Sygn. akt: KIO 626/17
WYROK
z dnia 14 kwietnia 2017 r.
Krajowa Izba Odwoławcza - w składzie:
Przewodniczący:
Emil Kuriata
Członkowie:
Lubomira Matczuk-Mazuś
Katarzyna Prowadzisz
Protokolant:
Piotr Cegłowski
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 11 kwietnia 2017 r., w Warszawie, odwołania
wniesionego do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 30 marca 2017 r. przez
wykonawcę
K. O. sp. z o. o., (…), w postępowaniu prowadzonym przez zamawiającego
Związek Gmin Regionu Ostródzko-Iławskiego „Czyste Środowisko”, (…),
orzeka:
Uwzględnia odwołanie i nakazuje zamawiającemu: unieważnienie czynności
unieważnienia postępowania w zakresie sektora III, unieważnienia czynności
wykluczenia K. O. sp. z o. o., (…) w zakresie sektora III, ponowne badanie i ocenę
ofert w zakresie sektora III.
2. Kosztami postępowania obciąża
zamawiającego Związek Gmin Regionu Ostródzko-
Iławskiego „Czyste Środowisko”, (…) i:
2.1. zalicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę
15 000 zł 00 gr
(słownie: piętnaście tysięcy złotych zero groszy) uiszczoną przez
K. O. sp. z o.o.,
(…), tytułem wpisu od odwołania,
2.2. zasądza od zamawiającego
Związek Gmin Regionu Ostródzko-Iławskiego
„Czyste Środowisko”, (…) na rzecz K. O. sp. z o.o., (…), kwotę 18 998 zł 40 gr
(słownie: osiemnaście tysięcy dziewięćset dziewięćdziesiąt osiem złotych,
czterdzieści groszy) stanowiącą koszty postępowania odwoławczego poniesione
z tytułu wpisu od odwołania, kosztu dojazdu oraz wynagrodzenia pełnomocnika.
Stosownie do art. 198a i 198b ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. - Prawo zamówień
publicznych (t.j. Dz. U. z 2015 r., poz. 2164 ze zm.) na niniejszy wyrok - w terminie 7 dni od
dnia jego doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby
Odwoławczej do Sądu Okręgowego w
Elblągu.
Przewodniczący:
……………………………
Członkowie:
……………………………
……………………………
Sygn. akt: KIO 626/17
Uzasadnienie
Zamawiający – Związek Gmin Regionu Ostródzko-Iławskiego „Czyste Środowisko", (…)
prowadzi postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego, którego przedmiotem jest
„Odbiór odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości, z terenu Sektora III położonego
na terenie Związku Gmin Regionu Ostródzko-Iławskiego „Czyste Środowisko" z siedzibą w
O., transport odebranych odpadów komunalnych i ich przekazanie do właściwej instalacji
oraz świadczenie innych usług”.
Ogłoszenie o zamówieniu opublikowano w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej pod
numerem 2016/S 212-386944.
Dnia 21 marca 2017 roku, zamawiający poinformował wykonawców o wyniku
prowadzonego postępowania.
Dnia 30 marca 2017 roku wykonawca K. O. sp. z o.o., (…) (dalej „Odwołujący lub K.”)
wniósł odwołanie do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej od niezgodnych z przepisami
ustawy czynności i zaniechań zamawiającego w postępowaniu, polegających na:
- wykluczeniu odwołującego z postępowania, z powodu niespełnienia warunku udziału
w postępowaniu, określonego w s.i.w.z. rozdział 5 pkt 5.3 ppkt 5.3.3. (dotyczącego bazy
magazynowo-transportowej), pomimo iż odwołujący wykazał spełnienie tego warunku,
- zaniechaniu wyboru oferty odwołującego jako najkorzystniejszej,
- zaniechaniu wezwania odwołującego do złożenia w trybie art. 26 ust. 4 ustawy Pzp,
wyjaśnień co do konkretnych okoliczności budzących wątpliwości zamawiającego,
- unieważnieniu postępowania o udzielenie zamówienia publicznego, ze względu na fakt,
iż cena najkorzystniejszej oferty przekracza kwotę jaką zamawiający przeznaczył na
realizację zamówienia, w sytuacji gdy oferta odwołującego, niesłusznie wykluczonego
z postępowania, która powinna zostać uznana za najkorzystniejszą mieściła się
w kwocie jaką przeznaczył zamawiający na realizację zamówienia.
