Sygn. akt KIO 2270/16
WYROK
z dnia 19 grudnia 2016 r.
Krajowa Izba Odwoławcza - w składzie:
Przewodniczący: Magdalena Grabarczyk
Protokolant: Rafał Komoń
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 16 grudnia 2015 r. w Warszawie odwołania wniesionego
do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 1 grudnia 2016 r. przez wykonawcę Arcon
Polska Sp. z o.o. w Warszawie w postępowaniu prowadzonym przez zamawiającego Skarb
Państwa – Państwowe Gospodarstwo Leśne Zakład Transportu i Spedycji Lasów
Państwowych w Giżycku w Giżycku
przy udziale wykonawcy Forex Polska Sp. z o.o. w Kostrzynie zgłaszającego swoje
przystąpienie do postępowania odwoławczego po stronie zamawiającego
orzeka:
1. oddala odwołanie;
2. kosztami postępowania obciąża Arcon Polska Sp. z o.o. w Warszawie i:
2.1. zalicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 15 000 zł 00 gr (słownie:
piętnaście tysięcy złotych zero groszy) uiszczoną przez Arcon Polska Sp. z o.o. w
Warszawie tytułem wpisu od odwołania;
2.2. zasądza od Arcon Polska Sp. z o.o. w Warszawie na rzecz Skarbu Państwa –
Państwowego Gospodarstwa Leśnego Zakładu Transportu i Spedycji Lasów Państwowych w
Giżycku w Giżycku kwotę 3.198 zł 00 gr (słownie: trzy tysiące sto dziewięćdziesiąt osiem
złotych zero groszy) stanowiącą koszty postępowania odwoławczego poniesione z tytułu
wynagrodzenia pełnomocnika.
Stosownie do art. 198a i 198b ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. - Prawo zamówień
publicznych (Dz. U. z 2015 r. poz. 2164 ze zm.) na niniejszy wyrok - w terminie 7 dni od dnia
jego doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej
do Sądu Okręgowego w Olsztynie.
Przewodniczący: ………………………
Sygn. akt KIO 2270/16
Uzasadnienie
Zamawiający – Skarb Państwa – Państwowe Gospodarstwo Leśne Zakład
Transportu i Spedycji Lasów Państwowych w Giżycku w Giżycku – prowadzi w trybie
przetargu nieograniczonego na podstawie ustawy z dnia 29 stycznia 2004 roku - Prawo
zamówień publicznych (Dz. U. z 2015 r. poz. 2164 ze zm.), dalej jako: „ustawa” lub „Pzp”
postępowanie o udzielenie zamówienia, którego przedmiotem jest dostawa fabrycznie
nowego zestawu maszyn leśnych do pozyskania i zrywki drewna typu harwester i typu
forwarder w 2016 r. Ogłoszenie o zamówieniu opublikowane zostało w Dzienniku Urzędowym
Unii Europejskiej pod numerem 2016/S 194- 349917 7 października 2016 r. Wartość
zamówienia jest większa niż kwota wskazana w przepisach wydanych na podstawie art. 11 ust.
8 Pzp.
W związku z przesłaniem przez zamawiającego 9 kwietnia 2015 r. informacji o wyniku
postępowania 1 grudnia 2016 r. Arcon Polska Sp. z o.o. w Warszawie wniósł odwołanie.
Zachowany został termin ustawowy i obowiązek przekazania zamawiającemu kopii
odwołania.
Odwołujący zarzucił zamawiającemu naruszenie art. 91 ust. 1 i art. 7 ust. 1 Pzp przez
błędną wykładnię i niewłaściwe zastosowanie, polegające na:
- nieuzasadnionym wyborze oferty Forex Polska Sp. z o.o. w Kostrzynie, pomimo że oferta
tego wykonawcy nie jest najkorzystniejsza w rozumieniu specyfikacji istotnych warunków
zamówienia (dalej: „SIWZ”);
- wadliwej ocenie oferty odwołującego skutkującej niezasadnym zaniechaniem przyznania
odwołującemu 10 punktów w kryterium „Odległość autoryzowanego warsztatu naprawczego
(serwisu) od siedziby Zamawiającego", co w konsekwencji spowodowało zaniżenie łącznej
punktacji (odwołujący uzyskał 90 pkt zamiast 100 pkt) i sklasyfikowanie oferty odwołującego
na drugiej pozycji.
