Sygn. akt: KIO 1995/16
WYROK
z dnia 7 listopada 2016 r.
Krajowa Izba Odwoławcza - w składzie:
Przewodniczący: Agata Mikołajczyk
Protokolant: Paweł Puchalski
po rozpoznaniu na rozprawie z udziałem stron w dniu 3 listopada 2016 r. w Warszawie
odwołania wniesionego do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 16 października
2016 r. przez odwołującego - Instytut Energii sp. z o. o., ul. Turkowskiego 11/19, 10-691
Olsztyn w postępowaniu prowadzonym przez zamawiającego - Iławskie Wodociągi sp. z o.
o., ul. Wodna 2, 14-202 Iława,
przy udziale:
A. wykonawcy K. T. prowadząca działalność gospodarczą pod firmą EUROTECH K.
T., ul. Kolista 107A/20, 43-316 Bielsko-Biała,
B. wykonawcy W. G. prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą Zakład
Usług Inwestycyjnych INWEST-SERWIS W. G., ul. Polna 19, 10-691 Olsztyn,
zgłaszających przystąpienie do postępowania odwoławczego po stronie odwołującego,
orzeka:
1. oddala odwołanie;
2. kosztami postępowania odwoławczego obciąża odwołującego - Instytut Energii sp. z o.
o., ul. Turkowskiego 11/19, 10-691 Olsztyn i:
2.1. zalicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 10.000 zł 00 gr (słownie:
dziesięć tysięcy złotych zero groszy) uiszczoną przez odwołującego - Instytut Energii
sp. z o. o., ul. Turkowskiego 11/19, 10-691 Olsztyn tytułem wpisu od odwołania;
2.2. zasądza od odwołującego - Instytut Energii sp. z o. o., ul. Turkowskiego 11/19, 10-
691 Olsztyn na rzecz zamawiającego - Iławskie Wodociągi sp. z o. o., ul. Wodna 2,
14-202 Iława kwotę 3.600 zł 00 gr (słownie: trzy tysiące sześćset złotych zero groszy)
stanowiącą koszty postępowania odwoławczego poniesione z tytułu wynagrodzenia
pełnomocnika.
Stosownie do art. 198a i 198b ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. - Prawo zamówień
publicznych (Dz. U. z 2015 r. poz. 2164 ze zm.) na niniejsze postanowienie -
w terminie 7 dni od dnia jego doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem
Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Elblągu.
.……………………………………..
Sygn. akt: KIO 1995/16
Uzasadnienie
W postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego, którego przedmiotem jest
„Rozbudowa słonecznej suszarni osadów ściekowych - hala nr 2” wchodzącego w zakresie
projektu pn. „Poprawa efektywności gospodarki wodno- ściekowej na terenie aglomeracji
Iława” przewidzianego do realizacji w ramach Programu Operacyjnego Infrastruktura i
Ś
rodowisko na lata 2014-2020, prowadzonym w trybie przetargu nieograniczonego na
podstawie ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień publicznych [Dz. U. z 2015 r.
poz. 2164 ze zm.] [ustawa Pzp] przez Zamawiającego - Iławskie Wodociągi Sp. z o.o. z
siedzibą w Iławie, odwołanie wniósł Instytut Energii Sp. z o.o. z siedzibą w Olsztynie
[Odwołujący] wobec postanowień Ogłoszenia o zamówieniu [Ogłoszenie nr 324185-2016 z
dnia 14 października 2016 r. (BZP)] i specyfikacji istotnych warunków zamówienia w
zakresie: opisania warunków udziału w postępowaniu dotyczącego zdolności technicznej lub
zawodowej (w zakresie doświadczenia zawodowego oraz kadry technicznej - Kierownika
budowy]. Te warunki jego zdaniem zostały opisane z naruszeniem:
1] art. 22 ust. 1b pkt 3 Pzp w zw. z art. 22 ust. 1a Pzp, 22d ust. 1 Pzp i art. 7 ust. 1 Pzp
(i) w zakresie warunku udziału w postępowaniu dot. zdolności technicznej lub zawodowej (w
zakresie doświadczenie zawodowe), opisanego w pkt V 1. 2.3.1) (str. 3) SIWZ, oraz III. 1.3)
Ogłoszenia w następujący sposób: „doświadczenie zawodowe: dla uznania, że Wykonawca
spełnia warunek posiadania doświadczenie, Zamawiający żąda, aby Wykonawca wykazał, iż
w okresie ostatnich 5 lat (a jeżeli okres prowadzenia działalności jest krótszy to w tym
okresie} przed upływem terminu składania ofert, wykonał w sposób należyty, co najmniej 2
roboty budowlane odpowiadające swoim rodzajem robotom budowlanym stanowiącym
przedmiot zamówienia, z podaniem ich rodzaju, wartości, daty, miejsca wykonania i
podmiotów na rzecz których roboty te zostały wykonane. Przez „zadanie odpowiadające
rodzajem robotom budowlanym stanowiącym przedmiot zamówienia" należy rozumieć roboty
budowlane polegające na wykonaniu hybrydowej suszarni osadów (solarnej suszarni
osadów wspomaganej ogrzewaniem podłogowym), wyposażonej w przerzucarkę osadów
typu nawowego, o wydajności minimum 2000 Mg/rok osadu z wykorzystaniem pompy ciepła,
której dolne źródło stanowiły ścieki oczyszczone w osadniku wtórnym, " – ograniczając w
sposób nieuprawniony uczciwej konkurencji, w następstwie:
•
ustanowienia obowiązku wykazania się, co najmniej dwiema robotami budowlanymi
polegającymi na wykonaniu hybrydowej suszarni osadów - solarnej suszarni osadów
wspomaganej ogrzewaniem podłogowym – w sytuacji, gdy element ten jest niewspółmierny
do przedmiotu zamówienia i nie może być uznany za obiektywny dla oceny zdolności
technicznych i zawodowych wykonawcy w Postępowaniu;
(ii) ustanowienia obowiązku wykazania się, co najmniej dwiema robotami budowlanymi
polegającymi na wykonaniu hybrydowej suszami osadów - solarnej suszami osadów
wspomaganej ogrzewaniem podłogowym - wyposażonej w przerzucarkę osadów typu
nawowego, o wydajności minimum 2000 Mg/rok z wykorzystaniem pompy ciepła, której
dolne źródło stanowiły ścieki oczyszczone w osadniku wtórnym - w sytuacji, gdy element ten
nie ma żadnego znaczenia dla oceny zdolności technicznych i zawodowych wykonawcy,
a zatem w sposób naruszający zasadę proporcjonalności w określaniu warunków udziału w
postępowaniu, jak również zasadę przygotowania i prowadzenia postępowania w sposób
zapewniający zachowanie uczciwej konkurencji i równe traktowanie wykonawców oraz
zgodnie z zasadami proporcjonalności i przejrzystości [zarzut nr 1]
i.) w zakresie warunku udziału w postępowaniu dot. zdolności technicznej lub zawodowej (w
zakresie kadry technicznej - Kierownik budowy), opisanego w pkt V. 2.3.2) lit. a) (str. 3)
SIWZ, oraz III.1.3) lit. a) Ogłoszenia w następujący sposób: „Kierownik budowy musi
posiadać, co najmniej 5 letni doświadczenie zawodowe na stanowisku kierownika budowy,
uprawnienia budowlane do kierowania robotami budowlanymi w specjalności konstrukcyjno-
budowlanej bez ograniczeń. Kierownik musi posiadać doświadczenie na stanowisku
kierownika budowy z zakresu budowy hybrydowej suszarni osadów (solarnej suszarni
osadów wspomaganej ogrzewaniem podłogowym), wyposażonej w przerzucarkę osadów
typu nawowego, w o wydajności minimum 2000 M/rok osadu z wykorzystaniem pompy
ciepła, której dolne źródło stanowiły ścieki oczyszczone w osadniku wtórnym przy min. 1
kontrakcie" - poprzez ograniczenie w sposób nieuprawniony uczciwej konkurencji, w
następstwie:
• ustanowienia wymogu, aby osoba wskazana na stanowisko Kierownika budowy posiadała
doświadczenie na stanowisku kierownika budowy z zakresu hybrydowej suszami osadów - w
sytuacji, gdy element ten nie ma żadnego znaczenia dla oceny zdolności technicznych i
zawodowych wykonawcy w Postępowaniu, i wystarczające jest doświadczenie zdobyte w
kierowaniu budową solarnej suszami osadów, która wcale nie musiała być hybrydowa;
• ustanowienia wymogu, aby osoba wskazana na stanowisko Kierownika budowy posiadała
doświadczenie na stanowisku kierownika budowy z zakresu hybrydowej suszarni osadów
(solarnej suszarni osadów wspomaganej ogrzewaniem podłogowym) - w sytuacji, gdy
element ten nie ma żadnego znaczenia dla oceny zdolności technicznych i zawodowych
wykonawcy w Postępowaniu, i wystarczające jest doświadczenie zdobyte w kierowaniu
budową solarnej suszami osadów, która nie musiała być wspomagana ogrzewaniem
podłogowym;
• ustanowienia wymogu, aby osoba wskazana na stanowisko Kierownika budowy posiadała
doświadczenie na stanowisku kierownika budowy z zakresu hybrydowej suszarni osadów
(solarnej suszarni osadów wspomaganej ogrzewaniem podłogowym), wyposażonej w
przerzucarkę osadów typu nawowego, o wydajności minimum 2000 Mg/rok osadu z
wykorzystaniem pompy ciepła, której dolne źródło stanowiły ścieki oczyszczone w osadniku
wtórnym - w sytuacji, gdy element ten nie ma żadnego znaczenia dla oceny zdolności
technicznych i zawodowych wykonawcy w Postępowaniu, i wystarczające jest
doświadczenie zdobyte w kierowaniu budową solarnej suszarni osadów, która nie musiała
być wyposażona w przerzucarkę osadów typu nawowego, o wydajności minimum 2000
Mg/rok osadu z wykorzystaniem pompy ciepła, której dolne źródło stanowiły ścieki
oczyszczone w osadniku wtórnym, a zatem w sposób naruszający zasadę proporcjonalności
w określaniu warunków udziału w postępowaniu, jak również zasadę przygotowania i
prowadzenia postępowania w sposób zapewniający zachowanie uczciwej konkurencji i
równe traktowanie wykonawców oraz zgodnie z zasadami proporcjonalności i przejrzystości.
2) art. 29 ust. 2 Pzp
poprzez opisanie przedmiotu zamówienia w sposób naruszający, który może utrudniać
uczciwą konkurencję, z uwagi na narzucenie wykonawcom urządzenia w postaci
przerzucarki, które to urządzenie ma spełniać następujący warunek: „Przerzucarka musi
posiadać możliwość prowadzenia automatycznej recyrkulacji w celu mieszania osadu
wysuszonego pobieranego z końca hali z wilgotnym dostarczanym na początek hali.
