Sygn. akt: KIO 2255/16
WYROK
z dnia 14 grudnia 2016 r.
Krajowa Izba Odwoławcza - w składzie:
Przewodniczący: Przemysław Dzierzędzki
Protokolant: Łukasz Listkiewicz
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 14 grudnia 2016 r. w Warszawie odwołania wniesionego
do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 29 listopada 2016 r. przez wykonawcę
Alchem Grupa sp. z o.o. w Toruniu
w postępowaniu prowadzonym przez
Instytut Ekologii Terenów Uprzemysłowionych w
Katowicach
orzeka:
oddala odwołanie,
2. kosztami postępowania obciąża
wykonawcę Alchem Grupa sp. z o.o. w Toruniu i:
zalicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę
7.500 zł 00 gr
(słownie: siedmiu tysięcy pięciuset złotych zero groszy) uiszczoną przez
wykonawcę
Alchem Grupa sp. z o.o. w Toruniu tytułem wpisu od odwołania,
zasądza od wykonawcy
Alchem Grupa sp. z o.o. w Toruniu na rzecz Instytutu
Ekologii Terenów Uprzemysłowionych w Katowicach kwotę 3.919 zł 98 gr
(słownie: trzy tysiące dziewięćset dziewiętnaście złotych dziewięćdziesiąt osiem
groszy), stanowiącą uzasadnione koszty strony poniesione z tytułu
wynagrodzenia pełnomocnika, dojazdu na rozprawę oraz zwrotu opłaty
skarbowej od pełnomocnictw.
Stosownie do art. 198a i 198b ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. - Prawo zamówień
publicznych (t.j. Dz. U. z 2015 r. poz. 2164) na niniejszy wyrok - w terminie 7 dni od dnia jego
doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej do
Sądu Okręgowego w
Katowicach.
Przewodniczący: ………………….…
Sygn. akt: KIO 2255/16
U z a s a d n i e n i e
Zamawiający – Instytut Ekologii Terenów Uprzemysłowionych w Katowicach –
prowadzi w trybie przetargu nieograniczonego postępowanie o udzielenie zamówienia na
podstawie przepisów ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień publicznych (t.j. Dz.
U. z 2015 r. poz. 2164), zwanej dalej „ustawą Pzp”, którego przedmiotem jest „dostawa
komory laminarnej wraz z adaptacją stanowiska pracy”.
Ogłoszenie o zamówieniu zostało zamieszczone w Biuletynie Zamówień Publicznych
28 października 2016 r., poz.333488.
24 listopada 2016 r. zamawiający zawiadomił wykonawcę Alchem Grupa sp. z o.o. w
Toruniu, zwanego dalej „odwołującym”, o odrzuceniu oferty złożonej przez odwołującego.
Wobec czynności odrzucenia własnej oferty, odwołujący wniósł 29 listopada 2016 r.
odwołanie do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej.
Odwołujący zarzucił zamawiającemu naruszenie:
art. 26 ust. 3 i 4 w zw. z art. 22 ust. 1 a i 1b ustawy Pzp i art. 25 ust. 1 pkt 2 ustawy Pzp
przez zaniechanie wezwania odwołującego do uzupełnienia oświadczeń lub
dokumentów oraz złożenia wyjaśnień w sytuacji, gdy zamawiający powziął lub
powinien był powziąć wątpliwości dotyczące treści oferty złożonej w postępowaniu lub
złożonych wraz z nią dokumentów;
art. 22 ust. 1a i 1b w zw. z art. 89 ust. 1 pkt 2 ustawy Pzp przez przedwczesne
uznanie, że odwołujący nie spełnia wymagań zamawiającego w zakresie parametrów
technicznych komory mających zagwarantować laminarny przepływ powietrza w całej
przestrzeni roboczej komory, z pominięciem etapu wezwania wykonawcy do
uzupełnienia i wyjaśnienia oferty, a w konsekwencji niezasadne odrzucenie złożonej
przez odwołującego oferty;
art. 89 ust. 1 pkt 2 ustawy Pzp przez odrzucenie oferty złożonej przez odwołującego z
uwagi na niespełnienie wymagań określonych w SIWZ i załączniku nr 1.1. specyfikacja
techniczno - cenowa, w sytuacji gdy urządzenie zaoferowane przez wykonawcę
posiada parametry techniczne wymagane przez zamawiającego, w szczególności
gwarantujące laminarny przepływ powietrza w całej przestrzeni roboczej komory;
art. 7 ust. 1 ustawy Pzp przez prowadzenie postępowania z naruszeniem zasad
uczciwej konkurencji, w sposób prowadzący do bezpodstawnego odrzucenia oferty
odwołującego złożonej w postępowaniu, a przez to ograniczenia konkurencji pomiędzy
wykonawcami i w dalszej konsekwencji - uniemożliwienia zamawiającemu uzyskania
najbardziej korzystnych warunków udzielenia zamówienia publicznego.
