Sygn. akt: KIO 1397/23
WYROK
z dnia 2 czerwca 2023 r.
Krajowa Izba Odwoławcza – w składzie:
Przewodnicząca: Beata Pakulska-Banach
Członkowie:
Aleksandra Patyk
Małgorzata Jodłowska
Protokolant: Klaudia Kwadrans
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 31 maja
2023 r. w Warszawie odwołania wniesionego
do
Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 18 maja 2023 r. przez wykonawców wspólnie
ubiegających się o udzielenie zamówienia Konsorcjum: ELEMONT S.A. z siedzibą w
Opolu i "FEROX-Energy-
Systems” Sp. z o.o. z siedzibą w Katowicach w postępowaniu
prowadzonym przez
zamawiającego ECO Kogenerację Sp. z o.o. z siedzibą w Opolu
przy udziale wykonawcy
Bergerat Monnoyeur Sp. z o. o. z siedzibą w Izabelinie-
Dziekanówku, zgłaszającego swoje przystąpienie do postępowania odwoławczego po
stronie zamawiającego
orzeka:
uwzględnia odwołanie i nakazuje zamawiającemu unieważnienie czynności wyboru
oferty najkorzystniejszej, unieważnienie czynności odrzucenia oferty odwołującego oraz
dokonanie
ponownego badania i oceny ofert złożonych w postępowaniu, z uwzględnieniem
oferty odwołującego,
kosztami postępowania obciąża zamawiającego: ECO Kogenerację Sp. z o.o.
z
siedzibą w Opolu, i:
zalicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 20 000 zł 00 gr
(słownie: dwadzieścia tysięcy złotych zero groszy), uiszczoną przez odwołującego tytułem
wpisu od
odwołania,
zasądza od zamawiającego ECO Kogeneracji Sp. z o.o. z siedzibą w Opolu na rzecz
odwołującego - wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia
Konsorcjum: ELEMONT S.A. z siedzibą w Opolu i "FEROX-Energy-Systems” Sp. z o.o. z
siedzibą w Katowicach kwotę 23 860 zł 67 gr (słownie: dwadzieścia trzy tysiące osiemset
sześćdziesiąt złotych sześćdziesiąt siedem groszy), tytułem zwrotu kosztów związanych
z uiszczonym wpisem od
odwołania oraz kosztów wynagrodzenia pełnomocnika i noclegu.
Stosownie do art. 579 ust. 1 i 580 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 11 września 2019 r. - Prawo
zamówień publicznych (t. j. Dz. U. z 2022 r., poz. 1710 z późn. zm.) na niniejszy wyrok –
w
terminie 14 dni od dnia jego doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa
Krajowej Izby Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Warszawie.
Przewodniczący: ……………….……………
Członkowie: ……………….……………
…………………
……………
Sygn. akt: KIO 1397/23
UZASADNIENIE
Zamawiający - ECO Kogeneracja Sp. z o.o. z siedzibą w Opolu, prowadzi
postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego na podstawie przepisów ustawy z dnia
września 2019 r. - Prawo zamówień publicznych (t.j. Dz. U. z 2022 r. poz. 1710 ze zm.),
zwanej dalej „ustawą Pzp” lub „Pzp”, którego przedmiotem jest zaprojektowanie i wykonanie
Robót budowlanych oraz przeprowadzenie usługi Serwisu dla Inwestycji pn.: „Budowa źródła
wysokosprawnej kogeneracji gazowej o mocy 8 MWe i 7,6 MWt w Opolu -
GUK II”,
nr referencyjny 2.KG.2023.
Ogłoszenie o zamówieniu zostało opublikowane w Dzienniku Urzędowym Unii
Europejskiej w dniu 27.02.2023 r., nr 2023/S 041-119884.
W dniu 9 maja 2023 r. zamawiający powiadomił wykonawców o wyborze oferty
najkorzystniejszej, tj. oferty złożonej przez wykonawcę Bergerat Monnoyeur Sp. z o. o.
z
siedzibą w Izabelinie-Dziekanówku oraz o odrzuceniu ofert
wykonawców wspólnie
ubiegających się o udzielenie zamówienia Konsorcjum: ELEMONT S.A. z siedzibą w Opolu
i "FEROX-Energy-
Systems” Sp. z o.o. z siedzibą w Katowicach, a także oferty JT S.A.
W dniu 18 maja 2023 r. wykonawcy wspólnie ubiegający się o udzielenie zamówienia
Konsorcjum: ELEMONT S.A. z siedzibą w Opolu i "FEROX-Energy-Systems” Sp. z o.o.
z
siedzibą w Katowicach (zwani dalej łącznie: „odwołującym” lub „Konsorcjum Elemont”),
wnieśli odwołanie wobec czynności zamawiającego polegających na:
(I)
nieprawidłowej ocenie przez zamawiającego oferty złożonej przez odwołującego
i w jej
następstwie dokonaniu czynności odrzucenia tej oferty;
(II)
dokonaniu wyboru (jako oferty najkorzystniejszej w postępowaniu) oferty złożonej
przez Bergerat Monnoyeur Sp. z o.o. (dalej: jako „Bergerat”);
(III)
w następstwie czynności wskazanych w pkt (I) i (II) powyżej zaniechaniu wyboru
oferty odwołującego jako najkorzystniejszej.
Odwołujący zarzucił zamawiającemu naruszenie:
art. 226 ust. 1 pkt 14 Pzp (w zw. z art. 65 § 1 i 2 KC w zw. z art. 8 ust. 1 Pzp)
poprzez
nieprawidłowe jego zastosowanie polegające na przyjęciu, iż Konsorcjum
Elemont wniosło wadium w sposób nieprawidłowy;
(2) art. 226 ust. 1 pkt 2 lit. b) Pzp (w tym w zw. z art. 117 ust. 3 Pzp)
poprzez
nieprawidłowe jego zastosowanie polegające na przyjęciu, iż Konsorcjum Elemont
nie spełnia warunków udziału w postępowaniu.
W oparciu o powyższe odwołujący wnosił o:
• uwzględnienie odwołania w całości,
• nakazanie zamawiającemu unieważnienia czynności odrzucenia oferty odwołującego
oraz ponownego badania i oceny oferty złożonych w postępowaniu,
a w jej
następstwie wyboru oferty odwołującego, jako oferty najkorzystniejszej
w p
ostępowaniu,
• przeprowadzenie dowodów z dokumentów wskazanych w uzasadnieniu odwołania
na
okoliczności w nim wskazane oraz dokumentów, które zostaną złożone
na
rozprawie w celu wykazania faktów wskazanych w sformułowanych wówczas
tezach dowodowych,
• zasądzenie od zamawiającego na rzecz odwołującego kosztów postępowania
odwoławczego zgodnie ze spisem kosztów.
W uzasadnieniu odwołania odwołujący podnosił, co następuje.
I. w zakresie zarzutu naruszenia art. 226 ust. 1 pkt 14 Pzp (w zw. z art. 65 § 1 i 2 KC
w zw. z art. 8 ust. 1 Pzp):
Odwołujący wskazał, że odrzucając jego ofertę w oparciu o przepis art. 226 ust. 1
pkt
14 Pzp zamawiający uznał, iż nieprawidłowe wniesienie wadium polega na błędnym
wskazaniu numeru referencyjnego postępowania w gwarancji ubezpieczeniowej wniesionej
przez odwołującego tytułem wadium, a błąd ten powoduje, iż wadium nie dotyczy tego
postępowania. W ocenie odwołującego stanowisko zamawiającego jest w oczywisty sposób
wadliwe prawnie i wskazuje na usilne dążenie zamawiającego do odrzucenia oferty
odwołującego pod jakimkolwiek pretekstem.
Odwołujący podkreślił, że w treści wniesionej przez niego Ubezpieczeniowej
Gwarancji Z
apłaty Wadium nr 02GG04/0566/23/0004 z dnia 31 marca 2023 r. wystąpiła
oczywista omyłka pisarska w numerze referencyjnym nadanym sprawie przez
zamawiającego. Polegała ona na tym, że zamiast numeru „2.KG.2023”, wskazano tam
numer „2.KG.2022”. Różnica wskazana przez zamawiającego jako podstawa faktyczna
wadliwości wniesienia wadium w postępowaniu, skutkująca następczo odrzuceniem oferty
odwołującego, dotyczyła jednej końcowej cyfry numeru referencyjnego postępowania (cyfra
„2”, zamiast cyfry „3”). Odwołujący podniósł także, iż omyłkowo przywołany numer
referencyjny postępowania w żaden sposób nie rzutuje na możliwość skorzystania przez
zamawiającego z Ubezpieczeniowej Gwarancji Zapłaty Wadium i nie ogranicza w żaden
sposób jego praw do żądania wypłaty wadium.
Dalej odwołujący podkreślił, że w pkt 17.2 ppkt 2) Części I SWZ, wśród
obowiązkowych wymagań co do elementów, które winno zawierać wadium wnoszone w
formie gwarancji ubezpieczeniowej zamawiający wymienił nazwę postępowania
stanowiącego przyczynę wystawienia gwarancji. Wśród obligatoryjnych elementów treści
gwarancji wadialnej nie wskazano numeru referencyjnego
postępowania. Zatem, w ocenie
odwołującego, już samo wskazanie w treści gwarancji dokładnej nazwy postępowania,
stanowiącego przyczynę wystawienia gwarancji, spełnia wymagania zamawiającego i
wystarczająco identyfikuje postępowanie dla którego jest składane wadium. Zdaniem
odwołującego, zamawiający nie może z faktu wystąpienia oczywistej omyłki pisarskiej,
dotyczącej fakultatywnej treści gwarancji, wyciągać negatywnych skutków dla wykonawcy.
Odwołujący dodał, że fakt prowadzenia w przeszłości przez zamawiającego
postępowania o numerze referencyjnym „2.KG.2022”, które było prowadzone pod tą samą
nazwą i w którym to postępowaniu wadium miało być ustanowione w tej samej wysokości,
tj. w kwocie
600.000 zł, nie powinien stanowić jakiegokolwiek powodu do obaw
zamawiającego w odniesieniu do wadium złożonego przez wykonawcę w tym postępowaniu.
Zauważył, że postępowanie o numerze 2.KG.2022 nie jest już prowadzone
przez
zamawiającego, ponieważ zostało unieważnione. Zwrócił uwagę, że w postępowaniu
o
numerze 2.KG.2022 odwołujący w ogóle nie złożył oferty. Odwołujący podniósł, że skoro
gwarancja ubezpieczeniowa zabezpiecza zapłatę długu wadialnego, a ten z kolei jest
akcesoryjny w stosunku do czynności prawnej polegającej na złożeniu oferty, to zamawiający
nie ma jakichkolwiek podstaw do obaw, iż wystawca gwarancji uzna, iż wadium może
dotyczyć innego postępowania prowadzonego przez zamawiającego, w sytuacji, gdy
odwołujący nie złożył w nim oferty.
Odwołujący podniósł także, że w przypadku interpretacji zapisów gwarancji
ubezpieczeniowej do czynności tej zastosowanie znajdują ogólne zasady wykładni
oświadczeń woli określonej w art. 65 § 1 i 2 KC, zgodnie z którymi oświadczenie woli należy
tak tłumaczyć, jak tego wymagają ze względu na okoliczności, w których złożone zostało,
zasady współżycia społecznego oraz ustalone zwyczaje, a w umowach należy raczej badać,
jaki był zgody zamiar stron i cel umowy, aniżeli opierać się na ich dosłownym brzmieniu.
Odwołujący podkreślił, iż jego celem było skuteczne wniesienie wadium w postępowaniu
o numerze 2.KG.2023,
prowadzonym przez zamawiającego, co jasno wynika nie tylko
z
okoliczności dokonania tej czynności prawnej, ale także z jej treści.
Odnosząc się do treści gwarancji ubezpieczeniowej wskazał, że wynika z niej,
iż została ona złożona dla przetargu nieograniczonego pn. „Budowa źródła wysokosprawnej
kogeneracji gazowej o mocy 8 MWe i 7,6 MWt w Opolu
– GUK II” przez wykonawcę,
który złożył ofertę w postępowaniu prowadzonym przez zamawiającego o numerze
referencyjnym: 2.KG.2023.
