Sygn. akt: KIO 1014/16
WYROK
z dnia 27 czerwca 2016 r.
Krajowa Izba Odwoławcza - w składzie:
Przewodniczący: Robert Skrzeszewski
Protokolant: Łukasz Listkiewicz
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 27 czerwca 2016 r. w Warszawie odwołania
wniesionego do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 10 czerwca 2016 r. przez
wykonawcę STRABAG Sp. z o.o., ul. Parzniewska 10, 05-800 Pruszków w postępowaniu
prowadzonym przez Miasto Białystok, ul. Słonimska 1, 15-950 Białystok
przy udziale wykonawcy UNIBEP S.A., ul. 3 Maja 19, 17-100 Bielsk Podlaski
zgłaszającego swoje przystąpienie do postępowania odwoławczego o sygn. akt KIO 1014/16
po stronie Zamawiającego
orzeka:
1. uwzględnia odwołanie i nakazuje Zamawiającemu unieważnienie czynności
wyboru najkorzystniejszej oferty, nakazuje Zamawiającemu dokonanie ponownego badania i
oceny złożonych ofert,
2. kosztami postępowania obciąża wykonawcę UNIBEP S.A., ul. 3 Maja 19, 17-100
Bielsk Podlaski i:
2.1. zalicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 20 000 zł 00 gr
(słownie: dwadzieścia tysięcy złotych zero groszy) uiszczoną przez wykonawcę STRABAG
Sp. z o.o., ul. Parzniewska 10, 05-800 Pruszków tytułem wpisu od odwołania,
2.2. zasądza od wykonawcy UNIBEP S.A., ul. 3 Maja 19, 17-100 Bielsk Podlaski na
rzecz wykonawcy STRABAG Sp. z o.o., ul. Parzniewska 10, 05-800 Pruszków kwotę 23 600
zł 00 gr (słownie: dwadzieścia trzy tysiące sześćset złotych zero groszy) stanowiącą koszty
postępowania odwoławczego poniesione z tytułu wpisu od odwołania oraz wynagrodzenia
pełnomocnika.
Stosownie do art. 198a i 198b ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. - Prawo zamówień
publicznych (t.j. Dz. U. z 2015 r., poz. 2164) na niniejszy wyrok - w terminie 7 dni od dnia
jego doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej
do Sądu Okręgowego w Białymstoku.
Przewodniczący:…………………
Sygn. akt: KIO 1014/16
U z a s a d n i e n i e
. Zamawiający: Miasto Białystok, ul. Słonimska 1, 15-950 Białystok wszczął
postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego prowadzonego w trybie przetargu
nieograniczonego pn. „Budowa przedłużenia ul. Sitarskiej w Białymstoku (drogi powiatowej)
na odcinku od skrzyżowania z ul. Kozłowa do skrzyżowania z ul. Świętokrzyską z
dwupoziomowym skrzyżowaniem z torami kolejowymi w kierunki Kuźnicy”.
Przedmiotowe zamówienie zostało opublikowane w Dzienniku Urzędowym Unii
Europejskiej 2015/S 082 – 145105.
W punkcie VII Specyfikacji Istotnych Warunków Zamówienia, zwanej dalej - Opis
warunków udziału w b) postępowaniu oraz opis sposobu dokonywania oceny spełnienia tych
warunków, pkt.l b) Zamawiający zastrzegł, że w postępowaniu o udzielenie zamówienia
publicznego pn. „Budowa przedłużenia ul. Sitarskiej w Białymstoku (drogi powiatowej) na
odcinku od skrzyżowania z ul. Kozłowa do skrzyżowania z ul Świętokrzyską z
dwupoziomowym skrzyżowaniem z torami kolejowymi w kierunki Kuźnicy” (dalej:
Postępowanie) mogą wziąć udział wykonawcy, którzy spełniają warunki dotyczące
posiadania wiedzy i doświadczenia.
Jako warunek posiadania wiedzy i doświadczenia Zamawiający wymagał, aby
wykonawca wykazał się „(...) zrealizowaniem w okresie ostatnich 5 lat przed upływem
terminu składania ofert w niniejszym postępowaniu, a jeżeli okres prowadzenia działalności
jest krótszy - w tym okresie:
co najmniej 2 robót w zakresie budowy lub przebudowy lub remontu ulic (dróg) o
nawierzchni z mas asfaltowych wraz z uzbrojeniem, klasy co najmniej „ Z”, o wartości min. 20
mln zł brutto każda oraz co najmniej 1 robotą w zakresie budowy lub przebudowy min. 1
obiektu inżynierskiego o wartości min. 8 mln zł brutto albo
co najmniej 1 robotą o wartości min. 28 mln zł brutto obejmującą swoim zakresem:
budowę lub przebudowę lub remont ulic (dróg) o nawierzchni z mas asfaltowych wraz z
uzbrojeniem, klasy co najmniej „Z”, o wartości min. 20 mln zł brutto i budowę lub przebudowę
min. 1 obiektu inżynierskiego o wartości min. 8 mln zł brutto oraz co najmniej 1 robotą w
zakresie budowy lub przebudowy lub remontu ulic (dróg) o nawierzchni z mas asfaltowych
wraz z uzbrojeniem, klasy co najmniej „Z” o wartości min. 20 mln zł brutto,
wraz z podaniem ich rodzaju, wartości, daty i miejsca wykonania oraz z załączeniem
dowodów określających czy roboty te zostały wykonane w sposób należyty oraz
wskazujących, czy zostały wykonane zgodnie z zasadami sztuki budowlanej i prawidłowo
ukończone”.
