KIO 2538/18 WYROK dnia 27 grudnia 2018 r.

Sygn. akt KIO 2538/18 

WYROK 

z dnia 27 grudnia 2018 r. 

Krajowa Izba Odwoławcza - w składzie: 

                                                                          Przewodniczący: Lubomira Matczuk-Mazuś 

                                                                         Protokolant: 

Piotr Cegłowski 

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 27 grudnia 2018 r. w Warszawie odwołania wniesionego 

do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 10 grudnia 2018 r. przez wykonawcę: Aglet 

sp. z o.o., ul. Nowogrodzka 31, 00-511 Warszawa  

w  postępowaniu  prowadzonym  przez  zamawiającego:  Mazowiecki  Zarząd  Dróg 

Wojewódzkich w Warszawie, ul. Mazowiecka 14, 00-048 Warszawa 

przy udziale w

ykonawcy: Przedsiębiorstwo Robót Inżynieryjno-Drogowych w Grójcu Sp. 

z  o.o.,  ul.  Asfaltowa  2,  05-604  Jasieniec 

-  zgłaszającego  przystąpienie  do  postępowania 

odwoławczego po stronie zamawiającego   

orzeka: 

1. oddala odwołanie; 

2. kosztami postępowania obciąża wykonawcę:  Aglet  sp.  z  o.o.,  ul.  Nowogrodzka  31,  00-511 

Warszawa,

 i:  

2.1. zalicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 10 000 zł 00 gr (słownie: 

dziesięć  tysięcy  złotych  zero  groszy)  uiszczoną  przez  wykonawcę:  Aglet  sp.  

z o.o., ul. Nowogrodzka 31, 00-511 Warszawa 

tytułem wpisu od odwołania, 

2.2. zasądza od wykonawcy: Aglet sp. z o.o., ul. Nowogrodzka 31, 00-511 Warszawa na 

rzecz  zamawiającego:  Mazowiecki  Zarząd  Dróg  Wojewódzkich  w  Warszawie,  

ul. Mazowiecka 14, 00-048 Warszawa 

kwotę 3 600 zł 00 gr (słownie: trzy tysiące sześćset 

złotych zero groszy) stanowiącą uzasadnione koszty strony postępowania odwoławczego 

obejmujące wynagrodzenie pełnomocnika. 

Stosownie do art. 198a i 198b ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień publicznych 

(Dz. U. z 2018 r. poz. 1986) na wyrok – w terminie 7 dni od dnia jego doręczenia – przysługuje 

skarga  za  pośrednictwem  Prezesa  Krajowej  Izby  Odwoławczej  do  Sądu  Okręgowego 

w Warszawie.  

                                                                        Przewodniczący: ……………………….. 

Sygn. akt KIO 2538/18 

U z a s a d n i e n i e 

Zamawiający  –  Mazowiecki  Zarząd  Dróg  Wojewódzkich  w  Warszawie  –  prowadzi 

postępowanie  o  udzielenie  zamówienia  publicznego  w  trybie  przetargu  nieograniczonego, 

którego przedmiotem jest Przebudowa drogi wojewódzkiej nr 740 na odcinku od km 22+779 

do km 23+708 

w miejscowości Wrzeszczów, nr postępowania 225/18, na podstawie ustawy z 

dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień publicznych, zwanej dalej „ustawa Pzp”.  

Ogłoszenie o zamówieniu zostało zamieszczone w Biuletynie Zamówień Publicznych 

w dniu 19.10.2018 r., nr 638714-N-2018.  

Wartość  zamówienia  jest  mniejsza  niż  kwota  określona  w  przepisach  wydanych  na 

podstawie art. 11 ust. 8 ustawy Pzp. 

Odwołujący – Aglet sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie – wniósł odwołanie od czynności 

Zamawiającego, wskazując. 

(…) 

III. 

Zarzuty odwołania: 

Z

askarżam czynność badania i oceny ofert oraz wyboru oferty najkorzystniejszej, dokonaną 

przez Zamawiającego i zarzucam jej: 

błędne  poprawienie  ceny  oferty  brutto  w  formularzu  oferty  złożonym  przez  wykonawcę 

Przedsiębiorstwo  Robót  Inżynieryjno-Drogowych  w  Grójcu  Sp.  z  o.o.  (dalej  PRIDG),  co 

prowadziło do nieuzasadnionej zmiany ceny brutto oferty i stanowiło naruszenie art. 89 ust. 

1 pkt 1 i 2 w zw. z art. 7 ustawy Pzp; 

błędny wybór jako najkorzystniejszej oferty złożonej przez PRIDG, pomimo że oferta ta nie 

mogła  otrzymać  najkorzystniejszej  punktacji  we  wszystkich  kryteriach  oceny  ofert,  co 

stanowiło naruszenie art. 97 ust. 1 ustawy Pzp. 

IV. 

Wnioski odwołania 

Biorąc pod uwagę wymienione zarzuty, wnoszę o: 

uwzględnienie odwołania; 

2. uniew

ażnienie czynności wyboru najkorzystniejszej oferty w zaskarżonym postępowaniu; 

unieważnienie czynności poprawienia omyłek rachunkowych w treści oferty PRIDG; 

nakazanie Zamawiającemu ponowienia czynności badania i oceny ofert z uwzględnieniem 

ceny of

erty brutto złożonej pierwotnie przez PRIDG; 

zasądzenie na rzecz Odwołującego kosztów postępowania według właściwych norm. 

V. 

Interes we wniesieniu odwołania 

Odwołujący posiada interes we wniesieniu odwołania, będąc jednym z wykonawców 

ubiegających  się  o  udzielenie  zamówienia.  Odwołujący  w  toku  oceny  ofert  w  części  2 

postępowania  uzyskał  drugi  wynik,  ustępując  wskutek  zaskarżonej  czynności  wyłącznie 

wykonawcy PRIDG wyłącznie w kryterium ceny oferty brutto. 

Dowód:  informacja  o  wyborze  najkorzystniejszej  oferty  w  postępowaniu,  z  dnia  4 

grudnia 2018 r. - 

załącznik do protokołu z postępowania. 

Wskutek uznania zarzutów odwołania, oferta Odwołującego musiałaby zostać wybrana 

jako  najkorzystniejsza. 

