KIO 700/16 WYROK dnia 19 maja 2016 r.

Sygn. akt: KIO 700/16 

WYROK 

z dnia 19 maja 2016 r. 

Krajowa Izba Odwoławcza   -   w składzie: 

Przewodniczący:     Aneta Mlącka 

Protokolant:             Rafał Komoń 

po rozpoznaniu na rozprawie  w dniu 16 maja 2016 r. w Warszawie odwołania  wniesionego 

do  Prezesa  Krajowej  Izby  Odwoławczej  w  dniu  29  kwietnia  2016  r.  przez

  wykonawcę 

Comarch  Polska  S.A.,  Al.  Jana  Pawła  II  39A,  31-864  Kraków  w  postępowaniu 

prowadzonym przez

 Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej, ul. Nowogrodzka 

1/3/5, 00-513 Warszawa. 

orzeka: 

1.  uwzględnia  odwołanie  i  nakazuje  Zamawiającemu  zmianę  postanowień  SIWZ 

poprzez uwzględnienie możliwości rozpoczęcia świadczenia usług określonych w § 2 

ust.  1  pkt  3  i  4  wzoru  umowy  (Załącznik  nr  2  do  SIWZ)  po  minimum  30  dniach  po 

podpisaniu umowy (tj. zastosowanie tzw. okresu przejściowego),  

2.  w pozostałym zakresie oddala zarzuty   

3. kosztami postępowania obciąża

 Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej, ul. 

Nowogrodzka 1/3/5, 00-513 Warszawa i: 

3.1.  zalicza  w  poczet  kosztów  postępowania  odwoławczego  kwotę  15  000  zł  00    gr

(słownie:  piętnaście  tysięcy  złotych  zero  groszy)  uiszczoną  przez  wykonawcę 

Comarch  Polska  S.A.,  Al.  Jana  Pawła  II  39A,  31-864  Kraków  tytułem  wpisu  od 

odwołania, 

3.2. zasądza od 

Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej, ul. Nowogrodzka 

1/3/5,  00-513 Warszawa  na  rzecz  Comarch  Polska  S.A.,  Al.  Jana  Pawła II  39A, 

31-864  Kraków  kwotę  15  000  zł  00    gr  (słownie:  piętnaście  tysięcy  złotych  zero 

groszy) stanowiącą koszty postępowania odwoławczego poniesione  z tytułu wpisu 

od odwołania. 

Stosownie  do  art.  198a  i  198b  ustawy  z  dnia  29  stycznia  2004  r.  -  Prawo  zamówień 

publicznych (t.j. Dz. U. z 2013 r., poz. 907 z późn. zm.) na niniejszy wyrok - w terminie 7 dni 

od  dnia  jego  doręczenia  -  przysługuje  skarga  za  pośrednictwem  Prezesa  Krajowej  Izby 

Odwoławczej do Sądu Okręgowego w 

Warszawie. 

Przewodniczący:      …………… 

Sygn. akt: KIO 700/16 

U z a s a d n i e n i e 

Zamawiający:  Ministerstwo  Rodziny,  Pracy  i  Polityki  Społecznej  prowadzi  postępowanie  o 

udzielenie  zamówienia  publicznego  w  trybie  przetargu  nieograniczonego  na  „Usługi 

dotyczące  aplikacji;  Zatrudnianie  Cudzoziemców  (ZC)".  Ogłoszenie  o  zamówieniu  ukazało 

się 20.04.2016 r. w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej TED pod numerem 2016/S 077-

Odwołujący Comarch Polska S.A wniósł odwołanie od czynności Zamawiającego, podjętej w 

przedmiotowym  postępowaniu  o  udzielenie  zamówienia  publicznego,  polegającej  na 

sporządzeniu  Specyfikacji  Istotnych Warunków  Zamówienia  (SIWZ),  w  sposób  niezgodny  z 

przepisami Ustawy. 

Odwołujący  zarzucił  Zamawiającemu  naruszenie  art.  7  ust.  1  Pzp  poprzez  przygotowanie  i 

prowadzenie  postępowania  w  sposób  niezapewniający  zachowania  uczciwej  konkurencji  i 

równego  traktowania  Wykonawców;  art.  29  ust.  1  i  2  Pzp

  poprzez  opisanie  przedmiotu 

zamówienia  w  sposób  niejednoznaczny,  niewyczerpujący,  bez  uwzględnienia  wszystkich 

wymagań  i  okoliczności  mogących  mieć  wpływ  na  sporządzenie  oferty,  a  tym  samym 

mogący  utrudniać  uczciwą  konkurencję,

  art.  36 ust.  1  pkt  16  w  zw.  z  art.  29  ust.  1  i  2  Pzp 

poprzez  brak  określenia  wszystkich  istotnych  dla  stron  postanowień,  które  miałyby  być 

wprowadzone do treści zawieranej umowy w sprawie zamówienia publicznego. 

Odwołujący  wniósł  o  uwzględnienie  odwołania  i  nakazanie  Zamawiającemu  modyfikacji 

treści SIWZ w sposób wskazany szczegółowo w uzasadnieniu odwołania. 

Zgodnie z rozdziałem 3.1 SIWZ: „Przedmiot zamówienia stanowią usługi dotyczące aplikacji 

Zatrudnianie Cudzoziemców (ZC) w zakresie: wykonania i wdrożenia modernizacji, rozwoju; 

administrowania oraz usuwania awarii i błędów, wsparcia Użytkowników, w tym świadczenia 

usług:  hot-line, konsultacji grupowych.”  Zgodnie z  rozdziałem  3.2  SIWZ  „Szczegółowy  opis, 

zakres  i  warunki  realizacji  przedmiotu  zamówienia  określa  załącznik  nr  2  do  SIWZ  -  wzór 

umowy.” 

