KIO 1751/18 WYROK dnia 18 września 2018 r.

WYROK 

z dnia 

18 września 2018 r. 

Krajowa Izba Odwoławcza   -   w składzie: 

Przewodniczący:    Monika Kawa-Ogorzałek 

Protokolant:     

Klaudia Ceyrowska 

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 

14 września 2018 r. w Warszawie odwołania wniesionego 

do  Prezesa  Krajowej  Izby  Odwoławczej  w  dniu  3  września  2018  r.  przez  wykonawcę 

ubiegającego się o udzielenie zamówienia Otoria Sp. z o.o. Sp.k. z siedzibą w Spóroku 

w p

ostępowaniu prowadzonym przez Centrum Kształcenia Zawodowego i Ustawicznego 

w Elblągu 

orzeka: 

Uwzględnia  odwołanie  i  nakazuje  Zamawiającemu  -  Centrum  Kształcenia 

Zawodowego  i  Ustawicznego  w  Elblągu  unieważnienie  czynności  wyboru  oferty 

najkorzystniejszej, odrzucenie oferty wykonawcy Metal Technics Polska s.c. z 

siedzibą 

w Warszawie na podstawie art. 89 ust. 1 pkt 4 Pzp oraz 

ponowienie czynności badania i 

oceny ofert. 

Kosztami postępowania obciąża Zamawiającego i: 

zalicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 15000 zł (słownie: 

piętnaście  tysięcy  złotych)  uiszczoną  przez  Odwołującego  tytułem  wpisu  od 

odwołania,  

2. zasądza od Zamawiającego na rzecz Odwołującego się kwotę 18 600 gr (słownie: 

osiemnaście  tysięcy  sześćset  sto  złotych)  stanowiącą  koszty  postępowania 

odwoławczego  poniesione  z  tytułu  wpisu  od  odwołania  oraz  wynagrodzenia 

pełnomocnika. 

Stosownie  do  art.  198a  i  198b  ustawy  z  dnia  29  stycznia  2004  r.  - 

Prawo  zamówień 

publicznych (Dz.U. z 2017 r., poz. 1579 ze zm.) na niniejszy wyrok - w terminie 7 dni od dnia 

jego doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej 

do Sądu Okręgowego w Elblągu.  

Przewodniczący: …………………………………… 

UZASADNIENIE 

Zamawiający – Centrum Kształcenia Zawodowego i Ustawicznego w Elblągu prowadzi 

na podstawie przepisów ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień publicznych (Dz. 

U. z 2017 r. poz. 1579 

ze zm.; dalej: „Pzp”, „ustawa”) postępowanie o udzielenie zamówienia 

publicznego  na  ”Dostawę  wyposażenia  do  czterech  pracowni  w  Centrum  Kształcenia 

Zawodowego i Ustawicznego w ramach projektu "Modernizacja szkolnictwa zawodowego w 

Elblągu" - Część Il. 

Szacunkowa wartość przedmiotowego zamówienia jest wyższa od kwot wskazanych 

w przepisach wykonawczych wydanych na podstawie art. 11 ust. 8 Pzp. 

Ogłoszenie  o  zamówieniu  zostało  opublikowane  w  Dzienniku  Urzędowym  Unii 

Europejskiej w dniu 4 kwietnia 2018 r. pod numerem 2018/S 052-114847. 

W dniu 24 sierpnia 2018 r. Zamawiający poinformował wykonawców biorących udział w 

postępowaniu  o  wyborze  w  części  II  zamówienia  oferty  złożonej  przez  wykonawcę  Metal 

Technics Polska s.c. z siedzibą w Warszawie. 

W  dniu  31 

sierpnia 2018 r.  wykonawca Otoria  sp.  z  o.o.  sp. k.  z  siedzibą w  Spóroku 

wniósł  odwołanie  wobec  czynności  Zamawiającego  podjętych  w  toku  postępowania  oraz 

zaniechania  czynności,  do  których  Zamawiający  był  zobowiązany  na  podstawie  ustawy, 

polegających na: 

wyborze jako najkorzystniejszej oferty wykonawcy Metal Technics Polska  s.c. 

M.J. M.M 

z siedzibą w Warszawie; 

zaniechaniu odrzucenia oferty wykonawcy Metal Technics Polska s.c., 

zaniechaniu wyboru oferty Odwołującego jako najkorzystniejszej. 

Odwołujący zarzucił Zamawiającemu naruszenie: 

art. 7 ust. 1 ustawy, poprzez nie zapewnienie zachowania uczciwej konkurencji 

oraz  równego  traktowania  wykonawców  w  związku  z  naruszeniem  niżej  wymienionych 

przepisów ustawy:    

art. 89 ust. 1 pkt 4 i art. 90 ust. 3 Pzp poprzez zaniechanie jego zastosowania 

w sytuacji, gdy oferta wykonawcy Metal Technics zawiera 

rażąco niską cenę i wykonawca nie 

udzielił wyjaśnień obalających domniemanie istnienia rażąco niskiej ceny; 

art. 91 ust. 1 u

stawy poprzez nieprawidłowy wybór oferty najkorzystniejszej. 

