Sygn. akt: KIO 1804/24
WYROK
Warszawa, dnia 18 czerwca 2024 r.
Krajowa Izba Odwoławcza - w składzie:
Przewodniczący: Przemysław Dzierzędzki
Protokolant:
Piotr Cegłowski
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 13 czerwca 2024 r.
odwołania wniesionego do Prezesa
Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 21 maja 2024 r. przez wykonawcę Adro K. i S-ka spółka
jawna w Warszawie
w postępowaniu prowadzonym przez Zakład Gospodarowania Nieruchomościami w
Dzielnicy Żoliborz m.st. Warszawy z siedzibą w Warszawie
przy udziale:
uczestnika po stronie zamawiającego:
A. wykonawcy A. K.
, prowadzącego w Warszawie działalność gospodarczą pod
nazwą Instal Diament A. K.
orzeka:
umarza postępowanie odwoławcze w zakresie zarzutu nr 2f odwołania (w części
dotyczącej zaniechania wezwania wykonawcy F.H.U.P Domrex J. R. do złożenia
wyjaśnień i dowodów potwierdzających, że cena oferty tego wykonawcy nie jest
rażąco niska),
odrzuca odwołanie w zakresie zarzutu nr 2c, 2d, 2e odwołania,
w pozostałym zakresie oddala odwołanie,
kosztami postępowania obciąża wykonawcę Adro K. i S-ka spółka jawna w
Warszawie i:
zalicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 10.000 zł 00 gr
(słownie: dziesięciu tysięcy złotych zero groszy) uiszczoną przez wykonawcę
Adro K. i S-ka
spółka jawna w Warszawie tytułem wpisu od odwołania, kwotę
zł 00 gr (słownie: trzech tysięcy sześciuset złotych zero groszy) poniesioną
przez
zamawiającego tytułem wynagrodzenia pełnomocnika,
zasądza od wykonawcy Adro K. i S-ka spółka jawna w Warszawie na rzecz
Zakładu Gospodarowania Nieruchomościami w Dzielnicy Żoliborz m.st.
Warszawy z siedzibą w Warszawie kwotę 3.600 zł 00 gr (słownie: trzech
tysięcy sześciuset złotych zero groszy), stanowiącą koszty postępowania
odwoławczego poniesione z tytułu wynagrodzenia pełnomocnika.
Na orzeczenie - w terminie 14
dni od dnia jego doręczenia - przysługuje skarga za
pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Warszawie -
Sądu Zamówień Publicznych.
Przewodniczący: ………………….…
Sygn. akt: KIO 1804/24
U z a s a d n i e n i e
Zakład Gospodarowania Nieruchomościami w Dzielnicy Żoliborz m.st. Warszawy z
siedzibą w Warszawie, zwany dalej „zamawiającym”, prowadzi postępowanie o udzielenie
zamówienia na podstawie przepisów ustawy z dnia 11 września 2019 r. - Prawo zamówień
publicznych (t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1605 ze zm.)
, zwanej dalej „ustawą Pzp” lub „Pzp”,
którego przedmiotem jest wykonanie prac budowlanych polegających na wymianie stolarki
okiennej z PCV
oraz w konstrukcji drewnianej wraz z demontażem starych okien i drzwi
balkonowych
zamontowanych w lokalach komunalnych stanowiących własność Miasta
stołecznego Warszawy w budynkach mieszkalnych, w Dzielnicy Żoliborz przy ul. Mickiewicza
65 w Warszawie.
Ogłoszenie o zamówieniu zostało zamieszczone w Biuletynie Zamówień Publicznych
6 marca 2024 r., nr 2024/BZP 00233753.
Wobec czynności i zaniechań zamawiającego w ww. postępowaniu w dniu 21 maja
r. do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej wniósł odwołanie wykonawca Adro K. i S-ka
spółka jawna w Warszawie, zwany dalej „odwołującym”.
Odwołujący zarzucił zamawiającemu naruszenie:
a) art. 226 ust. 1 pkt 8 ustawy Pzp przez jego niezasadne zastosowanie i odrzucenie jego
oferty, pomimo udzielonej odpowiedzi Wykonawcy
– na wezwanie przez Zamawiającego
z art. 107 ustawy Pzp
– w postaci przedłożenia szeregu wyjaśnień (m.in.: wykonania
kosztorysu w oparciu o ceny I kwartału 2004 sekocenbud; powołania się na inne ceny z
pozostałych postępowań ZGN; przywołania szeregu spraw dotyczących zakupionego
surowca na produkcję okien, co świadczy o stałości cen materiałów i surowców do
produkcji okien, a także faktu, iż Wykonawca jest producentem i z uwagi na brak
pośredników ma to wpływ na niższą cenę), a także przedłożenia dokumentów w postaci
oferty systemu okiennych PCV innych producentów oraz przedmiaru robót (według
NORMA
STD), szczegółowego kosztorysu (oferta według NORMA EXRESS) i kosztorysu
wymiany okien
wraz z przedmiarem (NORMA EXPRESS), a także danych o kwocie, którą
to zamierzał przeznaczyć na poczet zamówienia objętego zaskarżonym postanowieniem.
Tym samym
Wykonawca w/w czynnościami, a także przedłożonymi dowodami wykazał, iż
jego oferta nie
zawiera rażąco niskiej ceny, lecz cenę realną do wykonania Zamówienia,
natomiast
Zamawiający nie zbadał powyższego faktu dogłębnie i odrzucił ofertę
Wykonawcy (art. 226 ust.
1 pkt 8 ustawy Pzp), mimo iż przedłożone wyjaśnienia i
dokumentacja
przez Wykonawcę jego zdaniem pozwalały na możliwość prawidłowej
realizacji
przedmiotu zamówienia za kwotę zgodnie z ofertą Wykonawcy (zarzut nr 2a
odwołania);
b) art. 253 ust 1 pkt 1 Pzp poprzez dokonanie
czynności wyboru oferty firmy
INSTALDIAMENT A. K.
jako najkorzystniejszej, podczas, gdy przedłożone przedmiotowe
środki dowodowe nie pozwalają na przyznanie w/w Wykonawcy maksymalnej ilości
punktów w kryterium oceny ofert według SIWZ, w tym pod względem kryterium ceny, w
sytuacji gdy inni Wykonawcy (w tym on
) zaoferowali realne ceny niższe, a ich oferty
zostały niezasadnie odrzucone (zarzut nr 2b odwołania);
c) art. 28 ust. 1 Pzp w zw. z art. 355 Kc w zw. z art. 14 Pzp przez ustalenie wartości
zamówienia z pominięciem należytej staranności (zarzut nr 2c odwołania);
d) art. 34 pkt 1 i 2 Pzp
w sprawie określenia metod i podstaw sporządzania kosztorysu
inwestorskiego, poprzez ich błędne zastosowanie w stosunku do ogłoszonego
postępowania o udzielenie zamówienia publicznego prowadzonego w trybie
podstawowym i nieprawidłowe oszacowanie wartości przetargu, co w konsekwencji
doprowadziło do oceny, iż złożył on ofertę zawierającą rażąco niską ceną co skutkowało
odrzuceniem oferty, w sytuacji, gdy
uwzględnienie obowiązujących cen i aktualnych
realiów panujących na rynku polskim powinno prowadzić do wniosku, iż rozbieżność
wynika z okoliczności oczywistych, które nie wymagają wyjaśnienia (art. 224 ust. 2 pk1
Pzp)
(zarzut nr 2d odwołania),
Względnie:
e) naruszenie art. 18 ust. 3 ustawy Pzp. w zw. z art. 11 ust. 2 ustawy z dnia 16 kwietnia 1993
r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji (Dz. U. z 2022 roku, poz. 1233) przez
żądanie od
Odwołującego za informacji zawartych w piśmie z dnia 19 kwietnia 2024 r. dotyczących:
zaplecza technicznego, bazy przedsiębiorstwa, wykazaniem kosztów transportu, kosztów
zatrudnienia pracowników, kosztów magazynowania materiałów, informacji i potwierdzeń
dotyczących wzmiankowanych w wyjaśnieniach rabatów, które to informacje stanowią
tajemnicę przedsiębiorstwa (zarzut nr 2e odwołania),
f) art. 128 ust. 1 ustawy Pzp
przez zaniechanie wezwania pozostałych Wykonawców tj.
Przedsiębiorstwo Budowlane HOLDERBUD R. K., F.H.U.P. DOMREX J. R. do złożenia
wyjaśnień i środków dowodowych potwierdzających, iż złożone oferty nie zawierają
rażąco niskiej ceny, mimo, iż cenowo ich oferty były zbliżone do jego oferty (zarzut nr 2f
odwołania).
Odwołujący wniósł o nakazanie zamawiającemu:
a)
unieważnienia czynność wyboru oferty złożonej przez Wykonawcę firmy Instal Diament
A. K. - jako oferty najkorzystniejszej,
b)
powtórzenia czynności badania i oceny ofert,
c)
wezwania pozostałych Wykonawców Przedsiębiorstwo Budowlane HOLDERBUD R. K.
00-511 Warszawa Nowogrodzka 31 NIP: 524-277-54-63 oraz F.H.U.P. DOMREX J. R.
Białobrzegi 37-114, ul. Białobrzegi, nr 3g do złożenia środków dowodowych
potwierdzających, iż złożona oferta nie zawiera rażąco niskiej ceny z uwzględnieniem
kalkulacji wyliczenia ceny lub kosztu,
d)
ponownego wezwania go do złożenia środków dowodowych potwierdzających, iż
złożona oferta nie zawiera rażąco niskiej ceny z uwzględnieniem kalkulacji wyliczenia
ceny lub kosztu.
W uzasadnieniu odwołania odwołujący wskazał, że odpowiadając na wezwanie o
przedstawienie dowodów w zakresie zastosowania rażąco niskiej ceny, Odwołujący wyjaśnił
kalkulację swojej ceny oraz wskazał na fakt, iż głównym powodem tak dużych rozbieżności
pomiędzy zaproponowaną ceną, a kosztorysem inwestorskim było znaczące
przeszacowanie tego ostatniego, a więc nieprawidłowe sporządzenie kosztorysu
inwestorskiego.