W wyroku Krajowej Izby Odwoławczej z 25 kwietnia 2016r. w sprawie sygn. akt KIO
526/16 Krajowa Izba Odwoławcza uznała, że wykonawca Unibep S.A. nie wykazał spełniania
warunku posiadania wiedzy i doświadczenia w zakresie realizacji obiektu inżynierskiego o
wartości min. 8 mln. zł brutto poprzez posłużenie się doświadczeniem podmiotu trzeciego.
W następstwie powyższego rozstrzygnięcia Zamawiający wezwał Unibep S.A. w
trybie art. 26 ust 3 ustawy Pzp do uzupełniania wykazu robót budowlanych wraz z dowodami
potwierdzającymi, że roboty te zostały wykonane należycie w celu potwierdzenia spełnienia
warunku posiadania wiedzy i doświadczenia w zakresie realizacji, co najmniej 1 roboty w
zakresie budowy lub przebudowy min. 1 obiektu inżynierskiego o wartości min. 8 mln. zł.
brutto.
W odpowiedzi na powyższe wezwanie Unibep S.A. przedstawił wykaz robót
budowlanych, w którym na potwierdzenie spełniania warunku posiadania wiedzy i
doświadczenia w zakresie realizacji, co najmniej 1 roboty w zakresie budowy lub
przebudowy min. 1 obiektu inżynierskiego o wartości min. 8 mln. zł. brutto, wskazał na
zastępujące zadania (i) „Zadanie 1 - Roboty budowlane, 1A Budowę i rozbudowę drogi
wojewódzkiej nr 678 wraz z drogowymi obiektami inżynierskimi i niezbędną infrastrukturą na
odcinku Białystok - Kleosin, 1B Budowa ul. Ciołkowskiego, wiaduktów nad torami PKP, ul.
Wiadukt w Białymstoku wraz z budowa i rozbudową niezbędnej infrastruktur, zadanie 3 - ul.
Wiadukt wraz z kanalizacja deszczową w drodze na Juchnowiec”, (ii) „Miejskie Centrum
Usług Publicznych, Kultury i Sportu - Aąuapark z pływalnią w Suwałkach” (iii)
„Zaprojektowanie i wykonanie hali sportowej wielofunkcyjnej przy ul. Żużlowej Częstochowie”
(iv) „Budynek Biurowy wraz z infrastrukturą towarzyszącą Domaniewska Office Hub (...)” (v)
„Farmy wiatrowe Orla etap”.
Z protokołu z postępowania o udzielenie przedmiotowego zamówienia (Protokół z
komisji przetargowej z 17 maja 2016r., które odbyło się w celu oceny dokumentów
przestawionych przez Unibep) wynika, że w ocenie zamawiającego roboty opisane w pkt II.
4-6 i 8 złożonego przez Unibep Wykazu wykonanych robót (tj. roboty z wymienionych wyżej
pkt (i) - (iii) oraz pkt (v)) nie potwierdzają spełnienia warunków udziału w postępowaniu.
W związku z wątpliwościami czy zadanie pn. „Budynek Biurowy wraz z infrastrukturą
towarzyszącą Domaniewska Office Hub (...)”, w którym jako obiekt inżynierski Unibep
wskazał mur oporowy ze ścianek szczelinowych, potwierdza spełnienie warunku w
powyższym zakresie, komisja przetargowa postanowiła zwrócić się do Podlaskiej Izby
Inżynierów Budownictwa z prośbą o opinię czy roboty polegające na: wykonaniu ścian
zewnętrznych części podziemnej budynku biurowego zaprojektowanego, jako szczelinowe z
rozparciem w poziomie stropu nad - 2 w postaci opaski rozporowej na gruncie oraz czy
wykonanie zabezpieczenia w postaci przepony w technologii JET- GROUNTING (w zw. z
występowaniem poziomu wody gruntowej ok 2 m. powyżej posadowienia) można uznać za
mur oporowy ze ścianek szczelinowych a tym samym za obiekt inżynierski.
W wyniku powtórnej oceny ofert pismem z dnia 31 maja 2016r. Zamawiający
poinformował Odwołujący: Strabag Sp. z o.o., ul. Parzniewska 10, 05-800 Pruszków o
ponownym wyborze oferty Unibep, jako najkorzystniejszej.
