Sygn. akt KIO 2872/24
WYROK
Warszawa, dnia
6 września 2024 r.
Krajowa Izba Odwoławcza – w składzie:
Przewodniczący: Maksym Smorczewski
Protokolant:
Oskar Oksiński
po rozpoznaniu na rozprawie odwołania wniesionego do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej
w dniu
12 sierpnia 2024 r. przez wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie
zamówienia Dach Styl M.K.S. spółka jawna z siedzibą w Radzyniu Podlaskim oraz M. T.,
prowadzącego działalność gospodarczą pod nazwą Tres-bud, Usługi ogólnobudowlane M.
T.
, w postępowaniu prowadzonym przez Skarb Państwa – Dyrektora Izby Administracji
Skarbowej w Lublinie
przy udziale uczestnika po stronie zamawiającego – wykonawcy Zab-
Bud
spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Warszawie
orzeka:
oddala odwołanie,
kosztami postępowania obciąża wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie
zamówienia Dach Styl M.K. S. spółka jawna z siedzibą w Radzyniu Podlaskim oraz M.
T.
, prowadzącego działalność gospodarczą pod nazwą Tres-bud, Usługi
ogólnobudowlane M. T., i zalicza do kosztów postępowania odwoławczego kwotę 10
000 zł (słownie: dziesięć tysięcy złotych) uiszczoną przez wykonawców wspólnie
ubiegających się o udzielenie zamówienia Dach Styl M.K. S. spółka jawna z siedzibą w
Radzyniu Podlaskim oraz M. T.
, prowadzącego działalność gospodarczą pod nazwą
Tres-
bud, Usługi ogólnobudowlane M. T., tytułem wpisu od odwołania,
3. nakazuje
zwrot z rachunku bankowego Urzędu Zamówień Publicznych na rzecz Dach
Styl M.K. S.
spółka jawna z siedzibą w Radzyniu Podlaskim oraz M. T., prowadzącego
działalność gospodarczą pod nazwą Tres-bud, Usługi ogólnobudowlane M. T., kwoty 10
000 zł (słownie: dziesięć tysięcy złotych), uiszczonej tytułem wpisu od odwołania w
wysokości większej niż należna.
Na orzeczenie -
w terminie 14 dni od dnia jego doręczenia - przysługuje skarga za
pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Warszawie -
Sądu Zamówień Publicznych.
Przewodniczący: ……………………..…………
Sygn. akt KIO 2872/24
UZASADNIENIE
W dniu 12 sierpnia
2024 r. do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej wpłynęło
odwołanie wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia Dach Styl M.K.
S.
spółka jawna z siedzibą w Radzyniu Podlaskim oraz M. T., prowadzącego działalność
gospodarczą pod nazwą Tres-bud, Usługi ogólnobudowlane M. T., (dalej jako „Odwołujący”)
w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego na roboty budowlane pod nazwą
„Budowa budynku Urzędu Skarbowego oraz magazynu depozytowego w Radzyniu
Podlaskim wraz z niezbędną infrastrukturą towarzyszącą.” (dalej jako „Postępowanie”),
prowadzonym przez zamawiającego Skarb Państwa – Dyrektora Izby Administracji
Skarbowej w Lublinie
(dalej jako „Zamawiający”).
Odwołujący zarzucił naruszenie:
„art. 16 ustawy w związku z art. 226 ust. 1 pkt 8 ustawy poprzez odrzucenie oferty
Odwołującego się, pomimo, iż oferta ta jest zgodna z warunkami zamówienia i nie
zawiera rażąco niskiej ceny w stosunku do przedmiotu zamówienia – co skutkowało
naruszeniem zasady przejrzystości, proporcjonalności oraz równego traktowania
oferentów [wykonawców]”,
„art. 16 ustawy w związku z art. 226 ust. 1 pkt 8 ustawy poprzez niezasadne
i bezpodstawne dokonanie wyboru wykonawcy ZAB
– BUD Sp. o.o. jako
najkorzystniejszej pomimo, iż była mniej korzystna”.
Odwołujący wniósł o „nakazanie Zamawiającemu:
unieważnienia czynności wyboru oferty ZAB – BUD Sp. o.o.,
unieważnienia czynności odrzucenia oferty Odwołującego się,
dokonanie wyboru oferty Odwołującego się jako oferty najkorzystniejszej”.
Zamawiający wniósł o oddalenie odwołania w całości.
Do postępowania odwoławczego po stronie Zamawiającego przystąpił wykonawca
Zab-
Bud spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Warszawie (dalej jako
„Przystępujący”). Przystępujący wniósł o oddalenie odwołania.
W zakresie mającym istotne znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy Izba ustaliła, co
następuje:
Zamawiający prowadzi Postępowanie z zastosowaniem przepisów ustawy z dnia 11
września 2019 r. Prawo zamówień publicznych (dalej jako „Pzp”) w trybie podstawowym,
w
którym w odpowiedzi na ogłoszenie o zamówieniu oferty mogą składać wszyscy
zainteresowani wykonawcy, a następnie zamawiający może prowadzić negocjacje w celu
ulepszenia treści ofert, które podlegają ocenie w ramach kryteriów oceny ofert, o ile
przewidział taką możliwość, a po zakończeniu negocjacji zamawiający zaprasza
wykonawców do składania ofert dodatkowych. Wartość zamówienia nie przekracza progów
unijnych, o których mowa w art. 3 ust. 1 Pzp. Ogłoszenie o zamówieniu zostało
opublikowane 29 maja 2024 r. w
Biuletynie Zamówień Publicznych pod numerem 2024/BZP
Odwołujący i Przystępujący złożyli oferty w Postępowaniu.
Zamawiający przekazał Odwołującemu datowane na 1 lipca 2024 r. pismo (dalej
jako „Wezwanie1”) o treści „I. Wezwanie do wyjaśnienia oferty pod kątem rażąco niskiej ceny
Szanowni Państwo, Izba Administracji Skarbowej w Lublinie, dalej „zamawiający”, działając
na podstawie ustawy
z dnia 11 września 2019 r. Prawo zamówień publicznych (tekst
jednolity: Dz. U. z 2023 r., poz.