Załącznik  2  do  SIWZ  -  wzór  umowy  odsyła  w  paragrafie  2  pkt  3  do  załączników,  które 

określają  opis,  zakres  i  warunki  realizacji  przedmiotu  umowy.  Zawiera  on  następujące 

załączniki: 

Załącznik  nr  1  -  Wykaz  Jednostek,  których  pracownicy  są  Użytkownikami  aplikacji  ZC. 

Załącznik  nr  2  -  Procedura  wykonania  i  wdrożenia  modernizacji  aplikacji  ZC  oraz  dalszego 

rozwoju aplikacji ZC. 

Załącznik  nr  3  -  Procedura  administrowania  oraz  usuwania  awarii  i  błędów  w  aplikacji  ZC. 

Załącznik nr 4 - Procedura wsparcia Użytkowników ZC oraz realizacji konsultacji grupowych. 

Załącznik nr 5 - Raport realizacji umowy w okresie od ... do ... 

Załącznik nr 6 - Protokół odbioru (wzór) 

1) Zdaniem Odwołującego, załącznik nr 2 do umowy określa jedynie  w sposób ogólny opis 

funkcjonalności  dotychczasowej  aplikacji  i  wykorzystane  do  jej  budowy  technologie.  W 

ocenie Odwołującego, informacje na temat aplikacji ZC są niewystarczające do sporządzenia 

oferty  i  faworyzują  dotychczasowego  wykonawcę.  Wykonywanie  modyfikacji  i  usuwanie 

błędów  w  oprogramowaniu  wymaga  dokonywania  zmian  w  kodach  źródłowych  tego 

oprogramowania.  Aby  ocenić  pracochłonność  i  ryzyko  związane  z  dokonywaniem 

modyfikacji kodów źródłowych, wykonawca powinien mieć możliwość zapoznania się z nimi 

przed  złożeniem  oferty.  Tylko  wtedy  będzie  mógł  bowiem  w  sposób  precyzyjny  określić 

zakres  niezbędnych  prac  programistycznych,  który  jest  determinowany  przez  wykorzystane 

w  oprogramowaniu  technologie,  jakość  kodu,  styl  programowania  i  jakość  dokumentacji. 

Jedynym  wykonawcą  posiadający  wgląd  do  kodów  źródłowych  jest  dotychczasowy 

wykonawca rozwijający i utrzymujący system. 

Odwołujący  wniósł  o  dokonanie  modyfikacji  SIWZ  i  udostępnienie  Wykonawcom  kodów 

ź

ródłowych aplikacji Zatrudnianie Cudzoziemców (ZC).  

Izba nie uwzględniła zarzutu Odwołującego.  

Izba  uznała  za  uzasadnione  obawy  Zamawiającego,  związane  z  udostępnieniem  kodów 

ź

ródłowych  wszystkim  podmiotom  potencjalnie  zainteresowanym  złożeniem  oferty  w 

postępowaniu – a więc nieograniczonemu kręgowi podmiotów. Zamawiający nie zna intencji 

co  do  wykorzystania  kodów  źródłowych  przez  podmioty,  którym  udostępniłby  takie  kody 

ź

ródłowe lub które uczestniczyłyby w spotkaniu, mającym na celu zapoznanie z tymi kodami. 

Uzasadniona  w  takim  przypadku  jest  obawa  przed  ewentualnym  cyberatakiem  lub 

nieuprawnionym  wykorzystaniem  kodów  źródłowych,  jak  również  łatwiejszym  dostępem  do 

tych  kodów.  Odwołujący  w  żaden  sposób  nie  wykazał,  w  jaki  sposób  Zamawiający  mógłby 

zabezpieczyć  się  przed  takimi  negatywnymi  konsekwencjami  udostepnienia  kodów 

ź

ródłowych.  Samo  podpisanie  zobowiązania  do  zachowania  poufności,  w  przypadku 

możliwego  świadomego  działania  na  szkodę  Zamawiającego,  trudno  uznać  za 

wystarczające. Zamawiający ma prawo kształtować wymagania SIWZ stosownie do potrzeb, 

także  biorąc  pod  uwagę  okoliczności  szczególne  –  jak  w  tym  przypadku  –  konieczność 

ochrony danych  i posiadanego systemu. Tym samym trudno, w ocenie Izby,  w szczególnej 

sytuacji uznać, aby Zamawiający naruszył przepisy ustawy. 

Należy  również  zauważyć,  że  Zamawiający  oświadczył,  ze  dysponuje  podręcznikiem 

użytkownika  oraz  podręcznikiem  administratora,  nie  posiada  natomiast  dokumentacji 

projektowej. Odwołujący nie zapoznał się z tą dokumentacją, ani też skutecznie nie wystąpił 

do  Zamawiającego  o  jej  udostępnienie.  Izba  zauważa,  że  Odwołujący  tym  samym  nie 

wykazał,  że  posiadana  przez  Zamawiającego  dokumentacja  w  postaci  obu  podręczników 

(którą Zamawiający udostępniał wykonawcom, którzy o to  wystąpili), jak również  zawarty  w 

SIWZ  opis  przedmiotu  zamówienia,  nie  są  wystarczające  dla  prawidłowego  sporządzenia 

przez  wykonawców  ofert  w  niniejszym  postępowaniu.  Tym  bardziej,  że  przedmiot 

zamówienia  będzie  opierał  się  na  elementach  tworzonych  także  przez  wybranego 

wykonawcę, co wynika z opisanych, oczekiwanych przez Zamawiającego funkcjonalności.  

