Sygn. akt: KIO 3178/24
WYROK
z dnia 19
września 2024 roku
Krajowa Izba Odwoławcza - w składzie:
Przewodnicząca:
Justyna Tomkowska
Protokolant:
Rafał Komoń
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 17
września 2024 roku w Warszawie odwołania
wniesionego do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 23 sierpnia 2024 roku przez
wykonawcę S.I.D.A.L. Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Kamieńcu
Wrocławskim (Odwołujący)
w postępowaniu prowadzonym przez Zamawiającego – Skarb Państwa – Generalny
Dyrektor Dróg Krajowych i Autostrad, w imieniu którego działa Generalna Dyrekcja
Dróg Krajowych i Autostrad Oddział w Opolu
przy udziale
Przystępującego zgłaszającego przystąpienie po stronie Zamawiającego,
wykonawcy
Kancelaria
JURYSTA
Radcowie
Prawni
S.,
W.
i
Partnerzy
z siedzibą w Opolu
orzeka:
Oddala odwołanie,
kosztami postępowania obciąża Odwołującego - S.I.D.A.L. Spółka z ograniczoną
odpowiedzialnością z siedzibą w Kamieńcu Wrocławskim w następujący sposób:
zalicza w poczet kosztów postępowania kwotę 7 500 zł 00 gr (słownie: siedmiu
tysięcy pięciuset złotych zero groszy) uiszczoną przez Odwołującego tytułem wpisu od
odwołania, kwotę 3 600 zł 00 gr (słownie: trzech tysięcy sześciuset złotych zero groszy)
poniesioną przez Odwołującego tytułem wynagrodzenia pełnomocnika, a także kwotę 4 326
zł 80 gr (słownie: czterech tysięcy trzystu dwudziestu sześciu złotych osiemdziesięciu
groszy) poniesioną przez Zamawiającego tytułem wynagrodzenia pełnomocnika i kosztów
dojazdu
na
posiedzenie
i rozprawę;
zasądza od Odwołującego – S.I.D.A.L. Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością
z siedzibą w Kamieńcu Wrocławskim na rzecz Zamawiającego – Skarbu Państwa –
Generalnego Dyrektora
Dróg Krajowych i Autostrad, w imieniu którego działa
Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad Oddział w Opolu kwotę 4 326 zł 80 gr
(słownie: czterech tysięcy trzystu dwudziestu sześciu złotych osiemdziesięciu groszy)
stanowiącą uzasadnione koszty Strony poniesione tytułem wynagrodzenia pełnomocnika i
kosztów dojazdu na posiedzenie i rozprawę.
Na orzeczenie -
w terminie 14 dni od dnia jego doręczenia - przysługuje skarga za
pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Warszawie -
Sądu Zamówień Publicznych.
Przewodnicząca:
……………………………
KIO 3178/24
UZASADNIENIE
Zamawiający Skarb Państwa – Generalny Dyrektor Dróg Krajowych i Autostrad,
w imieniu którego działa Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad Oddział w Opolu,
prowadzi postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego pn.: „Kompleksowa obsługa
prawna Oddziału Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad w Opolu”. Ogłoszenie
o zamówieniu opublikowano w Biuletynie Zamówień Publicznych w dniu 15 lipca 2024 r. pod
nr: 2024/BZP 00413425/01.
Dnia
2 września 2024 r. do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w Warszawie, na
podstawie art. 513 pkt 1 i 2
ustawy z dnia 11 września 2019 r. Prawo zamówień publicznych
(Dz. U. z 2023r., poz. 1605 ze zmianami, dalej
– „ustawa Pzp”), odwołanie złożył wykonawca
S.I.D.A.L.
Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Kamieńcu Wrocławskim
(dalej jako „Odwołujący”).
O
dwołanie złożono na czynność odrzucenia oferty Odwołującego oraz na czynność
wyboru jako oferty najkorzystniejszej wykonawcy Kancelaria JURYSTA Radcowie Prawni S.,
W.
i Partnerzy z siedzibą w Opolu, zarzucając Zamawiającemu naruszenie:
art. 226 ust. 1 pkt 4 ustawy Pzp w zw. z art. 8 ust. 1 ustawy z dnia 6 lipca 1982 r.
o radcach prawnych (Dz. U. z 2024, poz. 499) oraz art. 4a ust. 1 ustawy z dnia 26 maja 1982
r. prawo o adwokaturze (Dz. U. z 2022 r., poz. 1184) poprzez podjęcie czynności
bezpodstawnego i nieuzasadnionego odrzucenia oferty
Odwołującego jako oferty rzekomo
służącej obejściu przepisów prawa i będącej czynnością nieważną;
art. 239 ustawy Pzp
poprzez podjęcie czynności dokonania wyboru jako
najkorzystniejszej oferty złożonej przez wykonawcę Kancelaria JURYSTA Radcowie Prawni
S., W.
i Partnerzy z siedzibą w Opolu, pomimo iż oferta złożona przez tego wykonawcę nie
jest ofertą najkorzystniejszą.
Odwołujący wnosił o uwzględnienie odwołania i nakazanie Zamawiającemu:
unieważnienia czynności odrzucenia oferty Odwołującego;
unieważnienia czynności wyboru oferty wykonawcy Kancelaria JURYSTA Radcowie
Prawni S., W.
i Partnerzy z siedzibą w Opolu, jako najkorzystniejszej;
przeprowadzenia ponownego badania i oceny ofert z uwzględnieniem oferty
Odwołującego.
Termin do wniesienia odwołania został zachowany, gdyż Zamawiający zawiadomił
o wyborze oferty najkorzystniejszej i odrzuceniu oferty
Odwołującego w postępowaniu w dniu
28 sierpnia 2024 r.
Kopia odwołania została prawidłowo przekazana Zamawiającemu
a Odwołujący uiścił wpis w wymaganej wysokości na rachunek UZP.
Odwołujący wskazał, że posiada interes w uzyskaniu zamówienia oraz może ponieść
szkodę w wyniku naruszenia przez Zamawiającego przepisów ustawy. Zgodnie z informacją
o wyborze najkorzystniejszej oferty w postępowaniu zostały złożone dwie oferty:
Odwołującego oraz wykonawcy Kancelaria JURYSTA Radcowie Prawni S., W. i Partnerzy z
siedzibą w Opolu. Oferta Odwołującego jest ofertą z najniższą ceną wśród złożonych w
postępowaniu
ofert
oraz
uzyskałaby
maksymalną
liczbę
punktów
w ramach kryterium „Doświadczenie personelu”. Gdyby nie naruszające przepisy prawa
zaskarżone czynności Zamawiającego, to oferta Odwołującego uzyskałaby maksymalną
liczbę punktów oraz wybrana być powinna w postępowaniu jako oferta najkorzystniejsza.