1605 z późn. zm.), dalej „ustawa Pzp” informuje, że w toku
badania Państwa oferty złożonej w ww. postępowaniu stwierdziła, że zaoferowana przez
Państwa cena oferty jest niższa o 32,56% od wartości zamówienia powiększonej o podatek
VAT. W
zaistniałej sytuacji zachodzi konieczność wyjaśnienia, czy zaoferowane przez
Państwa cena oferty nie jest rażąco niska. Obowiązek wykazania, że zaoferowana cena nie
jest rażąco niska, spoczywa na wykonawcy. W związku z powyższym, zamawiający,
działając na podstawie ustawy Prawo zamówień publicznych, dalej „ustawa Pzp”, zwraca się
o udzielenie wyjaśnień, w tym o złożenie dowodów dotyczących wyliczenia ceny oferty, które
winny dotyczyć w szczególności: 1) zarządzania procesem metody budowy; 2) wybranych
rozwiązań technicznych, wyjątkowo korzystnych warunków związanych z realizacją robót
budowlanych;
3) oryginalności robót budowlanych oferowanych przez wykonawcę; 4)
zgodności z przepisami dotyczącymi kosztów pracy, których wartość przyjęta do ustalenia
ceny
nie może być niższa od minimalnego wynagrodzenia za pracę albo minimalnej stawki
godzinowej, ustalonych na podstawie przepisów ustawy z dnia 10 października 2002 r. o
minimalnym wynagrodzeniu za pracę (Dz. U. z 2020 r. poz. 2207) lub przepisów odrębnych
właściwych dla spraw, z którymi związane jest realizowane zamówienie; 5) zgodności z
prawem w rozumieniu przepisów o postępowaniu w sprawach dotyczących pomocy
publicznej;
6) zgodności z przepisami z zakresu prawa pracy i zabezpieczenia społecznego,
obowiązującymi w miejscu, w którym realizowane jest zamówienie; 7) zgodności z
przepisami z zakresu ochrony środowiska. Zamawiający informuje, że: 1) oferta wykonawcy,
który nie udzielił wyjaśnień w wyznaczonym terminie lub jeżeli złożone przez wykonawcę
wyjaśnienia wraz z dowodami nie uzasadniają podanej w ofercie ceny, podlega odrzuceniu,
na podstawie art. 224 ust. 6 ustawy Pzp, jako oferta zawierająca rażąco niską cenę; 2) jeżeli
oferta zawiera rażąco niską cenę lub koszt w stosunku do przedmiotu zamówienia, podlega
odrzuceniu na podstawie art. 226 ust. 1 pkt 8 ustawy Pzp.
(…)”.
Odwołujący przekazał Zamawiającemu pismo (dalej jako „Wyjaśnienia1”) o treści
„W odpowiedzi na wezwanie w zakresie rażąco niskiej ceny, podnosimy, iż cena
zaoferowana przez
Partnerów została wyliczona z uwzględnieniem wszystkich wymogów
SWZ oraz obowiązujących przepisów prawa, a ponadto cena przewyższa koszty jakie
oferent poniesie na realizację zamówienia, tj. gwarantuje wykonanie zamówienia z zyskiem
dla przedsiębiorcy oraz zagwarantowaniem realizacji zadania na rzecz zamawiającego przez
cały okres zamówienia i w standardach odpowiadających SWZ. Wykonawca gwarantuje
oryginalność oferowanych usług. Kalkulacja ceny ofertowej przewiduje realizację zadań
objętych zamówieniem wyłącznie przy użyciu własnych narzędzi i urządzeń wykonawcy jak
również pracowników zatrudnionych przez wykonawcę na podstawie umów o pracę z
zapewnieniem im płacy i zabezpieczenia emerytalnego na poziomie przewidzianym
przepisami powszechnie obowiązującymi. W załączeniu: zestawienia: ogólny koszt
zatrudnienia pracowników za 2023 r. oraz za okres I – VI 2024 r dla Partnera I Nadmienić
również należy, iż cena ofertowa jest niższa od cen zaoferowanych przez pozostałych
oferentów z uwagi na niższe koszty obsługi zamówienia. W tym miejscu wyjaśnić należy, iż
Partnerzy działają na lokalnym rynku usług budowlanych od kilkunastu lat a ponadto
dysponują własnymi maszynami i urządzeniami budowlanymi oraz bazy Partnerów
zlokalizowane w miejscowości bądź niedużej odległości od miejsca realizacji zamówienia, co
znacznie obniża koszty realizacji zamówienia, takie jak zużycie paliwa, koszty delegacji oraz
zakwaterowania pracowników, itp. Ponadto, podnieść należy, iż wykonawca jest w stanie
wykonać przedmiot zamówienia w cenie, która pozwoli na wybudowanie 1 m kw. obiektu, nie
przekraczającej wartości wykazanych w tabeli nr 1.
Tabela 1. Sposób kalkulacji ceny ofertowej na potrzeby przedmiotowego postępowania
l.p.
element
ilość
j.m.
cena jednostkowa netto
wartość netto
Budynek US - piwnica
m
6 500,00 zł
2 766 465,00 zł
Budynek US - parter
m
6 400,00 zł
2 878 848,00 zł
Budynek US -
piętro
m
6 400,00 zł
2 809 920,00 zł
SUMA CZĘŚCIOWA NETTO
8 455 233,00 z
ł
Budynek -
garaż
m
500,00 zł
5 215 760,00 zł
SUMA CZĘŚCIOWA NETTO 13 670 933,00 zł
Utwardzenia
m
210,00 zł
778 953,00 zł
SUMA CZĘŚCIOWA NETTO 14 449 946,00 zł
Serwisowanie
lat
428 102,78 zł
428 102,78 zł
SUMA KOŃCOWA NETTO 14 878 048,78 zł
PODATEK VAT (23%)
3 421 951,22 z
ł
SUMA KOŃCOWA BRUTTO 18 300 000,00 zł
W podsumowaniu podnieść należy, iż zaoferowana cena uwzględnia wszystkie wymagania
przewidziane
w SWZ, a zaoferowana cena obejmuje całkowity koszt wykonania przedmiotu
zamówienia, w tym również wszelkie koszty towarzyszące jej wykonaniu. Wykonawca
oświadcza, iż obecny poziom zatrudnienia, jak i kosztów zatrudnienia pracowników
Partnerów pozwala na utrzymanie wyceny inwestycji na poziomie zaproponowanym w
ofercie, która to uwzględnia już wszystkie elementy realizacji inwestycji, zarówno ewentualny
wzrost cen materiałów, jak i wynagrodzeń pracowniczych”.