Nie zgadzając się z powyższym rozstrzygnięciem przetargu Odwołujący w dniu 10
czerwca 2016r. wniósł odwołanie do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej
Odwołujący zarzucił, że swoim działaniem i zaniechaniem Zamawiający naruszył
przepisy ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. - Prawo zamówień publicznych (t.j. Dz. U. z 2015
r., poz. 2164), zwanej ustawy Pzp, a w szczególności:
a)
art.24 ust.2 pkt 4 w zw. z art.22 ust 1 pkt 2) oraz art. 22 ust.4 ustawy Pzp
poprzez zaniechanie wykluczenia z Postępowania wykonawcy Unibep S.A. ul. 3 Maja 19, 17-
100 Bielsk Podlaski Oddział Drogowy Unibep S.A. z Łomży (dalej: Unibep), a w
konsekwencji zaniechanie odrzucenia złożonej przez niego oferty, pomimo, że wykonawca
ten nie wykazał spełnienia warunków udziału w postępowaniu związanych z posiadaniem
wymaganych w postępowaniu wiedzy i doświadczenia.
b)
7 ustawy Pzp poprzez niezachowanie uczciwej konkurencji i równego
traktowania wykonawców, w wyniku naruszenia wskazanych wyżej przepisów ustawy, a w
konsekwencji udzielenie zamówienia wykonawcy wybranemu niezgodnie z przepisami
ustawy.
Jednocześnie Odwołujący wnosił o nakazanie Zamawiającemu unieważnienie
czynności oceny ofert i wyboru oferty najkorzystniejszej, dokonanie powtórnej oceny ofert,
wykluczenie wykonawcy Unibep z postępowania a w konsekwencji odrzucenie złożonej
przez niego oferty oraz dokonanie wyboru oferty Odwołującego, jako najkorzystniejszej.
W ocenie Odwołującego, Unibep nie wykazał spełnienia warunku w zakresie budowy
lub przebudowy min. 1 obiektu inżynierskiego o wartości min. 8 mln. zł. brutto.
Zdaniem Odwołującego nie jest takim obiektem zakwalifikowane na potwierdzenie
spełnienia warunku wykonanie ścian zewnętrznych części podziemnej budynku biurowego
zaprojektowanych, jako szczelinowe z rozparciem w poziomie stropu nad - 2 w postaci
opaski rozporowej na gruncie oraz wykonanie zabezpieczenia w postaci przepony w
technologii JET - GROUNTING określane w ofercie Unibepu, jako mur oporowy ze ścianek
szczelinowych.
Odwołujący wskazał, że roboty Unibep, które Zamawiający uznał za wystarczające
dla potwierdzenia spełnienia warunku budowy lub przebudowy min. 1 obiektu inżynierskiego
o wartości min. 8 mln. zł. brutto, jak wynika z wykazu i załączonego listu referencyjnego,
polegały na budowie budynku biurowego wraz z infrastrukturą towarzyszącą „Domaniewska
Office Hub” w tym ściany szczelinowe, barety, przepony poziomie metoda jet-grounting,
roboty ogólnobudowlane instalacje elektroenergetyczne, teletechniczne i sanitarne oraz
zagospodarowanie terenu i dróg dojazdowych, a także prace wykończeniowe na
powierzchniach wspólnych w budynku A i B.
Zauważył również, że z treści listu referencyjnego wynika zakres wykonanych robót
obejmował:
roboty budowlane
a)
stan surowy:
ś
cian zewnętrznych części podziemnej budynku biurowego
zaprojektowanego, jako szczelinowe z rozparciem w poziomie stropu nad -2 w postaci
opaski opaski rozporowej na gruncie. W zw. z wystąpieniem poziomu wody gruntowej około
2 m. powyżej posadowienia wykonane zostało zabezpieczenie w postaci przepony w
technologii JET- GROUNTING (...),
b) stan wykończeniowy: elewacje (...) hole windowe (...), sufity z płyt gk (...), 9
dźwigów osobowych (...), posadzkę pływającą w garażach itp.
roboty sanitarne (...)
roboty elektryczne i teletechniczne (...).
Odwołujący zaznaczył również, że analizując treść warunku, którego dotyczy
odwołanie Zamawiający wymagał, aby wykonawcy ubiegający się o udzielenie zamówienia
legitymowali się doświadczeniem w postaci:
- „co najmniej 2 robót w zakresie budowy lub przebudowy lub remontu ulic (dróg) o
nawierzchni z mas asfaltowych wraz z uzbrojeniem, klasy co najmniej „Z”, o wartości min. 20
mln zl brutto każda oraz co najmniej 1 robota w zakresie budowy lub przebudowy min. 1
obiektu inżynierskiego o wartości min. 8 mln zł brutto ” albo alternatywnie
„co najmniej 1 robotą o wartości min. 28 min zł brutto obejmującą swoim zakresem:
budowę lub przebudowę lub remont ulic (dróg) o nawierzchni z mas asfaltowych wraz z
uzbrojeniem, klasy co najmniej „Z”, o wartości min. 20 mln zł brutto i budowę lub przebudowę
min. 1 obiektu inżynierskiego o wartości min. 8 mln zł brutto oraz co najmniej 1 robotą w
zakresie budowy lub przebudowy lub remontu ulic (dróg) o nawierzchni z mas asfaltowych
wraz z uzbrojeniem, klasy co najmniej „Z” o wartości min. 20 mln zł brutto.