W związku z powyższym Odwołujący wniósł o uwzględnienie odwołania i nakazanie 

Zamawiającemu: 

unieważnienia czynności wyboru oferty wykonawcy Metal Technics Polska s.c. 

jako najkorzystniejszej; 

powtórzenie czynności badania i oceny ofert; 

odrzucenia ofert

y Metal Technics jako zawierającej rażąco niską cenę; 

wyboru oferty najkorzystniejszej spośród  ważnych ofert złożonych w części Il 

postępowania przez wykonawców. 

Odwołujący  uzasadniając  zarzuty  odwołania  wskazał,  iż  w  przedmiotowym 

postępowaniu w części Il zostały złożone trzy oferty: Oferta nr 3 wykonawcy Abplanalp sp. z 

o.o. z ceną brutto 769 272,75, oferta nr 8 wykonawcy Metal Technics - cena brutto 512 787 zł 

oraz oferta nr 17 wykonawcy Otoria Sp. z o.o. Sp. k. - cena brutto 987 793,20. 

Wskazał,  iż  wybór  oferty  wykonawcy  MT  poprzedzony  został  wezwaniem  tego 

wykonawcy  do  udzielenia  wyjaśnień  w  zakresie  rażąco  niskiej  ceny.  W  treści  wezwania 

Zamawiający  precyzyjnie  określił  jakich  wyjaśnień  oczekuje  od  wykonawcy,  zażądano  też 

złożenia  dowodów  dotyczących  wyliczenia  ceny.  Powodem  wystosowania  wezwania  była 

znacząca  rozbieżność  ceny  oferty  wykonawcy  MT  od  średniej  ceny  pozostałych  ofert  oraz 

wartości ustalonej przez Zamawiającego.  

W odpowiedzi na to wezwanie wykonawca złożył w dniu 2 lipca 2018 r. pismo z dnia 

29  czerwca 

2018  r.  stanowiące  wyjaśnienie  w  zakresie  rażąco  niskiej  ceny.  W  bardzo 

ogólnikowym wyjaśnieniu wykonawca nie przedstawił żadnych okoliczności, o których mowa 

w  art.  90  ust.  1  pkt  1  ustawy.  Powołał  się  jedynie  na  wieloletnie  doświadczenie,  dobre 

wypracowane warunki handlo

we, duże ilości zamawianych urządzeń. Wykonawca nie uściślił, 

jaki  wpływ  na  jakie  elementy  zamówienia  mają  te  okoliczności,  nie  złożono  żadnej 

szczegółowej kalkulacji, jak również nie przedstawiono żadnych dowodów na poparcie tych 

argumen

tów.  

Ponadto  Odwo

łujący  wskazał,  że  wybrany  wykonawca  w  postępowaniu  zaoferował 

wydłużenie terminu gwarancji do 36 miesięcy, zamiast wymaganych minimalnych 24 miesięcy. 

Okoliczność ta powinna nieść za sobą w ocenie Odwołującego, znaczne podniesienie ceny 

oferty  ze  względu  na  konieczność  wykupu  u  producentów  dłuższych  gwarancji.  Jedynym 

dodatkowym  dokumentem  mającym  w  ocenie  firmy  MT  potwierdzać  możliwość  wykonania 

zamówienia  w  zaoferowanej  cenie  jest  przedstawienie  zdjęć  z  własnej  strony  internetowej, 

które  nie  uwzględniają  parametrów  urządzeń,  pokazują  jedynie  ceny  z  własnej  strony 

internetowej  - 

przy  czym  dłutownica  z  pozycji  7  nie  została  wcale  uwzględniona  w 

wyjaśnieniach. 

Odwołujący wskazał również, że wyjaśnienia rażąco niskiej ceny przedstawione przez 

firmę MT w pozycji 1 czyli Obrabiarka do metalu - tokarka uniwersalna z odczytem cyfrowym 

z  wyposażeniem  budzą  duże  wątpliwości,  gdyż  tego  typu  obrabiarka  o  wymaganych  przez 

Zamawiającego  parametrach  jest  szacowana  na  rynku  ok.  100  000,00  zł,  co  dokładnie 

pokazują oferty firmy Abplanalp sp. z o.o. której 1 szt. obrabiarki opiewa na kwotę brutto 113 

078100  zł  oraz firmy Otoria  Sp.  z  o.o.  Sp. k. której  obrabiarka  opiewa na kwotę  brutto  158 

122,00  zł.  Wymagania  Zamawiającego  w  zakresie  prędkości  wrzeciona,  skok  posuwu 

poprzecznego  w  zakresie  0,0075 

—  0,3  mm/obr,  zakresu  prędkości  obrotowych  min.  50 

maksymalna  prędkość  min.  2240  obr/min,  zakresu  gwintu  DP  480  16  nie  dają  możliwości 

zaoferowania tokarki "uniwersalnej" 

MTP. Jednocześnie prócz obrabiarki pozycja ta zawiera 

szereg 

wyposażenia dodatkowego, którego cena rynkowa to koszt kilku tysięcy złoty. 

