KIO 1894/19 WYROK dnia 24 października 2019 r.

Stan prawny na dzień: 29.11.2019

Sygn. akt: KIO 1894/19 

WYROK 

z dnia 24 października 2019 r.  

Krajowa  Izba Odwoławcza  -   w składzie: 

Przewodniczący: 

Małgorzata Matecka 

Aneta Mlącka 

Katarzyna Odrzywolska 

Protokolant:             

Piotr Cegłowski 

po  rozpoznaniu  na  rozprawie  w  dniu  21 

października  2019  r.  w  Warszawie  odwołania 

wniesionego  do  Prezesa  Krajowej  Iz

by  Odwoławczej  w  dniu  23  września  2019  r.  przez 

wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia: NDI Spółka z ograniczoną 

odpowiedzialnością  z  siedzibą  w  Sopocie  oraz  NDI  Spółka  Akcyjna  z  siedzibą  w  Sopocie 

postępowaniu prowadzonym przez zamawiającego: Skarb Państwa – Generalny Dyrektor 

Dróg  Krajowych  i  Autostrad  w  imieniu  którego  działa  Generalna  Dyrekcja  Dróg  Krajowych 

Autostrad Oddział w Szczecinie 

przy udziale: 

A. 

wykonawców  wspólnie  ubiegających  się  o  udzielenie  zamówienia:  Przedsiębiorstwo 

Budowy  Dróg  i  Mostów  KOBYLARNIA  Spółka  Akcyjna  z  siedzibą  w  Kobylarni  oraz 

MIRBUD  Spółka  Akcyjna  z  siedzibą  w  Skierniewicach  zgłaszających  przystąpienie  do 

postępowania odwoławczego po stronie zamawiającego 

B. 

wykonawcy  Budimex  Spółka  Akcyjna  z  siedzibą  w  Warszawie

zgłaszającego 

przystąpienie do postępowania odwoławczego po stronie zamawiającego 

orzeka: 

1.  Oddala 

odwołanie. 

Kosztami postępowania obciąża odwołującego, i:

zalicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 20 000 zł 00 gr (słownie: 

dwadzieścia tysięcy złotych zero groszy) uiszczoną przez odwołującego tytułem wpisu od 

odwołania; 

zasądza  od  odwołującego  na  rzecz  zamawiającego  kwotę  6 005,25  zł  00  gr  (słownie: 

sześć  tysięcy  pięć  złotych  dwadzieścia  pięć  groszy),  stanowiącą  koszty  postępowania 

odwoławczego poniesione z tytułu wynagrodzenia pełnomocnika oraz stawiennictwa na 

posiedzenie i rozprawę. 


(Dz.  U.  z  2019  r.  poz.  1843)  na  niniejszy  wyrok  w  terminie 

7  dni  od  dnia  jego  doręczenia 

przysługuje  skarga  za  pośrednictwem  Prezesa  Krajowej  Izby  Odwoławczej  do  Sądu 

Okręgowego w Warszawie. 

       Przewodniczący: 

…………………… 

…………………… 

…………………… 


Sygn. akt: KIO 1894/19 

U z a s a d n i e n i e 

Zamawiający  -  Skarb  Państwa  –  Generalny  Dyrektor  Dróg  Krajowych  i Autostrad  w imieniu 

którego działa Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad Oddział w Szczecinie prowadzi 

w trybie przetargu nieograniczonego 

postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego pn. 

„Zaprojektowanie i budowa drogi S11 Koszalin – Szczecinek, odc. w. Koszalin Zachód (bez 

węzła)  –  w.  Bobolice.  Odcinek  1.  węzeł  Koszalin  Zachód  -  węzeł  Zegrze  Pomorskie  (z 

węzłem)”.  Ogłoszenie  o zamówieniu  zostało  opublikowane  w  Dzienniku  Urzędowym  Unii 

Europejskiej  w  dniu  1  marca  2019  r.  pod  numerem  2019/S  043-096923. 

Wartość  ww. 

zamówienia przekracza kwoty określone w przepisach wydanych na podstawie art. 11 ust. 8 

ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. 

– Prawo zamówień publicznych (Dz. U. z 2019 r. poz. 1843), 

dalej jako „ustawa Pzp”. 

I. W dniu 23 września 2019 r. wykonawcy wspólnie ubiegający się o udzielenie zamówienia: 

NDI Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Sopocie oraz NDI Spółka Akcyjna 

z siedzibą w Sopocie wnieśli odwołanie od czynności dokonanych przez zamawiającego oraz 

zaniechania dokonania czynności przez zamawiającego w ramach ww. postępowania, tj. od: 

1)  z

aniechania  wezwania  odwołującego  do  wyjaśnienia  (w  tym  przedstawienia  dowodów) 

dotyczących  wyliczenia  tych  cen  jednostkowych,  które  w  treści  uzasadnienia  decyzji  o 

odrzuceniu  oferty  odwołującego  zamawiający  ocenił  jako  rażąco  niskie;  2)  zaniechania 

wyczer

pującego  uzasadnienia  oceny  wyjaśnień  złożonych  przez  odwołującego  oraz 

sformułowania  uzasadnienia  faktycznego  i  prawnego  decyzji  o odrzuceniu  oferty 

odwołującego  w  sposób  niepełny,  lakoniczny  i  nie  odnoszący  się  ani  do  konkretnej  treści 

wezwań  skierowanych  przez  zamawiającego,  ani  do  konkretnych  złożonych  przez 

odwołującego  wyjaśnień  i  dowodów;  3)  odrzuceniu  oferty  odwołującego  jako  zawierającej 

rażąco niską cenę w stosunku do przedmiotu zamówienia. 

Odwołujący zarzucił zamawiającemu naruszenie następujących przepisów: 

1)  art. 90 ust. 1, art. 90 ust. 3 i art. 89 ust. 1 pkt 4 w zw. z art. 7 ust. 1 ustawy Pzp - poprzez 

nieprzeprowadzenie  rzetelnego  postępowania  wyjaśniającego  w  zakresie  podejrzenia 

rażąco  niskiej  ceny,  błędną  ocenę  wyjaśnień  złożonych  przez  odwołującego  oraz 

załączonych  do  nich  dowodów  i  zaniechanie  wezwania  odwołującego  do  wyjaśnienia 

(w tym prz

edstawienia dowodów) wyliczenia tych cen jednostkowych, które zamawiający 

ocenił  jako  ceny  rażąco  niskie  w  treści  uzasadnienia  decyzji  o  odrzuceniu  oferty 

odwołującego, a w konsekwencji pozbawienie odwołującego prawa do złożenia wyjaśnień 

wraz  z  dowodami  potwierdzającymi,  że  te  konkretne  ceny  jednostkowe  nie  są  cenami 

rażąco  niskimi  oraz  podjęcie  decyzji  o  odrzuceniu  oferty  odwołującego  wyłącznie  w 


oparciu o 

cen jednostkowych,  co jednocześnie stanowi  naruszenie zasady  uczciwej konkurencji  i 

równego traktowania wykonawców oraz zasady przejrzystości postępowania o udzielenie 

zamówienia publicznego; 

