Sygn. akt: KIO 227/24
WYROK
Warszawa, dnia 13 lutego 2024 r.
Krajowa Izba Odwoławcza – w składzie:
Przewodniczący: Anna Osiecka-Baran
Protokolant:
Rafał Komoń
po rozpoznaniu na rozprawie odwołania wniesionego do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej
w dniu 22 stycznia 2024 r. przez wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie
zamówienia MB EKO Spółka Akcyjna z siedzibą w Sosnowcu oraz Lajon T. Z. Spółka
komandytowo-
akcyjna z siedzibą w Świętoszowicach w postępowaniu prowadzonym
przez
Zakład Unieszkodliwiania Odpadów Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z
siedzibą w Szczecinie
orzeka:
Uwzględnia odwołanie i nakazuje Zamawiającemu unieważnienie czynności
unieważnienia postępowania.
Kosztami postępowania odwoławczego obciąża Zamawiającego i:
zalicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 15 000 zł 00 gr
(słownie: piętnaście tysięcy złotych zero groszy) uiszczoną przez Odwołującego
tytułem wpisu od odwołania,
zasądza od Zamawiającego na rzecz Odwołującego kwotę 18 600 zł 00 gr
(słownie: osiemnaście tysięcy sześćset złotych zero groszy) stanowiącą koszty
postępowania odwoławczego poniesione z tytułu wpisu od odwołania oraz zwrot
kosztów strony poniesionych w związku z wynagrodzeniem pełnomocnika.
Na orzeczenie -
w terminie 14 dni od dnia jego doręczenia - przysługuje skarga za
pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Warszawie -
Sądu Zamówień Publicznych.
Przewodniczący:
……………………………………...
Sygn. akt KIO 227/24
U z a s a d n i e n i e
Zakład Unieszkodliwiania Odpadów Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z
siedzibą w Szczecinie, dalej „Zamawiający”, prowadzi postępowanie o udzielenie
zamówienia publicznego w trybie przetargu nieograniczonego pn. Sukcesywny odbiór,
transport i przetwarzanie odpadu o kodzie 19 01 12 (żużle i popioły inne niż wymienione w
19 01 11*) wytwarzanego przez Zakład Unieszkodliwiania Odpadów w Szczecinie sp. z o.o.
Postępowanie prowadzone jest na podstawie przepisów ustawy z dnia 11 września 2019 r. -
Prawo zamówień publicznych (Dz. U. z 2023 r. poz. 1605 ze zm.), dalej „ustawa Pzp”.
Ogłoszenie o zamówieniu zostało opublikowane w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej w
dniu
20 września 2023 r. pod numerem 2023/S 181-566582.
W dniu 22 stycznia 2024 r. wykonawcy
wspólnie ubiegający się o udzielenie
zamówienia MB EKO Spółka Akcyjna z siedzibą w Sosnowcu oraz Lajon T. Z. Spółka
komandytowo-
akcyjna z siedzibą w Świętoszowicach, dalej „Odwołujący”, wnieśli odwołanie,
zarzucając Zamawiającemu naruszenie:
art. 255 pkt 6 ustawy Pzp w związku z art. 457 ust. 1 pkt 1 ustawy Pzp w zw. z art.
Kodeksu Cywilnego przez unieważnienie postępowania o udzielenie zamówienia
publicznego z uwagi na stwierdzenie, że postępowanie obarczone jest niemożliwą do
usunięcia wadą uniemożliwiającą zawarcie niepodlegającej unieważnieniu umowy w sprawie
zamówienia publicznego, pomimo że przyczyny wskazane przez Zamawiającego nie są
wadami postępowania i nie uniemożliwiają zawarcia niepodlegającej unieważnieniu umowy
w sprawie zamówienia publicznego, a także Zamawiający nie wykazał, że wskazane w
uzasadnieniu przyczyny unieważnienia - uniemożliwiają zawarcie niepodlegającej
unieważnieniu umowy w sprawie zamówienia publicznego;
239 ust. 1 ustawy Pzp przez zaniechanie wyboru oferty Odwołującego jako
najkorzystniejszej w postępowaniu, mimo że postępowanie nie podlega unieważnieniu, a
oferta złożona przez Odwołującego nie podlega odrzuceniu i stanowiła ofertę najwyżej
ocenioną, a wykonawca uczynił zadość wezwaniu do uzupełnienia dokumentów w trybie
procedury odwróconej.