2) Odwołujący wskazał, że zakres przedmiotu zamówienia zawiera konieczność korzystania 

z  dokumentacji  systemu.  Wykonawca  zatem  powinien  znać  dokumentację.  Zamawiający 

przewidział  przekazanie  wykonawcom  dokumentacji  w  terminie  3  dni  roboczych  od  dnia 

zawarcia  umowy.  Aby  oszacować  pracochłonność  niezbędną  do  realizacji  przedmiotu 

zamówienia i w konsekwencji złożyć ofertę, niezbędne jest, aby Wykonawcy mogli zapoznać 

się  z  dokumentacją  systemu  przed  złożeniem  ofert.  Pozwoli  to  wykonawcom  określić 

złożoność  systemu,  poznać  jego  architekturę  i  oszacować  liczbę  etatów  niezbędną  dla 

usuwania  błędów  i  przygotowywania  modyfikacji.  Co  więcej  sama  dokumentacja  także 

będzie w ramach realizacji przedmiotu zamówienia podlegała aktualizacji przez wykonawcę. 

Aby  oszacować  niezbędną,  związaną  z  tym  procesem  aktualizacji,  pracochłonność 

konieczne jest aby wykonawca miał możliwość oceny obecnego stanu tej dokumentacji. Brak 

w umowie zapisów pozwalających wykonawcy ocenić kompletność i jakość przekazywanych 

dokumentacji i kodów powoduje, że wykonawcy składający ofertę nie wiedzą na jakie ryzyko 

się  decydują.  Odwołujący  wskazywał  także,  że  świadczenie  usług  utrzymania  od  razu  po 

przekazaniu  kodów  i  dokumentacji  jest  niemożliwe.  Zaznajomienie  się  z  systemem,  który 

zapewne składa się z wielu współpracujących ze sobą elementów będzie wymagało czasu. 

Konieczny  jest  zatem  okres  przejściowy  w  którym  wykonawca  będzie  w  stanie  pozyskać 

wiedzę na temat działania systemu a także ocenić jakość przekazanej dokumentacji i kodów. 

W  umowie  brakuje  postanowień  dotyczących  okresu  przejściowego  pozwalającego 

Wykonawcy na zaznajomienie się z przekazywaną dokumentacją i kodami. 

Braki  te  w  sposób  oczywisty  dyskryminują  wszystkich  poza  dotychczasowym  wykonawcą, 

ponieważ  tylko  on  posiada  komplet  wiedzy  na  temat  zawartości  dokumentacji  i  kodów 

ź

ródłowych. Odwołujący wniósł o uzupełnienie SIWZ o kompletną dokumentację aplikacji ZC 

będącą w posiadaniu Zamawiającego. 

Izba nie uznała tego zarzutu za uzasadniony.  

W  odniesieniu  do  tego  zarzutu,  przyczyny  jego  nieuwzględnienia  są  analogiczne,  jak  w 

przypadku  zarzutu  pierwszego.  Izba  podkreśla,  że  Odwołujący  domaga  się  od 

Zamawiającego  przekazania  kompletnej  dokumentacji  w  sytuacji,  gdy  nawet  nie  zadbał  o 

udostępnienie  przez  Zamawiającego  tej  dokumentacji  w  postaci  podręcznika  użytkownika  i 

podręcznika  administratora.  Zgodnie  z  informacjami  Zamawiającego,  inni  wykonawcy 

wystąpili o przekazanie im tej dokumentacji i podręczniki te zostały im przekazane.  

Izba  uwzględniła  zarzut  Odwołującego  w  zakresie  okresu  przejściowego  pozwalającego 

Wykonawcy  na  zaznajomienie  się  z  przekazywaną  dokumentacją  i  kodami.  Szersze 

omówienie znajduje się w uzasadnieniu do zarzutu dziewiątego.  

3)  Odwołujący  wskazał,  że  zakres  przedmiotu  zamówienia  obejmuje  usuwanie  błędów  w 

aplikacji ZC. Wykonawcy przygotowujący się do złożenia oferty nie znają jednak tej aplikacji i 

nie są w stanie oszacować pracochłonności związanej z usuwaniem błędów. 

Odwołujący wniósł o udostępnienie wykonawcom statystyk i podanie liczby zgłoszeń błędów 

(w  podziale  na  kategorie)  aplikacji  Zatrudnianie  Cudzoziemców  (ZC)  w  ciągu  ostatnich  12 

miesięcy a także podanie liczby zgłoszeń awarii aplikacji Zatrudnianie Cudzoziemców (ZC) w 

ciągu  ostatnich  12  miesięcy.  W  trakcie  posiedzenia  z  udziałem  stron,  Odwołujący  cofnął 

zarzut. 

4)  Odwołujący  wskazał,  że  analogiczna  asymetria  w  dostępie  do  wiedzy  występuje  w 

zakresie  modyfikacji  systemu.  Stabilność  systemu  informatycznego  (jego  awaryjność)  jest 

związana  z  takim  czynnikiem  jak  liczba  i  rodzaj  wdrożonych  w  przeszłości  modyfikacji 

systemu. Wiedza o historycznych zmianach dokonywanych w systemie pozwala oszacować 

potencjalne  ryzyko,  że  system  w  przyszłości  będzie  działał  poniżej  oczekiwanych 

parametrów.  Zamawiający  nie  zawarł  w  SIWZ  żadnych  informacji  na  temat  dotychczas 

wdrażanych  modyfikacji  systemu,  nie  ma  więc  żadnej  możliwości  określenia  ich 

potencjalnego  wpływu  na  stabilność  (a  zatem  i  na  pracochłonność  utrzymania)  systemu  w 

przyszłości.  Odwołujący,  w  celu  wyeliminowania  tej  asymetrii  w  dostępie  do  wiedzy  o 

przedmiocie zamówienia wniósł o uzupełnienie SIWZ poprzez podanie liczby oraz listy (wraz 

z 

określeniem 

pracochłonności) 

dokonanych 

modyfikacji 

aplikacji 

Zatrudnianie 

Cudzoziemców (ZC) w ciągu ostatnich 12 miesięcy. W trakcie posiedzenia z udziałem stron, 

Odwołujący cofnął zarzut. 

