Sygn. akt KIO 190/18
WYROK
z dnia 12 lutego 2018 r.
Krajowa Izba Odwoławcza – w składzie:
Przewodniczący: Marek Koleśnikow
Protokolant:
Rafał Komoń
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 12 lutego 2018
r. w Warszawie odwołania wniesionego
do Pr
ezesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 2 lutego 2018 r. przez wykonawcę Solar
Projekt B. & M. Sp. z o.o., ul. Santocka 48-49, 70-083 Szczecin w pos
tępowaniu
prowadzonym przez
zamawiającego Województwo Małopolskie, Urząd Marszałkowski
Województwa Małopolskiego w Krakowie, ul. Basztowa 2, 31-156 Kraków,
przy udziale
wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenia zamówienia [1] BBC
Best Bulding Consultans Sp. z o.o. Sp.K. z siedzibą w Warszawie, Al. Jerozolimskie
155 lok. U3, 02-326 Warszawa [
pełnomocnik] i [2] BBC Best Bulding Consultans.
Nadzory i Doradztwo Budowlane, Ł. Ź., ul. gen. Bema 42A, 96-300 Żyrardów
zgłaszających przystąpienie do postępowania odwoławczego po stronie zamawiającego
orzeka:
Uwzględnia odwołanie i nakazuje dokonanie:
unieważnienia czynności zamawiającego polegającej na odrzuceniu oferty nr 3
złożonej przez obecnego odwołującego;
2) dokonania ponownego badania i oceny ofert
z uwzględnieniem oferty
odwołującego.
2. K
osztami postępowania obciąża zamawiającego Województwo Małopolskie, Urząd
Marszałkowski Województwa Małopolskiego, ul. Basztowa 22, 31-156 Kraków
i:
2.1) zalicza
w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 15 000 zł 00 gr
(słownie: piętnaście tysięcy złotych zero groszy) uiszczoną przez wykonawcę
Solar Projekt B. & M. Sp. z o.o., ul. Santocka 48-49, 70-083 Szczecin
tytułem
wpisu od odwołania;
zasądza od zamawiającego Województwo Małopolskie, Urząd Marszałkowski
Województwa Małopolskiego, ul. Basztowa 22, 31-156 Kraków na rzecz
wykonawcę Solar Projekt B. & M. Sp. z o.o., ul. Santocka 48-49, 70-083
Szczecin
kwotę 18 600 zł 00 gr (słownie: osiemnaście tysięcy sześćset złotych
zero groszy) stanowiącą koszty postępowania odwoławczego poniesione
z tytułu wpisu od odwołania oraz kosztów wynagrodzenia pełnomocnika.
Stosownie do art. 198a i 198b ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r.
– Prawo zamówień
publicznych (Dz. U. z 2017 r. poz. 1579) na niniejszy wyrok
– w terminie 7 dni od dnia jego
doręczenia – przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej do
Sądu Okręgowego w Krakowie.
Przewodniczący:
………………………………
Sygn. akt KIO 190/18
U z a s a d n i e n i e
Zamawiający Województwo Małopolskie, Urząd Marszałkowski Województwa
Małopolskiego, ul. Basztowa 22, 31-156 Kraków (Departament Biuro Prawne i Zamówień
Publicznych, ul. Racławicka 56 30-017 Kraków) wszczął postępowanie w trybie przetargu
nieograniczonego pod nazwą »Wykonanie ocen energetycznych budynków na terenie
województwa małopolskiego, mających na celu przygotowanie projektów w ramach Działania
4.4 RPO WM 2014-2020
«.
Ogłoszenie o zamówieniu zostało opublikowane w Dzienniku Urzędowym Unii
Europejskiej 7.10.2017 r. pod nrem 2017/S 193-396188.
Postępowanie jest prowadzone zgodnie z przepisami ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r.
– Prawo zamówień publicznych (Dz. U. z 2017 r. poz. 1579) zwanej dalej w skrócie Pzp lub
ustawą bez bliższego określenia.