Odwołujący wniósł o dopuszczenie i przeprowadzenie dowodu z następujących
dokumentów:
umowa nr O.WR.D-3.2410.30.2020 z dnia 29 maja 2020 r. ;
ogłoszenie o zamówieniu do postępowania nr O.WR.D-3.2410.30.2020
Opis Przedmiotu Zamówienia (OPZ) do postępowania nr O.WR.D-3.2410.30.2020
– wszystkie na fakt: zawarcia przez Skarb Państwa Generalnego Dyrektora Dróg Krajowych
i Autostrad, Generalną Dyrekcję Dróg Krajowych i Autostrad Oddział we Wrocławiu
z
Odwołującym w wyniku przeprowadzenia postępowania o udzielenie zamówienia
publicznego umowy, której przedmiotem było świadczenie usług obsługi prawnej Generalnej
Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad Oddział we Wrocławiu oraz na zakres świadczonych
usług.
W uzasadnieniu zarzutów podniesiono, że w prowadzonym postępowaniu złożono
dwie oferty.
Pismem z dnia 28 sierpnia 2024 r. Zamawiający dokonał czynności odrzucenia oferty
Odwołującego oraz wyboru jako oferty najkorzystniejszej wykonawcy Kancelaria JURYSTA
Radcowie Prawni S., W.
i Partnerzy z siedzibą w Opolu. Zamawiający odrzucił ofertę
Odwołującego na podstawie art. 226 ust. 1 pkt 4 ustawy Pzp w zw. z art. 8 ust. 1 ustawy z
dnia 6 lipca 1982 roku o radcach prawnych (Dz. U. z 2024, poz. 499) oraz art. 4a ust. 1
ustawy z dnia 26 maja 1982 r. prawo o adwokaturze (Dz. U. z 2022 r., poz. 1184) uzna
jąc,
że przedmiotowa oferta służy obejściu przepisów prawa i jest czynnością nieważną. Swoje
stanowisko Zamawiający uzasadnił wskazując, że: Zgodnie z Opisem Przedmiotu
Zamówienia pkt 1 Przedmiot zamówienia zd. 2 „Wykonawca zobowiązany jest do
świadczenia usług prawnych dotyczących wszystkich obszarów funkcjonowania
Zamawiającego z należytą starannością, zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa oraz
etyką zawodową.”. Oznacza to, że czynności wchodzące w zakres przedmiotu zamówienia
wykonywane będą przez radców prawnych lub adwokatów, czyli osoby posiadające do
takich czynności stosowne kwalifikacje zawodowe w formach przewidzianych przez prawo, tj.
ustawę o radcach lub prawo o adwokaturze. Zgodnie z przepisem art. 8 ust. 1 ustawy o
radcach, „radca prawny wykonuje zawód w ramach stosunku pracy, na podstawie umowy
cywilnoprawnej, w kancelarii radcy prawnego oraz w spółce: cywilnej lub jawnej (...),
partnerskiej (...), komandytowej lub komandytowo akcyjnej (...) oraz z art. 4a ust. 1 ustawy o
adwokatach, ... adwokat wykonuje zawód w kancelarii adwokackiej, w zespole adwokackim
oraz w spółce: cywilnej lub jawnej (...), partnerskiej (...), komandytowej lub komandytowo-
akcyjnej (...). Wskazane powyżej przepisy prawa ograniczają możliwość prowadzenia
działalności związanej z obsługą prawną do form wskazanych w tychże ustawach, tym
samym czyniąc jako niedozwolone prowadzenie w formie spółki z ograniczoną
odpowiedzialnością. Taki sposób działania w rzeczywistości doprowadza do sytuacji prawnej
zabronionej przez przepisy, co oznacza, że mamy do czynienia z czynnością prawną, która
jest nieważna w świetle art. 58 § 1 KC. Radcy prawni (adwokaci), którzy mają wykonywać
obsługę prawną Zamawiającego będą wykonywać te czynności (zawód radcy prawnego lub
adwokata) w ramach wykonawcy, z którym Zamawiający podpisze umowę. Tymczasem
Wykonawca S.I.D.A.L. Sp. z o.o. składający ofertę nr 2 - działa w formie spółki z ograniczoną
odpowiedzialnością, która to forma prawna uniemożliwia wykonywanie zawodu radcy
prawnego lub adwokata, gdyż sprzeczne byłoby to z powyżej przytoczonymi przepisami
ustaw o radcach prawnych i prawa o adwokaturze.
C
zynności Zamawiającego, w opinii Odwołującego dokonane zostały z oczywistym
naruszeniem wskazanych w petitum odwołania przepisów prawa.
Odwołujący zauważył, że Zamawiający określił „Warunki udziału w postępowaniu”
w pkt 8 Instrukcji dla Wykonawców – Tom I Specyfikacji Warunków Zamówienia (dalej:
„IDW”), gdzie wyraźnie wskazał w szczególności, że:
„8.1. O udzielenie zamówienia mogą ubiegać się Wykonawcy, którzy nie podlegają
wykluczeniu oraz spełniają określone przez zamawiającego warunki udziału w
postępowaniu.
8.2. O udzielenie zamówienia mogą ubiegać się Wykonawcy, którzy spełniają warunki
dotyczące:
zdolności do występowania w obrocie gospodarczym
„Nie dotyczy”
uprawnień do prowadzenia określonej działalności gospodarczej lub zawodowej, o ile
wynika to z odrębnych przepisów:
„Nie dotyczy”
sytuacji ekonomicznej lub finansowej:
„Nie dotyczy”
zdolności technicznej lub zawodowej:
a)
dotyczącej Wykonawcy:
„Nie dotyczy”
b)
dotyczącej osób:
Wykonawca musi wskazać osoby, które będą uczestniczyć w wykonywaniu zamówienia,
legitymujące się kwalifikacjami zawodowymi, doświadczeniem i wykształceniem
odpowiednim do funkcji, jakie zostaną im powierzone.
Wykonawca, na każdą funkcję wymienioną poniżej, wskaże osoby stanowiące Personel
kluczowy, który musi mieć dostępny na etapie realizacji zamówienia, spełniający następujące
wymagania:
(…)”.
Odwołujący wszystkie wymienione warunki udziału w postępowaniu określone przez
Zamawiającego w pełnym zakresie spełnia.
F
aktem jest, iż Odwołujący prowadzi działalność gospodarczą w formie spółki
z ograniczoną odpowiedzialnością. Przedmiot tej działalności jest szeroki, niemniej
przedmiotowa działalność nie jest formą prawną wykonywania zawodu radcy prawnego lub
adwokata, tak członków organów S.I.D.A.L. sp. z o.o., jej wspólników czy też osób
współpracujących – tak jak to bezpodstawnie i w sposób całkowicie nieuzasadniony przyjął
Zamawiający.