Odwołujący wskazał, że zgodnie z art. 90 ust. 2 ustawy obowiązek wykazania, że oferta 

nie zawiera rażąco niskiej ceny spoczywa na wykonawcy. Zdaniem Odwołującego wykonawca 

MT nie w

ywiązał się z tego obowiązku w sposób, który mógłby przekonać Zamawiającego, że 

oferta nie zawiera rażąco niskiej ceny. Konstrukcja przepisów zawartych w art. 90 pozwala na 

postawienie tezy, iż zwrócenie się do wykonawcy o złożenie wyjaśnień należy rozumieć jako 

przyjęcie domniemania, że cena oferty jest rażąco niska. Zamawiający nie może zatem przyjąć 

jakiejkolwiek  odpowiedzi  wykonawcy  jako 

dowód  obalający  tezę  o  złożeniu  oferty  z  rażąco 

niska ceną. Ciężar wykazania, iż tak nie jest, spoczywa na wezwanym do złożenia wyjaśnień 

wykonawcy,  co  obecnie  wynika  wprost  z  przepisu  ar

t.  90  ust.  2.  Może  on  wykorzystać  to 

wezwanie  do  obalenia  domniemania  w  drodze  złożenia  odpowiednich  wyjaśnień.  Jak 

stwierd

ził SO w Warszawie w wyroku z 5 stycznia 2007 r. (V Ca 2214/06, niepubl.), nie  jest 

wystarczające złożenie jakichkolwiek wyjaśnień lecz wyjaśnień odpowiednio umotywowanych, 

przekonujących,  że  zaproponowana  oferta  nie  zawiera  rażąco  niskiej  ceny.  Zdaniem  sądu, 

„intencją ustawodawcy przy  wprowadzaniu instytucji wyjaśnień  w trybie art. 90 ustawy PZP 

było  danie  oferentowi  możliwości  uchronienia  się  przed  odrzuceniem  oferty  z  uwagi  na 

podejrzenie zamieszczenia w niej 

rażąco niskiej ceny”. Takie stanowisko wynika pośrednio z 

art. 90 ust. 

3, a zupełnie jednoznacznie z ust. 4 (tak m.in. Babiarz, Komentarz, s. 429; Pieróg, 

Komentarz,  s.  328).  Skutkiem tego jest  obowiązek  odrzucenia oferty, jeżeli  wyjaśnienia nie 

zostaną  złożone,  albo  swoją  lakonicznością  i  brakiem  wskazania  obiektywnych  czynników 

potwierdzą,  iż  przyjęte  domniemanie  rażąco  niskiej  ceny  jest  zasadne.  Podobne  zdanie 

wyrażała  wielokrotnie  KIO,  podnosząc  w  wyrokach,  iż  wykonawca  powinien  złożyć 

wyczerpujące wyjaśnienia i udowodnić realność zaoferowanej ceny (np. wyr, z 23.12.2008 r., 

KIO/UZP  1443/08,  Legalis)  oraz  udowodnić,  że  jego  cena  jest  wiarygodna,  tzn.  że  z  tytułu 

realizacji  zamówienia  i  pozyskanego  za  nie  wynagrodzenia,  przy  zachowaniu  należytej 

staranności,  wykonawca  nie  będzie  ponosił  strat  (wyr.  z  28.1.2010  r.,  KIO/UZP  1746/09, 

Legalis). 

Zamawiający w pisemnej odpowiedzi na odwołanie z dnia 4 września 2018 r. wniósł o 

oddalenie odwołania w całości.  

Zamawiający  stwierdził,  iż  jego  działanie  było  zgodne  z  obowiązującymi  przepisami 

prawa  i  nie  naruszało  podnoszonych  przez  Odwołującego  zasad  zamówień  publicznych. 

Podkreślił,  że  przeprowadzając  postępowanie  wykonał  wszystkie  obowiązki  wynikające  w 

przepisów Pzp oraz skorzystał z przysługujących mu uprawnień, a wszystkie jego czynności 

były wykonywane rzetelnie i w sposób zgodny z przepisami ustawy pozwoliły na wybór oferty 

najkorzystniejszej. 

Odnosząc się do zarzutu dotyczącego naruszenia art. 89 ust. 1 pkt 4 i art. 90 ust. 3 Pzp 

stwierd

ził,  iż  wykonawca  MT  w  założonych  na  wezwanie  Zamawiającego  wyjaśnieniach 

wskazał na elementy, które miały wpływ na cenę i potwierdził, że zaoferowana cena zawiera 

wszystkie koszty i wymagania Zamawiającego określone w SIWZ. Do wyjaśnień wykonawca, 

który jest jednocześnie producentem zaoferowanych urządzeń, załączył wydruk ze swojego 

katalogu 

zawierający  poglądowe  maszyny  wraz  z  cenami,  zastrzegając  jednocześnie,  że 

dostarczone  Zamawiającemu  będą  miały  parametry  dostosowane  do  wymagań 

Zamawiającego.  Zamawiający  podkreślił,  że  wykonawca  MT  wskazał  w  wyjaśnieniach  na 

wieloletnie  doświadczenie,  które  pozwala  na  nienakładanie  dużych  marż,  posiadanie 

własnego  serwisu,  wypracowane  warunki  handlowe  z  firmami  spedycyjnymi.  Dodatkowo 

poinformował,  że  z  uwagi  na  dużą  ilość  zamawianych  urządzeń  mógł  zaproponować 

atrakcyjne stawki na urządzenia i uwzględnić rabat dla Zamawiającego. Powyższe w ocenie 

Zamawiającego  potwierdzało,  że  zaoferowana  przez  wykonawcę  MT  cena  nie  jest  rażąco 

niska. 