Wraz z Wyjaśnieniami1 Odwołujący przekazał Zamawiającemu dokument o treści
„DACH STYL M.K. S. SPÓŁKA JAWNA m-c/rok ROK-2023 OGÓLNY KOSZT
ZATRUDNIENIA PRACOW
NIKÓW
ZUS
EMERYTURA
RENTA
CHOROBA
WYPADEK
RAZEM
ZDROWOTNE
podstawa
X
pracownik
X
pracodawca
X
X
Fundusze
FP
FGŚP
FEP
RAZEM
pracodawca
SKŁADKI RAZEM
SPOŁECZNE ZDROWOTNE
FP+FGŚP
FEP
RAZEM
PPK
pracownik
X
X
pracodawca
X
RAZEM
wypłacone świadczenia
X
X
X
X
świadczenia z budżetu
X
X
X
X
wynagrodzenie płatnika
X
X
X
do wpłacenia do ZUS
X
płace brutto
świadczenia opodatkowane, potrącane ze składek
DO ZAKSIĘGOWANIA
kwota
płace brutto - świadczenia wypłacane przez pracodawcę (np. zasiłek chorobowy)
ZUS (składki finansowane przez pracodawcę + FP + FGŚP + FEP)
OBLICZENIA PŁACOWE
płace brutto .......................................................................................................................... 830 709.46
koszty uzyskania .................................................................................................................... 58 100.00
dochód do opodatkowania..................................................................................................... 659 923.67
podstawa opodatkowania ...................................................................................................... 659 929.00
zaliczka obliczona ................................................................................................................... 79 191.48
odliczenia ................................................................................................................................ 69 000.00
zaliczka
należna ........................................................................................................................... 11 816
zaliczka do
zapłacenia ................................................................................................................. 11 816
pensja obliczona ................................................................................................................... 641 573.17
składki na ubezpieczenie zdrowotne ....................................................................................... 64 300.18
dodatki nie opodatkowane ................................................................................................................ 0.00
świadczenia nie opodatkowane ........................................................................................................ 0.00
potrącenia nie opodatkowane ........................................................................................................... 0.00
do wypłaty ............................................................................................................................. 641 573.17
na konto .................................................................................................................................... 0.00
gotówką .......................................................................................................................... 641 573.17
przychody
koszty
dochód
zaliczka
składki ub. społeczne
E.1 Należności ze stosunku pracy z wyjątkiem wykazanych w wierszu E.2 i E.3
przychody i koszty wg art.22 ust.9 pkt 3 (50%)
(…)
DACH STYL M.K. S.
SPÓŁKA JAWNA m-c/rok I-Vl/2024 OGÓLNY KOSZT ZATRUDNIENIA
PRACOWNIKÓW
ZUS
EMERYTURA
RENTA
CHOROBA
WYPADEK
RAZEM
ZDROWOTNE
podstawa
X
pracownik
X
pracodawca
X
X
Fundusze
FP
FGŚP
FEP
RAZEM
pracodawca
SKŁADKI RAZEM
SPOŁECZNE ZDROWOTNE
FP+FGŚP
FEP
RAZEM
PPK
pracownik
X
X
pracodawca
X
RAZEM
wypłacone świadczenia
X
X
X
X
świadczenia z budżetu
X
X
X
X
wynagrodzenie płatnika
X
X
X
do wpłacenia do ZUS
X
płace brutto
świadczenia opodatkowane, potrącane ze składek
DO ZAKSIĘGOWANIA
kwota
płace brutto - świadczenia wypłacane przez pracodawcę (np. zasiłek chorobowy)
ZUS (składki finansowane przez pracodawcę + FP + FGŚP + FEP)
OBLICZENIA PŁACOWE
płace brutto ................................................................................................... 507 868.01
koszty uzyskania .............................................................................................. 29 550.00
dochód do opodatkowania.............................................................................. 409 305.93
podstawa opodatkowania .............................................................................. 409 261.00
zaliczka obliczona ............................................................................................ 49 111.32
odliczenia ........................................................................................................ 35 100.00
zaliczka
należna ................................................................................................... 13 989
zaliczka
do zapłacenia ......................................................................................... 13 989
pensja obliczona ........................................................................................... 385 369.67
składki na ubezpieczenie zdrowotne ............................................................... 39 497.26
dodatki nie opodatkowane ........................................................................................ 0.00
świadczenia nie opodatkowane ................................................................................ 0.00
potrącenia nie opodatkowane ................................................................................... 0.00
do wypłaty ..................................................................................................... 385 369.67
na konto .......................................................................................................... 0.00
gotówką .................................................................................................. 385 369.67
E. 1 Należności ze stosunku pracy z wyjątkiem wykazanych w wierszu E.2 i E.3
przychody i koszty wg art.22 ust.9 pkt 3 (50%
(…)”.
Zamawiający przekazał Odwołującemu datowane na 1 lipca 2024 r. pismo (dalej
jako „Wezwanie2”) o treści „Wezwanie do wyjaśnienia odpowiedzi na wezwanie do
wyjaśnienia oferty pod katem rażąco niskiej ceny Szanowni Państwo, Izba Administracji
Skarbowej w
Lublinie, dalej „zamawiający”, działając na podstawie ustawy z dnia 11
września 2019 r. Prawo zamówień publicznych (tekst jednolity: Dz. U. z 2023 r., poz. 1605 z
późn. zm.), dalej „ustawa Pzp” w toku badania Państwa wyjaśnień udzielonych w dniu 3 lipca
2024 r. mających na celu ustalenie, czy zaoferowana przez Państwa cena oferty nie jest
rażąco niska, prosi o wyjaśnienie poniżej przedstawionych kwestii budzących nasze
wątpliwości: 1. W zawartej w Państwa piśmie Tabeli 1. Sposób kalkulacji ceny ofertowej na
potrzeby
przedmiotowego postępowania nie zostały wykazane: 1) koszt sporządzenia
dokumentacji projektowej; 2) planowany zysk; 3) koszty pracy.
