Sygn. akt: KIO 3050/24
WYROK
Warszawa, dnia 12
września 2024 r.
Krajowa Izba Odwoławcza – w składzie:
Przewodnicząca:
Anna Chudzik
Protokolant:
Oskar Oksiński
po rozpoznaniu na rozprawie odwołania wniesionego do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej
w dniu 23 sierpnia 2024 r. przez wykonawc
ę EPA Green Sp. z o.o. z siedzibą we Wrocławiu,
w postępowaniu prowadzonym przez Gminę Wrocław, w imieniu i na rzecz której działa
EKOSYSTEM Sp. z o.o. z siedzibą we Wrocławiu,
uczestnik
po stronie Zamawiającego: wykonawca S&A Service Sp. z o.o. z siedzibą we
Wrocławiu,
orzeka:
1. O
ddala odwołanie;
2. Kosztami
postępowania obciąża wykonawcę EPA Green Sp. z o.o. z siedzibą we
Wrocławiu i:
2.1. zalicza
w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 15 000 zł 00 gr
(słownie: piętnaście tysięcy złotych zero groszy) uiszczoną przez Odwołującego
tytułem wpisu od odwołania oraz kwotę 3 600 zł 00 gr (słownie: trzy tysiące
sześćset złotych zero groszy) poniesioną przez Zamawiającego tytułem
wynagrodzenia pełnomocnika;
zasądza od Odwołującego na rzecz Zamawiającego kwotę 3 600 zł 00 gr (trzy
tysiące sześćset złotych zero groszy) stanowiącą koszty postępowania
odwoławczego poniesione przez Zamawiającego.
Na orzeczenie
– w terminie 14 dni od dnia jego doręczenia – przysługuje skarga za
pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Warszawie –
Sądu Zamówień Publicznych.
Przewodnicząca:
……………………
Sygn. akt: KIO 3050/24
Uzasadnienie
Zamawiający – Gmina Wrocław, w imieniu i na rzecz której działa EKOSYSTEM Sp.
z o.o.
– prowadzi w trybie przetargu nieograniczonego postępowanie o udzielenie
zamówienia pn. Całoroczne utrzymanie czystości i porządku na terenie Gminy Wrocław.
Wartość zamówienia jest większa niż progi unijne. Ogłoszenie o zamówieniu zostało
opublikowane w
Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej 19 kwietnia 2024 r. pod numerem
W dniu 23 sierpnia 2024 r. wykonawca EPA Green Sp. z o.o. wniósł odwołanie wobec
wyboru jako najkorzystniejszej w zadaniu nr 15 oferty złożonej przez S&A SERVICE Sp.
z
o.o. Odwołujący zarzucił Zamawiającemu naruszenie przepisów:
− art. 224 ust. 1 i 6 w zw. z art. 224 ust. 2 pkt 2 w zw. art. 226 ust. 1 pkt 8 ustawy Pzp,
poprzez wadliwą ocenę wyjaśnień rażąco niskiej ceny złożonych przez S&A
i zaniechanie odrzucenia oferty S&A;
− art. 226 ust. 1 pkt 8 ustawy Pzp, poprzez zaniechanie odrzucenia oferty S&A, mimo że
wykonawca ten złożył ofertę zawierającą rażąco niska cenę;
− art. 226 ust. 1 pkt 7 ustawy Pzp w zw. z art. 3 ust. 1 i art. 15 ust. 1 pkt 1 ustawy
o
zwalczaniu nieuczciwej konkurencji, poprzez zaniechanie odrzucenia oferty złożonej
przez S&A, mimo że została złożona w warunkach czynu nieuczciwej konkurencji
polegającego
na
sprzedaży
usług
i
towarów
poniżej
kosztów
ich
świadczenia/wytworzenia, co stanowi działanie sprzeczne z prawem i dobrymi
obyczajami, a także naruszenie interesu innych wykonawców oraz Zamawiającego,
− art. 16 ustawy Pzp, poprzez brak odrzucenia oferty S&A pomimo zaistnienia
okoliczności, wskutek których oferta tego wykonawcy winna zostać odrzucona przez
Zamawiającego.
Odwołujący wniósł o nakazanie Zamawiającemu w zakresie zadania nr 15:
unieważnienia czynności wyboru najkorzystniejszej oferty, odrzucenia oferty S&A jako
zawierającej rażąco niską cenę oraz powtórzenia czynności badania ofert oraz powtórzenia
czynności wyboru oferty najkorzystniejszej.
Odwołujący podniósł, że wskazuje, że Zamawiający dokonał wyboru oferty S&A,
mimo że złożone przez tego wykonawcę wyjaśnienia stanowiące odpowiedź na wezwanie
Zamawiającego do wykazania, że proponowana cena za wykonanie usługi nie jest rażąco
niska, nie uzasadniają podanej w ofercie ceny.
Odwołujący wskazał, że na zadanie nr 15 złożono oferty z następującymi cenami:
− EPA Green sp. z o.o. (Odwołujący): 3.583.799,34 zł,
− Robot 1 B. O. i Z. G. sp. j.: 5.394.942,95 zł,
− S&A: 2.213.211,97 zł,
− FBSerwis Wrocław sp. z o.o.: 10.718.378,54 zł.
Dalej Odwołujący wskazał, że pismem z 9 sierpnia 2024 r. Zamawiający
poinformował o unieważnieniu wyboru oferty najkorzystniejszej (złożonej przez S&A) z 30
lipca 2024 r. Następnie, pismem z 9 sierpnia 2024 r. Zamawiający wezwał S&A do złożenia
wyjaśnień w zakresie rażąco niskiej ceny. Wykonawca pismem z 10 sierpnia 2024 r. złożył
wyjaśnienia, a Zamawiający uznał je za przekonywujące i 13 sierpnia 2024 r. poinformował
o ponownym wyborze oferty S&A jako najkorzystniejszej.
Zdaniem Odwołującego, złożone przez S&A wyjaśnienia nie spełniają wymogów art.
224 ust. 5 i 6 ustawy Pzp, a tym samym oferta powinna podlegać odrzuceniu na podstawie
art. 226 ust. 1 pkt 8 ustawy Pzp.