Zamawiający  stwierdził  ponadto,  iż  Odwołujący  nie  sprecyzował  jakimi  wadami 

obarczone są wyjaśnienia, a jedynie odesłał do brzmienia i wykładni przepisów ustawy. 

Reasumując Zamawiający wskazał, że oferta wykonawcy MT została wybrana zgodnie 

z art. 91 ust. 1 Pzp. 

Krajowa  Izba  Odwoławcza  uwzględniając  dokumentację  z  przedmiotowego 

postępowania  o  udzielenie  zamówienia  publicznego,  jak  również  oświadczenia, 

stanowiska stron i uczestników postępowania oraz dowody złożone w trakcie rozprawy, 

ustaliła i zważyła, co następuje:  

Odwołanie zasługiwało na uwzględnienie. 

W pierwszej kolejności Izba stwierdziła, że nie została wypełniona żadna z przesłanek 

ustawowych skutkujących odrzuceniem odwołania, wynikających z art. 189 ust. 2 ustawy.   

Izba  ustaliła,  że  Odwołujący  spełnia  określone  w  art.  179  ust.  1  Pzp  przesłanki 

ko

rzystania ze środków ochrony prawnej, tj. ma interes w uzyskaniu zamówienia, a naruszenie 

przez  Zamawiającego  przepisów  ustawy  Pzp  może  spowodować  poniesienie  przez  niego 

szkody, polegającej na nieuzyskaniu zamówienia. 

Izba stwierdziła ponadto, iż do postępowania odwoławczego po stronie Zamawiającego 

nie przystąpił skutecznie żaden z wykonawców. Zgłoszone zostało przystąpienie przez Metal 

Technics  Polska  s.c.  z  siedzibą  w  Warszawie,  niemniej  nie  mogło  ono  zostać  uznane  za 

skuteczne.  Nie  dopuszczono  zatem  te

go  wykonawcy  do  udziału  w  postępowaniu 

odwoławczym w charakterze przystępującego do postępowania po stronie Zamawiającego. 

Podkreślić  należy,  że  Pzp  nie  wiąże  żadnych  skutków  prawnych  z  wniesieniem 

zgłoszenia przystąpienia do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w formie korespondencji e-

mail

. Zgodnie bowiem z treścią art. 185 ust. 2 ustawy, zgłoszenie przystąpienia doręcza się 

Prezesowi Izby w postaci papierowej albo elektronicznej opatrzone kwalifikowanym podpisem 

elektronicznym,  a  jego  kopię  przesyła  się  zamawiającemu  oraz  wykonawcy  wnoszącemu 

odwołanie.  Złożenie  przystąpienia  wyłącznie  w  formie  korespondencji  e-mail  oznacza 

niezachowanie wymaganej przepisami formy, w konsekwencji prowadzi także do wniosku, że 

przystąpienie nie zostało złożone w ustawowym, trzydniowym terminie.  

Odnosząc się do informacji zawartej w wiadomości e-mail odnośnie braku możliwości 

złożenia  przystąpienia  w  formie  elektronicznej  opatrzonego  kwalifikowanym  podpisem 

elektronicznym 

za pośrednictwem platformy e-PUAP wskazać należy, iż powyższe nie zostało 

w  żaden  sposób  udowodnione  przez  Przystępującego.  Przystępujący  nie  dołączył  do 

powyższej wiadomości żadnych dowodów na okoliczność nieprawidłowego działania systemu 

e-PUAP.  Wykonaw

ca  ten  nie  dołączył  zrzutów  ekranu  potwierdzających  podnoszoną 

okoliczność, ani żadnego raportu o awarii systemu. Za dowód taki nie mógł natomiast zostać 

uznany  zrzut  ekranu  ze  strony 

https://www.uzp.gov.pl/kio/aktualnosci/utrudnienia-we-

wnoszeniu-ogloszen-do-kio-poprzez-platforme-epuap

z informacją o niemożliwości wnoszenia 

odwołań za pośrednictwem e-PUAP, bowiem powyższa informacja była aktualna na dzień 9 

sierpnia 2018 r., natomiast zgłoszenie przystąpienia w niniejszej sprawie miało miejsce w dniu 

4 września 2018r.   

Izba 

uwzględniła  ponadto  opozycję  Odwołującego  co  do  skuteczności  przystąpienia 

wykonawcy MT 

z uwagi na brak prawidłowego pełnomocnictwa dołączonego do przystąpienia. 

