KIO 1575/16 WYROK dnia 12 września 2016 r.

Sygn. akt: KIO 1575/16 

WYROK 

z dnia 12 września 2016  r. 

Krajowa Izba Odwoławcza   -   w składzie: 

Przewodniczący:      Ewa Kisiel 

Protokolant:            Łukasz Listkiewicz 

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 5 września 2016 r. odwołania wniesionego do Prezesa 

Krajowej  Izby  Odwoławczej  w  dniu  22  sierpnia  2016  r.  przez

  wykonawcę  Wolters  Kluwer 

S.A.,  ul.  Przyokopowa  33,  01-208  Warszawa  w  postępowaniu  prowadzonym  przez  Sąd 

Apelacyjny  w  Krakowie  reprezentowany  przez  Centrum  Zakupów  dla  Sądownictwa 

Instytucja Gospodarki Budżetowej, ul. Farmaceutów 2, 31-463 Kraków  

przy  udziale  wykonawców  wspólnie  ubiegających  się  o  udzielenie  zamówienia  jako 

Konsorcjum  firm:  1. 

Wydawnictwo  C.H.  Beck  Sp.  z  o.o.,  Verlag  C.H.  Beck  oHG,  ul. 

Bonifraterska  17,  00-203  Warszawa,  zgłaszających  swoje  przystąpienie  do  postępowania 

odwoławczego po stronie zamawiającego 

orzeka: 

1. oddala odwołanie,  

2. kosztami postępowania obciąża

 wykonawcę Wolters Kluwer S.A., ul. Przyokopowa 33, 

01-208 Warszawa i: 

2.1.  zalicza  w  poczet  kosztów  postępowania  odwoławczego  kwotę 

15  000  zł  00  gr 

(słownie:  piętnaście  tysięcy  złotych  zero  groszy)  uiszczoną  przez  wykonawcę 

Wolters  Kluwer  S.A.,  ul.  Przyokopowa  33,  01-208  Warszawa,  tytułem  wpisu  od 

odwołania, 

Stosownie  do  art.  198a  i  198b  ustawy  z  dnia  29  stycznia  2004  r.  -  Prawo  zamówień 

publicznych (t. j. Dz. U. z 2015 r., poz. 2164) na niniejszy  wyrok - w terminie 7 dni od dnia 

jego doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej 

do Sądu Okręgowego w Krakowie.  

Przewodniczący:      …………………………… 

Sygn. akt: KIO 1575/16 

UZASADNIENIE 

Sąd  Apelacyjny  w  Krakowie  reprezentowany  przez  Centrum  Zakupów  dla 

Sądownictwa Instytucja Gospodarki Budżetowej, ul. Farmaceutów 2, 31-463 Kraków 

(dalej:  „Zamawiający”),  prowadzi  w  trybie  przetargu  nieograniczonego  na  podstawie 

przepisów ustawy  z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień publicznych (t. j. Dz. 

U.  z  2015  r.,  poz.  2164)    –  zwanej  dalej  "ustawą"  lub  "Pzp"  –  postępowanie  o 

udzielenie  zamówienia  publicznego  na  dostawę  oprogramowania  z  systemem 

informacji prawnej wraz z licencją na korzystanie na potrzeby sądów powszechnych. 

Szacunkowa  wartość  przedmiotowego  zamówienia  jest  wyższa  od  kwot 

wskazanych w przepisach wykonawczych wydanych na podstawie art. 11 ust. 8 Pzp. 

Ogłoszenie o zamówieniu zostało opublikowane w Dzienniku Urzędowym Unii 

Europejskiej pod nr 2015/S 208-377373 w dniu 27 października 2015 r. 

12  sierpnia  2016  r.  Zamawiający,  drogą  elektroniczną,  zawiadomił 

wykonawców  biorących  udział  w  postępowaniu,  w  tym  wykonawcę  Wolters  Kluwer 

S.A.,  ul.  Przyokopowa  33,  01-208  Warszawa  (dalej:  „Odwołujący”  lub  „Wolters 

Kluwer”),  o  jego  wyniku,  tj.  o  wyborze  oferty  najkorzystniejszej,  za  którą  została 

uznana oferta wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia jako 

Konsorcjum firm: 1. Wydawnictwo  C.H.  Beck  Sp.  z  o.o.,  Verlag  C.H.  Beck  oHG,  ul. 

Bonifraterska 17, 00-203 Warszawa (dalej: „Przystępujący” lub „BECK”). 

22  sierpnia  2016  r.  Wolters  Kluwer  wniósł  do  Prezesa  Krajowej  Izby 

Odwoławczej  odwołanie  wobec  niezgodnych  z  przepisami  ustawy  czynności  i 

zaniechań Zamawiającego, polegających na: 

1.  czynności 

wyboru 

oferty 

złożonej 

przez 

wykonawcę 

BECK 

jako 

najkorzystniejszej; 

2.  czynności  badania  i  oceny  ofert  złożonych  w  postępowaniu,  zakończonej 

wyborem oferty wykonawcy BECK jako oferty najkorzystniejszej; 

3.  zaniechania  czynności  odrzucenia  oferty  złożonej  przez  wykonawcę  BECK 

pomimo,  iż  jej  treść  jest  niezgodna  z  treścią  specyfikacji  istotnych  warunków 

zamówienia (dalej: „siwz” lub „specyfikacja”); 

4.  zaniechania  odrzucenia  oferty  złożonej  przez  wykonawcę  BECK  pomimo,  iż 

zawiera ona rażąco niską cenę; 

5.  zaniechania wykluczenia z postępowania wykonawcy BECK i w konsekwencji 

uznania  oferty  złożonej  przez  tego  wykonawcę  za  odrzuconą  pomimo,  iż 

wykonawca ten nie wykazał spełnienia warunków udziału w postępowaniu; 

6.  zaniechania 

wyboru 

jako 

najkorzystniejszej 

oferty 

złożonej 

przez 

Odwołującego, 

7.  z ostrożności Odwołujący wnosił również odwołanie od czynności zaniechania 

wezwania  wykonawcy  BECK  do  uzupełnienia  lub  wyjaśnienia  dokumentów 

przedłożonych  na  potwierdzenie  spełniania  warunku  udziału  w  postępowaniu 

w zakresie wiedzy i doświadczenia. 

Odwołujący  zarzucał  Zamawiającemu  naruszenie  następujących  przepisów 

ustawy: 

1.  art. 7 ust. 1 i 3 Pzp w związku z art. 89 ust. 1 pkt 2 Pzp w związku  z art. 82 

ust. 3 Pzp poprzez  zaniechanie odrzucenia oferty złożonej przez  wykonawcę 

BECK, pomimo że treść tej oferty nie odpowiada treści specyfikacji; 

2.  art. 7 ust. 1 i 3 Pzp w związku z art. 89 ust. 1 pkt 4 Pzp w związku z art. 90 ust. 

3 ustawy, przez  zaniechanie odrzucenia oferty  wykonawcy BECK pomimo, iż 

zawiera ona rażąco niską cenę, 

3.  art. 7 ust. 1 i 3 ustawy w związku z art. 24 ust. 2 pkt 4 ustawy w związku z art. 

24  ust.  4  Pzp,  przez  zaniechanie  wykluczenia  oferty  wykonawcy  BECK  z 

postępowania  i  zaniechanie  czynności  uznania  oferty  złożonej  przez 

wykonawcę  BECK  za  odrzuconą,  pomimo  nie  wykazania  przez  tego 

wykonawcę spełniania warunków udziału w postępowaniu; 

4.  z  ostrożności  Odwołujący  stawiał  również  zarzut  naruszenia  art.  7  ust.  1  i  3 

Pzp w związku z art. 26 ust. 3 i 4 Pzp, przez zaniechanie czynności wezwania 

wykonawcy  BECK  do  uzupełnienia  lub  wyjaśnienia  wskazanych  w 

uzasadnieniu odwołania dokumentów składanych na potwierdzenie spełniania 

warunku udziału w postępowaniu w zakresie wiedzy i doświadczenia. 

W  związku  z  powyższym,  Odwołujący  wnosił  o  uwzględnienie  odwołania  i 

nakazanie Zamawiającemu, aby: 

•  unieważnił czynność wyboru oferty wykonawcy BECK jako najkorzystniejszej; 

•  dokonał ponownego badania i oceny oferty złożonej przez wykonawcę BECK; 

•  dokonał  czynności  odrzucenia  oferty  złożonej  przez  wykonawcę  BECK  na 

podstawie przepisu art. 89 ust. 1 pkt 2 Pzp; 

•  dokonał  czynności  wykluczenia  wykonawcy  BECK  z  postępowania  na 

podstawie  art.  24  ust.  2  pkt  4  Pzp  i  uznał  ofertę  złożoną  przez  wykonawcę 

BECK za odrzuconą; 

•  dokonał czynności wyboru oferty Odwołującego jako najkorzystniejszej; 

•  z  ostrożności,  na  wypadek  nie  uznania  zarzutów  niezasadnego  zaniechania 

odrzucenia  oferty  wykonawcy  BECK  lub  niezasadnego  zaniechania 

wykluczenia  wykonawcy  BECK  z  postępowania  i  uznania  jego  oferty  za 

odrzuconą,  Odwołujący  wnosił  o  nakazanie  Zamawiającemu  wezwanie 

wykonawcy 

BECK 

do 

uzupełnienia 

lub 

wyjaśnienia 

dokumentów 

potwierdzających  spełnianie  warunku  udziału  w  postępowaniu  w  zakresie 

wiedzy  i  doświadczenia,  a  w  razie  ich  nieskutecznego  uzupełnienia  - 

wykluczenia  wykonawcy  BECK  z  postępowania  i  uznania  jego  oferty  za 

odrzuconą. 

W uzasadnieniu odwołania wykonawca Wolters Kluwer wyjaśniał: 

I.  

Zarzut naruszenia art. 7 ust. 1 i 3 Pzp w związku z art. 89 ust. 1 pkt 2 Pzp w 

związku  z  art.  82  ust.  3  Pzp,  przez  zaniechanie  odrzucenia  oferty  złożonej 

przez  wykonawcę  BECK,  pomimo  że  treść  tej  oferty  nie  odpowiada  treści 

specyfikacji 

Odwołujący  wyjaśniał,  że  w  Opisie  Przedmiotu  Zamówienia  w  tabeli 

zatytułowanej  „Ilościowe  wymagania  minimalne  dla  typów:  1,2,3"  w  trzecim  od  dołu 

wierszu Zamawiający zawarł następujące wymagania minimalne: 

Do  każdej  z  ustaw,  wskazanych  w  tabeli  „Wymagania  dodatkowe  - 

Pozacenowe  kryteria  ofert",  w  kolumnie  "ZAWARTOŚĆ  MERYTORYCZNA  - 

KATEGORIA  LITERATURA”  w  wierszach  od  nr  34  -  44  (poniżej)  Zamawiający 

wymaga  minimum  jednego  komentarza  książkowego  w  każdym  z  wierszy.  Z 

powyższego  wynika,  że  Zamawiający  wymagał  między  innymi  minimum  jednego 

komentarza  książkowego  do  ustawy  Prawo  o  ustroju  sądów  powszechnych  (wiersz 

nr 44). 

Następnie  Odwołujący  wskazywał,  że  w  Słowniku  pojęć  użytych  przez 

Zamawiającego  w  Opisie  Przedmiotu  Zamówienia  Zamawiający  zawarł  definicję 

pojęcia  komentarz  książkowy.  Zgodnie  z  tą  definicją  za  komentarz  książkowy 

Zamawiający  uznaje  najaktualniejszą  pozycję  książkową  (pełny  tekst  komentarza), 

opublikowaną w wersji papierowej po 1 stycznia 2008 roku, która zawiera całościowe 

omówienie przepisów danego aktu prawnego, opracowane przez określonego autora 

lub  zespół  redakcyjny,  nie  będącą  publikacją  zwartą,  ani  inną  publikacją. 

Zamawiający  traktuje  kilka  tomów  jednej  pozycji  książkowej,  a  także  jej  wszystkie 

wydania  historyczne  jako  jeden  komentarz  książkowy.  Jednocześnie  Wykonawca 

zobowiązując  się  udostępnić  w  Systemie  Informacji  Prawnej  określony  komentarz 

książkowy,  udostępni  wszystkie  tomy  i  wersje  historyczne  tego  komentarza 

książkowego. Przykład: Kodeks cywilny. Komentarz. Tomy I - IV, pod redakcją Jana 

Kowalskiego, Wydawnictwo XYZ, rok 2015. 

Odwołujący  podnosił,  że  na  stronie  56  oferty  Wykonawca  Beck  jako 

wymagany  przez  Zamawiającego  komentarz  do  ustawy  Prawo  o  ustroju  sądów 

powszechnych 

wskazał 

następującą 

pozycję: 

„Prawo 

o 

ustroju 

sądów 

powszechnych. Komentarz. B. Kołecki, 2016 r.” 

Jak wynika z ww. definicji pojęcia komentarza książkowego Zamawiający pod 

tym pojęciem rozumie pozycję książkową (pełny tekst komentarza), opublikowaną w 

wersji  papierowej,  która  zawiera  całościowe  omówienie  przepisów  danego  aktu 

prawnego.  Natomiast  samo  pojęcie  komentarz  oznacza  omówienie  merytoryczne 

poszczególnego  przepisu  danego  aktu  prawnego,  opracowane  przez  specjalistów  z 

zakresu prawa. 

