Sygn. akt: KIO 3119/24
WYROK
Warszawa, dnia 11
września 2024 r.
Krajowa Izba Odwoławcza - w składzie:
Przewodnicząca:
Izabela Niedziałek-Bujak
Protokolant:
Klaudia Kwadrans
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 9
września 2024 r. w Warszawie odwołania
wniesionego
do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 27 sierpnia 2024 r. przez
Odwołującego – Wykonawcę HFM Group M. H. Spółka jawna, ul. Leszczyńska 50, 60-113
Poznań w postępowaniu prowadzonym przez Zamawiającego – Komenda Wojewódzka
Policji w Poznaniu, ul. Kochanowskiego 2A, 60-
844 Poznań
przy udziale przystępującego po stronie Zamawiającego – Wykonawcy M. B. prowadzący
działalność gospodarczą pod firmą OBUM M. B., ul. 27 grudnia 14, 62-065 Grodzisk
Wielkopolski
orzeka:
Oddala odwołanie.
Kosztami postępowania odwoławczego obciąża Odwołującego – Wykonawcę HFM
Group M. H. Sp. j. i:
zalicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 10.000 zł 00 gr. (słownie:
dziesięć tysięcy złotych, zero groszy) uiszczoną przez Odwołującego tytułem wpisu od
odwołania oraz kwotę 3.600 zł 00 gr (słownie: trzy tysiące sześćset złotych, zero groszy)
stanowiącą koszty wynagrodzenia pełnomocnika Zamawiającego;
zasądza od Odwołującego na rzecz Zamawiającego kwotę 3.600 zł 00 gr (słownie: trzy
tysiące sześćset złotych, zero groszy) stanowiącą koszty wynagrodzenia pełnomocnika
strony.
Na orzeczenie -
w terminie 14 dni od dnia jego doręczenia - przysługuje skarga za
pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Warszawie -
S
ądu Zamówień Publicznych.
Przewodnicząca:
………………………………
Sygn. akt: KIO 3119/24
U z a s a d n i e n i e
W postępowaniu prowadzonym przez Zamawiającego – Komendę Wojewódzką Policji w
Poznaniu, w trybie podstawowym bez negocjacji na
modernizację budynku Komisariatu
Policji Poznań-Jeżyce – etap III (nr postępowania: ZZP.2380.45.2024), ogłoszonym w
Biuletynie Zamówień Publicznych w dniu 24.07.2024 r., 2024/BZP 00428902/01, wobec
czynności wyboru oferty najkorzystniejszej i zaniechania odrzucenia oferty wybranej,
wniesione zostało w dniu 27.08.2024 r. do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej odwołanie
Wykonawcy HFM Group M. H. Sp. j. z/s w Poznaniu (sygn. akt KIO 3119/24).
Odwołujący zarzucił Zamawiającemu naruszenie:
art. 226 ust. 1 pkt 2 lit. a ustawy Pzp w zw. z art. 108 ust. 1 pkt 6 ustawy Pzp w zw. z art. 85
ust. 1 i 2 ustawy Pzp w zw. z art. 16 ustawy Pzp poprzez jego niezastosowanie i zaniechanie
odrzucenia oferty wykonawcy OBUD M. B., ul. 27 Grudnia 14, 62-065 Grodzisk Wlkp., (dalej
także jako "wykonawca OBUD"), pomimo że wykonawca ten podlega wykluczeniu, gdyż w
wyniku realizacji zawartej z zamawiającym umowy na Modernizację budynku Komisariatu
Policji Poznań- Jeżyce - Etap II będącej konsekwencją udzielenia wykonawcy OBUD
zamówienia
opublikowanego
na
platformie
zakupowej
pod
adresem:
https://platformazakupowa.pl/transakcja/841015 sporządził następującą dokumentację, która
został wykorzystana w tym postępowaniu: Projekt wykonawczy, Specyfikacja techniczna
wykonania i od
bioru robót, Przedmiary robót, Kosztorysy inwestorskie (dalej łącznie jako:
"dokumentacja projektowa") tj. dokumentację, która w sposób znaczący wpływa na realizację
zamówienia, a jej opracowanie miało bezpośredni wpływ na przygotowanie postępowania i
złożoną przez wykonawcę OBUD ofertę, a nie zostało udowodnione, że jego udział w
postępowaniu nie zakłóci konkurencji, a dodatkowo całość dokumentacji nie została
udostępniona wszystkim potencjalnym wykonawcom ubiegającym się o udzielenie
zamówienia
Odwołujący wniósł o uwzględnienie odwołania w całości i nakazanie unieważnienia
czynności oceny ofert, nakazanie odrzucenia/wykluczenia z postępowania Wykonawcy
OBUD M. B. i dokonania ponownej oceny ofert.
