrzega  obowiązku  osobistego  wykonania  przez  Wykonawcę    kluczowych  części 

zamówienia.  

We  wzorze  umowy  wskazano  nadto: 

§  1  pkt  6  :  Wykonawca  musi      posiadać  ważny  w 

okresie obejmującym termin szkolenia każdej grupy szkoleniowej certyfikat symulatora oraz 

ośrodka szkolenia lotniczego.  

§  1  pkt  10  i  11:  10.    Wykonawca  przeprowadzi  szkolenie  na  certyfikowanym  (zgodnie  z 

wymaganiami  EASA)  urządzeniu  treningowym  —  symulatorze  typu  FFS.  Przez 

certyfikowane  urządzenie  treningowe  zamawiający  rozumie  ośrodek  szkoleniowy  w  którym 

odbywać  się  będzie  szkolenie.  11.  Wykonawca  musi  posiadać  co  najmniej  1  certyfikowane 

(zgodnie z wymaganiami EASA) urządzenie treningowe — symulator  typu FFS B737-800.  

Ponadto z opisu przedmiotu zamówienia wynika: 4. Wykonawca przeprowadzi szkolenie na  

certyfikowanym (zgodnie z wymaganiami EASA) urządzeniu treningowym  symulatorze typu 

FFS. Przez certyfikowane urządzenie treningowe zamawiający rozumie ośrodek szkoleniowy 

w  którym  odbywać  się  będzie  szkolenie.  5)  Wykonawca  musi  posiadać  co  najmniej  1 

certyfikowane (zgodnie EASA) urządzenie treningowe — symulator typu FFS B737-800. 

Powyższe  potwierdza  przedmiotowy  charakter  wymogu  postawionego  wykonawcom.  Jak 

wynika  z  przeprowadzonego  postępowania  dowodowego  podwykonawca  udostępniający 

zasoby tj.  GTA 

spełnia postawione wymogi. 

Biorąc  pod  uwagę  powyższe  wniesione  odwołanie  podlega  oddaleniu,  zważywszy  iż  nie 

potwierdzone  zostały  zarzuty  odwołania  wskazujące,  iż  oferta  przystępującego  miałaby 

podlegać odrzuceniu na podstawie art. 226 ust. 1 pkt 3 i 5 ustawy pzp. 

W świetle powyższego orzeczono, jak w sentencji. 

O kosztach postępowania orzeczono stosownie do wyniku sprawy na podstawie art. 

575 ustawy 

z dnia 11 września 2019 r. - Prawo zamówień publicznych (Dz. U. z 2023 r. poz. 

1605  ze  zm.)    oraz 

rozporządzenia  Prezesa  Rady  Ministrów  z  dnia  30  grudnia  2020  r.  w 

sprawie szczegółowych rodzajów kosztów postępowania odwoławczego, ich rozliczania oraz 

wysokości i sposobu pobierania wpisu wysokości wpisu od odwołania (Dz. U. poz. 2437). 

Przewodniczący:  …………………….. 

…………………….. 

……………………..