Sygn. akt: KIO 1996/16
WYROK
z dnia 7 listopada 2016 r.
Krajowa Izba Odwoławcza - w składzie:
Przewodniczący: Marzena Teresa Ordysińska
Protokolant: Aleksandra Zielonka
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 3 listopada 2016 r. odwołania wniesionego do Prezesa
Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 20 października br. przez wykonawców wspólnie
ubiegających się o udzielenie zamówienia: Silesia Transport spółka z ograniczoną
odpowiedzialnością w Katowicach oraz J. J., prowadzącego działalność gospodarczą pod
firmą Silesia Transport J. J. w Katowicach w postępowaniu prowadzonym przez
zamawiającego
Komunikacyjny
Związek
Komunalny
Górnośląskiego
Okręgu
Przemysłowego w Katowicach
orzeka:
1. Uwzględnia odwołanie i nakazuje zamawiającemu Komunikacyjnemu Związkowi
Komunalnemu Górnośląskiego Okręgu Przemysłowego w Katowicach powtórzenie badania
i oceny ofert wraz z ponowną oceną w kryterium oceny ofert nazwanym „poprawność
wykonania gablot” gablot załączonych do oferty A. K. z Rudy Śląskiej, J. K. z Rudy Śląskiej,
A. K. z Rudy Śląskiej, wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia jako wspólnicy
spółki cywilnej pod nazwą Usługi Komunikacyjne Z. K. i spółka oraz udostępnienie tych
gablot wykonawcom wspólnie ubiegającym się o udzielenie zamówienia: Silesia Transport
spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w Katowicach oraz J. J., prowadzącemu
działalność gospodarczą pod firmą Silesia Transport J. J. w Katowicach do wglądu celem
weryfikacji prawidłowości tej oceny.
2. Kosztami postępowania obciąża Komunikacyjny Związek Komunalny Górnośląskiego
Okręgu Przemysłowego w Katowicach i:
2.1. zalicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 15 000 zł 00 gr (słownie:
piętnaście tysięcy złotych, zero groszy), uiszczoną przez wykonawców wspólnie
ubiegających się o udzielenie zamówienia: Silesia Transport spółka z ograniczoną
odpowiedzialnością w Katowicach oraz J. J., prowadzącego działalność gospodarczą pod
firmą Silesia Transport J. Ja. w Katowicach tytułem wpisu od odwołania,
2.2. zasądza od Komunikacyjnego Związku Komunalnego Górnośląskiego Okręgu
Przemysłowego w Katowicach na rzecz wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie
zamówienia: Silesia Transport spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w Katowicach oraz
J. J., prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą Silesia Transport J. J. w Katowicach
kwotę 15 000 zł 00 gr (słownie: piętnaście tysięcy złotych, zero groszy), stanowiącą koszty
postępowania odwoławczego poniesione z tytułu wpisu od odwołania.
Stosownie do art. 198a i 198b ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. - Prawo zamówień
publicznych (t.j. Dz. U. z 2015, poz. 2164 z późn. zm.) na niniejszy wyrok - w terminie 7 dni
od dnia jego doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby
Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Katowicach.
Przewodniczący: ……………………….
Sygn. akt KIO 1996/16
U z a s a d n i e n i e
I.
Komunikacyjny
Związek
Komunalny
Górnośląskiego
Okręgu
Przemysłowego
w Katowicach (zwany dalej Zamawiającym), prowadzi postępowanie na wykonanie
zamówienia publicznego pn. „Usługi dodatkowe w zakresie transportu drogowego – „bieżące
utrzymanie infrastruktury związanej z informacją przystankową".
Ogłoszenie o zamówieniu zostało opublikowane w Dzienniku Urzędowym WE z dnia
9 lipca 2016 r., poz. 2016/S 131-236474. Postępowanie prowadzone jest w trybie przetargu
nieograniczonego na podstawie ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień
publicznych (t.j. Dz. U. z 2015, poz. 2164 z poźn. zm.; dalej: Prawo zamówień publicznych).