Jest ona
ważna w okresie od dnia 3 kwietnia 2023 r. do dnia
czerwca 2023 r., a zatem termin ważności gwarancji został określony na okres nie krótszy
niż termin związania ofertą w postępowaniu o numerze referencyjnym: 2.KG.2023.
Ponadto, data wystawienia i podpisania gwarancji ubezpieczeniowej,
tj. w dzień 31 marca
2023 r. potwierdza, iż została ona wystawiona dla aktualnie prowadzonego postępowania
o numerze referencyjnym: 2.KG.2023.
Odwołujący zauważył ponadto, że w toku postępowania przedłożył zamawiającemu
pismo wystawcy gwarancji z dnia 14 kwietnia 2023 r., w którym jednoznacznie wskazano
na
fakt omyłki pisarskiej w wystawionym dokumencie Ubezpieczeniowej Gwarancji Zapłaty
Wadium oraz stwierdzono, że omyłkowo przywołany numer referencyjny w żaden sposób
nie
rzutuje na możliwość skorzystania przez Beneficjenta z wadium i nie ogranicza w żaden
sposób praw Beneficjenta do żądania wypłaty wadium. Według odwołującego, dokument ten
stanowi wykładnię autentyczną autora oświadczenia woli i potwierdza skuteczność
jego
zobowiązania w stosunku do zamawiającego, a z niewiadomych względów
zamawiający traktuje to pismo jako aneks do Ubezpieczeniowej Gwarancji Zapłaty Wadium.
Tym samym, w ocenie odwołującego, stanowisko zamawiającego wyrażone
w
informacji o wynikach postępowania, iż błąd w numerze referencyjnym nie może być
uznany za oczywistą omyłkę pisarską wystawcy Ubezpieczeniowej Gwarancji Zapłaty
Wadium jest
całkowicie chybione.
Odwołujący zauważył też, że z informacji o wynikach postępowania wynika,
iż dla zamawiającego pomyłka w użyciu klawiszy „G” i „H” (sąsiadujących ze sobą)
jest
wystarczająca do stwierdzenia zaistnienia oczywistej omyłki pisarskiej. Natomiast
ze
względów wiadomych jedynie zamawiającemu nie ma jednak takiego waloru już pomyłka
w użyciu klawiszy „2” i „3”, pomimo tego, że na klawiaturze komputera także klawisze te
także sąsiadują ze sobą i to dokładnie w takiej samej odległości jak klawisze „G” i „H” oraz
pomimo tego, iż wpisanie drugiej cyfry „2” (powodujące powstanie liczby „22” zamiast liczby
„23”) jest zwyczajnym następstwem mechanicznego powtórzenia pierwszej cyfry „2”.
Według odwołującego, takie działanie zamawiającego w sposób oczywisty stanowi
naruszenie przepisu art. 226 ust. 1 pkt 14 Pzp.
Podkreślił też, że kwestią niebudzącą wątpliwości zarówno w doktrynie,
jak i w
orzecznictwie jest fakt, że gwarancja ubezpieczeniowa nie jest jednostronną
czynnością prawną, a umową zawartą między obiema stronami, a zatem w przypadku
interpretacji jej zapisów zastosowanie znajdują ogólne zasady wykładni oświadczeń woli
znajdujące się w art. 65 § 1 i 2 KC. Zdaniem odwołującego, zamawiający dokonując
odrzucenia jego oferty w
uzasadnieniu podjętej czynności w żadnym stopniu nie wykazał,
iż zbadał również przedłożoną gwarancję ubezpieczeniową pod kątem celu w jakim zostało
złożone oświadczenie woli, a niewątpliwie było nim złożenie gwarancji wadialnej na kwotę
wymaganą w SWZ w sposób zabezpieczający wszystkie ustawowe przesłanki zatrzymania
wadium.
Odwołujący wskazał, że zarówno wystawca Ubezpieczeniowej Gwarancji Zapłaty
Wadium, jak i odwołujący, znali zapisy SWZ i wymagania zamawiającego odnośnie
wymogów ważnej i skutecznej gwarancji wadialnej, w tym w szczególności w zakresie kwoty.
Biorąc pod uwagę, że ofertę składał podmiot profesjonalny, któremu zależało na złożeniu
ważnej i skutecznej oferty w postępowaniu, a w konsekwencji tego zawarciu umowy w
sprawie zamówienia publicznego, niecelowe i pozbawiane elementarnej racjonalności
wydaje się zlecenie wystawcy gwarancji (i poniesienie kosztów z tego tytułu) wystawienia
wadium dla
postępowania unieważnionego w chwili wystawiania gwarancji, w którym
odwołujący w ogóle nie składał oferty. Tym samym, niewątpliwie wadliwie podany numer
referencyjny (jego ostatnia
cyfra) należy odczytywać i traktować wyłącznie jako omyłkę
pisarską poczynioną przez wystawcę gwarancji wadialnej. Pomimo jej popełniania,
oczywistym i
jednoznacznie wyrażonym zamiarem wystawcy Ubezpieczeniowej Gwarancji
Zapłaty Wadium od samego początku było zabezpieczenie interesu zamawiającego w
postępowaniu i ustanowienie w pełni skutecznego zabezpieczenia zapłaty długu wadialnego.
Odwołujący przytoczył także orzeczenia Izby dotyczące omyłek poczynionych przez
wystawcę gwarancji wadialnej.
Reasumując, odwołujący stwierdził, że stanowisko zamawiającego wykazane
w
uzasadnieniu odrzucenia jego oferty należy uznać za zbyt rygorystyczne i nie znajdujące
oparcia w
przepisach Pzp oraz, że Ubezpieczeniowa Gwarancja Zapłaty Wadium złożona
przez niego od momentu złożenia jej wraz z ofertą w sposób skuteczny i niewątpliwy w pełni
zabezpieczała interes ekonomiczny zamawiającego w postaci zapłaty długu wadialnego.
Natomiast wadliwe podanie numeru referencyjnego postępowania ma wyłącznie charakter
omyłki pisarskiej wystawy Ubezpieczeniowej Gwarancji Zapłaty Wadium.
II. w zakresie zarzutu naruszenia art. 226 ust. 1 pkt 2 lit. b) Pzp (w tym w zw. z art. 117 ust. 3
Pzp)
poprzez nieprawidłowe jego zastosowanie polegające na przyjęciu, iż Konsorcjum
Elemont nie spełnia warunków udziału w postępowaniu.
Odwołujący wskazał, że całkowicie niezasadne jest także odrzucenie
przez
zamawiającego oferty odwołującego z uwagi na rzekome niespełnienie warunku
udziału w postępowaniu wskazanego w pkt 12.4 ppkt 1 Części I SWZ, zgodnie z którym
wykonawca miał wykazać, że w okresie ostatnich 5 lat przed upływem terminu składania
ofert, a
jeżeli okres prowadzenia działalności jest krótszy – w tym okresie, wykonał:
a) co najmniej jedną robotę budowlaną w formule „zaprojektuj i wybuduj” (wraz z
wykonaniem dokumentacji projektowej) polegającą na budowie źródła wysokosprawnej
kogeneracji nie
mniejszej niż 4 MWe (gaz ziemny, biogaz, gaz kopalniany) i składającej się
co najmniej z
dwóch jednostek wytwórczych – w ramach jednej inwestycji (jednej zawartej
umowy); alternatywnie wykonał:
a) co najmniej jedną dokumentację projektową dot. budowy źródła wysokosprawnej
kogeneracji nie mniejszej niż 2 MWe (gaz ziemny, biogaz, gaz kopalniany) i składającej się
co
najmniej z dwóch jednostek wytwórczych oraz
b) co najmniej jedną robotę budowlaną polegającą na budowie źródła wysokosprawnej
kogeneracji nie mniejszej niż 4 MWe (gaz ziemny, biogaz, gaz kopalniany) i składającej się
co
najmniej z dwóch jednostek wytwórczych - w ramach dwóch różnych inwestycji
(zawartych umów) – osobno lit. a) i osobno lit. b) powyżej.
Odwołujący wskazał, że w treści ww. warunku udziału w postępowaniu (w jego
literalnym brzmieniu określonym w SWZ) zamawiający wymagał wykazania się określoną
robotą budowlaną realizowaną w formule „zaprojektuj i wybuduj” albo (alternatywnie) jedną
usługą projektowania oraz jedną robotą budowlaną.
Podkreślił, że w informacji o wynikach postępowania z dnia 9 maja 2023 r.
zamawiający, uzasadniając decyzję o odrzuceniu oferty odwołującego stwierdził:
„Zamawiający uznaje, że określony w pkt. 12.4 ppkt 1 SWZ warunek udziału w postępowaniu
jest jednoznaczny, a inwestycja, na którą powołuje się wykonawca, celem wykazania jego
spełnienia winna obejmować również dostawę na teren budowy wszystkich materiałów
i
urządzeń, składających się na wysokosprawną kogenerację, w której zakres wchodzą
co
najmniej dwie jednostki wytwórcze. Ponadto, istotne jest, że dostawa, zamontowanie
i
rozruch jednostek wytwórczych, jest jednym z kluczowych elementów inwestycji polegającej
na budowie wysokosprawnej kogeneracji.
”.
Zdaniem odwołującego, zamawiający dokonał odrzucenia jego oferty w oparciu
o
postanowienia, które nie zostały wyrażone w treści tego warunku, albowiem warunek
udziału w postępowaniu opisany w SWZ stanowi literalnie o wykonaniu roboty budowlanej w
formule „zaprojektuj i wybuduj” (wraz z wykonaniem dokumentacji projektowej) polegającej
na budowie źródła wysokosprawnej kogeneracji nie mniejszej niż 4 MWe (gaz ziemny,
biogaz, gaz kopalniany) i składającej się co najmniej z dwóch jednostek wytwórczych.
W
żadnym zaś postanowieniu SWZ nie wskazano, aby robota budowlana w formule
„zaprojektuj i wybuduj” opisana w pkt 12.4 ppkt 1 Części I SWZ miała polegać na „dostawie
na teren budowy wszystkich materiałów i urządzeń, składających się na wysokosprawną
kogenerację, w której zakres wchodzą co najmniej dwie jednostki wytwórcze”. Zauważył też,
że wykonanie robót budowlanych w sposób oczywisty jest związane z realizacją dostaw
niezbędnych do realizacji robót, ale nie oznacza to, iż wszystkie te dostawy ma wykonać
osobiście wykonawca robót. Odwołujący powołał się przy tym na przepisy art. 647 KC i art.
651 KC, jak i art. 7 pkt 21 Pzp.
Według odwołującego przepisy Pzp nie uznają wykonania
dostaw wszystkich materiałów i urządzeń za warunek konieczny kwalifikacji danego
świadczenia za roboty budowlane, co jest oczywiste zwłaszcza wobec treści postanowień
art. 30 ust. 3 Pzp.
W ocenie odwołującego, w informacji o wynikach postępowania z dnia 9 maja 2023 r.
zamawiający de facto dokonał zmiany treści warunku udziału w postępowaniu opisanego
w pkt
12.4 ppkt 1 Części I SWZ. Uzasadnienie odrzucenia oferty odwołującego wskazuje
na
to, że zamawiający oceniał warunek w oparciu o treść niewyartykułowaną w SWZ.
Ponadto, odwołujący zwrócił uwagę, iż nawet gdyby hipotetycznie przyjąć, że
warunek udziału w postępowaniu opisany w pkt 12.4 ppkt 1 Części I SWZ nie był
jednoznaczny co do
swojej treści, to i tak wykonawcy nie mogą być obciążani negatywnymi
następstwami braku precyzji zapisów SWZ autorstwa zamawiającego. Odwołujący przywołał
w tym zakresie stosowne wyroki sądów i Izby.
Następnie odwołujący wskazał, że zamawiający w sposób całkowicie wadliwy
dokonał oceny oświadczenia z art. 117 ust. 4 Pzp złożonego przez odwołującego uznając,
iż Konsorcjum Elemont nie spełnia warunku udziału w postępowaniu określonego w pkt 12.4
ppkt 1 Części I SWZ.
Podkreślił, że już pierwotnie złożone przez Konsorcjum Elemont oświadczenie
z art.