5)  Odwołujący  wskazał,  że  załącznik  nr  2  do  umowy  „PROCEDURA  WYKONANIA  I 

WDROŻENIA  MODERNIZACJI  APLIKACJI  ZC  ORAZ  DALSZEGO  ROZWOJU  APLIKACJI 

ZC” określa w rozdziale 5 „PODSTAWOWE WYMAGANIA FUNKCJONALNE DOTYCZĄCE 

ZMODERNIZOWANEJ  APLIKACJI  ZC”.  W  ramach  tego  rozdziału  Zamawiający  określił 

„Zmiany  dotyczące  aplikacji  ZC  i  powiązane  z  nią  zmiany  w  module  praca.gov.pl 

Oprogramowania SyriuszStd”. Zamawiający w przedmiocie zamówienia odwołuje się jednak 

tylko  do  konieczności  dokonywania  modyfikacji  w  aplikacji  ZC.  Wzór  umowy  nie  określa  w 

ż

adnym  miejscu,  że  przedmiotem  modyfikacji  miało  by  być  także  oprogramowanie 

SyriuszStd.  Co  więcej,  Zamawiający  w  umowie  zobowiązuje  się  do  przekazania  kodów 

ź

ródłowych  i  dokumentacji  jedynie  w  odniesieniu  do  aplikacji  ZC.  W  paragrafie  5  ustęp  4 

wzoru umowy  zawarł także zobowiązanie  „Zamawiający  zapewni dostosowanie AC, CBOP, 

Praca.gov.pl, Broker SIPSZ, z którymi będzie współpracowała zmodernizowana aplikacja ZC 

w zakresie, o którym mowa w rozdziale 5 załącznika nr 2 do umowy.”  

W  ocenie  Odwołującego,  dla  oszacowania  zakresu  niezbędnych  prac  programistycznych 

służących komunikacji systemu ZC z oprogramowaniem SyriuszStd będzie jednak konieczna 

wiedza  o  sposobie  konstrukcji  interfejsu  komunikacyjnego  Oprogramowania  SyriuszStd. 

Zamawiający nie zawarł w SIWZ informacji o specyfikacji tego interfejsu (o ile istnieje). 

Zdaniem  Odwołującego,  wykazane  powyżej  braki  w  zawartości  informacyjnej  SIWZ 

powodują niemożność sporządzenia oferty w tym zakresie. Wykonawca nie wie bowiem jaki 

nakład  pracy  programistycznej  i  w  jakiej  technologii  powinien  przewidzieć  na  wykonanie 

zadań  związanych  z  implementacją  interfejsów  komunikacyjnych  na  styku  aplikacji  ZC  i 

Oprogramowania SyriuszStd. Wykonawca nie wie nawet, czy takie interfejsy w ogóle istnieją, 

czy też będzie musiał uczestniczyć w ich zaprojektowaniu i w jakim terminie miałyby zostać 

zaimplementowane dostosowania, które zapewni Zamawiający. 

Odwołujący  wniósł  o  doprecyzowanie  zakresu  zamówienia  w  odniesieniu  do  interfejsów, 

które  zapewnią  wymianę  danych  między  ZC  a  modułem  praca.gov.pl  Oprogramowania 

SyriuszStd  poprzez  udostępnienie  specyfikacji  i  dokumentacji  interfejsu  komunikacyjnego 

Oprogramowania  SyriuszStd,  z  którym  komunikować  ma  się  interfejs  oprogramowania  ZC 

wykonany przez wykonawcę.  

Izba  nie  uznała  powyższego  zarzutu  za  uzasadniony.  W  ocenie  Izby,  w  zakresie 

oprogramowania  SyriuszStd  zapisy  SIWZ  są  na  tyle  jednoznaczne,  że  nie  wymagają 

wprowadzania  zmian.  Skoro  –  jak  przyznaje  sam  Odwołujący  –  rozdział  5,  opisujący 

„Podstawowe  wymagania  funkcjonalne  dotyczące  zmodernizowanej  aplikacji  ZC”  nie 

przewiduje dokonywania przez wykonawcę żadnych zmian w oprogramowaniu SyriuszStd, to 

wnosić  z  tego  należy,  że  dokonywanie  zmian  w  tym  oprogramowaniu  nie  jest  przez 

Zamawiającego  wymagane.  Okoliczność  tę  potwierdził  Zamawiający  oświadczając  w 

odpowiedzi  na  odwołanie,  że  nie  wymaga  od  wykonawcy  dokonywania  zmian  w  

oprogramowaniu  SyriuszStd.  Izba  zauważa,  że  sam  tytuł:

  „Zmiany  dotyczące  aplikacji  ZC  i 

powiązane  z  nią  zmiany  w  module  praca.gov.pl  Oprogramowania  SyriuszStd”  nie  może 

przesądzać o tym, że od wykonawcy wybranego w niniejszym postepowaniu wymagane jest 

dokonywanie zmian w oprogramowaniu SyriuszStd. Sam tytuł nie wskazuje bowiem zakresu 

ewentualnie wymaganych zmian. W treści SIWZ zakres taki nie został opisany, co oznacza, 

ż

e  dokonywanie  zmian  w  oprogramowaniu  SyriuszStd  nie  jest  wymagane  przez 

Zamawiającego.  

  Odwołujący  wskazał,  że  dla  wykonania  niezbędnych  prac  programistycznych  służących 

komunikacji  systemu  ZC  z  Aplikacją  Centralną  będzie  konieczna  wiedza  o  sposobie 

konstrukcji interfejsu komunikacyjnego Aplikacji Centralnej. Zamawiający nie zawarł w SIWZ 

informacji  o  specyfikacji  tego  interfejsu  (o  ile  istnieje).  Brak  ten  powoduje  niemożność 

sporządzenia oferty w tym zakresie. Odwołujący wniósł o doprecyzowanie opisu przedmiotu 

zamówienia  w  odniesieniu  do  interfejsów,  które  zapewnią  wymianę  danych  między  ZC  a 

Aplikacją  Centralną  poprzez  udostępnienie  specyfikacji  i  dokumentacji  interfejsu 

komunikacyjnego  Aplikacji  Centralnej,  z  którym  komunikować  ma  się  interfejs 

oprogramowania  ZC  wykonany  przez  wykonawcę. W  trakcie  posiedzenia  z  udziałem  stron, 

Odwołujący cofnął zarzut.