Odwołujący wskazał, że przedmiar robót załączony do specyfikacji przetargowej
dotyczył wymiany stolarki okiennej na nową z PCV w ilości 441,21 m2 wraz z parapetami
zewnętrznymi. Zamawiający wycenił wartość prac na 1 108 232,63 zł brutto co po
przeliczeniu na m2 okien daje wartość 2 323,70 zł (załącznik nr 1) i jest to wartość znacznie
zawyżona jeżeli chodzi o ceny rynkowe. Odwołujący wskazał także, że do wyjaśnień
złożonych Zamawiającemu, w celu zwrócenia uwagi i udowodnienia Zamawiającemu
zasadności kalkulacji swej ceny i przeszacowaniu kwoty przeznaczonej na realizację
zadania, załączył on dodatkowo kosztorys wykonany zgodnie z przedmiarem robót ze
specyfikacji przetargowej w oparciu o aktualne ceny
z I kwartału 2024 sekocenbud z
zastosowaniem st. wartości samej stolarki 730 zł za tn2 i 930 zł za m
, gdzie otrzymano
wartość 566 618,18 zł netto co w przeliczeniu daje cenę 1 284,24 netto średnio za metr
stolarki (dowód załącznik nr 2 do pisma z dnia 19 kwietnia 2024 r.).
Według odwołującego bardzo duże rozbieżności pomiędzy przyjętym przez
Zamawiającego szacunkiem, a kosztorysem Wykonawcy z załącznika nr 2 mogłyby być
jeszcze większe jeżeli przyjętoby ceny referencyjnych okien z ofert przedstawionych przez
innych producentów stolarki (wyceny załączono do pisma z dnia 19 kwietnia 2024 r.
załącznik nr 3).
Zdaniem odwołującego kolejnym dowodem, iż zastosowana przez Zamawiającego
stawka 2 323,70 zł netto średnio za m
stolarki okiennej wraz z robotami towarzyszącymi jest
znacząco zawyżona, są przykłady z innych przetargów i postępowań prowadzonych przez
inne podmioty, ale wyłącznie w trybie zamówień publicznych:
a. ZGN Praga północ (wrzesień 2023)- wymiana stolarki okiennej - Średnia cena za m2
stolarki
szacowana przez Zamawiającego - 1 126 netto (załącznik nr 4 do pisma)
b. Miasto Stołeczne W-wa Dzielnica Mokotów (marzec 2024) - wymiana stolarki okiennej -
średnia cena za m2 stolarki szacowana przez Zamawiającego - 1 203zł netto. (załącznik nr 5
do pisma).
Zdaniem odwołującego, dowodem na realną i jak najbardziej obowiązującą na rynku
budowlanym cenę, są oferty jeszcze dwóch innych Wykonawców biorących udział w
niniejszym postępowaniu. Ich oferty były tylko nieznacznie wyższe od złożonej przez niego,
co może być wynikiem, iż żaden z nich w odróżnieniu od spółki nie jest producentem, a
jedynie pośrednikiem w sprzedaży stolarki otworowej. Biorąc pod uwagę powyższe, zdaniem
odwołującego za chybione należy żądanie Zamawiającego, przedstawienia dowodów o
wysokości rabatów jakie są udzielane mu od dostawców profili, okuć okiennych, szyb, stali i
itp. co stanowi tajemnicę handlową przedsiębiorstwa i mogłoby poważnie naruszyć jego
interesy.
Zdaniem odwołującego, wyjaśnienia wraz z dowodami wystarczająco wyczerpały
odpowiedź na zapytanie Zamawiającego o rażąco niską cenę, tym bardziej, że poza
kwestiami dotyczącymi tajemnicy przedsiębiorstwa, wezwanie zostało sformułowane bardzo
ogólnikowo. Analizując treść wezwania z dnia 19 kwietnia 2024 r. należy dojść do
przekonania, że wezwanie to jest zbyt ogólne, by wykonawca mógł powziąć wystarczającą
wiedzę, jakie w szczególności obszary zamówienia interesują zamawiającego pod względem
dokonanej
wyceny. Treść wezwania ogranicza się do przytoczenia treści przepisu art. 224
ust. 1 i 2 ustawy Pzp
i żądania informacji stanowiących tajemnicę przedsiębiorstwa. Zdaniem
odwołującego Zamawiający powinien wskazać elementy oferty które mają zostać przez
wykonawcę wyjaśnione i dowiedzione. Takie działanie wynika z art. 224 ust. 1 ustawy Pzp,
który wymaga, aby zamawiający zwrócił się o udzielenie wyjaśnień, w tym złożenie
dowodów, dotyczących wyliczenia ceny lub kosztu.
Według odwołującego trudno oczekiwać od wykonawcy składania wyjaśnień i
przedstawiania dowodów, w sytuacji, gdy zamawiający w wezwaniu nie wskazał elementów
dotyczących wyliczenia ceny lub kosztu, które wydają się rażąco niskie w stosunku do
przedmiotu zamówienia i budzą wątpliwości zamawiającego co do możliwości wykonania
przedmiotu zamówienia zgodnie z wymaganiami określonymi przez zamawiającego lub
wynikającymi z odrębnych przepisów. Wykonawca w swoich wyjaśnieniach, za pomocą
stosownych dokumentów choćby w postaci: wykonania kosztorysu w oparciu o ceny I
kwartału 2004 sekocenbud; powołania się na inne ceny z pozostałych postępowań ZGN;
przywołania szeregu spraw dotyczących zakupionego surowca na produkcję okien, co
świadczy o stałości cen materiałów i surowców do produkcji okien, a także faktu, iż jest on
producentem i z uwagi na brak
pośredników ma to wpływ na niższą cenę, a także
przedłożenia dokumentów w postaci oferty systemu okiennych PCV innych producentów
oraz przedmiaru robót (według NORMA STD), szczegółowego kosztorysu (oferta według
NORMA EXRESS) i kosztorysu wymiany okien wraz z przedmiarem (NORMA EXPRESS), a
także danych o kwocie, którą to zamierzał przeznaczyć na poczet zamówienia objętego
zaskarżonym postanowieniem. Zdaniem odwołującego z w/w dokumentów jasno wynika
realna cena,
za pomocą której można byłoby realnie doprowadzić wykonanie zamówienia do
końca, spełniając tym samym wszelkie kryteria z SIWZ.
Odwołujący wskazał, że Zamawiający w ramach zaskarżonego postępowania
zamierzał przeznaczyć na sfinansowanie zamówienia 1.108.232,63 zł. Jest to cena wyższa
od ceny ofert Wykonawców, z wyjątkiem podmiotu, którego oferta została wybrana.
Odmienność w kalkulacji przyjętej przez Zamawiającego od tej ustalonej przez Wykonawcę
stanowi jasny
przykład, iż każde zamówienie charakteryzuje się właściwymi dla takiego
zadania okolicznościami, które należy uwzględnić oceniając prawidłowość dokonanej
wyceny. Wykonawca jest
producentem, a jednocześnie jest przedsiębiorcą miejscowym, co
ma znaczenie ze względu na koszty transportu. Posiada zakupione surowce i komponenty
na wykonanie przedmiotu
zamówienia. Powyższe jednakże nie zostało uwzględnione.
Zdaniem o
dwołującego można jasno stwierdzić, iż za pomocą stosownych kosztorysów,
wyliczeń Wykonawca wykazał koszty związane realizacją zamówienia, jednakże
Zamawiający nie wziął powyższego pod uwagę.
Zdaniem odwołującego, w piśmie z dnia 24 kwietnia b.r. nie tylko przedstawił on
stosowne wyjaśnienia na pytania Zamawiającego dotyczące ceny, ale co ważne: w sposób
precyzyjny, jasny i szczegółowy - za pomocą załączników w postaci ofert, kosztorysów,
obmiarów -opisał co będzie wchodziło w zakres ceny jego oferty. Tym samym wszelkie
wyjaśnienia co do ceny wykonania zamówienia były poparte stosownymi dowodami.
W dalszej kolejności odwołujący wskazał, iż całość załączonych dokumentów przez
niego jest
jasna, spójna i celowa odzwierciedlała realną cenę, za którą może być wykonane
zadanie objęte zaskarżonym postępowaniem, jednakże Zamawiający nie wziął tego pod
uwagę, co jest sprzeczne z regułami rachunkowymi, ofertami oraz kosztorysami
przedłożonymi przez niego.
Odwołujący wskazał także, że Zamawiający w piśmie z dnia 16 maja b.r. w
uzasadnieniu odrzucenia jego
oferty nie wskazał dogłębnie przyczyn swojej decyzji, do
czego był zobowiązany. W szczególności nie wykazał które to z przedłożonych przez niego
kosztorysów, przedmiarów są niewiarygodne, niespójne lub nierzetelne. Nie oznacza to
przerzucania na zamawiającego obowiązku wykazania realności ceny oferty, ale wręcz
przeciwnie -
stanowi o obowiązku wykazania nierealności ceny tej oferty lub obowiązku
wykazania wadliwości wyjaśnień wykonawcy. Zdaniem odwołującego pomimo niskiej wyceny
jednego czy dwóch składników całe zamówienie pozostaje dla konkretnego wykonawcy dalej
opłacalne, to w tym przypadku nie może być mowy o wystąpieniu rażąco niskiej ceny – takie
też wyjaśnienie złożył on sam, Zamawiający nie wziął powyższego pod uwagę.
Odwołujący wskazał także, że zarzuca Zamawiającemu naruszenie art. 253 ust 1 pkt
1 PZP poprzez
nieprawidłową ocenę przez Zamawiającego przedłożonych przez siebie
przedmiotowych środków dowodowych, co w konsekwencji doprowadziło do wyboru innej
oferty jako
najkorzystniejszej pomimo, że ofertą najkorzystniejszą nie jest. Odwołujący
uważał, że złożył wszelkie dokumenty przepisane prawem, zgodnie z SIWZ, także w trakcie
wyjaśnień, które to wykazywały realną niską cenę wykonania zamówienia. Co więcej, jego
cena ofertowa wykonania zamówienia była ceną realną, popartą stosownymi kalkulacjami,
przedmiarami, a przy tym ceną niską. Trzeba też wspomnieć, iż kryterium zawartym w XVIII
SIWZ Opis kryteriów oceny ofert wraz z podaniem wag tych kryteriów i sposobu oceny ofert
stanowi wprost, iż: Przy wyborze najkorzystniejszej oferty Zamawiający będzie się kierował
następującymi kryteriami oceny ofert: cena – 60% i gwarancja – 40%. Odwołujący w
przedmiotowych wyjaśnieniach wskazał wprost, iż jest producentem okien PCV. Powyższe
ma więc również realny wpływ na ewentualny okres rękojmi czy gwarancji zamówionego
produktu (jego okres gwarancji wynosił 48 miesięcy). Gdyby Zamawiający nie popełnił w/w
błędów i nie odrzucił bezpodstawnie jego oferty musiałby zastosować - zgodnie z SIWZ - w/w
kryteria względem także niego, co z pewnością nie dałoby podstaw do wyłonienia innego
zwycięzcy zaskarżonego postępowania.