Recyrkulacja osadu wewnątrz hali polega na nabraniu porcji wysuszonego osadu z całej
szerokości hali, dowiezieniu jej do miejsca zadawania osadów, wysypaniu i wymieszaniu z
osadem wilgotnym", który to warunek eliminuje możliwość zastosowania innych urządzeń -
przerzucarek, które posiadają możliwość recyrkulacji osadu wewnątrz hali, ale w inny sposób
niż poprzez nabranie porcji wysuszonego osadu z całej szerokości hali, dowiezieniu jej do
miejsca załadowania osadów, wysypania i wymieszania z osadem wilgotnym, przy
jednoczesnym zapewnieniu tego samego efektu końcowego - tym samym w sposób, który
niewątpliwie ogranicza konkurencję, albowiem uprzywilejowuje on wykonawców, którzy
stosują takie rozwiązanie, a tym samym stale współpracują z dostawcą tego typu urządzenia
(opis przedmiotu zamówienia znajdujący się w załączonym do SIWZ - Projekcie
Wykonawczym, Branża Technologiczno-instalacyjna „Słoneczna suszarnia osadów" pkt
5.I.4.I. „Przerzucarka osadów", str. 13) [zarzut nr 3],
w związku z powyższym wniósł o nakazanie Zamawiającemu, aby:
(1) zmodyfikował warunek udziału dot. zdolności technicznej lub zawodowej (w zakresie
doświadczenie zawodowe), opisany w pkt V. 1. 2.3.1) (str. 3) SIWZ, oraz III.1.3) Ogłoszenia
w następujący sposób: „doświadczenie zawodowe: dla uznania, że Wykonawca spełnia
warunek posiadania doświadczenia, Zamawiający żąda, aby Wykonawca wykazał, iż w
okresie ostatnich 5 lat (a jeżeli okres prowadzenia działalności jest krótszy, to w tym okresie)
przed upływem terminu składania ofert wykonał w sposób należyty 2 roboty budowlane
polegające na wykonaniu solarnej suszami osadów, wyposażonej w przerzucarkę osadów
typu nawowego, o wydajności minimum 2000 Mg/rok osadu"
Ewentualnie: „doświadczenie zawodowe: dla uznania, że Wykonawca spełnia warunek
posiadania doświadczenia, Zamawiający żąda, aby Wykonawca wykazał, iż w okresie
ostatnich 5 lat (a jeżeli okres prowadzenia działalności jest krótszy, to w tym okresie) przed
upływem terminu składania ofert wykonał w sposób należyty 2 roboty budowlane polegające
na wykonaniu solarnej suszami osadów, wyposażonej w przerzucarkę osadów typu
nawowego, o wydajności minimum 2000 Mg/rok osadu, w tym jednej polegającej na
wykonaniu hybrydowej suszami osadów (solarnej suszarni osadów wspomaganej
ogrzewaniem podłogowym)"
(2) zmodyfikował warunek udziału w postępowaniu dot. zdolności technicznej lub
zawodowej (w zakresie kadry technicznej - Kierownik budowy), opisanego w pkt V. 2.3.2) lit.
a) (str. 3) SIWZ, oraz III.1.3) lit a) Ogłoszenia w następujący sposób: „Kierownik budowy
musi posiadać, co najmniej 5 letnie doświadczenie zawodowe na stanowisku kierownika
budowy, uprawnienia budowlane do kierowania robotami budowlanymi w specjalności
konstrukcyjno-budowlanej bez ograniczeń. Kierownik budowy musi posiadać doświadczenie
na stanowisku kierownika budowy, co najmniej 2 (słownie: dwóch) obiektów solarnej suszami
osadów"
(3) zmodyfikował opis przedmiotu zamówienia znajdujący się w załączonym do SIWZ -
Projekcie Wykonawczym, Branża Technologiczno-instalacyjna „Słoneczna suszarnia
osadów” pkt 5.l.4.1. „Przerzucarka osadów", str. 13), w sposób, który niezależnie od
rozwiązania opisanego przez Zamawiającego, będzie umożliwiał wykonawcom zastosowanie
przerzucarek osadów umożliwiających prowadzenie automatycznej recyrkulacji w celu
mieszania osadu wysuszonego pobieranego z końca hali z wilgotnym dostarczanym na
początek hali, w dowolny skuteczny sposób.
(4) dopuszczenie i przeprowadzenie dowodów z dokumentów wymienionych w uzasadnieniu
odwołania, jak również dokumentów, które zostaną przedłożone na rozprawie przed składem
orzekającym Krajowej Izby Odwoławczej;
(5) dopuszczenie i przeprowadzenie dowodu z opinii biegłego z zakresu budownictwa lub
inżynierii sanitarnej na okoliczność ustalenia, że:
wykonawca, który posiada doświadczenie polegające na wykonaniu roboty budowlanej
polegającej na wykonaniu solarnej suszami osadów, wyposażonej w przerzucarkę osadów
typu nawowego, o wydajności minimum 2000 Mg/rok, posiada doświadczenie pozwalające
na wykonanie zamówienia opisanego w SIWZ w Postępowaniu oraz, że jest ono
porównywalne z doświadczeniem opisanym przez Zamawiającego, a dot. zdolności
technicznej lub zawodowej (w zakresie doświadczenie zawodowe) - w pkt V. 1. 2.3.1) (str. 3)
SIWZ, oraz III.1.3) Ogłoszenia;
ewentualnie, wystarczające jest posiadanie doświadczenia w wykonaniu jednej hybrydowej
suszarni osadów (solarnej suszami osadów wspomaganej ogrzewaniem podłogowym) bez
względu na źródło zasilania w ciepło - z uwagi na fakt, iż z punktu widzenia sztuki
budowlanej nie ma znaczenia, że ciepło pochodzi z pompy ciepła, której dolne źródło
stanowią ścieki oczyszczone w osadniku wtórnym i jest porównywalne z doświadczeniem w
wykonaniu hybrydowej suszarni osadów wspomaganej ogrzewaniem podłogowym zasilanym
z dowolnego innego źródła;
- wskazaniu i opisaniu różnic oraz podobieństw, w tym wyjaśnienia pojęcia „hybrydowa
suszarnia osadów” - pomiędzy wykonaniem solarnej suszarni osadów, wyposażonej w
przerzucarkę osadów typu nawowego, o wydajności minimum 2000 Mg/rok osadu, a
hybrydową suszarnią osadów (solarną suszarnią osadów wspomaganą ogrzewaniem
podłogowym), wyposażoną w przerzucarkę osadów typu nawowego, o wydajności minimum
2000 Mg/rok osadu z wykorzystaniem pompy ciepła, której dolne źródło stanowiły ścieki
oczyszczone w osadniku wtórnym,
- osoba posiadająca, co najmniej 5 letnie doświadczenie zawodowe na stanowisku
kierownika budowy, uprawnienia budowlane do kierowania robotami budowlanymi w
specjalności konstrukcyjno-budowlanej bez ograniczeń oraz doświadczenie na stanowisku
kierownika budowy z zakresu budowy 2 obiektów solarnej suszarni osadów - posiada
doświadczenie pozwalające w sposób należyty pełnić swoje obowiązki w trakcie realizacji
zamówienia oraz, że jest ono porównywalne z doświadczeniem opisanym przez
Zamawiającego w zakresie zdolności technicznej lub zawodowej (w zakresie kadry
technicznej - Kierownik budowy) - w pkt V. 2.3.2) lit. a) (str. 3) SIWZ, oraz III.1.3) lit. a)
Ogłoszenia,
- zastosowanie przerzucarki osadu, posiadającej możliwość prowadzenia automatycznej
recyrkulacji w celu mieszania osadu wysuszonego pobieranego z końca hali z wilgotnym
dostarczanym na początek hali w dowolny, skuteczny sposób, zapewnia taki sam efekt
końcowy jeżeli idzie o wydajność i parametry wysuszonych osadów, jak zastosowanie
przerzucarki zapewniającej recyrkulację osadu wewnątrz hali polegającej na nabraniu porcji
wysuszonego osadu z całej szerokości hali, dowiezieniu jej do miejsca zadawania osadów,
wysypaniu i wymieszaniu z osadem wilgotnym, wskazaniu podobieństw obu urządzeń,
ewentualnych różnic,
- opis przedmiotu zamówienia znajdujący się w załączonym do SIWZ - Projekcie
Wykonawczym, Branża Technologiczno-instalacyjna „Słoneczna suszarnia osadów” pkt
5.I.4.I. „Przerzucarka osadów", str. 13) wskazuje na konkretnego producenta tego typu
urządzenia
Stwierdził, że w wyniku działań Zamawiającego polegających na sformułowaniu w treści
SIWZ warunków udziału w postępowaniu w zakresie zdolności technicznej lub zawodowej,
interes Odwołującego może doznać uszczerbku, albowiem pomimo posiadania
doświadczenia niezbędnego do wykonania robót stanowiących przedmiot zamówienia, jak
również dysponowania osobami zdolnymi do wykonania zamówienia, znajdowania się w
sytuacji ekonomicznej i finansowej, która pozwala mu na udźwignięcie ciężaru tego
zamówienia, jak również wobec stosowania przez niego innych rozwiązań technologicznych,
powszechnie stosowanych przy tego typu robotach budowlanych - wobec wskazanych w
niniejszym postępowaniu uchybień Zamawiającego, zostaje on pozbawiony możliwości
udziału w postępowaniu, i tym samym możliwości realnego uzyskania zamówienia, a w
konsekwencji może on ponieść określoną szkodę z tym związaną. W uzasadnieniu
podniesionych zarzutów stwierdził, co następuje:
Zarzut naruszenia art. 22 ust. 1b pkt 3 Pzp w zw. z art. 22 ust. 1a Pzp, 22d ust. 1 Pzp i art. 7
ust. 1 Pzp:
Doświadczenie zawodowe wykonawcy oraz kierownika budowy (zarzut nr 1 i 2):
1. W zakresie warunku udziału w postępowaniu dot zdolności technicznej lub zawodowej (w
zakresie doświadczenie zawodowe), opisanego w pkt V 1. 2.3.1) (str. 3) SIWZ, oraz III.1.3)
Ogłoszenia, to Zamawiający wskazał na następujące: „doświadczenie zawodowe: dla
uznania, że Wykonawca spełnia warunek posiadania doświadczenie, Zamawiający żąda,
aby Wykonawca wykazał, iż w okresie ostatnich 5 lat (a jeżeli okres prowadzenia działalności
jest krótszy to w tym okresie) przed upływem terminu składania ofert, wykonał w sposób
należyty, co najmniej 2 roboty budowlane odpowiadające swoim rodzajem robotom
budowlanym stanowiącym przedmiot zamówienia, z podaniem ich rodzaju, wartości, daty,
miejsca wykonania i podmiotów na rzecz których roboty te zostały wykonane. Przez „zadanie
odpowiadające rodzajem robotom budowlanym stanowiącym przedmiot zamówienia” należy
rozumieć roboty budowlane polegające na wykonaniu hybrydowej suszami osadów (solarnej
suszami osadów wspomaganej ogrzewaniem podłogowym), wyposażonej w przerzucarkę
osadów typu nawowego, o wydajności minimum 2000 Mg/rok osadu z wykorzystaniem
pompy ciepła, której dolne źródło stanowiły ścieki oczyszczone w osadniku wtórnym."
Jeżeli zaś idzie o warunek udziału w postępowaniu dot. zdolności technicznej lub zawodowej
(w zakresie kadry technicznej - Kierownik budowy), opisany w pkt V. 2.3.2) lit a) (str. 3)
SIWZ, oraz III.1.3) lit. a) Ogłoszenia, to Zamawiający wskazał na następujące: „Kierownik
budowy musi posiadać co najmniej 5 letni doświadczenie zawodowe na stanowisku
kierownika budowy, uprawnienia budowlane do kierowania robotami budowlanymi w
specjalności konstrukcyjno-budowlanej bez ograniczeń. Kierownik musi posiadać
doświadczenie na stanowisku kierownika budowy z zakresu budowy hybrydowej suszami
osadów (solarnej suszami osadów wspomaganej ogrzewaniem podłogowym), wyposażonej
w przerzucarkę osadów typu nawowego, w o wydajności minimum 2000 M/rok osadu z
wykorzystaniem pompy ciepła, której dolne źródło stanowiły ścieki oczyszczone w osadniku
wtórnym przy min. 1 kontrakcie".
2. Lektura przywołanych powyżej warunków udziału w postępowaniu, wskazuje na to, że
Zamawiający zawęził w sposób nieuprawniony ten opis nie tylko do konkretnych robót
budowlanych, które w zasadzie zostały przeniesione na „zasadzie kalki" z opisu przedmiotu
zamówienia.
3. Restryktywność tego warunku podnosi dodatkowo okoliczność, iż Zamawiający dopuścił
jedynie doświadczenie przy realizacji określonego, odpowiadającego opisowi przedmiotu
zamówienia, bez uwzględnienia tego, że przedmiotem jego jest rozbudowa słonecznej
suszarni osadów ściekowych, i doświadczenie w wykonaniu tego typu obiektów ma istotne
znaczenie dla oceny zdolności wykonawcy do realizacji zamówienia, a nie mają takiego
znaczenia dodatkowe elementy, które wymaga Zamawiający.