Odwołujący podniósł, że S&A, w złożonych wyjaśnieniach poprzestaje na ogólnych
stwierdzeniach, wskazując m. in.:
− cena jest w pełni rynkowa i odpowiada warunkom stawianym przez Zamawiającego (…),
− Zapewniamy też o dochowaniu należytej staranności przy wycenie oferty
z
uwzględnieniem wszelkich kosztów obejmujących koszty płac, środków i sprzętu
niezbędnego do realizacji zamówienia (…),
− Uwzględniliśmy również deklarowane zatrudnienie lub oddelegowanie osób z grup
społecznie marginalizowanych, które musi obejmować co najmniej 0,5 etatu
w
odniesieniu do każdej osoby zatrudnionej na podstawie umowy o pracę, w ramach
okresu realizacji zamówienia publicznego,
− Uwzględniliśmy wymóg Zamawiającego co do zatrudnienia przez wykonawcę lub
podwykonawcę na podstawie umowy o pracę osób wykonujących czynności wymienione
w § 3 ust. 5 projektów umów.
W ocenie Odwołującego wyjaśnienia te stanowią de facto deklarację spełniania
wymogów stawianych przez Zamawiającego, a nie realne uzasadnienie podanej w ofercie
ceny i kosztu, która spełnia przesłankę ceny rażąco niskiej.
Odnosząc się do przedstawionej przez S&A przedstawia kalkulację uśrednionych
kosztów Odwołujący podkreślił, że przedmiotem zamówienia jest utrzymanie w czystości
i
porządku na terenach zewnętrznych dzielnicy Fabryczna we Wrocławiu w następujących
ilościach:
− 292.858 m2, które mają być sprzątane dwukrotnie w ciągu tygodnia, co oznacza, że
tygodniowo do posprzątania jest 585.615 m2 (292.858 m2 x 2),
− 20.262 m2, które mają być sprzątane jednokrotnie w ciągu tygodnia,
− łącznie zamówienie obejmuje 605.978 m2 do posprzątania (585.615 m2 + 20.262 m2).
Ponadto Odwołujący zaznaczył, że zgodnie z Opisem Przedmiotu Zamówienia do
obowiązków wykonawcy będzie należeć:
− sprzątanie wnęk, opasek wokół budynków oraz miejsc położonych poniżej poziomu
terenu,
− sprzątanie psich toalet,
− usuwanie odpadów budowlanych, wielkogabarytowych oraz biodegradowalnych,
− oczyszczanie dróg dla pieszych oraz dróg wewnątrzosiedlowych (w tym usuwanie
chwastów i przerostów trawy),
− usuwanie roślinności,
− opróżnianie koszy na odpady,
− wywóz odpadów,
− oczyszczanie ze śniegu, lodu i błota pośniegowego oraz zapobieganie i likwidacja
śliskości na jezdniach, drogach wewnątrzwspólnotowych, drogach dla pieszych,
schodach i wyjściach z klatek schodowych, trasach wszystkich innych ciągów dla
pieszych (np. dojść do garaży, osłon śmietnikowych),
− prace interwencyjne (usuwanie skutków zdarzeń powstałych w wyniku działania sił
przyrody bądź zdarzeń losowych).
Odwołujący przedstawił przykładowe zdjęcia podwórzy z rejonu R.
Odwołujący wskazał, że S&A podał koszty pracownicze (wynagrodzenie zasadnicze
razem, tj. 7 etatów, w tym 2 osoby społecznie zmarginalizowane przy założeniu minimalnego
wynagrodzenia w wysokości 4300 zł + koszty zastępstwa chorobowo-urlopowego
w
wysokości 594 106,56 zł netto). Odwołujący podniósł, że wykonawca zobowiązany jest do
uprzątnięcia tygodniowo 605.978 m2, czyli dziennie 121.195,60 m2 (605.978 m2/5 dni
roboczych). Przy założeniu 7 pełnych etatów daje to 17.313,66 m2 do posprzątania dziennie
przez jednego pracownika (121.195,60 m2/7 etatów), co stanowi powierzchnię
odpowiadającą powierzchni około 2,5 boisk piłkarskich i daje efektywność pracy na poziomie
36 m2/min. (nie wliczając w to czasu przerw, awarii sprzętu, dojazdów i przejazdów).
Z
doświadczenia życiowego wynika, że jest to obszar niemożliwy do posprzątania przez
jednego człowieka (przez 8 godzin), nawet przy użyciu sprzętu specjalistycznego, a S&A nie
przedstawił w wyjaśnieniach żadnego rozwiązania technologicznego, które dawałoby taką
przewagę w efektywności pracy nad innymi podmiotami działającymi na tym rynku.
Z
doświadczenia Odwołującego wynika, pracownik fizyczny sprzątający tereny zewnętrzne
jest w stanie posprzątać dziennie ok. 1.000 m2-2.000 m2 powierzchni, przy czym
Odwołujący obsługuje ten rejon nieprzerwanie od marca 2022 r. do dziś. Do wykonania tych
prac zatrudnione jest minimum 14 osób, w tym jeden kierowca. Nawet zakładając, że przy
sprzątaniu tego samego miejsca dwa razy w tygodniu i wzięciu pod uwagę faktu, że nie
każde miejsce jest zawsze tak samo zabrudzone, niektóre miejsca przy dwukrotnym
sprzątaniu w ciągu jednego tygodnia wymagają jedynie oględzin bądź posprzątania śmieci,
więc ich posprzątanie adekwatnie zajmuje mniej czasu pracy, to należy wziąć pod uwagę
fakt, że okresowo prace te zajmują ponad dwa razy więcej czasu niż normalnie, np.
w
okresie opadających liści każde miejsce musi być posprzątane nie dwukrotnie w ciągu
tygodnia a praktycznie codziennie, w czasie intensywnego wzrostu roślin również koszenie
i
usuwanie chwastów zajmuje ponad dwa razy więcej czasu; prowadzenie tzw. akcji zima –
usunięcie śliskości w bardzo krótkim czasie od opadu śniegu wymaga zatrudnienia
dodatkowych pracowników), że 1 osoba jest w stanie obsługiwać 10.000 m2 dziennie to
minimalnie należy zapewnić 12 etatów (121.195,60 m2/10.000 m2 = 12,12 etatu).
