Sygn. akt: KIO 186/24
WYROK
Warszawa, dnia 13 lutego 2024 r.
Krajowa Izba Odwoławcza - w składzie:
Przewodnicząca:
Beata Konik
Protokolant:
Tomasz Skowroński
po rozpoznaniu na rozprawie odwołania wniesionego do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej
w dniu
18 stycznia 2024 r. przez wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie
zamówienia ENERIS Proeco spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w
Bydgoszczy i M. P. FUH EKO-
UTIL z siedzibą w Brodnicy,
w postępowaniu prowadzonym przez Regionalny Szpital Specjalistyczny im. dr. Władysława
Biegańskiego,
przy udziale uczestników po stronie zamawiającego:
A. wykonawcy ECO - ABC
spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w
Bełchatowie,
B. wykonawcy
ENERIS Centrum Usług Wspólnych spółki z ograniczoną odpowiedzialnością
z siedzibą w Warszawie,
orzeka:
Uwzględnia odwołanie w zakresie zarzutów wskazanych w pkt 1, 4, i 5 petitum
odwołania i nakazuje unieważnienie czynności wyboru oferty najkorzystniejszej,
ponowne badanie i ocenę ofert, w tym: unieważnienie czynności odrzucenia oferty
Odwołującego, uznanie za nieskutecznie zastrzeżone tajemnicą przedsiębiorstwa i
udostępnienie pisma z 19 grudnia 2023 r. oznaczonego przez Przystępującego ECO –
ABC jako część tajna, udostępnienie uzasadnienia zastrzeżenia tajemnicy
przedsiębiorstwa zawartego w pkt III pisma Przystępującego EMKA z 18 grudnia 2023
r.
wraz z jawnymi załącznikami.
W pozostałym zakresie oddala odwołanie.
kosztami postępowania obciąża Odwołującego w 2/5 i Zamawiającego w 3/5 i:
zalicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 15 000 zł 00 gr
(słownie: piętnaście tysięcy złotych zero groszy) uiszczoną przez Odwołującego
tytułem wpisu od odwołania, kwotę po 3600 zł 00 gr (słownie: trzy tysiące sześćset
złotych zero groszy) poniesioną przez Zamawiającego i Odwołującego tytułem
wynagrodzenia pełnomocnika.
zasądza od Zamawiającego na rzecz Odwołującego kwotę 9 760 zł 00 gr (słownie:
dziewięć tysięcy siedemset sześćdziesiąt złotych zero groszy) stanowiącą sumę
należnych kosztów postępowania odwoławczego poniesionych przez:
Odwołującego.
Na orzeczenie -
w terminie 14 dni od dnia jego doręczenia - przysługuje skarga za
pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Warszawie -
Sądu Zamówień Publicznych.
Przewodnicząca:
…………………….
Sygn. akt: KIO 186/24
Uzasadnienie
Regionalny Szpital Specjalistyczny im. dr. Władysława Biegańskiego z siedzibą w
Grudziądzu, (dalej: „Zamawiający”) prowadzi w trybie przetargu nieograniczonego
postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego na usługi pn. „Świadczenie usług w
zakresie odbioru, transportu i unieszkodliwiania odpadów medycznych” - numer referencyjny:
Z/75/PN/23.
Przedmiotowe postępowania o udzielenie zamówienia publicznego jest prowadzone
na podstawie ustawy z dnia 11 września 2019 r. Prawo zamówień publicznych (Dz.U. z 2023
r. poz. 1605 ze zm.).
Szacunkowa wartość zamówienia jest wyższa od kwot wskazanych w przepisach
wykonawczych wydanych na podstawie art. 3 ust. 3 ustawy Pzp.
Ogłoszenie o zamówieniu zostało opublikowane w Dzienniku Urzędowym Unii
Europejskiej z
22 września 2023 r., nr 2023/S 183-568940.
W postępowaniu tym wykonawcy wspólnie ubiegający się o udzielenie zamówienia
ENERIS Proeco
spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Bydgoszczy i M. P.
prowadząca dzielność gospodarczą pod firmą M. P. FUH EKO-UTIL z siedzibą w Brodnicy
(dalej:
„Odwołujący”) 18 stycznia 2024 r. złożyli odwołanie do Prezesa Krajowej Izby
Odwoławczej wobec czynności i zaniechań Zamawiającego w postępowaniu.
Odwołujący zarzucił Zamawiającemu naruszenie:
1) art. 226 ust. 1 pkt 2) lit. b ustawy Pzp
przez odrzucenie oferty złożonej przez
Odwołującego z uwagi na błędne przyjęcie, że Odwołujący nie spełnia warunku udziału
w
Postępowaniu w zakresie posiadania uprawnień do wykonywania określonej
działalności lub czynności z tego względu, że w treści formularza ofertowego wskazał,
że powierzy częściowy odbiór, transport i unieszkodliwianie odpadów medycznych
podwykonawcom
a procentowa części zamówienia jaka zostanie zlecona
podwykonawcy wyniesie do 50% wart
ości zamówienia (przy czym nie jest w stanie
wskaza
ć nazw podwykonawco w na tym etapie), podczas gdy Odwołujący
samodzielnie spełnia warunki udziału w Postępowaniu i nie polega w tym zakresie na
zasobach podmiotu trzeciego;
art. 226 ust. 1 pkt 5) ustawy PZP w zw. z § 3 ust. 9 Projektowanych postanowień
umownych (dalej: „PPU”) oraz w związku z art. 20 ust. 3 pkt 2) oraz ust. 5 i 6 ustawy z
dnia 14 grudnia 2012 r. o odpadach (t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1587 z poz n. zm.;
„Ustawa o odpadach”) przez zaniechanie odrzucenia oferty wykonawcy „ECO-ABC”
Spo łka z o.o. z siedzibą w Bełchatowie, której treść jest niezgodna z warunkami
zam
ówienia, bowiem przewiduje unieszkodliwianie odpadów w instalacji:
a. położonej poza granicami województwa, na terenie którego będą one wytwarzane (tj. poza
granicami wojew
ództwa kujawsko-pomorskiego), mimo że na terenie województwa
kujawsko-
pomorskiego połoz ona jest instalacja, którą dysponuje Odwołujący tj. instalacja
sp
ółki ENERIS Proeco sp. z o.o. z siedzibą w Bydgoszczy, kto ra posiada wolne moce
przerobowe,
b. będącej w dyspozycji Eko-ABC, znajdującej się w Tczewie, połoz onej dalej od miejsca
wytwarzania odpad
ów, niż instalacja Odwołującego;
art. 226 ust. 1 pkt 5) ustawy PZP w zw. z § 3 ust. 9 PPU oraz w związku z art. 20 ust. 3
pkt 2) oraz ust. 5 i 6 Ustawy o odpadach poprzez zaniechanie odrzucenia oferty
wykonawcy
EMKA S.A. z siedzibą w Żyrardowie, której treść jest niezgodna z
warunkami zam
ówienia, bowiem przewiduje unieszkodliwianie odpadów w instalacji:
a. połoz onej poza granicami województwa, na terenie którego będą one wytwarzane (tj. poza
granicami wojew
ództwa kujawsko-pomorskiego), mimo że na terenie województwa
kujawsko-
pomorskiego połoz ona jest instalacja, którą dysponuje Odwołujący tj. instalacja
sp
ółki ENERIS Proeco sp. z o.o. z siedzibą w Bydgoszczy, która posiada wolne moce
przerobowe,
b. przewiduje unieszkodliwianie odpad
ów w instalacji w Chojnicach, którą dysponuje EMKA
S.A. połoz onej w odległości większej niż odległość między miejscem wytworzenia odpadów a
instalacją Odwołującego;
4) art. 18 ust. 1, 2 i 3 w zw. z art. 74 ust. 1-2 ustawy PZP w zw. z art. 11 ust. 2 ustawy z
dnia 16 kwietnia 1993 r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji (Dz.U. z 2022 r. poz.
