Sygn. akt: KIO 3139/24
WYROK
Warszawa, dnia 13
września 2024 r.
Krajowa Izba Odwoławcza - w składzie:
Przewodnicząca:
Elżbieta Dobrenko
Protokolant:
Aldona Karpińska
po rozpoznaniu na rozprawie odwołania wniesionego do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej
w dniu 29
sierpnia 2024 r. przez wykonawcę S. M., prowadzącego działalność gospodarczą
pod firmą Firma Wielobranźowa „T r a n s – S t a c h” S. M.
w postępowaniu prowadzonym przez Zamawiającego – Gminę Niechanowo
przy udziale uczestnika po stronie
zamawiającego – wykonawcy Relobus Transport Polska
Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Toruniu
orzeka:
Uwzględnia
odwołanie
i
nakazuje
Zamawiającemu – Gminie Niechanowo unieważnienie czynności wyboru oferty
najkorzystniejszej
w
Cz
ęści
oraz
powtórzenie
czynności
oceny
i badania ofert, w tym odrzucenie, na podstawie art. 226 ust. 1 pkt 5 ustawy Prawo
zamówień publicznych, oferty Relobus Transport Polska Spółka z ograniczoną
odpowiedzialnością z siedzibą w Toruniu.
Kosztami
postępowania
obciąża
Zamawiającego – Gminę Niechanowo i zalicza w poczet kosztów postępowania
odwoławczego kwotę 7.500 zł 00 gr (słownie: siedem tysięcy pięćset złotych 00 groszy),
uiszczoną przez wykonawcę S. M., prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą
Firma Wielobranźowa „T r a n s – S t a c h” S. M. tytułem wpisu od odwołania oraz kwotę
600 zł 00 (słownie: trzy tysiące sześćset złotych 00 groszy), poniesioną przez ww.
wykonawcę tytułem wynagrodzeni pełnomocnika.
3. ....................................................................... Z
asądza od Zamawiającego – Gminy
Niechanowo na rzecz wykonawcy S. M.
, prowadzącego działalność gospodarczą pod
firmą
Firma
Wielobranżowa
„T r a n s – S t a c h” S. M. kwotę 11.100,00 zł (słownie: jedenaście tysięcy sto złotych 00
groszy).
Na orzeczenie -
w terminie 14 dni od dnia jego doręczenia - przysługuje skarga
za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Warszawie -
Sądu Zamówień Publicznych.
Przewodnicząca:
…………………………..
Sygn. akt KIO 3139/24
U z a s a d n i e n i e
Zamawiający Gmina Niechanowo, dalej: „Zamawiający” prowadzi, na podstawie ustawy z
dnia 11 września 2019 r. – Prawo zamówień publicznych, dalej: „ustawa Pzp” postępowanie
o udzielenie zamówienia pn.: „Świadczenie usług w zakresie przewozu usług do szkół
w Gminie Niechanowo w roku szkolnym 2024/2025
”, dalej: „Postępowanie”.
Ogłoszenie o zamówieniu zostało opublikowane w Biuletynie Zamówień Publicznych w dniu
9 sierpnia 2024 r. pod numerem 2024/BZP 00453114.
W dniu 29 sierpnia 2024 r. wykonawca S. M.
, prowadzący działalność gospodarczą pod
firmą Firma Wielobranżowa „T r a n s – S t a c h” S. M., dalej: „Odwołujący” wniósł odwołanie
od niezgodnych z przepisami Pzp czynności i zaniechań Zamawiającego w Postępowaniu.
Odwołujący zarzucił Zamawiającemu:
1) art. 226 ust. 1 pkt 5) P.z.p. w zw. z art. 266 P.z.p. w zw. z art. 218 P.z.p. w zw. z art. 223
ust. 1 zd. 2 P.z.p. w zw z art. 239 P.z.p. poprzez wybór oferty Wykonawcy RELOBUS
TRANSPORT SP. Z. O.O. ODDZIAŁ W TORUNIU (dalej: „Relobus”), w warunkach
podlegania oferty wskazanego Relobus odrzuceniu, ze względu na obarczenie jej
niemożliwymi do sanowania (w sposób zgodny z przepisami P.z.p.) wadami, w postaci
nieprzedłożenia (w terminie składania ofert) oświadczenia wg. wzoru stanowiącego
załącznik nr 11 do SWZ będącego integralną część ofert. Relobus w wymaganym terminie
zaniechał złożenia wymaganego postanowieniem Rozdziału IX ust. 4 pkt 10) SWZ
oświadczenia o wprowadzeniu standardów ochrony małoletnich, zgodnie z art. 22b pkt 2)
ustawy z dnia 13 maja 2016 r. o przeciwdziałaniu zagrożeniom przestępczością na tle
seksualnym i ochronie małoletnich (t.j. Dz. U. z 2024 r. poz. 560, dalej: „u.o.p.z.p.”),
których uprzednie wprowadzenie oraz potwierdzenie ich stosowania stanowi wymagany
przez Zamawiającego element treści oferty wykonawcy. Zamawiający w zaistniałym stanie
w celu sanowania ww. wady oferty zastosował wadliwie procedurę, o której mowa w
zarzucie wskazanym (w celach redakcyjnych i dla zapewnienia przejrzystości) w pkt 2)
(zarzut powiązany),
2) art. 274 P.z.p. w zw. z art. 128 ust. 6 P.z.p. w zw z § 1 i 2 Rozporządzenia Ministra
Rozwoju,
Pracy i Technologii z dnia 23 grudnia 2020 r. w sprawie podmiotowych środków
dowodowych oraz innych dokumentów lub oświadczeń, jakich może żądać zamawiający
od wykonawcy (Dz. U. poz. 2415 z późn. zm., dalej „rozporządzenie ws. podmiotowych
środków dowodowych”) w zw. z art. 16 P.z.p. poprzez:
a) nie znajdujące podstawy normatywnej wezwanie Wykonawcy do złożenia oświadczenia
o wprowadzeniu standardów ochrony małoletnich, zgodnie z art. 22b pkt 2) u.o.p.z.p.,
w sytuacji, gdy ww. oświadczenie nie stanowi ani podmiotowego środka dowodowego
w rozumieniu P.z.p. i rozporządzenia ws. podmiotowych środków dowodowych, ani nie
zostało wskazane jako podmiotowy środek dowodowy w ogłoszeniu o zamówieniu lub
dokumentach zamówienia,
b) sprzeczną z przepisami ustawy i zasadami uczciwej konkurencji, równego traktowania
wykonawców oraz przejrzystości, próbę sanowania wadliwości oferty Relobus, ze
względu na nieprzedłożenie oświadczenia o wprowadzeniu standardów ochrony
małoletnich, stanowiącego wymagany przez Zamawiającego element treści oferty
Wykonawcy
ewentualnie w przypadku uznania, że oferta Relobus nie podlega odrzuceniu (zarzut dalej
idący):
3) art. 239 P.z.p. w zw. z art. 240 P.z.p. w zw. z art. 266 P.z.p. poprzez przyznanie Relobus
maksymalnej ilości punktów (25 punktów), w ramach kryterium określonego w Rozdziale
XVI ust. 2 pkt 3) SWZ „Doświadczenie Wykonawcy w zakresie przewozu osób”,
a w konsekwencji dokonanie wyboru oferty Relobus jako najkorzystniejszej, w sytuacji,
gdy ww. Wykonawca, na mocy postanowienia zd. 2 Rozdziału XVI ust. 2 pkt 3) SWZ
zobowiązany był do przedstawienia dokumentu (licencji na zbiorowy przewóz osób)
„precyzyjnie potwierdzającego doświadczenie (…) przez cały badany okres”, a Relobus
nie przedstawił tego dokumentu wraz z ofertą, a z dokumentu przedłożonego przez
Relobus (na wezwanie Zamawiającego do złożenia podmiotowych środków dowodowych)
wynika, że ww. Wykonawca nie jest uprawniony do otrzymania maksymalnej oceny
punktowej, ani oceny punktowej wyższej niż „0” punktów,
ewentualnie w przypadku nieuznania zarzutu 1) i 2) albo 3):
4) art. 255 pkt 6) P.z.p. i art. 16-17 P.z.p. w zw. z art. 239 - 241 P.z.p. w zw. z art. 266 P.z.p
w zw. z art. 457 P.z.p. w zw. z art. 8 ust. 1 P.z.p. w zw. z art. 353(1) i 70(5) ustawy z dnia
23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t.j
. Dz. U. z 2024 r. poz. 1061 z późn. zm., dalej:
„k.c.”) poprzez zaniechanie unieważnienia postępowania, w sytuacji, gdy postępowanie
obarczone jest niemożliwą do usunięcia wadą uniemożliwiającą zawarcie niepodlegającej
unieważnieniu umowy w sprawie zamówienia publicznego z powodu sformułowania przez
Zamawiającego w Rozdziale XVI ust. 2 pkt 3) sprzecznego z P.z.p. kryterium oceny ofert
wyrażonego w szczególności w:
a) zastrzeżeniu ww. kryterium w sposób premiujący właściwości podmiotowe wykonawcy,
a nie przedmiotu zamówienia,
b) zastrzeżeniu ww. kryterium oceny ofert dedykowanego promowaniu doświadczenia
Wykonawcy w sposób iluzoryczny, tj. ocenianego przez pryzmat okresu posiadanych
uprawnień, co pozostaje bez związku z należytym wykonaniem zamówienia,
c) wielopłaszczyznowej niezgodności z przepisami ustawy opartej w szczególności na
braku wymierności, stopniowalności, obiektywności, jak również weryfikowalności ww.
kryterium,
a w konsekwencji wymuszającym na obecnym etapie postępowania o
udzielenie
zamówienia publicznego, nie pozwalającym na zmianę jego warunków, zawarcie umowy
o udzielenie zamówienia publicznego z naruszeniem zasad udzielania zamówień oraz
ustawy, w tym art. 353(
) i 70(
) k.c.
z przyczyn wskazanych powyżej i uszczegółowionych
w uzasadnieniu odwołania.