Odwołujący podniósł również, że Zamawiający, dokonując oceny wyjaśnień S&A nie
zauważył, że wykonawca ten w swojej kalkulacji nie założył wyższego wynagrodzenia dla
kierowcy pojazdu ciężarowego do 3,5t, które jest oczywiście wyższe niż minimalne
wynagrodzenie, chociażby ze względu na fakt, że kierowca oprócz prac fizycznych
odpowiada również za powierzony mu sprzęt. Rynkowe wynagrodzenie kierowcy, kształtuje
się obecnie średnio na poziomie ok. 4.700 zł, na dowód czego Odwołujący przedstawił
statystki z portali oraz umowy o pracę kierowców oraz pracowników porządkowych
zatrudnionych przez Odwołującego. S&A przedstawił kalkulację opartą na zatrudnieniu
wszystkich pracowników za stawkę wynagrodzenia minimalnego tj. 3.261,53 zł netto, 4.300
zł brutto (przy czym i na ten fakt nie przedstawił jakichkolwiek dowodów, np. umów o pracę),
co jest daniem Odwołującego jest to w obecnej sytuacji na rynku pracy niezwykle
nieprawdopodobne. Odwołują przedstawił kalkulację minimalnego kosztu wynagrodzeń
zakładającą zatrudnienie 11 pracowników (zatrudnionych ze stawką minimalną oraz
kierowcy w stawce wyższej o niecałe 500 zł netto od wynagrodzenia minimalnego):
koszty
pracownicze 12
etatów
miesięcznie:
wynagrodzenie
brutto stawka
płatnik
pracodawca
stawka
razem
miesięcznie
razem 18 miesięcy
11 pracowników
najniższa krajowa
4.300 zł
855,27 zł
56.707,97 zł
1.020.743,46 zł
1 pracownik
kierowca
4.943,72 zł
983,30 zł
5.927,02 zł
106.686,36 zł
razem
62.634,99 zł
1.127.429,82 zł
Odwołujący podkreślił, że cena ofertowa S&A za zamówienie podstawowe, czyli 18
miesięcy, to 1.206.928,85zł, czyli średnio miesięcznie 67.051,60 zł netto (1.206.928,85 zł/18
miesięcy). Po odjęciu od przychodu wskazanych wyżej wynagrodzeń, na pozostałe koszty (tj.
m.in. koszty paliwa, akcji zima, utrzymania sprzętu, usługi BHP, koszty księgowe, koszty
zarządu, zagospodarowania odpadów, zastępstw pracowniczych) pozostanie do dyspozycji
jedynie kwota 4.416,61 zł netto, z której wykonawca nie będzie w stanie obsłużyć
pozostałych kosztów, nie mówiąc już o wygenerowaniu zysku. Co więcej, w wyjaśnieniach
S&A wskazano, że w kalkulacji przewidziano koszty badań lekarskich dla pracowników,
a
także koszt wyposażenia w odpowiednią odzież ochronną i sprzęt ochrony osobistej m. in.
ubrania ochronne, rękawice itp., co tym bardziej potwierdza, że Zamawiający nie dokonał ich
oceny w
sposób dostatecznie krytyczny.
Dalej Odwołujący wskazał, że S&A zadeklarował, że dobrany rodzaj sprzętu lub
urządzeń umożliwia podwyższenie efektywności sprzątania oraz że: Wykonawca przewidział
również
użycie
własnych
zamiatarek
samojezdnych,
pojazdów
uniwersalny
małogabarytowych (…), a które zwiększą efektywność usługi. Posiadamy zgromadzone
zapasy materiałów do posypywania nawierzchni terenu w przypadku wystąpienia śliskości
zimowej, które pozostały jako niewykorzystane z lat poprzednich. Na dowód swoich
twierdzeń, S&A przedłożył fotografie bliżej niesprecyzowanych i nieokreślonych zarówno
sprzętów, jak i placu z pryzmą piachu. W żaden sposób S&A nie wykazuje, w jaki sposób
wpływa to na możliwość wykonania zamówienia w cenie zaoferowanej w postępowaniu.
Odnosząc się do kosztu wywozu odpadów Odwołujący podniósł, że przedstawione
przez S&A tabele odpadów nie dotyczą rejonu objętego zadaniem nr 15. Wykonawca nie
wskazał także, jakiego rejonu dotyczą przedłożone tabele ani jakiego zadania. To zaś ma
niebagatelne znaczenie w kwestii ilości oraz rodzaju odpadów, gdyż specyfika rejonów różni
się między sobą (np. ze sprzątania ciągów pieszo rowerowych głównym odpadem są tzw.
zmiotki,
natomiast
z
terenów
zewnętrznych
odpady
wielkogabarytowe
oraz
biodegradowalne).
Odwołujący jako dowód nierealności wyjaśnień S&A przedstawił
faktyczny koszt, który został poniesiony na wywóz odpadów z przedmiotowego rejonu
w okresie lipiec 2023 r.
– lipiec 2024 r.:
− odpad 20 03 01 (odpady zmieszane): ilość oddana 0,74 Mg, stawka 850 zł netto/Mg co
daje kwotę 629 zł netto; średnio 157,25zł netto miesięcznie,
− odpad 20 03 07 (odpady wielkogabarytowe): ilość oddana 39,16 Mg, stawka 1.500 zł
netto/Mg co daje kwotę 58.740 zł netto; średnio 4.518,46 zł netto miesięcznie,
− odpad 20 02 01 (odpady biodegradowalne): ilość oddana 53,54 Mg, stawka 850 zł
netto/Mg co daje kwotę 45.509 zł netto; średnio 3.500,69 zł netto miesięcznie.