Odwołujący zarzucił zamawiającemu naruszenie:
1. art 7 ust. 1 i 3, art. 24 ust. 1 pkt 12 oraz art. 22 ust. 1 pkt 2 ustawy Pzp, poprzez
wykluczenie z postępowania odwołującego, pomimo iż ten wykazał spełnienie
warunków udziału w postępowaniu,
2. art 26 ust 4 ustawy Pzp, poprzez zaniechanie wezwania odwołującego do złożenia
w trybie art 26 ust 4 ustawy Pzp, wyjaśnień co do konkretnych okoliczności budzących
wątpliwości zamawiającego,
3. art 93 ust. 1 pkt 4 ustawy Pzp, poprzez unieważnienie postępowania pomimo, iż oferta
odwołującego, niesłusznie wykluczonego z postępowania, która powinna zostać
uznana za najkorzystniejszą mieściła się w kwocie jaką przeznaczył zamawiający na
realizację zamówienia.
W związku z powyższym odwołujący wniósł o: uwzględnienie odwołania, nakazanie
zamawiającemu: unieważnienie czynności wykluczenia odwołującego z postępowania,
unieważnienie czynności unieważnienia postępowania, dokonanie ponownej oceny ofert
i wyboru oferty najkorzystniejszej, zasądzenie od zamawiającego na rzecz odwołującego
kosztów postępowania przed Krajową Izbą Odwoławczą.
Odwołujący wskazał, iż na tym etapie postępowania zamawiający nie mógł korzystać
z innych środków (takich jak dodatkowy formularz oraz wizja lokalna) zmierzających do
zbadania czy odwołujący spełnia warunki udziału w postępowaniu, niż te które przewidział w
s.i.w.z. (tj. określonych w rozdziale 6 s.i.w.z.). Działania zamawiającego prowadzą do
naruszenia zasad uczciwej konkurencji i równego traktowania wykonawców.
Przechodząc do analizy argumentów zamawiającego wynikających z pisma -
rozstrzygniecie postępowania, z części „uzasadnienie faktyczne wykluczenia wykonawcy”,
które legły u podstaw decyzji o wykluczeniu odwołującego z postępowania odwołujący
zauważył, że zamawiający stawia następujące zarzuty odwołującemu i swoje oczekiwania
względem bazy:
- „z przedstawionej przez Odwołującego umowy bazy magazynowo- transportowej w D.,
wynika, że baza jest w stanie pomieścić co najmniej 5 pojazdów komunalnych, czyli
niezgodnie z oczekiwaniami Zamawiającego wyrażonymi w SIWZ, który przewidział do
realizacji zamówienia co najmniej 11 pojazdów.”.
Argumentacja przytoczona przez zamawiającego, w której przywołuje on ilość pojazdów
jaką przewidział w s.i.w.z. do realizacji zamówienia i stwierdza, że ilość miejsc na bazie nie
pozwala na zaparkowanie wymaganej ilości pojazdów, pokazuje jak bardzo zamawiający
w swoich rozważaniach oddala się od treści warunku udziału w postępowaniu, określonego
w s.i.w.z., którego niespełnienie zarzuca odwołującemu. W warunku tym zamawiający
wymagał, aby baza była zgodna z rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 11 stycznia
2013 r., a ten akt prawny wymaga, aby na bazie były miejsca do parkowania pojazdów (§2
ust. 2 pkt 5 lit a rozporządzenia), nie stanowi zatem o ilości tych miejsc. W § 3 ust. 1
rozporządzenia określono minimalną ilość pojazdów (5 szt.), które powinien posiadać
przedsiębiorca odbierający odpady komunalne. Niezależnie od powyższego odwołujący
podniósł, że z postanowień umowy najmu bazy wynika, że na bazie musi być miejsce na co
najmniej 5 pojazdów, co oczywiste nie wyklucza że może być ich także 11, jak oczekuje tego
zamawiający. Odwołujący wskazał, że na jego bazie pomieści się więcej niż 11 pojazdów
i w przygotowanym przez zamawiającego formularzu oświadczył, że miejsc do parkowania
pojazdów jest co najmniej 11. Skoro zamawiający dopuszcza się analizy miejsc
parkingowych na bazie odwołującego, bardziej miarodajnym byłoby odwołanie się do
faktycznej ilości tych miejsc w terenie (a to umożliwiła zamawiającemu dokonana wizja
lokalna) niż dokonywanie analizy postanowień umowy najmu. Biegły nie miał zastrzeżeń, co
do ilości miejsc parkingowych, a jedynie do braku pojazdów na bazie (dowód:
pismo
z 24.01.2017 r. wraz z wypełnionym formularzem - szczegółowym oświadczeniem
dotyczącym bazy magazynowo-transportowej).
- „dostarczone przez Odwołującego dokumenty (w tym m.in. umowa najmu nieruchomości,
umowa najmu pojazdów itd.) nie są dokumentami oryginalnymi ani też nie są potwierdzone
za zgodność z oryginałem.”