1233 ze zm.;
dalej: „ustawa ZNK”), w zw. z art. 16 ustawy PZP poprzez zaniechanie
odtajnienia
i udostępnienia jawnych dokumentów Postępowania, tj. wyjaśnień dot.
wyliczenia ceny
wraz z dowodami złożonych przez wykonawcę ECO-ABC, pomimo że
stanowią one dokumenty i informacje jawne, kto re nie zostały skutecznie zastrzeżone
przez ww.
wykonawcę jako tajemnica przedsiębiorstwa, w zakresie określonym w
uzasadnieniu
odwołania, co prowadzi do naruszenia zasad uczciwej konkurencji i
przejrzysto
ści postępowania;
5) art. 18 ust. 1, 2 i 3 w zw. z art. 74 ust. 1-2 ustawy PZP w zw. z art. 11 ust. 2 ustawy ZNK,
w
zw. z art. 16 ustawy PZP, poprzez zaniechanie odtajnienia i udostępnienia jawnych
dokument
ów Postępowania, tj. wyjaśnień dot. wyliczenia ceny wraz z dowodami
złożonych przez wykonawcę EMKA S.A. z siedzibą w Żyrardowie, pomimo że stanowią
one dokumenty i informacje jawne, kto
re nie zostały skutecznie zastrzeżone przez ww.
wykonawcę jako tajemnica przedsiębiorstwa, w zakresie określonym w uzasadnieniu
odwołania, co prowadzi do naruszenia zasad uczciwej konkurencji i przejrzystości
postępowania.
W związku z powyższym, Odwołujący wniósł o uwzględnienie odwołania i nakazanie
Zamawiającemu:
1. unieważnienia czynności wyboru oferty najkorzystniejszej;
2. unieważnienia czynności odrzucenia oferty Odwołującego;
3. odrzucenia ofert wykonawców ”ECO-ABC” Spółka z o.o. i EMKA S.A. jako niezgodnych z
warunkami zamówienia;
4. ujawnienia nieskutecznie zastrzeżonych jako tajemnica przedsiębiorstwa wyjaśnień rażąco
niskiej ceny złożonych przez wykonawców ”ECO-ABC” Spółka z o.o. i EMKA S.A.;
5. nakazanie Zamawiającemu dokonania powtórnej czynności badania i oceny ofert i
wezwania Odwołującego do złożenia wymaganych podmiotowych środków dowodowych.
W uzasadnieniu odwołania Odwołujący wskazał, co następuje.
W pierwszej kolejności Odwołujący wskazał, że ma interes we wniesieniu odwołania i
może ponieść szkodę. Odwołujący wskazał, że choć jedynym kryterium oceny ofert jest cena,
a pod tym względem oferta Odwołującego plasuje się na trzeciej pozycji, nie oznacza to, że
Odwołujący nie ma interesu we uzyskaniu zamówienia i nie może ponieść szkody. Odwołujący
zwrócił uwagę, że w jego ocenie pozostałe oferty po pierwsze podlegając odrzuceniu jako
niezgodne z warunkami zamówienia, po drugie zdaniem Odwołującego wykonawcy zostali
wezwani do wyjaśnienia ceny a udzielona przez nich wyjaśnienia zostały zastrzeżone jako
tajemnica przedsiębiorstwa, z czego Odwołujący również wywodzi interes i szkodę, ponieważ
wyjaśnienia te nie są mu znane i nie może on ich na ten moment skutecznie podważyć. W
konsekwencji Odwołujący wskazał, że zdecydował się wnieść niniejsze odwołanie przyjmując,
iż istnieją realne przesłanki do jego uwzględnienia, co otworzyłoby Odwołującemu drogę do
odniesienia się do treści wyjaśnień złożonych przez Wykonawców ”ECO-ABC” Spółka z o.o. i
EMKA S.A. oraz ustalenia, czy zostały one właściwie ocenione przez Zamawiającego. By
jednak uniknąć spekulacji na tym etapie, Odwołujący w pierwszej kolejności powinien poznać
treść niezasadnie zastrzeżonych jego zdaniem wyjaśnień Wykonawców ”ECO-ABC” Spółka z
o.o. i EMKA S.A.
Do
postępowania odwoławczego po stornie Zamawiającego, skutecznie przystąpili
wykonawcy: ECO -
ABC spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Bełchatowie
(dalej
„Przystępujący ECO – ABC”) oraz ENERIS Centrum Usług Wspólnych spółka z
ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Warszawie (dalej: „Przystępujący ENERIS”).
W złożonej pismem z 5 lutego 2024 r. odpowiedzi na odwołanie, Zamawiający wniósł o
oddalenie odwołania w całości.
Krajowa Izba Odwoławcza, rozpoznając na rozprawie złożone odwołanie i
uwzględniając dokumentację z przedmiotowego postępowania o udzielenie
zamówienia publicznego, stanowiska stron złożone na piśmie i podane do protokołu
rozprawy ustaliła, co następuje.
Odwołującemu zgodnie z treścią w art. 505 ustawy Pzp przysługują środki ochrony
prawnej, ponieważ jest wykonawcą biorącym udział w postępowaniu o to zamówienie
publiczne
, jest zainteresowany uzyskaniem zamówienia i może ponieść szkodę.
Odwołanie zostało rozpoznane w granicach zawartych w nim zarzutów (art. 555
ustawy Pzp), podtrzymanych na rozprawie z uwzględnieniem zasady kontradyktoryjności
postępowania (art. 534 ust. 1 ustawy Pzp). Rozpoznając przedmiotowe odwołanie Izba miała
na uwadze treść akt postępowania (§8 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów w sprawie
postępowania przy rozpoznawaniu odwołań przez Krajową Izbę Odwoławczą z dnia 30
grudnia 2020 r. (Dz.U. z 2020 r. poz. 2453). Izba przy rozpoznaniu sprawy miała na uwadze
ponadto stanowiska Stron i Przystępującego zaprezentowane zarówno w pismach
procesowych, w tym w odpowiedzi na odwołania jak i podczas rozprawy oraz złożone dowody.
Izba ustaliła następujące okoliczności faktyczne jako istotne dla rozstrzygnięcia
sprawy.
Na podstawie treści specyfikacji warunków zamówienia (dalej: „SWZ”), Izba ustaliła, że
Zamawiający przewidział prowadzenie postępowania o zamówienie z zastosowanie
procedury, o której mowa w art. 139 ustawy Pzp, tzw. „procedury odwróconej” (vide rozdział
IV, pkt 4.2) SWZ). Ponadto
Zamawiający wymagał, aby w treści formularza ofertowego
wykonawca podał miejscowość, w której będą unieszkodliwiane odpady (vide rozdział IV, pkt
4. 3) SWZ).
W rozdziale IV pkt 6 SWZ, Zamawiający wskazał: „6.
Zamawiający nie zastrzega
obowiązku osobistego wykonania przez Wykonawcę kluczowych zadań zamówienia.
Wykonawca może powierzyć wykonanie części zamówienia podwykonawcy
– art. 462 ust. 1 Pzp
W przypadku gdy Wykonawca zamierza powierzyć wykonanie części zamówienia
podwykonawcy winien wskazać części zamówienia, których wykonanie zamierza powierzyć
podwykonawcom (art. 462 ust 2 Pzp) oraz nazwy ewentualnych podwykonawców (o ile są
znani).
Wymagane informacje o podwykonawcach (o ile dotyczy) Wykonawca przedstawia w
oświadczeniu składanym wraz z ofertą tj. Jednolitym Europejskim Dokumencie Zamówienia
(JEDZ).
W przypadku, gdy Wykonawca nie wskaże części zamówienia, której wykonanie powierzy
podwykonawcom Zamawiający uzna, że całość zamówienia Wykonawca wykona
samodzielnie.