Zamawiający poinformował o czynności wyboru oferty wykonawcy OBUD M. B.w dniu
22.08.2024 r.
W uzasadnieniu zarzutów Odwołujący wskazał na zakres prac realizowanych przez OBUD
M. B.
w ramach zamówienia publicznego dotyczącego etapu II, obejmującego m.in.
opracowanie dokumentacji pr
ojektowej dla zakresu robót wskazanych w PFU jako etap III, w
tym ekspertyzy p-
pożarowej, projektów budowlanych i technicznych, przedmiarów,
kosztorysów inwestorskich, specyfikacji technicznych wykonania i odbioru robót
budowlanych, a także dokonanie niezbędnych zgłoszeń oraz uzyskanie pozwoleń
wymaganych w procesie budowlanym.
Wykonawca zobowiązany był do wykonania prac
przedprojektowych takich jak weryfikacja istniejącej inwentaryzacji budowlanej do celów
projektowych. Ponadto, z załączonej dokumentacji i znajdujących się w niej rysunków
wynika, że etap II w zakresie parteru, piętra i piwnicy zawierał elementy, które częściowo
były realizowane w etapie II, a częściowo w etapie III.
Powyższe wskazywać ma na przewagę tego wykonawcy w obecnym postępowaniu w
zakresie sposobu realizacji zamówienia, która zakłócić miała konkurencję w sposób
niemożliwy do wyeliminowania.
Wybrany wykonawca nie udowodnił, że w związku z wykorzystaniem opracowania jego
autorstwa,
jako elementu opisu przedmiotu zamówienia przy przeprowadzeniu postępowania
dla etapu III, nie doszło do zakłócenia konkurencji. W związku z dokonanymi zmianami
projektowymi przez pracownię projektową M. P. (opublikowane 31.07.2024 r.), Zamawiający
nie dokonał zmiany terminu składania ofert, a wykonawca OBUD powziął wcześniej
informację o tym jakie zmiany zostały wprowadzone i miał dłuższy czas na ich uwzględnienie
przy wyliczeniu ceny oferty. Wykonawca jako autor dokumentacji projektowej dla etapu III,
występujący z umocowania Zamawiającego kontaktował się z poszczególnymi gestorami
sieci, organami, samorządami, zarządcami, w celu pozyskania informacji niezbędnych do
uzyskania wymagań w zakresie projektowania i w ten sposób miał wiedzę, nie ujawnioną w
dokumentacji projektowej oraz wydanych przez gestorów czy organy decyzjach bądź
uzgodnieniach, chociażby o możliwości zastosowania rozwiązań zamiennych lub sposobów
pominięcia niektórych wymogów.
Do postępowania odwoławczego przystąpił w terminie Wykonawca - OBUD M. B. .
Zamawiający złożył odpowiedź na odwołanie wnosząc o jego oddalenie (pismo z 6.09.2024
r.).
Stanowisko Izby
Do rozpoznania odwołania zastosowanie znajdowały przepisy ustawy Prawo zamówień
publicznych obowiązujące w dacie wszczęcia postępowania o udzielenie zamówienia, (tekst
jednolity Dz. U. z 2023 r., poz. 1605 ze zm.).
Rozpoznając odwołanie Izba miała na uwadze stan faktyczny ustalony w oparciu o
dokumentację postępowania złożoną do akt sprawy, a także stanowiska stron prezentowane
w pismach oraz ustnie na rozprawie.
Izba ustaliła i zważyła.
Zamawiający opublikował ogłoszenie o zamówieniu w dniu 24.07.2024 r.
Zamawiający prowadzi postępowanie, którego przedmiot został wydzielony z etapu III i
ograniczony do prac
stanowiących etap IIIA. Okolicznością niesporną jest, iż wykonawca
OBUD M. B.
w ramach umowy zawartej z Zamawiającym w 2023 r. na realizację etapu II
prac, zobowiązany był sporządzić dokumentację projektową dla zakresu, który Zamawiający
opisał jako etap III. Prace te zostały zlecone przez OBUD M. B. w ramach podwykonawstwa
podmiotowi trzeciemu, tj. Pracowni Projektowej FORMA-T M. P.