Cena  oferty  brutto  Odwołującego  (2  588  975,78  PLN)  była  bowiem 

niższa niż cena oferty brutto PRIDG (2 649 000 PLN) przed nieuzasadnionym dokonaniem jej 

obniżenia przez Zamawiającego. 

Dowód: oferty Odwołującego oraz PRIDG - załącznik do protokołu z postępowania. 

VI. 

Brak podstaw do odrzucenia odwołania 

(…) 

Dowód:  potwierdzenie  przesłania  informacji  o  wyborze  oferty  najkorzystniejszej  

w postępowaniu - załącznik do protokołu z postępowania; 

Dowód: potwierdzenie wniesienia wpisu od odwołania, stanowiące załącznik nr 2 do 

odwołania. 

VII. Uzasadnienie faktyczne i prawne 

Odnośnie do zarzutu określonego w pkt III. 1 odwołania 

Odwołujący  wskazuje,  że  w  toku  badania  i  oceny  ofert,  w  dniu  23  listopada  2018  r. 

Zamawiający  dokonał  poprawy  „oczywistej  omyłki rachunkowej”  w  treści  oferty Wykonawcy 

PRIDG. 

Dowód: treść pisma z dnia 23 listopada 2018 r., skierowanego do PRIDG - załącznik 

do protokołu z postępowania. 

Poprawa  miała  polegać  na  przyjęciu  jako  prawidłowo  podanej  ceny  oferty  netto, 

ponownym wyliczeniu kwoty podatku VAT w oparciu o stawkę wskazaną przez PRIDG oraz 

zsumowanie ww. kwot zmieniając tym samym (obniżając) cenę oferty brutto. 

Ww. d

ziałanie Zamawiającego opierało się na założeniu, że w treści oferty PRIDG to 

kwota  netto  została  podana  prawidłowo.  Założenie  takie,  w  ocenie  Odwołującego  było 

bezpodst

awne, a wręcz sprzeczne z treścią SIWZ opublikowaną przez Zamawiającego. 

W 

celu  uzasadnienia  powyższego  stanowiska  Odwołujący  przyznaje,  że  faktycznie  

w treści formularza oferty PRIDG doszło do rozbieżności między podanymi kwotami - stosując 

stawkę podatku VAT w wysokości 23% do ceny netto w wysokości 2 039 730 PLN, nie otrzyma 

się kwoty podatku w wysokości 609 270 PLN. Powyższe może oznaczać, że: 

a) 

Wykonawca  zaczął  od  ustalenia  ceny  netto,  następnie  błędnie  wyliczył  kwotę  podatku 

VAT, 

a następnie błędnie wyliczył cenę brutto; 

b) 

Wykonawca  zaczął  od  ustalenia  ceny  brutto,  następnie  błędnie  wyliczył  podatek  VAT 

zawarty w cenie brutto, 

a następnie błędnie wyliczył cenę netto poprzez odjęcie podatku 

VAT. 

Tok ustalania ceny opisany w pkt b

, choć na pierwszy rzut oka mniej oczywisty, jest spotykany 

w  praktyce  obrotu,  gdzie  istotna  jest  końcowa  wartość  wynagrodzenia.  Takie  działanie 

najprawdopodobniej  miało  miejsce  w  przypadku  oferty  PRIDG,  co  staje  się  oczywiste,  gdy 

przenalizuje się stan faktyczny: 

•  w  postępowaniu  oferty  konkurowały  na  ceny  brutto,  tym  samym  jej  ustalenie  było 

najistotniejsze dla określenia kształtu  oferty  i  szans  w  postępowaniu, kwota  netto  nie  miała 

znaczenia dla postępowania; 

•  podana  przez  PRIDG  kwota  podatku  VAT  tj.  609  270  PLN,  stanowi  dokładnie  23%  

z ceny oferty brutto. 

Tym  samym  można  odtworzyć  tok  działania  Wykonawcy  PRIDG,  który  ustalił  cenę 

brutto,  następnie  w  celu  wyliczenia  ceny  netto  próbował  obliczyć  podatek  VAT  wchodzący  

w  skład  ceny  brutto.  Jednakże  zastosował  w  tym  celu  błędne  działanie  matematyczne  

i  pomnożył  kwotę  brutto  przez  23%.  Po  czym  odjął  tak  obliczoną  kwotę  od  ceny  brutto, 

otrzymując kwotę netto. 

Tym  samym 

pomyłka  mogła  polegać  na  doborze  niewłaściwych  działań 

matematycznych, 

w wyniku których otrzymano technicznie poprawne wyniki: 

•  609 270 stanowi 23% z 2 649 000; 

•  2 649 000 - 609 270 równa się 2 039 730. 

Wystąpienie  tak  okrągłych  kwot  (bez  groszy)  zwłaszcza  ceny  brutto,  również  może 

stanowić dodatkową wskazówkę, że to właśnie cena brutto była wartością wyjściową. 

Faktycznie dokonana poprawa omyłki musiała opierać się na uznaniu, że Wykonawca 

uzyskał  zły  wynik  mnożenia  kwoty  netto  przez  stawkę  podatku  VAT  przez  pominięcie  lub 

przeinaczenie 

cyfr, czy też błędne przepisanie wyniku do treści oferty. Takie błędy mogą się 

wydarzyć,  ale  wydają  się  mniej  prawdopodobne  jeśli  dojrzy  się  ww.  wzajemne  relacje 

matematyczne między kwotami wskazanymi w formularzu ofertowym PRIDG. 

Powyższa analiza ma na celu wykazanie, że omyłka w treści oferty PRIDG zaistniała, 

ale  nie  je

st  oczywiste  co  ją  wywołało  i  jak  ją  poprawić.  Istnieją  co  najmniej  dwa  różne 

rozwiązania  dla  tej  sytuacji,  z  czego  wybrane  przez  Zamawiającego  nie  znajduje  swoich 

podstaw w treści oferty. Wykonawca nie przedstawił bowiem w treści oferty żadnych informacji 

mogących potwierdzić, że to cena netto została obliczona w sposób prawidłowy. Zamawiający 

nie  wymagał  przedstawienia  np.  kosztorysów  ofertowych  lub  formularzy  cenowych,  których 

badanie  pozwol

iłoby  rozstrzygnąć  dylemat,  która  cena  podana  przez  Wykonawcę  jest 

prawidłowa - brutto czy netto? 

