Sygn. akt: KIO 1516/16
WYROK
z dnia 29 sierpnia 2016 r.
Krajowa Izba Odwoławcza - w składzie:
Przewodniczący: Aneta Mlącka
Protokolant: Agata Dziuban
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 26 sierpnia 2016 r. odwołania wniesionego do Prezesa
Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 12 sierpnia 2016 r. przez
wykonawcę A.P.
prowadzącego działalność gospodarczą pod nazwą Przedsiębiorstwo Wielobranżowe
„MULTIKOM” A.P., ul. Fabryczna 15, 85-741 Bydgoszcz w postępowaniu prowadzonym
przez
Zamawiającego 32 Wojskowy Oddział Gospodarczy w Zamościu, ul. Marszałka J.
Piłsudskiego 36, 22 – 400 Zamość
przy udziale wykonawcy
JM Data s.c. Ż.J., R.M., ul. Trakt Lubelski 233, 04-667 Warszawa
zgłaszającego przystąpienie do postępowania odwoławczego po stronie Zamawiającego,
orzeka:
1. uwzględnia odwołanie i nakazuje Zamawiającemu unieważnienie czynności wyboru
oferty najkorzystniejszej Wykonawcy JM Data s.c. Ż.J., R.M. oraz nakazuje
odrzucenie oferty tego Wykonawcy.
2. kosztami postępowania obciąża
Zamawiającego 32 Wojskowy Oddział Gospodarczy w
Zamościu, ul. Marszałka J. Piłsudskiego 36, 22 – 400 Zamość i:
2.1. zalicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę
15 000 zł 00gr (słownie:
piętnaście tysięcy złotych zero groszy) uiszczoną przez Odwołującego -
Wykonawcę A.P.
prowadzącego działalność gospodarczą pod nazwą Przedsiębiorstwo Wielobranżowe
„MULTIKOM” A.P., ul. Fabryczna 15, 85-741 Bydgoszcz tytułem wpisu od odwołania,
2.2. zasądza od Zamawiającego
32 Wojskowy Oddział Gospodarczy w Zamościu, ul.
Marszałka J. Piłsudskiego 36, 22 – 400 Zamość na rzecz Odwołującego - Wykonawcy
A.P.
prowadzącego
działalność
gospodarczą
pod
nazwą
Przedsiębiorstwo
Wielobranżowe „MULTIKOM” A.P., ul. Fabryczna 15, 85-741 Bydgoszcz kwotę 15 000 zł
00 gr (słownie: piętnaście tysięcy złotych zero groszy) stanowiącą koszty postępowania
odwoławczego poniesione z tytułu wpisu od odwołania.
Stosownie do art. 198a i 198b ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. - Prawo zamówień
publicznych (t.j. Dz. U. z 2013 r., poz. 907 ze zm.) na niniejszy wyrok - w terminie 7 dni od
dnia jego doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby
Odwoławczej do Sądu Okręgowego w
Zamościu.
Przewodniczący: ……………
Sygn. akt: KIO 1516/16
UZASADNIENIE
Zamawiający prowadzi postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego w trybie
przetargu nieograniczonego, którego przedmiotem jest dostawa fabrycznie nowych
materiałów eksploatacyjnych do sprzętu informatycznego wraz z transportem i rozładunkiem
oraz odbiór zużytych opakowań i pojemników po tuszach i tonerach do/z magazynów 32
Wojskowego Oddziału Gospodarczego w Zamościu zlokalizowanych w miejscowościach:
Hrubieszów, Lublin, Zamość.
Ogłoszenie o zamówieniu ukazało się w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej pod
numerem 2016/S 071-123401.
Odwołujący Wykonawca A.P. prowadzący działalność gospodarczą pod nazwą Multikom
A.P. wniósł odwołanie od rozstrzygnięcia przez Zamawiającego postępowania o udzielenie
zamówienia publicznego w trybie przetargu nieograniczonego na dostawę fabrycznie nowych
materiałów eksploatacyjnych do sprzętu informatycznego wraz z transportem i rozładunkiem
oraz odbiór zużytych opakowań i pojemników po tuszach i tonerach do/z magazynów 32
Wojskowego Oddziału Gospodarczego w Zamościu zlokalizowanych w miejscowościach:
Hrubieszów, Lublin, Zamość zawartego w piśmie z dnia 03.08.2016r.