W dniu 20 października 2016 r. przez wykonawców wspólnie ubiegających się
o udzielenie zamówienia: Silesia Transport spółka z ograniczoną odpowiedzialnością
w Katowicach oraz J. J., prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą Silesia Transport
J. J. w Katowicach (dalej: Odwołujący) zostało wniesione odwołanie, w którym
zakwestionowano następujące czynności Zamawiający (i w konsekwencji – naruszenie
przepisów Prawa zamówień publicznych):
dokonanie wyboru najkorzystniejszej oferty Wykonawców wspólnie ubiegających się
o udzielenie zamówienia w składzie A. K., J. K., A. K. - wspólników spółki cywilnej Usługi
Komunikacyjne Z. K. i Spółka oraz J. T. Autokarowe Usługi Przewozowe TOMAD z
naruszeniem podstawowych zasad zamówień publicznych, a zwłaszcza równego
traktowania Wykonawców, zasady proporcjonalności oraz przejrzystości (art. 7 ust. 1 Prawa
zamówień publicznych);
nieprawidłowego obliczenia punktacji w kryterium „poprawność wykonania gablot" -
gdy w istocie oferta Wykonawców uznana za najkorzystniejszą zawiera liczne uchybienia
(wskazane w treści uzasadnienia) i zgodnie z brzmieniem pkt. 13.3 SIWZ powinna uzyskać
0 (zero) punktów w tym kryterium; dokonanie przez Zamawiającego dowolnej oceny w tym
zakresie narusza nie tylko -- wprost - zapisy SIWZ (których jest autorem), ale również -
ponownie - art. 7 ust. 1 Prawa zamówień publicznych;
zaniechania wyboru oferty Odwołującego jako najkorzystniejszej i nie podlegającej
odrzuceniu - co narusza zasadę przejrzystości postępowania oraz równego traktowania
Wykonawców (art. 7 ust. 1 Prawa zamówień publicznych);
obrazę art. 97 ust. 1 Prawa zamówień publicznych poprzez jego niewłaściwą
wykładnię oraz niewłaściwe zastosowanie i uniemożliwienie Odwołującemu się dokonania
pomiaru gablot pozostałych Wykonawców (a zwłaszcza umożliwienia dokonania pomiaru
grubości płyt poliwęglanowych - co do których Zamawiający określił jednoznacznie grubość
3 mm); tłumaczenie, jakoby nie można ich rozpieczętować i nieudolna próba argumentacji,
ż
e i doprowadzi to do naruszenia integralności oferty - prowadzi wprost do wniosku, że sam
Zamawiający pomiaru takiego nie dokonał i nie posiada w istocie wiedzy, czy oferta spełnia
wymogi przezeń postawione (grubość płyty - 3 mm); jeśli takiego pomiaru nie dokonano - to
badanie ofert dokonało się w sposób niedbały i dowolny - co narusza zasadę równego
traktowania Wykonawców, zasadę przejrzystości oraz jawności (art. 7 ust. 1 Prawa
zamówień publicznych).
W związku z powyższym Odwołujący wnosił o uwzględnienie odwołania i nakazanie
Zamawiającemu powtórzenia czynności badania i oceny ofert. Wnosił również o zasądzenie
kosztów postępowania, jednak faktury ani rachunku nie złożył.
Zamawiający nie uwzględnił zarzutów podniesionych w odwołaniu wnosił o jego
oddalenie.
Zamawiający na posiedzeniu kwestionował prawidłowość pełnomocnictw, udzielonych do
protokołu przez stosownie umocowanego Prezesa Zarządu jednego z wykonawców wspólnie
ubiegających się o udzielenie zamówienia, jednak skład orzekający stwierdził, wbrew
stanowisku Zamawiającego, ustanowienie pełnomocników do protokołu za dopuszczalne
i prawidłowe.
II. Nie stwierdzono zaistnienia przesłanek, o których mowa w art. 189 ust. 2 Prawa zamówień
publicznych, wobec czego rozpoznano odwołanie na rozprawie.