Odwołujący wniósł o nakazanie Zamawiającemu:
1) unieważnienia czynności wyboru oferty najkorzystniejszej,
2) powtórzenia czynności badania i oceny ofert,
3) odrzucenia oferty Relobus na podstawie art. 226 ust. 1 pkt 5) P.z.p. ewentualnie
w przypadku nieuwzględnienia zarzutów 1) i 2):
4) ponowienia oceny ofert i przyznania Wykonawcy Relobus
„0” punktów w ramach kryterium
określonego w Rozdziale XVI ust. 2 pkt 3) SWZ,
ewentualnie w przypadku nieuwzględnienia zarzutów 1) i 2) albo 3):
5) unieważnienia Postępowania.
W uzasadnieniu odwołania Odwołujący wskazał, że Zamawiający w dniu 24 sierpnia 2024 r.
dokonał wyboru oferty Relobus jako najkorzystniejszej w części I zamówienia.
W odniesieniu do zarzutu
dotyczącego niezgodności oferty z warunkami zamówienia i próby
sanowania jej z wykorzystaniem procedury wskazanej w art. 274 P.z.p. (zarzuty wskazane
w pkt 1-
2 odwołania), Odwołujący wskazał, że stosownie do treści ust. 3.1. Rozdziału III
SWZ: „Przedmiotem zamówienia w części pierwszej jest świadczenie usług w zakresie
przewozu uczniów do szkół w Gminie Niechanowo w roku szkolnym 2024/2025 łącznie z
zapewnieniem im opieki podczas przejazdu w dni nauki szkolnej oraz pozostałe dni zgodnie
z pkt 3.3 i 3.4 niniejszego rozdziału.”
W dalszej części cytowanej jednostki redakcyjnej doprecyzowano, że przewozy mają się
odbywać na podstawie imiennych biletów miesięcznych w ramach regularnego publicznego
przewozu osób, wraz ze wskazaniem rozkładu kursów oraz informacją o prognozowanej
ilości uczniów objętych przewozem.
W ust. 3.8. cytowanego rozdziału SWZ, dedykowanemu opisowi przedmiotu zamówienia
zastrzeżono następujący wymóg:
„3.8. Zamawiający wymaga od Wykonawcy stosowania standardów ochrony małoletnich,
zwan
ych dalej „standardami” zgodnie z art. 22b pkt 2 ustawy z dnia 13 maja 2016 r.
o przeciwdziałaniu zagrożeniom przestępczością na tle seksualnym i ochronie małoletnich
(t.j. Dz. U. z 2024 r. poz.560).
”
W Rozdziale IX ust. 4 pkt 10 SWZ Zamawiający doprecyzował, że wymaga przedłożenia
wskazanego dokumentu jako elementy oferty:
„Dokumenty składane wraz z ofertą.
Zgodnie z art. 63 ust. 2 ustawy Pzp
oferty, oświadczenia, o których mowa w SWZ, składa się,
pod rygorem nieważności, w formie elektronicznej lub postaci elektronicznej opatrzonej
podpisem zaufanym lun podpisem osobistym
. Dokumenty sporządzone w języku obcym
składane wraz z tłumaczeniem na język polski, poświadczonym przez wykonawcę.
Oferta musi zawierać następujące oświadczenia i dokumenty:
10) oświadczenia o wprowadzeniu standardów ochrony małoletnich, zwanych dalej
„standardami” zgodnie z art. 22b pkt 2 ustawy z dnia 13 maja 2016 r. o przeciwdziałaniu
zagrożeniom przestępczością na tle seksualnym i ochronie małoletnich (t.j. Dz. U. z 2024 r.
poz. 560)
– załącznik nr 11 do SWZ.
Zamawiający jednoznacznie określił więc charakter oświadczenia, którego wzór stanowi
załącznik nr 11 do SWZ. Zamawiający wprost wskazał, że „Oferta musi zawierać następujące
oświadczenia i dokumenty”, co dodatkowo podkreślił poprzez pogrubienie tekstu, w którym
wymieniono wskazane oświadczenie jako jedynego z pośród dokumentów wymienionych,
jako
składane wraz z ofertą (z wyjątkiem odesłania do numeracji poszczególnych załączników do
SWZ).
Dodatkowo z treści przywołanego postanowienia SWZ wprost wynika, że Zamawiający
ustanowił obowiązek uprzedniego wprowadzenia oraz stosowania standardów ochrony
małoletnich oraz potwierdzenia ww. okoliczności poprzez przedłożenie oświadczenia
o wprowadzeniu standardów ochrony małoletnich z art. 22b pkt 2) u.o.p.z.p., Zamawiający
we wzorze ww. oświadczenia stanowiącym załącznik nr 11 do SWZ zastrzegł jego
następującą treść:
„(…) oświadczam, że zgodnie z art. 22b pkt 2 ustawy z dnia 13 maja 2016 r. o
przeciwdziałaniu
zagrożeniom przestępczością na tle seksualnym i ochronie małoletnich (t.j. Dz.U. z 2024r.
poz.
560) prowadząc działalność transportową i opiekuńczą w ramach zadania „Świadczenie
usług
w zakresie przewozu uczniów do szkół w Gminie Niechanowo w roku szkolnym 2024/2025.”
wprowadziłem standardy ochrony małoletnich określone w art. 22c ustawy oraz zapoznałem
się ze standardami ochrony małoletnich wprowadzonymi przez Gminę Niechanowo (treść:
https://bip.niechanowo.pl/standardy-ochrony-
maloletnich.html)”.
Z treści dokumentów zamówienia w sposób nie budzący jakichkolwiek wątpliwości wynika co
najmniej, że Zamawiający żądał, aby Wykonawca składający ofertę wprowadził i stosował
uprzednio, standardy ochrony małoletnich o treści wymaganej w art. 22c u.o.p.z.p., a nadto
potwierdził ich wprowadzenie przedłożeniem stosownego oświadczenia. Dodatkowo
oświadczenie deklarowało uprzednie zapoznanie się ze standardami wprowadzonymi przez
Gminę Niechanowo.
Zakres standardów wynikających z u.o.p.z.p. określono w szczególności w ust. 1, 2, 4-5 art.
22c.
u.o.p.z.p.:
„1. W standardach, w sposób dostosowany do charakteru i rodzaju placówki lub działalności,
określa się w szczególności:
1) zasady zapewniające bezpieczne relacje między małoletnim a personelem placówki lub
organizatora, a w szczególności zachowania niedozwolone wobec małoletnich;
2) zasady i procedurę podejmowania interwencji w sytuacji podejrzenia krzywdzenia lub
posiadania informacji o krzywdzeniu małoletniego;
3) procedury i osoby odpowiedzialne za składanie zawiadomień o podejrzeniu popełnienia
przestępstwa na szkodę małoletniego, zawiadamianie sądu opiekuńczego oraz w przypadku
instytucji, które posiadają takie uprawnienia, osoby odpowiedzialne za wszczynanie
procedury
"Niebieskie Karty";
4) zasady przeglądu i aktualizacji standardów;
5) zakres kompetencji osoby odpowiedzialnej za przygotowanie personelu placówki lub
organizatora do stosowania standardów, zasady przygotowania tego personelu do ich
stosowania oraz sposób dokumentowania tej czynności;
6) zasady i sposób udostępniania rodzicom albo opiekunom prawnym lub faktycznym oraz
małoletnim standardów do zaznajomienia się z nimi i ich stosowania;
7) osoby odpowiedzialne za przyjmowanie zgłoszeń o zdarzeniach zagrażających
małoletniemu i udzielenie mu wsparcia;
8) sposób dokumentowania i zasady przechowywania ujawnionych lub zgłoszonych
incydentów lub zdarzeń zagrażających dobru małoletniego.
2. W standardach wprowadzanych w placówce lub miejscu prowadzonej działalności,
o których mowa w art. 22b, należy określić także:
1) wymogi dotyczące bezpiecznych relacji między małoletnimi, a w szczególności
zachowania niedozwolone;
2) zasady korzystania z urządzeń elektronicznych z dostępem do sieci Internet;
3) procedury ochrony dzieci przed treściami szkodliwymi i zagrożeniami w sieci Internet oraz
utrwalonymi w innej formie;
4) zasady ustalania planu wsparcia małoletniego po ujawnieniu krzywdzenia.
4. W standardach uwzględnia się sytuację dzieci niepełnosprawnych oraz dzieci ze
specjalnymi potrzebami edukacyjnymi.
5. Standardy sporządza się, mając na względzie konieczność ich zrozumienia przez osoby
małoletnie.”
Odwołujący wskazał, że wbrew tak zastrzeżonemu przez Zamawiającego wymogowi,
Wykonawca Relobus nie przedłożył w terminie składania ofert, oświadczenia dot. aspektów
regulowanych art. 22b pkt 2) u.o.p.z.p. ani nie zadeklarował w treści formularza ofertowego
(ani żadnego załączonego dokumentu) stosowania standardów ochrony małoletnich,
pomimo wielokrotnie i jednoznacznie artykułowanego wymogu zawartego w dokumentach
zamówienia, co aktualizuje obowiązek odrzucenia oferty Relobus jako niezgodnej z art. 226
ust. 1 pkt 5) P.z.p.
Odwołujący podkreślił, że standardy ochrony małoletnich nie stanowią jedynie pustego
wymogu sprowadzającego się do zadeklarowania na dowolnym etapie postępowania ich
stosowania, na co wprost zwraca uwagę Ministerstwo Sprawiedliwości:
„Poważne podejście do standardów, potraktowanie ich nie jako kolejnego, zbędnego
wymogu
formalnego, ale sprawdzonego narzędzia ochrony dzieci, daje szansę znaczącego
podniesienia poziomu bezpieczeństwa dzieci i daje szansę zareagowania zanim dojdzie do
dramatu.
(…) Pamiętaj, że standardy ochrony dzieci muszą być dostosowane do specyfiki Twojej
placówki lub działalności. To jest warunkiem ich przydatności, a zarazem zrealizowania celu,
dla którego wprowadzono ustawowy obowiązek ich posiadania.” - Ministerstwo
Sprawiedliwości, „Wytyczne Jak podejść do wdrażania standardów ochrony dzieci?”, dostęp:
https://www.gov.pl/web/sprawiedliwosc/standardy-ochrony-maloletnich-wytyczne 28.08.2024.