(…) W związku z powyższym
prosimy o: Ad. 1
– wyjaśnienie, czy ww. elementy zostały uwzględnione w tabeli nr 1, a jeżeli
tak, to
w jakiej wysokości (…) Podstawa prawna Art. 224 ust. 2 pkt 1) ustawy Pzp: 2. W
przypadku gdy cena całkowita oferty złożonej w terminie jest niższa o co najmniej 30% od: 1)
wartości zamówienia powiększonej o należny podatek od towarów i usług, ustalonej przed
wszczęciem postępowania lub średniej arytmetycznej cen wszystkich złożonych ofert
niepodlegających odrzuceniu na podstawie art. 226 ust. 1 pkt 1 i 10, Zamawiający zwraca się
o udzielenie wyjaśnień, o których mowa w ust. 1, chyba że rozbieżność wynika z
okoliczności oczywistych, które nie wymagają wyjaśnienia;”.
Odwołujący przekazał Zamawiającemu pismo (dalej jako „Wyjaśnienia2”) o treści
„W odpowiedzi na wezwanie do wyjaśnienia odpowiedzi na wezwanie do wyjaśnienia oferty
pod kątem rażąco niskiej ceny złożonej przez Partnerów, informuję że: Ad. 1 – Koszt
sporządzenia dokumentacji projektowej zawarty jest w cenie jednostkowej dla
poszczególnych etapów wg przedstawionej tabeli nr 1. Założony przez Partnerów poziom
zysku oscyluje na poziomie 12-
13%. Zysk został obliczony przy uwzględnieniu kosztów
wykonania dokumentacji projektowej, kosztów zakupu materiałów, kosztów robocizny,
przychody
koszty
dochód
zaliczka
składki ub. społeczne
kosztów pośrednich budowy oraz kosztów serwisowania obiektu przez oferowany okres
gwarancji.
(…)”.
W dniu 8 sierpnia
2024 r. Zamawiający przekazał Odwołującemu informację
o
wyborze najkorzystniejszej oferty o treści „Izba Administracji Skarbowej w Lublinie, dalej
„Zamawiający”, działając na podstawie przepisów ustawy z dnia 11 września 2019 r. Prawo
zamówień publicznych (tekst jednolity: Dz. U. z 2023 r., poz. 1605 z późn. zm.), dalej
„ustawa Pzp” informuje, że w wyniku postępowania prowadzonego w trybie podstawowym
z
możliwością negocjacji na budowę budynku Urzędu Skarbowego oraz magazynu
depozytowego w Radzyniu Podlaskim wraz
z niezbędną infrastrukturą towarzyszącą, jako
najkorzystniejsza została wybrana oferta Wykonawcy: ZAB-BUD Sp. z o.o. ul. Nowosielecka
14A lok. 2 00-466 Warszawa Uzasadnienie wyboru
Oferta spełniająca wszystkie wymagania
Zamawiającego i nie podlegająca odrzuceniu. W ustalonych przez Zamawiającego kryteriach
oceny ofert, oferta uzyskała 100 punktów. Punktacja złożonych ofert:
Nr
oferty
Wykonawca
Cena oferty
(zł brutto)
Iloś
ć
uz
ys
ka
ny
ch
p
un
kt
ów
w
kr
yt
er
ium
„C
en
a
of
er
ty
”
Ok
re
s
gw
ar
an
cji
n
a
ca
ły
z
ak
re
s
z
amów
ien
ia
(il
oś
ć
lat
Iloś
ć
uz
ys
ka
ny
ch
p
un
kt
ów
w
kr
yt
er
ium
„O
kr
es
g
w
ar
an
cji
na
c
ał
y
za
kr
es
z
amów
ien
ia
”
S
kr
óc
en
ie
te
rmi
nu
r
ea
liz
ac
ji
z
amów
ien
ia
(il
oś
ć
mi
es
ię
cy
Iloś
ć
uz
ys
ka
ny
ch
p
un
kt
ów
w
kr
yt
er
ium
„S
kr
óc
en
ie
te
rmi
nu
re
ali
za
cj
i z
amów
ien
ia”
Łą
cz
na
il
oś
ć
uz
ys
ka
ny
ch
pu
nk
tó
w
TEXOM Sp. z o.o.
Aleja Pokoju 1, 31-
548 Kraków
ZAB-BUD Sp. z o.o.
ul. Nowosielecka 14A lok. 2 00-466 Warszawa
Konsorcjum w składzie:
DACH STYL M.K. S.
Spółka Jawna, ul. Wisznicka
10C 21-
300 Radzyń Podlaski
TRES-
BUD Usługi Ogólnobudowlane M. T.
ul. Unitów Podlaskich 12 21-500 Biała Podlaska
oferta odrzucona
VARCO T. J.
ul. Freta 2/8, 00-227 Warszawa
oferta odrzucona
Informacja o wykonawcach, których oferty zostały odrzucone: Zamawiający informuje, że
w
postępowaniu zostały odrzucone oferty złożone przez: 1. Konsorcjum w składzie: DACH
STYL M.K. S.
Spółka Jawna, 21-300 Radzyń Podlaski, ul. Wisznicka 10C,TRES-BUD Usługi
Ogólnobudowlane M. T., 21-500 Biała Podlaska, ul. Unitów Podlaskich 12. Uzasadnienie
faktyczne
Cena złożonej oferty jest niższa o 32,56% od wartości zamówienia powiększonej o
należny podatek od towarów i usług, ustalonej przed wszczęciem postępowania w związku z
powyższym zamawiający zobowiązany był do wezwania wykonawcy do wyjaśnienia ceny
oferty.