Odwołujący zarzucił Zmawiającemu naruszenie art. 7 ust. 1 i 3, art. 89 ust. 1 pkt 3 ustawy
Prawo zamówień publicznych poprzez: 1/ bezprawny wybór oferty firmy JM DATA s.c. Ż.J.,
R.M.; 2/ dokonanie oceny ofert z naruszeniem zasady zachowania uczciwej konkurencji oraz
równego traktowania wykonawców; 3/ naruszenie innych przepisów wskazanych bądź
wynikających z treści odwołania; 4/ zaniechanie wyboru oferty Odwołującego.
Odwołujący wniósł o unieważnienie czynności wyboru najkorzystniejszej oferty firmy JM
DATA s.c. Ż.J., R.M.; odrzucenie oferty JM DATA s.c. Ż.J., R.M.; ponowną ocenę ofert i
wybór oferty RW. Multikom A.P..
Zgodnie z postanowieniami SIWZ, za najkorzystniejszą ofertę zostanie uznana oferta,
przedstawiająca najkorzystniejszy bilans przyznanych punktów wyliczonych w oparciu o
kryteria: ceny i terminu przydatności materiałów eksploatacyjnych do użytku. Wykonawca JM
DATA s.c. Ż.J., R.M., zaproponował termin przydatności wynoszący 61 miesięcy. Zdaniem
Odwołującego, jest to niezgodne ze stanem faktycznym m. in. dla pozycji 64, 65, 66, 67 -
odpowiednio C4810A-HP11, C4811A-HP11, C4812A- HP11, C4813A- HP11 oraz wielu
innych materiałów eksploatacyjnych formularza cenowego. Dla wkładów atramentowych oraz
głowic HP, termin gwarancji umieszczony jest na opakowaniu tego materiału oraz dodatkowo
na materiale eksploatacyjnym i nie przekracza 24 miesięcy. Natomiast termin przydatności
dla wkładów atramentowych i głowic nie przekracza 30 miesięcy i wyznaczony jest w trosce
o jakość produktów i w celu zapewnienia najwyższych standardów użytkowych, aby chronić
system drukujący i zapewnić wysoką jakość wydruku. Jeżeli zbiornik z tuszem ciągle posiada
tusz mimo upływu tego terminu, dostarczanie tuszu zostanie zablokowane. Szczegółowe
informacje
umieszczone
są
na
stronie
producenta
HP
http://hl
0060.wwwl
.hp.com/pageyield/pl-PL/articles/inkExpiration.html?cCode=pl.
Zdaniem Odwołującego, złożona przez wykonawcę JM Data s.c. oferta stanowi czyn
nieuczciwej konkurencji, ponieważ termin przydatności jest niezgodny ze stanem faktycznym
i został sztucznie zawyżony w celu otrzymania jak największej ilości punktów. Wykonawca
zaoferował produkty tego samego producenta co Odwołujący, a jego oferta była droższa,
jednak przez zawyżenie terminu przydatności wskazanego przez producenta wkładów,
spowodowała otrzymanie największej ilości punktów.
Odwołujący zauważył, że ustawa Prawo zamówień publicznych w zakresie definicji czynu
nieuczciwej konkurencji odsyła do ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji. Artykuł 3 tej
ustawy stanowi, że czynem nieuczciwej konkurencji jest działanie sprzeczne z prawem lub
dobrymi obyczajami, jeżeli zagraża lub narusza interes innego przedsiębiorcy lub klienta. Za
czyny nieuczciwej konkurencji uważa się w szczególności: wprowadzające w błąd
oznaczenie przedsiębiorstwa, fałszywe lub oszukańcze oznaczenie pochodzenia
geograficznego towarów lub usług, wprowadzające w błąd oznaczenie towarów lub usług,
naruszenie tajemnicy przedsiębiorstwa, nakłanianie do rozwiązania lub niewykonania
umowy, naśladownictwo produkcyjne, pomawianie lub nieuczciwe zachwalanie, utrudnianie
dostępu do rynku, przekupstwo osoby pełniącej funkcję publiczną, a także nieuczciwa lub
zakazana reklama. Jednym zaś z najostrzejszych przejawów nieuczciwej konkurencji jest
zmowa przetargowa.