Wprowadzenie i stosowanie tych standardów pełni więc nie tylko doniosłą społecznie rolę,
lecz
stanowi także istotny element zobowiązania Wykonawcy, wymagający istotnego
zaangażowania organizacyjnego oraz merytorycznego, które ma doniosłe znaczenie dla
weryfikacji zgodności oferty wykonawcy z wymagania zamówienia, którego przedmiotem jest
dowóz dzieci. Jednocześnie opracowanie i wdrożenie stosownych standardów, ma istotne
znaczenie w perspektywie możliwości uzyskania zamówienia przez określony podmiot, a
także pozostałych warunków kontraktowych deklarowanych w ofercie, w tym ceny.
Odwołujący podkreślił, że uwzględniając powyższe, nie budzi wątpliwości, iż Zamawiający
wymagał, aby z treści oferty Wykonawcy, wynikało uprzednie wprowadzenie oraz stosowanie
standardów ochrony małoletnich, co Wykonawca zobowiązany był stosownie do zapisu
zawartego w Rozdziale IX ust. 4 pkt 10 SWZ potwierdzić na etapie składania ofert, jako
element treści oferty, co znajduje dodatkowe uzasadnienie w świetle specyfiki zamówienia.
Odwołujący zwrócił uwagę, że w sytuacji, gdy termin składania ofert wyznaczono
na 19 sierpnia 2024 r., a usługi objęte przedmiotem zamówienia obejmuję przewóz uczniów
w roku szkolnym 2024/2025 r., który stosownie do art. 94 Ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. -
Prawo oświatowe (t.j. Dz. U. z 2024 r. poz. 737) rozpoczyna się z dniem 1 września,
konieczne jest dla spełnienia wymagań Zamawiającego w zakresie stosowania złożonych
standardów ochrony małoletnich, ich uprzednie wprowadzenie oraz postępowanie zgodnie
z ustanowionymi w tym zakresie procedurami. Stosowną weryfikację Zamawiający
przewidział postanowieniami dokumentów zamówienia, ale wybiórczo i względem jednego
wykonawcy od niej odstąpił, stosując w sposób nieuprawniony procedurę sanacyjną.
Przekładając powyższe na grunt unormowania ustawowego, Odwołujący wskazał, że
zgodnie z art. 226 ust. 1 pkt 5 P.z.p., Zamawiający obowiązany jest do odrzucenia oferty,
jeżeli jej treść
jest niezgodna z warunkami zamówienia.
W art. 7 pkt 29 P.z.p
. ustawodawca w szeroki sposób określił pojęcie warunków zamówienia,
jako:
„warunki, które dotyczą zamówienia lub postępowania o udzielenie zamówienia,
wynikające w szczególności z opisu przedmiotu zamówienia, wymagań związanych
z realizacją zamówienia, kryteriów oceny ofert, wymagań proceduralnych lub projektowanych
postanowień umowy w sprawie zamówienia publicznego”.
W doktrynie jednoznacznie podnosi się, że niekompletność oferty może stanowić przyczynę
jej odrzucenia jako niezgodnej z warunkami zamówienia:
„Z przykładów zachowujących swoją aktualność na tle Pzp wynika, że okoliczności, których
wystąpienie skutkować powinno odrzuceniem oferty na podstawie komentowanego przepisu,
dotyczyć mogą: (…) 2) zakresu świadczenia wykonawcy lub sposobu spełnienia
świadczenia,
które nie odpowiadały warunkom zamówienia (np. nieuwzględnienie w wycenie wszystkich
wymogów i elementów, jakie postawił zamawiający(…)”, Prawo Zamówień Publicznych.
Komentarz do art. 226, red. H. Nowak, M. Winiarz. UZP, Warszawa 2021 r.
Powyższy aspekt trafnie uszczegóławia A. Gawrońska-Baran za orzecznictwem Izby, które
w drodze analogii znajduje zastosowanie również w niniejszym stanie faktycznym:
„W wyroku KIO z 9.09.2021 r., KIO 2520/21, Izba wskazała, że o niezgodności treści oferty
z postanowieniami SWZ można mówić w przypadku ominięcia pewnego zakresu
świadczenia,
zaoferowania odmiennego zakresu lub braku jego dookreślenia w sposób umożliwiający
ocenę, czy wykonawca złożył ofertę zgodną z oczekiwaniami zamawiającego. Izba
podkreśliła, że nie ulega wątpliwości, że każdorazowo zawarte w ofercie wykonawcy
zobowiązanie dotyczące zakresu przedmiotowego oraz sposobu realizacji przedmiotu
zamówienia jest elementem treści merytorycznej oferty. W szerszym ujęciu za treść oferty
należy uznać zakres zobowiązania wykonawcy, tj. zaoferowany przez wykonawcę zakres
świadczenia – sposób realizacji przedmiotu umowy. W przypadku postępowań dotyczących
robot
budowlanych
–
w ocenie KIO
– należy uznać wszelkie świadczenia dotyczące jakości, ilości, ceny
jednostkowej, ceny ogólnej, wielkości poszczególnych narzutów, terminu realizacji, sposobu
realizacji robót (zastosowanej organizacji prac i harmonogramu tychże prac), czyli wszelkich
elementów mających bezpośredni wpływ na przedmiot i zakres świadczenia, o ile zostały
ujęte i doprecyzowane w treści SWZ. Tym samym Izba uznała, że w postępowaniu będącym
przedmiotem rozpoznawanej sprawy sporządzone kosztorysy ofertowe powinny odpowiadać
treści przedmiaru robót. Zamawiający miał więc prawo, ale i obowiązek sprawdzenia
poprawności sporządzenia kosztorysów ofertowych, a wszelkie zaistniałe w ich treści
rozbieżności w odniesieniu zarówno do poszczególnych pozycji kosztorysowych, ilości,
zastosowanych materiałów w stosunku do przedmiarów robót, jak również pominięcie
jakichkolwiek danych w nich zawartych, stanowią o niezgodności treści oferty z treścią
SWZ.”
Pomimo tak oczywistej niekompletności oferty Wykonawcy, Zamawiający pismem z dnia
20 sierpnia 2024 r. wezwał Relobus na podstawie art. 274 P.z.p. do „uzupełnienia
podmiotowych środków dowodowych, oświadczeń i dokumentów potwierdzających
spełnienie warunków udziału w postępowaniu oraz brak podstaw wykluczenia”.
Dowód: wezwanie z dnia 20 sierpnia 2024 r.
Odwołujący zwrócił uwagę, że stosownie do art. 274 P.z.p. ust. 1: „Zamawiający wzywa
wykonawcę, którego oferta została najwyżej oceniona, do złożenia w wyznaczonym terminie,
nie krótszym niż 5 dni od dnia wezwania, podmiotowych środków dowodowych, jeżeli
wymagał ich złożenia w ogłoszeniu o zamówieniu lub dokumentach zamówienia, aktualnych
na dzień złożenia podmiotowych środków dowodowych.”.
Hipoteza cytowanego przepisu nie obejmuje „treści oferty” czy też „załączników do oferty”
(np. przedmiotowych środków dowodowych). Pomimo jednoznacznego brzmienia przepisu
Zamawiający zdecydował się na sanowanie niekompletności oferty Relobus poprzez
wezwanie w trybie art. 274 P.z.p., które w zakresie spornego oświadczenia w istocie stanowi
niedopuszczalne przepisami P.z.p. uzupełnienie treści oferty Wykonawcy.
Odwołujący podkreślił, że na szczególną uwagę zasługuje okoliczność, że sam Zamawiający
w treści wezwania określił oświadczenie z art. 22b pkt 2) u.o.p.z.p. jako dokument składany
wraz z
ofertą, samoistnie potwierdzając zasadność zarzutów wskazanych w pkt 1-2
niniejszego odwołania.
Niezależnie od okoliczności przytoczonej w powyższym akapicie, wezwanie w trybie art. 274
P.z.p. do złożenia podmiotowych środków dowodowych nie stanowi właściwego instrumentu
prawnego w odniesieniu do oświadczenia o wprowadzeniu standardów ochrony małoletnich,
gdyż:
1) nie posiada obiektywnie cech podmiotowego środka dowodowego,
2) nie stanowi ono podmiotowego środka dowodowego w rozumieniu P.z.p. ani
rozporządzenia ws. podmiotowych środków dowodowych,
3) nie zostało określone jako podmiotowy środek dowodowy w ogłoszeniu o zamówieniu ani
dokumentach zamówienia,
w konsekwencji procedura określona w art. 274 P.z.p. nie znajduje zastosowania w zakresie
spornego oświadczenia.
Odwołujący podkreślił, że brak zobowiązania w treści oferty do realizacji zamówienia wg.
uprzednio wprowadzonych standardów ochrony małoletnich, potwierdzonych stosownym
oświadczeniem jest brakiem nieuzupełnialnym, przy wykorzystaniu jakiejkolwiek procedury
przewidzianej przepisami P.z.p., w szczególności art. 223 ust. 1 lub 128 ust. 4 P.z.p. w zw.
z art. 226 P.z.p., ponieważ w istocie stanowiłoby to modyfikację oferty złożonej przez
Wykonawcę, która stosownie do zdania drugiego art. 223 P.z.p. nie może podlegać
negocjacjom ani uzupełnieniu, co trafnie podkreśla Izba w orzeczeniu ws. KIO 1162/23:
„Oferta musi być złożona i skonkretyzowana w terminie składania ofert, a wszelkie
uzupełnienia dokumentów czy też składane przez wykonawcę wyjaśnienia muszą mieścić
się w jej granicach i mogą służyć wyłącznie wykazaniu prawidłowości jej treści. Zakazane
jest natomiast określanie w tej drodze przedmiotu oferty, ponieważ działanie takie stałoby
w sprzeczności z podstawowymi zasadami udzielania zamówień publicznych określonymi
w art. 16 pkt 1 i 2 p.z.p.”, wyrok KIO z 12.05.2023 r., KIO 1162/23, LEX nr 3588578.