Odwołujący wniósł o uwzględnienie odwołania i nakazanie zamawiającemu
unieważnienia czynności wyboru oferty najkorzystniejszej oraz dokonania ponownej oceny
ofert i przyznania odwołującemu 10 pkt w kryterium „Odległość autoryzowanego warsztatu
naprawczego (serwisu) od siedziby Zamawiającego".
W uzasadnieniu odwołujący stwierdził, że w SIWZ w zakresie ustalenia odległości
autoryzowanego warsztatu naprawczego (serwisu) od swojej siedziby zamawiający wymagał
wyłącznie oświadczenia własnego wykonawcy. Podniósł, że podstawy przyjęcia, że pod ww.
adresem w Ostrołęce nie mieści się autoryzowany warsztat naprawczy Arcon Polska Sp. z
o.o., w sytuacji, gdy właściciel nieruchomości, na której został zorganizowany punkt
serwisowy potwierdza jego usytuowanie, jest niejasne. SIWZ nie zawiera żadnych wymagań,
co do tego, jak powinien wyglądać taki warsztat, jak powinien być oznaczony, wyposażony,
co powinien oferować. Wskazał, że również umowa nie zawiera żadnych postanowień
dotyczących warsztatu lub korelujących z usytuowaniem warsztatu. Zarzucił, że zamawiający
wspomniane kryterium postawił przypadkowo, gdyż z lokalizacją warsztatu nie połączył
absolutnie żadnych powinności. Odwołujący ocenił, że wykonawca ma obowiązek realizować
naprawy przede wszystkim w siedzibie zamawiającego. Jest to powszechną praktyką przy
tego typu maszynach leśnych. Transport do serwisu, niezależnie od odległości, jest
poważnym przedsięwzięciem logistycznym generującym niewspółmiernie wyższe koszty
(abstrahując od tego kto miałby je ponosić - wykonawca czy zamawiający), niż dojazd
serwisu do miejsca bazowania maszyn.
Wykonawca Forex Polska Sp. z o.o. w Kostrzynie przystąpił do postępowania
odwoławczego po stronie zamawiającego, zachowując termin ustawowy oraz obowiązek
przekazania kopii przystąpienia zamawiającemu i odwołującemu. Przystępujący wniósł o
oddalenie odwołania.
Izba ustaliła, że odwołanie nie podlega odrzuceniu i przeprowadziła rozprawę, podczas
której odwołujący i przystępujący podtrzymali dotychczasowe stanowiska a zamawiający wniósł
o oddalenie odwołania.
Izba ustaliła, co następuje:
W pkt 14.1 ppkt 3) SIWZ zamawiający ustalił kryterium odległości autoryzowanego
warsztatu naprawczego (serwisu) od siedziby zamawiającego i nadał mu wagę 10% (max. liczba
punktów: 10). W punkcie 14.2 ppkt 3) SIWZ określono sposób obliczania punktów dla ww.
kryterium, przyporządkowując podane wartości do zakresów odległości, odpowiednio:
- powyżej 250 km – 0 pkt;
- od 225 km do 249 km – 2 pkt;
- od 200 km do 224 km – 4 pkt;
- od 175 km do 199 km – 6 pkt;
- od 150 km do 174 km – 8 pkt;
- do 149 km – 10 pkt.
W tym pkt SIWZ zamawiający wskazał również, że:
a. Kryterium odległości autoryzowanego warsztatu naprawczego (serwisu) od siedziby
Zamawiającego na całość zamówienia (dla harwestera i forwardera) będzie rozpatrywane na
podstawie podanej w formularzu ofertowym odległości autoryzowanego warsztatu naprawczego
(serwisu) od siedziby Zamawiającego.
b. Wykonawca winien podać odległość autoryzowanego warsztatu naprawczego (serwisu) od
siedziby Zamawiającego pełnych kilometrach tj. 157, 197, ...., 238 kilometrów.
c. W przypadku nie wypełnienia w formularzu ofertowym stosownej rubryki zamawiający uzna,
ż
e wykonawca posiada autoryzowany warsztat naprawczy (serwis) w odległości równej lub
większej niż 250 km od siedziby Zamawiającego. W takiej sytuacji Wykonawca otrzyma O
punktów za to kryterium.