7)  Odwołujący  wskazał,  że  Zamawiający  nie  zawarł  w  SIWZ  informacji  o  specyfikacji 

interfejsów  ani  nie  zawarł  zobowiązania  do  udzielenia  takich  informacji  wykonawcy  w 

przyszłości.  Wykazane  braki  w  zawartości  informacyjnej  SIWZ  powodują  niemożność 

sporządzenia  oferty.  Wykonawca  nie  wie  bowiem  jaki  nakład  pracy  programistycznej  i  w 

jakiej  technologii  powinien  przewidzieć  na  wykonanie  zadań  związanych  z  implementacją 

interfejsów  komunikacyjnych  w  związku  z  wymaganiem  1.5.2.  Odwołujący  wniósł  o 

doprecyzowanie opisu przedmiotu zamówienia w odniesieniu do zbiorów danych i słowników 

z którymi ma się integrować aplikacja ZC poprzez udostępnienie specyfikacji i dokumentacji 

interfejsów  komunikacyjnych.  W  trakcie  posiedzenia  z  udziałem  stron,  Odwołujący  cofnął 

zarzut. 

8)  Zamawiający  zawarł  następujące  wymaganie:  „1.5.5.  Aplikacja  ZC  musi  posiadać 

interfejsy  komunikacyjne  umożliwiające  wymianę  danych  z  systemami  elektronicznego 

obiegu  dokumentów  stosowanymi  w  Jednostkach,  które  zostaną  uszczegółowione  przez 

Wykonawcę na etapie analizy i projektowania aplikacji ZC, w zakresie spraw obsługiwanych 

w ZC.”  Zdaniem Odwołującego wymaganie jest nieprecyzyjne i nie pozwala stwierdzić, czy 

aplikacja ZC posiada już jakiekolwiek interfejsy umożliwiające wymianę danych z systemami 

elektronicznego  obiegu  dokumentów  stosowanymi  w  Jednostkach  czy  też  nie  i  w  jakim 

zakresie  miałoby  następować  „uszczegółowienie”,  o  którym  mowa  w  wymaganiu.  Podniósł,  

ż

e nie jest w stanie wywieść, czy szacując pracochłonność niezbędną do realizacji projektu, 

winien  uwzględnić  wykonanie  od  postaw  interfejsów  do  systemów  elektronicznego  obiegu 

dokumentów  we  wszystkich  Jednostkach  czy  tylko  w  niektórych,  a  także,  czy 

uszczegółowienie  oznacza  tak  naprawdę  uszczegółowienie  opisu,  dokumentacji  czy  kodów 

ź

ródłowych  czy  też  oznacza  że  uszczegółowione  zostaną  wymagania  Zamawiającego. 

Odwołujący  wniósł

  o  doprecyzowanie  opisu  przedmiotu  zamówienia  w  odniesieniu  do 

systemów  elektronicznego  obiegu  dokumentów  w  jednostkach  poprzez  jednoznaczne 

wskazanie: czy i jakie interfejsy komunikacyjne istnieją już zaimplementowane w aplikacji ZC 

i  których  systemów  elektronicznego  obiegu  dokumentów  dotyczą,  które  jednostki  posiadają 

systemy  elektronicznego  obiegu  dokumentów,  jakiego  rodzaju  systemy  posiadają  i  podanie 

specyfikacji  interfejsów  tych  systemów  z  którymi  ma  się  komunikować  aplikacja  ZC,  że 

Zamawiający zapewni współpracę wszystkich jednostek w zakresie integracji z aplikacją ZC i 

zapewni  udostępnienie  niezbędnych  interfejsów  komunikacyjnych  po  stronie  systemów 

elektronicznego  obiegu  dokumentów  w  jednostkach.  Alternatywnie  Odwołujący  wniósł  o 

wykreślenie ww. wymagania 1.5.5.  

Izba  nie  uznała  tego  zarzutu  za  uzasadniony.  W  ocenie  Izby  zapisy  SIWZ  są  na  tyle 

jednoznaczne, że nie wymagają zmian zgodnych z żądaniem Odwołującego.  

Skoro z treści pkt. 1.5.5 Załącznika nr 2 do umowy  wynika, że Aplikacja ZC musi posiadać 

interfejsy  komunikacyjne,  to  w  ocenie  Izby  oczywistym  jest,  że  interfejsów  tych  dotychczas 

nie  ma  i  że  ich  wykonanie  leży  po  stronie  wykonawcy.  Skoro  Zamawiający  nie  podał,  w  ilu 

Jednostkach istnieją te interfejsy, to oznacza to, że zakresem umownym do wykonania przez 

wykonawcę  objęte  są  wszystkie  Jednostki.  Jednocześnie  użyte  przez  Zamawiającego 

określenie  „musi”  jednoznacznie  wskazuje  na  to,  że  wykonanie  interfejsów  leży  po  stronie 

wykonawcy.  Skoro  wykonana  przez  wykonawcę  aplikacja  musi  posiadać  interfejsy,  to  ich 

wykonanie  należy  do  obowiązków  umownych  wykonawcy,  z  którym  Zamawiający  zawrze 

umowę. Powyższe wynika także z treści pisemnego stanowiska Zamawiającego (odpowiedzi 

na  odwołanie),  zgodnie  z  którym:  „dotychczasowa  aplikacja  ZC  nie  posiada  żadnych 

mechanizmów  pozwalających  na  integrację  aplikacji  z  systemami  obiegu  dokumentów 

stosowanymi  w  jednostkach.”  W  ocenie  Izby  Zamawiający  w  żaden  sposób  nie  naruszył 

przepisów postępowania przy dokonywaniu opisu przedmiotu zamówienia.  