Odnosząc się do zarzutu w zakresie bezzasadnego przyznania maksymalnej punktacji
Wykonawcy Relobus (pkt 3 odwołania), Odwołujący wskazał, że Zamawiający w Rozdziale
XVI ust. 1 SWZ przewidział poniżej wskazane kryteria oceny ofert, o następujących wagach:
XVI. Opis kryteriów oceny ofert obowiązujące dla Części 1 oraz Części 2 Zamówienia
(osobno dla każdej części)
Zamawiający dokona wyboru najkorzystniejszej oferty kierując się poniżej
przedstawionymi kryteriami oceny ofert:
Cena ofertowa
– waga 60%,
Doświadczenie Wykonawcy w zakresie przewozu osób – waga 25%,
Termin płatności faktur – waga 15%.
Zasady przyznawania punktacji określono w ust. 2 pkt 3) cytowanego rozdziału:
3) oferta według kryterium „Doświadczenie Wykonawcy w zakresie przewozu osób” może
uzyskać maksymalnie 25 punktów:
Kryterium dotyczy okresu prowadzenia
przez Wykonawcę działalności gospodarczej
w zakresie przewozu osób:
a) ....................................................................... w przypadku gdy Wykonawca prowadzi
działalność równo lub powyższej 5 lat – oferta otrzymuje za kryterium 25 punktów.
b) ....................................................................... w przypadku gdy Wykonawca prowadzi
działalność równo lub powyższej 4 lat – oferta otrzymuje za kryterium 20 punktów.
c) ....................................................................... w przypadku gdy Wykonawca prowadzi
działalność równo lub powyższej 3 lat – oferta otrzymuje za kryterium 15 punktów.
d) ....................................................................... w przypadku gdy Wykonawca prowadzi
działalność równo lub powyższej 2 lat – oferta otrzymuje za kryterium 10 punktów.
e) .......................................................................
Jeżeli Wykonawca prowadzi działalność
po
niżej
lat
–
oferta
otrzymuje
za
kryterium
punktów.
Wykonawca
przedstawi
Zamawiającemu
dokumenty
precyzyjnie
potwierdzające
doświadczenie w zakresie przewozu osób w postaci licencji na zbiorowy przewóz osób
trwające przez cały badany okres.
Odwołujący podkreślił, że Zamawiający w sposób jednoznaczny i z podkreśleniem
redakcyjnym zastrzegł, że doświadczenie Wykonawcy w zakresie przewozu osób będzie
oceniane na podstawie stosownych dokumentów przedłożonych przez Wykonawcę w
sposób bezwzględny przewidując, iż dokumentem tym będzie licencja na zbiorowy przewóz
osób,
z którego to dokumentu musi precyzyjnie wynikać okres prowadzenia działalności, który
przez
Zamawiającego jest utożsamiany z okresem doświadczenia wykonawcy, a więc czynnikiem
premiowanym w ramach pozacenowego kryterium oceny ofert. Ze względu na charakter tego
dokumentu winien być on przedłożony wraz z ofertą, gdyż stanowi bezpośrednią i konieczną
podstawę formalną i merytoryczną oceny ofert. W ujęciu prawnym stanowi on treść oferty
albo
przedmiotowego środka dowodowego, który mocą art. 107 ust. 3 P.z.p. w sposób
bezwzględny nie podlega procedurze sanacyjnej (w tym uzupełnieniu), tak samo jak braki w
treści oferty.
Jego niezłożenie w wymaganym terminie, z przyczyn formalnych, winno stanowić podstawę
przyznania wykonawcy Relobus „0” punktów w ramach kryterium „Doświadczenie
Wykonawcy w zakresie przewozu osób”.
Pomimo powyższego, Zamawiający przyznał wykonawcy Relobus 25 pkt, a więc największą
możliwą ilość punktów w ramach ww. kryterium, a więc uznał, że wykonawca ten posiada co
najmniej 5 letnie doświadczenie. Powyższe nastąpiło w warunkach zapoznania się przez
Zamawiającego jedynie z deklaracją ofertową wykonawcy Relobus, gdyż wykonawca ten nie
załączył do oferty stosownego dokumentu (licencji). Wykonawca, dopiero na wezwanie
Zamawiającego z dnia 20 sierpnia 2024 r., przedłożył Zamawiającemu, kopię zezwolenia nr
0000254/10 udzielonego dnia 27.11.2023 r.
Odwołujący wskazał, że co znamienne wezwanie
to kierowane było do wykonawcy Relobus jako wykonawcy, którego „oferta została najwyżej
oceniona” (zgodnie z treścią art. 274 ust. 1 P.z.p.), a więc po przeprowadzeniu oceny ofert,
w której wykonawcy Relobus przyznano 25 pkt w ramach wspomnianego kryterium.
Powyższe ukazuje, że Zamawiający niewątpliwie dokonał oceny ofert, w warunkach
nieposiadania wymaganego dokumentami zamówienia, dokumentu potwierdzającego okres
prowadzenia działalności przez wykonawcę Relobus.
Wykonawca Relobus, jako podmiotowy środek dowodowy, w odpowiedzi na wezwanie
Zamawiającego z dnia 20 sierpnia 2024 r., przekazał zezwolenie nr 0000254/10 udzielone
mu
dnia 27.11.2023 r., na czas nieokreślony. Nawet posługując się tym dokumentem, co w
świetle
ww. okoliczności prawnych i faktycznych jest nieuprawnione, celem oceny oferty Wykonawcy
Relobus, należy wskazać, że może on jedynie potwierdzić dysponowanie doświadczeniem
w okresie od 27 listopada 2023 r. do 19 sierpnia 2024 r. (termin składania ofert) wynoszące
ok. 9 miesięcy, co nie kwalifikuje Wykonawcy do uzyskania wyższej niż zerowa punktacji
w ramach kryterium dot. doświadczenia.
Odwołujący zwrócił uwagę, że:
„Obowiązek wyboru oferty na podstawie kryteriów określonych w SWZ oznacza nie tylko
obowiązek stosowania katalogu kryteriów tam wskazanych, ale także ich wag podanych
w SWZ oraz opisu sposobu oceny w świetle każdego z kryteriów. Brak wyrażenia tej zasady
wprost w przepisie ust. 1 wymaga sięgnięcia po art. 70
§ 4 k.c., który ustala zasadę
związania
zamawiającego regułami ogłoszenia i dokumentów w nim wskazywanych od chwili złożenia
ofert.”, W. Dzierżanowski [w:] Ł. Jaźwiński, J. Jerzykowski, M. Kittel, M. Stachowiak,
W. Dzierżanowski, Prawo zamówień publicznych. Komentarz, Warszawa 2021, art. 239.
Odwołujący wskazał, że w konsekwencji Zamawiający nie był uprawniony do jednostronnej
oraz arbitralnej oceny oferty Relobus, w sytuacji, gdy wymagał potwierdzenia posiadanego
doświadczenia w drodze stosownych aktów administracyjnych, złożonych w stosownym
momencie i które to jednoznacznie miały potwierdzać stosowny (deklarowany) okres
posiadania doświadczenia przez wykonawcę.
W odniesieniu do kwalifikowalnej wady
postępowania (zarzutu wskazanego w pkt
4 odwołania), Odwołujący wskazał, że w przypadku nieuwzględnienia powyższych zarzutów,
w ramach zarzutu ewentualnego podnieść należy, że postępowanie obarczone jest
niemożliwą do usunięcia wadą uniemożliwiającą zawarcie niepodlegającej unieważnieniu
umowy
w sprawie zamówienia publicznego, tj. okoliczność o której mowa w art. 255 ust. 6 P.z.p., co
aktualizuje obowiązek unieważnienia Postępowania.
Dla unieważnienia postępowania na podstawie wskazanego przepisu, niezbędne jest łączne
zaistnienie następujących okoliczności:
1) musi wystąpić naruszenie przepisów ustawy regulujących udzielenie zamówienia (wada
postępowania),
2) wada musi być niemożliwa do usunięcia,
3) wada ma skutkować niemożliwością zawarcia niepodlegającej unieważnieniu umowy
o udzielenie zamówienia publicznego.
Odwołujący wskazał, że powyższe aktualizuje się w świetle sformułowania w dokumentach
zamówienia oraz utrzymania do chwili obecnej w mocy wadliwego kryterium oceny ofert,
przejawiającego się w szczególności w oparciu o właściwości indywidualne (podmiotowe)
Wykonawcy, co prowadzi do wyboru oferty na podstawie niedopuszczalnego kryterium oceny
ofert, a konsekwencji prowadzi do naruszenia przepisów P.z.p. w zakresie
uszczegółowionym poniżej.
Za poglądami doktryny Odwołujący wskazał, że art. 241 ust.1 P.z.p. (nakaz związania
kryteriów z przedmiotem zamówienia) winien być interpretowany łącznie z ust. 3 ww.
przepisu (zakaz kryterium premiujących aspekty podmiotowe Wykonawcy), P. Wójcik [w:] A.
Gawrońska-Baran, E. Wiktorowska, A. Wiktorowski, P. Wójcik, Prawo zamówień publicznych.
Komentarz aktualizowany, LEX/el. 2024, art. 241.
Jednocześnie w art. 242 ust. 2 pkt 5) P.z.p. dopuszczono jedynie premiowanie
doświadczenia poszczególnych osób (nie samego Wykonawcy) wyznaczonych do realizacji
zamówienia, warunkując to wpływem tych osób na jakość wykonania zamówienia.
Niedopuszczalne w świetle art. 241 ust. 3 p.z.p. jest stosowanie przy wyborze
najkorzystniejszej oferty takich kryteriów jak doświadczenie wykonawcy. Ma ono bowiem
charakter podmiotowy i nie dotyczy jakichkolwiek aspektów lub etapów cyklu życia robót
budowlanych, dostaw lub usług, które mają być zrealizowane w ramach danego zamówienia,
J. E. Nowicki [w:] P. Wiśniewski, J. E. Nowicki, Prawo zamówień publicznych. Komentarz,
wyd. V, Warszawa 2023, art. 241.
Zamawiający, w Rozdziale VII ust. 2.2. SWZ sformułował warunek o daleko analogicznej
treści w stosunku do kryterium dedykowanego doświadczeniu, co oznaczało w ocenie
Odwołującego, że sformułowane kryterium oceny ofert narusza regulacje art. 241 ust. 1 i 3
P.z.p.