117 ust. 4 Pzp było prawidłowe i nie wymagało poprawienia dokonanego w trybie
art. 128
ust. 1 Pzp. W oświadczeniu tym Konsorcjum Elemont wskazało, iż konsorcjant
spełniający warunek udziału w postępowaniu, o którym mowa w pkt 12.4 ppkt 1 Części I
SWZ (czyli Elemont S.A. z siedzibą w Opolu) zrealizuje następujący zakres zamówienia:
wykonanie prac projektowych, budowlano-konstrukcyjnych, AKPiA oraz elektrycznych
związanych z budową źródła wysokosprawnej kogeneracji oraz wyprowadzeniem mocy
cieplnej i
elektrycznej wraz z budową GPO.
W ocenie odwołującego zakres prac przewidzianych w oświadczeniu Konsorcjum
Elemont z art. 117 ust. 4 Pzp,
złożonym wraz z ofertą, był w pełni zgodny z ustawowym
wymogiem płynącym z art. 117 ust. 3 Pzp, iż w odniesieniu do warunków dotyczących
doświadczenia wykonawcy wspólnie ubiegający się o udzielenie zamówienia mogą polegać
na zdolnościach tych z wykonawców, którzy wykonają roboty budowlane lub usługi,
do
realizacji których te zdolności są wymagane. Zakres rzeczowy świadczeń, które mają być
wykonywane przez Elemont S.A. obejmuje
dokładnie takie same świadczenia,
jak
świadczenia wskazane w treści warunku udziału w postępowaniu, o którym mowa
w pkt
12.4 ppkt 1 Części I SWZ.
Odwołujący dodał, że nawet, gdyby hipotetycznie przyjąć, iż zachodzą wątpliwości
co
do treści oświadczenia Konsorcjum Elemont z art. 117 ust. 4 Pzp złożonego wraz z ofertą,
to takich wątpliwości nie może już budzić poprawione oświadczenie Konsorcjum Elemont,
złożone w dniu 28 kwietnia 2023 r., w którym odwołujący oświadczył, iż konsorcjant
spełniający warunek udziału w postępowaniu, o którym mowa w pkt 12.4 ppkt 1 Części I
SWZ (czyli
Elemont S.A. z siedzibą w Opolu) zrealizuje następujący zakres zamówienia:
„wykonanie roboty budowlanej w formule „zaprojektuj i wybuduj” (wraz z wykonaniem
dokumentacji projektowej) polegającej na budowie źródła wysokosprawnej kogeneracji,
w tym w
szczególności wykonanie prac projektowych, robót budowlano-konstrukcyjnych,
AKPiA oraz elektrycznych związanych z budową źródła wysokosprawnej kogeneracji
oraz
wyprowadzeniem mocy cieplnej i elektrycznej wraz z budową GPO oraz bezpośredni
udział w realizacji wszystkich robót dostaw i usług.”. Odwołujący stwierdził, że wskazany
zakres rzeczowy przewidziany do wykonania przez Elemont S.A.,
określony w oświadczeniu
Konsorcjum Elemont z art. 117 ust. 4 PZP złożonym w dniu 28 kwietnia 2023 r., wiernie
koresponduje z zakresem rzeczowym robót i projektowania określonym w treści warunku
udziału w postępowaniu, o którym mowa w pkt 12.4 ppkt 1 Części I SWZ.
Zdaniem odwołującego całkowicie niezasadnie jest stanowisko zamawiającego
kwestionujące prawidłowość oświadczenia odwołującego wyrażone w informacji o wynikach
postępowania z dnia 9 maja 2023 r.
Wedle odwołującego, z informacji tej wynika, że dla zamawiającego dyskwalifikujący
charakter ma fakt, iż Konsorcjum Elemont przewidziało, że drugi z Konsorcjantów, tj. Ferox
Energy Systems Sp. z o.o. wykona:
„wsad do dokumentacji projektowej”
oraz
(2) „dostawę, montaż i uruchomienie (wspólnie z Elemont S.A.) agregatów
kogeneracyjnych w zabudowie kontenerowej wraz z serwisem układu wysokosprawnej
kogeneracji w okresie gwarancji”,
co jest jednak całkowicie niezrozumiałe w świetle postanowień SWZ oraz przepisów prawa.
Odwołujący wyjaśnił także kwestię ujętą w oświadczeniu, a dotyczącą przekazania
przez Ferox Energy Systems Sp. z o.o. wsadu do dokumentacji projektowej wskazując,
iż wykonanie takiego świadczenia nie uchybia wykonywaniu przez Elemont S.A. świadczenia
w postaci dokumentacji projektowej dla budowy źródła wysokosprawnej kogeneracji.
Podkreślił, że zarówno pierwotnie złożone oświadczenie odwołującego z art. 117 ust. 4 Pzp
dołączone do oferty, jak i poprawione oświadczenie przekazane w dniu 28 kwietnia 2023 r.,
jednoznacznie wskazywało, iż prace te wykona Elemont S.A. jako podmiot dysponujący
doświadczeniem polegającym na wykonaniu prac projektowych, zdobytym w ramach
co
najmniej jednej roboty budowlanej w formule „zaprojektuj i wybuduj” (wraz z wykonaniem
dokumentacji projektowej) polegającej na budowie źródła wysokosprawnej kogeneracji.
Odwołujący wskazał, że proces projektowania źródła wysokosprawnej kogeneracji wymaga
uzyskania
określonych
danych
przez
jednostkę
projektową
(projektanta).
Źródło kogeneracyjne budowane jest w oparciu o agregat kogeneracyjny, a urządzenie to
jest wprawdzie produkowane przez zewnętrznych wytwórców w typoszeregach, ale nie jest
unikalnie projektowane i jednostkowo wytwarzane na potrzeby indywidualnej inwestycji
danego zamawiającego (inwestora). Agregat kogeneracyjny jest urządzeniem gotowym,
co
powoduje ten skutek faktyczny, że proces projektowania źródła kogeneracyjnego oznacza
konieczność wykorzystania określonego typu gotowego urządzenia wyprodukowanego
przez danego producenta w realiach danej inwestycji.
Z uwagi na fakt, iż źródło
kogeneracyjne jest projektowane w oparciu o gotowe urządzenie, to niezbędne jest
uzyskanie przez jednostkę projektową (projektanta) wsadu projektowego dotyczącego takich
informacji jak chociażby: masa urządzenia, jego fizyczne wymiary, sposoby podłączenia i
wyprowadzenia instalacji, sposób zasilania w paliwo czy wielkości emisji czynników
środowiskowych (np. hałasu). Wiedza co do tych elementów jest niezbędna do
zaprojektowania źródła kogeneracyjnego, gdyż wykonawca źródła kogeneracyjnego
(realizowanego w formule „zaprojektuj i wybuduj”) nie projektuje i nie produkuje osobiście
agregatu kogeneracyjnego, lecz wykorzystuje gotowe urządzenie. Tym samym fakt, iż drugi z
członków Konsorcjum Elemont (tj. Ferox Energy Systems Sp. z o.o.) przekaże wsad do
dokumentacji projektowej nie zmienia faktu, iż Elemont S.A. zrealizuje projektowanie źródła
kogeneracyjnego.
W dalszej kolejności odwołujący wskazał, że stanowisko zamawiającego wyrażające
zastrzeżenia co do tego, iż konsorcjant Ferox Energy Systems Sp. z o.o. wykona „dostawę,
montaż i uruchomienie (wspólnie z Elemont S.A.) agregatów kogeneracyjnych w zabudowie
kontenerowej” jest sprzeczne
z literalnym brzmieniem art. 117 ust. 3 Pzp.
Stosownie do
treści art. 117 ust. 3 Pzp wykonawcy wspólnie ubiegający się o udzielenie zamówienia mogą
polegać na zdolnościach tych wykonawców, którzy wykonają roboty budowlane lub usługi, do
realizacji których te zdolności są wymagane. Zamawiający nie jest uprawniony na podstawie
przepisów Pzp wymagać, aby konsorcjant, który wykazuje doświadczenie wykonał dostawy,
których dotyczy warunek udziału w postępowaniu. Wymóg taki, zdaniem odwołującego, byłby
sprzeczny z art. 117 ust. 3 Pzp. Odwołujący zwrócił uwagę na oczywistość różnicy pomiędzy
zakresami regulacji z art. 117 ust. 3 i 4 Pzp. Przy czym na podstawie art. 117 ust. 4 Pzp
zamawiający ma prawo oczekiwać, aby podać mu informację, którzy z konsorcjantów
wykonają dane m.in. dostawy objęte przedmiotem zamówienia, natomiast zakres
zastosowania art. 117 ust. 3 Pzp nie obejmuje dostaw, co oznacza, iż kwestia realizacji
dostaw przez danego konsorcjanta (niezależnie od tego czy wykazuje on czy też nie
wykazuje doświadczenia) jest z mocy samego prawa całkowicie irrelewantna. W
konsekwencji
– w opinii odwołującego - oświadczenie, że konsorcjant, który nie wykazuje
warunku udziału w postępowaniu dot. doświadczenia wykona dostawę agregatów
kogeneracyjnych nie może być podstawą do uznania, iż Konsorcjum Elemont nie spełnia
warunku udziału w postępowaniu. Odwołujący zwrócił też uwagę, że zamawiający w ogóle
nie określił w SWZ jakiegokolwiek warunku dotyczącego doświadczenia w zakresie realizacji
dostaw.
Dalej odwołujący zauważył, że w opisie warunku udziału w postępowaniu, o którym
mowa w pkt 12.4 ppkt 1 Części I SWZ, w ogóle nie wskazano żadnych dostaw, a tym
bardziej takich, które miałyby mieć charakter kluczowych części zamówienia. Ponadto, w
treści SWZ zamawiający jednoznacznie oświadczył, że nie zastrzega obowiązku osobistego
wykonania przez wykonawcę kluczowych części zamówienia. Zatem, zamawiający nie
wyodrębnił jakiejkolwiek części (żadnego świadczenia), które musi być osobiście
wykonywane przez
wykonawców. W ocenie odwołującego, gdyby przyjąć stanowisko
zamawiającego, to wówczas wykonawca samodzielnie ubiegający się o udzielenie
zamówienia miałby pełne prawo wykonać omawiane dostawy przy pomocy podwykonawcy,
zaś przypadku wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia dostawy
musi
ałby obligatoryjnie wykonać konsorcjant, który wykazuje tak rozumiane doświadczenie.
Zdaniem odwołującego wniosek taki jest kompletnie nieuprawniony, tym bardziej w świetle
solidarnej odpowiedzialności wykonawców ubiegających się wspólnie o zamówienie za
wykonanie umowy.
Następnie odwołujący podniósł, iż chybiona i kompletnie nieuprawniona jest próba
zrównania jednostek wytwórczych czy też agregatów kogeneracyjnych ze źródłem
wysokosprawnej kogeneracji, gdyż źródło wysokosprawnej kogeneracji to obejmujący szereg
branż budowlanych obiekt budowlany, którego jedynie pewną częścią jest jednostka
wytwórcza oraz wchodzący w jej skład agregat kogeneracyjny. Odwołujący powołał się
na punkt
III ppkt 3.2.2. PFU. Podkreślił też, że to oznacza, iż agregat kogeneracyjny,
to jedynie jed
no z urządzeń (elementów składowych) źródła wysokosprawnej kogeneracji.
Wskazał nadto, iż agregat kogeneracyjny jest gotowym urządzeniem produkowanym
przez
zewnętrznego producenta. Odwołujący zauważył, że w oświadczeniu z art. 117 ust. 4
Pzp
wskazał, iż konsorcjant Ferox Energy Systems Sp. z o.o. zrealizuje jedynie dostawę
agregatów kogeneracyjnych, przy czym pojęcie „agregatu kogeneracyjnego" nie jest
tożsame z pojęciem „jednostki wytwórczej”. Zgodnie z definicją zawartą w SWZ „jednostka
wytwórcza” to „(jednostka – przyp. odwołującego) zbudowana w oparciu o Agregat
Kogeneracyjny, składający się z silnika spalinowego gazowego zasilanego gazem ziemnym
oraz generatora synchronicznego wraz z instalacjami i urządzeniami pomocniczymi. Tym
samym agregat kogeneracyjny, to jeden z elementów składowych jednostki wytwórczej.”.
Dalej stwierdził, iż z technicznego punktu widzenia w ogóle nie można mówić o „dostawie
jednostki wytwórczej”, gdyż wykonanie jednostki wytwórczej ma charakter realizacji robót
budowlanych. O ile sam agregat kogeneracyjny jest gotowym urządzeniem produkowanym
przez
zewnętrznego producenta, to jednostkę wytwórczą buduje się w oparciu o dostarczony
agregat kogeneracyjny.