Zdaniem Odwołującego, do kalkulacji cenowej koszt zagospodarowania odpadów
należałoby przyjąć na poziomie minimum 8.000 zł netto miesięcznie (157,25 zł + 4.518,46 zł
+ 3.500,69zł = 8.176,40 zł). Oznacza to, że S&A samym kosztem pracowników i odpadów
przekracza swój budżet o kwotę 3.583,39 zł netto miesięcznie. Odwołujący przedstawił
dowody ważenia odpadów o kodzie: 20 02 01, 20 03 01, 20 03 07, Zlecenie nr 2024/363/HH,
Zlecenie nr 2024/396/HH oraz tabelę podsumowująca ilości odpadów. Odwołujący zaznaczył
również, że S&A nie podał ceny za tonę wywiezionego odpadu, co uniemożliwia podanie
faktycznego kosztu wywozu odpadów. Podniósł też brak zasadności ceny za m2, którą
zaproponował S&A w stosunku do cen historycznych oraz obecnych za zadanie nr 15. Cena
jednostkowa proponowana przez S&A za to zadanie (wskazana w pierwszej tabeli) wynosi
2,50 zł/m2 netto. Cena, którą Zamawiający zamierzał przeznaczyć na to zadanie tj. ok. 3,44
zł/m2 netto, natomiast cena jaką obecnie płaci Zamawiający za to zadanie z wolnej ręki
(w
okresie od kwietnia 2024 r. do lipca 2024 r.) wynosi 4,19 zł/m2 netto. Cena jaką
Zamawiający płacił za to zadanie w okresie od kwietnia 2022r. do marca 2024r. wynosiła
2,92 zł netto. Odwołujący przedstawił zestawienie kosztów zadania – zadanie nr 4 –
całoroczne utrzymanie czystości i porządku na terenie Gminy Wrocław z podziałem na
zadań (…), Zestawienie kosztów zadania – całoroczne utrzymanie czystości i porządku na
terenie Gminy Wrocław w obrębie dzielnicy Fabryczna oraz tabelą podsumowującą ilości
odpadów. Podniósł, że biorąc pod uwagę inflację w 2023 r., i wzrost minimalnego
wynagrodzenia za pracę, nieprawdopodobne jest wykonanie tych samych prac za cenę
2,50/m2 netto zł.
Na podstawie dokumentacji przedmiotowego postępowania oraz biorąc pod
uwagę stanowiska stron, Izba ustaliła i zważyła, co następuje:
Izba ustaliła, że Odwołujący spełnia określone w art. 505 ust. 1 ustawy Pzp przesłanki
korzystania ze środków ochrony prawnej, tj. ma interes w uzyskaniu zamówienia,
a
naruszenie przez Zamawiającego przepisów ustawy Pzp może spowodować poniesienie
przez niego
szkody polegającej na nieuzyskaniu zamówienia.
Do postępowania odwoławczego po stronie Zamawiającego skutecznie przystąpił
wykonawca S&A Service Sp. z o.o.
Izba stwierdziła, że ww. wykonawca zgłosił przystąpienie
do postępowania w ustawowym terminie, wykazując interes w rozstrzygnięciu odwołania na
korzyść Zamawiającego.
Odwołanie nie zasługuje na uwzględnienie.
Izba ustaliła następujący stan faktyczny:
Przedmiotem
zamówienia w zadaniu nr 15 jest utrzymanie czystości i porządku na
terenach
zewnętrznych w rejonie R (dzielnica Fabryczna).
Zgodnie z protokołem postępowania ZP-PN Zamawiający określił wartość
szacu
nkową zamówienia w zadaniu nr 15 na kwotę 2.808.457,46 zł, natomiast podana przez
Zamawiającego przed otwarciem ofert kwota, jaką zamierza przeznaczyć na sfinansowanie
zadania nr 15, to
1.786.298,58 zł brutto.
W postępowaniu w zakresie zadania nr 15 zostały złożone oferty z następującymi
cenami:
− oferta nr 1: 5.394.942,95 zł,
− oferta nr 2 (Przystępującego): 2.213.211,97 zł,
− oferta nr 5: 10.718.378,54 zł,
− oferta nr 9 (Odwołującego): 3.583.799,34 zł.
Pismem z 9 sierpnia 2024 r. Zamawiający wezwał Przystępującego do złożenia, czy
oferta uwzględnia wszystkie wymagania zawarte w SWZ, w tym w projekcie umowy
i
Szczegółowym opisie przedmiotu zamówienia, a zaoferowana cena obejmuje całkowity
koszt wykonania przedmiotu zamówienia, w tym również wszelkie koszty towarzyszące jej
wykonaniu.
W odpowiedzi na to wezwanie Przystępujący złożył następujące wyjaśnienia:
(…) potwierdzamy, że zaproponowana przez Wykonawcę cena oferty za całość usługi, jak
i
jednostkowe ceny wyszczególnione w formularzu cenowym są kwotami w pełni
zabezpieczającymi wykonanie usługi. Złożona oferta jest wyliczona zgodnie z wymogami
rozdz. XIV SWZ „Opis sposobu obliczania ceny oferty” oraz SOPZ dla zadań 6-17, a także
wzoru umowy, i uwzględnia wszystkie zobowiązania oferenta niezbędne do prawidłowego
zrealizowania przedmiotu zamówienia i obejmuje wszystkie koszty z nim związane.
Cena jest w pełni rynkowa i odpowiada warunkom stawianym przez Zamawiającego,
a
ponadto stanowi bilans sprzyjających i dostępnych dla Wykonawcy warunków
cenotwórczych wykonania niniejszego zamówienia. Zapewniamy też o dochowaniu należytej
staranności przy wycenie oferty z uwzględnieniem wszelkich kosztów obejmujących koszty
płac, środków i sprzętu niezbędnego do realizacji zamówienia, w tym zagospodarowania
odpadów oraz materiałów niezbędnych w okresie zimowym. Uwzględniliśmy również
deklarowane zatrudnienie lub oddelegowanie osób z grup społecznie marginalizowanych,
które musi obejmować co najmniej 0,5 etatu w odniesieniu do każdej osoby zatrudnionej na
podstawie umowy o pracę, w ramach okresu realizacji zamówienia publicznego.
Uwzględniliśmy wymóg Zamawiającego co do zatrudnienia przez wykonawcę lub
podwykonawcę na podstawie umowy o pracę osób wykonujących czynności wymienione
w
§ 3 ust. 5 projektów umów.