Zamawiający formułując warunki udziału w postępowaniu w pkt 8.2 ppkt 2 IDW
wskazał, że wykonawcy zamierzający wziąć udział w przedmiotowym postępowaniu nie są
zobligowani do posiadania uprawnień do określonej działalności gospodarczej lub
zawodowej, o ile wynika to z odrębnych przepisów. Tymi odrębnymi przepisami w przypadku
postępowania o udzielenie zamówienia publicznego są niewątpliwie przepisy ustawy z dnia 6
lipca 1982 roku o radcach prawnych (Dz. U. z 2024, poz. 499) oraz ustawy z dnia 26 maja
r.
prawo
o adwokaturze (Dz. U. z 2022 r., poz. 1184). Oczywistym w tej sytuacji jest, że o udzielenie
przedmiotowego zamówienia publicznego mogą ubiegać się zatem wykonawcy (tacy jak
Odwołujący), którzy choć sami nie są radcami prawnymi lub adwokatami (a więc uprawnień
nie posiadają), to dysponują takimi osobami, które przedmiotowe uprawnienia posiadają
i w ramach prowadzonej przez siebie działalności gospodarczej, współpracując z wykonawcą
takim jak Odwołujący, świadczyć będą przedmiotowe usługi prawne. W szczególności
bowiem Zamawiający nigdzie nie zastrzegł, że wykonawca biorący udział w postępowaniu
ma świadczyć przedmiotowe usługi prawne osobiście, a jednocześnie nie jest wyłączona
również możliwość korzystania z podwykonawców i dopuszczalne jest poleganie na
zdolnościach zawodowych podmiotów udostępniających zasoby.
Gdyby wolą Zamawiającego było, aby przedmiotowe usługi prawne objęte
przedmiotem zamówienia wykonawcy mieli wykonywać osobiście, to zapewne zastrzegłby to
w w
arunkach udziału w postępowaniu, a w szczególności w pkt 8.2 ppkt 2 IDW wskazane
byłoby, że wykonawca zobligowany jest do posiadania uprawnień wynikających z przepisów
ustawy z dnia 6 lipca 1982 roku o radcach prawnych (Dz. U. z 2024, poz. 499) oraz ustawy
z dnia 26 maja 1982 r. prawo o adwokaturze (Dz. U. z 2022 r., poz. 1184). Takiego warunku
udziału w postępowaniu bezspornie brak.
Powyższe w pełni koresponduje z pkt 8.2 ppkt 4 lit. b) IDW, gdzie Zamawiający
wskazał, że: Wykonawca musi wskazać osoby, które będą uczestniczyć w wykonywaniu
zamówienia, legitymujące się kwalifikacjami zawodowymi, doświadczeniem i wykształceniem
odpowiednim do funkcji, jakie zostaną im powierzone. Wykonawca, na każdą funkcję (...),
wskaże osoby stanowiące Personel kluczowy, który musi mieć dostępny na etapie realizacji
zamówienia (…). Zatem to nie wykonawca osobiście, ale wskazane przez tego wykonawcę
osoby będące w jego dyspozycji i posiadające w szczególności uprawnienia radców
prawnych lub adwokatów, świadczyć będą usługi obsługi prawnej Zamawiającego. Tym
samym wykonawca nie jest zobligowany do zachowania wymogów wynikających z
powołanych przez Zamawiającego przepisów art. 8 ust. 1 ustawy z dnia 6 lipca 1982 roku o
radcach prawnych (Dz. U. z 2024, poz. 499) oraz art. 4a ust. 1 ustawy z dnia 26 maja 1982 r.
prawo o adwokaturze (Dz. U. z 2022 r., poz. 1184), którego też wymogu w stosunku do
wykonawcy Zamawiający nie sformułował w SWZ.
Dalej,
powyższe znajduje również potwierdzenie w postanowieniach Opisu
Przedmiotu Zamówienia, a ściśle w postanowieniach pkt 2 „Zasady obsługi prawnej Oddziału
w Opolu, tj.:
ppkt
3: Wykonawca skieruje radców prawnych/adwokatów spełniających wymagania
określone w SWZ do pełnienia dyżurów prawnych.;
ppkt 6: W przypadku nieobecności Radcy/Adwokata wykonujących dyżur prawny,
spowodowanej urlopem, zwolnieniem lekarskim lub innymi zdarzeniem losowym Wykonawca
musi, zapewnić pełnienie dyżuru przez inną z osób wskazanych w ofercie.;
ppkt
10: Osoby skierowane przez Wykonawcę do realizacji przedmiotu Umowy będą
pełnić dyżur prawny zgodnie z Tygodniowym Harmonogramem Dyżurów Prawnych.;
Wreszcie także w samych Projektowanych Postanowieniach Umowy, a ściśle
z postanowienia § 3 ust. 5 wynika wprost, że: Wykonawca zobowiązuje się skierować do
wykonywania usług objętych przedmiotem Umowy personel (zwany dalej: „Personelem
Wykonawcy”), tj. osoby wskazane przez Wykonawcę w Ofercie w formularzu „Wykaz Osób”
do pełnienia funkcji Lidera/Koordynatora obsługi prawnej z ramienia Wykonawcy i funkcji
Radcy Prawnego/Adwokata (…). Z postanowienia § 3 ust. 6 wynika zaś, że: Za działania
i zaniechania zarówno Personelu Wykonawcy, jak i podwykonawców, Wykonawca ponosi
odpowiedzialność jak za swoje własne.
Reasumując, w żadnym dokumencie postępowania Zamawiający nie zastrzegł
obowiązku osobistego świadczenia usług przez wykonawcę, a jedynie wymagał, aby
wykonawca dysponował osobami radców prawnych lub adwokatów. Tym samym sam
wykonawca nie musi spełniać warunków wynikających z przepisów ustawy o radcach
prawnych oraz ustawy prawo o adwokaturze, co zresztą sam Zamawiający potwierdził
wprost w pkt 8.2 ppkt 2 IDW. W tych okolicznościach odrzucenie przez Zamawiającego
oferty Odwołującego na podstawie art. 226 ust. 1 pkt 4 PZP w zw. z art. 8 ust. 1 ustawy z
dnia 6 lipca 1982 roku o radcach prawnych (Dz. U. z 2024, poz. 499) oraz art. 4a ust. 1
ustawy z dnia 26 maja 1982 r. prawo o adwokaturze (Dz. U. z 2022 r., poz. 1184) jest
bezpodstawne i całkowicie nieuzasadnione.
Forma prawna działalności gospodarczej prowadzonej przez Odwołującego, przy
takim jak to ma miejsce określeniu przez Zamawiającego warunków udziału w postępowaniu
o udzielenie zamówienia publicznego, pozostaje bez żadnego znaczenia. W szczególności
nie ma przeszkód, aby wykonawca prowadził działalność gospodarczą w formie spółki
z ograniczoną odpowiedzialnością – istotą jest, aby zorganizowany przez wykonawcę
i skierowany do wykonywania usługi zespół wykonywał zawód radcy prawnego / adwokata
w formie przewidzianej odrębnymi przepisami prawa..
Ponieważ zaś, oferta Odwołującego jest ofertą z najniższą ceną wśród złożonych
w postępowaniu ofert oraz uzyskałaby maksymalną liczbę punktów w ramach kryterium
„Doświadczenie personelu”, to oferta Odwołującego winna zostać uznana przez
Zamawiającego za ofertą najkorzystniejszą.
Wreszcie postawa Zamawiającego jest o tyle zdumiewająca, że w 2020 r. ten sam
Zamawiający (Skarb Państwa - Generalny Dyrektor Dróg Krajowych i Autostrad) nie miał
powyższych wątpliwości i w wyniku przeprowadzonego postępowania o udzielenie
zamówienia publicznego zawarł z Odwołującym umowę, której przedmiotem było
świadczenie usług obsługi prawnej Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad Oddział
we Wrocławiu. Przedmiotowa umowa jest niemal tożsamą z umową jaka obecnie ma być
zawarta
w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego, którego dotyczy odwołanie,
co dodatkowo potwierdza, że zaskarżone czynności Zamawiającego są całkowicie
bezpodstawne
i
nieuzasadnione.