Odwołującemu przysługuje prawo do wniesienia odwołania zgodnie z art. 179 ust. 1
Prawa zamówień publicznych, bowiem ma interes w uzyskaniu danego zamówienia i może
ponieść szkodę w wyniku ewentualnego naruszenia przez Zamawiającego Prawa zamówień
publicznych.
Po zapoznaniu się z dokumentacją postępowania i stanowiskami Stron, Krajowa Izba
Odwoławcza zważyła, co następuje: odwołanie zasługuje na uwzględnienie.
Izba ustaliła, co następuje:
1. Przedmiotem zamówienia jest wykonywanie usług dodatkowych w zakresie transportu
drogowego polegających na bieżącym utrzymaniu infrastruktury związanej z informacją
przystankową na sieci komunikacyjnej organizowanej przez Zamawiającego (pkt 3.1
specyfikacji istotnych warunków zamówienia, dalej: SIWZ; kopia SIWZ i innych dokumentów
przywołanych w uzasadnienie w aktach postępowania).
2. Zamawiający ustanowił następujące kryteria oceny ofert: cena oferty – 80% poprawność
wykonania gablot – 20% (pkt 13.2 SIWZ). Zamawiający objaśnił sposób obliczenia liczby
punktów w kryterium „poprawność wykonania gablot”: ,,W terminie składania ofert
określonym w pkt. 11.2 SIWZ Wykonawca ma złożyć wykonane przez siebie gabloty
zestawów punktów pasażerskiej informacji przystankowej wykonane w skali 1:1 zgodnie
z Załącznikami nr 5, 6 i 7 do SIWZ. W gablotach wykonanych zgodnie z „Założeniami
technologiczno – projektowymi przystanków” należy umieścić pasażerską informację
przystankową, zgodnie z pkt. 3.2 lit. f SIWZ, z przystanku „Katowice Sokolska” strona
wschodnia według załączonych rozkładów jazdy : linii 0, 5, 6, 7, 7N, 11, 23, 27, 30, 30N, 40,
43, 50, 61, 70, 76, 77, 110, 133, 170, 177, 193, 296, 600, 657, 673, 674, 830N, 840N, 860,
906N, 911, 911N, 930, 950. Wyżej wymienione informacje należy zamieścić zgodnie
z „Systemem informacji dla transportu miejskiego KZK GOP”. Informacja powinna być
umieszczona w gablocie/ach dwustronnej o wym. 320 x 1000 mm. (…). Punkty (P2) zostaną
przyznane za poprawność wykonania gablot w skali 1:1 zgodnie z Załącznikami nr 5, 6 i 7 do
SIWZ. (…) Za błąd Zamawiający będzie uznawał wszelkie odstępstwa od „Założeń
technologiczno – projektowych przystanków” oraz „Systemu informacji dla transportu
miejskiego KZK GOP” stanowiących Załączniki nr 5 i 7 do SIWZ. Ponadto, za błąd uznawane
będą odstępstwa w przeniesieniu treści prezentowanych w Załączniku nr 6 do SIWZ
i dotyczące godzin odjazdów, dni tygodnia, w których odbywa się kurs, nazw przystanków,
relacji, trasy, oznaczenia pojazdów niskopodłogowych, oznaczenia trasy alternatywnej,
legendy, oznaczenia przystanków strefowych i na żądanie. Niezłożenie gablot
w wyznaczonym czasie i miejscu lub złożenie ich niekompletnych spowoduje przyznanie
ofercie 0 punktów w kryterium „poprawność wykonania gablot”.” Zgodnie z tabelą opisującą
sposób przyznawania punktacji, popełnienie chociażby jednego błędu w gablotach
skutkowało przyznaniem 0 punktów, i równoznaczne było z niezłożeniem gablot w ogóle
(pkt 13.3 SIWZ).