Odwołujący wniósł o uwzględnienie odwołania w całości i nakazanie Zamawiającemu:
unieważnienia czynności unieważnienia postępowania, przeprowadzenia czynności badania
i oceny ofert w postępowaniu, dokonania wyboru oferty Odwołującego jako
najkorzystniejszej w postępowaniu.
Do postępowania odwoławczego w ustawowym terminie nie przystąpił żaden
wykonawca.
Pismem z dnia 9 lutego 2024
r. Zamawiający złożył odpowiedź na odwołanie,
wnosząc o jego oddalenie.
Uwzględniając dokumentację z przedmiotowego postępowania o udzielenie
zamówienia publicznego, jak również biorąc pod uwagę oświadczenia i stanowiska
stron, złożone w pismach procesowych, jak też podczas rozprawy, Izba stwierdziła, iż
odwołanie zasługuje na uwzględnienie.
Izba
uwzględniła przy rozpoznaniu odwołania dokumentację postępowania, w
szczególności: ogłoszenie o zamówieniu, specyfikację warunków zamówienia, odpowiedzi
Zamawiającego na pytania wykonawców, oferty wykonawców, informację o unieważnieniu
postępowania. Izba wzięła również pod uwagę stanowiska wyrażone w odwołaniu,
odpowiedzi na odwołanie, a także oświadczenia i stanowiska stron wyrażone ustnie do
protokołu posiedzenia i rozprawy w dniu 12 lutego 2024 r.
Izba ustaliła, co następuje.
Przedmiotem zamówienia jest sukcesywny odbiór, transport i przetwarzanie odpadu o
kodzie 19 01 12 (żużle i popioły inne niż wymienione w 19 01 11*) wytwarzanego przez
Zakład Unieszkodliwiania Odpadów w Szczecinie sp. z o.o.
Zgodnie z Rozdziałem VIII pkt. 2.2 specyfikacji warunków zamówienia, dalej „SWZ”, o
udzielenie zamówienia mogą ubiegać się wykonawcy, którzy spełniają warunki dotyczące
uprawnień do prowadzenia określonej działalności gospodarczej lub zawodowej, o ile wynika
to z odrębnych przepisów: Wykonawca musi wykazać, że: a) posiada wpisy i uprawnienia do
prowadzania działalności w zakresie transportu odpadów o kodach, których dotyczy
przedmiot zamówienia, b) posiada wpisy i uprawnienia do prowadzenie działalności w
zakresie przetwarzania odpadów o kodach, których dotyczy przedmiot zamówienia. Jeżeli
Wykonawca zamierza magazynować odebrane odpady (magazynowanie odpadów przez
prowadzącego przetwarzanie odpadów) przed poddaniem ich procesowi przetworzenia, musi
posiadać dodatkowo uprawnienia w zakresie magazynowania odpadów, z których wynika
możliwość magazynowania przedmiotowych odpadów.
Stosownie do
Rozdziału X pkt 2 SWZ W celu potwierdzenia spełniania przez
Wykonawcę warunków udziału w Postępowaniu Zamawiający żąda następujących
podmiotowych środków dowodowych: a) Stosowne wpisy i decyzje dotyczące
gospodarowania odpadami, tzn. decyzje właściwych organów ochrony środowiska
niezbędne do zgodnego z prawem wykonania przedmiotu zamówienia, ważne przez cały
okres trwania umowy, tj.:
i.
indywidualny nr rejestrowy wynikający z wpisu do rejestru BDO (dot. transportu oraz
przetwarzania), o którym mowa w art. 54 ustawy o odpadach (Dz. U. z 2020 r. poz. 797, ze
zm.), oraz
ii.
decyzję (zezwolenie) do prowadzenia działalności w zakresie transportu odpadów o
kodach, których dotyczy przedmiot zamówienia, przy czym ilości odpadów określone w
decyzji muszą umożliwiać pełną realizację zamówienia w wymaganym terminie oraz
iii.
decyzję (zezwolenie) do prowadzenie działalności w zakresie przetwarzania odpadów
o kodach, których dotyczy przedmiot zamówienia, przy czym ilości odpadów określone w
decyzji muszą umożliwiać pełną realizację zamówienia w wymaganym terminie. Jeżeli
Wykonawca zamierza magazynować odebrane odpady (magazynowanie odpadów przez
prowadzącego przetwarzanie odpadów) przed poddaniem ich procesowi przetworzenia, musi
posiadać dodatkowo uprawnienia w zakresie magazynowania odpadów, z których wynika
możliwość magazynowania przedmiotowych odpadów.