Jako dowód Odwołujący przedstawił umowę
nr O.WR.D-3.2410.30.2020 z dnia 29 maja 2020 r.
Mając powyższe na uwadze, Odwołujący wnosił jak w petitum odwołania.
Po przeprowadzeniu rozprawy z udziałem Stron i Uczestników postępowania
odwoławczego, na podstawie zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego oraz
oświadczeń, a także stanowisk pisemnych Stron i Uczestników postępowania,
Krajowa Izba Odwoławcza ustaliła i zważyła, co następuje:
Izba ustaliła, iż nie została wypełniona żadna z przesłanek skutkujących odrzuceniem
odwołania, odwołanie nie zawierało braków formalnych i mogło zostać rozpoznane
merytorycznie.
Izba ustaliła, że Wykonawca wnoszący odwołanie wykazał interes w korzystaniu ze
środków ochrony prawnej.
Do postępowania odwoławczego zgłoszenie przystąpienia po stronie Zamawiającego
złożył wykonawca Kancelaria JURYSTA Radcowie Prawni S., W. i Partnerzy z siedzibą w
Opolu
. Izba potwierdziła skuteczność zgłoszonego przystąpienia i dopuściła wykonawcę jako
Przystępującego. Przystępujący wnosił o oddalenie odwołania w całości.
Zamawiający wnosił o oddalenie odwołania w całości jako bezzasadnego.
Na podstawie przekazanej dokumentacji postępowania Izba ustaliła, że przedmiotem
zamówienia jest świadczenie kompleksowej obsługi prawnej zgodnie z wymaganiami Opisu
przedmiotu zamówienia oraz postanowieniami umowy. Wykonawca zobowiązany jest do
świadczenia usług prawnych dotyczących wszystkich obszarów funkcjonowania
Zamawiającego z należytą starannością, zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa oraz
etyką zawodową. Zakres usług prawnych w szczególności będzie obejmował zagadnienia
dotyczące: obsługi umów cywilno-prawnych zawieranych przez Zamawiającego, obsługi
kontraktów w zakresie realizowanych inwestycji, wg wzorów obowiązujących w GDDKIA,
ochrony pasa drogowego,
dyscypliny finansów publicznych, prawa pracy, prawa
administracyjnego, prawa cywilnego,
prawa upadłościowego, prawa zamówień publicznych,
prawa autorskiego,
innych dziedzin wynikających ze statutu Zamawiającego. Termin
wykonywania umowy wynosi 36 miesięcy.
W rozdziale 8 Specyfikacji Warunków Zamówienia (dalej jako „SWZ”) – Warunki
udziału w postępowaniu, Zamawiający wskazał, że o udzielenie zamówienia mogą ubiegać
się Wykonawcy, którzy nie podlegają wykluczeniu oraz spełniają określone przez
zamawiającego warunki udziału w postępowaniu.
O udzielenie zamówienia mogą ubiegać się Wykonawcy, którzy spełniają warunki
dotyczące:
zdolności do występowania w obrocie gospodarczym
„Nie dotyczy”
uprawnień do prowadzenia określonej działalności gospodarczej lub zawodowej, o ile
wynika to z odrębnych przepisów:
„Nie dotyczy”
sytuacji ekonomicznej lub finansowej:
„Nie dotyczy”
zdolności technicznej lub zawodowej:
a)
dotyczącej Wykonawcy:
„Nie dotyczy”
b)
dotyczącej osób:
Wykonawca musi wskazać osoby, które będą uczestniczyć w wykonywaniu
zamówienia, legitymujące się kwalifikacjami zawodowymi, doświadczeniem i wykształceniem
odpowiednim do funkcji, jakie zostaną im powierzone.
Wykonawca, na każdą funkcję wymienioną poniżej, wskaże osoby stanowiące
Personel kluczowy, który musi mieć dostępny na etapie realizacji zamówienia, spełniający
następujące wymagania:
Osoba proponowana do pełnienia funkcji: Lider Zespołu/Koordynator obsługi prawnej
- Radca prawny/Adwokat
wymagana liczba osób: 1,
minimalne kwalifikacje: uprawnienia radcy prawnego lub adwokata potwierdzone aktualnym
wpisem odpowiednio na listę radców prawnych, o której mowa w ustawie z dnia 6 lipca 1982
roku o radcach prawnych lub na listę adwokatów, zgodnie z ustawą z dnia 26 maja 1982
roku o adwokaturze.
Doświadczenie zawodowe:
a.
minimum 24 miesiące doświadczenia zawodowego jako radca prawny lub adwokat,
zdobytego w
ramach jednej umowy (zakończonej lub będącej w trakcie realizacji) w okresie
ostatnich 5 lat, polegającego na świadczeniu obsługi prawnej związanej z realizacją lub
nadzorem i zarządzaniem kontraktem dotyczącym inwestycji drogowej, w oparciu o warunki
kontraktowe FIDIC,
oraz
b.
udział w charakterze pełnomocnika w co najmniej trzech postępowaniach przed
Krajową Izbą Odwoławczą w okresie ostatnich 5 lat przed upływem terminu składania ofert.
oraz
c.
udział w charakterze pełnomocnika w co najmniej trzech postępowaniach przed
Wojewódzkim Sądem Administracyjnym lub Naczelnym Sądem Administracyjnym w okresie
ostatnich 5 lat przed upływem terminu składania ofert
Osoba proponowana do pełnienia funkcji: Radca prawny/ Adwokat
wymagana liczba osób: min. 2
minimalne kwalifikacje: uprawnienia radcy prawnego lub adwokata potwierdzone aktualnym
wpisem odpowiednio na listę radców prawnych, o której mowa w ustawie z dnia 6 lipca 1982
roku o radcach prawnych lub na listę adwokatów, zgodnie z ustawą z dnia 26 maja 1982
roku o adwokaturze.
Doświadczenie zawodowe:
a.
każda spośród osób wskazanych do pełnienia funkcji Radca prawny/Adwokat –
minimum 12 miesięcy doświadczenia zawodowego w okresie ostatnich 3 lat, jako radca
prawny lub adwokat, polegającego na świadczeniu obsługi prawnej w zakresie dotyczącym
przygotowania i realizacji inwestycji na rzecz zarządcy lub Wykonawcy umów na realizację
inwestycji liniowej lub na rzecz Wykonawców umów na nadzór i zarządzanie kontraktem
dotyczącym realizacji inwestycji liniowej,
oraz
b.
co najmniej jedna osoba spośród osób wskazanych do pełnienia funkcji Radca
prawny/Adwokat
– udział w charakterze pełnomocnika w co najmniej trzech postępowaniach
przed Krajową Izbą Odwoławczą w okresie ostatnich 5 lat przed upływem terminu składania
ofert,
oraz
c.
co najmniej jedna osoba spośród osób wskazanych do pełnienia funkcji Radca
prawny/ Adwokat
– minimum 12 miesięcy doświadczenia zawodowego zdobytego w ramach
jednej umowy (zakończonej lub będącej w trakcie realizacji), polegającego na świadczeniu
obsługi prawnej związanej z realizacją lub nadzorem i zarządzaniem kontraktem inwestycji
liniowej,
w oparciu o warunki kontraktowe FIDIC,
oraz
d.
co najmniej jedna osoba spośród osób wskazanych do pełnienia funkcji Radca
prawny/Adwokat
– minimum 12 miesięcy doświadczenia zawodowego w okresie ostatnich
3 lat, jako radca prawny lub adwokat, polegającego na świadczeniu obsługi prawnej na rzecz
jednostki administracji publicznej (rządowej lub samorządowej) w zakresie niedotyczącym
bezpośrednio przygotowania i realizacji inwestycji.