Z  pełnomocnictwa  wynikało  bowiem  iż  r.pr.  K.J.  jest  uprawniony  w  szczególności  do 

reprezentowania  wykonawcy  Metal  Technics  Polska  s.c.   

przed  wszystkimi  sądami 

powszechnymi I i II instancji, Sądem Najwyższym, Wojewódzkim Sądem Administracyjnym, 

organami  egzekucyjnymi,  organami  administracji  rządowej  oraz  samorządu  terytorialnego. 

Brak 

było natomiast wskazania uprawnienia dla r. pr. K.J., tj. osoby podpisującej przystąpienie 

do  reprezentacji  przed  Krajowa Izbą  Odwoławczą.  Pełnomocnictwo  z  18  marca  2015  r.  nie 

zawiera upoważnienia dla tej osoby do zastępowania spółki przed Krajowa Izbą Odwoławczą. 

Izba nie jest ani 

bowiem żadnym z podmiotów wskazanych w treści pełnomocnictwa. 

Izba ustaliła: 

I. 

Wartość szacunkowa zamówienia została ustalona przez Zamawiającego na kwotę 

015 591 zł. 

II. W postępowaniu na II część zamówienia zostały złożone: 

oferta Odwołującego – 987.793,20 zł; 

- oferta Metal Technics s.c. 

– 512.787,00 zł; 

- oferta Abplanalp sp. z o.o. 

– 769.272,75 zł. 

III. Średnia arytmetyczna wszystkich ofert: 765.617.65 zł. 

IV.  Oferta  wykonawcy  MT 

była  niższa  o  30  %  zarówno  od  szacunkowej  wartości 

zamówienia powiększonej o należny podatek ustalonej przez Zamawiającego oraz od średniej 

arytmetycznej wszystkich ofert. 

V.  Z

amawiający  pismem  z  dnia  25  czerwca  2018  r.  wezwał  wykonawcę  MT,  na 

podstawie  art.  90  Pzp, 

do  udzielenia  szczegółowych  wyjaśnień,  w  tym  złożenia  dowodów 

dotyczących wyliczenia ceny wskazując, iż cena jego oferty była niższa o 30 % od średniej 

arytmetycznej  cen  wszystkich  złożonych  ofert  oraz  od  szacunkowej  wartości  zamówienia 

powiększonej o podatek od towarów i usług ustalonej przed wszczęciem postępowania.  

Wykonawca Metal Technics s.c. 

w piśmie z dnia 29 czerwca 2018 r. odpowiadając na 

wezwan

ie Zamawiającego złożył wyjaśnienia, w których wskazał, że:   

a)  jest  dostawcą  tego  typu  maszyn  z  wieloletnim  doświadczeniem.  Wskazał,  że  na  rynku 

istnieje  od  ponad  7  lat,  dzięki  czemu  zdobył  zaufanie  wielu  klientów,  co  pozwala  mu  na 

nienakładanie dużych marż na maszyny; 

b) ze względu na dużą ilość zamawianych urządzeń może zaproponować atrakcyjne stawki 

na zaproponowane maszyny; 

c) posiada bardzo dobrze wypracowane warunki handlowe z firmami spedycyjnymi i dlatego 

może pozwolić sobie na niskie koszty transportu; 

d) posiada własny serwis na terenie całego kraju; 

e) przy zakupie większej ilości sztuk jest w stanie pozwolić sobie na rabat dla Zamawiającego; 

f)  nie  korzysta  z  usług  żadnych  podwykonawców  ani  osób  trzecich  co  nie  naraża  firmy  na 

dodatkowe koszty; 

g) cena zawiera wszystkie koszty i wymagania Zamawiającego określone w SIWZ; 

Do wyjaśnień  załączył zdjęcia i ceny poglądowe maszyn, wyjaśniając iż urządzenia 

zostaną  dostosowane  do  wymogów  zawartych  w  SIWZ  i  będą  robione  na  specjalne 

zamówienie. 

Izba zważyła: 

Zgodnie z art. 89 ust. 1 pkt 4 Pzp, zamawiający odrzuca ofertę, jeżeli zawiera rażąco 

niską cenę lub koszt w stosunku do przedmiotu zamówienia.  

Stosownie do treści art. 90 ust. 1 Pzp, jeżeli zaoferowana cena lub koszt, lub ich istotne 

części  składowe,  wydają  się  rażąco  niskie  w  stosunku  do  przedmiotu  zamówienia  i  budzą 

wątpliwości zamawiającego co do możliwości wykonania przedmiotu zamówienia zgodnie z 

wymaganiami  określonymi  przez  zamawiającego  lub  wynikającymi  z  odrębnych  przepisów, 

zamawi

ający  zwraca  się  o  udzielenie  wyjaśnień,  w  tym  złożenie  dowodów,  dotyczących 

wyliczenia ceny lub kosztu, w szczególności w zakresie:  