Zamawiający poinformował 24.01.2018 r. o odrzuceniu oferty wykonawcy Solar Projekt
B. & M.
sp. z o.o. z siedzibą w Szczecinie, ul. Santocka 48-49, 70-083 Szczecin, gdyż
wykonawca nie wyraził zgody na przedłużenie terminu związania ofertą – art. 89 ust. 1 pkt 7b
w zw. z art. 85 ust. 2 Pzp. Ogólnie na 7 ofert zamawiający odrzucił w zasadzie
z tego samego powodu oferty 1, 3-6.
Wykonawca Solar Projekt B. & M.
sp. z o.o. z siedzibą w Szczecinie, ul. Santocka 48-49,
083 Szczecin, zgodnie z art. 182 ust. 1 pkt 1 Pzp, wniósł 02.02.2018 r. do Prezesa KIO
odwołanie na odrzucenie oferty nr 3 złożonej przez wykonawcę Solar Projekt B. & M. sp. z
o.o. z siedzibą w Szczecinie, ul. Santocka 48-49, 70-083 Szczecin.
Odwołujący zarzucił zamawiającemu naruszenie:
1) art. 89 ust. 1 pkt 7a Pzp przez odrzucenie oferty
mimo wyrażenia przez
odwołującego w zakreślonym przez zamawiającego terminie zgody, o której mowa
w art. 85 ust. 2 Pzp
na przedłużenie terminu związania ofertą;
2) art. 7 ust. 1-3 Pzp przez naruszenie zasady zachowania uczciwej konkurencji
i równego traktowania wykonawców oraz zasady bezstronności i obiektywizmu jak
również naruszenie zasady wyboru wykonawcy zgodnie z przepisami ustawy przez
odrzucenie oferty
odwołującego złożonej zgodnie z przepisami ustawy Pzp,
a także art. 10b Pzp przez zastosowanie narzędzi informatycznych, ograniczających
wykonawcom dostęp do postępowania o udzielenie zamówienia.
Odwołujący wniósł o:
unieważnienie czynności zamawiającego polegającej na odrzuceniu oferty nr 3
złożonej przez obecnego odwołującego;
2) nakazanie
zamawiającemu wykonanie – zgodnie z przepisami prawa – czynności
w postaci dopuszczenia oferty do udziału w postępowaniu, dokonania ponownego
badania oferty i uznania jej za prawidłową.
Argumentacja
odwołującego
5.01.2018 r.
zamawiający zwrócił się do odwołującego na podstawie art. 85 ust. 2 i 4
Pzp
z prośbą o wyrażenie zgody na przedłużenie terminu związania ofertą o 60 dni oraz
przedłużenie okresu ważności wadium albo, jeżeli nie jest to możliwe, wniesienie nowego
wadium, na przedłużony okres związania ofertą.
Zamawiający zakreślił dzień 15.01.2018 r. jako termin na złożenie odpowiedzi.
Jednocześnie zamawiający wskazał, że odpowiedź powinna być złożona osobiście, faksem
albo drogą elektroniczną na adres e-mailowy: [email protected], zalecając, aby – w przy-
padku wyboru tej ostatniej formy przekazania odpowiedzi
– odpowiedź była przekazana
w pos
taci skanu dokumentu sporządzonego w formie pisemnej.
Dowód: pismo zamawiającego z 5.05.2018 r. znak ZFO-IX.272.37.2017.
Odwołujący dopełnił tego obowiązku, wysyłając 15.01.2018 r. o 14:56 z adresu
„[email protected]” na wskazany przez zamawiającego adres e-mail, wiadomość e-mail,
zawierającą w załączniku zeskanowane oświadczenie zawierające zgodę o którą prosił
zamawiający, podpisaną łącznie przez reprezentantów zamawiającego: T. B. oraz M. M. .
Dowód: treść wysłanej informacji mailowej wraz z załącznikiem.