W przypadku Wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia,
spełnianie warunków dotyczących zdolności zawodowej, wykonawcy wykazują łącznie.
Zamawiający nie dopuścił możliwości zastępstwa osób wskazanych w ofercie
aplikantami lub innymi osobami nie posiadającymi uprawnień do wykonywania zawodu radcy
prawnego/adwokata. Zamawiający nie dopuścił przedstawienia tej samej osoby do pełnienia
więcej niż jednej funkcji wymienionych powyżej.
W odniesieniu do warunków dotyczących wykształcenia, kwalifikacji zawodowych lub
doświadczenia, wykonawcy wspólnie ubiegający się o udzielenie zamówienia mogą polegać
na zdolnościach tych z wykonawców, którzy wykonają roboty budowlane lub usługi, do
realizacji których te zdolności są wymagane.
Oceniając zdolność techniczną lub zawodową, Zamawiający może, na każdym etapie
postępowania, uznać, że wykonawca nie posiada wymaganych zdolności, jeżeli posiadanie
przez wykonawcę sprzecznych interesów, w szczególności zaangażowanie zasobów
technicznych lub
zawodowych wykonawcy w inne przedsięwzięcia gospodarcze wykonawcy
może mieć negatywny wpływ na realizację zamówienia.
Na potwierdzenie wyznaczonego warunku Zamawiający żądał złożenia wykazu osób.
Zamawiający wskazał, że Wykonawca może w celu potwierdzenia spełniania
warunków udziału w postępowaniu, w stosownych sytuacjach oraz w odniesieniu do
konkretnego zamówienia, lub jego części, polegać na zdolnościach technicznych lub
zawodowych lub sytuacji finansowej lub ekonomicznej podmiotów udostępniających zasoby,
niezależnie od charakteru prawnego łączących go z nim stosunków prawnych (Rozdział
11 SWZ).
W odniesieniu do warunków dotyczących wykształcenia, kwalifikacji zawodowych lub
doświadczenia, Wykonawcy mogą polegać na zdolnościach podmiotów udostępniających
zasoby, jeśli podmioty te wykonają roboty budowlane lub usługi, do realizacji których te
zdolności są wymagane.
Zamawiający zaznaczył, że Wykonawca może powierzyć wykonanie części
zamówienia podwykonawcy (rozdział 12 SWZ).
Ustalono, że kryteriami oceny ofert będą „cena” (50%) oraz „doświadczenie
zawodowe” (50%).
Zamawiający podał, że na sfinansowanie zamówienia przeznaczy kwotę
508,50 zł brutto. W postępowaniu złożono dwie oferty:
Odwołujący na kwotę 924 960,00 zł
Przystępujący na kwotę 1 990 632,00 zł.
Ostatecznie Zamawiający dokonał wyboru oferty najkorzystniejszej, za którą uznał
ofertę Przystępującego i odrzucił ofertę Odwołującego z uzasadnieniem przywołanym
w
odwołaniu.
Biorąc pod uwagę poczynione ustalenia Izba uznała, że odwołanie w całości
podlegało oddaleniu.
Stan faktyczny nie był sporny między Stronami, wywodziły one jednak z ustaleń
odmienne wnioski.
Ja
k niewątpliwie wynika z dokumentacji postępowania, w tym opisu przedmiotu
zamówienia oraz projektowanych postanowień umowy Zamawiający uczynił przedmiotem
zamówienia świadczenie pomocy prawnej mającej charakter kompleksowy.
Zakres u
sługi obejmuje doradztwo prawne, sporządzanie opinii prawnych,
opiniowanie dokumentów, pism i umów oraz zastępstwo procesowe przed sądami, organami
administracji i innymi instytucjami, w szczególności:
przygotowanie lub opiniowanie wszystkich projektów umów, aneksów, porozumień
Zamawiającego, w tym umów z podwykonawcami Wykonawców realizujących umowy
zawarte z Zamawiającym;
udział w pracach związanych lub wynikających z postępowań o udzielenie
zamówienia publicznego, doradztwo, opracowanie odpowiedzi na pytania stawiane przez
podmioty w toku postępowań o udzielenie zamówień publicznych, opiniowanie dokumentów
składanych przez wykonawców w postępowaniach o udzielenie zamówienia publicznego,
weryfikacja i analiza projektów gwarancji bankowych i ubezpieczeniowych i innych form
tytułem wniesienia zabezpieczenia należytego wykonania umowy lub zabezpieczenia
zaliczki, doradztwo na wniosek komisji przetargowej w postępowaniach o udzielenie
zamówienia publicznego, przygotowywanie i uzgadnianie pism związanych z wniesionymi
przez wykonawców środkami ochrony prawnej,
analizę pisemną podstaw i zasadności oraz przygotowanie pisemne roszczeń
zgłaszanych przez Zamawiającego w stosunku do wykonawców robót, projektantów
i
wykonawców umów na nadzór i zarządzanie kontraktem;
przygotowywanie skarg, pozwów i wniosków, środków zaskarżenia, wystąpień
i
innych pism procesowych w celu wszczęcia postępowania sądowego lub administracyjnego
oraz
w związku z toczącym się postępowaniem;
sporządzanie pisemnych opinii i analiz prawnych - w tym również opiniowanie
korespondencji sporządzanej na podstawie umów realizowanych przez Zamawiającego;
opracowanie pisemnych analiz i opinii prawnych dotyczących zasadności oraz
zgodności z warunkami kontraktowymi oraz obowiązującym prawem roszczeń zgłaszanych
przez wykonawców i wszelkie podmioty trzecie;
opiniowanie pisemne zasadności wprowadzania zmian do umów pod względem
zgodności z obowiązującym prawem, przepisami wewnętrznymi Zamawiającego i zawartymi
przez Zamawiającego umowami;
opiniowanie raportu roszczenia sporządzonego przez wykonawcę umowy na nadzór
i
zarządzanie kontraktem i opiniowanie pod względem formalno-prawnym propozycji
stanowiska Kierownika Projektu do raportu roszczenia;
posiadanie biegłej znajomości umów z Wykonawcami robót oraz umów
z
Wykonawcami umów na nadzór i zarządzanie kontraktem, po podpisaniu tych umów;
posiadanie znajomości procedury beneficjenta (właściwego) projektu unijnego;
obsługę prawną związaną z rozliczaniem podwykonawców, usługodawców
i
dostawców;
monitorowanie zagrożeń związanych z realizacją umów i zgłaszanie ich z własnej