W  tym  miejscu  Odwołujący  przywołuje  orzecznictwo  Krajowej  Izby  Odwoławczej, 

potwierdzające wyżej przedstawione wywody: 

Jak zauważono powyżej, w niniejszym postępowaniu w treści oferty znalazły się dwie kwoty  

i  brak  jest  jednocześnie  innej  informacji  w  treści  oferty,  która  pozwalałaby  jednoznacznie 

stwierdzić, która z kwot jest właściwa. Sam fakt, że Zamawiający w treści załącznika do SIWZ 

przewidział,  że  cena  w  formularzu  cenowym  powinna  być  kwotą  brutto  nie  oznacza,  że 

Wykonawca  T.  sp.  z  o.o.  prawidłowo  wypełnił  ten  dokument.  Odwołujący  wskazał  bowiem 

trafnie,  że  nie  jest  przypadkową  kwota  podana  w  formularzu  ofertowym,  powiększona  

o podatek VAT 

i z dużym prawdopodobieństwem można by przyjąć, że wolą Wykonawcy było 

zaoferowanie kwoty wyższej (podanej w formularzu ofertowym, nie cenowym). Nie jest zatem 

jednoznaczny sposób poprawienia omyłki, na który wskazywał Zamawiający. Okoliczność, że 

każda  ze  stron  postępowania  wskazywała  na  inny  możliwy  prawdopodobny  sposób 

poprawienia  treści  oferty  przesądza,  że  brak  jest  elementu  oczywistości.  Fakt  zatem,  że 

istnieją dwie równoprawne możliwości dokonania poprawienia treści oferty Wykonawcy T. sp. 

z o.o. świadczy o tym, że nie mamy do czynienia z omyłką oczywistą. Tym samym czynność 

poprawienia  treści  oferty  Wykonawcy  T.  sp.  z  o.o.  była  bezpodstawna.  Ustawa  dopuszcza 

możliwość poprawienia jedynie omyłki oczywistej (wyrok Krajowej Izby Odwoławczej z dnia 

2016.04.08, KIO 431/16). 

Ponadto Odwołujący podkreśla, że sam fakt istnienia możliwości dokonania poprawy 

treści  oferty  w  inny  sposób  pozbawia  poprawę  przesłanki  oczywistości.  Nie  jest  w  tym 

przypadku  wykazanie,  jak  naprawdę  doszło  do  omyłki,  co  byłoby  niemożliwe  ani  dla 

Zamawiającego ani dla Odwołującego. Stanowisko takie potwierdza w innym orzeczeniu KIO: 

Izba musi przychylić się do zdania zamawiającego, że wobec wielu możliwości poprawienia 

omyłki  nie  można  jej  uznać  za  oczywistą  omyłkę  rachunkową,  o  której  mowa  

w art. 87 ust. 2 

pkt 2 Pzp. Odwołujący nie wykazał dlaczego jeden sposób poprawienia omyłki 

w obliczaniu ceny miałby być przyjęty jako oczywisty, a pozostałe uznane za nieoczywiste czy 

niemożliwe do zastosowania. W związku z tym, w ocenie Izby, zarzut naruszenia art. 87 ust. 

2  pkt  2  Pzp  przez  zaniechanie  poprawien

ia  oczywistej  omyłki  rachunkowej  w  ofercie 

odwołującego - nie może zasługiwać na uwzględnienie (wyrok Krajowej Izby Odwoławczej z 

dnia 2017.05.30, KIO 988/17). 

Działanie  Zamawiającego,  dające  prymat  cenie  netto,  stoi  ponadto  w  sprzeczności  

z 

treścią  pkt  16  Części  I  SIWZ,  zatytułowanego  „Sposób  obliczenia  ceny”.  Zamawiający 

wskazał  cenę  brutto  jako  jedyną  informację  podawaną  przez  Wykonawców  na  potrzeby 

obliczenia ceny oferty. Zgodnie z o

pisami SIWZ, Zamawiający nie wymagał, aby Wykonawca 

dokonał  wyliczenia  ceny  brutto  poprzez  wskazanie  kwoty  netto  i  dalsze  działania  na  tej 

podstawie. 

Zamawiający  podkreślił,  że  do  oceny  ofert  w  kryterium  Cena  (C)  przyjmie  cenę 

brutto  wpisaną  przez  wykonawcę  w  formularzu  oferty  podając  ją  w  zapisie  liczbowym  

i słownie i tym samym oczekuje określenia przez oferentów ceny całkowitej oferty wskazując 

na  ceną ryczałtową.  Zgodnie z  definicją  ceny,  zawartą  w  art.  3  ust.  1  pkt  1  i  ust.  2 ustawy  

z dnia 9 maja 2014 o informowaniu o cenach towarów i usług, cena stanowi całkowity koszt 

jaki  Zamawiający  jest  zobowiązany  zapłacić  Wykonawcy,  który  musi  zawierać  także 

odpowiednio  wyliczoną  kwotę  podatku  VAT.  Tym  samym  kwota  brutto  jest  podstawą  do 

rozliczeń w obrocie rynkowym, w szczególności przy składaniu oświadczeń woli mających na 

celu zawarcie umowy, cena netto zaś ma znaczenie drugorzędne. 

Wykładni  tak  jednoznacznych  sformułowań  SIWZ  nie  zmienia  fakt,  że  we  wzorze 

formularza ofertowego Zamawiający zawarł także miejsce na wskazanie ceny netto. W braku 

innych  dyrektyw  w  treści  dokumentacji  przetargowej,  Odwołujący  upatruje  w  fakcie 

zostawienia rubryki na kwotę netto wyłącznie dla celu informacyjnego, być może ułatwienia 

przy uzupełnianiu umowy po zakończonym postępowaniu. 

Ażeby  jeszcze  bardziej  unaocznić  fakt,  że  cena  netto  nie  powinna  mieć  wiodącego 

znaczenia,  Odwołujący  zauważa,  że rolą formularzy  ofertowych jest  ułatwienie Wykonawcy 

złożenia  oferty.  Informacja  o  cenie  netto  nie  była  wymagana  nigdzie  w  treści  SIWZ  jako 

element  składowy  oświadczenia  woli  Wykonawców.  Tym  samym  potencjalny  Wykonawca 

składający ofertę na własnym formularzu, w którym nie podałby ceny netto, a wyłącznie cenę 

brutto,  nie  zostałby  odrzucony  z  postępowania.  Co  więcej,  nie  zachodziłaby  podstawa  do 

kwestionowania tak podanej przez niego ceny brutto, czy też jej uzupełniania czy wyliczania 

jako poprawa oczywistej omyłki. 

