KIO 2885/24 Wyrok Warszawa, dnia 10 września 2024 r.

Sygn. akt: KIO 2885/24 

Wyrok 

Warszawa, dnia 10 

września 2024 r. 

Krajowa Izba Odwoławcza   -    w składzie: 

Przewodnicząca: 

Katarzyna Poprawa  

Protokolantka: 

Klaudia Kwadrans  

po  rozpoznaniu  na  rozprawie  w  dniu  5 

września  2024  roku  w  Warszawie  odwołania 

wniesionego 

do  Prezesa  Krajowej  Izby  Odwoławczej  w  dniu  12  sierpnia  2024  roku  przez 

Odwołującego  wykonawcę  RELOBUS  Transport  Polska  Spółka  z  ograniczoną 

odpowiedzialnością  z  siedzibą  w  Toruniu  w  postępowaniu  prowadzonym  przez 

Zamawiającego Gminę Szczutowo 

przy  udziale  Uczestnika  po  stronie  Zamawiającego  P.  O.  prowadzącego  działalność 

gospodarczą  pod  firmą  P.  O.  Firma  Usługowo-Handlowa  Kondrajec  Szlachecki  8,  06- 

450 Glinojeck 

w postępowaniu o sygn. akt: KIO 2885/24  

orzeka: 

1.  u

względnia odwołanie i nakazuje Zamawiającemu unieważnienie czynności wyboru oferty 

najkorzystniejszej oraz dokonanie ponownej oceny i badania ofert w tym odrzucenie oferty 

złożonej przez wykonawcę P. O. prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą P. O. 

Firma Usługowo-Handlowa Kondrajec Szlachecki 8, 06- 450 Glinojeck na podstawie art. 

226  ust.  1  pkt  8) 

w  związku  z  art.  224  ust.  6  ustawy  z  dnia  11  września  2019  r.  Prawo 

Zamówień  Publicznych  (t.j.  Dz.  U.  2023  r.,  poz.  1605  ze  zm.)  jako  oferty,  zawierającej 

rażąco niską cenę, 

kosztami postępowania odwoławczego obciąża Zamawiającego Gminę Szczutowo i: 

zalicza  w  poczet 

kosztów  postępowania  odwoławczego  kwotę  7 

00  zł  00  gr (słownie:  siedem tysięcy  pięćset  złotych  zero  groszy)  uiszczoną przez 

Odwołującego  wykonawcę  RELOBUS  Transport  Polska  Spółka  z  ograniczoną 

odpowiedzialnością  

z siedzibą w Toruniu tytułem wpisu od odwołania, 

zasądza  od  Zamawiającego  Gminy  Szczutowo  na  rzecz 

Odwołującego  wykonawcy  RELOBUS  Transport  Polska  Spółka  z  ograniczoną 

odpowiedzialnością 

z 

siedzibą  

w Toruniu 

kwotę  7 500 zł 00 gr (słownie: siedem tysięcy pięćset złotych zero groszy) 

poniesioną przez Odwołującego tytułem wpisu od odwołania.  

Na  orzeczenie  - 

w  terminie  14  dni  od  dnia  jego  doręczenia  -  przysługuje  skarga  

za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Warszawie - 

Sądu Zamówień Publicznych. 

Przewodnicząca: 

…..……………….…..… 

Sygn. akt: KIO 2885/24    

Uzasadnienie 

Zamawiający  –  Gmina  Szczutowo  prowadzi  postępowanie  o  udzielenie  zamówienia 

publicznego  na  „Dowóz  dzieci  z  terenu  gminy  Szczutowo  do  szkół  w  Szczutowie  i  Gójsku  

w  roku  szkolnym  2024/2025".  Sprawa  nr:  RI.271.11.2024  (dalej  „Postępowanie"  lub 

„Zamówienie”).”  Ogłoszenie  o  zamówieniu  zostało  zamieszczone  w  Biuletynie  Zamówień 

Publicznych nr 2024/BZP 00408322 z dnia 11 lipca 2024 r.  

Postępowanie prowadzone  jest  w trybie  podstawowym,  zgodnie z ustawą z  dnia 11 

września 2019 r. Prawo Zamówień Publicznych (t.j. Dz. U. 2023 r., poz. 1605 ze zm.) zwanej 

dalej „Ustawą” lub „Pzp”. 

W  dniu  12  sierpnia 

2024  roku  do  Prezesa  Krajowej  Izby  Odwoławczej  zostało 

wniesione  odwołanie  przez  wykonawcę  RELOBUS  Transport  Polska  Sp.  z  o.  o.  z  siedzibą  

w  Toruniu  zwanego 

dalej  „Odwołującym”  od  niezgodnych  z  przepisami  Ustawy  czynności 

Zamawiającego, podjętych oraz zaniechanych w przedmiotowym postępowaniu o udzielenie 

zamówienia publicznego tj: 

dokonanie  nieprawidłowej  oceny  i  badania  ofert,  a  w  konsekwencji  niezasadne  dokonanie 

wyboru  oferty  najkorzystniejszej  złożonej  przez  wykonawcę  "O.  F.U.H.  P.  O.„,  06-450 

Glinojeck,  Kondrajec  Szlachecki  (dalej  zwany  jako  „wykonawca  O.i”)  i  zaniechanie 

odrzucenia jego oferty, pomimo, iż ww. wykonawca nie wykazał rentowności swojej oferty w 

toku 

procedury 

wyjaśniania 

ceny 

mimo, 

że 

był 

do 

tego 

zobowiązany  

co  oznacza,  że  nie  obalił  domniemania,  że  cena  jego  oferty  jest  rażąco  niska  co  powinno 

skutkować odrzuceniem jego oferty. 

Odwołujący zarzucił Zamawiającemu, naruszenie następujących przepisów: 

naruszenie  art.  226  ust.  1  pkt  8  w  zw.  z  art.  224  ust.  5  i  6  ustawy  PZP  oraz  art.  2  ust.  5 

ustawy z dnia 10 października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę (Dz. U. z 2020 

r.  poz.  2207  oraz  z  2023  r.  poz.  1667)  („ustawa  o  minimalnym  wynagrodzeniu")  

w zw. z Rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 14 września 2023 r. w sprawie wysokości 

minimalnego wynagrodzenia za pracę oraz wysokości minimalnej stawki godzinowej w 2024 

r.  (Dz.  U.  poz.  1893)  („Rozporządzenie  o  płacy  minimalnej”)  przez  zaniechanie  odrzucenia 

oferty  wykonawcy  O.

,  mimo,  że  wykonawca  ten  w  toku  procedury  wyjaśniania  ceny  

o  której  mowa  w  art.  224  ust.  1  ustawy  PZP  nie  wykazał  rentowności  swojej  oferty  i  nie 

przedstawił  dowodów  na  jej  rentowność  tym  samym  nie  obalił  domniemania,  że  cena  jego 

oferty jest rażąco niska co oznacza, że Zamawiający naruszył ww. przepisy nie odrzucając 

oferty  wykonawcy  O. 

jako  rażąco  niskiej  mimo,  że  w  tych  okolicznościach  

był zobowiązany dokonać tej czynności. 

Wobec  powyższego  Odwołujący  wniósł  o  unieważnienie  czynności  wyboru  oferty 

najkorzystniejszej  oraz  dokonanie  ponownej  oceny  i  badania  ofert  w  tym  odrzucenia  oferty 

wykonawcy O. jako 

zawierającej rażąco niską cenę. 

Odwołujący wniósł również o przeprowadzenie dowodu z: 

Wydruku  z  kalkulatora  wynagrodzeń  z  2024  r.  oraz  Wydruku  z  kalkulatora 

wynagrodzeń  z  2025  r.  ze  strony  internetowej  https://sedlak.pl/kalkulator-

wynagrodzen (dostęp z dnia 11.08.2024) r. w zakresie kosztów pracodawcy z tytułu 

zatrudnienia pracownika na umowę o pracę w roku 2024 oraz 2025 r.; 

Kalkulacji  rentowności  usługi  przewozu  wg.  oferty  O.F.U.H.  dla  Gminy  Szczutowo 

2024 r.; 

Historia  autobusów  zgłoszonych  w  ofercie  FHU  O.,  wraz  z  wydrukami  

z  www.historiapojazdu.gov.pl:  IRISBUS  SFR  150/01  CROSSWAY,  IRISBUS 

RECREO oraz VDL FHD 2; 

Analizy wartości autobusów FHU O. oraz kosztów amortyzacji 

Na  fakt  rażąco  niskiej  ceny  wykonawcy  O.,  braku rentowności  oferty  wykonawcy  O.,  braku 

wykazania 

przez 

wykonawcę 

O.przestrzegania 

przepisów  

w  zakresie  płacy  minimalnej,  prawa  pracy  i  zaopatrzenia  społecznego,  zaniżenia  przez 

wykonawcę O. kosztów amortyzacji autobusów. 