W uzasadnieniu zarzutu naruszenia art. 32, 34 ustawy Pzp
odwołujący wskazał, że
Podstawowym dokumentem określającym wartość robót budowlanych jest Kosztorys
inwestorski, który jest wykorzystywany na wielu etapach procesu inwestycyjnego,
poczynając od przygotowania postępowania przetargowego, poprzez badanie oferty
wykonawcy,
na rozliczeniu inwestycji kończąc. Argumentował, że ustawodawca art. 224 ust.
2 pkt 1 pzp przewidział wyjątek od obowiązku wzywania wykonawcy do wyjaśnień w
przedmiocie rażąco niskiej ceny. Wyjątek ten dotyczy sytuacji, gdy wprawdzie cena oferty
jest niższa o co najmniej 30% od wartości szacunkowej zamówienia powiększonej o VAT lub
od średniej arytmetycznej złożonych ofert, ale jednocześnie sytuacja ta jest wynikiem
okoliczności oczywistych, niewymagających wyjaśnienia. W niniejszej sprawie mamy do
czynienia z takim właśnie wyjątkiem. Średnia arytmetyczna złożonych ofert, z wyjątkiem
jednej,
była ponad 30 % niższa od wartości oszacowanej przez Zamawiającego. Zdaniem
odwołującego okoliczność ta powinna skutkować oceną niewymagającą dodatkowych
wyjaśnień.
Zamawiający złożył odpowiedź na odwołanie, w której wniósł o oddalenie odwołania. W
odpowiedzi i w trakcie rozprawy przedstawił uzasadnienie faktyczne i prawne swego
stanowiska.
Do postępowania odwoławczego po stronie zamawiającego zgłosił przystąpienie
wykonawca
A. K., prowadzący w Warszawie działalność gospodarczą pod nazwą Instal
Diament A. K.
. Wniósł o oddalenie odwołania. W piśmie procesowym przedstawił
uzasadnienie faktyczne i prawne swego stanowiska.
Uwzględniając całość dokumentacji z przedmiotowego postępowania, w tym w
szczególności: ogłoszenie o zamówieniu, postanowienia specyfikacji warunków
zamówienia (SWZ), odpowiedzi na pytania dotyczące treści SWZ, modyfikacje SWZ,
ofert
y wykonawców złożone w postępowaniu, wezwania zamawiającego kierowane do
wykonawców w toku postępowania, odpowiedzi wykonawców na ww. wezwania,
zawiadomienie o wyborze oferty najkorzystniejszej,
załączniki do pism procesowych
stron i uczestnika,
jak również biorąc pod uwagę oświadczenia, stanowiska i
dokumenty złożone przez strony i uczestników w trakcie posiedzenia i rozprawy,
Krajowa Izba Odwoławcza ustaliła i zważyła, co następuje:
Art. 16 ustawy Pzp stanowi, że Zamawiający przygotowuje i przeprowadza postępowanie
o udzielenie
zamówienia w sposób:
1) zapewniający zachowanie uczciwej konkurencji oraz równe traktowanie wykonawców;
2) przejrzysty;
3) proporcjonalny.
Art. 224 ustawy Pzp stanowi:
1. Jeżeli zaoferowana cena lub koszt, lub ich istotne części składowe, wydają się rażąco
niskie w stosunku do przedmiotu zamówienia lub budzą wątpliwości zamawiającego co do
możliwości wykonania przedmiotu zamówienia zgodnie z wymaganiami określonymi w
dokumentach zamówienia lub wynikającymi z odrębnych przepisów, zamawiający żąda
od wykonawcy wyjaśnień, w tym złożenia dowodów w zakresie wyliczenia ceny lub
kosztu, lub ich istotnych części składowych.
2. W przypadku gdy cena całkowita oferty złożonej w terminie jest niższa o co najmniej 30%
od:
1) wartości zamówienia powiększonej o należny podatek od towarów i usług, ustalonej
przed wszczęciem postępowania lub średniej arytmetycznej cen wszystkich złożonych
ofert niepodlegających odrzuceniu na podstawie art. 226 ust. 1 pkt 1 i 10, zamawiający
zwraca się o udzielenie wyjaśnień, o których mowa w ust. 1, chyba że rozbieżność
wynika z okoliczności oczywistych, które nie wymagają wyjaśnienia;
2) wartości zamówienia powiększonej o należny podatek od towarów i usług,
zaktualizowanej z uwzględnieniem okoliczności, które nastąpiły po wszczęciu
postępowania, w szczególności istotnej zmiany cen rynkowych, zamawiający może
zwrócić się o udzielenie wyjaśnień, o których mowa
w ust. 1.
3. Wyjaśnienia, o których mowa w ust. 1, mogą dotyczyć w szczególności:
1) zarządzania procesem produkcji, świadczonych usług lub metody budowy;
2) wybranych rozwiązań technicznych, wyjątkowo korzystnych warunków dostaw, usług
albo związanych z realizacją robót budowlanych;
3) oryginalności dostaw, usług lub robót budowlanych oferowanych przez wykonawcę;
4) zgodności z przepisami dotyczącymi kosztów pracy, których wartość przyjęta do
ustalenia ceny nie może być niższa od minimalnego wynagrodzenia za pracę albo
minimalnej stawki godzinowej, ustalonych na podstawie przepisów ustawy z dnia 10
października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę (Dz. U. z 2020 r. poz. 2207)
lub przepisów odrębnych właściwych dla spraw, z którymi związane jest realizowane
zamówienie;
5) zgodności z prawem w rozumieniu przepisów o postępowaniu w sprawach dotyczących
pomocy publicznej;
6) zgodności z przepisami z zakresu prawa pracy i zabezpieczenia społecznego,
obowiązującymi w miejscu, w którym realizowane jest zamówienie;
7) zgodności z przepisami z zakresu ochrony środowiska;
8) wypełniania obowiązków związanych z powierzeniem wykonania części zamówienia
podwykonawcy.
4. W przypadku zamówień na roboty budowlane lub usługi, zamawiający jest obowiązany
żądać wyjaśnień, o których mowa w ust. 1, co najmniej w zakresie określonym w ust. 3
pkt 4 i 6.
5. Obowiązek wykazania, że oferta nie zawiera rażąco niskiej ceny lub kosztu spoczywa na
wykonawcy.
6. Odrzuceniu, jako oferta z rażąco niską ceną lub kosztem, podlega oferta wykonawcy,
który nie udzielił wyjaśnień w wyznaczonym terminie, lub jeżeli złożone wyjaśnienia wraz
z dowodami nie uzasadniają podanej w ofercie ceny lub kosztu.
Art. 226 ust. 1 ustawy Pzp stanowi, że Zamawiający odrzuca ofertę, jeżeli:
8) zawiera rażąco niską cenę lub koszt w stosunku do przedmiotu zamówienia;
Ustalono, że przedmiotem zamówienia jest wykonanie prac budowlanych
polegających na wymianie stolarki okiennej z PCV oraz w konstrukcji drewnianej wraz z
demontażem starych okien i drzwi balkonowych zamontowanych w lokalach komunalnych
stanowiących własność Miasta stołecznego Warszawy w budynkach mieszkalnych, w
Dzielnicy Żoliborz przy ul. Mickiewicza 65 w Warszawie.
Kolejno ustalono, że do upływu terminu składania ofert do zamawiającego wpłynęły
następujące oferty:
Nr oferty Wykonawca
Cena ofertowa brutto w
złotych
Odwołujący
533 295,46 zł
Przedsiębiorstwo Budowlane HOLDER BUD R.
K. 00-511 Warszawa ul. Nowogrodzka 31
659 635,40 zł
Przystępujący
1 093 522,28 zł
F.H.U.P. DOMREX J. R.
Białobrzegi 37-114,
ul. Białobrzegi, nr 3g,
564 625, 95 zł
(por.
informacja z otwarcia ofert, w aktach postępowania, w dokumentacji przekazanej przez
zamawiającego).
Ustalono także, że zamawiający na sfinansowanie zamówienia przewidział kwotę:
232,63 zł brutto.
(por. informacja o kwocie, w aktach
postępowania, w dokumentacji przekazanej przez
zamawiającego).
Kolejno ustalono, że 3 kwietnia 2024 r. zamawiający, działając na podstawie art. 224
ust. 2 pkt 1 Pzp
skierował do odwołującego wezwanie. W wezwaniu tym zamawiający
wskazał, co następuje.
(…) w związku z tym, że cena całkowita Państwa oferty jest niższa o co najmniej 30% od
wartości zamówienia powiększonej o należny podatek od towarów i usług, ustalonej przed
wszczęciem postępowania lub średniej arytmetycznej cen wszystkich złożonych ofert
niepodlegających odrzuceniu na podstawie art. 226 ust. I pkt 1 i 10 ustawy Pzp.
Zamawiający żąda od wykonawcy wyjaśnień, w tym złożenia dowodów w zakresie
wyliczenia ceny, istotnych części składowych zaoferowanej ceny.
Przedłożone wyjaśnienia powinny dotyczyć w szczególności:
zarządzania procesem produkcji, świadczonych usług lub metody budowy;
wybranych rozwiązań technicznych/ wyjątkowo korzystnych warunków dostaw, usług
albo związanych z realizacją robót budowlanych;
oryginalności dostaw, usług lub robót budowlanych oferowanych przez wykonawcę;
zgodności z przepisami dotyczącymi kosztów pracy, których wartość przyjęta do
ustalenia ceny nie może być niższa od minimalnego wynagrodzenia za pracę albo
minimalnej stawki godzinowej, ustalonych na podstawie przepisów ustawy z dnia 10
października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę lub przepisów odrębnych
właściwych dla spraw, z którymi związane jest realizowane zamówienie;
zgodności z prawem w rozumieniu przepisów o postępowaniu w sprawach
dotyczących pomocy publicznej;
zgodności z przepisami z zakresu prawa pracy i zabezpieczenia społecznego,
obowiązującymi w miejscu, w którym realizowane jest zamówienie;
zgodności z przepisami dotyczącymi z zakresu ochrony środowiska;
wypełniania obowiązków związanych z powierzeniem wykonania części zamówienia
podwykonawcy.
(por. ww. wezwanie zamawiającego, w dokumentacji postępowania, na nośniku
elektronicznym przekazanym przez zamawiającego).