inicjatywy Zamawiającemu oraz współdziałanie z Kierownikami Projektu i przedstawianie
propozycji Zamawiającemu w celu podejmowania działań zapobiegających powstawaniu
sporów;
opiniowanie lub współudział w opracowywaniu polis ubezpieczeniowych, gwarancji
bankowych i innych dokumentów zabezpieczających roszczenia;
udział w Radach Budowy, Radach Technicznych, roboczych spotkaniach stron
zaangażowanych w realizację Umów, na których omawiane będą sprawy dotyczące
roszczeń Wykonawcy oraz dotyczące zapisów i sposobu realizowania Umowy z Wykonawcą
Robót
i Nadzorem Inwestorskim;
uczestnictwo w rozmowach, negocjacjach, pertraktacjach, pracach grup roboczych
i
innych spotkaniach wymagających obsługi prawnej, na polecenie Zamawiającego,
uczestniczenie w spotkaniach w Centrali GDDKiA w Warszawie na każde pisemne lub ustne
polecenie;
opracowywanie pisemnych analiz i opinii prawnych dotyczących zasadności
zgłaszanych do Zamawiającego skarg i wniosków na podstawie materiałów i dokumentów
otrzymanych od Zamawiającego, w tym dokumentów, o które Wykonawca zgłosi się do
Zamawiającego i jakie uzna za konieczne i właściwe w celu dokonania właściwej analizy
i wydania opinii prawnej;
konsultacje ustne zagadnień wymagających analizy prawnej;
reprezentowanie
Zamawiającego
przed
sądami
powszechnymi,
sądami
administracyjnymi, organami rozstrzygającymi spory w zakresie zamówień publicznych,
organami administracji publicznej, organami prowadzącymi i nadzorującymi postępowania
przygotowawcze, organami egzekucyjnymi oraz przed innymi instytucjami, w tym również
w sprawach, w których uczestniczy radca prawny pozostający w stosunku pracy
u Zamawiającego, o ile zastępstwo to nie będzie wykonywane przez radców Prokuratorii
Generalnej Rzeczypospolitej Polskiej (dalej: „Prokuratorii Generalnej”) zgodnie z ustawą z
dnia 15 grudnia 2016 r. o Prokuratorii Generalnej Rzeczypospolitej Polskiej;
zastępowanie głównego specjalisty oraz radcy prawnego pozostającego w stosunku
pracy u Zamawiającego, podczas jego nieobecności w pracy, w szczególności z powodu
choroby lub urlopu;
współpracę z Prokuratorią Generalną, w szczególności w trakcie prowadzonych
spraw sądowych oraz w okresie przed wszczęciem postępowania sądowego;
współpracę z komórką właściwą ds. obsługi prawnej w Centrali GDDKiA;
uczestnictwo w naradach, szkoleniach i konferencjach organizowanych dla radców
prawnych przez Centralę GDDKiA;
współtworzenie i opiniowanie pism kierowanych do Centrali GDDKiA w Warszawie
oraz do instytucji zewnętrznych w sprawach dotyczących sporów, roszczeń, zmian umów,
zamówień uzupełniających i dodatkowych;
zgłaszanie wierzytelności Skarbu Państwa w postępowaniach upadłościowych,
restrukturyzacyjnych, egzekucyjnym lub innych o podobnym charakterze;
udzielanie pisemnych odpowiedzi komornikom na zawiadomienia o egzekucji wobec
GDDKIA lub wierzytelności podmiotów trzecich ze zobowiązań GDDKIA, w terminach
wymaganych przepisami;
świadczenie pomocy prawnej przy sporządzaniu wniosków o przeprowadzenie
egzekucji administracyjnych oraz przy sporządzaniu wezwań do złożenia oświadczenia
o posiadanym majątku lub źródłach dochodu;
opiniowanie pod względem formalno-prawnym decyzji w zakresie zastosowania ulg
w
spłacie zaległych należności na rzecz Skarbu Państwa;
reprezentowanie Zamawiającego w postępowaniach egzekucyjnych oraz windykację
należności;
doradztwo oraz opracowywanie odpowiedzi na wezwania podmiotów kontrolujących
Zamawiającego do złożenia wyjaśnień oraz opracowywanie zastrzeżeń od wyników kontroli;
bieżące doradztwo w sprawach realizowanych w komórkach organizacyjnych
Zamawiającego, w tym udzielanie pisemnych i ustnych opinii prawnych i interpretacji
obowiązujących przepisów prawnych;
opiniowanie, uzgadnianie pod względem prawnym i parafowanie projektów decyzji
administracyjnych, pism i innych rozstrzygnięć przygotowywanych przez pracowników
Zamawiającego, w szczególności decyzji na zajęcie pasa drogowego z powodu
wykonywania robót budowlanych, usług, umieszczania urządzeń obcych lub awarii;
uczestnictwo w komisjach terenowych w przypadkach nielegalnego naruszenia lub
zajęcia pasa drogowego;
doradztwo prawne w zakresie przygotowywania odpowiedzi na zapytania składane
w
trybie ustawy o dostępie do informacji publicznej;
doradztwo prawne w zakresie oceny informacji stanowiących tajemnicę
przedsiębiorstwa w prowadzonych przez Zamawiającego postępowaniach;
świadczenie pomocy prawnej przy sporządzaniu wniosków o uzgodnienie treści ksiąg
wieczystych;
świadczenie pomocy prawnej przy składaniu należności wynikających z decyzji
odszkodowawczych do depozytu sądowego;
doradztwo w zakresie rozwiązywania problemów związanych z regulacją stanów
prawnych nieruchomości niezbędnych dla potrzeb statutowych Zamawiającego;
współpraca w działaniach związanych z pracami scaleniowymi w pasach drogowych
oraz zagospodarowaniem poscaleniowym;
informowanie Zamawiającego o zmianach w przepisach prawnych i wyjaśnianie tych
zmian i ich wpływu na funkcjonowanie jednostki organizacyjnej Zamawiającego.
Są to więc czynności wyczerpujące definicję zawartą w art. 6 ust. 1 ustawy z dnia
z dnia 6 lipca 1982 r. o radcach prawnych (Dz. U. t.j. z 2024 r. poz. 499
), gdzie wskazano, że
świadczenie pomocy prawnej przez radcę prawnego polega w szczególności na udzielaniu
porad i konsultacji prawnych, sporządzaniu opinii prawnych, opracowywaniu projektów aktów
prawnych oraz występowaniu przed urzędami i sądami w charakterze pełnomocnika lub
obrońcy.