Zamawiający nie będzie badał, czy zachodzą wobec podwykonawcy/podwykonawców
podstawy wykluczenia określone w Rozdziale VI SWZ.
Powierzenie wykonania części zamówienia podwykonawcom nie zwalnia Wykonawcy z
odpowiedzialności za należyte wykonanie zamówienia.”
W rozdziale VIII Zamawiający określił warunki udziału w postępowaniu, opisując
warunek w zakresie uprawnień do prowadzenia określonej działalności gospodarczej lub
zawodowej, tj.:
• wpis do rejestru BDO prowadzonego przez Marszałka Województwa
Kujawsko-Pomorskiego na podstawie art. 49 ustawy z dnia 14 grudnia 2012 r. o
odpadach (Dz. U. 2023 r. poz. 1587 ze zm.)
w zakresie objętym przedmiotem zamówienia,
• aktualne zezwolenie na prowadzenie działalności w zakresie transportu, zbierania i
unieszkodliwiania odpadów medycznych, szczegółowo określonych w załączniku nr
4 do SWZ, zgodnie z zapisami ustawy o odpadach z dnia 14 grudnia 2012 r. (Dz. U.
2023 r. poz. 1587 ze zm.).
Z rozdziału IX SWZ wynika, że wraz z ofertą należało złożyć:
a) formularz ofertowy
– stanowiący Załącznik nr 1 do niniejszej SWZ;
b) formularz cenowy
– stanowiący Załącznik nr 2 do niniejszej SWZ;
c)
aktualne na dzień składania ofert oświadczenie, o którym mowa w art. 125 ust. 1 i 2
p.z.p.
o niepodleganiu wykluczeniu oraz o spełnieniu warunków udziału w
postępowaniu w formie Jednolitego Europejskiego Dokumentu Zamówienia (JEDZ)
d)
pełnomocnictwo;
e)
oświadczenie, z którego wynika, które dostawy (część i czynności) wykonają
poszczególni Wykonawcy – art. 117 ust. 4 ustawy p.z.p. – dotyczy tylko
Wykonawców wspólnie ubiegających się o zamówienie.
Jak wynika z rozdziału XVII SWZ, jedynym kryterium oceny ofert była cena – 100%.
W załączniku nr 4 do SWZ zostały określone projektowane postanowienia umowy
(dalej:
„PPU”), które uległy modyfikacji 12 października 2023 r., rozpoznając to odwołanie Izba
miała na uwadze treść Załącznika nr 4 po modyfikacji.
Ponadto, jak wynika z treści rozdziału IV SWZ, pkt 1, Zamawiający wskazał, że
przedmiotem zamówienia jest usługa w zakresie odbioru, transport i unieszkodliwiania
odpadów medycznych, zgodnie z załącznikiem nr 2 i nr 4 do SWZ.
Jak wynika z treści załącznika nr 4 po modyfikacji, §3 ust. 9 PPU: „9. Wykonawca
zapewnia, że odebrane od Zamawiającego odpady w trakcie realizacji umowy zostaną
poddane przetworzeniu termicznemu na obszarze województwa, na którym zostały
wytworzone tj. na terenie Województwa Kujawsko-Pomorskiego, zgodnie z zasadą bliskości
wyrażoną w art. 20 ust. 3 ustawy z dnia 14 grudnia 2012 roku o odpadach, w myśl której
zakaźne odpady medyczne winny być unieszkodliwione na terenie województwa na którym
zostały wytworzone. Dopuszcza się unieszkodliwienie zakaźnych odpadów medycznych na
obszarze województwa innego niż to, na którym zostały wytworzone, w najbliżej położonej
instalacji, w przypadku braku instalacji do unieszkodliwiania tych odpadów na obszarze
Województwa Kujawsko-Pomorskiego lub gdy istniejące instalacje nie mają wolnych mocy
przerobowych (art. 20 ust. 6 ustawy o odpadach). Możliwe jest unieszkodliwienie odpadów
medycznych zakaźnych na obszarze województwa innego niż to, na którym zostały
wytworzone, jeżeli odległość od miejsca wytwarzania odpadów do miejsca unieszkodliwiania
położonego na obszarze innego województwa jest mniejsza niż odległość do miejsca
unieszkodliwiania położonego na obszarze tego samego województwa.”
W postępowaniu złożone zostały trzy oferty:
Nr. oferty
Nazwa wykonawcy
Cena
Oświadczamy, że
przedmiotowe odpady
unieszkodliwiane będą w
miejscowości:
”ECO-ABC” Spółka z o.o.,
ul. Przemysłowa 7
97-
400 Bełchatów
1 850 904,00 zł
Tczew tj. 69 km od
Grudziądza.
EMKA S.A.
ul. Jaktorowska 15a
96-
300 Żyrardów
1 961 712,00 zł
Chojnice ul. Leśna 10 tj.
102 km od Grudziądza.
ENERIS Proeco Sp. z o.o.
ul. Wojska Polskiego 65
85-825 Bydgoszcz
M. P. FUH EKO-UTIL
ul. Paderewskiego 20A
87-300 Brodnica
2 458 296,00 zł
Bydgoszcz tj. 72,5 km od
Grudziądza
Odwołujący w treści formularza ofertowego w pkt 13, w odpowiedzi na pytanie czy
powierza wykonanie części zamówienia podwykonawcy, oświadczył „tak” oraz wskazał że nie
jest w stanie wskazać nazw podwykonawców, podał, że powierzenie będzie dotyczyć
częściowego odbioru, transportu i unieszkodliwiania odpadów medycznych. Ponadto wskazał,
że procentową część zamówienia, jaką zamierza powierzyć podwykonawcy tj. do 50%.
Zamawiający wezwał Przystępującego ECO – ABC oraz Przystępującego EMKA do
złożenia wyjaśnień w przedmiocie rażąco niskiej ceny. Przystępujący ECO – ABC został
wezwany pismem z 13 grudnia 2023 r., podstawą wezwania był art. 224 ust. 2 pkt 1) ustawy
Pzp. W odpowiedzi na powyższe wezwanie Przystępujący ECO – ABC przedstawił
wyjaśnienia, na które składa się pismo z 19 grudnia 2023 r. – część jawna, pismo z 19 grudnia
2023 r.
– część tajna oraz załącznik zatytułowany uchwała zarządu – tajemnica
przedsiębiorstwa. W toku rozprawy ustalono, że Zamawiający udostępnił Odwołującemu tylko
pismo z 19 grudnia 2023 r. część jawna.
Zamawiający wezwał Przystępującego EMKA do złożenia wyjaśnień w przedmiocie
rażąco niskiej ceny pismem z 13 grudnia 2023 r., wskazując jako podstawę wezwania art. 224
ust. 2 pkt 1) ustawy Pzp. W odpowiedzi na powyższe wezwanie Przystępujący EMKA złożył
pismo z 18 grudnia 2023 r., składające się z 14 stron, podzielone na trzy punkty, tj. I Brak
znamion rażąco niskiej ceny, II – stanowiący tajemnicę przedsiębiorstwa oraz III Uzasadnienie
objęcia pkt II pisma klauzulą „tajemnica przedsiębiorstwa”. Wraz z pismem zostały
przedstawione załączniki w dwóch plikach, jeden o nazwie „pozostałe załączniki”, drugi o
nazwie
„załączniki – tajemnica przedsiębiorstwa”. W toku rozprawy ustalono, że Zamawiający
przekazał Odwołującemu tylko pierwsze 4 strony pisma z 18 grudnia 2023 r. zawierające tylko
treść pkt I.
