Obowiązkowa komunikacja elektroniczna między wykonawcą i zamawiającym, krótsze terminy składania wniosków o dopuszczenie do udziału w postępowaniu i ofert oraz nacisk na dialog techniczny to tylko niektóre ze zmian, jakie poczyniła Rada Unii Europejskiej przyjmując nowe dyrektywy UE.
Nowe przepisy zmieniają dotychczasowe regulacje tj.:
Ponadto ustanawiają odrębny akt - dyrektywę w sprawie udzielania koncesji.
Nowe przepisy maja na celu przede wszystkim usprawnienie przeprowadzania całej procedury udzielania zamówień publicznych. Służyć ma temu m.in. wprowadzenia obowiązkowego porozumiewania się między uczestnikami postępowania w sposób elektroniczny oraz narzędzi jak katalogi elektroniczne. Ponadto przewidują ułatwienia w przypadku prowadzenia procedur przetargowych w trybie dialogu konkurencyjnego i negocjacji z ogłoszeniem.
Wykonawców natomiast czekając zmiany w postaci zmniejszenia wymagań dotyczących dokumentacji oraz ograniczenie maksymalnego poziomu wymagań w odniesieniu do zdolności ekonomicznej i finansowej wykonawców. Większy nacisk ma być natomiast kładziony na weryfikację przez jednostki zamawiające sytuacji podmiotowej wykonawców. W szerszym niż dotychczas wymiarze ma również być wykorzystywana baza e-Certis.
Ustawodawca odniósł się również do kwestii wykluczenia wykonawcy, który nie wykonał lub nienależycie wykonał umowę czy też ograniczenie możliwości powoływania się na zdolność podmiotów trzecich w przypadku kluczowych elementów zamówienia. Zagadnienia te wielokrotnie były omawiane przez Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej.
Kolejna zmiana to wprowadzenie tzw. zamówień typu in-house. Praktyka pokazuje, że współpraca publiczno-publiczna, w tym również udzielanie zamówień podmiotom zależnym (powiązanym) wymagała gruntownego uregulowania.
Oprócz tego, jedną z najważniejszych zmian, które wprowadzają nowe dyrektywy jest zrezygnowanie z kryterium najniższej ceny na rzecz oferty najkorzystniejszej ekonomicznie. Według proponowanych przepisów zmawiający może uznać ofertę za najkorzystniejszą ekonomicznie, jeśli wykaże ona najlepszą relację jakości do ceny, biorąc pod uwagę aspekty jakościowe, ekologiczne lub społeczne danego przedmiotu zamówienia. W ocenie tej może być brana pod uwagę cena lub koszt (np. koszt cyklu życia). A zatem cena w dalszym ciągu będzie mogła być jedynym kryterium oceny oferty, choć państwa członkowskie będą mogły to ograniczyć. Natomiast w większym stopniu będzie miała znaczenie jakość dostaw, usług, robót budowlanych oraz koszty ponoszone przez zamawiającego w trakcie całego cyklu korzystania z wykonanego zamówienia.
Uchwalone dyrektywy unijne wprowadzają również szczególny rodzaj współpracy miedzy zamawiającym a wykonawcom tj. partnerstwo innowacyjne.
Państwa członkowskie mają 2 lata na wdrożenie nowych regulacji do swoich systemów prawnych.
Opracowanie: Anna Śmigulska-Wojciechowska
prawnik specjalizujący się w prawie zamówień publicznych
Urząd Zamówień Publicznych