Odwołujący  wskazał,  że  ma  interes  we  wniesieniu  odwołania.  Jest  przedsiębiorcą 

prowadzącym  działalność  w  zakresie  objętym  przedmiotem  Zamówienia.  Odwołujący  jako 

wykonawca  znajdujący  się  na  2  miejscu  w  rankingu  oceny  ofert  ma  interes  we  wniesieniu 

odwołania, gdyż zaniechania Zamawiającego skutkują niemożnością udzielenia Zamówienia 

Odwołującemu, co powoduje jego szkodę w postaci utraconych korzyści. 

Odwołujący przedstawił następujący stan faktyczny: 

Przedmiotem Zamówienia jest świadczenie w ramach regularnych przewozów osób, 

usług  w  zakresie  dowozu  dzieci  uczęszczających  do  placówek  oświatowych  Gminy 

Szczutowo na trasie z domu do szkoły i z powrotem począwszy od dnia 02 września 2024 r. 

do  dnia  27  czerwca  2025  r.  Warto  zwrócić  uwagę,  że  w  świetle  §  5  ust.  1  Wzoru  Umowy 

stanowiącego Załącznik nr 7 SWZ, wykonawca realizujący Zamówienie zobowiązany jest do 

zatrudnienia na podstawie umowy o pracę w myśl art. 22 § 1 ustawy z 26 czerwca 1974r. - 

Kodeks  pracy  (Dz.U.  2023  poz.  1465  ze  zm.)  kierowców  autobusów.  Zobowiązanie  to 

stosuje 

się 

również  

do  podwykonawców  Wykonawcy,  jeśli  będą  uczestniczyli  w  realizacji  zamówienia.  

Do zrealizowania Zamówienia konieczne jest zatrudnienie co najmniej 3 kierowców na pełen 

etat. 

W 

dniu 

lipca 

r., 

Zamawiający 

wezwał 

Wykonawcę 

O.  

do  wyjaśnienia  ceny.  Zamawiający  szczególną  uwagę  zwrócił  na  konieczność  wykazana 

kosztów  pracy  zgodnych  z  przepisami  prawa  pracy  w  tym  ustawy  o  minimalnym 

wynagrodzeniu oraz przepisów w zakresie zabezpieczenia społecznego. Wykonawca O. nie 

sprostał  obowiązkowi  wykazania  i  udowodnienia  rentowności  swojej  oferty.  Wykonawca  O. 

przedstawił 

szereg 

informacji 

o 

charakterze 

ogólnym, 

uniwersalnym,  

w  żaden  sposób  nie  wykazującym  rentowności  oferty.  Złożone  w  toku  postępowania 

wyjaśnienia  nie  obaliły  domniemania  rażąco  niskiej  ceny,  a  co  za  tym  idzie  Zamawiający 

zobowiązany  był  ofertę  tego  wykonawcy  odrzucić.  Co  więcej  kalkulacja  stanowiąca  część 

złożonych  przez  wykonawcę  O.i  wyjaśnień  potwierdza,  że  skalkulował  on  swoją  ofertę  w 

sposób  sprzeczny  z  przepisami  o  płacy  minimalnej  oraz,  że  koszty  przewidziane  

na  zatrudnienie  kierowców  nie  zawierają  wszystkich  kosztów  pracodawcy  niezbędnych  

do poniesienia w związku z zatrudnieniem. 

Wykonawca O. 

wskazał w kalkulacji, że koszty pracownicze wyniosą 157 500 zł brutto. Czyli 

na miesiąc na kierowcę przypada 5250 zł (157 500/10/3). Koszt ten nie pokrywa wszystkich 

wydatków pracodawcy związanych z zatrudnieniem pracownika. 

W  tym  miejscu  należy  zwrócić  uwagę,  że  Zamówienie  będzie  realizowane  przez  10 

miesięcy.  Przewozy  będą  realizowane  od  września  2024  do  czerwca  2025  roku  zgodnie  

z SWZ. Minimalna pensja od 1 lipca to 4300 zł brutto, od stycznia to 4626 zł brutto.  

Odwołujący podnosi, że wykonawca O. powinien kalkulować w cenę swojej oferty nie tylko 

koszty  wynagrodzenia  zasadniczego  ale  również  koszty  związane  z  zatrudnieniem 

ponoszone przez pracodawcę. 

Koszty pracodawcy oprócz podstawowych składników ujętych w stawce minimalnej obejmują 

ponadto: 

Ubezpieczenie emerytalne 

Ubezpieczenie rentowe  

Ubezpieczenie wypadkowe 

Fundusz Pracy 

Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych 

Fundusz Emerytur Pomostowych  

Absencj

ę chorobową 

Tych kosztów nie ujął O.i. 

Koszty pracodawcy dla miesięcznego wynagrodzenia 4 300,00 PLN brutto  

kwota brutto 4 300,00 PLN 

ubezpieczenie emerytalne  419,68 PLN 

ubezpieczenie rentowe 

279,50 PLN 

ubezpieczenie wypadkowe 71,81 PLN 

Fundusz Pracy 105,35 PLN 

FGśp 4,30 PLN koszty pracodawcy 5 180,64 PLN 

Koszty pracodawcy dla miesięcznego wynagrodzenia 4 626,00 PLN    

brutto kwota brutto 4 626,00 PLN 

ubezpieczenie emerytalne  451,50 PLN 

ubezpieczenie rentowe 

300,69 PLN 

ubezpieczenie wypadkowe 77,25 PLN 

Fundusz Pracy 113,34 PLN 

FGšp 4,63 PLN  

koszty pracodawcy 5 573,41 PLN  

Powyższe obliczenia zostały poczynione na podstawie kalkulatora wynagrodzeń: Sedlak & 

Sedlak 

https://wynagrodzenia.pl/kalkulator-wynagrodzen/wyniki

(wydruk w załączeniu). 

Wobec tego że w 2024 r. Zamówienie będzie realizowane przez 4 miesiące, a w 2025 r. 

przez  6  miesięcy  minimalny  koszt  zatrudnienia  kierowcy  na  umowę  o  pracę  powinien  się 

kształtować w sposób następujący: 

54 164,02 zł koszt brutto zatrudnienia jednego pracownika przez 10 miesięcy.  

(4 x 5180,64 + 6 x 5 573,41= 20 722,56 + 33 440,46).  

Wobec  tego,  że  Zamówienie  będzie  realizowane  przez  co  najmniej  3  kierowców 

zatrudnionych na pełen etat koszty pracownicze to co najmniej: 

162 489,06 zł (54 162,02 zł x 3)  

a nie jak wskazał O. 157 500 złotych.  

Kalkulacja  wykonawcy  O.  jest  niezgodna  z  przepisami  prawa  pracy  i  zabezpieczenia 

społecznego. 

Ponad powyższe, Odwołujący podnosi, że koszty pracodawcy obejmują również: 

1)  premie regulaminowe; 

dodatkowe składniki wynagrodzenia (dodatki za staż pracy, inne dodatki przysługujące 

zgodnie z postanowieniami regulaminu pracy); 

inne świadczenia związane z pracą (wynagrodzenia za czas urlopu wypoczynkowego  

i  za  czas  innej  usprawiedliwionej  nieobecności  w  pracy,  zasiłki  za  czas  niezdolności  

do pracy wskutek choroby, odprawy emerytalne, nagrody jubileuszowe); 

obligatoryjne obciążenia płac; 

odpisy na zakładowy fundusz świadczeń socjalnych. 

koszty zastępstwa w przypadku nieobecności spowodowanej chorobą (wykonawca O. 

kalkuluje  koszty  wyłącznie  3  kierowców,  czyli  tylu  ile  jest  koniecznych  

do bieżącej realizacji zamówienia) 

Kalkulacja kosztów pracowniczych wykonawcy O. nie obejmuje ww. składników. 