Kryterium dedykowane doświadczeniu, jak wskazał Odwołujący, nie tylko jest
niedopuszczalne jako związane z uwarunkowaniami indywidualnymi Wykonawcy, lecz
również nie cechuje się przymiotami stopniowalności, weryfikowalność, a nadto obarczone
jest brakiem realnego związku z przedmiotem zamówienia i bezsprzecznie jest
sformułowane w sposób wadliwy, wypaczający sens stosowania podstawowych zasad P.z.p.,
w tym uczciwej konkurencji oraz równego traktowania wykonawców, jak również
proporcjonalności oraz przejrzystości.
Dokonanie wyboru wykonawcy przy tak ustanowionym kryterium oceny ofert stanowi także
rażące i oczywiste naruszenie wyrażonej w treści art. 17 ust. 2 P.z.p. zasady legalizmu, która
wymaga udzielenia zamówienia Wykonawcy wybranemu zgodnie z przepisami ustawy P.z.p.
Odwołujący zwrócił uwagę, że przyznanie punktacji w ramach kryterium dot. rzekomego
doświadczenia Wykonawcy, w istocie sprowadza się do oceny długości prowadzenia przez
niego działalności gospodarczej w zakresie przewozu osób, a nie realnie nabytego
doświadczenia w referencyjnym w stosunku do przedmiotu zamówienia zakresie, co samo
w sobie stanowi o iluzorycznym charakterze spornego kryterium oceny ofert.
Kryterium dedykowane doświadczeniu jest więc w istocie powieleniem warunku udziału
w postępowaniu w zakresie uprawnień do prowadzenia określonej działalności gospodarczej
lub zawodowej, a jego stopniowalność ma jedynie iluzoryczny charakter, gdyż sprowadza się
tak naprawdę do dokonywania oceny okresu posiadania uprawnień, które w żaden sposób
per se
nie pozostają w zbliżonym, funkcjonalnym związku z wykonywaniem usług w zakresie
przewozu osób, które dopiero mogłyby determinować o posiadaniu przez wykonawcę
doświadczenia wpływającego na zoptymalizowane logistycznie świadczenie usług objętych
przedmiotem niniejszego zamówienia.
Zastrzeżone kryterium, wprost związane z podmiotem Wykonawcy, zamiast z przedmiotem
zamówienia, w rzeczywistości stanowi więc co najwyżej „premiowanie” posiadania
wskazanych uprawnień przez dłuższy okres czasu, co ewentualnie można wiązać z
długością okresu obecności na rynku bez realnego związku z rzeczywistym doświadczeniem
realizacyjnym. A contrario jest ono wprost dyskryminujące dla wykonawcy, który co prawda
działałby krócej na rynku, ale w ramach zrealizowanych usług mógłby wykonać wielokrotnie
więcej kilometrów w ramach usług polegających na przewozie osób i bezsprzecznie nie
stanowi kryterium o obiektywnym charakterze.
Za sprzeczne z ustawą Odwołujący uznał dokonanie wyboru oferty najkorzystniejszej
w sytuacji, gdy zastrzeżone kryterium oceny ofert jest wadliwe poprzez związanie
z przymiotem Wykonawcy, a nie przedmiotem zamówienia, co niweczy sens wskazanych
wyżej fundamentalnych zasad udzielania zamówień publicznych opartych w szczególności
w jasno wyrażonej intencji ustawodawcy o przejrzystość oraz konkurencyjność.
Powyższe znajduje potwierdzenie w wykładni zakresu swobody umów prezentowanej
w doktrynie, według której:
„Dochowanie tej zasady wiąże się z koniecznością przeprowadzenia odpowiedniej dla
danego
trybu udzielenia zamówienia procedury, która pozwoli wyłonić ofertę najkorzystniejszą
i jednocześnie doprowadzi do odrzucenia ofert, co do których wstąpi jakakolwiek przesłanka
ich odrzucenia. Zasada legalizmu stanowi ograniczenie zasady swobody umów, wyrażonej
w art. 353
k.c. (zob. wyroki SN: z 13.12.1999 r., III CKN 478/98, OSNC 2000/6, poz. 118;
z 28.06.2000 r., IV CKN 70/00, OSNC 2001/1, poz. 9; z 10.04.2003 r., III CKN 1320/00,
OSNC
–8, poz. 112). Artykuł 17 ust. 2 p.z.p. znajduje zastosowanie w przypadku dokonania
przez zamawiającego czynności lub zaniechania dokonania czynności z naruszeniem
przepisu Prawa zamówień publicznych, które miało lub mogło mieć wpływ na wynik
postępowania.”, M. Stachowiak [w:] W. Dzierżanowski, Ł. Jaźwiński, J. Jerzykowski, M. Kittel,
M. Stachowiak, Prawo zamówień publicznych. Komentarz, Warszawa 2021, art. 17.
W konsekwencji
Odwołujący wskazał, że nie sposób uznać za zgodne z przepisami ustawy,
w tym za niepodlegające unieważnieniu zawarcie umowy w sytuacji naruszenia przepisów
P.z.p. oparte w szczególności o niekonkurencyjne uzależnienie wyboru wykonawcy od
spełniania wadliwego kryterium oceny ofert o charakterze podmiotowym. Zawarcie umowy
w tej sytuacji winno być traktowane również w kategoriach zaktualizowania się normy
wynikającej z art. 70(5) k.c., który przewiduje uprawnienie do żądania unieważnienia
zawartej w drodze przetargu umowy, jeżeli strona tej umowy, inny uczestnik lub osoba
działająca
w porozumieniu z nimi wpłynęła na wynik przetargu w sposób sprzeczny z prawem lub
dobrymi obyczajami.
Odwołujący wskazał, że przytoczona przez niego dotychczas argumentacja znajduje
odzwierciedlenie w orzecznictwie KIO, w którym Izba opowiedziała się za unieważnieniem
postępowania, w sytuacji, gdy stanowi ono jedyne prawny środek uchylenia wcześniejszych
naruszeń zamawiającego, gdy jego działania Zamawiającego prowadzące do ograniczenia
konkurencji wpływają na jego wynik:
„Zauważenia wymaga jednak, że w sytuacji, kiedy oferty w postępowaniu zostały otwarte,
a Izba stwierdza niezgodność treści dokumentów zamówienia z przepisami ustawy, jedynym
narzędziem pozwalającym na to, aby wyrok Izby usunął stan niezgodności z prawem, jest
nakazanie Zamawiającemu unieważnienia postępowania, nie jest już bowiem możliwie
nakazanie zmian w treści dokumentów zamówienia. Kontynuowanie postępowania
prowadziłoby natomiast do tego, że naruszenie ustawy na jego wcześniejszym etapie
miałoby
wpływ na wynik tego postępowania. W tej sytuacji Izba uznała za zasadne wskazanie na
przepis art. 457 ust. 5 ustawy Pzp, zgodnie z którym przepis ust. 1 (określający w sposób
enumeratywny przyczyny unieważnienia umowy) nie wyłącza możliwości żądania
unieważnienia umowy na podstawie art. 705 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks
cywilny. Art. 70
§ 1 k.c. stanowi, że organizator oraz uczestnik aukcji albo przetargu może
żądać unieważnienia zawartej umowy, jeżeli strona tej umowy, inny uczestnik lub osoba
działająca w porozumieniu z nimi wpłynęła na wynik aukcji albo przetargu w sposób
sprzeczny z prawem lub dobrymi obyczajami. W ocenie Izby przepis ten mógłby być
podstawą unieważnienia umowy również w sytuacji, gdy zamawiający (strona umowy)
poprzez niezgodne z ustawą Pzp opisanie przedmiotu zamówienia, prowadzące do
ograniczenia konkurencji w postępowaniu, wpływa na wynik tego postępowania.
Tym samym potwierdzenie się przedmiotowego zarzutu w sytuacji, gdy w postępowaniu
nastąpiło otwarcie ofert, skutkuje koniecznością unieważnienia postępowania, jako
obarczonego niemożliwą do usunięcia wadą uniemożliwiającą zawarcie niepodlegającej
unieważnieniu umowy w sprawie zamówienia publicznego.”
W konsekwencji
, w ocenie Odwołującego, należało uznać, że wypełnione zostały wszystkie
przesłanki unieważnienia postępowania na podstawie art. 255 ust. 6 P.z.p., a wada prawna
ciążąca na postępowaniu o udzielenie zamówienia, nie może być na tym etapie
Postępowania, po otwarciu ofert, sanowana poprzez modyfikacje treści SWZ.
W odpowiedzi na odwołanie – piśmie z dnia 5 września 2024 r., Zamawiający wniósł
o oddalenie odwołania w całości. W uzasadnieniu pisma Zamawiający zwrócił uwagę, że
odwołanie jest w całości niezasadne. W trakcie przeprowadzenia procedury przez
Zamawiającego nie naruszono żadnych przepisów, w tym w szczególności nie dokonano
naruszenia,
które miało lub mogło mieć istotny wpływ na wynik postępowania o udzielenie
zamówienia. Zamawiający podkreślił, że treść oferty złożonej przez RELOBUS Transport
Polska Sp. z o.o. była zgodna z treścią specyfikacji istotnych warunków zamówienia, a jej
wybór nie prowadził do unieważnienia postępowania. Zamawiający zauważył, że art. 226 ust.
1 pkt 5 Pzp, stanowi,
że zamawiający odrzuca ofertę, jeżeli jej treść jest niezgodna
z warunkami
zamówienia. Oznacza to, że niezgodność treści oferty z warunkami zamówienia
polega na
niezgodności zobowiązania wykonawcy wyrażonego w jego ofercie ze
świadczeniem, którego zaoferowania wymaga Zamawiający i które opisał w dokumentach
zamówienia. Oświadczenie dotyczące wprowadzenia standardów ochrony małoletnich,
wskazane w załączniku nr 11 do SWZ, pełni funkcję potwierdzenia spełnienia warunku
udziału w postępowaniu, stanowiąc podmiotowy środek dowodowy, o którym mowa w art.