Kolejno ustalono, że w odpowiedzi na ww. wezwanie zamawiającego odwołujący
złożył wyjaśnienia z dnia 4 kwietnia 2024 r. W wyjaśnieniach tych wskazał, co następuje:
Cena Oferty wykonawcy, stanowi bilans sprzyjających i dostępnych Wykonawcy warunków
cenotwórczych wykonania niniejszego zamówienia polegających na:
Posiadaniu
własnego zaplecza technicznego oraz bazy przedsiębiorstwa Wykonawcy
zlokalizowanych w bliskiej odległości od miejsca wykonania przedmiotu zamówienia co
skutkuje obniżeniem kosztów transportu jak również brakiem konieczności najmu terenu na
bazę.
Ponadto jako Firma działająca na rynku lokalnym, wykonawca zatrudnia pracowników
zamieszkujących w bliskim sąsiedztwie co sprowadza koszty dowozu pracowników do zera.
Jako iż jesteśmy równocześnie producentem oferowanej stolarki, skutkuje to
możliwością oferowania jej w znacznie niższych cenach niż ogólnie przyjęte na rynku.
40% zmagazynowanych zapasów materiałowych pozwala nam na dokładne
oszacowanie wartości przedmiotu zamówienia bez ryzyka ewentualnych zmian na rynku jeśli
chodzi o ceny stali, Pcv, Aluminium, itp.
Jako producent korzystamy z atrakcyjnych rabatów (często nawet 30 %) na zakup
materiałów i sprzętu co skutkuje możliwością zaoferowania przez nas konkurencyjnych cen
za wykonanie zamówienia.
Jednocześnie oświadczamy, iż w cenie Oferty zostało uwzględnione wykonanie
wszystkich czynności wyszczególnionych w postępowaniu tj. wymiana stolarki okiennej na
stolarkę PCV przy ul. Mickiewicza 65 w Warszawie wg przedmiaru.
Mając na uwadze powyższe wyjaśnienia oraz zaprezentowane argumenty należy
stwierdzić , że brak jest podstaw do uznania ,że oferta złożona przez nas w niniejszym
postępowaniu zawiera rażąco niską cenę.
(por. ww. wyjaśnienia odwołującego, na nośniku elektronicznym przekazanym przez
zamawiającego).
Kolejno ustalono, że pismem z 19 kwietnia 2024 r. zamawiający, działając na
podstawie art. 223 ust. 1 oraz art. 224 ust. 2 pkt 1 Pzp
skierował do odwołującego wezwanie.
W wezwaniu tym zamawiający wskazał, co następuje.
w związku z lakonicznymi złożonymi wyjaśnieniami w zakresie rażąco niskiej ceny
Zamawiający wzywa wykonawcę do złożenia dodatkowych wyjaśnień, w tym złożenia
dowodów w zakresie wskazanym przez wykonawcę w wyjaśnieniu z dnia 4 kwietnia 2024 r.
W szczególności Zamawiający żąda szczegółów, kalkulacji, dowodów, etc.
odnoszących się do punktów od 1 do 5 wyjaśnień, w zakresie możliwym do zweryfikowania
przez Zamawiającego, w oparciu o dodatkowe wyjaśnienia dotyczące m.in. zaplecza
technicznego, bazy przedsiębiorstwa, wykazaniem kosztów transportu, kosztów zatrudnienia
pracowników, kosztów magazynowania materiałów, informacji i potwierdzeń dotyczących
wzmiankowanych w wyjaśnieniach rabatów.
(por. ww. wezwanie zamawiającego, w dokumentacji postępowania, na nośniku
elektronicznym przekazanym przez zamawiającego).
Kolejno ustalono, że w odpowiedzi na ww. wezwanie odwołujący złożył wyjaśnienia z
24 kwietnia 2024 r. W wyjaśnieniach tych odwołujący wskazał, co następuje.
pragniemy podnieść fakt iż głównym powodem tak dużych rozbieżności pomiędzy
zaproponowaną przez nas ceną, a kosztorysem inwestorskim jest znaczące przeszacowanie
tego ostatniego.
Właśnie na tą okoliczność zamierzamy w niniejszym piśmie przedstawić
dowody.
Przedmiar robót do specyfikacji przetargowej dotyczy wymiany stolarki okiennej na
nową z PCV w ilości 441,21 m2 wraz z parapetami zewnętrznymi. Zamawiający wycenił
wartość prac na 1 108 232,63 zł brutto co po przeliczeniu na m2 okien daje wartość 2 323,70
zł (załącznik nr 1)i w naszym przekonaniu jest to wartość bardzo zawyżona jeżeli chodzi o
ceny rynkowe.
Pokusiliśmy się o wykonanie kosztorysu w oparciu o aktualne ceny z I kwartału 2024
sekocenbud z zastosowaniem nst. wartości samej stolarki 730 zł za m2 i 930 zł za m2 i
otrzymaliśmy wartość 566 618,18 zł netto co w przeliczeniu daje cenę 1 284,24 netto średnio
za metr2 stolarki.(dowód nr 2)
Bardzo duże rozbieżności pomiędzy przyjętym przez Zamawiającego szacunkiem, a
naszym kosztorysem z nr 2 mogłyby być jeszcze większe jeżeli przyjęlibyśmy ceny
referencyjnych okien z ofert przedstawionych nam przez innych producentów stolarki , które
to wyceny również załączamy do niniejszego pisma (załącznik nr 3).
Kolejnym dowodem, iż zastosowana przez Zamawiającego stawka 2 323,70 zł netto
średnio za m2 stolarki okiennej wraz z robotami towarzyszącymi jest znacząco zawyżona, są
przyk
łady z innych przetargów i postępowań prowadzonych przez inne podmioty, ale
wyłącznie w trybie zamówień publicznych
ZGN Praga północ (wrzesień 2023)- wymiana stolarki okiennej - Średnia cena za m2
stolarki szacowana przez Zamawiającego - 1 126 netto (załącznik nr 4)
Miasto Stołeczne W-wa Dzielnica Mokotów (marzec 2024) - wymiana stolarki okiennej -
średnia cena za m2 stolarki szacowana przez Zamawiającego - 1 203zł netto. (załącznik nr
Również na potwierdzenie okoliczności iż zaproponowaliśmy realną i jak najbardziej
obowiązująca na rynku budowlanym cenę, są oferty jeszcze dwóch innych Wykonawców
biorących udział w niniejszym postępowaniu. Ich oferty są tylko nieznacznie wyższe od
naszej, co może być wynikiem iż żaden z nich w odróżnieniu od naszej spółki nie jest
producentem, a jedynie pośrednikiem w sprzedaży stolarki otworowej.
Biorąc pod uwagę powyższe, wydaje nam się zbędnym żądanie Zamawiającego,
przedstawienia dowodów o wysokości rabatów jakie są nam udzielane od dostawców profili,
okuć okiennych, szyb, stali i itp. co stanowi tajemnicę handlową.
Reasumując, wychodzimy z założenia że nasze wyjaśnienia wraz z załączonymi
dowodami
wystarczająco wyczerpują odpowiedź na zapytanie Zamawiającego o rażąco
niską cenę jak i uspokajają niepokój o możliwość prawidłowego oraz terminowego
wykonania prac określonych w przedmiotowym postępowaniu przetargowym.
Załączniki:
przedmiar robót ul. Mickiewicza 65
2- kosztorys ofertowy wykonany z zastosowaniem cen z sekocenbud
3a - oferta firmy Stollar
3b - oferta firmy Top-Plast
przedmiar i informacja o kwocie jaką Zamawiający zamierza przeznaczyć na
sfinansowanie -
ZGN Praga Północ
przedmiar i informacja o kwocie jaką Zamawiający zamierza przeznaczyć na
sfinansowanie -
Miasto Stołeczne W-wa Dzielnica Mokotów
(por. ww. wyjaśnienia odwołującego z dowodami, na nośniku elektronicznym przekazanym
przez zamawiającego).
Następnie ustalono, że pismem z dnia 16 maja 2024 r., zamawiający zawiadomił
odwołującego o wyborze oferty przystępującego jako najkorzystniejszej oraz o odrzuceniu
oferty odwołującego na podstawie art. 226ust. 1 pkt 8 Pzp. W uzasadnieniu faktycznym
czynności odrzucenia oferty odwołującego zamawiający wskazał, co następuje:
W wyniku unieważnienia, w dniu 15.04.2024 r., wyboru oferty najkorzystniejszej w
niniejszym postępowaniu i dokonania ponownego badania i oceny ofert, Zamawiający, w
dniu 19.04.2024 r., ponownie wezwał, za pośrednictwem platformy ezamowienia,
Wykonawcę ADRO-K. S„KA SPÓŁKA JAWNA do złożenia dodatkowych wyjaśnień, w tym
złożenia dowodów w zakresie wskazanym przez wykonawcę w wyjaśnieniu z dnia 4 kwietnia
2024 r. dotyczącym wyjaśnienia, czy oferta zawiera rażąco niską cenę, w szczególności
Zamawiający żądał szczegółów, kalkulacji, dowodów, etc. odnoszących się do punktów od 1
do 5 wyjaśnień Wykonawcy z dnia 4 kwietnia 2024 r., w zakresie możliwym do
zweryfikowania przez Zamawiającego, w oparciu o dodatkowe wyjaśnienia dotyczące m.in.
zaplecza technicznego, bazy przedsiębiorstwa, wykazaniem kosztów transportu, kosztów
zatrudnienia pracowników, kosztów magazynowania materiałów, informacji i potwierdzeń
dotyczących wzmiankowanych w wyjaśnieniach rabatów.
W dniu 24.04.2024 r. Wykonawca ADRO-K. I S-
KA SPÓŁKA JAWNA złożył w
wyznaczonym terminie, za pośrednictwem platformy ezamówienia, wyjaśnienia, które
zdaniem Komisji nadal nie potwierdzają, że oferta ww. Wykonawcy nie zawiera rażąco
niskiej ceny. Kolejne wyjaśnienia nie zawierają, w szczególności dowodów oraz odniesienia
się do wezwania, których Zamawiający żądał od Wykonawcy. Wykonawca w swoich
wyjaśnieniach skupił się na próbie udowodnienia Zamawiającemu, że nieprawidłowo
oszacował zamówienie.