Odwołujący wniósł o nakazanie zamawiającemu:
unieważnienia czynności odrzucenia oferty złożonej przez odwołującego,
unieważnienia czynności wyboru oferty najkorzystniejszej,
powtórzenia czynności wyboru oferty najkorzystniejszej z uwzględnieniem oferty
złożonej przez odwołującego.
W uzasadnieniu odwołania odwołujący podniósł, że jego oferta została odrzucona
pomimo niewyczerpania trybu przewidzianego w art. 26 ust. 3 i 4 ustawy Pzp. Tryb ten ma
charakter obligatoryjny, a jego zaniechanie stanowi naruszenie przepisów Pzp. W przypadku
jakichkolwiek wątpliwości co do parametrów oferowanej przez odwołującego specjalistycznej
aparatury, zamawiający zobowiązany był wezwać wykonawcę do złożenia wyjaśnień.
Odwołujący wywiódł, że przepisy art. 26 ust. 3 i 4 ustawy Pzp mają charakter bezwzględnie
obowiązujący i nakładają na zamawiającego nie prawo, a obowiązek wezwania do
uzupełnienia oświadczeń i dokumentów oraz do ich wyjaśnienia, co eliminuje uznaniowość i
dowolność, a tym samym zapobiega naruszaniu zasady równego traktowania. Zaniechanie
zamawiającego w tym zakresie stanowi naruszenie przepisów Pzp. Uznanie, że wykonawca
nie wykazał spełniania warunków udziału w postępowaniu jest możliwe dopiero, gdy pomimo
podjętych przez zamawiającego odpowiednich działań, braki lub wątpliwości nie zostaną
przez wykonawcę usunięte. Przez odpowiednie działania zamawiającego należy rozumieć
działania, w ramach których zamawiający precyzyjnie formułuje wymagania co do
dokumentów i okoliczności podlegających wyjaśnieniu, jakich domaga się od wykonawcy
oraz które dotyczą wszystkich powstałych wątpliwości. Takie wymogi nie zostały w
dochowane przez
zamawiającego. Naruszenie przez
zamawiającego obowiązku
wynikającego z art. 26 ust. 3 i 4 Pzp przez zaniechanie wezwania odwołującego do
uzupełnienia dokumentów oraz złożenia wyjaśnień, skutkowało bezpodstawnym uznaniem,
ż
e parametry komory laminarnej oferowanej przez odwołującego nie spełniają wymogów
określonych w SIWZ i załączniku nr 1.1. Specyfikacja techniczno-cenowa.
W dalszej części odwołania odwołujący wywiódł, że niezależnie od zaniechania
wezwania wykonawcy do złożenia wyjaśnień co do treści złożonych oświadczeń i
dokumentów, brak jest podstaw do uznania, że odwołujący nie spełnił warunków udziału w
postępowaniu z uwagi na niezgodność oferty ze specyfikacją istotnych warunków
zamówienia. Zgodnie z treścią pkt. 14.4 SIWZ komora laminarna stanowiąca przedmiot
zamówienia miała spełniać wymagania normy PN-EN 12469 lub równoważnej. Poza
spełnieniem normy PN- EN 12469 zamawiający postawił dodatkowy warunek, aby filtr HEPA
był w układzie prostopadłym do ściany tylnej oraz okna frontowego, gwarantując laminarny
przepływ powietrza w całej przestrzeni roboczej. Argumentował, że w złożonej w ofercie
odwołujący wyraźnie wskazał, że oferuje komorę z laminarnym przepływem powietrza o
parametrach spełniających wymagania zamawiającego. Powołał się na informacje, jakie
zamieścił na stronie 4 złożonej oferty (tabela parametrów technicznych). Wywiódł, że
zaoferował urządzenie zapewniające laminarny przepływ powietrza w całej przestrzeni
roboczej, co zostało potwierdzone certyfikatem niezależnej jednostki certyfikującej, lecz z
filtrem umieszczonym pod kątem rozwartym w stosunku do okna frontowego, a nie jak
przyjął zamawiający pod kątem prostym w stosunku do ściany tylnej komory. Zamawiający
uznał, że nie może zaakceptować sprzętu o takich parametrach i odrzucił ofertę
odwołującego. Zamawiający bezpodstawnie odrzucił możliwość zastosowania filtrów
położonych skośnie. Zamawiający wskazał, że w jego ocenie umieszczenie filtra pod kątem
prostym do ściany tylnej i rozwartym do przedniej powoduje tzw. martwy punkt na tylnej
części blatu roboczego. Zamawiający wskazał jednocześnie, że komory spełniające ten
warunek są oferowane przynajmniej przez kilku dystrybutorów w Polsce, a więc nie jest to
cecha unikalna proponowana tylko przez jedną firmę i nie prowadzi przez to do ograniczenia
konkurencji. Odwołujący argumentował, że stanowisko zamawiającego jest bezzasadne.