125 ust. 1 P.z.p. stąd też wezwanie do jego uzupełnienia kierowane być powinno w oparciu o
przepis art. 128 Pzp. W tym miejscu
wskazać należy, iż nawet jeśli Zamawiający
nieprawidłowo
określił
w wezwaniu do RELOBUS Transport Polska Sp. z o.o. podstawę prawną wezwania do
uzupełnienia oferty to nie powinno mieć to negatywnych skutków dla wykonawcy, gdyż
„Wszelkie niejasności w treści dokumentacji sporządzonej przez zamawiającego należy
tłumaczyć na korzyść wykonawców, zaś ewentualne błędy popełnione w toku postępowania
przez zamawiającego nie mogą wpływać negatywnie na sytuację wykonawców biorących
udział w postępowaniu. (wyrok KIO z 14.9.2022 r., KIO 2249/22, Legalis). Zatem zgodnie
z obowiązującymi przepisami, jeżeli wykonawca nie złożył oświadczenia, o którym mowa
w art. 125 ust. 1 Pzp (tj.
oświadczenia wstępnego), podmiotowych środków dowodowych,
innych
dokumentów lub oświadczeń składanych w postępowaniu lub są one niekompletne
lub zawierają błędy, zamawiający wzywa wykonawcę odpowiednio do ich złożenia,
poprawienia lub uzupełnienia w wyznaczonym terminie, chyba że wniosek o dopuszczenie
do
udziału
w postępowaniu albo oferta wykonawcy podlegają odrzuceniu bez względu na ich złożenie,
uzupełnienie lub poprawienie lub zachodzą przesłanki unieważnienia postępowania.
wskazał, że w niniejszej sprawie Zamawiający wezwał wykonawcę RELOBUS Transport
Polska Sp. z o.o. do przedłożenia oświadczenia, które to zostało niezwłocznie przez
wykonawcę przesłane. Tym samym, wezwanie do uzupełnienia dokumentów jest możliwe
w sytuacji, gdy oferta i tak z innych przyczyn nie podlegałaby odrzuceniu. Co istotne
złożenie, uzupełnieniu lub poprawienie oświadczenia, o którym mowa w art. 125 ust. 1, lub
podmiotowych
środków dowodowych nie może służyć potwierdzaniu spełniania kryteriów
selekcji. Kryteria selekcji zgodnie z definicją ustawową stanowią obiektywne
i niedyskryminacyjne kryteria stosowane przez zamawiającego w postępowaniu o udzielenie
zamówienia albo w konkursie, w celu ograniczenia liczby wykonawców albo uczestników
konkursu, niepodlegających wykluczeniu i spełniających warunki udziału w postępowaniu
albo w konkursie,
których zamawiający zaprosi do składania ofert wstępnych lub ofert, do
negocjacji lub dialogu albo do złożenia prac konkursowych. Tym samym oświadczenie
dotyczące wprowadzenia standardów ochrony małoletnich, dotyczyły oświadczenia, o którym
mowa
w art. 125 ust. 1 w zakresie spełniania warunków udziału w postępowaniu i podlegały
uzupełnieniu na podstawie art. 128 ustawy. Zamawiający zauważył, że w sytuacji, gdy ten
sam dokument -
oświadczenie służyć ma potwierdzeniu spełniania warunku udziału
w postępowaniu i jednocześnie dotyczy treści oferty ocenianej w kryterium oceny ofert,
orzecznictwo, w tym sądowe wskazuje, iż podlega ono uzupełnieniu w zakresie koniecznym
do wykazania spełnienia warunku udziału w postępowaniu. Przepisy ustawy nie wyłączają
bowiem obowiązku wezwania wykonawcy do uzupełnienia oświadczenia, o jakim mowa w
art. 125 ust. 1 Pzp, jeżeli nie zachodzi wyłączenie z art. 128 ust. 3 Pzp. Przykładowo
Zamawiający wskazał na wyrok Izby z 22 października 2019 r., sygn. akt KIO 2002/19, który
choć dotyczy stosowania art. 26 ust. 3 Pzp, to zachowuje swoją aktualność w odniesieniu do
kwestii badania znaczenia
dokumentów składanych w postępowaniu. Co istotne w
przypadku uznania, iż oświadczenie dotyczące wprowadzenia standardów ochrony
małoletnich, nie stanowi oświadczenia, o którym mowa w art. 125 ust. 1 Pzp, czy
podmiotowych
środków dowodowych, to zaznaczenia wymaga, że art. 128 Pzp odnosi się
również do innych dokumentów lub oświadczeń składanych w postępowaniu. Pojęcie innych
dokumentów lub oświadczeń obejmuje wszelkie dokumenty lub oświadczenia, jakich może
żądać
zamawiający
w postępowaniu o udzielenie zamówienia lub konkursie, poza wskazanymi literalnie
oświadczenie, o którym mowa w art. 125 ust. 1 Pzp, podmiotowe środki dowodowe). W tej
kategorii
mieści się np. pełnomocnictwo jak i niewątpliwie wymagane w niniejszym
postępowaniu oświadczenie. W związku z tym „jeżeli wykonawca nie złożył pełnomocnictwa
lub złożył pełnomocnictwo wadliwe, zamawiający wzywa wykonawcę odpowiednio do jego
złożenia, poprawienia lub uzupełnienia w wyznaczonym terminie, chyba że: 1) wniosek
o dopuszczenie do udziału w postępowaniu albo oferta wykonawcy podlegają odrzuceniu
bez względu na ich złożenie, uzupełnienie lub poprawienie lub 2) zachodzą przesłanki
unieważnienia postępowania". Stanowisko dotyczące możliwości naprawienia omyłek
w złożonym pełnomocnictwie w drodze uzupełnienia prezentowane jest także w
orzecznictwie KIO. Za prawidłowe uznaje się nie tylko pełnomocnictwo z datą adekwatną dla
daty dokonania
czynności, ale również z datą późniejszą, jeżeli potwierdza istnienie
umocowania do dokonania danej
czynności na dzień jej dokonania, tj. z jego treści wynika,
że pełnomocnik był umocowany do dokonania czynności. Zatem przyjmując, iż możliwym
jest uzupełnienie oferty o pełnomocnictwo, to tym samym możliwym było wezwanie
wykonawcy do przedłożenia oświadczenia dotyczącego wprowadzenia standardów ochrony
małoletnich,
wskazanego
w załączniku nr 11 do SWZ. Zamawiający podkreślił, że nie ulega wątpliwości, że jeśli nawet
założymy, że zamawiający nieprawidłowo wezwał wykonawcę do uzupełnienia oferty, to
należy zauważyć, że wykonawca, zgodnie z zasadą przyjętą w orzecznictwie, miał prawo do
samodzielnego uzupełnienia dokumentów, nawet bez formalnego wezwania. Samodzielne
uzupełnienie prawidłowego dokumentu powinno być wzięte pod uwagę przez
zamawiającego, a w przypadku odwołania, również przez Izbę. Odnosząc się do zarzutu
związanego z rzekomo błędną ocena punktową RELOBUS Transport Polska Sp. z o.o.
poprzez przyznanie rzeczonej
spółce maksymalnej ilości punktów w ramach kryterium
określonego
w
Rozdziale
XVI
ust.
2 pkt 3) SWZ
„doświadczenie wykonawcy w zakresie przewozu osób" Zamawiający wskazał,
że RELOBUS Transport Polska Sp. z o.o jest spółką wpisaną do rejestru przedsiębiorców
pod nr KRS: 0000021693. Zgodnie z informacjami zgromadzonymi w rzeczonym rejestrze,
omawiana
spółka powstała już w 2001 r. i od tego roku trudni się przewozem osób. Rejestr
KRS, zgodnie z art. 17 ust. 1 ustawy o Krajowym Rejestrze Sądowym, korzysta z
domniemania prawdziwości danych, co oznacza, że informacje w nim zawarte są
wiarygodne i mogą być podstawą do oceny spełnienia warunków udziału w przetargu.
Zamawiający mógł zatem nieskrępowanie dokonać analizy przedstawionych przez
Wykonawcę danych, na podstawie omawianego rejestru. Rejestr KRS jest jawny dla
wszystkich, a dane z nim zawarte znane są zamawiającemu i nie wymagają udawadnianiu w
jakikolwiek
sposób.
Co
równie
ważne,
z licencji RELOBUS Transport Polska Sp. z o.o. wynikało, iż omawiana spółka posiada
doświadczenie w zakresie przewozu osób, natomiast licencja ta została wystawiona 2023 r.,
albowiem spółka zmieniła swoją nazwę i koniecznym stało się zaktualizowanie licencji. Fakt
zmiany nazwy spółki i konieczność zaktualizowania licencji w 2023 roku nie ma wpływu na
ocenę doświadczenia RELOBUS Transport Polska Sp. z o.o w przewozie osób. Licencja ta
została wystawiona po zmianie nazwy spółki, ale jej historia działalności sięga 2001 roku, co
oznacza,
że spółka przez cały badany okres prowadziła działalność w zakresie przewozu
osób. Ponadto, przytoczony przez Odwołującego zapis SWZ w Rozdziale XVI ust. 2 pkt 3)
odnosi się do okresu prowadzenia działalności, a nie do formalnej ciągłości posiadania
jednej licencji. W niniejszej sprawie trudno zatem
uznać, aby RELOBUS Transport Polska
Sp. z o.o. nie prowadziła działalności od 2001 r., skoro taka informacja wynika wprost z
danych zgromadzonych w KRS.