Jednostka wytwórcza, jakkolwiek opiera się na agregacie
kogeneracyjnym, wymaga zabudowania licznych urządzeń pomocniczych oraz wykonania
szeregu instalacji do tego, aby mogła spełniać swoją funkcję.
Odwołujący podniósł, że przyjęcie istnienia obowiązku wykonania wszystkich dostaw
materiałów i urządzeń (pomimo literalnej treści warunku udziału w postępowaniu) w realiach
postępowania prowadziłoby do takiego skutku, iż tylko dostawca agregatów kogeneracyjnych
lub ich producent mógłby spełnić tak rozumiany warunek udziału w postępowaniu,
zaś warunku tego nie mogliby wykazać generalni wykonawcy inwestycji polegających
na
budowie w formule „zaprojektuj i wybuduj” (wraz z wykonaniem dokumentacji projektowej)
źródła wysokoprawnej kogeneracji.
W końcowej części uzasadnienia odwołania - „z najdalej idącej ostrożności
procesowej” - odwołujący przestawił argumentację w zakresie odrzucenia jego oferty z uwagi
na niespełnienie warunku w postępowaniu, w której to odnosił się do kwestii doświadczenia
wykazywanego przez konsorcjanta Elemont S.A. w oparciu o inwestycję pod nazwą:
„Rozbudowa EC Sp. z o.o. w Skierniewicach o wysokosprawny blok kogeneracyjny oparty
na
silnikach gazowych" wykonywaną na rzecz Energetyki Cieplnej Sp. z o.o. z siedzibą
w Skierniewicach.
Odwołujący przy tym podkreślał, że podstawa faktyczna odrzucenia oferty
odwołującego, określona w informacji o wynikach postępowania z dnia 9 maja 2023 r.,
obejmuje wyłącznie wadliwość oświadczenia Konsorcjum Elemont z art. 117 ust. 4 Pzp.
Mając powyższe na względzie odwołujący wnosił jak w petitum odwołania.
Pismem z dnia 22.05.2023 r. wykonawca
Bergerat Monnoyeur Sp. z o. o. z siedzibą
w Izabelinie-
Dziekanówku (dalej jako: „przystępujący”) zgłosił przystąpienie do postępowania
odwoławczego po stronie zamawiającego. Izba stwierdziła, że przystąpienie zostało
dokonane skutecznie.
W dniu 29.05.2023 r.
zamawiający wniósł do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej
odpowiedź na odwołanie, w której wnosił o oddalenie odwołania w całości.
W dniu 30.05.2023 r. przystępujący złożył Prezesowi Krajowej Izby Odwoławczej
pisemne stanowisko w sprawie, w którym wnosił o oddalenie odwołania w całości.
Ponadto, w dniu 31.05.2023 r., przed otwarciem rozprawy, odwołujący złożył
Prezesowi Krajowej Izby Odwoławczej dodatkowe stanowisko pisemne w sprawie
W toku posiedzenia z udziałem stron i uczestników postępowania odwoławczego
oraz
rozprawy strony i przystępujący podtrzymali swoje stanowiska w sprawie.
Krajowa Izba Odwoławcza ustaliła, co następuje:
Przedmiotem zamówienia jest zaprojektowanie i wykonanie Robót budowlanych
oraz
przeprowadzenie usługi Serwisu dla Inwestycji pn.: „Budowa źródła wysokosprawnej
kogeneracji gazowej o mocy 8 MWe i 7,6 MWt w Opolu - GUK I
I”. Numer referencyjny
postępowania to 2.KG.2023.
W zawiadomieniu z dnia 9 maja 2023 r. o wyborze oferty najkorzystniejszej
oraz o
odrzuceniu ofert wykonawców w odniesieniu do oferty złożonej przez odwołującego
zamawiający wskazał, m.in. że: „W stosunku do oferty Konsorcjum Elemont zaszły dwie,
niezależne podstawy odrzucenia oferty złożonej w Postępowaniu (…)
A. Odrzucenie oferty na podstawie art. 226 ust. 1 pkt 14) ustawy Pzp.
Zamawiający uznał, że w przedmiotowym postępowaniu Konsorcjum Elemont wniosło
wadium w sposób nieprawidłowy, bowiem gwarancja wadialna nie dotyczyła prowadzonego
Postępowania (błędne wskazanie numeru referencyjnego postępowania). Zamawiający w
dniu 11 kwietnia 2023 r. (numer dokumentu: KOG/02/4301-
0002/00028/20) wezwał
Konsorcjum Elemont do wyjaśnienia treści złożonej gwarancji wadialnej, wskazując, iż „W
gwarancji wadialnej został błędnie wskazany numer Postępowania. Zamiast numeru
2.KG.2023, wskazano 2.KG.2022. Co istotne, Zamawiający prowadził postępowanie o
numerze 2.KG.2022, które zostało unieważnione. Postępowanie było prowadzone pod tą
samą nazwą, zaś wadium było ustanowione dokładnie w tej samej wysokości, tj. 600.000,00
zł (…) Zamawiający jednoznacznie wskazał również w ww. wezwaniu, iż „Zamawiający
jednocześnie przypomina, że art. 128 ust. 4 ustawy Pzp umożliwia wyłącznie wyjaśnienie
przedłożonych w Postępowaniu dokumentów. Zamawiający wskazuje również, że zgodnie z
art. 223 ust. 1 Pzp, zasadniczo brak jest możliwości dokonywania zmian w treści oferty”.
Konsorcjum Elemont w wyjaśnieniach z dnia 14 kwietnia 2023 r. (pismo nienumerowane)
wskazał, iż błędnie wskazana data postępowania stanowi oczywistą omyłkę pisarską. Z
powyższym, w opinii Zamawiającego, nie sposób się zgodzić. W zakresie uznania omyłki za
oczywistą, Zamawiający posiłkował się stanowiskami orzecznictwa i doktryny,
wypracowanymi na
podstawie art. 223 ust. 2 pkt 1 ustawy Pzp (oraz tożsamym w brzmieniu
przepisie poprzednio obowiązującej ustawy Pzp, tj. art. 87 ust. 2 pkt 1 Pzp z 2004 r.).
Zgodnie z wypracowanymi, jednolitymi stanowiskami, omyłki oczywiste, to omyłki które są
łatwe do zauważenia, a "oczywistość" omyłki, rozumianej jako
określona niedokładność,
nasuwa się każdemu, bez potrzeby przeprowadzania dodatkowych badań czy też ustaleń.
W
przedmiotowym przypadku, mając na względzie fakt, że Zamawiający prowadził wcześniej
postępowanie o numerze referencyjnym, nazwie postępowania oraz wysokości wadium,
tożsamych jak w przedłożonej Zamawiającemu gwarancji wadialnej, nie sposób uznać,
że mamy do czynienia z oczywistą omyłką pisarską. Zamawiający zauważa, że gdyby tak
było, to nie byłoby konieczności wzywania Wykonawcy do wyjaśnień.
Orzecznictwo KIO wskazuje jednoznacznie, że oczywiste omyłki, które nie rzutują na
ważność gwarancji wadialnej, to przykładowo literówki w nazwie Wykonawcy, omyłki lub
pominięcia słów w nazwie postępowania czy siedzibie Wykonawcy (nawet podanie błędnej
siedziby), a
zatem omyłki, które w żadnej mierze nie rzutują na możliwość identyfikacji
zarówno wykonawcy, jak i danego postępowania.
W
przedmiotowym Postępowaniu brak było możliwości jednoznacznej identyfikacji, którego
w
rzeczywistości postępowania dotyczyła złożona gwarancja wadialna. Przy czym sama data
wystawienia dokumentów nie była wystarczająca do stwierdzenia, że gwarancja wadialna
dotyczy Postępowania nr 2.KG.2023. Przykładowo, jeśli Wykonawca zamiast numeru
2.KG.2023 wskazał numer 2.KH.2023, to z uwagi na bliskość na klawiaturze liter „G” oraz „H”
taka
omyłka mogłaby zostać uznana przez Zamawiającego za oczywistą, niewymagającą
wyjaśnienia.
Dalej, Wykonawca wskazywał w wyjaśnieniach, że w pkt 17.2 ppkt 2 SWZ Zamawiający
nie
wymagał wskazania w treści gwarancji wadialnej numeru referencyjnego Postępowania,
tylko dokładną nazwę postępowania. Niemniej, jeśli Wykonawca zdecydował się na
wskazanie w treści gwarancji wadialnej numeru referencyjnego, to numer ten winien być
prawidłowy i jednoznacznie identyfikować Postępowanie, którego gwarancja wadialna
dotyczy. Zamawiający stoi na stanowisku, że sama data wystawienia gwarancji wadialnej
oraz okres
ważności gwarancji wadialnej nie przesądzają o prawidłowości dokumentu
gwarancji wadialnej.
Wykonawca dołączył do wyjaśnień pismo Gwaranta, tj. InterRisk
Towarzystwo
Ubezpieczeń Spółka Akcyjna Insurance Group z dnia 14 kwietnia 2023 r.
Niemniej, z treści przedmiotowego pisma wynika, iż w rzeczywistości stanowi ono aneks do
wydanej gwarancji wadialnej. Zamawiający wprost wskazał w wezwaniu do wyjaśnień z dnia
11 kwietnia 2023 r., że instytucja wyjaśnień, uregulowana w art. 128 ust. 4 ustawy Pzp nie
może służyć uzupełnianiu treści oferty, tym bardziej, że gwarancja wadialna stanowi
dokument, który nie może być uzupełniany lub poprawiany po terminie składania ofert.
Zamawiający miał tym samym na uwadze fakt, że przepisy
ustawy Pzp nie
przewidują
narzędzi pozwalających na konwalidację wadliwie wniesionego wadium, co znajduje
potwierdzenie w licznym orzecznictwie Krajowej Izby
Odwoławczej. Ponadto, Zamawiający
już w chwili otwarcia ofert musi mieć pewność, że w razie zaistnienia podstaw do
zatrzymania wadium otrzyma on
sumę gwarancyjną w całości, co jednak nie nastąpiło w
przedmiotowym
Postępowaniu. W konsekwencji powyższego, Zamawiający uznał, iż treść
wadium nie pozwala na
jednoznaczne ustalenie postępowania, w którym zostało wniesione,
a tym samym, nie
zabezpiecza ewentualnych, przyszłych roszczeń Zamawiającego, co
przesądza, że jest wniesione w sposób wadliwy. Wyjaśnienia gwaranta, które de facto
stanowią aneks do gwarancji wadialnej, dokonane po terminie składania ofert, uznać należy
za spóźnioną próbę konwalidacji treści gwarancji wadialnej, co jest działaniem
niedopuszczalnym i
sprzecznym z ustawą Pzp.
Zauważyć również należy, że tradycyjne funkcje wadium (zabezpieczające, kompensacyjne)
zostały w prawie zamówień publicznych rozszerzone (…)
Mając na względzie powyższe, zaistniała podstawa do odrzucenia oferty Konsorcjum
Elemont stosownie do treści art. 226 ust. 1 pkt 14 ustawy Pzp.
B. Odrzucenie oferty na podstawie art. 226 ust. 1 pkt 2) lit. b) ustawy Pzp.
Mając na uwadze fakt, że ofertę złożyli Wykonawcy wspólnie ubiegający się o udzielenie
zamówienia, do oferty konieczne było załączenie oświadczenia, o którym mowa w art. 117
ust. 4 ustawy Pzp.
Zamawiający w pismach (…) wezwał Konsorcjum Elemont na podstawie art. 128 ust. 1
ustawy Pzp do wykazania spełnienia warunków udziału w postępowaniu, poprzez
poprawienie oświadczenia z art. 117 ust. 4 ustawy Pzp.
W odpowiedzi na powyższe, Konsorcjum Elemont w piśmie z dnia 28 kwietnia 2023 r.
w pkt II
odniosło się do wezwania Zamawiającego oraz przedłożyło poprawione
oświadczenie z art. 117 ust. 4 ustawy Pzp.
W opinii Zamawiającego, pomimo poprawy oświadczenia, Konsorcjum Elemont nie wykazało
spełnienia warunku udziału w postępowaniu, wskazanego w pkt. 12.4 ppkt 1 SWZ.