W związku z pytaniem wykonawcy o następującej treści:
W pkt. X SWZ ppkt 2a) ust. ii Zamawiający żąda, aby Wykonawca złożył:
„decyzję (zezwolenie) do prowadzenia działalności w zakresie transportu odpadów o kodach,
których dotyczy przedmiot zamówienia, przy czym ilości odpadów określone w decyzji muszą
umożliwiać pełną realizację zamówienia w wymaganym terminie;'
Czy
poprzez ww. zapis należy rozumieć, że Zamawiający żąda posiadania przez
Wykonawcę wpisu do rejestru BDO w zakresie transportu odpadów o kodzie 19 01 12?
Aktualnie ustawa z dnia 14 grudnia 2012 r. o odpadach (t.j. Dz.U. z 2021 r. poz. 779 późn.
zm.) nie przewiduje uzyskiwania zezwoleń na transport odpadów. Wykonawca wskazuje
także, że w rejestrze BDO w zakresie transportu odpadów nie są wskazywane ilości
odpadów, do przewozu których uprawniony jest wykonawca.
Zamawiający udzielił poniższej odpowiedzi w dniu 5 października 2023 r.:
Poprzez zacytowany zapis Zamawiający żąda posiadania przez Wykonawcę wpisu do
rejestru BDO w zakresie możliwości transportu odpadów o kodzie 19 01 12.
Izba ustaliła, że Zamawiający nie przedłużył terminu składania ofert. Pierwotnie
ustalony terminu składania ofert wyznaczony na dzień 26 października 2023 r. nie został
zmieniony.
Oferty złożyło pięciu wykonawców, w tym Odwołujący.
Pismem z dnia 17 października 2023 r. Zamawiający poinformował o unieważnieniu
postępowania na podstawie art. 255 ust. 6 ustawy Pzp wskazując, że unieważnia
przedmiotowe postępowanie na podstawie art. 255 pkt 6 w zw. z art. 457 ust. 1 ustawy Pzp
w zw. z art. 70
ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r.
— Kodeks cywilny (dalej: k.c.). z uwagi na
fakt, że postępowanie obarczone jest niemożliwą do usunięcia wadą uniemożliwiającą
zawarcie niepodlegającej unieważnieniu umowy w sprawie zamówienia publicznego.
Ugruntowana praktyka orzecznicza wskazuje, że pod pojęciem niemożliwej do
usunięcia wady uniemożliwiającej zawarcie niepodlegającej unieważnieniu umowy w sprawie
zamówienia publicznego kryje się każde uchybienie przepisom ustawy Pzp, którego skutków
nie można usunąć przy zastosowaniu procedur z nich wynikających (wyrok sygn. KIO
Dodatkową przesłanką, jaką należy brać pod uwagę przy dokonywaniu oceny
dopuszczalności unieważnienia postępowania na podstawie art. art. 255 pkt 6 ustawy PZP
jest wymóg, aby wada była wynikiem naruszenia przez zamawiającego przepisów ustawy,
które miało lub mogło mieć istotny wpływ na wynik postępowania.
Sformułowanie dokumentów zamówienia z naruszeniem przepisów ustawy PZP
zawsze będzie działaniem sprzecznym z prawem. Jeśli waga tych błędów jest taka, że uznać
trzeba, iż wpłynęły one na wynik postępowania, to powyższe przepisy nakazują
zamawiającemu unieważnienie postępowania. Dodatkowo w takich okolicznościach
wątpliwości winna budzić celowość dalszego prowadzenia postępowania z uwagi na
niemożność dokonania zmiany SWZ po otwarciu ofert.
Zgodnie z art. 112 ust. 1. ustawy Pzp Zamawiający określa warunki udziału w
postępowaniu w sposób proporcjonalny do przedmiotu zamówienia oraz umożliwiający
ocenę zdolności wykonawcy do należytego wykonania zamówienia, w szczególności
wyrażając je jako minimalne poziomy zdolności.