Kalkulacja uśrednionych kosztów
Koszty
Wartość netto
1. Koszty pracownicze
a) Wynagrodzenie zasadnicze razem tj. 7etatów, w
tym 2 osoby społecznie zmarginalizowane przy
założeniu
minimalnego
wynagrodzenia
w
wysokości 4300zł + koszty zastępstwa chorobowo
- urlopowego
594 106,56 zł
b) to suma składek poniesionych przez
Pracodawcę: 9,76%Emerytalna, 6,5% Rentowa,
1,2%
Wypadkowa,
Fundusz
Gwarantowanych
świadczeń
Pracowniczych,
2,45% Fundusz Prac, PPK 1,5%
116 541,18 zł
RAZEM koszty pracownicze
710 647,74 zł
Koszty materiałowe i sprzętowe
Kosz
t zakupu sprzętu oraz koszt naprawy,
konserwacji i koszty eksploatacji sprzętu, paliwa
3. Inne koszty
Zagospodarowania odpadów, telefon, polisa,
zabezpieczenie należytego wykonania, rezerwa na
nieprzewidziane wydatki itp.
Koszty ogólnozakładowej, w tym koszty
nadzoru
Prace interwencyjne
6. Zysk
Razem za 18 miesięcy – Zamówienie podstawowe
* Różnica z ceną ofertową netto za 18 miesięcy w wysokości 1.206.928,85zł wynika
z
konieczności wskazania stawek jednostkowych przemnożonych przez zakres prac, okres
trwania zamówienia, krotność prac w tygodniu i liczbę w tygodniu. Stanowi ona dodatkową
rezerwę na nieprzewidziane wydatki.
Mając na uwadze powyższe „Ryczałtowa cena jednostkowa netto” została skalkulowana
prawidłowo, a tym samym zgodnie z zestawieniem kosztów - zadanie nr 15 prawidłowo
została wyliczona wartość zamówienia opcjonalnego.
Koszty pracownicze
Wykonawca przewidział wynagrodzenie pracowników zgodnie z przepisami dotyczącymi
kosztów pracy i zabezpieczenia społecznego. Usługa będzie realizowana przez pracowników
zatrudnionych na podstawie umowy o pracę. Wykonawca przewidział do wyliczenia kosztów
pracowniczych przy realizacji niniejszego zadania zatrudnienie pracowników w wysokości
wynagrodzenia zasadniczego 4.300,00zł.
W kalkulacji przewidziano koszty badań lekarskich dla pracowników, a także koszt
wyposażenia w odpowiednia odzież ochronną i sprzęt ochrony osobistej m.in. ubrania
ochronne, rękawice itp. Wykonawca zapewni ciągłość usług w okresach urlopowych,
zwolnień chorobowych lub innych nieobecności swoich pracowników, poprzez przewidzianą
w kalkulacji pozycje zastępstw urlopowo chorobowych.
Wykonawca planuje zatrudnić do realizacji niniejszej usługi wymiar 7 etatów. Wymiar etatu
przewidziany na pracownika będzie uzależniony od wyznaczonego mu zakresu prac, przy
czym uwzględniliśmy deklarowane zatrudnienie lub oddelegowanie osób z grup społecznie
marginalizowanych w wymiarze nie mniej niż 0,5 etatu w odniesieniu do każdej osoby.
Powyższe zatrudnienie Wykonawca przyjął na podstawie własnego doświadczenia podczas
realizacji usług na rzecz Zamawiającego, a także biorąc pod uwagę wymagania
Zamawiającego określone w SWZ, SOPZ, wzorze umowy i pozostałych załącznikach. Liczba
osób przewidzianych do zatrudnienia oraz liczba etatów jest zgodna z wydajnością pracy,
odpowiednią do opisu zamówienia, wielkością i rodzajem powierzchni, a dobrany rodzaj
sprzętu lub urządzeń umożliwia podwyższenie efektywności sprzątania.
Planując zatrudnienie uwzględniono Harmonogram prac dla pozycji adresowych sprzątanych
2 x w tygodniu, dla rej. R (zadanie nr 15):
oraz Harmonogram prac dla pozycji adresowych sprzątanych 1 x w tygodniu, dla rej. R
(zadanie nr 15):
*w tygodniach, w których wypadają dni ustawowo wolne od pracy pokrywające się z dniami
tygodnia określonymi w Harmonogramie, prace określone wyżej w Harmonogramie
Wykonawca winien wykonać w dniu następnym po dniu wolnym od pracy, natomiast
w
przypadku, gdy dzień ten przypada na dzień przewidziany w Harmonogramie, to prace te
powinny być wykonane w dniu poprzedzającym dzień ustawowo wolny od pracy.
** dla częstotliwości 2 x w tygodniu, Wykonawca wyznacza dni prowadzenia prac spośród
dopuszczalnych terminów: poniedziałek, czwartek lub wtorek, piątek. Termin na wyznaczenie
dni prowadzenia prac wynosi 14 dni kalendarzowych przed rozpoczęciem realizacji umowy.
Koszty materiałowe i sprzętowe
Wykonawca zgodnie z opisem przedmiotu zamówienia będzie świadczył usługę przy
zastosowaniu własnych materiałów, sprzętu, urządzeń, pojazdów oraz środków. Zapewni
również pojemniki i/lub skrzynie na piasek. Powyższe zostały skalkulowane w oparciu
o
wymogi zamawiającego określone w SWZ, a także rodzaj i charakter powierzchni.
Wykonawca, znając swój potencjał wskazuje, że do wyliczenia ceny ofertowej ustalił
odpowiedni czas pracy, wyceniając go w sposób zgodny z obowiązującymi przepisami oraz
ustalił czas pracy sprzętu, który w jego ocenie będzie pracował w określonym czasie.
Poza podstawowym sprzętem do utrzymania powierzchni zewnętrznych Wykonawca
przewidział również użycie własnych zamiatarek samojezdnych, pojazdów uniwersalny
małogabarytowy z możliwością doposażania jako zamiatarka i jako pług z posypywaczem,
oraz spalinowych odśnieżarek którymi dysponuje, a które zwiększa efektywność usługi.
Posiadamy zgromadzone zapasy materiałów do posypywania nawierzchni terenu
w
przypadku wystąpienia śliskości zimowej, które pozostały jako niewykorzystane z lat
poprzednich. Posiadamy również zapas skrzyń na piasek, co obniży koszt zakupu nowych.