4. Zdaniem Odwołującego taki sposób prowadzenia postępowania o udzielenie zamówienia,
narusza zasadę proporcjonalności, oraz zasadę przygotowania i prowadzenia postępowania
w sposób zapewniający równe traktowanie wykonawców, oraz prowadzenia postępowania z
zachowaniem zasad uczciwej konkurencji
5. Co prawda PZP nie definiuje pojęcia proporcjonalności, niemniej jednak można posłużyć
się tutaj poglądami doktryny: „Ustawa nakazuje też dokonanie opisu sposobu oceny
spełniania warunków, tak by były one proporcjonalne do przedmiotu zamówienia.
„Proporcjonalny" oznacza, zgodnie z definicją zawartą w Uniwersalnym Słowniku Języka
Polskiego, mający określony stosunek części do całości, zachowujący proporcje z czymś
porównywanym. Przyjęcie definicji językowej jednakże nie wnosi oczekiwanej wskazówki, co
do dokonywania konkretyzacji warunków, gdyż przy założeniu, że warunek jest związany z
przedmiotem zamówienia, zawsze pozostaje on w jakiejś proporcji w stosunku do niego.
Dlatego też niezbędne wydaje się interpretowanie określenia „proporcjonalny" przez pryzmat
dorobku prawa wspólnotowego i orzeczeń ETS, gdzie przymiotnik „proporcjonalny" używane
jest w znaczeniu „zachowujący właściwą proporcję". Warunek proporcjonalny więc to tyle co
warunek nie nadmierny. W wyroku z dnia 16 września 1999 r., C-414/97, Komisja Wspólnot
Europejskich v. Królestwo Hiszpanii, LEX nr 84270, ETS wskazał, że ocena, czy podjęte
ś
rodki są zgodne z TWE, wymaga tzw. testu proporcjonalności, czyli wykazania, że podjęte
działania są adekwatne i konieczne do osiągnięcia wybranego celu. (Prawo zamówień
publicznych - Komentarz, M. Stachowiak, J. Jerzykowski, W. Dzierżanowski, 4 Wydanie, LEX
a Wolters Kluwer Business, Warszawa 2010, s. 159 - 160). Określenie proporcjonalny przy
uwzględnieniu przepisu art. 7 ust 1 PZP (jednej z naczelnych zasad udzielania zamówień
publicznych) to również taki sposób prowadzenia postępowania, który nie ogranicza
konkurencji. Celem bowiem tworzenia opisu sposobu oceny spełnienia warunku udziału w
postępowaniu jest to, aby określone zamówienie było wykonywane przez podmiot, który
rzeczywiście jest w stanie udźwignąć dane zamówienie pod każdym względem (np.
organizacyjnym, finansowym, kadrowym]. Opis sposobu oceny spełnienia warunku udziału w
postępowaniu nie może natomiast przenosić na zasadzie 1:1 opisu przedmiotu zamówienia.
Wykonawcy winni bowiem, co do zasady mieć możliwość wykazania się wiedzą i
doświadczeniem w zakresie czynności podobnych (zbliżonych) do tęgo, które są objęte
zakresem danego zamówienia, a nie tylko czynnościami, którą są niemal identyczne jak te
objęte zamówieniem.
6. Zdaniem Odwołującego poprzez opisanie przez Zamawiającego warunków udziału w
postępowaniu w zakresie kwestionowanym w odwołaniu, naruszył wymienione przepisy Pzp.
0 ile bowiem ze względu na pewne cechy charakterystyczne uzasadnione jest żądania
wykazania się wiedzą i doświadczeniem, jak również dysponowaniem osobami, które
posiadają określone doświadczenie - w zakresie robót odnoszących się do budowy
słonecznych suszarni osadów ściekowych, o tyle zawężenie (ograniczenie) tylko do takich
suszarni jak wymaga Zamawiający nie znajduje uzasadnienia z powodów opisanych w
niniejszym odwołaniu. Co więcej zdaniem Odwołującego wystarczającym dla wyłonienia
wykonawcy zdolnego do wykonania zamówienia jest wykazanie się przez wykonawców
doświadczeniem w zakresie samego wykonawcy, jak i osoby wskazanej do pełnienia funkcji
kierownika budowy - w takim zakresie jaki został opisany w żądaniach Odwołującego
znajdujących się w odwołaniu.
7. Tymczasem orzecznictwo KIO podnosi, iż Opis warunku nie musi być identyczny z
przedmiotem zamówienia, gdyż ma jedynie wykazywać z nim związek, a ponadto powinien
być proporcjonalny, co oznacza, że nie może być nadmierny, czyli wykluczać wykonawcę
zdolnego do wykonania zamówienia, (wyrok KIO z dnia 21 lipca 2015 r. sygn. akt KIO
1431/15). Z kolei w wyroku z dnia 14 lipca 2005 r. (sygn. akt KIO 1393/15) Izba podniosła, że
Zrozumiała jest troska zamawiającego o zapewnienie wykonania zamówienia przez
wykonawcę posiadającego odpowiednie - w jego ocenie - doświadczenie, ale trudno
zaakceptować pogląd, że takie doświadczenie posiadają jedynie podmioty, które wykonały
wcześniej zamówienie tożsame czy nawet identyczne z zamówieniem będącym
przedmiotem zamówienia.
8. W świetle przywoływanej linii orzeczniczej niedopuszczalne, jako ograniczające uczciwą
konkurencję, jest formułowane warunków udziału w postępowaniu identycznych jak
przedmiot zamówienia. KIO podkreśla i akcentuje, że warunki udziału w postępowaniu winny
być proporcjonalne i adekwatne do przedmiotu zamówienia, nie oznacza to jednak, że
warunki, które stanowią o dopuszczeniu do udziału w postępowaniu wykonawców, mają być
identyczne, co do zakresu czy wartości z przedmiotem zamówienia. Zasada
proporcjonalności odnosząca się do opisu sposobu oceny spełniania warunków udziału w
postępowaniu oznacza, że opisane przez zamawiającego warunki udziału w postępowaniu
winny być uzasadnione wartością, charakterystyką, złożonością i zakresem przedmiotu
zamówienia. Zamawiający jest zobowiązany zachować niezbędną równowagę między
interesem polegającym na uzyskaniu rękojmi należytego wykonania zamówienia a interesem
potencjalnych wykonawców, których nie można przez wprowadzenie nadmiernych wymagań
z góry eliminować z udziału w postępowaniu. Opis spełniania warunków udziału w
postępowaniu winien być odpowiedni do osiągnięcia celu, jakiemu służy, tj. wyboru
wykonawcy dającego rękojmię należytego wykonania zamówienia i nieograniczającego
dostępu do zamówienia wykonawcom zdolnym do jego wykonania (tak KIO w wyroku z dnia
5 czerwca 2014 r. sygn. akt KIO 938/14).
9. Przedmiotem zamówienia jest ROZBUDOWA słonecznej suszarni osadów ściekowych na
oczyszczalni ścieków Dziarny k. Iławy o drugą halę. Pierwsza hala suszarni słonecznej
została wybudowana i oddana do użytku w 2007 roku. Pierwsza hala jest także suszarnią
hybrydową o zbliżonych wymiarach (12,24 m x 128 m) w pełni odpowiadającą opisowi SIWZ,
tj. jest solarną suszarnią osadów wspomaganą ogrzewaniem podłogowym, wyposażoną w
przerzucarkę osadów typu nawowego, której dolne źródło stanowią oczyszczone ścieki w
osadniku wtórnym. Jej projektowana i uzyskiwana w praktyce wydajność jest większa od
drugiej hali, będącej przedmiotem zaskarżonego postępowania. Należy zatem stwierdzić, że
pod względem budowlanym i technologicznym obie hale są obiektami porównywalnymi (o ile
nie identycznymi), przeznaczonymi do suszenia tych samych osadów ściekowych.
10. Słoneczne suszarnie osadów ściekowych są obiektami bardzo prostymi w swojej
konstrukcji, budowie, jak i w eksploatacji, co jest jedną z ich podstawowych zalet. Są niczym
innym, jak typową halą szklarniową, taką samą jak od dziesiątków lat stosuje się w uprawach
ogrodniczych tyle, że w ich wnętrzu na betonowej posadzce rozkładane są w jednakową
warstwę mokre osady, które pod działaniem promieni słonecznych schną, przy czym
rozgarniane, przewracane, napowietrzane i rozdrabniane przez przerzucarkę przekształcają
się z formy podobnej do mokrej ziemi w drobnoziarnisty i twardy granulat.
11. Ponadto określenie suszarnia „hybrydowa" - szumnie brzmiące - oznacza tylko tyle, że
hala wyposażona jest w ogrzewaną posadzkę, której ciepło pobierane może być z
dowolnego źródła, czy to pomp ciepła, agregatów kogeneracyjnych, czy po prostu kotłowni.
Dla prawidłowego przebiegu wzmocnienia ogrzewania wewnątrz hali nie ma to kompletnie
ż
adnego znaczenia, a ostatnie doświadczenia z zastosowaniem pomp ciepła pokazują, że
jest to rozwiązanie najmniej ekonomiczne. Na tej samej oczyszczalni w pierwszej hali
suszami ciepło pobierane jest również z kogeneratorów, gdzie indziej z kotłowni lub innego
ź
ródła ciepła. Zależne jest to tylko i wyłączenie od dostępnego na danym obiekcie źródła
ciepła.
12. Ponadto należy podkreślić, że ogrzewanie podłogowe to nic innego jak zwykła rura
plastikowa zanurzona w betonowej posadzce. Niejednokrotnie, obecnie w mieszkaniach, co
raz częściej wykonuje się właśnie instalacje ogrzewania podłogowego, w których źródłem
ciepła jest gorąca woda z sieci miejskiej przedsiębiorstwa grzewczego. Nie jest to ani
specjalistyczna robota budowlana, bo najczęściej oparta o gotowe systemy, a zatem nie
wymagająca wyjątkowych umiejętności czy uprawnień, jak również wykonanie jej nie
wymaga specjalnego nadzoru kierownika budowy. A źródło ogrzewania, czy z pomp ciepła
czy z agregatów, czy z kotłowni węglowej jest zupełnie dowolne i nie stanowi żadnej różnicy
dla końcowego efektu w postaci ciepłego rurociągu. Ujęcie tego elementu w warunku wiedzy
i doświadczenia oraz doświadczenia kierownika budowy ma jedynie na celu ograniczenie w
sposób nieuczciwy konkurencji.
13. Tak sformułowany warunek ogranicza grono potencjalnych wykonawców do 1 podmiotu,
który posiada referencje jako wykonawca kilku słonecznych suszarni osadów w tym 3
referencji suszami z ogrzewaną posadzką, gdzie źródłem ciepła były ścieki oczyszczone z
pompami ciepła. Natomiast wyklucza np. wykonawcę, który wybudował ok. 40 suszami
osadów w całej Europie w tym w ciągu ostatnich 5 lat 1 z ogrzewaniem podłogowym o
wydajności i powierzchni wielokrotnie przewyższającej powierzchnię hali suszarniczej w
Iławie, oraz dostarczał urządzenia do pierwszej hali suszarni w Iławie i traktuje się go jako
niezdolnego do wykonania przedmiotowego zamówienia.