Zamawiający wskazując fakt, iż przedłożone przez odwołującego dokumenty dotyczące
bazy nie są w oryginale ani też kopii poświadczonej za zgodność z oryginałem, nie wywodzi
z tego żadnego skutku dla sytuacji odwołującego. Zdaniem odwołującego okoliczność ta nie
ma żadnego znaczenia w sprawie, ponieważ nie mają one charakteru dokumentów
z rozporządzenia Ministra Rozwoju z dnia 26 lipca 2016 r. w sprawie rodzajów dokumentów,
jakich może żądać zamawiający od wykonawcy w postępowaniu o udzielenie zamówienia
i nie muszą być składane w formie przewidzianej w tym akcie prawnym.
- „celem zawarcia umowy najmu terenu pod bazę magazynowo-tranposrtową jest obowiązek
posiadania wpisu do rejestru działalności regulowanej, a tym samym możliwość
przystąpienia Najemcy (Wykonawcy) do przetargu na odbiór i transport odpadów
komunalnych, w związku z tym warunki określone w umowie powinny gwarantować Najemcy
(Wykonawcy) spełnienie wymagań określonych Rozporządzeniem Ministra Środowiska
z dnia 11 stycznia 2013 r.”
Odwołujący wskazał, iż stopień zawiłości tego fragmentu wypowiedzi zamawiającego nie
pozwala odszyfrować co zamawiający zamierzał przekazać. Odwołujący podtrzymuje, że
baza magazynowo-transportowa, której podstawą dysponowania jest umowa najmu, spełnia
warunki rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 11 stycznia 2013 r.
- „umowa najmu bazy powinna zawierać zapis o tym, że baza magazynowo- transportowa
jest wyposażona w pomieszczenia socjalne dla pracowników odpowiadające liczbie
zatrudnionych osób.”
Odwołujący wskazał, że zamawiający zdaje się nie dostrzegać, że przedłożona mu
umowa najmu nieruchomości z dnia 1.12.2016 r. zawiera zapis w §1 ust. 3 lit b, który brzmi:
„3. Baza magazynowo-transportowa, będąca przedmiotem niniejszej umowy obejmuje:
(…) b) pomieszczenia socjalne dla pracowników Najemcy, względnie teren na którym
Najemca posadowi kontener socjalny.”
Kopią powyższej umowy zamawiający dysponował, dlatego niezrozumiałe są jego
zastrzeżenia w tym zakresie. Na przedmiotowej bazie takowe pomieszczenia się znajdują
(co też stwierdził biegły w terenie, choć miał wątpliwości czy pomieszczenia te przysługują
odwołującemu). Odwołujący dosłał zamawiającemu pismem z dnia 3 marca 2017 r.
oświadczenie właściciela nieruchomości oraz wynajmującego, że znajdujące się na bazie
pomieszczenia socjalne wchodzą w zakres umowy i pozostają do dyspozycji odwołującego
(dowód: umowa dzierżawy bazy, umowa najmu nieruchomości, pismo z dnia 3 marca 2017 r.
wraz z oświadczeniami).
- „zdaniem Zamawiającego: „zaspokoiłoby jego oczekiwania względem bazy, gdyby
Odwołujący „napisał, że w przypadku wyboru przez Zamawiającego jego firmy do realizacji
przedmiotu zamówienia:
Wykonawca zatrudni taką to a taką liczbę osób, co przekłada się na wymagania
Zamawiającego i wymagania rozporządzenia co do wynajętych pomieszczeń socjalnych,
Wykonawca zapewni miejsca przeznaczone do parkowania pojazdów, w liczbie
odpowiadającej wymaganiom Zamawiającego, czyli dla co najmniej 11 sztuk pojazdów
itd.”
Powyższe oczekiwania zamawiającego nie znajdują podstaw w s.i.w.z. jak i ustawie Pzp.
Odwołujący podniósł, że zamawiający odbiega od sformułowanych przez siebie warunków
udziału w postępowaniu. W żadnym miejscu w s.i.w.z., nie ustanowiono ani warunku
zatrudnienia określonej liczby osób do realizacji zamówienia ani też warunku posiadania
miejsc parkingowych dla pojazdów w liczbie co najmniej 11.
Niezależnie od powyższego odwołujący oświadczał już, że zamierza zatrudnić co najmniej
dwadzieścia osób, a także że na bazie znajdują się miejsca parkingowe na co najmniej 11
pojazdów. Powyższe oświadczenia odwołującego znalazły się w szczegółowym formularzu
dotyczącym bazy, przygotowanym przez zamawiającego (złożonym z pismem z dnia 24
stycznia 2017 r.). Wydaje się zatem, że odwołujący w swoich twierdzeniach „zaspokoiłby
oczekiwania Zamawiającego względem bazy”, gdyby zamawiający dostrzegł je
w dokumentacji przetargowej.
Zdaniem odwołującego, niesłusznie biegły dopatruje się niespełnienia przez bazę
magazynowo- transportową wykonawcy wymagania określonego w § 2 ust. 2 pkt 1
rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 11 stycznia 2013 r. w sprawie szczegółowych
wymagań w zakresie odbierania odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości, tylko
z tego powodu, że część ogrodzenia bazy jest mobilna (tzn. nie jest trwale związana
z gruntem).