Wreszcie, Odwołujący podkreśla, że to wyłącznie cena ofertowa brutto miała być brana 

pod  uwagę  przy  ocenie  ofert.  Tym  samym  jej  zmiana  powinna  być  analizowana  

z najdalej posuniętą ostrożnością, jako mogąca wpłynąć (i wpływająca w tym przypadku) na 

wynik postępowania. 

Działanie Zamawiającego, polegające na bezpodstawnym dokonaniu poprawy omyłki 

poprzez wybór odpowiedniejszej jego zdaniem ceny, naruszyło konkurencję w postępowaniu  

i  stanowiło  naruszenie  normy  art.  87  ust.  1  ustawy  Pzp.  Zwraca  na  to  także  uwagę  KIO 

wskazując:  Skoro  nie  jest  możliwe  ustalenie  takiej  informacji  na  podstawie  oferty,  to  tym 

samym  ewentualna  omyłka  w  ofercie  traci  przymiot  oczywistości.  W  konsekwencji,  nie  jest 

możliwe  dokonanie  poprawienia  oferty  w  tym  zakresie  na  podstawie  art.  87  ust.  1  ustawy 

Prawo zamówień publicznych. Podstawowe znaczenie ma fakt, że Zamawiający nie ma żadnej 

wiedzy,  w  jaki  sposób  poprawić  omyłkę,  co  wyklucza  możliwość,  aby  te  omyłkę  uznać  za 

omyłkę w rozumieniu art. 87 ust. 2 pkt 3 ustawy Prawo zamówień publicznych. Jak wskazano 

wyżej,  istota  omyłki  polega  na  tym,  że  jej  zauważenie  i  uznanie  za  treść  wpisaną  błędnie, 

możliwe  jest  bez  konieczności  występowania  o  informacje  w  tym  zakresie  do  wykonawcy 

(wyrok z dnia 2017.07.31 KIO 1411/17). 

W niniejszym postępowaniu, Zamawiający musiałby 

wystąpić  do  Odwołującego  o  przekazanie  informacji,  w  jaki  sposób  dokonać  poprawienia 

omyłki. Odwołujący mógłby zaś wybrać (a ma to miejsce już po etapie składania ofert), czy 

chce, aby zaoferowana przez niego cena była niższa, czy też wyższa. 

Doszłoby  zatem  do  negocjacji  w  zakresie  ceny  oferty,  w  wyniku  których  mogłaby  nastąpić 

zmiana  ceny  całej  oferty,  a  więc  zmiana  treści  oferty.  Art.  87  ust.  1  Prawo  zamówień 

publicznych pozwala na dokonywanie wyjaśnień treści złożonych ofert, ale zakazuje negocjacji 

w zakresie tej treści i dokonywania jakichkolwiek zmian w jej treści. 

2. Odnośnie do zarzutu określonego w pkt III. 2 odwołania 

Mając na uwadze wywody zawarte w ust. 1 odwołania, wskazujące cenę oferty brutto 

jako  rozstrzygającą  dla  wyniku  postępowania,  oferta  PRIDG  przedstawiała  mniej  korzystny 

bilans  punktowy.  Uwzględniając  uzyskanie  tożsamego  wyniku  przez  ofertę  Odwołującego  

i  PRIDG  w  k

ryteriach okres rękojmi i doświadczenie kierownika budowy, trzeba zaznaczyć, 

oferta PRIDG była ofertą droższą. Tym samym to oferta Odwołującego winna uzyskać 100 pkt 

we wszystkich kryteriach, natomiast oferta PRIDG winna 

była uzyskać łącznie 98,64 pkt w tym 

58,64  pkt 

w kryterium ceny.  Dokonując  wyboru oferty  PRIDG,  Zamawiający  dokonał  zatem 

wyboru oferty mniej korzystnej, z uwzględnieniem wszystkich kryteriów oceny ofert. 

Biorąc powyższe pod uwagę, odwołanie jest uzasadnione i konieczne. 

Zamawiający  przedstawił  swoje  stanowisko  odnośnie  do  zarzutów  zawartych  

w 

odwołaniu ustnie do protokołu i wniósł o oddalenie odwołania. 

Wykonawca 

zgłaszający  przystąpienie  do  postępowania  odwoławczego  po  stronie 

Z

amawiającego  –  Przedsiębiorstwo  Robót  Inżynieryjno-Drogowych  w  Grójcu  Sp.  z  o.o.  – 

wskazał  w  zgłoszeniu  przystąpienia,  że  w  jego  ofercie  znalazła  się  oczywista  omyłka 

rachunkowa  polegająca  na  błędnym  wyliczeniu  kwoty  podatku  VAT.  Było  to  błędem 

pracownika  wypełniającego  formularz  ofertowy.  Dokonana  przez  Zamawiającego  poprawa 

omyłki na podstawie art. 87 ust. 2 pkt 2 ustawy Pzp była prawidłowa, bowiem przy kalkulowaniu 

ceny  oferty  wykonawca 

brał  pod  uwagę  wartość  netto.  VAT  jest  podatkiem  

i  jest  odprowadzany  przez  przedsiębiorstwo  do  Skarbu  Państwa.  Rentowność  prac  jest 

kalkulowana z uwzględnieniem wartości netto zamówienia.  

Podniósł  też,  że  mając  na  uwadze  wartość  zamówienia,  odwołanie  może  dotyczyć 

wyłącznie czynności Zamawiającego wymienionych w art. 180 ust. 2 ustawy Pzp. Odwołujący 

wskazując art. 180 ust. 2 pkt 6 ustawy Pzp, jako dopuszczający wniesienie odwołania, próbuje 

dokonać  obejścia  przepisów  ustawy,  wprowadzających  zamknięty  katalog  czynności 

Zamawiającego,  które  mogą  być  przedmiotem  odwołania.  Wskazując  werbalnie,  jako 

zaskarżoną  czynność  „wybór  najkorzystniejszej  oferty”,  Odwołujący  faktycznie  zaskarża 

czynność 

z 

art. 

ust. 

pkt 

ustawy 

Pzp, 

poprawienie 

omyłki  

rachunkowej 

w  ofercie.  Ta  czynność  nie  może  być  samodzielnie  czynnością,  wobec  której 

dopuszczalne jest odwołanie (art. 180 ust. 2 pkt 1-6 ustawy Pzp). 