Zamawiający uznał wyjaśnienia złożone przez wykonawcę w zakresie ceny oferty za
niewystarczające i niekompletne w zakresie wątpliwości wskazanych przez zamawiającego
w wezwaniach do
wyjaśnienia rażąco niskiej ceny, w szczególności: 1) wyjaśnienia nie
zawierają dowodów lub szczegółowych kalkulacji dotyczących poszczególnych elementów
składniowych (czynników) oferowanej ceny a jedynie wskazują okoliczności (czynniki), które
mają tłumaczyć niski poziom ceny zaoferowanej przez wykonawcę (użycie własnych
narzędzi i urządzeń, jak również pracowników zatrudnionych przez wykonawcę na podstawie
umów o pracę, bazy Partnerów zlokalizowane w miejscowości bądź niedużej odległości od
miejsca realizacji
zamówienia, co znacznie obniża koszty realizacji zamówienia, takie jak
zużycie paliwa, koszty delegacji oraz zakwaterowania pracowników) 2) nie wskazują wprost
odpowiedzi na pytanie, ile wynosi koszt wykonania dokumentacji,
który jest istotnym
elementem tego zamówienia w formie zaprojektuj i wybuduj. 3) z wyjaśnień wynika, że cena
oferty zawiera:
1) założony przez Partnerów poziom zysku na poziomie 12-13%; 2) koszty
wykonania dokumentacji projektowej;
3) koszty zakupu materiałów; 4) koszty robocizny; 5)
koszty pośrednie budowy; 6) koszty serwisowania obiektu przez oferowany okres gwarancji
ale wykonawca nie przedstawił w tym zakresie żadnych wyjaśnień, kalkulacji oraz dowodów.
Biorąc pod uwagę powyższe Zamawiający stwierdził, że wykonawca w żaden sposób nie
wskazał, w jaki sposób kalkulował cenę swojej oferty, a jedynie wymieniał szereg
okoliczności, które jego zdaniem wpływały na poziom ceny co wskazuje, że nie wykazał,
mimo konkretnego wezwania zamawiającego do złożenia wyjaśnień w przedmiocie rażąco
niskiej ceny, że zaoferowana cena nie nosi znamion rażąco niskiej. Dodatkowo Wykonawca,
nie przedstawił żadnych dowodów aby uwiarygodnić składane wyjaśnienia czy też
szczególnie korzystne dla niego okoliczności na które się powołuje Nie dysponując
dowodami, potwierdzającymi powyższe okoliczności, zamawiający nie jest w stanie dokonać
rzetelnej oceny, czy wszystkie te aspekty, niewątpliwie mające wpływ na możliwość
obniżenia ceny, na które powołuje się wykonawca, faktycznie zachodzą. Zamawiający
stwierdził, że złożone przez Konsorcjum w składzie: DACH STYL M.K. S. Spółka Jawna oraz
TRES-
BUD Usługi Ogólnobudowlane M. T. wyjaśnienia, nie uzasadniają, że zaoferowana
cena pozwoli na realizację zamówienia w sposób zgodny z przepisami prawa i wymaganiami
zawartymi w SWZ, Wykonawca nie
udowodnił, że złożona oferta nie zawiera rażąco niskiej
ceny. Uzasadnienie prawne:
Art. 224 ust. 6 ustawy z dnia 11 września 2019 r. Prawo
zamówień publicznych (t.j. Dz.U. z 2023 r., poz. 1605 ze zm.): 6. Odrzuceniu, jako oferta z
rażąco niską ceną lub kosztem, podlega oferta wykonawcy, który nie udzielił wyjaśnień w
wyznaczonym terminie, lub jeżeli złożone wyjaśnienia wraz z dowodami nie uzasadniają
podanej w ofercie ceny lub kosztu. Art. 226 ust.
1 pkt 8 ustawy Prawo zamówień
publicznych:
1. Zamawiający odrzuca ofertę, jeżeli: 8) zawiera rażąco niską cenę lub koszt w
stosunku do przedmiotu zamówienia (….)”.
Ustalając stan faktyczny Izba oparła się na dokumentach znajdujących się
w
dokumentacji Postępowania.
Mając na względzie, że zgodnie z art. 531 Pzp „przedmiotem dowodu są fakty
mające dla rozstrzygnięcia sprawy istotne znaczenie”, Izba pominęła dokumenty złożone
przez odwołującego na posiedzeniu (wydruk z Sekocenbud oraz „wyliczenia dotyczące
innych umów dotyczących podobnych inwestycji”). Nie ulega wątpliwości, że dokumenty te
miałyby służyć wyłącznie ustaleniu faktów istotnych dla oceny, czy cena ta jest rażąco niska.
Fakty te zaś dla poczynionych przez Izbę, a przedstawionych poniżej rozważań, nie miały
znaczenia, a tym samym były bez znaczenia dla oceny zasadności odwołania, nie stanowiąc
zatem faktów istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy.
Izba zważyła, co następuje:
W świetle art. 505 ust. 1 Pzp, zgodnie z którym „środki ochrony prawnej określone
w
niniejszym dziale przysługują wykonawcy, uczestnikowi konkursu oraz innemu
podmiotowi, jeżeli ma lub miał interes w uzyskaniu zamówienia lub nagrody w konkursie oraz
poniósł lub może ponieść szkodę w wyniku naruszenia przez zamawiającego przepisów
ustawy”, Odwołującemu przysługiwało prawo do wniesienia odwołania. Izba nie stwierdziła
przy tym, aby zachodziła którakolwiek z określonych w art. 528 Pzp okoliczności
skutkujących odrzuceniem odwołania.
Izba uznała, że odwołanie nie zasługuje na uwzględnienie.
