Podmiotowe środki dowodowe złożone przez wykonawcę wraz z ofertą – jak ocenić dokumenty wg Prawa zamówień publicznych?

Urząd Zamówień Publicznych w opinii z 28 listopada 2022 r. (znak: DP.022.585.2022.MO, KW-4423/22) wyjaśnił, że „(...) stosownie do treści art. 126 ust. 1 ustawy z dnia 11 września 2019 r. Prawo zamówień publicznych (dz. U. z 2022 r., poz. 1710 ze zm.), zwanej dalej »ustawą Pzp«, w postępowaniu o udzielenie zamówienia klasycznego o wartości równej lub przekraczającej progi unijne, zamawiający przed wyborem najkorzystniejszej oferty wzywa wykonawcę, którego oferta została najwyżej oceniona, do złożenia w wyznaczonym terminie, nie krótszym niż 10 dni, aktualnych na dzień złożenia podmiotowych środków dowodowych.

Odpowiednikiem ww. przepisu w postępowaniach krajowych jest art. 274 ust. 1 ustawy Pzp, zgodnie z którym zamawiający wzywa wykonawcę, którego oferta została najwyżej oceniona, do złożenia w wyznaczonym terminie, nie krótszym niż 5 dni od dnia wezwania, podmiotowych środków dowodowych, jeżeli wymagał ich złożenia w ogłoszeniu o zamówieniu lub dokumentach zamówienia, aktualnych na dzień złożenia podmiotowych środków dowodowych.

W myśl powołanych przepisów adresatem przedmiotowego wezwania może być jedynie wykonawca, którego oferta została najwyżej oceniona. Obowiązek zwrócenia się do wykonawcy najwyżej ocenionego z żądaniem, o którym mowa wyżej, aktualizuje się również w sytuacji, gdy wykonawca ten złożył podmiotowe środki dowodowe razem z ofertą.

Skierowanie takiego wezwania stanowi bowiem realizację ustawowego wymogu nałożonego na zamawiającego, w okolicznościach, gdy dokonuje on weryfikacji podmiotowej wykonawcy pod kątem spełnienia warunków udziału w postępowaniu i braku podstaw wykluczenia.

Jednocześnie w kontekście omawianego zagadnienia należy zwrócić uwagę na dyspozycję art. 127 ust. 2 ustawy Pzp, który stanowi, że wykonawca nie jest zobowiązany do złożenia podmiotowych środków dowodowych, które zamawiający posiada, jeżeli wykonawca wskaże te środki oraz potwierdzi ich prawidłowość i aktualność. W konsekwencji uznać należy, że w sytuacji, gdy w odpowiedzi na wezwanie zamawiającego z art. 126 ust. 1 (lub art. 274 ust. 1) ustawy Pzp, wykonawca, którego oferta została najwyżej oceniona, oświadczy, że podmiotowe środki dowodowe będące przedmiotem żądania są w posiadaniu zamawiającego (przykładowo wykonawca złożył je razem z ofertą) i wskaże te dokumenty, potwierdzając jednocześnie, że są prawidłowe i nadal aktualne, nie będzie on zobligowany do ponownego ich złożenia".

Ze stanowiskiem UZP koresponduje wyrok KIO z 15 marca 2023 r. (sygn. akt KIO 587/23). Izba stwierdziła w nim, że „(...) skoro zamawiający dopatrzył się uchybień w stosunku do informacji z KRK, które zostały złożone samodzielnie przez odwołującego, to nie powinien w ogóle brać tych dokumentów pod uwagę w procesie badania oferty i zachować się tak, jakby nie zostały one złożone. Tym samym zamawiający powinien najpierw wezwać odwołującego do złożenia tych dokumentów na podstawie art. 126 ust. 1 Pzp, a następnie ewentualnie do ich uzupełnienia w trybie art. 128 ust. 1 Pzp, gdyby okazały się wadliwe”.

Obowiązek wezwania do złożenia podmiotowych środków dowodowych

• Nawet jeśli wykonawca złożył wraz z ofertą podmiotowe środki dowodowe, zamawiający ma obowiązek wezwać go do ich ponownego przedłożenia zgodnie z art. 126 ust. 1 i art. 274 ust. 1 Pzp.

Stanowisko UZP dotyczące składania dokumentów

• Także Urząd Zamówień Publicznych wskazuje, że zamawiający musi stosować procedurę wezwania do złożenia dokumentów zgodnie z przepisami ustawy Pzp, nawet jeśli dokumenty zostały złożone z ofertą. W odpowiedzi wykonawca może wskazać, że wraz z ofertą złożył już dokumenty oraz że są kompletne, aktualne i prawidłowe.

Konsekwencje błędów w podmiotowych środkach dowodowych

• Nieprawidłowo sporządzone podmiotowe środki dowodowe złożone wraz z ofertą mogą skutkować odrzuceniem oferty na podstawie art. 226 ust. 1 Pzp, dopiero po wezwaniu z art. 126/art. 274 ustawy Pzp a następnie art. 128 ustawy Pzp.