W takiej sytuacji, 

wobec niedopuszczalności odwołania, powinno być ono oddalone na 

podstawie art. 189 ust. 2 pkt 6 ustawy Pzp. 

Krajowa Izba Odwoławcza ustaliła i zważyła, co następuje. 

Wykonawca:  Przedsiębiorstwo  Robót  Inżynieryjno-Drogowych  w  Grójcu  Sp.  z  o.o., 

wobec  skutecznego  zgłoszenia  przystąpienia  do  postępowania  odwoławczego  po  stronie 

Zamawiającego,  stał  się  uczestnikiem  postępowania,  zwanym  w  dalszej  części  też 

„Przystępującym”. 

Chybione jest stanowisko Przystępującego o oddaleniu odwołania na podstawie art. 189 

ust. 2 pkt 6 ustawy Pzp. Wskazany przepis stanowi przesłankę do odrzucenia odwołania, gdy 

wartość zamówienia jest mniejsza niż kwoty określone w przepisach wydanych na podstawie 

art. 11 ust. 8 ustawy Pzp

, a odwołanie dotyczy innych czynności niż określone w art. 180 ust. 

2 tej ustawy. 

W przypadku odrzucenia odwołania, nie jest ono rozpoznawane merytorycznie 

na rozprawie. 

Nie wystąpiły przesłanki do odrzucenia odwołania na podstawie przepisu ustawy Pzp 

w

skazanego przez Przystępującego.  

Wybór najkorzystniejszej oferty w rozumieniu przepisu art. 180 ust. 2 pkt 6 ustawy Pzp, 

jest  pojmowany  w  szerokim  rozumieniu,  dotyczy  czynności  i  zaniechania  czynności 

zamawiającego,  do  których  jest  zobligowany,  o  ile  wiążą  się  z  wyborem  najkorzystniejszej 

oferty, a więc m.in. z badaniem i oceną oferty wykonawcy poprzedzającą finalny wybór oferty 

najkorzystniejszej. 

Sąd Najwyższy uznał (uchwały z 17 listopada 2017 r. III CZP 56/17; III CZP 

że dla zamówień podprogowych, czyli o pewnej wartości zamówienia, art. 180 ust. 2 

Prawa  zamówień  publicznych  identyfikuje  przedmiot  zaskarżenia,  czyli  to,  co  mogą 

zainteresowani zaskarżyć. Przedmiotem zaskarżenia jest wybór najkorzystniejszej oferty, ale 

ten wybór najkorzystniejszej oferty może być skarżony z rozmaitych powodów.  

W ocenianych sprawach, 

które stanowiły podstawę faktyczną podjęcia uchwał, zarzuty 

dotyczyły  tego,  że  wbrew  stanowi  faktycznemu  zamawiający  nie  odrzucił  oferty,  lub  nie 

wykluczył oferenta z przetargu. Sąd Najwyższy sprecyzował, że ta kategoria zarzutów także 

determinuje  ocenę  czy  wybór  najkorzystniejszej  oferty  został  dokonany  zgodnie  ze 

standardami  Prawa  zamówień  publicznych.  Zatem,  badanie  i  ocena  ofert  w  toku,  których 

Zamawiający  dokonał  poprawy  oczywistej  omyłki rachunkowej, to czynności  poprzedzające 

wybór najkorzystniejszej oferty. 

Wobec  braku  podstaw  do  odrzucenia 

odwołania  na  posiedzeniu,  Izba  rozpoznała 

odwołanie na rozprawie. 

Zamawiający  spełnia  przesłanki,  o  których  mowa  w  art.  179  ust.  1  ustawy  Pzp, 

uprawniające go do wniesienia odwołania. 

Ustalony stan faktyczny w zakresie objętym odwołaniem. 

W SIWZ 

(Część I Instrukcja Dla Wykonawców) Zamawiający opisał wymóg obliczenia 

ceny 

oferty,  następująco:  Pkt  16.  Sposób  obliczenia  ceny  oferty:  Wykonawca  określi  cenę 

całkowitą  oferty  brutto  (cenę  ryczałtową),  podając  ją  w  zapisie  liczbowym  i  słownie.  Cena 

całkowita  oferty  obejmować  będzie  wszelkie  należności  wykonawcy  za  wykonanie  całości 

przedmiotu niniejszego zamówienia. Wykonawca określa cenę na podstawie opisu przedmiotu 

zamówienia zawartego w dokumentacji projektowej. Ceny podane przez Wykonawcę zostaną 

ustalone 

na  czas  trwania  umowy  i  nie  będą  podlegały  zmianom,  za  wyjątkiem  ustawowej 

zmiany stawki podatku VAT.   

Cena  oferty  stanowiła  kryterium  oceny  ofert  o  wadze  60%,  pozostałe  kryteria  to: 

doświadczenie kierownika budowy 10% i okres rękojmi 30% (pkt 17 wskazanej części SIWZ).  

W pkt 18  Zamawiający  wskazał:  1)  Przez  kryterium  Cena  (C)  Zamawiający rozumie 

całkowity koszt realizacji zamówienia. Do oceny Zamawiający przyjmuje cenę brutto wpisaną 

przez 

Wykonawcę w formularzu oferty.  

W części II SIWZ „OFERTA”, w pkt I Zamawiający zobowiązał wykonawców do podania 

ceny liczbowo i słownie: netto, podatek VAT, brutto. 

W części  V  SIWZ „WZÓR  UMOWY”  w  § 2  ust. 1 Zamawiający  wymagał  wskazania 

także ceny liczbowo i słownie: netto, VAT, brutto. 

W ofercie Przystępujący podał cenę liczbowo i słownie: netto 2 039 730,00 zł; podatek 

VAT 23% tj. 609 270,

00 zł; brutto 2 649 000,00 zł. 