Odwołujący nie otrzymał żadnej informacji zwrotnej z serwera zamawiającego, że
wiadomość nie dotarła lub nie została doręczona z powodów technicznych. To w gestii
zamawiającego była taka konfiguracja używanych systemów i narzędzi informatycznych, aby
przesłany na właściwy adres i w zakreślonym terminie mail zawierający dokumenty,
o których przesłanie prosił zamawiający, dotarły do wiadomości zamawiającego. Tak więc
w kontekście zrealizowania obowiązku wynikającego z art. 10b Pzp istotny jest jedynie fakt,
że zamawiający w sposób prawidłowy oraz w wyznaczonym terminie wysłał na wskazany
adres e-mail wymagane dokumenty
, bez znaczenia jest w tym przypadku fakt, że
konfiguracja systemu czy oprogramowania (np. programu pocztowego czy firewall)
spowodowała, że zamawiający nie odczytał dokumentu.
Pomimo tego, 24.01.2018 r.
odwołujący otrzymał zawiadomienie o odrzuceniu jego
oferty ze względu na nieprzesłanie ww. informacji.
Dowód: pismo zamawiającego z 24.01.2018 r., znak ZPO-DC272.37.2017.
W zaistniałym stanie rzeczy, odrzucenie oferty odwołującego było nieuprawnione i nie
znajduje oparcia w przywołanych przepisach art. 89 ust. 1 Pzp.
Dlatego wniosek o nakazanie
zamawiającemu dokonania ponownego badania oferty
i uznania jej za prawidłową jest w tym stanie rzeczy uzasadniony.
Odwołujący przesłał w terminie kopię odwołania zamawiającemu 2.02.2018 r. (art. 180
ust. 5 i art. 182 ust. 1-4 Pzp).
Zamawiający przesłał w terminie 2 dni kopię odwołania innym wykonawcom 2.02.2018 r.
(art. 185 ust. 1 in initio Pzp).
05.02.2018 r. wykonawcy wspólnie ubiegający się o udzielenia zamówienia [1] BBC Best
Bulding Consultans Sp. z o.o.
Sp.K. z siedzibą w Warszawie, Al. Jerozolimskie 155 lok. U3,
326 Warszawa [pełnomocnik] i [2] BBC Best Bulding Consultans. Nadzory i Doradztwo
Budowlane, Ł. Ź., ul. gen. Bema 42A, 96-300 Żyrardów złożyli (1) Prezesowi KIO, z kopiami
dla (2
) zamawiającego i (3) odwołującego, pismo o zgłoszeniu przystąpienia po stronie
zamawiającego do postępowania toczącego się w wyniku wniesienia odwołania (art. 185 ust.
2 Pzp).
Po przeprowadzeniu rozprawy z udziałem stron, na podstawie dokumentacji
postępowania, wyjaśnień oraz stanowisk stron zaprezentowanych podczas rozprawy i do-
wodów złożonych podczas rozprawy – Krajowa Izba Odwoławcza ustaliła i zważyła, co
następuje:
Izba
stwierdziła, że odwołanie jest zasadne.
W ocenie Izby zostały wypełnione łącznie przesłanki zawarte w art. 179 ust. 1 Pzp, to
jest posiadania interesu w uzyskaniu danego zamówienia oraz wystąpienia możliwości
poniesienia szkody przez odwołującego.
Izba nie uznała, że wystąpiła jakakolwiek z przesłanek obligująca do odrzucenia
o
dwołania zgodnie z art. 189 ust. 2 Pzp.
Izba postanowiła dopuścić jako dowód dokumentację postępowania o udzielenie
zamówienia publicznego przekazaną przez zamawiającego, potwierdzoną za zgodność
z oryginałem.
Izba ustaliła, że stan faktyczny postępowania o udzielenie zamówienia publicznego
(postanowienia specyfikacji istotnych warunków zamówienia oraz informacje zawarte w ogło-
szeniu o zamówieniu) nie jest sporny.