Nie ulega wątpliwości, że sformułowane na potrzeby Zamawiającego, warunki udziału
w postępowaniu muszą być uzasadnione, racjonalne i obiektywne, a w zakresie uprawnień
do prowadzenia określonej działalności gospodarczej lub zawodowej, muszą wynikać z
odrębnych przepisów.
Zamawiający może określać warunki w postępowaniu w sposób odpowiadający jego
potrzebom, o ile nie powoduje to wyeliminowania z ubiegania się o zamówienie
Wykonawców, którzy mogą to zamówienie wykonać.
W niniejszym postępowaniu dokumenty zamówienia zawierają błędne określenie
warunków udziału w postępowaniu, a przez co też błędne wskazanie podmiotowych środków
dowodowych składanych przez Wykonawcę na potwierdzenie spełniania przez Wykonawcę
warunków udziału w postępowaniu. Błąd popełniono przy uszczegóławianiu jednego z
warunków jako posiadanie wpisów i uprawnień do prowadzania działalności w zakresie
transportu odpadów o kodach, których dotyczy przedmiot zamówienia, na potwierdzenie
czego Zamawiający żądał m.in. decyzji (zezwolenia) do prowadzenia działalności w zakresie
transportu odpadów o kodach, których dotyczy przedmiot zamówienia. Jednak zgodnie z art.
50 ust. 1 pkt 5) lit. b) ustawy z dnia 14 grudnia 2012 r. o odpadach (t.j. Dz.U. 2023 poz.
1587) podmiot transportujący odpady zobowiązany jest uzyskać wpis rejestrowy w BDO na
podstawie wniosku rejestrowego.
Zatem uprawnienie do transportu odpadów przyjmuje formę jedynie wpisu do rejestru
BDO, nie zaś decyzji.
Z uwagi na fakt, że termin składania ofert upłynął, Zamawiający mimo iż dostrzegł
ww. uchybienia w prowadzonym postępowaniu, nie ma możliwości dokonania jego
konwalidacji. Tylko bowiem w takim przypadku zawarcie umowy nastąpiłoby zgodnie z art.
17 ust. 2 pzp. Artykuł ten wskazuje, że zamówienia udziela się wyłącznie wykonawcy
wybranemu zgodnie z przepisami ustawy.
Zamawiający nie może zmienić katalogu podmiotowych środków dowodowych, gdyż
nie są to czynności, które można powtórzyć na tym etapie prowadzonej procedury.
Zamawiający po otwarciu ofert nie może w zakresie błędów w SWZ/ogłoszeniu dokonać
czynności naprawczych, treść SWZ można zmienić tylko do upływu terminu składania ofert.
(…)
Naruszenie ustawy PZP poprzez określenie podmiotowych środków dowodowych
składanych na potwierdzenie spełniania warunków udziału w postępowaniu w sposób w
sposób de facto niemożliwy do spełnienia przez jakiegokolwiek Wykonawcę należy
bezsprzecznie uznać za wadę uniemożliwiającej zawarcie niepodlegającej unieważnieniu
umowy w sprawie zamówienia publicznego.(…)
Uwzględniając powyższe, Izba zważyła, co następuje.
W pierwszej kolejności Izba ustaliła, że nie zaszła żadna z przesłanek, o których
stanowi art. 528 ustawy Pzp, skutkujących odrzuceniem odwołania.
W drugiej kolejności Izba stwierdziła, że Odwołującemu przysługiwało prawo do
skorzystania ze środka ochrony prawnej, gdyż wypełniono materialnoprawną przesłankę
interesu w uzyskaniu zamówienia, określoną w art. 505 ust. 1 ustawy Pzp, kwalifikowaną
możliwością poniesienia szkody, będącej konsekwencją zaskarżonych w odwołaniu
czynności.
Izba, uwzględniając zgromadzony w sprawie materiał dowodowy, w szczególności
zakres zarzutów podniesionych w odwołaniu, doszła do przekonania, iż w niniejszym
postępowaniu doszło do naruszenia przez Zamawiającego przepisów ustawy, które miało
wpływ lub może mieć istotny wpływ na wynik postępowania o udzielenie zamówienia, a tym
samym, na podstawie art. 554 ust. 1 ustawy Pzp, rozpoznawane odwołanie zasługiwało na
uwzględnienie.