3. Jak wynika z zarzutów podnoszonych w odwołaniu, zdaniem Odwołującego, do oferty
konkurencyjnej, którą Zamawiający uznał za najkorzystniejszą, załączono gabloty
zawierające błędy merytoryczne – odnoszące się treści rozkładów jazdy, prawidłowości
oznaczeń tras, przystanków, czasów przejazdu itp. Mianowicie Odwołujący wskazywał na
nieprawidłowe zamieszczenie kursu linii 27 o godz. 23.58, zamieszczenie czasów
przejazdów i odległości między przystankami dla przystanków tras alternatywnych,
zamieszczenie na schemacie trasy przystanków nieobsługiwanych w żadnym kursie,
nieprawidłowe oznaczenie obszarów na schemacie trasy, nieprawidłowe nazewnictwo
przystanków, nieprawidłowe oznaczenie tras alternatywnych, nieprawidłowe opisy legendy,
nieprawidłowe oznaczenie przystanku kierunkowego (na rozprawie Odwołujący przyznał
rację Zamawiającemu w tym zakresie), nieprawidłowe oznaczenie przystanku strefowego,
nieprawidłowe dopiski, błędy związane z czcionkami, z wymiarami i wyrównaniem oraz
z innymi elementami graficznymi.
Ponadto Odwołujący poddawał w wątpliwość poprawność zweryfikowania niektórych
elementów przez Zamawiającego (wymiary gablot, czcionka, zachowanie wymaganej
kolorystyki) i fakt, że Zamawiający gabloty załączone do oferty konkurencyjnej poddał
jakiemukolwiek badaniu pod tym względem. Niezależnie od powyższego, Odwołujący
podnosił, że Zamawiający uniemożliwił mu zapoznanie się z gablotami oferty konkurencyjnej
w taki sposób, który pozwalałby na jej rzetelne zbadanie (pomiary).
Oceniając tak ustalony stan faktyczny, Izba stwierdziła, że zarzuty odwołania zostały
podniesione zasadnie.
Kluczowe dla niniejszego rozstrzygnięcia jest znaczenie i waga zasady jawności
postępowania. Zgodnie z art. 96 ust. 1 pkt 3 Prawa zamówień publicznych, protokół wraz
załącznikami jest jawny, i Odwołujący ma słuszność, że powinien mieć możliwość oględzin
oraz zbadania gablot konkurencyjnych i dokonania stosownych pomiarów. Zamawiający
w trakcie rozprawy złożył zdjęcia obrazujące, że pomiary takie są możliwe (dla gabloty
posiadającej otwór), niemniej nie wynika z protokołu postępowania, że pomiary takie zostały
dokonane przed oceną ofert. Ponadto rację ma Odwołujący, że pomiary muszą być
dokonane dla wszystkich gablot, które – jak się należy spodziewać – powinny być
skonstruowane w sposób to umożliwiający (uniemożliwienie dostępu osobom trzecim nie
wyklucza możliwości otwarcia gablot przez strony przyszłej umowy, w celu np. wymiany
rozkładu jazdy czy konserwacji). Na zdjęciach uwidoczniono sposób pomiaru za pomocą
suwmiarki, przez dolny otwór w jednej z gablot – nie wynika ze zdjęć, czy prezentowana tam
suwmiarka jest obiektywnym, znormalizowanym narzędziem, umożliwiającym dokonanie
miarodajnego pomiaru. Zatem Zamawiający powinien powtórzyć czynność badania i oceny
ofert (załączonych do nich gablot), w sposób zachowujący zasadę pisemności postępowania
i równego traktowania wykonawców.
Ponadto, Zamawiający powinien dokonać powtórzenia badania i oceny ofert również
dlatego, że jak wynika z jego oświadczenia na rozprawie, dokonując badania i oceny ofert,
w ogóle nie zbadał prawidłowości czcionek zastosowanych w gablotach. Mianowicie,
w odpowiedzi na pytanie składu orzekającego, ,,czy badał rozkłady jazdy załączone do ofert
pod kątem rodzaju, wysokości i kształtu cyfr użytych na rozkładach”, Zamawiający stwierdził,
ż
e ,,nie ma takiej technicznej możliwości, ponieważ musiałby porównać pliki źródłowe.