DOWÓD
W kalkulacji mieszczą się wszystkie koszty utrzymania sprzętu, oznakowania, opłaty za
transport odpadów i ich zagospodarowanie, koszty transportu, koszty związane
z
parkowaniem pojazdów na terenie miasta Wrocławia, kruszywa oraz środków chemicznych
(zamawiający dopuścił sól (chlorek sodu, NaCl) - PN-86/C-84081/02, sól drogową - PN-75/C-
84127, chlorek wapnia (CaCl2) - PN-
75/C84127), używanych do posypywania nawierzchni
terenu w przypadku wystąpienia śliskości zimowej, itp.
Inne koszty
Wykonawca przewidział w kalkulacji, na podstawie wieloletniego doświadczenia w realizacji
usług na terenach zewnętrznych Gminy Wrocław, miesięczną ilość odpadów w ilości: 2tony
frakcji 20 03 01, frakcji 20 02 01 -
4tony, oraz 17 09 04 (głównie gabaryty) w ilości 2 tony
+1tonę na inne odpady. Jest to ilość wystarczająca dla danego rejonu, a DOWODEM mogą
być dane z wywozów realizowanych w obecnym postępowaniu przez firmę Car Trans
Krzysztof Pilichowski (członek konsorcjum z S&A Service Sp. z o.o. występujący wspólnie
jako podwykonawcy), a do których ma dostęp Zamawiający.
Uwzględniono również rezerwę na niezaplanowane wydatki, co stanowi zabezpieczenie
środków finansowych na nieprzewidziane sytuacje związane np. z inflacją, większymi
nakładami na akcję zima z uwagi na większą ilość opadów, czy stan po wichurze, itp.
Koszty ogólnozakładowe, w tym koszty nadzoru
Jako firma posiadamy kilkunastoletnie doświadczenie w przedmiotowym zakresie na terenie
miasta Wrocławia. Koordynatorzy ds. utrzymania czystości z ramienia naszej firmy,
w
związku z wieloletnią działalnością w zakresie realizacji usług porządkowych, mają
wypracowane optymalne procedury postępowania, dzięki którym możliwe jest ograniczenie
zbędnych kosztów przy wykonywaniu zamówienia i jednoczesne jak najskuteczniejsze
zarządzanie pracą w rejonach (co ma również znaczenie przy organizacji pracy
ewentualnym podwykonawcom).
Koszty ogólnozakładowe, zwane również kosztami zarządu, obejmują wydatki związane
z
zarządzaniem całym przedsiębiorstwem. Są to koszty związane z utrzymaniem zarządu
oraz komórek organizacyjnych o charakterze ogólnozakładowym, a w szczególności:
utrzymanie biur, magazynów, ochrona mienia, bezpieczeństwo i higiena pracy, szkolenia
załogi, a także koszty dotyczące podatków i opłat lokalnych.
Podsumowanie
Wskazane w załączonej kalkulacji wyliczenia udowadniają, że cena ofertowa jest realna
i
wiarygodna, tzn. że z tytułu realizacji zamówienia i pozyskanego za nie wynagrodzenia,
przy zachowaniu należytej staranności Wykonawca nie będzie ponosił strat. Ceny są w pełni
rynkowe i odpowiadają warunkom stawianym przez Zamawiającego, a ponadto stanowią
bilans sprzyjających i dostępnych dla Wykonawcy warunków cenotwórczych wykonania
niniejszego zamówienia. Zapewniamy też o dochowaniu należytej staranności przy wycenie
oferty z uwzględnieniem wszelkich kosztów.
Przedstawione powyżej wyjaśnienia wraz z dowodami są kompletne i w sposób
jednoznaczny potwierdzają, że Wykonawca zaoferował wykonanie przedmiotu zamówienia
za cenę realną, pokrywającą wszelkie koszty działalności Wykonawcy, jak również koszty
urządzeń i sprzętu. Zapewniają Wykonawcy również zysk.
Podsumowując należy stwierdzić, że oferta Wykonawcy została opracowana
z
uwzględnieniem wszystkich elementów kosztotwórczych.
Przystępujący załączył do wyjaśnień następujące dowody:
− dane z wywozów z ostatniego postępowania z okresu np. 2 miesięcy z rejonów
obsługiwanych przez podwykonawcę konsorcjum S&A Service Sp. z o.o. i firmę Cartrans
− zdjęcia przewidzianego sprzętu.
Zgodnie z art. 226 ust. 1 ustawy Pzp z
amawiający odrzuca ofertę, jeżeli:
− pkt 7: została złożona w warunkach czynu nieuczciwej konkurencji w rozumieniu ustawy
z dnia 16 kwietnia 1993 r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji;
− pkt 8: zawiera rażąco niską cenę lub koszt w stosunku do przedmiotu zamówienia.
Stosownie do art. 224 ust. 6 ustawy Pzp, odrzuceniu, jako oferta z rażąco niską ceną
lub kosztem, podlega oferta wykonawcy, który nie udzielił wyjaśnień w wyznaczonym
terminie, lub jeżeli złożone wyjaśnienia wraz z dowodami nie uzasadniają podanej w ofercie
ceny lub kosztu.
Art. 16 ustawy Pzp stanowi, że zamawiający przygotowuje i przeprowadza
postępowanie o udzielenie zamówienia w sposób: 1) zapewniający zachowanie uczciwej
konkurencji oraz równe traktowanie wykonawców; 2) przejrzysty; 3) proporcjonalny.
W ocenie Izby brak jest podstaw do stwierdzenia, że Zamawiający naruszył
przytoczone wyżej przepisy ustawy poprzez zaniechanie odrzucenia oferty Przystępującego.
W odniesieniu do
zarzutu rażąco niskiej ceny na wstępie wskazać należy, że
jakkolwiek w postępowaniu odwoławczym ciężar wykazania prawidłowości ceny (który
należy rozumieć jako ciężar wykazania, że złożone zamawiającemu wyjaśnienia
potwierdzały prawidłowość ceny), stosownie do art. 537 pkt 1 ustawy Pzp spoczywa na
wykonawcy, który złożył ofertę, to taki rozkład ciężaru dowodu nie zwalnia Odwołującego
z
obowiązku przedstawienia prawidłowej merytorycznie argumentacji na poparcie
podniesionych zarzutów. W ocenie Izby twierdzenia Odwołującego w tym zakresie okazały
się nieprzekonujące.