Pismem  z  dnia  23  listopada  2018  r.  Zamawiający  zawiadomił  Przystępującego  

o 

poprawieniu  w  ofercie  oczywistej  omyłki  rachunkowej,  na  podstawie  art.  87  ust.  2  pkt  2 

ustawy Pzp, wskazując liczbowo i słownie cenę: netto 2 039 730,00 zł; podatek VAT 23% tj. 

137,90 zł; brutto 2 508 867,90 zł. Oferta Przystępującego uzyskała pierwszą lokatę (cena 

brutto  2 508 

867,90  zł),  oferta  Odwołującego  drugą  lokatę  (cena  brutto  2 588 975,78  zł). 

Pozostali trzej wykonawcy zaoferowali ceny wyższe. 

Na  rozprawie 

Zamawiający  wyjaśnił,  że  każda  z  części  specyfikacji  jest  jednakowo 

ważna. W części I specyfikacji (IDW) Zamawiający wskazał w sposobie obliczenia ceny oferty 

(pkt 16), że cenę oferty ma stanowić kwota brutto. Natomiast w części II SIWZ wskazał sposób 

obliczenia ceny brutto w formularzu OFERTA, gdzie należało podać cenę netto, podatek VAT 

i kwotę brutto. W części V SIWZ w § 2 ust. 1 Zamawiający powtórzył opis zamieszczony w 

formularzu  OFERTA

.  Sposób  poprawienia  omyłki,  będący  obowiązkiem  Zamawiającego, 

wynika  wprost  z  ustawy

.  Oceniając  sposób  przedstawienia  ceny  oferty,  Zamawiający 

rozpoczął od sprawdzenia czy prawidłowo został wyliczony podatek VAT od ceny netto, bo 

jest  to  jedyny  sposób  wyliczenia  podatku  VAT.  Po  sprawdzeniu  kwoty  netto  

i kwoty podatku VAT 

okazało się, że kwota podatku VAT przy prawidłowej stawce 23% została 

błędnie obliczona, wobec tego Zamawiający ustalił prawidłową kwotę podatku VAT, doliczył 

do  ceny  netto  podatek VAT 

w prawidłowej kwocie i w ten sposób uzyskał prawidłową cenę 

brutto.  Pismo  z  23.11.2018  r.,  skierowane  do  w

ykonawcy,  było  zawiadomieniem  

o  poprawieniu 

oczywistej  omyłki  rachunkowej.  W  nawiązaniu  do  przepisów  ustawy  Pzp 

przedstawionych 

w  odwołaniu,  Zamawiający  oświadczył,  że  brak  było  podstawy  wskazania 

naruszenia art. 89 ust. 1 pkt 1 i 2 ustawy. 

Zamawiający na tej podstawie nie mógł odrzucić 

oferty, ponieważ oferta Przystępującego jest zgodna z ustawą Pzp i zgodna z SIWZ. 

Odwołujący  nie  zaprzeczył  błędnemu  wskazaniu  w  ofercie  Przystępującego  kwoty 

VAT,  która  nie  stanowi  23%  wskazanej  w  ofercie  stawki  VAT,  nie  zaprzeczył  też,  że  

w wyniku 

działania arytmetycznego polegającego na obliczeniu kwoty VAT przy założeniu, że 

kwotą wyjściową do obliczeń jest kwota netto – zmianie uległa kwota brutto. 

Istotę  sporu  stanowiło:  według  Odwołującego  błędne  uznanie  przez  Zamawiającego 

oczywistej omyłki rachunkowej, ze względu na brak oczywistości, a także sposób poprawienia 

omyłki.  Zdaniem  Odwołującego,  skoro  w  ofercie  podano  kwotę  netto  i  kwotę  brutto,  więc 

podano dwie kwoty 

dotyczące ceny, wobec tego nie wiadomo, która z nich jest prawidłowa. 

M

ożliwe  jest  też  poprawienie  ceny  oferty  przez  odwrócone  działanie  matematyczne, 

polegające na  uznaniu, że prawidłowa jest  kwota brutto,  od której  należy  odjąć  prawidłowo 

obliczony podatek VAT wg stawki 23% i otrzymaną kwotę przyjąć jako kwotę netto. 

Izba nie podzieliła stanowiska Odwołującego. 

Przepis  art.  87  ust.  2  pkt  2  Pzp  brzmi: 

Zamawiający  poprawia  w  ofercie  oczywiste 

omyłki  rachunkowe,  z  uwzględnieniem  konsekwencji  rachunkowych  dokonanych  poprawek 

niezwłocznie zawiadamiając o tym wykonawcę, którego oferta została poprawiona. 

Sposób  przedstawienia  ceny  oferty  przez  Przystępującego  na  obowiązkowym, 

stanowiącym  część  SIWZ  formularzu  OFERTA  –  netto,  podatek  VAT,  brutto,  wraz  

z podaniem liczbowym i słownym brzmieniem wskazanych kwot, było zgodne z wymaganiem 

Zamawiającego  co  do  zakresu  przedstawienia  ceny.  Wypełniony  formularz  OFERTA  jest  

w  ścisłym  znaczeniu,  obok  innych  dokumentów  i  oświadczeń  wykonawcy,  ofertą  

w  rozumieniu  art.  66 

§  1  Kodeksu  cywilnego  i  przesądza  o  zobowiązaniu  wykonawcy 

stanowiącym merytoryczną jej treść. 

Przedstawiając cenę oferty, wykonawca był zobowiązany podać kwotę netto, następnie 

VAT,  a 

na  końcu  kwotę  brutto.  Stanowiła  ona  kwotę,  o  jakiej  mowa  w  pkt  16  SIWZ, 

zawierającym standardowy opis sposobu obliczenia ceny oferty.  

Zatem,  wskazanie  w  formularzu  OFERTA, 

w  pozycji  kwota  VAT,  z  uwzględnieniem 

obowiązkowej  stawki  23%  podatku,  kwoty  nieodpowiadającej  wynikowi  działania 

arytmetycznego  23%  z  ceny  netto  2 039 

720,00  zł,  jednoznacznie  wskazuje  na  oczywistą 

omyłkę rachunkową.  