W ocenie Odwołującego, działania wykonawcy JM DATA s.c., polegające na zaoferowaniu
61 miesięcznego terminu przydatności dla wszystkich materiałów eksploatacyjnych, noszą
znamiona czynu nieuczciwej konkurencji, o którym mowa w art. 3 ust. 1 ustawy o zwalczaniu
nieuczciwej konkurencji. Biorąc pod uwagę ustalone przez Zamawiającego w postępowaniu
kryteria oceny ofert, gdzie za wskazanie jak najdłuższego okresu przydatności można było
uzyskać 10 punktów, zachowanie wykonawcy nie można oceniać z innej perspektywy, jak
tylko jako zamiaru sztucznego zawyżenia własnej punktacji. Sztuczne wydłużenie „terminu
przydatności” należy poczytywać za działanie uniemożliwiające lub znacznie utrudniające
uzyskanie zamówienia innym wykonawcom, którzy zdecydowali się udzielić terminu
przydatności na realny i adekwatny do przedmiotu zamówienia okres oraz zgodnym z
terminem przydatności narzuconym przez producenta tych materiałów. Skoro oferowane
materiały muszą spełniać wymagania producenta drukarek w zakresie jakości, muszą być
fabrycznie nowe, nieregenerowane, niefabrykowane, niewchodzące wcześniej, pierwotnie w
całości ani w części, w skład innych materiałów, w nienaruszonych oryginalnych
opakowaniach producenta, bez śladów uszkodzenia, z widocznym logo, symbolem produktu,
posiadające wszelkie zabezpieczenia szczelności zbiorników z tonerem, to niemożliwe jest
zaproponowanie dla wkładów HP C4810A-HP11, C4811A-HP11, C4812A- HP11, C4813A-
HP11 terminu przydatności dłuższego jak 30 miesięcy, z uwagi na zablokowanie drukowania
spowodowanego przekroczeniem okresu przydatności tych wkładów.
Do niniejszego postępowania przystąpienie po stronie Zamawiającego zgłosił Wykonawca
JM DATA s.c. Ż.J., R.M..
Izba ustaliła, że brak jest podstaw do odrzucenia odwołania.
Uwzględniając dokumentację z przedmiotowego postępowania o udzielenie
zamówienia publicznego, jak również biorąc pod uwagę oświadczenia, stanowiska i
dowody Stron złożone w trakcie rozprawy, Izba ustaliła i zważyła, co następuje.
Odwołanie zasługuje na uwzględnienie.
Izba stwierdziła, że Odwołujący legitymuje się uprawnieniem do wniesienia odwołania,
zgodnie z art. 179 ust. 1 ustawy Prawo zamówień publicznych.
W ocenie Izby, złożenie przez Przystępującego oferty, w której zaoferowany został termin
przydatności do użycia materiałów eksploatacyjnych wynoszący 61 miesięcy, spełnia
przesłanki do uznania, że Przystępujący popełnił czyn nieuczciwej konkurencji, co skutkować
powinno odrzuceniem jego oferty na podstawie art. 89 ust. 1 pkt 3 ustawy Prawo zamówień
publicznych w związku z art. 3 ust. 1 ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji.
Przystępujący zaoferował termin przydatności materiałów eksploatacyjnych wynoszący 61
miesięcy. Termin ten jest ponad 2 razy dłuższy niż termin przydatności materiałów
eksploatacyjnych określony przez producenta tych materiałów - firmę Hewlett Packard. W
ocenie Izby, zaoferowanie przez Odwołującego tak długiego terminu przydatności materiałów
eksploatacyjnych miało na celu wyłącznie uzyskanie jak największej ilości punktów w
zakresie kryterium terminu przydatności materiałów eksploatacyjnych oraz uzyskanie
najkorzystniejszego bilansu cenowego, a tym samym uzyskanie zamówienia.