Zdaniem  Odwołującego  analiza  publikacji  „Prawo  o  ustroju  sądów 

powszechnych. Komentarz.” autorstwa Bartłomieja Kołeckiego prowadzi do wniosku, 

iż  tej  pozycji  książkowej  nie  sposób  uznać  za  komentarz  książkowy  w  rozumieniu, 

jakie temu pojęciu nadaje Zamawiający w Opisie Przedmiotu Zamówienia. Publikacja 

ta  nie  stanowi  bowiem  komentarza  książkowego  zgodnie  z  definicją  tego  pojęcia 

przyjętą przez Zamawiającego.  

Po pierwsze, za przyjęciem takiego stanowiska przemawia już sama objętość 

omawianej  publikacji.  Pobieżne  oględziny  egzemplarza  tej  książki  prowadzą  do 

wniosku,  że  mamy  do  czynienia  z  papierowym  wydaniem  ustawy  Prawo  o  ustroju 

sądów  powszechnych  z  krótkimi  objaśnieniami.  Objaśnienia  do  poszczególnych 

przepisów  tego  aktu  prawnego  są  tak  krótkie,  że  nie  pozwalają  na  nazywanie  tej 

publikacji komentarzem wbrew użyciu tego wyrazu w jej tytule. Niejednokrotnie owe 

objaśnienia są krótsze od samych przepisów, które mają komentować. 

Po  drugie,  wartość  merytoryczna  ww.  publikacji  jest  znikoma,  a  przynajmniej 

niewystarczająca  do  uznania,  że  mamy  do  czynienia  z  komentarzem,  w  tym  w 

szczególności 

komentarzem 

książkowym 

w 

znaczeniu 

przyjętym 

przez 

Zamawiającego. Objaśnienia, na ogół kilkuzdaniowe, najczęściej zawierają wyłącznie 

przytoczenie  treści  samego  przepisu  (ujętej  w  nieco  odmienny  sposób)  wraz  z 

informacją,  na  mocy  której  nowelizacji  (lub  w  związku  z  którym  orzeczeniem 

Trybunału  Konstytucyjnego)  przepis  został  zmieniony.  Autor  stosunkowo  rzadko 

odwołuje  się  do  poglądów  judykatury,  a  ponadto  za  bardzo  częste  należy  uznać 

pomijanie  orzeczeń  mających  dla  danego  zagadnienia  fundamentalne  znaczenie. 

Przedmiotowa  publikacja  zwraca  uwagę  nie  tylko  skrajnie  minimalistycznym 

podejściem do orzecznictwa, ale także pominięciem szeregu kluczowych dla praktyki 

zagadnień. W publikacji nie znajdziemy odpowiedzi na pytania wynikające z bieżącej 

pracy  w  organach  wymiaru  sprawiedliwości.  Brak  jest  wskazania  niejasnych, 

budzących  wątpliwości  rozwiązań  w  omawianych  przepisach,  luk w  obowiązujących 

regulacjach,  czy  też  sugestii  przyszłych  rozwiązań  legislacyjnych.  W  przedmiotowej 

publikacji  nie  ma  zatem  większości  tych  elementów,  z  którymi  spotykamy  się  w 

trakcie lektury dowolnego komentarza do aktu prawnego. 

Dość  często  „komentowanie"  polega  również  na  odsyłaniu  do  komentarzy  i 

publikacji innych autorów, a w szczególności do dwóch komentarzy do ustawy Prawo 

o ustroju sądów powszechnych wydanych przez Wydawnictwo Wolters Kluwer, tj. do: 

A Górski (red.), Prawo o ustroju sądów powszechnych. Komentarz, Warszawa 2013, 

komentarz oraz J. Gudowski (red.), Prawo o ustroju sadów powszechnych. Ustawa o 

Krajowej  Radzie  Sądownictwa.  Komentarz,  Warszawa  2009,  Komentarz.  Obydwa 

komentarza  są  zamieszczone  w  systemie  informacji  prawnej  LEX.  Są  to  jednak 

odesłania  na  zasadzie:  „szerzej  zob”,  choć  używane  sformułowanie  „szerzej"  jest  o 

tyle niezrozumiałe, że na ogół autor publikacji sam niczego nie objaśnia. Ponadto są 

to  odesłania  do  literatury  bez  wspomnienia  czegokolwiek  o  stanowiskach 

zajmowanych przez wskazywanych autorów innych publikacji. 

Ciężko  sobie  wyobrazić  sytuację,  w  której  sędzia  sięgając  do  owego 

komentarza,  znajdzie  rozwiązanie,  lub  chociażby  drobną  podpowiedź  zaistniałego 

problemu  prawnego.  Książka  ta  z  pewnością  nie  jest  bowiem  adresowana  do  osób 

piastujących funkcje w organach sądów powszechnych. 

Zdaniem  Odwołującego  powyższe  prowadzi  do  wniosku,  że  omawiana 

publikacja  nie  zawiera  komentarzy  do  przepisów  w  znaczeniu,  jakie  temu  pojęciu 

nadał Zamawiający (omówienie merytoryczne poszczególnego przepisu danego aktu 

prawnego,  opracowane  przez  specjalistów  z  zakresu  prawa),  a  w  konsekwencji  nie 

może zostać uznana za komentarz książkowy (nie stanowi całościowego omówienia 

przepisów danego aktu prawnego). 

W  istocie  publikacja  ta  stanowi  tekst  ustawy  Prawo  o  ustroju  sądów 

powszechnych uzupełniony o nieco szersze objaśnienia niż zwykle zamieszczane są 

w tego rodzaju (książkowych)  wydaniach aktów prawnych (tj.  w postaci hasłowej, w 

nawiasie,  w  górnej  części  jednostki  redakcyjnej).  Poczynione  przez  autora 

objaśnienia przedstawiają krótki i wybiórczy zbiór informacji, do których każdy może 

samodzielnie  dotrzeć  w  krótkim  czasie  z  dowolnego  systemu  informacji  prawnej. 

Przykładowo w systemie informacji prawnej LEX wystarczy otworzyć link informacje o 

danej jednostce zamieszczony pod danym przepisem prawnym. 

Po  trzecie,  nie  da  się  nie  zauważyć,  że  napisanie  przedmiotowej  publikacji  z 

pewnością  nie  zajęło  autorowi  zbyt  dużo  czasu,  co  jest  jak  najbardziej  zrozumiałe 

zważywszy  na  okoliczności  związane  z  pilną  koniecznością  wydania  takiej  pozycji 

bibliograficznej.  Trzeba  bowiem  wskazać,  iż  wymóg  odnośnie  konieczności 

zaoferowania  takiego  komentarza  został  określony  przez  Zamawiającego  wraz  z 

wszczęciem  postępowania  o  udzielenie  zamówienia  publicznego.  Na  treść 

specyfikacji  istotnych  warunków  zamówienia  odwołanie  złożył  wykonawca  BECK 

między  innymi  podnosząc  zarzut  nadmiernego  w  jego  ocenie  wymogu  dotyczącego 

konieczności  zaoferowania  komentarza  do  ustawy  Prawo  o  ustroju  sądów 

powszechnych  (opublikowanego  po  1  stycznia  2008  r.).  Uzasadniając  ten  zarzut 

wykonawca BECK argumentował, że takiego komentarza nie posiada i w związku z 

tym działanie Zamawiającego ma na celu jedynie ograniczenie uczciwej konkurencji i 

równego  traktowania  wykonawców.  W  związku  z  tym  w  złożonym  odwołaniu 

wykonawca  BECK  wnosił  o  nakazanie  Zamawiającemu  dokonanie  zmiany  Opisu 

Przedmiotu Zamówienia poprzez usunięcie ww. wymogu (tj. żeby wykonawcy nie byli 

zobowiązani do zawarcia w ofercie ani jednego komentarza książkowego do ustawy 

Prawo  o  ustroju  sądów  powszechnych).  Ze  stanowiskiem  tym  nie  zgodziła  się 

Krajowa  Izba  Odwoławcza  w  wyroku  z  dnia  30  listopada  2015  r.,  sygn.  akt  KIO 

2435/15,  uznając,  że  postawienie  takiego  wymogu  przez  Zamawiającego  jest 

zasadne i zgodne z przepisami ustawy Prawo zamówień publicznych, a Zamawiający 

w  sposób  wyczerpujący  uzasadnił  swoje  potrzeby  w  tym  zakresie.  Tym  samym  po 

stronie Wykonawcy BECK powstała konieczność pilnego uzupełnienia swojej oferty o 

komentarz do ustawy Prawo o ustroju sądów powszechnych. Za uzasadnione należy 

zatem  uznać  przypuszczenie,  że  genezę  powstania  omawianej  publikacji  stanowi 

rozstrzygnięcie  zawarte  w  wyroku  Krajowej  Izby  Odwoławczej  z  dnia  30  listopada 

2015 r. 

Podsumowując, Odwołujący stwierdził, że publikacja: „Prawo o ustroju sądów 

powszechnych.  Komentarz.  B.  Kołecki,  2016  r."  nie  może  zostać  uznana  za 

komentarz książkowy w rozumieniu nadanym temu pojęciu przez Zamawiającego. W 

konsekwencji,  oferta  złożona  przez  wykonawcę  BECK,  w  związku  z  tym,  iż  nie 

zawiera  jednej  z  obowiązkowych  pozycji,  jaką  jest  komentarz  do  ustawy  Prawo  o 

ustroju sadów powszechnych, nie odpowiada treści specyfikacji istotnych warunków 

zamówienia  i  wobec  tego  powinna  zostać  przez  Zamawiającego  odrzucona  na 

podstawie przepisu art. 89 ust. 1 pkt 2 Pzp. 

Odwołujący  podnosił,  że  w  Opisie  Przedmiotu  Zamówienia  (WYMAGANIA 

MINIMALNE) Zamawiający wymagał między innymi: 

•  kompletu  aktów  prawnych  publikowanych  w  dziennikach  resortowych  (w 

odniesieniu do każdego z dzienników resortowych podany został początkowy 

rok,  od  którego  Zamawiający  wymaga  kompletu  aktów  prawnych  w  danym 

dzienniku), 

•  kompletu aktów prawnych publikowanych w Monitorze Polskim, 

•  a  także  kompletu  aktów  prawnych  publikowanych  w  Dzienniku  Urzędowym 

UE. 

W  ocenie  Odwołującego  powyższych  wymagań  system  informacji  prawnej 

oferowany przez  wykonawcę BECK (Legalis) nie spełnia, albowiem  w systemie tym 

brak jest: 

•  łącznie  1400  aktów  prawnych  publikowanych  w  poszczególnych  dziennikach 

resortowych, 

•  3777 aktów prawnych publikowanych w Monitorze Polskim, 

•  oraz 564 aktów prawnych publikowanych w Dzienniku Urzędowym UE. 

Odwołujący twierdził, że w systemie informacji prawnej Legalis łącznie brakuje 

5741 aktów prawnych w stosunku do wymagań postawionych w tym zakresie przez 

Zamawiającego  w  Opisie  Przedmiotu  Zamówienia.  Konieczność  zaoferowania 

kompletu  ww.  aktów  prawnych  została  przez  Zamawiającego  określona  jako 

wymagania  minimalne.  Nie  spełnienie  tych  wymaganiach  przez  wykonawcę  BECK 

stanowi  o  niezgodności  jego  oferty  z  Opisem  Przedmiotu  Zamówienia  określonym 

przez Zamawiającego. 

W  konsekwencji,  powyższe  prowadzi  do  uznania,  że  złożenie  przez 

wykonawcę  BECK  oferty  nie  spełniającej  wymagań  minimalnych  Zamawiającego  w 

zakresie ww., aktów prawnych publikowanych w dziennikach resortowych, Monitorze 

Polskim  oraz  Dzienniku  Urzędowym  UE,  stanowi  przesłankę  odrzucenia  oferty  na 

podstawie art. 89 ust. 1 pkt 2 Pzp. 

W  opinii  Odwołującego  ustalenie  powyższej  okoliczności,  w  tym  przez 

posłużenie się instytucją wezwania do wyjaśnienia treści oferty zgodnie z przepisem 

art. 87 ust. 1 ustawy Pzp, było obowiązkiem Zamawiającego. 

II. 

Zarzut naruszenia art. 7 ust. 1 i 3 Pzp w związku z art. 89 ust. 1 pkt 4 Pzp w 

związku z art. 90 ust. 3 Pzp, przez zaniechanie odrzucenia oferty wykonawcy 

BECK pomimo, iż zawiera ona rażąco niską cenę. 

Odwołujący  wyjaśniał,  że  w  ofercie  wykonawcy  BECK  została  zaoferowana 

cena 2 869 388,00 zł brutto podczas, gdy szacunkowa wartość  zamówienia została 

ustalona  na  kwotę  10  726  834,96  zł  netto,  natomiast  kwota,  jaką  Zamawiający 

zamierza  przeznaczyć  na  sfinansowanie  zamówienia  wyniosła  13  969  489,80  zł 

brutto.  Drugi  z  wykonawców  złożył  ofertę  z  kwotą  11  069  151,30  zł  brutto.  Cena 

zaproponowana  przez  wykonawcę  BECK  jest  o  prawie  80%  (!)  niższa  od 

szacunkowej wartości zamówienia. 