Zgodnie z informacją o wyborze oferty najkorzystniejszej z 8 stycznia 2024 r.,
Zamawiający wybrał jako najkorzystniejszą ofertę złożoną przez Przystępującego ECO –
ABC, natomiast oferta złożona przez Odwołującego została odrzucona. Zamawiający odrzucił
ofertę Odwołującego na postawie art. art. 226 ust. 1 pkt 2 b) ustawy Pzp w zw. z art. 117 ust. 2
ustawy
Pzp. Zamawiający wskazał następujące uzasadnienie faktyczne: „Zamawiający
wyjaśnia, że Wykonawca w składzie: Lider konsorcjum: ENERIS Proeco Sp. z o.o., ul. Wojska
Polskiego 65, 85-825 Bydgoszcz, Partner konsorcjum: M. P. FUH EKO-UTIL, ul.
Paderewskiego 20A, 87-
300 Brodnica w treści formularz ofertowego przedstawił w pkt. 13, iż
powierza wykonanie części zamówienia podwykonawcy dodając jednocześnie, że
„Wykonawca nie jest w stanie wskazać nazw podwykonawców na obecnym etapie” oraz
wskazał, że część, zakres, której dotyczy to „Częściowy odbiór, transport i unieszkodliwianie
odpadów medycznych” a wartość procentowa części zamówienia jaka zostanie powierzona
podwykonawcy stanowi „do 50% wartości zamówienia”.
Mając na uwadze treść art. 117 ust. 2 p.z.p. tj. Warunek dotyczący uprawnień do
prowadzenia określonej działalności gospodarczej lub zawodowej, o którym mowa w art. 112
ust. 2 pkt 2, jest spełniony, jeżeli co najmniej jeden z wykonawców wspólnie ubiegających się o
udzielenie zamówienia posiada uprawnienia do prowadzenia określonej działalności
gospodarczej lub zawodowej i zrealizuje roboty budowlane, dostawy lub usługi, do których
realizacji te uprawnienia są wymagane.
W związku z faktem, iż do wykonania usługi stanowiącej przedmiot zamówienia w
przedmiotowym postępowaniu są wymagane określone treścią rozdziału VIII ust. 2 SWZ
uprawnienia, tj.:
wpis do rejestru BDO prowadzonego przez Marszałka Województwa Kujawsko-Pomorskiego
na podstawie art. 49 ustawy z dnia 14 grudnia 2012 r. o odpadach (Dz. U. 2023 r. poz. 1587 ze
zm.) w zakresie objętym przedmiotem zamówienia,
aktualne zezwolenie na prowadzenie działalności w zakresie transportu, zbierania
i unieszkodliwiania odpadów medycznych, szczegółowo określonych w załączniku nr 4 do
SWZ, zgodnie z zapisami ustawy o odpadach z dnia 14 grudnia 2012 r. (Dz. U. 2023 r. poz.
1587 ze zm.), a treść art. 117 ust. 2 p.z.p. wyraźnie stanowi, iż warunek będzie spełniony jeżeli
co najmniej jeden z Wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia posiada
uprawnienia do prowadzenia określonej działalności i zrealizuje te usługi, tj. nie ma
możliwości, aby w zakresie, którego dotyczy warunek udziału w postępowaniu dotyczący
uprawnień Wykonawca powierzył realizację tej części podwykonawcy (co właśnie Wykonawca
uczynił poprzez swoje oświadczenie w formularzu ofertowym). Powyższe prowadziłoby do
braku możliwości weryfikacji tych uprawnień (ustawa p.z.p. nie dopuszcza możliwości
weryfikacji uprawnień podwykonawcy na etapie prowadzonego postępowania) i de facto
mogło prowadzić do braku pewności na etapie wyboru oferty i zawarcia umowy, że kluczowa
część zamówienia, do której są prawem wymagane zezwolenia zostanie wykonana przez
podmiot nie posiadający tych uprawnień.
Mając na uwadze powyższy stan faktyczny i prawny należy uznać, że Wykonawca
nie spełnia warunku udziału w postępowaniu w zakresie posiadanych uprawnień do
prowadzenia określonej działalności gospodarczej lub zawodowej.
Zamawiający jednocześnie wskazuje, aktualna teza Wyroku Krajowej Izby
Odwoławczej z dnia 11 października 2021 r. KIO 2597/21 stanowi: Mając na uwadze
brzmienie art. 117 ust. 2 p.z.p. warunek dotyczący uprawnień do prowadzenia określonej
działalności gospodarczej lub zawodowej (...) jest spełniony, jeżeli co najmniej jeden z
Wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia posiada uprawnienia do
prowadzenia określonej działalności gospodarczej lub zawodowej i zrealizuje roboty
budowlane, dostawy lub usługi, do których realizacji te uprawnienia są wymagane. Z przepisu
tego wynika zatem wprost, że to ten członek Konsorcjum, który posiada stosowne wymagane
uprawnienia, będzie realizował usługi - co zostaje potwierdzone oświadczeniem złożonym na
podstawie ustawy Pzp. W przypadku określenia podziału zadań pomiędzy członków
Konsorcjum, wskazanego w formie oświadczenia w trybie art. 117 ust. 4 p.z.p., każdy z
członków Konsorcjum musi spełniać warunki udziału w postępowaniu w takim zakresie, w
jakim następnie będzie realizował zamówienie. Wynika to wprost z art. 117 ust. 2 i 3 p.z.p.
Ponadto treść Wyroku Krajowej Izby Odwoławczej z dnia 13 grudnia 2021 r. KIO
3499/21 w swojej tezie stanowi, że Art. 117 ust. 2 p.z.p. nie pozostawia zatem wątpliwości, że
warunek musi być spełniany przez tego z wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie
zamówienia, który będzie wykonywał zakres przedmiotu zamówienia wymagający posiadania
uprawnień. Jakkolwiek przepis ten pozwala na łączenie potencjału konsorcjantów (co jest o
tyle uzasadnione, że nie każdy z konsorcjantów musi realizować zakres, do którego konieczne
jest posiadanie uprawnień), to jednak ściśle wiąże tę możliwość z podziałem zadań między
wykonawców. Innymi słowy, nie każdy z wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie
zamówienia musi posiadać uprawnienia wymagane przez Zamawiającego, musi je jednak
posiadać ten z nich, który będzie realizował zakres wymagający posiadania uprawnień.”.
Izba zważyła co następuje.
Izba stwierdziła, iż odwołanie częściowo zasługiwało na uwzględnienie, z
następujących powodów.
Ad zarzutu naruszenia art. 226 ust. 1 pkt 2) lit. b ustawy Pzp przez odrzucenie oferty
Odwołującego z uwagi na błędne przyjęcie, że Odwołujący nie spełnia warunku udziału w
Postępowaniu w zakresie posiadania uprawnień do wykonywania określonej działalności lub
czynności z tego względu, że w treści formularza ofertowego wskazał, że powierzy częściowy
odbiór, transport i unieszkodliwianie odpadów medycznych podwykonawcom a procentowa
części zamówienia jaka zostanie zlecona podwykonawcy wyniesie do 50% wartości
zamówienia (przy czym nie jest w stanie wskazać nazw podwykonawco w na tym etapie),
podczas gdy Odwołujący samodzielnie spełnia warunki udziału w Postępowaniu i nie polega w
tym zakresie na zasobach podmiotu trzeciego (zarzut nr 1 petitum
odwołania).
Zarzut jest w ocenie Izby zasadny,
co skutkowało uwzględnieniem odwołania w tym
zakresie.
Odwołujący w uzasadnieniu zarzutu podniósł, że nie został wezwany do złożenia
podmiotowych środków dowodowych, a ponadto wskazał, że oceniając ofertę Odwołującego,
Zamawiający pomylił wykazanie spełnienia warunków udziału w postępowaniu i możliwość
zlecenia wykonania części zamówienia podwykonawcom, tj. dwie odrębne instytucje prawne.