Takie działanie Odwołującego utrudniło dostęp do zamówienia innym wykonawcom, którzy
zaoferowali termin przydatności materiałów eksploatacyjnych zgodny z terminem
przydatności gwarantowanym przez producenta materiałów eksploatacyjnych. Izba
podkreśla, że możliwe jest zaoferowanie terminu przydatności dłuższego niż gwarantowany
przez producenta, jak również dłuższego terminu gwarancji na oferowane produkty, co wiąże
się z określonym ryzykiem wykonawcy, który takie wydłużone terminy oferuje. Jednakże
okoliczności niniejszej sprawy wskazują, że działania Przystępującego nie miały charakteru
zwykłej konkurencji między wykonawcami, a miały na celu wyłącznie utrudnienie dostępu do
zamówienia innym wykonawcom, co oznacza popełnienie przez Przystępującego czynu
nieuczciwej konkurencji.
Wskazują na to poniżej wskazane okoliczności.
Przystępujący określił długość terminu przydatności materiałów eksploatacyjnych na 61
miesięcy. Okres ten jest ponad dwukrotnie dłuższy niż termin przydatności określony przez
producenta materiałów eksploatacyjnych – firmę Hewlett Packard. Producent określił termin
przydatności materiałów na 24 miesiące po dacie końca gwarancji lub 30 miesięcy po
zainstalowaniu zbiornika z tuszem – w zależności od tego, które z tych zdarzeń nastąpi
szybciej. Jak wynika z wydruku ze strony internetowej producenta materiałów
eksploatacyjnych, w odniesieniu do wkładów atramentowych HP 10, HP 11, HP12, HP13
oraz HP 14 brak jest możliwości przekroczenia terminu przydatności tuszu. Z informacji
zawartych na tej stronie wynika, że wymienione wyżej materiały eksploatacyjne rzeczywiście
przestaną działać po upływie tego terminu i nie jest możliwe późniejsze ich działanie - nawet
z pogorszeniem jakości druku. Informacje zawarte na stronie internetowej są zbieżne z
treścią pisma z dnia 24 sierpnia br., przesłanego Zamawiającemu przez HP Inc Polska sp. z
o.o., w którym jednoznacznie stwierdzono, że po upływie terminu przydatności wkładów
atramentowych/głowic drukujących HP 10, HP 11, HP12 i HP13, te materiały eksploatacyjne
przestaną działać. Z powyższych informacji wynika, że przekroczenie terminu przydatności
terminu
materiałów
eksploatacyjnych
spowoduje,
ż
e
nie
będzie
możliwe
ich
wykorzystywanie, gdyż materiały te po upływie tego terminu przestaną działać.
Przystępujący nie wskazał, w jaki sposób zamierza zagwarantować działanie tych
materiałów po upływie okresu ich przydatności określonego przez producenta. Informacje
producenta zamieszczone na stronie internetowej oraz przekazane w piśmie z 24 sierpnia br.
jednoznacznie wskazują, że nie jest możliwe działanie ww. materiałów eksploatacyjnych po
upływie terminu ich przydatności. Oznacza to, że zaoferowanie materiałów eksploatacyjnych
z terminem przydatności dłuższym niż 30 miesięcy może być świadczeniem niemożliwym.
Przystępujący (na wezwanie Zamawiającego) złożył lakoniczne wyjaśnienia i w żadnym
miejscu nie zaoferował wymiany takich tonerów po upływie terminu przydatności
określonego przez producenta. Powyższe okoliczności wskazują, że jedynym celem
działania Przystępującego było uzyskanie zamówienia za wszelką cenę. Oferta
Przystępującego została wybrana jako najkorzystniejsza tylko dzięki temu, że zaoferował on
najdłuższy termin w zakresie przydatności materiałów eksploatacyjnych. W zakresie
kryterium ceny, oferta Przystępującego nie była ofertą najkorzystniejszą.
Zamawiający zwracał uwagę na treść art. 568
Kc. Należy podkreślić, że artykuł ten reguluje
jedynie odpowiedzialność Wykonawcy względem Zamawiającego. Przepis ten z całą
pewnością nie odnosi się do tego, że wykonawca może dowolnie przedłużać termin
przydatności produktu, wbrew temu, co jednoznacznie określił producent. Co najważniejsze,
przedmiotem rozpoznania w niniejszym postępowaniu odwoławczym jest zarzut popełnienia
czynu nieuczciwej konkurencji. W ocenie Izby, właśnie okoliczność zaoferowania przez
Przystępującego świadczenia, które jest jednoznacznie określone przez producenta (po
upływie określnego czasu) jako niemożliwe, stanowi czyn nieuczciwej konkurencji. Należy
zauważyć, że Przystępujący wskazał niemożliwy do zachowania termin przydatności
produktu w celu uzyskania zamówienia, w sytuacji, gdy pozostali wykonawcy oferowali
produkt stosownie z wyznacznikami producenta.