Zatem Zamawiający w sposób przedmiotowy zdefiniował świadczenie, odnosząc go
wprost do zawodowego charakteru czynności, które mają być wykonywane w postępowaniu,
podkreślając jednocześnie, że mogą one być wykonywane tylko przez osoby posiadające
opisane uprawnienia zawodowe radcy prawnego lub adwokata
, a same czynności mają by
wykonywane zgodnie z przepisami prawa i etyką zawodową. Tym samym Zamawiający nie
musiał formułować podmiotowego warunku udziału w postępowaniu dotyczącego zdolności
do występowania w obrocie gospodarczym. Oczywistym bowiem wydaje się, iż skoro
czynności będące przedmiotem świadczenia polegają na świadczeniu pomocy prawnej,
muszą być wykonywane przez osoby zdolne do wykonywania takich czynności, czyli
posiadających odpowiednie uprawnienia zawodowe.
Dalej dostrzeżenia wymaga, iż Odwołujący sztucznie i w sposób wybiórczy dokonał
wyłączenia z opisu przedmiotu zamówienia jako czynności nie stanowiących w jego ocenie
wykonywania czynności pomocy prawnej, zaznaczając w ofercie, że Odwołujący będzie je
wykonywał osobiście. Zgodnie z pkt 12 „monitorowanie zagrożeń związanych z realizacją
umów i zgłaszanie ich z własnej inicjatywy Zamawiającemu oraz współdziałanie
z Kierownikami Projektu i
przedstawianie propozycji Zamawiającemu w celu podejmowania
działań zapobiegających powstawaniu sporów” jak najbardziej wpisuje się w definicję
pojęcia, ponieważ czynność ta obejmuje udzielanie porad i konsultacji. W przypadku pkt 39
„informowanie Zamawiającego o zmianach w przepisach prawnych i wyjaśnianie tych zmian
i ich wpływu na funkcjonowanie jednostki organizacyjnej Zamawiającego”, nie chodzi o
proste, nie wymagające wiedzy specjalistycznej informowanie o zmianach prawa ale przede
wszystkim wyjaśnienie w jaki sposób zmiany te wpłyną na działalność jednostki
Zamawiającego. Jeśli pojęcie pomocy prawnej wyróżnia i charakteryzuje subsumpcja ustaleń
stanu faktycznego oraz obowiązujących reguł prawnych, to z takim stanem faktycznym
mamy do czynienia w przypadku czynności określonych w pkt 39 opisu przedmiotu
zamówienia. Zauważyć także należy, iż Zamawiający nie wymagał dysponowania innym
personelem ale
odnosił się tylko do konieczności dysponowania radcami prawnymi i/lub
adwokatami.
Stosowanie przez Odwołującego pojęcia „świadczenia usług prawnych”, a nie
wykonywania usług pomocy prawnej to tak naprawdę semantyka. Jeśli, jak wskazywał na
rozprawie Odwołujący, celem spółki jest wykonywanie czynności administracyjnych,
organizacyjnych, to taki
ch czynności nie obejmuje przedmiot zamówienia lub stopień ich
występowania ma charakter znikomy, nie wymaga zaangażowania dodatkowych
pracowników.
Ponadto, taki sposób wykonywania przedmiotu zamówienia, jaki wynika z treści oferty
Odwo
łującego prowadzi do próby naruszenia zakazu wykonywania całości zamówienia
przez podwykonawców. Irrelewantne dla sporu jest, że Zamawiający nie zastrzegł
konieczności osobistego wykonywania przedmiotu zamówienia. Zgodnie ze stanowiskiem
doktryny
i orzecznictwa, wykonawca mo
że powierzyć wykonanie części zamówienia podwykonawcy
(art. 462 ust. 1 ustawy Pzp)
. Skoro możliwość powierzenia dotyczy tylko części zamówienia,
to oznacza, że podwykonawca nie może być odpowiedzialny za wykonanie całości
zamówienia. Brak określenia w SWZ wymogu osobistego świadczenia nie oznacza, że
całość czynności może być wykonana przez inne osoby, podwykonawców udostępniających
zasoby Wykonawcy.
Tymczasem tak byłoby w przedmiotowym postępowaniu. Co ciekawe
także, owo udostępnienie przyjęłoby formę udostępnienia wiedzy i doświadczenia radców
prawnych prowadzących jednoosobowe kancelarie prawne na rzecz spółki kapitałowej, w
których ci sami radcy prawni pełnią role organów spółki. Właśnie w próbie narzucenia
Zamawiającego sposobu wykonywania zamówienia Izba upatruje próby obejścia przepisów
prawa korporacyjnego wyznaczającego formy, w których radca prawny i adwokat mogą
świadczyć pomoc prawną.
Na marginesie jedynie można zauważyć, iż Odwołujący w piśmie procesowym
pn.
„konspekt na rozprawę” przy odnoszeniu się do zagadnienia podwykonawstwa
przywołuje orzecznictwo dotyczące sposobu wykonywania zadania przez konsorcjum. W
przedmiotowym postępowaniu Odwołujący nie występuje w takim charakterze, ubiega się o
zamówienie samodzielnie, przywołane rozstrzygnięcia są więc nieistotne dla sporu.
Skoro zatem przedmiot zamówienia obejmuje wyłącznie świadczenie pomocy
prawnej,
tak został zdefiniowany przez Zamawiającego i tak postrzegali go inni wykonawcy,
to
musi być wykonywany przez osoby posiadające odpowiednie uprawnienia. Dlatego
Zamawiający szczególny nacisk położył na konieczność dysponowania odpowiednim
zespołem osób radców prawnych i/lub adwokatów. Taka konstatacja zaś odsyła do art. 8 ust.
ustawy
o radcach prawnych, gdzie określono w jakiej formie radca prawny może wykonywać
działalność. Forma prowadzenia działalności Odwołującego nie mieści się w katalogu
przywołanej normy prawnej. Nie ulega wątpliwości, że wskazany w treści oferty sposób
realizacji zamówienia nie może naruszać bezwzględnie obowiązującej regulacji ustawowej
ustawy o radcach prawnych i ustawy o adwokaturze.
Izba podziela stanowisko
Zamawiającego ujęte w Informacji o wyborze i stanowisko
Przystępującego zaprezentowane w zgłoszeniu przystąpienia oraz na rozprawie. Sposób
wykonywania czynności zastrzeżonych dla osób posiadających odpowiednie uprawnienia
zawodowe
powinien odbywać się w formie, którą przepisy prawa powszechnie
obowiązującego dopuszczają dla takich osób. Natomiast czynność prawna mająca na celu
obejście prawa jest nieważna na podstawie art. 58 ustawy Kodeks cywilny.
Izba pominęła wywody Przystępującego dotyczące możliwości wystąpienia deliktu
dyscyplinarnego, odpowiedzialności dyscyplinarnej, czy odpowiedzialności zawodowej,
bowiem choć niewątpliwie podkreślają one istotne kwestie dla prawidłowości prowadzenia
działalności przez radców prawnych w określonej formie, to nie były one podstawą
odrzucenia oferty Odwołującego i nie zostały przez Zamawiającego zaznaczone w Informacji
o odrzuceniu oferty.
Co do zasady przedstawione przez Odwołującego wyciągi z opracowań naukowych
w sposób bardzo ostrożny odnoszą się do możliwości uczestnictwa radcy prawnego przy
działalności spółek kapitałowych.