Zamawiający wskazał, że miał prawo oprzeć się na
dokumentach przedstawionych przez RELOBUS Transport Polska Sp. z o.o., w tym na
informacjach wynikających z KRS oraz z aktualnej licencji. Wobec tego trudno uznać, że
RELOBUS Transport Polska Sp. z o.o. nie spełnia warunku posiadania doświadczenia przez
okres wskazany w przetargu. W
świetle wykładni językowej Rozdziału XVI ust. 2 pkt 3) SWZ,
Zamawiający podkreślił, że użycie przez Zamawiającego sformułowania „okres prowadzenia
działalności" odnosi się do ogólnego czasu, przez jaki Wykonawca zajmował się przewozem
osób. Wykładnia językowa tego zapisu wskazuje, że chodzi o całkowity czas prowadzenia
działalności, a nie o posiadanie jednej, nieprzerwanej licencji na przewóz osób. Zarówno
gramatyczna analiza zapisu SWZ, jak i powszechne znaczenie użytych tam słów, prowadzą
do wniosku,
że Zamawiający zamierzał ocenić okres prowadzenia działalności w ogóle, a nie
w sposób związany z każdorazową zmianą formalności takich jak licencja. Tego rodzaju
interpretacja jest
również zgodna z zasadą racjonalności prawodawcy, zakładającą, że
postanowienia SWZ są formułowane w sposób jasny i zrozumiały. W kwestii zarzutu
ewentualnego,
Zamawiający stwierdził, że został on wniesiony z uchybieniem terminu. Art.
253 ust. 1 P.z.p. jasno określa obowiązki Zamawiającego w zakresie informowania
wykonawców
o wyborze najkorzystniejszej oferty. Zamawiający ma obowiązek niezwłocznie powiadomić
wszystkich
wykonawców, którzy złożyli oferty, o dokonanym wyborze, podając szczegółowe
informacje, takie jak nazwa i siedziba wybranego wykonawcy oraz punktacja przyznana
ofertom w każdym kryterium oceny ofert, w tym łączna punktacja. Ten moment jest kluczowy,
ponieważ to właśnie wtedy wykonawca dowiaduje się o rozstrzygnięciu postępowania i ma
możliwość zgłoszenia ewentualnych zastrzeżeń dotyczących samej oceny ofert. Jednakże,
kluczowe jest
rozróżnienie pomiędzy zarzutami dotyczącymi oceny ofert a zarzutami
dotyczącymi treści dokumentów przetargowych, takich jak Specyfikacja Warunków
Zamówienia (SWZ). Zgłaszanie zarzutów dotyczących treści SWZ zgodnie z prawem,
zarzuty dotyczące treścią dokumentów zamówienia, w tym kryteriów oceny ofert zawartych w
SWZ, powinny
być zgłoszone przed upływem terminu składania ofert. Jest to zrozumiałe,
ponieważ po tym terminie wykonawcy akceptują warunki postępowania, które zostały
określone
w dokumentach przetargowych. Innymi słowy, jeżeli wykonawca uważa, że kryteria oceny
ofert są sformułowane w sposób wadliwy lub sprzeczny z prawem, powinien zgłosić te
zastrzeżenia zanim złoży ofertę. Po złożeniu oferty, zgłoszenie takich zastrzeżeń może być
uznane za
spóźnione, a sam zarzut za nieskuteczny. Zgodnie z art. 256 ustawy P.z.p.,
odwołania dotyczące treści ogłoszenia o zamówieniu lub postanowień Specyfikacji
Warunków Zamówienia (SWZ), w tym kryteriów oceny ofert, muszą być składane w terminie
5 lub 10 dni, w
zależności od wartości zamówienia. W terminie 10 dni od dnia, w którym
wykonawca dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o naruszeniu, jeśli wartość zamówienia
przekracza progi unijne. W terminie 5 dni w przypadku
zamówień o wartości poniżej progów
unijnych. Te terminy są bardzo istotne, ponieważ dotyczą wszelkich zastrzeżeń co do treści
ogłoszenia lub SWZ. Jeżeli wykonawca nie wniósł odwołania przed upływem tych terminów,
to zarzuty dotyczące postanowień SWZ, w tym kryteriów oceny ofert, należy uznać za
spóźnione.
Z powyższego wynika, że wykonawca powinien zgłaszać zarzuty dotyczące treści
dokumentacji przetargowej przed upływem terminu składania ofert. Jeśli tego nie zrobi,
a zastrzeżenia dotyczą kryteriów oceny ofert zawartych w SWZ, traci możliwość skutecznego
kwestionowania tych postanowień na późniejszym etapie postępowania. Oznacza to, że
wykonawca akceptuje warunki
określone w SWZ poprzez złożenie oferty, a późniejsze
kwestionowanie tych
warunków uznać powinno się za niezasadne i spóźnione. Zamawiający
wskazał, że niewątpliwie, zarzut ewentualny przedstawiony przez Odwołującego dotyczy
treści SWZ, która była znana mu od momentu ogłoszenia postępowania i powinna była
zostać zakwestionowana przed upływem terminu składania ofert. Wnosząc zarzut po upływie
terminu składania ofert, wykonawca uchybił obowiązującym terminom, co powoduje, że
zarzut ten jest spóźniony i nie może być skutecznie rozpatrzony. Wykonawcy mieli
obowiązek zgłoszenia wszelkich wątpliwości dotyczących kryteriów oceny ofert przed
upływem terminu składania ofert. Tym samym próba kwestionowania tych postanowień na
późniejszym etapie postępowania jest bezskuteczna. Z daleko posuniętej ostrożności, w
przypadku rozpoznania zarzutu ewentualnego
Zamawiający wskazał, że zaznaczenia
wymaga,
że zamawiający dokonał prawidłowego wyboru oferty, a stawiane zarzuty są
niezasadne. Po pierwsze, kryterium dedykowane
doświadczeniu jest w pełni uzasadnione, o
ile
jest
związane
z przedmiotem
zamówienia. Zamawiający ma prawo wymagać, aby wykonawca posiadał
określone doświadczenie, które jest istotne dla realizacji przedmiotu zamówienia. Zgodnie
z art. 91 ust. 2 P.z.p., kryteria oceny ofert mogą obejmować w szczególności jakość, cenę,
doświadczenie, czas realizacji, a także inne aspekty związane z przedmiotem zamówienia,
które mogą wpływać na jakość realizacji zamówienia. Po drugie, stopniowalność
doświadczenia wykonawcy wcale nie jest iluzoryczna. Przeciwnie, ocena długości
prowadzenia
działalności w zakresie przewozu osób jest obiektywnym wskaźnikiem
potencjalnej
zdolności wykonawcy do realizacji zamówienia na wysokim poziomie. Dłuższy
okres prowadzenia
działalności może świadczyć o większej stabilności przedsiębiorstwa,
lepszym zrozumieniu rynku oraz sprawdzonym systemie zarządzania usługami
przewozowymi. Wykonawca,
który działa na rynku dłużej, miał więcej okazji do zdobycia
cennego
doświadczenia, co jest kluczowe przy realizacji usług przewozowych na większą
skalę. Po trzecie, kryterium doświadczenia nie jest sprzeczne z zasadą równego traktowania
wykonawców. Wszystkie podmioty biorące udział w postępowaniu były oceniane na
podstawie tych samych
kryteriów, które były jawne i dostępne na etapie składania ofert.
Żaden
z
wykonawców nie był uprzywilejowany ani dyskryminowany. Dłuższy okres prowadzenia
działalności w zakresie przewozu osób można traktować jako jedno z kryteriów oceny
doświadczenia, jednak nie oznacza to, że krócej działający wykonawcy są automatycznie
dyskryminowani.
Zasadność tego kryterium wynika z faktu, że doświadczenie zdobywane na
przestrzeni lat może mieć bezpośredni wpływ na jakość świadczonych usług, a zatem
w
świetle powyższego, zarzuty dotyczące rzekomego naruszenia zasad uczciwej
konkurencji, proporcjonalności oraz przejrzystości są bezzasadne. Kryterium doświadczenia
było związane z przedmiotem zamówienia i miało na celu wyłonienie wykonawcy, który
najlepiej spełnia wymagania Zamawiającego. Decyzja o wyborze oferty najkorzystniejszej
była zatem zgodna z przepisami ustawy Pzp oraz zasadą legalizmu, o której mowa w art. 17
ust. 2 Pzp.
Po przeprowadzeniu rozprawy, uwzględniając dokumenty zamówienia, jak również
biorąc pod uwagę oświadczenia i stanowiska Stron i uczestnika postępowania zawarte
w odwołaniu i odpowiedzi na odwołanie, a także wyrażone ustnie na rozprawie, Izba
ustaliła i zważyła:
Izba stwierdziła, że nie wystąpiła żadna z przesłanek wskazanych w art. 528 ustawy Pzp,
których skutkiem jest odrzucenie odwołania.
Izba stwierdziła, że Odwołujący wykazał spełnienie przesłanek z art. 505 ust. 1 ustawy Pzp,
zarówno posiadania interesu w uzyskaniu zamówienia oraz możliwości poniesienia szkody
w wyniku naruszenia przez Zamawiającego przepisów ustawy.
Do postępowania odwoławczego, w terminie przewidzianym w art. 525 ust. 1 ustawy Pzp,
po stronie Zamawiającego przystąpienie zgłosił wykonawca Relobus Transport Polska
Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Toruniu, dalej: „Przystępujący”.
Zgłoszenie spełniało warunki określone w art. 525 ust. 1 ustawy Pzp.
Przystępujący wniósł o oddalenie odwołania w zakresie zarzutów nr 1, 2 i 3 oraz odrzucenie
odwołania w zakresie zarzutu nr 4 jako w istocie dotyczącego postanowień Specyfikacji
Warunków Zamówienia i wniesionego po upływie terminu wskazanego w ustawie Prawo
zamówień publicznych ewentualnie o oddalenie odwołania w całości.
Na podstawie przekazanej dokumentacji postępowania Izba ustaliła, że Zamawiający –
Zamawiający Gmina Niechanowo prowadzi postępowanie o udzielenie zamówienia pn.:
„Świadczenie usług w zakresie przewozu usług do szkół w Gminie Niechanowo w roku
szkolnym 2024/2025”.
Izba ustaliła, że w pkt III Opis przedmiotu zamówienia w ppkt 3.8. Zamawiający wskazał:
„3.8. Zamawiający wymaga od Wykonawcy stosowania standardów ochrony małoletnich,
zwanych dalej „standardami” zgodnie z art. 22b pkt 2 ustawy z dnia 13 maja 2016 r.
o przeciwdziałaniu zagrożeniom przestępczością na tle seksualnym i ochronie małoletnich
(t.j. Dz. U. z 2024 r. poz.560).”