Odwołujący podniósł, że zgodnie z ustawą z dn. 7 lipca 2004r. Prawo budowlane (t.j.
Dz.U. 2016 poz. 290) (dalej ustawa pr. bud.) przez budowę należy rozumieć „ (...)
wykonywanie obiektu budowlanego w określonym miejscu, a także odbudowę, rozbudowę,
nadbudowę obiektu budowlanego” (art. 3 pkt 6 ustawy pr. bud.). Pod pojęciem: obiektu
budowlanego należy rozumieć „ (...) budynek, budowlę bądź obiekt małej architektury, wraz z
instalacjami
zapewniającymi
możliwość
użytkowania
obiektu
zgodnie
z
jego
przeznaczeniem, wzniesiony z użyciem wyrobów budowlanych (...) ”(art. 3 pkt 1 ustawy pr.
bud.).
- budynku należy rozumieć „(...) taki obiekt budowlany, który jest trwale związany z
gruntem, wydzielony z przestrzeni za pomocą przegród budowlanych oraz posiada
fundamenty i dach ” (art. 3 pkt 2 ustawy pr. bud.),
- budowli należy rozumieć „ (...) każdy obiekt budowlany niebędący budynkiem lub
obiektem malej architektury, jak: obiekty liniowe, lotniska, mosty, wiadukty, estakady, tunele,
przepusty, sieci techniczne, wolno stojące maszty antenowe, wolno stojące trwale związane
z gruntem tablice reklamowe i urządzenia reklamowe, budowle ziemne, obronne
(fortyfikacje), ochronne, hydrotechniczne, zbiorniki, wolno stojące instalacje przemysłowe lub
urządzenia techniczne, oczyszczalnie ścieków, składowiska odpadów, stacje uzdatniania
wody, konstrukcje oporowe, nadziemne i podziemne przejścia dla pieszych, sieci uzbrojenia
terenu, budowle sportowe, cmentarze, pomniki, a także części budowlane urządzeń
technicznych (kotłów, pieców przemysłowych, elektrowni wiatrowych, elektrowni jądrowych i
innych urządzeń) oraz fundamenty pod maszyny i urządzenia, jako odrębne pod względem
technicznym części przedmiotów składających się na całość użytkową (art. 3 pkt 7a) ustawy
pr. budowlane).
Nadmienił, że konstrukcje oporowe, za które mogą być uznane mury oporowe
stanowią budowle, czyli obiekty niebędące budynkami, co oznacza to, że Zamawiający
wymagał doświadczeniu w wykonaniu obiektu budowlanego w określonym miejscu (budowa)
w postaci budowli, jaką jest obiekt inżynierski o wartości min. 8 mln.
Odwołujący podkreślił, że obiekt budowlany należy kwalifikować, przede wszystkim
ze względu na jego przeznaczenie, czyli funkcję, jaką ma pełnić a punktem odniesienia dla
określenia tej funkcji jest całość zamierzenia budowlanego.
Odwołujący zaznaczył, że przedmiotem wykazanych przez Unibep robót jest jak
wynika z wykazu i treści Listu referencyjnego było wykonanie budynku biurowego wraz z
infrastruktura towarzyszącą, w którym ściany zewnętrzne części podziemnej zostały
zaprojektowane, jako szczelinowe z rozparciem w poziomie stropu nad - 2.
Argumentował, że w świetle Prawa Budowlanego kwalifikacją powyższego obiektu
budowlanego ze względu na jego funkcję i przeznaczenie jest budynek oraz zgodnie z
definicją art. 3 pkt 2 ustawy pr. bud. przez „budynek — należy przez to rozumieć taki obiekt
budowlany, który jest trwale związany z gruntem, wydzielony z przestrzeni za pomocą
przegród budowlanych oraz posiada fundamenty i dach”.
Powyższe – w ocenie Odwołującego - wyklucza możliwość zakwalifikowania części
tego budynku - kondygnacji podziemnej – zaprojektowanych, jako ściany szczelinowe, jako
odrębnego i innego obiektu budowlanego tj. jak przedstawia to Unibep i Zamawiający
budowli w postaci konstrukcji oporowej (muru oporowego, jako ścianek szczelnych).
Wywodził, że w tym przypadku ściany szczelinowe są jedynie technologią robót, w
jakiej została wykonana kondygnacja podziemna (garaż), co potwierdza opis techniczny
projektu budowlanego „Domaniewska Office Hub” - „ Projektowany obiekt to kompleks
dwóch budynków biurowych A i B z siedmioma kondygnacjami nadziemnymi i dwoma
kondygnacjami podziemnego garażu. (...). Kondygnacje podziemne to układ zewnętrznych
ś
cian szczelinowych grubości 80cm (...).”