Podnosił, że wskazane przez zamawiającego dodatkowe parametry techniczne komory miały
na celu zapewnienie laminarnego przepływu powietrza w całej przestrzeni roboczej komory.
Ten dodatkowy warunek został przez odwołującego spełniony, gdyż oferowane przez
odwołującego urządzenie gwarantowało laminarny przepływ powietrza, co zostało
potwierdzone wymaganym przez zamawiającego certyfikatem niezależnego akredytowanego
laboratorium TUV Rheinland dotyczącym spełniania normy PN-EN 12469 „Biotechnologia -
Kryteria działania komór bezpiecznej pracy mikrobiologicznej”. Argumentował, że norma nie
wskazuje na sposób konstrukcji, tylko na abstrakty normy czyli minimalne kryteria działania
komory, w tym również wskazany w SIWZ wymóg dotyczący gwarancji prawidłowego
laminarnego przepływu powietrza w całej przestrzeni roboczej. Innymi słowy posiadanie
certyfikatu zgodności z normą PN-EN 12469 oznacza, że komora gwarantuje laminarny
przepływ powietrza. Skoro oferowana przez odwołującego komora spełnia wymóg zgodności
z normą PN-EN 12469 zapewniając prawidłowe przepływy laminarne, brak jest podstaw do
twierdzenia, że pomimo nieco innej konstrukcji komory, kryteria SIWZ nie zostały przez
wykonawcę spełnione. Co więcej, zgodność z kryteriami postawionymi przez zamawiającego
została potwierdzona za pomocą złożonych przez odwołującego certyfikatów wydanych
przez akredytowane laboratoria.
W końcowej części odwołania odwołujący wywiódł, iż odrzucenie oferty przez
zamawiającego, sprzeczne z przepisami PZP, stanowi naruszenie jednej z naczelnych zasad
prawa zamówień publicznych - zasady uczciwej konkurencji. Celem prowadzenia
postępowania o udzielenie zamówienia publicznego jest umożliwienie wydatkowania
ś
rodków publicznych w sposób przejrzysty i maksymalnie efektywny. Cel ten pozwala
osiągnąć sformalizowana procedura, która z jednej strony umożliwia szerokiemu gronu
potencjalnych wykonawców wziąć udział w postępowaniu, np. przez preferowanie procedury
przetargu nieograniczonego, z drugiej strony - ma za zadanie zapewnić równe warunki
udziału w postępowaniu dla wszystkich wykonawców. Niezgodne z przepisami odrzucenie
ofert wykonawców prowadzi do zawężenia kręgu podmiotów biorących udział w
postępowaniu, a przez to powoduje ograniczenie konkurencyjności składanych ofert.
Zamawiający złożył odpowiedź na odwołanie, w której wniósł o oddalenie odwołania.
W odpowiedzi, jak również w trakcie rozprawy, przedstawił uzasadnienie faktyczne i prawne
swego stanowiska.
Uwzględniając całość dokumentacji z przedmiotowego postępowania, w tym w
szczególności: protokół postępowania, ogłoszenie o zamówieniu, postanowienia
specyfikacji istotnych warunków zamówienia (SIWZ), wyjaśnienia treści SIWZ z 3
listopada 2016 r., wyjaśnienia treści SIWZ z 4 listopada 2016 r., ofertę złożoną przez
odwołującego, wezwanie zamawiającego z 10 listopada 2016 r. skierowane do
odwołującego, pismo odwołującego z 14 listopada 2016 r. wraz z załącznikami,
zawiadomienie zamawiającego o odrzuceniu oferty odwołującego i wyborze oferty
najkorzystniejszej z 24 listopada 2016 r., odwołanie, odpowiedź na odwołanie, jak
również biorąc pod uwagę oświadczenia, dokumenty i stanowiska stron złożone w
trakcie posiedzenia i rozprawy, Krajowa Izba Odwoławcza ustaliła i zważyła, co
następuje:
W pierwszej kolejności ustalono, że odwołanie nie zawiera braków formalnych oraz
został uiszczony od niego wpis. Nie została wypełniona żadna z przesłanek skutkujących
odrzuceniem odwołania na podstawie art. 189 ust. 2 ustawy Pzp.
Izba stwierdziła ponadto, że wypełnione zostały przesłanki dla wniesienia odwołania
określone w art. 179 ust. 1 ustawy Pzp, tj. posiadanie przez odwołującego interesu w
uzyskaniu danego zamówienia oraz możliwości poniesienia szkody w wyniku naruszenia
przez zamawiającego przepisów ustawy. Oferta odwołującego została odrzucona, zaś w
ś
wietle kryteriów oceny ofert była ofertą korzystniejszą od oferty wybranej. Odwołujący
domagał się nakazania zamawiającemu unieważnienia czynności odrzucenia własnej oferty.