Jak  wynika  z  jednolitego  orzecznictwa  Krajowej  Izby  Odwoławczej,  wykonawca 

powinien  uwzględnić  całość  kosztów,  jakie  pracodawca  ponosi  w  związku  z  zatrudnieniem 

pracowników.  Tytułem  przykładu  należy  wskazać  na  wyrok  Krajowej  Izby  Odwoławczej  z 

dnia  11.stycznia 

2023  r.  o  sygn..  akt  KIO  3482/22  w  świetle  którego  „Przede  wszystkim 

wykonawca  błędnie  skalkulował  koszty  pracownicze,  które  stanowią  w  przedmiotowym 

zamówieniu  najistotniejszy  element  kosztotwórczy,  Przystępujący  uwzględnił  w  kalkulacji 

jedynie  kwotę  minimalnego  wynagrodzenia,  pomijając  całkowicie  koszty  zatrudnienia 

obciążające  pracodawcę.  Już  tylko  z  tego  powodu  kalkulację  należy  uznać  za  nierzetelną. 

Nie  ma  przy  tym  znaczenia  podniesiona  przez  Zamawiającego  okoliczność,  że  minimalne 

wynagrodzenie  

w  wysokości  3600  zł  obowiązywać  będzie  od  1  lipca  2023  r.,  a  do  30  czerwca  2023  r. 

wynagrodzenie to będzie wynosiło 3.490 zł brutto. Jest to różnica, która w żadnej mierze nie 

czyni  kalkulacji  dotyczącej  kosztów  pracy  wiarygodną,  istotną  część  tych  kosztów  stanowią 

bowiem  pochodne  od  wynagrodzeń,  które  nie  zostały  przez  wykonawcę  uwzględnione.  

Nie  zasługuje  również  na  uwzględnienie  argumentacja  Zamawiającego,  że  w  jego  ocenie 

założenia  dotyczące  etatów  są  zawyżone,  a  wykonawca  jest  w  stanie  zrealizować 

zamówienie przy mniejszej liczbie osobogodzin. 

Z uwagi na to, że w złożonych wyjaśnieniach ceny oferty wykonawca O. nie odniósł 

się  do  kosztów  związanych  z  zatrudnieniem  pracowników,  nie  wyjaśnił  na  jakim  poziomie 

owe  koszty  ponosi  i  nie  wykazał  prawdziwości  przyjętych  założeń  kalkulacyjnych  należy 

uznać,  że  utracił  w  związku  z  tym  możliwość  ponownego  wezwania  do  wyjaśnień. 

Zamawiający musiałby bowiem wzywać ponownie w tym samym zakresie. Kolejne wezwanie 

do  wyjaśnień  byłoby  próbą  ratowania  oferty  wykonawcy  O.Krajowa  Izba  Odwoławcza 

wielokrotnie  wypowiadała  się  na  temat  tego,  że  gdy  na  pierwsze  wezwanie  do  wyjaśnień 

ceny  wykonawca  odpowiada  lakonicznie  i  nie  przedstawiając  żadnych  dowodów 

Zamawiający  powinien  odrzucić  jego  ofertę,  a  nie  ponownie  wzywać  go  do  wyjaśnień.  Jak 

wskazało KIO 107/24 w wyroku z dnia 2 lutego 2024 r . „Z samej treści drugiego wezwania 

do wyjaśnień jasno wynika, że Zamawiający miał świadomość tego, że pierwsze wyjaśnienia 

nie  stanowiły  faktycznej  odpowiedzi  na  zadane  Przystępującemu  pytania.  W  konsekwencji 

Zamawiający  nie  powinien  kierować  do  Przystępującego  ponownego  wezwania,  tylko 

zastosować  art.  224  ust.  6  p.z.p.,  zgodnie  z  którym  odrzuceniu,  jako  oferta  z  rażąco  niską 

ceną lub  kosztem,  podlega  oferta wykonawcy,  który  nie udzielił  wyjaśnień w  wyznaczonym 

terminie, lub jeżeli złożone wyjaśnienia wraz z dowodami nie uzasadniają podanej w ofercie 

ceny  lub  kosztu.”  W  ocenie  Odwołującego  powyższe  orzeczenie  ma  zastosowanie  w 

niniejszej sprawie. 

Ponadto,  stwierdzić  należy,  że  złożone  wyjaśnienia  są  ogólnikowe,  lakoniczne  

i  w  istocie  nie  wynikają  z  nich  żadne  okoliczności  świadczące  o  wypływie  na  wysokość 

zaoferowanej ceny. 

Odwołujący  zwraca  uwagę,  na  zaniżone  koszty  związane  z  utrzymaniem  taboru  i 

amortyzacja które wg. kalkulacji wykonawcy O. mają wynosić zaledwie 7500 zł brutto. 

Wobec  tego,  że  Zamówienie  ma  być  realizowane  przez  10  miesięcy  przez  3  autobusy  

to miesięczny koszt założony przez ww. wykonawcę to jedynie 250 zł na autobus. To kwota 

nierealna, już chociażby biorąc pod uwagę koszty amortyzacji. 

Wykonawca  O. 

wskazuje,  że  kupuje  pojazdy  bez  korzystania  z  usług  pośredników,  

a dzięki temu ma niższe ceny. 

Przyjmując  najbardziej  optymistyczny  wariant  dla  wykonawcy  O.  ceny  zakupu 

bezpośredniego  dla  pojazdu  Irisbus  Recreo  nr  rej  WC189874  rok  produkcji  2011  na 

poziomie odpowiednio 94 600,- 

zł oraz 98 470,00 zł dla pojazdu Irisbus Crossway nr rej WCI 

89586  rok  produkcji  2012,  koszt  amortyzacji  (zakładając  standardowy  5  letni  okres 

amortyzacji) powinien wynieść odpowiednio 1576,67 zł i 1641,17 zł m- cznie. Pojazd 

VDL  WPL  69843  rok  prod.  2012  - 

zakupiony  przez  wykonawcę  O.  w  maju  2021  

(w  Polsce),  przyjmując  okres  amortyzacji  jako  standardowy  5  lat  -  także  nie  jest  jeszcze 

amortyzowany.  Koszt  amortyzacji  tego  pojazdu  przy  założeniu  ceny  zakupu  na  poziomie 

193 285 zł powinien wynieść 3 221,42 zł/miesięcznie. 

Przyjęta przez wykonawcę O. kwota 7500 zł na koszty utrzymania i taboru zaledwie starcza 

na pokrycie kosztów obowiązkowych ubezpieczeń, przeglądów i podatków: 

Ubezpieczenie OC i NNW (wymagane 

przez 

Zamawiającego) 

4250 zł (i to przy założeniu bardzo 

niskiej składki OC) 

Obowiązkowe przeglądy okresowe (co 6 

m-cy) 

995 zł 

Podatek transportowy 

650 zł 

Opłaty środowiskowe 

116,47 zł 

Przeglądy , utrzymanie i naprawa kas 

fiskalnych 

116, 88 zł 

Legalizacja i naprawa tachografów 

300,00 zł 

RAZEM 

6 428,35 zł 

Czyli na amortyzacje i koszty związane ze stricte technicznym utrzymaniem taboru tj. opony, 

płyny  i  smary,  części  zamienne,  mycie  i  sprzątanie  pojazdów,  koszt  pracownika  własnego  

lub usługi zewnętrznej, pozostaje kwota 107,17 zł na autobus miesięcznie. 

Ta  kwota  nie  wystarczy  nawet  na  3  h  pracy  mechanika  zatrudnionego  na  umowę  zlecenia 

według stawki minimalnej. 

Odwołujący  zwraca  uwagę  na  dowód  w  postaci  Kalkulacji  rentowności  usługi  przewozu  

wg. oferty O. F.U.H. dla Gminy Szczutowo 2024 r.  

Dokument  ten  w  jasny  sposób  pokazuje,  że  cena  ofertowa  wykonawcy  O.  jest  zaniżona. 

Wykonawca  ten  w  sposób  drastyczny  zaniżył  koszty  związane  z  amortyzacją  autobusów 

oraz ich utrzymaniem. 

Dowód: 

Kalkulacja  rentowności  usługi  przewozu  wg.  oferty  O.  F.U.H.  dla  Gminy  Szczutowo 

2024 r.; 

Historia  autobusów  zgłoszonych  w  ofercie  FHU  O.i,  wraz  z  wydrukami  

z  www.historiapojazdu.gov.pl  :  IRISBUS  SFR  150/01  CROSSWAY,  [RISBUS 

RECREO oraz VDL FHD 2; 

Analizy wartości autobusów FHU O.oraz kosztów amortyzacji. 