Wskazał również, że zgodnie z opisem technicznym projektu wykonawczego ścian
szczelinowych: „ Wykonanie ściany szczelinowej o grubości 60 cm będącej docelowo ściana
nośną kondygnacji podziemnych ”.
Zwrócił uwagę, że z treści listu referencyjnego i projektu wynika, że ściany w części
podziemnej budynku zaprojektowane, jako szczelinowe nie mają charakteru muru
oporowego, a pełnią funkcję ścian zewnętrznych części podziemnej. Nie są wiec osobnym
od budynku biurowego „Domaniewska Office Hub” obiektem budowlanym w postaci budowli,
jaką jest konstrukcja oporowa, ani nie są również konstrukcją oporową, a pełnią funkcję
ś
ciany zewnętrznej.
Odwołujący podniósł, że jego stanowisko potwierdza przygotowana na wniosek
Zamawiającego opinia Podlaskiej Okręgowej Izby Inżynierów Budownictwa, z której wynika,
ż
e ściana szczelinowa jest systemem konstrukcyjnym wykorzystywanym najczęściej w
trakcie wykonywania posadowienia obiektu budowlanego. Jako system konstrukcyjny może
być ona wykorzystana w celu wykonania konstrukcji oporowej w postaci muru oporowego.
Dalej, wskazał, że opinia ta stwierdza, iż „technologia ta może być wykorzystana
zarówno w budownictwie kubaturowym jak i drogowym”.
Według Odwołującego opinia wskazuje, że ściana szczelinowa - która została
wykonana, jest technologią prowadzenia robót i w tej technologii można wykonać obiekt w
postaci muru oporowego o ile jednak, zgodnie z obowiązującym orzecznictwem,
zamierzeniem budowlanym (i obiektem będącym jego przedmiotem) będzie wykonanie muru
oporowego.
W ocenie Odwołującego - przypadku zadania „Domaniewska Office Hub” ściany
szczelinowe nie miały pełnić i nie pełnią funkcji muru oporowego, a jedynie ścian
zewnętrznych w części podziemnej budynku, co potwierdza treść listu referencyjnego
złożonego w przedmiotowym postępowaniu - ściany szczelinowe były elementem stanu
surowego budynku i pełnią funkcje ścian zewnętrznych podziemia budynku, a nie muru
oporowego, co potwierdza również przywołany wyżej opis techniczny projektu.
Odwołujący wskazał, że z protokołu wynika, iż ocena spełnienia przez Unibep
warunku udziału w postępowaniu jest wynikiem uznania za mur oporowy części podziemnej
budynku biurowego zaprojektowanej, jako szczelinowe z rozparciem budynku Domaniewska,
a w konsekwencji zakwalifikowanie go, jako obiektu inżynierskiego.
Odwołujący przyznał, że ustawa Prawo budowlane nie zawiera legalnej definicji
pojęcia „muru oporowego”, lecz posługuje się pojęciem „konstrukcji oporowej”, zaliczając ją
do budowli wymienionych w art. 3 pkt 3, czyli obiektów budowlanych niebędących budynkiem
lub obiektem małej architektury.
Wobec negatywnej definicji budowli (obiekt budowlany nie będący budynkiem), w
przypadku zakwalifikowania danego obiektu, jako budynku nie może on być uznany za
budowlę.
Podniósł, że spójnie z prawem budowlanym, konstrukcja oporowa została
zdefiniowana w ustawie z 21 marca 1985 r. o drogach publicznych (tj. Dz.U. Dz.U.2015 poz.
460. Art. 4. pkt 16), która określa konstrukcję oporowa jako budowlę przeznaczoną do
utrzymywania w stanie stateczności nasypu lub wykopu.
Stwierdził przy tym, że konstrukcja oporowa jako obiekt budowlany musi być budowlą
tj. ma mieć samodzielny charakter, nie może być elementem budynku.
Jako przykład wskazał ogrodzenia, jako samodzielnych obiektów, które pełniąc jako
dominującą funkcję zabezpieczania przed osuwaniem są kwalifikowane jako wymagające
pozwolenia na budowę konstrukcje oporowe.
W rozpatrywanym stanie faktycznym – Odwołujący zwrócił uwagę, że po pierwsze
ś
ciany szczelinowe nie pełnią funkcji konstrukcji oporowej, ale ścian zewnętrznych
podziemia budynku, po drugie nie są samodzielnym w stosunku do budynku obiektem
budowlanym w postaci budowli, jaką jest konstrukcja oporowa.
Ponadto, odnośnie wymaganego w opisanym wyżej warunku udziału w postępowaniu
podmiotu posiadającego doświadczenie w realizacji obiektów inżynierskich wskazał, że
rozporządzenie Ministra Transportu i Gospodarki Morskiej z dnia 30 maja 2000 r. w (Dz.U.