W konsekwencji powyższego wykonawca BECK został przez Zamawiającego 

wezwany  do  złożenia  wyjaśnień  i  dowodów  na  potwierdzenie  tego,  że  zaoferowana 

przez  niego  cena  nie  jest  ceną  rażąco  niską.  W  odpowiedzi  na  ww.  wezwanie 

wykonawca  BECK,  w  dniu  13  czerwca  2016  r.  skierował  do  Zamawiającego  pismo 

stanowiące  odpowiedź  na  ww.  wezwanie.  W  piśmie  tym  jednak  nie  zawarto 

jakiejkolwiek kalkulacji kosztów realizacji zamówienia ani dowodów uzasadniających, 

ż

e  zaoferowana  cena  nie  jest  rażąco  niska.  Treść  wyjaśnień  jest  niezwykle 

lakoniczna  -  uzasadniając  zaproponowaną  cenę  wykonawca  BECK  powołał  takie 

okoliczności, jak posiadanie własnych, optymalnych zasobów ludzkich i sprzętowych, 

posiadanie umów na stałą współpracę z większością ośrodków akademickich czy też 

koncentrowanie większości prac w swojej siedzibie. Wykonawca w żaden sposób nie 

odniósł  się  jednak  do  okoliczności,  na  jakie  wskazywał  w  wezwaniu  Zamawiający, 

wynikających  z  treści  art.  90  ust.  1  ustawy  Pzp.  Z  kolei  dołączone  do  wyjaśnień 

dowody nie mają dla sprawy żadnego znaczenia, gdyż nie odnoszą się do kalkulacji 

sporządzonej na potrzeby tego konkretnego postępowania. 

Zdaniem Odwołującego należy podkreślić, iż zgodnie z przepisem art. 90 ust. 

2 Pzp obowiązek wykazania, że oferta nie zawiera rażąco niskiej ceny spoczywa na 

wykonawcy.  Wprawdzie  także  po  nowelizacji  ustawy  Pzp,  która  weszła  w  życie  w 

dniu  19  października  2014  r.,  dopuszcza  się  w  orzecznictwie  Krajowej  Izby 

Odwoławczej  ponowne  wezwanie  wykonawcy  do  złożenia  wyjaśnień  w  przedmiocie 

rażąco  niskiej  ceny,  ale  dotyczy  to  wyłącznie  sytuacji,  w  której  wykonawca  złożył 

wyjaśnienia odpowiadające wymaganiom określonym w art. 90 ust. 1 Pzp, jednakże 

w  dalszym  ciągu  pozostają  jeszcze  jakieś  kwestie  wymagające  bardziej 

szczegółowego wyjaśnienia. Generalnie jednak należy uznać, że czynność wezwania 

do wyjaśnień w zakresie rażąco niskiej ceny ma charakter jednokrotny.  

W  przedmiotowej  sprawie  wykonawca  BECK  nie  złożył  wyjaśnień 

wymaganych  zgodnie  z  art.  90  ust.  1 ustawy  Pzp  -  nie  zadośćuczynił  obowiązkowi, 

ale i nie skorzystał z uprawnienia, unormowanego w art. 90 ust. 2 Pzp. Zamawiający 

nie  był  z  kolei  uprawniony  do  ponownego  wezwania  wykonawcy  BECK  do  złożenia 

wyjaśnień  w przedmiocie rażąco niskiej ceny, skoro  z jednej szansy na  wyjaśnienie 

tej  kwestii  wykonawca  ten  z  własnej  woli  nie  skorzystał.  W  związku  z  tym,  należy 

stwierdzić,  że  oferta  wykonawcy  BECK  podlegała  odrzuceniu  na  podstawie  art.  89 

ust. 1 pkt 4 w zw. z art. 90 ust. 3 Pzp. 

Niezależnie  od  powyższego,  z  ostrożności,  Odwołujący  wskazywał,  iż  także 

wzięcie  pod  uwagę  wyjaśnień  złożonych  na  ponowne  wezwanie  Zamawiającego 

prowadzi  do  wniosku,  że  oferta  wykonawcy  BECK  powinna  zostać  odrzucona  jako 

zawierająca rażąco niską cenę. 

W  ponownym  wezwaniu  Zamawiający  jednoznacznie  przyznał,  iż  uprzednio 

złożone  wyjaśnienia  zawierają  jedynie  ogólną  informację,  a  dowody  załączone  do 

wyjaśnień  nie  są  przydatne  do  dokonania  oceny  zawartej  w  ofercie  ceny.  W 

odpowiedzi  na  powyższe  wezwanie  wykonawca  BECK  złożył  ponowne  wyjaśnienia, 

tym  razem  zawierające  kalkulację  ceny.  Należy  jednak  zauważyć,  iż  kalkulacja  ta 

wbrew  zapewnieniom  tego  wykonawcy  nie  zawiera  wszystkich  elementów,  jakie 

winien  on  wziąć  pod  uwagę  kalkulując  cenę  na  potrzeby  przedmiotowego 

postępowania.  Nie  zostały  bowiem  wzięte  pod  uwagę  takie  elementy  realizacji 

zamówienia, które wpływają na cenę oferty, jak:  

koszty przeszkolenia z obsługi dostarczonego przedmiotu zamówienia - 

zgodnie  ze  wzorem  umowy,  która  zostanie  zawarta  pomiędzy  Zamawiającym  z 

wybranym  przez  niego  wykonawcą,  wykonawca  ten  jest  zobowiązany  do 

przeprowadzenia,  w  każdym  sądzie,  szkoleń  z  obsługi  SIP,  a  szkolenia  te  mają 

odbywać się w miejscu wskazanym przez dany sąd; 

koszty zainstalowania SIP w wersji intranetowej oraz w wersjach DVD; 

koszty  realizacji  świadczeń  gwarancyjnych  (usług  serwisowych]  - 

zgodnie  z  ww.  wzorem  umowy,  o  ile  nie  będzie  możliwe  zdalne  rozwiązanie 

problemu  w  formie  konsultacji  telefonicznej,  usługi  te  winny  być  realizowane  przez 

wykonawcę w miejscu użytkowania SIP. 

Powyższe  kategorie  kosztów,  związane  z  posługiwaniem  się  przez 

wykonawcę  osobami  realizującymi  ww.  świadczenia,  mają  -  z  uwagi  na  rozmiary 

przedmiotu zamówienia i specyfikę jego realizacji  - istotne znaczenie przy ustalaniu 

ceny  oferty.  Koszty  te  nie  zostały  wykazane  przez  wykonawcę  BECK  w  jego 

wyjaśnieniach; w szczególności, mając na uwadze przyjętą przez wykonawcę BECK 

w  ww.  wyjaśnieniach  definicję  kosztów  stałych,  ww.  koszty  nie  wchodzą  w  zakres 

kosztów stałych, o których mowa w ww. wyjaśnieniach. 

Odwołujący  twierdził,  iż  wykonawca  BECK  w  dalszym  ciągu  nie  przedstawił 

ż

adnych dowodów potwierdzających sporządzoną kalkulację, tj. odnoszących się do 

konkretnego przedmiotu zamówienia. Dodatkowym dowodem, jaki wykonawca BECK 

przedstawił  wraz  z  ofertą  jest  sprawozdanie  finansowe  Wydawnictwa  C.H.  BECK 

Spółka z o.o. za rok kończący się 31 grudnia 2015 r., a zatem kolejny dokument nie 

mający znaczenia dla dokonania oceny zawartej w ofercie ceny. 

W  konsekwencji,  zdaniem  Odwołującego,  należy  stwierdzić,  iż  wykonawca 

BECK  nie  przedstawił  wystarczających  wyjaśnień  i  dowodów  stanowiących 

wykazanie,  że  oferta  nie  zawiera  rażąco  niskiej  ceny,  do  czego  wykonawca  ten  był 

zobowiązany zgodnie z przepisem art. 90 ust. 3 ustawy Pzp. 

III. 

Zarzut naruszenia art. 7 ust. 1 i 3 Pzp w związku z art. 24 ust. 2 pkt 4 Pzp w 

związku  z  art.  24  ust.  4  Pzp,  przez  zaniechanie  wykluczenia  oferty  BECK  z 

postępowania  i  zaniechanie  czynności  uznania  oferty  złożonej  przez 

wykonawcę  BECK  za  odrzuconą,  pomimo  nie  wykazania  przez  tego 

wykonawcę  spełniania  warunków  udziału  w  postępowaniu  oraz  zarzut 

naruszenia  art.  7  ust.  1  i  3  ustawy  w  związku  z  art.  26  ust.  3  i  4  Pzp,  przez 

zaniechanie  czynności  wezwania  wykonawcy  BECK  do  uzupełnienia  lub 

wyjaśnienia  dokumentów  potwierdzających  spełnianie  warunków  udziału  w 

postępowaniu w zakresie wiedzy i doświadczenia. 

Odwołujący  wskazywał,  że  na  okładce  oferty  oraz  w  treści  formularza 

ofertowego jako. wykonawca została wskazana wyłącznie spółka Wydawnictwo C.H. 

Beck  Sp.  z  o.o.,  natomiast  z  niektórych  innych  dokumentów  składających  się  na 

ofertę  wynika,  że  została  ona  złożona  przez  konsorcjum:  Wydawnictwo  C.H.  Beck 

Sp. z o.o. oraz Verlag C.H. Beck oHG. 

Zdaniem Odwołującego powyższy stan rzeczy  rodzi uzasadnione wątpliwości 

co  do  tego,  przez  jakiego  wykonawcę  lub  wykonawców  została  złożona 

przedmiotowa oferta. Mając na uwadze okoliczność, iż jako wykonawca - na okładce 

oferty,  ale  przede  wszystkim  w  treści  formularza  ofertowego  (czyli  najważniejszej 

części  oferty  w  znaczeniu  sensu  largo)  -  została  określona  wyłącznie  spółka 

Wydawnictwo  C.H.  Beck  Sp.  z  o.o.,  należałoby  uznać,  iż  wobec  przedłożenia 

referencji dotyczących wyłącznie zamówień  zrealizowanych przez  Verlag C.H. Beck 

oHG,  wykonawca  ten  (spółka  Wydawnictwo  C.H.  Beck  Sp.  z  o.o.)  nie  wykazał 

spełnienia  warunków  udziału  w  postępowaniu,  co  stanowi  przesłankę  wykluczenia 

wykonawcy z postępowania o udzielenie zamówienia publicznego na podstawie art. 

24  ust.  2  pkt  4  ustawy  Pzp,  co  w  konsekwencji  prowadzi  do  uznania  oferty  takiego 

wykonawcy  za  odrzuconą  na  podstawie  art.  24  ust.  4  Pzp.  Wobec  zaistniałych  w 

powyższym  względzie  wątpliwości,  w  ocenie  Odwołującego  Zamawiający  powinien 

co  najmniej  zwrócić  się  do  wykonawcy  BECK  o  wyjaśnienie  powyższej  kwestii  na 

podstawie art. 26 ust. 4 Pzp. Natomiast w przypadku stwierdzenia, że oferta została 

złożona  wyłącznie  przez  spółkę  Wydawnictwo  C.H.  Beck  Sp.  z  o.o,  Zamawiający 

powinien  wezwać  tego  wykonawcę  do  uzupełnienia  dokumentów  potwierdzających 

spełnianie warunków udziału w postępowaniu na podstawie art. 26 ust. 3 Pzp. 

Niezależnie  od  powyższego  zarzutu,  zdaniem  Odwołującego  przedmiot 

dostaw  wskazanych  w  ww.  referencjach  nie  odpowiada  opisowi  warunku  udziału  w 

postępowaniu postawionemu przez Zamawiającego. 

Z treści ww. referencji wynika, że przedmiotem umów było używanie produktu 

„beck-online”, a dokładniej - biorąc pod uwagę oryginalną, niemieckojęzyczną wersję 

przedłożonych referencji - bazy danych o prawie beck-online, podczas gdy warunek 

udziału  w  postępowaniu  dotyczył  dostawy  oprogramowania  z  systemem  informacji 

prawnej. 

W  referencjach,  w  ich  oryginalnej,  sporządzonej  w  języku  niemieckim  wersji, 

użyto ogólnego pojęcia "Rechtsdatenbank beck-online", które oznacza bazę danych 

o  prawie.  Tymczasem,  w  treści  tłumaczenia  ww.  referencji  na  język  polski  pojęcie 

"Rechtsdatenbank  beck-online"  zostało  przetłumaczone  jako  system  informacji 

prawnej. Należy w tym miejscu podkreślić, że w języku niemieckim pojęcie "System 

informacji 

prawnej” 

ma 

swoją 

odrębną, 

powszechnie 

znaną 

nazwę 

„Rechtsinformationssystem". 

Użyte  w  obydwu  referencjach  pojęcie  „beck-online”  jest  szerokim  pojęciem 

obejmującym produkty stanowiące elektroniczne bazy danych o prawie, dostępne on-

line, oferowane przez Verlag C.H. BECK oHG na rynku niemieckim. Baza informacji 

o  prawie  beck-online  charakteryzuje  się  budową  modularną,  a  ponadto  w 

przeważającym  zakresie  wertykalną.  Oznacza  to,  że  beck-online  to  określone, 

wybrane  bazy,  obejmujące  swoim  zakresem  tylko  pewien  wycinek  prawa  np.  jak  w 

produkcie  „Anwalt  Premium"  dedykowanym  adwokatom,  zawierającym  zbiór  aktów 

prawa  federalnego  oraz  zbiór  wybranych  ważnych  aktów  prawa,  w  którym 

orzecznictwo  i  komentarze  dotyczą  przede  wszystkim  zakresu  prawa  cywilnego. 

Kolejny  przykład  to  produkt  „Strafrecht  PLUS",  dedykowany  sędziom  oraz 

prokuratorom, zawierający zbiór aktów prawnych z zakresu prawa karnego oraz zbiór 

wybranych,  najważniejszych  aktów  prawa  wraz  z,  ponownie,  jedynie  pewnym 

wyborem,  orzecznictwa  oraz  komentarzy  z  zakresu  prawa  karnego.  Nadto,  same 

opisy  oferty  beck-online  nie  posługują  się  pojęciem  "System  informacji  prawnej  - 

Rechtsinformationssystem". 

