Uzupełnienie odwołania do KIO: terminy i zasady

Przepisy o postępowaniu odwoławczym przed KIO nie przewidują prekluzji dowodowej. W praktyce oznacza to, że strony mogą do zakończenia rozprawy podnosić twierdzenia oraz składać wnioski dowodowe. Odwołujący jest jednak związany treścią zarzutów ujętych w odwołaniu. Zarzuty nie mogą być uzupełnione w trakcie postępowania odwoławczego, ani na samej rozprawie.

Możliwość uzupełnienia treści złożonego odwołania zależy więc od charakteru zmian. Jak stanowi art. 555 ustawy Pzp, izba nie może orzekać co do zarzutów, które nie były zawarte w odwołaniu. W postępowaniu odwoławczym możliwe jest rozpatrzenie wyłącznie zarzutów ujętych w odwołaniu, wyrażonych przed upływem terminu na jego złożenie.

Zgodnie z tezą wyrażoną w orzecznictwie „Granice rozpoznania sprawy przez Krajową Izbę Odwoławczą są ściśle określone przez zarzuty odwołania, oparte na konkretnej i precyzyjnej podstawie faktycznej. Izba jest związana podniesionymi w odwołaniu zarzutami i wyznaczonymi przez nie granicami zaskarżenia.

Jeżeli więc Odwołujący_1 na późniejszym etapie postępowania odwoławczego podnosi okoliczności, które nie zostały wyraźnie i wprost ujęte w treści wniesionego odwołania, to ich spóźnione wskazywanie nie może być brane przez Izbę pod uwagę.

Nawet jeżeli Odwołujący_1 próbowałby powiązać nowe zarzuty z ogólnie zakreślonymi okolicznościami faktycznymi wskazanymi w odwołaniu. Przeciwny pogląd doprowadziłby do sytuacji, w której art. 555 p.z.p. stałby się regulacją iluzoryczną, a po stronie odwołujących preferowane byłoby jak najbardziej niejasne formułowanie podstaw faktycznych zarzutów, celem obejścia tej regulacji” (wyrok KIO z 15 kwietnia 2022 r., sygn. akt KIO 835/22, KIO 846/22).

W innym orzeczeniu wskazano: „Jeżeli zatem podnoszone przez odwołującego w toku rozprawy przed Izbą okoliczności nie zostały wyraźnie i wprost ujęte w treści wniesionego odwołania, to ich późniejsze wskazywanie nie może być, w świetle przepisu art. 192 ust. 7 PZP, brane przez Krajową Izbę Odwoławczą pod uwagę, choćby okoliczności te mieściły się w ramach ogólnie wskazanej podstawy faktycznej zarzutu” (wyrok KIO z 13 marca 2020 r., sygn. akt KIO 431/20).

Przepisy p.z.p. nie przewidują jednak prekluzji dowodowej, strony mogą zatem składać wnioski dowodowe aż do zakończenia rozprawy. Jak stanowi art. 535 p.z.p. »Dowody na poparcie swoich twierdzeń lub odparcie twierdzeń strony przeciwnej, strony i uczestnicy postępowania odwoławczego mogą przedstawiać aż do zamknięcia rozprawy«.

Ponadto, zgodnie z art.. 541 p.z.p. »Izba odmawia przeprowadzenia wnioskowanych dowodów, jeżeli fakty będące ich przedmiotem zostały już stwierdzone innymi dowodami lub gdy zostały powołane jedynie dla zwłoki«.

Zatem strony mogą przedstawiać wnioski dowodowe do zamknięcia rozprawy. Jak wskazuje się w doktrynie »(…) moment zamknięcia rozprawy jest maksymalnym terminem nie tylko na zgłoszenie wniosków dowodowych, ale także na przeprowadzenie dowodu w postępowaniu odwoławczym. Wyjątek od powyższego przewiduje art. 551 ust. 2 Pzp, zgodnie z którym Izba otwiera na nowo zamkniętą rozprawę, jeżeli po jej zamknięciu ujawniono okoliczności istotne dla rozstrzygnięcia odwołania. W przypadku ponownego otwarcia rozprawy Izba może wydłużyć termin na przeprowadzenie dowodu lub wezwać do przeprowadzenia nowego dowodu«” (M. Winiarz, H. Nowak w: Prawo zamówień publicznych, komentarz UZP, Wydanie II).