14. Podkreślił, że jakakolwiek forma ogrzewania hybrydowej suszarni słonecznej pełni w niej
tylko i wyłącznie funkcję wspomagającą, gdyż zasadniczym źródłem ciepła dla suszarni
słonecznej pozostaje zawsze słońce i uzyskiwany w hali szklarniowej efekt cieplarniany. W
dokumentacji projektowej napisano (Projekt Budowlany, Branża Technologiczno-
Instalacyjna), cyt.: „Hala dodatkowo wyposażona zostanie w system ogrzewania
podłogowego, którego zadaniem jest utrzymanie dodatniej temperatury osadu ściekowego,
wspomagającej parowanie wody ż osadu, zwłaszcza w okresie niskich temperatur
zewnętrznych i słabego nasłonecznienia". Ogrzewanie zatem zgodnie z dokumentacją
projektową ma być wykorzystywane wyłącznie okresowo, a Zamawiający sam ma
decydować czy będzie z niego korzystał i do której z dwóch hal suszarniczych skieruje
strumień ciepła. Oznacza to, że system ogrzewania podłogowego, pompa ciepła i wymiennik
dolnego źródła w osadniku wtórnym, któremu Zamawiający w kryterium dopuszczającym do
ubiegania się o zamówienie publiczne i kryterium oceny doświadczenia kierownika budowy
nadał tak duże znaczenie, jest niewspółmierne nie tylko do prostoty wykonania roboty
budowlanej, ale także do funkcji technologicznej, jaką pełni na instalacja w już istniejącej i
mającej powstać hali suszarniczej.
15. Zgodnie z SIWZ, której częścią jest dokumentacja projektowa Przedmiot Zamówienia w
zakresie dodatkowego ogrzewania w istocie ma polegać na: wymianie rurociągów
dosyłowych dolnego źródła ciepła; wymianie pompy ciepła w istniejącej pompowni
hybrydowej; wymianie rurociągów w dotychczasowym obiegu z wykonaniem drugiego obiegu
na nową halę suszarniczą; likwidacji kotła na biogaz; wydłużeniu pętli istniejącego
wymiennika dolnego źródła w osadniku wtórnym o kolejne 95 m węża; wykonaniu
podzielonego na sekcje ogrzewania podłogowego w drugiej budowanej hali suszarni
słonecznej.
16. W dzisiejszej dobie i przy dzisiejszym stanie techniki, gdzie systemy ogrzewania
podłogowego (w tym także pompy ciepła) są powszechnie stosowane od domów
jednorodzinnych, przez hale produkcyjne i obiekty sportowe żadne z wyżej wymienionych
zadań (zwłaszcza wymiana rurociągów, ułożenie pętli z węża o długości 95m, itd.) nie
wydają się stanowić dla doświadczonego w prowadzeniu prac na oczyszczalniach ścieków,
instalacjach sanitarnych Wykonawcy, itp. większego wyzwania technicznego.
17. Jego zdaniem, przy budowie pierwszej, bliźniaczej hali suszarniczej, gdzie w tej chwili
przeznaczony do modernizacji system grzewczy był budowany od początku, Zamawiający w
odniesieniu do wiedzy i doświadczenia Wykonawcy oraz zatrudnianych przez niego osób nie
ustanowił podobnych kryteriów. Realizowana w 2007 roku inwestycja była podzielona na trzy
odrębne zadania: a) budowę suszarni słonecznej wraz z drogami dojazdowymi; b) dostawę i
montaż wyposażenia technologicznego suszarni, której zasadniczym elementem była
nawowa przewracarka do osadów; c) budowę ciepłowni hybrydowej wraz z rurociągiem
dostarczającym ciepło do suszarni. W odniesieniu do pierwszego zamówienia w 2007 roku
Zamawiający uznał za wystarczające potwierdzenie niezbędnej wiedzy i doświadczenia
poprzez wykonanie, co najmniej jednej zrealizowanej roboty budowlanej z zakresu
konstrukcji metalowych i betonowych. W odniesieniu do drugiego Zamawiający wymagał
przedłożenia, cyt "dokumentów potwierdzających, że oferowane urządzenia zostały
zrealizowane i pracują już na, co najmniej trzech obiektach" oraz cyt.: „Od dostawcy
przewracarki wymaga się przedłożenia listy referencyjnej potwierdzającej wykonanie i
zamontowanie co najmniej trzech tego typu przewracarek w ostatnich trzech latach”.
Wymagania wobec wykonawcy pompowni hybrydowej były analogiczne. Zamawiający
wymagał przedłożenia wraz z ofertą, cyt.: „dokumentów potwierdzających, że oferowane
przez Wykonawcę urządzenia zostały zrealizowane i pracują już na co najmniej trzech
obiektach". Wymagał ponadto, cyt.: „wykazu wykonanych w okresie ostatnich pięciu lat, od
daty publikacji ogłoszenia o zamówieniu w Biuletynie Informacji Publicznej, a jeżeli okres
prowadzenia działalności jest krótszy, w tym okresie, potwierdzający wykonanie co najmniej
jednej zrealizowanej roboty montażowej w zakresie realizacji ogrzewania z wykorzystaniem
pomp ciepła".
18. Zaznaczył, że obiekty nigdzie w siwz nie zostały zdefiniowane, jako hybrydowa
słoneczna suszarnia osadów o wydajności nie mniejszej niż 2.000 Mg osadów w roku,
wyposażona w przewracarki nawowe oraz ogrzewanie podłogowe z pompami ciepła,
pobierającymi energię ze ścieków oczyszczonych w osadnikach wtórnych lub tp.
19. Inwestycja, której przedmiotem była budowa pierwszej hali suszarni słonecznej na
oczyszczalni ścieków Dziarny w Iławie została wykonana prawidłowo i zakończona w
terminie. Iławskie Wodociągi otrzymały za nią w 2008 roku w 11 Edycji prestiżowego,
Konkursu Ministra Środowiska pod honorowym patronatem Prezydenta RP Lecha
Kaczyńskiego „Lider Polskiej Ekologii" wyróżnienie w kategorii WYRÓB, Podkategoria
TECHNOLOGIE za cyt. „Powiatową słoneczną suszarnię osadów ściekowych".
20. Hala suszarni słonecznej jest użytkowana do dnia dzisiejszego, jest w dobrym stanie
technicznym, pracuje bez zastrzeżeń susząc osady ściekowe, a efekty jej pracy były
prezentowane przez przedstawicieli Iławskich Wodociągów na wielu konferencjach naukowo-
technicznych, m.in. na VI Konferencji „Metody zagospodarowania osadów ściekowych", jaka
miała miejsce 1-2 czerwca 2015 roku w Iławie.
21. Szczegółowa analiza oddanych do użytku w Polsce w ciągu ostatnich pięciu lat
hybrydowych suszarni słonecznych pozwala wysunąć wniosek, że wg posiadanej przez nas
wiedzy jest tylko jeden Wykonawca, który spełnia warunek wykonania w ciągu ostatnich
dwóch lat dwóch robót budowlanych polegających na wykonaniu hybrydowej suszarni
osadów (solarnej suszami osadów wspomaganej ogrzewaniem podłogowym), wyposażonej
w przerzucarkę osadów typu nawowego, o wydajności minimum 2.000 Mg/rok osadu z
wykorzystaniem pompy ciepła, której dolne źródło stanowiły ścieki oczyszczone w osadniku
wtórnym. Wykonawcą tym jest Zakład Budowlany W. Z., ul. Mławska 12 Iława. Zauważyć
należy także, jak bardzo korzystne dla tego przedsiębiorcy jest przyjęte przez
Zamawiającego kryterium oceny ofert o ustanowionych wagach: 60% cena + 40%
doświadczenie zatrudnianego kierownika budowy przy budowie hybrydowych suszarni
słonecznych. Z uwagi na powyższe kryteria do uczestnictwa w postępowaniu przetargowym
nie ma dostępu wielu wykonawców mających niejednokrotnie większe i szersze
doświadczenie od wymienionego wyżej Wykonawcy w budowie samych suszarni
słonecznych, suszarni hybrydowych, czy też kompletnych obiektów gospodarki wodno-
ś
ciekowej, będących obiektami o wiele bardziej złożonymi zarówno w aspekcie sztuki
budowlanej, jak i technologii.
22. Powyższe uzasadnia również brak podstaw do żądania przez Zamawiającego
doświadczenia we wskazanym przez niego i kwestionowanym przez Odwołującego zakresie
odnoszącym się do Kierownika budowy. Stąd Odwołujący podtrzymuje zaprezentowaną
powyżej argumentację dotyczącą doświadczenia zawodowego wykonawcy, również w
stosunku do doświadczenia Kierownika budowy.
Zarzut naruszenia art. 29 ust. 2 Pzp (zarzut nr 3)
23. Poprzez opisanie przedmiotu zamówienia w sposób naruszający, który może utrudniać
uczciwą konkurencję, z uwagi na narzucenie wykonawcom urządzenia w postaci
przerzucarki, które to urządzenie ma spełniać następujący warunek: „Przerzucarka musi
posiadać możliwość prowadzenia automatycznej recyrkulacji w celu mieszania osadu
wysuszonego pobieranego z końca hali z wilgotnym dostarczanym na początek hali.
Recyrkulacja osadu wewnątrz hali polega na nabraniu porcji wysuszonego osadu z całej
szerokości hali, dowiezieniu jej do miejsca zadawania osadów, wysypaniu i wymieszaniu z
osadem wilgotnym". Zdaniem Odwołującego - Zamawiający eliminuje możliwość
zastosowania innych urządzeń - przerzucarek, które posiadają możliwość recyrkulacji osadu
wewnątrz hali, ale w innym sposób niż poprzez nabranie porcji wysuszonego osadu z całej
szerokości hali, dowiezieniu jej do miejsca załadowania osadów, wysypania i wymieszania z
osadem Wilgotnym, przy jednoczesnym zapewnieniu tego samego efektu końcowego
związanego z recyrkulacją osadu - tym samym w sposób, który niewątpliwie ogranicza
konkurencję, albowiem uprzywilejowuje on wykonawców, którzy stosują takie rozwiązanie, a
tym samym stale współpracują z dostawcą tego typu urządzenia. Opis przedmiotu
zamówienia w kwestionowanym zakresie znajduje się w załączonym do SIWZ - Projekcie
Wykonawczym, Branża Technologiczno-instalacyjna „Słoneczna suszarnia osadów" pkt
5.I.4.I. „Przerzucarka osadów", str. 13).
24.Zamawiający w zakresie urządzeń technologicznych, w tym przede wszystkim wobec
najważniejszego urządzenia, jakim jest przerzucarka do osadów nie ustanowił
jednoznacznych, czytelnych i obiektywnych kryteriów uznania innych urządzeń niż opisane w
projekcie za równoważne lub lepsze. Zaznaczył, że dokumentacja projektowa zawiera
szereg rygorystycznych zapisów odnoszących się do przewracarek, wykluczających wielu
doświadczonych producentów wyposażenia technologicznego suszarni słonecznych, w tym
między innymi IST-Anlagenbau producenta przewracarki WendeWolf, w którą jest
wyposażona pierwsza suszarnia pomimo, że:
•
druga hala suszarnicza jest przeznaczona do suszenia dokładnie tych samych
osadów ściekowych, co pierwsza; osady ściekowe są odwadniane w jednej wirówce po czym
Zamawiający poprzez odpowiednią konfigurację podajników mechanicznych będzie
decydował, do której z hal będzie kierował osady;
•
pierwsza hala suszarnicza jest eksploatowana od 2007 roku, a zatem pełnych 9 lat,
przewracarka do osadów jest w pełni sprawna i w dobrym stanie technicznym, zaś sam
obiekt przy tych samych wymiarach zewnętrznych został zaprojektowany do wysuszenia
większych mas osadów w roku (3.000 Mg/rok osadów], a w praktyce eksploatacyjnej suszy
tych osadów jeszcze więcej.
25. Stwierdził, że przewracarka WendeWolf w swoim standardowym wykonaniu, a także
wszystkie inne przewracarki nawowe, które nie są wyposażone w szufle do nabierania i
transportu osadów, nie spełniają warunków SIWZ, a zatem nie mogą być zastosowane przy
realizacji przedmiotu zamówienia z uwagi na zapis z Projektu Budowlanego, Branża
Technologiczno-Sanitarna, cyt: „Przerzucarka musi posiadać możliwość prowadzenia
automatycznej recyrkulacji w celu mieszania osadu wysuszonego pobieranego z końca hali z
wilgotnym dostarczanym na początek hali. Recyrkulacja osadu wewnątrz hali polega na
nabraniu porcji wysuszonego osadu z całej szerokości hali, dowiezieniu jej do miejsca
zadawania osadów, wysypaniu i wymieszaniu z osadem wilgotnym. Zmieszanie wilgotnego
osadu z suszem powoduje uśrednienie i wzrost suchej masy osadów. Na kolejnych metrach
długości hali zainicjowany zostaje wówczas intensywny proces suszenia, a dodatkową zaletą
jest to, że osad się nie maże i nie klei. Jest to szczególnie ważne w przypadku osadów
posiadających dużą zawartość substancji organicznych o niskim stopniu odwodnienia."