Odwołujący podkreślił przy tym, że Zamawiający nie skorzystał z możliwości jaką daje art. 121
ustawy Pzp. Odwołujący wskazał, że Zamawiający w rozdziale IV pkt 6 SWZ dopuścił
możliwość powierzenia wykonania części zamówienia podwykonawcy. Odwołujący powołał
się na stanowisko Izby wyrażone w wyroku o sygn. akt KIO 1816/19.
Zamawiający w odpowiedzi na odwołanie wskazał, że z treści art. 117 ust. 2 ustawy
Pzp wynika, że jednoznacznie reguluje jaką część zamówienia musi osobiście wykonać,
każdy z Wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia, a jaką może
powierzyć do wykonania podwykonawcy, tj. odnosząc to do przedmiotowego postępowania -
osobiście powinien wykonać zakres objęty posiadanymi uprawnieniami, które zostały
określone jednoznacznie Rozdziałem VIII ust. 2 pkt 2 SWZ. Zamawiający argumentował, że
wątpliwości nie pozostawia jaki zakres Wykonawca zamierzał powierzyć do realizacji
Wykonawca, bo nie dość iż podwykonawcę miał mieć zarówno jeden jak i drugi Wykonawca
wspólnie ubiegający się o udzielenie zamówienia (dowód stanowią dwa dokumenty JEDZ) jak
i treść formularza oferty jak poniżej, gdzie ten zakres wprost został określony i się w pokrywa z
zakresem zamówienia do którego realizacji wymagane są uprawnienia tj. zakres, który
zgodnie z treścią art. 117 ust. 3 ustawy p.z.p. zobowiązani są do wykonania osobiście
Wykonawcy wspólnie ubiegający się o udzielenie zamówienia. Ponadto Zamawiający
wskazał, że powyższe prowadzi do braku możliwości weryfikacji uprawnień (ustawa p.z.p. nie
dopuszcza możliwości weryfikacji uprawnień podwykonawcy na etapie prowadzonego
postępowania) i de facto mogło prowadzić do braku pewności na etapie wyboru oferty i
zawarcia umowy, że część zamówienia, do której są prawem wymagane zezwolenia zostanie
wykonana przez podmiot nie posiadający tych uprawnień.
Z powyższego Zamawiający wywodzi, że Wykonawca nie spełnia warunku udziału w
postępowaniu w zakresie posiadanych uprawnień do prowadzenia określonej działalności
gospodarczej lub zawodowej.
Mając na uwadze podane przez Zamawiającego w treści pisma z 8 stycznia 2024 r.
uzasadnienie faktyczne i prawne czynności objętej zarzutem oraz uzasadnienie prawne i
faktyczne rozpoznawanego zarzutu, Izba uznała, że w okolicznościach tej sprawy zarzut jest
zasadny.
S
łusznie podniósł Odwołujący, że przedmiotowe postępowanie jest prowadzone z
zastosowaniem dyspozycji art. 139 ustawy Pzp, co oznacza że zamawiający dokonuje
weryfikacji podmiotowej, tj. w zakresie podstaw wykluczenia i warunków udziału w
postępowaniu jedynie wobec wykonawcy, którego oferta zajmie pierwsze miejsce w rankingu
ofert. Za taką uznana został oferta Przystępującego ECO – ABC. Zasadnie więc wskazał
Odwołujący, że nie doszło jeszcze w tym postępowaniu do wezwania Odwołującego do
złożenia podmiotowych środków dowodowych. Oznacza to, że dokonana przez
Zamawiającego czynność zmierzająca do oceny, czy Odwołujący spełnia warunki udziału w
postępowaniu jest na tym etapie przedwczesna i dokonana z pominięciem podmiotowych
środków dowodach wskazanych w treści SWZ w opisie warunku i już ta okoliczność
przesądziła o uznaniu zasadności rozpoznawanego zarzutu. Zauważyć bowiem należy, że
podstawą prawną zaskarżonej czynności był art. 226 ust. 1 pkt 2 lit b) ustawy Pzp. Zgodnie z
tym przepisem, z
amawiający odrzuca ofertę, jeżeli niespełniającego warunków udziału w
postępowaniu. Jednak mając na uwadze, że postępowanie jest prowadzone w sposób
opisany w art. 139 ustawy Pzp, a oferta Odwołującego (z uwzględnieniem jedynego kryterium
oceny ofert
, którym jest cena, oferta Odwołującego jest na ostatniej pozycji), nie nadszedł etap
badania oferty Odwołującego w zakresie podstaw wykluczenia i warunków udziału w
postępowaniu. Zamawiający nawet nie skierował do Odwołującego wezwania do wyjaśnienia
wątpliwości, tylko dokonał arbitralnej oceny, pomijając warunki, w jakich prowadzi
postępowanie. Okoliczność, iż wraz z ofertą zostało złożone oświadczenie na formularzu
JEDZ nie ma znaczenia na tym etapie postepowania, ponieważ nie nadszedł etap badania
tego oświadczenia. Podkreślenia w tym miejscu wymaga, że Izba nie ocenia merytorycznego
aspektu czynności Zamawiającego w przedmiocie odrzucenia oferty Odwołującego, tylko
skoncentrowała się na jej aspekcie formalnym.
Mając powyższe na uwadze Izba uznała, że zarzut ze względów formalnych, jest
zasadny
, co skutkowało uwzględnieniem odwołania i nakazaniem unieważnienia czynności
odrzucenia oferty Odwołującego.
Ad zarzut
ów naruszenia art. 226 ust. 1 pkt 5) ustawy Pzp w zw. z § 3 ust. 9 Projektowanych
postanowień umownych (dalej: „PPU”) oraz w związku z art. 20 ust. 3 pkt 2) oraz ust. 5 i 6
ustawy z dnia 14 grudnia 2012 r. o odpadach (t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1587 z poz. n. zm.;
„Ustawa o odpadach”) przez zaniechanie odrzucenia ofert Przystępującego ECO-ABC i
Przystępującego Emka, których treść jest niezgodna z warunkami zamówienia, bowiem
przewiduje unieszkodliwianie odpadów w instalacji:
a. położonej poza granicami województwa, na terenie którego będą one wytwarzane (tj. poza
granicami województwa kujawsko-pomorskiego), mimo że na terenie województwa
kujawsko-
pomorskiego połoz ona jest instalacja, kto rą dysponuje Odwołujący tj. instalacja
spółki ENERIS Proeco sp. z o.o. z siedzibą w Bydgoszczy, kto ra posiada wolne moce
przerobowe,
b. będącej w dyspozycji Eko-ABC, znajdującej się w Tczewie, położonej dalej od miejsca
wytwarzania odpadów, niż instalacja Odwołującego (zarzuty nr 2 i 3 petitum odwołania).
Zarzuty
zostały oddalone jako niezasadne. Rozstrzygając tę część odwołania, istotne
znaczenie miała treść rozdziału IV SWZ, pkt 4.3), treść pkt 3 wzoru formularza oferty, treść §3
ust. 9 PPU oraz treść art. 20 ustawy o odpadach.
Zgodnie z §3 ust. 9 PPU „Wykonawca zapewnia, że odebrane od Zamawiającego
odpady w trakcie realizacji umowy zostaną poddane przetworzeniu termicznemu na obszarze
województwa,
na
którym
zostały
wytworzone
tj.
na
terenie
Województwa
Kujawsko-
Pomorskiego, zgodnie z zasadą bliskości wyrażoną w art. 20 ust. 3 ustawy z dnia 14
grudnia 2012 roku o odpadach, w myśl której zakaźne odpady medyczne winny być
unieszkodliwione na terenie województwa na którym zostały wytworzone. Dopuszcza się
unieszkodliwienie zakaźnych odpadów medycznych na obszarze województwa innego niż to,
na którym zostały wytworzone, w najbliżej położonej instalacji, w przypadku braku instalacji do
unieszkodliwiania tych odpadów na obszarze Województwa Kujawsko-Pomorskiego lub gdy
istniejące instalacje nie mają wolnych mocy przerobowych (art. 20 ust. 6 ustawy o odpadach).