W jego ocenie wizualne ocena pod tym kątem nie jest możliwa, a dodatkowo utrudniona
przez możliwość skalowania rozkładu ±15%”. Takiej postawy Zamawiającego nie można
zaakceptować. Skoro Zamawiający tak skonstruował pozacenowe kryterium oceny ofert, że
przewidział ocenę gablot załączonych do ofert pod kątem ich prawidłowości (przy czym już
jeden błąd skutkował przyznaniem 0 punktów), to ma obowiązek ocenić gabloty zgodnie
z wytycznymi zawartymi w SIWZ. a punktem odniesienia był przede wszystkim ,,System
informacji dla transportu miejskiego KZK GOP” oraz „Założenia technologiczno –
projektowych przystanków”. Przywołane dokumenty określają wymogi, co do treści
rozkładów jazdy, ale również precyzyjnie opisują ich formę graficzną. Odwołujący zauważał
uchybienia związane z czcionkami, z wymiarami i wyrównaniem oraz z innymi elementami
graficznymi, tymczasem z akt postępowania nie wynika, że Zamawiający poddał elementy
graficzne ocenianych gablot jakiejkolwiek refleksji. Wytyczne w tym zakresie zostały jednak
w SIWZ precyzyjnie określone. ,,System informacji dla transportu miejskiego KZK GOP” w
części 0/0.1 zatytułowanej ,,Kolorystyka, krój pisma, symbole, założenia” informuje, że
,,jakiekolwiek zastosowanie dodatkowych elementów lub zmiana parametrów elementów
zdefiniowanych powyżej (krój, symbol, kolor, papier) wymaga zgody autorów”. Opisano
szczegółowo zastosowane symbole, oznaczenia kolorystyczne, fonty, grubości linii itd.
(,System (…)” punkt 2/2.7). Natomiast gablot załączonych do ofert nie można badać tylko
pod względem elementów zastrzeżonych jako objętych ochroną prawnoautorską, ponieważ
Zamawiający wyraźnie w SIWZ zastrzegł, iż za błąd będzie uznawał ,,wszelkie odstępstwa”
od „Założeń technologiczno – projektowych przystanków” oraz „Systemu informacji dla
transportu miejskiego KZK GOP”.
Zasadnie Odwołujący podnosił, że jakiekolwiek odstępstwo od przyjętych wytycznych
SIWZ, bez oceny jego wagi, skutkować powinno przyznaniem 0 punktów w kryterium
cenowym. Zamawiający w sposób bardzo surowy opisał sposób oceny ofert w kryterium
cenowym i powinien ocenić oferty zgodnie ze swymi wymogami. Tracą w tym przypadku
znaczenie jakiekolwiek rozważania o ,,treści” i ,,formie” oferty, skoro Zamawiający wyraźnie
przewidział ocenę zgodności ze wzorcem, w tym zawierające wskazówki co do szaty
graficznej. Zamawiający w SIWZ nie podał, że możliwe są odstępstwa od wytycznych celem
podania dodatkowych informacji, czy nawet celem zwiększenia czytelności rozkładów jazdy,
co oznacza, że poddawaną ocenie zgodność ze wzorcem w kryterium pozacenowym należy
odnosić literalnie do wzorca. I tak, dodatkowe zamieszczenie kursu linii 27 o godz. 23.58
,,informacyjnie”, zamieszczenia czasów przejazdów i odległości między przystankami dla
przystanków tras alternatywnych (były to informacje dodatkowe, których SIWZ nie wymagała,
a odpowiedzi na pytania wyraźnie wymagały jedynie informacji dla trasy podstawowej),
nieprawidłowe oznaczenie przystanku strefowego (Zamawiający wymagał oznaczenia
przystanku strefowego bez względu na fakt, czy wiąże się to z dodatkową płatnością; jeżeli
Zamawiający przewidywał brak oznaczenia przystanku strefowego w skonkretyzowanych
okolicznościach, powinien był to przewidzieć w SIWZ), zamieszczenie na schemacie trasy
przystanków nieobsługiwanych w żadnym kursie, nieprawidłowe nazewnictwo przystanków
(o ile można rozważać, czy wpisanie zgodnie z zasadami pisowni nazwy przystanku ,,Zabrze
de Gaulle`a” jest uchybieniem, to niewątpliwie jest nim niepoprawne ,,Halemba 1Maja” bez
spacji) - nie powinno być przez Zamawiającego akceptowane. Zatem Zamawiający powinien
dokonać powtórzenia badania i oceny ofert z zastosowaniem wytycznych określonych
w SIWZ.