W wyciągach z komentarzy przywołanych przez Odwołującego stwierdza się, że
„Rozpatrując kwestię możliwości uczestnictwa radców prawnych w spółkach kapitałowych,
należy zwrócić uwagę na odróżnienie zaangażowania związanego z działalnością
nieprawniczą tych spółek od aktywności dotyczącej działalności prawniczej. O ile więc na
podstawie zasad ogólnych można przyjąć, że swoboda świadczenia usług oraz wolność
gospodarcza
stanowią dostateczną podstawę umożliwiającą radcy prawnemu obejmowanie
udziałów lub akcji oraz pełnienie funkcji w organach spółek kapitałowych, nie wyłączając
spółek świadczących usługi prawne lub prowadzących prawniczą działalność gospodarczą,
o tyle takich aktywności radcy prawnego oraz spółki nie można uznać za formę wykonywania
zawodu i przejaw
prowadzenia prawniczej działalności regulowanej w zakresie świadczenia
pomocy prawnej.
Dla
stwierdzenia,
że
dany
radca
prowadziłby
działalność
zawodową
w niedopuszczalnej formie niezbędne jest wykazanie, że poprzez ten podmiot (spółka
kapitałowa) świadczona jest w istocie pomoc prawna właściwa wyłącznie dla regulowanej
właściwości zawodowej.
(…)
O ile więc radca prawny może być np. udziałowcem lub akcjonariuszem w spółkach
kapitałowych świadczących usługi prawnicze albo członkiem zarządu takich spółek, o tyle
jego czynności w tych spółkach związane ze świadczeniem usług prawniczych, jeśli są
podejmowane w oparciu o stosunek spółki, nie mogą być kwalifikowane jako czynności
zawodowe radcy prawnego.
O ile więc dopuszczalne jest posiadanie udziału przez radcę prawnego w spółce
kapitałowej, a same czynności podejmowane w oparciu o stosunek spółki nie są
kwalifikowane jako czynności zawodowe radcy prawnego, o tyle w przedmiotowym
przypadku
radcy prawni nie będą wykonywali czynności w oparciu o stosunek wobec spółki.
Radcy prawni będący organami spółki będą wykonywali właśnie działalność polegającą
ściśle na świadczeniu pomocy prawnej, a dla tej ustawy zastrzegają szczególną formę.
Podobnie wypowiada się profesor Bogusław Sołtys w artykule pt. Uczestnictwo
w spółkach kapitałowych jako forma wykonywania zawodu radcy prawnego, gdzie zaznacza
się, że „Rozpatrując kwestię możliwości uczestnictwa radców prawnych w spółkach
kapitałowych, należy zwrócić uwagę na odróżnienie zaangażowania związanego
z działalnością nieprawniczą tych spółek od aktywności dotyczącej działalności prawniczej.
W pierwszym przypadku radca prawny podlega jedynie ograniczeniom o charakterze
względnym. Z uwagi na posiadane uprawnienia zawodowe zakazują mu one podejmowania
działalności oraz wykonywania poszczególnych zajęć kolidujących z godnością zawodu oraz
zasadami tzw.
deontologii zawodowej, na którą składają się zarówno unormowania prawne,
jak i poza prawne,
w szczególności z zakresu etyki oraz pragmatyki zawodowej. Mimo że
wymagają one przeważnie indywidualnego wyważenia różnych wartości, to niekiedy przepisy
przesądzają wprost o dopuszczalności wykonywania przez radców prawnych określonej
działalności nieprawniczej. Natomiast w drugim przypadku, zakres reglamentacji jest
znacznie szerszy. Obejmuje on bowiem ponadto zakaz świadczenia pomocy prawnej bez
spełnienia określonych ustawowo przesłanek, zakaz wykonywania zawodu radcy prawnego
w innych formach organizacyjnych niż zostały przewidziane w obowiązujących przepisach
oraz zakaz prowadzenia działalności nieprawniczej przez spółki, w których na zasadzie
wyłączności radca prawny może zgodnie z przepisami dokonywać czynności zawodowych
(zob. art. 6, 8 oraz 23 i n. u.r.p.).
W kwestii
pozostałych złożonych przez Odwołującego dowodów, to Izba uznała je za
nieprzydatne dla rozstrzygnięcia przedmiotu sporu. Złożone dokumenty, zwłaszcza w postaci
wyciągów z umów, specyfikacji w innych w postępowaniach, faktur, wyciągów z rozpraw KIO
i sądowych, nie dowodzą tez prezentowanych przez Odwołującego. podpisanie umowy przez
inny oddział GDDiKA z Odwołującym nie potwierdza, że działalność spółki jest zgodna
z zasadami prowadzenia działalności przez radców prawnych zgodnie z ustawą o radcach
prawnych.
Dalej zauważyć należy, iż Odwołujący nie złożył dowodu świadczącego o niepodjęciu
przez rzeczni
ka dyscyplinarnego właściwej Izby zawodowej postępowania dyscyplinarnego.
Odwołujący przedstawił tylko, że dwaj radcowie prawni, pełniący jednocześnie funkcje
organów w spółce kapitałowej, wezwani zostali do złożenia wyjaśnień. Nie przedstawiono
dowodu, że postępowanie zostało umorzone lub niepodjęte. Nie ulega wątpliwości, że
zarówno w przypadku umorzenia, jak też niestwierdzenia czynu dyscyplinarnego, Strona
takiego postępowania jest o jego wyniku informowana.
W takiej sytuacji należało uznać, że złożenie oferty przez spółkę kapitałową służyło
obejściu przepisów prawa i jest czynnością nieważną na podstawie odrębnych przepisów,
tj. sprzeczną z ustawą o radcach prawnych. Zamawiający prawidłowo dokonał odrzucenia
oferty na podstawie art. 226 ust. 1 pkt 4 ustawy Pzp.
Reasumując, Zamawiający wymagał, by przedmiot świadczenia realizowany był przez
radców prawnych i/lub adwokatów. Zatem realizacja takiej usługi powinna odbywać się
zgodnie z
powszechnie obowiązującymi przepisami prawa, w tym z rygorami form prawnych
prowadzenia tego typu działalności w RP.
W konsekwencji Izba uznała, że zarzuty odwołania nie zasługiwały na uwzględnienie
i oddaliła odwołanie w całości. Nie uznano zasadności zarzutu naruszenia art. 239 ustawy
Pzp, bowiem Zamawiający dokonał wyboru oferty najkorzystniejszej spośród ofert nie
podlegających odrzuceniu, do czego był zobowiązany.
Orzekając o kosztach postępowania odwoławczego orzeczono na podstawie na
podstawie art. 574 oraz art. 575 ustawy Pzp, a także w oparciu o przepisy § 5 pkt 1 i 2 lit. b
oraz § 8 ust. 1 i ust. 2 pkt 1 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 30 grudnia 2020
roku w sprawie szczegółowych rodzajów kosztów postępowania odwoławczego, ich
rozliczania oraz wysokości i sposobu pobierania wpisu od odwołania (Dz. U. z 2020r., poz.
2437 ze zmianami), orzekając w tym zakresie o obciążeniu kosztami postępowania stronę
przegrywającą, czyli Odwołującego.
Przewodnicząca:
……………………………