Możliwe jest unieszkodliwienie odpadów medycznych zakaźnych na obszarze województwa
innego niż to, na którym zostały wytworzone, jeżeli odległość od miejsca wytwarzania
odpadów do miejsca unieszkodliwiania położonego na obszarze innego województwa jest
mniejsza niż odległość do miejsca unieszkodliwiania położonego na obszarze tego samego
województwa.”.
Natomiast art. 20 ustawy o odpadach stanowi:
„1. Odpady, z uwzględnieniem hierarchii sposobów postępowania z odpadami, w pierwszej
kolejności poddaje się przetwarzaniu w miejscu ich powstania.
2. Odpady, które nie mogą być przetworzone w miejscu ich powstania, przekazuje się,
uwzględniając hierarchię sposobów postępowania z odpadami oraz najlepszą dostępną
technikę, o której mowa w art. 207 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. - Prawo ochrony
środowiska, lub technologię, o której mowa w art. 143 tej ustawy, do najbliżej położonych
miejsc, w których mogą być przetworzone.
3. Zakazuje się:
1) stosowania komunalnych osadów ściekowych,
2) unieszkodliwiania zakaźnych odpadów medycznych i zakaźnych odpadów weterynaryjnych
poza obszarem województwa, na którym zostały wytworzone.
4. Zakazuje się przywozu na obszar województwa odpadów, o których mowa w ust. 3,
wytworzonych poza obszarem tego województwa, do celów, o których mowa w ust. 3.
5. Komunalne osady ściekowe mogą być stosowane na obszarze województwa innego niż to,
na którym zostały wytworzone, jeżeli odległość od miejsca wytwarzania odpadów do miejsca
stosowania położonego na obszarze innego województwa jest mniejsza niż odległość do
miejsca stosowania położonego na obszarze tego samego województwa.
6. W przypadku unieszkodliwiania zakaźnych odpadów medycznych i zakaźnych odpadów
weterynaryjnych, przepis ust. 5 stosuje się odpowiednio. Dopuszcza się unieszkodliwienie
zakaźnych odpadów medycznych i zakaźnych odpadów weterynaryjnych na obszarze
województwa innego niż to, na którym zostały wytworzone, w najbliżej położonej instalacji, w
przypadku braku instalacji do unieszkodliwiania tych odpadów na obszarze danego
województwa lub gdy istniejące instalacje nie mają wolnych mocy przerobowych.”.
Spór między Odwołującym i Zamawiającym dotyczy sposobu interpretacji powyższych
regulacji, a w konsekwencji oceny charakteru wyrażonej w nich „zasady bliskości” oraz ilości
przewidzianych od niej wyjątków. Niewątpliwie analiza orzecznictwa oraz poglądów doktryny
prowadzi do wniosku, że omawiane zagadnienie nie jest jednolicie interpretowane i istnieją
różne podejścia co do rozumienia „zasady bliskości”.
W treści odwołania Odwołujący zajął stanowisko, zgodnie z którym: „W zdaniu
pierwszym ww. przepisu (art. 20 ust. 6 Ustawy o odpadach) ustawodawca wskazał na
odpowiednie stosowanie do zakaźnych odpadów medycznych art. 20 ust. 5 Ustawy o
odpadach, który dotyczy komunalnych osadów ściekowych i pozwala na ich przetwarzanie
(stosowanie) poza województwem, w którym zostały wytworzone, o ile instalacja położona
poza województwem znajduje się bliżej miejsca wytwarzania tych osadów ściekowych niż
instalacja położona w tym samym województwie, w którym wytwarzane są komunalne osady
ściekowe. Nie budzi jednak wątpliwości wśród przedstawicieli doktryny oraz praktyków, z e
zdanie pierwsze ww. art. 20 ust. 6 Ustawy o odpadach należy interpretować łącznie ze
zdaniem drugim tego przepisu. Art. 20 ust. 6 zd. 2 Ustawy o odpadach dookreśla zaś warunki,
kto re muszą zostać spełnione, by można było zagospodarować (unieszkodliwić) odpady poza
województwem, w którym odpady zostały wytworzone. Tymi warunkami są zaś:
• brak instalacji uprawnionej do unieszkodliwiania zakaźnych odpadów medycznych na
terenie województwa, w którym zostały wytworzone,
albo
• brak mocy przerobowych takich instalacji na terenie tego województwa.”.
Odwołujący wskazał na pogląd wyrażony w D. Danecka, W. Radecki [w:] Ustawa o
odpadach. Komentarz, wyd. VI, Warszawa 2022 oraz K. Karpus [w:] Ustawa o odpadach.
Komentarz, red. B. Rakoczy, Warszawa 2013
. Z powyższego Odwołujący wywodzi, że
sformułowana w art. 20 ust. 3 pkt 2) i 6 zasada bliskości w odniesieniu do zasad
unieszkodliwiania zakaźnych odpadów medycznych nakazuje, by zawsze w pierwszej
kolejności poddawać je zagospodarowaniu w tym samym województwie, w którym zostały
wytworzone. Dopiero
— o ile w danym województwie brak jest instalacji przeznaczonej do
unieszkodliwiania
zakaźnych odpadów medycznych lub gdy nie posiada ona wolnych mocy
przerobowych
— możliwe jest kierowanie odpadów poza województwo, na którym zostały
wytworzone.
Odwołujący wskazał też, że powyższa interpretacja spotkała się z aprobatą Izby w
wyrokach KIO 2633/14 i KIO 78/23.
W ocenie Odwołującego unieszkodliwienie odpadów medycznych zakaźnych na
obszarze wojew
ództwa innego niż to, na którym zostały wytworzone, możliwe jest jeżeli
odległość od miejsca wytwarzania odpadów do miejsca unieszkodliwiania położonego na
obszarze innego wojew
ództwa jest mniejsza niż odległość do miejsca unieszkodliwiania
położonego na obszarze tego samego województwa, ale pod warunkiem braku instalacji do
unieszkodliwiania tych odpad
ów na obszarze Województwa Kujawsko-Pomorskiego lub gdy
istniejące instalacje nie mają wolnych mocy przerobowych.
Odwołujący podkreślił, że na terenie województwa kujawsko – pomorskiego
funkcjonuje instalacja do unieszkodliwiania takich odpadów, która posiada wolne moce
przerobowe, tj.
instalacja położona w Bydgoszczy przy ul. Wojska Polskiego 65, którą
dysponuje Odwołujący.
Wobec czego, zdaniem Odwołującego instalacje jakie wskazali obaj Przystępujący w
swoich
ofertach nie gwarantują wykonania zamówienia zgodnie z § 3 ust. 9 PPU. Ponadto
Odwołujący zajął stanowisko, zgodnie z którym w razie przyjęcia innej interpretacji ww.
przepis
ów Ustawy o odpadach i PPU, która zakłada, że unieszkodliwianie odpadów w
instalacji położonej poza granicami województwa, na terenie którego zostały one wytworzone,
jest dopuszczalne, o ile taka instalacja jest położona bliżej miejsca wytwarzania odpadów niż
instalacja położona w tym samym województwie, na terenie którego odpady są wytwarzane (z
kt
órą to interpretacją Odwołujący się nie zgadza), wskazać należy, że spośród instalacji
wskazanych w złożonych ofertach to instalacja Odwołującego położona jest najbliżej miejsca
wytworzenia odpadów (czyli najbliżej szpitala Zamawiającego).