Zamawiający w całości kwestionuje argumentację Wykonawcy wskazaną w pkt. II pisma z
dnia 28 kwietnia 2023 r. Przede wszystkim chybiony jest zarzut Wykonawcy jakoby
Zamawiający w jakimkolwiek zakresie dokonał zmiany treści warunku udziału w
postępowaniu, określonego w pkt. 12.4 SWZ (…).
Oczywiste jest zatem i nie budzi żadnych wątpliwości, że jeśli Konsorcjum Elemont
ma
wykazać się doświadczeniem w budowie źródła wysokosprawnej kogeneracji,
składającej się co najmniej z dwóch jednostek wytwórczych, to w zakres przedmiotowej
inwestycji musiały wchodzić dostawy tychże jednostek wytwórczych. Argumentacja
Konsorcjum Elemont jest
zatem niezrozumiała i pozbawiona podstaw tak faktycznych, jak i
prawnych. Zamawiający uznaje, że określony w pkt. 12.4 ppkt 1 SWZ warunek udziału w
postępowaniu jest jednoznaczny, a inwestycja, na którą powołuje się wykonawca, celem
wykazania jego
spełnienia winna obejmować również dostawę na teren budowy wszystkich
materiałów i urządzeń, składających się na wysokosprawną kogenerację, w której zakres
wchodzą co najmniej dwie jednostki wytwórcze. Ponadto, istotne jest, że dostawa,
zamontowanie i
rozruch jednostek wytwórczych, jest jednym z kluczowych elementów
inwestycji polegającej na budowie wysokosprawnej kogeneracji.
Konsorcjum Elemont do pisma z dnia 28 kwietnia 2023 r. dołączyło poprawione
oświadczenie z art. 117 ust. 4 ustawy Pzp. Z przedmiotowego oświadczenia wynika, że
podmiotem wykazującym spełnienie warunku udziału w postępowaniu z pkt 12.4 ppkt 1 SWZ
jest Wykonawca Elemont S.A. Z
oświadczenia wynika, iż Wykonawca Elemont S.A.
zrealizuje w tym zakresie
następujący przedmiot zamówienia: „wykonanie roboty budowlanej
w formule
„zaprojektuj i wybuduj” (wraz z wykonaniem dokumentacji projektowej) polegającej
na
budowie źródła wysokosprawnej kogeneracji, w tym w szczególności wykonanie prac
projektowych, robót budowlano-konstrukcyjnych, AKPiA oraz elektrycznych związanych z
budową źródła wysokosprawnej kogeneracji oraz wyprowadzeniem mocy cieplnej i
elektrycznej wraz z
budową GPO oraz bezpośredni udział w realizacji wszystkich robót
dostaw i usług”. Powyższe oświadczenie Zamawiający uznałby za wystarczające, gdyby nie
fakt,
że w oświadczeniu z art. 117 ust. 4 ustawy Pzp wskazano, iż drugi z Konsorcjantów, tj.
FEROX Energy Systems Sp. z o.o. wykona następujący zakres zamówienia „wsad do
dokumentacji projektowej oraz dostawa,
montaż i uruchomienie (wspólnie z Elemont S.A.)
agregatów kogeneracyjnych w zabudowie kontenerowej wraz z serwisem układu
wysokosprawnej kogeneracji w okresie gwarancji”.
W opinii Zamawiającego oświadczenie Konsorcjum Elemont jest zatem wewnętrznie
sprzeczne. Bowiem z jednej strony Wykonawca Elemont wskazuje,
że samodzielnie
zaprojektuje i wykona Roboty budowlane, z drugiej jednak strony kluczowy element
zamówienia, którym jest zaprojektowanie, dostawa, montaż oraz uruchomienie jednostek
wytwórczych (agregatów kogeneracyjnych) zostanie dokonane przez konsorcjanta FEROX
Energy Systems Sp. z o.o. Przy
czym, nie wiadomo w jakim zakresie „wsad” do
dokumentacji projektowej wykona Konsorcjant FEROX Energy Systems Sp. z o.o. Nie
wiadomo również w jakim zakresie Wykonawcy będą wspólnie dostarczać, montować i
uruchamiać agregaty kogeneracyjne (jednostki wytwórcze), a zatem najbardziej istotną
część zamówienia. Zamawiający wskazuje, że rozruch agregatów, podczas którego
następuje wykazanie spełnienia Parametrów Kontrolnych, limitujących odbiór całego
przedmiotu zamówienia, jest niezwykle istotny i powinien być przeprowadzany przez
doświadczony podmiot.
Wykonawca wskazuje również w treści pisma z dnia 28 kwietnia 2023 r., że Partner
Konsorcjum FEROX Energy Systems Sp. z o.o. samodzielnie spełnia warunek udziału
w
postępowaniu wskazany w pkt. 12.4 ppkt 1 SWZ. Niemniej, Wykonawca nie wskazał tego
podmiotu jako spełniającego warunek, nie wskazał również w Wykazie robót budowlanych
doświadczenia tego podmiotu, tym samym Zamawiający nie uznał wyjaśnień Wykonawcy
w
tym zakresie za potwierdzające spełnianie warunku udziału w Postępowaniu.
Powyższe jest istotne tym bardziej, że Konsorcjum Elemont powołało się na referencje
wystawione przez Zamawiającego. Niemniej przedmiotowa inwestycja wskazana
w
referencjach była wykonywana wspólnie przez konsorcjum firm, a
Zamawiający ma wiedzę
jaki zakres zamówienia wykonywał każdy z konsorcjantów. Zdaniem Zamawiającego
przedmiotowe referencje w żadnej mierze nie potwierdzają, że Partner Konsorcjum FEROX
Energy Systems Sp.
o.o. spełnia samodzielnie warunek udziału w postępowaniu, wskazany
w pkt.
12.4 ppkt 1 ustawy Pzp (…)
Zasadne jest również wskazanie, że Zamawiający nie skorzystał w Postępowaniu
z
uprawnienia wskazanego w art. 117 ust. 1 ustawy Pzp i nie określił szczególnego,
obiektywnie uzasadnionego sposobu spełniania przez wykonawców wspólnie ubiegających
się o udzielenie zamówienia warunków udziału w postępowaniu. Tym samym,
każdy z określonych warunków udziału zamówienia winien spełniać co najmniej jeden
z
konsorcjantów, tym samym, ten z konsorcjantów, który wykazuje się spełnianiem danego
warunku udziału w postępowaniu, winien wykazać w oświadczeniu składanym na podstawie
art. 117
ust. 4 Pzp, że wykona zakres przedmiotu zamówienia, w zakresie którego wykazuje
spełnianie warunku udziału w postępowaniu.
O ile zrozumiałe jest dla Zamawiającego, że przy tak skomplikowanym przedmiocie
zamówienia, jak określony w Postępowaniu, Wykonawca może się posiłkować pomocniczo
doświadczeniem Konsorcjanta przy wykonywaniu
zakresu umowy dot. warunku udziału
w
postępowaniu, który wykazuje Lider Konsorcjum, o tyle Zamawiający zauważa,
że zaprojektowanie, dostawa, montaż i uruchomienie jednostek wytwórczych (agregatów
kogeneracyjnych) stanowi
zasadniczo przeważającą i najbardziej istotną część zamówienia.
Zamawiający uznał zatem, iż z poprawionego oświadczenia z art. 117 ust. 4 ustawy Pzp,
nie
wynika jednoznacznie, iż zakres zamówienia, co do którego Wykonawca Elemont S.A.
wykazuje się spełnianiem warunku udziału w postępowaniu, będzie rzeczywiście wykonany
przez Wykonawcę Elemont S.A., który wykazał się spełnieniem tego warunku. Konsorcjum
Elemont nie wskazało również w jakim zakresie każdy z Konsorcjantów wspólnie wykona
dokumentację projektową, dostawę, montaż oraz uruchomienie jednostek wytwórczych.
Zauważyć należy, że doświadczenie nie może być przekazywane przez Wykonawców,
pomiędzy nimi, w ramach konsorcjum, a wymaganym doświadczeniem powinien
legitymować się ten z Konsorcjantów, który będzie realizował zakres zamówienia, do którego
wykonania to
doświadczenie jest potrzebne. (…)
Zdaniem Zamawiającego zaistniała zatem przesłanka do odrzucenia oferty Wykonawcy
na podstawie art. 226 ust. 1 pkt 2 lit. b) ustawy Pzp
”.
W Części I Specyfikacji Warunków Zamówienia (zwanej dalej: „SWZ”) w pkt 12.4
zamawiający opisał warunki udziału w postępowaniu dotyczące zdolności technicznej
lub
zawodowej i wskazał, że:
„Zamawiający wymaga, aby Wykonawca wykazał się posiadaniem doświadczenia oraz osób
skierowanych przez Wykonawcę do realizacji zamówienia, umożliwiającego realizację
zamówienia na odpowiednim poziomie jakości.
Opis sposobu oceny spe
łniania tego warunku jest następujący: warunek ten będzie uznany
za spe
łniony, jeżeli (wszystkie poniższe warunki muszą zostać spełnione łącznie):
1) Wykonawca wyka
że co najmniej, że w okresie ostatnich 5 lat przed upływem terminu
sk
ładania ofert, a jeżeli okres prowadzenia działalności jest krótszy – w tym okresie,
wykona
ł:
a) co najmniej jedną robotę budowlaną w formule „zaprojektuj i wybuduj”
(wraz z wykonaniem
dokumentacji
projektowej)
polegaj
ącą
na
budowie
źródła
wysokosprawnej kogeneracji nie
mniejszej niż 4 MWe (gaz ziemny, biogaz, gaz kopalniany) i
sk
ładającej się co najmniej z dwóch jednostek wytwórczych
–
w ramach jednej inwestycji
(jednej zawartej umowy);
alternatywnie wykona
ł:
a) co najmniej jedną dokumentację projektową dot. budowy źródła wysokosprawnej
kogeneracji nie mniejszej niż 2 MWe (gaz ziemny, biogaz, gaz kopalniany) i składającej się
co najmniej z dw
óch jednostek wytwórczych
oraz
b) co najmniej jedną robotę budowlaną polegającą na budowie źródła wysokosprawnej
kogeneracji nie mniejszej niż 4 MWe (gaz ziemny, biogaz, gaz kopalniany) i składającej się
co najmniej z dw
óch jednostek wytwórczych - w ramach dwóch różnych inwestycji
(zawartych um
ów)
–
osobno lit. a) i osobno lit. b) powy
żej.”.
Zgodnie z punktem 14.6 Części I SWZ: „W przypadku, o którym mowa w punkcie 14.5
powyżej, Wykonawcy wspólnie ubiegający się o udzielenie zamówienia dołączają do oferty
oświadczenie, z którego wynika, które roboty budowlane, dostawy lub usługi wykonają
poszczególni Wykonawcy, przy zastrzeżeniu pkt 13.4 IDW. Wzór oświadczenia stanowi
załącznik nr 9 do IDW.”.
Zgodnie z punktem 17.2 ppkt 2 Części I SWZ:
„W
przypadku
sk
ładania
przez
Wykonawc
ę
wadium
w
formie
gwarancji
bankowej/ubezpieczeniowej, gwarancja powinna by
ć sporządzona zgodnie z obowiązującym
prawem i winna zawiera
ć co najmniej następujące elementy:
a) Wskazanie Wykonawcy, czyli zleceniodawcy gwarancji; wskazanie Zamawiaj
ącego,
czyli beneficjenta gwarancji,
b) wskazanie Gwaranta (banku lub instytucji ubezpieczeniowej udzielaj
ącej gwarancji)
oraz wskazanie ich siedzib,
c) dok
ładną nazwę postępowania stanowiącego przyczynę wystawienia gwarancji,
d) okre
ślenie wierzytelności, która ma być zabezpieczona gwarancją,
e) wskazanie sumy gwarancyjnej,
f) okre
ślenie terminu ważności gwarancji na okres nie krótszy niż okres
zwi
ązania ofertą,
g) zobowi
ązanie gwaranta do nieodwołalnego i bezwarunkowego zapłacenia pełnej sumy
wadium na pierwsze pisemne
żądanie Zamawiającego zawierające oświadczenie, iż zaszły
okoliczno
ści wskazane w art. 98 ust. 6 Pzp”.