Niewątpliwie zastosowane przez odwołującego ogrodzenie realizuje cel, o którym mowa
w powoływanym przepisie bowiem zabezpiecza przed dostaniem się na bazę osób
nieupoważnionych. Zastosowane w części ogrodzenie mobilne, pełni taką samą rolę jak te
trwale związane z gruntem. Mobilność ogrodzenia wcale nie oznacza, że osoba postronna
może je dowolnie przesunąć i tym samym bez przeszkód wejść na bazę, bowiem przęsła
ogrodzenia są ze sobą trwale skręcone i jako jednolita całość uniemożliwiają swobodne
pokonanie tego zabezpieczenia. W tym miejscu odwołujący wyjaśnił, że ww ogrodzenie nie
jest jedynym sposobem zabezpieczenia bazy przed wstępem osób nieupoważnionych
bowiem ten cel realizuje również monitoring bazy oraz ochrona. Nie ma również racji biegły
twierdząc, iż z faktu braku zatrudnienia przez wykonawcę pracowników do realizacji
przedmiotowego zamówienia (odwołujący planuje dopiero zatrudnić pracowników po
uzyskaniu zamówienia) można wywieźć, iż baza nie spełnia wymagania określonego w § 2
ust. 2 pkt 5 lit b rozporządzenia zgodnie z którym baza magazynowo-transportowa powinna
być wyposażona w: (...) b] pomieszczenie socjalne dla pracowników odpowiadające liczbie
zatrudnionych osób.
Z przepisu tego nie wynika, że odwołujący powinien zatrudniać pracowników. Przepis ten
jedynie nakłada obowiązek posiadana zaplecza socjalnego dla pracowników w odpowiedniej
ilości. W tym przypadku odwołujący posiada zaplecze socjalne (okazane biegłemu w trakcie
wizji lokalnej) w zakresie odpowiednim do planowanego zatrudnienia. W kwestii zaś
wątpliwości biegłego, co do tego czy wykonawca posiada tytuł prawny do okazanych
pomieszczeń socjalnych, przedstawiciel odwołującego oświadczył biegłemu w trakcie wizji
lokalnej, że najem pomieszczeń socjalnych wchodzi w zakres umowy najmu bazy, a tym
samym wykonawca dysponuje tytułem prawnych do tych pomieszczeń, co zostało
dodatkowo potwierdzone oświadczeniami właściciela nieruchomości oraz wynajmującego
złożonymi zamawiającemu pismem z dnia 3 marca 2017 r.
Z powyższych okoliczności wynika, że niesłusznie zamawiający uznał, że baza
magazynowo-transportowa
odwołującego
nie
spełnia
wymagań
określonych
w rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 11 stycznia 2013 r. Analiza wezwań
kierowanych przez zamawiającego prowadzi również do wniosku, że nie przedstawiał on
odwołującemu swoich wątpliwości, celem wyjaśnienia ich przez odwołującego. Zamawiający
w ramach wezwania w trybie art. 26 ust 4 zażądał od odwołującego wypełnienia jedynie,
przygotowanego szczegółowego formularza co do poszczególnych elementów bazy.
Nieuprawnionym jest zatem podawanie przez zamawiającego, że odwołujący nie wyjaśnił
jego wątpliwości, skoro te nie zostały przez niego przedstawione.
Interes odwołującego.
Odwołujący wskazał, że przysługuje mu uprawnienie do wniesienia odwołania, zgodnie
z art. 179 ust 1 ustawy Pzp, bowiem ma interes w uzyskaniu danego zamówienia i może
ponieść szkodę w wyniku naruszenia przez zamawiającego przepisów ustawy prawo
zamówień publicznych, jeśli podniesione w odwołaniu zarzuty się potwierdzą, oferta
odwołującego będzie najkorzystniejsza w postępowaniu o udzielenie zamówienia.
Zamawiający złożył pisemną odpowiedź na odwołanie, w której wniósł o oddalenie
odwołania. Zamawiający wskazał, iż powołany przez zamawiającego biegły, w wyniku
przeprowadzonej w dniu 5 lutego 2017 roku, wizji lokalnej bazy magazynowo-transportowej
zgłoszonej przez odwołującego, jednoznacznie stwierdził, że ww. baza nie spełnia wymagań,
o których mowa w rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 11 stycznia 2013 r., w sprawie
szczegółowych wymagań w zakresie odbierania odpadów komunalnych od właścicieli
nieruchomości oraz nie spełnia wymagania określonego w § 2 ust. 2 pkt 5 lit b
rozporządzenia - brak zatrudnienia - wykonawca planuje zatrudnienie, przekazano
pomieszczenia bez możliwości sprawdzenia do kogo należą, nie spełnia wymagania
określonego w § 1 pkt 1 oraz § 3 pkt 1 rozporządzenia - brak kompletu pojazdów (zgodnie
z pkt. 5.3.3. s.i.w.z. - Wykonawcą powinien dysponować co
najmniej 11 pojazdami).