Konieczne jest wskazanie
, że zgodnie z art. 555 Pzp „Izba nie może orzekać co do
zarzutów, które nie były zawarte w odwołaniu”, a „zarzut tworzą okoliczności faktyczne
i
prawne wskazujące na naruszenie przepisów ustawy w związku z dokonaną czynnością lub
zaniechaniem czynności, do której zamawiający był zobowiązany na podstawie ustawy” (tak
w uzasadnieniu wyroku Krajowej Izby Odwoławczej z dnia 1 lutego 2022 roku wydanego
w
postępowaniu o sygn. KIO 124/22). Mając ponadto na uwadze treść art. 253 ust. 1 Pzp,
stosownie do którego „niezwłocznie po wyborze najkorzystniejszej oferty zamawiający
informuje równocześnie wykonawców, którzy złożyli oferty, o: 1) wyborze najkorzystniejszej
oferty, podając nazwę albo imię i nazwisko, siedzibę albo miejsce zamieszkania, jeżeli jest
miejscem wykonywania działalności wykonawcy, którego ofertę wybrano, oraz nazwy albo
imiona i nazwiska, siedziby albo miejsca zamieszkania, jeżeli są miejscami wykonywania
działalności wykonawców, którzy złożyli oferty, a także punktację przyznaną ofertom w
każdym kryterium oceny ofert i łączną punktację, 2) wykonawcach, których oferty zostały
odrzucone -
podając uzasadnienie faktyczne i prawne” należy uznać, że w przypadku gdy
odwołanie jest wnoszone na czynność odrzucenia oferty, konieczność zapewnienia, że
odwołanie jest skutecznym środkiem odwoławczym, powoduje, iż rozpoznając takie
odwołanie Izba orzeka w granicach zawartych w odwołaniu zarzutów, w tym
przedstawionych okoliczności faktycznych i prawnych wskazujących na naruszenie
przepisów Pzp, oraz treści uzasadnienia faktycznego i prawnego czynności odrzucenia
oferty, które zamawiający podał wykonawcy informując o tej czynności.
W odwołaniu przedstawiono w dwa zarzuty naruszenia art. 16 w związku z art. 226
ust. 1 pkt 8) Pzp
– pierwszy odnoszący się do czynności odrzucenia oferty Odwołującego,
drugi
– do czynności wyboru oferty najkorzystniejszej złożonej przez Przystępującego.
Zgodnie z
art. 16 Pzp „zamawiający przygotowuje i przeprowadza postępowanie
o
udzielenie zamówienia w sposób: 1) zapewniający zachowanie uczciwej konkurencji oraz
równe traktowanie wykonawców; 2) przejrzysty; 3) proporcjonalny”. Stosownie do art. 226
ust.
1 pkt 8) Pzp „zamawiający odrzuca ofertę, jeżeli zawiera rażąco niską cenę lub koszt
w
stosunku do przedmiotu zamówienia”.
W zakresie zarzutu
naruszenia art. 16 w związku z art. 226 ust. 1 pkt 8) Pzp
odnoszącego się do czynności odrzucenia oferty Odwołującego należy stwierdzić, że
przedstawiając w informacji o wyborze najkorzystniejszej oferty przekazanej Odwołującemu
w dniu 8 sierpnia 2024 r.
uzasadnienie faktyczne i prawne czynności odrzucenia oferty
Odwołującego Zamawiający jako podstawę prawną tej czynności wskazał zarówno art. 226
ust. 1 pkt 8) Pzp oraz art. 224 ust. 6 Pzp.
Wymaga zaś wskazania, że o ile z art. 226 ust. 1 pkt 8) Pzp wynika obowiązek
odrzucenia oferty, która zawiera rażąco niską cenę, to art. 224 ust. 6 Pzp, zgodnie z którym
„odrzuceniu, jako oferta z rażąco niską ceną lub kosztem, podlega oferta wykonawcy, który
nie udzielił wyjaśnień w wyznaczonym terminie, lub jeżeli złożone wyjaśnienia wraz
z
dowodami nie uzasadniają podanej w ofercie ceny lub kosztu” jest przepisem
nakładającym na zamawiającego odrzucenia oferty wtedy, gdy wykonawca nie złoży
wyjaśnień albo gdy złożone przezeń wyjaśnienia wraz z dowodami nie uzasadniają podanej
w jego ofercie ceny. Z treści tego przepisu nie wynika przy tym, że stosuje się go tylko wtedy,
gdy oferta zawiera rażąco niską cenę; wręcz przeciwnie, użycie w tym przepisie
sformułowania „jako” oznacza, że ofertę wykonawcy, który nie złoży wyjaśnień albo złoży
wyjaśnienia i dowody, które nie uzasadniają podanej w jego ofercie ceny, zamawiający
zobowiązany jest uznać za (potraktować jako) ofertę zawierającą rażąco niską cenę, o której
mowa w art. 226 ust. 1 pkt 8) Pzp -
bez konieczności stwierdzenia, że oferta ta zawiera
rażąco niską cenę. Podstawą prawną odrzucenia oferty w takiej sytuacji jest art. 226 ust. 1
pkt 8) w związku z art. 224 ust. 6 Pzp.
Nie ulega wątpliwości, że powodem odrzucenia oferty Odwołującego nie było
uznanie, że zawiera ona rażąco niską cenę, a podstawą prawną tej czynności wyłącznie
art. 226 ust. 1 pkt 8) Pzp. Wynika to z
treści uzasadnienia faktycznego i prawnego czynności
odrzucenia oferty Odwołującego zawartego w informacji o wyborze najkorzystniejszej oferty
przekazanej Odwołującemu w dniu 8 sierpnia 2024 r., w której Zamawiający wskazał, że
złożone przez Odwołującego wyjaśnienia w zakresie wyliczenia ceny oferty uznał „za
niewystarczające i niekompletne w zakresie wątpliwości wskazanych przez zamawiającego
w
wezwaniach do wyjaśnienia rażąco niskiej ceny, w szczególności: 1) wyjaśnienia nie
zawierają dowodów lub szczegółowych kalkulacji dotyczących poszczególnych elementów
składniowych (czynników) oferowanej ceny a jedynie wskazują okoliczności (czynniki), które
mają tłumaczyć niski poziom ceny zaoferowanej przez wykonawcę (użycie własnych
narzędzi i urządzeń, jak również pracowników zatrudnionych przez wykonawcę na podstawie
umów o pracę, bazy Partnerów zlokalizowane w miejscowości bądź niedużej odległości od
miejsca realizacji zamówienia, co znacznie obniża koszty realizacji zamówienia, takie jak
zużycie paliwa, koszty delegacji oraz zakwaterowania pracowników) 2) nie wskazują wprost
odpowiedzi na pytanie, ile wynosi koszt wykonania dokumentacji, który jest istotnym
elementem tego zamówienia w formie zaprojektuj i wybuduj. 3) z wyjaśnień wynika, że cena
oferty zawiera: 1) założony przez Partnerów poziom zysku na poziomie 12-13%; 2) koszty
wykonania dokumentacji projektowej; 3) koszty zakupu materiałów; 4) koszty robocizny;
koszty pośrednie budowy; 6) koszty serwisowania obiektu przez oferowany okres
gwarancji ale wykonawca nie przedstawił w tym zakresie żadnych wyjaśnień, kalkulacji oraz
dowodów, a w uzasadnieniu prawnym podał przepisy art. 226 ust. 1 pkt 8) Pzp oraz art. 224
ust. 6 Pzp.