26. Odnosząc się od strony technicznej do tego postanowienia stwierdził, że oczyszczalnia
ś
cieków w Iławie prowadzi fermentację metanową osadów pozyskując z ich materii
organicznej znaczne ilości biogazu, które zapewniają jej niemalże całkowitą
samowystarczalność energetyczną. Jest też wyposażona w stosunkowo nową wirówkę
dekantacyjną, która zapewnia dobry stopień odwodnienia. W dokumentacji projektowej
założono, że zawartość suchej masy w mokrych osadach wprowadzana do suszarni będzie
wyższa lub równa 22%. A zatem zapis, że recyrkulacja osadów jest szczególnie ważna w
odniesieniu do osadów o niskim stopniu odwodnienia i posiadających dużą zawartość części
organicznych w żadnej mierze nie odnosi się do oczyszczalni ścieków Dziarny w Iławie.
27. W innym miejscu PW napisano, cyt: „Ze względu na zastosowanie ogrzewanej podłogi-
jako instalacji wspomagającej suszenie nie dopuszcza się suszenia grubowarstwowego w
projektowanej hali." Zauważyć należy, że zgodnie z projektem technologicznym ogrzewanie
podłogowe ma pełnić w suszarni wyłącznie funkcję pomocniczą (wspomagającą] i ma być
wykorzystywane w okresie niskich temperatur zewnętrznych, w celu zapobiegania
zamarzaniu osadów, tj. przez większą część roku ma być wyłączone. A zatem zakaz
suszenia osadów w warstwach grubszych przez CAŁY ROK nie ma najmniejszego
uzasadnienia technicznego. Wręcz przeciwnie. Pozwalamy sobie nadmienić, że możliwość
jednoczesnego suszenia osadów w warstwie grubszej niż 20 cm, tak jak się to dzieje w
pierwszej hali suszarniczej należy uznać za rozwiązanie lepsze od zaprojektowanego, które
w interesie Zamawiającego winno być dodatkowo premiowane przy ocenie i porównywaniu
ofert.
28. Zapis, że przewracarka MUSI nabierać porcje suszu i je przewozić do miejsca zadawania
mokrych osadów oraz, że suszenie osadów MUSI być prowadzone w cienkiej warstwie do 20
cm jest ukrytym wskazaniem na zastosowanie urządzenia wyposażonego w szufle (inaczej
nabieranie osadów nie jest możliwe). Jedynie w przypadku przewracarki HUBER AG i
promowanej przez tę firmę technologii suszenia cienkowarstwowego szufle są nieodłącznym
i nierozłącznym elementem jej przewracarek. Urządzenie to nie przewraca osadów w
grubszych warstwach.
29. Żaden inny producent przewracarek nawowych nie stosuje takich rozwiązań. A zatem
cytowany fragment SIWZ wobec braku innych jednoznacznych zapisów definiujących
kryteria uznania innych przewracarek nawowych od opisanej jako rozwiązania równoważne
lub lepsze jest nie tylko ukrytą formą wskazania na konkretnego producenta urządzenia,
które stanowi najistotniejszy i najdroższy element suszarni słonecznej, ale w praktyce
wyklucza lub istotnie utrudnia zastosowanie przy wykonaniu zamówienia jakichkolwiek
innych urządzeń.
30. Należy z całą stanowczością zauważyć, że przykład pierwszej hali suszarniczej i
eksploatowanej w niej od 2007 roku przewracarki, która posiada funkcję recyrkulacji, którą
realizuje w inny niż opisany w projekcie sposób, zapewniając ten sam efekt końcowy i
uzyskując wymagane efekty technologiczne. Przykład ten dowodzi także, że szereg innych
zapisów SIWZ, natomiast przyczynia się wyłącznie do utrudnienia równej konkurencji lub jej
całkowitego wykluczenia ze strony innych doświadczonych i sprawdzonych w praktyce
eksploatacyjnej urządzeń.
Podsumowanie:
31. Prawidłowo i terminowo zrealizowana w 2007 roku inwestycja polegająca na budowie
pierwszej hali powiatowej suszarni słonecznej osadów ściekowych na oczyszczalni ścieków
Dziarny w Iławie dowodzi, że ustanowione przez Zamawiającego kryterium wiedzy i
doświadczenia jest niewspółmierne do charakteru przedmiotu umowy. Nie jest też
warunkiem niezbędnym koniecznym do zapewnienia należytego wykonania i jakości robót.
32. Ocena porównawcza zrealizowanych do dnia dzisiejszego wszystkich lub zdecydowanej
większości polskich suszarni słonecznych wskazuje na rażące ograniczenie konkurencji i
ograniczenie dostępu do zamówienia wielu doświadczonym polskim firmom budowlanym i
inżynierskim, takim jak np. Inżynieria Rzeszów, IDS-BUD, Seen Technologie, itd. Są to firmy
budowlane, które posiadają szerokie i wieloletnie doświadczenie nie tylko w budowie
suszami słonecznych, i to obiektów o wiele większych niż jedna hala suszarnicza
przeznaczona do wysuszenia 2000 t osadów w roku (ale nie spełniających w szczegółach
technicznych wszystkich kryteriów wymaganych przez Zamawiającego: rodzaj przewracarek,
tym ogrzewania i źródła ciepła dla ogrzewania podłogowego, rok wykonania, wydajność), ale
mających doświadczenie w budowie infrastruktury o wiele większym stopniu skomplikowania
budowlanego, inżynierskiego i technologicznego, jakimi są całe oczyszczalnie ścieków,
prestiżowe obiekty przemysłowe, biurowe, mieszkalne, drogi, czy autostrady. Posiada je
natomiast lokalna, niewielka firma z Iławy od lat realizująca wiele robót na rzecz Iławskich
Wodociągów i blisko współpracująca z autorem dokumentacji projektowej drugiej hali
suszami słonecznej. Jest nią Zakład Budowlany W. Z., Iława ul. Mławska 12.
33. Ustanowione kryteria oceny ofert (doświadczenie kierownika budowy w budowie
podobnych obiektów do przedmiotu zamówienia, a zatem hybrydowych suszami
słonecznych ogrzewanych pompami ciepła) wydają się w sposób rażący działać na korzyść
tego wykonawcy, jak należy domniemać zainteresowanego złożeniem oferty w niniejszym
postępowaniu, nie wartościując doświadczenia w kierowaniu budów o wiele większej
wartości i skomplikowaniu technicznym i inżynierski.
34. SIWZ powinna zostać uzupełniona o jednoznaczne, w pełni obiektywne i odnoszące się
do konkretnych parametrów technicznych kryteria, które winne spełniać urządzenia
techniczne, stanowiące wyposażenie suszarni słonecznych. Niedopuszczalne jest przyjęcie
specyficznych rozwiązań konstrukcyjnych i materiałowych charakterystycznych wyłącznie dla
jednego producenta przewracarek, jak ma to miejsce w zaskarżonej SIWZ, tj.:
bezwzględnego wymogu suszenia osadów w cienkiej warstwie, recyrkulacji suszu
polegającego na nabraniu porcji wysuszonego osadu z całej szerokości hali, dowiezieniu jej
do miejsca zadawania osadów, wysypaniu i wymieszaniu z osadem wilgotnym, itp.
Do postępowania odwoławczego po stronie Odwołującego przystąpili: wykonawca K.
T. prowadząca działalność gospodarczą pod firmą EUROTECH K. T. z Bielska-Białej oraz
wykonawca W. G. prowadzący działalność gospodarczą pod firmą Zakład Usług
Inwestycyjnych INWEST-SERWIS W. G. z Olsztyna, którzy wnieśli o uwzględnienie
odwołania.
Zamawiający w odpowiedzi na odwołanie stwierdził, że uwzględnia częściowo
zarzuty, wskazując na zarzut 1 i 2 oraz określając jak zostaną zmienione zaskarżone
postanowienia Ogłoszenia o zamówieniu i specyfikacji. Nie uwzględnił natomiast trzeciego
zarzut wskazując na następujące okoliczności:
Iławskie Wodociągi Spółka z o.o., jako pierwsze w Polsce zrealizowały suszarnię
hybrydową, funkcjonującą w oparciu o energię słoneczną oraz energię cieplną z pomp
ciepła. Za nietuzinkowe, nowatorskie rozwiązanie technologii suszenia Wodociągi otrzymały
wyróżnienie w konkursie „Lider Polskiej Technologii". Komplementarność rozwiązania
(suszenie słońcem i energią dodatkową), a miedzy innymi zainstalowanie pomp ciepła do
wytwarzania energii dodatkowej w suszarni słonecznej były elementem, który przyczynił się
do tak wysokiej oceny rozwiązania. Nie była to nagroda za przerzucarkę, a za wyrób w
podkategorii technologia, a w żadnym wypadku nie dotyczyła późniejszych efektów pracy
suszarni. Wskazał m.in., że „Zamawiający nie przewidział wówczas, że doświadczenie w
budowie hal innych niż suszarnie, aczkolwiek porównywalnych do przedmiotu zamówienia
będzie przyczyną błędów wykonawczych, które do dnia dzisiejszego skutkują ponoszeniem
kosztów na ich naprawę. Są to między innymi niewłaściwie zamocowana obudowa
poliwęglanowa (pomylono strony płyt, montując stronę odporną na promieniowanie UV do
ś
rodka hali zamiast na zewnątrz). Skutkiem ewidentnej pomyłki wykonawcy były perforacje
płyt po stronie zewnętrznej, co spowodowało ich uszkodzenia. W roku 2016 Zamawiający był
zmuszony do wymiany całego poszycia kalenicy dachu. Brak prawidłowych uszczelnień
wietrzaka dachowego przed zawiewaniem śniegu do wnętrza hali powoduje przestoje hali w
okresie zimowym (...). Dołączył dowody: Remonty przerzucarki - załącznik nr 2, Raport
przestoi suszarni - załącznik nr 3, zdjęcia z zasypanej hali - załącznik nr 4. Dalej podał, że
„W ciągu 8 lat eksploatacji suszarni, z różnym skutkiem udawało się suszyć na bieżąco
wytwarzane osady. Problematyczna okazała się też eksploatacja przerzucarki Wendewolf,
która w początkowym okresie ulegała wielokrotnym awariom. Również założenie
grubowarstwowego suszenia osadów okazało się wyborem nietrafnym i niestety nie
sprawdziło się w warunkach zimowych panujących w rejonie Iławy, a technologia
zaoferowana przez Ist Anlagenbau niestety nie pozwalała na optymalizację procesu i
współpracę z ogrzewaniem podłogowym hali. Praktycznie z początkiem pierwszych
zimowych przymrozków suszarnia jest wyłączana z eksploatacji, a wydajność posadzki
grzewczej, skutecznie ograniczona grubą warstwą osadu, uniemożliwiającą przekazywanie
ciepła do zgromadzonych na niej osadów. Osady w hali ulegały zamarzaniu, a brak
możliwości rozmrożenia wierzchniej warstwy złoża osadów skutecznie hamował dalsze
prowadzenie procesu. Podał także, że technologia związana z zastosowaniem przerzucarki
Wendewoif nie nadaje się do współpracy z ogrzewaną posadzką. Podkreślił, że „krytyczna
ocena i przedstawianie w negatywnym świetle technologii suszenia osadów w suszarniach
hybrydowych nie tyle wynika z bezpośredniej opinii eksploatatorów takich suszarni, lecz
głównie z artykułów prasowych - tworzonych przez Panią T. w różnych konfiguracjach
autorskich. De facto żaden z artykułów nie bazuje na faktycznych wynikach doświadczeń z