Mając  na  uwadze  powyższe  w  dwóch  najistotniejszych  elementach  składowych  ceny,  

tj.  kosztów  pracowniczych  i  kosztów  związanych  z  utrzymaniem  taboru  wykonawca  O.nie 

doszacował swojej oferty. 

Należy  również  wskazać,  że  wykonawca  O.  nie  złożył  żadnych  dowodów 

potwierdzających  prawidłowość  wyliczenia  ceny,  zaś  art.  224  ust.  1  ustawy  PZP  stanowi  

o  złożeniu  dowodów  w  zakresie  wyliczenia  ceny,  czego  również  żądał  Zamawiający  

w  wezwaniu  do  wyjaśnień.  Tym  samym,  wyjaśnienia  wykonawcy  O.  nie  odpowiadają  ani 

przepisom  ustawy  PZP  dot.  wyjaśnień  rażąco  niskiej  ceny,  ani  wezwaniu  Zamawiającego, 

gdyż w żaden sposób nie potwierdzają i nie urealniają przyjętych kosztów. Jak wielokrotnie 

podkreślała  Krajowa  Izba  Odwoławcza,  „zamawiający  nie  może  zastępować  wykonawcy  

w  wykazywaniu,  że  cena  jego  ofertyjest  realna.  To  wykonawca ma  udowodnić  realność  tej 

ceny,  a  nie  zamawiający  ma  poszukiwać,  czy  domniemywać  informacji  w  tym  zakresie.  

Rol

ą  zamawiającego  jest  wyłącznie  ocena  przedstawionych  przez  wykonawcę  wyjaśnień 

wraz z ewentualn

ymi dowodami [...]. Jeśli zatem wykonawca nie udzieli wyjaśnień lub udzieli 

wyjaśnień, w których nie udowodni, że cena jego oferty nie jest rażąco niska, zamawiający 

zobligowany  jest  do  odrzucenia  oferty.  Tym  samym  od  rzetelności  wyjaśnień  wykonawcy 

zależy  jego  dalszy  udział  w  postępowaniu”  (KIO  2747/22)  oraz  że  „przepisy  ustawy  PZP 

wskazują jednoznacznie, że obowiązek wykazania, że oferta nie zawiera rażąco niskiej ceny 

lub  kosztu  spoczywa  na  wykonawcy,  który  złożył  ofertę  z  ceną  budzącą  wątpliwości.  

W  przepisie  mowa  jest  o  „wykazaniu”,  czyli  udowodnieniu,  że  cena  nie  jest  rażąco  niska.  

Tym  samym  wyjaśnienia  wykonawcy  nie  mogą  stanowić  jedynie  formalnej  odpowiedzi  

na  wezwanie  zamawiającego,  zawierającej  ogólne  informacje  o  działalności  wykonawcy  

lub  deklaracje  co  do  realizacji  zamówienia  za  zaoferowaną  cenę,  niepoparte  stosownymi 

dowodami. Wyjaśnienia wykonawcy muszą być na tyle konkretne i szczegółowe, aby na ich 

podstawie zamawiający był w stanie dowiedzieć się, jakie okoliczności właściwe wzywanemu 

do  wyjaśnień  wykonawcy,  spowodowały  obniżenie  ceny  jego  oferty,  w  jaki  sposób 

okoliczności  te  spowodowały  obniżenie  ceny  i  jakich  oszczędności  wykonawca mógł  dzięki 

nim dokonać" (KIO 2200/22). 

Wobec powyższej argumentacji Odwołujący wnosi o uwzględnienie odwołania. 

W  dniu  14  sierpnia  2024  roku  do  postępowania  odwoławczego  po  stronie 

Zamawiającego  zgłosił  przystąpienie  wykonawca  Piotr  O.  prowadzący  działalność 

gospodarczą  pod  firmą  Piotr  O.  Firma  Usługowo-Handlowa,  zwany  dalej  Przystępującym, 

wnosząc o oddalenie odwołania. 

Zamawiający pismem z dnia 20 sierpnia 2024 roku, wniósł o oddalenie odwołania. 

Odwołujący  w  dniu  5  września  2024  roku  złożył  pismo  procesowe,  w  którym 

podtrzymał zarzuty podniesione w odwołanie, oraz wniósł o przeprowadzenie następujących 

dowodów: 

Porównanie  ofert  wykonawcy  O.  oraz  parametrów  mających  wpływ  na  cenę  oferty  

i  warunków  zamówienia  w  przetargach  2022/2023,  2023/2024  i  2024/2025  -  na  fakt 

zaoferowania  rażąco  niskiej  ceny  przez  wykonawcę  O.w  postępowaniu  będącym 

przedmiotem odwołania, braku wykazania przez wykonawcę O. przestrzegania przepisów w 

zakresie płacy minimalnej, prawa pracy i zaopatrzenia społecznego, niedoszacowania oferty 

w elementach związanych z używaniem taboru (m.in. amortyzacja, podatki, utrzymanie). 

Przystępujący  w  dniu  5  września  2024  roku  przedstawił  pisemne  stanowisko  w 

sprawie, 

podtrzymując jednocześnie wniosek o oddalenie Odwołania w całości. 

Po  przeprowadzeniu  rozprawy  z  udziałem  Stron  oraz  Uczestnika  postępowania 

odwoławczego,  na  podstawie  zgromadzonego  w  sprawie  materiału  dowodowego  

oraz  oświadczeń  i  stanowisk  Stron  złożonych  pisemnie  oraz  ustnie  do  protokołu, 

Krajowa Izba Odwoławcza ustaliła co następuje: 

Izba  ustaliła,  że  nie  została  wypełniona  żadna  z  przesłanek,  o  których  stanowi  art. 

528  ustawy  Prawo  zamówień  publicznych    (t.j.  Dz.  U.  z  2023  roku,  poz.  1605  ze  zm.) 

skutkujących  odrzuceniem  odwołania.  Odwołanie  zostało  wniesione  do  Prezesa  Krajowej 

Izby Odwoławczej w dniu 12 sierpnia 2024 roku wobec czynności Zamawiającego z dnia  7 

sierpnia 2024 roku. 

Izba  ustaliła,  że  Odwołujący  przekazał  w  ustawowym  terminie  kopię  odwołania 

Zamawiającemu.  Izba  ustaliła,  że  zostały  wypełnione  łącznie  przesłanki  z  art.  505  ust  1 

ustawy 

–  środki  ochrony  prawnej  określone  w  niniejszym  dziale  przysługują  wykonawcy, 

uczestnikowi  konkursu,  a  także  innemu  podmiotowi  jeżeli  ma  lub  miał  interes  w  uzyskaniu 

danego  zamówienia  oraz  poniósł  lub  może  ponieść  szkodę  w  wyniku  naruszenia  przez 

Zamawiającego  przepisów  niniejszej  ustawy  -  to  jest  posiadania  interesu  w  uzyskaniu 

danego 

zamówienia  

oraz możliwości poniesienia szkody.  

Izba  za  skuteczne  uznała  zgłoszone  przystąpienia  do  postępowania  odwoławczego 

po  stronie  Zamawiającego  i  dopuściła  wykonawcę  P.  O.  prowadzącego  działalność 

gospodarczą pod firmą P.O. Firma Usługowo Handlowa Kondrajec Szlachecki 8, 06- 450 

Glinojeck   

do  udziału  w  postępowaniu  w  charakterze  Uczestnika  postępowania 

odwoławczego. 

Izba ustaliła i zważyła:  

Biorąc pod uwagę zgromadzony w sprawie materiał dowodowy, poczynione ustalenia 

faktyczne  oraz  orzekając  w  granicach  zarzutów  zawartych  w  odwołaniu,  Izba  stwierdziła,               

że odwołanie zasługuje na uwzględnienie. 

Izba  wskazuje,  że  rozpoznając  zarzuty  podniesione  w  odwołaniu  ocenia  czynności 

podjęte  przez  Zamawiającego  odpowiadając  na  pytanie,  czy  Zamawiający  poprzez  

ich  wykonanie  lub  zaniechanie  czynności  do  których  wykonania  był  zobowiązany  na 

podstawie  ustawy  Pzp,  naruszył  przepisy  prawa  zamówień  publicznych.  W  analizowanym 

stanie  faktycznym  w  ocenie  Izby,  Zamawiający  naruszył  przepisy  prawa  zamówień 

publicznych  

w zakresie podnoszonym w odwołaniu. 