Ustalenie, że zamawiający z naruszeniem przepisów ustawy Pzp odrzucił ofertę
odwołującego skutkowałoby koniecznością nakazania zamawiającemu unieważnienia takiej
czynności, czego efektem może być wybór oferty odwołującego, jako najkorzystniejszej.
Powyższe wyczerpuje dyspozycję art. 179 ust. 1 ustawy Pzp.
Ustalono, że przedmiotem zamówienia jest dostawa komory laminarnej wraz z
adaptacją stanowiska pracy. Zamawiający wskazał także, że szczegółowy opis przedmiotu
zamówienia zawarty jest w załączniku nr 1.1 specyfikacja techniczno-cenowa. Wykonawca
zobowiązany jest do wypełnienia kolumny 3 tabeli parametrów technicznych w zakresie
nazwy proponowanego urządzenia oraz potwierdzenia wymaganych parametrów
technicznych i funkcjonalności oferowanego urządzenia. (pkt 14.3 SIWZ).
W pkt 14.13 SIWZ wskazano, że zaproponowanie produktu o innych cechach niż
określone w SIWZ będzie skutkowało odrzuceniem oferty na podstawie art. 89 ust. 1 pkt 2
ustawy Pzp, jako sprzecznej z SIWZ.
W pkt 19.1 SIWZ zamawiający wskazał, że zgodnie z art. 25 ust. 1 pkt 2 ustawy Pzp
w celu potwierdzenia, że oferowane dostawy spełniają wymagania określone przez
zamawiającego, Wykonawca, którego oferta zostanie najwyżej oceniona, na pisemne
wezwanie Zamawiającego, wystosowane w trybie art. 26 ust. 2 ustawy Pzp powinien
przedłożyć następujące dokumenty:
19.1.1. szczegółową specyfikację techniczną, karty katalogowe, foldery, opisy, lub
inne dokumenty, jednoznacznie potwierdzające, że oferowane urządzenia zapewniają
uzyskanie nie gorszych parametrów technicznych od założonych w niniejszej SIWZ
wskazane w załączniku nr 1.1. Specyfikacja techniczno – cenowa
W załączniku nr 1.1 do SIWZ - specyfikacja techniczno-cenowa, zamawiający
wymagał podania przez wykonawców następujących informacji: Nazwa / producent / typ /
model oferowanego sprzętu/urządzenia.
W tej samej specyfikacji techniczno-cenowej pkt 1.1. w odniesieniu do komory
laminarnej wskazał m.in. na następujący wymagany minimalny parametr techniczny: Filtr
główny HEPA umieszczony pod kątem prostym w stosunku do ściany tylnej komory oraz
okna frontowego gwarantując laminarny przepływ powietrza w całej przestrzeni roboczej.
Zamawiający oczekiwał od wykonawców potwierdzenia, czy oferowane urządzenie spełnia
wymagane minimalne parametry techniczne przez podanie słowa „TAK” lub „NIE”. W
specyfikacji techniczno-cenowej wskazano także, że „wszystkie ww. warunki są warunkami
koniecznymi”.
Ustalono także, że w odpowiedzi na pytanie odwołującego o treści: „Uprzejmie
prosimy o informację, czy zamawiający dopuszcza komorę laminarną, której filtr główny
HEPA umieszczony jest pod kątem prostym w stosunku do ściany tylnej komory oraz kątem
rozwartym w stosunku do okna frontowego. Takie rozwiązanie gwarantuje laminarny
przepływ powietrza w całej przestrzeni roboczej co zostało potwierdzone certyfikatem
niezależnego akredytowanego laboratorium dotyczącym spełnienia normy PN-EN 12469 (…)
(…)” 3 listopada 2016 r. zamawiający udzielił odpowiedzi, że „podtrzymuje zapisy SIWZ i
wymaga, aby filtr główny HEPA umieszczony był pod kątem prostym w stosunku do ściany
tylnej komory oraz okna frontowego, gdyż takie rozwiązanie gwarantuje laminarny przepływ
powietrza w całej przestrzeni roboczej komory (brak kątów rozwartych) i minimalizuje ryzyko
powstawania zawirowań powietrza przy blacie roboczym oraz wystąpienie kontaminacji
krzyżowych (…).
Dodatkowo w piśmie z 4 listopada 2016 r. zamawiający wyjaśnił, że „kierując się
doborem parametrów technicznych komory laminarnej postawiliśmy jednak dodatkowy
warunek poza spełnieniem normy PN-EN 12469, aby litr HEPA był w układzie prostopadłym
do ściany tylnej oraz okna frontowego, gdyż według naszej wiedzy jest to rozwiązanie
zapewniające najlepsze obniżenie ryzyka wystąpienia kontaminacji krzyżowych, co jest
istotne w prowadzonych przez nas badaniach mikrobiologicznych (…). Wskazał także, ze
podtrzymuje zapisy SIWZ dotyczące wymogów technicznych stawianych komorze
laminarnej.