eksploatacji suszarni hybrydowych, a jest jedynie zlepkiem domysłów, porównań i
domniemań (również z innych, dowolnie interpretowanych artykułów prasowych), w których
suszarnie hybrydowe są przedstawiane, jako rozwiązania wadliwe, a hołubione ich kosztem
są, rozwiązania oferowane przez firmę Ist Anlagenbau, której to przedstawicielem jest Pani
T. . Podkreślił także, że „Zamawiający doskonale poznał technologię suszenia tak
propagowaną przez panią Trojanowską, ponieważ jest od ponad 8 lat użytkownikiem
suszarni z wyposażeniem technologii Wendewolf. Autorytatywnie zatem, na podstawie
własnych doświadczeń stwierdza, że suszenie grubowarstwowe stosowane na oczyszczalni
ś
cieków Zamawiającego nie sprawdza. Suszarnia umożliwia suszenie osadów jedynie w
miesiącach ciepłych, a osiąganie wyższych wskaźników suchej masy wysuszonego osadu
odbywa się jedynie do miesięcy letnich (czerwca, lipca) - załącznik nr 5 wyniki badań
osadów. Od początku oddania suszarni do eksploatacji, w każdym roku, praktycznie z
nastaniem niskich temperatur przestaje ona funkcjonować, ze względu na nagromadzenie
zbyt dużej ilości osadów i ich zamarzanie wewnątrz hali. Jednocześnie często
obserwowanym przez operatora zjawiskiem jest zatrzymywanie przerzucarki przez działający
wyłącznik przeciążeniowy. Sytuacja ta pojawia się w okresie jesiennym, gdy proces
słonecznego suszenia zachodzi w minimalnym stopniu. Zmusza to do wyłączenia suszarni i
odwirowywaniu osadu bezpośrednia na przyczepę. Podał, że w ciągu ośmiu lat eksploatacji
suszarni nie udało się przepracować ani jednej zimy. Z bezpośrednich doświadczeń
eksploatatorów suszarni hybrydowych, zaprojektowanych i wykonanych w technologii
cienkowarstwowej, wspomaganych dodatkowym ogrzewaniem (ogrzewana posadzka)
wynika bezspornie, że suszenie może się odbywać bez przerwy we wszystkich miesiącach
roku. Przykładem takim jest suszarnia w Kłodzku. Zaprojektowane zostały one z
wykorzystaniem cienkowarstwowego suszenia i recyrkulacją osadu, i taką właśnie
technologię suszenia osadów Zamawiający chce realizować u siebie. Zamawiający nie
dopuszcza zatem innej technologii suszenia osadów niż suszenie cienkowarstwowe w
sprawdzonej już technologii i nie zamierza polemizować z teoretycznymi dywagacjami
dostawcy przerzucarki nt. wyższości rozwiązania, które już eksploatuje i zdążył poznać w
praktyce. Pożądana technologia suszenia osadów, uwzględniająca możliwość
zagospodarowania wytwarzanego we własnym zakresie ciepła odpadowego i energii
elektrycznej, dokładnie została opisana w opracowanej dokumentacji projektowej i
uwzględnia zarówno oczekiwania Zamawiającego jak i doświadczenia z innych, podobnych
zrealizowanych suszarni. W ciągu 8 lat eksploatacji Zamawiający miał okazję poznania
zarówno zalet jak i wad, technologii grubowarstwowego suszenia osadów wg technologii
Wendewolf. Zamawiający nie kwestionuje ani dorobku firmy Ist Anlagenbau, ani technologii
suszenia, która być może sprawdza się na innych obiektach. Nie mniej jednak na podstawie
własnych, ponad 8 letnich, doświadczeń uważa, że technologia Wendewolf nie jest najlepszą
dostępną technologią dla oczyszczalni Zamawiającego. Dlatego też definitywnie wykluczył
specyficzną w swoim rodzaju technologię Ist Anlagenbau, na korzyść rozwiązań lepszych
technologicznie dla optymalizacji suszenia osadów na oczyszczalni ścieków Zamawiającego,
a oferowanych również przez inne firmy, a nie tylko jak wskazuje Odwołujący jedynie przez
firmę HUBER. Stwierdził, że „Nieprawdą jest też, że wyłącznie przerzucarki oferowane przez
firmę HUBER posiadają funkcję umożliwiająca recyrkulacje osadów. Od czasu realizacji
pierwszej hali słonecznej suszarni osadów na oczyszczalni Zamawiającego, na innych
oczyszczalniach powstało kilkanaście suszarni słonecznych i hybrydowych wykorzystujących
różne technologie suszenia osadów. Zaprojektowana w technologii cienkowarstwowej
suszarnia osadów w Kłodzku jest jednym z przykładów, że osady mogą być suszone cały rok
bez przerwy, zarówno w okresie jesiennym czy zimowym. Informacja nt. możliwości
całorocznego suszenia nie pochodzi z folderów reklamowych, czy artykułów branżowych, a
jest informacją od użytkownika suszarni. Funkcjonowanie suszarni, nawet w czasie
największych mrozów wynika z faktu, iż bezpośrednio po zadaniu do suszarni osadów
mokrych, niezwłocznie są one mieszane z porcją osadów suchych, dzięki czemu sucha
masa mieszaniny podlegającej suszeniu już na samym starcie jest odpowiednio wysoka, a
konsystencja osadów na tyle strukturalna, że niska temperatura nie zmraża złoża
osadowego. Jednocześnie mieszarka/przerzucarka w tym samym czasie miesza i
przesypuje osady na całej grubości warstwy, która osiąga grubość rzędu 20cm. Ciekawym
rozwiązaniem jest to, że funkcje recyrkulacji oprócz innych istotnych dla procesu, prowadzi ta
sama przerzucarka. Nabiera ona na całej szerokości porcję wysuszonego osadu i w drodze
powrotnej dowozi susz do osadu mokrego, a następnie miesza oba osady, napowietrza i
przerzuca do czasu odparowania z nich wody przez ogrzewaną posadzkę. Dlatego
konstrukcja i funkcje przerzucarki {przede wszystkim funkcja recyrkulacji) są tak istotne dla
opisanej technologii suszenia. Zamawiający, jako eksploatator jednej hali suszarniczej
wyposażonej w technologię Wendewolf, która z wielu względów nie spełnia oczekiwań
Zamawiającego, nie zamierza rozbudowywać istniejącej suszarni o kolejną halę - w takiej
samej technologii, nie zapewniającej ciągłości procesu całorocznego suszenia. Aktualnie w
układzie technologicznym oczyszczalni w Dziarnach funkcjonuje zestaw 3 kogeneratorów,
który wytwarza nadmiar energii cieplnej i elektrycznej. Zamawiający, jako gestor mediów
zaplanował optymalny sposób ich wykorzystania, a jest nim m in. zaopatrzenie w ciepło
ogrzewanej podłogi suszarni i zasilanie w energię elektryczną (pochodząca z własnej
produkcji) wszystkich urządzeń elektrycznych zaprojektowanej instalacji. Niedopuszczalnym
marnotrawstwem byłoby nie zagospodarowanie ciepła i energii elektrycznej tylko i wyłącznie
z powodu sugestii przedstawiciela handlowego o wyższości swojego rozwiązania
(posiadającego sprawdzone przez Zamawiającego w eksploatacji wady) nad rozwiązaniem
zaprojektowanym i oczekiwanym przez Zamawiającego. Dlatego też Zamawiający nie
zgadza się na zastosowanie innej technologii suszenia niż suszenie cienkowarstwowe z
recyrkulacją, jak opisane w dokumentacji projektowej. Reasumując stwierdził, że zgodnie z
przepisami ustawy określenie przedmiotu zamówienia jest zarazem obowiązkiem jak i
uprawnieniem zamawiającego. Jego określenie w sposób obiektywny, z zachowaniem zasad
ustawowych, nie jest jednoznaczne z koniecznością zdolności realizacji zamówienia przez
wszystkie podmioty działające na rynku w danej branży. Wskazał na orzeczenie sygn. akt
KIO/UZP 80/07, w którym "Izba stwierdziła, że Zamawiający ma prawo opisać swoje
potrzeby w taki sposób, aby przedmiot zamówienia spełniał jego wymagania i zaspokajał
potrzeby, pod warunkiem, że dokonany opis nie narusza konkurencji ani równego
traktowania wykonawców. Sama okoliczność, że opis przedmiotu zamówienia uniemożliwia
złożenie oferty przez Odwołującego nie wskazuje na naruszenie podstawowych zasad
udzielania zamówień publicznych, skoro na rynku działają podmioty mogące brać udział w
postępowaniu samodzielnie lub w ramach konsorcjum, czemu Odwołujący nie zaprzeczył".
Podobnie KIO w wyroku sygn. akt KIO/UZP 1024/08 „Zamawiający, działając w granicach
określonych przepisami prawa, ma prawo sprecyzować przedmiot zamówienia o określonych
minimalnych standardach jakościowych i technicznych. Okoliczność o charakterze
notoryjnym, że nie wszyscy wykonawcy dysponują produktem spełniającym wymagania
Zamawiającego opisane w siwz i mogą go zaoferować oraz, że wymagania techniczne są
trudne do spełnienia przez niektórych wykonawców, nie oznacza, że postępowanie o
udzielenie zamówienia publicznego jest prowadzone w sposób utrudniający zachowanie
uczciwej konkurencji. Dalej podał, że Zamawiający ma prawo wymagać, aby przedmiot
zamówienia był zrealizowany w jakości wyższej, niż standardowa, lub o podwyższony
parametrach, o ile jest w stanie swoje wymagania usprawiedliwić obiektywnymi
okolicznościami.
Rozpoznając odwołanie ustaliła i zważyła, co następuje:
Odwołanie podlega oddaleniu.
Odwołujący, z uwagi na częściowe uwzględnienie przez Zamawiającego zarzutów oraz
zadeklarowanej w odpowiedzi na odwołanie modyfikacji postanowień Ogłoszenia o
zamówieniu i specyfikacji istotnych warunków zamówienia, podtrzymał wyłącznie zarzut,
dotyczący opisania przedmiotu zamówienia [opis przedmiotu zamówienia znajdujący się w
Projekcie Wykonawczym, Branża Technologiczno-instalacyjna „Słoneczna suszarnia
osadów" pkt 5.1.4.1. „Przerzucarka osadów", str. 13) w sposób naruszający art. 29 ust.2
ustawy, który to opis – jego zdaniem - może utrudniać uczciwą konkurencję. We wskazanym
punkcie 5.1.4.1, wymagana jest przerzucarka, które to urządzenie ma spełniać następujący
warunek: „Przerzucarka musi posiadać możliwość prowadzenia automatycznej recyrkulacji w
celu mieszania osadu wysuszonego pobieranego z końca hali z wilgotnym dostarczanym na
początek hali. Recyrkulacja osadu wewnątrz hali polega na nabraniu porcji wysuszonego
osadu z całej szerokości hali, dowiezieniu jej do miejsca zadawania osadów, wysypaniu i
wymieszaniu z osadem wilgotnym." Zdaniem wykonawcy, warunek ten eliminuje możliwość
zastosowania innych przerzucarek, które posiadają możliwość recyrkulacji osadu wewnątrz
hali, ale w inny sposób niż poprzez nabranie porcji wysuszonego osadu z całej szerokości
hali, dowiezienie jej do miejsca załadowania osadów, wysypania i wymieszania z osadem
wilgotnym, przy jednoczesnym zapewnieniu tego samego efektu końcowego.