2000 nr 63 poz. 735) w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać
drogowe obiekty inżynierskie i ich usytuowanie określa definicję obiektu inżynierskiego § 1.
Pkt 1. „Rozporządzenie określa warunki techniczne, jakim powinny odpowiadać drogowe
obiekty inżynierskie, zwane dalej „obiektami inżynierskimi”, §1. Pkt 2 do obiektów
inżynierskich zalicza się:
obiekty mostowe,
tunele,
przepusty,
konstrukcje oporowe.
Przy czym, zaznaczył, że przez konstrukcję oporową zgodnie z § 3 pkt 4
rozporządzenia należy rozumieć „ (...) budowlę przeznaczoną do utrzymywania w stanie
stateczności uskoku naziomu gruntów rodzimych lub nasypowych(…)”. Zgodnie z § 68
rozporządzenia konstrukcje oporowe mogą występować w szczególności, jako:
elementy konstrukcji obiektów mostowych obramowujących korpus drogi,
elementy konstrukcji tuneli i przepustów, stanowiące ich głowice,
samodzielne konstrukcje związane z drogą.
Według Odwołującego zgodnie z powyższym konstrukcja oporowa tylko w przypadku,
gdy jest konstrukcją związaną z drogą ma charakter obiektu inżynierskiego. Definicja
konstrukcji oporowej, jako obiektu inżynierskiego występuje tylko i wyłącznie w budownictwie
drogowym (Ustawa o drogach publicznych) i są to konstrukcje stricte związane z drogą.
Podkreślił przy tym, że przedmiotem zamówienia jest „Budowa przedłużenia ul.
Sitarskiej w Białymstoku (drogipowiatowej) na odcinku od skrzyżowania z ul. Kozłowa do
skrzyżowania z ul. Świętokrzyską z dwupoziomowym skrzyżowaniem z torami kolejowymi w
kierunki Kuźnicy” opisana przez zamawiającego kodem CPV 45.23.31.20-6 - Roboty w
zakresie budowy dróg.
Zdaniem Odwołującego, jeżeli przedmiotem zamówienia jest wykonanie robót w
zakresie budowy dróg a w myśl art. 22 ust. 4 ustawy Pzp opis sposobu dokonania oceny
spełniania warunków, o których mowa w ust. 1, powinien być związany z przedmiotem
zamówienia oraz proporcjonalny do przedmiotu zamówienia oraz, zgodnie a art. 22 ust 5
ustawy Pzp, warunki, o których mowa w ust. 1, oraz opis sposobu dokonania oceny ich
spełniania mają na celu zweryfikowanie zdolności wykonawcy do należytego wykonania
udzielanego zamówienia, to nieuzasadnione będzie na obecnym etapie postępowania
przyjmowanie na potwierdzenie spełniania warunków obiektów kubaturowych, nie
związanych z przedmiotem zamówienia, w których zgodnie z przywołaną definicją
konstrukcja oporowa, aby była obiektem inżynierskim ma mieć charakter samodzielny lub
być elementem obiektu mostowego, tunelu, przepustu, ale również ma być związana z
drogą.
Odwołujący stwierdził również, że jest to zgodne z wymaganiami SIWZ i Prawa
budowlanego w zakresie wymaganych uprawnień budowlanych, bowiem Zamawiający
wymagał dysponowania osobą posiadającą uprawnienia w branży drogowej i mostowej —
obowiązujące przepisy nakładają, bowiem odmienne wymagania w zakresie tak uprawnień
budowlanych do kierowania jak i projektowania robotami na obiektach drogowych,
mostowych i kubaturowych.
Zdaniem Odwołującego ściana szczelinowa, jako technologia wykorzystywana w
budownictwie kubaturowym nie spełnia wiec definicji obiektu inżynierskiego.
Podniósł, że powyższe potwierdza treść zamówionej przez Zamawiającego opinii,
której autor stwierdza, że „tylko w wypadku wykonania ww. obiektu w budownictwie
drogowym można zakwalifikować go do kategorii drogowych obiektów inżynierskich”.
Pismem z dnia 14 czerwca 2016r.wykonawca Unibep S.A., zwany dalej
Przystępującym zgłosił swoje przystąpienie do postępowania odwoławczego po stronie
Zamawiającego.
Pismem z dnia 22 czerwca 2016r. Zamawiający udzielił odpowiedzi na odwołanie
uwzględniając w całości zarzuty przedstawione w odwołaniu.
Pismem z dnia z dnia 24 czerwca 2016r. Przystępujący zgłosił sprzeciw od
uwzględnienia przez Zamawiającego zarzutów odwołania.
Krajowa Izba Odwoławcza ustaliła i zważyła, co następuje.