1.  oszczędności  metody  wykonania  zamówienia,  wybranych  rozwiązań  technicznych, 

wyjątkowo  sprzyjających  warunków  wykonywania  zamówienia  dostępnych  dla  wykonawcy, 

oryginalności projektu wykonawcy, kosztów pracy, których wartość przyjęta do ustalenia ceny 

nie  może  być  niższa  od  minimalnego  wynagrodzenia  za  pracę  albo  minimalnej  stawki 

godzinowej,  ustalonych  na  podstawie  przepisów  ustawy  z  dnia  10  października  2002  r.  o 

minimalnym wynagrodzeniu za pracę (Dz. U. z 2017 r. poz. 847);  

2. pomocy publicznej udzielonej na podstawie odrębnych przepisów;  

3.  wynikającym  z  przepisów  prawa  pracy  i  przepisów  o  zabezpieczeniu  społecznym, 

obo

wiązującym w miejscu, w którym realizowane jest zamówienie;  

4. wynikającym z przepisów prawa ochrony środowiska oraz  

5. powierzenia wykonania części zamówienia podwykonawcy.  

Z  kolei  w  przypadku  gdy  cena  całkowita  oferty  jest  niższa  o  co  najmniej  30%  od 

wartości  zamówienia  powiększonej  o  należny  podatek  od  towarów  i  usług,  ustalonej  przed 

wszczęciem  postępowania  zgodnie  z  art.  35  ust.  1  i  2  lub  średniej  arytmetycznej  cen 

wszystkich złożonych ofert, zamawiający zwraca się o udzielenie wyjaśnień, o których mowa 

w  ust.  1,  chyba  że  rozbieżność  wynika  z  okoliczności  oczywistych,  które  nie  wymagają 

wyjaśnienia (art. 90 ust. 1a pkt 1 Pzp).  

Obowiązek wykazania, że oferta nie zawiera rażąco niskiej ceny lub kosztu spoczywa 

na wykonawcy (art. 90 ust. 2 Pzp). Ponadt

o stosownie do treści art. 90 ust. 3 Pzp, zamawiający 

odrzuca ofertę wykonawcy, który nie udzielił wyjaśnień lub jeżeli dokonana ocena wyjaśnień 

wraz  ze złożonymi  dowodami  potwierdza,  że oferta  zawiera  rażąco  niską  cenę  lub koszt  w 

stosunku do przedmiotu z

amówienia.  

W pierwszej kolejności Izba zauważa, że w przedmiotowym postępowaniu o udzielenie 

zamówienia  publicznego  spełniły  się  obie  przesłanki  wezwania  wykonawcy  do  złożenia 

wyjaśnień z uwagi na okoliczność, iż cena zaoferowana przez Odwołującego była  niższa o 

ponad 30% od średniej arytmetycznej cen złożonych w postępowaniu ofert oraz od wartości 

zamówienia powiększonej o należny podatek od towarów i usług. 

S

twierdzić  należy,  iż  ustawodawca  w  art.  90  ust.  2  Pzp  wskazał  jednoznacznie,  że 

obowiązek  wykazania,  że  oferta  nie  zawiera  rażąco  niskiej  ceny  lub  kosztu  spoczywa  na 

wykonawcy,  który  złożył  ofertę  z  ceną  budzącą  wątpliwości.  W  przepisie  mowa  jest  o 

„wykazaniu”,  czyli  udowodnieniu,  że  cena  nie  jest  rażąco  niska.  Tym  samym  wyjaśnienia 

wykonawcy nie mogą stanowić jedynie formalnej odpowiedzi na wezwanie Zamawiającego, 

zawierającej  ogólne  informacje  o  działalności  wykonawcy  lub  deklaracje  co  do  realizacji 

zamówienia  za  zaoferowaną  cenę,  niepoparte  stosownymi  dowodami.  Wyjaśnienia 

wykonawcy muszą być na tyle konkretne i szczegółowe, aby na ich podstawie Zamawiający 

był  w  stanie  dowiedzieć  się,  jakie  okoliczności  właściwe  wzywanemu  do  wyjaśnień 

wykonawcy,  spowodowały  obniżenie  ceny  jego  oferty,  w  jaki  sposób  okoliczności  te 

spowodowały obniżenie ceny i jakich oszczędności wykonawca mógł dzięki nim dokonać. W 

zależności  od  przedmiotu  zamówienia,  wykonawca  powinien  wykazać  przykładowo:  ceny 

poszczególnych  materiałów,  ceny  ofertowe  dostawców,  przyjętą  technologię  i  organizację 

robót,  koszty  wynagrodzeń,  koszty  podwykonawców,  koszty  stałe  (paliwa,  energia),  koszty 

zarządzania,  koszty  zabezpieczenia  należytego  wykonania  umowy,  koszty  ubezpieczenia, 

rezerwę,  zysk.  Obowiązkiem  wykonawcy  jest  zatem  przedstawienie  tych  składników  i 

wykazanie indywidualnych czynników wpływających na to, że wykonawca mógł zaoferować 

tak  niską  cenę.  Dodatkowo,  ustawodawca  wymaga,  aby  wskazane  w  wyjaśnieniach 

informacje,  były  poparte  dowodami,  którymi  mogą  być  przykładowo  oferty  uzyskane  od 

dostawców, w tym zawierające uzgodnione upusty, umowy wstępne z podwykonawcami, czy 

zawarte w samych wyjaśnieniach obliczenia wskazujące na prawidłowość kalkulacji cenowej i 

zysk.  