Odwołujący podnosił, że Zamawiający udzielając w dniu 5 października 2023 r.
odpowiedzi
na pytanie dokonał modyfikacji SWZ, która była już zgodna z obowiązującymi
przepisami, tj. art. 50 ust. 1 pkt. 5 b) w zw. z art. 51 ust. 1 w zw. z art. 54 ust 2 ustawy z dnia
14.12.2012 r. o odpadach (Dz.U. 2023 poz. 1587). O
dpowiedź Zamawiającego została
sformułowana w sposób jasny i czytelny. Sam Zamawiający w oświadczeniu o unieważnieniu
postępowania również potwierdził, iż uprawnienie do transportu odpadów przyjmuje formę
jedynie wpisu do rejestru BDO.
Zdaniem Odwołującego, Zamawiający nie miał podstaw do unieważnienia
postępowania powołując się na art. 255 ust. 6 ustawy Pzp, bowiem nie zaistniała pierwsza
przesłanka - wada postępowania. Nawet jeśli uznać, iż postanowienie SWZ określające jaki
dokument ma posiadać wykonawca celem potwierdzenia uprawnienia do transportu
odpadów został w SWZ nieprecyzyjnie sformułowany, to w dniu 5 października 2023 r.
Zamawiający publikując wyjaśnienia dokonał w tym zakresie modyfikacji SWZ i tym samym
wymóg posiadania wpisu do rejestru BDO został przez Zamawiającego określony w sposób
prawidłowy. Nie można również mówić o wadzie niemożliwej do usunięcia, gdyż usunięcie
nieścisłości, o której mowa powyżej, nastąpiło już w trakcie trwania postępowania o
udziel
enie zamówienia. Skoro wada została usunięta w trakcie trwania postępowania o
udzielenie zamówienia, to nie sposób twierdzić, iż nie jest możliwe zawarcie ważnej umowy
o udzielnie zamówienia.
Izba uznała, że Zamawiający nie wykazał zaistnienia przesłanek unieważnienia
postępowania na podstawie art. 255 pkt 6 ustawy Pzp, zgodnie z którym zamawiający
unieważnia postępowanie o udzielenie zamówienia, jeżeli postępowanie obarczone jest
niemożliwą do usunięcia wadą uniemożliwiającą zawarcie niepodlegającej unieważnieniu
umowy w sprawie zamówienia publicznego.
Zamawiający może unieważnić postępowanie w sprawie zamówienia publicznego
tylko w przypadkach przewidzianych w ustawie Pzp. Zamknięty katalog nie daje możliwości
unieważniania postępowania na podstawie subiektywnej oceny Zamawiającego. Katalog
przesłanek z ustawy Pzp jest zamknięty i nie może być traktowany rozszerzająco, co
oznacza, że z żadnej innej przyczyny lub bez podania przyczyn zamawiający nie może
unieważnić postępowania (wyrok SO w Warszawie z dnia 30 sierpnia 2010 r. sygn. IV Ca
831/10). Nie uleg
a wątpliwości, iż do dokonania czynności z art. 255 pkt 6 ustawy Pzp
konieczne jest wykazanie zaistnienia wszystkich wymienionych w tym przepisie przesłanek.
Przesłanki unieważnienia postępowania wymienione w ww. przepisie muszą zostać
spełnione łącznie, tj. brak zaistnienia chociażby jednej z tych przesłanek oznacza, że
zamawiający nie jest uprawniony do unieważnienia postępowania na tej podstawie prawnej.
Izba wskazuje, że postępowanie o udzielenie zamówienia, co do zasady, kończyć się
powinno wyborem oferty najkorzystniejszej i zawarciem umowy o udzielenie zamówienia, a
jego unieważnienie winno być jedynie wyjątkiem od tej zasady i jako takie, musi być ono
dokonywane przez Zamawiającego z należytą starannością. Staranność ta, w ocenie Izby,
objawiać się powinna w pogłębionej analizie czynności podjętych w postępowaniu w
kontekście zamiaru podjęcia decyzji o unieważnieniu postępowania, a jej wynikiem powinno
być wyczerpujące uzasadnienie takiej decyzji, aby wykonawcy ubiegający się o udzielenie
zamówienia mieli możliwość weryfikacji prawidłowości podjętej przez Zamawiającego
czynności unieważnienia postępowania. (vide: wyrok KIO z dnia 24 czerwca 2016 r. sygn.
akt KIO 967/16).