Po przeprowadzeniu wizji lokalnej bazy zamawiający wezwał wykonawcę w trybie art. 26
ust. 3 ustawy Pzp, do uzupełnienia oświadczenia o posiadaniu bazy magazynowo -
transportowej usytuowanej w odległości nie większej niż 60 km od granicy (liczoną wg
wskazań licznika samochodu) Sektora III, spełniającej wymogi rozporządzenia, tj. załącznika
Nr 7 do s.i.w.z. oraz w trybie art. 26 ust. 4 ustawy Pzp, do złożenia wyjaśnień dotyczących
załącznika nr 7 do s.i.w.z. uzupełnianego w odpowiedzi na to wezwanie. Złożenie wyjaśnień
miało odbyć się poprzez udzielenie odpowiedzi na pytania zawarte w załączonym do
wezwanie formularzu. Zdaniem zamawiającego, zarówno wizja lokalna, jak i oświadczenie
założone przez odwołującego, nie potwierdziły w sposób jednoznaczny spełniania warunku
przez odwołującego.
Izba ustaliła i zważyła, co następuje.
Izba stwierdziła, że nie zachodzą przesłanki do odrzucenia odwołania, o których stanowi
przepis art. 189 ust. 2 ustawy - Prawo zamówień publicznych.
Zamawiający
prowadzi
postępowanie
o
udzielenie
zamówienia
publicznego
z zastosowaniem przepisów ustawy Prawo zamówień publicznych wymaganych przy
procedurze, której wartość szacunkowa zamówienia przekracza kwoty określone
w przepisach wydanych na podstawie art. 11 ust. 8 ustawy Prawo zamówień publicznych.
Krajowa Izba Odwoławcza stwierdziła, że odwołujący posiada interes w uzyskaniu
przedmiotowego zamówienia, kwalifikowanego możliwością poniesienia szkody w wyniku
naruszenia przez zamawiającego przepisów ustawy, o których mowa w art. 179 ust. 1
ustawy - Prawo zamówień publicznych, co uprawniało go do złożenia odwołania.
Uwzględniając dokumentację z przedmiotowego postępowania o udzielenie
zamówienia publicznego, jak również biorąc pod uwagę oświadczenia i stanowiska
stron, złożone w pismach procesowych, jak też podczas rozprawy Izba stwierdziła,
iż odwołanie zasługuje na uwzględnienie.
Zamawiający 28 grudnia 2016 roku poinformował wykonawców, którzy złożyli oferty
w postępowaniu o wyborze najkorzystniejszej oferty - oferty odwołującego. Przed
dokonaniem tej czynności zamawiający nie wystąpił do odwołującego o nadesłanie
dokumentów, o których mowa w art. 25 ust 1 ustawy Pzp. Odwołujący drogą mailową (dnia
2 stycznia 2017 r.) zwrócił uwagę zamawiającemu, że zaniechał realizacji tego obowiązku.
Dnia 3 stycznia 2017 roku, zamawiający wezwał odwołującego do złożenia dokumentów,
o których mowa w art. 25 ust 1 ustawy Pzp.
W dniu 4 stycznia 2017 roku, do zamawiającego wpłynęło pismo jednego z wykonawców
z argumentacją ukierunkowaną na to, że baza magazynowo-transportowa odwołującego nie
spełnia wymagań rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 11 stycznia 2013 r. w sprawie
szczegółowych wymagań w zakresie odbierania odpadów komunalnych od właścicieli
nieruchomości, a tym samym odwołujący nie spełnia warunku udziału w postępowaniu,
określonego w s.i.w.z. rozdział 5 pkt 5.3 ppkt 5.3.3.
Zamawiający pismem z dnia 5 stycznia 2017 roku, zawiadomił wykonawców
o unieważnieniu czynności wyboru oferty najkorzystniejszej.
Następnie zamawiający podejmował liczne działania zmierzające do zbadania czy baza
magazynowo-transportowa odwołującego spełnia wymagania ww rozporządzenia. Na tym
etapie postępowania zamawiający stworzył formularz (szczegółowe oświadczenie dotyczące
bazy magazynowo-transportowej), nieprzewidziany w s.i.w.z. i powołując się na art 26 ust 2f
pismem z dnia 11 stycznia 2017 roku, zobowiązał odwołującego do jego wypełnienia.
Zamawiający nie poprzestał na złożonym przez odwołującego szczegółowym formularzu
dotyczącym bazy magazynowo-transportowej i pismem z dnia 26 stycznia 2017 roku
poinformował
odwołującego,
ż
e
jego
baza
położona
w
D.,
(…)
w dniu 6 lutego 2017 r. będzie kontrolowana przez powołanego przez zamawiającego
biegłego.