W dalszej kolejności ustalono, że do upływu terminu składania ofert swoją ofertę
złożył m.in. odwołujący. Odwołujący wskazał w wypełnionej specyfikacji techniczno-cenowej,
ż
e oferuje komorę laminarną firmy Alchem Grupa sp. z o.o. model BioTectum 1.2 wg
specyfikacji zamieszczonej w tabeli. W tabeli w tej samej specyfikacji techniczno-cenowej na
str. 4 oferty odwołujący wskazał, że „główny filtr HEPA umieszczony pod kątem prostym w
stosunku do ściany tylnej i kątem rozwartym do okna frontowego Konstrukcja taka
gwarantuje laminarny przepływ powietrza całej przestrzeni roboczej co zostało potwierdzone
certyfikatem niezależnej jednostki certyfikującej TUV Rheinland, że wyrób jest zgodny z
wymaganiami normy PN-EN 12469:2002 (…). Do oferty załączono certyfikat dla urządzenia
komora bezpiecznej pracy mikrobiologicznej BioTectum 1.2 o zgodności z ww. normą.
Ustalono także, że zamawiający 10 listopada 2016 r., działając na podstawie art. 26
ust. 2 ustawy Pzp, wezwał odwołującego m.in. do złożenia szczegółowej specyfikacji
technicznej, kart katalogowych, folderów, opisów lub innych dokumentów jednoznacznie
potwierdzających, że oferowane urządzenia zapewniają uzyskanie nie gorszych parametrów
technicznych od założonych w SIWZ wskazanych w załączniku nr 1.1 specyfikacja
techniczno-cenowa.
Ustalono także, że w odpowiedzi na wezwanie zamawiającego odwołujący złożył
pismo z 14 listopada 2016 r. do którego załączył kartę katalogową urządzenia komora
laminarna BioTectum 1.2. W treści tej karty wskazano m.in., że główny filtr HEPA
umieszczony pod kątem prostym w stosunku do ściany tylnej i kątem rozwartym do okna
frontowego. Konstrukcja taka gwarantuje laminarny przepływ powietrza w całej przestrzeni
roboczej co zostało potwierdzone certyfikatem niezależnej jednostki certyfikującej (…).
Następnie ustalono, że zamawiający 24 listopada 2016 r. zawiadomił odwołującego o
odrzuceniu złożonej przez odwołującego oferty na podstawie art. 89 ust. 1 pkt 2 ustawy Pzp,
uznając, że jej treść nie odpowiada treści SIWZ. W uzasadnieniu faktycznym zamawiający
wskazał, że oferta ta nie odpowiada treści SIWZ w zakresie wymagania „filtr główny HEPA
umieszczony pod kątem prostym w stosunku do ściany tylnej komory oraz okna frontowego
gwarantując laminarny przepływ powietrza w całej przestrzeni roboczej. Wskazał, że na str. 4
oferty odwołującego znalazł się dopisek główny filtr HEPA umieszczony pod kątem prostym
w stosunku do ściany tylnej i kątem rozwartym do okna frontowego Konstrukcja taka
gwarantuje laminarny przepływ powietrza całej przestrzeni roboczej co zostało potwierdzone
certyfikatem niezależnej jednostki certyfikującej TUV Rheinland, że wyrób jest zgodny z
wymaganiami normy PN-EN 12469:2002 (…). Zamawiający wskazał także, że kierując się
doborem parametrów technicznych komory laminarnej postawił warunek, aby litr HEPA był w
układzie prostopadłym do ściany tylnej oraz okna frontowego, (…). Zamawiający nie przyjął
wyjaśnień wykonawcy i odrzucił możliwość zastosowania filtrów położonych skośnie (…).
Krajowa Izba Odwoławcza zważyła, co następuje.
Odwołanie nie zasługuje na uwzględnienie.
Przypomnienia wymaga, że przepis art. 89 ust. 1 pkt 2 ustawy Pzp stanowi, iż
zamawiający odrzuca ofertę, jeżeli jej treść nie odpowiada treści specyfikacji istotnych
warunków zamówienia, z zastrzeżeniem art. 87 ust. 2 pkt 3 ustawy Pzp.
Dostrzeżenia wymagało, że zamawiający określił w SIWZ swe wymagania co do
zamawianego przedmiotu zamówienia, w tym również wymagania minimalne co do
parametrów technicznych komory laminarnej.