Przywołując regulacje prawne stanowiące podstawę zarzutów wniesionego odwołania należy 

wskazać, iż: 

➢  z

godnie z art. 226 ust. 1 pkt 8 Pzp Zamawiający odrzuca ofertę jeżeli zawiera rażąco 

niską cenę lub koszt w stosunku do przedmiotu zamówienia.  

➢  zgodnie  z  art.  224  ust.  5  Pzp 

Obowiązek  wykazania,  że  oferta  nie  zawiera  rażąco 

niskiej ceny lub kosztu spoczywa na wykonawcy. 

zgodnie  z  art.  224  ust.  6  Pzp  odrzuceniu,  jako  oferta  z  rażąco  niską  ceną  lub 

kosztem,  podlega  oferta  wykonawcy,  który  nie  udzielił  wyjaśnień  w  wyznaczonym 

terminie,  

lub  jeżeli  złożone  wyjaśnienia  wraz  z  dowodami  nie  uzasadniają  podanej  w  ofercie 

ceny lub kosztu, 

➢  zgodnie z art. 224 ust.1 Pzp

j

eżeli zaoferowana cena lub koszt, lub ich istotne części 

składowe, wydają się rażąco niskie w stosunku do przedmiotu zamówienia lub budzą 

wątpliwości  zamawiającego  co  do  możliwości  wykonania  przedmiotu  zamówienia 

zgodnie  z  wymaganiami  określonymi  w  dokumentach  zamówienia  lub  wynikającymi  

z odrębnych przepisów, zamawiający żąda od wykonawcy wyjaśnień, w tym złożenia 

dowodów w zakresie wyliczenia ceny lub kosztu, lub ich istotnych części składowych. 

Zgodnie  z  art.  2  ust.  5  ustawy  z  dnia  10  października  2002  roku  o  minimalnym 

wynagrodzeniu za pracę  (Dz.  U. z  2020  r.  poz. 2207  oraz  2023  r.  poz. 1666)  jeżeli 

Rada  Dialogu  Społecznego  nie  uzgodni  w  terminie,  o  którym  mowa  w  ust.  3, 

wysokości minimalnego wynagrodzenia w roku następnym oraz nie ustali wysokości 

minimalnej  stawki  godzinowej  w  roku  następnym,  Rada  Ministrów  ustala,  w  drodze 

rozporządzenia,  w  terminie  do  dnia  15  września  każdego  roku,  wysokość 

minimalnego wynagrodzenia w roku następnym, a także wysokość minimalnej stawki 

godzinowej  

w roku następnym wraz z terminem zmiany tych wysokości. Wysokość minimalnego 

wynagrodzenia,  a  także  wysokość  minimalnej  stawki  godzinowej  ustalone  przez 

Radę Ministrów nie mogą być niższe od wysokości minimalnego wynagrodzenia oraz 

wysokości minimalnej stawki godzinowej, o których mowa w ust. 2 pkt 1. 

➢  Zgodnie  z 

Rozporządzeniem  Rady  Ministrów  z  dnia  14  września  2023  r.  w  sprawie 

wysokości  minimalnego  wynagrodzenia  za  pracę  oraz  wysokości  minimalnej  stawki 

godzinowej w 2024 r. (Dz. U. poz. 1893) („Rozporządzenie o płacy minimalnej”): 

§  1  Od  dnia  1  stycznia  2024  r.  ustala  się  minimalne  wynagrodzenie  za  pracę  

w wysokości 4242 zł. 

§ 2 Od dnia 1 stycznia 2024 r. ustala się minimalną stawkę godzinową w wysokości 

27,70 zł. 

§  3  Od  dnia  1  lipca  2024  r.  ustala  się  minimalne  wynagrodzenie  za  pracę  w 

wysokości 4300 zł. 

§  4  Od  dnia  1  lipca  2024  r.  ustala  się  minimalną  stawkę  godzinową  w  wysokości  

zł. 

Odnosząc  się  do  zarzutu  podniesionego  w  odwołaniu,  dotyczącego  naruszenia 

przywołanych  powyższej  przepisów  prawa,  poprzez  zaniechanie  odrzucenia  oferty 

Przystępującego, mimo że wykonawca ten  w toku procedury  wyjaśnienia ceny  nie wykazał 

rentowności swojej oferty i nie przedstawił dowodów na jej rentowność, tym samym nie obalił 

domniemania,  że  cena  jego  oferty  jest  rażąco  niska,  w  ocenie  Izby  zarzut  należy  uznać  

za zasadny.  

Izba  podkreśla,  że  w  zakresie  możliwości  uznania  ceny  oferty  lub  jej  elementów 

składowych za rażąco niskie wskazać należy za ugruntowaną linią orzeczniczą Krajowej Izby 

Odwoławczej  i  sądów,  że  za  rażąco  niską  cenę  należy  uznać  taką  cenę,  która  

jest  niewiarygodna  dla  wykonania  przedmiotu  zamówienia  i  jest  całkowicie  oderwana  

od  realiów  rynkowych.  Jednakże  ocena  tej  okoliczności  zawsze  powinna  być  dokonana  

z  uwzględnieniem  przedmiotu  zamówienia,  jego  specyfiki  i  towarzyszących  mu  realiów 

rynkowych,  w  oparciu  o  dostępne  Zamawiającemu  informacje,  które  uzyskał  w  wyniku 

przedstawienia przez wezwanego wykonawcę wyjaśnień.  

Wraz  z  wezwaniem  przez  Zamawiającego  wykonawcy,  do  złożenia  wyjaśnień  

w  zakresie  złożonej  przez  niego  ceny  lub  kosztu  powstaje  domniemanie,  że  zaoferowana 

cena lub koszt są rażąco niskie. Domniemanie to może zostać obalone przez wykonawcę w 

wyniku  złożenia  odpowiednich  wyjaśnień  ceny  (art.  224  ust.  5  ustawy  Pzp).  W  ramach 
złożonych  wyjaśnień,  Wykonawca  winien  podać  Zamawiającemu  wszystkie  informacje 

dotyczące  kalkulacji  zaoferowanej  ceny,  w  tym  informacje  dotyczące  sposobu  kalkulacji, 

uwarunkowań  w  jakich  dokonywał  kalkulacji,  szczególnych  przesłanek  warunkujących 

przyjęty  sposób  kalkulacji  (jeśli  takie  zaistniały)  oraz  innych  istotnych  elementów  mających 

wpływ  na  wysokość  zaoferowanej  ceny,  jak  np.  korzystne  upusty,  sprzyjające  w  oparciu  o 

konkretne  informacje  warunki  finansowe,  uzyskane  specjalne  oferty,  a  dowodzące 

możliwości zrealizowania zamówienia za zaoferowaną cenę, na poziomie znacznie niższym, 

niż pozostali wykonawcy ubiegający się o zamówienie. Wyjaśnienia wykonawcy stanowiące 

informacje  w  zakresie  ceny  powinny  umożliwić  Zamawiającemu  podjęcie  decyzji,  co  do 

przyjęcia bądź odrzucenia oferty.  

Podkreślenia wymaga, że informacje dotyczące indywidualnych elementów kalkulacji 

danej  ceny  jak  również  okoliczności,  które  wpływają  na  daną  kalkulację,  Zamawiający 

uzyskuje  od  danego  wykonawcy  w  wyniku  wezwania  do  złożenia  wyjaśnień  w  określonym, 

wskazanym  przez  Zamawiającego  zakresie  i  terminie.  Tym  samym  wykonawca  składający 

wyjaśnienia  Zamawiającemu,  winien  wskazać  wszystkie  okoliczności,  które  stanowiły 

podstawę  dokonanej  wyceny.  Wyjaśnienia  winny  być  jasne,  konkretne,  spójne  i  rzetelne. 