Odwołujący udostępnił biegłemu bazę oraz udzielił wszelkich wyjaśnień i przekazał kopię
dokumentów potwierdzających złożone wyjaśnienia.
Pismem z dnia 28 lutego 2017 roku, zamawiający przedstawił zastrzeżenia biegłego, co
do bazy magazynowo-transportowej odwołującego i w związku, z tym powołując się na art.
26 ust. 3 ustawy Pzp, wezwał odwołującego do złożenia oświadczenia - załącznika nr 7 do
specyfikacji istotnych warunków zamówienia (złożonego już wcześniej przez odwołującego)
i jednocześnie zamawiający, w tym samym piśmie wezwał odwołującego na podstawie art.
26 ust 4 ustawy Pzp, do złożenia wyjaśnień dotyczących (składanego na nowo) załącznika
nr 7 do s.i.w.z., poprzez wypełnienie formularza (szczegółowego oświadczenia dotyczącego
bazy magazynowo-transportowej).
W odpowiedzi pismem z dnia 2 marca 2017 roku, odwołujący ponownie złożył
oświadczenie zgodnie z załącznikiem nr 7 do s.i.w.z., podtrzymał twierdzenie, że baza
magazynowo-transportowa odwołującego spełnia wymagania rozporządzeń przywołanych
w s.i.w.z. Odwołujący jednocześnie ustosunkował się do zastrzeżeń biegłego (dowód: pismo
odwołującego z dnia 2 marca 2017 roku).
Pismem z dnia 20 marca 2017 roku, zamawiający dokonał rozstrzygnięcia postępowania
informując, że wykluczył z postępowania odwołującego na podstawie art. 24 ust. 1 pkt 12
ustawy Pzp, stwierdzając, że: „udzielone przez Wykonawcę odpowiedzi nie potwierdzają
spełniania przez Wykonawcę K. warunków udziału w postępowaniu w zakresie
dysponowania odpowiednią bazą magazynowo- transportową” oraz „udzielone odpowiedzi
nie rozwiały wątpliwości Zamawiającego”. W dalszej części pisma zamawiający wskazał na
swoje wątpliwości i zastrzeżenia do bazy magazynowo-transportowej odwołującego,
unieważnił postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego, ponieważ oferta kolejnego
wykonawcy - po odwołującym - przewyższa kwotę jaką zamawiający zamierzał przeznaczyć
na sfinansowanie zamówienia.
Zamawiający w rozdziale 5 s.i.w.z. pkt 5.2 zatytułowanym „Warunki udziału
w postępowaniu” w ppkt 5.2.1. przewidział, że „O udzielenie zamówienia mogą ubiegać się
wykonawcy, którzy spełniają warunki udziału w postępowaniu, dotyczące:
c) zdolności technicznej lub zawodowej
określone przez zamawiającego w ogłoszeniu o zamówieniu i s.i.w.z.
Natomiast w ppkt 5.3.3. s.i.w.z. zamawiający postanowił, że „Wykonawca spełni warunek
dotyczący zdolności technicznej lub zawodowej, o którym mowa w pkt 5.2.1. lit c) SIWZ,
jeżeli wykaże, że:
b) dysponuje następującym wyposażeniem w celu wykonania zamówienia publicznego:
baza magazynowo-transportowa:
dysponuje bazą magazynowo - transportową usytuowaną na terenie w odległości nie
większej niż 60 km od granicy sektora na który składa ofertę, spełniającej wymogi
Rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 11 stycznia 2013 r. w sprawie szczegółowych
wymagań w zakresie odbierania odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości (Dz. U.
z 2013 r. poz. 122).”
W rozdziale 6 specyfikacji istotnych warunków zamówienia „Wykaz oświadczeń lub
dokumentów, potwierdzających spełnianie warunków udziału w postępowaniu oraz brak
podstaw wykluczenia” w pkt 6.3. lit. c zamawiający przewidział, iż „Na potwierdzenie
spełnienia warunku udziału w postępowaniu, o którym mowa w ppkt 5.3.3., wykonawca
powinien złożyć oświadczenia o posiadaniu bazy magazynowo - transportowej tj. wypełnić
załącznik Nr 7 do SIWZ.”
Tożsame oświadczenie znalazło się w formularzu JEDZ (część C pkt 9).
W ocenie Krajowej Izby Odwoławczej zarzuty odwołującego są zasadne.
Izba w całości podziela stanowisko prezentowane przez odwołującego.
Zdaniem Izby, z wyżej przedstawionego stanu faktycznego sprawy jednoznacznie wynika,
ż
e zamawiający ustalając określone warunki udziału w postępowaniu, za podstawę
stwierdzenia czy określona baza magazynowo-transportowa, będąca w dyspozycji
wykonawcy, spełnia ustanowiony przez zamawiającego warunek, wystarczającym było
złożenie, przez wykonawcę stosownego oświadczenia.