2)  art. 92 ust. 1 pkt 3 i art. 89 ust. 1 pkt 4 w zw. z art. 7 ust. 1 ustawy Pzp - poprzez brak 

wyczerpującego  uzasadnienia  oceny  wyjaśnień  złożonych  przez  odwołującego 

prowadzącej do uznania przez zamawiającego, że oferta odwołującego zawiera rażąco 

niską  cenę  w  stosunku  do  przedmiotu  zamówienia  oraz  sformułowanie  uzasadnienia 

faktycznego  i  prawnego  decyzji  o  odrzuceniu 

oferty  odwołującego  w  sposób  niepełny, 

lakoniczny  i  nie  odnoszący  się  ani  do  konkretnej  treści  wezwań  skierowanych  przez 

z

amawiającego, ani do konkretnych złożonych przez odwołującego wyjaśnień i dowodów; 

3)  art.  89  ust.  1  pkt  4  w  zw.  z  art.  90  ust.  3  ustawy  Pzp  -  poprzez  odrzucenie  oferty 

odwołującego  jako  zawierającej  rażąco  niską  cenę  w  stosunku  do  przedmiotu 

zamówienia,  pomimo  iż  zarówno  cena  całkowita  oferty  odwołującego,  jak  i  ceny 

jednostkowe  wymienione  przez  z

amawiającego  w  uzasadnieniu  decyzji  o  odrzuceniu 

oferty są cenami realnymi, rynkowymi i nie noszą znamion ceny rażąco niskiej.  

Odwołujący wniósł o uwzględnienie odwołania i nakazania zamawiającemu: 1) unieważnienia 

czynności  odrzucenia  oferty  odwołującego;  2)  dokonania  ponownej  oceny  oferty 

odwołującego,  a  także  ewentualnie:  3)  wezwania  odwołującego  do  złożenia  wyjaśnień  i 

dowodów dotyczących wyliczenia tych cen jednostkowych, które w treści uzasadnienia decyzji 

o odrzuceniu oferty od

wołującego z dnia 13 września 2019 r. zamawiający ocenił jako ceny 

rażąco niskie.  

Uzasadniając podniesione zarzuty odwołujący wskazał między innymi, iż zamawiający w treści 

informacji  o  odrzuceniu  oferty  z  dnia  13  września  2019  r.  nie  zawarł  właściwego, 

wyczerpującego uzasadnienia faktycznego i prawnego zarówno w zakresie dokonanej oceny 

wyjaśnień  udzielonych  przez  odwołującego,  jak  i  w  zakresie  dokonanej  oceny  oferty  jako 

za

wierającej  rażąco  niską  cenę.  Pomimo  przedstawienia  przez  odwołującego  obszernych 

wyjaśnień  i  licznych  dowodów  potwierdzających  realność  zaoferowanej  ceny  oferty, 

z

amawiający w ogóle nie wskazał, jakie elementy wyjaśnień uznał za nieprzekonujące i nie 

poda

ł  dlaczego  odmówił  wiarygodności  dowodom  złożonym  w  trakcie  postępowania 

wyjaśniającego  lub  chociaż  które  z  nich ocenił  jako  niewiarygodne  czy  też  jakich  dowodów 

oczekiwał  ponad  te,  które  zostały  mu  przedstawione.  Podkreślił,  że  w  treści  wezwań 

skierowanyc

h  do  odwołującego  zamawiający  w  ogóle  nie  wskazywał,  że  konkretne  ceny 

jednostkowe  (podane  przez  o

dwołującego  nie  w  samej  ofercie,  lecz  w  ramach  udzielanych 

wyjaśnień) budzą jego wątpliwości i że wymaga on, aby odwołujący przedstawił wyjaśnienia 

wraz  z  dow

odami potwierdzającymi, że te konkretne ceny jednostkowe są cenami realnymi 


i rynkowymi. Za

jakie przyjął założenia do ich kalkulacji. Odwołujący zauważył, iż z decyzji o odrzuceniu jego 

oferty wynika, iż podstawą odrzucenia oferty były tylko wybrane ceny jednostkowe, a nie cena 

całkowita.  Pomimo  zakwestionowana  ww.  cen  jednostkowych  zamawiający  w uzasadnieniu 

decyzji  o  odrzuceniu  oferty 

odwołującego  nie  odniósł  tych  cen  ani  do  cen  wynikających 

kosztorysu  inwestorskiego,  ani  do  cen  przyjętych  w  ofertach  pozostałych  wykonawców.

Zamawiający ocenił wskazane przez siebie ceny jednostkowe jako rażąco niskie odnosząc je 

wyłącznie do cen „wg wydawnictwa SEKOCENBUD za II kwartał 2019 roku" oraz na podstawie 

bliżej  nieokreślonych  „kalkulacji  kosztorysowych".  Zamawiający  nie  zbadał  także  (a 

przynajmniej  nie  wynika  to  z  uzasadnienia  odrzucenia  oferty),  jaki  wpływ  te  sporne  ceny 

jednostkowe m

ają na całkowitą cenę ofertową odwołującego w świetle wszystkich złożonych 

przez  niego 

wyjaśnień  i  dowodów.  W  ocenie  odwołującego,  jeżeli  zamawiający  w  świetle 

dokonanych wezwań i otrzymanych wyjaśnień miał wątpliwości, czy sporne ceny jednostkowe 

są cenami realnymi i rynkowymi, to powinien skierować do odwołującego kolejne wezwanie, 

w  którym  wyraźnie  i  precyzyjnie  wyartykułuje  zakres  żądanych  wyjaśnień.  Odwołujący 

zauważył  również,  iż  zamawiający  podejmując  decyzję  o odrzuceniu  ich  oferty  zupełnie 

pominął  fakt,  iż  wynagrodzenie  wykonawcy  za  realizację  przedmiotowego  zamówienia  jest 

wynagrodzeniem  ryczałtowym.  Zarówno  charakter  tego  wynagrodzenia,  jak  i  fakt,  że 

z

amawiający  nie  wymagał  rozbicia  pozycji  „Roboty"  w  Wykazie  płatności,  lecz  oczekiwał 

wyłącznie  wskazania  łącznej  ceny  za  wszystkie  roboty  objęte  przedmiotem  zamówienia, 

prowadzi  do  wniosku,  że  co  do  zasady  wysokość  danej  ceny  jednostkowej  nie  może 

przesądzać o odrzuceniu oferty odwołującego jako zawierającej rażąco niską cenę. Ponadto, 

w  formule  realizacji  zamówienia  „zaprojektuj  i  wybuduj"  nie  można  mówić  o  generalnym 

pojęciu „rażąco niskiej ceny", mającym jednakowe zastosowanie do wszystkich wykonawców. 

Pojęcie to winno być odniesione do określonego rozwiązania koncepcyjnego, indywidualnie 

zaproponowanego przez każdego z wykonawców ubiegających się o realizację zamówienia. 

Zdaniem  odwołującego  porównanie,  które  zamawiający  uczynił  w  uzasadnieniu faktycznym 

odrzucenia oferty z cenami z SEKOCENBUD, 

jest całkowicie nietrafione. Ceny wskazane w 

wyjaśnieniach  przez  odwołującego  za  pozycje  kwestionowane  przez  zamawiającego  to 

wyłącznie koszty bezpośrednie wykonania danej pozycji, natomiast koszty, które zamawiający 

wskazał opierając się na SEKOCENBUD, to jest suma kosztów, w które wchodzą nie tylko 

koszty bezpośrednie, ale także koszty pośrednie, koszty zakupu materiału oraz zysk. Wartości 

przyjęte  przez  zamawiającego  są  zatem  kompletnie  nieporównywalne  z  cenami  podanymi 

przez o

dwołującego w wyjaśnieniach. W dalszej części uzasadnienia odwołujący przedstawił 

szczegółowe wyjaśnienia na potwierdzenie tego, iż wskazane przez niego w odpowiedziach 

na wezwania ceny jednostkowe prac wymienionych w uzasadnieniu decyzji o odrzuceniu jego 

oferty  nie  są  cenami  rażąco  niskimi.  Wyjaśnienia  te  zostały  w  przeważającej  części 


przedsiębiorstwa. 