Winny  być  adekwatne  do  przedmiotu  zamówienia,  uwzględniać  jego  założenia  oraz 

specyfikę właściwą np. dla danej branży. Ponadto winny wskazywać okoliczności i podstawę 

obniżenia  przez  wykonawcę  ceny  w  stosunku  do  przedmiotu  zamówienia.  Tym  samym 

wykonawca składający wyjaśnienia Zamawiającemu, już w ramach swoich wyjaśnień winien 

wskazać  

na  te okoliczności,  które  stanowiły  podstawę dokonanej  wyceny,  bowiem to na  wykonawcy 

spoczywa  obowiązek  wykazania,  że  oferta  nie  zawiera  rażąco  niskiej  ceny,  wynikający  

z  art.  224  pkt  5  Pzp.  W  treści  tego  artykułu,  ustawodawca  wprowadził  odwrócony  ciężaru 

dowodu. Oznacza to, że w odniesieniu do oceny wystąpienia ceny rażąco niskiej (lub rażąco 

niskiego  kosztu)  to  wykonawca  musi  wykazać  (za  pomocą  wyjaśnień  lub  stosownych 

dokumentów), że taka cena nie wystąpiła. Jeżeli wykonawca nie wykaże, że złożona przez 

niego oferta nie zawiera ceny rażąco niskiej, jego oferta będzie podlegała odrzuceniu. 

Izba  podziela  stanowisko  wypracowane  w  dotychczasowym  orzecznictwie  Izby  i 

sądów powszechnych, wskazujące że Izba może ocenić i stwierdzić jedynie czy wyjaśnienia  

w  przedmiocie  elementów  zaoferowanej  ceny  były  wystarczające,  a  ich  ocena  dokonana 

przez  Zamawiającego  prawidłowa.  Konsekwencją  utrzymywanej  wykładni  przepisów  jest 

słuszne  stanowisko  w  sprawie,  odnoszące  się  do  konieczności  odrzucenia  oferty,  w 

przypadku  

gdy  złożone  wyjaśnienia  cenowe  były  zbyt  niekonkretne,  lakoniczne  i  generalnie  

nie  wykazyw

ały możliwości zaoferowania przez danego wykonawcę ceny tak niskiej. Mając  

na  uwadze  brzmienie  art.  224  ust.  5  ustawy,  zachowuje  swoją  aktualność  wyrok  Sądu 

Okręgowego  w  Warszawie  z  dnia  30  lipca  2014  r.  (sygn.  akt  XXIII  Ga 1293/14),  w  którym 

pokreślono  znaczenie  staranności  wykonawcy  w  składaniu  wyjaśnień,  a  także  wskazano  

na  konieczność  uznania,  że  cena  ofertowa  jest  ceną  rażąco  niską,  w  przypadku  braku 

przedstawienia  przez  wykonawcę  takich  wyjaśnień,  które  wykażą  że  oferowana  przezeń 

cena rażąco niską nie jest.  

Podane  tezy  odnoszące  się  do  wymaganej  zawartości  i  "jakości"  wyjaśnień 

składanych  Zamawiającemu  zostały  sformułowane  przez  orzecznictwo  jeszcze  na  gruncie 

uprzednio  obowiązujących  przepisów.  Natomiast  w  obowiązującym  na  dzień  wszczęcia 

przedmiotowego  postępowania  stanie  prawnym  ustawodawca  właściwie  przesądził  o  ich 

słuszności  wprost  wskazując  w  ww.  przepisie  ustawy,  że to  wykonawca  powinien  wykazać 

Zamawiającemu,  

że  cena  jego  oferty  lub  cena  istotnej  części  składowej  oferty  nie  jest  rażąco  niska,  i  musi 

wykazać  to  na  etapie  postępowania  o  udzielenie  zamówienia.  Tym  samym  jak  najbardziej 

aktualna  i  wymagająca  podkreślenia  jest  wyrażana  w  orzecznictwie  Krajowej  Izby 

Odwoławczej i sądów powszechnych teza o wymaganej staranności wykonawcy w składaniu 

wyjaśnień  ceny,  a  tym  samym  ryzyku  jakie  ponosi  wykonawca  w  przypadku  uznania,  

że wyjaśnienia są niewystarczające do wykazania realnego charakteru jego ceny.  

Izba  wskazuje,  że  nie  istnieje  jeden  optymalny  i  właściwy  kształt  czy  sposób 

dowodzenia  okoliczności  związanych  z  kalkulacją  ceny  dokonanej  przez  wykonawcę  i 

sposobu  prezentowania  okoliczności  umożliwiających  mu  jej  zaoferowanie.  Sposób 

wykazania,  

że  oferta  nie  zawiera  rażąco  niskiej  ceny  zależy  od  indywidualnych  okoliczności  sprawy, 

zwłaszcza  w  związku  z  rodzajem  podawanych  informacji,  będzie  można  ocenić  i  przyjąć 

konieczny  sposób  i  stopień  uwiarygodnienia  podawanych  danych.  Niewątpliwie  można 

natomiast sformułować jeden generalny postulat, który przy ocenie wyjaśnień wykonawców 

powinien  być  bezwzględnie  egzekwowany  -  wyjaśnienia  powinny  być  konkretne,  jasne, 

spójne i adekwatne do danego przedmiotu zamówienia. Stosowanie ogólników traktujących  

o  doświadczeniu  wykonawcy,  jego  znakomitej  organizacji  produkcji,  optymalizacji  kosztów, 

wdrożeniu  niezwykle  nowoczesnych  i  energooszczędnych  technologii,  posiadaniu 

wykwalifikowanej  acz  taniej  kadry,  korzystnych  warunkach  finansowych  pozyskanych  

od  dostawców,  położeniu  siedziby  etc…  przeważnie  nic  nie  wnosi  do  sprawy  i  nie  niesie 

informacji  o  żadnych  możliwych  do  uchwycenia  wartościach  ekonomicznych.  Jako  taka, 

może  być  traktowana  jedynie  jako  dopełnienie  i  tło  dla  bardziej  konkretnych  i  wymiernych 

danych podawanych w ramach wyjaśnień, a nie jako ich podstawa czy zasadnicza treść.  

Informacje podawane w wyjaśnieniach powinny być więc konkretne, tak aby możliwe 

było  ich  przynajmniej  przybliżone  przełożenie  na  uchwytne  i  wymierne  wartości 

ekonomiczne, a także możliwa była ich weryfikacja oraz ocena wiarygodności. 

Odnośnie  kwestii  dotyczącej  składanych  przez  wykonawców  wraz  z  wyjaśnieniami 

dowodów Izba wskazuje, że z samego braku dowodu nie można jeszcze wywodzić, że cena 

jest  rażąco  niska,  a  w  takiej  sytuacji  przedmiotem  oceny  pozostają  wówczas  wyjaśnienia 

samego wykonawcy. Podkreślenia jednak wymaga fakt, że jeżeli wykonawca powołuje się na 

właściwe  tylko  jemu  okoliczności  powodujące  możliwość  znacznego  obniżenia  ceny  oferty  

(np. upusty dedykowane tylko temu wykonawcy, szczególne oferty jakie uzyskał wykonawca 

odnośnie  świadczonych  usług  czy  realizowanych  etc…)  i  możliwe  jest  wsparcie  

tej  argumentacji  dowodem,  to  wówczas taki  dowód  powinien  być  złożony  Zamawiającemu,  

aby uczynić wyjaśnienia przekonującymi dla Zamawiającego, a jednocześnie pełnymi.  

Zaznaczenia  wymaga,  że  o  tym  czy,  dany  dowód  jest  możliwy  do  uzyskania 

decydować  będzie  charakter  okoliczności  powoływanych  przez  wykonawcę.  Jeżeli  są  one 

obiektywnie  możliwe  do  stwierdzenia  w  postaci  zaświadczeń,  oświadczeń,  ofert,  umów  i 

innych informacji  wytworzonych przez  podmioty niezależne od  wykonawcy to  wówczas  taki 

dokument  będzie  miał  walor  dowodowy,  wykraczający  poza  samą  treść  wyjaśnień 

wykonawcy  

(np. zaświadczenie o zwolnieniu podmiotowym, uzyskanych upustach od dostawców, i inne 

wpływające na cenę). Pamiętać należy, że to wykonawca został zobowiązany do wykazania, 

że  oferowana  przez  niego  cena  nie  jest  rażąco  niska,  tym  samym  załączenie  dowodów  

do składanych wyjaśnień odnośnie okoliczności, które nie są zależne od wykonawcy, a które 

udało  mu  się  pozyskać  (wynegocjować,  ustalić,  wypracować  w  kontaktach  gospodarczych  

i innych formach etc…) na potrzeby wyceny danego zamówienia jest w zasadzie niezbędne  

i konieczne, aby owo wykazanie realności zaoferowanej ceny było rzeczywiste.  

To wykonawca musi wykazać rzeczywistość i realność zaoferowanej ceny w postępowaniu.  