Jednym z wymogów zamawiającego było to, aby filtr główny HEPA był umieszczony
pod kątem prostym w stosunku do ściany tylnej komory oraz okna frontowego gwarantując
laminarny przepływ powietrza w całej przestrzeni. Słowo „oraz” użyte w tym wymaganiu
oznaczało, że konieczne było zachowanie kąta prosta zarówno pomiędzy filtrem HEPA a
ś
cianą tylną, jak i pomiędzy tym filtrem a oknem frontowym.
Wbrew stanowisku odwołującego wymóg określony przez zamawiającego nie
ograniczał się jedynie do konieczności zapewnienia laminarności czy zgodności z normą
przywoływaną w odwołaniu, ale dotyczył także zachowania określonej konstrukcji. Jeżeli
odwołujący uważał, że taki opis przedmiotu zamówienia jest sprzeczny z prawem to
przysługiwało mu prawo do jego zakwestionowania w zawitym terminie określonym w art.
182 ust. 2 pkt 2 ustawy Pzp. Odwołujący w terminie tym nie zakwestionował postanowień
SIWZ, co - jak słusznie wskazał zamawiający - oznaczało, że postanowienia SIWZ stały się
ostateczne i wiążące zarówno dla zamawiającego jak i wykonawców. Kwestionowanie
zasadności wymogów SIWZ na obecnym etapie było zatem niedopuszczalne, zaś
przedmiotem oceny Izby mogła być tylko zgodność treści oferty odwołującego z ostateczną
treścią SIWZ.
Wzięto pod uwagę, że zamawiający wymagał od wykonawców, aby dokładnie określili
jakie urządzenie oferują, podając ich nazwę oraz producenta. Odwołujący uczynił temu
zadość precyzując w ofercie, że oferuje urządzenie BioTectum 1.2., którego jest
producentem. W ofercie odwołujący ujawnił również, że w urządzeniu tym główny filtr HEPA
jest umieszczony w stosunku do okna frontowego pod kątem rozwartym, a nie pod kątem
prostym, jak wymagano w SIWZ. Potwierdzeniem tej okoliczności był także karta katalogowa
urządzenia, którą odwołujący złożył zamawiającemu przy piśmie z 14 listopada 2016 r.
Zatem sprzeczność treści oferty odwołującego z treścią SIWZ była oczywista i prawidłowo
została dostrzeżona przez zmawiającego.
Niezasadnym okazał się zarzut naruszenia art. 26 ust. 3 i 4 ustawy Pzp. Pierwszy z
przywołanych przepisów stanowi, że jeżeli wykonawca nie złożył oświadczenia, o którym
mowa w art. 25a ust. 1, oświadczeń lub dokumentów potwierdzających okoliczności, o
których mowa w art. 25 ust. 1, lub innych dokumentów niezbędnych do przeprowadzenia
postępowania, oświadczenia lub dokumenty są niekompletne, zawierają błędy lub budzą
wskazane przez zamawiającego wątpliwości, zamawiający wzywa do ich złożenia,
uzupełnienia lub poprawienia lub do udzielania wyjaśnień w terminie przez siebie
wskazanym, chyba że mimo ich złożenia, uzupełnienia lub poprawienia lub udzielenia
wyjaśnień oferta wykonawcy podlega odrzuceniu albo konieczne byłoby unieważnienie
postępowania. Natomiast art. 26 ust. 4 ustawy Pzp stanowi, że zamawiający wzywa także, w
wyznaczonym przez siebie terminie, do złożenia wyjaśnień dotyczących oświadczeń lub
dokumentów, o których mowa w art. 25 ust. 1.
W ocenie Izby nie została wypełniona dyspozycja żadnego z tych przepisów.
Odwołujący w odwołaniu upatrywał ich naruszenia w tym, że jego zdaniem jeżeli
zamawiający miał wątpliwości co do właściwości oferowanego urządzenia, to powinien
wezwać odwołującego do wyjaśnienia dokumentów złożonych przez odwołującego, które
odnosiły się do przedmiotu oferty. Jednakże w analizowanej sprawie nie było żadnych
podstaw do powzięcia jakichkolwiek wątpliwości przez zamawiającego, gdyż treść oferty
odwołującego była jasna. Oferta odwołującego pozostawała niezgodna z omawianym
wymogiem zamawiającego, co odwołujący potwierdził własnym oświadczeniem znajdującym
się na str. 4 oferty i co również wprost wynikało ze złożonej przez niego karty katalogowej. W
obu dokumentach była ewidentnie mowa o kącie rozwartym. Odwołujący nie kwestionował
tych ustaleń także w treści odwołania.
Brak było również podstaw do tego, aby zamawiający wzywał odwołującego do
uzupełniania dokumentów w trybie art. 26 ust. 3 ustawy Pzp. Odwołujący w specyfikacji
cenowej załączonej do formularza oferty, na żądanie zmawiającego jednoznaczne określił,
jaki produkt oferuje a mianowicie urządzenie BioTectum 1.2. swojej produkcji. Produkt ten
ewidentnie nie spełniał omawianego wymogu zamawiającego, co wynikało z treści samej
oferty oraz złożonej karty katalogowej.