W poprawionym oświadczeniu złożonym na podstawie art. 117 ust. 4 ustawy Pzp
(załącznik nr 9 do IDW) przy piśmie z dnia 28.04.2023 r. - w odpowiedzi na wezwanie
zamawiającego z dnia 21.04.2023 r. - odwołujący wskazał, że wykonawca Elemont S.A.
zrealizuje następujący zakres zamówienia: „wykonanie roboty budowlanej w formule
„zaprojektuj i wybuduj” (wraz z wykonaniem dokumentacji projektowej) polegającej na
budowie źródła wysokosprawnej kogeneracji, w tym w szczególności wykonanie prac
projektowych, robót budowlano-konstrukcyjnych, AKPiA oraz elektrycznych związanych
z
budową źródła wysokosprawnej kogeneracji oraz wyprowadzeniem mocy cieplnej
i elektrycznej wraz z
budową GPO oraz bezpośredni udział w realizacji wszystkich robót
dostaw i usług”. Natomiast wykonawca FEROX Energy Systems Sp. z o.o. zrealizuje:
wsad do
dokumentacji projektowej oraz dostawa, montaż i uruchomienie (wspólnie z
Elemont S.A.) agregatów kogeneracyjnych w zabudowie kontenerowej wraz z serwisem
układu wysokosprawnej kogeneracji w okresie gwarancji.”
Krajowa Izba Odwoławcza rozpoznając na rozprawie złożone odwołanie
i uwzględniając dokumentację z niniejszego postępowania o udzielenie zamówienia
publicznego oraz
dowody z dokumentów złożone przez strony i przystępującego,
a
także stanowiska stron i przystępującego złożone na piśmie i podane do protokołu
rozprawy, zważyła, co następuje.
W pierwszej kolejności Izba ustaliła wystąpienie przesłanek z art. 505 ust. 1 ustawy
Pzp, tj. istnienie po stronie odwołującego interesu w uzyskaniu zamówienia oraz możliwość
poniesienia przez niego szkody z uwagi na kwestionowane
czynności zamawiającego.
Ponadto Izba stwierdziła, że nie została wypełniona żadna z przesłanek ustawowych
skutkujących odrzuceniem odwołania, wynikających z art. 528 ustawy Pzp.
Izba uznała, że odwołanie należało uwzględnić.
I. W zakresie zarzutu naruszenia
art. 226 ust. 1 pkt 14 Pzp (w zw. z art. 65 § 1 i 2 KC
w zw. z
art. 8 ust. 1 Pzp) poprzez nieprawidłowe jego zastosowanie polegające na przyjęciu,
iż Konsorcjum Elemont wniosło wadium w sposób nieprawidłowy Izba stwierdziła,
co
następuje.
Zgodnie z art. 226 ust. 1 pkt 14 ustawy Pzp z
amawiający odrzuca ofertę,
jeżeli wykonawca nie wniósł wadium, lub wniósł w sposób nieprawidłowy lub nie utrzymywał
wadium nieprzerwanie do upływu terminu związania ofertą lub złożył wniosek o zwrot
wadium w przypadku, o którym mowa w art. 98 ust. 2 pkt 3.
Natomiast art. 65 § 1 i 2 KC stanowi, iż:
§ 1. Oświadczenie woli należy tak tłumaczyć, jak tego wymagają ze względu na okoliczności,
w których złożone zostało, zasady współżycia społecznego oraz ustalone zwyczaje.
§ 2. W umowach należy raczej badać, jaki był zgodny zamiar stron i cel umowy, aniżeli
opierać się na jej dosłownym brzmieniu.
Izba w pełni podziela argumentację odwołującego przedstawioną w uzasadnieniu
ww. zarzutu.
Należy zauważyć, że zamawiający uzasadniając odrzucenie oferty odwołującego
w oparciu o przepis art.
226 ust. 1 pkt 14 ustawy Pzp wskazał, iż: „uznał, że w
przedmiotowym postępowaniu Konsorcjum Elemont wniosło wadium w sposób
nieprawidłowy, bowiem gwarancja wadialna nie dotyczyła prowadzonego Postępowania
(błędne wskazanie numeru referencyjnego postępowania).”.
Takie stanowisko zamawiającego jest bezpodstawne. Nie było żadnych ku temu
przesłanek, aby uznać, że gwarancja wadialna nie dotyczyła prowadzonego postępowania.
Na pewno nie przesądzało o tym błędne wskazanie numeru referencyjnego postępowania
w
treści gwarancji wadialnej.
W ocenie Izby, która w pełni podziela w tym zakresie argumentację odwołującego,
w
treści Ubezpieczeniowej gwarancji zapłaty wadium o numerze 02GG04/0566/23/0004
z dnia 31.03.2023 r.
wystąpiła oczywista omyłka pisarska, polegająca na błędnym wskazaniu
numeru referencyjnego postępowania, tj. „2.KG.2022” zamiast „2.KG.2023”. Oczywistość
tej
omyłki nie powinna budzić – zdaniem Izby – żadnych wątpliwości. Ta omyłka jest bowiem
wyraźnie zauważalna, a także nie potrzeba dokonywać żadnych dodatkowych ustaleń
czy
wykładni, aby wiedzieć w jaki sposób ją poprawić. Omyłka ta nie powoduje nieważności
gwarancji wadialnej
, czy też braku zabezpieczenia oferty wadium.
Potwierdził to sam gwarant - InterRisk Towarzystwo Ubezpieczeń Spółka Akcyjna
Vienna Insurance Group z siedzibą Warszawie w piśmie z dnia 14.04.2023 r. wskazując,
że w Ubezpieczeniowej gwarancji zapłaty wadium nr 02GG04/0566/23/0004 „wystąpiła
oczywista
omyłka
pisarska
w
numerze
referencyjnym
nadanym
sprawie
przez
Zamawiającego sektorowego:
Jest:
„Nr referencyjny nadany sprawie przez Zamawiającego sektorowego: 2.KG.2022.”
powinno być:
„Nr referencyjny nadany sprawie przez Zamawiającego sektorowego: 2.KG.2023.”
Omyłkowo przywołany numer referencyjny w żaden sposób nie rzutuje na możliwość
skorzystania przez Beneficjenta z wadium i nie ogranicza w żaden sposób praw Beneficjenta
do żądania wypłaty wadium. Niniejszym InterRisk TU S.A. Vienna Insurance Group
potwierdza ważność złożonej UBEZPIECZENIOWEJ GWARANCJI ZAPŁATY WADIUM
Nr
02GG04/0566/23/0004 dla przetargu „Budowa źródła wysokosprawnej kogeneracji
gazowej o mocy 8 MWe i 7,6 MWt w Opolu -
GUK II”, nr referencyjny 2.KG.2023.”.
Nie jest tak jak twierdzi zamawiający, że brak jest możliwości jednoznacznej
identyfikacji, którego w rzeczywistości postępowania dotyczy złożona gwarancja wadialna.
Izba
zauważa, że fakt prowadzenia w przeszłości przez zamawiającego
postępowania o udzielenie zamówienia publicznego o numerze referencyjnym „2.KG.2022”,
które było prowadzone pod taką samą nazwą a wadium miało być ustanowione w takiej
samej wysokości, nie powinien stanowić jakiegokolwiek powodu do obaw zamawiającego
co do
prawidłowości i skuteczności wniesionego wadium w tym postępowaniu.
Terminy wskazane w treści dokumentu gwarancji wadialnej przeczą twierdzeniom
zamawiającego i potwierdzają tezę o oczywistej omyłce. Zgodnie z treścią Ubezpieczeniowej
gwarancji z
apłaty wadium jest ona ważna w okresie od dnia 3 kwietnia 2023 r. do dnia
2 czerwca 2023 r.
(„okres ważności gwarancji”), czyli w okresie nie krótszym niż termin
związania ofertą w postępowaniu o numerze referencyjnym: 2.KG.2023. Także data
wystawienia i podpisania gwarancji - czyli 31 marca 2023 r. -
potwierdza, iż została ona
wystawiona dla aktualnie prowadzonego postępowania o numerze referencyjnym:
2.KG.2023.
Ponadto, w poprzednio prowadzonym postępowaniu o numerze referencyjnym
2.KG.2022
odwołujący w ogóle nie złożył oferty, a twierdzenia zamawiającego, iż odwołujący
był zainteresowany poprzednim postępowaniem nie mają znaczenia dla oceny prawidłowości
samej gwarancji i kwestii oczywistości omyłki.
S
kład orzekający nie podziela też argumentacji zamawiającego w kwestii
aneksowania gwarancji zapłaty wadium przez ubezpieczyciela. Gwarant w złożonym
oświadczeniu potwierdził wyłącznie wystąpienie oczywistej omyłki pisarskiej w gwarancji
zapłaty wadium. Nie sposób uznać z samego doboru wyrażeń i sformułowań użytych przez
niego
(„jest”, „powinno być”), iż w istocie doszło do aneksowania gwarancji wadialnej w tym
zakresie.
W ocenie Izby nie jest tak jak twierdzi zamawiający, że z pisma ubezpieczyciela z
dnia 14.04.2023 r. wynika, iż jego intencją było zawarcie aneksu do gwarancji wadialnej,
tj.
dokonanie modyfikacji gwarancji wadialnej. W istocie bowiem nie doszło do żadnej
modyfikacji treści gwarancji, a jedynie do potwierdzenia przez jej wystawcę, że w treści
dokumentu doszło do oczywistej omyłki pisarskiej, polegającej na błędnym wskazaniu jednej
cyfry numeru referencyjnego postępowania, którego dotyczyć miała ta gwarancja.
Zamawiający w uzasadnieniu odrzucenia oferty odwołującego podnosił, że gdyby
faktycznie była to oczywista omyłka pisarska, to nie byłoby konieczności wzywania
wykonawcy do
wyjaśnień. Warto zauważyć, że to zamawiający podjął decyzję o wezwaniu
wykonawcy do
wyjaśnień, a w ocenie Izby taka potrzeba nie zachodziła, gdyż z samej treści
gwarancji wadialnej niewątpliwie można było wywieść, iż dotyczy ona obecnie toczącego się
postepowania o udzielenie zamówienia publicznego o numerze referencyjnym: 2.KG.2023.
Nie można zgodzić się z twierdzeniami zamawiającego, że omyłka ta uniemożliwiała
identyfikację postępowania, skoro została prawidłowo wskazana nazwa postępowania
i nie
było zastrzeżeń co do innych elementów treści gwarancji, a w uprzednio prowadzonym
postępowaniu o numerze referencyjnym 2.KG.2022 odwołujący nie składał w ogóle oferty.
Twierdzenia zamawiającego podnoszone na rozprawie, że odwołujący zapewne miał
przygotowaną ofertę w poprzednim postępowaniu, skoro był nim zainteresowany (o czym
miały świadczyć pytania zadawane przez tego wykonawcę), są daleko idącą nadinterpretacją
działań podejmowanych przez odwołującego. Tym bardziej, że termin składania ofert
w
postępowaniu, które zostało unieważnione przypadał na dzień 10.02.2023 r., a dokument
gwarancji, kwestionowanej przez zamawiającego, został podpisany w dniu 31.03.2023 r.
Zatem
nie sposób się zgodzić z twierdzeniami zamawiającego, że w treści gwarancji
wadialnej złożonej przez odwołującego „brak bowiem jakichkolwiek elementów, których
wykładnia mogłaby prowadzić do wniosku, że gwarancja wadialna dotyczyła Postępowania
2.KG.2023, a nie postępowania 2.KG.2022.” (pkt 12 odpowiedzi na odwołanie).
Słusznie też odwołujący podnosił, że zamawiający wymieniając w SWZ obligatoryjne
elementy treści gwarancji wadialnej, nie wskazał na numer referencyjny postępowania.
Ponadto, zasadnie
odwołujący wywodził, że gwarancja ubezpieczeniowa jest umową
do której znajdują zastosowanie zasady wykładni oświadczeń woli stron wynikające
z art. 65 KC, a
jedną z tych zasad jest ustalenie jaki był zgodny zamiar stron i cel umowy,
w
przypadku wątpliwości co do treści samej umowy. A w tym przypadku celem jest
skuteczne wniesienie wadium.