Kwestionowane postanowienie ogranicza konkurencję, albowiem uprzywilejowuje
wykonawców, którzy stosują takie rozwiązanie, a tym samym stale współpracują z dostawcą
tego typu urządzenia. W żądaniu domaga się zmodyfikowania opisu przedmiotu zamówienia
zawartego w pkt 5.1.4.1. Projektu „Przerzucarka osadów", [str. 13), „w sposób, który
niezależnie od rozwiązania opisanego przez Zamawiającego, będzie umożliwiał
wykonawcom zastosowanie przerzucarek osadów umożliwiających prowadzenie
automatycznej recyrkulacji w celu mieszania osadu wysuszonego pobieranego z końca hali z
wilgotnym dostarczanym na początek hali, w dowolny skuteczny sposób”. Wniósł także o
dopuszczenie i przeprowadzenie dowodów z opinii biegłego z zakresu budownictwa lub
inżynierii sanitarnej oraz z dokumentów przedkładanych na rozprawie na okoliczność
ustalenia, że: (1) zastosowanie przerzucarki osadu, posiadającej możliwość prowadzenia
automatycznej recyrkulacji w celu mieszania osadu wysuszonego pobieranego z końca hali z
wilgotnym dostarczanym na początek hali w dowolny, skuteczny sposób, zapewnia taki sam
efekt końcowy, jeżeli idzie o wydajność i parametry wysuszonych osadów, jak zastosowanie
przerzucarki zapewniającej recyrkulację osadu wewnątrz hali polegającej na nabraniu porcji
wysuszonego osadu z całej szerokości hali, dowiezieniu jej do miejsca zadawania osadów,
wysypaniu i wymieszaniu z osadem wilgotnym, wskazaniu podobieństw obu urządzeń,
ewentualnych różnic; (2) opis przedmiotu zamówienia w Projekcie Wykonawczym, Branża
Technologiczno-instalacyjna „Słoneczna suszarnia osadów” pkt 5.1.4.1. „Przerzucarka
osadów", (str. 13) wskazuje na konkretnego producenta tego typu urządzenia. Na dowód
twierdzeń przedłożył na rozprawie m.in. Analizę i ocenę technicznych rozwiązań oraz
dokumentacji (…) tego postępowania o udzielenie zamówienia publicznego opracowaną na
zlecenie Eurotech – wykonawcy przystępującego po jego stronie do postępowania
odwoławczego podpisaną przez dr inż. A. Z. z Zabrza, a także artykuły prasowe, opisy i
instrukcje dla przerzucarki Wendewolf w technologii IST Anlagenbau oraz pismo z dnia 2.11.
2016 r. zawierające oświadczenia i wnioski przystępującego Eurotech. Izba na marginesie
zauważa, że zgłaszająca przystąpienie do postępowania odwoławczego po stronie
Odwołującego pani K. T. prowadząca działalność gospodarczą pod firmą Eurotech
ustanowiona została pełnomocnikiem Odwołującego i uczestniczyła w tym charakterze na
posiedzeniu i rozprawie przez KIO.
W zakresie podtrzymanego zarzutu, Odwołujący stwierdził, że jego interes może
doznać uszczerbku, polegający na braku możliwości realnego uzyskania zamówienia wobec
stosowania przez niego innych [powszechnie stosowanych przy tego typu robotach
budowlanych] rozwiązań technologicznych.
Zgodnie z punktem 1 Sekcji II. Ogłoszenia o zamówieniu Zamawiający nadał
zamówieniu nazwę: „Rozbudowa słonecznej suszarni osadów ściekowych - hala nr 2”, a
zgodnie z opisem przedmiotu zamówienia zawartym w pkt 4 tej Sekcji wskazał, że:
„Przedmiotem zamówienia jest budowa hali słonecznej suszarni osadów ściekowych na
oczyszczalni ścieków w Dziarnach koło Iławy. Hala suszarnicza o konstrukcji
przypominającej szklarnię, pokryta płytami poliwęglanowymi. Załadunek osadów do hali
odbywał się będzie automatycznie za pomocą systemu przenośników bezwałowych. Na
początku hali umieszczone zostaną przenośniki osadu odwodnionego, dostarczające osad z
istniejącej instalacji zadawania osadów do hali nr 1 istniejący system zostanie rozbudowany.
Dodatkowo przy hali zostanie wybudowany zbiornik (skip załadowczy) umożliwiający
przyjmowanie do suszenia osadów dowożonych. W hali osady z przenośnika zadającego
wysypywane będą w 4 punktach, usytuowanych w jednej linii na całej czynnej szerokości hal,
skąd będą rozgarniane i równomiernie rozplantowywane na posadzce (powierzchnia czynna
pomiędzy cokołami jednymi) za pomocą przerzucarki nawowej. Przerzucarka będzie
przerzucała i mieszała osady zgromadzone na posadzce usprawniając oddawanie wilgoci
poprzez zwiększenie powierzchni parowania, ułatwiając tworzenie się gruzełkowatej
struktury suszonego osadu i jednocześnie napowietrzało zgromadzone osady, zapobiegając
ich zagniwaniu. Przerzucarka pracowała będzie w zadanym przez operatora trybie
automatycznym. Osady w miarę postępów suszenia przesuwane będą ku przeciwległemu
końcowi hal, a po osiągnięciu wymaganego stopnia wysuszenia nabierane będą przez
przerzucarkę i zgarniane do strefy odbioru (przegłębienie w posadzce). Ze strefy odbioru
susz wybierany będzie ładowarką czołową i transportowany do magazynowania lub
bezpośrednio na środki transportu. Od strony odbioru suszu zaprojektowany zostanie plac
manewrowy i drogi komunikacyjne. Nowe drogi włączone zostaną w istniejący układ
komunikacyjny oczyszczalni ścieków”. Ww Projekcie budowlanym, Branża technologiczno-
instalacyjne „Słoneczna suszarnia osadów” [pkt 3 str 5] wskazano m.in.: na dwa nowe
obiekty główne [halę i skip załadowczy] oraz pomniejsze obiekty nieliniowe (przykładowo:
studzienki), a z kolei w jego punkcie 4. 4.1 [Założenia do projektowania - str 9] m.in., że
„Suszenie osadów prowadzone będzie w technologii cienkowarstwowej (warstwa ca 20 cm) i
odbywało się będzie w układzie ciągłym - osad zadawany będzie cyklicznie z jednego końca
hali, a odbierany w formie suszu z drugiego. Czas suszenia osadu uzależniony będzie od
pory roku i trwał od kilku (pora letnia) do kilkunastu dni (pora zimowa). Dostarczanie energii
słonecznej do osadów możliwe będzie dzięki pokryciu hal płytami poliwęglanowymi.
Bezpośrednim efektem promieniowania słonecznego będzie wzrost temperatury osadów i
temperatury powietrza wewnątrz halach, który powodował będzie spadek jego wilgotności
względnej i wzrost potencjału odbioru wilgoci z osadów. Proces suszenia odbywać się
będzie z wykorzystaniem wentylacji mieszającej oraz automatycznie otwieranego i
zamykanego wywietrznika dachowego. Hala dodatkowo wyposażona zostanie w system
ogrzewania podłogowego, którego zadaniem jest utrzymanie dodatniej temperatury osadu
ś
ciekowego, wspomagającej parowanie wody z osadu, zwłaszcza w okresie niskich
temperatur zewnętrznych i słabego nasłonecznienia”. Ponadto w punkcie 5.1. Projektu
wskazano, że projektowane rozwiązania dotyczą Suszarni słonecznej (hybrydowej), a w pkt
5.1.1 [Przyjęta technologia suszenia – str 10] podano, że: „Wydajność projektowanej hali
umożliwi wysuszenie ca 2000 Mg/rok, przy początkowej zawartości suchej masy min. 22 %
do wartości końcowej min. 70% suchej masy. Grubość warstwy złoża suszonego osadu
wewnątrz suszarni oscylowała będzie w granicach 20cm (suszenie cienkowarstwowe). Nie
dopuszcza się suszenia grubowarstwowego w projektowanej hali. Ważnym parametrem
technologii cienkowarstwowej jest znacznie krótszy czas niezbędny do napowietrzenia i
przerzucenia złoża o niewielkiej grubości. Ponadto aeracja osadu odbywa się bardziej
efektywnie (przerzucenie całej grubości złoża za jednym przejazdem przewracarki).
Suszenie cienkowarstwowe uniemożliwia tworzenie się warunków beztlenowych, dzięki
czemu osady nie zagniwają, a prawdopodobieństwo powstawania uciążliwości odorowej jest
dużo mniejsze niż przy suszeniu grubowarstwowym. W celu usprawnienia procesu suszenia
w okresie niskich temperatur zewnętrznych, jak również zapobiegania zamarzaniu
wilgotnych osadów wprowadzanych do suszarni przewiduje się doposażenie hali w
ogrzewaną podłogę. Do ogrzewania posadzki wykorzystanie zostanie ciepło ze spalania
biogazu - ciepło dostarczone zostanie z istniejącej instalacji. Załadunek osadów do hali
odbywał się będzie automatycznie za pomocą systemu przenośników bezwałowych. Na
początku hali umieszczone zostaną przenośniki osadu odwodnionego, dostarczające osad z
istniejącej instalacji zadawania osadów do hali nr 1 - istniejący system zostanie
rozbudowany. Dodatkowo przy hali zostanie wybudowany zbiornik (skip załadowczy)
umożliwiający przyjmowanie do suszenia osadów dowożonych. W hali osady z przenośnika
zadającego wysypywane będą w 4 punktach, usytuowanych w jednej linii - na całej czynnej
szerokości hal, skąd będą rozgarniane i równomiernie rozplantowywane na posadzce
(powierzchnia czynna pomiędzy cokołami jednymi) za pomocą przerzucarki nawowej.
Urządzenie to będzie przerzucało i mieszało osady zgromadzone na posadzce usprawniając
oddawanie wilgoci poprzez zwiększenie powierzchni parowania, ułatwiając tworzenie się
gruzełkowatej struktury suszonego osadu i jednocześnie napowietrzało zgromadzone osady,
zapobiegając ich zagniwaniu. Przerzucarka pobierała będzie również porcje suchych osadów
z końca hali, dowoziła je na początek w miejsce załadunku osadów (lub w dowolne inne) i
mieszała na całej szerokości z osadami wilgotnymi celem wyrównania wilgotności osadów i
szybszego zainicjowania procesu suszenia. Przerzucarka pracowała będzie w zadanym
przez operatora trybie automatycznym. Osady w miarę osiągania wymaganego stopnia
wysuszenia przesuwane będą ku przeciwległemu końcowi hali i zgarniane przerzucarka do
strefy odbioru (przegłębienie w posadzce). Ze strefy odbioru susz wybierany będzie
ładowarką czołową i transportowany do magazynowania lub bezpośrednio na środki
transportu. Od strony odbioru suszu zaprojektowany zostanie plac manewrowy i drogi
komunikacyjne. Nowe drogi włączone zostaną w istniejący układ komunikacyjny
oczyszczalni ścieków. Rozbudowa suszami o drugą halę suszarniczą umożliwi suszenie
całej ilości wytwarzanych osadów pościekowych na oczyszczalni w Dziarnach k/Iławy.
Pozwoli także na uzyskanie wyższego poziomu wysuszenia powstającego granulatu, co
zmniejszy jego objętość oraz ułatwi dalsze zagospodarowanie w procesach współspalania
lub rolniczego wykorzystania”. Następnie w pkt 5.1.4 Wyposażenie technologiczne w jego
podpunkcie 5.1.4.1 [Przerzucarka osadów – str 13] podano, że: „Przerzucarka osadów
stanowiła będzie podstawowe wyposażenie hali. Poruszała się będzie po dwóch bocznych,
betonowych cokołach jezdnych bez kontaktu z posadzką. Jej zadaniem będzie równomierne
przerzucanie/mieszanie, transportowanie i recyrkulowanie osadów zadanych do hal.