W ustalonym stanie faktycznym Zamawiający jako podstawę unieważnienia wskazał
sformułowanie dokumentów zamówienia z naruszeniem przepisów ustawy jako działanie
sprzeczne z prawem. Zamawiający pominął jednak okoliczność, iż w tym zakresie dokonał
modyfikacji SWZ,
odpowiadając na pytanie nr 3, w dniu 5 października 2023 r., a tym samym
na dzień składania przez Zamawiającego oświadczenia o unieważnieniu postępowania nie
miał do tego podstaw, gdyż nowe postanowienia SWZ stanowiły integralną części
dokumentów zamówienia.
Zgodnie z art. 135 ust. 1 ustawy Pzp w
ykonawca może zwrócić się do
zamawiającego z wnioskiem o wyjaśnienie treści SWZ. Stosownie do art. 135 ust. 2 ustawy
Pzp z
amawiający jest obowiązany udzielić wyjaśnień niezwłocznie, jednak nie później niż na
6 dni przed upływem terminu składania ofert albo nie później niż na 4 dni przed upływem
terminu składania ofert w przypadku, o którym mowa w art. 138 ust. 2 pkt 2, pod warunkiem
że wniosek o wyjaśnienie treści SWZ wpłynął do zamawiającego nie później niż na
odpowiednio 14 albo 7 dni przed upływem terminu składania ofert.
Jak słusznie zauważyła KIO w wyroku z dnia 23 marca 2022 r., sygn. akt KIO 658/22
ratio legis ww. przepisu
polega na uzyskaniu przez wykonawców pewności co do wymagań
zawartych w SWZ
i w konsekwencji umożliwieniu podjęcia decyzji, czy są w stanie ubiegać
się o udzielenie zamówienia i złożyć oferty niepodlegające odrzucenia. Każdorazowo, jeżeli
wyjaśnienia treści SWZ prowadzą do nadania jej postanowieniom nowego znaczenia, mamy
do czynienia z modyfikacją (zmianą) jej treści (vide wyrok KIO z dnia 8 marca 2011 r., sygn.
akt: KIO 368/11).
Jak stanowi art. 137 ust. 1 ustawy Pzp w
uzasadnionych przypadkach zamawiający
może przed upływem terminu składania ofert zmienić treść SWZ. Zgodnie z art. 137 ust. 6
ustawy Pzp w
przypadku gdy zmiany treści SWZ są istotne dla sporządzenia oferty lub
wymagają od wykonawców dodatkowego czasu na zapoznanie się ze zmianą SWZ i
przygotowanie ofert, zamawiający przedłuża termin składania ofert o czas niezbędny na
zapoznanie się ze zmianą SWZ i przygotowanie oferty. Przepisy ust. 4 i 5 stosuje się.
Treść odpowiedzi na pytania wykonawców udzielona w trybie przepisów ustawy Pzp
stanowi integralną część SWZ i ocena ofert wykonawców winna dokonywać się z
uwzględnieniem wyjaśnień i zmian specyfikacji dokonanych w ramach udzielonych
odpowiedzi (vide wyrok KIO z dnia 28 sierpnia 2018 r., sygn. akt KIO 1615/18). W wyroku z
dnia 14 sierpnia 2018 r., sygn. akt KIO 1479/18, Krajowa Izba Odwoławcza zwróciła uwagę,
że odpowiedzi udzielane w ramach wyjaśnień treści specyfikacji zamówienia są
bezwzględnie wiążące dla wykonawców (tak np. wyrok z 16 sierpnia 2011 r., sygn. akt KIO
1648/11; wyrok z 7 marca 2012 r., sygn. akt
KIO 388/12). Odpowiedź na pytanie związane
ze specyfikacją staje się częścią SWZ i może zmieniać jej pierwotną treść. W takim
przypadku zamawiający nie musi dokonywać żadnych dodatkowych czynności, ponieważ
zarówno on, jak i wykonawcy, są związani treścią pytań i odpowiedzi. A zatem, oceniając
konsekwencje udzielonej przez zamawiającego odpowiedzi, odpowiedziom na pytania
dotyczące treści SWZ przypisywane są doniosłe skutki. Odpowiedzi te są bowiem uznawane
za rodzaj wykładni autentycznej, wiążącej zarówno zamawiającego jak i wykonawców (tak
np. w wyroku z dnia 17 listopada 2015 r., KIO 2412/15). Zatem, samo udzielenie odpowiedzi
jest wiążące dla każdej ze stron postępowania o udzielenie zamówienia publicznego, a na
Zamawiającym nie ciążą żadne dodatkowe obowiązki w zakresie modyfikacji treści
dokumentacji postępowania, jak np. sporządzenie tekstu jednolitego SWZ, czy jej
załączników.