, który jest autorem
dokumentacji projektowej, na podstawie, której uzyskane zostaną decyzje o pozwoleniu na
budowę w zakresie objętym etapem III. Zakres rzeczowy prac wyłączonych do etapu IIIA
(nazwanego modernizacja budynku KP) nie wymaga decyzji o pozwoleniu na budowę. Na
dzień ogłoszenia postępowania o udzielenie zamówienia publicznego, dokumentacja
projektowa dla etapu III nie została przez Zamawiającego odebrana. W dniu 27.08.2024 r.
Zamawiający podpisał z OBUD M. B. aneks nr 7 do umowy z dnia 30.11.2023 r.,
przedłużający termin na opracowanie dokumentacji projektowej oraz uzyskanie prawomocnej
decyzji o pozwoleniu na budowę – do 290 dni od daty zawarcia Umowy.
Zamawiający 10.06.2024 r. zlecił Pracowni Projektowej FORMA-T M. P. wyodrębnienie z
branży architektonicznej modernizacji pomieszczeń Komisariatu Policji Poznań – Jeżyce –
etap III, zakresu robót określonych przez Zamawiającego jako etap III A obejmujących 12
pomieszczeń w piwnicach i 1 pomieszczenie na parterze budynku (zlecenie nr
132/IR/2024/P).
Zamawiający na podstawie własnych kosztorysów oszacował wartość zamówienia na kwotę
netto 1.162.277,38 zł (250.647,47 euro). Na sfinansowanie zamówienia Zamawiający
przewidział kwotę 1.361.589,13 zł brutto. Kosztorysy inwestorskie Zamawiającego wskazują
wartość kosztorysową robót: 791.435,88 zł netto/973.466,13 zł brutto (stawka
roboczogodziny 33,10 zł) i 55.294,35 zł netto/68.012,05 zł brutto (stawka roboczogodziny
35,30 zł).
Zamawiający jako obowiązkową wskazał wizję lokalną dla wszystkich wykonawców
wyznaczając dwa terminy, tj. 31.07.2024 r. oraz 02.08.2024 r.
W dniu 31.07.2024 r. Zamawiający opublikował zmiany w swz, obejmujące, m.in. opis
wyposażenia zawartego w pkt 5 w opisie technicznym oraz specyfikacji technicznej
wykonania i odbioru robót dla branży ogólnobudowlanej, rzut piwnicy, uzupełnienie
dokumentacji wykonawczej o zestawienie stolarki.
W dniu 07.08.2024 r. Zamawiający udzielił odpowiedzi na pytania wykonawców.
W terminie do 9.08.2024 r. złożone zostały trzy oferty z cenami: 1.409.366,71 zł (FO „IZO-
BUD” P. K.), 1.297.119,55 zł (OBUD M. B.), 1.321.878,77 zł (HFM Group M. H. Sp. j.).
Zamawiający w dniu 22.08.2024 r. poinformował o wynikach oceny ofert i ofercie
najkorzystniejszej
– OBUD M. B. .
W protokole postępowania Zamawiający, pkt 4 wskazał środki podjęte w celu zapobieżenia
zakłócenia uczciwej konkurencji w przypadku, o którym mowa w art. 85 ust. 1 ustawy:
1) Jest to kolejny etap (trzeci) modernizacji budynku Komisariatu Policji Poznań-Jeżyce.
Dokumentację dla obecnego etapu wykonał podmiot (wykonawca), który realizował
zamówienie w ramach Etapu II.
2) Wszystkie informacje, które nabył podmiot, który opracował dokumentacje projektową,
zostały udostępnione w dokumentacji postępowania i mogą zostać wykorzystane na równych
zasadach przez
wszystkich zainteresowanych uczestnictwem w postępowaniu.
3) Zamawiający wydłużył termin składania ofert o 2 dni - z 14 wymaganych ustawa dni od 16
dni.
4) Zamawiający wymaga od wszystkich zainteresowanych wykonawców przeprowadzenia
wizji lokalnej
terenu robót, wyznaczając 2 dni na jej przeprowadzenie. W trakcie wizji
wykonawca ma możliwość zapoznania się z zakresem rzeczowym robót i uwarunkowaniami
ich realizacji.