Należy podkreślić, że co do zasady, Wykonawca ma jedną możliwość na
przedstawienie swojej argumentacji w cel
u rozwiania wątpliwości Zamawiającego co do
zaoferowania rażąco niskiej ceny, jednakże z uwagi na powtórzenie przez Zamawiającego
czynności badania i oceny ofert, kierując się zasadami wyrażonymi w art. 16 i 17 ust, 2
ustawy Pzp, Zamawiający wezwał wszystkich Wykonawców, których oferty podlegały
wezwaniu w oparciu o art. 224 ust. 2 pkt 1 ustawy Pzp, do złożenia wyjaśnień, w tym
złożenia dowodów w zakresie wyliczenia ceny, istotnych części składowych zaoferowanej
ceny. Zamawiający swoje wezwanie doprecyzował i uszczegółowił.
Zgodnie z wezwaniem, na Wykonawcy spoczywał obowiązek dołożenia należytej
staranności w konstruowaniu wyjaśnień, co należy rozumieć jako odniesienie się do
wszystkich kwestii poddanych pod wątpliwość przez zamawiającego. Wykonawca w swojej
odpowiedzi nie podał konkretnych informacji, pozwalających Zamawiającemu na realną
weryfikację wyceny, ponieważ celem Wykonawcy w jego wyjaśnieniach było udowodnienie,
że złożona oferta nie zawierała zaniżonej ceny lecz to Zamawiający przeszacował wartość
zamówienia. W związku z tym, że Wykonawca w żaden sposób nie przedstawił wyjaśnień w
odniesieniu do sposobu kalkulacji swojej oferty, ani także żadnych dowodów na
potwierdzenie -
trudno bowiem opierać się na informacjach i dowodach zawartych w
wyjaśnieniach Wykonawcy, które w żaden sposób nie odnoszą się do jego ceny
zaproponowanej w ofercie (kopie innych ofert, sporządzone na nowo kosztorysy). Z uwagi
zatem na fakt, że ciężar dowiedzenia, że oferta nie zawiera rażąco niskiej ceny lub kosztu
spoczywa właśnie na Wykonawcy, sankcję za niewykazanie tego stanowi odrzucenie oferty.
(por. zawiadomienie o wyborze oferty najkorzystniejszej, w aktach sprawy)
Ustalono również, że pismami z dnia 3 kwietnia 2024 r. oraz 19 kwietnia 2024 r.
zamawiający działając na podstawie art. 224 ust. 2 pkt 1 Pzp wezwał m.in. wykonawcę
Przedsiębiorstwo Budowlane Holderbud R. K. do złożenia wyjaśnień i dowodów celem
wykazania, że cena oferty tego wykonawcy nie jest rażąco niska.
(por. ww. wezwania, oraz potwierdzenia wysłania w dokumentacji postępowania przekazanej
przez zamawiającego oraz złożone w trakcie rozprawy, w aktach sprawy).
Krajowa Izba Odwoławcza zważyła, co następuje.
Izba postanowiła umorzyć postępowanie odwoławcze w zakresie zarzutu
naruszenia art. 128 ust. 1 ustawy Pzp przez zaniechanie wezwania wykonawcy F.H.U.P.
DOMREX J. R.
do złożenia wyjaśnień i środków dowodowych potwierdzających, iż
cena oferty tego wykonawcy nie zawiera rażąco niskiej ceny (pkt 1 sentencji)
Krajowa Izba Odwoławcza, działając na podstawie art. 520 ust. 1 ustawy Pzp i art.
568 pkt 1 ustawy Pzp, postanowiła umorzyć postępowanie odwoławcze w zakresie ww.
zarzutu.
Zgodnie z art. 520 ust. 1 ustawy Pzp,
odwołujący może cofnąć odwołanie do czasu
zamknięcia rozprawy. Stosownie do art. 568 pkt 1 ustawy Pzp, Izba umarza postępowanie
odwoławcze, w formie postanowienia, w przypadku cofnięcia odwołania.
Odwołujący w trakcie posiedzenia Izby w dniu 13 czerwca 2024 r. oświadczył, że cofa
odwołanie w ww. części. W przywołanym przepisie art. 520 ust. 1 ustawy Pzp ustawodawca
przyznał odwołującemu prawo do cofnięcia w całości środka ochrony prawnej. Skoro zatem
wykonawca może cofnąć odwołanie w całości, to na zasadzie wnioskowania a maiori ad
minus, należy uznać, że odwołujący może zrezygnować z popierania jedynie części
odwołania. W orzecznictwie Izby nie jest kwestionowana możliwość skutecznego cofnięcia
odwołania w części. Odwołujący oświadczył, że nie popiera już odwołania w ww. zakresie,
wobec powyższego postępowanie odwoławcze w tej części podlegało umorzeniu. Dostrzec
należy, że Izba związana jest oświadczeniem odwołującego o cofnięciu części odwołania,
czego skutkiem wynikającym wprost z art. 568 pkt 1 ustawy Pzp ustawy Pzp jest obowiązek
umorzenia przez Izbę postępowania odwoławczego w zakresie wycofanych zarzutów.
Rozstrzyganie w przedmiocie zarzutów, które okazały się niesporne jest bezcelowe.
Jednocześnie jednak informacja o częściowym umorzeniu postępowania odwoławczego
musi znaleźć odzwierciedlenie w sentencji orzeczenia, a nie w uzasadnieniu. W art. 559 ust.
2 ustawy Pzp, określającym w sposób wyczerpujący elementy treści uzasadnienia wyroku
wydanego przez Izbę, nie ma bowiem żadnej wzmianki o możliwości zamieszczenia w
uzasadnieniu wyroku jakiegokolwiek rozstrzygnięcia.
Odwołanie podlegało odrzuceniu w zakresie:
1) zarzutu naruszenia art. 28 ust. 1 Pzp w zw. z art. 355 Kc w zw. z art. 14 Pzp przez
ustalenie wartości zamówienia z pominięciem należytej staranności,
2) zarzutu naruszenia art. 34 pkt 1 i 2 Pzp
w sprawie określenia metod i podstaw
sporządzania kosztorysu inwestorskiego, poprzez ich błędne zastosowanie w
stosunku do ogłoszonego postępowania o udzielenie zamówienia publicznego
prowadzonego w trybie podstawowym i nieprawidłowe oszacowanie wartości
przetargu, co w konsekwencji doprowadziło do oceny, iż Odwołujący złożył ofertę
zawierającą rażąco niską ceną co skutkowało odrzuceniem oferty, w sytuacji, gdy
uwzględnienie obowiązujących cen i aktualnych realiów panujących na rynku
polskim powinno prowadzić do wniosku, iż rozbieżność wynika z okoliczności
oczywistych, które nie wymagają wyjaśnienia (art. 224 ust. 2 pk1 Pzp).
Izba postanowiła odrzucić odwołanie w zakresie ww. zarzutów dotyczących
niezgodnego z Pzp ustalenia przez zamawiającego wartości szacunkowej zamówienia.
Zgodnie z art. 528 pkt 3 Pzp,
Izba odrzuca odwołanie, jeżeli stwierdzi, że odwołanie
zostało wniesione po upływie terminu określonego w ustawie.
Zgodnie z art. 515 ust. 3 pkt 2 Pzp,
Odwołanie w przypadkach innych niż określone w
ust. 1 i 2 wnosi się w terminie 5 dni od dnia, w którym powzięto lub przy zachowaniu
należytej staranności można było powziąć wiadomość o okolicznościach stanowiących
podstawę jego wniesienia, w przypadku zamówień, których wartość jest mniejsza niż progi
unijne.
Izba ustaliła, że zamawiający określił wartość szacunkową zamówienia na kwotę
1.026.141,32 zł netto w dniu 27 lutego 2024 r. na podstawie kosztorysu inwestorskiego. O
tym, iż zamawiający ustalił wartość szacunkową zamówienia w ww. sposób odwołujący, przy
zachowaniu należytej staranności, miał możliwość powziąć wiadomość najpóźniej od dnia 21
marca 2024 r. W tej bowiem dacie miało miejsce otwarcie ofert w postępowaniu. Jak wynika
z pkt 3 wzoru protokołu postępowania prowadzonego w trybie podstawowym zamawiający
ujawnia w protokole wartość szacunkową zamówienia oraz sposób jej wyliczenia najpóźniej
w dacie otwarcia ofert (por. pkt 3 wzoru protokołu - załącznik nr 8 do rozporządzenia Ministra
Rozwoju, Pracy i Technologii z dnia 18 grudnia 2020 r.
w sprawie protokołów postępowania
oraz dokumentacji postępowania o udzielenie zamówienia publicznego (Dz.U. z 2020 r. poz.
Ponieważ zgodnie z art. 74 ust. 1 Pzp, protokół postepowania jest jawny i
udostępniany na wniosek, odwołujący przy zachowaniu należytej staranności miał możliwość
wystąpienia o wgląd do protokołu postępowania najpóźniej w dacie 21 marca 2024 r. i w ten
sposób dowiedzenia się na jaką kwotę została ustalona wartość szacunkowa zamówienia i w
jaki sposób zamawiający tego dokonał. Jeśli odwołujący uważał, że wartość szacunkowa
zamówienia została ustalona przez zamawiającego z naruszeniem przepisów ustawy Pzp, to
miał możliwość kwestionowania takiej czynności zamawiającego w terminie liczonym od
dnia, kiedy przy zachowaniu należytej staranności miał możliwość powzięcia wiadomości o
tej czynności. Tymczasem omawiany zarzut odwołujący podniósł dopiero w odwołaniu
wniesionym w dniu 21 maja 2024 r.
W tej sytuacji ww. zarzuty dotyczące niezgodnego z Pzp ustalenia przez
zamawiającego wartości szacunkowej zamówienia należało uznać za spóźnione, co
skutkowało koniecznością odrzucenia odwołania w ww. części.
Izba, działając na podstawie art. 541 Pzp, postanowiła oddalić wniosek odwołującego
o przeprowadzenie dowodu z przesłuchania w charakterze strony wspólnika odwołującego –
pani A. K.
, na okoliczność, iż kosztorys inwestorski nie powstał w dacie 27 lutego 2024 r.
lecz ponad rok temu i zawierał błąd, który – po jego sprostowaniu – powinien skutkować
ponownym przeliczeniem zamówienia.
Zgodnie z art. 541 Pzp,
Izba odmawia przeprowadzenia wnioskowanych dowodów,
jeżeli fakty będące ich przedmiotem zostały już stwierdzone innymi dowodami lub gdy
zostały powołane jedynie dla zwłoki. Jak wskazano wcześniej, odwołanie w omawianej
części podlegało odrzuceniu jako spóźnione. W tej sytuacji Izba stwierdziła, że dowód został
powołany jedynie dla zwłoki.