II. Pismem wniesionym do Prezesa Izby w dniu 3 października 2019 r. zamawiający udzielił 

odpowiedzi na odwołanie wnosząc o jego oddalenie w całości. Uzasadniając zajęte w sprawie 

stanowisko 

zamawiający  wskazał  w  szczególności,  iż  trzykrotnie  kierował  wezwania  do 

odwołującego.  W  ocenie  zamawiającego  treść  wezwań  była  precyzyjna.  Obejmowały  one 

zakres  robót  oraz  cen,  który  ostatecznie  został  przez  zamawiającego  zakwestionowany  i 

stanowił podstawę odrzucenia oferty odwołującego. Zdaniem zamawiającego odwołujący nie 

sprostał  obowiązkom  ciążącym  na  nim  na  podstawie  art.  90  ust.  2  i  3  ustawy  Pzp  w  toku 

procedury  wyjaśniającej  wszczętej  na  podstawie  art.  90  ust.  1  ustawy  Pzp.  Zamawiający 

s

twierdził,  iż  odwołujący  złożył  lakoniczne  i  niekompletne  wyjaśnienia.  Na  potwierdzenie 

powyższego  zamawiający  powołał  się  na  odpowiedzi  udzielone  przez  odwołującego  na 

pytanie  nr  1  zawarte  w  wezwaniu  z  dnia  30  sierpnia  2019  r.  oraz  pytanie  nr  16  zawarte  w 

wezwaniu z 

dnia 8 sierpnia 2019 r. Zamawiający wskazał, iż mimo precyzyjnej treści wezwań 

odwołujący  nie  przekazał  mu  wszystkich  informacji  i dowodów,  którymi  dysponował.  W 

szczególności  odwołujący  nie  przedstawił  dowodów  w postaci  ofert  (za  wyjątkiem  ofert 

dotyczących  sprzedaży  kruszywa),  pomimo,  że  w  toku  postępowania  wyjaśniającego 

odwołujący  wielokrotnie  jako  podstawę  kalkulacji  wskazywał  na  kalkulację  własną 

sporządzoną  w  oparciu  o  oferty.  Zamawiający  zaznaczył,  iż  jak  wynika  z  oświadczeń 

złożonych  przez  odwołującego  w  toku  postępowania,  roboty  ziemne  mają  być  realizowane 

przy  udziale  podwykonawców.  W  związku  z  tym  koszty  związane  z  wykonaniem  robót 

ziemnych  winny  być  wykazane  za  pomocą  innych  dowodów  niż  kalkulacja  własna. 

Zamawiający  nie  zgodził  się  również  z  zarzutem  odnoszącym  się  do  zaniechania 

wystarczającego uzasadnienia decyzji o odrzuceniu oferty odwołującego. Stwierdził, iż pismo 

informujące  o  odrzuceniu  oferty  odwołującego  zawierało  uzasadnienie  faktyczne  i  prawne. 

uzasadnieniu 

faktycznym 

zamawiający 

zawarł 

szczegółową 

analizę 

każdej 

zakwestionowanej  pozycji,  zestawiając  ceny  jednostkowe  zaproponowane  przez 

odwołujących z cenami, które zdaniem zamawiającego mają charakter rynkowy. Wskazano 

również powody uznania złożonych wyjaśnień za niewystarczające. W uzasadnieniu prawnym 

przytoczono podstawę prawną rozstrzygnięcia zamawiającego. Na zakończenie zamawiający 

wskazał, iż miał prawo dokonywać oceny w stosunku do istotnej części zamówienia, jaką są 

roboty ziemne.  


III.  Pismem  wniesionym  do  Prezesa  Izby 

ubiegający  się  o  udzielenie  zamówienia:  Przedsiębiorstwo  Budowy  Dróg  i  Mostów 

KOBYLARNIA Spółka Akcyjna z siedzibą w Kobylarni oraz MIRBUD Spółka Akcyjna z siedzibą 

w  Skierniewicach 

zgłosili  przystąpienie  do  postępowania  odwoławczego  po  stronie 

zamawiającego. Stanowisko w sprawie ww. wykonawcy przedstawili na rozprawie, wskazując 

w  szczególności,  iż  w  ich  ocenie  odwołujący  nie  sprostał  ciążącemu  na  nim  obowiązkowi 

wykazania, iż zaoferowana przez niego cena nie jest ceną rażąco niską. Wnieśli o oddalenie 

odwołania. 

IV.  Pismem  wniesionym  do  Prezesa  I

zby  w  dniu 27  września 2019  r.  wykonawca Budimex 

Spółka akcyjna z siedzibą w Warszawie zgłosił przystąpienie do postępowania odwoławczego 

po stronie zamawiającego. 

Stanowisko w sprawie wykonawca Budimex S.A. przedstawił między innymi w piśmie z dnia 4 

października 2019 r. W ocenie tego wykonawcy: odwołujący nie sprostał ciążącemu na nim 

obowiązkowi dowodowemu, pomimo, iż zamawiający kierował do niego precyzyjne, rzetelne i 

szczegółowe  wezwania  do  wyjaśnień.  We  wszystkich  wezwaniach  kierowanych  do 

odwołującego zamawiający formułował pytania i wątpliwości w odniesieniu do tych zakresów, 

które  stały  się  podstawą  dla  odrzucenia  oferty  odwołującego.  Podstawą  prawną  każdego 

wezwań  kierowanych  do  odwołującego  był  art.  90  ust.  1  ustawy  Pzp,  który  nakłada  na 

wykonawcę obowiązek udzielenia wyjaśnień, w tym złożenia dowodów dotyczących wyliczenia 

ceny lub kosztu. W każdym z wezwań zamawiający kierował do odwołującego pouczenie co 

powinny  zawierać  złożone  przez  niego  wyjaśnienia,  wskazując  jednoznacznie  również  na 

konieczność  przedstawienia  dowodów.  Równie  rzetelnie  zamawiający  uzasadnił  swoją 

decyzję  w  przedmiocie  odrzucenia  oferty  odwołującego  –  przedstawiając  zarówno 

uzasadnienie  prawne  (wskazanie  konkretnej  podstawy  dokonanego  odrzucenia  wraz  z  jej 

omówieniem) jak i uzasadnienie faktyczne podjętej decyzji (zamawiający wskazał konkretne 

ceny jednostkowe, które uznał za rażąco niskie wraz z uzasadnieniem swojego stanowiska, 

wska

zał na brak sprostania ciężarowi dowodowemu przez odwołującego, powołując się m.in. 

na brak przedłożenia jakichkolwiek dowodów przez odwołującego w tym zakresie na etapie 

prowadzonej procedury wyjaśniającej). Uzasadnienie czynności z dnia 13 września 2019 r. – 

wbrew  twierdzeniom  odwołującego  –  nie było  więc lakoniczne  i  niepełne,  o czym  świadczy 

dodatkowo  fakt,  że  odwołujący  na  jego  podstawie  był  w  stanie  sporządzić  odwołanie  wraz 

obszernym uzasadnieniem. Ponadto wykonawca Budimex S.A. przedstawił stanowisko co 

do 

zaniżonych wartości poszczególnych pozycji cenowych objętych decyzją zamawiającego o 

odrzuceniu oferty odwołującego, w tym przedstawiając konkretne wyliczenia w odniesieniu do 

pierwszej pozycji, tj. ceny za usunięcie warstwy ziemi urodzajnej (humusu). Wniósł o oddalenie 

odwołania. 