Przenosząc  powyższe  rozważania  na  grunt  rozpoznawanej  sprawy,  w  ocenie  Izby 

wyjaśnienia  ceny  złożone  przez  Przystępującego  nie  potwierdziły,  że  zaoferowana  cena  

nie jest rażąco niska. 

W 

kontekście  odwróconego  ciężaru  dowodowego,  to  wyjaśnienia  Przystępującego  

co  do  możliwości  wykonania  zamówienia  za  zaoferowaną  cenę,  winny  być  opracowane  

w  sposób  szczegółowy,  rzetelny,  przy  uwzględnieniu  należytej  staranności  w  taki  sposób,  

aby rozwiać wszelkie wątpliwości co do możliwości wykonania przez niego zamówienia, za 

cenę wskazaną w ofercie.  

Przede  wszystkim,  Przystępujący  winien  przekazać  informację,  że  oprócz 

przedmiotowego zamówienia będzie realizował jeszcze inne zamówienia, w ramach których 

rozliczane  będą  wynagrodzenia  pracowników  oraz  pozostałe  koszty.  Okoliczność,  

że  Zamawiający  dopuścił  taką  możliwość,  nie  oznacza,  że  Przystępujący  z  niej  skorzystał. 

Informacja  ta,  przekazana  dopiero  podczas  rozprawy  jest  informacją  spóźnioną,  bowiem 

winna 

zostać  wskazana  Zamawiającemu  w  wyjaśnieniach  ceny,  w  terminie  do  tego 

wyznaczonym.  

Określenie  np.  procentowego  udziału  w  przedmiotowym  zamówieniu  oraz  innych 

zamówieniach,  winno  stanowić  podstawowe  założenie  co  do  sposobu  kalkulacji  ceny.  

Bez  takiej  informacji  ze 

strony  Przystępującego,  kalkulacja  Odwołującego  opierająca  

się o założenie, że wszystkie koszty Przystępującego - w tym dotyczące kosztów pracy oraz 

zgodności  z  przepisami  z  zakresu  prawa  pracy  i  zabezpieczenia  społecznego  (których 

wymagał  Zamawiający)  muszą  być  ujęte  i  wykazane  w  kalkulacji  ceny  oferty,  była  w  pełni 

uprawniona  i  zasadna. 

Tym  bardziej,  że  Zamawiający  wymagał  zatrudnienia  kierowców  

na umowę o pracę w wymiarze czasu pracy na pełen etat (SWZ Rozdział III, pkt 25.1 s. 4).

Przyjmując  powyższe  założenia  Odwołujący  wykazał,  przedstawiając  stosowną  kalkulację,  

że  wyliczenia  ceny  Przystępującego  w  zakresie  kosztów  pracy,  w  oparciu  o  wymagania 

Zamawiającego  i  minimalne  wynagrodzenie  za  pracę,  nie  potwierdzają  zgodności  z 

przepisami dotyczącymi kosztów pracy, których wartość przyjęta do ustalenia ceny nie może 

być niższa od minimalnego wynagrodzenia za pracę oraz zgodności z przepisami z zakresu 

prawa 

pracy  

i  zabezpieczenia  społecznego.  Odwołujący  przedstawił  kalkulację,  z  której  wynika,  

że  Przystępujący  nie  uwzględnił  wszystkich  wydatków  pracodawcy  związanych  

z  zatrudnieniem  pracowników  oraz  nie  uwzględnił  zmiany  minimalnego  wynagrodzenia  

od stycznia 2025 roku. 

Izba nie odniosła się do argumentacji Odwołującego dotyczącej zaniżonych kosztów 

utrzymania taboru i amortyzacji, bowiem nie były one objęte treścią wezwania do wyjaśnienia 

ceny. 

W  wyjaśnieniach  ceny  Przystępujący  winien  przede  wszystkim  odnieść  się  do 

wszystkich kwestii i okoliczności wskazanych przez Zamawiającego w wezwaniu.  

Zamawiający  zwrócił  się  do  Przystępującego  o  wyjaśnienie  i  złożenie  dowodów 

dotyczących  kalkulacji  uśrednionej  ceny  jednostkowej  biletu  miesięcznego  dla  ucznia, 

zaznaczając  że  wyjaśnienia  mają  być  wyczerpujące,  w  celu  kompletnej  oceny  złożonej 

oferty. Wyjaśnienia winny w szczególności odnosić się do kwestii objętych regulacją art. 224 

ust. 3 pkt 4 i 6 Pzp tj. zgodności z przepisami dotyczącymi kosztów pracy, których wartość 

przyjęta  do  ustalenia  ceny  nie  może  być  niższa  od  minimalnego  wynagrodzenia  za  pracę 

albo  minimalnej  stawki  godzinowej  ustalonych  na  podstawie  właściwych  przepisów  oraz  

zgodności  z  przepisami  z  zakresu  prawa  pracy  i  zabezpieczenia  społecznego 

obowiązującymi w miejscu, w którym realizowane jest zamówienia. 

Przystępujący  poza  lakonicznymi  i  bardzo  ogólnymi  stwierdzeniami  dotyczącymi  jego 

doświadczenia,  bliskości  tras,  wysokich  cen  paliw,  niskich  kosztów  obsługi  technicznej  

i  organizacyjnej,  niewysokich  kosztów  działalności  przy  rozsądnych  marżach  handlowych, 

dobrej  jakości  usług  i  dopłatach  z  urzędu  Marszałkowskiego,  nie  przedstawił  żadnego 

sposobu  wyliczenia  i  kalkulacji  wymaganej  ceny  biletu. 

Dodać  należy,  że  obszerność  tych 

wyjaśnień  

sprowadza się do niecałej jednej strony. 

Załączona tabela z rozbiciem ceny na 5 pozycji w żaden sposób nie obrazuje w jaki sposób 

Przystępujący kalkulował cenę, jakie założenia przyjął, ile osób zatrudnia na umowę o pracę  

i za jakie wynagrodzenie, oraz przede wszystkim 

w jaki sposób doszedł do ceny końcowej. 

W  wyjaśnieniach  próżno  również  szukać  odpowiedzi  na  wymagane  kwestie 

dotyczące  kosztów  pracy  oraz  zgodności  z  przepisami  z  zakresu  prawa  pracy  czy 

zabezpieczenia społecznego.  

W 

dwuzdaniowym  oświadczeniu,  że  Przystępujący  ma  na  względzie  zgodność  

z przepisami 

dotyczącymi kosztów pracy, których wartość nie jest niższa od obowiązującego 

minimalnego  wynagrodzenia  oraz, 

że przestrzega zgodności z przepisami z zakresu prawa 

pracy i zabezpieczenia społecznego, zawarł on całość wyjaśnień w zakresie żądanym przez 

Zamawiającego.  

Zamawiający  zastrzegł  ponadto,  że  złożone  wyjaśnienia  powinny  być  przedłożone  

w sposób wyczerpujący w celu kompleksowej oceny złożonej oferty i pozwolić na ocenę jej 

zgodności z SWZ. Zastrzegł także, że wyjaśnienia powinny być poparte dowodami.   

Podkreślenia wymaga, że złożone wyjaśnienia nie tylko nie dają możliwości oceny czy oferta 

uwzględnia  wszystkie  wymagania  zawarte  w  SWZ,  ale  wykonawca  nawet  nie  złożył 

oświadczenia o takiej treści. 

W  odniesieniu  do  braku  dowodów,  to  w  zakresie  w  którym  Przystępujący  odniósł  się  do 

zgodności  z  przepisami  dotyczącymi  kosztów  pracy,  prawa  pracy  i  zabezpieczenia  winien 

wykazać  się  dowodami  w  postaci  np.  kopii  umów  o  pracę.  Takich  dowodów  nie  załączył  

do wyjaśnień ceny, co więcej nie przedłożył ich nawet podczas rozprawy.  

Izba 

podkreśla, że załączone do wyjaśnień ceny referencje nie mogą być uznane jako dowód 

na  potwierdzenie  że  cena  biletów  nie  jest  rażąco  nisko.  Pozostają  one  całkowicie  bez 

związku z treścią wezwania skierowanego przez Zamawiającego, nie dowodząc niczego, co 

ma  wpływ  na  kalkulację  ceny  w  przedmiotowym  zamówieniu.  Nie  odnoszą  się  do  żadnej 

wartości ekonomicznej. 