Prowadzi to do wniosku, że oferta Odwołującego została odrzucona na podstawie
tych przepisów jako oferta wykonawcy, który złożył wyjaśnienia i dowody w zakresie
wyliczenia ceny
, które nie uzasadniają podanej w jego ofercie ceny.
W świetle treści odwołania należy stwierdzić, że naruszenia art. 16 w związku
z art. 226 ust. 1 pkt 8) Pzp w zakresie
czynności odrzucenia jego oferty Odwołujący
upatrywał w dokonaniu tej czynności „pomimo, iż oferta ta jest zgodna z warunkami
zamówienia i nie zawiera rażąco niskiej ceny w stosunku do przedmiotu zamówienia”.
Zważywszy jednak, że powodem odrzucenia oferty Odwołującego nie było uznanie, że
zawiera ona rażąco niską cenę, to, czy oferta ta (rzeczywiście) zawiera rażąco niską cenę
było zupełnie nieistotne dla oceny zgodności z przepisami Pzp czynności odrzucenia oferty
Od
wołującego. W konsekwencji bez znaczenia dla rozstrzygnięcia sprawy były
przedstawione w odwołaniu twierdzenia w zakresie tego, iż oferta ta nie zawiera rażąco
niskiej ceny
, a także mające służyć wykazaniu tego samego dokumenty złożone na
posiedzeniu.
Wymaga przy tym
zauważenia, że przedstawienie w postępowaniu odwoławczym
twierdzeń i dowodów w celu wykazania, że oferta nie zawiera rażąco niskiej ceny, nie
zastępuje udzielenia wyjaśnień, w tym złożenia dowodów w zakresie wyliczenia ceny przez
wykonawcę w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego, gdyż owe wyjaśnienia
i
dowody muszą podlegać ocenie zamawiającego. W postępowaniu odwoławczym Izba nie
dokonuje takiej czynności „w zastępstwie” zamawiającego, lecz ocenia prawidłowość oceny
dokonanej przez zamawiającego.
W odwołaniu nie kwestionowano, że opisane w uzasadnieniu faktycznym czynności
odrzucenia oferty Odwołującego zawartym w informacji o wyborze najkorzystniejszej oferty
przekazanej Odwołującemu w dniu 8 sierpnia 2024 r. okoliczności rzeczywiście wystąpiły, to
jest że złożone przezeń wyjaśnienia w zakresie wyliczenia ceny „nie zawierają dowodów lub
szczegółowych kalkulacji dotyczących poszczególnych elementów składniowych (czynników)
oferowanej ceny a jedynie wskazują okoliczności (czynniki), które mają tłumaczyć niski
poziom ceny zaoferowanej przez wykonawcę (użycie własnych narzędzi i urządzeń, jak
również pracowników zatrudnionych przez wykonawcę na podstawie umów o pracę, bazy
Partnerów zlokalizowane w miejscowości bądź niedużej odległości od miejsca realizacji
zamówienia, co znacznie obniża koszty realizacji zamówienia, takie jak zużycie paliwa,
koszty delegacji oraz zakwaterowania pracowników)”, i nie wskazują „ile wynosi koszt
wykonania dokumentacji
”, ani że Odwołujący nie przedstawił „wyjaśnień, kalkulacji oraz
dowodów” w zakresie założonego poziomu zysku, kosztów wykonania dokumentacji
projektowej, koszty zakup
ów materiałów, kosztów robocizny; kosztów pośrednich budowy i
koszt
ów serwisowania obiektu przez oferowany okres gwarancji.
W związku z twierdzeniem Odwołującego, iż złożone przez niego wyjaśnienia
w
zakresie wyliczenia ceny „winny zostać uznane za kompletne i rzetelne” konieczne jest
stwierdzenie, że Zamawiający zażądał od Odwołującego wyjaśnień, w tym złożenia
dowodów w zakresie wyliczenia ceny dwukrotnie. W Wyjaśnieniach1, złożonych na skutek
zawartego w
Wezwaniu1 żądania wyjaśnienia ceny oferty, które zobowiązywało
Odwołującego do udzielenia wyjaśnień i złożenia dowodów, z których wynikałoby, w jaki
sposób wyliczył cenę swojej oferty (czyli jak została ona skalkulowana), Odwołujący jako
„sposób kalkulacji ceny ofertowej” przedstawił wyłącznie tabelę, w której cena oferty została
„rozbita” na ceny za „Budynek US – piwnica”, „Budynek US – parter”, „Budynek US – piętro”,
Budynek
– garaż”, „Utwardzenia” oraz „Serwisowanie”, oraz podano ceny jednostkowe za 1
m
, nie wyjaśniając przy tym, w jaki sposób ową cenę jednostkową wyliczył, to jest jakie
czynniki cenotwórcze uwzględnił przy jej wyliczeniu. Z kolei w Wyjaśnieniach2, złożonych w
odpowiedzi na Wezwanie2, zawierające żądanie wyjaśnienia, czy w tej tabeli uwzględniono
koszt sporządzenia dokumentacji projektowej, planowany zysk i koszty pracy, a jeżeli tak, to
w jakiej wysokości, Odwołujący nie określił, w jakiej wysokości w tej tabeli uwzględniono
rzeczone koszty.