Izba  podzieliła  stanowisko  Zamawiającego  i  Przystępującego,  że  wartość  robót 

budowlanych  odzwierciedlona  jest  w  cenie  przedstawionej  w  formularzu  OFERTA  i  we 

WZORZE  UMOWY,  jako 

netto.  Po  dodaniu  do  ceny  netto  obowiązującego,  prawidłowo 

obliczonego  podatku  VAT,  kwoty  wg  stawki  23%,  wykonawca  powinien  uzyskać  prawidło 

obliczoną cenę oferty brutto, jako sumę dwóch części składowych (netto i VAT).  

Błędnie  obliczona  kwota  podatku  VAT,  jako  efekt  działania  na  liczbach,  przy 

zastosowaniu prawidłowej stawki 23%, podlega z mocy prawa poprawieniu na podstawie art. 

87 ust. 2 pkt 2 ustawy Pzp. Zatem, 

Zamawiający wykonał obowiązkową czynność poprawienia 

kwoty  VAT  oraz 

czynność  następczą  tej  poprawy  –  poprawę  kwoty  brutto,  jako  oczywistej 

omyłki rachunkowej, wynikającej z błędnie przeprowadzonych działań arytmetycznych.  

W  orzecznictwie  i 

piśmiennictwie  ukształtowały  się  poglądy:  oczywista  omyłka 

rachunkowa  jest  wynikiem  niepoprawnie  przeprowadzonych  działań  arytmetycznych  

i  stanowi  nieprawidłowy  wynik  uzyskany  z  błędnie  wykonanego  dodawania,  odejmowania, 

mnożenia  lub  dzielenia.  Omyłki  rachunkowe  to  błędy  we  wszystkich  działaniach 

arytmetycznych,  które  naruszają  stosowanie  reguł  matematycznych.  Omyłka  musi  mieć 

charakter niezamierzony, gdy wykonawca przyznaje

, że omyłka była skutkiem jego świadomej 

decyzji, wówczas brak jest podstaw do poprawienia.  

Przystępujący  oświadczył  w  zgłoszeniu  przystąpienia  i  na  rozprawie,  że  błędne 

wyliczenie 

kwoty podatku VAT, było błędem pracownika wypełniającego formularz ofertowy./  

Omyłka  rachunkowa  ma  charakter  oczywisty  nie  tylko  wtedy,  gdy  jest  widoczna  na 

pierwszy rzut oka, lecz także wtedy, gdy fakt jej istnienia może być jednoznacznie stwierdzony 

podczas  sprawdzania  obliczeń  zgodnie  z  opisem  wynikającym  z  SIWZ.  Oczywista  omyłka 

występuje  także  wtedy,  gdy  mimo  zastosowania  prawidłowej  stawki  VAT,  wykonawca 

nieprawidłowo wyliczył kwotę tego podatku. 

Przepisy  ustawy  Pzp  nie  podają  co  należy  rozumieć  przez  oczywistą  omyłkę 

rachunkową,  zatem  przy  ocenie  należy  brać  pod  uwagę  okoliczności  konkretnej  sprawy, 

wymogi ustanowione w SIWZ oraz brzmienie i strukturę oferty.  

Poprawienie  omyłki  rachunkowej  skutkuje  koniecznością  wprowadzenia  dalszych 

zmian  będących  jej  konsekwencją  rachunkową.  Przeszkodą  dla  wprowadzenia  zmian  

w treści oferty, będących wynikiem zastosowania trybu, o którym mowa w art. 87 ust. 2 pkt 2 

ustawy Pz

p, nie jest ani liczba występujących omyłek, ani też ich znaczenie. Poprawa omyłek 

rachunkowych może zatem mieć istotny wpływ na wysokość zaoferowanej przez wykonawcę 

ceny. Poprawianie oczywistych omyłek rachunkowych w trybie art. 87 ust. 2 pkt 2 ustawy Pzp, 

odbywa się bez udziału wykonawcy. 

Mając na uwadze, że przystępujący wyliczył wartość zamówienia na kwotę wskazaną  

w formularzu OFERTA jako kwotę netto, następnie wyliczył podatek VAT z zastosowaniem 

prawidłowej stawki, popełnił błąd matematyczny w mnożeniu, wskazując końcową kwotę brutto 

z błędnie wyliczoną kwotą podatku, Zamawiający był zobowiązany do poprawy wyliczenia jako 

oczywistej omyłki rachunkowej, z uwzględnieniem skutków poprawy.  

Słuszne jest stanowisko Przystępującego, że w okolicznościach sprawy, Odwołujący 

zaskarżył czynność Zamawiającego poprawienia oczywistej omyłki rachunkowej (art. 87 ust. 

2 pkt 2 

ustawy Pzp), a nie niezgodność treści oferty z ustawą i treścią SIWZ. 

W odwołaniu występuje niekonsekwencja Odwołującego – wskazał naruszenie art. 89 

ust.  1  pkt  1  i 

2  ustawy  Pzp,  które  jednoznacznie  stanowią  o  obowiązku  Zamawiającego 

odrzucenia oferty

, natomiast w żądaniach Odwołujący wniósł o ponowienie czynności badania 

i oceny ofert z uwzględnieniem oferty Przystępującego w pierwotnym brzmieniu (cena brutto). 

Zarzucone 

w odwołaniu naruszenia art. 97 ust. 1 ustawy Pzp, to przyznany błąd.  

Odwołujący nietrafnie zacytował orzeczenia Izby, gdyż dotyczą one rozstrzygnięć na 

podstawie innych stanów faktycznych:  

- wyrok z 08.04.2016 r. KIO 431/16 

– W ofercie występują dwie kwoty. W ofercie nie występuje 

jednocześnie  żadna  inna  informacja,  która  pozwalałaby  jednoznacznie  rozstrzygnąć 

prawidłowość jednej ze wskazanych kwot. Występowanie dwóch różnych kwot (każda opisana 

w ofercie jako brutto 

– zawierająca podatek VAT) powoduje, że mamy do czynienia z ofertą 

wariantową w zakresie ceny;  

- wyrok z 30.05.2017 r. KIO 988/17 

– Zamawiający wziął pod uwagę wszystkie kwoty, które 

obecny odwołujący przedstawił w ofercie: 

1) cena 

brutto wykonania zamówienia: 8.192.046,00; 

słownie:  osiem  milionów  dwieście  dwadzieścia  dwa  tysiące  siedemset  dziewięćdziesiąt 

sześć 00/100 brutto [8.222.796,00]; 

3) upust: 625.000,00; 

kwota nieopisana: 6.660.200,00 (kwota nieopisana, którą zamawiający domniemywał, że 

była to cena netto po opuście); 

5) kwota VAT: 1.531.846,00. 