Niemniej jednak, jak wskazano powyżej, w niniejszym
przypadku nie było potrzeby powoływania się na reguły wykładni oświadczeń woli stron
umowy, skoro w sposób nie budzący wątpliwości można było wywieść z treści samej
gwarancji,
że wystąpiła oczywista omyłka pisarska i którego w istocie postępowania dotyczy
przedłożony dokument gwarancji.
Biorąc powyższe pod uwagę - w ocenie Izby - zamawiający nie miał podstaw
do
odrzucenia oferty odwołującego w oparciu o przepis art. 226 ust. 1 pkt 14 ustawy Pzp.
II. W zakresie zarzutu naruszenia art. 226 ust. 1 pkt 2 lit. b) Pzp (w tym w zw. z art. 117 ust.
3 Pzp) poprzez nieprawidłowe jego zastosowanie polegające na przyjęciu, iż Konsorcjum
Elemont nie spełnia warunków udziału w postępowaniu Izba stwierdziła, co następuje.
Zgodnie z art. 226 ust. 1 pkt 2 lit. b) Pzp z
amawiający odrzuca ofertę, jeżeli została
złożona przez wykonawcę niespełniającego warunków udziału w postępowaniu.
Stosownie zaś do art. 117 ust. 3 i 4 Pzp:
3. W odniesieniu do warunków dotyczących wykształcenia, kwalifikacji zawodowych lub
oświadczenia wykonawcy wspólnie ubiegający się o udzielenie zamówienia mogą polegać
na zdolnościach tych z wykonawców, którzy wykonają roboty budowlane lub usługi,
do
realizacji których te zdolności są wymagane.
4. W przypadku, o którym mowa w ust. 2 i 3, wykonawcy wspólnie ubiegający się o
udzielenie zamówienia dołączają odpowiednio do wniosku o dopuszczenie do udziału w
postępowaniu albo do oferty oświadczenie, z którego wynika, które roboty budowlane,
dostawy lub usługi wykonają poszczególni wykonawcy.
Na wstępie podkreślenia wymaga kwestia, że w postępowaniu odwoławczym Izba
bada i poddaje ocenie
czynności bądź zaniechania zamawiającego. W niniejszej sprawie
takiej ocenie podlega czynność odrzucenia oferty odwołującego w oparciu o podstawy
prawne i
faktyczne wyartykułowane bezpośrednio w treści zawiadomienia o odrzuceniu
oferty. O
czywiście, Izba orzeka też w granicach zarzutów zawartych w odwołaniu, zgodnie
z
dyspozycją art. 555 ustawy Pzp. W konsekwencji należy przyjąć, iż argumentacja,
która nie znalazła jakiegokolwiek odzwierciedlenia w uzasadnieniu prawnym i faktycznym
podjętej czynności, a co należy rozumieć w ten sposób, iż nie stanowiła podstawy podjęcia
tej
czynności przez zamawiającego, nie może mieć także wpływu na rozstrzygnięcie
w
postępowaniu odwoławczym toczącym się przed Izbą.
Te wstępnie poczynione uwagi są konieczne w kontekście rozszerzonej argumentacji
(w stosunku do treści zawiadomienia z dnia 9.05.2023 r. o odrzuceniu oferty odwołującego),
prezentowanej w pismach
zarówno zamawiającego, jak i przystępującego oraz na rozprawie.
W
szczególności chodzi o próbę kwestionowania doświadczenia wykonawcy Elemont
S.A. w
związku z powołaniem się przez niego na inwestycję realizowaną na rzecz Energetyki
Cieplnej Sp. z o.o. w Skierniewicach
(co podnosił przystępujący w swoim pisemnym
stanowisku z dnia 29.05.2023 r.)
, jak również chodzi o kwestię kwalifikacji dostawy
agregatów kogeneracyjnych jako roboty budowlanej (co podnosił przystępujący, jak i
zamawiający). Te okoliczności nie znajdują odzwierciedlenia w uzasadnieniu faktycznym
odrzucenia oferty odwołującego z dnia 9.05.2023r.
Zamawiający w odpowiedzi na odwołanie stwierdził, że: „Odwołujący mylnie próbuje
zatem wykazać, że istotą problemu i podstawą odrzucenia jego oferty, jako niespełniającej
warunku udziału w Postępowaniu, stanowi wykonanie przez Konsorcjanta „wsadu”
do dokumentacji projektowej oraz dostaw na teren budowy. W
rzeczywistości należy zwrócić
uwagę, że dostawa wraz z montażem oraz rozruch agregatów kogeneracyjnych, stanowią
istotną część robót budowlanych stanowiących przedmiot niniejszego zamówienia, tj.
budowę źródła wysokosprawnej kogeneracji i nie można tego zakresu sprowadzać wyłącznie
do dostawy rzeczy oznaczonej co do gatunku, ale
traktować jako istotny element robót
budowlanych, polegających na budowie źródła wysokosprawnej kogeneracji”.
Tymczasem w zawiadomieniu o odrzuceniu oferty
odwołującego zamawiający
wskazywał, że: „Oczywiste jest zatem i nie budzi żadnych wątpliwości, że jeśli Konsorcjum
Elemont ma
wykazać się doświadczeniem w budowie źródła wysokosprawnej kogeneracji,
składającej się co najmniej z dwóch jednostek wytwórczych, to w zakres przedmiotowej
inwestycji musiały wchodzić dostawy tychże jednostek wytwórczych. Argumentacja
Konsorcjum Elemont jest
zatem niezrozumiała i pozbawiona podstaw tak faktycznych,
jak i
prawnych. Zamawiający uznaje, że określony w pkt. 12.4 ppkt 1 SWZ warunek udziału
w
postępowaniu jest jednoznaczny, a inwestycja, na którą powołuje się wykonawca, celem
wykazania jego spełnienia winna obejmować również dostawę na teren budowy wszystkich
materiałów i urządzeń, składających się na wysokosprawną kogenerację, w której zakres
wchodzą co najmniej dwie jednostki wytwórcze. Ponadto, istotne jest, że dostawa,
zamontowanie i
rozruch jednostek wytwórczych, jest jednym z kluczowych elementów
inwestycji polegającej na budowie wysokosprawnej kogeneracji”. Jak z powyższego wynika
w zawiadomieniu o odrzuceniu oferty
odwołującego zamawiający sam wielokrotnie odwołuje
się do kwestii „dostaw” czy to jednostek wytwórczych, czy w ogóle materiałów i urządzeń
na teren budowy, a
w odpowiedzi na odwołanie przesuwa ciężar argumentacji, a wręcz
ją modyfikuje, wskazując, iż dostawę wraz z montażem oraz rozruch agregatów
kogeneracyjnych
należy traktować jako istotny element robót budowlanych.
Odnosząc się zaś bezpośrednio do treści zawiadomienia o odrzuceniu oferty
odwołującego Izba stwierdza, że rację miał odwołujący wskazując, iż zamawiający dokonał
odrzucenia jego oferty w oparciu o postanowienia, które nie zostały bezpośrednio wyrażone
w
treści warunku udziału w postępowaniu, opisanego w pkt 12.4 ppkt 1 Część I SWZ o
treści: „1) Wykonawca wykaże co najmniej, że w okresie ostatnich 5 lat przed upływem
terminu składania ofert, a jeżeli okres prowadzenia działalności jest krótszy – w tym okresie,
wykonał:
a) co najmniej jedną robotę budowlaną w formule „zaprojektuj i wybuduj” (wraz z
wykonaniem dokumentacji projektowej) polegającą na budowie źródła wysokosprawnej
kogeneracji nie
mniejszej niż 4 MWe (gaz ziemny, biogaz, gaz kopalniany) i składającej się
co najmniej z
dwóch jednostek wytwórczych – w ramach jednej inwestycji (jednej zawartej
umowy);
(…)”.
Zamawiający w swojej decyzji z dnia 9.05.2023 r. wskazał, że biorąc pod uwagę fakt,
że ofertę złożyli wykonawcy wspólnie ubiegający się o udzielenie zamówienia, to konieczne
było załączenie do oferty oświadczenia, o którym mowa w art. 117 ust. 4 ustawy Pzp.
Zamawiający podał też, że odwołujący był wezwany do poprawienia tego oświadczenia
w
trybie art. 128 ust. 1 ustawy Pzp. Zdaniem zamawiającego, pomimo poprawienia
oświadczenia, wykonawcy ci nie wykazali spełnienia warunku udziału w postępowaniu
z pkt 12.4 ppkt
1 SWZ. Według zamawiającego warunek udziału w postępowaniu
jest
jednoznaczny a inwestycja, na którą powołuje się wykonawca, celem wykazania
spełnienia warunku udziału w postępowaniu, winna obejmować również dostawę na teren
budowy wszystkich materiałów i urządzeń, składających się na wysokosprawną kogenerację,
w której zakres wchodzą co najmniej dwie jednostki wytwórcze. Podkreślił, że istotne jest to,
że dostawa, zamontowanie i rozruch jednostek wytwórczych jest jednym z kluczowych
elementów inwestycji polegającej na budowie wysokosprawnej kogeneracji.
Jednakże z brzmienia przytoczonego powyżej warunku udziału w postępowaniu
nie wynika,
że obejmuje on również dostawy na teren budowy wszystkich materiałów
i
urządzeń, składających się na wysokosprawną kogenerację. Zgodnie z jego treścią
wykonawca winien się wykazać doświadczeniem w zakresie realizacji co najmniej jednej
roboty budowlanej w
formule „zaprojektuj i wybuduj” (wraz z wykonaniem dokumentacji
projektowej) polegającej na budowie źródła wysokosprawnej kogeneracji nie mniejszej
niż 4 MWe (gaz ziemny, biogaz, gaz kopalniany) i składającej się co najmniej z dwóch
jednostek wytwórczych – w ramach jednej inwestycji (jednej zawartej umowy). Stanowisko
zamaw
iającego, iż obejmuje on dostawę wszystkich materiałów na teren budowy stanowi
w istocie
próbę rozszerzenia zakresu przedmiotowego warunku. Podobnie jeśli chodzi
o
dostawę agregatów kogeneracyjnych. Z brzmienia warunku nie wynika, iż obejmuje on
swoim zakresem także dostawę agregatów kogeneracyjnych. Być może takie było
zamierzenie zamawiającego, ale nie zostało ono wyartykułowane w treści warunku.
Izba nie neguje
tego, że dostawa agregatów kogeneracyjnych to jeden z kluczowych
elementów takiej inwestycji. Niemniej jednak treść przedmiotowego warunku udziału
w
postępowaniu nie wskazuje na dostawę i montaż agregatów kogeneracyjnych
jako obligatoryjny jego element. A zatem
należy uznać, że stanowisko zamawiającego
wyrażone w zawiadomieniu o odrzuceniu oferty odwołującego nie znajduje odzwierciedlenia
w postanowieniach SWZ.
N
ie można zatem uznać, że wykonawca wspólnie ubiegający się o udzielenie
zamówienia, który nie jest podmiotem wykazującym spełnienie warunku udziału
w
postępowaniu z pkt 12.4 ppkt 1 Części I SWZ nie może realizować tej części inwestycji.
Właśnie z tego względu, że z treści tego warunku nie wynika konieczność wykazania się
doświadczeniem w zakresie dostaw agregatów kogeneracyjnych. Słusznie zauważył
odwołujący, że wykonanie robót budowlanych w sposób oczywisty jest związane z realizacją
dostaw niezbędnych do realizacji robót, ale nie oznacza to, iż wszystkie te dostawy
ma
wykonać osobiście wykonawca robót budowlanych.
Dodać również należy, że słusznie zauważył odwołujący, iż zamawiający zamiennie
posługuje się pojęciami „agregat kogeneracyjny” i „jednostka wytwórcza”, które to pojęcia
nie
mają tożsamego znaczenia.
Zamawiający bowiem w zawiadomieniu o odrzuceniu oferty odwołującego wskazywał,
że: „Oczywiste jest zatem i nie budzi żadnych wątpliwości, że jeśli Konsorcjum Elemont
ma
wykazać się doświadczeniem w budowie źródła wysokosprawnej kogeneracji,
składającej się co najmniej z dwóch jednostek wytwórczych, to w zakres przedmiotowej
inwestycji musiały wchodzić dostawy tychże jednostek wytwórczych.”.