Po  przeprowadzeniu  rozpra

odwoławczego, Krajowa Izba Odwoławcza ustaliła i zważyła, co następuje. 

Izba ustaliła, co następuje: 

Izba ustaliła, że nie została wypełniona żadna z przesłanek, o których stanowi art. 189 ust. 2 

ustawy Pzp, skutkujących odrzuceniem odwołania. 

Izba stwierdziła, że odwołujący jest legitymowany zgodnie z przepisem art. 179 ust. 1 ustawy 

Pzp do wniesienia od

wołania, co nie było sporne. 

Na  podstawie  dokumentacji  Postępowania  Izba  ustaliła  w  szczególności,  co  następuje 

(ustalenia Izby zostaną przedstawione z uwzględnieniem poczynionego przez odwołującego 

zastrzeżenia części informacji jako stanowiących tajemnicę przedsiębiorstwa): 

Pismem z dnia 13 września 2019 r. zamawiający zawiadomił o odrzuceniu oferty odwołującego 

na podstawie art. 89 ust. 1 pkt 4 w związku z art. 90 ust. 3 ustawy Pzp jako zawierającej rażąco 

niską  cenę  w  stosunku  do  przedmiotu  zamówienia.  W  pierwszej  części  uzasadnienia  ww. 

decyzji  zamawiający  przedstawił  powody  przemawiające  za  tym,  iż  złożona  przez 

odwołującego  oferta  zawiera  rażąco  niską  cenę  –  w  odniesieniu  do  cen  za  realizację 

konkretnych prac (

usunięcie warstwy ziemi urodzajnej (humusu), wykonanie nasypu z wykopu 

z ulepszeniem spoiwem hydraulicznym, 

wykonanie wzmocnienia podłoża poprzez stabilizację 

spoiwem hydraulicznym, wykonanie podbudowy pomocniczej z 

mieszanki związanej spoiwem 

hydraulicznym,  wykonanie 

wykopów  z  wywozem  urobku  do  utylizacji,  zagospodarowanie 

nadmiaru  gruntu  z  wykopów).  Zamawiający  w  szczególności  dokonał  porównania  cen 

jednostkowych wynikających z treści wyjaśnień odwołującego do cen wynikających z publikacji 

SEKOCENBUD  za  II  kwartał  2019  roku  oraz  z  przedmiarów  z Koncepcji  Programowej.  W 

drugiej  części  uzasadnienia  przedmiotowej  decyzji  zamawiający  wskazał  na  okoliczność 

nie

sprostania  przez  odwołującego  ciężarowi  dowodu  wynikającemu  z  art.  90  ust.  2  ustawy 

Pzp. Zamawiający stwierdził między innymi, iż w przekazanych wyjaśnieniach odwołujący nie 

wskazał dokładnie, jakie czynniki mają wpływ na wysokość zaoferowanych cen dotyczących 

istotnej  części  zamówienia  –  robót  ziemnych.  Stwierdził,  iż  wyjaśnienia  odwołującego 

zawierają  tylko  ogólne  stwierdzenia  i  nie  wyjaśniają,  czy  i  jaki  wpływ  mają  poszczególne 

czynniki na konkretną wysokość zaoferowanej ceny. Wyjaśnienia powinny być jak najbardziej 

szczegółowe  i  winny  zawierać  wszystkie  aspekty  mające  wpływ  na  cenę,  tak  aby  nie 

pozostawiały wątpliwości co do prawidłowego jej wyliczenia, a jednocześnie nie mogą opierać 

się na  samych oświadczeniach  wykonawcy,  gdyż  w  art.  90  ust.  3  ustawy  Pzp mowa jest  o 

dowodach. 


na podstawie art. 90 ust. 1 oraz art. 87 ust. 1 ustawy Pzp, do udzielenia wyjaśnień dotyczących 

treści złożonej oferty oraz elementów oferty mających wpływ na wysokość zaoferowanej ceny 

– w celu ustalenia czy oferta zawiera rażąco niską cenę w stosunku do przedmiotu zamówienia 

oraz czy oferta 

uwzględnia wszystkie wymagania zawarte w SIWZ. 

Odpowiedzi na ww. wezwania odwołujący udzielił pismami z dnia 24 lipca, 21 sierpnia oraz 

września 2019 r. 

Dokonując  analizy  treści  wyjaśnień  udzielonych  przez  odwołującego  –  w  odniesieniu  do 

zakresu wskazanego w treści uzasadnienia decyzji o odrzuceniu jego oferty – Izba ustaliła, iż 

wyjaśnienia odwołującego niejednokrotnie były niekompletne i niewystarczająco konkretne. W 

szczególności należy wskazać, co następuje: 

W odniesieniu do ceny za 

usunięcie warstwy ziemi urodzajnej (humusu) należy wskazać na 

pytania  jakie  w  tym  zakresie  zamawiający  postawił  w  wezwaniu  z  dnia  30  sierpnia  2019  r. 

Pierwsze  pytanie 

(w  ramach  pytań  oznaczonych  nr  1)  dotyczyło  przedstawienia  przez 

odwołującego założeń przyjętych w ramach kalkulacji ww. pozycji. Jednocześnie w treści ww. 

wezwania  zamawiający  wyraźnie  wskazał,  iż  nie  tylko  zwraca  się  o  podanie  konkretnych 

założeń i kalkulacji wraz z uzasadnieniem oraz dowodami na poparcie wyliczeń kosztów jakie 

wykonawca  wycenił  w  ofercie,  lecz  także  wzywa  o  przedstawienie  sposobu  uwzględnienia 

elementów mających wpływ na wartość oferty – co najmniej w kwestiach wskazanych w treści 

pisma.  Odwołujący  obowiązany  był  zatem  do  przedstawienia  szczegółowych  wyjaśnień  i 

kalkulacji  w  odniesieniu  do  ww.  pozycji.  Powyższemu  wymaganiu  odwołujący  jednak  nie 

sprostał. Udzielił jedynie ogólnej odpowiedzi na pytanie postawione przez zamawiającego, nie 

przedstawił  jednak  wyczerpujących  wyjaśnień  wraz  z  kalkulacjami.  Ponadto  zamawiający 

wymagał  (trzecie  pytanie

w  ramach  pytań  oznaczonych  nr  1)  wskazania  sprzętu,  którym 

odwołującym  przewiduje  wykonanie  poszczególnych  czynności  składających  się  na 

przedmiotową  pozycję.  W  odpowiedzi  na  to  pytanie  odwołujący  przedstawił  jedynie  ogólne 

zestawienie  zasobów  sprzętowych  dotyczących  tej  pozycji.  Jak  istotne  było  udzielenie 

konkretnej  odpowiedzi  na  tak  postawione  pytanie  wynika  z  treści  uzasadnienia  odwołania 

(cześć zastrzeżona jako zawierająca informacje stanowiące tajemnicę przedsiębiorstwa) oraz 

stanowiska przedstawionego przez odwołującego na rozprawie (w części niejawnej).  