5) Zamawiający zakres rzeczowy określony w dokumentacji projektowej na modernizację
budynku
Komisariatu Policji Poznań-Jeżyce opracowanej w trakcie Etapu II, samodzielnie,
bez udziału osób trzecich, podzielił na kolejne etapy - wyodrębnił do oddzielnych
postępowań. Zakres wyodrębniony dla Etapu IIIA został jednocześnie udostępniony
potencjalnym wykonawcom w dniu publikacji postępowania.
6) Zamawiający będzie ogłaszał kolejne (min. 2) postępowania o zamówienia publiczne na
kolejne etapy
modernizacji Komisariatu Policji Poznań-Jeżyce – w oparciu o tę samą
dokumentację projektową, a zakres dla każdego następnego postepowania, tak samo jak dla
Etapu IIIA, będzie określał samodzielnie, bez udziału osób trzecich.
Odwołujący na rozprawie przedłożył fotokopie kosztorysów inwestorskich opatrzonych
pieczęcią Pracowni Projektowej FORMA-T M. P., których źródło nie zostało pełnomocnikowi
Odwołującego wyjaśnione. Z opisów kosztorysów wynika, iż dotyczą one etapu III ze
wskazaniem również na opcję i odręcznymi dopiskami IIIA. Nie są to jednak dokumenty,
stanowiące podstawę szacowania wartości zamówienia i różnią się kwotami od tych
wskazanych w kosztorysach załączonych przez Zamawiającego do odpowiedzi na
odwołanie. Pełnomocnik Odwołującego wyjaśniał, iż kosztorysy te miały mieć odniesienie do
kosztów prac przyjętych na etapie opracowania dokumentacji dla etapu III w ramach zlecenia
od wykonawcy OBUD M. B..
Izba nie przeprowadziła dowodu z przesłuchania świadka – M. P., gdyż okoliczność, którą
dowód ten miał wykazać nie była sporna pomiędzy stronami. Fakt sporządzenia kosztorysów
inwestorskich dla etapu III, które miały zostać przekazane wykonawcy OBUD M. B., nie był
kwestionowany. W ocenie składu okoliczność ta nie ma istotnego znaczenia w świetle
ustalenia, iż obecne zamówienie obejmuje wyłącznie fragment prac z etapu III, które
Zamawiający włączył do etapu IIIA.
Izba
oddaliła odwołanie w całości.
Przedmiotem zarzutów jest ocena czynności Zamawiającego związanych z udziałem w
postępowaniu wykonawcy, którego ofertę Zamawiający wybrał jako najkorzystniejszą, a który
miał przygotować dokumentację projektową dla przedmiotu zamówienia objętego obecnym
postępowaniem przetargowym. Jego udział w postępowaniu miał w ocenie Odwołującego
zakłócać uczciwą konkurencję, z uwagi na jego uprzywilejowanie i brak przekazania całości
dokumentacji pozostałym wykonawcom ubiegającym się o zamówienie. Odwołujący
wskazywał w tym zakresie na kosztorys inwestorski, który stanowić ma element
dokumentacji opracowanej w ramach zamówienia realizowanego na podstawie umowy
zawartej z wykonawc
ą OBUD M. B., dla zamówienia objętego etapem III, jak również na brak
podjęcia przez Zamawiającego środków w celu zagwarantowania, że udział tego wykonawcy
w postępowaniu nie zakłóci konkurencji. Uzasadnienie zarzutów zasadniczo wynika z tezy, iż
OBUD M. B.
miał mieć szerszą wiedzę o zakresie prac, niż pozostali uczestnicy z racji
opracowania dokumentacji projektowej dla etapu III, w tym prowadzonych uzgodnień
stanowiących element zobowiązania wynikającego z zobowiązania umownego. Ponadto,
Odwołujący formułował tezę, iż zmiana swz wprowadzona przez Zamawiającego obejmująca
opis przedmiotu zamówienia, miała być dokonana w uzgodnieniu z tym wykonawcą, co
pozwoliło temu podmiotowi na powzięcie wcześniej informację o zakresie wprowadzonych
zmian, dając dłuższy czas na ich uwzględnienie przy wyliczeniu ceny oferty.