Odwołanie podlegało odrzuceniu w zakresie zarzutów dotyczących treści
wezwań zamawiającego skierowanych do odwołującego w dniach 3 kwietnia 2024 r.
oraz 19 kwietnia 2024 r. w trybie art. 224 ust. 2 pkt 1 Pzp do złożenia wyjaśnień ceny
wraz z dowodami.
Odwołujący w uzasadnieniu odwołania przedstawił zarzut, iż zamawiający
niezasadnie wezwał go do złożenia wyjaśnień ceny w trybie art. 224 ust. 2 pkt 1 Pzp.
Argumentował, że ustawodawca w art. 224 Pzp przewidział wyjątek wobec obowiązku
wzywania do wyjaśnień ceny, z którym – w jego ocenie - mieliśmy do czynienia w
analizowanej sprawie.
Odwołujący podniósł bowiem, że średnia arytmetyczna złożonych
ofert, z wyjątkiem jednej, była ponad 30 % niższa od wartości oszacowanej przez
Zamawiającego. Uważał, że okoliczność ta powinna skutkować oceną niewymagającą
dodatkowych wyjaśnień.
Odwołujący sformułował także w odwołaniu zarzut naruszenia art. 18 ust. 3 ustawy
Pzp w zw. z art. 11 ust. 2 ustawy z dnia 16 kwietnia 1993 r. o zwalczaniu nieuczciwej
konkurencji (Dz. U. z 2022 roku, poz. 1233) przez żądanie od niego informacji zawartych w
piśmie z dnia 19 kwietnia 2024 r. dotyczących: zaplecza technicznego, bazy
przedsiębiorstwa, wykazaniem kosztów transportu, kosztów zatrudnienia pracowników,
kosztów magazynowania materiałów, informacji i potwierdzeń dotyczących wzmiankowanych
w wyjaśnieniach rabatów, które to informacje stanowią tajemnicę przedsiębiorstwa.
Izba postanowiła odrzucić odwołanie w zakresie opisanych wyżej zarzutów
dotyczącego niezasadnego wezwania odwołującego do złożenia wyjaśnień ceny wraz z
dowodami oraz zarzutów dotyczących treści tych wezwań.
Zgodnie z art. 528 pkt 3 Pzp,
Izba odrzuca odwołanie, jeżeli stwierdzi, że odwołanie
zostało wniesione po upływie terminu określonego w ustawie.
Zgodnie z art. 515 ust. 1 pkt 2 lit. a) Pzp
Odwołanie wnosi się w przypadku
zamówień, których wartość jest mniejsza niż progi unijne, w terminie 5 dni od dnia
przekazania informacji o czynności zamawiającego stanowiącej podstawę jego wniesienia,
jeżeli informacja została przekazana przy użyciu środków komunikacji elektronicznej.
Informacje o czynnościach wezwania do złożenia wyjaśnień ceny wraz dowodami, w
trybie art. 224 ust. 2 pkt 1 Pzp, zamawiający przesłał odwołującemu w pismach odpowiednio
z dnia 3 kwietnia 2024 r. oraz z dnia 19 kwietnia 2024 r.
W tej sytuacji, jeśli odwołujący uważał, że zamawiający pismem z dnia 3 kwietnia
2024 r. z naruszeniem ustawy Pzp wezwał go złożenia wyjaśnień ceny w trybie art. 224 ust.
2 pkt 1 Pzp, gdyż rozbieżność, o której mowa w tym przepisie wynika z okoliczności
oczywistych, które nie wymagają wyjaśnienia, to powinien kwestionować czynność
zamawiającego w terminie 5 dni od dnia przekazania informacji o tej czynności wezwania.
Tymczasem odwołujący odwołanie wobec tej czynności zamawiającego wniósł dopiero w
dniu 21 maja 2024 r.
Analogicznie, jeśli odwołujący uważał, że zamawiający w piśmie z dnia 19 kwietnia
2024 r. z naruszeniem przepisów prawa wezwał go do złożenia wyjaśnień i dowodów
odnośnie zaplecza technicznego, bazy przedsiębiorstwa, wykazaniem kosztów transportu,
kosztów zatrudnienia pracowników, kosztów magazynowania materiałów, informacji i
potwierdzeń dotyczących wzmiankowanych w wyjaśnieniach rabatów, które to informacje
stanowią tajemnicę jego przedsiębiorstwa, to powinien kwestionować czynność
zamawiającego w terminie 5 dni od dnia przekazania informacji o tej czynności wezwania.
Tymczasem odwołujący odwołanie wobec tej czynności zamawiającego wniósł dopiero w
dniu 21 maja 2024 r.
Odwołujący nie zakwestionował czynności wezwań zamawiającego w ustawowym
terminie. Odwołanie w zakresie ww. zarzutów okazało się zatem spóźnione i w konsekwencji
podlegało odrzuceniu w tej części.
Odwołanie podlegało oddaleniu w pozostałej części.
Chybiony okazał się zarzut naruszenia art. 128 ust. 1 ustawy Pzp przez zaniechanie
wezwania wykonawcy Przedsiębiorstwo Budowlane HOLDERBUD R. K. do złożenia
wyjaśnień i środków dowodowych potwierdzających, iż cena oferty tego wykonawcy nie
zawiera rażąco niskiej ceny.
Celem wykazania ww. zarzutu odwołujący złożył w charakterze dowodu wydruk
korespondencji mailowej z dnia 12 czerwca 2024 r.
prowadzonej przez wspólnika
odwołującego - panią A. K. W korespondencji tej na jej pytanie mam również prośbę o
informację czy otrzymał Pan wezwanie od Zamawiającego o złożenie wyjaśnień odnośnie
rażąco niskiej ceny udzielono odpowiedzi z adresu mailowego [email protected] o treści
Nie otrzymałem takiego wezwania.
Zamawiający złożył w charakterze dowodu przeciwnego dokumentację postępowania
o udzielenie zamówienia publicznego. W dokumentacji tej znajdowała się treść wezwania do
złożenia wyjaśnień ceny wraz z dowodami skierowana do wykonawcy Przedsiębiorstwo
Budowlane HOLDERBUD R. K.
w piśmie z dnia 3 kwietnia 2024 r. oraz w piśmie 19 kwietnia
2024 r. Ponadto, jak wynikało ze złożonego przez zamawiającego w charakterze dowodu
wydruku z platformy e-
Zamówienia, na której prowadzone jest postępowanie, wezwania te
zostały przesłane przez zamawiającego do ww. wykonawcy drogą elektroniczną za
pośrednictwem ww. platformy odpowiednio: w dniu 3 kwietnia 2024 r. o godz. 13:28:23 oraz
w dniu 19 kwietnia 2024 r. o g. 14:06:23.
Ponadto Izba stwierdziła, że w dokumentacji postępowania znajdowało się
zawiadomienie zamawiającego skierowane do wykonawcy Przedsiębiorstwo Budowlane
HOLDERBUD R. K. o odrzuceniu jego oferty m.in. na podstawie art. 226 ust. 1 pkt 8 Pzp z
powodu niezłożenia w reakcji na wezwanie zamawiającego wyjaśnień ceny wraz z
dowodami.
Izba odmówiła wiarygodności korespondencji mailowej złożonej przez odwołującego,
która pozostawała w sprzeczności z całością pozostałego materiału dowodowego. Izba
wzięła pod uwagę, że pozostały materiał dowodowy tworzyła oficjalna dokumentacja
postępowania o udzielenie zamówienia, zawierająca wydruki zawiadomień i potwierdzenia
wysłania plików z korespondencją za pośrednictwem platformy e-Zamówienia, na której
prowadzonej było postępowanie. Gdyby faktycznie wykonawca Przedsiębiorstwo Budowlane
HOLDERBUD R. K.
nie otrzymał wezwania do złożenia wyjaśnień ceny i w konsekwencji
jego oferta niezasadnie zostałaby odrzucona z powodu niezłożenia wyjaśnień ceny, to
można byłoby się spodziewać, że wykonawca ten złożyłby odwołanie wobec czynności
wyboru przez zamawiającego oferty najkorzystniejszej złożonej przez przystępującego.
Oczekiwanie to byłoby tym bardziej uzasadnione, że oferta tego wykonawcy byłaby ofertą
korzystniejszą od oferty wybranej przez zamawiającego i w tej sytuacji mógłby liczyć na
uzyskanie zamówienia. Skoro takie odwołanie Przedsiębiorstwo Budowlane HOLDERBUD
R. K.
jednak nie wpłynęło, to jednak należało zakładać, że wykonawca pogodził się z
czynnością odrzucenia swojej oferty z powodu niezłożenia na wezwanie wyjaśnień ceny.
Ergo można było przypuszczać, że takie wezwanie jednak otrzymał. Przy ocenie dowodów
Izba wzięła także pod uwagę, że dowód złożony przez odwołującego nie miał charakteru
bezpośredniego, stanowił jedynie korespondencję mailową z adresu [email protected].
Izba, działając na podstawie art. 541 Pzp, postanowiła oddalić wniosek odwołującego
o przeprowadzenie dowodu z przesłuchania w charakterze strony wspólnika odwołującego –
pani A. K.
, na okoliczność, iż na swoje pytanie skierowane do wykonawcy Przedsiębiorstwo
Budowlane HOLDERBUD R. K.
czy otrzymał on od Zamawiającego wezwanie do złożenia
wyjaśnień odnośnie rażąco niskiej ceny, uzyskała drogą mailową odpowiedź przeczącą.
Zgodnie z art. 541 Pzp,
Izba odmawia przeprowadzenia wnioskowanych dowodów,
jeżeli fakty będące ich przedmiotem zostały już stwierdzone innymi dowodami lub gdy
zostały powołane jedynie dla zwłoki. Izba stwierdziła, iż okoliczność mająca być wykazana
wnioskowanym dowodem, tj. fakt otrzymania przez panią A. K. odpowiedzi mailowej na
zadane pytanie, został wykazany przez odwołującego już treścią złożonej w charakterze
dowodu korespondencji mailowej. W tej sytuacji Izba
postanowiła odmówić przeprowadzenia
wnioskowanego dowodu na ww. okoliczność.
Chybione okazał się zarzuty naruszenia art. 226 ust. 1 pkt 8 Pzp (pkt 2a odwołania) i art. 253
ust. 1 pkt 1 Pzp (pkt 2b odwołania).