Dodatkową okolicznością, utwierdzającą zamawiającego, co do prawdziwości takiego
oświadczenia był fakt, iż zamawiający postawił w specyfikacji istotnych warunków
zamówienia również warunek udziału w postępowaniu wymagając, aby wykonawca posiadał
wpis do rejestru działalności regulowanej, o którym mowa w art. 9b ustawy z dnia 13
września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach, w ramach którego
przedsiębiorca musi ową bazę posiadać (pod rygorem wykreślenia z rejestru).
W trakcie badania i oceny ofert zamawiający zmienił sposób oceny spełnienia tego
warunku i dodatkowo sporządził na tym etapie formularz (szczegółowe oświadczenie
dotyczące
bazy
magazynowo-transportowej),
którego
uzupełnienia
wymagał
od
odwołującego pismem z dnia 11 stycznia 2017 roku oraz postanowił, czego wcześniej nie
ustanowił ani w s.i.w.z. ani w ogłoszeniu o zamówieniu, że ocena spełnienia spornego
warunku odbędzie się poprzez dokonanie wizji lokalnej przez biegłego powołanego na tę
okoliczność przez zamawiającego.
Takie
działanie
zamawiającego
Izba
oceniła
negatywnie
stwierdzając,
iż niedopuszczalnym jest, aby zamawiający na etapie badania i oceny ofert, zmieniał
ustalone przez siebie zasady oceny spełnienia warunków, które to zasady zostały
powszechnie upublicznione (ogłoszenie o zamówieniu i publikacja specyfikacji istotnych
warunków zamówienia) i zaakceptowane przez uczestników postępowania o udzielenie
zamówienia publicznego. Zmiana sposobu oceny spełnienia warunków, na tym etapie
postępowania, narusza albowiem zasadę wyrażoną w art. 7 ust. 1 ustawy Pzp, tj. zasadę
uczciwej konkurencji i równego traktowania wykonawców. Nie jest bowiem możliwe, aby
wykonawca przystępując do procedury pozyskania zamówienia publicznego, na ustalonych
przez zamawiającego zasadach, następnie był zaskakiwany nowymi okolicznościami, które
dodatkowo mogą negatywnie na niego oddziaływać. Krajowa Izba Odwoławcza wielokrotnie
w swoich orzeczeniach podkreślała, że nie jest możliwe dokonywanie zmian w sposobie
oceny podmiotowej wykonawców czy też przedmiotowej zakresu zamówienia, po otwarciu
ofert, albowiem taka zmiana wypacza sens uczciwej konkurencji. Zamawiający czyniąc
swoje zachowanie bezprawnym, naraża wykonawców na nieznane konsekwencje, które
w wyniku takich czynności zamawiającego mogą wywoływać negatywne skutki po stronie
wykonawcy. Zasada równego traktowania wykonawców i uczciwej konkurencji nakłada na
zamawiającego obowiązek czynienia swojego postępowania transparentnym, uczciwym
i jawnym na każdym jego etapie. Zmiana zasad oceny spełnienia warunków udziału
w postępowaniu, po złożeniu ofert, w oczywisty sposób naruszyła przepis art. 7 ust. 1 ustawy
Pzp, co znalazło swoje odzwierciedlenie w przedmiotowej sprawie, czego konsekwencją było
bezzasadne wykluczenie odwołującego z przedmiotowego postępowania.
W ocenie Izby, zamawiający bezzasadnie, na etapie badania i oceny ofert, ustalił nowe
zasady oceny spełniania warunków udziału w postępowaniu, ustanawiając nowy, bardziej
rozbudowany wzór załącznika nr 7 oraz powołując biegłego, który przeprowadził wizję
lokalną obiektu zgłoszonego przez wykonawcę. Skoro bowiem zamawiający w ogłoszeniu
o zamówieniu oraz specyfikacji istotnych warunków zamówienia wskazał, że ocena spornego
warunku odbywać się będzie na podstawie oświadczenia wykonawcy, składanego na
podstawie wzoru opracowanego przez zamawiającego, to zamawiający tylko i wyłącznie na
tej podstawie miał prawo ustalić, czy ustanowiony przez niego warunek został spełniony.
Jeżeli natomiast zamawiający miał zamiar w sposób szczególny dokonywać oceny
spełniania warunku, to swoją wolę winien wyrazić w ogłoszeniu o zamówieniu oraz
specyfikacji istotnych warunków zamówienia.
Powyższe, w ocenie Izby w sposób bezpośredni wskazuje na brak podstaw do takich
działań zamawiającego.