Wskazując na powyższe Izba uznała, że Zamawiający niezasadnie unieważnił
przedmiotowe postępowanie, bowiem dokonując uzasadnienia czynności unieważnienia
postępowania nie uwzględnił treści odpowiedzi na pytanie do SWZ z dnia 5 października
2023 r.
Zatem, nie sposób twierdzić, że wymóg Zamawiającego został sformułowany
nieprecyzyjnie, skoro
publikując wyjaśnienia dokonał w tym zakresie modyfikacji
postanowień SWZ i tym samym wymóg posiadania wpisu do rejestru BDO został przez
Zamawiającego określony jeszcze przed upływem terminu składania ofert.
Dalej, Izba wskazuje, że uzasadnienie faktyczne i prawne unieważnienia
postępowania powinno zawierać co najmniej ustalenie faktów i wskazanie dowodów, na
których zamawiający się oparł, oraz wyjaśnienie podstawy prawnej unieważnienia, a każda
nowa argumentacja na etapie postepowania odwoławczego jest spóźniona. Zatem
okoliczności, które nie zostały wprost podane w uzasadnieniu unieważnienia postępowania,
nie podlegają ocenie Izby w postępowaniu odwoławczym. Dlatego też Izba pominęła
argumentację Zamawiającego z odpowiedzi na odwołanie dotyczącą zaniechania dokonania
zmiany w ogłoszeniu o zamówieniu oraz zaniechania wydłużenia terminu na składanie ofert
o czas niezbędny na ich przygotowanie lub wprowadzenie zmian w ofertach.
Powołanie okoliczności faktycznych powinno być dokonane w sposób jasny i
niebudzący wątpliwości. Powinno być przy tym na tyle wyczerpujące, by pozwalało
wykonawcom na pełne zidentyfikowanie okoliczności faktycznych, stanowiących podstawę
podjęcia czynności unieważnienia, oraz ich ewentualne zakwestionowanie w odwołaniu, a
także przedstawienie w postępowaniu odwoławczym stosownych dowodów. W ustalonym
stanie faktycznym Zamawiający przedstawił uzasadnienia czynności unieważnienia
postępowania pomijając zupełnie okoliczność udzielonej odpowiedzi na pytanie nr 3 w dniu 5
października 2023 r.
W ocenie
składu orzekającego nie zostało wykazane, aby postępowanie było
obarczone wadą, tym bardziej wadą nieusuwalną, która mogłaby skutkować unieważnieniem
postępowania. Ciężar udowodnienia wypełnienia się zastosowanej przesłanki unieważnienia
postępowania, o której mowa w art. 225 pkt 6 ustawy Pzp, spoczywał na Zamawiającym.
Zgodnie bowiem z art. 6 Kodeksu cywilnego w zw. z art. 8 ust. 1 ustawy Pzp
ciężar
udowodnienia faktu spoczywa na tym, kto z danego faktu wywodzi skutki prawne.
Zamawiający nie udźwignął tego ciężaru. Dlatego też Izba nakazała unieważnienie
czynności unieważnienia postępowania.
Biorąc pod uwagę powyższe, orzeczono jak w sentencji.
O kosztach postępowania odwoławczego orzeczono stosownie do wyniku
na podstawie art. 575 ustawy Pzp oraz w oparciu o przepisy rozporządzenia Prezesa Rady
Ministrów z dnia 30 grudnia 2020 r. w sprawie szczegółowych rodzajów kosztów
postępowania odwoławczego, ich rozliczania oraz wysokości i sposobu pobierania wpisu od
odwołania
(Dz. U. z 2020 r. poz. 2437).
Przewodniczący: ………………………………