Na podstawie zebranego w sprawie materiału dowodowego, a w szczególności w
oparciu o treść akt sprawy odwoławczej, w tym treść SIWZ, oferty Przystępującego,
wezwania Zamawiającego z dnia 12 maja 2016r., odpowiedzi Przystępującego na powyższe
wezwanie z dnia 16 maja 2016r. wraz z załączonymi dokumentami, odpowiedzi
Zamawiającego na odwołanie z dnia 22 czerwca 2016r. uwzględniającej w całości zarzuty
przedstawione w odwołaniu, sprzeciwu Przystępującego od uwzględnienia zarzutów z dnia
24 czerwca 2016r., pisma procesowego Przystępującego z dnia 27 czerwca 2016r., jak
również na podstawie złożonych na rozprawie wyjaśnień Izba postanowiła odwołanie
uwzględnić.
Odwołanie nie zawierało braków formalnych, wpis został przez Odwołującego
uiszczony, zatem odwołanie podlegało rozpoznaniu. Izba nie stwierdziła przesłanek do jego
odrzucenia.
Po przeprowadzeniu postępowania odwoławczego Izba doszukała się w działaniach
Zamawiającego naruszenia przepisów art.7, art. 24 ust.2 pkt. 4 w związku z art.22 ust.1 pkt.
2 ustawy Pzp oraz art.22 ust.4 ustawy Pzp.
Podstawowym,
istotnym
zagadnieniem
wymagającym
rozstrzygnięcia
w
przedmiotowej sprawie była kwestia oceny czy Zamawiający miał dostateczne podstawy
prawne do odrzucenia oferty Przystępującego z powodu niespełniania warunku udziału w
przedmiotowym przetargu w zakresie pkt. II ppkt 7 uzupełnionego przy piśmie z dnia 16 maja
2016r. wykazu robót realizowanych w okresie ostatnich 5 lat przed upływem terminu
składania ofert.
Izba ustaliła, że Zamawiający w rozdziale VII ust.1 pkt. b opis warunków udziału w
postepowaniu oraz opis sposobu dokonywania oceny spełnienia tych warunków żądał od
wykonawców w celu potwierdzenia spełniania warunku wykonawca winien wykazać się
zrealizowaniem w okresie ostatnich 5 lat przed upływem terminu składania ofert w niniejszym
postępowaniu, a jeżeli okres prowadzenia działalności jest krótszy - w tym okresie:
- co najmniej 2 robót w zakresie budowy lub przebudowy lub remontu ulic (dróg) o
nawierzchni z mas asfaltowych wraz z uzbrojeniem, klasy co najmniej „ Z”, o wartości min. 20
mln zł brutto każda oraz co najmniej 1 robotą w zakresie budowy lub przebudowy min. 1
obiektu inżynierskiego o wartości min. 8 mln zł brutto albo
- co najmniej 1 robotą o wartości min. 28 mln zł brutto obejmującą swoim zakresem:
budowę lub przebudowę lub remont ulic (dróg) o nawierzchni z mas asfaltowych wraz z
uzbrojeniem, klasy co najmniej „Z”, o wartości min. 20 mln zł brutto i budowę lub przebudowę
min. 1 obiektu inżynierskiego o wartości min. 8 mln zł brutto oraz co najmniej 1 robotą w
zakresie budowy lub przebudowy lub remontu ulic (dróg) o nawierzchni z mas asfaltowych
wraz z uzbrojeniem, klasy co najmniej „Z” o wartości min. 20 mln zł brutto,
wraz z podaniem ich rodzaju, wartości, daty i miejsca wykonania oraz z załączeniem
dowodów określających czy roboty te zostały wykonane w sposób należyty oraz
wskazujących, czy zostały wykonane zgodnie z zasadami sztuki budowlanej i prawidłowo
ukończone.
Izba stwierdziła również, że Przystępujący w pkt. II ppkt 7 załączonego wykazu
złożonego przy piśmie z dnia 16 maja 2016r. oświadczył, że wykonał zadanie pod nazwą
budynku biurowego wraz z infrastrukturą towarzyszącą „Domaniewska Office Hub”, w tym
ś
ciany
szczelinowe,
barety,
przepony
poziome
metodą
jet-grounting,
roboty
ogólnobudowlane, instalacyjne(…).
Przedmiotowy wykaz wraz z listem referencyjnym z dnia 20 sierpnia 2015r.
Przystępujący złożył na potwierdzenie wykonania 1 roboty w zakresie budowy lub
przebudowy min. 1 obiektu inżynierskiego o wartości min.8 mln. zł brutto polegającej na
budowie obiektu inżynierskiego: muru oporowego ze ścianek szczelinowych o wartości
11 672 119 zł.
Izba ustaliła również, że Komisja Przetargowa w dniu 17 maja 2016r. dokonała oceny
wskazanych w wykazie robót w pkt. II ppkt 4-6, 8 uznając, że nie spełniają one powyższego
warunku, jedynie uznała zadanie wskazane w pkt. II ppkt 7, które było objęte zarzutem
odwołania.