W odniesieniu do ceny za wykonanie nasypu z wykopu z ulepszeniem spoiwem hydraulicznym 

należy  w  szczególności  podkreślić  pytanie,  jakie  w  tym  zakresie  zostało  postawione  przez 

zamawiającego w wezwaniu z dnia 8 sierpnia 2019 r. W pytaniu nr 16 zamawiający zwracał 

się o udzielenie wyjaśnień dotyczących konkretnego materiału, który – jak założył zamawiający 

– zostanie zastosowany przez odwołującego. Odwołujący udzielił odpowiedzi na to pytanie, 

jednakże nie wskazał, iż zamierza zrealizować przedmiotowe prace przy zastosowaniu innego 


sierpnia 2019 r. zamawiający wymagał również przedstawienia wyczerpującej i szczegółowej 

informacji dotyczącej sposobu uwzględnienia elementów mających wpływ na sposób realizacji 

zamówienia  w  szczególności  w  kwestiach  wskazanych  w  treści  tego  pisma.  Tym  bardziej 

zatem  odpowiedź  udzieloną  przez  odwołującego  należy  uznać  za  niewystarczającą,  a  taki 

sposób udzielenia odpowiedzi na pytanie zamawiającego świadczy o niedochowaniu należytej 

staranności przy składaniu wyjaśnień.  

Ceny  za  wykonanie  wzmocnienia 

podłoża  poprzez  stabilizację  spoiwem  hydraulicznym 

dotyczyły  między  innymi  pytania nr  39 (dotyczące kosztu wzmocnienia podłoża)  i  56  (m.in. 

dotyczące założeń przyjętych do wyceny) zawarte w piśmie z dnia 5 lipca 2019 r. Jednocześnie 

w  piśmie  tym  zamawiający  wyraźnie  wskazał,  iż  oczekuje  nie  tylko  wyczerpującej  i 

szczegółowej informacji w odniesieniu do postawionych pytań, ale także podania konkretnych 

założeń  i  kalkulacji  wraz  z  uzasadnieniem  oraz  dowodami  na  poparcie  wyliczeń  kosztów 

wycenionych  w  ofercie  oraz  przedstawienie  sposobu  uwzględnienia  elementów  mających 

wpływ na wartość oferty co najmniej w kwestiach wskazanych w tym piśmie, a zatem między 

innymi  w  odniesieniu  do  prac  dotyczących  wykonania  wzmocnienia  podłoża.  Powyższe 

zagadnienie zamawiający ponownie podniósł w kolejnym wezwaniu z dnia 30 sierpnia 2019 r. 

(drugie z pytań oznaczonych nr 4), zwracając się do odwołującego o przedstawienie założeń 

kalkulacji  przedmiotowej 

ceny  jednostkowej.  Również  w  treści  tego  wezwania  zamawiający 

wyraźnie wskazał, iż nie tylko zwraca się o podanie konkretnych założeń i kalkulacji wraz z 

uzasadnieniem  oraz  dowodami  na  poparcie  wyliczeń  kosztów  jakie  wykonawca  wycenił  w 

ofercie,  lecz  także  wzywa  o  przedstawienie  sposobu  uwzględnienia  elementów  mających 

wpływ na wartość oferty – co najmniej w kwestiach wskazanych w treści pisma. Odwołujący 

udzielił ogólnych odpowiedzi na postawione w tym zakresie pytania zamawiającego, jednakże 

nie  przeds

tawił  szczegółowych  wyjaśnień  wraz  z kalkulacjami  uwzględniających  elementy 

mające  wpływ  na  cenę  w  zakresie  realizacji  przedmiotowych  prac,  co  czyni  odpowiedź 

odwołującego niewystarczającą. 

W  odniesieniu  do  ceny  za 

wykonanie  podbudowy  pomocniczej  z  mieszanki  związanej 

spoiwem  hydraulicznym 

należy  w  szczególności  wskazać  na  odpowiedź  udzieloną  przez 

odwołującego na pytanie nr 18 zawarte w wezwaniu z dnia 8 sierpnia 2019 r. W treści pytania 

zamawia

jący  zwrócił  się  do  odwołującego  o  wskazanie  sposobu  realizacji  przedmiotowych 

prac w pewnym aspekcie, z tym że dwie przeciwstawne opcje (w zakresie mającym znaczenie 

dla  kalkulacji  ceny)  z

ostały  wskazane  w  treści  pytania.  Odwołujący  udzielił  odpowiedzi  na 

pytanie  poprzez  wskazanie  jednej  z  ww.  opcji.  Natomiast  z  treści  uzasadnienia  odwołania 

wynika,  iż  była  to  odpowiedź  niepełna,  w  stopniu  mającym  znaczenie  dla  kalkulacji  ceny. 

Odpowiedź  udzieloną  przez  odwołującego  należy  zatem  uznać  za  niewystarczającą,  tym 

bardziej,  że  jak  zostało  to  wskazane  w  dalszej  części  wezwania  z dnia  8  sierpnia  2019  r. 


sposobu  uw

zględnienia  elementów  mających  wpływ  na  sposób  realizacji  zamówienia 

szczególności w kwestiach wskazanych w treści tego pisma, a zatem również w odniesieniu 

do ww. prac. 

Pozycji  wykopy  z  wywozem  urobku  do  utylizacji 

(przyjmując  odległość  zgodnie  ze 

stanowiskiem odwołującego zawartym w odwołaniu) dotyczyły w szczególności pytania nr 13 

i 14 w wezwaniu z dnia 8 sierpnia 2019 r., a następnie pytania nr 2 w wezwaniu z dnia 30 

sierpnia  2019  r.  (dotyczyło  wywozu  gruntu  do  utylizacji).  Z  treści  wyjaśnień  odwołującego 

wynika

,  iż  częściowo  udzielił  on  konkretnych  odpowiedzi  na  postawione  pytania.  Nie 

przedstawił jednak konkretnych założeń i kalkulacji, co w szczególności było wymagane przez 

zamawiającego w odniesieniu do prac dotyczących wywozu gruntu do utylizacji (wobec treści 

pytania  zawartego  w  wezwaniu  z  dnia 

30  sierpnia  2019  r.  w  związku  z dodatkowym 

wymaganiem przedstawienia konkretnych założeń i kalkulacji zawartym w kolejnym akapicie 

tego  pisma

).  Wyliczenie  kosztów  transportu  przedstawiono  dopiero  w treści  uzasadnienia 

odwołania. Ponadto odwołujący nie udzielił konkretnej odpowiedzi na pytanie zamawiającego 

o  sprzęt,  którym  przewiduje  wykonać  poszczególne  czynności  –  przedstawienie

jedynie 

ogólnego  zestawienia  zasobów  sprzętowych  dotyczących  tej  pozycji  należy  uznać  za 

niewystarczające. 