W ocenie Odwołującego produkt będący bazą danych o prawie nie może być 

zatem  utożsamiany  z  produktem  stanowiącym  system  informacji  prawnej.  System 

informacji  prawnej  charakteryzuje  się  bowiem  tym,  że  obejmuje  swoim  zakresem 

wszystkie  gałęzie  prawa,  a  więc  ma  charakter  horyzontalny.  Ponadto,  system 

informacji  prawnej  musi  być  kompleksowy,  tj.  zawierać  całościowy  zbiór  aktów 

prawnych  ogłoszonych  przez  właściwe  organy  państwowe  oraz  międzynarodowe  i 

obowiązujących  w  danym  kraju.  Nadto,  powinien  zawierać  jak  najszerszą, 

horyzontalną  bazę  orzecznictwa  sądowego  i  literatury  prawniczej.  Musi  być  również 

usystematyzowany w postaci odpowiednich relacji pomiędzy dokumentami, które są 

w nim zawarte. 

Niewątpliwie w powyższy sposób pojęcie „system informacji prawnej" rozumiał 

również  Zamawiający,  dokonując  opisu  sposobu  dokonania  oceny  spełniania 

warunków  udziału  w  postępowaniu  w  zakresie  wiedzy  i  doświadczenia.  Wynika  to 

przede  wszystkim  z  tego,  iż  zgodnie  z  przepisem  art.  22  ust.  4  Pzp,  opis  sposobu 

dokonania  oceny  spełniania  warunków  udziału  w  postępowaniu  powinien  być 

związany  z  przedmiotem  zamówienia  oraz  proporcjonalny  do  przedmiotu 

zamówienia.  Natomiast  przedmiotem  zamówienia  w  postępowaniu,  którego  dotyczy 

niniejsze  odwołanie,  jest  właśnie  system  informacji  prawnej  -  horyzontalny, 

kompleksowy  pod  względem  zawartości  merytorycznej,  jak  i  usystematyzowany,  w 

tym  zawierający  szereg  funkcjonalności  pozwalających  na  sprawne  poruszanie  się 

przez  użytkowników  po  rozmaitych  zbiorach  informacji  w  zakresie  różnorodnych 

dziedzin  prawa.  Postawienie  takie  warunku  udziału  w  postępowaniu  jest  oczywiście 

jak  najbardziej  zrozumiałe  w  związku  z  faktem,  iż  przedmiotowe  postępowanie  o 

udzielenie  zamówienia  publicznego  prowadzone  jest  na  potrzeby  jednostek 

sądownictwa  powszechnego.  A  zatem  Zamawiający  udzielając  zamówienia 

publicznego  musi  mieć  pewność,  iż  wybrany  wykonawca  w  sposób  należyty 

zamówienie to zrealizuje. 

Podsumowując,  Odwołujący  twierdził,  iż  baza  danych  o  prawie  oraz  system 

informacji  prawnej  to  dwie  różne  kategorie  produktów,  charakteryzujące  się 

znaczącymi  odmiennościami.  Wskazanie  na  używanie  produktu  „beck-online"  w 

treści przedstawionych referencji nie potwierdza spełniania przez wykonawcę BECK 

postawionego  przez  Zamawiającego  warunku  udziału  w  postępowaniu  w  zakresie 

wiedzy  i  doświadczenia,  który  został  określony  jako  wykonanie  co  najmniej  dwóch 

zamówień  na  dostawę  oprogramowania  z  systemem  informacji  prawnej  o  wartości 

nie mniejszej niż 500.000,00 zł (słownie: pięćset tysięcy złotych 00/100) brutto każde. 

Przedstawione  referencje  mogą  poświadczać  co  najwyżej  zrealizowanie  umów  na 

korzystanie z online’owych produktów wertykalnych, których zawartość ogranicza się 

jedynie  do  wybranych  gałęzi  prawa,  nie  zawierających  horyzontalnej  bazy  aktów 

prawnych, orzeczeń i literatury prawniczej. 

Odwołujący  podnosił,  że  nie  spełnienie  warunku  udziału  w  postępowaniu 

stanowi  przesłankę  wykluczenia  wykonawcy  z  postępowania  o  udzielenie 

zamówienia  publicznej  wskazaną  w  art.  24  ust.  2  pkt  4  Pzp,  co  w  konsekwencji 

prowadzi  do  uznania  oferty  takiego  wykonawcy  za  odrzuconą  na  podstawie  art.  24 

ust. 4  Pzp.  Jeżeli  Zamawiający  nie  był  w  stanie  dokonać oceny  spełniania  warunku 

udziału  w  postępowaniu  w  zakresie  wiedzy  i  doświadczenia  na  podstawie  samej 

treści  dokumentów  przedłożonych  w  ramach  oferty  wykonawcy  BECK,  powinien  był 

wezwać tego wykonawcę do złożenia wyjaśnień w trybie art. 26 ust. 4 Pzp. 

Ponadto  Odwołujący  wskazywał,  że  z  treści  referencji  wystawionych  przez 

Deutsche  Bank  AG  (str.  176  oferty)  nie  wynika  w  sposób  jednoznaczny,  czy 

realizacja  umowy,  której  dotyczą  te  referencje,  została  na  dzień  składania  ofert 

zakończona  -  użyte  w  treści  ww.  dokumentu  w  nawiasie  sformułowanie:  „która 

została w międzyczasie przedłużona". W przypadku, w którym realizacja ww. umowy 

nie  została  na  dzień  składania  ofert  zakończona,  poświadczenie  (referencje)  - 

zgodnie z § 1 ust. 2 pkt 1 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 19 lutego 

2013  r.  w  sprawie  rodzajów  dokumentów,  jakich  może  żądać  zamawiający  od 

wykonawcy, oraz form, w jakich te dokumenty mogą być składane (Dz. U. z 2013 r., 

poz. 231) - powinno być wystawione nie wcześniej niż na 3 miesiące przed upływem 

terminu  składania  ofert.  Na  referencjach  wystawionych  przez  Deutsche  Bank  AG 

widnieje  data  18  listopada  2015  r.  Powyższa  nieścisłość  powinna  być  podstawą 

wezwania  przez  Zamawiającego  wykonawcy  BECK  do  złożenia  wyjaśnień  na 

podstawie art. 26 ust. 4 Pzp, a w przypadku uznania, iż dokument ten nie potwierdza 

spełniania warunku udziału w postępowaniu Zamawiający powinien był wezwać tego 

wykonawcę  do  uzupełnienia  powyższych  dokumentów  na  podstawie  art.  26  ust.  3 

ustawy. 

25  sierpnia  2016  r.  do  Izby,  ze  strony  wykonawcy  BECK,  wpłynęło  pismo 

zawierające zgłoszenie do postępowania odwoławczego po stronie Zamawiającego. 

W  dniu  posiedzenia  Izby  z  udziałem  stron  Zamawiający  wniósł  pisemną 

odpowiedź na odwołanie, w której wnosił o odwołania jako niezasadnego.  

Uwzględniając 

treść 

dokumentacji 

postępowania 

o 

udzielenie 

zamówienia  przekazanej  przez  Zamawiającego,  dowody,  odpowiedź  na 

odwołanie  oraz  stanowiska  i  oświadczenia  stron  a  także  uczestnika 

postępowania złożone na rozprawie, Izba ustaliła i zważyła, co następuje. 

W toku rozprawy do Izby wpłynęły następujące dowody: 

1.  Komentarz do ustawy Prawo o ustroju sądów powszechnych „Prawo o ustroju 

sądów powszechnych. Komentarz. B. Kołecki, 2016 r.” 

2.  Wyciąg  z  pozycji  książkowej  „Kodeks  Pracy.  Wybór  orzecznictwa”  Tomasz 

Niedziński Łukasz A. Majewski , 2015 r. 

3.  Wyciąg  z  pozycji  książkowej  „Kodeks  Karny.  Wybór  orzecznictwa”  Tomasz 

Sroka, 2014 r.  

4.  „Porównanie komentarzy do ustawy – Prawo o ustroju sądów powszechnych”, 

zawierające  szczegółowe  zestawienie  komentarzy  do  pierwszych  dwudziestu 

przepisów ustawy. 

5.  „Recenzja”  z  dnia  11  lipca  2016  r.  -  autorstwa  dr  hab.  Mateusza  Pilicha, 

przygotowana  na  zamówienie  Odwołującego,  odpowiadająca  na  pytanie,  czy 

książka „Prawo o ustroju sądów powszechnych. Komentarz. B. Kołecki, 2016 

r.” spełnia ogólnie przyjęte standardy komentarza prawniczego. 

6.  Wydruk tzw. „printscreanów” z systemu Legalis wskazujący, że system ten nie 

zawiera kompletu opublikowanych aktów prawnych w zakresie wymaganych w 

OPZ dzienników resortowych, Monitora Polskiego oraz  aktów prawnych Unii 

Europejskiej. 

7.  Zestawienie wytworzone w oparciu o stronę 

https://beck-online.beck.de/home

zawierające elementy systemu Beck- online. 

8.  Opinia  dr  hab.  G.W.  z  dnia  24.08.2016  r.  przygotowana  na  zlecenie  Wolters 

Kluwer,  dotycząca  tego,  czy  w  świetle  aktualnych  ustaleń  nauki  prawa 

niemiecki program „Beck-online” można uznać za „system informacji prawnej”. 

9.  Opinia  dr  jur.  A.K.  z  dnia  28.08.2016  r.  –  tłumacza  języka  polskiego  i 

niemieckiego    -  sporządzona  na  zlecenie Wolters  Kluwer,  dotycząca  kwestii, 

czy  niemieckie  pojęcie  „Rechtsdatenbank”  jest  odpowiednikiem  pojęcia 

system informacji prawnej. 

10.  Wydruk 

z 

strony 

internetowej 

https://de.wikipedia.org/wiki/Rechtsinformationssystem

,  w  który  wskazano 

Listę Systemów Informacji Prawnej w tym system, Beck – online. 

11. Katalog  systemu  Beck-  online    2016/2017  wraz  z  tłumaczeniem  z  języka 

niemieckiego na język polski stron od 1 do 5. 

12. Pismo z dnia 2 listopada 2015 r. firmy Hogan Lowells International LLP, wraz z 

tłumaczeniem  na  język  polski,    w  który  podano  m.  in.,  „zaświadczamy,  że 

nasza kancelaria Hogan Lowells International LLP jest klientem wydawnictwa 

Verlag  C.H.  Beck  oHG  z  siedzibą  w  Monachium  i  korzysta  z  systemu 

informacji prawnej „Beck-online” (…). 

13.  Pismo z dnia 18 listopada 2015 r. Deutsche Bank AG, wraz  z tłumaczeniem 

na  język  polski,    w  który  podano  m.  in.,  „zaświadczamy,  że  nasza  kancelaria 

Hogan Lowells International LLP jest klientem wydawnictwa Verlag C.H. Beck 

oHG z siedzibą w Monachium i korzysta z systemu informacji prawnej „Beck-

online” (…) czas trwania umowy od 1 czerwca 2013 r. do 31 maja 2015 r. (…) 

Jednocześnie  potwierdzamy,  że  umowa  została  zrealizowana  w  sposób 

prawidłowy”. 

Na wstępie Krajowa Izba Odwoławcza stwierdza, że Odwołujący legitymuje się 

uprawnieniem do korzystania ze środków ochrony prawnej, o którym stanowi przepis 

art.  179  ust.  1  Pzp,  według  którego  środki  ochrony  prawnej  określone  w  ustawie 

przysługują  wykonawcy,  uczestnikowi  konkursu,  a  także  innemu  podmiotowi,  jeżeli 

ma lub miał interes w uzyskaniu danego zamówienia oraz poniósł lub może ponieść 

szkodę w wyniku naruszenia przez zamawiającego przepisów niniejszej ustawy.  

Odwołania nie zasługuje na uwzględnienie.  

Izba rozpoznała zarzuty w kolejności przedstawionej w treści odwołania. I tak: 

I.   

Jako  pierwsze  Izba  rozpoznała  zarzuty,  dotyczące  naruszenia  przez 

Zamawiającego art. 7 ust. 1 i 3 Pzp w związku z art. 89 ust. 1 pkt 2 Pzp w związku 

ż

art. 82 ust. 3 Pzp, przez  zaniechanie odrzucenia oferty złożonej przez  wykonawcę 

BECK, pomimo że treść tej oferty nie odpowiada treści specyfikacji. 

Zgodnie  z  art.  82  ust.  3  Pzp  treść  oferty  musi  odpowiadać  specyfikacji 

istotnych warunków zamówienia. 

Natomiast  przepis  art.  89  ust.  1  pkt  2  Pzp  stanowi,  iż  zamawiający  odrzuca 

ofertę  jeżeli  jej  treść  nie  odpowiada  treści  specyfikacji  istotnych  warunków 

zamówienia, z zastrzeżeniem poprawienia niezgodności oferty i siwz wskazanych w 

art. 87 ust. 2 pkt 3 ustawy.  