Zamawiający podkreślił w trakcie rozprawy, że podstawowe znaczenie miała dla niego
ż
ywotność produktu, stąd pośród kryteriów oceny ofert znalazł się termin przydatności. Tym
samym, w ocenie Izby, Zamawiający powinien jak największą wagę przywiązywać przy
ocenie ofert do możliwości i realności osiągnięcia dochowania terminu.
Bez znaczenia dla rozstrzygnięcia niniejszej sprawy pozostaje w ocenie Izby argument
podnoszony przez Przystępującego, że na ulotce czy na produkcie brak jest wskazania
terminu przydatności. W pierwszej kolejności należy zauważyć że na oficjalnej stronie
internetowej producenta znalazła się informacja, że termin przydatności tuszu nie jest datą
wybitą lub wydrukowaną na zbiorniku z tuszem. Ponadto, taka informacja nie musi zostać
zamieszczona w ulotce czy na produkcie, aby być prawdziwą, czy powszechnie
obowiązującą. Strona internetowa (skierowana erga omnes) również jest powszechnym
nośnikiem informacji i może takie wskazania zawierać. A ze strony internetowej
jednoznacznie wynika, że dla tuszy HP 10, 11, 12, 13, 14, brak jest możliwości
przekroczenia terminu przydatności.
Zgodnie z art. 89 ust. 1 pkt 3 ustawy Prawo zamówień publicznych, Zamawiający odrzuca
ofertę, jeżeli jej złożenie stanowi czyn nieuczciwej konkurencji w rozumieniu przepisów o
zwalczaniu nieuczciwej konkurencji. Czynem nieuczciwej konkurencji, obok zachowań
opisanych w rozdziale 2 ustawy z dnia 16 kwietnia 1993 r. o zwalczaniu nieuczciwej
konkurencji, jest − zgodnie z art. 3 ust. 1 tej ustawy − działanie sprzeczne z prawem lub
dobrymi obyczajami, jeżeli zagraża lub narusza interes innego przedsiębiorcy lub klienta.
Zdaniem Izby, działanie Odwołującego polegające na zaoferowaniu terminu przydatności
nierealnego, niemożliwego, ma znamiona czynu nieuczciwej konkurencji, o którym mowa w
art. 3 ust. 1 ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji. Zamiarem Przystępującego było
sztuczne zawyżenie punktacji, którą Przystępujący spodziewał się uzyskać w kryterium
„termin przydatności materiałów eksploatacyjnych”, jednocześnie uniemożliwiając lub
znacznie utrudniając uzyskanie zamówienia innym wykonawcom, którzy zdecydowali się
udzielić terminu przydatności, który będzie realny.
W ocenie Izby, Przystępujący miał
pełną świadomość, że zaoferowanie terminu 60 miesięcy
przydatności materiałów
eksploatacyjnych jest oderwane od realiów przedmiotowego
zamówienia i nie będzie wiązać się w rzeczywistości
z wykonywaniem świadczenia w takim
okresie. Powyższe oznacza, że zobowiązanie to miało na celu wyłącznie uzyskanie
dodatkowych punktów przy ocenie ofert - nie w drodze normalnej walki konkurencyjnej, ale w
sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami.
Mając powyższe na uwadze, orzeczono jak w sentencji.
O kosztach postępowania odwoławczego orzeczono na podstawie art. 192 ust. 9 i 10 ustawy
Prawo zamówień publicznych, stosownie do wyniku postępowania. Na podstawie § 5
rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 15 marca 2010 r. w sprawie wysokości oraz
sposobu pobierania wpisu od odwołania oraz rodzajów kosztów w postępowaniu
odwoławczym i sposobu ich rozliczania (Dz. U. z 2010 r., Nr 41, poz. 238) do kosztów
postępowania odwoławczego Izba zaliczyła w całości uiszczony wpis, zgodnie z § 3 pkt 1
rozporządzenia.
Przewodniczący:
………………………………