W  odniesieniu  do  pozycji 

zagospodarowanie  nadmiaru  gruntu  z  wykopów  należy 

szczególności wskazać na pytanie nr 15 w wezwaniu z dnia 8 sierpnia 2019 r. oraz pytania 

nr 3 w wezwaniu z dnia 

30 sierpnia 2019 r. Obydwa pytania dotyczyły przedstawienia założeń 

przyjętych przy kalkulacji tej pozycji. Ponadto w treści ww. wezwań zamawiający wskazał, iż 

zwraca  się  o  wyczerpującą  i  szczegółową  informację  dotyczącą  sposobu  uwzględnienia 

elementów  mających wpływ  na  sposób  realizacji  zamówienia  w  szczególności  w  kwestiach 

wskazanych w treści wezwania (pismo z dnia 8 sierpnia 2019 r.), podanie konkretnych założeń 

i  kalkulacji  wraz  z  uzasadnieniem  oraz  dowodami  na  poparcie  wyliczeń  kosztów  jakie 

wykonawca  wycen

ił  w  ofercie  oraz  przedstawienie  sposobu  uwzględnienia  elementów 

mających wpływ na wartość oferty co najmniej w kwestiach wskazanych w treści wezwania 

(pismo z dnia 30 sierpnia 2019 r.). Odwołujący nie przedstawił w tym zakresie szczegółowych 

wyjaśnień  wraz  z  kalkulacjami,  a  ponadto  nie  udzielił  konkretnej  odpowiedzi  na  pytanie 

zamawiającego o sprzęt, którym przewiduje wykonać poszczególne czynności (drugie pytanie 

w ramach pytań oznaczonych nr 3 w wezwaniu z dnia 30 sierpnia 2019 r.) – przedstawienie 

jedynie ogólnego zestawienia zasobów sprzętowych dotyczących tej pozycji należy uznać za 

niewystarczające. 

Należy  również  zauważyć,  iż  udzielanie  przez  odwołującego  odpowiedzi,  w  treści  których 

wskazuje  np.  zakładane  odległości  do  określonego  km,  bez  dodatkowych  wyjaśnień  w  tym 

zakresie (np. takich jak następnie przedstawione w uzasadnieniu odwołania), należy uznać za 


dokonanie  oceny,  czy  zaoferowana  cena  została  skalkulowana  należycie,  co  jest  celem 

prowadzenia  postępowania  wyjaśniającego  na  podstawie  art.  90  ust.  1  ustawy  Pzp. 

Jednocześnie w takiej sytuacji wykonawca musi godzić się na przyjęcie przez zamawiającego 

maksymalnych wartości jakie wynikają z odpowiedzi sformułowanych we wskazany powyżej 

sposób. 

W

yjaśnienia udzielone przez odwołującego tylko częściowo zostały poparte złożonymi wraz z 

nimi  dowodami.  Z

daniem  odwołującego  złożenie  dowodów  w  pozostałym  zakresie  nie  było 

konieczne (dotyczy to w szczególności ofert podwykonawców, na podstawie których zostały 

przygotowane kalkulacje własne odwołującego).  

Poza opracowaniami własnymi odwołujący złożył na rozprawie dowody w postaci: deklaracji 

właściwości  użytkowych,  komunikatu  prasowego  ze  strony  internetowej  GDDKiA  Oddział 

w Szczecinie, 

zestawienia  biur  projektowych  oraz  umów  z  podwykonawcami  i  ofert 

podwykonawców.  Poza  opracowaniami  własnymi  wykonawca  Budimex  S.A.  złożył  na 

rozprawie dowody w postaci: opinii rzeczoznawcy, listy podmiotów posiadających decyzję na 

przetwarzanie odpadów o kodzie 170504, ofert na utylizację odpadów oraz ofert na kruszywo 

i  cement. 

Jak  zostanie  to  wskazane  w  dalszej  części  uzasadnienia,  Izba  uznała,  iż  istota 

niniejszej  sprawy  sprowadza  się  do  oceny  czy  wyjaśnienia  złożone  przez  odwołującego 

stanowiły  wystarczająco  konkretne  i  kompletne  odpowiedzi  na  wezwania  zamawiającego. 

Mając na uwadze fakt, iż złożone przez odwołującego i wykonawcę Budimex S.A. dowody (jak 

opracowania  własne)  odnosiły  się  do  innych  kwestii,  jak  w  szczególności  rynkowy  bądź 

zaniżony  charakter  cen  wskazanych  w  decyzji  o  odrzuceniu  oferty  odwołującego  oraz 

całkowitej  ceny  oferty  odwołującego,  Izba  uznała,  iż  ww.  dokumenty  nie  mają  istotnego 

znaczenia dla rozstrzygnięcia niniejszej sprawy. 

Izba zważyła, co następuje: 

Jak  wynika  z  ustaleń  faktycznych  przedstawionych  we  wcześniejszej  części  uzasadnienia 

treści wystosowanych do odwołującego wezwań zamawiający oczekiwał nie tylko udzielenia 

odpowiedzi na postawione pytania, ale także przedstawienia wyczerpujących wyjaśnień wraz 

z  kalkulacjami,  popartych 

dowodami,  pozwalających  na  ustalenie  czy  cena  oferty 

odwołującego nie jest ceną rażąco niską. Jak ustaliła Izba odwołujący tylko częściowo udzielał 

konkretnych  odpowiedzi  na  pytania  w  odniesieniu  do  pozycji  wskazany

ch  następnie  w 

uzasadnieniu decyzji o odrzuceniu jego oferty, 

udzielone wyjaśnienia były niewystarczające, 

aby na ich podstawie można było dokonać ostatecznej oceny co do ceny oferty odwołującego. 

P

onadto  w  co  najmniej  dwóch  przypadkach  odwołujący  wykazał  się  szczególnym  brakiem 

staranności,  gdyż  stopień  ogólności  udzielonych  odpowiedzi  wprowadzał  w  błąd  co  do 


dotyczące materiału w odniesieniu do wykonania nasypu z wykopu z ulepszeniem spoiwem 

hydraulicznym  oraz 

pytanie  dotyczące  sposobu  realizacji  prac  polegających  na  wykonaniu 

podbudowy  pomocniczej  z  mieszanki 

związanej  spoiwem  hydraulicznym).  Wyjaśnienia 

udzielone  przez  odwołującego  tylko  częściowo  zostały  poparte  złożonymi  wraz  z  nimi 

dowodami

.  Nie  przekonały  Izby  przedstawione  w  tym  zakresie  przez  odwołującego 

wyjaśnienia, iż na obecnym etapie prowadzonego postępowania oferty podwykonawców nie 

stanowią  jednoznacznego  dowodu  przyjętych  cen,  lecz  stanowią  jedynie  podstawę 

sporządzenia  przez  wykonawcę  jego  własnej  kalkulacji.  Trzeba  bowiem  podkreślić,  iż 

sporządzone przez wykonawców kalkulacje stanowią również wyjaśnienia wykonawcy (to, czy 

zostaną przedstawione jako ich część czy jako załącznik do pisma zawierającego wyjaśnienia 

stanowi  wybór  wykonawcy),  które  powinny  zostać  poparte  dowodami,  za  które 

szczególności  należy  uznać  dokumenty  na  podstawie  których  takie  kalkulacje  zostały 

opracowane.  Obowiązek  złożenia  wraz  z  wyjaśnieniami  dowodów  z pewnością  dotyczy 

dokumentów  mających podstawowe znaczenie  dla dokonanej  wyceny,  których złożenie nie 

nastręcza wykonawcom dużych problemów. 