Zgodnie z punktem 11.9 ppkt f) SIWZ wykonawca składał na formularzu oferty
oświadczenie umożliwiające dokonanie oceny ofert w kryterium odległości autoryzowanego
warsztatu naprawczego (serwisu) od siedziby zamawiającego. Wykaz autoryzowanych
warsztatów naprawczych z podaniem odległości od siedziby Zamawiającego stanowił załącznik
nr 7 do siwz.
Formularz ofertowy stanowiący załącznik nr 1 do SIWZ w punkcie 9 lit. c) zawierał
miejsce na złożenie oświadczenia co do odległości autoryzowanego warsztatu naprawczego
(serwisu) od siedziby zamawiającego.
Zgodnie z par. 2 ust. 2 pkt d) wzoru umowy, którą zamawiający zamierza zawrzeć z
wykonawcą, cena obejmuje koszty serwisów gwarancyjnych - a w tym koszty części i materiałów
eksploatacyjnych (filtrów, olei, płynów eksploatacyjnych, pasków itp.) w okresie gwarancji przy
normalnej eksploatacji, a także w okresie gwarancji robocizny i dojazdów serwisu do miejsca
naprawy oraz ewentualny dowóz maszyny do serwisu. W przypadku oferowania przez
wykonawcę serwisu gwarancyjnego poza terenem Polski, Wykonawca zapewni ponadto, w
okresie gwarancji, porozumiewanie się użytkownika uszkodzonej maszyny z serwisantem w
języku polskim. Zakres gwarancji nie obejmuje łańcuchów i prowadnic. Par. 3 ust. 5 wzoru
umowy stanowi, że: Po upływie gwarancji do upływu 4 lat od przekazania przedmiotu umowy
Wykonawca będzie obciążał Zamawiającego za dojazd serwisu w celu naprawy przedmiotu
zamówienia (harwestera i forwardera) według stawki za 1 kilometr w wysokości …. zł
netto.
Natomiast zgodnie z par. 5 ust. 4 zd. pierwsze: Ujawnione wady fizyczne zostaną usunięte
niezwłocznie po przybyciu zapewnionego przez Wykonawcę serwisu do maszyny lub
dostarczeniu maszyny do serwisu na koszt Wykonawcy, przy czym okres naprawy nie powinien
przekraczać 7 dni, a w uzasadnionych przypadkach termin ten może ulec przedłużeniu jednak
nie więcej niż o 7 dni.
Odwołujący określił odległość autoryzowanego warsztatu naprawczego (serwisu) od
siedziby zamawiającego na 132 kilometry i wskazał punkt położony w Ostrołęce przy ul.
Warszawskiej 27.
Pismem z 18 listopada 2016 r. zamawiający wezwał odwołującego do złożenia wyjaśnień
w zakresie m.in. posiadania autoryzowanego warsztatu naprawczego pod ww. adresem.
Zamawiający nadmienił, że według jego informacji nie mieści się tam autoryzowany serwis.
Pismem z 19 listopada 2016 r. odwołujący wskazał, że dysponuje wskazaną placówką, w której
zorganizował warsztat naprawczy, złożył również oświadczenie z 14 listopada 2016 r., którego
wystawca (na kopii dokumentu w aktach sprawy nie sposób ustalić firmy wystawcy oraz
personaliów osoby podpisującej) potwierdził udostępnienie odwołującemu siedziby przy ul.
Warszawskiej w celu prowadzenia serwisu maszyn oferowanych przez odwołującego.
Termin składania ofert upływał 15 listopada 2016 r.
Powyższych ustaleń dokonano na podstawie dokumentów znajdujących się w formie
kopii w aktach sprawy.
Dowody z zeznań świadków okazały się całkowicie zbędne dla rozstrzygnięcia
odwołania.