Izba oddalając zarzuty uwzględniła okoliczności niesporne w sprawie, a dotyczące zlecenia
opracowania dokumentacji projektowej dla etapu III podmiotowi trzeciemu
– Pracowni
Projektowej FORMA-T M. P.
, jak również jego zaangażowania w formule zlecenia od
Zamawiającego do wydzielenia prac do etapu III A stanowiącego przedmiot obecnie
prowadzonego postępowania przetargowego. Ponadto, znaczenie dla rozstrzygnięcia w
sprawie miało ustalenie, iż dokumentacja projektowa dla etapu III nie została opracowana i
odebrana przez Zamawiającego w momencie ogłoszenia o zamówieniu, a zakres prac został
przez Zamawiającego ograniczony w stosunku do zakresu objętego dokumentacją
projektową, w tym kosztorysem inwestorskim, stanowiącym jej element.
W ocenie składu orzekającego, podstawa zarzutów formułowanych w odwołaniu oparta
została na tezach, które nie mają oparcia w okolicznościach faktycznych. Dotyczy to
zarówno stwierdzenia, iż OBUD M. B. opracował dokumentację projektową dla zamówienia
objętego obecną procedurą, jak również jego zaangażowania w ustalenie zakresu prac i ich
wartości kosztorysowej.
Przede wszystkim należy w tym zakresie podkreślić, iż w momencie ogłoszenia o
zamówieniu dokumentacja projektowa dla etapu III nie została wykonana i przedstawiona do
odbioru Zamawiającemu. Potwierdza to aneks nr 7 do umowy zawartej z OBUD w dniu
30.11.2023 r., podpisany 27.08.2024 r., wydłużający termin na opracowanie dokumentacji
projektowej oraz uzyskanie prawomocnej decyzji o pozwoleniu na budowę – do 290 dni od
daty zawarcia Umowy (tj. do 15.09.2024 r.). O
głoszenie o obecnym zamówieniu
opublikowane zos
tało 24.07.2024 r., co potwierdza stanowisko Zamawiającego o
występujących brakach w dokumentacji dla etapu IIIA, co zostało przez Zamawiającego
uzupełnione w trybie zmiany opisu przedmiotu zamówienia. Tym samym nawet jeżeli
podstawą opisu przedmiotu zamówienia jest niezatwierdzona dokumentacja projektowa
opracowana przez OBUD M. B.
dla całego etapu III, to formułując tezę, iż wykonawca ten
miał mieć uprzywilejowaną pozycję, na Odwołującym spoczywał ciężar wykazania, iż taka
sytuacja wystąpiła, z uwzględnieniem zaistniałej potrzeby zmian w treści swz, dokonanej
przez Zamawiającego, jak również że informacja o tych zmianach była znana OBUD M. B.
wcześniej, niż zostało to udostępnione wykonawcom w postępowaniu przetargowym. W
okolicznościach niniejszej sprawy nie było wystarczającym samo wykazanie, iż OBUD M. B.
jako wykonawca umowy zobowiązany jest wykonać dokumentację projektową dla etapu III
prac. Z uwagi na wydzielenie przez Zamawiającego zakresu prac do etapu IIIA, stanowiło to
istotną zmianę opisu przedmiotu zamówienia, również wpływającą na kalkulację ceny
ofertowej. Ponadto, nie można pominąć istotnej okoliczności, jaką jest zaangażowanie
podmiotu trzeciego do wydzielenia części prac w drodze oddzielnego zlecenia od
Zamawiającego, tj. Pracownia Projektowa FORMA-T M. P. . Samo ustalenie, iż podmiot ten
jest podwykonawcą OBUD M. B. opracowującym dokumentację projektową dla etapu III, nie
oznacza, iż jako podwykonawca zobowiązany był informować OBUD o zleceniu prac przez
Zamawiającego, co wykraczało poza zakres zobowiązania umownego. Odwołujący nie
wykazał, aby OBUD M. B. był zaangażowany w ustalenie zakresu prac objętych obecnym
zamówieniem i ich wyceną kosztorysową. Jednocześnie Zamawiający przedstawił dowody w
postaci zlecenia nr 132/IR/2024/P z dnia 10.06.2024 r. dla Pracowni Projektowej FORMA-T
M. P.
, jak również stanowiące podstawę szacowania wartości zamówienia, kosztorysy
inwestorskie opracowane samodzielnie przez pracowników Zamawiającego. Z
przedstawionych przez Odwołującego kosztorysów inwestorskich opatrzonych pieczęcią
Pracowni Projektowej FORMA-
T wynikają inne kwoty, jak również stawki roboczogodzin.