Izba wzięła pod uwagę dowody złożone przez:
A) odwołującego – dołączone do odwołania:
1) pismo
zamawiającego z 5.05.2018 r. wzywające odwołującego do przedłużenia
terminu związania ofertą i okresu ważności wadium;
2) t
reść oświadczenia woli odwołującego o przedłużeniu terminu związania ofertą i ok-
resu ważności wadium;
3) print scree
n ze skrzynki nadawczej odwołującego;
B)
zamawiającego – wydruki z serwera zamawiającego:
wydruk nr 1 na wykazanie, że w okresie od 12.01 do 11.02.2018 r. serwery
pocztowe zamawiającego odebrały ponad 16,5 mln maili;
2) wydruk nr 2 na wykazanie lic
zby maili wysłanych i odebranych przez
zamawiającego od 14.01 do 16.01.2018 r. i wykazanie, że w ciągu tych 3 dni zostało
wysłanych i odebranych ponad 2 mln maili;
3) wydruk nr 3 na wykazanie z raportu
ze skrzynki pocztowej zamawiającego
z 15.01.2018 r.,
że łącznie w tym dniu wysłano i odebrano prawie 700 000 maili;
4) wydruk nr 4 na wykazanie
całej korespondencji mailowej otrzymanej od
odwołującego w okresie od 1.01 do 8.02.2018 r. na okoliczność skuteczności
doręczeń na serwery zamawiającego wiadomości rzeczywiście wysłanych przez
odwołującego – 3 wiadomości;
5 i 6)
wydruki nr 5 i 6 dokumentujące skuteczność korespondencji elektronicznej z ad-
resów odwołującego na adres zamawiającego; wydruk dotyczy wiadomości
z 8 i 31.01.2018 r.;
7) wydruk nr 7 za zobrazowanie
całej poczty przychodzącej 15.01.2018 r. w godz.
na skrzynkę [email protected];
8) wydruk nr 8 na pokazanie
, że od 1.01 do 8.02.2018 r. na skrzynkę przetargi
wpłynęło blisko 1 100 maili i w tabeli są pokazane przykładowe maile, a w kon-
sekwencji zamawiający kwestionuje stwierdzenie odwołującego o nieprawidłowości
konfiguracji informatycznej i dostępności poczty elektronicznej zamawiającego,
które miałyby skutkować niemożliwością doręczenia przedmiotowego oświadczenia
odwołującego.
W ocenie Izby, zarzut pierwszy naruszenia art. 89 ust. 1 pkt 7a Pzp
– przez odrzucenie
oferty
odwołującego mimo wyrażenia przez odwołującego w zakreślonym przez
zamawiającego terminie zgody, o której mowa w art. 85 ust. 2 Pzp na przedłużenie terminu
związania ofertą – zasługuje na uwzględnienie.
Art. 89 ust. 1 pkt 7a Pzp
brzmi »Zamawiający odrzuca ofertę, jeżeli […] wykonawca nie
wyraził zgody, o której mowa w art. 85 ust. 2, na przedłużenie terminu związania ofertą«.
Art. 85 ust. 2 Pzp
brzmi »Wykonawca samodzielnie lub na wniosek zamawiającego
może przedłużyć termin związania ofertą, z tym że zamawiający może tylko raz, co najmniej
na 3 dni przed upływem terminu związania ofertą, zwrócić się do wykonawców o wyrażenie
zgody na przedłużenie tego terminu o oznaczony okres, nie dłuższy jednak niż 60 dni«.
Izba
stwierdza, że – zgodnie z doświadczeniem życiowym – w dzisiejszej dobie rozwoju
komunikacji elektronicznej
coraz łatwiej możliwym staje się wykazanie, że dany podmiot nie
otrzymał jakichkolwiek maili w danym okresie. Odwołujący wykazał, że wysłał ze swojego
komputera na adres elektroniczny podany przez
zamawiającego, żądane oświadczenie
o przedłużeniu terminu związania ofertą i okresu ważności wadium.
Z
amawiający przedstawił dowody na potwierdzenie swojej tezy, że nie otrzymał tej
informacji. Jednak dowody
zamawiającego nie mogą zostać uwzględnione przez Izbę, gdyż
zostały sporządzone w języku obcym bez tłumaczenia na język polski.