Przenosząc  powyższe  na  grunt  rozpoznawanej  sprawy  skład  orzekający  uznał,  iż 

wykonawca MT 

nie sprostał obowiązkom wskazanym powyżej. Zauważyć należy, iż część 2 

zamówienia  obejmowała  dostawę  wyposażenia  do  Pracowni  Obróbki  Ubytkowej 

Mechanicznej w Metalu, tj. obrabiarki do metalu - tokarki uniwersalne z odczytem cyfrowym z 

wyposażeniem, szlifierki do płaszczyzn, frezarki do uzębień, szlifierki do wałków i otworów, 

szlifierki  ostrzałka,  wiertarki  promieniowej  i  dłutownicy  oraz  ich  montaż,  uruchomienie, 

szkolenie w zakresie przedmiotu dostawy, 

oznakowanie urządzeń zgodnie z „Podręcznikiem 

wnioskodawcy i beneficjenta programów polityki spójności 2014-2020 w zakresie informacji i 

promocji”  i  zapewnienie  serwisu  w  okresie  gwarancji  dla  wyposażenia,  które  wymaga 

serwisowania. 

W związku z  powyższym  stwierdzić  należało,  że skoro  przedmiotem  zamówienia są 

dostawy,  to 

głównym  kosztem  jest  cena  nabycia  produktów. Wykonawca  MT  winien  zatem 

przedstawić w wyjaśnieniach dane dotyczące m.in. ceny poszczególnych urządzeń będących 

przedmiotem  dostawy, koszty  do

tyczące serwisu oferowanych urządzeń, a także kalkulacje 

kosztu  transportu  wraz  z  ich 

doręczeniem  w  miejsce  wskazane,  jak  również  koszty 

pracownicze ponoszone w związku z realizacją zamówienia.  

Wykonawca MT w 

udzielonych wyjaśnieniach przedłożył co prawda Zamawiającemu 

zdjęcia katalogowe urządzeń wraz z ich ceną, jednakże jak wynikało z treści wyjaśnień były to 

jedynie zdjęcia poglądowe, bowiem jak wskazał wykonawca MT urządzenia będą robione na 

specjalne  zamówienie.  Z  powyższego  wynikało  więc,  iż  powyższe  urządzenia  to  nie 

urządzenia zaoferowane Zamawiającemu w ofercie. Wykonawca MT nie przedstawił ponadto, 

mimo  oświadczenia,  iż  urządzenia  zostaną  dostosowane  do  wymagań  określonych  treścią 

SIWZ 

żadnych wyjaśnień odnośnie kosztów związanych z takim dostosowaniem, nie wskazał 

o ile cena wskazana w katalogu wzrośnie. 

Wskazać przykładowo należy, iż z dołączonej do wyjaśnień karty katalogowej wynika, 

iż wykonawca MT w wyjaśnieniach uwzględnił tokarkę do metalu model 410x1000 mm, która 

wyceniona 

została  na  ok.  22.683  zł.  Jak  wskazał  jednak  Przystępujący  i  co  potwierdził 

Zamawiający, powyższa tokarka nie spełnia jednak wymagań Zamawiającego określonych w 

SIWZ. Aby tak się stało konieczne było dostosowanie jej do wymagań SIWZ, co też wynikało 

z pisma wykonawcy MT. O

dwołujący w złożonych na rozprawie dowodach wykazywał, iż cena 

t

okarki która wymagania Zamawiającego spełnia wynosi ok. 100.000 zł. Izba stwierdziła więc, 

że  w  tym  zakresie  istniały  wątpliwości  odnośnie  ceny  oferowanych  urządzeń,  a  brak 

szczegółowych  wyjaśnień  odnośnie  kosztów  związanych  z  dostosowaniem  zaoferowanych 

urządzeń do wymagań SIWZ uniemożliwiał Zamawiającemu ocenę, czy zaoferowana przez 

wykonawcę cena jest ceną realną. Wykonawca MT nie przedstawił również żadnych wyjaśnień 

związanych kosztem przeprowadzenia szkoleń odnośnie obsługi oferowanych urządzeń, nie 

wyjaśnił  też  okoliczności  dotyczących  kosztów  serwisu  gwarancyjnego,  jak  również  nie 

przedstawił żadnych dowodów na podnoszoną w wyjaśnieniach kwestię rabatów. Nie wskazał 

jakiej  w

ysokości  rabaty  może  zaoferować  ani  na  jakie  urządzenia.  W  konsekwencji 

powyższych ustaleń, skład orzekający uznał, iż wyjaśnienia wykonawcy MT były zbyt ogólne, 

by uznać je za wystarczające do uznania, że rzetelnie oszacował on swoją ofertę. Wykonawca 

wsk

azał bowiem okoliczności, które w jego ocenie wpływają na obniżenie ceny, tj. wieloletnie 

doświadczenie, dobre wypracowane warunki handlowe, duże ilości zamawianych urządzeń, a 

także  okoliczność  posiadania  własnego  serwisu  i  możliwość  zaoferowania  Zamawiającemu 

rabatów. Nie przedstawił natomiast, w jaki sposób czynniki te wpływają na obniżenie ceny i nie 

podał wartości, o jakie mógł obniżyć cenę w związku z wykazanymi okolicznościami.  