Odwołujący nie przedstawił żadnej analizy porównawczej kosztorysów, co uniemożliwiało
przyjęcie tezy o udziale OBUD M. B. w ustaleniu wartości szacunkowej zamówienia
stanowiącego etap IIIA.
Przenosząc powyższe na ocenę działań Zamawiającego wynikających z obowiązków
nałożonych przepisem art. 85 ust. 1 Ustawy, należy wskazać, iż Odwołujący nie wykazał,
aby udział OBUD M. B. zakłócał konkurencję w postępowaniu, w tym aby działania podjęte
przez Zamawiającego były niewystarczające. Opis działań Zamawiającego został
zamieszczony w protokole postępowania, ze wskazaniem na okoliczność udostępnienia
całości dokumentów wszystkim uczestnikom postępowania, obowiązek udziału w wizji
lokalnej każdego z zainteresowanych wykonawców, jak i samodzielne wydzielenie przez
Zamawiającego zakresu rzeczowego prac.
Zgodnie z art. 85 ust. 1 Ustawy
Jeżeli wykonawca lub podmiot, który należy z wykonawcą do
tej samej grupy kapitałowej w rozumieniu ustawy z dnia 16 lutego 2007 r. o ochronie
konkurencji i konsumentów (DZ. U. z 2019 r., poz. 369, 1571 i 1667), doradzał lub w inny
sposób była zaangażowany w przygotowanie postępowania o udzielenie tego zamówienia,
zamawiający podejmuje odpowiednie środki w celu zagwarantowania, że udział tego
wykonawcy w postępowaniu nie zakłóci konkurencji, w szczególności przekazuje pozostałym
wykonawcom istotne informacje, które przekazał lub uzyskał w związku z zaangażowaniem
wykonawcy lub tego podmiotu w przygotowanie postępowania, oraz wyznacza odpowiedni
termin na złożenie ofert. Zamawiający wskazuje w protokole postępowania środki mające na
celu zapobieżenie zakłóceniu konkurencji.
Odwołujący wskazywał w tym zakresie na zbyt krótki termin na złożenie ofert, jednocześnie
terminu tego odpowiednio wcześniej nie zakwestionował. Wskazując na elementy
dokumentacji projektowej dla etapu III (p.poż) Odwołujący nie wykazał, aby miały one istotne
znaczenie dla prac wyłączonych do etapu IIIA i wymagały ich przekazania. Jednocześnie
wskazane kosztorysy
inwestorskie nie były opracowane przez OBUD M. B., ale samodzielnie
przez Zamawiającego na potrzeby tego zamówienia. Nie były zatem informacjami
uzyskanymi od wykonawcy zaangażowanego w opracowanie dokumentacji projektowej dla
etapu III.
Odwołujący nie odniósł się do faktu, iż dokumentacja zawierała braki, co zostało
przez Zamawiającego uzupełnione w trybie zmiany swz, przekazanej do wiadomości
wszystkim zainteresowanym złożeniem oferty. Odwołujący nie podnosił również, aby
uzupełnione opracowania były efektem zaangażowania OBUD M. B., co również podważało
ustalenie, jakoby brał on udział w przygotowaniu dokumentacji projektowej dla obecnego
zamówienia. Jednocześnie, udział w pracach przygotowawczych dla obecnego zamówienia
Pracowni Projektowej FORMA-T M. P. (autora dokumentacji projektowej dla etapu III), nie
oznaczał zaangażowania wykonawcy OBUD M. B.. Taki udział nie może być domniemany
wyłącznie z okoliczności wykonywania na jego rzecz dokumentacji projektowej, która na
moment ogłoszenia obecnego zamówienia nie została odebrana i wymagała dalszych zmian,
co zaowocowało wydłużeniem terminu na jej przygotowanie. Ograniczenie zakresu
zamówienia zostało wprowadzone przez Zamawiającego bez udziału OBUD M. B., stąd
twierdzenie Odwołującego o powzięciu przez tego wykonawcę wcześniej wiedzy o zakresie
zamówienia i jego wartości, nie miały żadnego poparcia w okolicznościach wynikających z
dokumentów postępowania.