Po pierwsze,
za niezasadny należy uznać zarzut Odwołującego dotyczący zbyt
ogólnego charakteru złożonych przez Przystępującego wyjaśnień i nieuwzględnienia w nich
wszystkich
niezbędnych informacji. O ile należy zgodzić się z Odwołującym, że na
wykonawcy wezwanym do wyjaśnień spoczywa o obowiązek złożenia rzetelnych
i
wyczerpujących wyjaśnień dotyczących kalkulacji ceny ofertowej, a niewywiązanie się
z
tego obowiązku powinno skutkować odrzuceniem oferty, to ocena złożonych wyjaśnień nie
może abstrahować od specyfiki konkretnego zamówienia, jego stopnia skomplikowania oraz
złożoności czynników kosztotwórczych oraz sytuacji rynkowej. Stopień skomplikowania
takich zamówień, jak np. roboty budowlane czy prace projektowe albo specjalistyczne usługi
informatyczne uzasadnia oczekiwanie od wyjaśnień innego stopnia szczegółowości, niż
w
przypadku zamówień takich, z jakim mamy do czynienia w rozpoznawanej sprawie
(utrzymanie
czystości
i
porządku
na terenach
zewnętrznych),
obejmujących
wyspecjalizowane, ale jednocześnie stosunkowo proste czynności, na których cenę nie
wpływają skomplikowane czynniki kosztotwórcze. W takich sytuacjach nawet określone braki
wyjaśnień, które jednak nie powodują uzasadnionych wątpliwości co do realności ceny,
powinny być oceniane z uwzględnieniem zasady proporcjonalności. Zauważenia wymaga, że
składanym przez wykonawców wyjaśnieniom niemal zawsze można wytknąć mniejsze lub
większe niedoskonałości, jednak dopiero przełożenie ich na realność zaoferowanych cen
może prowadzić do stwierdzenia obowiązku odrzucenia oferty.
Należy wziąć pod uwagę, że wyjaśnienia złożone przez Przystępującego
przedstawiają zarówno wysokość poszczególnych rodzajów kosztów przyjętych do kalkulacji
ceny, jak i ich omówienie. Do wyjaśnień zostały również załączone dowody. Biorąc pod
uwagę, że twierdzenia Odwołującego co do konkretnych elementów wyjaśnień nie okazały
się merytorycznie zasadne (o czym w dalszej części uzasadnienia), to sam brak takiego
poziomu szczegółowości wyjaśnień, na jaki wskazywał Odwołujący, nie mógł prowadzić do
wniosku o
rażąco niskim charakterze zaoferowanej przez Przystępującego ceny.
Odnosząc się do zakwestionowanych przez Odwołującego założeń przyjętych przez
Przystępującego do kalkulacji ceny, zauważyć należy, że Odwołujący przeciwstawiał te
założenia własnym przekonaniom opartym na doświadczeniu zdobywanym w ramach
realizacji wcześniejszej umowy na obsługę rejonu R. Odniesienie się do obecnie
wykonywanej obsługi tego rejonu jest o tyle niezasadne, że zakres zamówienia, którego
dotyczy obecnie prowadzone postępowanie, jest istotnie węższy i obejmuje mniej
skomplikowane czynności. Jak wskazał Zamawiający, dotychczasowy model utrzymania
czystości z podziałem na 5 dużych zadaniach w obrębie całej Gminy Wrocław obejmujących
drogi, drogi dla pieszych, torowiska,
przystanki i tereny zewnętrzne, wnętrza podwórzowe
został zmieniony na dualistyczny model z zachowaniem 5 dużych zadań obejmujących
strategiczne dla potrzeb utrzymania czystości wielkomiejskiej utrzymanie dróg, torowisk,
dróg dla pieszych oraz 12 „małych zadań” (od 6 do 17), które sprowadzają się do utrzymania
czystości na terenach zewnętrznych, będących w większości wnętrzami podwórzowymi.
Powyższe oznacza, że poza zakresem zadania 15 znalazły się usługi bardziej
skomplikowane, wymagające większego zaangażowania kadrowego, sprzętowego
i
materiałowego. Powoduje to, że dotychczasowe doświadczenia wykonawcy nie mogą być
wprost przekładane na pracochłonność obecnie udzielanego zamówienia.
Formułując zarzut uwzględnienia w cenie oferty kosztów pracy zbyt małej liczby
pracowników, Odwołujący przedstawił zakresie własne obliczenia, oparte nie tyle na
weryfikowalnych danych, co na swoim
doświadczeniu zdobytym w obsłudze rejonu R,
wskazując, że do wykonania prac zatrudnia minimum 14 pracowników. Należy jednak mieć
na uwadze
wskazane wyżej istotne ograniczenie zakresu rzeczowego prac w tym rejonie
w
obecnie udzielanym zamówieniu, jak również to, że usługa realizowana w ramach
wcześniejszej umowy obejmuje większą krotność wykonywania prac w tygodniu. Dotychczas
Zamawiający wymagał sprzątania rejonu R z częstotliwością 3 x w tygodniu i 2 x w tygodniu,
natomiast w przedmiotowym
postępowaniu Zamawiający wymaga tych czynności tylko
z
częstotliwością odpowiednio 2 x w tygodniu i 1 x w tygodniu. Zauważenia wymaga także,
że Zamawiający nie określił wymaganego minimalnego poziomu zatrudnienia, zatem poziom
ten
każdy wykonawca określa samodzielnie i na własne ryzyko, w zależności od przyjętej
przez siebie organizacji pracy. Istotne jest przy tym,
że realizacja przedmiotu zamówienia nie
będzie polegać na każdorazowym kompleksowym wykonywaniu pełnego zakresu czynności
na całej powierzchni wchodzącej w skład danego rejonu, ale na wykonaniu takiego ich
zakresu
, który w danym czasie zapewni utrzymanie czystości i porządku na obszarze
objętym przedmiotem zamówienia. Należy również uwzględnić, że na powierzchnię tego
obszaru
składają się przede wszystkim podwórza, tereny zielone i niewielkie drogi
dojazdowe,
o stosunkowo niewielkim natężeniu aktywności czy to mieszkańców, czy
turystów, co powoduje, że rejon R – mimo dużej powierzchni – nie jest obszarem
wymagającym szczególnego nakładu prac.