Z ustaleń Izby wynika również, że powyższa ocena nie została Przystępującemu
przez Zamawiającego zakomunikowana przy czynności wyboru najkorzystniejszej oferty.
Odnosząc się do meritum sprawy Izba doszła do przekonania, że przedstawiony
przez Odwołującego wywód w zakresie oceny braku spełniania przez Przystępującego
spornego warunku podmiotowego w zakresie zaskarżenia dotyczącego w pkt. II ppkt 7
przedmiotowego wykazu należało uznać za uzasadniony.
W ocenie Izby przedstawiona Zamawiającemu opinia Podlaskiej Izby Inżynierów
Budownictwa z dnia 24 maja 2016r. nie była jednoznaczna w zakresie określenia pojęcia
obiektu inżynierskiego.
Stosownie do przepisu art. 4 pkt. 12 ustawy z dnia 21 marca 1985 r. o drogach
publicznych użyte w ustawie określenia oznaczają drogowy obiekt inżynierski – obiekt
mostowy, tunel, przepust i konstrukcję oporową.
Zdaniem Izby termin obiektu inżynierskiego według wymagań Zamawiającego został
wyraźnie sprecyzowany w rozporządzeniu Ministra Transportu i Gospodarki Morskiej z dnia
30 maja 2000 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać drogowe
obiekty inżynierskie i ich usytuowanie.
Zgodnie z przepisem §1 ust.1 powołanego wyżej aktu prawnego rozporządzenie
określa warunki techniczne, jakim powinny odpowiadać drogowe obiekty inżynierskie, zwane
dalej „obiektami inżynierskimi”, oraz ich usytuowanie.
Natomiast w myśl ust.2 cyt. wyżej przepisu do obiektów inżynierskich zalicza się:
1) obiekty mostowe,
2) tunele,
3) przepusty,
4) konstrukcje oporowe.
Jednocześnie należy wskazać, że przepis §68 omawianego wyżej rozporządzenia
stanowi, że konstrukcje oporowe mogą występować w szczególności jako:
1)elementy konstrukcji obiektów mostowych obramowujących korpus drogi,
2)elementy konstrukcji tuneli i przepustów, stanowiące ich głowice,
3)samodzielne konstrukcje związane z drogą.
Z treści powyższych przepisów wynika – w ocenie Izby - w sposób jednoznaczny, że
ś
ciana szczelinowa, jako element budynku, pełniąca funkcje nośne i oporowe nie będzie
obiektem inżynierskim.
Konstrukcje oporowe w rozumieniu analizowanych przepisów będą zawsze związane
z inwestycjami drogowymi, a nie budową obiektów kubaturowych.
Jednocześnie w myśl przepisu art.22 ust.4 ustawy Pzp opis sposobu dokonania
oceny spełniania warunków, o których mowa w ust.1, powinien być związany z przedmiotem
zamówienia oraz proporcjonalny do przedmiotu zamówienia.
Gdyby przyjąć, że Zamawiający oczekiwał wykazania się wiedzą i doświadczeniem w
zakresie budowy lub przebudowy budynku znalazłoby to odzwierciedlenie w treści SIWZ.
Inne rozumienie postawionego przez Odwołujacego warunku oznaczałoby, że
warunek Zamawiającego sprowadza się jedynie do konieczności wykazania się budową
budynku czy budowli jakiejkolwiek, co nie odpowiadałoby wymogom opisu przedmiotu
zamówienia.
Izba nie uznała za dowody w sprawie opinii przedłożonych przez Odwołującego i
Przystępującego, jako dokumentów prywatnych, powołanych w istocie na wykazanie
okoliczności prawnych.
Nadto Izba potraktowała oświadczenie z dnia 24 czerwca 2016r.Głównego
Projektanta o pełnieniu przez ścianę szczelinową roli muru oporowego za odnoszące się do
budynku, a nie do obiektu inżynierskiego.
Według Izby w rozstrzyganej sprawie za wystarczające należało uznać dokonanie
zabiegu prawidłowej wykładni treści pojęcia obiektu inżynierskiego w ramach postawionego
przez Zamawiającego warunku w rozdziale VII ust.1 pkt. b na podstawie powołanych wyżej
przepisów obowiązującego prawa.
W tym stanie rzeczy, uznając, iż powyższe naruszenia przepisów ustawy miały i
mogły mieć istotny wpływ na wynik postępowania o udzielenie zamówienia, Izba na
podstawie art. 192 ust. 2 ustawy Pzp, postanowiła odwołanie uwzględnić.
O kosztach postępowania odwoławczego orzeczono na podstawie art. 192
ust. 9 i 10 ustawy Prawo zamówień publicznych, stosownie do wyniku postępowania, z
uwzględnieniem przepisów rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 15 marca 2010 r.
w sprawie wysokości i sposobu pobierania wpisu od odwołania oraz rodzajów kosztów w
postępowaniu odwoławczym i sposobu ich rozliczania (Dz. U. Nr 41, poz. 238).
Przewodniczący:……………………………..