Ponadto Odwołujący poniósł, że oświadczenia złożone w treści oferty co do odległości
instalacji nie dotyczą stricte odległości instalacji od szpitala (a ta odległość powinna być
badana w kontekście analizowanych przepisów Ustawy o odpadach), ale odległości jaka dzieli
miasto Grudziądz (w którym położony jest szpital Zamawiającego) od miejscowości, w której
znajduje się instalacja danego wykonawcy. Co więcej, nigdzie nie wskazano, jak odległość tą
nale
ży liczyć (czy chodzi o odległość od granic miasta, jego centrum, siedziby władz itp.).
Odwołujący wskazał, że tymczasem przepis art. 20 Ustawy o odpadach odnosi się do
odległości miejsca, w którym odpady są wytwarzane (w tym wypadku szpital Zamawiającego)
od instalacji, w kt
órej będą przetwarzane. Odwołujący wskazał, że w przypadku
Przystępującego ECO – ABC odległość w zależności od trasy od 83,7 do 98,5 km; w
przypadku Przystępującego EMKA odległość w zależności od trasy od 107 do 140 km, a
przypadku Odwołującego odległość w zależności od trasy od 81,6 do 83,2 km. Na
potwierdzenie powyższego Odwołujący przedstawił wydruki tras dojazdu.
Odwołujący skonstatował, że niezależnie od przyjętej trasy, najdłuższa przyjęta trasa
od miejsca wytworzenia odpad
ów do instalacji Odwołującego jest zawsze krótsza niż
odległość do instalacji wykonawco w EKO-ABC Spo łka z o.o. oraz EMKA S.A.
W związku z tym odwołujący wskazał, że tylko Odwołujący może wykonać zamówienie
w sposób określony w § 3 ust. 9 PPU i tylko jego oferta jest zgodna z warunkami zamówienia.
W odpowiedzi na odwołanie Zamawiający opowiedział się za odmienną od
zaprezentowanej przez Odwołującego interpretacji „zasady bliskości”, wskazując na
stanowisko Izby wyrażone w wyrokach o sygn. akt KIO 3534/21, KIO 1024/23. Zamawiający
wskazał, że wobec oferty Przystępującego ECO – ABC zaszły dwa wyjątki, o których mowa w
art. 20 ustawy o odpadach.
Zamawiający podzielił też stanowisko wyrażone w przystąpieniu
Przystępującego EMKA.
W ocenie Izby zarzut nie zasługiwał na uwzględnienie. W pierwszej kolejności
odnosząc się do interpretacji art. 20 ustawy o odpadach skład orzekający w tej sprawie
odwoławczej podziela stanowisko Izby wyrażone w wyroku z dnia 31 marca 2023 r. sygn. akt
KIO 690/23, zgodnie z którym: „Zakaźne odpady medyczne powinny być unieszkodliwiane
zgodnie z zasadami wyrażonymi w art. 20 ust. 3 i 5-6 ustawy o odpadach, tj. ich
unieszkodliwianie powinno następować na obszarze tego samego województwa, na którym
odpady zostały wytworzone, względnie poza obszarem tego województwa, ale najbliżej
miejsca ich wytwarzania. I tak art. 20 ust. 3 ustawy o odpadach ustala zasadę regionalizacji,
zgodnie z którą zakazuje się unieszkodliwiania zakaźnych odpadów medycznych i zakaźnych
odpadów weterynaryjnych poza obszarem województwa, na którym zostały wytworzone.
Wyjątki od powyższej zasady przewidują ust. 5-6 art. 20 ustawy o odpadach, zgodnie z którymi
można nie stosować ustalonej w art. 20 ust. 3 zasady regionalizacji w następujących
sytuacjach:
a)
jeżeli odległość od miejsca wytwarzania odpadów do miejsca stosowania położonego
na obszarze innego województwa jest mniejsza niż odległość do miejsca stosowania
położonego na obszarze tego samego województwa;
b)
na obszarze województwa innego niż to, na którym zostały wytworzone, w najbliżej
położonej instalacji, w przypadku braku instalacji do unieszkodliwiania tych odpadów na
obszarze danego województwa lub
c)
gdy istniejące instalacje nie mają wolnych mocy przerobowych.”.
Natomiast wyrażone przez Odwołującego w treści odwołania stanowisko sprowadza
się do twierdzenia, zgodnie z którym zasadę bliskości rozumie on bardzo wąsko, tj. w sposób
sprowadzający się do uznania, że jeśli na terenie województwa wytwarzania odpadów
znajduje się instalacja do unieszkodliwiania odpadów, to tylko ta spalarnia spełnia zasadę
bliskości zgodnie z ustawą o odpadach. Zgodnie bowiem z twierdzeniem Odwołującego
wskazanym w pkt 26 uzasadnienia odwołania: „najdłuższa przyjęta trasa od miejsca
wytworzenia odpadów do instalacji Odwołującego jest zawsze krótsza niż odległość do
instalacji wykonawco w EKO-
ABC Spółka z o.o. oraz EMKA S.A. W związku z tym tylko
Odwołujący może wykonać zamówienie w sposób określony w § 3 ust. 9 PPU i tylko jego
oferta jest zgodna z warunkami zamówienia.”. Tymczasem tak wąskie podejście do
omawianej zasady prowadziło by do monopolizacji rynku i wykluczenia z udziału w
postępowaniu szeregu podmiotów prowadzących działalność gospodarczą w tej branży.
Zdaniem Izby nie taki był cel ustawodawcy. Korzystanie z wyjątków przewidzianych w ustawie
nie tylko korzystnie wpływa na konkurencję w postępowaniu o zamówienie ale również na
szeroko pojęty rynek gospodarki odpadami. Stąd też zasadę bliskości należy rozumieć jako
konieczność zapewnienia kierowania odpadów do spalarni spełniającej warunki ustawowe
bądź warunki danego zamówienia, a nie samego posiadania spalarni w najbliższej odległości
od siedziby Zamawiającego. Nie sposób wreszcie pominąć, że w warunkach tego
postępowania Zamawiający w treści PPU wskazał jaką interpretację zasady bliskości przyjął w
tym postępowaniu o udzielenie zamówienia, do czego wprost odniósł się w treści SWZ i
słusznie wskazał, że w terminie do tego przewidzianym postanowienie § 3 ust. 9 PPU nie
zostało zakwestionowane w drodze środka ochrony prawnej. Z tego powodu, w ocenie Izby, w
okolicznościach tej sprawy Odwołujący celem wykazania, że oferty Przystępującego ECO –
ABC i Przytupującego EMKA podlegają odrzuceniu na podstawie art. 226 ust. 1 pkt 5) ustawy
Pzp, powinien był wykazać, że nie wpisują się one w żadną z możliwości opisanych w §3 ust. 9
PPU, co nie miało miejsca.
Odnosząc się natomiast do argumentacji dotyczącej sposobu ustalenia odległości
wskazanej w pkt 24 i 25 uzasadnienia odwołania, zadaniem Izby Zamawiający słusznie
wskazał, że w odpowiednim terminie Odwołujący nie zaskarżył treści formularza ofertowego. Z
wzoru formularza ofertowego, stanowiącego załącznik nr 1 do SWZ wynika, że w pkt 2
Zamawiający oczekiwał podania miejscowości, w której unieszkodliwiane będą odpady. To
samo postanowienie wynika wprost z treści rozdziału IV pkt 4 ppkt 3) SWZ, zgodnie z którym
„wykonawca w formularzu ofertowym powinien podać miejscowość, w której będą
unieszkodliwiane odpady”. Zgodnie z wzorem formularza ofertowego wykonawcy mieli
wypełnić pkt 2 o treści: „2. Oświadczamy, że przedmiotowe odpady unieszkodliwiane będą
w
miejscowości
...................................................................................tj.
……………………........ km od Grudziądza.”. Tym samym uprawniony jest zdaniem Izby
wniosek, że Zamawiający badał odległości między miejscowościami.
W związku z powyższym zarzuty podlegały oddaleniu jako niezasadne w
okolicznościach tej sprawy.