Odwołujący 

wskazał, 

ż

e 

przedmiot 

zamówienia 

obejmuje 

realizację 

usług 

utrzymaniowych,  polegających  na  administrowaniu,  usuwaniu  błędów  i  wsparciu 

użytkowników.  Jednocześnie  Zamawiający  nie  przewidział  jakiegokolwiek  okresu 

przejściowego po podpisaniu umowy w zakresie świadczenia ww. usług. W § 3 ust. 2 wzoru 

umowy  Zamawiający  wskazał,  że  świadczenie  ww.  usług  będzie  realizowane  od  dnia 

zawarcia  umowy.  Zdaniem  Odwołującego,  jest  to  tym  bardziej  rażące  naruszenie  zasad 

konkurencyjności postępowania, że Zamawiający przewidział kary za opóźnienia w usuwaniu 

awarii, błędów, realizację usług administrowania czy konsultacji. Wobec faktu, że wykonawca 

przystępując do świadczenia ww. usług będzie musiał najpierw zapoznać się z systemem, a 

kody  źródłowe  i  dokumentacja  zgodnie  z  zapisami  §  4  ust.  1  zostaną  mu  przekazane  w 

terminie  3  dni  roboczych,  to  tak  sformułowane  zapisy  SIWZ  każą  uznać,  że  Zamawiający 

żą

da  świadczenia  niemożliwego  do  realizacji.  Nie  jest  bowiem  możliwe,  aby  Wykonawca 

usuwał  błędy  w  oprogramowaniu  PRZED  przekazaniem  mu  kodów  źródłowych  i 

dokumentacji. 

Co więcej, dla usuwania błędów i świadczenia jakichkolwiek usług określonych w § 2 umowy, 

Wykonawca powinien zapoznać się przekazanymi mu kodami i dokumentacją, stwierdzić ich 

poprawność  i  stworzyć  odpowiednie  środowiska  deweloperskie.  Zamawiający  zupełnie  nie 

przewidział takich prac, co wskazuje na jawną dyskryminację wszystkich wykonawców poza 

tym, który aktualnie realizuje usługi utrzymania i dla którego żaden okres przejściowy nie jest 

potrzebny. 

Odwołujący  wskazał  także,  że  wszyscy Wykonawcy  -  poza Wykonawcą  dotychczasowym  - 

ponoszą istotne ryzyko naruszenia wymagań SLA (czasów usuwania awarii czy błędów itd.) 

w pierwszym okresie utrzymywania Systemu, a to z uwagi na brak jego bieżącej znajomości, 

jego  kodów,  zawartych  w  nim  mechanizmów  itp.  To  powoduje,  iż  są  oni  zmuszeni  inaczej 

(niż  ów  jeden  Wykonawca)  wycenić  ryzyko  finansowe  w  pierwszym  okresie  utrzymania 

Systemu,  co  przekłada  się  na  mniejszą  konkurencyjność  ich  ofert  w  stosunku  do 

dotychczasowego Wykonawcy. Dla zapewnienia wykonawcom możliwości zaznajomienia się 

z  systemem  i  uruchomienia  niezbędnej  infrastruktury  koniecznej  do  świadczenia  usług 

utrzymania  -  konieczne  jest,  zdaniem  Odwołującego,  przewidzenie  w  SIWZ  okresu 

przejściowego  i  stosowne  przesunięcie  terminu  rozpoczęcia  świadczenia  usług 

administrowania oraz usuwania awarii i błędów, jak również wsparcia Użytkowników. 

Odwołujący  wskazał,  że  przyjęcie  w  umowach  utrzymaniowych  okresu  przejściowego,  jest 

powszechną  praktyką  Zamawiających  sporządzających  postępowania  na  utrzymanie 

eksploatowanych przez siebie systemów, jak w przypadku postępowań prowadzonych przez 

Agencję Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa, czy w postępowaniu prowadzonym przez 

Państwowy  Fundusz  Rehabilitacji  Osób  Niepełnosprawnych.  W  przypadku  obu  tych 

postępowań przyjęty został okres przejściowy, który co do zasady określał że zobowiązania 

z  tytułu  realizacji  usług  utrzymaniowych  albo  będą  rozpoczynały  bieg  z  upływem  okresu 

przejściowego,  albo  w  okresie  przejściowym  nie  będą  podlegały  reżimowi  SLA  i  kar 

umownych.  W  konsekwencji  Odwołujący  wniósł  o  modyfikację  SIWZ  w  ten  sposób  aby 

termin  rozpoczęcia  świadczenia  usług  określonych  w  §  2  ust.  1  pkt  3  i  4  wzoru  umowy 

(Załącznik  nr  2  do  SIWZ)  rozpoczynał  bieg  90  dni  po  podpisaniu  umowy  przy  czym 

wynagrodzenie wykonawcy winno być płatne także dopiero po upływie 90 dniowego okresu 

przejściowego. 

Powyższy  zarzut  Izba  uznała  za  uzasadniony.  Trudno  odmówić  słuszności  argumentom 

Odwołującego,  że  wybrany  przez  Zamawiającego  wykonawca,  powinien  mieć  możliwość 

zapoznania  się  z  systemem  i  jego  dokumentacją.  Zapewni  to  wykonawcy  możliwość 

należytego wykonania umowy. System i jego dokumentację zna dotychczasowy wykonawca 

i  tylko  w  jego  przypadku  nie  występuje  potrzeba  zapewnienia  okresu  przejściowego. 

Dotychczasowe  zapisy  SIWZ  stawiają  więc  tego  wykonawcę  w  uprzywilejowanej  pozycji  w 

stosunku do pozostałych wykonawców.     