Tezie Odwołującego o konieczności zatrudnienia minimum 14 osób przeczy złożony
przez Zamawiającego dowód w postaci wykazu osób niezbędnych do realizacji zamówienia,
złożony przy zawarciu wcześniejszej umowy, w którym ówczesny wykonawca przewidział do
realizacji tożsamych czynności (z tym że na większym obszarze) 4 pracowników.
Zauważenia wymaga również, że Odwołujący niezasadnie utożsamia wskazane
w
wyjaśnieniach Przystępującego 7 etatów przewidzianych do wykonania zamówienia
z
zatrudnieniem 7 osób, podczas gdy na jeden etat potrzebny do zrealizowania usługi może
przypadać więcej niż jeden pracownik, zakładany czas pracy jednej osoby potrzebny do
wykonania usług nie wyczerpuje bowiem czasu pracy przypadającego na cały etat.
Izba nie podzieliła stanowiska Odwołującego o przyjęciu przez Przystępującego do
kalkulacji ceny nierynkowego wynagrodzenia
kierowcy pojazdu ciężarowego. O słuszności
tego stanowiska nie świadczą przedstawione dowody w postaci publikowanych przez portale
internetowe danych statystycznych, które po pierwsze odnoszą się do uśrednionego
wynagrodzenia, po drugie dotyczą bieżącej sytuacji na rynku pracy, podobnie jak umowy
o
pracę zawarte przez Odwołującego w marcu i sierpniu 2024 r. Jak słusznie wskazał
Zamawiający, jeśli nawet pozyskanie nowego pracownika z rynku aktualnie mogłoby wiązać
się z koniecznością zaproponowania wynagrodzeń wyższych niż wypłacane osobom
aktualnie zatrudnionym
, to możliwe jest dysponowanie pracownikami pozyskanymi
w
przeszłości, zatrudnionymi w odmiennych warunkach rynkowych.
Za nieprzekonujące należy uznać twierdzenia Odwołującego co do zaniżenia przez
Przystępującego kosztów wywozu odpadów. Izba podziela stanowisko Zamawiającego, że
nie wiadomo, czy przedstawione przez Odwołującego dowody źródłowe w postaci dowodów
ważenia poszczególnych frakcji odpadów odnoszą się do odpadów pochodzących z usługi
sprzątania i w dodatku sprzątania rejonu R. Wskazane tam kody odpadów (20 03 01, 20 03
07 i 20 02 01) świadczą jedynie o tym, że są to odpady komunalne. Odpady te mogą
pochodzić także od właścicieli nieruchomości, na co w szczególności wskazuje fakt, że karty
ważenia nie dotyczą odpadów o kodach 20 03 03 (odpady z czyszczenia ulic i placów).
Natomiast na ich pochodzenie z rejonu R wskazuje
jedynie odręczna adnotacja, której
wartość dowodową należy ocenić jako niewielką. Z kolei zlecenia przyjęcia odpadów nie
posiadają danych identyfikujących zadanie. Dowody te nie mogą być więc uznane za
zaprzeczające realności założeń wskazanych w tym zakresie przez Przystępującego
w
wyjaśnieniach. Należy też mieć na uwadze fakt, że ponieważ zamówienie po raz pierwszy
będzie realizowane w takim podziale na części, nie ma danych historycznych, które
jednoznacznie wskazywałyby konieczną do skalkulowania ilość odpadów.
Odnosząc się do zarzutu, że Przystępujący powołał się na dysponowanie sprzętem
zwiększającym efektywność usługi przedstawiając fotografie bliżej niesprecyzowanych
sprzętów, stwierdzić należy, że usługi będące przedmiotem zamówienia w większości
polega
ją na fizycznej pracy ludzkiej, trudno zatem ww. sprzętowi przypisać znaczenie
rozstrzygające dla wyceny oferty. W związku z tym nieprzedstawienie jednoznacznych
dowodów na dysponowanie konkretnym sprzętem nie może dyskwalifikować złożonych
wyjaśnień. Niezależnie od powyższego, prezentowane podczas rozprawy twierdzenia
Odwołującego dotyczące niewłaściwego doboru tego sprzętu do usług będących
przedmiotem zamówienia, wykraczają poza podstawy faktyczne zarzutów podniesionych
w
odwołaniu.
W odniesieniu do zarzutu dotyczącego czynu nieuczciwej konkurencji stwierdzić
należy, że Odwołujący ograniczył się do wskazania podstaw prawnych tego zarzutu,
natomiast
całość uzasadnienia odwołania zmierzała do wykazania, że udzielone wyjaśnienia
nie potwierdzają realności ceny. Podkreślić należy, że w zakresie zarzutu dotyczącego czynu
nieuczciwej konkurencji
ciężar dowodu spoczywał na zasadach ogólnych na Odwołującym,
który nie odniósł się do poszczególnych znamion zarzucanego czynu nieuczciwej
konkurencji, w tym działania Przystępującego z określonym zamiarem. Odwołujący zdaje się
utożsamiać zaoferowanie rażąco niskiej ceny z czynem nieuczciwej konkurencji, mimo że są
to dwie odrębne przesłanki odrzucenia oferty, których zakres zastosowania nie jest taki sam.
Wobec niestwierdzenia naruszenia przez Zamawiającego przepisów ustawy,
odwołanie podlegało oddaleniu.
O kosztach postępowania orzeczono na podstawie art. 557, art. 574 i art. 575 ustawy
Pzp oraz § 5 pkt 1 oraz § 8 ust. 2 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 30 grudnia
sprawie szczegółowych rodzajów kosztów postępowania odwoławczego, ich
rozliczania oraz wysokości i sposobu pobierania wpisu od odwołania (Dz. U. z 2020 r. poz.
2437), stosownie do wyniku postępowania obciążając kosztami Odwołującego.
Przewodnicząca:
……………………