Ponadto wskazać należy, że zamawiający oceniając spełnienie przez odwołującego
warunku udziału w postępowaniu, opierał się na twierdzeniach niejasnych, niekompletnych,
a nadto krzywdzących odwołującego. Na rozprawie bowiem pełnomocnik zamawiającego
jasno stwierdził, że „Odwołujący w zakresie minimum 11 miejsc parkingowych złożył
stosowne oświadczenie, niemniej oceniając spełnienie tego warunku odniósł się do umowy
jaką Odwołujący przedłożył, a w której mowa jest o minimum 5 miejscach. Oświadcza
również, że biegły z ramienia Zamawiającego nie zakwestionował, że na placu może
parkować minimum 11 pojazdów. Podkreśla również, że otrzymał oświadczenie właściciela
terenu, w którym mowa jest o prawie Odwołującego do wykorzystania części socjalnej (…).”
Stanowisko odwołującego w zakresie oceny zgodności bazy magazynowo-transportowej,
zgłoszonej zamawiającemu, z wymogami rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 11
stycznia 2013 roku w sprawie szczegółowych wymagań w zakresie odbierania odpadów
komunalnych od właścicieli nieruchomości (Dz. U. z 2013 r., poz. 122), potwierdza opinia
prywatna, sporządzona na rzecz odwołującego, przez pana M.P. – magistra ochrony
ś
rodowiska, wpisanego na listę biegłych sądowych, w specjalności mykologia i ochrona
ś
rodowiska, prowadzoną przy Prezesie Sądu Okręgowego w S. Biegły w swojej opinii,
opierając się o dokonaną własną wizję lokalną oraz przekazane mu przez odwołującego
dokumenty stwierdził, że:
- baza magazynowo-transportowa wynajmowana przez spółkę K. O., zlokalizowana w D.
(…), spełnia wszystkie wymogi określone w rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 11
stycznia 2013 roku w sprawie szczegółowych wymagań w zakresie odbierania odpadów
komunalnych od właścicieli nieruchomości,
- ustosunkowując się do auditu/oceny realizacji szczegółowych wymagań (…)
sporządzonego przez Pana K.Z. na zlecenie zamawiającego, należy stwierdzić, że
audit/ocena ta została wykonana nieprawidłowo i nierzetelnie,
- powyższe może wynikać z faktu braku kompetencji przez osobę, której zamawiający
zlecił ocenę zgodności bazy z rozporządzeniem, albowiem osoba ta, określona przez
zamawiającego mianem biegłego, jest specjalistą ds. BHP i należy nadmienić, iż taka
specjalność w żaden sposób nie wpisuje się w zakres przepisów dotyczących gospodarki
odpadami i ochrony środowiska.
Biorąc powyższe pod uwagę, Izba ustaliła, że czynności zamawiającego były
przeprowadzone w sposób niezgodny z obowiązującymi przepisami, których wynik skutkował
bezzasadnym wykluczeniem odwołującego z postępowania.
Izba odmówiła przeprowadzenia dowodu z protokołów kontroli, złożonych przez
odwołującego w toku rozprawy, albowiem z treści tych protokołów wynika, że kontrola była
przeprowadzona w D., w bazie usytuowanej przy (…), natomiast baza będąca przedmiotem
oceny, zgłoszona przez odwołującego, zlokalizowana jest w D. przy (…). Tym samym dowód
powyższy nie dotyczy przedmiotu sporu – bez znaczenia dla rozstrzygnięcia sprawy.
Rekapitulując Izba stwierdziła, że odwołujący ustosunkowując się do wymogów
zamawiającego w zakresie potwierdzenia spełnienia warunków udziału w postępowaniu
dotyczących bazy magazynowo-transportowej (wraz z częścią socjalną) opisanych przez
zamawiającego w ogłoszeniu o zamówieniu oraz specyfikacji istotnych warunków
zamówienia, w sposób prawidłowy i kompletny udowodnił zamawiającemu, że spełnia
rzeczony warunek, tym samym brak było podstaw do stwierdzenia, że wykonawca ten
(odwołujący) podlega wykluczeniu z przedmiotowego postępowania. W ocenie Izby,
dokumenty oraz oświadczenia złożone przez odwołującego, w toku postępowania, nie
wymagają dodatkowego wyjaśniania czy też uzupełniania i są wystarczające do prawidłowej
oceny spełniania warunku przez odwołującego.
Biorąc pod uwagę powyższe, orzeczono jak w sentencji.
O kosztach postępowania orzeczono stosownie do jego wyniku - na podstawie art. 192
ust. 9 i 10 ustawy Pzp oraz w oparciu o przepisy § 5 ust. 3 w zw. z § 3 pkt 2 rozporządzenia
Prezesa Rady Ministrów z dnia 15 marca 2010 r. w sprawie wysokości i sposobu pobierania
wpisu od odwołania oraz rodzajów kosztów w postępowaniu odwoławczym i sposobu ich
rozliczania (Dz. U. Nr 41 poz. 238 ze zm.), uwzględniając koszty poniesione przez
odwołującego związane z wpisem od odwołania, kosztami dojazdu oraz wynagrodzeniem
pełnomocnika.
Przewodniczący:
…………………………
Członkowie:
…………………………
…………………………