Zamawiający  przyznał  w  trakcie  rozprawy,  że  wykonawcy  po  kilkunastu  dniach  będą  znali 

szczegółowo  działanie  tego  systemu. Oznacza  to,  że  Zamawiający  przyznał,  że  znajomość 

systemu  nie  jest  natychmiastowa  i  wymaga  pewnego  czasu,  a  więc  okresu  przejściowego. 

Być może okres przejściowy nie powinien być tak długi, jak chciał tego Odwołujący, niemniej 

jednak  okres  ten  powinien  wystąpić.  Izba  ma  świadomość,  że  Zamawiający  kreuje  treść 

SIWZ i dostosowuje ją do swoich potrzeb. Jednakże w tym przypadku Zamawiający nie tylko 

nie  obronił  swojego  stanowiska,  ale  wręcz  przyznał  rację  argumentom  Odwołującego. 

Zamawiający przyznał, że wykonawca nie jest stanie od razu na tyle dobrze poznać system, 

aby nim prawidłowo administrować.  

Izba  miała  na  uwadze  także  fakt,  że  Zamawiający  przewidział  dla  siebie  czas  w  postaci 

trzech  dni  na  przekazanie  wykonawcy  pełnej  dokumentacji  programu  oraz  kodów 

ź

ródłowych. Na rozprawie Zamawiający wprawdzie przyznał, że nic nie stoi na przeszkodzie 

w  przekazaniu  dokumentacji  wraz  kodami  źródłowymi  już  w  dniu  podpisania  umowy, 

jednakże  w  tym  zakresie  nie  dokonał  żadnej  modyfikacji  wzoru  umowy,  z  której  treści 

jednoznacznie  wynika, że Zamawiający jest uprawniony przekazać dokumentację nawet po 

trzech  dniach  od  podpisania  umowy.  Tymczasem  wykonawca  jest  obowiązany  świadczyć 

usługi  już  od  dnia  podpisania  umowy.  Świadczenie  byłoby  zatem  niemożliwe  i  jako  takie 

naruszałoby  przepisy  prawa.  Tym  bardziej  w  ocenie  Izby  okres  przejściowy  jest  niezbędny. 

Izba miała na uwadze fakt, że dotychczasowy wykonawca, doskonale znając system, którym 

administrował  przez  ostatnie  lata,  jest  w  sytuacji  uprzywilejowanej  względem  innych 

wykonawców, którzy tego systemu nie znają. Rozstrzygając, Izba miała również na uwadze 

mogące  pojawić  się  ewentualnie  wady  systemu,  wynikające  z  działań  podjętych  przez 

dotychczasowego  wykonawcę  w  odniesieniu  do  tego  systemu. W  interesie  Zamawiającego 

leży więc stworzenie takiej strefy buforowej w postaci okresu przejściowego. W ocenie Izby, 

stosownie  do  żądania  Odwołującego  wyrażonego  w  odwołaniu,  wynagrodzenie  wykonawcy 

powinno być płatne również dopiero po upływie okresu przejściowego.  

10)  Odwołujący  wskazał,  że  Zamawiający  nałożył  na  wykonawcę  reżim  SLA  określający 

terminy  usuwania  błędów,  a  niedotrzymanie  tych  terminów  rodzi  konsekwencje  w  postaci 

obowiązku 

zapłaty 

kar 

umownych. 

Zamawiający 

nie 

przewidział 

wyłączenia 

odpowiedzialności w stosunku do błędów w aplikacji ZC, które mogą ujawnić się w niej już po 

podpisaniu  umowy,  a  być  spowodowane  dotychczasowym  sposobem  administracji  i 

utrzymania systemu. 

Odwołujący podkreślił, że zgodnie z zapisami SIWZ i wzoru umowy, w odpowiedzialność za 

usuwanie błędów, które co prawda powstaną przed podpisaniem umowy, ale ujawnią się już 

po jej podpisaniu, spoczywać będzie na wykonawcy wyłonionym w niniejszym postępowaniu. 

W ocenie Odwołującego, taka konstrukcja rodzi ryzyko, że po podpisaniu Umowy i przejęciu 

utrzymania  systemu  ZC  przez  nowego  wykonawcę,  będą  ujawniały  się  wady  wynikające  z 

działań  podjętych  przez  poprzedniego  wykonawcę,  takie  jak  np.  wady  związane  z 

nieskuteczną  naprawą  wad  przez  poprzedniego  wykonawcę,  czy  też  wady  wynikające  z 

wgranych  przez  poprzedniego  wykonawcę  modyfikacji  Systemu.  Zdaniem  Odwołującego, 

tego  rodzaju  wady  powinien  naprawiać  podmiot,  który  spowodował  ich  powstanie,  a  więc 

poprzedni  wykonawca.  Odwołujący  uznał,  że  brak  w  umowie  zapisów  wyłączających 

odpowiedzialność  wybranego  w  niniejszym  postępowaniu  wykonawcy  za  wady  systemu 

powstałe  przed  przejęciem  go  do  utrzymania,  jest  przejawem  dyskryminacji  i  preferowania 

dotychczasowego wykonawcy, gdyż tylko on jest w stanie ocenić stan systemu. 

Takiej  konstatacji  Odwołującego  nie  zmieniłaby  również  możliwość  przekazania 

wykonawcom  przez  Zamawiającego  w  trakcie niniejszego  postepowania  kodów  źródłowych 

oprogramowania,  gdyż  analiza  tych  kodów  przez  wykonawców  nie  daje  gwarancji 

zabezpieczenia  przed  modyfikacją  systemu,  która  ewentualnie  mogłaby  zostać  wgrana  w 

czasie pomiędzy datą przekazania kodów a datą zawarcia umowy. 

Przeniesienie na wykonawców ryzyka wystąpienia w systemie błędów, na których powstanie 

nie  mieli  oni  wpływu  i  o  których  nie  posiadali  wiedzy,  z  jednoczesnym  nałożeniem  na  nich 

zobowiązania z tytułu czasów usunięcia takich wad (a za niedotrzymanie terminów usuwania 

wad Zamawiający przewidział kary umowne), jest w ocenie Odwołującego nieuzasadnione i 

dyskryminuje  wszystkich  poza  dotychczasowym  wykonawcą,  a  także  narusza  zasady 

współżycia społecznego. 