Nie może ponadto ulegać wątpliwości, że złożone przez Odwołującego wyjaśnienia
w zakresie wyliczenia ceny „w zakresie założonego poziomu zysku, kosztów wykonania
dokumentacji projektowej, koszty zakupów materiałów, kosztów robocizny; kosztów
pośrednich budowy i kosztów serwisowania obiektu przez oferowany okres gwarancji”
ograniczone są do wskazania, że koszt sporządzenia dokumentacji projektowej zawarty jest
w ww. cenie jednostkowej
oraz że „zysk został obliczony przy uwzględnieniu kosztów
wykonania dokumentacji projektowej, kosztów zakupu materiałów, kosztów robocizny,
kosztów pośrednich budowy oraz kosztów serwisowania obiektu przez oferowany okres
gwarancji
”, oraz iż w zakresie tym Odwołujący nie przedstawił jakichkolwiek kalkulacji oraz
dowodów.
Nie może przy tym być uznany za dowód w zakresie wyliczenia ceny oferty jedyny
złożony przez Odwołującego w Postępowaniu jako takowy dowód dokument przekazany
Zamawiającemu wraz z Wyjaśnieniami1, gdyż – jak wskazał Odwołujący w trakcie rozprawy -
jest on dokumentem wskazującym na ogólny koszt zatrudnienia wszystkich zatrudnianych
pracowników przez Dach Styl M.K. S. spółka jawna z siedzibą w Radzyniu Podlaskim, a nie
wyłącznie kosztów zatrudnienia osób, które będą wykonywać zamówienie, wobec czego nie
może on służyć wykazaniu kosztów pracy tych osób (kosztów robocizny).
Wobec powyższego nie sposób było uznać za nieprawidłowe stanowiska
Zamawiającego, że udzielone przez Odwołującego wyjaśnienia w zakresie wyliczenia ceny
są „niewystarczające i niekompletne w zakresie wątpliwości wskazanych przez
zamawiającego w wezwaniach do wyjaśnienia rażąco niskiej ceny”, a konsekwencji uznania,
że złożone przez Odwołującego wyjaśnienia i dowody w zakresie wyliczenia ceny nie
uzasadniają podanej w jego ofercie ceny w rozumieniu art. 224 ust. 6 Pzp.
W tym stanie rzeczy
okoliczności faktyczne i prawne przedstawione w odwołaniu nie
uzasadniały przyjęcia, że odrzucając ofertę Odwołującego Zamawiający naruszył art. 16
w
związku z art. 226 ust. 1 pkt 8) Pzp, a tym samym stwierdzenia naruszenia tych przepisów.
W zakresie zarzutu naruszenia art. 16 w związku z art. 226 ust. 1 pkt 8) Pzp
odnoszącego się do wyboru oferty najkorzystniejszej złożonej przez Przystępującego należy
stwierdzić, że w odwołaniu nie wskazano, w jaki sposób dokonując tej czynności
Zamawiający naruszył te przepisy, w szczególności nie określono, czy wybierając ww. ofertę
przygotow
ał lub przeprowadził postępowanie o udzielenie zamówienia w sposób
nie
zapewniający zachowania uczciwej konkurencji lub równe traktowanie wykonawców bądź
nieprzejrzysty
bądź nieproporcjonalny.
Wymaga przy tym zauważenia, że art. 224 ust. 1 pkt 8) Pzp jest przepisem
zawierającym wyłącznie normę nakazującą zamawiającemu odrzucenie oferty wykonawcy
w przypadku
określonym w tym przepisie, a nie określa obowiązków bądź uprawnień
zamawiającego w zakresie czynności wyboru oferty najkorzystniejszej. W konsekwencji
czynność taka nie może zostać dokonana z naruszeniem tego przepisu.
Wobec powyższego Izba nie znalazła podstaw do stwierdzenia, że Zamawiający
naruszył art. 16 w związku z art. 226 ust. 1 pkt 8) Pzp.
O kosztach postępowania odwoławczego orzeczono na podstawie art. 557 i art. 575
Pzp oraz § 2 ust. 2 pkt 1), § 5 pkt 1) oraz § 8 ust. 2 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów
z
dnia 30 grudnia 2020 r. w sprawie szczegółowych rodzajów kosztów postępowania
odwoławczego, ich rozliczania oraz wysokości i sposobu pobierania wpisu od odwołania.
Zgodnie z art. 557 Pzp „w wyroku oraz w postanowieniu kończącym postępowanie
odwoławcze Izba rozstrzyga o kosztach postępowania odwoławczego”, stosownie zaś do
art.
575 Pzp strony oraz uczestnik postępowania odwoławczego wnoszący sprzeciw
ponoszą koszty postępowania odwoławczego stosownie do jego wyniku. W § 2 ust. 2 pkt 1)
ww. rozporządzenia określono, że wysokość wpisu wnoszonego w postępowaniu o
udzielenie zamówienia na roboty budowlane o wartości mniejszej niż progi unijne, o których
mowa w art. 3 ust. 1 Pzp, wynosi 10.0
00 złotych. Stosownie do § 5 pkt 1) ww.
rozporządzenia do kosztów postępowania odwoławczego zalicza się wpis. § 8 ust. 2 ww.
rozporządzenia stanowi, że „W przypadku oddalenia odwołania przez Izbę w całości, koszty
ponosi odwołujący. (…)”.
Stosownie do § 5 pkt 1) ww. rozporządzenia, do kosztów postępowania
odwoławczego zaliczono wpis w wysokości 10.000 złotych.
Wobec oddalenia odwołania w całości stosownie do § 8 ust. 2 ww. rozporządzenia
Izba w punkcie 2. wyroku obciążyła kosztami postępowania Odwołującego.
Zważywszy, że Odwołujący tytułem wpisu od odwołania uiścił kwotę 20.000 zł, a do
kosztów postępowania odwoławczego zaliczeniu podlegała kwota 10.000 zł, pozostała część
kwoty uiszczonej tytułem wpisu - w wysokości wyższej niż należna (to jest 10.000 zł) –
podlegała zwrotowi Odwołującemu, o czym orzeczono w punkcie 3. wyroku.
Przewodniczący: ……………………..…………