Odwołujący w żaden sposób nie zdołał wykazać, aby działania podjęte przez
Zamawiającego nie były wystarczające dla zabezpieczenia przed zakłóceniem uczciwej
konkurencji. Poza wskazaniem na sam udział OBUD M. B. w realizacji umowy obejmującej
etap II zamówienia, Odwołujący nie wykazał w jaki sposób wiedza tego podmiotu o
zamówieniu, obecnie ograniczonym do etapu IIIA, wykraczała poza informacje przekazane
przez Zamawiającego w swz. Złożone dowody w szczególności kosztorysy inwestorskie
Zamawiającego również prowadzą do wniosku, iż samo szacowanie wartości zamówienia
stanowiło czynność autorską Zamawiającego, który przedstawił koszty w dwóch
kosztorysach. Wartość kosztorysowa jest niższa od kwoty środków zabezpieczonej na
sfinansowanie zamówienia stanowiącego etap IIIA. Wszystkie złożone oferty przekraczały
wartość szacunkową zamówienia, a dwie (w tym oferta Odwołującego) mieściły się w kwocie
środków zabezpieczonych na sfinansowanie zamówienia. Powyższe prowadzi do wniosku, iż
szacowana wartość zamówienia miało wyłącznie znaczenie z punktu widzenia ustalenia
procedury w jakiej postępowania zostało przeprowadzone i nie miało przełożenia na środki
finansowe, które Zamawiający przewidział, o których informacja została przekazana
wykonawcom dopiero przy otwarciu ofert. W tych okolicznościach, Izba nie dopatrzyła się
żadnej okoliczności, która wskazywać mogłaby na niedostateczne zabezpieczenie przez
Zamawiającego przebiegu procedury przetargowej w warunkach konkurencyjnych.
Odwołujący ponadto, zarzucał Zamawiającemu brak wezwania wykonawcy OBUD M. B. na
podstawie art. 85 ust. 2 Ustawy
do wykazania, iż jego udział w postępowaniu nie zakłóca
konkurencji. Na tej podstawie wniosk
ował o naruszeniu przez wykonawcę obowiązku w
zakresie wykazania, iż jego udział w postępowaniu nie zakłóci konkurencji. Zgodnie z normą
art. 85 ust. 2 Ustawy
Wykonawca zaangażowany w przygotowanie postępowania o
udzielenie zamówienia podlega wykluczeniu z tego postępowania wyłącznie w przypadku,
gdy spowodowane tym zaangażowaniem zakłócenie konkurencji nie może być
wyeliminowane w inny sposób niż przez wykluczenie wykonawcy z udziału w tym
postępowaniu. Przed wykluczeniem wykonawcy zamawiający zapewnia temu wykonawcy
możliwość udowodnienia, że jego zaangażowanie w przygotowanie postępowania o
udzielenie zamówienia nie zakłóci konkurencji. Odwołujący w sposób nieprawidłowy
interpretuje przepis, który stanowi gwarancję dla wykonawcy przed arbitralnym
wykluczeniem z postępowania, tj. bez możliwości wykazania przez wykonawcę braku
wpływu na zakłócenie konkurencji jego wcześniejszego zaangażowania w przygotowanie
postępowania. Przepis ten nie stanowi natomiast o obowiązku wezwania do wyjaśnień w
sytuacji, gdy
zamawiający uznaje, że udział wykonawcy nie zakłóci konkurencji w
postępowaniu, czemu służą podjęte przez niego środki. Odwołujący formułując zarzut
zaniechania odrzucenia oferty/wykluczenia z postępowania zobowiązany był wykazać, iż
podjęte przez Zamawiającego środki (wskazane w protokole postępowania), nie stanowiły
dostatecznego zabezpieczenia przed zakłóceniem konkurencji. Takiej inicjatywy nie
wyczerpuje wskazanie na brak udowodnienia przez wykonawcę, iż jego udział nie zakłóci
konkurencji w postępowaniu. Zatem punktem wyjścia dla prawidłowej wykładni przepisu, jest
w pierwszej kolejności ustalenie, czy środki podjęte przez zamawiającego były wystarczające
dla zabezpieczenia przed zakłóceniem konkurencji, jak również czy ewentualnego
zakłócenia konkurencji nie można wyeliminować w inny sposób niż przez wykluczenie
wykonawcy z udziału w postępowaniu. Co istotne, zamawiający podejmuje te środki już na
etapie przygotowania postępowania, bez wiedzy czy zajdzie konieczność badania wpływu na
konkurencję oferty podmiotu, który był zaangażowany w przygotowanie postępowania. Nie
ma bowiem pewności, czy taka oferta w postępowaniu zostanie złożona. Może zatem
okazać się koniecznym stanie się podjęcie dodatkowych środków, w tym wezwania do
złożenia wyjaśnień przez samego zainteresowanego. Całokształt okoliczności zaistniałych w
danym postępowaniu, w tym ustalenie zakresu udziału podmiotu w przygotowaniu
postępowania i znaczenia tych działań dla zapewnienia warunków uczciwej konkurencji,
pozwala dopiero ocenić, czy koniecznym jest wykluczenie z postępowania wykonawcy na
podstawie art. 108 ust. 1 pkt 6 Ustawy. Przepis ten referuje do art. 85 ust. 1 Ustawy, co
wprost ma odniesienie do środków podjętych przez zamawiającego, a nie czynności
wykonawcy, który złożył ofertę. Prawo do złożenia wyjaśnień stanowi w przepisie art. 85 ust.