Przerzucarka operowała będzie na całej czynnej długości hali (obszar pomiędzy cokołami
jezdnymi ograniczony na długości ograniczonej odbojami). Sterowanie napędami urządzenia
odbywało się będzie według określonego trybu w układzie automatycznym. Osad w hali
będzie transportowany w sposób ciągły z możliwością pobierania osadu w małych lub
dużych porcjach. Przerzucarka osadów umożliwiała będzie rozkładanie osadu na posadzce,
a także cięcie kruszenie suszonego osadu oraz wytwarzanie granulatu o kształcie i wielkości
kamyków/groszku. Przerzucarka musi posiadać możliwość prowadzenia automatycznej
recyrkulacji w celu mieszania osadu wysuszonego pobieranego z końca hali z wilgotnym
dostarczanym na początek hali. Recyrkulacja osadu wewnątrz hali polega na dowiezieniu
porcji wysuszonego osadu z końca hali na jej początek, zadaniu go do osadu wilgotnego i
wymieszaniu. W wyniku wymieszania mechanicznie odwodnionego osadu z suszem
następuje natychmiastowy wzrost suchej masy w osadach. Na kolejnych metrach długości
hali zainicjowany zostaje wówczas intensywny proces suszenia, a dodatkową zaletą jest to,
ż
e osad się nie maże i nie klei. Jest to szczególnie ważne w przypadku osadów
posiadających dużą zawartość substancji organicznych o niskim stopniu odwodnienia.
Urządzenie wykonane będzie w całości (poza napędami, łożyskami itp.) ze stali nierdzewnej
1.4301, poddanej w całości wytrawianiu przez zanurzenie w kąpieli kwaśnej. Napędy:
podkład z żywicy syntetycznej, lakier nitrocelulozowy, RAL 5015. Materiał pozostałych części
(rolki, węże itd.): materiał odporny na korozję. Praca przerzucarki musi być w pełni
zautomatyzowana, bez konieczności angażowania personelu obsługowego. (…).
Mając na uwadze stan faktyczny tej sprawy Izba w pierwszej kolejności stwierdza, że
zarzut i żądania odwołania zmierzają do dopuszczenia obok technologii suszenia
cienkowarstwowego także innej technologii, w tym przypadku technologii suszenia
grubowarstwowego z uwagi na stosowaną przez Odwołującego standardową – jak zaznaczał
w odwołaniu - przerzucarkę Wenderwolf w technologii IST Anlagenbau. Zgodnie z Projektem
budowlanym, suszenie osadu w projektowanej Hali 2 ma się odbywać w technologii
cienkowarstwowej. Tak jak wykazywał Zamawiający, a Odwołujący nie przedstawił dowodu
przeciwnego, ważnym parametrem technologii cienkowarstwowej jest znacznie krótszy czas
niezbędny do napowietrzenia i przerzucenia złoża o niewielkiej grubości. Ponadto
napowietrzanie [aberracja] osadu odbywa się bardziej efektywnie z uwagi na przerzucenie
całej grubości złoża za jednym przejazdem przewracarki. Wskazano także, że suszenie
cienkowarstwowe uniemożliwia tworzenie się warunków beztlenowych, dzięki czemu osady
nie zagniwają, a prawdopodobieństwo powstawania uciążliwości odorowej jest dużo
mniejsze niż przy suszeniu grubowarstwowym. W celu usprawnienia procesu suszenia w
okresie niskich temperatur zewnętrznych, jak również zapobiegania zamarzaniu wilgotnych
osadów wprowadzanych do suszarni przewiduje się doposażenie hali w ogrzewaną podłogę
[suszarnia hybrydowa]. Wskazano także, że suszenie osadów prowadzone w technologii
cienkowarstwowej (warstwa ca 20 cm) odbywało się będzie w układzie ciągłym - osad
zadawany będzie cyklicznie z jednego końca hali, a odbierany w formie suszu z drugiego.
Czas suszenia osadu uzależniony będzie od pory roku i trwał od kilku (pora letnia) do
kilkunastu dni (pora zimowa). Zastosowana w projekcie technologia suszenia osadu
[suszenie cienkowarstwowe] jest kwestionowana przez Odwołującego przez pryzmat tylko
Recylkulacji - funkcji istotnej dla opisanej w Projekcie technologii suszenia. W tym
przypadku w odwołaniu podnoszono w zasadzie ogólne zarzuty typu: „Zamawiający w
zakresie urządzeń technologicznych, w tym przede wszystkim wobec najważniejszego
urządzenia, jakim jest przerzucarka do osadów nie ustanowił jednoznacznych, czytelnych i
obiektywnych kryteriów uznania innych urządzeń niż opisane w projekcie za równoważne lub
lepsze” oraz, że (…) dokumentacja projektowa zawiera szereg rygorystycznych zapisów
odnoszących się do przewracarek, wykluczających wielu doświadczonych producentów
wyposażenia technologicznego suszarni słonecznych, w tym między innymi IST Anlagenbau
producenta przewracarki Wendewolf, w którą jest wyposażona pierwsza suszarnia” [pkt 24],
oczyszczalnia ścieków jest wyposażona (…) w stosunkowo nową wirówkę dekantacyjną,
która zapewnia dobry stopień odwodnienia” [pkt 26] oraz, że (…) ogrzewanie podłogowe ma
pełnić w suszarni wyłącznie funkcję pomocniczą (wspomagającą] i ma być wykorzystywane
w okresie niskich temperatur zewnętrznych (…) oraz, że „zakaz suszenia osadów w
warstwach grubszych przez cały rok nie ma najmniejszego uzasadnienia technicznego”.
Także Izba zwraca uwagę na ogólnikowość żądania, albowiem Odwołujący domaga się, aby
specyfikacja została (…) uzupełniona o jednoznaczne, w pełni obiektywne i odnoszące się
do konkretnych parametrów technicznych kryteria, które winne spełniać urządzenia
techniczne, stanowiące wyposażenie suszarni słonecznych, nie wskazując jednocześnie,
jakie to obiektywne kryteria pozwolą na realizację przedmiotu zamówienia w zgodności z
jego opisem wymaganym w dokumentacji projektowej. Także zdaniem Izby, przedkładane
przez Odwołującego dowody przede wszystkim dotyczą atrybutów promowanej przez niego
technologii systemu suszenia osadów, a mianowicie technologii IST Anlagenbau i
stosowanej w tej technologii przerzucarki Wendewolf oraz zawierają krytyczne uwagi, co do
rozwiązań technologicznych przyjętych dla Hali 2. W przedłożonej, jako dowód Analizie
technicznej przede wszystkim, wskazując na artykuły i referaty z konferencji oraz
niedookreślonych eksploatatorów, jej autorka stwierdza się, że rozwiązanie technologiczne
przyjęte w projekcie jest oceniane, jako wadliwe [str 3 pkt 2] podając, że na podstawie m.in.
tych publikacji z uwagi na to, że (…) hybrydowe suszarnie słoneczne ogrzewane pompami
ciepła, których dolne źródło jest umieszczane w osadnikach wtórnych są: kosztownymi w
eksploatacji (…), stwarzającymi problemy (…), mało skutecznymi (…) drogimi inwestycyjnie
(…). Wskazuje się także, że dyskusyjna jest pewność Zamawiającego, że (…) przyjęcie w
drugiej hali suszarni innej niż w pierwszej technologii suszenia osadów (tj. suszenia w
cienkiej warstwie i specyficznego sposobu recyrkulacji suszu przez przewracarkę) zdoła
uchronić osady przed zamarznięciem. Stwierdza także, że wymaganą funkcję „Recyrkulacji
posiada wiele przewracarek, zaznaczając jednocześnie, że w przeważającej większości jest
ona realizowana poprzez przesuwanie wysuszonych osadów w stronę początku hali po
posadzce.” Użyte sformułowanie „w przeważającej większości” [a zatem nie we wszystkich]
nie potwierdza twierdzeń Odwołującego, że tylko przerzucarka Hubera spełnia wymaganą
funkcję recylkulacji przy założonej technologii suszenia cienkowarstwowego. Izba ponownie
zwraca uwagę na żądania odwołania i podnoszoną argumentację, zmierzające do zmiany
technologii suszenia osadów, w miejsce technologii cienkowarstwowej na technologię
grubowarstwową, którą dysponuje Odwołujący.
Wobec takich ustaleń, Izba zgodziła się, że od Zamawiającego, jako eksploatatora już
jednej hali suszarniczej wyposażonej w technologię Wendewolf, która według jego ocen nie
spełnia jego oczekiwań przede wszystkim, co do całorocznej pracy, nie można wymagać,
aby rozbudowywał istniejącą suszarnię o kolejną halę - w takiej samej technologii, która nie
zapewni [niekwestionowane przez Odwołującego, co do faktu] ciągłości procesu
całorocznego suszenia. Tak jak podnosił Zamawiający, żądaniem wykonawcy jest
umożliwienie mu zastosowania innej technologii suszenia niż suszenie cienkowarstwowe z
recyrkulacją opisaną w dokumentacji projektowej. Reasumując Izba stwierdza, że
argumentacja odwołania oraz żądania wykonawcy i przedkładane przez niego dowody nie
pozwoliły na uwzględnienie odwołania. Niewątpliwie okoliczność, że opis przedmiotu
zamówienia uniemożliwia złożenie oferty przez Odwołującego nie może być postrzegana,
jako naruszenie podstawowych zasad udzielania zamówień publicznych, skoro na rynku
działają podmioty mogące brać udział w postępowaniu samodzielnie lub w ramach
konsorcjum, czemu Odwołujący nie zaprzeczył. Działając oczywiście w granicach
określonych przepisami prawa, Zamawiający, ma prawo sprecyzować przedmiot zamówienia
o określonych minimalnych standardach jakościowych i technicznych oraz wymagać, aby
przedmiot zamówienia był zrealizowany w jakości wyższej, niż standardowa, lub o
podwyższonych parametrach, o ile jest w stanie takie wymagania usprawiedliwić
obiektywnymi okolicznościami. W niniejszej sprawie, wobec braku przeciwnych dowodów i w
granicach zarzutu oraz argumentacji z odwołania i ustaleń w toku rozprawy, Izba uznała
wymaganą technologię suszenia za obiektywnie uzasadnioną, a która to technologia
wymaga innej przerzucarki niż preferowana przez Odwołującego przerzucarka Wendewolf.
Rozpoznając sprawę Izba miała na uwadze dyrektywę z art. 190 ust.1 ustawy Pzp
zgodnie z którą strony i uczestnicy postępowania są obowiązani wskazywać dowody dla
stwierdzenia faktów z których wywodzą skutki prawne. W tym przypadku ciężar dowodowy
spoczywał na Odwołującym oraz przystępujących po jego stronie wykonawcach, którzy – a
przynajmniej w przypadku Odwołującego oraz Przystępującego Eurotech – żądali de facto
zmiany technologii lub możliwości zastosowania technologii stosowanej przez nich. Powinni
zatem wykazać obiektywność tych żądań przejawiającą się w potwierdzeniu możliwości,
uzyskania w innej technologii standardów suszenia nie gorszych niż w zakładanej oraz w
potwierzdeniu, że zmiana technologii będzie możliwa do zastosowania w rozwiązaniach
projektowych dla Hali 2 według dokumentacji projektowej. Izba dodatkowo stwierdza, że
dostrzega w opisie przewracarki [nawowej] szczególnie m.in. co do jej napędu nadmierną
szczegółowość [przykładowo: lakier], jednakże Odwołujący zarzut naruszenia art. 29 ust.2
ustawy Pzp odniósł do wymaganej funkcji recyrkulacji przewracarki i tylko w takim zakresie
zarzut ten – zgodnie z art. 192 ust. 7 ustawy Pzp – był przez Izbę rozpoznawany.
Mając powyższe na względzie orzeczono, jak w sentencji.
O kosztach postępowania odwoławczego orzeczono stosownie do wyniku sprawy na
podstawie przepisu art. 192 ust. 9 i 10 ustawy Pzp, uwzględniając przepisy rozporządzenia
Prezesa Rady Ministrów z dnia 15 marca 2010 r. w sprawie wysokości i sposobu pobierania
wpisu od odwołania oraz rodzajów kosztów w postępowaniu odwoławczym i sposobu ich
rozliczania (Dz. U. Nr 41, poz. 238).
Przewodniczący:
………………………………………….