W tej sytuacji doprowadzenie treści oferty odwołującego do treści SIWZ musiałoby
polegać de facto na zaoferowaniu nowego urządzenia i przedstawienia dla niego kart
katalogowych potwierdzających spełnienie oferowanego wymogu. Powyższe jest jednak
niedopuszczalne, gdyż oznaczałoby konieczność przyjęcia przez zamawiającego od
odwołującego całkowicie nowej oferty, co nastąpiłoby po terminie składania ofert
wyznaczonym w SIWZ. Jak wskazano w wyroku Trybunału Sprawiedliwości UE z dnia 29
marca 2012 r. w sprawie C-599/10 SAG ELV Slovensko a.s. art. 2 dyrektywy 2004/18
(zasada równego traktowania wykonawców) nie sprzeciwia się w szczególności, by w drodze
wyjątku dane oferty mogły zostać skorygowane lub uzupełnione w pojedynczych aspektach
w szczególności w związku z tym, że wymagają zwykłego wyjaśnienia, lub by usunąć
oczywiste błędy rzeczowe, pod warunkiem, że owe zmiany nie doprowadzą do
przedstawienia w rzeczywistości nowej oferty. Orzeczenie to dotyczyło poprzedniej
dyrektywy zamówieniowej, ale nie ulega wątpliwości, że zachowało swą aktualność, z uwagi
na to, że zasada równego traktowania wykonawców w dalszym ciągu pozostała kluczową
zasadą w zamówieniach publicznych.
Powyższe znajduje odzwierciedlenie w art. 87 ust. 1 zd. 2 ustawy Pzp, który stanowi,
ż
e niedopuszczalne jest dokonywanie jakichkolwiek zmian w treści ofert (z zastrzeżeniem
wyjątków z art. 87 ust. 2 ustawy Pzp), które nie dotyczą omawianej sytuacji. W analizowanej
sprawie usunięcie niezgodności treści oferty z treścią SIWZ wymagałoby de facto
przedstawienia przez odwołującego nowego, innego urządzenia, które zapewniłoby istnienie
wymaganego kąta prostego między filtrem HEPA a oknem frontowym, gdyż ewidentnie
zaoferowane urządzenie tego wymogu nie spełniało. Powyższe oznaczałoby jednak
niedopuszczalną zmianę oferty, której zamawiający nie mógł przyjąć. Biorąc powyższe pod
uwagę zarzut naruszenia art. 26 ust. 3 ustawy Pzp okazał się niezasadny.
Za chybione uznano także zarzuty naruszenia art. 22 ust. 1a i 1b ustawy Pzp.
Pierwszy z przepisów przywołanych przez odwołującego stanowi, iż Zamawiający określa
warunki udziału w postępowaniu oraz wymagane od wykonawców środki dowodowe w
sposób proporcjonalny do przedmiotu zamówienia oraz umożliwiający ocenę zdolności
wykonawcy do należytego wykonania zamówienia, w szczególności wyrażając je jako
minimalne poziomy zdolności. Z kolei zgodnie z przepisem art. 22 ust. 1b ustawy Pzp
warunki udziału w postępowaniu mogą dotyczyć:
1) kompetencji lub uprawnień do prowadzenia określonej działalności zawodowej, o ile
wynika to z odrębnych przepisów;
2) sytuacji ekonomicznej lub finansowej;
3) zdolności technicznej lub zawodowej.
Obydwa przepisy - jak słusznie wskazywał zamawiający w trakcie rozprawy -
dotyczyły sytuacji podmiotowej wykonawcy ubiegającego się o udzielenie zamówienia, a nie
strony przedmiotowej tego zamówienia. Zamawiający nie kwestionował spełnienia przez
odwołującego warunków udziału w postępowaniu, a jedynie spełnienie wymagań
przedmiotowych przez zaoferowane urządzenie, a zatem nie mógł naruszyć przytoczonych
wyżej przepisów.
W ocenie Izby zamawiający nie naruszył także przepisu art. 7 ust. 1 ustawy Pzp, to
jest zasady równego traktowania wykonawców i zasady uczciwej konkurencji. Wręcz
przeciwnie w sytuacji gdy treść SIWZ nie została zakwestionowana, uznanie za prawidłową
oferty odwołującego sprzecznej z wymaganiami zamawiającego godziłoby w te zasady.
Zasada ta wyraża się bowiem również w tym, aby wszyscy wykonawcy byli traktowani równo
względem wymagań wyrażonych w SIWZ, które stały się ostateczne i wiążące dla
wszystkich stron tego postępowania.
Biorąc powyższe pod uwagę czynność odrzucenia oferty odwołującego należało
uznać za prawidłową. Izba stwierdziła bowiem, że treść oferty odwołującego nie odpowiadała
treści SIWZ. W konsekwencji uznano, że zamawiający nie naruszył przepisów wskazanych w
odwołaniu.