Izba  wskazuje,  że  zastosowanie  dyspozycji  art.  89  ust.  1  pkt  2  Pzp  jako 

podstawy  odrzucenia  oferty  wykonawcy  w  postępowaniu  o  udzielenie  zamówienia, 

znajduje szerokie omówienie w doktrynie, jak też orzecznictwie sądów okręgowych i 

Izby.  W  tym  zakresie  Izba  w  pełni  podziela  stanowisko  wyrażone  w  uzasadnieniu 

wyroku KIO z dnia 2 lutego 2015 r. sygn. akt. KIO 103/15, w który stwierdzono: „ (…) 

Reasumując opisywane tam interpretacje normy wynikającej z ww. przepisu wskazać 

należy, iż rzeczona niezgodność treści oferty z SIWZ ma mieć charakter zasadniczy i 

nieusuwalny (ze względu na zastrzeżenie obowiązku poprawienia oferty wynikające z 

art.  87  ust.  2  pkt  3  Pzp);  dotyczyć  powinna  sfery  niezgodności  zobowiązania 

zamawianego  w  SIWZ  oraz  zobowiązania  oferowanego  w  ofercie;  tudzież  polegać 

może  na  sporządzeniu  i  przedstawienia oferty  w  sposób  niezgodny  z  wymaganiami 

siwz (z zaznaczeniem, iż chodzi tu o wymagania siwz dotyczące sposobu wyrażenia, 

opisania i potwierdzenia zakresu bądź jakości zobowiązania/świadczenia ofertowego, 

a  więc  wymagania,  co  do  treści  oferty,  a  nie  wymagania  co  do  jej  formy,  które 

również  tradycyjnie  są  pomieszczane  w  SIWZ);  a  także  możliwe  być  winno 

wskazanie i wykazanie na czym konkretnie niezgodność ta polega – co konkretnie w 

ofercie nie jest zgodne i w jaki sposób z konkretnie wskazanymi, skwantyfikowanymi i 

ustalonymi fragmentami czy normami SIWZ. 

Reasumując  powyższe,  można  generalnie  przyjąć,  iż  niezgodność  oferty  z  SIWZ  w 

rozumieniu  art.  89  ust.  1  pkt  2  ustawy  polega  albo  na  niezgodności  zobowiązania, 

które w swojej ofercie wyraża wykonawca i przez jej złożenie na siebie przyjmuje, z 

zakresem  zobowiązania,  którego  przyjęcia  oczekuje  zamawiający  i  które  opisał  w 

SIWZ;  ewentualnie  na  niezgodnym  z  SIWZ  sposobie  wyrażenia,  opisania  i 

potwierdzenia  zakresu  owego  zobowiązania  w  ofercie  (nawet  przy  jego  materialnej 

zgodności z wymaganiami zamawiającego)”.  

Przekładając  powyższe  na  stan  faktyczny  sprawy  Izba  uznała,  że  nie 

potwierdził się zarzut naruszenia przez Zamawiającego przepisu art. 7 ust. 1 i 3 Pzp 

w związku z art. 89 ust. 1 pkt 2 Pzp w związku żart. 82 ust. 3 Pzp. 

Izba  ustaliła,  że  w  treści  załącznika  nr  5  do  siwz  w  tabeli  zatytułowanej 

„Ilościowe  wymagania  minimalne  dla  typów:  1,2,3"  w  trzecim  od  dołu  wierszu 

Zamawiający zawarł następujące wymagania minimalne: 

Do  każdej  z  ustaw,  wskazanych  w  tabeli  „Wymagania  dodatkowe  - 

Pozacenowe  kryteria  ofert",  w  kolumnie  "ZAWARTOŚĆ  MERYTORYCZNA  - 

KATEGORIA  LITERATURA”  w  wierszach  od  nr  34  -  44  (poniżej)  Zamawiający 

wymaga  minimum  jednego  komentarza  książkowego  w  każdym  z  wierszy.  Z 

powyższego  wynika,  że  Zamawiający  wymagał  między  innymi  minimum  jednego 

komentarza  książkowego  do  ustawy  Prawo  o  ustroju  sądów  powszechnych  (wiersz 

nr 44). 

Zaś  na  ostatniej  stronie  Załącznika  nr  5  do  siwz  –  OPZ,  w  Słowniku  pojęć 

użytych  przez  Zamawiającego  w  Opisie  Przedmiotu  Zamówienia,  Zamawiający 

zawarł definicję pojęcia komentarz książkowy.  

Za  „komentarz  książkowy”  Zamawiający  uznaje  najaktualniejszą  pozycję 

książkową (pełny tekst komentarza), opublikowaną w wersji papierowej po 1 stycznia 

2008  roku,  która  zawiera  całościowe  omówienie  przepisów  danego  aktu  prawnego, 

opracowane przez określonego autora lub zespół redakcyjny, nie będącą publikacją 

zwartą,  ani  inną  publikacją.  Zamawiający  traktuje  kilka  tomów  jednej  pozycji 

książkowej,  a  także  jej  wszystkie  wydania  historyczne  jako  jeden  komentarz 

książkowy.  Jednocześnie  Wykonawca  zobowiązując  się  udostępnić  w  Systemie 

Informacji  Prawnej  określony  komentarz  książkowy,  udostępni  wszystkie  tomy  i 

wersje  historyczne  tego  komentarza  książkowego.  Przykład:  Kodeks  cywilny. 

Komentarz.  Tomy  I  -  IV,  pod  redakcją  Jana  Kowalskiego,  Wydawnictwo  XYZ,  rok 

Z  ustaleń  Izby  wynika  również,  że  Zamawiający  w  treści  siwz  nie  postawił 

ż

adnych wymagań, dotyczących standardów jakościowych oferowanych komentarzy.  

Ponadto    Izba  ustaliła,  że  wykonawca  BECK,  jako  wymagany  przez 

Zamawiającego  komentarz  do  ustawy  Prawo  o  ustroju  sądów  powszechnych, 

wskazał w wykazie stanowiącym załącznik nr 9.1 do siwz na str. 56 pozycję „Prawo o 

ustroju sądów powszechnych. Komentarz. B. Kołecki, 2016 r.” 

W  rozpoznawanej  sprawie  istotą  sporu  jest  rozstrzygnięcie  kwestii,  czy  treść 

oferty wykonawcy BECK spełnia wymagania Zamawiającego, opisane w specyfikacji 

w  zakresie  wymogu  posiadania  minimum  jednego  komentarza  książkowego  do 

ustawy  Prawo  o  ustroju  sądów  powszechnych,  z  uwzględnieniem  definicji 

„komentarza  książkowego”,  zawartego  w  słowniki  pojęć  ?  Izba  stanęła  na 

stanowisku, że na tak zadane pytanie należy udzielić odpowiedzi twierdzącej. 

W  świetle  przytoczonych  powyżej  postanowień  siwz  wykonawca  ubiegający 

się  o  zamówienia  zobowiązany  był  do  ustawy  –  Prawo  o  ustroju  sądów 

powszechnych, przedstawić komentarz książkowy, który powinien: 

- być najaktualniejszą pozycją książkową (pełny tekst komentarza), opublikowaną w 

wersji papierowej po 1 stycznia 2008 roku,  

- zawierać całościowe omówienie przepisów danego aktu prawnego,  

- być opracowany przez określonego autora lub zespół redakcyjny,  

- nie być publikacją zwartą, ani inną publikacją.  

Izba  przeprowadziła  analizę  pozycji  książkowej  „Prawo  o  ustroju  sądów 

powszechnych.  Komentarz”  autorstwa  B.  Kołeckiego,  wskazanej  przez  wykonawcę 

BECK  jako  komentarz  do  ustawy  –  Prawo  o  ustroju  sądów  powszechnych  -  pod 

kątem  postanowień  specyfikacji  opisanych  w  powyżej  i  nie  dopatrzyła  się 

niezgodności, skutkujących odrzuceniem oferty wykonawcy BECK, na podstawie art. 

89 ust. 1 pkt 2 Pzp, jako niezgodnej z treścią siwz.  

Nie jest sporne między stronami, że powyższa publikacja jest najaktualniejszą 

pozycją  książkową,  opublikowaną  w  wersji  papierowej  po  1  stycznia  2008  roku,  a 

także,  iż  jest  opracowana  przez  konkretnego  autora  oraz  że  nie  jest  publikacją 

zwartą, ani inną publikacją. 

Istotą  sporu  w  niniejszej  kwestii  jest  ocena  merytorycznej  zawartości  owej 

publikacji książkowej. W tej kwestii Izba w podziela stanowisko prezentowane przez 

Zamawiającego oraz Przystępującego, którzy zgodnie twierdzili, że Zamawiający nie 

był władny do oceny merytorycznej oferowanego komentarza.  

Izba  zwraca  uwagę,  że  w  zakresie  rozpoznawanego  zarzutu  kluczowym  jest 

to, że Zamawiający w taki sposób ukształtował postanowienia specyfikacji, że na ich 

podstawie  nie  ma  żadnej  możliwości  weryfikacji  oferowanych  komentarzy 

książkowych  pod  względem  merytorycznym,  ponieważ  w  treści  siwz  brak  jest 

jakichkolwiek  wymagań  w  tym  zakresie.  W  związku  z  tym,  jeżeli  nawet  Izba 

dostrzegałaby  słuszność  argumentacji  Odwołującego  to  na  podstawie  takiej,  a  nie 

innej  konstrukcji  postanowień  siwz,  nie  sposób  dokonać  oceny  zawartości 

wspomnianego  komentarza,  stwierdzając  jednocześnie  niezgodność  oferty 

wykonawcy BECK z treścią specyfikacji, gdyż siwz nie zawiera żadnych wymagań w 

tym zakresie. 

Biorąc  pod  uwagę  powyższe  Izba  nie  stwierdziła  niezgodności  treści  oferty 

Przystępującego z treścią siwz, a tym samym nie stwierdziła naruszenia art. 7 ust. 1 i 

3 Pzp w związku z art. 89 ust. 1 pkt 2 Pzp w związku żart. 82 ust. 3 Pzp. 

Izba uznała, że złożone przez Odwołującego dowody w postaci: „Porównanie 

komentarzy do ustawy – Prawo o ustroju sądów powszechnych”,  oraz „Recenzja”  z 

dnia  11  lipca  2016  r.  autorstwa  dr  hab.  Mateusza  Pilicha  nie  mają  znaczenia  dla 

rozpoznania  istoty  omawianych  zarzutów,  gdyż  dotyczą  oceny  merytorycznej 

komentarza,  podczas  gdy  Izba  stanęła  na  stanowisku,  że  taka  ocena  w  aspekcie 

naruszenia art. 89 ust. 1 pkt 2 Pzp nie powinna mieć miejsca.  

Odnosząc  się  zaś  do  dowodów  złożonych  przez  Przystępującego  w  postaci 

wyciągów  z  pozycji  książkowych,  tj.  :  „Kodeks  Pracy. Wybór  orzecznictwa”  Tomasz 

Niedziński  Łukasz  A.  Majewski  ,  2015  r.,    „Kodeks  Karny.  Wybór  orzecznictwa” 

Tomasz Sroka, 2014 r. – zaoferowanych przez Odwołującego Izba wskazuje na ich 

nieprzydatność,  ponieważ  dotyczą  oferty  Odwołującego,  w  stosunku  do  której  nie 

zostały  sformułowane  zarzuty.  Wobec  tego  Izba  dokonując  oceny  omawianych 

zarzutów pominęła ww. dowody.  

Natomiast  Izba  odniosła  się  do  zarzutu  naruszenia  art.  7  ust.  1  i  3  Pzp  w 

związku z art. 89 ust. 1 pkt 2 Pzp w związku z art. 82 ust. 3 Pzp, przez zaniechanie 

odrzucenia  oferty  złożonej  przez  wykonawcę  BECK,  pomimo  że  treść  tej  oferty  nie 

odpowiada  treści  specyfikacji,  gdyż  w  systemie  informacji  prawnej  Legalis  łącznie 

brakuje 5741 aktów prawnych w stosunku do wymagań postawionych w tym zakresie 

przez Zamawiającego w Opisie Przedmiotu Zamówienia.  

W  ocenie  Izby  analiza  treści  odwołania  prowadzi  do  wniosku,  że  Wolters 

Kluwer w treści odwołania w sposób prawidłowy nie sformułował stawianego zarzutu. 

Przede  wszystkim  wskazać  należy,  że  zarzut  to  określona  okoliczność  na 

którą powołuję się wykonawca w związku z zachowaniem się Zamawiającego, które 

zdaniem  wnoszącego  odwołanie  prowadzić  może  do  naruszenia  konkretnych 

przepisów  ustawy  (wyrok  Krajowej  Izby  Odwoławczej  z  dnia  18  czerwca  2008  r.  o 

sygn. akt KIO/UZP 545/08). Zarzut powinien zostać zmaterializowany, tj. dookreślony 

w konkretnym stanie faktycznym. Tym samym Odwołujący powinien wskazać w jaki 

sposób  jego  interes  został  naruszony  (w  wyniku  jakiego  zachowania-działania  bądź 

zaniechania  Zamawiającego)  w  jakich  okolicznościach  i  jaki  przepis  ustawy  w 

związku z powyższym został przez zamawiającego naruszony (podobnie: wyrok KIO 

z dnia 7 września 2009 r. o sygn. akt KIO/UZP 1092/09, wyrok KIO z dnia 8 sierpnia 

2011 r. o sygn. akt KIO/UZP 1577/1).  

Izba wskazuje, że w treści odwołania Wolters Kluwer jedynie w sposób ogólny 

opisał  stan  faktyczny  wskazując,  że  w  systemie  informacji  prawnej  Legalis  łącznie 

brakuje 5741 aktów prawnych w stosunku do wymagań postawionych w tym zakresie 

przez  Zamawiającego  w  Opisie  Przedmiotu  Zamówienia.  Odwołujący  nie 

sprecyzował  jakich  konkretnych  aktów  brakuje  w  ofercie  Przystępującego.  Wobec 

tego  Izba  stwierdziła,  że  Odwołujący  nie  wypełnił  ciążącego  na  nim  obowiązku, 

polegającego na dookreślenia zarzutu w konkretnym  stanie faktycznym. W związku 

z tym Izba z przyczyn formalnych nie rozpoznała merytorycznie ww. zarzutów.   