Mając  na  uwadze  powyższe  należało  przyznać  rację  zamawiającemu  co  do  tego,  iż 

odwołujący  nie  sprostał  obowiązkowi  wynikającemu  z  art.  90  ust.  2  ustawy  Pzp. 

konsekwencji zaistniała podstawa do odrzucenia oferty odwołującego na podstawie art. 89 

ust. 1 pkt 4 w związku z art. 90 ust. 3 ustawy Pzp. Wprawdzie w przepisie art. 89 ust. 1 pkt 4 

mowa  jest  tylko  o  obowiązku  odrzucenia  oferty  zawierającej  rażąco  niską  cenę  lub  koszt 

stosunku  do  przedmiotu  zamówienia,  jednakże  regulację  tę  należy  odczytywać  łącznie 

z przepisem  art.  90  ust.  3  ustawy  Pzp.  Zgodnie  z  ostatnim  z 

wymienionych  przepisów 

zamawiający  obowiązany  jest  do  odrzucenia  oferty  wykonawcy  nie  tylko  w  sytuacji,  gdy 

dokonana ocena wyjaśnień wraz ze złożonymi dowodami potwierdza, że oferta zawiera rażąco 

niską cenę lub koszt w stosunku do przedmiotu zamówienia, lecz także w sytuacji, w której 

wykonawca 

nie  udzielił  wyjaśnień.  Zgodnie  natomiast  z  ugruntowanym  orzecznictwem 

Krajowej Izby Odwoławczej przesłanka braku wyjaśnień zostaje spełniona także w przypadku 

udzielenia przez wykonawcę niewystarczających wyjaśnień, w szczególności niekompletnych 

i zbyt ogólnych, nie pozwalających na dokonanie oceny oferty pod kątem tego czy nie zawiera 

rażąco  niskiej  ceny.  Mając  na  uwadze  powyższe  Izba  uznała,  iż  decyzja  zamawiającego  o 

odrzuceniu oferty 

odwołującego na podstawie art. 89 ust. 1 pkt 4 w zw. z art. 90 ust. 3 ustawy 

Prawo zamówień publicznych była prawidłowa i w związku z tym podniesiony w tym zakresie 

zarzut uznała za niezasadny. 

Dodatkowo wymaga 

wskazania, iż udzielenie przez wykonawcę niewystarczających wyjaśnień 

w  odpowiedzi  na  sformułowane  w  konkretny  sposób  pytania  zamawiającego  powoduje,  iż 

wystosowanie  do  wykonawcy  kolejnego  wezwania  należałoby  uznać  za  nieuprawnione. 


kompletnych i konkretnych 

odpowiedzi wymagało wprawdzie dużego nakładu pracy ze strony 

odwołującego,  co  jednak  nie  wpływa  na  samą  ocenę  wyjaśnień  udzielonych  przez 

odwołującego,  w  szczególności,  iż  sposób  sformułowania  wezwań  nie  został  przez  niego 

zakwestionowany.  Nie  można  zgodzić  się  ze  stanowiskiem  odwołującego,  iż  postępowanie 

wyjaśniające zostało przeprowadzone niezgodnie z przepisami ustawy Pzp, w tym że zabrakło 

czwartego  wezwania  do  odwo

łującego  przed  podjęciem  przez  zamawiającego  decyzji  o 

odrzuceniu  jego  oferty

.  Zdaniem  Izby  już  w  ramach  dotychczas  przeprowadzonego 

postępowania wyjaśniającego odwołującego obowiązany był do przestawienia kompletnych i 

konkretnych  wyjaśnień  w  odniesieniu  do  zakresu  prac  wskazanego  w  decyzji  o  odrzuceniu 

oferty.  Przyznanie  odwołującemu  kolejnej  możliwości  przedstawienia  wyjaśnień  na  skutek 

skierowania  do  niego  kolejnego  wezwania  w  trybie 

art.  90  ust.  1  ustawy  Pzp  stanowiłoby 

naruszenie  podstawowych 

zasad  prowadzenia  postępowania  o  udzielenie  zamówienia 

publicznego, tj. zasad zachowania uczciwej konkurencji i równego traktowania wykonawców 

(art. 7 ust. 1 ustawy Pzp).  

Nie można zgodzić się ze stanowiskiem odwołującego, iż zamawiający obowiązany był w jakiś 

szczególny sposób zakomunikować odwołującemu, iż ceny odnoszące się do zakresu prac 

wskazanego następnie w uzasadnieniu decyzji o odrzuceniu oferty budzą jego wątpliwości. 

Taki obowiązek zamawiającego nie wynika z żadnego przepisu ustawy Pzp, tym bardziej, że 

regulację  art.  90  ust.  1  należy  w  szczególności  interpretować  jako  odnoszącą  się  do 

uprawnienia,  w  które  został  wyposażony  przez  ustawodawcę  zamawiający.  Celem 

uruchomienia  procedury,  o  której  mowa  w  art.  90  ustawy  Pzp,  jest  sprawdzenie  przez 

zamawiającego czy dany wykonawca w sposób rzetelny i prawidłowy skalkulował cenę swojej 

oferty i czy za tę cenę będzie w stanie należycie wykonać zamówienie zgodnie z wymaganiami 

zamawiającego. Zamawiający, wobec posiadanych przez siebie wątpliwości co do ceny oferty 

odwołującego,  zwrócił  się  do  niego  o  złożenie  wyjaśnień,  wskazując  ich  zakres  w  treści 

wystosowanych  wezwań,  a  obowiązkiem  odwołującego  było  udzielenie  na  te  wezwania 

kompletnych i konkretnych wyjaśnień. Jedynie zatem dodatkowo trzeba zauważyć, iż sam fakt 

postawienia w treści wezwania w trybie art. 90 ust. 1 ustawy Pzp pytań odnoszących się do 

określonego zakresu prac stanowi dla wykonawcy informację, iż w tym zakresie zamawiający 

może mieć wątpliwości co do oferowanej ceny. Przeciwne twierdzenia ze strony wykonawcy, 

będącego profesjonalnym uczestnikiem obrotu gospodarczego, nie zasługują na akceptację. 

Izba nie podziela również poglądu, iż dla niniejszej sprawy istotne znaczenie ma okoliczność, 

iż  za  realizację  zamówienia  przewidziane  zostało  wynagrodzenie  ryczałtowe,  a  ponadto 

zamówienie  ma  być  realizowane  w  formule  „zaprojektuj  i  wybuduj”.  Po  pierwsze,  przepisy 

ustawy  Pzp  nie  przewiduj

ą  w  powyższym  zakresie  żadnego  rozróżnienia,  jeżeli  chodzi 

możliwość  badania  ceny  oferty  pod  kątem  tego,  czy  jest  ona  rażąco  niska.  Po  drugie, 


zamówienia wykonawca podejmujący decyzję o wzięciu udziału w postępowaniu o udzielenie 

zamówienia obowiązany  jest  dokonać  rzetelnej wyceny  swojej  oferty.  Wykonawca  musi  się 

liczyć z tym, że w trakcie postępowania może zostać wezwany do wykazania prawidłowości 

rzetelności  skalkulowanej  ceny  oferty,  a  niedopełnienie  tego  obowiązku  będzie  skutkować 

odrzuceniem  jego  oferty. 