Wskazane  przez 

wykonawcę  MT  czynniki  są  jedynie  ogólnymi  stwierdzeniami, 

niepopartymi konkretnymi kwotami, o jakie mógł on obniżyć cenę. Wyjaśnienia tego rodzaju 

mogą co najwyżej uzupełniać konkretne i szczegółowe analizy i wyliczenia, jednak nie mogą 

stanowić wyjaśnień samych w sobie. MT nie wykazał przy tym, iż wskazane wyżej okoliczności 

są wyjątkowe i nie przysługują innym wykonawcom. Wieloletnie doświadczenie, wypracowane 

warunki  handlowe 

są  okolicznościami  dotyczącymi  również  innych  wykonawców,  stąd  też 

trudno przyjąć, iż okoliczności te są właściwe jedynie dla wykonawcy MT. 

Izba  wskazuje,  że  wykonawca  nie  wykazał  także  żadnych  kosztów  pracowniczych 

związanych  z  wykonaniem  zamówienia,  okoliczność  ta  została  w  jego  wyjaśnieniach 

całkowicie  pomięta.  W  wyjaśnieniach  powinien  natomiast  wskazać  wszelkie  obiektywne 

czynniki,  odnoszące  się  do  elementów  oferty  i  mające  znaczenie  dla  należytej  realizacji 

zamówienia, konkretne okoliczności, które będą dla niego źródłem przychodów lub obniżenia 

kosztów  lub  które  będą  uprawniały  Zamawiającego  do  oceny,  że  zaoferowana  cena  nie 

stwarza ryzyka niewykonania umowy przez wykonawcę. Wykonawca MT zobowiązany został 

w sposób jednoznaczny wykazać Zamawiającemu, Iż jego oferta nie zawiera rażąco niskiej 

ceny, a wykonanie umowy będzie dla niego opłacalne, tzn. że wykonawca będzie w stanie 

pokryć  wszystkie  koszty  związane  z  realizacją  całości  przedmiotu  zamówienia  z  kwoty 

wynagrodzenia uzyskanego z tego tytułu od Zamawiającego, przy jednoczesnym zachowaniu 

reguł rynkowych, przepisów prawa, terminu realizacji zamówienia oraz warunków zawartych 

w dokumentacji przetargowej i podpisanej umowie. 

Wykonawca  ten  w  złożonych  wyjaśnieniach  nie  zdołał  obalić  domniemania  rażąco 

niskiej  ceny. 

Przepis  wynikający  z  art.  89  ust.  1  pkt  4  ustawy  nakłada  na  Zamawiającego 

obowiązek odrzucenia oferty jeżeli zawiera ona rażąco niską cenę lub koszt w stosunku do 

przedmiotu zamówienia. W podobnym sposób wypowiada się norma wynikająca z art. 90 ust. 

3 ustawy, która stanowi, że Zamawiający odrzuca ofertę wykonawcy jeżeli dokonana ocena 

w

yjaśnień wraz ze złożonymi dowodami potwierdza, że oferta zawiera rażąco niską cenę lub 

koszt w stosunku do przedmiotu zamówienia.  

Tym samym Zamawiający naruszył art. 89 ust. 1 pkt 4 w zw. z art. 90 ust. 3 ustawy 

Pzp, poprzez zaniechanie odrzucenia oferty wykonawcy MT

, a naruszenie to miało wpływ na 

wynik  postępowania.  Jednocześnie  poziom  ogólności  złożonych  wyjaśnień  nie  pozwala 

ustalić, czy w cenie skalkulowane zostały wszystkie elementy przedmiotu zamówienia zgodnie 

z wymaganiami Zamawiającego, a więc czy treść oferty odpowiada treści SIWZ. Jest to jednak 

związane z wadliwością złożonych wyjaśnień dotyczących ceny oferty, zatem bezpośrednią 

podstawą odrzucenia tej oferty jest okoliczność, że zawiera ona rażąco niską cenę w stosunku 

do przedmiotu zamówienia, nie wykazano bowiem, że cena ta nie jest rażąco niska.  

Wobec powyższego orzeczono jak w sentencji.  

O kosztach postępowania odwoławczego orzeczono na podstawie art. 192 ust. 9 i 10 

ustawy Pzp oraz w oparciu o przepisy 

§ 5 ust. 2 pkt 1 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów 

z dnia 15 marca 2010 r. w sprawie wysokości i sposobu pobierania wpisu od odwołania oraz 

rodzajów kosztów w postępowaniu odwoławczym i sposobu ich rozliczania (Dz. U. z 2018r., 

poz. poz. 972).  

Przewodniczący: ..............…………………………………….....