Koniecznym  jest  wskazanie,  że  Zamawiający  dokonuje  oceny  wyjaśnień  ceny, 

wyłącznie na podstawie tego co wykonawca zawarł w swoich wyjaśnieniach. 

W  tym  kontekście,  biorąc  pod  uwagę  wyjątkowo  oszczędną  w  słowach  i  liczbach  treść 

wyjaśnień Przystępującego, zdziwienie Izby wzbudziło stanowisko Zamawiającego wyrażone 

w  piśmie  procesowym,  zgodnie z którym  Biorąc powyższe na  wzgląd  Odwołujący w  swych 

kalkulacjach  i  założeniach,  które  legły  u  podstaw  odwołania,  czyni  uproszczenia  i  nie 

uwzględnia  wszystkich  aspektów  prowadzenia  działalności  gospodarczej,  które  mogą  mieć 

wpływ  na  kalkulację  ceny  oferty.  Gdyby  bowiem  Odwołujący  wziął  na  wzgląd,  że  obecne 

regulacje  prawne  nie  nakładają  na  wykonawcę  zatrudniania  osób  wyłącznie  w  wieku 

przedemerytalnym,  to  zwróciłabym  uwagę  na  możliwość  zatrudnienia  także  kierowców  

w wieku emerytalnym. W takim przypadku na wniosek zatrudnionego emeryta, pracodawca 

może  nie  pobierać  zaliczek  na  podatek  dochodowy  od  wynagrodzenia.  Tzw.  „PIT-O  dla 

seniora”  obowiązuje  do  osiągnięcia  przez  niego  limitu  przychodów  w  wysokości  85  528  zł. 

Także  w  kwestii  składek  na  Fundusz  Pracy  i  Fundusz  Gwarantowanych  Świadczeń 

Pracowniczych  obowiązek  ich  opłacania  uzależniony  jest  od  wieku.  Składki  nie  są  bowiem 

opłacane  dla  pracujących  emerytów,  którzy  ukończyli  60  lat.  Tak  więc  przy  szacowaniu 

udziału wynagrodzenia w całkowitej cenie oferty brutto kierowanie się wyłącznie ustawowym 

minimalnym  wynagrodzeniem  nie  ma  odzwierciedlenia  w  rzeczywistości  i,  jak  wskazała 

Krajowa  Izba  Odwoławcza  w  zacytowanym  powyżej  wyroku,  proste  arytmetyczne 

porównanie  nie  przesądza  o  konieczności  odrzucenia  jednej  z  ofert  tym  bardziej,  jeśli 

porównanie  to  jest  oparte  na  wadliwych  założeniach.  Zamawiający  dostrzega  zatem,  że  w 

zgodzie  z  powszechnie  obowiązującymi  przepisami  prawa  można  zaoferować  świadczenie 

odpowiadające  wymogom  SWZ  i  ustawy  PZP,  co  zdaniem  Zamawiającego  uczynił 

wykonawca O. 

F.U.H. Powyższe okoliczności są faktami notoryjnymi i nie wymagają dowodu 

(zob.  

np. https://www.podatki.gov.pl/pit/ulgi-odliczenia-i-zwolnienia/ulga-dla-pracujacychseniorow/). 

Analiza  powyższego  stanowiska  Zamawiającego,  nie  pozwala  oprzeć  się  wrażeniu,  

że Zamawiający swoje wnioski opiera na całkowicie innych informacjach, niż te, które zostały 

przedłożone  przez  Przystępującego  w  procedurze  wyjaśnienia  ceny,  bowiem  wnioski 

Zamawiaj

ącego nie wynikają z treści wyjaśnień. 

To zadaniem 

Przystępującego – a nie Odwołującego, było ujęcie w wyjaśnieniach ceny tych 

wszystkich  aspektów  prowadzenia  działalności  gospodarczej,  które  mogły  mieć  wpływ  na 

kalkulację  ceny  oferty,  na  które  powołuje  się  Zamawiający.  Niezrozumiałą  dla  Izby  jest 

okoliczność,  że  braku  takich  informacji  Zamawiający  nie  dostrzegł  w  wyjaśnieniach  ceny 

złożonych  przez  Przystępującego,  natomiast  obecnie,  kieruje  zarzut  uproszczenia  

i 

nieuwzględniania takich aspektów w podstawach odwołania. 

Zamawiający  zdaje  się  nie  dostrzec,  że  obowiązek  wynikający  z  art.  224  ust.  5  Pzp, 

polegający na wykazaniu, że oferta nie zawiera rażąco niskiej ceny spoczywa na wykonawcy 

wyjaśniającym  cenę,  a  nie  na  Odwołującym,  kwestionującym  prawidłowość  czynności 

Zamawiającego. 

Przechodząc  dalej,  argumentacja  Zamawiającego  dotycząca  możliwości  zatrudnienia 

kierowców  w  wieku  emerytalnym,  całkowicie  rozmija  się  z  treścią  wyjaśnień  ceny 

Przystępującego, nie znajdując w nich odzwierciedlenia.  

Prowadzi jednak do wniosku, że to sam Zamawiający próbuje dokonać za Przystępującego 

takich interpretacji wyjaśnień jego ceny, aby wykazać, że cena ta może być realna.  

Co  więcej  stanowisko  Zamawiającego  zaprezentowane  podczas  rozprawy  potwierdziło,  

że  to  właśnie  sam  Zamawiający,  oceniając  wyjaśnienia  ceny  Przystępującego,  brał  pod 

uwagę  rożne  scenariusze  zatrudnienia  kierowców,  w  taki  sposób,  aby  dostosować 

otrzymane 

wyjaśnienia  ceny  do  różnych  sposobów  realizacji  zamówienia,  wykazując 

realność zaoferowanej ceny.  

Takie działanie Zamawiającego nie może podlegać ochronie.  

Ponadto,  stanowi  potwierdzenie,  i  przyznanie  przez  Zamawiającego,  że  wyjaśnienia  ceny 

Przystępującego nie odpowiadały żądaniu skierowanym w wezwaniu do ich złożenia.  

Po  pierwsze, 

nie  dawały  możliwości  potwierdzenia,  że  cena  uwzględnia  wszystkie 

wymagania  zawarte  w  SWZ,  tj.  czy  jest  to  cena  realna  za  wykonanie  przedmiotowego 

zamówienia.  

Po drugie

, nie zostały poparte żadnymi dowodami. Po trzecie – najistotniejsze,  okoliczność 

że  Zamawiający  próbował  sam  przyporządkować  rożne  modele  właściwe  dla  sposobu 

wykonania tego zamówienia potwierdza, że nie były one wyczerpujące i kompletne.  

Powyższe dowodzi zasadności zarzutu podniesionego w odwołaniu.  

Stanowisko Zamawiającego zaprezentowane w podsumowaniu pisma procesowego, 

prowadzi  do  wniosku,  że  zdaniem  Zamawiającego,  Odwołujący  upatruje  naruszenia 

przepisów  w  okoliczności,  że  cena  zaoferowane  przez  Przystępującego  odbiega  od  ceny 

zaoferowanej  przez  Odwołującego.  W  ocenie  Izby  stanowisko  to  jest  niezasadne,  bowiem 

Odwołujący zarzuca Zamawiającemu zaniechanie odrzucenia oferty Przystępującego, nie z 

uwagi  na  niższą  cenę,  ale  z  uwagi  na  brak  wykazania,  że  cena  zaoferowana  przez 

Przystępującego nie jest rażąco niska – czego Zamawiający najwyraźniej nie dostrzegł. 

Ponadto dotychczasowa  współpraca  z  Przystępującym  nie stanowi  dowodu,  że  cena  oferty 

zaoferowana  w  tym  postępowaniu  o  udzielenia  zamówienia  publicznego  nie  jest  rażąco 

niska. 

Wobec powyższego należało orzec jak w sentencji.  

O  kosztach  postępowania  odwoławczego  Izba  orzekła  na  podstawie  art.  557  i  575 

ustawy  Pzp  w  zw.  z  §  5  pkt  1)  oraz  §  8  ust.  2  rozporządzenia  Prezesa  Rady  Ministrów  

w  sprawie  szczegółowych  rodzajów  kosztów  postępowania  odwoławczego,  ich  rozliczania 

oraz  wysokości  i  sposobu  pobierania  wpisu  od  odwołania  z  dnia  30  grudnia  

2020 r. (Dz.U. z 2020 r. poz. 2437). 

Przewodnicząca: ……………………………….