Jak wskazuje się w orzecznictwie Izby, wyjaśnienia składane w reakcji na wezwanie
zamawiającego kierowane w trybie art. 224 Pzp powinny stanowić podstawę oceny przez
zamawiającego, czy zaoferowano mu cenę rażąco niską w stosunku do przedmiotu
zamówienia, czy też nie. Jak wynika z treści art. 224 ust. 5 ustawy Pzp obowiązek
wykazania, że oferta nie zawiera rażąco niskiej ceny lub kosztu spoczywa na wykonawcy.
Polski ustawodawca przesądził w przywołanym przepisie, że wykonawca wezwany do
złożenia wyjaśnień w trybie art. 224 ustawy Pzp, ma obowiązek udowodnić zamawiającemu,
że jego oferta nie zawiera ceny rażąco niskiej. Z przepisu tego wynika zatem domniemanie,
że wykonawca wezwany do złożenia wyjaśnień zaoferował cenę rażąco niską. Wyjaśnienia i
dowody na ich poparcie, składane przez wykonawcę w odpowiedzi na wezwanie, muszą zaś
obalić owo domniemanie. Nie ulega również wątpliwości, że udowodnienie realności ceny
powinno nastąpić w toku postępowania o udzielenie zamówienia przed zamawiającym, a nie
w toku postępowania odwoławczego przed Izbą. Jeżeli wykonawca ciężaru obalenia
domniemania rażąco niskiej ceny w postępowaniu przed zamawiającym nie udźwignie, to
jego oferta podlega odrzuceniu. Przepis art. 224 ust. 6 ustawy Pzp stanowi bowiem, że
podlega odrzuceniu jako oferta z rażąco niską cena lub kosztem, oferta wykonawcy, który
nie udzielił wyjaśnień w wyznaczonym terminie, lub jeżeli złożone wyjaśnienia wraz z
dowodami nie uzasadniają podanej w ofercie ceny lub kosztu.
Jak wynikało z treści wezwania zamawiającego z dnia 3 kwietnia 2024 r.,
zamawiający uznał, że cena zaoferowana przez odwołującego budziła wątpliwości co do
możliwości wykonania zamówienia. Zamawiający wskazał bowiem, że odwołujący
zaoferował cenę niższą o ponad 30% od wartości szacunkowej zamówienia lub średniej
arytmetycznej cen wszystkich złożonych ofert.
Z chwilą wystosowania ww. wezwania, po stronie odwołującego zaktualizował się
obowiązek wykazania, że cena jego oferty nie jest rażąco niska. Jeśli odwołujący nie zgadzał
się z treścią wezwania zamawiającego, to powinien w terminach wynikających z Pzp,
kwestionować czynność zamawiającego w drodze środków ochrony prawnej. Jeśli tego
jednak nie uczynił, to po jego stronie zaktualizował się obowiązek obalenia poprzez
wyjaśnienia i dowody domniemania, że zaoferowana przez niego cena nie jest rażąco niska.
Izba stwierdziła, że rację ma zamawiający który w uzasadnieniu czynności odrzucenia
oferty odwołującego prawidłowo wytknął wykonawcy dlaczego ten, przez swe wyjaśnienia i
dowody,
nie sprostał ciężarowi obalenia domniemania rażąco niskiej ceny. W konsekwencji
zamawiający, zgodnie art. 224 ust. 5 i ust. 6 w zw. z art. 226 ust. 1 pkt 8 Pzp, zasadnie
odrzucił ofertę odwołującego.
Jak wskazano wcześniej, przepis art. 224 ust. 6 Pzp stanowi wyraźnie, że jeżeli
wykonawca wezwany do złożenia wyjaśnień w trybie art. 224 Pzp nie udźwignie ciężaru
obalenia domniemania ceny rażąco niskiej, to jego oferta podlega odrzuceniu.
Zdaniem Izby, zamawiający prawidłowo dostrzegł, że odwołujący, pomimo otrzymania
wezwań zamawiającego do złożenia wyjaśnień ceny wraz z dowodami, nie przedstawił
zamawiającemu szczegółowych, konkretnych, nadających się do rzetelnej weryfikacji
wyjaśnień ceny i dowodów.
W reakcji na pierwsze wezwanie zamawiającego skierowane w trybie art. 224 ust. 2
pkt 1 Pzp, odwołujący złożył nad wyraz lakoniczne pismo z dnia 4 kwietnia 2024 r. W piśmie
tym
powołał się na czynniki polegające na:
Posiadaniu własnego zaplecza technicznego oraz bazy przedsiębiorstwa Wykonawcy
zlokalizowanych w bliskiej odległości od miejsca wykonania przedmiotu zamówienia co
skutkuje obniżeniem kosztów transportu jak również brakiem konieczności najmu terenu na
bazę.
Ponadto jako Firma działająca na rynku lokalnym, wykonawca zatrudnia pracowników
zamieszkujących w bliskim sąsiedztwie co sprowadza koszty dowozu pracowników do zera.
Jako iż jesteśmy równocześnie producentem oferowanej stolarki, skutkuje to
możliwością oferowania jej w znacznie niższych cenach niż ogólnie przyjęte na rynku.
40% zmagazynowanych zapasów materiałowych pozwala nam na dokładne
oszacowanie wartości przedmiotu zamówienia bez ryzyka ewentualnych zmian na rynku jeśli
chodzi o ceny stali, Pcv, Aluminium, itp.
Jako producent korzystamy z atrakcyjnych rabatów (często nawet 30 %) na zakup
materiałów i sprzętu co skutkuje możliwością zaoferowania przez nas konkurencyjnych cen
za wykonanie zamówienia.
Jak wynikało z przytoczonych wyjaśnień okazały się one lakoniczne, niekonkretne,
pozbawione jakichkolwiek szczegółów i nie nadawały się do jakiejkolwiek weryfikacji przez
zamawiającego. Ponadto do wyjaśnień tych wykonawca nie załączył jakichkolwiek dowodów.
Przykładowo jeśli sam odwołujący powoływał się na okoliczność, że ma możliwość
korzystania z określonych rabatów od swoich poddostawców, to powinien po pierwsze w
szczegółach wskazać, jakich konkretnie materiałów i sprzętu, istotnych dla wykonania tego
konkretnego zamówienia to dotyczy i jakie ma to przełożenie ma możliwość zaoferowania
takiej a nie innej ceny w post
ępowaniu. Następnie zaś wykonawca powinien ten fakt
wykazać stosownymi dowodami. Analogicznie, jeśli odwołujący powołał się na fakt, że
posiada 40% zmagazynowanych zapasów materiałowych, to powinien konkretnie wskazać, o
jakie materiały, istotne z punktu widzenia wykonania tego konkretnie zamówienia chodzi, a
następnie powinien wykazać ten fakt stosownymi dowodami. Bez przedstawienia
szczegółów i konkretów, a także bez poparcia ich dowodami wymaganymi przez
zamawiającego i ustawę Pzp, lakoniczne i ogólne stwierdzenia odwołującego można było
potraktować jedynie za gołosłowne zapewnienia, które żadną miarą nie mogły być uznane za
obalające domniemanie zaoferowania rażąco niskiej ceny.
W tej sytuacji Izba stwierdziła, że zamawiający prawidłowo pismem z dnia 19 kwietnia
2024 wytknął odwołującemu lakoniczność złożonych wyjaśnień i zażądał nie tylko ich
uszczegółowienia, ale też podania kalkulacji, załączenia dowodów w szczególności w
zakresie czynników, na które sam odwołujący powołał się w piśmie z dnia 4 kwietnia 2024 r.
prosząc o dodatkowe wyjaśnienia dotyczące m.in. zaplecza technicznego, bazy
przedsiębiorstwa, wykazaniem kosztów transportu, kosztów zatrudnienia pracowników,
kosztów magazynowania materiałów, informacji i potwierdzeń dotyczących wzmiankowanych
w wyjaśnieniach rabatów.
Również i to wezwanie nie zostało zakwestionowane przez odwołującego za pomocą
przysługujących mu środków ochrony prawnej w terminie wynikającym z ustawy Pzp. W
konsekwencji odwołujący zobowiązany był zastosować się do treści wezwania i poprzez
wyjaśnienia, w szczególności w obszarze wskazanym przez zamawiającego, oraz załączone
dowody obalić domniemanie zaoferowania rażąco niskiej ceny. Wyjaśnienia wraz z
dowodami powinny zapewnić zamawiającemu na tyle przekonujący materiał dowodowy,
który dowodziłby, że wykonanie zamówienia nie zakończy się dla wykonawcy stratą.
Izba stwierdziła, że zamawiający prawidłowo dostrzegł, iż pomimo skierowania do
odwołującego powtórnego wezwania, wykonawca w dalszym ciągu domniemania tego nie
obalił.
W pierwszej kolejności Zamawiający w uzasadnieniu czynności odrzucenia oferty
odwołującego prawidłowo dostrzegł, że wykonawca znaczącą część swych wyjaśnień z dnia
24 kwietnia 2024 r. poświęcił na kwestionowanie przez siebie prawidłowości ustalenia przez
zamawiającego wartości szacunkowej zamówienia i na tę okoliczność postanowić składać
dowody. Świadczyły o tym następujące fragmenty wyjaśnień: głównym powodem tak dużych
rozbieżności pomiędzy zaproponowaną przez nas ceną, a kosztorysem inwestorskim jest
znaczące przeszacowanie tego ostatniego. Właśnie na tą okoliczność zamierzamy w
niniejszym piśmie przedstawić dowody. Nawet w treści samego odwołania na str. 6 w
akapicie 3 odwołujący przyznał, że w wyjaśnieniach skupiał się także na wytykaniu
zamawiającemu przeszacowania kosztorysu inwestorskiego. Uszło uwadze odwołującego,
że taka argumentacja mogła być jego udziałem wyłącznie w sytuacji, gdyby zakwestionował
czynność wezwania zamawiającego w drodze odwołania kierowanego do Prezesa Izby. Jak
już wcześniej wskazano, skoro odwołujący tego nie uczynił, to powinien zastosować się do
treści wezwania. Kwestionowanie wartości szacunkowej zamówienia nie jest wykazaniem
prawidłowości kalkulacji ceny ofertowej.