2 Ustawy gwarancję dla wykonawcy możliwości podjęcia inicjatywy w celu wykazania braku
wpływu jego wcześniejszego zaangażowania w przygotowanie postępowania na zakłócenie
konkurencji
. Wyjaśnienia są w tym przepisie mechanizmem ochrony interesu wykonawcy
przez bezpodstawnym wykluczeniem z udziału w postępowaniu. Ustawodawca nie nakłada
obowiązku udowodnienia braku wpływu na zakłócenie konkurencji pod sankcją wykluczenia
z postępowania. Przeprowadzenie natomiast takiej inicjatywy dowodowej może uchronić
wykonawcę przed wykluczeniem. Nadal to na zamawiającym spoczywa ciężar wykazania, iż
nie jest możliwe zachowanie warunków uczciwej konkurencji inaczej, niż w drodze
wykluczenia z postępowania wykonawcy zaangażowanego wcześniej w przygotowanie
postępowania.
Odwołujący w żaden sposób nie skomentował potrzeby udziału w wizji lokalnej i jej
znaczenia dla ustalenia zakresu rzeczowego prac i ich wyceny.
Tym samym nie było
możliwe zakwestionowanie skuteczności tego środka, jako zabezpieczającego przed
naruszeniem konkurencji.
W ocenie składu orzekającego Odwołujący dowolnie interpretuje fakt, iż wyodrębnienie
zakresu objętego etapem IIIA, zostało przez Zamawiającego wykonane w oderwaniu od
umowy zawartej z OBUD M. B.
. Żaden z dokumentów nie potwierdza, że uzgodnienia
odbywały się z udziałem tego podmiotu. Przeciwnie fakt odrębnego zlecenia bezpośrednio
Pracowni Projektowej FORMA-T M. P.
wskazuje, że nie było to świadczenie dotyczące
umowy zawartej 30.11.2023 r. Nie budzi przy tym wątpliwości, iż dokumentacja
przygotowywana w ramach tej umowy nie była kompletna i wymagała uzupełnienia, a tym
samym wiedza, jaką wykonawca miałby powziąć realizując umowę, nie była wystarczająca
dla uznania, iż doszło do zakłócenia konkurencji przez udział w postępowaniu wykonawcy
OBUD M. B. .
W świetle powyższego orzeczono jak w sentencji.
O
kosztach postępowania orzeczono stosownie do wyniku na podstawie art. 575 Ustawy
Prawa zamówień publicznych oraz w oparciu o przepisy § 5 ust. 2 w zw. z § 8 ust. 2 pkt 1
rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 31 grudnia 2020 r. w sprawie szczegółowych
rodzajów kosztów postępowania odwoławczego, ich rozliczania oraz wysokości i sposobu
pobierania wpisu od odwołania (Dz. U. poz. 2437).
I
zba zaliczyła do kosztów postępowania wpis w wysokości 10.000 zł oraz uzasadnione
koszty
pełnomocnika Zamawiającego wykazane rachunkiem złożonymi przed zamknięciem
rozprawy
w wysokości 3.600 zł i obciążyła nimi w całości Odwołującego.
Przewodnicząca:
……………………..….