Ś
wiadek, którego Izba przesłuchała na wniosek zamawiającego, nie był świadkiem
okoliczności, co do których składał zeznania. Wygląd nieruchomości wskazanej przez
odwołującego znał z relacji innych osób.
Izba uznała, że rozstrzygnięcie zarzutu odwołania wymaga wykładni SIWZ, co wespół ze
zgromadzonym w aktach materiałem dowodowym, pozwoli na uzyskanie rozstrzygnięcia.
Dodatkowe dowody z zeznań osób wskazanych przez obie strony, które należałoby wezwać na
kolejny termin rozprawy, powodowałoby jedynie przedłużenie postępowania. Wobec
spełnienia przesłanki negatywnej wskazanej w art. 190 ust. 6 in finem Pzp.
Izba zważyła, co następuje:
Odwołujący jest uprawniony do wniesienia odwołania zgodnie z art. 179 ust. 1 Pzp.
Zarzucane zamawiającemu naruszenia przepisów powodują, że odwołujący może ponieść
szkodę w postaci utraty możliwości uznania jego oferty za najkorzystniejszą.
Odwołanie okazało się bezzasadne.
Istota sporu wymaga rozstrzygnięcia dwóch kwestii. Pierwsza z nich sprowadza się
do rozumienia użytego w 14.1 ppkt 3) SIWZ pojęcia autoryzowany warsztat naprawczy
(serwis), druga do ustalenia momentu, na który powinny być spełnione wymagania SIWZ
dotyczące elementów treści oferty mających wpływ na ocenę oferty w kryterium
pozacenowym.
Istotnie treść SIWZ nie precyzuje wymagań stawianych sposobowi organizacji pracy
albo wyposażenia warsztatu, jednak zrozumienie pojęcia „autoryzowany warsztat naprawczy
(serwis)” nie nastręcza trudności osobie nie dysponującej wiedzą fachową z zakresu
mechaniki, czy gospodarki leśnej. Relewantne jest bowiem określenie „autoryzowany”,
którego rozumienie jest powszechnie ustalone. Aby mowa była o warsztacie autoryzowanym
powinien mieć on uprawnienie do dokonywania napraw w imieniu producenta danego
sprzętu. Izba nie miała wątpliwości, że osoba, która uda się do autoryzowanego warsztatu
musi stwierdzić, że jest możliwość prowadzenia w nim napraw oraz że dana placówka może
działać w imieniu producenta określonego sprzętu.
Nie można też mieć wątpliwości, że wymagania zamawiającego co do posiadania
autoryzowanego punktu serwisowego powinny być spełnione już w dacie składania oferty.
Nowelizacja ustawy, która weszła w życie 28 lipca b.r. pozwala wykonawcom na
wykazywanie spełniania warunków udziału w postępowaniu lub braku podstaw do
wykluczenia z postępowania na datę późniejszą, niż dzień, w którym upływa termin
składania ofert. Art. 26 ust. 1 Pzp stanowi, że zamawiający wzywa wykonawcę, którego
oferta została najwyżej oceniona do złożenia w wyznaczonym terminie, który nie może być
krótszy niż 10 dni, aktualnych oświadczeń lub dokumentów potwierdzających zgodnie z art.
25 ust. 1 Pzp spełnianie warunków udziału w postępowaniu lub kryteria selekcji, brak
podstaw do wykluczenia oraz spełnianie przez oferowane dostawy, usługi lub roboty
budowlane wymagań określonych przez zamawiającego. To rozluźnienie rygorów
formalnych nie dotyczy jednak treści oferty, która powinna być ustalona i integralna już w
dacie złożenia oferty. Zgodnie z art. 84 ust. 1 Pzp zmiana treści oferty jest możliwa przed
upływem terminu składania ofert. Po upływie tego terminu można dokonywać wyłącznie
zmian wskazanych w sposób wyczerpujący w art. 87 ust. 1 Pzp.