Zamawiający prawidłowo także dostrzegł, że odwołujący ewidentnie nie zastosował
się do treści jego drugiego wezwania. Świadczyły o tym m.in. następujące fragmenty
wyjaśnień: Biorąc pod uwagę powyższe, wydaje nam się zbędnym żądanie Zamawiającego,
przedstawienia dowodów o wysokości rabatów jakie są nam udzielane od dostawców profili,
okuć okiennych, szyb, stali i itp. co stanowi tajemnicę handlową. Powyższe oznaczało, że
najpierw odwołujący w wyjaśnieniach z dnia 4 kwietnia 2024 r. sam wskazywał, że
możliwość obniżenia ceny wynika m.in. z przysługujących mu rabatów. Następnie zaś, gdy
zamawiający prawidłowo dostrzegł, że wyjaśnienia takie są lakoniczne, niekonkretne i
nieudowodnione i poprosił o ich rozwinięcie oraz załączenie dowodów, to odwołujący
świadomie postanowił zignorować wezwanie zamawiającego. Okoliczność, iż określone
informacje mogły stanowić tajemnicę handlową odwołującego, nie zwalniała go od
obowiązku zastosowania się do wezwania zamawiającego. Owszem, zgodnie z art. 18 ust. 1
Pzp, postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego jest jawne. Uszło jednak uwadze
odwołującego, że zgodnie z art. 18 ust. 3 Pzp, Nie ujawnia się informacji stanowiących
tajemnicę przedsiębiorstwa w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 16 kwietnia 1993 r. o
zwalczaniu nieuczciwej konkurencji (Dz. U. z 2022 r. poz. 1233), jeżeli wykonawca, wraz z
przekazaniem takich informacji, zastrzegł, że nie mogą być one udostępniane oraz wykazał,
że zastrzeżone informacje stanowią tajemnicę przedsiębiorstwa. Jeśli zatem informacje, o
które odwołujący został wezwany w jakiejś części stanowiły tajemnicę jego przedsiębiorstwa,
to mógł wykazać, że faktycznie jest to jego tajemnica i następnie przekazać je
zamawiającemu z odpowiednim zastrzeżeniem, aby nie były udostępniane innym
podmiotom.
Nie można było się zgodzić ze stanowiskiem odwołującego jakoby wezwanie
zamawiającego do złożenia wyjaśnień ceny miało charakter ogólnikowy. Zamawiający w
wezwaniu z dnia 19 kwietnia 2024 r. zwracał uwagę wykonawcy na konieczność złożenia
szczegółowych, umotywowanych wyjaśnień, a w szczególności dotyczących m.in. zaplecza
technicznego, bazy przedsiębiorstwa, wykazaniem kosztów transportu, kosztów zatrudnienia
pracowników, kosztów magazynowania materiałów, informacji i potwierdzeń dotyczących
wzmiankowanych w wyjaśnieniach rabatów. Zamawiający z jednej strony wskazał na
niedostatki wyjaśnień z dnia 4 kwietnia 2024 r., a następnie wyłuszczył zakres informacji i
dowodów, jakich oczekuje.
W odniesieniu do dowodów wnioskowanych przez odwołującego na okoliczność
prawidłowości kalkulacji ceny dopiero na etapie postępowania odwoławczego przed Izbą
takie działanie należało uznać jednak za spóźnione. Jak już wcześniej podkreślono, zgodnie
z Pzp
udowodnienie realności ceny powinno nastąpić w toku postępowania o udzielenie
zamówienia przed zamawiającym, a nie w toku postępowania odwoławczego przed Izbą.
Jeżeli wykonawca ciężaru obalenia domniemania rażąco niskiej ceny w postępowaniu przed
zamawiającym nie udźwignie, to jego oferta podlega odrzuceniu. Przepis art. 224 ust. 6
ustawy Pzp stanowi bowiem, że podlega odrzuceniu jako oferta z rażąco niską cena lub
kosztem, oferta wykonawcy, który nie udzielił wyjaśnień w wyznaczonym terminie, lub jeżeli
złożone wyjaśnienia wraz z dowodami nie uzasadniają podanej w ofercie ceny lub kosztu.
Wobec powyższego, Izba, działając na podstawie art. 541 Pzp, postanowiła oddalić
wniosek odwołującego o przeprowadzenie dowodu z przesłuchania w charakterze strony
wspólnika odwołującego – pani A. K., na okoliczność, iż oferta odwołującego została
przygotowana zgodnie z wymogami stawianymi przez zamawiającego w specyfikacji,
wyjaśnienia cen zakupionego surowca na produkcję okien, a także okoliczności mających
wpływ na niższą cenę.
Zgodnie z art. 541 Pzp,
Izba odmawia przeprowadzenia wnioskowanych dowodów,
jeżeli fakty będące ich przedmiotem zostały już stwierdzone innymi dowodami lub gdy
zostały powołane jedynie dla zwłoki. Jak wskazano wcześniej, przeprowadzenie ww. dowodu
wnioskowanego
przez odwołującego na okoliczność prawidłowości kalkulacji ceny dopiero
na etapie postępowania odwoławczego przez Izbą należało uznać za spóźnione. Izba nie
jest komisją przetargową, ani nie zastępuje kierownika zamawiającego. Zgodnie z art. 513
Pzp odwołanie wnosi się na czynność zamawiającego podjętą w postępowaniu o udzielenie
zamówienia, którą w tym przypadku była ocena wyjaśnień i dowodów złożonych przez
odwołującego w toku postępowania. Badaniu legalności przez Izbę podlega zaś ta ocena
dokonana przez zamawiającego. W tej sytuacji Izba stwierdziła, że dowód został powołany
jedynie dla zwłoki.
Kierując się powyższymi rozważaniami Izba stwierdziła, że wyjaśnienia złożone przez
odwołującego nie obaliły domniemania zaoferowania przez ww. wykonawcę ceny rażąco
niskiej. Nie potwierdziły się zatem zarzuty naruszenia art. 226 ust. 1 pkt 8 ustawy Pzp
podniesione w odwołaniu.
W konsekwencji chybiony okazał się także zarzut dotyczący bezzasadnego
dokonania czynności wyboru oferty firmy przystępującego jako najkorzystniejszej. Wobec
prawidłowości odrzucenia oferty odwołującego i niewniesienia odwołania przez innych
wykonawców na czynność odrzucenia ich ofert, oferta przystępującego okazała się jedyną
niepodlegającą odrzuceniu. W rezultacie oferta przystępującego została prawidłowo wybrana
przez zamawiającego jako oferta najkorzystniejsza.
Stosownie do art. 553 ustawy Pzp,
o oddaleniu odwołania lub jego uwzględnieniu
Izba orzeka w wyroku. W pozostałych przypadkach Izba wydaje postanowienie. Orzeczenie
Izby, o których mowa w pkt 3 sentencji, miało charakter merytoryczny, gdyż odnosiło się do
oddalenia
części odwołania. Z kolei orzeczenia Izby zawarte w pkt 1, 2, 4 sentencji miały
charakter formalny, gdyż dotyczyły odpowiednio umorzenia części postępowania
odwoławczego, odrzucenia części odwołania oraz kosztów postępowania, a zatem były
postanowieniami
. O tym, że orzeczenie o kosztach zawarte w wyroku Izby jest
postanowieniem przesądził Sąd Najwyższy w uchwale z 8 grudnia 2005 r. III CZP 109/05
(OSN 2006/11/182). Z powołanego przepisu art. 553 ust. 1 ustawy Pzp wynika zakaz
wydawania przez Izbę orzeczenia o charakterze merytorycznym w innej formie aniżeli wyrok.
Z uwagi zatem na zbieg w jednym orzeczeniu rozstrzygnięć o charakterze merytorycznym
(pkt 3 sentencji) i formalnym (pkt 1, 2, 4
sentencji), całe orzeczenie musiało przybrać postać
wyroku.
Zgodnie z przepisem art. 554 ust. 1 pkt 1 ustawy
Pzp, Krajowa Izba Odwoławcza
uwzględnia odwołanie w całości lub w części, jeżeli stwierdzi naruszenie przepisów ustawy,
które miało wpływ lub może mieć istotny wpływ na wynik postępowania o udzielenie
zamówienia, konkursu lub systemu kwalifikowania wykonawców. W analizowanej sprawie, w
zakresie rozpatrywanym merytorycznie, nie stwierdzon
o zarzucanych zamawiającemu
naruszeń ustawy Pzp, co skutkowało koniecznością oddalenia odwołania w tej części.
Wobec powyższego, na podstawie art. 553 ustawy Pzp, orzeczono jak w pkt 3
sentencji.
Zgodnie z art. 557 ustawy Pzp,
w wyroku oraz w postanowieniu kończącym
postępowanie odwoławcze Izba rozstrzyga o kosztach postępowania odwoławczego. Z kolei
w świetle art. 575 ustawy Pzp, strony oraz uczestnik postępowania odwoławczego wnoszący
sprzeciw ponoszą koszty postępowania odwoławczego stosownie do jego wyniku.
Jak wskazuje się w piśmiennictwie, reguła ponoszenia przez strony kosztów
postępowania odwoławczego stosownie do wyników postępowania odwoławczego oznacza,
że „obowiązuje w nim, analogicznie do procesu cywilnego, zasada odpowiedzialności za
wynik procesu, według której koszty postępowania obciążają ostatecznie stronę
„przegrywającą” sprawę (por. art. 98 § 1 k.p.c.)” Jarosław Jerzykowski, Komentarz do art.192
ustawy -
Prawo zamówień publicznych, w: Dzierżanowski W., Jerzykowski J., Stachowiak M.
Prawo zamówień publicznych. Komentarz, LEX, 2014, wydanie VI.
W analizowanej sprawie, w zakresie rozpatrywanym merytorycznie, Izba
oddaliła
odwołanie. Odpowiedzialność za wynik postępowania ponosił zatem odwołujący w całości.
Na koszty postępowania odwoławczego składał się wpis od odwołania uiszczony
przez odwołującego w wysokości 10.000 zł oraz koszty wynagrodzenia pełnomocnika
zamawiającego w kwocie 3.600 zł, ustalone na podstawie rachunku złożonego do akt
sprawy.
Biorąc powyższe pod uwagę, o kosztach postępowania odwoławczego orzeczono
stosownie do wyniku postępowania - na podstawie art. 557 oraz art. 575 ustawy Pzp oraz w
oparciu o przepisy § 8 ust. 1 oraz § 8 ust. 2 pkt 1 w zw. z § 5 pkt 2 lit. b w rozporządzenia
Prezesa Rady Ministrów z dnia 30 grudnia 2020 r. w sprawie szczegółowych rodzajów
kosztów postępowania odwoławczego, ich rozliczania oraz wysokości i sposobu pobierania
wpisu od odwołania (Dz. U. z 2020 r. poz. 2437).
Przewodniczący: ………………….…