II. 

Kolejno Izba rozpoznała zarzut naruszenia art. 7 ust. 1 i 3 Pzp w związku z art. 

89  ust.  1  pkt  4  Pzp  w  związku  z  art.  90  ust.  3  Pzp,  przez  zaniechanie  odrzucenia 

oferty  wykonawcy  BECK  pomimo,  iż  zawiera  ona  rażąco  niską  cenę.  Izba  uznała 

zgłoszone zarzuty za niepotwierdzone. 

Podając,  zgodnie  z  art.  196  ust.  4  ustawy,  podstawę  prawną  rozstrzygnięcia 

zarzutów  odwołań  dotyczących  ceny  rażąco  niskiej,  w  pierwszej  kolejności  należy 

wskazać,  iż  według  art.  89  ust.  1  pkt  4  Pzp  zamawiający  odrzuca  ofertę,  która 

zawiera rażąco niską cenę w stosunku do przedmiotu zamówienia. 

Zgodnie z art. 90 ustawy:  

1.  Jeżeli  cena  oferty  wydaje  się  rażąco  niska  w  stosunku  do  przedmiotu  zamówienia  i 

budzi  wątpliwości  zamawiającego  co  do  możliwości  wykonania  przedmiotu 

zamówienia  zgodnie  z  wymaganiami  określonymi  przez  zamawiającego  lub 

wynikającymi z odrębnych przepisów, w szczególności jest niższa o 30% od wartości 

zamówienia lub średniej arytmetycznej cen wszystkich złożonych ofert, zamawiający 

zwraca się o udzielenie wyjaśnień, w tym złożenie dowodów, dotyczących elementów 

oferty mających wpływ na wysokość ceny, w szczególności w zakresie:  

1)  oszczędności  metody  wykonania  zamówienia,  wybranych  rozwiązań 

technicznych, 

wyjątkowo 

sprzyjających 

warunków 

wykonywania 

zamówienia dostępnych dla wykonawcy, oryginalności projektu wykonawcy, 

kosztów  pracy,  których  wartość  przyjęta  do  ustalenia  ceny  nie  może  być 

niższa  od  minimalnego  wynagrodzenia  za  pracę  ustalonego  na  podstawie 

art.  2  ust.  3–5  ustawy  z  dnia  10  października  2002  r.  o  minimalnym 

wynagrodzeniu za pracę (Dz. U. Nr 200, poz. 1679, z 2004 r. Nr 240, poz. 

2407 oraz z 2005 r. Nr 157, poz. 1314); 

2) pomocy publicznej udzielonej na podstawie odrębnych przepisów.  

2.  Obowiązek  wykazania,  że  oferta  nie  zawiera  rażąco  niskiej  ceny,  spoczywa  na 

wykonawcy. 

3.  Zamawiający  odrzuca  ofertę  wykonawcy,  który  nie  złożył  wyjaśnień  lub  jeżeli 

dokonana  ocena  wyjaśnień  wraz  z  dostarczonymi  dowodami  potwierdza,  że  oferta 

zawiera rażąco niską cenę w stosunku do przedmiotu zamówienia. 

Izba zwraca uwagę, że zakaz formułowania ceny rażąco niskiej wynika z art. 

90 ustawy i jest wynikiem uzasadnionego podejrzenia ustawodawcy, iż wykonawca w 

celu  uzyskania  zamówienia  zaproponuje  cenę  bardzo  niską,  która  nie  będzie 

gwarantowała  wykonania  zamówienia  lub  spowoduje  jego  wykonanie  w  nienależyty 

sposób,  np.  kosztem  jakości  czy  też  terminowości  wykonania  przedmiotu 

zamówienia.  W  takim  przypadku  dyspozycja  art.  89  ust.  1  pkt.  4  Pzp  zobowiązuje 

Zamawiającego  do  odrzucenia  oferty,  która  zawiera  rażąco  niską  cenę  w  stosunku 

do  przedmiotu  zamówienia.  Istotnym  jest,  że  ustawodawca  nie  zdefiniował  pojęcia 

„rażąco niska cena”. Sąd Okręgowy w Katowicach w wyroku z dnia 28 kwietnia 2008 

r.,  sygn.  akt  XIX  Ga  128/08  stwierdził,  że:  „przepisy  p.z.p.  nie  określają  definicji 

pojęcia  rażąco  niskiej  ceny  […].  Punktem  odniesienia  do  określenia  jest  przedmiot 

zamówienia i przyjąć można, że cena rażąco niska to taka, która jest nierealistyczna, 

niewiarygodna w porównaniu do cen rynkowych podobnych zamówień i ewentualnie 

innych ofert złożonych w toku postępowania o udzielenie zamówienia publicznego.” 

W  związku  z  brakiem  legalnej  definicji,  w  orzecznictwie  sądów  okręgowych 

oraz  KIO,  a  wcześniej  w  orzecznictwie  arbitrażowym,  ustalone  zostały  pewne 

cząstkowe  lub  ogólne,  definicyjne  ramy  i  odniesienia  dla  tego  pojęcia.  I  tak  według 

wyroku  KIO  592/13:  „o  cenie  rażąco  niskiej  można  mówić  wówczas,  gdy  oczywiste 

jest,  że  przy  zachowaniu  reguł  rynkowych  wykonanie  umowy  przez  wykonawcę 

byłoby  dla  niego  nieopłacalne”.  Ponadto  w  wyroku  KIO  1562/11  wskazano:  „Cena 

rażąco  niska  w  stosunku  do  przedmiotu  zamówienia  będzie  ceną  odbiegającą  od 

jego  wartości,  a  rzeczona  różnica  nie  będzie  uzasadniona  obiektywnymi  względami 

pozwalającymi danemu wykonawcy bez strat i finansowania wykonania zamówienia 

z  innych  źródeł  niż  wynagrodzenie  umowne,  zamówienie  to  wykonać.  Reasumując, 

cena rażąco niska jest więc ceną nierealistyczną, nieadekwatną do zakresu i kosztów 

prac  składających  się  na  dany  przedmiot  zamówienia,  zakładającą  wykonanie 

zamówienia  poniżej  jego  rzeczywistych  kosztów  i  w  takim  sensie  nie  jest  ceną 

rynkową,  tzn.  generalnie  niewystępującą  na  rynku,  na  którym  ceny  wyznaczane  są 

m.in. poprzez ogólną sytuację gospodarczą panującą w danej branży i jej otoczeniu 

biznesowym,  postęp  technologiczno-organizacyjny  oraz  obecność  i  funkcjonowanie 

uczciwej konkurencji podmiotów racjonalnie na nim działających.” 

Również  w  wielu  innych  wyrokach  dotyczących  stosowania  i  interpretacji  art. 

89 ust. 1 pkt 4 Pzp, pojęcie rażąco niskiej ceny ujmowane jest podobnie. Na przykład 

według  powszechnie  przywoływanej  w  doktrynie  i  orzecznictwie  definicji  zawartej  w 

uzasadnieniu  wyroku  Sądu  Okręgowego  w  Katowicach    z  dnia  30  stycznia  2007  r., 

sygn. akt XIX Ga 3/07: „o cenie rażąco niskiej można mówić wówczas, gdy oczywiste 

jest,  że  przy  zachowaniu  reguł  rynkowych  wykonanie  umowy  przez  wykonawcę 

byłoby  dla  niego  nieopłacalne.  Rażąco  niska  cena  jest  to  cena  niewiarygodna, 

oderwana  całkowicie  od  realiów  rynkowych.  Przykładem  może  być  oferowanie 

towarów  poniżej  kosztów  zakupu  lub  wytworzenia  albo  oferowanie  usług  za 

symboliczną kwotę”. Natomiast Sąd Okręgowy w Krakowie w uzasadnieniu wyroku z 

23  kwietnia  2009  r.,  XII  Ga  88/09  wskazał  następujące  kryteria  określające  cenę 

rażąco  niską:  „odbieganie  całkowitej  ceny  oferty  od  cen  obowiązujących  na  danym 

rynku  w  taki  sposób,  że  nie  ma  możliwości  realizacji  zamówienia  przy  założeniu 

osiągnięcia  zysku;  zaoferowanie  ceny,  której  realizacja  nie  pozwala  na  utrzymanie 

rentowności wykonawcy na tym zadaniu; niewiarygodność ceny z powodu oderwania 

jej od realiów rynkowych”. 

Ponadto  w  opinii  prawnej  Urzędu  Zamówień  Publicznych  dotyczącej  ceny 

rażąco  niskiej  (opublikowanej  w  serwisie  internetowym  UZP)  wskazano,  m.in.: 

„Ustawa wprowadzając możliwość odrzucenia oferty przez zamawiającego z powodu 

rażąco  niskiej  ceny  nie  precyzuje  jednak  tego  pojęcia.  Nie  definiują  go  również 

przepisy  dyrektyw  Unii  Europejskiej  będące  u  podstaw  przedmiotowej  regulacji. 

Znaczenia  tego  wyrażenia  nie  wyjaśnia  również  orzecznictwo  Europejskiego 

Trybunału  Sprawiedliwości.  Mając  na  względzie  cel  przedmiotowej  regulacji  wydaje 

się,  iż  za  ofertę  z  rażąco  niską  ceną  można  uznać  ofertę  z  ceną  niewiarygodną, 

nierealistyczną  w  porównaniu  do  cen  rynkowych  podobnych  zamówień.  Oznacza  to 

cenę  znacząco  odbiegającą  od  cen  przyjętych,  wskazującą  na  fakt  realizacji 

zamówienia poniżej kosztów wytworzenia usługi, dostawy, roboty budowlanej.” 

Podkreślić  jednak  należy,  że  czynność  odrzucenia  oferty  z  powodu  rażąco 

niskiej  ceny  w  stosunku  do  przedmiotu  zamówienia  musi  być  poprzedzona 

wszczęciem  procedury  wyjaśniającej,  o  której  mowa  w  art.  90  ust.  1  ustawy. 

Wystąpienie  określonych  faktów,  czy  powzięcie  informacji,  wskazujących  na 

możliwość ziszczenia się przesłanki odrzucenia oferty opisanej w art. 89 ust. 1 pkt 4 

ustawy, prowadzi po stronie Zamawiającego do obowiązku wezwania wykonawcy do 

złożenia  wyjaśnień,  a w  następstwie,  po  stronie  wykonawcy,  do  ich  przedstawienia. 

Dopiero po otrzymaniu wyjaśnień wykonawcy w przedmiocie wyceny jego oferty i po 

ich  ocenie,  Zamawiający  może  zadecydować  o  odrzuceniu  oferty  na  podstawie  art. 

89  ust.  1  pkt  4  Pzp.  Uprzednie  zastosowanie  procedury  wyjaśniającej  cenę,  w 

ramach  której  wykonawca  będzie  miał  możliwość  wyjaśnienia  wszystkich 

okoliczności związanych z kalkulację jego ceny, jest w tym przypadku obligatoryjne i 

nie  może  zostać  pominięte,  na  co  wskazuje  zarówno  redakcja  przepisu  krajowego 

(art. 90 ust. 1 Pzp), jak też orzecznictwo Trybunału Sprawiedliwości UE (vide: wyrok 

ETS z dnia 22 czerwca 1989 r., sygn. C-103/88).  

Odnosząc  powyższe  do  przedmiotowego  postępowania  o  udzielenie 

zamówienia,  Izba  oceniając  całość  materiału  dowodowego  zgromadzonego  w 

sprawie  uznała,  iż  nie  zostało  wykazane  niezbicie,  że  cena  zaoferowana  przez 

Przystępującego jest ceną rażąco niską. 

Izba  ustaliła,  że  wykonawca  BECK  w  złożonej  ofercie  zaoferował  za 

wykonanie  zamówienia  kwotę  2  869  388,00  zł  brutto  podczas,  gdy  szacunkowa 

wartość zamówienia została ustalona przez Zamawiającego na kwotę 10 726 834,96 

zł netto, natomiast kwota, jaką Zamawiający zamierza przeznaczyć na sfinansowanie 

zamówienia wyniosła 13 969 489,80 zł brutto. Drugi z wykonawców, tj. Odwołujący, 

złożył ofertę z kwotą 11 069 151,30 zł brutto.  

Wobec  powyższego,  w  ocenie  Izby,  zasadnym  był  powstanie  po  stronie 

Zamawiającego  wątpliwości  co  do  ceny,  zawartej  w  ofercie  Przystępującego.  W 

związku z tym, należy wskazać, iż porównanie ceny oferty wykonawcy BECK z ceną  

oferty  wykonawcy  Wolters  Kluwer,  która  poza  ofertą  Przystępującego,  była  jedyną 

złożoną w tym postępowaniu, mogło budzić wątpliwości po  stronie Zamawiającego, 

co  do  tego  czy  cena  zaoferowana  przez  wykonawcę  BECK  nie  jest  ceną  rażąco 

niska. 

Zatem  za  prawidłowe  należy  uznać  działanie  Zamawiającego,  który  w  tym 

przypadku, pismem z dnia 6 czerwca 2016 r., na podstawie art. 90 ust. 1 Pzp, zwrócił 

się  do  Odwołującego  z  prośbą  o  udzielenie  wyjaśnień  w  celu  ustalenia,  czy  oferta 

zawiera  rażąco  niską  cenę  w  stosunku  do  przedmiotu  zamówienia  oraz  czy  oferta 

uwzględnia  wszystkie  wymagania  zawarte  w  siwz,  w  tym  złożenie  dowodów, 

dotyczących elementów oferty mających wpływ na wysokość zaoferowanej ceny.  