W pkt IX ppkt 4.10 Specyfikacji W
arunków Zamówienia, Zamawiający wskazał:
„Dokumenty składane wraz z ofertą.
Zgodnie z art. 63 ust. 2 ustawy Pzp oferty, oświadczenia, o których mowa w SWZ, składa się,
pod rygorem nieważności, w formie elektronicznej lub postaci elektronicznej opatrzonej
podpisem zaufanym lun podpisem osobistym. Dokumenty sporządzone w języku obcym
składane wraz z tłumaczeniem na język polski, poświadczonym przez wykonawcę.
Oferta musi zawierać następujące oświadczenia i dokumenty:
10) oświadczenia o wprowadzeniu standardów ochrony małoletnich, zwanych dalej
„standardami” zgodnie z art. 22b pkt 2 ustawy z dnia 13 maja 2016 r. o przeciwdziałaniu
zagrożeniom przestępczością na tle seksualnym i ochronie małoletnich (t.j. Dz. U. z 2024 r.
poz. 560)
– załącznik nr 11 do SWZ.”
Przystępujący nie złożył wraz z ofertą oświadczenia o wprowadzeniu standardów ochrony
małoletnich, zwanych dalej „standardami” zgodnie z art. 22b pkt 2 ustawy z dnia 13 maja
2016 r. o przeciwdziałaniu zagrożeniom przestępczością na tle seksualnym i ochronie
małoletnich, którego wzór stanowił załącznik nr 11 do SWZ.
Zamawiający pismem z dnia 20 sierpnia 2024 r. wezwał Relobus na podstawie art. 274 P.z.p.
do „uzupełnienia podmiotowych środków dowodowych, oświadczeń i dokumentów
potwierdzających spełnienie warunków udziału w postępowaniu oraz brak podstaw
wykluczenia”. Przystępujący złożył oświadczenie.
W dniu
24 sierpnia 2024 r. Zamawiający wybrał ofertę Przystępującego jako ofertę
najkorzystniejszą.
W dniu 29 sierpnia 2024 r.
Odwołujący wniósł odwołanie od wniósł odwołanie od
niezgodnych z przepisami Pzp czynności i zaniechań Zamawiającego w Postępowaniu.
Izba rozpoznając odwołanie uwzględniła akta sprawy odwoławczej, które zgodnie
z § 8 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z 30 grudnia 2020 r. w sprawie postępowania
przy rozpoznawaniu odwołań przez Krajową Izbę Odwoławczą (Dz. U. z 2020 r., poz. 2453)
stanowią odwołanie wraz z załącznikami oraz dokumentacja postępowania o udzielenie
zamówienia w postaci elektronicznej lub kopia dokumentacji, o której mowa w § 7 ust.
2, a także inne pisma składane w sprawie oraz pisma kierowane przez Izbę lub Prezesa
w związku z wniesionym odwołaniem.
Izba zaliczyła do materiału dowodowego sprawy dokumenty pochodzące z akt sprawy
odwoławczej.
Po zapoznaniu się z argumentacją stron i uczestnika postępowania odwoławczego,
wyrażoną we wniesionych w nim pismach oraz przedstawioną w trakcie rozprawy Izba
uznała, że odwołanie w zakresie zarzutu nr 1 oraz 2 podlegało uwzględnieniu.
Zgodnie z art. 226 ust. 1 pkt 5 ustawy Pzp
, Zamawiający obowiązany jest do odrzucenia
oferty, jeżeli jej treść jest niezgodna z warunkami zamówienia.
Stosowanie do art. 7 pkt 29 ustawy Pzp, przez
warunki zamówienia należy rozumieć
warunki, które dotyczą zamówienia lub postępowania o udzielenie zamówienia, wynikające
w szczególności z opisu przedmiotu zamówienia, wymagań związanych z realizacją
zamówienia, kryteriów oceny ofert, wymagań proceduralnych lub projektowanych
postanowień umowy w sprawie zamówienia publicznego.
Stosownie do art. 223 ust. 1 zdanie 2 ustawy Pzp,
niedopuszczalne jest prowadzenie między
zamawiającym a wykonawcą negocjacji dotyczących złożonej oferty oraz, z uwzględnieniem
ust. 2 i art. 187, dokonywanie jakiejkolwiek zmiany w jej treści.
Z brzmienia ppkt 3.8.
w pkt III Opis przedmiotu zamówienia, wynikało, że Zamawiający
wymaga
ł od Wykonawcy stosowania standardów ochrony małoletnich, zwanych dalej
„standardami” zgodnie z art. 22b pkt 2 ustawy z dnia 13 maja 2016 r.
o przeciwdziałaniu zagrożeniom przestępczością na tle seksualnym i ochronie małoletnich
(t.j. Dz. U. z 2024 r. poz.560), natomiast w pkt IX ppkt 4.10 Specyfikacji W
arunków
Z
amówienia, Zamawiający wskazał:
„Dokumenty składane wraz z ofertą.
Zgodnie z art. 63 ust. 2 ustawy Pzp oferty, oświadczenia, o których mowa w SWZ, składa się,
pod rygorem nieważności, w formie elektronicznej lub postaci elektronicznej opatrzonej
podpisem zaufanym lun podpisem osobistym. Dokumenty sporządzone w języku obcym
składane wraz z tłumaczeniem na język polski, poświadczonym przez wykonawcę.
Oferta musi zawierać następujące oświadczenia i dokumenty:
10) oświadczenia o wprowadzeniu standardów ochrony małoletnich, zwanych dalej
„standardami” zgodnie z art. 22b pkt 2 ustawy z dnia 13 maja 2016 r. o przeciwdziałaniu
zagrożeniom przestępczością na tle seksualnym i ochronie małoletnich (t.j. Dz. U. z 2024 r.
poz. 560)
– załącznik nr 11 do SWZ.”
W ocenie Izby
, wbrew twierdzeniu Zamawiającego, oświadczenie, o którym mowa w ppkt
pkt IX SWZ, nie stanowiło podmiotowego środka dowodowego i nie miało na celu
potwierdzenie warunku udziału w postępowaniu, lecz należało je złożyć wraz z ofertą
w związku z warunkiem zamówienia, o którym mowa w pkt 3.8 w pkt III Opisu przedmiotu
zamówienia.
Warunki
udziału w postępowaniu zostały określone w SWZ w pkt VII Warunki udziału
w postępowaniu i nie ma wśród nich warunku dotyczącego stosowania standardów ochrony
małoletnich, zwanych dalej „standardami” zgodnie z art. 22b pkt 2 ustawy z dnia 13 maja
2016 r. o przeciwdziałaniu zagrożeniom przestępczością na tle seksualnym i ochronie
małoletnich (t.j. Dz. U. z 2024 r. poz.560).
Natomiast zgodnie z pkt IX ppkt 4.10, oferta musi
ała zawierać oświadczenie o wprowadzeniu
standardów ochrony małoletnich, zwanych dalej „standardami” zgodnie z art. 22b pkt 2
ustawy z dnia 13 maja 2016 r. o przeciwdziałaniu zagrożeniom przestępczością na tle
seksualnym
i ochronie małoletnich (t.j. Dz. U. z 2024 r. poz. 560) – załącznik nr 11 do SWZ.
Izba wskazuje, że przyczyną odrzucenia oferty jako niezgodnej z warunkami zamówienia
może stanowić jej niekompletność.
Izba aprobuje stanowisko Krajowej Izby Odwoławczej wyrażone w wyroku z dnia 9 września
2021, sygn. akt KIO 2520/21,
w którym Izba wskazała, że o niezgodności treści oferty
z postanowieniami SWZ można mówić w przypadku ominięcia pewnego zakresu
świadczenia,
zaoferowania odmiennego zakresu lub braku jego dookreślenia w sposób umożliwiający
ocenę, czy wykonawca złożył ofertę zgodną z oczekiwaniami zamawiającego.
W ocenie Izby
oferta Przystępującego nie była kompletna, ponieważ nie zawierała
oświadczenia o wprowadzeniu standardów ochrony małoletnich, zgodnie z warunkiem
przewidzianym w pkt 3.8 Opisu Przedmiotu Zamówienia.
Wez
wanie Przystępującego, na podstawie art. 274 ustawy Pzp, do uzupełnienia
podmiotowych środków dowodowych, oświadczeń i dokumentów potwierdzających
spełnienie warunków udziału w postępowaniu oraz brak podstaw wykluczenia z 20 sierpnia
2024 r. było nieprawidłowe. Oświadczenie nie stanowiło bowiem podmiotowego środka
dowodowego, ani innego
dokumentu lub oświadczenia składanego w postępowaniu.
Oświadczenie nie zostało wymienione w SWZ wśród podmiotowych środków dowodowych,
lecz w SWZ wyraźnie zostało wskazane, że należy złożyć je razem z ofertą jako
potwierdzenie warunku zamówienia – wprowadzenia standardów ochrony małoletnich, o
czym
jest
również
mowa
w
ppk
pkt
II SWZ
Tryb oraz warunki udzielenia zamówienia.
A zatem oferta Przystępującego powinna być skonkretyzowana w powyższym zakresie
w terminie składania ofert.
Mając na uwadze powyższe okoliczności, odwołanie podlegało uwzględnieniu.
Izba nie rozpoznała zarzutów 3 i 4 odwołania, ponieważ zostały sformułowane jako zarzuty
ewentualne w przypadku nie uwzględnienia zarzutów 1 oraz 2 odwołania.
O kosztach postępowania odwoławczego Izba orzekła, na podstawie art. 575 oraz art. 574
ustawy Pzp, a także w oparciu o przepis § 7 ust. 1 pkt 1 w zw. z § 5 pkt 1 oraz pkt 2 lit b
rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 30 grudnia 2020 r. w sprawie szczegółowych
rodzajów kosztów postępowania odwoławczego, ich rozliczania oraz wysokości i sposobu
pobierania wpisu od odwołania (Dz.U. z 2020 r. poz. 2437 ze zm.), mając na uwadze wynik
postępowania odwoławczego, obciążyła tymi kosztami Zamawiającego.
Wobec powyższego orzeczono, jak w sentencji.
Przewodnicząca:
………………………