W ocenie Izby Odwołujący natomiast nie wykazał, że wprowadzono nieprawidłowe
oznaczenie obszarów na schemacie trasy (nie udowodnił, przyporządkowanie do jakiego
obszaru jest prawidłowe), nieprawidłowe opisy legendy (opis taki znajduje się na każdym
rozkładzie), nieprawidłowe dopiski (dopisek ,,ogłos” był zgodny literalnie z wytycznymi).
W odwołaniu Odwołujący nie kwestionował oceny własnych gablot i nie podnosił
ż
adnego zarzutu z tym związanego – w treści odwołania jedynie stwierdził, że ,,Zamawiający
przyznał zaś Odwołującemu 0 punktów za poprawność wykonania modeli, ale
w zawiadomieniu o wyborze najkorzystniejszej oferty nie wymienił błędów, które w jego
ocenie popełnił Odwołujący, uniemożliwiając Odwołującemu odniesienie się do tych błędów.
Narusza to jawność oraz przejrzystość postępowania.”. Skład orzekający stwierdza, że
prawidłowo skonstruowany zarzut składa się z podstawy faktycznej i odpowiednio z nim
skorelowanej podstawy prawnej, i wynika z niego skonkretyzowane żądanie. W odwołaniu
brak sformułowanego zarzutu i żądania w związku z przyznaniem Odwołującemu 0 pkt
w kryterium pozacenowym. Niezależnie od powyższego Izba zauważa, że Zamawiający
udostępnił Odwołującemu, w terminie do wniesienia odwołania, ocenę jego oferty
(stanowiącą załącznik do protokołu z dnia 10 października 2016 r.), zatem Odwołujący miał
możliwość wniesienia umotywowanego środka ochrony prawnej na ocenę własnej oferty.
Ponadto Odwołujący na rozprawie podnosił, że oferta uznana przez Zamawiający za
najkorzystniejszą powinna być ,,wręcz odrzucona”, jednak po pierwsze, zarzutu takiego nie
postawiono w odwołaniu, po drugie – Zamawiający w SIWZ przewidział, że gabloty mogą
posiadać błędy – co nie miało skutkować odrzuceniem oferty, ale przyznaniem 0 punktów
w kryterium pozacenowym.
Wobec powyższych okoliczności Izba stwierdziła, że doszło do naruszenia art. 7 ust.
1 Prawa zamówień publicznych, dlatego orzeczono jak w sentencji.
Mimo uwzględnienia odwołania, Izba nie zasądziła dla Odwołującego kosztów
wynagrodzenia pełnomocnika, ponieważ nie złożył on do akt sprawy, do zakończenia
rozprawy, stosownego rachunku (§ 3 pkt 2 rozporządzenia z dnia 15 marca 2010 r.
w sprawie wysokości i sposobu pobierania wpisu od odwołania oraz rodzajów kosztów
w postępowaniu odwoławczym i sposobu ich rozliczania (Dz. U. z dnia 17 marca 2010 r.)
O kosztach postępowania orzeczono stosownie do wyniku na podstawie art. 192 ust.
9 oraz art. 192 ust. 10 Prawa zamówień publicznych oraz w oparciu o przepisy § 3 i § 5
rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 15 marca 2010 r. w sprawie wysokości
i sposobu pobierania wpisu od odwołania oraz rodzajów kosztów w postępowaniu
odwoławczym i sposobu ich rozliczania (Dz. U. Nr 41, poz. 238).
Przewodniczący:
………………………………