W  wymaganym  terminie  wykonawca  BECK  złożył  stosowne  wyjaśnienia 

(pismo  z  dnia  13  czerwca  2016  r.),  w  których  twierdził,  że  cena  ofertowa  został 

skalkulowana  należycie  w  oparciu  o  ponoszone  przez  Przystępującego  koszty 

rzeczywiste. Ponadto wskazano, że cena uwzględnia wszystkie koszty niezbędne do 

realizacji  zamówienia  zgodnie  z  wymaganiami  Zamawiającego  określonymi  w  siwz. 

Wykonawca  BECK  twierdził,  że  zaoferowana  przez  niego  cena  jest  ceną  rynkową. 

Na  potwierdzenie  tych  twierdzeń  złożył  dowody  w  postaci  ofert  oraz  informacji 

pochodzących z innych, podobnych postępowań. 

Biorąc  pod  uwagę  powyższe,  Zamawiający  w  dniu  17  czerwca  2016  r. 

wystosował  kolejne  wezwanie,  w  którym  ponownie  wezwał  Przystępującego  do 

złożenia  wyjaśnień,  w  kwestii  występowania  w  jego  ofercie  rażąco  niskiej  ceny.  W 

treści  wezwania  Zamawiający  wskazywał,  że  w  wyjaśnieniach  z  dnia  13  czerwca 

2016  r.,  wykonawca  BECK  zaprezentował  ogólną  argumentację,  dotyczącą 

okoliczności, mających wpływ na cenę ofertową (w wyjaśnieniach wzięto pod uwagę 

doświadczenie  wykonawcy,  niskie  koszty  stałe  i  marginalne  realizacji  zamówienia, 

sytuację rynkową). Zamawiający w treści wezwania odniósł się również do dowodów, 

złożonych  wraz  z  wyjaśnieniami  z  dnia  13  czerwca  2016  r.  W  treści  wezwania 

Zamawiający  zawarł  także  prośbę  o  przedstawienie  szczegółowej  kalkulacji 

zaoferowanych  cen  jednostkowych  brutto,  dla  każdego  z  pięciu  typów  produktów, 

objętych niniejszym postępowaniem. 

W  odpowiedzi  na  wezwanie  wykonawca  BECK  w  piśmie  z  dnia  28  czerwca 

2016  r.  przedstawił  uzupełniające  wyjaśnienia  wraz  z  wymagana  przez 

Zamawiającego szczegółową kalkulacją kosztów. 

W  toku  rozprawy  Przystępujący  wyjaśnił,  że  w  cenie  ofertowej  ujął  koszty 

serwisu,  co  znalazło  odzwierciedlenie  w  złożonych  wyjaśnieniach  na  str.  2,  gdzie 

podano,  że  wykonawca  oferuje  wsparcie  techniczne  i  finalną  obsługę  klienta.  W 

ramach  tych  kosztów  zostały  ujęte  koszty  serwisu.  Zaś  co  do  kwestii  honorariów  to 

wskazał,  że  stanowią  one  jedynie  dodatkowe  koszty  w  tej  konkretnej  sprawie  i  nie 

należy  ich  odnosić  do  ogólnych  kosztów  honorariów,  związanych  z  pozostałą 

działalnością wydawnictwa.  

Biorąc  pod  uwagę  powyższe  Izba  stanęła  na  stanowisku,  że  w 

okolicznościach  rozpoznawanej  sprawy  dopuszczalnym,  a  nawet  koniecznym,  było 

wystosowanie do Przystępującego  na podstawie art. 90 ust. 1 Pzp dwóch wezwań, 

dotyczących  wyjaśnień  w  kontekście  możliwości  wystąpienia  w  jego  ofercie  ceny 

rażąco niskiej.  

Izba zwraca uwagę, że wezwanie wykonawcy na podstawie art. 90 ust. 1 Pzp 

do  złożenia  wyjaśnień  w  kwestii  rażąco  niskiej  ceny,  co  do  reguły  jest  wezwanie 

jednokrotnym.  Jednak  zgodnie  z  ugruntowaną  linią  orzeczniczą  KIO  ponowne 

wezwanie wykonawcy do złożenia wyjaśnień w przedmiocie rażąco niskiej ceny, jest 

dopuszczalne  w sytuacji,  w której  wykonawca złożył już  wyjaśnienia odpowiadające 

wymaganiom określonym w art. 90 ust. 1 Pzp, jednakże w dalszym ciągu pozostają 

jeszcze  jakieś  kwestie  wymagające  bardziej  szczegółowego  wyjaśnienia. Właśnie  z 

taką sytuacją mamy do czynienia w rozpoznawanej sprawie. 

Należy  zwrócić  uwagę,  że  pierwsze  wezwanie  Zamawiającego  z  dnia  6 

czerwca  2016  r.  miało  charakter  ogólny  i  praktycznie  ograniczało  się  do  powielenia 

treści przepisu art. 90 ust. 1 Pzp. W jego treści Zamawiający nie wskazał jakie były 

powody  i  okoliczności,  które  wzbudziły  jego  wątpliwości  co  realności  zaoferowanej 

przez  wykonawcę  BECK  ceny.  Zatem  z  treści  tak  skonstruowanego  wezwania  nie 

sposób z całą pewnością wywieść, który z elementów ceny i dlaczego - czy też cena 

jako całość - budził wątpliwości Zamawiającego.  

Wobec  tego  nie  dziwi  fakt,  że  w  odpowiedzi  na  pierwsze  wezwanie 

Zamawiającego, wyjaśnienia wykonawcy BECK mają charakter ogólnych. Jednakże 

przy  tym  podkreślenia  wymaga,  że  w  ich  treści  Przystępujący  wprost  twierdził,  że 

zaoferowana  przez  niego  cena  jest  ceną  rynkową  i  na  tą  okoliczność  przestawiał 

dowody  w  postaci  dokumentacji  z  innych,  podobnych  postępowań,  w  których 

oferowano  ceny  na  poziomie  zbliżonym  do  ceny  zaoferowanej  przez 

Przystępującego  w  omawianym  postępowaniu.  Wśród  tych  wykonawców  był 

wymieniony nie tylko wykonawca BECK ale także wykonawca Wolters Kluwer. 

Izba wskazuje, że w  związku z tym, ponowne wezwanie na podstawie art. 90 

ust.  1  Pzp,  wystosowane  przez  Zamawiającego  do  Przystępującego  w  dniu  17 

czerwca  2016  r.  należy  potraktować  jako  wezwanie,  mające  na  celu  szczegółowe 

wyjaśnienia  kwestii,  które  budziły  wątpliwości  Zamawiającego.  Przede  wszystkim 

jasno  o  tym  świadczy  już  sama  treść  wezwania,  w  którym  Zamawiający  wezwał 

Przystępującego  do  złożenia  nie  tylko  wyjaśnień  ale  także  przedstawienia 

szczegółowej  kalkulacji  kosztów,  zaoferowanych  cen  jednostkowych  brutto,  dla 

każdego z pięciu typów produktów, objętych niniejszym postępowaniem. 

Na  żądanie  Zamawiającego  wykonawca  BECK  w  zakreślonym  przez 

Zamawiającego terminie, tj. 28 czerwca 2016 r., złożył już szczegółowe wyjaśnienia 

wraz z ww. kalkulacją oraz dowodami, mającymi potwierdzać okoliczności opisane w 

wyjaśnieniach. W treści ww. wyjaśnień wykonawca podzielił koszty na kilka kategorii, 

w  zależności  od  ich  charakteru  i    opisał  szczegółowo  każdą  z  grup  kosztów  (np. 

koszty zmienne produktu, koszty stałe itp.), ujętych w kalkulacji.  

W omawianej kwestii nie sposób również pominąć wyjaśnień Zamawiającego, 

który podnosił, że „przedmiotem niniejszego zamówienia w przeważającym zakresie 

jest dostęp do posiadanego już przez Wykonawcę, istniejącego, funkcjonującego i na 

bieżąco  rozbudowywanego  systemu  informacji  prawnej.  W  tym  kontekście,  koszty 

dostosowania systemu do indywidualnych potrzeb Zamawiającego można uznać  za 

marginalne  a  tym  samym  oferowana  cena  za  realizację  zamówienia  może  być 

istotnie niższa od szacunkowej wartości zamówienia przyjętej przez Zamawiającego 

oraz od cen konkurencyjnych ofert”.  

W tym miejscu należy zwrócić uwagę na treść przytoczonego powyżej art. 90 

ust. 2 Pzp oraz art. 190 ust. 1a pkt. 1 Pzp, który stanowi, że ciężar dowodu, że oferta 

nie  zawiera  rażąco  niskiej  ceny  spoczywa  na  wykonawcy,  który  ją  złożył,  jeżeli  jest 

stroną lub uczestnikiem postępowania odwoławczego.  

Izba  uznała  wyjaśnienia  oraz  dowody  złożone  przez  Przystępującego, 

zarówno  w  toku  rozprawy  jak  i  wcześniej,  tj.  na  etapie  odpowiedzi  na  wezwań  do 

złożenia  wyjaśnień  -  za  wiarygodne  i  wystarczające. Wobec  tego mając  na  uwadze 

przedstawienie  przez  wykonawcę  szczegółowej  kalkulacji  ceny  ofertowej,  wraz  z 

informacją  o  uwzględnieniu  w  kalkulacji,  danych  wynikających  ze  sprawozdania 

finansowego za ubiegły rok obrotowy oraz okoliczność załączenia ww. sprawozdania 

do  złożonych  wyjaśnień  uzupełniających,  należy  stwierdzić,  iż  Przystępujący  w 

sposób wystarczający udowodnił, iż cena zawarta ofercie, nie jest rażąco niska. 

W  kontekście  powyższego  Izba  zwraca  uwagę,  że  treść  przywołanych 

powyżej przepisów nie zwalnia Odwołującego z obowiązku przedstawiania dowodów 

dla stwierdzenia faktów, z których wywodzi skutki prawne.  

Art.  190  ust.  1  ustawy  stanowi,  że  strony  i  uczestnicy  postępowania 

odwoławczego są obowiązani wskazywać dowody do stwierdzenia faktów, z których 

wywodzą  skutki  prawne.  Dowody  na  poparcie  swych  twierdzeń  lub  odparcie 

twierdzeń  strony  przeciwnej  strony  i  uczestnicy  postępowania  odwoławczego  mogą 

przedstawiać aż do zamknięcia rozprawy.  

Zatem  wskazany  powyżej  przepis  bez  wątpienia  nakłada  na  strony 

postępowania  obowiązek,  który  zarazem  jest  uprawnieniem  stron  i  polega  na 

wykazywaniu  dowodów  na  stwierdzenie  faktów,  z  których  wywodzą  skutki  prawne.  

Postępowanie  odwoławcze  prowadzone  przez  Izbą  stanowi  postępowanie 

kontradyktoryjne, czyli sporne a zatem z istoty takiego postępowania wynika, iż spór 

toczą  strony  postępowania  i  to  one  mają  obowiązek  wykazywania  dowodów,  z 

których wywodzą określone skutki prawne.  

Art.  14  ustawy  stanowi,  że  do  czynności  podejmowanych  przez 

zamawiającego i wykonawców w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego 

stosuje  się  przepisy  ustawy  z  dnia  23  kwietnia  1964  roku  –  Kodeks  cywilny  (dalej: 

„k.c”),  jeżeli  przepisy  ustawy  nie  stanowią  inaczej.  Zgodnie  z  art.  6  Kodeksu 

cywilnego ciężar udowodnienia faktu spoczywa na osobie, która z faktu tego wywodzi 

skutki prawne.  

Zatem  należy  wskazać,  iż  właśnie  z  tej  zasady  wynika  reguła  art.  190  ust.  1 

ustawy. Przepis art. 6 Kodeksu cywilnego wyraża dwie ogólne reguły, a mianowicie 

wymaganie  udowodnienia  powoływanego  przez  stronę  faktu,  powodującego 

powstanie określonych skutków prawnych oraz usytuowanie ciężaru dowodu danego 

faktu po stronie osoby, która z faktu tego wywodzi skutki prawne; ei incubit probatio 

qui dicit non qui negat (na tym ciąży dowód kto twierdzi a nie na tym kto zaprzecza).  

W  zakresie  omawianego  zarzutu  powyższy  obowiązek  realizuje  się  w 

szczególności,  gdy  Przystępujący  twierdzi,  że  zaoferowana  przez  niego  cena  nie 

posiada  waloru  ceny  rażąco  niskiej  i  przedstawia  na  tą  okoliczność  określone 

wyjaśnienia i dowody. Wówczas, zgodnie z art. 190 ust. 1 Pzp Odwołujący powinien 

przestawić  dowody  przeciwne,  wskazujące  na  to,  że  cena  zaoferowana  przez 

Przystępującego  jest  ceną  nierealną,  która  nie  gwarantuje  wykonania  zamówienia 

lub  spowoduje  jego  wykonanie  w  nienależyty  sposób,  np.  kosztem  jakości  czy  też 

terminowości  wykonania  przedmiotu  zamówienia.  Jednak  w  tej  sprawie  Odwołujący 

poza 

wyjaśnieniami 

natury 

ogólnej 

nie 

przedstawił 

ż

adnych 

dowodów, 

uzasadniających  słuszność  własnych  racji.  Tym  samym  Izba  uznała  powyższe 

stwierdzenia  za  gołosłowne  i  nie  wystarczające  do  stwierdzenia  naruszenia  przez 

Zamawiającego przepisu art. 7 ust. 1 i 3 Pzp w związku z art. 89 ust. 1 pkt 4 Pzp w 

związku z art. 90 ust. 3 Pzp 

III. 