Przy wyrokowaniu pominięto, na podstawie art. 190 ust. 6 ustawy Pzp, dowody ze
złożonych przez zamawiającego kart katalogowych, które miały dowodzić tego, że
wymagania wyrażone w SIWZ nie ograniczały uczciwej konkurencji w postępowaniu.
Okoliczności te nie miały znaczenia dla rozstrzygnięcia sprawy, gdyż - jak wyjaśniono
wcześniej – na obecnym etapie postępowania kwestionowanie zasadności postanowień
SIWZ jest niedopuszczalne jako spóźnione.
Zgodnie z przepisem art. 192 ust. 2 ustawy Pzp, Krajowa Izba Odwoławcza
uwzględnia odwołanie w sytuacji, jeżeli stwierdzi naruszenie przepisów ustawy, które miało
wpływ lub może mieć istotny wpływ na wynik postępowania o udzielenie zamówienia, co ze
wskazanych wyżej względów nie miało miejsca w analizowanej sprawie.
Stosownie do art. 192 ust. 1 ustawy Pzp, o oddaleniu odwołania lub jego
uwzględnieniu Izba orzeka w wyroku. W pozostałych przypadkach Izba wydaje
postanowienie. Orzeczenie Izby, o którym mowa w pkt 1 sentencji, miało charakter
merytoryczny, gdyż odnosiło się do oddalenia odwołania. Z kolei orzeczenie Izby zawarte w
pkt 2 sentencji miało charakter formalny, gdyż dotyczyło kosztów postępowania, a zatem
było postanowieniem. O tym, że orzeczenie o kosztach zawarte w wyroku Izby jest
postanowieniem przesądził Sąd Najwyższy w uchwale z 8 grudnia 2005 r. III CZP 109/05
(OSN 2006/11/182). Z powołanego przepisu art. 192 ust. 1 ustawy Pzp wynika zakaz
wydawania przez Izbę orzeczenia o charakterze merytorycznym w innej formie aniżeli wyrok.
Z uwagi zatem na zbieg w jednym orzeczeniu rozstrzygnięcia o charakterze merytorycznym i
formalnym, całe orzeczenie musiało przybrać postać wyroku.
W konsekwencji, na podstawie art. 192 ust. 1 ustawy Pzp, orzeczono jak w pkt 1
sentencji.
Zgodnie z art. 192 ust. 9 ustawy Pzp, w wyroku oraz w postanowieniu kończącym
postępowanie odwoławcze Izba rozstrzyga o kosztach postępowania odwoławczego. Z kolei
w świetle art. 192 ust. 10 ustawy Pzp, strony ponoszą koszty postępowania odwoławczego
stosownie do jego wyniku, z zastrzeżeniem art. 186 ust. 6. Jak wskazuje się w
piśmiennictwie, reguła ponoszenia przez strony kosztów postępowania odwoławczego
stosownie do wyników postępowania odwoławczego oznacza, że „obowiązuje w nim,
analogicznie do procesu cywilnego, zasada odpowiedzialności za wynik procesu, według
której koszty postępowania obciążają ostatecznie stronę „przegrywającą” sprawę (por. art.
98 § 1 k.p.c.)” Jarosław Jerzykowski, Komentarz do art.192 ustawy - Prawo zamówień
publicznych, w: Dzierżanowski W., Jerzykowski J., Stachowiak M. Prawo zamówień
publicznych. Komentarz, LEX, 2014, wydanie VI. Ponieważ odpowiedzialność za wynik
postępowania odwoławczego ponosił w całości odwołujący, to tę stronę postępowania Izba
obciążyła w całości kosztami tego postępowania.
Biorąc powyższe pod uwagę, o kosztach postępowania orzeczono stosownie do
wyniku postępowania - na podstawie art. 192 ust. 9 i 10 ustawy Pzp oraz w oparciu o przepis
§ 5 ust. 4 w zw. z § 3 pkt 1 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 15 marca 2010 r.
w sprawie wysokości i sposobu pobierania wpisu od odwołania oraz rodzajów kosztów w
postępowaniu odwoławczym i sposobu ich rozliczania (Dz. U. Nr 41 poz. 238).
Izba uwzględniła koszty wynagrodzenia pełnomocnika zamawiającego w łącznej
wysokości 3.598,98zł, koszty dojazdu w wysokości 270 zł, koszty zwrotu opłaty skarbowej od
udzielonych pełnomocnictw w wysokości 51 zł na podstawie rachunków złożonych do akt
sprawy, stosownie do brzmienia § 5 ust. 3 pkt 1 w zw. z § 3 pkt 2 lit. a i b przywoływanego
rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 15 marca 2010 r.
Przewodniczący: ………………….…