Zamawiający  natknął  się  na  pierwszą  rozbieżność  w  cyfrowym  i  słownym  zapisaniu  ceny 

ofertowej  (8.192.046,00  i 

8.222.796).  Także  kategoria  opust  czy  upust  nie  była  wymagana 

przez zamawiającego. Zamawiający mógł domniemywać, że nieopisana kwota 6.660.200 zł to 

kwota netto po opuście. Jednak zamawiający nie miał podstaw wnioskować, że była to błędnie 

wyliczona  cena 

netto  po  opuście,  gdyż  zamawiający  nie  mógł  znaleźć  niepodważalnej 

podstawy  do  stwierdzenia,  czy  odwołujący  popełnił  błąd  przy  wpisywaniu  wartości  opustu 

(odwołujący zamierzał wpisać 25.000 zł, a wpisał 625.000 zł) czy może odwołujący popełnił 

błąd  przy  wpisywaniu wartości  po  opuście.  Dla zamawiającego  nie było  to oczywiste cyt.  z 

odpowiedzi na odwołanie »skoro, jak zauważa sam odwołujący, kwota VAT została obliczona 

w  oparciu o wartość  netto 6.660.200 zł,  a  zatem  zamawiający mógł  przypuszczać,  że to w 

kwoc

ie upustu jest błąd. Za przyjęciem takiego rozumowania przemawiałby również fakt, że 

tak wyliczony VAT razem z kwotą netto 6.660.200 zł daje kwotę brutto umieszczoną cyfrowo 

[8.192.046 PLN] na formularzu ofertowym«. Dlatego zamawiający doszedł do wniosku, że w 

rozpoznawanym 

przypadku 

nie 

można 

mówić  

o oczywistej omyłce, gdy nawet nie można mieć pewności w którym miejscu odwołujący zrobił 

tę  omyłkę,  a  w  którym  miejscu  podane  liczby  są  wpisane  zgodnie  z  zamierzeniem 

odwołującego; 

-  wyrok  z  31.07.2017  r.  KIO  1411/17  - 

Wykonawcy  mieli  obowiązek  wskazać  cenę  

w  formularzu  oferty  wg  załącznika  nr  1  do  SIWZ,  a  cena  ta  miała  być  wyliczona  

w  kosztorysie  ofertowym,  sporządzonym  na  podstawie  przedmiarów  robót.  Odwołujący  

w  kosztorysie  w  pozycji  48d.3 

„dostawa  i  montaż  urządzeń  fitness”,  wpisał  w  rubryce 

dotyczącej  jednostki  miary  jeden  komplet,  zaś  stosownie  do  wymagań  Zamawiającego 

określonych  w  przedmiarze  robót,  ilość  zaoferowanych  urządzeń  w  tej  pozycji  powinna 

wynosić 11 kompletów. Odwołujący przyznał, że jego oferta w kosztorysie w pozycji 48d.3 jest 

niezgodna  z 

przedmiarem  robót  stanowiącym  załącznik  do  SIWZ.  Zdaniem  Odwołującego, 

Zamawiający powinien najpierw poprawić ilość oferowanych przez Odwołującego urządzeń z 

jednego  urządzenia  na  jedenaście  urządzeń,  a  po  dokonaniu  takiej  zmiany,  Zamawiający 

powinien zadać Odwołującemu pytanie: „czy kwota 28.609,29 zł 

wskazana w kolumnie 6 pod nazwą cena i ta sama kwota 28.609,29 zł wskazana w kolumnie 

7 pod nazwa wartość, jest ceną jednostkową za 1 sztukę kompletu urządzeń fitness czy też 

jest to cena za 11 kompletów urządzeń fitness”. Z takim pytaniem, zdaniem Odwołującego, na 

podstawie art.  87  ust.  1 ustawy  Pzp,  Zamawiający  powinien wystąpić  do  Odwołującego. W 

ocenie  Odwołującego,  Zamawiający  nie  powinien  mieć  żadnych  wątpliwości,  że  w  pozycji 

48d.3  kosztorysu  Odwołującego,  powinna  się  znaleźć  zamiast  omyłkowo  przyjętej  przez 

Odwołującego liczby „1”, liczba „11” i tak też poprawić omyłkę. 

W 

związku  z  przywołaniem  w  odwołaniu  ustawy  o  informowaniu  o  cenach  towarów  

i  usług,  należy  podnieść,  że zarówno  w  art.  3  ust.  2 tej  ustawy,  także w  ustawie z  dnia  11 

marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (art. 5 ust. 1, art. 29 ust. 1 – zakres i podstawa 

opodatkowania)

,  wskazuje  się  wielkość  stanowiącą  wycenę  (dostaw,  robót,  usług),  

a 

następnie opodatkowanie obowiązującą stawką podatku. 

Mając na uwadze powyższe, Izba oddaliła odwołanie na podstawie art. 192 ust. 1 i 2 

ustawy Pzp 

– Zamawiający nie naruszył przepisów ustawy Pzp wskazanych w odwołaniu. 

O  kosztach  postępowania  odwoławczego  Izba  orzekła  na  podstawie  art.  192  ust.  9  

i  10  ustawy  Pzp  stosownie  do  jego  wyniku,  z  uwzględnieniem  przepisów  rozporządzenia 

Prezesa Rady Ministrów z dnia 15 marca 2010 r. w sprawie wysokości i sposobu pobierania 

wpis

u  od  odwołania  oraz  rodzajów  kosztów  w  postępowaniu  odwoławczym  i  sposobu  ich 

rozliczania (Dz. U. z 2018 r. poz. 972).  

Izba zaliczyła do kosztów wpis uiszczony przez Odwołującego (10 000 zł) i zasądziła 

na  rzecz  Zamawiającego  uzasadnione  koszty  postępowania  odwoławczego  obejmujące 

wynagrodzenie  pełnomocnika,  nie  wyższe  niż  kwota  3 600  zł  –  na  podstawie  rachunków 

przedłożonych do akt sprawy (§ 3 pkt 1 lit. a; § 3 pkt 2 lit. b; § 5 ust. 3 pkt 1 rozporządzenia).  

Przewodniczący: ..………………………