Następnie Izba rozpoznała zarzut naruszenia art. 7 ust. 1 i 3 Pzp w związku z 

art. 24 ust. 2 pkt 4 Pzp w związku z art. 24 ust. 4 Pzp, przez zaniechanie wykluczenia 

oferty  BECK  z  postępowania  i  zaniechanie czynności  uznania  oferty  złożonej  przez 

wykonawcę  BECK  za  odrzuconą,  pomimo  nie  wykazania  przez  tego  wykonawcę 

spełniania warunków udziału w postępowaniu oraz zarzut naruszenia art. 7 ust. 1 i 3 

ustawy  w  związku  z  art.  26  ust.  3  i  4  Pzp,  przez  zaniechanie  czynności  wezwania 

wykonawcy  BECK  do  uzupełnienia  lub  wyjaśnienia  dokumentów  potwierdzających 

spełnianie warunków udziału w postępowaniu w zakresie wiedzy i doświadczenia. 

W  zakresie  wskazanych  powyżej  zarzutów  Izba  na  początku  odniosła  się  do 

kwestii  wątpliwości,  co  do  tego,  przez  jakiego  wykonawcę  lub  wykonawców  została 

złożona oferta Przystępującego. 

Zgodzić  się  należy  z  Odwołującym,  który  podnosił,  że  w  treści  formularza 

ofertowego jako wykonawca została wskazana wyłącznie spółka Wydawnictwo C.H. 

Beck  Sp.  z  o.o.,  natomiast  z  niektórych  innych  dokumentów  składających  się  na 

ofertę  wynika,  że  została  ona  złożona  przez  konsorcjum:  Wydawnictwo  C.H.  Beck 

Sp. z o.o. oraz Verlag C.H. Beck oHG. 

Po  dokonaniu  analizy  całokształtu  materiału  dowodowego  zgromadzonego  w 

sprawie w ocenie Izby nie budzącym wątpliwości jest, iż w ramach rozpoznawanego 

postępowania oferta została złożona przez wykonawców wspólnie ubiegających się o 

udzielenie  zamówienia  jako  Konsorcjum  firm:  Wydawnictwo  C.H.  Beck  Sp.  z  o.o. 

oraz Verlag C.H. Beck oHG.  

W  tym  zakresie  Izba  w  pełni  podziela  stanowisko  prezentowane  przez 

Zamawiającego, który twierdził, że „wątpliwości Odwołującego, dotyczące podmiotu, 

który  -  złożył  zwycięską  ofertę,  są  bezpodstawne.  Z  oświadczeń  i  dokumentów 

załączonych  oferty  traktowanej  sensu  largo,  w  sposób  oczywisty  wynika,  iż  została 

ona złożona przez Konsorcjum firm: Wydawnictwo C.H. Beck Sp. z o.o. - Lider oraz 

Verlag  C.H.  Beck  oHG  -  Partner.  Powyższe  znajduje  odzwierciedlenie,  w 

szczególności  w  treści  załączonego  do  oferty  Pełnomocnictwa  szczególnego  z  dnia 

16.11.2015r.,  z  którego  wprost  wynika,  iż  Verlag  C.H.  Beck  oHG  ubiega  się  o 

udzielenie niniejszego zamówienia wspólnie z Wydawnictwem C.H. Beck Sp. z o.o. , 

którego  ustanawia  pełnomocnikiem do  reprezentacji  Konsorcjum. Ponadto  do  oferty 

załączone zostały dwa odrębne oświadczenia o braku podstaw do wykluczenia oraz 

o  przynależności  do  grupy  kapitałowej,  podpisane  przez  przedstawicieli  obu 

Wykonawców oraz odrębne dokumenty podmiotowe - Odpis z KRS, Zaświadczenie z 

Urzędu  Skarbowego,  Zaświadczenie  z  Zakładu  Ubezpieczeń  Społecznych  wraz  z 

odpowiednikami tych dokumentów występującymi w niemieckim porządku prawnym. 

W świetle powyższego, po dokonaniu czynności badania ofert, Zamawiający nie miał 

ż

adnych  wątpliwości,  iż  podmiotem,  który  złożył  ofertę  jest  Konsorcjum  firm: 

Wydawnictwo C.H. Beck Sp. z o.o. - Lider oraz Verlag C.H. Beck oHG – Partner”.  

W  związku  z  tym  Izba  nie  dopatrzyła  się  potrzeby  zastosowania  przez 

Zamawiającego  przepis  art.  26  ust.  4  Pzp,  który  stanowi,  że  Zamawiający  wzywa 

także,  w  wyznaczonym  przez  siebie  terminie,  do  złożenia  wyjaśnień  dotyczących 

wyjaśnień lub dokumentów, o których mowa w art. 25 ust. 1. 

Wobec  powyższego  nie  może  również  ostać  się  zarzut  braku  potwierdzenia 

przez  Przystępującego  warunku  udziału  w  postępowaniu  w  zakresie  wiedzy  i 

doświadczenia, oparty o podstawę podmiotową złożonej oferty, gdyż do posiadanego 

przez  wykonawcę  doświadczenia  należy  zaliczyć  doświadczenie  wykonawcy  Verlag 

C.H. Beck OhG. 

Kolejno  Izba  odniosła  się  do  zarzutu,  polegającego  na  tym,  że  zdaniem 

Odwołującego,  przedmiot  dostaw  wskazanych  w  referencjach  Deutsche  Bank  AG, 

oraz  Kancelarii  Hogan  Lovells  International  LLP  nie  odpowiada  opisowi  warunku 

udziału w postępowaniu postawionemu przez Zamawiającego. 

Izba  ustaliła,  że  zgodnie  z  pkt  2.2.  Rozdziału  IV  (Warunki  udziału  w 

postępowaniu)  specyfikacji  warunek  dotyczący  posiadania  wiedzy  i  doświadczenia 

„zostanie  uznany  za  spełniony,  jeżeli  wykonawca  wykaże,  że  w  okresie  ostatnich 

trzech  lat  przed  upływem  terminu  składania  ofert,  a  jeżeli  okres  prowadzenia 

działalności  jest  krótszy  -  w  tym  okresie  wykonał  co  najmniej  dwa  zamówienia  na 

dostawę oprogramowania z systemem informacji prawnej o wartości nie mniejszej niż 

500.000,00 zł (słownie: pięćset tysięcy złotych 00/100) brutto każde." 

Na  potwierdzenie  spełnienia  powyższego  warunku  wykonawca  BECK 

przedstawił 

wykaz 

wykonanych 

głównych 

dostaw 

oraz 

dwie 

referencje 

potwierdzające  należyte  wykonanie  przez  Verlag  C.H.  Beck  oHG  z  siedzibą  w 

Monachium na rzecz: 

Deutsche Bank AG, oraz 

Kancelarii Hogan Lovells International LLP 

przedmiotu  umowy  obejmującego  korzystanie  z  systemu  informacji  prawnej  „beck-

online". 

Rozstrzygnięcie  powyższe  zarzutu  wymaga  odpowiedzi  na  następujące 

pytanie,  czy  doświadczenie  wykonawcy  Verlag  C.H.  Beck  oHG,  polegające  na 

wykonaniu  systemu  informacji  prawnej  „beck-online  na  rzecz  Deutsche  Bank  AG, 

oraz  Kancelarii  Hogan  Lovells  International  LLP  może  być  zaliczone  w  poczet 

doświadczenia,  spełniającego  wymagania  Zamawiającego  opisane  w  siwz  ?  Izba 

stanęła  na  stanowisku,  że  na  tak  zadane  pytanie  należy  udzielić  odpowiedzi 

twierdzącej. 

W  oparciu  o  dokumentację  postępowania  oraz  dowody  złożone  przez 

wykonawcę  BECK  Izba,  że  Przystępujący  w  sposób  prawidłowy  potwierdził 

spełnianie warunku udziału w postępowaniu w zakresie wiedzy i doświadczenia. Izba 

stwierdziła,  że  dowody  złożone  przez  Przystępującego  potwierdzają  w  sposób 

wystarczający, iż systemy realizowane na rzecz Deutsche Bank AG, oraz Kancelarii 

Hogan  Lovells  International  LLP  miały  charakter  systemów  informacji  prawnej.  Po 

pierwsze wskazać należy, że oba ww. podmioty w złożonych oświadczeniach wprost 

potwierdzają,  że  są  klientami  wydawnictwa  Verlag  C.H.  Beck  oHG  z  siedzibą  w 

Monachium i korzystają właśnie z systemu informacji prawnej „Beck-online”. Również 

złożony przez Konsorcjum BECK katalog systemu Beck-online  wraz z tłumaczeniem 

z  języka  niemieckiego  na  język  polski  wskazuje,  że  system  ten  posiada  cechy 

charakterystyczne  dla  sytemu  informacji  prawnej.  Nie  sposób  również  pominąć 

wartości  finansowej  obu  systemów  wykonywanych  przez    wykonawcę  Verlag  C.H. 

Beck  oHG.  Za  przekonywujące  należy  uznać  także  wyjaśnienia  Zamawiającego 

złożone  w  toku  rozprawy,  który  wskazywał  na  kwoty,  podawane  w  wykazie  i 

referencjach, tj. 254.458,00 Euro i 398.000,00 Euro i opierając się na nich twierdził, 

ż

e  produkt  oferowany  za  taką  kwotę  w  ww.  postępowaniach  nie  mógł  być  jedynie 

produktem, będący bazą danych o prawie.  

Odnosząc  się  do  dowodów  złożonych  w  sprawie  przez  Odwołującego    Izba 

wskazuje,  że  zgadza  się  z  argumentacją  Przystępującego,  który  twierdził,  że 

zestawienie  wytworzone  w  oparciu  o  stronę 

https://beck-online.beck.de/home

dotyczy jedynie jednego modułu systemu, w tym przypadku modułu prawa cywilnego, 

wobec tego nie może być przydatne jako właściwy dowód w tym postępowaniu, gdy 

oferowany przez Przystępującego system jest systemem dedykowanym. 

Zaś  co  do  dowodów  przedłożonych  przez  Odwołującego  w  postaci  opinii  dr 

hab.  G.W.  z  dnia  24.08.2016  r.  oraz  opinii  dr  jur.  A.K.  z  dnia  28.08.2016  r.  to 

podkreślić  należy,  że  zostały  one  sporządzone  zlecenie  Odwołującego  i  mają 

charakter  dokumentu  prywatnego.  Zaś  w  toku  rozprawy  Odwołujący  nie  zaprzeczył 

twierdzeniom  Przystępującego,  który  podnosił,  że  osoby  wydające  obie  opinii  są 

skonfliktowane 

z 

Przystępującym. 

Wobec 

tego 

Izba 

podzieliła 

obawy 

Przystępującego,  polegające  na  tym,  że  istnieje  duże  prawdopodobieństwo,  iż  ww. 

opinie mogą być one zwyczajnie nieobiektywne.  

Za nietrafne Izba uznała także stanowisko Odwołującego, który podnosił, że z 

treści referencji wystawionych przez Deutsche Bank AG (str. 176 oferty) nie wynika w 

sposób jednoznaczny, czy realizacja umowy, której dotyczą te referencje, została na 

dzień  składania  ofert  zakończona  -  użyte  w  treści  ww.  dokumentu  w  nawiasie 

sformułowanie: „która została w międzyczasie przedłużona".  

W  ocenie  Izby  z  treści  przedmiotowej  referencji  wprost  wynika,  iż  ostatnia 

umowa licencyjna „obejmowała" używanie systemu „przez cały czas trwania umowy 

od 1 czerwca 2013 roku do 31 maja 2015 roku. Wartość umowy przez cały czas jej 

trwania  wyniosła  254,458.  Euro.  Jednocześnie  potwierdzamy,  że  umowa  została 

zrealizowana  w  sposób  prawidłowy".  Ponadto,  należy  wziąć  pod  uwagę  datę 

wystawienia  referencji,  tj.  18  listopada  2015  r.,  przypadającą  kilka  miesięcy  później 

aniżeli wskazana w treści referencji data zakończenia realizacji umowy.  

Wobec tego, w ocenie Izby oczywistym jest, że Zamawiający nie miał żadnych 

wątpliwości, iż umowa ta została zakończona na dzień składania ofert w niniejszym 

postępowaniu,  tj.  23  maja  2016  r.  Zatem  brak  było  podstaw  do  wystosowania  do 

wykonawcy  BECK  wezwania  do  wyjaśnienia  czy  uzupełnienia  w  powyższym 

zakresie, gdyż Zamawiający właściwie uznał, że Przystępujący w sposób prawidłowy 

wykazał spełnienie warunku udziału w postępowaniu. 

Podsumowując, Izba nie dopatrzyła się naruszenia przez Zamawiającego art. 

7 ust. 1 i 3 Pzp w związku z art. 24 ust. 2 pkt 4 Pzp w związku z art. 24 ust. 4 Pzp, 

oraz  naruszenia art. 7 ust. 1 i 3 ustawy w związku z art. 26 ust. 3 i 4 Pzp, 

  Uwzględniając powyższe, na podstawie art. 192 ust. 1 Pzp orzeczono jak w 

sentencji. 

O  kosztach  postępowania  orzeczono  na  podstawie  art.  192  ust.  9  i  10  Pzp 

stosownie do wyniku sprawy oraz zgodnie z § 3 pkt 1 i 2 lit. b) oraz § 5 ust. 3 pkt 1 

rozporządzenia  Prezesa  Rady  Ministrów  z  dnia  15  marca  2010  r.  w  sprawie 

wysokości  i  sposobu  pobierania  wpisu  od  odwołania  oraz  rodzajów  kosztów  w 

postępowaniu odwoławczym i sposobu ich rozliczania (Dz. U. Nr 41, poz. 238). 

 
………………………….. 

t