Tymczasem w
oświadczeniu złożonym na podstawie art. 117 ust. 4 ustawy Pzp
wskazano, że konsorcjant - FEROX Energy Systems Sp. z o.o. będzie odpowiedzialny
m.in. za
dostawę agregatów kogeneracyjnych w zabudowie kontenerowej, a nie za dostawę
jednostek wytwórczych.
Ponadto, zamawiający dalej podał, że: „W opinii Zamawiającego oświadczenie
Konsorcjum Elemont jest zatem wewnętrznie sprzeczne. Bowiem z jednej strony
Wykonawca Elemont wskazuje,
że samodzielnie zaprojektuje i wykona Roboty budowlane, z
drugiej jednak
strony kluczowy element zamówienia, którym jest zaprojektowanie, dostawa,
montaż oraz uruchomienie jednostek wytwórczych (agregatów kogeneracyjnych) zostanie
dokonane przez konsorcjanta FEROX Energy Systems Sp. z o.o.”. Jak wskazano powyżej,
w
oświadczeniu jest mowa o agregatach kogeneracyjnych a nie o całej jednostce
wytwórczej. Postanowienia Programu Funkcjonalno-Użytkowego (punkt 4.1 PFU),
gdzie
wskazano, że jednostka wytwórcza to jednostka zbudowana w oparciu o Agregat
Kogeneracyjny,
składający się z silnika spalinowego gazowego zasilanego gazem ziemnym
oraz generatora synchronicznego wraz z
instalacjami i urządzeniami pomocniczymi, również
potwierdzają, że jednostki wytwórczej nie należy utożsamiać z agregatem kogeneracyjnym.
Zamawiający w punkcie 26. odpowiedzi na odwołanie podnosił, że współpracował
z
odwołującym przy poprzednich inwestycjach i stąd ma wiedzę, że konsorcjant FEROX
Energy Systems Sp. z o.o.,
dostarczając agregat kogeneracyjny w zabudowie kontenerowej
w rzeczywistości dostarczał jednostkę wytwórczą, bowiem w kontenerze znajdowały się
zasadniczo wszystkie instalacje i układy wskazane w definicji jednostki wytwórczej. Z tego
też powodu zamawiający jest przekonany, że także w tym postępowaniu konsorcjant FEROX
Energy Systems Sp. z o.o.
zastosuje analogiczne rozwiązania, jak w poprzednio
realizowanej inwestycji w Jeleniej Górze.
W ocenie Izby przywołane stanowisko zamawiającego wskazuje, że zamawiający
w
tym zakresie opiera się jedynie na osobistym przekonaniu i na domysłach,
a nie na
faktycznej treści dokumentów i oświadczeń złożonych przez odwołującego
w tym
postępowaniu. To, że wykonawca zamierza dostarczyć agregat kogeneracyjny
w zabudowie kontenerowej nie
przesądza o tym, że dostarczy jednostkę wytwórczą
(jednostkę z instalacjami, układami i urządzeniami pomocniczymi opisanymi w PFU). Przy
czym Izba nie kwestionuje, że agregat stanowi istotną część technologiczną całego układu
kogeneracyjnego, na co wskazywał przystępujący.
W uzasadnieniu odrzucenia oferty odwołującego zamawiający stwierdził ponadto,
że uznałby samo oświadczenie z art. 117 ust. 4 ustawy Pzp złożone przez odwołującego
za
wystarczające, ale jest ono: „wewnętrznie sprzeczne. Bowiem z jednej strony Wykonawca
Elemont wskazuje, że samodzielnie zaprojektuje i wykona Roboty budowlane, z drugiej
jednak strony kluczowy element zamówienia, którym jest zaprojektowanie, dostawa, montaż
oraz
uruchomienie jednostek wytwórczych (agregatów kogeneracyjnych) zostanie dokonane
przez konsorcjanta FEROX Energy Systems Sp. z o.o. Przy czym, nie wiadomo w jakim
zakresie „wsad” do dokumentacji projektowej wykona Konsorcjant FEROX Energy Systems
Sp. z o.o. Nie wiadomo również w jakim zakresie Wykonawcy będą wspólnie dostarczać,
montować i uruchamiać agregaty kogeneracyjne (jednostki wytwórcze), a zatem najbardziej
istotną część zamówienia (…)”.
W ocenie I
zby nie ma sprzeczności w oświadczeniu złożonym przez odwołującego
na
podstawie art. 117 ust. 4 ustawy Pzp, a które zostało przez niego poprawione na
wezwanie zamawiającego (oświadczenie złożone przy piśmie z dnia 28.04.2023 r.).
W oświadczeniu tym odwołujący wskazał, że to Elemont S.A. – Lider Konsorcjum:
„zrealizuje następujący zakres zamówienia:
wykonanie roboty budowlanej w formule „zaprojektuj i wybuduj” (wraz z wykonaniem
dokumentacji projektowej) polegającej na budowie źródła wysokosprawnej kogeneracji,
w tym
w szczególności wykonanie prac projektowych, robót budowlano-konstrukcyjnych,
AKPiA oraz elektrycznych związanych z budową źródła wysokosprawnej kogeneracji
oraz
wyprowadzeniem mocy cieplnej i elektrycznej wraz z budową GPO oraz bezpośredni
udział w realizacji wszystkich robót dostaw i usług.”.
Z kolei wykonawca FEROX Energy Systems Sp. z o.o.
– Partner Konsorcjum:
„zrealizuje następujący zakres zamówienia:
wsad do dokumentacji projektowej oraz dostawa, montaż i uruchomienie (wspólnie z
Elemont S.A.) agregatów kogeneracyjnych w zabudowie kontenerowej wraz z serwisem
układu wysokosprawnej kogeneracji w okresie gwarancji.”.
Jak z powyższego wynika to niewątpliwie Lider konsorcjum – Elemont S.A. będzie
odpowiedzialny za
realizację roboty budowlanej w formule „zaprojektuj i wybuduj”
(wraz z
wykonaniem dokumentacji projektowej) polegającej na budowie źródła
wysokosprawnej kogeneracji, w tym
za wykonanie prac projektowych oraz robót budowlano
– konstrukcyjnych związanych z budową źródła wysokosprawnej kogeneracji, a zatem
będzie odpowiedzialny za ten zakres zamówienia co do którego należało się wykazać
spełnieniem warunku udziału w postępowaniu opisanym w pkt 12.4 ppkt 1 Części I SWZ.
Natomiast FEROX Energy Systems Sp. z o.o.
ma jedynie odpowiadać za „wsad
do dokumentacji projektowej
”, czyli jak wyjaśniał to odwołujący – za przekazanie
projektantowi robót budowlanych, polegających na budowie źródła wysokosprawnej
kogeneracji,
takich informacji jak chociażby dotyczących masy agregatu kogeneracyjnego,
jego fizycznych wymiar
ów, sposobów podłączenia i wyprowadzenia instalacji, sposobu
zasilania w paliwo czy
wielkości emisji czynników środowiskowych (np. hałasu), co jest
niezbędne do zaprojektowania źródła wysokosprawnej kogeneracji. Podkreślił, że w tym
przypadku wykonawca roboty budowlanej w formule „zaprojektuj i wybuduj” wykorzystuje
gotowy agregat kogeneracyjny, nie jest jego projektantem i producentem, stąd też
konieczność uzyskania tzw. „wsadu projektowego”. Jednocześnie odwołujący zauważył, że
nie zmienia to
faktu, że to Elemont S.A. będzie odpowiedzialny za wykonanie prac
projektowych dotyczących budowy źródła wysokosprawnej kogeneracji, co jednoznacznie
wynika z treści oświadczenia. Izba podziela argumentację odwołującego w tym zakresie i
wskazuje, że z treści oświadczenia wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie
zamówienia nie wynika, że to wykonawca FEROX Energy Systems Sp. z o.o. będzie
odpowiedzialny za wykonanie prac projektowych, a na pewno nie wynika, że będzie
odpowiedzialny za zaprojektowanie całej jednostki wytwórczej. Z całą pewnością nie można
utożsamiać wykonania prac projektowych z przekazaniem „wsadu projektowego”.
Ponadto, wykonawca FEROX Energy Systems Sp. z o.o.
w ramach podziału zakresu
prac pomiędzy konsorcjantami miał odpowiadać za „dostawę, montaż i uruchomienie
(wspólnie z Elemont S.A.) agregatów kogeneracyjnych w zabudowie kontenerowej”.
Izba
podziela w tym zakresie stanowisko odwołującego, co było wcześniej wskazane,
iż z brzmienia warunku nie wynika, aby dostawa agregatów kogeneracyjnych miała być
objęta warunkiem udziału w postępowaniu, o którym mowa powyżej. Jednocześnie
przypomnieć należy, że zamawiający w swojej decyzji odwołuje się do kwestii dostawy i
rozruchu jednostek wytwórczych, a w oświadczeniu jest mowa o agregatach
kogeneracyjnych w zabudowie kontenerowej, które stanowią element jednostki wytwórczej.
W ocenie Izby
– wbrew twierdzeniom zamawiającego – z poprawionego
oświadczenia odwołującego, złożonego w trybie art. 117 ust. 4 ustawy Pzp wynika
jednoznacznie, że zakres zamówienia, co do którego wykonawca Elemont S.A. wykazuje się
spełnianiem warunku udziału w postępowaniu, będzie faktycznie wykonany przez tego
wykonawcę.
W konsekwencji Izba podziela stanowisko odwołującego, że zamawiający w sposób
wadliwy dokonał oceny oświadczenia z art. 117 ust. 4 ustawy Pzp, złożonego
przez o
dwołującego uznając, iż Konsorcjum Elemont nie spełnia warunku udziału
w
postępowaniu określonego w pkt 12.4 ppkt 1 Części I SWZ.
Izba pominęła dowody złożone przez przystępującego przy piśmie procesowym z
dnia 29.05.2023 r., a
dotyczące realizacji inwestycji pod nazwą: „Rozbudowa EC Sp. z o.o.
w Skierniewicach o wysokosprawny blok kogeneracyjny oparty na silnikach gazowych"
dla
Energetyki Cieplnej Sp. z o.o. z siedzibą w Skierniewicach, z uwagi na to, że nie
dotyczy
ły one okoliczności istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy (tj. pominęła załączniki nr 1 –
8 do pisma z dnia 29.05.2023 r.). Należy bowiem zauważyć, iż w uzasadnieniu o odrzuceniu
oferty odwołującego zamawiający nie kwestionował w jakikolwiek sposób doświadczenia i
zakresu prac wykonanych przez Elemont S.A. w ramach inwestycji dla Energetyki Cieplnej
Sp. z o.o. z
siedzibą w Skierniewicach (a do tego odnosiły się ww. dowody).
Biorąc powyższe pod uwagę - w ocenie Izby - zamawiający nie miał podstaw
do
odrzucenia oferty odwołującego w oparciu o przepis art. 226 ust. 1 pkt 2 lit. b) ustawy
Pzp.
W konsekwencji powyższych ustaleń Izba uwzględniła odwołanie w całości i nakazała
zamawiającemu unieważnienie czynności wyboru oferty najkorzystniejszej, unieważnienie
czynności odrzucenia oferty odwołującego oraz dokonanie ponownego badania i oceny ofert
złożonych w postępowaniu, z uwzględnieniem oferty odwołującego.
O kosztach postępowania odwoławczego orzeczono stosownie do jego wyniku
na podstawie art. 575 oraz art. 574 ustawy Pzp
, a także w oparciu o przepisy § 5 pkt 1 i 2
oraz
§ 7 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 30 grudnia 2020 r.
w
sprawie szczegółowych rodzajów kosztów postępowania odwoławczego, ich rozliczania
oraz wysokości i sposobu pobierania wpisu od odwołania (Dz. U. z 2020 r., poz. 2437 ze
zm.) zaliczając na poczet kosztów niniejszego postępowania odwoławczego koszt wpisu
od
odwołania uiszczony przez odwołującego oraz zasądzając od zamawiającego na rzecz
o
dwołującego koszty postępowania odwoławczego poniesione z tytułu wpisu od odwołania
w
wysokości 20 000,00 zł, wynagrodzenia pełnomocnika w wysokości 3 600,00 zł
oraz
noclegów w wysokości 260,67 zł, na podstawie faktur VAT złożonych przez
o
dwołującego na rozprawie.
Mając powyższe na uwadze, Izba orzekła, jak w sentencji.
Przewodniczący: ...…………………….…..
……………………….….
………………………..….