Należy  natomiast  zgodzić  się  z  odwołującym,  iż  w  przypadku 

zamówienia w formule „zaprojektuj i wybuduj” należy odnosić się do określonego rozwiązania 

koncepcyjnego,  indywidualnie  zaproponowanego  przez 

danego  wykonawcę.  W niniejszej 

sprawie  zamawiający  zwrócił  się  do  odwołującego  o  przedstawienie  kompleksowych 

wyjaśnień odnośnie wszystkich istotnych elementów cenotwórczych (a nie tylko wybranych), 

dodatkowo 

zadając  konkretne  pytania  dotyczące  różnych  elementów  cenotwórczych  i 

zakresów  prac.  Zakres  wezwań  odnosił  się  w  szczególności  do  prac  stanowiących  roboty 

ziemne,  będących  kluczowym  elementem  przedmiotu  zamówienia,  mającym  wpływ  na 

realizację  całej  inwestycji.  Odwołujący  nie  przedstawił  zamawiającemu  kompletnych  i 

wystarczających wyjaśnień wraz z kalkulacjami w odniesieniu do wyceny prac wskazanych w 

decyzji  o  odrzuceniu  oferty  odwołującego,  a  zatem  nie  było  możliwe  dokonanie  oceny 

rzetelności  i  prawidłowości  kalkulacji  nie  tylko  w  istotnym  zakresie  wskazanym  w  decyzji  o 

odrzuceniu  oferty,  ale  w  konsekwencji 

nie  była  również  możliwa  ocena  rzetelności  i 

prawidłowości kalkulacji ceny całkowitej, co wynika z treści uzasadnienia decyzji o odrzuceniu 

oferty odwołującego. W tej sytuacji zamawiający nie uzyskał informacji, czy za zaoferowaną 

cenę  odwołujący  będzie  w  stanie  należycie  wykonać  zamówienie  zgodnie  z  postawionymi 

wymaganiami,  co  wobec  ciążących  na  zamawiającym  obowiązków  w  związku  z 

gospoda

rowaniem środkami publicznymi powinno mieć dla niego kluczowe znaczenie. 

W ocenie Izby nie podlegał również uwzględnieniu zarzut dotyczący braku wyczerpującego 

uzasadnienia decyzji o odrzuceniu oferty 

odwołującego. Uzasadnienie przedmiotowej decyzji 

zostało  odwołującemu  przedstawione  –  zarówno  w  odniesieniu  do  płaszczyzny  prawnej  jak 

faktycznej.  Z  pewnością  uzasadnienie  faktyczne  byłoby  bardziej  konkretne,  gdyby 

zamawiający  odniósł  się  do  konkretnej  treści  wezwań  oraz  wyjaśnień  odwołującego.  Nie 

oznacza  to  jednak

,  iż  obecna  treść  uzasadnienia  nie  stanowiła  wypełnienia  przez 

zamawiającego  obowiązku  wynikającego  z  art.  92  ust.  1  pkt  3  ustawy  Pzp.  Odwołującemu 

zostały przekazane informacje o powodach odrzucenia jego oferty na podstawie w art. 89 ust. 

1 pkt 4 ustawy Pzp w zw. z art. 90 ust. 3 ustawy Pzp. W 

szczególności należy wskazać na 

podanie przez zamawiającego w treści uzasadnienia decyzji o odrzuceniu oferty odwołującego 

zakresu prac 

i odpowiadających im cen jednostkowych, wobec których zamawiający dokonał 

negatywnej  o

ceny wyjaśnień udzielonych przez odwołującego.  Zamawiający powołał się na 

okoliczność niesprostania przez odwołującego ciężarowi dowodu wynikającemu z art. 90 ust. 

2 ustawy Pzp. 

Stwierdził między innymi, iż wyjaśnienia odwołującego zawierają tylko ogólne 


wysokość  zaoferowanych  cen  dotyczących  istotnej  części  zamówienia  –  robót  ziemnych. 

Jednocześnie należy przyznać, iż powoływanie się w ramach postępowania wyjaśniającego 

na ceny podawane w wydawnictwie Sekocenbud 

może mieć jedynie charakter pomocniczy, a 

nie  przesądzający  dla  podjęcia  decyzji  o odrzuceniu  oferty  wykonawcy.  Dokonanie  przez 

zamawiającego  w  treści  pisma  z dnia  13  września  2019  r.  prostego  porównania  cen 

ska

lkulowanych przez odwołującego oraz wynikających z ww. publikacji nie mogłoby jednak 

stanowić  wystarczającej  podstawy  do  uwzględnienia  odwołania  i  wzruszenia  decyzji 

zamawiającego  o  odrzuceniu  oferty  odwołującego,  skoro  w  uzasadnieniu  tej  decyzji 

niewątpliwe  zamawiający  powołał  się  również  na  okoliczność  złożenia  niewystarczających 

wyjaśnień. Należy zatem stwierdzić, iż istotne informacje dotyczące przyczyn podjętej przez 

zamawiającego decyzji, które znalazły potwierdzenie w toku postępowania odwoławczego - 

tj. w 

szczególności dotyczące niesprostania obowiązkowi wynikającemu z art. 90 ust. 2 ustawy 

Pzp  oraz 

dotyczące  zakresu  wyjaśnień  (wskazane  prace  i  odpowiadające  im  ceny 

jednostkowe) 

co do którego zamawiający dokonał negatywnej oceny - zostały odwołującemu 

przekazane.  Ww. 

analiza  porównawcza  cen  przedstawiona  przez  zamawiającego  mogłaby 

mieć  znaczenie  dla  oceny  zasadności  przyjętej  oceny  o zakwalifikowaniu  ceny  oferty 

odwołującego  jako  ceny  rażąco  niskiej  –  o  ile  jednak  nie  miałoby  miejsca  ziszczenie  się 

p

rzesłanki  odrzucenia  oferty  dotyczącej  braku  złożenia  wyjaśnień.  Wobec  zatem 

jednoznacznego  stwie

rdzenia  ziszczenia  się  przesłanki  odrzucenia  oferty  odwołującego  na 

podstawie art. 89 ust. 1 pkt 4 w związku z art. 90 ust. 3 ustawy Pzp w związku z niezłożeniem 

kompletnych  i  wystarczająco  konkretnych  wyjaśnień  w  odpowiedzi  na  wezwanie 

zamawiającego,  ww.  okoliczność  nie  mogła  mieć  dla  niniejszej  sprawy  rozstrzygającego 

charakteru. 

O kosztach postępowania odwoławczego Izba orzekła na podstawie art. 192 ust. 9 i 10 ustawy 

Pzp  oraz 

§ 3 pkt 1 i 2 i § 5 ust. 3 pkt 1 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów  z dnia 15 

marca 2010 r. w sprawie wysokości i sposobu pobierania wpisu od odwołania oraz rodzajów 

kosztów w postępowaniu odwoławczym i sposobu ich rozliczania (Dz. U. z 2018 r. poz. 972), 

stosownie do  wyniku postępowania.  Od odwołującego  na rzecz  zamawiającego zasądzono 

kwotę 3.600 zł tytułem kosztów wynagrodzenia pełnomocnika oraz kwotę 2.405,25 zł tytułem 

kosztów stawiennictwa na posiedzenie i rozprawę (koszty noclegu). 

Izba nie uwzględniła wniosku zamawiającego w zakresie w jakim złożył fakturę VAT tytułem 

kosztów reprezentacji w sprawie o sygn. akt KIO 1841/19. Rachunek ten dotyczył innej sprawy, 

w  której  postępowanie  zakończyło  się  w  dniu  4  października  2019  r.  wydaniem  przez  Izbę 

postanowienia o jego umorzeniu. 

 Przewodniczący:     …………………… 


                                      ……………………