Abstrahując od obcojęzyczności dowodów przedstawionych przez zamawiającego Izba
musi stwierdzić, że w szczególności zamawiający nie próbował nawet wykazać, że od
odwołującego w całym rozpoznawanym dniu 15.01.2018 r. (koniec terminu na złożenie przez
wykonawców oświadczenia o przedłużeniu terminu związania ofertą i okresu ważności
wadium)
nie wpłynął żaden dokument, a nie tylko w okresie od 14:00 do 16:00.
Z doświadczenia Izbie wiadomo, że niekiedy się zdarza, że maile dochodzą do adresata
po wielu godzinach.
Zamawiający miał obowiązek przyjąć maila z przedmiotowym
oświadczeniem do końca dnia, a więc zamawiający powinien starać się udokumentować
brak wpłynięcia wskazywanego maila na swój, właściwy adres do 0:00 dnia 16.01.2018 r.,
czyli do dnia
następnego po wymaganym. Również zamawiający powinien wykazać, że w
badanym dniu nie zostały odrzucone żadne maile przez serwer zamawiającego i skierowane
automatycznie np. do tzw. spamów.
Ponadto Izba
stwierdza, że obecnie obowiązujące przepisy ustawy Pzp nie wymagają
od adresata maila, aby prze
kazywał do nadawcy potwierdzenie odbioru. Nawet jeżeli taki
wymóg zostanie postawiony w sposób najbardziej kategoryczny w specyfikacji istotnych
warunków zamówienia. W rozpoznawanym przypadku zamawiający w cz. VIII ust. 2 SIWZ
nie zamieścił informacji o jakichkolwiek sankcjach, a postanowienie to brzmiało »Jeżeli
zamawiający lub wykonawca przekazują oświadczenia, wnioski, zawiadomienia oraz
informacje za pośrednictwem faksu lub przy użyciu środków komunikacji elektronicznej w ro-
zumieniu ustawy z dnia 18 li
pca 2002 r. o świadczeniu usług drogą elektroniczną, każda ze
stron na żądanie drugiej niezwłocznie potwierdza fakt ich otrzymania«. Izba także zauważa,
że także zbliżony treścią do badanej sytuacji art. 27 ust. 2 Pzp o brzmieniu »Jeżeli
zamawiający lub wykonawca przekazują oświadczenia, wnioski, zawiadomienia oraz
informacje faksem lub drogą elektroniczną, każda ze stron na żądanie drugiej niezwłocznie
potwierdza fakt ich otrzymania
« został uchylony przez art. 1 pkt 41 ustawy z dnia 22 czerwca
2016 r. o zmianie ustawy
– Prawo zamówień publicznych oraz niektórych innych ustaw (Dz.
U. poz. 1020 i 1920), która weszła w życie z dniem 28 lipca 2016 r.
Dlatego zarzut
zamawiającego, że obecny odwołujący nie skorzystał z możliwości
żądania potwierdzenia wpłynięcia do zamawiającego kwestionowanego maila nie może być
argumentem na obronę zamawiającego. Jednak Izba musi stwierdzić, że takie żądanie
potwierdzenia
wpływu maila w praktyce mogłoby zaważyć na czynnościach stron i może
doprowadzi
łoby do wyjaśnienia sprawy jeszcze w 15.01.2018 r. czyli w dniu przesłania
oświadczenia przez obecnego odwołującego bez późniejszej konieczności korzystania ze
środków ochrony prawnej.
Biorąc pod uwagę posiadanie przez zamawiającego odpowiednich instrumentów do
wykazania braku wpływu do zamawiającego odpowiedniego maila od odwołującego oraz
braku takiego wykazania, Izba
musi uwzględnić zarzut pierwszy naruszenia art. 89 ust. 1 pkt
7a Pzp
– ze względu na brak dowiedzenia przez zamawiającego, że przedmiotowe
oświadczenie nie zostało wniesione do zamawiającego przez odwołującego.