Odwołujący  wniósł  o  zwolnienie  wykonawcy  z  odpowiedzialności  za  wady  oprogramowania 

wynikające  ze  zmian  wprowadzonych  w  nim  przed  przystąpieniem  do  świadczenia  usług 

utrzymania, 

poprzez 

wprowadzenie 

do 

wzoru 

Umowy 

następujących 

zasad 

odpowiedzialności za usuwanie Wad: 

a)  wszystkie  Wady  wynikłe  z  modyfikacji  Systemu  wgrywane  przez  poprzedniego 

wykonawcę w okresie 3 miesięcy przed ogłoszeniem o zamówieniu do dnia zawarcia umowy 

z wykonawcą wyłonionym w przetargu objętym niniejszym postępowaniem - będą kierowane 

do  poprzedniego  wykonawcy,  zaś  w  razie  skierowania  ich  do  nowego  Wykonawcy  -  kary 

umowne w zakresie usuwania tychże wad będą zawieszone (nie będą naliczane); 

b) wszystkie wady aplikacji ZC uprzednio zgłoszone do poprzedniego wykonawcy, które nie 

zostały przez niego skutecznie naprawione - będą kierowane do poprzedniego wykonawcy, 

zaś  w  razie  skierowania  ich  do  nowego  wykonawcy  -  kary  umowne  w  zakresie  usuwania 

tychże wad będą zawieszone (nie będą naliczane). 

W ocenie Izby zarzut ten nie zasługuje na uwzględnienie.  

W  pierwszej  kolejności  należy  wskazać,  że  postanowienia  SIWZ  nie  naruszają  żadnego 

przepisu  ustawy  Prawo  zamówień  publicznych,  ani  żadnej  innej  ustawy.  Zamawiający 

dokonał opisu wymagań stosownie do swoich potrzeb, do czego jest uprawniony.  

Proponowane  przez  Odwołującego  zmiany  treści  SIWZ  przerzucają  na  Zamawiającego 

ciężar  ustalenia,  jaka  była  przyczyna  występujących  wad  Systemu  i  aplikacji.  Zgodnie  z 

żą

daniem  Odwołującego,  Zamawiający  powinien  ustalić,  czy  wady  Systemu  (lub  aplikacji), 

wynikły  z  modyfikacji  dokonanych  przez  poprzedniego  wykonawcę,  czy  też  są  wynikiem 

działań  wykonawcy  wybranego  w  niniejszym  postępowaniu. W  zależności  od  wyników  tych 

ustaleń, Zamawiający powinien kierować roszczenia o usunięcie wad do wykonawcy obecnie 

administrującego  systemem  lub  do  wykonawcy  wybranego  w  niniejszym  postępowaniu.  W 

ocenie  Izby,  nałożenie  na  Zamawiającego  tych  obowiązków  mogłoby  doprowadzić  do 

sparaliżowania  pracy  systemu,  gdyż  Zamawiający  najpierw  zmuszony  byłby  do  ustalenia 

przyczyn  wystąpienia  błędów,  a  następnie  -  w  zależności  od  wyników  tych  ustaleń  – 

kierować roszczenia do jednego z wykonawców. W skrajnym przypadku mogłoby to zmusić 

Zamawiającego  do  utrzymywania  dodatkowego  zespołu  informatycznego,  którego  celem 

byłoby  dokonywanie  klasyfikacji  i  przyczyn  wystąpienia  wad  systemu  –  podczas,  gdy 

powinno to należeć do obowiązków wykonawcy wybranego w niniejszym postępowaniu.  

Nadto  Izba  zauważa,  że  nawet  gdyby  dotychczasowy  wykonawca  miał  usuwać  wady 

systemu  już  po  zawarciu  umowy  z  nowym  wykonawcą,  to  w  celu  usunięcia  tych  wad 

powinien  mieć  zapewniony  dostęp  do  systemu.  Może  to  spowodować  konflikt  z  nowym 

wykonawcą,  gdyż  usuwanie  dotychczasowych  wad  może  spowodować  powstanie  nowych 

wad.  

Dotychczasowe  zapisy  SIWZ  nakładają  na  wykonawcę  wybranego  w  niniejszym 

postępowaniu obowiązek usuwania wad systemu, bez wskazywania na przyczynę tych wad, 

jednakże  w  ocenie  Izby  obowiązek  ten  mieści  się  w  ramach  realizacji  tego  przedmiotu 

zamówienia oraz w ramach normalnego ryzyka kontraktowego wykonawców. Rozpoczynając 

wykonywanie  umowy,  wykonawca  otrzymuje  system  w  stanie,  w  jakim  znajduje  się  on  w 

chwili  rozpoczęcia  świadczenia  przez  wykonawcę  usług  przewidzianych  umową  i 

zobowiązany jest zapewnić jego prawidłowe działanie oraz rozbudowę.  

Mając powyższe na uwadze orzeczono jak w sentencji. 

O kosztach postępowania odwoławczego orzeczono na podstawie art. 192 ust. 9 i 10 ustawy 

Prawo  zamówień  publicznych,  stosownie  do  wyniku  postępowania.  Na  podstawie  §  5 

rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 15 marca 2010 r. w sprawie wysokości oraz 

sposobu  pobierania  wpisu  od  odwołania  oraz  rodzajów  kosztów  w  postępowaniu 

odwoławczym  i  sposobu  ich  rozliczania  (Dz.  U.  z  2010  r.,  Nr  41,  poz.  238)  do  kosztów 

postępowania  odwoławczego  Izba  zaliczyła  w  całości  uiszczony  wpis,  zgodnie  z  §  3  pkt  1 

rozporządzenia.  

Przewodniczący: 

………………………………