Odnosząc się do złożonych przez Odwołującego dowodów w postaci wydruków
GoogleMaps oraz do dowodu złożonego przez Przystępującego ECO – ABC, zauważyć
można, że wyniki są zależne od użytego narzędzia oraz przyjętych parametrów wyjściowych.
D
owód złożony przez Przystępującego ECO – ABC potwierdza jego oświadczenie złożone w
treści oferty. Nie sposób jednak pominąć, że w warunkach tego postępowania Zamawiający
nie przesądził przy pomocy jakiego narzędzia należy wykazać odległości i jakie założenia
należy przyjąć. Stąd też Izba nie znalazła przesłanek, aby dowody złożone przez
Odwołującego uznać za podważające oświadczenie złożone w treści oferty Przystępującego
ECO
– ABC, a tym samym aby mogły zostać uznane za przesądzające o rozstrzygnięciu
omawianych zarzutów i oparła się w tym zakresie na postanowieniach dokumentacji
zamówienia.
Ad zarzutu naruszenia art. 18 ust. 1, 2 i 3 w zw. z art. 74 ust. 1-2 ustawy PZP w zw. z art. 11
ust. 2 ustawy z dnia 16 kwietnia 1993 r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji (Dz.U. z 2022 r.
poz. 1233 ze zm.; dalej: „ustawa ZNK”), w zw. z art. 16 ustawy Pzp przez zaniechanie
odtajnienia i udostępnienia jawnych dokumentów Postępowania, tj. wyjaśnień dot. wyliczenia
ceny wraz z dowodami złożonych przez Przystępującego ECO-ABC, pomimo że stanowią one
dokumenty i informacje jawne, kto re nie zostały skutecznie zastrzeżone przez ww.
wykonawcę jako tajemnica przedsiębiorstwa, w zakresie określonym w uzasadnieniu
odwołania, co prowadzi do naruszenia zasad uczciwej konkurencji i przejrzystości
postępowania (zarzut nr 4 petitum odwołania);
Zarzut potwierdził się, co skutkowało uwzględnieniem odwołania w tym zakresie.
Słusznie podniósł Odwołujący w treści uzasadnienia zarzutu, że Przystępujący ECO – ABC
nie sprostał ciężarowi wykazania, że zastrzeżone przez niego informacje stanowią tajemnicę
przedsiębiorstwa. Zastrzeżeniem została objęta kalkulacji ceny ofertowej. Uzasadniając tą
czynność Przystępujący ECO – ABC nie wykazał w ocenie Izby, na co słusznie zwrócił uwagę
Odwołujący w czym upatruje wartość gospodarczą tej informacji. Przedstawione przez
Przystępującego ECO – ABC uzasadnienie w tym zakresie jest ogólnikowe i nie odnosi się do
tej konkretnej kalkulacji
i do poszczególnych jej pozycji. Tymczasem Izba miała na uwadze, że
kalkulacja została przedstawiona w warunkach konkretnego postępowania i służy wykazaniu
prawidłowości określonej ceny, która jest wynikiem uwzględnienia wymagań danego
zamawiającego, nie jest wobec tego jasne dla Izby jak pozyskanie treści wynikającej z
załącznika nr 1 do wyjaśnień mogłoby negatywnie wpłynąć na pozycję Przystępującego ECO
– ABC, w szczególności że uzasadnienie tajemnicy przedsiębiorstwa przedstawione
Zamawiającemu nie daje odpowiedzi na to pytanie. Z tego powodu Izba uwzględniła
rozpoznawany zarzut i nakazała Zamawiającemu udostępnienie pisma z 19 grudnia 2023 r.
oznaczonego przez Przystępującego ECO – ABC jako część tajna.
Nie potwierdził się zarzut w zakresie w jakim Odwołujący argumentował, że
Przystępujący ECO – ABC nie wykazał, że podjął środki zmierzające do ochrony
zastrzeżonych tajemnicą przedsiębiorstwa informacji. Z treści pisma z 19 grudnia 2023 r.
wprost wynika okoliczność jej załączenia, co Odwołujący pominął w treści zarzutu. Niemniej
jednak okoliczność ta jest bez znaczenia, ponieważ dla skutecznego wykazania zastrzeżenia
tajemnicy przedsiębiorstwa należy wykazać spełnienie wszystkich przesłanek o których mowa
w art. 11 ust. 2 ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji, a Przystępujący ECO – ABC nie
zdołał tego uczynić. Ponadto w treści zarzutu wnioskował o udostępnienie zastrzeżonych
tajemnicą przedsiębiorstwa wyjaśnień w zakresie ceny.
Ad zarzutu naruszenia art. 18 ust. 1, 2 i 3 w zw. z art. 74 ust. 1-2 ustawy Pzp w zw. z art. 11 ust.
2 ustawy ZNK, w zw. z art. 16 ustawy Pzp
, przez zaniechanie odtajnienia i udostępnienia
jawnych dokumentów Postępowania, tj. wyjaśnień dot. wyliczenia ceny wraz z dowodami
złożonych przez Przystępującego EMKA S.A. z siedzibą w Żyrardowie, pomimo że stanowią
one dokumenty i informacje jawne, kto re nie zostały skutecznie zastrzeżone przez ww.
wykonawcę jako tajemnica przedsiębiorstwa, w zakresie określonym w uzasadnieniu
odwołania, co prowadzi do naruszenia zasad uczciwej konkurencji i przejrzystości
postępowania (zarzut nr 5 petitum odwołania).
Mając na uwadze okoliczności tej sprawy ujawnione podczas rozprawy, kiedy to
ustalono zakres treści pisma z 18 grudnia 2023 r. – wyjaśnień Przystępującego EMKA które
zostały przez Zamawiającego udostępnione Odwołującemu, rozpoznanie tego zarzutu na tym
etapie postępowania byłoby przedwczesne. Odwołujący bowiem nie miał możliwości
zapoznać się w terminie na wniesienie odwołania z uzasadnieniem tajemnicy
przedsiębiorstwa Przystępującego EMKA, a treść tą otrzymał dopiero 22 stycznia 2024 r. od
Przystępującego EMKA wraz z jego oświadczeniem o przystąpieniu do tego postępowania
odwoławczego. Termin na wniesienie odwołania w tej sprawie upływał 19 stycznia 2024 r., do
tego czasu Odwołujący nie dysponował uzasadnieniem, co zostało wykazane podczas
rozprawy. Ponadto uzasadnienie zostało udostępnione przez Przystępującego EMKA, a nie
przez Zamawiającego, niewątpliwie natomiast czynność ta powinna mieć miejsce w
postępowaniu o zamówienie. Z tego też powodu Izba uwzględniła ten zakres odwołania i
nakazała
Zamawiającemu
udostępnienie
uzasadnienia
zastrzeżenia
tajemnicy
przedsiębiorstwa zawartego w pkt III pisma Przystępującego EMKA z 18 grudnia 2023 r.
Ponadto ustalono, że jawne załączniki również nie zostały przekazane Odwołującemu, stąd
też Izba nakazała również udostępnienie tych załączników.
Mając na uwadze powyższe, orzeczono jak w sentencji.
O kosztach
postępowania orzeczono stosownie do wyniku sprawy na podstawie art.
575 ustawy z dnia 11 września 2019 r. - Prawo zamówień publicznych (Dz.U. z 2023 r. poz.
1605 ze zm.) oraz § 7 ust. 2 pkt 1 związku z § 2 ust. 1 pkt 2 i §5 pkt 1) i 2) lit. a) rozporządzenia
Prezesa Rady Ministrów z dnia 30 grudnia 2020 r. w sprawie szczegółowych rodzajów
kosztów postępowania odwoławczego, ich rozliczania oraz wysokości i sposobu pobierania
wpisu wysokości wpisu od odwołania (Dz. U. z 2020 r. poz. 2437).
Przewodnicząca: ……………………………..