W ocenie Izby zarzut naruszenia art. 7 ust. 1-3 Pzp
– przez naruszenie zasady
zachowania uczciwej konkurencji i równego traktowania wykonawców oraz zasady
bezstronności i obiektywizmu jak również naruszenie zasady wyboru wykonawcy zgodnie
z przepisami ustawy przez odrzucenie oferty
odwołującego złożonej zgodnie z przepisami
ustawy Pzp,
a także art. 10b Pzp przez zastosowanie narzędzi informatycznych,
ograniczających wykonawcom dostęp do postępowania o udzielenie zamówienia – nie
zasługuje na uwzględnienie.
Izba
stwierdza, że odwołujący w żadnym miejscu uzasadnienia odwołania nie odniósł się
do
postawionego w odwołaniu zarzutu drugiego – naruszenia przez zamawiającego
przepisów art. 7 ust. 1-3 i art. 10b Pzp. Zgodnie z art. 189 ust. 2 pkt 7 Pzp, który brzmi »Izba
odrzuca odwołanie, jeżeli stwierdzi, że […] odwołujący nie przesłał zamawiającemu kopii
odwołania, zgodnie z art. 180 ust. 5« Izba jest zobligowana do odrzucenia odwołania jeżeli
Izba
stwierdzi, że odwołujący nie przesłał zamawiającemu kopii odwołania. Istotą przepisu
jest powiadomienie
zamawiającego o całej treści odwołania, a nie tylko o fakcie wniesienia
odwołania. Zgodnie z art. 180 ust. 3 Pzp, który brzmi »Odwołanie powinno wskazywać
czynność lub zaniechanie czynności zamawiającego, której zarzuca się niezgodność z prze-
pisami ustawy, zawierać zwięzłe przedstawienie zarzutów, określać żądanie oraz wskazywać
okoliczności faktyczne i prawne uzasadniające wniesienie odwołania«, w skład treści
odwołania wchodzi m.in. wskazanie okoliczności faktycznych i prawne uzasadnienie
wniesienia odwołania w szczególności aby zamawiający mógł odnieść się do odwołania
przez np. zanegowanie czy uwzględnienie odwołania w danym zakresie. Izba podkreśla, że
odwołujący w zakresie zarzutu drugiego nie zawarł w odwołaniu żadnych wymaganych
części odwołania w związku z czym należy stwierdzić, że odwołujący nie tylko nie przesłał
kopii odwołania zamawiającemu, ale nawet nie sformułował tego odwołania w zakresie
zarzutu drugiego
i nie przekazał tego uzasadnienia Prezesowi Krajowej Izby Odwoławczej,
a także nie przekazał kopii tego uzasadnienia zamawiającemu. Zgodnie z paremią a minori
ad maius
– skoro należy odrzucić odwołanie jeżeli jego kopia nie została przesłana do
zamawiaj
ącego, to tym bardziej należy odrzucić odwołanie jeżeli odwołanie nie zostało
uzasadnione i kopia uzasadnienia nie została przekazana zamawiającemu.
W związku z tym Izba nie może uwzględnić odwołania w zakresie zarzutu drugiego –
naruszenia
przepisów art. 7 ust. 1-3 i art. 10b Pzp.
Zamawiający naruszył art. 89 ust. 1 pkt 7a Pzp.
Z powyższych względów uwzględniono odwołanie, jak w sentencji.
O kosztach postępowania odwoławczego orzeczono na podstawie art. 192 ust. 9 i 10
Pzp, czyli stosownie do wyniku
postępowania uznając za uzasadnione koszty
wynagrodzenia pełnomocnika odwołującego w kwocie 3 600,00 zł zgodnie z § 3 pkt 1 i pkt 2
lit. b rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 15 marca 2010 r. w sprawie wysokości
i sposobu pobierania wpisu od odw
ołania oraz rodzajów kosztów w postępowaniu
odwoławczym i sposobu ich rozliczania (Dz. U. Nr 41, poz. 238 oraz z 2017 r. poz. 47).
Przewodniczący:
………………………………