Przeniesienie tych rozważań na grunt okoliczności sporu prowadzi do przekonania, że
zamawiający zasadnie nie przyznał ofercie odwołującego punktów, w kryterium odległości
autoryzowanego warsztatu naprawczego (serwisu) od siedziby zamawiającego. Zdaniem Izby
stan sprawy istniejący w dacie składania ofert był zbieżny z ustaleniami komisji przetargowej
podczas wizji lokalnej w punkcie wskazanym w ofercie odwołującego dokonanej 17 listopada
2016 r. Odwołujący dysponował wprawdzie lokalem przeznaczonym na autoryzowany
warsztat naprawczy (serwisu), jednak w dacie złożenia ofert odwołujący nie prowadził pod
adresem wskazanym w ofercie punktu naprawczego, który można określić mianem
autoryzowanego serwisu, ani też nie wykazał, że w dacie tej punkt ten był zorganizowany i
mógł dokonywać napraw w imieniu producenta sprzętu. Z dokumentów złożonych przez
odwołującego oraz oświadczeń złożonych na rozprawie nie wynikają twierdzenia przeciwne.
Zdjęcia nieruchomości i wydruki z Internetu obrazują kolejne kroki organizacyjne podjęte
przez odwołującego po upływie terminu składania ofert – oznaczenie nieruchomości,
ujawnienie warsztatu na stronie www odwołującego i nie przeczą stanowi istniejącemu w tej
dacie. Protokół wykonania usługi z 11 października 2016 r. nie potwierdza prowadzenia
autoryzowanego warsztatu naprawczego, a jedynie trasę pojazdu naprawczego.
W odwołaniu zawarta jest krytyka spornego kryterium oceny ofert, co z uwagi na
upływ terminu na kwestionowanie treści SIWZ, który dla badanego postępowania wynika z
art. 182 ust. 1 pkt 1 Pzp, jest działaniem spóźnionym. Ponadto Izba stwierdziła, że w świetle
regulacji umowy, odległość autoryzowanego warsztatu naprawczego (serwisu) od siedziby
zamawiającego ma znaczenie dla kosztów, które zamawiający będzie ponosił w związku z
wykonywaniem umowy, zatem kryterium to odnosi się do przedmiotu zamówienia.
W konsekwencji Izba uznała, że zamawiający nie naruszył art. 91 ust. 1 Pzp, gdyż nie
było podstaw ku temu, by zgodnie z wymaganiami SIWZ przyznać ofercie odwołującego 10 pkt.
Jakkolwiek zamawiający przewidział ocenę oferty w kryterium odległość autoryzowanego
warsztatu naprawczego (serwisu) od siedziby zamawiającego na podstawie oświadczenia
wykonawcy zawartego w formularzu oferty, to skoro zamawiający powziął wątpliwości w
odniesieniu do oferty odwołującego, z którym współpracuje i z autopsji wie, że naprawy nie
są wykonywane we wskazanym miejscu, lecz w Warszawie, mógł i powinien być podjąć
działania zmierzające do ustalenia, czy rzeczywiście odwołujący ma warsztat w Ostrołęce i
należy przyznać ofercie odwołującego punkty za posiadanie tego warsztatu.
W ocenie Izby zachowanie zamawiającego nie narusza prawa i świadczy o jego staranności
przy prowadzeniu postępowania.
Odwołanie nie zawierało zarzutów w stosunku do oceny oferty przystępującego,
zatem ocena, czy zamawiający dopuścił się nierównego traktowania przy przyznawaniu
punktów w kryterium odległość autoryzowanego warsztatu naprawczego (serwisu) od siedziby
zamawiającego, była niedopuszczalna w świetle art. 192 ust. 7 Pzp.
W tym stanie rzeczy Izba na podstawie art. 192 ust. 1 i 2 Pzp orzekła, jak w pkt 1
sentencji.
O kosztach Izba orzekła na podstawie art. 192 ust. 9 i 10 Pzp, uwzględniając koszty
wynagrodzenia pełnomocnika odwołującego w kwocie 3.198 zł, zgodnie z § 3 pkt 2 lit. b
rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 15 marca 2010 r. w sprawie wysokości oraz
sposobu pobierania wpisu od odwołania oraz rodzajów kosztów w postępowaniu
odwoławczym i sposobu ich rozliczania (Dz. U. Nr 41, poz. 238).
Przewodniczący: