KIO 2332/19 WYROK dnia 3 grudnia 2019 r.

Sygn. akt: KIO 2332/19 

WYROK 

z dnia 3 grudnia 2019 r. 

Krajowa Izba Odwoławcza - w składzie: 

Przewodniczący: 

Monika Szymanowska 

Protokolant:    

Aldona Karpińska 

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 29 listopada 

2019 r. w Warszawie odwołania wniesionego 

do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 18 listopada 2019 r. przez wykonawcę J. W. 

prowadzącego  działalność  gospodarczą  pod firmą  Zakład  Usługowy  Konserwacja  Terenów 

Zielonych J. W. 

w Bytomiu w postępowaniu prowadzonym przez zamawiającego Gminę Bytom 

– Miejski Zarząd Zieleni i Gospodarki Komunalnej w Bytomiu przy udziale wykonawcy Zakład 

Robót Drogowych ORFIN Sp. z o.o. Sp. k. w Radzionkowie zgłaszającego przystąpienie do 

postępowania odwoławczego po stronie zamawiającego  

orzeka: 

uwzględnia odwołanie i nakazuje zamawiającemu dla rejonu nr 1 postępowania: 

unieważnienie czynności wyboru oferty najkorzystniejszej, 

dokonanie  powtórzenia  czynności  badania  i  oceny  ofert,  w  tym  odrzucenie 

oferty  wykonawcy  Zakład  Robót  Drogowych  ORFIN  Sp.  z  o.o.  Sp. k. 

w Radzionkowie, 

ponieważ jej treść nie odpowiada treści specyfikacji istotnych 

warunków  zamówienia  (art.  89  ust.  1  pkt  2  p.z.p),  jej  złożenie  stanowi  czyn 

nieuczciwej  konkurencji  w  rozumieniu  przepisów  o  zwalczaniu  nieuczciwej 

konkurencji (art. 89 ust. 1 pkt 3 p.z.p.), 

zawiera rażąco niską cenę w stosunku 

do przedmiotu zamówienia (art. 89 ust. 1 pkt 4 w zw. z art. 90 ust. 3 p.z.p.) i błąd 

w obliczeniu ceny (art. 89 ust. 1 pkt 6 p.z.p.), 

kosztami  postępowania  odwoławczego  obciąża  zamawiającego  Gminę  Bytom  – 

Miejski Zarząd Zieleni i Gospodarki Komunalnej w Bytomiu i: 

zalicza  na  poczet  kosztów  postępowania  odwoławczego  kwotę  w  wysokości 

000  zł  00  gr  (słownie:  piętnaście  tysięcy  złotych  zero  groszy)  uiszczoną 

przez 

wykonawcę  J.  W.  prowadzącego  działalność  gospodarczą  pod  firmą 

Zakład Usługowy Konserwacja Terenów Zielonych J. W. w Bytomiu, 

zasądza  od  zamawiającego  Gminy  Bytom  –  Miejskiego  Zarządu  Zieleni 

i Gospodarki Komunalnej w Bytomiu na rzecz wykonawcy J. W. 

prowadzącego 

działalność  gospodarczą  pod  firmą  Zakład  Usługowy  Konserwacja  Terenów 

Zielonych  J.  W. 

w  Bytomiu  kwotę  w wysokości  18  600  zł  00  gr  (słownie: 

osiemnaście  tysięcy  sześćset  złotych  zero  groszy)  stanowiącą  koszty  strony 

poniesione z tytułu wpisu od odwołania i wynagrodzenia pełnomocnika. 

Stosownie do art. 198a i 198b ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień publicznych 

(Dz.  U.  z  2018  r.,  poz.  1986  ze  zm.)  na  niniejszy  wyrok 

–  w  terminie  7  dni  od  dnia  jego 

doręczenia – przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej do 

Sądu Okręgowego w Katowicach. 

Przewodniczący: 

………………………… 

U z a s a d n i e n i e 

wyroku z dnia 3 grudnia 2019 r. w sprawie o sygn. akt: KIO 2332/19 

Zamawiający  Gmina  Bytom  –  Miejski  Zarząd  Zieleni  i  Gospodarki  Komunalnej, 

ul. Smolenia 35, 41-902 Bytom, 

prowadzi postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego 

pn.: 

„Letnie i zimowe utrzymanie czystości i konserwacja zieleni w pasie drogowym na terenie 

miasta  Bytom

ia”,  podzielone  na  części,  o  ogłoszeniu  o  zamówieniu  publicznym 

opublikowanym  w  dniu  17  lipca  2019  r.  pod  numerem  2019/S  136-335390  w  Dzienniku 

Urzędowym Unii Europejskiej, zwane dalej jako „postępowanie”. 

Izba  ustaliła,  że  postępowanie  na  usługę,  o  wartości  powyżej  kwoty  określonej 

w przepisach wydanych na podstawie art. 11 ust. 8 ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo 

zamówień  publicznych  (Dz.  U.  z  2018  r.,  poz.  1986  ze  zm.)  zwanej  dalej  jako  „p.z.p.”,  jest 

prowadzone w trybie przetargu nieograniczonego. 

W  dniu  7  listopada  2019  r.  dokonano  ponownego  wyboru  oferty  najkorzystniejszej 

w 

postępowaniu,  zaś  18  listopada  2019  r.  odwołanie  wobec  czynności  i  zaniechań 

zamawiającego w postępowaniu, w zakresie rejonu nr 1, wniósł wykonawca J. W. prowadzący 

działalność gospodarczą pod firmą Zakład Usługowy Konserwacja Terenów Zielonych J. W., 

ul. Władysława Łokietka 4, 41-933 Bytom, dalej zwany jako „odwołujący”.  

Odwołujący  we  wniesionym  środku  zaskarżenia  postawił  zamawiającemu 

następującego zarzuty naruszenia (pisownia oryginalna): 

art. 89 ust. 1 pkt 2 Pzp 

poprzez wadliwą ocenę treści oferty i zaniechanie odrzucenia 

oferty  złożonej  przez  Zakład  Robót  Drogowych  Orfin  spółka  z  ograniczoną 

odpowiedzialnością  spółka  komandytowa  z  siedzibą  w  Radzionkowie  -  dalej:  „ZRD 

Orfin

” - mimo, iż treść tej oferty jest sprzeczna z treścią SIWZ; 

art. 89 ust.  1 pkt  6 Pzp 

poprzez pominięcie faktu, iż oferta ZRD Orfin zawiera błędy 

w obliczeniu  ceny  oferty  lub  kosztu, 

przy  czym  oferta  nie  może  być  poprawiona 

w 

sposób dopuszczalny przez art. 87 ust. 2 Pzp i zaniechanie odrzucenia oferty ZRD 

Orfin; 

art. 89 ust. 1 pkt 4 Pzp w zw. z art. 90 ust. 2 i 3 Pzp 

poprzez wadliwą ocenę wyjaśnień 

rażąco  niskiej  ceny  i  zaniechanie  odrzucenia  oferty  wykonawcy  ZRD  Orfin  mimo,  iż 

wykonawca ten nie złożył wyjaśnień spełniających wymagania określone w art. 90 ust. 

3 Pzp, a jego oferta zawiera rażąco niską cenę; 

art. 7 ust. 1 i 3 Pzp poprzez niezapewnienie zachowania zasady uczciwej konkurencji 

oraz  równego  traktowania  wykonawców  oraz  dokonanie  wyboru  oferty 

najkorzystniejszej w sposób niezgodny z przepisami ustawy (w związku z naruszeniem 

wyżej wymienionych przepisów ustawy). 

Wobec  powyższego  odwołujący  wniósł  o  uwzględnienie  odwołania  i  nakazanie 

zamawiającemu unieważnienie czynności wyboru oferty najkorzystniejszej w zakresie rejonu 

nr  1,  p

owtórzenie  czynności  badania  i  oceny  oferty  ZRD  Orfin  oraz  odrzucenie  tej  oferty, 

a 

także dokonanie wyboru oferty odwołującego, jako oferty najkorzystniejszej. 

W  uzasadnieniu  wniesionego  środka  ochrony  prawnej  odwołujący  przytoczył 

dotychczasowy przebieg p

ostępowania i podniósł co następuje. 

I. 

Zarzut dotyczący niezgodności treści oferty ZRD Orfin z treścią SIWZ. 

Pozycje  formularza  ofertowego: 

„Oczyszczanie  letnie”  poz.  1  „Mechaniczne  i/lub 

ręczne oczyszczanie nawierzchni jezdni ulic kategorii II 3 razy w tygodniu”, „Utrzymanie 

zimowe”  poz.  5  „Oczyszczanie  ulic  pozimowe”,  „Całoroczne  utrzymanie”  poz. 

„Mechaniczne i/lub ręczne oczyszczanie nawierzchni jezdni na wskazanie”. 

W  ocenie  odwołującego  wykonawca  nie  uwzględnił  wszystkich  warunków  realizacji 

zamówienia.  Zamawiający  wymagał,  aby  prace  w  wyżej  wskazanych  pozycjach  były 

wykonywane mechanicznie, ręcznie lub stosowano obie te metody, oczywistym jest dominacja 

prac w sposób mechaniczny, jednak niektóre prace muszą być wykonane ręcznie. ZRD Orfin 

uwzględnił  jedynie  prace  wykonywane  mechaniczne,  co  wynika  z  przedstawionych  przez 

niego 

wyjaśnień, tj. z kalkulacji ceny. W kalkulacji nie przewidziano ręcznego oczyszczania 

i 

nie zostało ono skalkulowane. Zdaniem odwołującego oczyszczanie ręczne jest konieczne 

i 

istotne  dla  zamówienia,  ponieważ  pozwala  uporządkować  miejsca,  gdzie  nie  można 

zastosować maszyn i urządzeń. Takimi miejscami na drodze są wysepki rozjazdowe, korytarz 

ściekowy,  wodościeki,  torowiska  tramwajowe,  utwardzone  wysepki  rozjazdowe  wystające 

ponad nawierzchni

ę jezdni i podobne elementy drogi. Prace te zdefiniowane zostały w dziale 

I pkt II ppkt 2.16 SOPZ 

(załącznik nr 2 do SIWZ) i w dziale II pkt I ppkt 1 i 2 SOPZ. Ponadto, 

wykonawca  skalkulował  pracę  jedynie  4  kierowców,  którzy  obsługują  4  zamiatarki  i  ani 

w 

ofercie, ani w wyjaśnieniach, nie wykazano pracowników wykonujących usługi ręcznie przy 

pomocy  miotły,  drapaka,  łopaty,  etc.  W  ocenie  odwołującego  stanowi  to  niezgodność 

w zakresie sposobu realizacji 

zamówienia. Usługi nie można wykonać jedynie mechanicznie, 

bez  doczyszczania  ręcznego.  Wykonawca  ZRD  Orfin  nie  przewidział  czynności 

wykonywanych ręcznie, albo czynności te nie zostały wycenione. W obu przypadkach oferta 

wykonawcy ZRD Orfin powinna 

zostać odrzucona na podstawie art. 89 ust. 1 pkt 2 Pzp oraz 

art. 89 ust. 1 pkt 6 Pzp. 

Dalej odwołujący wskazał, że wykonawca ZRD Orfin nie uwzględnił pełnego zakresu 

prac.  Jak  wynika 

dla  odwołującego  z  kalkulacji  wykonawcy  ustalił  on  długość  ulic  do 

oczyszczania w wymiarze 

74,586 km. Miara ta jest długością drogi, a nie trasy, którą muszą 

pokonać  zamiatarki.  Na  terenie  miasta  Bytomia  występują  drogi  dwupasmowe, 

czteropasmowe, a także drogi, które oprócz pasów jazdy posiadają pasy wyłączeń z ruchu 

(zjazdy)  i  inne  elementy,  które  także  podlegają  oczyszczaniu.  Długość  trasy  przejazdu 

zamiatarki jest zatem zawsze większa, niż długość drogi i jest wielokrotnością długości drogi, 

w  zależności  od  ilości  pasów,  zjazdów.  ZRD  Orfin  nie  uwzględnił  także  manewrów 

technologicznych, tj. zjazdów w celu poboru wody, koniecznej do zamiatania, czy zjazdów na 

składowisko odpadów w celu ich utylizacji oraz powrotów technologicznych. 

Odwołujący  wskazał  również,  że  wykonawca  ZRD  Orfin  nie  uwzględnił  opłat 

środowiskowych  w  związku  ze  zbieranymi  odpadami.  Informacji  takiej  ma  w  kalkulacji. 

Rzeczone o

płaty za wprowadzenie zmian w środowisku to zobowiązanie podatkowe ustalone 

na podstawie ustawy z 27.04.2001 r. Prawo ochrony środowiska (Dz.U. z 2019 r. poz. 1396) 

i ustawy o odpadach z dnia 14.12.2012 

r. (Dz.U. z 2019 poz. 701). Opłaty środowiskowe są 

ustalane na  podstawie Obwieszczenia Ministra Środowiska z  dnia 03.10.2018  r.  w  sprawie 

wysokości stawek opłat za korzystanie ze środowiska na rok 2019, wydanego na podstawie 

art. 291 ust. 2 Prawa 

ochrony środowiska. Cena za składowanie odpadów o kodzie 20 03 03 

jest  obciążana  obligatoryjną  opłatą  w  wysokości  94,70  zł/Mg,  ustalono  to  w  pozycji 

porządkowej 1053 Obwieszczenia. Natomiast cena, którą skalkulował ZRD Orfin za odpady 

o kodzie  20  03  03,  wynosi  80,00 

zł/Mg  i  jest  o  14,70  zł  niższa,  niż  obligatoryjna  urzędowa 

opłata - podatek. Zatem jest to wycenione poniżej kosztów świadczenia usługi. Śmieci w tej 

cenie nie mogą zostać zutylizowane, nie naliczono właściwej opłaty, co stanowi naruszenie 

przepisów  o  ochronie  środowiska  i  opłatach  z  nim  związanych.  Oferta  jest  w  tym  zakresie 

niezgodna z powszechnie 

obowiązującymi przepisami prawa.  

Dodatkowo, c

ena w wysokości 80,00 zł/Mg nie tylko nie pokrywa urzędowych opłat, ale 

jest  skalkulowana  poniżej  nich.  Hipotetycznie  możliwe  są  dwa  wytłumaczenia.  Można 

domniemywać, że albo odpady nie będę składowane na legalnych składowiskach, co może 

doprowadzić  do  degradacji  środowiska,  lub  przedsiębiorca  nie  odprowadzi  obligatoryjnych 

opłat urzędowych. Oferta ZRD Orfin powinna zostać odrzucona na podstawie art. 89 ust. 1 pkt 

2 Pzp oraz art. 89 ust. 1 pkt 6 Pzp. 

Pozycja f

ormularza ofertowego „Oczyszczanie letnie” poz. 2 „Polewanie nawierzchni 

jezdni ulic na 

wskazanie”. 

Odwołujący  stwierdził,  że  w  kalkulacji  wykonawcy  dla  tej  pozycji  również  ustalono 

wadliwą  długość  ulic  do  polewania  na  37,293  km,  kiedy  miara  ta  jest  długością  drogi,  zaś 

d

ługość trasy przejazdu powinna stanowić wielokrotność długości drogi, w zależności od ilości 

pasów,  zjazdów.  Wykonawca  nie  uwzględnił  także  manewrów  technologicznych,  tj.  zjazdu 

w celu  poboru  wody,  zjazdu 

na  składowisko  odpadów,  powrotów  technologicznych. 

W 

szczególności,  iż  w  wycenie  wykonawca  ZRD  Orfin  założył,  że  do  wykonania  usługi 

niezbędne  jest  około  81  m3  wody,  która  będzie  transportowana  polewaczką  o  pojemności 

6 m3.  Oznacza  to, 

że  należy  wykonać  około  14  kursów  w  celu  uzupełnienia  napełnienia 

polewaczki,  a

by  mogła  ona  rozlać  81  m3  wody.  Wykonawca  zatem  nie  uwzględnił  kursów 

wymaganych do napełnienia polewaczki. 

Pozycja f

ormularza ofertowego „Utrzymanie zimowe” poz. 2 „Akcja zima dobowa”. 

Odwołujący zauważył, że zamawiający w dziale I pkt II ppkt. 2.13 SOPZ wskazał, że 

środki  chemiczne  do  usuwania  śliskości  zimowej  mają  być  stosowane  zgodnie 

z r

ozporządzeniem  Ministra Środowiska z dnia 27.10.2005 r. (Dz. U. nr 230 poz. 1960), co 

również  zostało  potwierdzone  przez  zamawiającego  w  dziale  IV  podstawowe  obowiązki 

wykonawcy, pkt 6 

SOPZ. Zgodnie z przywołanym rozporządzeniem na drogach publicznych 

używane  są  różne  rodzaje  środków  chemicznych,  w  postaci  stałej  i  zwilżonej.  Wykonawca 

po

winien uwzględnić w wycenie następujące środki chemiczne: chlorek sodu (NaCl), chlorek 

magnezu  (MgCl2),  chlorek  wapnia  (CaCl2

),  a  także  mieszanki  tych  środków,  w  różnych 

konfiguracjach i proporcjach. 

Załączony do rozporządzenia załącznik nr 1 i 2 przewiduje dawki 

i  warianty  ich  zastosowania,  w 

zależności  od  podejmowanych  działań,  stanu  nawierzchni 

i tempe

ratury. Rozporządzenie zawiera około 19 wariantów możliwego dawkowania środków 

i  ich  kombinacji.  Wykonawca 

ZRD  Orfin  w  ofercie  i  w  złożonych  wyjaśnieniach  przewidział 

jedynie 

jedną dawkę i jeden rodzaj środka chemicznego. Wskazał, że będzie używał wyłącznie 

soli  drogowej  (chlorek  sodu  -  NaCl)  w  dawce  25g/m2,  co  jest 

niewystarczające  do 

zapobiegania  powstawaniu 

oblodzenia  i  gołoledzi  w  temperaturze  -7°C,  zapobiegania 

powstawaniu 

śliskości  pośniegowej  w  temperaturze  poniżej  -10°C,  likwidacji  gołoledzi, 

oblodzeń,  śliskości  pośniegowej,  pozostałości  świeżego  opadu  śniegu  po  przejściu  pługów 

w 

temperaturach poniżej - 7°C. Ponadto w ocenie odwołującego sól drogowa w dawce 25g/m2 

w ww. warunkach przestaje być skuteczna. Oznacza to, że oferta wykonawcy jest niezgodna 

z  wymaganiami  z

amawiającego,  ponieważ  nie  przewiduje  zwalczania  śliskości  zimowej 

w 

temperaturze  poniżej  -7°C,  co  wynika  z  danych  zawartych  w  rozporządzeniu 

i w 

wyjaśnieniach ZRD Orfin. 

Pozycje  formularza  ofertowego: 

„Utrzymanie  zimowe”  poz.  3  „Akcja  zima  przejazd 

jednorazowy”, poz. 4 „Przejazd interwencyjny”. 

Odwołujący podniósł, iż  w przedmiotowych pozycjach wykonawca ZRD Orfin będzie 

używał wyłącznie soli drogowej (chlorek sodu, NaCl) w dawce 10g/m2, kiedy dawka ta może 

być  zastosowana  jedynie  do  jednego  zabiegu  -  zapobiegania  powstawaniu  śliskości 

pośniegowej,  tzw.  profilaktyki,  w  temperaturze  maksymalnie  do  -2°C.  Ustalona  dawka  jest 

niewłaściwa  dla  każdego  innego  rodzaju  działalności  związanej  z  zapobieganiem, 

czy 

likwidacją śliskości zimowej. Rodzaj środka i dawka jest niewystarczająca do zapobiegania 

powstawaniu 

oblodzenia  i  gołoledzi,  zapobiegania  powstawaniu  śliskości  pośniegowej 

w 

temperaturze  poniżej  -3°C  i  dalej,  likwidacji  gołoledzi,  oblodzeń,  śliskości  pośniegowej, 

pozostałości świeżego opadu śniegu po przejściu pługów. Sól drogowa w dawce 10g/m2 jest 

dawką zbyt małą, aby mogła być skuteczna. Oznacza to, że oferta wykonawcy ZRD Orfin jest 

niezgodna  z  wymaganiami  z

amawiającego,  ponieważ  nie  przewiduje  zwalczania  śliskości 

zimowej, a jedynie profilaktyk

ę, związaną z powstawaniem śliskości pośniegowej. 

Pozycja  formularza  ofertowego 

„Całoroczne  utrzymanie”  poz.  2  „Oczyszczanie 

trawników, pasów przyjezdniowych na wskazanie”. 

W  SOPZ  w  dziale  II  pkt  VII  zamawiający  wskazał,  że  oczyszczanie  pasów 

przyjezdniowych  polega  na  usuwaniu  wszelkich  zanieczyszczeń,  w  tym  na  wygrabieniu 

i 

wywozie  opadłych  liści,  usunięciu  powalonych  drzew,  których  średnica  wynosi  mniej  niż 

cm, a także innych zanieczyszczeń, wywołanych zjawiskami pogodowymi, lub działalnością 

człowieka,  czy  zdarzeniami losowymi.  Czytając te obowiązki  łącznie z  punktem  działu I  pkt 

II 

ppkt 2.1 SOPZ mogą to być różne zanieczyszczenia, czyli wszelkiego rodzaju opakowania, 

szkło, butelki, folie, resztki pokarmów, zwłoki zwierząt, lub ich części, porzucone i zgubione 

ładunki, papa, styropian, azbest, wełna mineralna, elementy pojazdów, itd. Wykonawca ZRD 

Orfin  w 

swojej  wycenie  założył,  że  szacunkowa  ilość  zebranych  odpadów  (urobek),  przy 

jednokrotnym oczyszczaniu powierzchni 716 116 m2 (71,61 ha), 

będzie wynosiła 0,03 Mg = 

kg,  o  wartości  13,50  zł,  czyli:  0,03  Mg  x  1  000  g  =  30  kg.  Biorąc  zatem  pod  uwagę 

doświadczenie życiowe, a także dane z poprzednich realizacji, trudno uznać za wiarygodne, 

ze z takiej powierzchni zostanie zebrane tylko 30 kg 

zanieczyszczeń, czyli worek odpadów. 

Ilość ta jest niewiarygodna dlatego, że drzewa i krzewy zanieczyszczają oczyszczany teren 

odpadami  biodegradowalnymi, 

liśćmi.  Jedno  przeciętne  drzewo  o  wysokości  15 m posiada 

około 60 000 liści. Zamówienie przewiduje wykonanie czterokrotnego wygrabienia w okresie 

trwania umowy, 

dwukrotnie wiosną i dwukrotnie jesienią. Z wyjaśnień i z oferty ZRD Orfin nie 

wynika, aby wykonawca 

w ogóle przewidział prace polegające na wygrabieniu liści. Wniosek 

taki można wyciągnąć ze wskazanej liczby pracowników, czasu pracy, a także ilości odpadów. 

W okresie  umownym  w

ykonawca  założył  powierzchnię  716  116  m2 x  88  krotności  = 

63 018 208  m2,  tj.  63  018,82  ha.  Z  takiej  powierzchni 

założono  zebranie  odpadów  w  ilości 

30 kg  (jednorazowa 

zbiórka)  x  88  krotności  =  2 640 kg  (około  2,5  tony).  Zatem,  według 

odwołującego, oferta ZRD Orfin jest niezgodna z przedmiotem zamówienia w tym zakresie. 

II. 

Zarzut dotyczący wyjaśnień rażąco niskiej ceny złożonych przez ZRD Orfin. 

Na wstępie odwołujący przypomniał, że zamawiający w dniu 15 października 2019 r. 

przekazał  dwa  pisma,  w  których  poinformował  o  unieważnieniu  czynności  oceny  i  wyboru 

oferty  wykonawcy  ZRD  Orfin  oraz  o 

powtórzeniu  czynności  oceny  oferty  odwołującego 

i wykonawcy  ZRD  Orfin.  Na  posiedzeniu  Izby 

pełnomocnik  zamawiającego  potwierdził,  że 

w 

toku powtórnego badania i oceny ofert zostaną zweryfikowane wszystkie oferty, w pełnym 

zakresie,  w  tym  także  co  do  badania  rażąco  niskiej  ceny.  Skoro  zamawiający  „unieważnił” 

daną  czynność,  to  czynność  ta  nie  może  funkcjonować  w  obrocie  prawnym  i  wywoływać 

jakiegokolwiek skutku. W 

konsekwencji zamawiający musi dokonać badania i oceny oferty od 

nowa, uwzględniając wszelkie istniejące okoliczności. W ocenie odwołującego zamawiający 

zaniechał  rzetelnej  oceny  oferty  wykonawcy  ZRD  Orfin,  w  tym  rzetelnego  zbadania  ceny 

i 

złożonych  przez  wykonawcę  wyjaśnień,  zatem  w  tych  okolicznościach  należy  powtórzyć 

stawiane już wcześniej (w poprzednim odwołaniu) zarzuty i argumenty. 

Dalej odwołujący wskazał, że podobnie jak w poprzednim odwołaniu, przedstawione 

przez 

wykonawcę  ZRD  Orfin  kalkulacje  są  niewiarygodne  i  nie  wyjaśniają  wątpliwości 

dotyczących przyjętych przez wykonawcę cen. Co więcej, słuszność tego zarzutu potwierdzają 

też dokumenty, które zostały udostępnione odwołującemu 16 października 2019 r. i później. 

Wykonawca ZRD Orfin zobowiązany był do udowodnienia, iż zaoferowana przez niego cena 

ma  charakter  realny,  znajduje  odzwierciedlenie  w  nakładach,  które  należy  ponieść  na 

zrealizowanie przedmiotu zamówienia, a także iż zachodzą po stronie wykonawcy obiektywne 

czynniki,  które  umożliwiają  obniżenie  ceny  oferty  do  zaoferowanego  poziomu.  Wykonawca 

powinien  był  przedstawić  konkretne  i  wyczerpujące  wyjaśnienia  wraz  z  dołączeniem 

adekwatnych 

dowodów.  Natomiast  wykonawca  ZRD  Orfin  nie  przedstawił  żadnych 

konkretnych  informacji,  pozwalających  na  zbadanie  zaoferowanej  przez  niego  ceny 

i odniesienie  skalkulowanych 

kosztów  do  wartości  rynkowych.  W  opinii  odwołującego 

w

iększość  ze  wskazanych  w  wyjaśnieniach  warunków  cenotwórczych  nie  świadczy 

o 

potencjalnej  przewadze konkurencyjnej (korzystniejszych warunkach w  zakresie kosztów) 

ZRD  Orfin  nad  odwołującym,  gdyż  są  one  wspólne  dla  każdego  potencjalnego  wykonawcy 

i w 

żaden sposób nie uzasadniają możliwości zaoferowania przez wykonawcę ceny o ponad 

połowę  niższej  od  kwoty,  jaką  zamawiający  zamierza  przeznaczyć  na  sfinansowanie 

zamówienia (różnica pomiędzy tymi wartościami wynosi ponad 4 miliony złotych) i o ponad 

milionów złotych niższej, niż cena zaoferowana przez odwołującego.  

Odnosząc  się  szczegółowo  do  poszczególnych  czynników  wskazanych  przez 

wykonawcę ZRD Orfin w złożonych wyjaśnieniach, odwołujący podniósł co następuje. 

W zakresie materiałów. 

W 

wyjaśnieniach sposobu kalkulacji ceny wykonawca ZRD Orfin wskazał, że kalkulując 

cenę  oferty  uwzględnił  m.in.  dostępne  mu  rabaty  i  upusty,  hurtowe  zakupy  paliw,  które 

pozwalają  na  uwzględnienie  ceny  paliwa  na  poziomie  netto  3,719  zł/l  oraz  możliwość 

nabywania soli drogowej na bardzo korzystnych warunkach cenowych w okresach, kiedy jej 

ceny są relatywnie niskie. 

Wykonawca 

ZRD Orfin powołał się na dostępne mu rabaty i upusty, niemniej jednak 

nigdzie nie wskazał ich wysokości, ani nie określił dla jakich konkretnie materiałów zostały mu 

one udzielone. Z listy załączników do wyjaśnień wynika również, że wykonawca nie dołączył 

żadnych  dokumentów  w  postaci  np.  oświadczeń  podmiotów  z  którymi  współpracuje, 

potwierdzających  że  takie  rabaty  i  upusty  rzeczywiście  mu  przysługują,  a  także  w  jakiej 

wysokości, zatem zdaniem odwołującego zostało to nieudowodnione. 

W zakresie soli drogowej 

odwołujący wskazał, że o ile faktycznie na rynku występują 

okresy, 

kiedy cena soli jest relatywnie niższa - co dotyczy miesięcy letnich, lub wyprzedaży 

posezonowych, gdzie ceny 

są niższe o około 10%, czyli 25,00 zł na tonie - to okres realizacji 

przedmiotu  zamówienia  obejmuje  dwa  sezony  zimowe,  tj.  sezon  2019/2020  i  2020/2021. 

Łączna ilość materiałów, którą należy zabezpieczyć na jeden rok to 2 833,58 ton, a na dwa 

sezony 5 667,16 ton. 

W opinii odwołującego nie jest zatem możliwym zabezpieczenie takiej 

ilości  w  okresach  wyprzedażowych  na  cały  okres  zimowy,  zaś  wykonawca  ZRD  Orfin  nie 

udowodnił, że jest inaczej. Na rynku nie zdarza się żeby kopalnia, czy też inny dostawca soli, 

oferowa

ł  ją,  podając  ceny  z  wyprzedzeniem  na  dwa  sezony.  Rabaty  i  upusty,  które  można 

uzyskać w tym zakresie nie są niczym nadzwyczajnym i wszyscy wykonawcy, którzy świadczą 

usługę zimowego utrzymania wykorzystują wyprzedaże sezonowe. Tym niemniej, nie są one 

w stanie 

zapewnić ceny soli o ponad 50% niższej od ceny rynkowej.  

Ponadto, 

w ocenie odwołującego, upust na wyprzedaży przed sezonem jest pozorną 

oszczędnością, ponieważ wykonawca zakupioną sól musi zmagazynować, co oznacza że do 

ceny 

należy doliczyć koszty magazynowania. Gdy się je prawidłowo doliczy, to ceny zakupu 

soli w okresie wyprzedażowym i jej magazynowania oraz ceny zakupu soli w sezonie ulegają 

zrównaniu. W koszty magazynowania wchodzą podatki od gruntu, podatek od nieruchomości, 

koszty  amortyzacji  budynk

ów  magazynowych,  ubezpieczenia  tych  budynków,  przeglądu 

i 

nadzoru budynków, administracji, ochrony i wiele innych, które niwelują występujące różnice, 

zaś wykonawca ZRD Orfin nie wyjaśnił tych kosztów. 

Dalej odwołujący argumentował, że ZRD Orfin skalkulował cenę oferty przy założeniu, 

że cena paliwa wynosi netto 3,719 zł/l, kiedy wykonawca nie wyjaśnił, że taka cena faktycznie 

będzie  stosowana.  W  opinii  odwołującego  paliwa  drożeją,  a  obniżki  można  traktować  jako 

chwilowe wahnięcia cen. Jak powszechnie wiadomo rynek paliw jest rynkiem zmiennym. Cena 

paliwa zależy od ceny surowca, jego dostępności, zmian popytu, podatków, a także zmian cen 

walut, 

za które kupowany jest surowiec do jego produkcji. O ile w miesiącu wrześniu paliwa 

s

taniały,  to  nie jest  możliwym  zagwarantowanie  stałej  ceny  paliwa,  w  wysokości  3,719  zł/I, 

w 

całym okresie obowiązywania umowy. Aktualnie, czyli na dzień złożenia odwołania, cena ta 

na rynkach hurtowych jest wyższa w stosunku do cen obowiązujących we wrześniu, chociażby 

z powodu  wojny  w  Iranie,  kryzysu  w  Wenezueli, 

czy  też  ataku  na  petrochemię  w  Arabii 

Saudyjskiej, zatem z powodu zdarze

ń, które nie były możliwe do przewidzenia.  

Wyjaśnienia  złożone  przez  firmę  ZRD  Orfin  nie  zawierają  żadnej  gwarancji,  czy 

dowodu, zapewnienia sobie dostaw po tak niskich cenach w perspektywie 

półtorej roku trwania 

umowy.  Wskazane  czynniki  nie  są  więc  czynnikami  obiektywnymi,  które  gwarantowałyby 

przewagę konkurencyjną, która pozwalałaby na obniżenie ceny aż o 50% w stosunku do cen 

rynkowych.  W  praktyce,  skoro  wykonawca 

ZRD  Orfin  nie  ma  swojego  dostawcy,  który 

gwarantuje stałą cenę, to po prostu „szuka okazji” na rynku. Praktyka ta sama w sobie nie jest 

praktyką  naganną,  ale  jest  ona  dostępna  dla  wszystkich  przedsiębiorców  i  nie  jest  cechą 

wyróżniającą. 

W zakresie sprzętu i wyposażenia technicznego. 

W  złożonych  wyjaśnieniach  wykonawca  ZRD  Orfin  podniósł,  że  ma  możliwość 

obniżenia ceny ze względu na nowoczesny sprzęt, który jest ekonomiczny i wydajny, a przy 

tym eliminuje to 

koszty pośrednie, związane z koniecznością najmu, dzierżawy, czy leasingu 

i 

umożliwia kształtowanie ceny pracy sprzętu na poziomie, który pozwala na pokrycie kosztów. 

Kiedy należy zauważyć, że w SIWZ zamawiający określił, jakimi narzędziami i wyposażeniem 

powinni  dysponować  wykonawcy  zainteresowani  ubieganiem  się  o  udzielenie  zamówienia. 

Zatem  w

szyscy  wykonawcy,  którzy  złożyli  ofertę  w  postępowaniu,  dysponują takim  samym 

potencjałem technicznym i wyposażeniem. Powoduje to, że wykonawca ZRD Orfin nie posiada 

w tym zakresie żadnej przewagi konkurencyjnej, która pozwalałaby mu na obniżenie ceny i to 

do wysokości 50% normalnej ceny.  

Ponadto 

odwołujący  zaznaczył,  że  w  wyjaśnieniach  wykonawca  nie  wykazał  w  jaki 

obiektywny 

sposób  miałoby  to  wpłynąć  na  jego  przewagę  nad  konkurencją.  Brak  jest 

dowodów,  że czynnik  ten w  ogóle  wpływa na  możliwość obniżenia ceny  i jak  to  się realnie 

przekłada na koszty realizacji przedmiotu zamówienia. 

W zakresie doświadczenia, organizacji pracy i pracowników. 

Odwołujący  wskazał,  że  wykonawca  ZRD  Orfin  powołał  się  na  posiadane 

doświadczenie  w  realizacji  podobnych  zamówień,  kiedy,  jak  wielokrotnie  podkreślano 

w orzecznictwie Izby

, doświadczenie w realizacji usług nie stanowi obiektywnej okoliczności, 

właściwej tylko dla tego wykonawcy, która mogłaby stanowić uzasadnienie dla zaoferowania 

przez niego ceny ofertowej na poziomie niższym, niż ceny rynkowe. Jak również z wyjaśnień 

wykonawcy nie wynika, 

w jaki konkretnie sposób elementy, na które powołuje się ZRD Orfin, 

bezpośrednio wpływają na sposób obliczenia ceny. 

Dalej 

odwołujący  podniósł,  że  zaufani  pracownicy,  na  których  wskazano 

w 

wyjaśnieniach  sposobu  kalkulacji  ceny,  powinni  zarabiać  więcej,  a  nie  mniej,  zatem  nie 

obniża to ceny, a ją zwiększa. Ponadto, pracownicy zatrudnieni na stanowisku kierowcy muszą 

spełniać te same wymogi i posiadać takie same uprawnienia. Zatrudnienie kierowców nie daje 

żadnej przewagi konkurencyjnej w stosunku do innych przedsiębiorców, którzy też zatrudniają 

kierowców, posiadających uprawnienia, wynikające z przepisów prawa. 

W zakresie wyso

kości przyjętych kosztów pracy. 

Odwołujący  stwierdził,  że  w  złożonych  wyjaśnieniach  wykonawca  ZRD  Orfin 

oświadczył, że wynagrodzenie zatrudnianych przez niego pracowników przekracza minimalny 

poziom, 

wynikający  z  przepisów,  który  w  bieżącym  roku  wynosi  2  250,00  zł.  Wykonawca 

wskazał również, że kalkulując cenę oferty wziął pod uwagę zapowiadaną możliwość wzrostu 

minimalnego  poziomu  wzrostu  wynagrodzenia  do  2  450,00 

zł  w  roku  2020.  Przy  czym  nie 

dookreślono, czy jest to wartość przed, czy po obciążeniach ustawowych, występujących po 

stronie pracodawcy, takich jak 

składki do ZUS, podatek, itd. Wyjaśnienia nie zawierają również 

dowodów w postaci umów o pracę, które potwierdzałyby to oświadczenie.  

O

dwołujący  wskazał,  że  w  wyjaśnieniach  zostały  całkowicie  pominięte  koszty 

współpracy  z  Zakładem  Gospodarki  Komunalnej  Sp.  z  o.o.  w  Piekarach  Śląskich,  pomimo 

tego,  że  wykonawca  w  formularzu  ofertowym  oświadczył,  że  podmiot  ten  będzie  jego 

podwykonawcą. 

W dalszej kolejności odwołujący podkreślił, że treść wyjaśnień sposobu kalkulacji ceny 

wykonawcy 

ZRD Orfin pozwala na stwierdzenie, że przedsiębiorca nie sprostał obowiązkowi 

obalenia  domniemania  o  niedoszacowaniu  ceny  oferty.  Wykonawca  nie  wskazał  w  swoich 

wyjaśnieniach obiektywnych czynników, które uzasadniałyby obniżenie ceny oferty, natomiast 

powołał  się  na  bardzo  ogólne  okoliczności,  które  nie  mogą  być  uznane  za  wystarczające, 

w 

kontekście treści art. 90 Pzp. Brak wskazania okoliczności umożliwiających obniżenie ceny 

oznacza, 

iż cena ZRD Orfin ma charakter rażąco niski w stosunku do przedmiotu zamówienia, 

zatem oferta tego wykonawcy podlega odrzuceniu. 

Odwołujący dodał, że zamawiający nie zwrócił uwagi na występującą w ofercie ZRD 

Orfin 

omyłkę  rachunkową. W  udostępnionej  odwołującemu  dokumentacji  postępowania  nie 

ma  informacji 

o  takiej  omyłce.  Wykonawca  ZRD  Orfin  w  formularzu  ofertowym  w  dziale 

„Utrzymanie  zimowe”  dla  czynności  „Akcja  zima  przejazd  jednorazowy”,  poz.  3  popełnił 

omyłkę,  wykonując  wadliwie  działanie  0,0052  zł  x  809  735,00  m2  x  80  =  339  009,05  zł, 

w 

rzeczywistości  prawidłowo  wykonane obliczenie daje wynik  0,0052 zł  x  809  735,00 m2  x 

= 336 849,76 zł. Zgodnie z podaną przez ZRD Orfin ceną jednostkową, cena całej oferty 

powinna  być  niższa  o  ponad  2  100,00  zł,  co  zdaniem  odwołującego  świadczy  o  tym,  iż 

z

amawiający w ogóle nie weryfikował cen podanych w ofertach. 

Odwołujący zaznaczył także, że lakoniczność złożonych wyjaśnień nie może stanowić 

podstawy do kierowania do wykonawcy ZRD Orfin kolejnego wezwania do udzielenia dalszych 

wyjaśnień, w trybie art. 90 Pzp. Skierowanie trzeciego wezwania,  w sytuacji, kiedy złożono 

wyjaśnienia o takim stopniu ogólnikowości, stanowiłoby naruszenie przez zamawiającego art. 

7 ust. 1 Pzp. 

Przy czym treść wyjaśnień wskazuje, że oferta wykonawcy ZRD Orfin podlega 

odrzuceniu na podstawie art. 89 ust. 1 pkt 4 Pzp, jak również na podstawie art. 90 ust. 3 Pzp. 

Szczegółowe uwagi do kalkulacji cen jednostkowych w postaci kosztorysu ofertowego, 

załączonego do wyjaśnień sposobu kalkulacji ceny. 

Kalkulacja 

„Mechaniczne i/lub ręczne oczyszczanie nawierzchni jezdni ulic kategoria 

II 3 

razy w tygodniu”, „Oczyszczanie letnie ”, pozycja 1 o wartości 0,0150 zł/m2 jeden wyjazd, 

łączna wartość pozycji 1 433 230,95 zł brutto. 

Wykonawca  ZRD  Orfin 

zaniżył  cenę  za  składowanie  odpadów  z  oczyszczania  ulic 

i 

placów  o  kodzie  20  03  03.  Usługa  oczyszczania  ulic  polega  na  zbieraniu  odpadów  i  ich 

transporcie do miejsca składowania. Zgodnie z dokumentacją postępowania - SOPZ dział I pkt 

II  ppkt  2.1, 

wykonawcy  są  zobowiązani  do  stosowania  się  do  ustawy  z  dnia  13.09.1996  r. 

o 

utrzymaniu czystości i porządku w gminie (tj. Dz.U. z 2018 r. poz. 1454 z późn. zm.), a także 

w ramach punktu 2.2 

nałożono obowiązek, aby „Usunięte zanieczyszczenia należy wywieźć 

na  składowisko,  miejsce  odzysku  lub  utylizacji”,  jak  też  „usuwanie  zanieczyszczeń  -  każde 

działanie mające na celu sprzątanie zanieczyszczeń i odpadów i ich transport na wysypisko, 

do miejsc odzysku lub utylizacji”. 

Zaoferowana  przez  wykonawcę  ZRD  Orfin  cena  za  wykonanie  tych  czynności  jest 

zaniżona  i  nieuczciwa.  Prawidłowo  ustalona  cena  zagospodarowania  odpadów  o  kodzie 

20 03 03, tj. 

odpady z oczyszczania ulic i placów, na rynku nie jest niższa niż 200,00 zł. Cenę 

tą kształtują koszty związane z utylizacją odpadów, ich składowaniem, ale też obligatoryjnie 

ponoszone 

opłaty  środowiskowe,  jak  wskazano  we  wcześniejszej  części  odwołania.  Cena 

w 

wysokości 80,00 zł/Mg nie pokrywa tych kosztów i jest skalkulowana zdecydowanie poniżej 

nich.  Przyjęcie  oferty  ZRD  Orfin  może  prowadzić  do  degradacji  środowiska  poprzez  to,  że 

odpady  będą  deponowane  na  nielegalnych  składowiskach,  albo  przedsiębiorca  nie 

odprowadzi obligatoryjnych urzędowych opłat. 

Odwołujący stwierdzi dalej, że usługa mechanicznego oczyszczania ulic powinna być 

uzupełniona  oczyszczaniem  ręcznym  (SOPZ  dział  II  pkt  I  ppkt  1.2),  w  miejscach  gdzie  nie 

można zastosować maszyn i urządzeń (SOPZ dział I  pkt II ppkt. 2. 16). Wycena ZRD Orfin 

nie uwzględnia pracy pracowników sprzątających ręcznie za pomocą miotły, co jest niezgodne 

z  dokumentacją  postępowania,  zatem  oferta  nie  odpowiada  treści  SIWZ,  ponieważ  nie 

uwzględnia wszystkich wymagań i powinna zostać odrzucona na podstawie art. 89 ust. 1 pkt 

2  Pzp.  Pominięcie  ręcznego  zakresu  prac,  czy  brak  wyceny  tej  pracy,  powoduje  także 

z

aniżenie ceny usługi o pracę zespołu pracowników od 5 do 10 osób. 

Kalkulacja jest wyceniona nieprawidłowo w zakresie wartości pracy, bowiem podano 

tam 

wyłącznie  wynagrodzenie  pracownika  w  postaci  stawki  godzinowej  dla  zatrudnionych 

kierowców, w wysokości 16,00 zł/h. W kalkulacji nie wykazano, czy pominięto koszty pracy, 

które ponosi pracodawca, tzw. ZUS pracodawcy. Składki ZUS-u pracodawcy są obligatoryjne, 

zatem  są  niemożliwe  do  pominięcia.  Wartość  tej  należności  jest  naliczana  od  stawki 

wynagrodzenia  zasadniczego  i  wynosi  ona  -  przy  stawce  16,00 

zł/h  -  składkę  emerytalną 

1,561 zł, składkę rentową 6,5% -1,04 zł, składkę wypadkową 1,8% - 0,288 zł, fundusz 

pracy  2,45%  - 

0,392  zł  i  Fundusz  Gwarantowanych  Świadczeń  Pracowniczych  (FGŚP) 

0,016  zł.  Sumując  poszczególne  wartości,  należy  uznać,  że  każda  godzina  pracy 

została niedoszacowana w wysokości 3,297 zł. W dobie wynosi to odpowiednio 4 pracowników 

x 14 h x 3,297 zł = 184,63 zł, zaś w skali ogólnej, kontraktowej daje to wartość: 184,63 zł x 

krotność (oczyszczanie ręczne) = 21 786,34 zł i o taką wartość została zaniżona wycena, 

z powodu pominięcia ZUS-u pracodawcy. Koszty robocizny zostały również naliczone błędnie, 

ponieważ nie uwzględniono obligatoryjnych dodatków do płac pracowników - nie uwzględniono 

dodatków za nadgodziny, za pracę w dni wolne, nagród, premii. Nie doliczono również dodatku 

za prac

ę w godzinach nocnych. Zgodnie z SIWZ część nawierzchni powinna być oczyszczona 

na godzinę 10:00 rano co powoduje, że prace muszą być wykonane w godzinach nocnych. 

Zgodnie z art. 151

§1 Kodeksu pracy pora nocna obejmuje 8 godzin i za pracę w tym czasie 

należy  się  pracownikowi  dodatek,  który  wynosi  co  najmniej  20%  stawki  godzinowej, 

wynikającej z minimalnego wynagrodzenia za pracę. W roku 2019 taki dodatek wynosił 2,96 zł 

w listopadzie i 

2,81 zł w grudniu. Średnia przeciętna wartość takiego dodatku wynosi: 2,70 zł 

i 

powinna być doliczona do części godzin pracy, które są wykonywane w godzinach nocnych. 

Prawidłowe  wyliczenie  tego  dodatku  oznaczałoby,  że  do  pracy  w  godzinach  nocnych 

należałoby  każdemu  pracownikowi  doliczyć  co  najmniej  2,70  zł  do  jednej  godziny  nocnej. 

W 

danej dobie to wartość 4 pracowników x 10 h x 2,70 zł = 108,00 zł, a w wartości kontraktowej 

108,00 zł x 118 krotność = 12 744.00 zł. Łącznie nie wliczono w cenę kosztów pracy o wartości 

zł. 

Wykonawca ZRD Orfin 

nie wyliczył, czy nie ujawnił, kosztów eksploatacyjnych sprzętu. 

W  tym  zakresie  przedstawiono 

jedynie  wartość  szacunkową  w  wysokości  4  315,51  zł  za 

z

amiatarkę. Wyjaśnienia nie wyjaśniają, jakie koszty zostały w ten sposób wyliczone. 

Ponadto  w  kalkulacji  ceny  wykonawca  założył,  że  oczyszczanie  dróg  odbywać  się 

będzie po trasie 2 x 74,586 km = 149,1720 km. Jak już podniesiono wcześniej jest to długość, 

która odpowiada długości drogi, która będzie oczyszczana (74,586 km) i jedynie dwóch jezdni, 

na co wskazuje przelicznik. 

Wykonawca dokonując takiego szacunku uwzględnił jedynie drogi 

dwupasmowe,  zatem 

nie  uwzględnił  dróg  czterojezdniowych,  a  także  zjazdów,  pasów 

wyłączeń  i  innych  odcinków  drogi.  Co  ważne,  nie  uwzględniono  również  dojazdu  na 

składowisko odpadów, manewrów technologicznych, czy też zjazdu do miejsca poboru wody. 

Trasa drogi została więc źle ustalona i nie obejmuje całego zakresu prac, oznacza to także, 

że wartość paliwa została źle oszacowana. 

Według  odwołującego  wykonawca  ZRD  Orfin  zaniżył  także  cenę  wody,  którą 

skalkulowano na poziomie 

3,46 zł/m3. Przedstawiona cena jest nierealna, na rynku nie jest 

możliwe nabycie 1 m3 wody w takiej cenie. W roku 2019 wodociągi działające na bytomskim 

rynku, 

lub  w  pobliżu  siedziby  wykonawcy  ZRD  Orfin,  u  których  można  pobrać  wodę  do 

polewania ulic, oferowa

ły ją w następujących cenach: Bytomskie Przedsiębiorstwo Komunalne 

S

p.  z  o.o.  5,33  zł  netto  za  1  m3  (załącznik  nr  3  cennik),  Przedsiębiorstwo  Gospodarki 

Komunalnej  Sp.  z  o.o.  z  Radzionkowa 

5,91  zł  netto  za  1  m3  (załącznik  nr  4  cennik). 

Wykonawca ZRD Orfin zaniżył cenę wody w stosunku do cen rynkowych o wartość Bytomskie 

Przedsiębiorstwo  Komunalne  sp.  z  o.o.  35,08  %  -  1,87 zł  netto  na  1  m3,  Przedsiębiorstwo 

Gospodarki Komunalnej sp. z o.o. z Radzionkowa 41,46% - 

2,45 zł netto za 1 m3. 

W dalszej kolejności, w opinii odwołującego, kalkulacja jest nieprawidłowo wyceniona 

w  zakresie  wymaganych  maszynogodzin 

pojazdów,  tj.  zamiatarek  wykorzystywanych  do 

wykonania usługi. Zamiatarka to zestaw urządzeń w skład, której wchodzi nośnik samochód 

ciężarowy  oraz  urządzenia  zamiatające  różnych  typów,  zabudowane  na  pojeździe, 

lub 

ciągnione. Te urządzenia nie zostały objęte kalkulacją, nie wyceniono ich pracy, pomimo 

wysokich kosztów utrzymania. W kalkulacji nie wspomina się o kosztach pracy maszyn, czy 

pojazdów, a stanowią one około 60% kosztów stawki pracy sprzętu. Wykonawca ZRD Orfin 

nie  wycenił  kosztów  pracy  maszyn,  albo  pominął  ten  istotny  koszt  wykonania  usługi. 

W 

kalkulacji  uwzględniono  jedynie  koszt  paliwa  w  ilości  1,00  dm3  za  1  km  (100l/100  km) 

w 

cenie  3,719  zł/dm3,  pominięto  więc  koszty  wartości  sprzętu,  który  będzie  używany  do 

realizacji  usługi,  czyli  jego  amortyzacji,  która  zgodnie  z  ogólnymi  zasadami  amortyzacji 

środków trwałych powinna wynosić 20% wartości początkowej w danym roku.  

Pominięto także koszty napraw  i  obsługi  technicznej,  czyli  koszty  napraw  głównych, 

bieżących,  planowych,  zapobiegawczych,  awaryjnych,  koszty  okresowych  przeglądów  na 

stacjach diagnostycznych oraz koszty konserwacji i koszty eksploatacyjnej (np. smary, oleje). 

W  wartość  wyceny  nie  wliczono  kosztów  ubezpieczenia  pojazdu,  podatków  od  środków 

transportowych, wymiany opon i wielu in

nych kosztów, które wynikają z użycia sprzętu. Paliwo, 

które  zostało  skalkulowane  to  niewielka,  ułamkowa  część  rzeczywistych  kosztów 

wykorzystania  sprzętu.  Kalkulacja  nie  uwzględnia  również  planowanych  i  nieplanowanych 

przestojów maszyn, które powinny zostać uwzględnione w stawce. Przestoje takie zdarzają 

się  zawsze  i  są  niezależne  od  woli  przedsiębiorcy,  np.  przestój  związany  z  przeglądem 

technicznym,  naprawami,  brakiem  zatrudnienia. 

Przeciętna  cena  rynkowa  pracy 

maszynogodziny pojazdu ciężarowego bez urządzenia, tj. zamiatarki, na rynku wynosi około 

zł - 41,52 zł, paliwo za 12 km/h = 48,48 zł. Taka jest też minimalna wartość niedoboru 

w wycenie dla jednej godziny 

pracy sprzętu. W zakresie jednorazowego przejazdu, prawidłowo 

kalkulując tą wartość, należałoby do ceny doliczyć 4 pojazdy x 14 h x 48,48 zł = 2 714,88 zł, 

w wartości kontraktowej dodatkowo należałoby doliczyć 2 714,88 zł (niedobór wyceny wartości 

sprzętu)  x  118  krotność  =  320  355,84  zł.  Łącznie  zatem  nie  wliczono  w  cenę  wykonawcy 

kosztów sprzętu w wysokości 320 355,84 zł. 

Odwołujący  podkreślił,  że  wykonawca  ZRD  Orfin  oparł  się  na  danych  historycznych 

w 

zakresie ceny paliwa, które to dane nie są reprezentatywnymi kosztami, a przy tym nie są 

wiarygodne.  Kosztorys  powinien  być  sporządzony  metodą  ekstrapolacji,  z  założeniem 

tendencji  zmian.  W  przypadku  paliwa  założono,  że  jego  wartość  wynosi  3,719  zł  netto  za 

dm3, co udokumentowano fakturą VAT wystawioną przez Eurosped Paliwa Sp. z o.o. Sp. k. 

Jest to jednak cena, która obowiązywała w dniu sprzedaży, a więc 18.06.2019 r. Cena ta nie 

jest aktualna 

na dzień składania wyjaśnień 03.09.2019 r. Rynek paliw jest tak skonstruowany, 

że cena zależy od wielu elementów makroekonomicznych, w szczególności od notowań cen 

paliw,  a  także  wahań  kursowych  walut,  za  które  to  paliwo  jest  nabywane.  Wahania  te  są 

znaczne i mogą powodować duże odstępstwa od ceny, zmieniają się dziennie. Nie założono 

ich  wzrostu, 

ani  żadnej  innej  tendencji  zmian.  Dostawca  paliw,  na  którego  powołuje  się 

wykonawca ZRD Orfin, 

w swojej ofercie rynkowej wyraźnie podkreśla, że cena jest zmienna 

i 

że jest ona każdorazowo wyliczana w oparciu o zmienną cenę PKN Orlen, publikowaną na 

stronie internetowej www.orlen.pl (z

ałącznik nr 5 email z ofertą). Taka deklaracja oznacza że 

nie ma gwarancji stałej ceny. Oferta z 18.06.2019 r. paliwa w cenie 3,719 zł nie tworzy stałej 

przewagi rynkowej. 

Kalkulacja  „Oczyszczanie  letnie”,  poz.  2  „Polewanie  nawierzchni  jezdni  ulic  (na 

wskazanie)”. Pozycja ma wartość wartości 0,0020 zł/m2 jeden wyjazd, łączna wartość pozycji 

32 389,40 zł brutto. 

Odwołujący  wskazał,  że  dla  tej  pozycji  wyjaśnienia  są  niewiarygodne,  oparte  na 

zaniżonych  cenach  wody,  nie  zawierają  wymaganych  nakładów  pracy  sprzętu  (policzono 

jedynie koszt paliwa), nie zawierają wszystkich kosztów pracowniczych i prawidłowej wyceny 

pracy sprzętu. Obliczenia są niezgodnie z wymaganiami określonymi przez  zamawiającego 

w SIWZ. Nie 

złożono dowodów potwierdzających wyliczenie ceny, czy ponoszonych kosztów, 

nie załączono w tym zakresie rachunków, faktur, umów, czy porozumień handlowych.  

W  ocenie  odwołującego  zastosowanie  nakładów  z  katalogów  branżowych, 

obejmujących  transport  wody  -  KNR  2-31,  co  do  ilość  transportowanej  wody  do  polania 

nawierzchni  w  ilości  80,9735  m3,  po  podstawieniu do katalogu w  pozycji  „Nawierzchnia na 

drogach  i  ulicach”,  tabela  „Transport  wody  beczkowozem  na  odległość  do  10  km”  (tablica 

1512 oraz  1515)  - 

pozwala  na  wyliczenie  wartości  dla  jednokrotnego  polania  nawierzchni 

o powierzchni 404 867,50 m2, co 

wynosiłyby brutto 5 585,67 zł. Przeliczając to na jednostkę 

rozliczeniową  można  wyliczyć  5  585,67  zł  brutto  /  404  867,50  m2  =  0,0138  zł  m2  brutto. 

Pozycja  ta 

została  więc  zaniżona  o  0,0118  zł/m2,  co  po  pomnożeniu  o  powierzchnię  daje 

zł. W skali kontraktowej pozycja została niedoszacowana o 4 777,44 zł x 40 krotność 

46  zł  (załącznik  nr  1  kosztorys).  Kosztorysy  został  oparte  na  składnikach 

kalkulacyjnych,  które  zostały  przedstawione  przez  ZRD  Orfin  (stawka  roboczogodziny 

zł/h, woda w ilości 80,97350 m3 w cenie 3,46zł/m3, w średniej cenie maszynogodziny 

samochodu  90  m-g, 

koszty  pośrednie  10%  naliczane  od  kosztów  bezpośrednich,  zysk  - 

naliczany od kosztów bezpośrednich i pośrednich).  

Zaniżono  także  wartości  istotnego,  kluczowego  dla  wyceny  pozycji  materiału,  czyli 

wody

.  Jak  już  wcześniej  wskazano  na  podstawie  cen  Bytomskiego  Przedsiębiorstwa 

Komunalnego Sp. z o.o. i 

Przedsiębiorstwa Gospodarki Komunalnej Sp. z o.o. z Radzionkowa, 

wykonawca 

zaniżył cenę wody w stosunku do cen rynkowych o wartość o 35,08 % - 1,87 zł 

netto na 1 m3, lub 41,46% - 

2,45 zł netto za 1 m3. 

Ponadto  wykonawca  ZRD  Orfin 

wyliczając  wartość  usługi  nie  ustalił  prawidłowych 

nakładów  pracy  sprzętu  i  wliczył  tu  wyłącznie  cenę  paliwa  w  wysokości  3,719  zł/dm3. 

Kalkulacja  jest  wyceniona  nieprawidłowo  w  zakresie  wartości  wymaganych maszynogodzin 

pojazdów, tj. polewaczki, wykorzystywanej do wykonania usługi. Wykonawca nie wspomina 

o 

kosztach  pracy  maszyn,  czy  pojazdów,  a  stanowią  one  około  60%  kosztów  stawki  pracy 

sprzętu.  Wykonawca  kalkulując  sprzęt  nie  wycenił  kosztów  pracy  maszyn  w  ogóle,  albo 

pominął  istotny  koszt  wykonania  usługi.  Uwzględniono  jedynie  koszty  paliwa  w  ilości 

0,30 dm3 za  1  km 

w  cenie  netto  3,719  zł/  dm3  i  pominięto  koszty  amortyzacji  sprzętu 

w 

wysokości  20%  wartości  początkowej  środków  trwałych  w  danym  roku.  Tak  jak  we 

wcześniejszej pozycji, pominięto koszty napraw i obsługi technicznej, koszty eksploatacyjne, 

ubezpieczenie,  podatki 

od  środków  transportowych,  wymiany  opon  i  wiele  innych  kosztów, 

które wynikają ze zużycia sprzętu. Paliwo, które zostało skalkulowane przez wykonawcę ZRD 

Orfin  stanowi  niewielk

ą,  ułamkową  część  rzeczywistych  kosztów  wykorzystania  sprzętu. 

Kalkulacja  nie  uwzględnia  planowanych  i  nieplanowanych  przestojów  maszyn.  Przeciętna 

cena 

rynkowa pracy maszynogodziny pojazdu ciężarowego bez urządzenia, tj. polewaczki, na 

rynku wynosi około 90 zł - 33,471 zł, paliwo za 30 km = 56,529 zł. Taka jest też minimalna 

wartość  niedoboru  w  wycenie  na  jednej  godzinie  pracy  sprzętu.  W  zakresie  jednej  doby 

prawidłowo  kalkulując  tą  wartość  należałoby  do  ceny  doliczyć  1  pojazd  x  4  h  (4h  czas 

przejazdu)  x  56,529  zł  =  226,12  zł,  zatem  w  wartości  kontraktowej  należałoby  doliczyć 

zł (niedobór wyceny wartości sprzętu) x 40 krotność = 9 044,80 zł. 

Odwołujący  podkreślił,  że  również  w  tej  pozycji  wykonawca  ZRD  Orfin  wadliwie 

skalkulował  cenę  za  paliwo  i  nakłady  pracy.  Wykonawca  założył,  że  do  wykonania  prac 

potrzeba  80,9735  m3  wody.  W 

swojej  wycenie  wyjaśnił,  ze  usługa  będzie  wykonywana 

samochodem  pol

ewaczką  o  pojemności  zbiornika  6  m3.  Praca  polewaczki  składa  się 

z 

następujących  czynności:  dojazd  do  miejsca  napełnienia,  napełnienie  polewaczki  przy 

pomocy pompy lub wodociągu, dowiezienie wody na odległość do 10 km, wylanie wody na 

nawierzchnię jezdni i powrót do miejsca napełnienia lub na zaplecze. Aby dokonać wylania 

81 m3 wody na 

nawierzchnię ulicy należy wykonać 14 kursów: 80,9735 m3/6 m3 (pojemność 

polewaczki) = 13,4956 kursów.  Podstawiając tą ilość do założonego przez wykonawcę czasu 

wykonania  u

sługi  4h,  na  wykonanie  jednego  kursu  wychodzi  17  minut:  4h  x  60  minut  = 

240 minut/ 14 

kursów =17,14 minut. W opinii odwołującego wyliczony czas  dowodzi, że nie 

jest  możliwe  wykonanie  usługi  w  takim  czasie.  Z  wyliczenia  wynika,  że  do  przewiezienia 

81 m3 wod

y  potrzeba  14  kursów  polewaczki.  W  kalkulacji  ZRD  Orfin  zaplanowano  trasę 

2 x 37,293 km = 74,5860 km. Zatem 

biorąc pod uwagę, że drogi są dwu lub więcej pasmowe, 

a  zaplanowany  odcinek  drogi  to  37,293  km,  w 

wycenie  pominięto  konieczne  powroty 

polewaczki  do 

miejsca  napełnienia,  czyli  14  kursów  technologicznych,  związanych 

z 

napełnieniem zbiornika. W wyliczeniu wykonawca też nie uwzględnił koniecznego czasu na 

napełnianie polewaczki, a także wydłużenia czasu pracy kierowcy i trasy, którą musi pokonać 

polewaczka,  a

by  dojechać  do  miejsca  napełnienia  oraz  kosztów  paliwa,  które  zostały 

wyliczone na pokonanie trasy bez nawrotów. 

Konkludując,  przedstawione  w  kalkulacji  wyliczenia  są  nierealne,  nie  uwzględniają 

realnych nakładów i oparte zostały na błędnych założeniach, co powoduje, że wycena została 

zaniżona i nie odpowiada koniecznemu zakresowi prac. Poprawne wyliczenie powoduje, że 

stawka za wykonanie usługi, przy założeniu 81 m3 wody, jest zdecydowanie wyższa, bowiem 

koszty  uwzględnione  przez  wykonawcę  ZRD  Orfin  to  jedynie  21%  realnej  wartości  tego 

zadania. 

Kalkulacja „Utrzymanie zimowe”, poz. 2 „Akcja zima dobowa”  o wartości 0,0157 zł/m2 

doba utrzymania, łączna wartość pozycji 813 621,73 zł brutto. 

Odwołujący  zauważył,  że  w  kalkulacji  podano  wyłącznie  stawki  godzinowe 

zatrudnionych kierowców i dyspozytora w wysokości 16,00 zł/h i tak jak we wcześniejszych 

pozycjach 

pominięto  koszty  pracy,  które  ponosi  wykonawca  w  postaci  ZUS-u  pracodawcy. 

K

ażda  godzina  pracy  została  niedoszacowana  w  wysokości  3,297  zł.  W  dobie  wynosi  to 

odpowiednio 11 

kierowców x 24 h x 3,297 zł = 870,41 zł, w skali ogólnej, kontraktowej daje to 

wartość 870,41 zł x 64 doby = 55 706,24 zł i o taką wartość została zaniżona wycena ZRD 

Orfin. 

Nie uwzględniono również dodatków do płac, premii, dodatków za nadgodziny, dodatku 

za  pracę  w  godzinach  nocnych,  których  prawidłowe  wyliczenie  oznaczałoby  dodanie  co 

najmniej 2,70 

zł do jednej godziny nocnej. W danej dobie byłaby to wartość 11 pracowników x 

8 h x  2,70  zł  =  237,60 zł,  zaś  w wartości kontraktowej  237,60  zł  x  64  doby  =  15 206,40  zł. 

Łącznie nie wliczono w cenę kosztów pracy robocizny o wartości 70 912,64 zł. 

W  wycenie 

dla  omawianej  pozycji  zaniżono  koszty  pracy  sprzętu,  pługopiaskarek 

wykorzystywanych do wykonania usługi. W kalkulacji nie wspomina się w ogóle o kosztach 

pracy  maszyn,  czy  pojazdów,  a  stanowią  one  około  60%  kosztów  stawki  pracy  sprzętu. 

W 

kalkulacji  uwzględniono  jedynie  koszty  paliwa  w  ilości  0,30  dm3  za  1  km  w  cenie  netto 

zł/  dm3.  Pominięto  więc  koszty  wartości  sprzętu,  który  będzie  używany  do  realizacji 

usługi, tj. jego amortyzacji, która zgodnie z ogólnymi zasadami amortyzacji środków trwałych 

w uproszczeniu winna wynosić 20% wartości początkowej środków trwałych w danym roku. 

Pominięto  koszty  napraw  i  obsługi  technicznej,  etc.  Paliwo,  które  zostało  skalkulowane  to 

niewielka 

część  rzeczywistych  kosztów  wykorzystania  sprzętu.  Kalkulacja  nie  uwzględnia 

również  planowanych  i  nieplanowanych  przestojów  maszyn,  które  winny  być  uwzględnione 

w stawce  i 

znaleźć  pokrycie  w  koszcie  eksploatacji.  Przeciętna  cena  rynkowa  pracy 

maszynogodziny  pojazdu  ciężarowego  bez  urządzeń  wynosi  około  90  zł  -  33,471  zł,  plus 

paliwo za 30 km = 56,529 zł i w ocenie odwołującego taka jest minimalna wartość niedoboru 

w wycenie na jednej 

godzinie pracy sprzętu ZRD Orfin. W zakresie jednej doby prawidłowo 

kalkulując tą wartość należałoby do ceny doliczyć 11 pojazdów x 5 h (5h to czas przejazdu 

trasy 149,172 km z prędkością 30km/h) x 56,529 zł = 3 109,10 zł, a w wartości kontraktowej 

dodatkowo należałoby doliczyć 3 109,10 zł (niedobór wyceny wartości sprzętu w jednej dobie) 

x 64 doby = 198 982,

40 zł. 

Odwołujący  podniósł,  że  w  pozycji  nie  uwzględniono  pracy  ładowarki,  która  jest 

wymagana  do  załadunku  materiałów  sypkich  na  pługopiaskarki.  Pominięto  również  pracę 

maszyn  mieszających  środki  chemiczne  i  uszorstniające,  które  będą  używane  w  akcji  oraz 

wytwornic solanki, 

tj. pracę urządzenia do wytwarzania solanki, którą są zraszane materiały 

lub  drogi. 

Pracę  tych  urządzeń  należałoby  wycenić  na  2  000,00  zł  za  dobę,  co  w  wartości 

kontraktowej  powoduje  dodanie  do  ceny 

2  000,00  zł  (niedobór  wyceny  wartości  sprzętu 

w jednej dobie) x 64 doby =  128 000,

00 zł. Natomiast łącznie nie wliczono w cenę kosztów 

sprzętu w wysokości 326 982,40 zł. 

Ponadto, zdaniem odwołującego wykonawca ZRD Orfin oparł się na mało wiarygodnej 

cenie paliwa, wcześniejsze uwagi również w tym zakresie pozostają adekwatne. Odwołujący 

dodał, że w gospodarce paliwami istotny jest sposób realnego rozliczenia dostaw paliwa. Na 

załączonej  fakturze  VAT  zaznaczono,  że  podana  cena  paliwa  w  wysokości  3,719  zł/dm3 

dotyczy  paliwa  w  temperaturze  referencyjnej  15°C  (60°F),  a  więc  o  odpowiedniej  dla  tej 

temper

atury objętości i gęstość. Paliwo, w zależności od temperatury, zmienia swoją gęstość 

i objętość. W wysokich temperaturach rośnie objętość paliwa, w niskich zaś jego objętość się 

zmniejsza.  Realna  cena  paliwa  jest 

więc  uzależnione  od  temperatury,  która  zwiększa,  lub 

zmniejsza jego ilość. Aby uznać za wiarygodną cenę, która została przedstawiona w wycenie 

w wysokości 3,719 zł/dm3 samochody musiałyby pracować w temperaturze 15°C. W każdej 

innej temperaturze cena ta będzie inna, bo inna będzie ilość paliwa, którą należałoby doliczyć 

do ceny za usługę. Do kalkulacji ceny pracy sprzętu należy zatem przyjmować cenę paliwa 

w 

temperaturze rzeczywistej. W przypadku okresu zimowego, gdy gęstość oleju napędowego 

rośnie, a jego objętość maleje. Koszt paliwa rzeczywistego jest o 10-15% wyższy, niż paliwo 

w temperaturze referencyjnej 15°C za litr. Posługiwanie się przez wykonawcę ZRD Orfin ceną 

paliwa  w 

temperaturze  15°C  powoduje,  że  wycena  wartości  oleju  napędowego  jest 

niewiarygodna, 

ponieważ  nie  odpowiada  rzeczywistym  warunkom  eksploatacyjnym  dla 

których została ustalona wycena usługi.  

Faktura wykonawcy ZRD Orfin za paliwo, wystawiona w dacie 18.06.2019 r., 

również 

nie może zostać uznana za wiarygodną, z uwagi na fakt, że w okresie zimowym dostępny jest 

inny rodzaj 

oleju napędowego - olej zimowy, który ma inne właściwości fizyczno-chemiczne, 

ale  też  wyższą  cenę,  z  powodu  wzbogacenia  o  środki  poprawiające  przepływ.  Jest  to  inne 

paliwo, 

niż w okresie letnim, o innym składzie, zatem o innej cenie. Zgodnie z polskimi normami 

na terenie kraju obowiązują 3 rodzaje oleju napędowego: olej letni - który jest sprzedawany do 

temperatury 0°C, olej przejściowy - który jest sprzedawany do temperatury  -10°C, oraz olej 

zimowy - 

który jest sprzedawany do temperatury -20°C. Zastosowana w wycenie usługi „Akcja 

zima  doba”  cena  letniego  oleju  napędowego  o  wartości  netto  3,719  zł/dm3  jest  błędna, 

ponieważ  odnosi  się  do  innych  warunków,  niż  tych  w  których  będzie  wykonywana  usługa. 

Cena oleju napędowego jest nierzeczywista, nie odpowiada realnym kosztom. 

W ocenie odwołującego niedobór występuje także dla wyceny materiału. Wykonawca 

ZRD  Orfin 

w kalkulacji wyliczył, że 10 pojazdów dokona objazdu obsługiwanego terenu, co 

oznacza 10 kursów po pełnej trasie. Trasa przejazdu wynosi 74,586 km, przy czym obsłużyć 

należy wszystkie pasy ruchu - jezdnie. Na terenie gminy Bytom występują drogi o jednym pasie 

ruchu  - 

jezdni,  o  dwóch  pasach  ruchu,  a  także  o  czterech  pasach  ruchu  oraz  drogi 

z dodatkowymi zjazdami, 

włączeniami. Wykonawca założył, że wszystkie drogi mają dwa pasy 

ruchu  - 

jezdnie,  ponieważ  wskazał  w  kalkulacji  przeliczenie  2  x  74,586km,  co  oznacza 

2 (pasy ruchu - 

jezdnie) x 74,586 km (długość drogi) = 149,172 km (trasa każdego pojazdu). 

Łączna  długość  trasy,  którą  przejadą  pojazdy  wynosi  10  pojazdów  x  149,172  km  = 

km  (około  1  500  km).  Pojazdy  wykonujące  usługę  są  zobowiązane  do  usunięcia 

śniegu  i  zabezpieczenia  oraz  obsypania nawierzchni  środkami  chemicznymi.  Zatem,  biorąc 

pod uwagę zadeklarowaną przez wykonawcę ZRD Orfin liczbę pojazdów, które będą używane 

w dobie wraz z 

zaplanowaną trasą, wykonawca wskazał, że dokona 10 objazdów po pełnej 

trasie.  Zakładamy,  że  połowa  przejazdów  będzie  dotyczyła  odśnieżania  bez  posypywania, 

a 

druga  połowa  zostanie  wykorzystana  do  odśnieżania  z  równoczesnym  posypaniem 

środkami chemicznymi dróg. Przy takim założeniu 5 przejazdów z  zastosowaniem środków 

uszorstniających,  w  dawce  25g/m2  (dawka  założona  przez  wykonawcę)  oznaczałoby,  że 

wykonawca  powinien 

skalkulować  środki  chemiczne  w  następujący  sposób:  5  kursów  x 

m2 x 25 g/m2 (założona dawka posypu)/ 1 000 000 g (przelicznik miary gram na tonę) 

=  101,22  tony. 

W  ofercie  zaś  wykonawca  zaoferował  jedynie  jednorazowy  posyp  całej 

powierzchni w dawce 25g, czyli 809 735 m2 x 25 g/1 000 000 = 20,24 ton. 

Ilość ta stanowi 

jedynie 20% potrzeb do tak zaplanowanego wykonania usługi. Oferta została więc zaniżona 

o 

80,98 tony materiału, co przy zaoferowanej stawce 198,00 zł/Mg za sól drogową, oznacza 

niedobór  materiałów  o  wartości  16  034,04  zł,  w  czasie  wykonania  usługi  w  jednej  dobie. 

W kosztorysie ofertowym z

amawiający szacunkowo założył 64 doby „Akcja zima dobowa”, co 

łącznie w tej pozycji skutkowałoby niedoborem w wycenie o wartości 16 034,04 zł (niedobór 

wyceny materiału w jednej dobie) x 64 doby = 1 026 178,56 zł. Łącznie nie wliczono w cenę 

kosztów materiałów w wysokości 1 026 178,56 zł. 

Odwołujący wskazał dalej, że wykonawca ZRD Orfin, jako dowód przedstawił faktury 

za dostawę soli z sierpnia 2018 r. i również w tym zakresie aktualne pozostają wcześniejsze 

twierdzenia odwołującego, co do zaniżenia tej ceny. Dodać jedynie należy, że materiał został 

zakupiony w sierpniu 2018 r.

, co oznacza że jest już przechowywany przez okres 15 miesięcy. 

Koszty  magazynowania  soli  przez  ten  okres  należałoby  oszacować  i  doliczyć  do  wartości 

materiału  i  zaniechanie  takiego  doliczenia  powoduje  sprzedawanie  materiałów  poniżej 

kosztów poniesionych przez przedsiębiorcę. Ze złożonych wyjaśnień nie wynika również czy 

cena  soli,  która  została  podana  w  kalkulacji,  jest  ceną  za sól  wraz  z  dostawą,  transportem 

i 

załadunkiem. Wykonawca nie wyjaśnił czy korzysta z magazynu producenta, czy magazynu 

kupującego.  Jest  to  istotna  różnica,  bo  do  każdej  tony  należałoby  doliczyć  około  netto 

zł/tona  za transport,  załadunek  i  ubezpieczenie  w  trakcie transportu. Wykonawca nie 

wskazał  punktu  wydania  towaru  i  nie  wynika  to  również  z  faktury,  którą  przedstawił. 

Zamawiający również nie wyjaśnił tej wątpliwości, pomimo, że ma one istotny wpływ na cenę. 

Odwołujący podkreślił, że zgodnie z dokumentacją postępowania istnieje konieczność 

zapewnienia środków  chemicznych zgodnie z  rozporządzeniem  Ministra Środowiska z  dnia 

27.10.2005 r. W z

ałączniku nr 1 do rozporządzenia, w tabeli rodzajów środków wskazano, że 

w przypadku  zapobiegania  powstawaniu 

oblodzenia  i  gołoledzi,  a  także  przy  zapobieganiu 

powstawaniu śliskości pośniegowej oraz likwidacji gołoledzi, oblodzeń, śliskości pośniegowej 

i  innych  pozostałości  opadu,  przy  temperaturach  poniżej  -10°C,  środkiem  wymaganym  są 

mieszaniny w różnych proporcjach środków chemicznych: NaCl - sól drogowa - chlorek sodu, 

CaCl2  - 

sól  -  chlorek  wapnia,  MgCl2  -  sól  -  chlorek  magnezu.  Wykonawca  ZRD  Orfin 

w 

przedstawionej kalkulacji wykazał i wyliczył jedynie wartość soli drogowej chlorku sodu. Nie 

uwzględnił natomiast chlorku wapnia i chlorku magnezu, które są wymagane do wykonania 

mieszanek, w przypadku gdy temperatura jest niska. S

amo użycie soli drogowej, chlorku sodu, 

jest nieskuteczne. Brak zasto

sowania chlorku wapnia i chlorku magnezu powoduje, że nie jest 

możliwe  wykonanie  zimowego  utrzymania  dróg  w  niskich  temperaturach,  do  czego 

wykonawca 

jest zobowiązany umową. Oferta wykonawcy ZRD Orfin ze względu na brak tych 

środków  chemicznych,  jest  niezgodna  z  SIWZ,  a  w  szczególności  ww.  rozporządzeniem. 

Chlorek wapnia i chlorek magnezu są środkami kosztownymi. Kosztują one parokrotnie więcej, 

niż  chlorek  sodu.  Cena  chlorku  wapnia  za  tonę  wynosi  od  1250,00  zł  netto,  cena  chlorku 

magnezu za tonę wynosi od 1250,00 zł netto. 

Dodatkowo  w  tej  pozycji  w

adliwie  wyliczono  koszty  pośrednie.  Zgodnie  bowiem 

z 

przyjętym  przez  wykonawcę  ZRD  Orfin  założeniem,  koszty  pośrednie  nie  wchodzą 

bezpośrednio  w  realizację  usług,  ale  są  niezbędne  by  usługa  mogła  zostać  wykonana.  Do 

takich  kosztów  należą  koszty  zaplecza  technicznego  wykonawcy,  koszty  budynków, 

ubezpieczeń  OC,  koszty  funkcjonowania  dyspozytorni,  systemu  GPS  wymaganego  do 

pługopiaskarek,  koszty  przesyłu  danych  GPRS,  koszty  łączy  telekomunikacyjnych,  koszty 

administra

cyjne, podatki lokalne, opłaty, koszty BHP, oświetlenie placów, koszty magazynów, 

zaplecze  naprawcze  - 

warsztat,  operacje  finansowe,  koszty  księgowe  i  wiele  innych. 

Wykonawca w swojej wycenie do omawianej 

pozycji wyliczył te koszty metodą wskaźnikową 

na  po

ziomie  3%.  W  jednej  dobie  świadczenia  wynoszą  one  jedynie  332,86  zł.  W zakresie 

wartości  całego  półtorarocznego kontraktu to zaledwie 21 303,24  zł.  Koszty  te są zaniżone 

i 

niewspółmierne  do  kosztów,  które  są  ponoszone  w  związku  z  taką  usługą.  Wykonawca 

wyk

orzystuje  10  pojazdów,  ładowarkę,  magazyn,  dyspozytornię,  place  manewrowe  i  samo 

utrzymanie  takiego  zaplecza  kosztuje 

o  wiele  drożej.  Analizując  koszty  wykazane  przez 

wykonawcę ZRD Orfin, jako koszty pośrednie, można ustalić, że wartość dla doby zimowej 

332,86 zł, daje około 30,00 zł za jedną sztukę pojazdu, co jest kwotą niewiarygodną nawet 

w 

zakresie miejsca postojowego dla tych pojazdów. Wszystkie inne elementy, które powinny 

być w kosztach pośrednich, zostały pominięte. Kiedy część tych kosztów nie jest możliwa do 

zlekceważenia,  w  szczególności  dotyczy  to  konieczności  zapewnienia  odpowiednich 

warunków  socjalnych  dla  załogi  w  postaci  szatani,  łaźni,  ogrzewania  pomieszczeń, 

oświetlenia, a te nie mieszczą się w kosztach pośrednich wyliczonych dla wyceny. Koszty te 

zostały zaniżone nawet w stosunku do średnich kosztów, jakie wykonawca wskazał w swojej 

ofercie. 

Przy  czym,  w  ocenie  odwołującego,  w  ogólnym  kosztorysie  ofertowym  wykonawca 

ZRD Orfin 

wskazał na koszty pośrednie w wysokości 24,74% i nie zastosował tego wskaźnika 

w omawianej pozycji - 

wskazując, że to 3%. Gdyby zastosować współczynnik  z wyjaśnień to 

wartość  nominalna  kosztów  pośrednich  wynosiłaby  11  095,44  zł  (koszty  bezpośrednie 

z kalkulacji) x 24,74% (w

artość % kosztów pośrednich z kosztorysu ofertowego) = 2 745,01 zł. 

Koszty  pośrednie  zaniżono  więc  o  2  412,15  zł  w wycenie  pozycji  i  2  412,15  zł  x  64 dni  = 

60 zł dla wartości całego kontraktu. 

W dalsze kolejności odwołujący wskazał, że zysk, naliczany zgodnie z przyjętym przez 

w

ykonawcę  ZRD  Orfin  założeniem  jest  sprzeczny  ze  złożonymi  wyjaśnieniami,  w  których 

w

ykonawca  zadeklarował  uzyskanie  zysku  na  poziomie  11%.  W  tej  pozycji  zaniżono  zysk 

o 8%, zatem poprawne wyliczenie,  zgodne z danymi z w

yjaśnień, powoduje zaniżenie ceny 

o 

1  257,11  zł,  co  w  wartości  kontraktowej  wynosiłoby  80 455,04 zł,  a  nie  jak  wskazał 

wykonawca 21 942,40 

zł. Konkludując, według odwołującego, zysk zaniżono o 58 512,64 zł. 

Odwołujący podsumował, iż wycena pozycji została zaniżona o robociznę w wysokości 

70 912,64 zł, sprzęt w wysokości 326 982,40 zł, materiały w wysokości 1 026 178,56 zł, koszty 

pośrednie  w  wysokości  154 377,72  zł,  zysk  w  wysokości  58  512,64  zł,  co  stanowi  ogółem 

zaniżenie ceny o 1 636 963,96 zł. 

Kalkulacja  „Utrzymanie  zimowe”,  poz.  3  „Akcja  zima  przejazd  jednorazowy”, 

„Utrzymanie  zimowe”,  pozycja  3  o  wartości  0,0052  zł/m2  jednorazowy  przejazd,  łączna 

wartość pozycji 336 849,76 zł brutto. 

Odwołujący  zauważył,  że  analizując  przedłożoną  przez  wykonawcę  ZRD  Orfin 

k

alkulację  można  wskazać  następujące  niedobory  wyceny,  dla  poszczególnych  składników 

kalkulacji. 

Niedobór  wyceny  pracy  pracowników  -  również  w  tej  pozycji  pominięto  koszty 

składek ZUS-u pracodawcy, jest to dla 11 kierowców x 4h x 3,297 zł = 145,07 zł, a w skali 

ogólnej, kontraktowej to wartość 145,07 zł x 80 krotności = 11 605,60 zł i o taką wartość została 

zaniżona wycena. To samo dotyczy kosztów robocizny dla pracy w godzinach nocnych, kiedy 

p

rawidłowe  wyliczenie  tego  dodatku  oznaczałoby  doliczenie  co  najmniej  2,70  zł  do  jednej 

godziny nocnej, p

rzy przejeździe jednorazowym stanowi to wartość 11 pracowników x 1,20 h 

x 2,70 zł = 35,64 zł, a w wartości kontraktowej 35,64 zł x 80 krotności = 2 851,20 zł. Zatem 

łącznie nie wliczono w cenę kosztów pracy robocizny o wartości 14 456,80 zł. 

W  zakresie  sprzętu  kalkulacja  jest  nieprawidłowo  wyliczona  dla  wyceny 

maszynogodzin  pojazdów,  tj.  pługopiaskarek,  wykorzystywanych  do  wykonania  usługi,  co 

opisano w pozycji powyżej, dotyczącej utrzymania zimowego. Konkludując także w tej pozycji 

należy dodać dla 11 pojazdów x 4 h (4h to czas przejazdu trasy) x 56,529 zł = 2 487,28 zł, zaś 

w 

wartości  kontraktowej  dodatkowo  należy  doliczyć  2  487,28  zł  (niedobór  wyceny  wartości 

sprzętu  w  jednym  przejeździe)  x  80  krotności  =  198 982,08  zł.  Wykonawca  ZRD  Orfin  nie 

skalkulował również szeregu urządzeń, które są niezbędne, aby wykonać odśnieżanie dróg. 

Nie  skalkulował  pracy  ładowarki,  pracy  maszyn  mieszających  środki  chemiczne 

i 

uszorstniające,  które  będą  używane  w  akcji,  czy  też  wytwornic  solanki,  tak  jak  w pozycji 

powyżej, co łącznie daje brak 333,33 zł za dobę, a w wartości kontraktowej należy doliczyć 

333,33  zł  (niedobór  wyceny  wartości  sprzętu  w  jednym  przejeździe)  x  80 krotności  = 

zł, łącznie zatem nie wliczono w cenę kosztów sprzętu w kwocie 225 648,74 zł. 

Ponadto, 

według  odwołującego,  dla  omawianej  pozycji  aktualny  pozostaje  wywód 

dotyczący wadliwych danych dla ceny paliwa. Natomiast co do materiałów to wykonawca ZRD 

Orfin  ustalił  i  wycenił  je  niezgodnie  z  zapisami  SIWZ,  skoro  w  zakresie  przejazdu 

jednorazowego  zastosuje  dawkę  10g/m2  soli  drogowej.  Tak  określona  dawka  jest 

nieprawidłowa  dla  zakresu  prac  ustalonych  w  SOPZ  dział  II  pkt  II  „Standardy  odśnieżania 

i zwa

lczania  śliskości  zimowej  jezdni  ulic,  placów  i  parkingów”,  ppkt  3  i  niezgodna 

z 

obowiązującym  wykonawców  rozporządzeniem  Ministra  Środowiska  z  dnia  27.10.2005  r. 

w 

sprawie rodzajów  i  warunków  stosowania środków, jakie mogą  być  używane na  drogach 

publicznych  oraz  ulicach  i  placach.  Zgodnie  z  tym  aktem  normatywnym  przewidziano 

wariantów  dawek  środków  chemicznych,  w  zależności  od  zamierzonego  celu  działania, 

temperatury,  składu  mieszanki.  Zaproponowana  w  wycenie  dawka  10g/m2  NaCl  -  soli 

drogowej odpowiada 

jedynie jednemu wariantowi. Jest ona właściwa do wykonania zabiegu 

zapobiegania  powstawaniu 

śliskości  pośniegowej  w  temperaturach  do  -2°C.  Zabieg 

„zapobieganie  powstawaniu  śliskości  pośniegowej”  to  pozycja  2.1  załącznika  nr  1 do  ww. 

r

ozporządzenia.  Dla  wszystkich  innych  wariantów  zastosowana  dawka  jest  niewłaściwa 

i 

niewystarczająca.  Dawka  10g/m2  jest  dawką  najniższą  w tabeli,  która  jest  stosowana 

wyłącznie przy zapobieganiu, przy temperaturach 0°C. Zamawiający w SOPZ dział II pkt II ppkt 

3  wskazał  wyraźnie,  że  celem  przejazdu  jednorazowego  jest  „likwidacja śliskości  zimowej”. 

Likwidacja  to  realne  usuwanie  skutków  opadu,  a  nie  jedynie  zapobieganie.  Zgodnie  z  ww. 

r

ozporządzeniem  dawki  dla  likwidacji  śliskości  pośniegowej  znajdują  się  w  pozycji  trzeciej 

i n

ajniższą  wartością  tam  wskazaną  jest  20g/m2,  przy  temperaturze  do  -2°C.  Ze  spadkiem 

temperatury 

dawka  ta  rośnie  do  30g,  a  nawet  musi  być  wzbogacana  mieszanką  z solami 

o 

silniejszym działaniu typu CaCl2, MgCl2. Natomiast przy temperaturach niższych niż -10°C 

wymagane  jest  zastosowanie  mieszanek  NaCl  z  CaCl2,  lub  NaCl  z  MgCl2

,  w  różnych 

proporcjach 4:1, 3:1, a nawet 2:1. Kalkulacja w

ykonawcy w ogóle nie zawiera takiego wariantu 

zastosowania  środków  chemicznych,  co  oznacza,  że  nie  założył  on  likwidacji  skutków 

likwidacji  śliskości  zimowej,  do  czego  był  zobowiązany  zakresem  prac  z  dokumentacji 

postępowania.  Przedstawiona  kalkulacja  potwierdza,  że  oferta  wykonawcy  ZRD  Orfin  jest 

niezgodna z 

SIWZ. Nie jest możliwym zlikwidowanie śliskości pośniegowej dawką 10g/m2 soli 

drogowej 

już w temperaturze poniżej -3°C. Dawka 10g/m2 jest niewystarczająca również do 

zapobiegania  powstawaniu 

oblodzeń,  gołoledzi,  lodowicy.  Niewłaściwy  dobór  materiałów, 

a 

także zaniżenie dawek powoduje, że oferta tego wykonawcy jest również rażąco zaniżona. 

Odwołując  stwierdził  dalej,  że  wykonawca  ZRD  Orfin  w  kalkulacji  wyliczył,  że  do 

wykonania usługi „Akcja zima przejazd jednorazowy” użyje soli drogowej w ilości: 809 735 m2 

(przedmiar  prac  podany  w  kosztorysie  ofertowym  przez  z

amawiającego)  x  10g/m2  (dawka 

zużycia  soli  szacowane  przez  wykonawcę)/1  000  000  =  8,097  ton,  gdy  w  rzeczywistości  -

zgodnie  z  tabelą  środków  z  rozporządzenia  -  w  celu  likwidacji  śliskości  zimowej  należy  ich 

użyć: przy temperaturze do -2°C do 20 g/m2, przy temperaturze do -3 do -6°C - 20-25 g/m2, 

przy temperaturze do -7 do -

10°C - 25-30 g/m2 i przy temperaturze niższej -10°C mieszanka 

NaCl z CaCl2 

(lub MgC12) w proporcji 4:1 do 3: w ilości 20-30 g/m2, lub mieszanki tych soli 

w 

proporcji 2:1 w ilości około 25g/m2. W ocenie odwołującego założenia wykonawcy są zatem 

błędne  co  do  ilości  soli,  a  także  rodzaju  środków  chemicznych,  które  będzie  zobowiązany 

stosować, w zależności od panujących warunków atmosferycznych. Przy założeniu, ze dawka 

ta  wynosiłaby  30g/m2  wymagana  ilością  byłaby  ilość  809  735  m2  (przedmiar  prac 

zamawiającego) x 30g/m2 (zużycie soli szacowane przez wykonawcę) /1 000 000 - 24,29 ton 

i  dalej  24,29  ton  - 

8,097  ton  =  16,19  ton.  Ilość  skalkulowana  przez  wykonawcę  ZRD  Orfin 

stanowi jedynie 30% potrzeb do wykonania 

usługi. Oferta została więc zaniżona o 16,19 tony 

materiału,  co  przy  zaoferowanej  stawce  198,00  zł/Mg  za  sól  drogową  oznacza  niedobór 

materiałów w wycenie o wartości 3 205,62 zł na jednokrotnym posypie. Rodzaj materiałów i ich 

ilość zostały ustalone błędnie i niezgodnie z wymogami zamawiającego. Do ceny należy dodać 

nie mniej niż 3 205,62 zł, przy 80 krotności zgodnie z kosztorysem ofertowym, zatem wartość 

ta 

wyniosłaby kwotę w wysokości 256 449,60 zł. 

W 

ocenie odwołującego w zakresie kosztów pośrednich, tak jak wcześniej, nie ujęto 

w omawianej 

pozycji  kosztu  zaplecza  technicznego,  kosztu  budynków,  ubezpieczeń  OC, 

kosztu funkcjonowania dyspozytorni, systemu GPS wymaganego do pługopiaskarek, kosztu 

przesyłu  danych  GPRS,  kosztu  łączy  telekomunikacyjnych,  kosztów  administracyjnych, 

podatków opłaty, BHP, etc. Wykonawca w swojej wycenie wyliczył rzeczone koszty metodą 

wskaźnikową na poziomie 10%. W jednorazowym przejeździe wynoszą one jedynie 337,55 zł. 

W  zakresie  wartości  całego  kontraktu  to  zaledwie  27  004,15  zł.  Koszty  te  są  zaniżone 

i 

niewspółmierne  do  kosztów,  które  są  ponoszone  w  związku  z  taką  usługą.  Wykonawca 

wykorzystuje  10  pojazdów,  ładowarkę,  magazyn,  dyspozytornię,  place  manewrowe.  Samo 

utrzymanie takiego zaplecza kosztowałoby o wiele drożej. Analizując koszty wykazane przez 

wykonawcę,  jako koszty  pośrednie,  można  ustalić,  że wykazana wartość dla doby  zimowej 

w 

wysokości 337,55 zł daje około 30,00 zł za jedną sztukę pojazdu, co jest kwotą nierealną na 

rynku  nawet  w  zakresie  miejsca  postojowego.  Ponadto 

przyjęta  wartość  nie  zgadza  się 

z 

wartością  z  kosztorysu  ogólnego  na  poziomie  24,74%.  Jakby  zastosować  współczynnik 

z 

wyjaśnień  to  wartość  kosztów  pośrednich  wynosiłaby  3  375,52  zł  (koszy  bezpośrednie 

z 

kalkulacji) x 24,74% (wartość % kosztów pośrednich z kosztorysu ofertowego) = 835,10 zł. 

Koszty  pośrednie  zaniżono  więc  o  497,55  zł  w  wycenie  pozycji.  W  wartości  kontraktowej 

wartość ta wynosi 497,55 zł x 80 krotność = 39 804,00 zł. 

Odwołujący  dodał,  że  wykonawca  ZRD  Orfin  zaniżył  także  zysk,  kiedy  jest  to 

wartości  od  kosztów  bezpośrednich  i  pośrednich,  co  jest  niezgodne  ze  złożonymi 

wyjaśnieniami,  w  których  przedsiębiorca  zadeklarował  osiągnięcie zysku  na  poziomie  11%. 

Poprawnie  wyliczony  zysk  wynosi 

408,43  zł,  co w  wartości kontraktowej  daje  32  674,40  zł, 

a nie 14 852,28 

zł, zatem według odwołującego zysk zaniżono o 17 822,12 zł. 

Podsumowując, wycena omawianej pozycji została zaniżona o robociznę w wysokości 

zł, sprzęt w wysokości 225 648,74 zł, materiały w wysokości 256 449,60 zł, koszty 

pośrednie w wysokości 39 804,00 zł, zysk w wysokości 17 822,12 zł, zatem ogółem daje to 

niedoszacowanie na poziomie pozycji 

na kwotę 554 181,26 zł. 

Kalkulacja  „Utrzymanie  zimowe”,  poz.  4  „Przejazd  interwencyjny”  o  wartości 

zł/m2 jeden wyjazd, łączna wartość pozycji 96 579,90 zł brutto. 

W ocenie odwołującego, tak jak wcześniej, pominięto koszty tzw. ZUS-u pracodawcy, 

co  powoduje  brak  dla 

11  kierowców  kwoty  4  352,04  zł  (11  kierowców  x  2h  x  3,297  zł  = 

zł, w skali ogólnej 72,534 x 60 krotność). Dalej, tak jak we wcześniejszych pozycjach, 

pominięto koszty pracy w godzinach nocnych. Zakładając, że co drugi wyjazd odbędzie się 

w godzinach  nocnych, 

będzie  to  11 pracowników  x  1h  x  2,70  zł  =  29,70  zł,  co  w  wartości 

kontraktowej  daje  29,70  zł  x  60 krotności  =  1  782,00  zł.  Łącznie  nie  wliczono  więc  w  cenę 

kosztów robocizny o wartości 6 134,04 zł. 

Omawiana  p

ozycja  jest  nieprawidłowo  wyceniona  także  w  zakresie  maszynogodzin 

pługopiaskarek  wykorzystywanych  do  wykonania  usługi.  Przeciętna  cena  rynkowa 

ma

szynogodziny pojazdu ciężarowego bez urządzeń wynosi około 90 zł - 33,471 zł, paliwo za 

30  km =  56,529 zł  i  jest  to minimalna  wartość niedoboru  na  jednej godzinie pracy  sprzętu. 

W 

opinii  odwołującego,  prawidłowo  kalkulując  tą  wartość,  należałoby  do  ceny  doliczyć 

pojazdów  x  2  h  (2h  to  czas  przejazdu  trasy)  x  56,529  zł  =  1  243,64  zł,  zaś  w  wartości 

kontraktowej  należałoby  dodać  1  243,64  zł  (niedobór  wyceny  wartości  sprzętu  w  jednym 

przejeździe) x 60 krotności = 74 618,40 zł. 

Odwołujący zauważył dalej, że wykonawca ZRD Orfin nie skalkulował również szeregu 

urządzeń,  które  są  niezbędne,  aby  wykonać  odśnieżanie  dróg.  Nie  uwzględniono  pracy 

ładowarki, która jest wymagana do załadunku materiałów sypkich na pługopiaskarki, pominięto 

pracę maszyn mieszających środki chemiczne i uszorstniające, które będą używane w akcji, 

c

zy też  wytwornice solanki, tj. pracę urządzenia do wytwarzania solanki, którą są zraszane 

materiały lub drogi. Pracę tych urządzeń należałoby wycenić na kwotę 166,66 zł za dobę, co 

powoduje, że do wartości kontraktowej należałoby dodać 166,66 zł (niedobór wyceny wartości 

sprzętu  w jednym  przejeździe)  x  60  krotności  =  10  000,00  zł.  Łącznie  zatem  nie  wliczono 

w 

cenę kosztów sprzętu kwoty w wysokości 84 618,40 zł. 

W  zakresie  tej 

pozycji  także  aktualne,  jak  dla  wszystkich  pozycji  dotyczących 

oczyszczania zimowego, 

zostają wcześniejsze wywody odwołującego dotyczące cen paliwa 

w 

zimie. Jak również i dla tej pozycji, jak i dla pozycji 3 „Akcja zima przejazd jednorazowy”, 

według  odwołującego  wykonawca  ZRD  Orfin -  niezgodnie z  treścią  SIWZ  -  wskazał  dawkę 

10g/m2 soli drogowej. J

ak obszernie wyjaśniono we wcześniejszej części uzasadnienia jest to 

niedopuszczalne  i 

powoduje  stratę  w  kalkulacji.  Przy  założeniu,  ze  dawka  ta  wynosiłaby 

20g/m2, 

wymagana  ilością  byłoby  107  311  m2  (przedmiar  prac  podany  w  kosztorysie 

zamawiającego) x 20g/m2 (zużycie soli szacowane przez wykonawcę)/ 1 000 000 = 2,1462 ton 

i dalej 2,1462 ton - 1,0731 ton = 1,0731 ton. Zatem i

lość soli skalkulowana przez wykonawcę 

ZRD Orfin stanowi jedynie 50% potrzeb do wykonania usługi. Oferta została więc zaniżona 

o 

1,0731 tony materiału, co przy zaoferowanej stawce 198,00 zł/Mg za sól drogową, oznacza 

niedobór  materiałów  w  wycenie  o  wartości  212,47  zł  na  jednokrotnym  posypie.  Rodzaj 

materiałów  i  ich  ilość  został  ustalone  błędnie,  niezgodnie  z  wymogami  zamawiającego. 

Założone 10g/m2 jest ilością niewystarczającą do wykonania czynności likwidacji śliskości i do 

ceny należy doliczyć nie mniej niż kwotę 212,47 zł, a przy 60 krotności zgodnie z kosztorysem 

ofertowym, wartość ta wyniosłaby 12 748,20 zł. Dalsze twierdzenia odwołującego w zakresie 

wadliwych założeń wykonawcy ZRD Orfin w przedmiocie soli tutaj też pozostają aktualne. 

Ponadto,  tak  jak  we  wcześniejszych  pozycjach,  zaniżono  koszty  pośrednie. 

W 

wyjeździe interwencyjnym wynoszą one 312,68 zł. W zakresie wartości całego kontraktu 

dla  tej  wyceny  to  kwota  zaledwie  18 

760,80  zł. Koszty  te są zaniżone i  niewspółmierne do 

kosztów,  które  są  ponoszone  w  związku  z  usługą.  Wykonawca  wykorzystuje  11  pojazdów, 

ładowarkę,  magazyn,  dyspozytornię,  place  manewrowe.  Analizując  koszty  wykazane  przez 

wykonawcę  daje  to  około  29,00  zł  za  jedną  sztukę  pojazdu,  co  jest  kwotą  niewiarygodną 

i 

nierealną.  Wszystkie  inne  elementy,  które  powinny  być  w  kosztach  pośrednich  zostały 

pomini

ęte,  tak  jak  we  wcześniej  omówionych  pozycjach  kalkulacji  ceny.  Jak  również  zysk 

wyliczono niezgodnie ze wskazaną w wyjaśnieniach stawką 11%, a na poziomie 10% wartości 

od kosztów bezpośrednich i pośrednich.  

W  konsekwen

cji  powyższego,  w  ocenie  odwołującego,  wycena  pozycji  została 

zaniżona o  robociznę  w  wysokości  6 134,04 zł,  sprzęt  w  wysokości  84 618,40  zł,  materiały 

w 

wysokości 12 748,20 zł, co daje ogółem stratę w kwocie 103 500,64 zł. 

Kalkulacja „Utrzymanie zimowe”, poz. 5 „Oczyszczanie ulic pozimowe” (mechaniczne 

i/lub ręczne)” o wartości 0,0800 zł/m2za  jeden wyjazd, łączna wartość pozycji 129 557,60 zł 

brutto.  

Odwołujący stwierdził, że również w tej pozycji wykonawca ZRD Orfin zaniżył cenę za 

składowanie  odpadów  z  oczyszczania  ulic  i  placów  o  kodzie  20  03  03.  Stanowisko 

o 

konieczności  wliczenia  w  cenę  kwoty  94,70  zł/Mg,  będącej  obligatoryjną  opłatą,  zgodnie 

ze 

wskazanymi w odwołaniu aktami prawa powszechnie obowiązującego, także dla tej pozycji 

pozostaje aktualne i powoduje wadę kalkulacji. Cena wykonawcy w wysokości 80,00 zł/Mg nie 

pokrywa wymaganych 

kosztów i jest skalkulowana poniżej nich. Ponadto, tak jak dla pozycji 

oczyszczania letniego, 

tutaj także według odwołującego wykonawca ZRD Orfin pominął prace 

wykonywane  ręcznie,  co  powoduje  zaniżenie  ceny  usługi  o  pracę  zespołu  pracowników  od 

do 10 osób.  

Odwołujący podniósł, że kalkulacja pozycji jest zaniżona także dla kosztówBłąd! Nie 

zdefiniowano  zakładki.  pracy,  a stawki  godzinowe  kierowców  w  wysokości  16,00  zł/h,  są 

jedynie kosztami wynagrodzenia pracownika. W kalkulacji nie wykazano, czy 

pominięto koszty 

pracy, które ponosi pracodawca, tzw. ZUS pracodawcy, który dla ceny wykonawcy powoduje 

niedoszacowanie 

w  wysokości  3,297  zł  za  godzinę.  W  dobie  wynosi  to  odpowiednio  4 

pracowników x 41 h x 3,297 zł = 540,71 zł, co w skali ogólnej daje 540,71 zł x 2 krotność = 1 

081,42  zł  i  o  taką  wartość  została  zaniżona  wycena  wykonawcy  ZRD  Orfin.  Nie  dodano 

również  dodatków  do  płac,  premii,  wynagrodzenia  za  nadgodziny  i  pracę  w  godzinach 

nocnych,  o  czym  odwołujący  szeroko  rozpisywał  się  we  wcześniejszej  części  odwołania. 

P

odsumowując, w ocenie odwołującego do kosztów wykonawcy ZRD Orfin należy doliczyć dla 

pracownika 

2,70 zł do jednej godziny nocnej. W dobie to wartość 4 pracowników x 21 h x 2,70 

zł  =  226,80  zł,  zaś  w  wartości  kontraktowej  wynosi  to  226,80  zł  x  2  krotność  =  453,60  zł. 

Łącznie zatem nie wliczono w cenę kosztów pracy w wysokości 1 535,02 zł. 

Dalej odwołujący zauważył, że z kalkulacji wynika, iż wykonawca ZRD Orfin nie ujawnił 

kosztów  eksploatacyjnych  sprzętu.  W  tym  zakresie  przedstawiono  jedynie  wartość 

szacunkową w wysokości 1 187,32 zł za zamiatarkę. Wyjaśnienia są ogólnikowe i nie wiemy, 

jakie koszty zostały w ten sposób obliczone. Ponadto wykonawca wskazał, że oczyszczanie 

dróg  odbywać  się  będzie  po  trasie  2  x  74,586  km  =  149,1720  km.  Jest  to  długość,  która 

odpowiada długości dwóch jezdni, na co wskazuje przelicznik i tak jak w oczyszczaniu letnim 

dla  tej  pozycji  wykonawca  ZRD  Orfin, 

uwzględnił  jedynie  drogi  dwupasmowe.  Nie 

uwzględniono dróg czterojezdniowych, a także zjazdów, pasów wyłączeń i innych odcinków 

drogi.  Co  ważne,  nie  uwzględniono  także  dojazdu  na  składowisko  odpadów,  manewrów 

technologicznych, czy zjazdu do miejsca poboru 

wody. Trasa drogi została więc źle ustalona 

i 

nie  obejmuje  całego  zakresu  prac.  Oznacza  to  również,  że  wartość  paliwa  została  źle 

oszacowana. 

Zdaniem odwołującego zaniżona została cena wody. W omawianej pozycji woda jest 

kluczowym  materiałem  dla  wykonania  usługi,  bowiem  służy  do  zraszania  nawierzchni,  co 

ogranicza  pylenie,  unoszenie  się  kurzu.  Wykonawca  ZRD  Orfin  wskazał,  że  pozyskuje 

i 

kalkuluje  wodę  w  cenie  3,46  zł/m3.  Przedstawiona  cena  jest  nierealna.  Na  rynku  nie  jest 

możliwe nabycie 1 m3 wody w takiej cenie. Jak wskazano we wcześniejszej części odwołania, 

w  roku 

2019  wodociągi  obsługujące  rynek  bytomski  i  siedzibę  ZRD  Orfin,  sprzedają  wodę 

w cenie  netto 

5,33  zł  za  1 m3,  lub   5,91  zł  za 1  m3,  zatem  wykonawca  zaniżył  cenę wody 

w stosunku do cen rynkowych.  

W ocenie odwołującego, tak jak w każdej pozycji, zaniżono cenę paliwa (3,719 zł) i tutaj 

wcześniejsze  twierdzenia  także  pozostają  aktualne.  Ponadto  nieprawidłowo  wyceniono 

wartości  maszynogodzin  zamiatarek,  wykorzystywanych  do  wykonania  usługi.  Pominięto 

koszty amortyzacji 

sprzętu, które zgodnie z ogólnymi zasadami amortyzacji środków trwałych 

w uproszczeniu 

powinny wynosić 20% wartości początkowej sprzętu w danym roku. Pominięto 

koszty  napraw,  konserwacji,  a 

także  koszt  części  eksploatacyjnych  (np.  smarów,  olejów), 

innych niż paliwo. W wartość wyceny nie wliczono kosztów ubezpieczenia pojazdu, podatków 

od  środków  transportowych,  etc.  Paliwo,  które  zostało  skalkulowane  to  niewielka,  wręcz 

ułamkowa  część  rzeczywistych  kosztów  wykorzystania  sprzętu.  Kalkulacja  nie  uwzględnia 

także przestojów maszyn, które należy uwzględnić w stawce. Przeciętna cena rynkowa pracy 

maszynogodziny pojazdu ciężarowego bez polewaczki na rynku wynosi około 90 zł - 41,52 zł, 

za 12 km/h 

= 48,48 zł. Taka jest też minimalna wartość niedoboru w wycenie na jednej godzinie 

pracy  sprzętu.  Zatem  do  ceny  pozycji  należałoby  doliczyć  4  pojazdy  x  41  h  x  48,48  zł  = 

950,72  zł.  Natomiast  w  wartości  kontraktowej  wynosi  to  7 950,72 zł  (niedobór  wyceny 

wartości  sprzętu)  x  2 krotność  =  15 901,44  zł,  a  więc  łącznie nie wliczono  w  cenę kosztów 

sprzętu ZRD Orfin kwoty w wysokości 15 901,44 zł. 

Kalkulacja „Całoroczne utrzymanie”,  poz.  1 „Mechaniczne  i/lub  ręczne  oczyszczanie 

nawierzchni jezdni ulic na wskazan

ie” o wartości 0,0050 zł/m2 jeden wyjazd, łączna wartość 

pozycji 80 973,50 zł brutto. 

Odwołujący  zauważył,  że  także  w  tej  pozycji  kalkulacji  wykonawca  zaniżył  cenę  za 

składowanie  odpadów  z  oczyszczania  ulic  i  placów  o  kodzie  20  03  03.  Nie  uwzględniono 

również  kosztu  pracowników  sprzątających  ręcznie  za  pomocą  miotły,  łopaty,  drapaka. 

Zaplanowana usługa jest niezgodna z SOPZ, co oznacza, że oferta wykonawcy nie odpowiada 

treści SIWZ, ponieważ nie uwzględnia wszystkich wymagań i powinna zostać odrzucona na 

podstawie art. 89 ust. 1 pkt 2 Pzp. P

ominięto także koszty ZUS-u pracodawcy, co powoduje 

niedoszacowanie w kwocie 

184,63 zł, a w skali umowy 184,63 zł x 20 krotność = 3 692,60 zł. 

Brak  jest  kosztu  wykonywania  pracy  w  godzinach  nocnych,  c

o  daje  stratę  75,60 zł,  zaś 

w 

wartości  kontraktowej 75,60  zł  x  20  krotność =  1 512,00  zł.  Dla robocizny  zaniżono  więc 

cenę o wartość 5 204,60 zł. Ponadto wskazana w tej pozycji przez wykonawcę kwota 719,43 zł 

została niewyjaśniona, wygląda ona jak wartość doliczona. 

W  dalszej  kolejności  odwołujący  argumentował,  że  przyjęto  trasę  oczyszczania  dla 

jezdni dwupasmowych, kiedy należało uwzględnić także drogi czterojezdniowe, zjazdy, pasy 

wyłączeń,  jak  również  dodać  dojazd  na  składowisko  odpadów,  manewry  technologiczne 

i zjazdy 

do  miejsca  poboru  wody.  Oznacza  to  również,  że  źle  oszacowano  wartość  paliwa. 

Ponadto,  tak  jak  we  wcześniejszych  pozycjach,  zaniżono  cenę  wody  i  paliwa.  Odwołujący 

dodał,  że  w  tej  pozycji  także  nieprawidłowo  wyceniono  pracę  zamiatarek.  W  kalkulacji  nie 

wspomina  się  o  kosztach  pracy  maszyn,  a  stanowią  one  około  60%  kosztów  stawki  pracy 

sprzętu. Uwzględniono jedynie koszty paliwa w ilości 1,00 dm3 za 1 km (100l/ 100 km), w cenie 

netto 3,719 zł/ dm3. Pominięto więc koszty wartości sprzętu, który będzie używany do realizacji 

usługi, tj. jego amortyzacji, która zgodnie z ogólnymi zasadami amortyzacji środków trwałych 

w uproszczeniu winna wynosić 20% wartości początkowej sprzętu w danym roku. Wykonawca 

ZRD Orfin 

nie ujął w cenie kosztów napraw i obsługi technicznej, a także innych niż paliwo 

kosztów  eksploatacyjnych  (np.  smarów,  olejów).  W  wartość  wyceny  nie  wliczono  kosztów 

ubezpieczenia  pojazdu,  podatków  od  środków  transportowych,  wymiany  opon  i  innych 

kosztów,  które  wynikają  z  użycia  sprzętu.  Paliwo,  które  zostało  skalkulowane  to  niewielka, 

wręcz ułamkowa część rzeczywistych kosztów wykorzystania sprzętu. 

Odwołujący  dodał,  że  pozycja  ta  nie  uwzględnia  planowanych  i  nieplanowanych 

przestojów maszyn, które winny być wyliczone w stawce i pokryte w eksploatacji. Przestoje 

takie  wynikają  niezależne  od  woli  przedsiębiorcy,  np.  przestój  związany  z  przeglądem 

technicznym,  naprawami,  brakiem  zatrudnienia.  Cena  rynkowa  pracy  maszynogodziny 

pojazdu  ciężarowego  bez  zamiatarki  wynosi  około  90  zł  -  41,52  zł,  paliwo  za  12 km/h  = 

zł.  Taka  jest  też  minimalna  wartość  niedoboru  w  wycenie  na  jednej  godzinie  pracy 

sprzętu. Zatem do ceny należałoby doliczyć 4 pojazdy x 14 h x 48,48 zł = 2 714,88 zł. Dla całej 

umowy jest to 

2 714,88 zł (niedobór wyceny wartości sprzętu) x 20 krotność = 54 297,60 zł. 

Kalkulacja  „Całoroczne  utrzymanie”  poz.  2  „Oczyszczanie  trawników,  pasów 

przyjezdniowych na wskazanie”  o wartości 0,0005 zł/m2 jeden wyjazd, łączna wartość pozycji 

31 509,10 zł brutto. 

W ocenie odwołującego wyliczenia dla tej kalkulacji nie obejmuje zakresu prac, który 

został opisany  w SIWZ dział II pkt VII oczyszczanie pasów przyjezdniowych, ppkt 1 SOPZ. 

Kalkulacja posiada 

błędy rachunkowe, które nie zostały poprawione, jest także niewiarygodna 

z  uwagi  na 

nieprawidłowy  zakres  prac,  bowiem  nie  zawiera  wymaganych  nakładów  pracy 

sprzętu  (policzono  jedynie  koszt  paliwa)  i  ludzi,  ponieważ  nie  zawiera  wszystkich  kosztów 

pracowniczych, 

w szczególności składki ZUS-u pracodawcy. 

Kalkulacja przedłożona przez wykonawcę ZRD Orfin zawiera błędy rachunkowe, które 

nie zostały poprawione. Pomylono się w obliczeniu wartości zysku oraz podatku VAT, tj. zysk 

(Z = 3%) zamiast 341,49 zł powinno być 10,24 zł, razem netto zamiast 331,54 zł powinno być 

zł,  podatek  VAT  8%  zamiast  26,52  zł  powinno  być  28,14  zł  i  razem  brutto  zamiast 

358,06 zł powinno być 379,87 zł. W ocenie odwołującego świadczy to o tym, że kalkulacja 

wykonawcy nie była badania, przeliczana i oceniana merytorycznie przez zamawiającego. 

W  omawianej  pozycji,  wed

ług  odwołującego,  występuje  także  niedobór  w  zakresie 

wyceny  kosztu 

pracy  pracowników.  Wyjaśnienia  złożone  przez  wykonawcę  ZRD  Orfin  są 

niezgodne  z  SOPZ, 

gdzie w dziale II pkt VII ppkt 1 zamawiający  wskazał, że oczyszczanie 

pasów  przyjezdniowych,  w  tym  poboczy  i  rowów,  polega  na  wygrabieniu  liści,  usuwaniu 

powalonych drzew, konarów, usuwaniu zwierzęcych odchodów i ich wywozie. Taki zakres nie 

został  ujęty  w  wycenie  wykonawcy.  Zamawiający  wymagał  wykonania  konkretnych  prac 

ogrodniczych, polegających na wygrabianiu powierzchni trawiastych z liści, obumarłych roślin, 

odpadów  roślinnych.  Po  zgrabieniu  odpadów  należy  je  zebrać  w  pryzmy,  załadować 

i 

przekazać na kompostownik. Czynności te nie zostały objęte wyceną, pominięto je. Stanowi 

to  o 

niezgodności  z  przedmiotem  zamówienia  i  powoduje  zaniżenie  ceny,  o  prace  które 

pominięto w wycenie. 

W  ocenie  odwołującego  prawidłowe  ustalenie  wartości  prac  ogrodniczych, 

polegających  na  wygrabieniu  liści,  które  nie  zostały  ujęte  w  kalkulacji  wykonawcy,  według 

katalogów branżowych KNP 13 i KNR 2-21, powinno być następujące: dwukrotne wygrabianie 

trawników  w  okresie  wiosennym,  dwukrotne  wygrabianie  trawników  w  okresie  jesiennym, 

koszty  utylizacji  odpadów,  których  ZRD  Orfin  przyjął  230  Mg.  W  obliczeniach  wykonawca 

wskazuje stawkę  roboczogodziny  16,00  zł/h,  w  średniej  cenie  maszynogodziny  samochodu 

67,50  m-

g,  koszty  pośrednie  3%  naliczane  od  kosztów  bezpośrednich  i  zysk  3%.  Zatem 

wycena  prac 

powinna  wynosić  356 371,96  zł  i  o  taką  wartość  została  zaniżona  omawiana 

pozycja.  Wycena  ZRD  Orfin  zawiera  zaniżone  nakłady,  nawet  w  zakresie  zbierania 

zanieczyszczeń innych niż liście. W kalkulacji wykonawca ustalił, że prace będzie wykonywało 

dwóch pracowników przez 8h. Łączna powierzchnia do oczyszczania wynosi 716 116,00 m, 

trasa 

w  takiej  dniówce  wynosiłaby  74,586  km  x  2  (dwie  strony  drogi,  dwa  pobocza)  = 

km. Każdy z zatrudnionych pracowników musiałby w ciągu swojej dniówki przejść 

minimum  74,586  km  -  jedna  strona  drogi.  Wykonu

jąc  proste  działanie  matematyczne 

uzyskujemy informacje o prędkości, z jaką musiałaby być wykonana praca 74,586 km / 7,5 h 

=  9,94  km  w  ciągu  1h.  Przy  czym  należy  pamiętać,  że  czynność  polega  na  przejściu  całej 

powierzchni  poboczy,  schylaniu  się,  podejściu  do  zalegających  odpadów,  sortowaniu 

odpadów,  układania  ich w  stosy,  lub  na  załadunku  na  samochód  transportowy. Wykonując 

taką  pracę  pracownik  porusza  się  w  tempie  wolniejszym,  niż  gdyby  jedynie  szedł,  bez 

wykonywania żadnej pracy. Za bardzo szybki marsz człowieka uznaje się prędkość 6 km/h. 

Założenia  poczynione  przez  wykonawcę  ZRD  Orfin,  że  pracownicy  będą  się  poruszać 

z 

prędkością 9,94 km/h są nierealne, niemożliwe do wykonania. Według odwołującego, kiedy 

wyliczy się 19,78 zł + 659,20 zł = 678,98 zł, podatek VAT = 8% 54,32 zł, razem 54,32 zł + 

678,98  zł  =  733,30  zł  brutto,  uzyskamy  wartość pracy  za  zbieranie zanieczyszczeń.  Zatem 

w wycenie ZRD Orfin 

zostało to zaniżone przy jednokrotnym zbieraniu o 733,30 zł-358,06 zł = 

375,24 zł, natomiast cała wartość kontraktowa została pomniejszona o wartość 375,24 zł x 

krotności = 33 021,12 zł. 

Dalej odwołujący wskazał, że tutaj także zaniżono koszty składek ZUS-u pracodawcy, 

więc każda godzina pracy została niedoszacowana o 3,297 zł. W dobie wynosi to odpowiednio 

5  pracowników  x  8  h  x  3,297  zł  =  131,88 zł  w  skali  ogólnej  jest  to  wartość  131,88  zł  x 

krotności = 11 605,44 zł i o taką wartość została zaniżona wycena, z powodu pominięcia 

składek ZUS-u właściwych dla pracodawcy, których koszt jest obligatoryjny. 

Odwołujący  zauważył  również,  że  nieprawidłowo  wyceniono  wartość  wymaganych 

maszynogodzin  dla 

samochodu dostawczego o ładowności do 3,5 tony, wykorzystywanego 

do  wykonania  usługi.  Tożsamo,  jak  podnosił  odwołujący  dla  każdego  kosztu  sprzętu,  tutaj 

także  wskazano,  że  wykonawca  ZRD  Orfin  nie  uwzględnił  kosztów  amortyzacji,  kosztów 

napraw  i  eksploatacji, 

przeglądów,  ubezpieczenia,  podatków,  przestojów  etc.,  a  wyceniono 

jedynie koszt paliwa w 

ilości 0,15 dm3 za 1 km (15 I / 100 km), w cenie netto 3,719 zł/dm3.  

Następnie odwołujący wskazał, że wykonawca ZRD Orfin założył, że pojazd pokona 

74,586 km. Jest to jednorazowy przejazd trasy po jej długości. W wycenie pominięto więc trasę 

powrotną  na  zaplecze  wykonawcy,  a  także  koszt  transportu  odpadów  na  składowisko, 

zaniżono zatem ilość kilometrów o długość 84,586 km. Odwołujący podniósł dalej, że wycena 

pracy  sprzętu  wynika  z  wartości  księgowej  pojazdów  i  przeciętna  cena  rynkowa 

maszynogodziny pojazdu ciężarowego o ładowności do 3,5 tony bez urządzeń wynosi około 

67,50 zł - 16,74 zł, paliwo za 30 km = 50,76 zł. Mając powyższe na uwadze, dla jednej doby, 

należy  doliczyć  1  pojazd  x  8  h  (8h  to  czas  pracy)  x  50,76  zł  =  406,08  zł,  więc  w wartości 

kontraktowej jest to 

406,08 zł (niedobór wyceny wartości sprzętu w jednej dobie) x 88 krotności 

04  zł.  Odwołujący  podkreślił,  że  tutaj  też  wadliwie  skalkulowano  cenę  paliwa 

i 

wcześniejsze twierdzenia pozostają aktualne. 

Ponadto w zakresie materiałów wykonawca ZRD Orfin założył w wycenie, że dokona 

oczyszczenia powierzchni 716 116,00 m2. Szacunkową ilość zebranych odpadów określił na 

0,03 Mg, 

tj. 30 kg. Biorąc pod uwagę doświadczenie życiowe i zawodowe odwołującego ilość 

ta  jest  zaniżona.  Wykonawca  nie  przewidział  wszystkich  odpadów,  które  należy  usunąć 

z 

pasów  przyjezdniowych.  W  dziale  I  pkt  II  ppkt  2  zamawiający  wskazał  co  należy  do 

obowiązków wykonawcy. Określony przez zamawiające rodzaj i charakter odpadów powoduje, 

że ich ilość nie może być oszacowana na  30  kg w  cenie 13,50  zł,  bo  taka  ilość mieści  się 

w jednym 

worku. Średni ciężar jednej opony z samochodu ciężarowego jest większy niż 30 kg. 

Ilość  odpadów  została  ustalona  nieprawidłowo,  w  skali  kontraktu  oznaczałoby  to,  że 

w

ykonawca  zbierze  tylko  około  2,5  tony  odpadów  przez  półtorej  roku  oczyszczania 

208,00 m2. Dane są więc niewiarygodne i nieprawdziwe. Jak również wykonawca ZRD 

Orfin 

swoich założeń nie poparł żadnymi dowodami, czy też indywidualną kalkulacją.  

Odwołujący podniósł dalej, że koszty pośrednie, naliczane zgodnie z przyjętym przez 

w

ykonawcę  ZRD  Orfin  założeniem,  wynoszą  3%,  czyli  w  jednej  dobie  jest  to  9,95  zł. 

W 

zakresie  wartości  całego  kontraktu  to  zaledwie  875,60  zł,  zatem  koszty  te  są  zaniżone 

i 

niewspółmierne  do  kosztów,  które  są  ponoszone  w  związku  z  usługą.  Wykonawca  do 

realizacji 

usługi wykorzystuje pojazd, magazyn, dyspozytornię, place manewrowe. Za przyjętą 

kwotę  kosztów  pośrednich  nie  byłoby  możliwe  opłacenie  ubezpieczenia  pojazdu, 

wykorzystywanego do wykonania usługi. Wszystkie elementy, które powinny być w kosztach 

pośrednich  zostały  pominięte.  Część  kosztów  nie  jest  możliwa  do  zlekceważenia, 

w 

szczególności dotyczy to konieczności zapewnienia odpowiednich warunków socjalnych dla 

załogi, szatani, łaźni, ogrzewania pomieszczeń, oświetlenia. Ponadto w kosztorysie ofertowym 

ogólnym wykonawca wskazał na 24,74% tychże kosztów, a tutaj jest to jedynie 3%, a więc 

o prawie  22%  mniej, 

niż  jego  średnie  koszty  pośrednie.  Gdyby  zastosować  prawidłowy 

współczynnik  to  wartość  nominalna  kosztów  pośrednich  wynosiłaby  331,54  zł  (koszty 

bezpośrednie z kalkulacji) x 24,74% (wartość % kosztów pośrednich z kosztorysu ofertowego) 

=  82,02  zł.  Koszty  pośrednie  zaniżono  więc  o  82,02  zł  w  wycenie  pozycji,  a  w  wartości 

kontraktowej o 

82,02 zł x 88 krotności = 7 217,76 zł.  

Ostatnim 

zaniżonym  elementem  pozycji  jest  nieprawidłowo wyliczony  zysk. W opinii 

odwołującego zysk wynosi 3% wartości, zatem jest to sprzeczne ze złożonymi wyjaśnieniami, 

w 

których wykonawca zadeklarował zysk na poziomie 11%. 

Podsumowując powyższe, odwołujący stwierdził, że wycena pozycji została zaniżona 

o robocizn

ę w wysokości 400 998,52 zł, sprzęt w wysokości 35 735,04 zł, koszty pośrednie 

w 

wysokości 7 217,76 zł, co daje ogółem pozycję zaniżoną o kwotę 443 951,32 zł. 

Działając w imieniu i na rzecz zamawiającego odpowiedź na odwołanie w formie ustnej 

do  protokołu  wniósł  pełnomocnik  strony  wskazując,  iż  zamawiający  wnosi  o  oddalenie 

odwołania  w  całości,  jako  nieposiadającego  uzasadnionych  podstaw.  Wniesiono  także 

o 

zasądzenie  na  rzecz  zamawiającego  od  odwołującego  kosztów  strony  w  postaci 

wynagrodzenia pełnomocnika, zgodnie ze złożoną fakturą VAT. 

Wobec spełnienia przesłanek określonych w art. 185 ust. 2 i 3 p.z.p. Izba dopuściła do 

udziału  w  postępowaniu  odwoławczym  wykonawcę  Zakład  Robót  Drogowych  ORFIN 

Sp. z o.o. Sp. k., ul. Sikorskiego 5a, 41-

922 Radzionków (dalej zwanego jako „przystępujący”), 

zgłaszającego przystąpienie po stronie zamawiającego.  

Przystępujący przedstawił swoje stanowisko procesowe w formie pisemnej. 

Krajowa  Izba  Odwoławcza  –  po  przeprowadzeniu  rozprawy  w  przedmiotowej 

sprawie, po zapoznaniu się ze stanowiskami przedstawionymi w odwołaniu, odpowiedzi 

na odwołanie, konfrontując je z zebranym w sprawie materiałem dowodowym, w tym 

z 

dokumentacją  postępowania  o  udzielenie  zamówienia  publicznego,  przedstawioną 

w 

postaci  elektronicznej  przez  zamawiającego,  w  szczególności  z  postanowieniami 

ogłoszenia  o  zamówieniu  oraz  treścią  SIWZ,  złożonymi  ofertami,  korespondencją 

prowadzoną  w  toku  postępowania  o  udzielnie  zamówienia  publicznego  pomiędzy 

zamawiającym  a  wykonawcami  ubiegającymi  się  o  udzielenie  zamówienia  oraz  po 

wysłuchaniu  oświadczeń  i  stanowisk  stron  złożonych  ustnie  do  protokołu  w  toku 

rozprawy,  gdzie  odwołujący  podtrzymał  stanowisko  złożone  pisemnie,  zamawiający 

przedstawił  ustną  odpowiedź  na  odwołanie,  zaś  przystępujący  poparł  twierdzenia 

zamawiającego – ustaliła i zważyła, co następuje: 

Skład  rozpoznający  spór  ustalił,  iż  odwołanie  mieści  się  w  zakresie  przedmiotowym 

ustawy p.z.p., zostało wniesione przez podmiot uprawniony, a także dotyczy materii określonej 

w art. 180 ust. 1 

p.z.p., zatem podlega kognicji Krajowej Izby Odwoławczej.  

Izba ustaliła dalej, że odwołanie podlega rozpoznaniu zgodnie z art. 187 ust. 1 p.z.p. 

i 

nie została wypełniona żadna z przesłanek, o których mowa w art. 189 ust. 2 p.z.p., a których 

stwierdzenie  skutkowałoby  odrzuceniem  odwołania  i  odstąpieniem  od  badania  meritum 

sprawy. 

Skład orzekający stwierdził również, że odwołujący posiada legitymację materialną do 

wniesienia środka zaskarżenia, określoną w art. 179 ust. 1 p.z.p. 

W  oparciu  o  zakreślone  we  wcześniejszej  części  uzasadnienia  akta  sprawy 

odwoławczej, Izba ustaliła następujące okoliczności w zakresie istotnym dla rozstrzygnięcia: 

I. 

Zgodnie z rozdziałem III SIWZ: 

„Przedmiotem zamówienia jest letnie i zimowe utrzymanie pasa drogowego oraz 

utrzymanie i konserwacja zieleni w pasie drogowym na terenie miasta Bytomia 

w 

podziale na 8 zadań (Rejonów), obejmujące następujące usługi: 

a) 

letnie  oczyszczanie  i  utrzymanie  w  czystości  nawierzchni  pasów 

drogowych  w  tym  dróg  krajowych  wraz  z  węzłami,  dróg  oraz  ulic 

wojewódzkich,  powiatowych,  gminnych  i  wewnętrznych,  obiektów 

drogowych  oraz  ciągów  pieszych  i/lub  rowerowych,  placów  miejskich, 

strefy  płatnego  parkowania,  parkingów,  chodników  (w  tym  schodów 

terenowych,  przystanków  komunikacji  autobusowej  i  tramwajowej), 

poboczy oraz opróżnianie koszy ulicznych; 

b) 

zimowe  utrzymanie 

i  oczyszczanie  pasów  drogowych  w  tym  dróg 

krajowych  wraz  z  węzłami,  dróg  oraz  ulic  wojewódzkich,  powiatowych, 

gminnych  i 

wewnętrznych,  obiektów  drogowych,  parkingów  oraz  ich 

pozimowe oczyszczanie. Przedmiot obejmuje także odśnieżanie, usuwanie 

śliskości  zimowej  i  oczyszczanie  z  chodników  (w  tym  schodów 

terenowych),  ciągów  pieszych i/lub rowerowych, placów  miejskich,  strefy 

płatnego parkowania, przystanków komunikacji autobusowej i tramwajowej 

oraz opróżnianie koszy ulicznych; 

c) 

utrzymanie i konserwacja teren

ów zieleni w pasie drogowym. 

Kompleks  zadań  objętych  zamówieniem  jest  wypełnieniem  obowiązków 

związanych  z  utrzymaniem  czystości  i  porządku  na  pasach  drogowych  dróg 

publicznych  i  wewnętrznych  w  granicach  administracyjnych  miasta  Bytomia, 

nałożonych na Zamawiającego zgodnie z przepisem art. 5 ust. 4 ustawy z dnia 

września  1996  r.  o  utrzymaniu  czystości  i  porządku  w  gminach 

(j.t.  Dz. U. z 2018 

r., poz. 1454 z późn. zm.), przepisami ustawy z dnia 21 marca 

1985 r. o drogach publicznych (j.t. Dz. U. z 2018 

r., poz. 2068 z późn. zm.) oraz 

Rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 27 października 2005 r. w sprawie 

rodzajów i warunków stosowania środków jakie mogą być używane na drogach 

publicznych oraz ulicach i placach (Dz.U. z 2005 r. Nr 230, poz.1960). 

Wyk

onawca  winien  w  oparciu  o  wskazany  zakres,  doświadczenie  własne 

dokonać wyceny prac ujmując wszystkie koszty ich wykonania, w szczególności 

koszt pracy sprzętu i zakupu materiałów. 

Przedmiot  zamówienia  określa  Szczegółowy  Opis  Przedmiotu  Zamówienia 

(SOPZ) 

stanowiący  załącznik  nr  2  do  SIWZ  oraz  wzór  umowy  stanowiący 

załącznik nr 5 do SIWZ. 

Wykazy terenów dla poszczególnych zadań (Rejonów) przedstawiają załączniki 

nr 1-

8 do Szczegółowego Opisu Przedmiotu Zamówienia (SOPZ)”. 

„Podane w SIWZ i załącznikach do SIWZ ilości i krotności poszczególnych prac 

są  orientacyjne  (szacunkowe),  wyliczone  na  podstawie  dotychczasowych 

doświadczeń Zamawiającego i mają służyć jedynie do kalkulacji ceny ofertowej. 

Faktyczne  ilości  i  krotności  wykonywanych  prac  mogą  się  różnić  od  ilości 

zakładanych (szacowanych) w zależności od panujących warunków pogodowych 

w  okresie  trwania  zamówienia.  Wynagrodzenie  Wykonawcy  stanowić  będzie 

iloczyn  faktycznie  wykonanych  prac  i  cen  jednostkowych  podanych  w  ofercie 

Wykonawcy,  do  wysokości  łącznej  ceny  ofertowej  wskazanej  w  formularzu 

ofertowym”. 

Ponadto zamawiający w rozdziale IV SIWZ określił warunki udziału w postępowaniu, 

w 

tym co do zdolności technicznej w postaci wymaganego sprzętu do realizacji zamówienia 

oraz  legitymowania  się  odpowiednim  doświadczeniem  w  zakresie  letniego  i  zimowego 

utrzymania dróg, zaś w rozdziale XIII SIWZ określono sposób obliczenia ceny. 

II. 

Zgodnie z protokołem postępowania ppkt 2 pkt 4 druku ZP-PN zamawiający dla rejonu 

nr 1 (część I postępowania) oszacował wartość zamówienia na kwotę 8 263 889,44 zł, 

natomiast  k

wota,  jaką  zamawiający  przeznaczył  na  realizację  zamówienia  to 

000,59 zł. 

III. 

Na część I postępowania złożono następujące oferty: 

oferta odwołującego z ceną w wysokości 6 584 100,71 zł, 

oferta 

przystępującego  z  ceną  w  wysokości  4 906 042,53  zł  (cena  po 

poprawieniu omyłki rachunkowej, zgodnie z zawiadomieniem z 23.10.19 r.), 

co  powoduje,  że  średnia  arytmetyczna  cen  ofert  złożonych  w  postępowaniu  wynosi 

zł. Ponadto stosunek wartości oferty złożonej przez przystępującego do 

kwoty zamawiającego to około 54%. 

IV. 

Procedowanie w zakresie wyjaśnienia sposobu kalkulacji ceny przystępującego: 

pismem  z  28.08.2019  r. 

zamawiający,  na  podstawie  art.  90  ust.  1  i  1a  p.z.p, 

wezwał  przystępującego  do  złożenia  wyjaśnień  oraz  dowodów  dotyczących 

wyliczenia ceny dla części I postępowania, 

w  odpowiedzi  na  wezwanie  wykonawca  pismem  z  03.09

.2019  r.  przekazał 

zamawiającemu  wyjaśnienia  wraz  z  załącznikami  w  postaci  kalkulacji  cen 

jednostkowych, czterech faktur i kosztorysu ofertowego, 

po  częściowym  uwzględnieniu  odwołania  sygn.  akt  KIO  1975/19  pismem 

z 

18.10.2019  r.  zamawiający,  na  podstawie  art.  90  ust.  1  i  1a  p.z.p,  wezwał 

przystępującego  do  kolejnego  złożenia  wyjaśnień  oraz  dowodów  dotyczących 

wyliczenia ceny d

la części I postępowania, 

w  odpowiedzi  na  powyższe  wezwanie  wykonawca  pismem  z  22.10.2019  r. 

przekazał zamawiającemu wyjaśnienia wraz z załącznikami w postaci kalkulacji 

cen jednostkowych, czterech faktur i kosztorysu ofertowego 

– ponownie to samo, 

co  zama

wiający  otrzymał  w  odpowiedzi  na  wcześniejsze  wezwanie  do 

wyjaśnienia sposobu kalkulacji ceny. 

V. 

W dniu 07.11.2019 

r. zamawiający dokonał wyboru oferty przystępującego jako oferty 

najkorzystniejszej. 

Krajowa Izba Odwoławcza dokonała oceny stanu faktycznego ustalonego w sprawie 

mając na uwadze art. 192 ust. 2 p.z.p., który stanowi, że Izba uwzględnia odwołanie, jeżeli 

stwierdzi  naruszenie przepisów  ustawy, które miało wpływ  lub  może mieć  istotny  wpływ  na 

wynik postępowania o udzielenie zamówienia.  

Skład  orzekający  –  uwzględniając  materiał  dowodowy  zgromadzony  w  sprawie, 

w  

szczególności  po  dokonaniu  ustaleń  poczynionych  na  podstawie  dokumentacji 

postępowania oraz dowodów przedłożonych przez strony, zważając na okoliczności faktyczne 

podniesione w odwołaniu – stwierdził, że sformułowane przez odwołującego zarzuty znajdują 

oparcie  w  ustalonym  stanie  faktycznym  i  prawnym.  Natomiast  twierdzenia  zamawiającego, 

mające  świadczyć  o  prawidłowości  jego  czynności  w  postępowaniu,  Izba  uznała  za 

zmierzające  wyłącznie  do  poprawy  sytuacji  procesowej  strony,  a  przy  tym  nie  posiadające 

odzwierciedlenia  w 

dokumentacji  postępowania,  zatem  nie  mogące  uchylić  obiektywnej 

wadliwości  zakwestionowanego  przez  odwołującego  wyboru  oferty  przystępującego  jako 

oferty najkorzystniejszej.  

Izba stwierdziła, że rozpoznawane odwołanie zasługuje na uwzględnienie w całości, 

z powodu  zaniechania  odrzucenia  oferty 

przystępującego,  jako  oferty,  której  treść  nie 

odpowiada  treści  specyfikacji  istotnych  warunków  zamówienia,  zawiera  rażąco  niską  cenę 

w 

stosunku do przedmiotu zamówienia i błąd w obliczeniu ceny, co powoduje, że zamawiający 

naruszył art. 89 ust. 1 pkt 2 p.z.p., art. 89 ust. 1 pkt 4 w zw. z art. 90 ust. 3 p.z.p. i art. 89 ust. 

1 pkt 6 p.z.p., a w konsekwencji naruszono również art. 7 ust. 1 p.z.p. 

Skład  orzekający  wskazuje  dalej,  że  Krajowa  Izba  Odwoławcza  nie  jest  związana 

podstawą  prawną  podaną  przez  odwołującego,  przy  dokonywaniu  kwalifikacji  naruszenia 

prawa  przez  zamawiającego.  Zaznaczyć  należy,  iż  Sąd  Najwyższy  w  swoich  orzeczeniach 

podkreśla, iż sąd nie jest związany wskazaną przez powoda podstawą prawną roszczenia – 

przeciwnie,  sąd  jest  obowiązany  rozpatrzyć  sprawę  wszechstronnie  i  wziąć  pod  rozwagę 

wszystkie  przepisy  prawne,  które  powinny  być  zastosowane  w  rozważanym  przypadku 

(por. 

wyroki Sądu Najwyższego: z 13.07.2005 r. sygn. akt I CK 132/05, z 02.12. 2005 r. sygn. 

akt II CK 277/05, z 29.10.2008 r. sygn. akt IV CSK 260/08, z 27.03.2008 r. sygn. akt II CSK 

524/07,  z  12.12.2008 r.  sygn.  akt  II  CSK  367/08,  z  19.03.2012  r.  sygn.  akt  II  PK  175/11, 

z 28.03.2014 

r.  sygn.  akt  III  CSK  156/13).  Przenosząc  ten  pogląd  na  grunt  postępowania 

odwoławczego przed Krajową Izbą Odwoławczą, w myśl zasady da mihi factum, dabo tibi ius, 

Izba 

jest  uprawniona  do  orzekania  w  sytuacji,  gdy  okoliczności  faktyczne,  podniesione 

w 

zarzutach odwołania, a także opis czynności lub zaniechań zamawiającego, wskazują na 

faktyczne naruszenie przepisów ustawy.  

Wobec powyższego Krajowa Izba Odwoławcza, w ramach dokonywanej subsumpcji, 

jest upoważniona do oceny odwołania w aspekcie przepisów prawnych, które powinny zostać 

zastosowane  jako  mające  oparcie  w  ustalonych  faktach,  bowiem  Izba  nie  jest  związana 

podstawą  prawną  podaną  przed  odwołującego.  Stanowisko  to  znalazło  potwierdzenie 

w orzecznictwie s

ądów powszechnych, jak i Izby, gdzie trafnie podnosi się, że zakres zarzutu 

wyznaczają okoliczności faktyczne, w których odwołujący upatruje niezgodności z przepisami 

ustawy  (por. 

wyrok Sądu Okręgowego w Gliwicach z 29.06.2009 r. sygn. akt X Ga 110/09, 

wyr

ok  Sądu Okręgowego w  Rzeszowie z  18.04.2012  r.  sygn.  akt  I  Ca 117/12,  wyrok  Sądu 

Okręgowego  w  Łodzi  z  29.06.2018  r.,  sygn.  akt  XIII  Ga  546/18).  Argumentacja  ta  znajduje 

odzwierciedlenie  w  orzecznictwie  Izby,  gdzie  zaznacza  się,  iż  „za  zarzuty  uznaje  się 

pr

zedstawione  przez  wykonawcę  okoliczności  faktyczne,  mające  świadczyć  o  naruszeniu 

przez  zamawiającego  przepisów  ustawy  Pzp.  Podkreślić  także  należy,  że  Izba  nie  jest 

związana wskazywaną przez wykonawcę podstawą prawną zarzutów” (vide wyrok Krajowej 

Izby Od

woławczej z 30.05.2017 r. sygn. akt KIO 993/17, por. też wyroki Izby z 02.08.2017 r. 

sygn. akt KIO 1488/17, z 10.08.2018 r. sygn. akt KIO 1370/18, z 26.06.2018 r. sygn. akt KIO 

1075/18, z 17.05.2019 r. sygn. akt KIO 805/19). 

Skład orzekający powyższe poglądy podziela 

i 

przyjmuje za własne. 

Krajowa Izba Odwoławcza jest związana zatem zawartymi w odwołaniu zarzutami (art. 

192  ust.  7  p.z.p.),  ale  nie  jest  związana  przyjętą  przez  odwołującego  kwalifikacją  prawną 

okoliczności  faktycznych,  opisanych  w  zarzucie.  Warto  zauważyć,  że  art.  180  ust.  3  p.z.p. 

wymaga  wskazania  czynności  lub  zaniechania  zamawiającego,  które  doprowadziły  do 

narusze

nia  ustawy  oraz  zwięzłego  przedstawienia  zarzutów.  W  odwołaniu  należy  także 

określić żądanie, a także wskazać okoliczności faktyczne i prawne, uzasadniające wniesienie 

środka  zaskarżenia.  Okoliczności  faktycznych  i  prawnych  nie  można  jednak  utożsamiać 

z 

podstawą  prawną,  czy  kwalifikacją  stanu  faktycznego  do  przepisów  prawa.  Art.  192  ust. 

2 p.z.p. 

stanowi bowiem, iż Izba uwzględnia odwołanie, jeżeli stwierdzi naruszenie przepisów 

ustawy, które miało wpływ, lub może mieć istotny wpływ na wynik postępowania o udzielenie 

zamówienia  –  niezależnie  od  tego,  jak  to  naruszenie  w  oparciu  o  przedstawione  zarzuty 

zostanie zakwalifikowane 

przez odwołującego. 

W świetle powyższego Izba stwierdziła, że wskazane przez odwołującego okoliczności 

faktyczne poddają się również kwalifikacji przez pryzmat art. 89 ust. 1 pkt 3 p.z.p., ponieważ 

w ocenie 

składu orzekającego treść oferty przystępującego powoduje, że jej złożenie stanowi 

czyn  nieuczciwej  konkurencji  w  rozumieniu  przepisów  ustawy  z  dnia  16  kwietnia  1993  r. 

o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji (Dz. U. z 2019 

poz. 1010), zwanej dalej jako „z.n.k.”, co 

znalazło odzwierciedlenie w tenorze sentencji wyroku.  

Zgodnie z art. 3 ust. 1 z.n.k. czynem nieuczciwej konkurencji jest działanie sprzeczne 

z prawem lub dobrymi obyczajami, jeżeli zagraża lub narusza interes innego przedsiębiorcy 

lub  klienta. 

Wypada  podkreślić,  że zgodnie z  wyrokiem  Sądu  Najwyższego z  09.06.2009  r. 

sygn. akt II CSK 44/09, 

norma ta może stanowić samodzielną podstawę uznania określonego 

zachowania  za  czyn  nieuczciwej  konkurencji  (por. 

też  wyrok  Sądu  Najwyższego  z  dnia 

28.10.2010 r., sygn. akt II CSK 191/10). Omawiany przepis oddziela zachowania dozwolone 

w obrocie  gospodarczym  w  ramach  swobody  konkurowania, 

od  zachowań  niedozwolonych 

z 

powodu  ich  sprzeczności  z  prawem  lub  dobrymi  obyczajami.  Zatem  wytycza  granice 

swobody prowadzenia działalności gospodarczej i konkurowania pomiędzy przedsiębiorcami. 

Za 

naruszenie prawa należy uznać czyn nieuczciwej konkurencji, jeżeli dzięki temu naruszeniu 

dopuszczający  się  go  przedsiębiorca  uzyskuje  korzyści  w  sferze  gospodarczej  – 

w 

szczególności,  jeżeli  wykonawca  uzyskuje  przewagę  nad  konkurentami,  w  następstwie 

czego zaczyna zagrażać ich interesom. Przy czym pod pojęciem „sprzeczne z prawem” należy 

rozumieć  działanie  sprzeczne  nie  tylko  z  ustawą  z.n.k.,  ale  również  bezprawne  na  kanwie 

odrębnych ustaw, mające wpływ na sytuację innych uczestników postępowania o udzielenie 

zamówienia  publicznego  i  naruszające  ich  uzasadnione  interesy  gospodarcze.  Natomiast 

z

akaz  naruszania  dobrych  obyczajów  chroni  przede  wszystkim  uczciwość  we 

współzawodnictwie na rynku towarów i usług, czyli rzetelność w konkurencji (por. wyrok Sądu 

Apelacyjnego w Łodzi z dnia 31.03.2015 r., sygn. akt III APa 28/14). Istotnym jest również, aby 

działanie  wykonawcy,  stojące  w  sprzeczności  z  prawem  lub  z  dobrymi  obyczajami, 

powodowało powstanie stanu zagrożenia, albo naruszenia interesu prawnego osób trzecich – 

innego  przedsiębiorcy,  czy  zamawiającego,  a  także  winien  istnieć  związek  pomiędzy 

naruszeniem  (powstaniem  stanu  zagrożenia),  a  zasługującym  na  ochronę  interesem 

uczestnika rynku 

zamówień publicznych. 

Ponadto Izba zauważa, że dokonując wykładni omawianej normy nie można pominąć, 

że przedmiotem ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji jest, w najszerszym zakresie, 

działalność przedsiębiorcy przed zamachami przeciwko niej skierowanymi. Ustawa ta zmierza 

do zapewnienia prawidłowości zachowania się i działania przedsiębiorcy w warunkach wolnej 

konkurencji i 

dostępu do rynku na równych prawach (por. uchwała Sądu Najwyższego z dnia 

23.02.1995 r., sygn. akt III CZP 12/95). 

Skład orzekający stwierdził, że w ustalonym stanie rzeczy przystępujący złożył ofertę 

sprzeczną  z  powszechnie  obowiązującymi  przepisami,  w  postaci  rozporządzenia  Ministra 

Środowiska  z  dnia  27  października  2005  r.  w  sprawie  rodzajów  i  warunków  stosowania 

środków,  jakie  mogą  być  używane  na  drogach  publicznych  oraz  ulicach  i  placach 

(Dz. U. z 

2005  r.,  nr  230,  poz.1960),  dalej  zwanego  jako  „rozporządzenie  ws.  środków 

chemicznych”. Obowiązywanie przedmiotowego rozporządzenia, pomimo uchylenia delegacji 

do jego wydania, wynika z art. 55 ust. 3 ustawy z dnia 25 czerwca 2015 r. o zmianie ustawy 

o 

samorządzie gminnym oraz niektórych innych ustaw (Dz. U z 2015 r. poz. 1045). Jedynie 

dodatkowo  należy  zauważyć,  że  w  pkt  2  rozdziału  III  SIWZ  wskazano,  że  przedmiot 

zamówienia polega na wypełnieniu obowiązków zamawiającego związanych z utrzymaniem 

czystości i porządku na pasach drogowych dróg publicznych i wewnętrznych miasta Bytomia, 

które  zostały  uregulowane  przez  ustawodawcę  m.in.  w  rozporządzeniu  ws.  środków 

chemicznych (vide 

pkt I okoliczności istotnych dla rozstrzygnięcia). 

Izba wskazuje dalej, 

że wobec brzmienia rozporządzenia ws. środków chemicznych, 

ani  zamawiaj

ący,  ani  wykonawcy  nie  mogą  w  sposób  dowolny  dobierać  środków,  którymi 

posługują się przy realizacji przedmiotu zamówienia, czy też kształtować ilości środków, które 

zostaną wykorzystane, wbrew jego treści. W tym zakresie obowiązują powszechne przepisy 

pra

wa,  których  niezastosowanie  powoduje  odpowiedzialność  za  wykroczenie,  podlegającą 

karze aresztu lub grzywny (art. 131 pkt 7 ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody 

(Dz. U z 2018 r. poz. 1614 ze zm.)). Zatem nie ma dowolności w zakresie doboru środków, jak 

i 

ich  ilości,  które  wprost  wynikają  z  rozporządzenia.  Załączniki  do  rozporządzenia  określają 

szczegółowe warunki stosowania środków niechemicznych oraz chemicznych, gdzie w tabeli 

załącznika nr 1 uregulowano rodzaj działalności i stan nawierzchni, temperaturę i substancje 

w postaci chlorku sodu lub mieszanin chlorków, we wskazanych proporcjach, w zależności do 

czego mają zostać użyte. Przystępujący w wyjaśnieniach sposobu kalkulacji ceny kilkukrotnie 

wskazał, że zamierza wykonywać przedmiot zamówienia w zakresie oczyszczania zimowego 

jedynie przy pomocy soli drogowej. W cenie oferty nie skalkulowano żadnego innego środka 

chemicznego,  wymaganego  przez  powszechnie  obowiązujące  przepisy  prawa,  w  postaci 

mieszanin z chlorkiem magnezu, czy z chlorki

em wapnia, których używa się do zapobiegania 

powstawaniu 

oblodzenia i gołoledzi oraz śliskości pośniegowej w temperaturze od -10°C oraz 

do  likwidacji  gołoledzi,  oblodzenia,  śliskości  pośniegowej  i  pozostałości  świeżego  opadu 

śniegu  po  przejściach  pługów  w  temperaturze  poniżej  -10°C.  Ustawodawca  w  tych  celach 

nakazał używanie mieszanin chlorków w ustalanych proporcjach, zatem przystępujący określił 

w  ofercie  sposób  świadczenia  zamówienia,  wbrew  treści  rozporządzenia,  w  sytuacji  kiedy 

wyłączono możliwość zastosowania samej soli drogowej (chlorku sodu).  

Izba nie zgadza się ze stanowiskiem zamawiającego, jakby dobór środków do realizacji 

umowy pozostawał w gestii wykonawcy. Po pierwsze, treść dokumentacji postępowania nie 

może  uchylać  powszechnie  obowiązujących  przepisów  prawa.  Po  wtóre,  zamawiający 

wskazał w ppkt 13 pkt 2 ustęp II pn. określenia podstawowe działu I pn. wstęp SOPZ (załącznik 

nr  2  do  SIWZ)

,  że  przez  środki  do  usuwania  śliskości  zimowej  rozumie  się  środki  zgodne 

z 

omawianym rozporządzeniem, co powtórzono w pkt 6 działu IV pn. podstawowe obowiązki 

wykonawcy 

SOPZ, gdzie wskazano na konieczność  stosowania się do ww. rozporządzenia 

oraz  zobowiązano  wykonawców  do  dysponowania  niezbędną  ilością  środków  chemicznych 

i niechemicznych 

– co nie stanowi o swobodzie wykonawcy w tym zakresie, ale o konieczności 

zabezpieczenia 

wystarczająco dużej ilości substancji do zrealizowania zamówienia, w zgodzie 

z  treścią  rozporządzenia.  W  żadnym  miejscu  dokumentacji  postępowania  zamawiający  nie 

wskazał, że usługa będzie wykonywana tylko w temperaturach umożliwiających zastosowanie 

soli drogowej, przy czym w

ypada także podkreślić, że wskazane przez przystępującego dawki 

soli  (25g/m2  dla  pozycji  akcja  zima  dobowa  i  10g/m2  dla  pozycji  akcja  zima  przejazd 

jednorazowy  i  przejazd  interwencyjny)  są  –  w  oparciu  o brzmienie  tabeli  nr  1  do 

rozporządzenia – niewystarczające dla prawidłowego wykonywania usługi likwidacji śliskości 

zimowej

, o czym szerzej w dalszej części uzasadnienia. 

Złożenie  oferty  przez  przystępującego  powoduje  zagrożenie  interesów  innych 

wykonawców, którzy uwzględnili treść rozporządzenia ws. środków chemicznych, kalkulując 

swoje  oferty,  bowiem  znaleźli  się  oni  w  gorszej  sytuacji  podczas  dokonywania  oceny  ofert 

z 

powodu  zaburzenia  mechanizmu  uczciwej  rywalizacji  pomiędzy  konkurentami. 

Przystępujący  osiągnął  lepszą  pozycję  względem  konkurencji,  z  powodu  złożenia  oferty 

sprzecznej  z  prawem,  co  stanowi  czyn  nieuczciwej  konkurencji.  W 

szczególności,  że 

możliwość  konkurowania  na  równych  i  uczciwych  zasadach  z  innymi  uczestnikami  rynku 

została  zagwarantowana  w  art.  7  ust.  1  p.z.p.,  co  powoduje  dodatkowe  uzasadnienie  do 

odrzucenia  oferty  tego  z  wykonawców,  który  narusza  przedmiotową  zasadę.  Obowiązkiem 

zamawiającego  jest  stworzenie  na  gruncie  postępowania  o  udzielenie  zamówienia 

publicznego  ram  dla  uczciwego  konkurowania  podmiotów  ubiegających  się  o  zamówienie 

publiczne,  a  obowiązkiem  wykonawców  jest  właściwe  konkurowanie  o  wybór  ich  ofert. 

Zachowanie  pr

zystępującego  taką konkurencję  zaburzyło,  jako  że stanowiło odstępstwo od 

wymogu 

sporządzenia  oferty  z  uwzględnieniem  ram  prawnych  dotyczących  przedmiotu 

postępowania,  czego  oczekiwać  należy  od  każdego  przedsiębiorcy  ubiegającego  się 

o 

udzielenie zamówienia publicznego.  

Wypada  także  zaznaczyć,  że  ujawnienie  faktu,  iż  oferta  została  złożona  w  czynie 

nieuczciwej konkurencji może nastąpić po jej złożeniu i nie tkwić bezpośrednio w jej treści. Nie 

jest  niczym  niespotykanym,  że  dopiero  w  toku  składanych  wyjaśnień  wykonawcy  podają 

informacje o swojej ofercie, które w niej tkwiły od momentu jej złożenia, ale których podania 

w 

formularzu ofertowym zamawiający nie żądał. Wyjaśnienia dotyczące treści oferty, czy to 

pod  względem  oferowanej  ceny,  czy  też  innych  elementów  budzących  wątpliwości,  mogą 

prowadzić do uznania, że oferta została złożona w czynie nieuczciwej konkurencji (tak Krajowa 

Izba 

Odwoławcza w wyroku z 23.08.2019 r., sygn. akt KIO 1559/19). 

Przechodząc do omówienia naruszenia przez zamawiającego art. 89 ust. 1 pkt 4 w zw. 

z art. 90 ust. 3 p.z.p., ponieważ zaniechano odrzucenia oferty przystępującego, kiedy zawiera 

ona rażąco niską cenę w stosunku do przedmiotu zamówienia, skład orzekający przypomina, 

że zgodnie z art. 90 ust. 3 p.z.p. „zamawiający odrzuca ofertę wykonawcy, który nie udzielił 

wyjaśnień lub dokonana ocena wyjaśnień wraz ze złożonymi dowodami potwierdza, że oferta 

zawiera rażąco niską cenę lub koszt w stosunku do przedmiotu zamówienia.”  

Godzi się krótko wskazać, że na tle omawianej regulacji, powstało bardzo obszerne 

i 

ugruntowane orzecznictwo, zarówno Krajowej Izby Odwoławczej, jak i Sądów Okręgowych 

i 

jedynie  dla  przypomnienia  należy  zauważyć,  że  cena  rażąco  niska  to  cena  nierealna, 

niepozwalająca  na  realizację  zamówienia  z  należytą  starannością,  wskazująca  na  zamiar 

realizacji  zamówienia  poniżej  kosztów  własnych  wykonawcy,  znacznie  odbiegającą  od  cen 

rynkowych  innych,  takich  samych  lub  podobnych  rodzajów  zamówień,  wskazującą  na 

możliwość  wykonania  zamówienia  poniżej  kosztów  świadczenia  usługi.  Ponadto, 

p

odstawowym  punktem  odniesienia  przy  kwalifikacji  ceny  jako  rażąco  niskiej  jest  z  jednej 

strony ustalona przez zamawiającego, zgodnie z art. 32 ust. 1 p.z.p., czyli w sposób należyty, 

wartość  zamówienia  powiększona  o  podatek  VAT,  a  z  drugiej  są  ceny  zaoferowane  przez 

innych wykonawców w danym postępowaniu (por. wyrok Sądu Okręgowego w Słupsku z dnia 

23.07.2015 r., sygn. akt IV Ca 204/15). 

Dalej skład orzekający zaznacza, że wyjaśnienia, o których mowa w art. 90 ust. 3 p.z.p., 

zostały przez ustawodawcę uregulowane w art. 90 ust. 1 p.z.p., gdzie unormowano wezwanie 

do złożenia wyjaśnień, określane przez pryzmat wątpliwości zamawiającego, co do możliwości 

wykonania przedmiotu zamówienia zgodnie z określonymi wymaganiami. A także w art. 90 ust. 

1a p.z.p., gdzie u

stawodawca określił przesłankę ex lege do wezwania wykonawcy do złożenia 

wyjaśnień,  o  których  mowa  w  art.  90  ust.  1  p.z.p.,  kwantyfikowaną  procentową  różnicą 

pomiędzy  ceną  oferty  wykonawcy,  a  wartością  zamówienia  z  doliczonym  podatkiem  od 

towarów  i  usług,  lub  średnią  arytmetyczną  złożonych  w  postępowaniu  ofert  –  chyba,  że 

zamawiający  uzna,  iż  powstała rozbieżność  wynika z  okoliczności  oczywistych i  różnica co 

najmniej 30% pomiędzy ww. wartościami nie wymaga wyjaśnienia. 

Wskazana w art. 90 ust. 3 p.z.p. sankcja odrzucenia oferty 

jest bezpośrednio związana 

z 

procedurą wyjaśnienia sposobu kalkulacji ceny na wezwanie zamawiającego, uregulowaną 

w art. 90 ust. 1 i 1a p.z.p., a także obowiązkiem wykonawcy wynikającym z art. 90 ust. 2 p.z.p. 

– ”obowiązek wykazania, że oferta nie zawiera rażąco niskiej ceny lub kosztu spoczywa na 

wykonawcy”.  Celem  postępowania  wyjaśniającego  sposób  kalkulacji  ceny  jest  ustalenie 

faktów świadczących o tym, że zaoferowana przez wykonawcę cena jest realna, wiarygodna 

i 

zapewni  prawidłowe  wykonanie  przedmiotu  zamówienia  –  procedura  wyjaśniająca  musi 

zmierzać do klarownego wyjaśnienia sposobu skalkulowania ceny oferty, a także wątpliwych 

jej  kosztów.  Zaś  wyjaśnienia  wykonawcy  powinny  zawierać  jednoznaczne  informacje, 

przekładające się na uchwytne i wymierne wartości ekonomiczne, co powinno zostać poparte 

adekwatnymi i wiarygodnymi dowodami (art. 90 ust. 2 p.z.p.), ponieważ brak udowodnienia 

realności ceny skutkuje odrzuceniem oferty również na podstawie art. 89 ust. 1 pkt 4 p.z.p.  

Z uwagi zatem na treść art. 90 ust. 3 p.z.p. dopuszczalne jest odrzucenie oferty, na 

podstawie  art.  89  ust.  1  pkt  4  p.z.p.,  który  stanowi,  iż  „zamawiający  odrzuca  ofertę,  jeżeli 

zawiera  rażąco  niską  cenę  w  stosunku  do  przedmiotu  zamówienia”,  a  więc  w  wyniku 

negatywnej  oceny  przez  zamawiającego  wyjaśnień  wykonawcy,  dotyczących  sposobu 

kalkulacji  ceny  oferty.  Jak  bowiem  trafnie  wskazał  Sąd  Okręgowy  w  Warszawie  w  wyroku 

z dnia 

23.05.2018 r., sygn. akt XXIII Ga 209/18 „Normy zawarte w tych przepisach dopełniają 

się, tzn. dopiero negatywna ocena wyjaśnień (art. 90 ust. 3 p.z.p.) skutkuje odrzuceniem oferty 

na podstawie art. 89 ust. 1 pkt 4 p.z.p.”. 

Zamawiający,  aby  poprawnie  zweryfikować  złożone  wyjaśnienia  sposobu  kalkulacji 

ceny, 

musi  poddać  ich  treść  krytycznej  analizie  pod  kątem  wykazania  prawidłowego 

i r

ynkowego  charakteru  zaoferowanej  ceny,  a  także  zbadać,  czy  zostały  one  poparte 

właściwymi i wiarygodnymi dowodami. Ustalając zatem wzorzec prawidłowego postępowania, 

do  którego  Izba  w  toku  orzekania  porówna  podważane  czynności  i  zaniechania 

zamawiającego, celem oceny ich prawidłowości, należy włączyć w ten wzorzec konieczność 

ustalenia 

– czy należycie działający zamawiający w danym stanie rzeczy oceniłby wyjaśnienia 

jako wskazujące na cenę realną i ekwiwalentną, zgodną z wymaganiami SIWZ i przepisami 

prawa, 

czy też nie.  

Natomiast odwołujący, chcąc zakwestionować ocenę zamawiającego, musi wskazać 

na błędy, które popełnił zamawiający. Przy czym błędy te muszą być wyraźne i możliwe do 

wykazania przez pryzmat zasad racjonalnej oceny. W

tedy też możliwe będzie wykazanie, że 

należycie  działający  zamawiający  oceniłby  wyjaśnienia  sposobu  kalkulacji  ceny  i  złożone 

dowody  na  ich  poparcie,  w  sposób  odmienny,  niż  zamawiający  w  danym  postępowaniu 

o 

udzielenie zamówienia publicznego. 

Ponadto  zauważyć  należy,  iż  na  podstawie  art.  90  ust.  2  p.z.p.  w  postępowaniu 

o 

udzielenie zamówienia publicznego ciężar dowodu wykazania realności ceny spoczywa na 

wykonawcy,  który  został  wezwany  do  złożenia  wyjaśnień  sposobu  kalkulacji  ceny. 

W  

postępowaniu  odwoławczym  przed  Krajową  Izbą  Odwoławczą,  zgodnie  z  art.  190  ust. 

1a 

p.z.p.,  ciężar  ten  spoczywa  na  wykonawcy,  który  złożył  ofertę,  jeżeli  jest  uczestnikiem 

postępowania odwoławczego. Tym niemniej wypada zaznaczyć, iż w orzecznictwie utrwalił się 

zaaprobowany 

przez doktrynę pogląd, że oceniając działania i zaniechania zamawiającego, 

Izba  weryfikuje  prawidłowość  jego  czynności  w  oparciu  o  dokumentację,  którą  posiadał 

zamawiający  oceniając cenę  jako  realną,  lub  rażąco  niską.  Zatem  dodatkowe  dowody,  czy 

kalkulacje,  przedłożone  dopiero  na  rozprawie  –  jako  niestanowiące  podstawy  do 

podejmowania  czynności  przez  zamawiającego  –  nie  mogą  stanowić  substytutu  wyjaśnień 

o 

których mowa w art. 90 ust. 1 i 1a p.z.p. Postępowanie odwoławcze ma na celu kontrolę 

poprawności działań i ewentualnych zaniechań zamawiającego, a dowody i pisma składane 

w 

toku postępowania odwoławczego, którymi zamawiający nie dysponował przy dokonywaniu 

oceny  prawidłowości  skalkulowania  ceny  wykonawcy,  nie  wchodzą  w  zakres  podstawy  do 

dokonywania 

czynności przez zamawiającego. Stanowisko to realizuje także zasady naczelne 

zamówień  publicznych,  uregulowane  w  art.  7  ust.  1  p.z.p.,  równego  traktowania,  uczciwej 

konkurencji i przejrzystości postępowania, bowiem trudno byłoby mówić o realnej możliwości 

zachowania  zasad  generalnych,  kiedy 

wykonawca  dopiero  przez  Izbą,  wbrew  obowiązkom 

ustawy  (art.  90  ust.  2  w  zw.  z  art.  90  ust.  1  i  1a  p.z.p.)  ws

kazuje  jak  jego  cena  została 

skalkulowana i przedstawia dowody, które ma obowiązek przedstawić w postępowaniu przed 

zamawiającym.  

Mając na uwadze powyższe Izba pominęła dowody złożone przez przystępującego na 

posiedzeniu  i  jedynie  na  marginesie  można  dodać,  że  faktura  VAT,  objęta  przez 

przystępującego  tajemnicą  gospodarczą  nie  udowadnia,  aby  cena  za  zagospodarowanie 

odpadów obejmowała obligatoryjną opłatę środowiskową. Natomiast złożone poświadczenia 

nie są przydatne do ustalenia jakichkolwiek okoliczności, istotnych dla rozstrzygnięcia sporu, 

w 

szczególności,  że  z  kalkulacji  przystępującego  wprost  wynika,  że  jego  cena  została 

skalkulowana  w  s

posób  wadliwy,  a  więc  niewyjaśnionym  pozostało  jak  trzy  złożone  Izbie 

dokumenty  poświadczeń  i  referencji  miałyby  konwalidować  wady  wyjaśnień  złożonych 

w 

przetargu objętym odwołaniem, skoro nawet w sposób luźny nie są z nim związane. Co do 

wycinków  z  pierwszych  stron  czterech  umów  Izba  wskazuje,  że  fragment  dowodu  nie  ma 

żadnej mocy dowodowej. 

Należy  także  zaznaczyć,  że  pomimo  ustawowego  przerzucenia  ciężaru  dowodu  na 

wykonawcę, który złożył zaskarżoną ofertę, to konsekwencje uwzględnienia odwołania przez 

Iz

bę  ponosi  przede  wszystkim  zamawiający.  Powyższe  umknęło  uwadze  jednostki 

zamawiającej i strona ta, wbrew temu, że powinna przynajmniej podjąć próbę zweryfikowania, 

przez  pryzmat  treści  i  dowodów  odwołania  –  czy  w  kalkulacji  przystępującego  zawarto 

wszystkie  niezbędne  składniki  określone  w  przedmiocie  zamówienia,  czy  obliczono  je 

w 

sposób prawidłowy oraz ekwiwalentny i czy wyjaśnienia poparto adekwatnymi dowodami – 

takiej refleksji zaniechała.  

Wypada także przypomnieć zamawiającemu,  że postępowanie wyjaśniające  sposób 

kalkulacji  ceny,  nie  tylko  umożliwia  wykazanie  przedsiębiorcy  wezwanemu  do  złożenia 

wyjaśnień,  że  jego  cena  jest  realna,  zaś  konkurencji  zweryfikowanie  jej  podstaw,  bowiem 

przede  wszystkim  jest  to  instrument  przeznaczony  dla  je

dnostek  zamawiających,  które 

wydatkując środki publiczne muszą posiadać pewność, że realizacja zamówienia nie napotka 

przeszkód,  których  –  w  przypadku  prawidłowego  i  pełnego  badania  ofert  –  można  byłoby 

z 

łatwością uniknąć. Jeżeli postępowanie wyjaśniające cenę nie doprowadzi do potwierdzenia, 

że wykonawca zaoferował realną i ekwiwalentną kwotę za wykonanie zamówienia, to trudno 

mówić  o  pewności  zamawiającego  w  zakresie  należytego  wykonania  zamówienia,  tak  aby 

został spełniony cel udzielenia zamówienia publicznego. 

Odwołujący  w  sposób  niezwykle  szczegółowy  wykazał,  jakie  błędy  popełnił 

zamawiający oceniając wyjaśnienia przystępującego jako wskazujące na zaoferowanie realnej 

ceny. Odwołujący wykazał czego konkretnie przystępujący nie ujął w cenie i jaką powoduje to 

stratę,  dokonując  wnikliwej  i  nad  wyraz  obszernej  kalkulacji  braków  z  wyceny  wykonawcy. 

Wady  kalkulacji  wskazane  przez  odwołującego  wynikają  z  nieuwzględnienia  przez 

przystępującego  w  cenie  oferty  wymagań  wynikających  z  dokumentacji  postępowania, 

po

minięcia  istotnych  składników  cenowych,  sprzeczności  kalkulacji  szczegółowej 

z 

wyjaśnieniami  sposobu  kalkulacji  ceny,  zaniżenia  składników  cenowych,  bądź  z  powodu 

zaoferowania  sposobu  wykonywania  przedmiotu  w  sposób  sprzeczny  z  powszechnie 

obowiązującymi przepisami prawa. 

Zamawiający  natomiast  nie  podjął  nawet  próby  polemiki  ze  wskazanymi  przez 

odwołującego  brakami  wyjaśnień  sposobu  kalkulacji  ceny,  pozostając  na  stanowisku,  że 

wykonawca,  jako  profesjonalny  podmiot  działający  na  danym  rynku,  który  w  razie 

nieprawidłowego  wykonywania  zamówienia  zostanie  obciążony  karami  umownymi,  winien 

mieć wiedzę co do właściwego sposobu realizacji przedmiotu zamówienia – który to przedmiot 

pozwala wykonawcom na znaczną dowolność w zakresie jego realizacji. Izba nie podzieliła 

tego  stanowiska.  W  ocenie  składu  orzekającego,  pomimo  że  opis  przedmiotu  zamówienia 

faktycznie  pozwala  na  p

ewną  elastyczność  –  np.  w  przyjęciu  realizacji  zadań  zamówienia 

w 

sposób ręczny lub mechaniczny, w zależności od technologii wybranej przez wykonawcę – 

to  jednak  z 

dokumentacji postępowania wynika, że zamawiający  w sposób sztywny określił 

większość  jego  elementów.  Jak  również  znacząca  część  przedmiotu  zamówienia  została 

uregulowana przez  ustawodawcę,  mowa tu  o  kosztach  pracy,  środkach chemicznych,  jakie 

mogą zostać użyte na drogach publicznych, ulicach i placach oraz o konieczności właściwej 

utylizacji odpadów. 

Dalej skład orzekający stwierdził, że przystępujący nie wskazał żadnego obiektywnego 

czynnika,  pozwalającego  na  tak  znaczne  obniżenie  ceny  w  stosunku  do  cen  konkurencji 

i oszacowania 

wartości przedmiotu zamówienia, dokonanego przez zamawiającego. Różnica 

ponad  4 000 000,00 

zł  w  stosunku  do  kwoty  zamawiającego  oraz  ponad  1 500 00,00 zł  do 

ceny  odwołującego,  nie  może  być  usprawiedliwiona  czynnikami,  na  które  powołał  się 

odwołujący. Ponadto postępowanie zostało podzielone na części, w postaci ośmiu rejonów, 

opis  przedmiotu  zamówienia  jest  jeden  dla  wszystkich  części,  które  różnią  się  obszarem 

miasta,  na  którym  będzie  świadczona  usługa.  Z  przedłożonych  przez  odwołującego  analiz, 

zawierających graficzne przedstawienia danych z ofert złożonych w postępowaniu, wynika, że 

jednostkowe  ceny  przystępującego  znacząco  odbiegają  od  cen  jednostkowych  innych 

wykonawców, składających oferty na inne części postępowania. Jest to istotne, ponieważ ceny 

dla każdej z części kalkulowane były w oparciu o podobne założenia, w tym samym czasie 

i na analogicznych zasadach

, uwzględniając różnice w lokalizacji, przy jednym opisie sposobu 

realizacji umowy

, właściwym dla wszystkich części. 

Odnosząc  się  szczegółowo  do  treści  wyjaśnień  sposobu  kalkulacji  ceny 

przystępującego skład orzekający stwierdził co następuje. 

P

rzystępujący,  na  ponowne  wezwanie  zamawiającego  w  przedmiocie  wykazania 

realności  ceny,  złożył  te  same  wyjaśnienia  i  te  same  dowody,  które  złożono  na  pierwsze 

wezwanie  w  trybie  art.  90  ust.  1  i  1a  p.z.p. 

Wyjaśnienia  zawierają  zbiór  orzeczeń  Izby, 

odwołanie do tego, co stanowi przedmiot zamówienia i ogólne oświadczenie wykonawcy, że 

skalkulowano cenę zgodnie ze wszystkimi wymaganiami SIWZ. Na stronie trzeciej wyjaśnień 

znajduje się zapewnienie o posiadaniu przez wykonawcę bliżej niesprecyzowanych rabatów 

i 

upustów. Niemniej jednak, przystępujący nie zdecydował się na ujawnienie ich wysokości ani 

nie określił w wyjaśnieniach sposobu kalkulacji ceny dla jakich konkretnie materiałów zostały 

mu one udzielone i przez kogo. B

rak jest dowodów potwierdzających wysokość specjalnych 

warunków cenowych, które wykonawca posiadałby  w terminie realizacji umowy  określonym 

przez 

zamawiającego. Zatem, o ile wskazane przez przystępującego rabaty mogłyby stanowić 

indywidualny  dla  wykonawcy  czynnik  obniżający  ceny  rynkowe,  to  bez  skonkretyzowania 

w 

wyjaśnieniach  posiadanych,  korzystnych  relacji  handlowych,  twierdzenie  takie  pozostało 

w 

sferze  gołosłownego  stanowiska  strony  –  bez  możliwości  przeliczenia,  czy  nawet 

przybliżonego skwantyfikowania, ile rzeczone rabaty wynoszą i co istotne, jakie oszczędności 

powodują w stosunku do kosztów bez upustów. 

Drugim  czynnikiem,  na  który  wskazał  przystępujący,  jest  doświadczenie  w  realizacji 

zamówień  danego  typu.  Przy  czym  zamawiający  postawił  w  dokumentacji  postępowania 

warunek  udziału  w  postępowaniu  w  zakresie  konieczności  legitymowania  się  odpowiednim 

doświadczeniem (vide lit. a i b ppkt 2 pkt 3 rozdział IV SIWZ). Zatem wszyscy wykonawcy, 

składający  oferty  w  postępowaniu  na  każdą  z  części,  także  posiadają  doświadczenie 

w wykonywaniu 

robót będących przedmiotem zamówienia, w tym zarówno przystępujący, jak 

i  odwołujący,  co  przyznano  na  rozprawie,  wykonywali  już  daną  usługę  na  rzecz 

zamawiającego.  Powyższe  dotyczy  także  potencjału  w  postaci  sprzętu.  Zamawiający 

ustanowił  w  dokumentacji  postępowania  warunek  posiadania  odpowiedniej  zdolności 

technicznej  (vide  lit.  c  ppkt  2  pkt  3 

rozdział  IV  SIWZ).  Izba  stwierdziła,  że  wskazane 

w 

wyjaśnieniach sposobu kalkulacji ceny przez przystępującego urządzenia i sprzęt stanowią 

dokładnie te same urządzenia, które określono w warunku w SIWZ. W swojej kalkulacji cen 

jednostkowych 

przystępujący wskazał wprost na „wymagania zamawiającego” co do sprzętu 

i zawarto 

urządzenia,  które  wymagane  są  dla  spełnienia  warunku  udziału  w  postępowaniu. 

Zatem 

także w  tym  zakresie  wszyscy  wykonawcy  –  dokładnie takim  sprzętem, jak  wskazał 

przystępujący w swoich wyjaśnieniach kalkulacji ceny – winni dysponować, aby móc złożyć 

ofertę  w  postępowaniu.  Zdolność  techniczną  w  postaci  narzędzi,  urządzeń  i  wyposażenia 

zakładu, którą posiadają wykonawcy składający oferty na poszczególne części postępowania, 

dodatkowo  potwierdziły  wykazy  złożone  przez  odwołującego.  Na  rozprawie  przystępujący 

próbował  wyliczać,  jaki  sprzęt  posiada,  czy  wskazywać  na  szczegółowe  cechy  techniczne 

posiadanych  urządzeń,  jednakże  nie  ma  tych  twierdzeń  ani  w  pierwszych,  ani  w  drugich 

wyjaśnieniach dla zamawiającego, nie złożono również żadnych dowodów w tym zakresie.  

Ponadto w wyjaśnieniach przystępujący wskazał, że nie ponosi dodatkowych kosztów, 

związanych  z  zewnętrznym  serwisowaniem  sprzętu,  co  stanowiłoby  dodatkowy  narzut, 

wliczany  w  koszt  pracy  sprzętu.  Takie  stwierdzenie  nie  zwalnia  jednak  przedsiębiorcy 

z 

konieczności  chociażby  przybliżonego  wyliczenia  takiego  kosztu  i  wskazania  go 

w 

wyjaśnieniach.  Każdy  składnik  cenowy,  niezbędny  do  realizacji  zamówienia,  winien  być 

wyceniony. Z

aś stwierdzenie, że naprawy sprzętu wykonywane są we własnym zakresie, bez 

chociażby  podania  rzędu  wielkości  kosztu,  powoduje,  że  kalkulacja  w  tym  zakresie  jest 

wadliwa.  W  szczególności,  że  naprawa  i  konserwacja  urządzeń  to  nie  tylko  czynności 

wykonywane  przez 

pracowników  –  wymaga  to  także  części  zamiennych  i  materiałów 

eksploatacyjnych

, których koszt należy zabezpieczyć w cenie.  

Dalej  Izba  stwierdziła,  że  w  przedmiocie  czynnika  obniżającego  cenę  w  postaci 

wykwalifikowanych,  doświadczonych  pracowników,  twierdzenia  przystępującego  nie  są 

wiarygodne.  Z  doświadczenia  życiowego  wynika,  że  pracownicy  posiadający  kwalifikacje 

i 

doświadczenie  powinni  zarabiać  więcej,  niż  minimalne  wynagrodzenie,  na  które  wskazał 

przystępujący. W tym zakresie również nie przedstawiono żadnych dowodów, co powoduje 

wątpliwości  w  zakresie  wiarygodności  oświadczeń  wykonawcy,  ponieważ  przystępujący  –

będący dysponentem umów o pracę zawartych ze swoją specjalistyczną kadrą – nie powinien 

mieć trudności w ich przedstawieniu.  

Skład  orzekający  podzielił  także  stanowisko  odwołującego  w  zakresie  braku 

udowodnienia  niskiej  ceny  paliwa 

na  okres  trwania  zamówienia.  Jak  trafnie  zauważył 

odwołujący  dowód  potwierdzający  wysokość  ceny  paliwa  to  faktura  z  18.06.2019  r.,  kiedy 

usługa  wykonywana  będzie  nie  tylko  w  lato,  ale  również  w  zimę,  przez  około  półtorej  roku 

trwania umowy, zaś ceny paliwa – co jest okolicznością notoryjną – są wysokością zmienną, 

zależną od wielu czynników. Zatem wiarygodnym dowodem byłaby umowa czy porozumienie 

z dostawcą paliwa, a nie faktura, potwierdzająca cenę jednostkowej dostawy w okresie, kiedy 

paliwa są tańsze – w szczególności, że na rozprawie przystępujący wskazywał, że w sposób 

stały współpracuje ze swoim dostawcą, a więc nie było przeszkód, aby przedstawić dowód 

w tym zakresie.  

Mając na uwadze powyższe Izba stwierdziła, że przystępujący nie zaoferował nie tylko 

dowodów, ale nawet przekonujących twierdzeń na potwierdzenie posiadania indywidualnych 

czynników obniżających cenę realizacji zamówienia do poziomu zawartego w złożonej ofercie. 

Bierność  po  stronie  zmawiającego  i  braki  w  wyjaśnieniach  przystępującego,  skutkowały 

ostaniem się zarzutów w tym zakresie. Skład orzekający stwierdził dalej, że z przedłożonych 

wraz z wyjaśnieniami kalkulacji szczegółowych wprost wynika, że cena jest rażąco niska i nie 

uwzględnia  wymagań  przedmiotu  zamówienia.  W  świetle  zgromadzonego  materiału 

dowodowego  przystępujący  niewątpliwie  nie  osiągnąłby  żadnego  zysku  z  realizacji 

zamówienia,  a  jest  bardzo  prawdopodobne,  iż  realizowałaby  je  ze  stratą,  obliczoną  przez 

odwołującego.  Jednostkowe  kalkulacje  przystępującego  wskazują  na  brak  elementarnej, 

wymaganej  w 

profesjonalnym  obrocie,  staranności  po  stronie  przedsiębiorcy,  który  wyliczył 

cenę bez uwzględnienia elementów wymaganych przez zamawiającego, bądź ze znacznym 

zaniżeniem składników cenowych. 

Z wyjaśnień sposobu kalkulacja ceny wynika, że przystępujący nie uwzględnił w cenie 

swojej  oferty 

środków chemicznych, niezbędnych  do wykonywania przedmiotu zamówienia, 

w postaci  chlorku  magnezu  lub 

chlorku  wapnia,  których  używa  się  do  zapobiegania 

powstawaniu 

oblodzenia i gołoledzi oraz śliskości pośniegowej w temperaturze od -10°C oraz 

do  likwidacji  gołoledzi,  oblodzenia,  śliskości  pośniegowej  i  pozostałości  świeżego  opadu 

śniegu  po  przejściach  pługów  w  temperaturze  poniżej  -10°C.  W  kalkulacji  uwzględniano 

jedynie chlorek 

sodu (sól drogową), którego cena została skalkulowana przez przystępującego 

na poziomie 198,00 

zł/Mg, jest ona zatem niższa, niż ceny chlorku wapnia i chlorku magnezu, 

które kosztują za tonę od 1250,00 zł netto i winny zostać wliczone w cenę. Ponadto wskazane 

przez przystępującego dawki soli 25g/m2 dla pozycji akcja zima dobowa i 10g/m2 dla pozycji 

akcja  zima  przejazd  jednorazowy  i  przejazd  interwencyjny,  nie  pozwalają  na  prawidłowe 

wykonywanie zamówienia. Dawki te są niewystarczające dla realizacji umowy, zatem i cena 

w 

tym zakresie została zaniżona. Zgodnie z rozporządzeniem ws. środków chemicznych sól 

drogowa  w  dawce  10g/m2 

może  być  używana  wyłącznie  do  zapobiegania  powstawaniu 

śliskości pośniegowej w temperaturze do -2°C. Ustalona dawka jest niewłaściwa dla każdego 

innego rodzaju działalności związanej z zapobieganiem czy likwidacją śliskości zimowej, które 

należy  wykonywać  w  ramach  umowy.  Zatem  przystępujący  określił  dawkę  środka 

chemicznego niezgodnie z wymaganiami 

przedmiotu zamówienia, gdzie wymaga się likwidacji 

śliskości  zimowej,  a  nie  jedynie  działań  zapobiegających  powstawaniu  śliskości, 

tj. z

amawiający  w  szczegółowym  opisie  przedmiotu  zamówienia  (w  ustępie  II  działu  II pn. 

wykonanie i 

jakość prac (…) SOPZ) uregulował standardy odśnieżania i zwalczania śliskości 

zimowej jezdni ulic, placów i parkingów, gdzie w pkt 2, 3 i 11 określono obowiązki wykonawcy 

w  zakresie 

likwidacji  śliskości  zimowej,  którą  zdefiniowano  w  ppkt  12  pkt  2  ustęp  II  pn. 

określenia podstawowe działu I pn. wstęp SOPZ. Należy zauważyć także, że śliskość zimowa 

z 

dokumentacji  postępowania  jest  rozszerzeniem  definicji  śliskości  pośniegowej  z  tabeli  nr 

rozporządzenia  ws.  środków  chemicznych.  Konkludując,  dawka  10g/m2  przyjęta  przez 

przystępującego  dla  pozycji  akcja  zima  przejazd  jednorazowy  i  przejazd  interwencyjny  nie 

pozwala  na  właściwą  realizację  zamówienia,  a  także  powoduje,  że  cena  oferty  jest  rażąco 

niska. 

Izba  wskazuje  dalej,  że  również  dawka  25g/m2  dla  pozycji  akcja  zima  dobowa  jest 

niewystarczająca  dla  pełnego  wykonywania  umowy.  Przystępujący  nie  będzie  w  stanie 

zapobiegać  powstawaniu  śliskości  drogowej,  kiedy  temperatura  spadnie  poniżej  -10°C 

i 

likwidować  gołoledzi,  oblodzenia,  śliskości  pośniegowej  i  pozostałości  świeżego  opadu 

śniegu po przejściach pługów w temperaturze poniżej -7°C, co wynika z tabeli rozporządzenia 

ws.  środków  chemicznych.  Brak  skalkulowania  odpowiedniej  dawki  chlorku  sodu  powoduje 

wadę oferty w postaci niezgodności z treścią SIWZ i rażące zaniżenie ceny, której wysokość 

nie pozwala na 

prawidłową realizację zamówienia. 

Skład  orzekający  wskazuje  dalej,  że  odwołujący  udowodnił,  że  przystępujący  nie 

uwzględnił  właściwej  wysokości  opłaty  środowiskowej  dla  odpadów  o  kodzie  20  03  03, 

tj. odpady z 

czyszczenia ulic i placów, która wynosi 94,70 zł/Mg (zgodnie z pozycją 1053 tabeli 

II jednostkowe stawki opłaty za umieszczenie odpadów na składowisku na rok 2019, załącznik 

nr 

2  do  obwieszczenia  Ministra  Środowiska  z  29.10.2018  r.  (Dz.  U.  z  2018,  poz.  1038)). 

Ponadto do tego kosztu należy doliczyć cenę za składowanie odpadów, kiedy przystępujący 

całościowy  koszt  dla wszystkich  pozycji, gdzie występuje oczyszczanie ulic,  skalkulował  na 

poziomie  zaledwie  80,00  zł/Mg.  W  dokumentacji  postępowania  definicje  dla  usuwania 

zanieczyszczeń zamawiający określił w ppkt 3 pkt 2 ustęp II pn. określenia podstawowe działu 

I  pn.  wstęp  SOPZ.  Oferta  przystępującego  jest  zatem  nie  tylko  niedoszacowana  w  tym 

przedmiocie, ale sprzeczna z 

§ 4 ust. 2 i 3 wzoru umowy, załącznik nr 5 do SIWZ. 

Z kalkulacji wynika również, że przystępujący zaniżył cenę wody, którą wyceniono na 

podstawie  stawek  z  sekocenbudu  na  poziomie  netto 

3,46  zł/m3.  Na  rozprawie  wykonawca 

przyznał, że jego baza znajduje się na granicy Radzionkowa i Bytomia. Izba zatem nie znalazła 

podstaw do podzielenia stanowiska przystępującego, że adekwatna dla wykazania realności 

ceny  jest  cena  z  sekocenbudu,  czyli  cena  uśredniona,  ponieważ  przystępujący  winien 

skalkulować wodę zgodnie z miejscem jej poboru. Odwołujący przedstawił dowody w postaci 

taryfy zbiorowego zaopatrzenia w wodę i zbiorowego odprowadzenia ścieków, obowiązujące 

na  terenie  gminy  Bytom  na  okres  trzech  lat  Bytomskiego 

Przedsiębiorstwa  Komunalnego 

Sp. z o.o.  z 

ceną netto 5,33  zł/m3 (tabela 7 grupa  3  ze  str.  15  cennika)  oraz  taryfy  stawek 

i 

opłat za wodę i ścieki Przedsiębiorstwa Gospodarki Komunalnej sp. z o.o. z Radzionkowa 

z 

ceną netto 5,91 zł/m3. Z dowodów wynika, że przystępujący zaniżył cenę wody w stosunku 

do  cen  rynkowych  dla  gminy  Bytom  o  35,08  %,  czyli  o  1,87 

zł  netto  na  1  m3,  dla  gminy 

Radzionków o 41,46%, czyli o 2,45 zł netto za 1 m3. 

W  wyjaśnieniach  sposobu  kalkulacji  ceny  brak  jest  również  realnej  wyceny  kosztów 

utrzymania,  eksploatacji,  amortyzacji  i  ubezpieczenia  maszyn  i 

urządzeń,  a  także  kosztów 

części do napraw taboru maszynowego. Nieprawidłowo obliczono wartości prac ogrodniczych 

dla 

oczyszczania  trawników  i  pasów  przyjezdniowych.  Ponadto,  w  związku  z  definicją 

zanieczyszczeń, określoną w ppkt 1 pkt 2 działu II załącznika nr 2 do SIWZ i wskazanym do 

wykonywania  tej  części  zamówienia  przez  przystępującego  samochodem  o  ładowności  do 

3,5 tony 

oraz powierzchnią do oczyszczenia na poziomie około 716 116 m2, przyjęta przez 

przystępującego wielkość zebranych odpadów w wysokości 30 kg jest nierealna, co powoduje 

zaniżenie ceny także w tym zakresie. Dalej z kalkulacji wynika, że zaniżono poziom kosztów 

pośrednich  w  postaci  organizacji  wymaganego  zaplecza  technicznego,  warsztatu,  kosztów 

magazynu,  funkcjonowania  dyspozytorni,  systemu  GPS,  kosztów  ubezpieczeń,  kosztów 

administracyjnych,  podatków,  kosztów  księgowych,  zapewnienia  odpowiednich  warunków 

socjalnych  i  spełnienia  wymagań  BHP.  Koszty  pośrednie  z  kalkulacji  szczegółowej  nie  są 

tożsame z kosztami z kalkulacji ogólnej, występuje tu znaczna rozbieżność.  

Izba  wskazuje  również,  że  w  jednostkowych  kalkulacjach  zaniżono  zysk  dla 

poszczególnych pozycji kosztorysu, co powoduje niezgodność z wysokością zysku, wskazaną 

przez 

przystępującego w  wyjaśnieniach  sposobu kalkulacji  ceny.  Skład orzekający  podzielił 

także twierdzenia odwołującego, iż z kalkulacji przystępującego wynika, że nie uwzględniono 

kosztów  współpracy  z  podwykonawcą  Zakładem  Gospodarki  Komunalnej  Sp.  z  o.o. 

w 

Piekarach Śląskich (pkt VIII oferty). 

Ponadto 

Izba  zauważa,  że  zgodnie  z  opisem  sposobu  obliczenia  ceny  (rozdział 

XIII 

SIWZ  pkt  1  i  7)  cena  powinna  obejmować  wszystkie  koszty  związane  z  realizacją 

przedmiotu zamówienia, a przy tym wynagrodzenie wykonawcy będzie przysługiwało mu za 

faktycznie  wykonany  zakres  prac, 

jako  iloczyn  zaoferowanych  cen  jednostkowych  i  ilości 

(obmiaru)  oraz  krotności  wykonanych  prac.  Zatem  każda  z  cen,  zawartych  w  formularzu 

ofertowym,  który  wykonawcy  składali  wraz  z  ofertą,  jest  ceną  odrębną  i  samodzielną. 

Zamawiający  przewidział  rozliczenie  miesięczne  za  faktycznie  wykonane  prace,  w  oparciu 

o 

ceny  z  formularza  oferty  (§  7  ust.  2  i  5  wzoru  umowy,  załącznik  nr  5  do  SIWZ),  z  czego 

niektóre  ceny  płacone  są  stale,  a  niektóre  według  potrzeb  zamawiającego,  za  faktycznie 

wykonaną  usługę.  Wobec  takiego  ukształtowania  warunków  realizacji  umowy  w  każdej 

z 

poszczególnych  cen  wykonawcy  powinni  zawrzeć  wszystkie  koszty  związane  z  realizacją 

danej usługi i nie ma możliwości „przerzucania” danego kosztu pomiędzy usługami, bowiem 

są to samodzielne ceny, w oparciu o które będzie rozliczane wynagrodzenie wykonawcy.  

W  ocenie  Izby 

czynność  zamawiającego,  polegająca  na  ocenie  złożonych  przez 

przystępującego  wyjaśnień  –  w  kontekście  właściwości  przedmiotu  zamówienia 

i 

podnoszonych  przez  odwołującego  okoliczności  odwołania  –  została  dokonana  w  sposób 

nieprawidłowy, ponieważ w oparciu o treść wyjaśnień oferta przystępującego powinna zostać 

odrzucona, zaś zamawiający nie wykazał okoliczności przeciwnej. Działanie zamawiającego 

jednoznacznie wskazuje, że zaniechał on dochowania staranności przy dokonywaniu oceny 

wyjaśnień sposobu kalkulacji ceny przystępującego. Ilość wad kalkulacji, przy jednoczesnym 

braku  wykazania  czynników,  które  uzasadniałyby  tak  niski  poziom  ceny,  jaki  zaoferował 

przystępujący,  czy  choćby  próby  wyjaśnienia  oczywistych  sprzeczności  w  przedstawionej 

dokumentacji, 

powoduje, że jego oferta, jako zawierająca rażąco niską cenę, powinna zostać 

odrzucona.  Przy  czym  Izba  nie  podzieliła  wszystkich  nieprawidłowości  kalkulacji  ceny 

przystępującego,  które  podnosił  odwołujący,  co  jednak  nie  powoduje,  że  oferta  jest 

prawidłowa, albo że cena ma charakter rynkowy.  

Skład orzekający stwierdził, że w SIWZ nie ma nakazu zapewnienia ręcznego sposobu 

wykonywania  oczyszczania.  W 

dokumentacji  postępowania  zamawiający  posłużył  się 

wymogiem w postaci „mechaniczne i/lub ręczne oczyszczanie”. Użyty przez zamawiającego 

s

pójnik występuje tu jako funktor alternatywy łącznej, czyli możliwe jest współwystępowanie 

sytuacji komunikowanych przez wyrażenia łączone spójnikami. Spełnienie wymagania będzie 

polegało na wykorzystaniu jednego lub drugiego, a także wszystkich sposobów oczyszczania, 

co  oznacza 

dowolność  wykonawcy  w  przyjętym  sposobie  wykonywania  przedmiotu 

zamówienia. Na kanwie opisu przedmiotu zamówienia wykonawcy mogą wykonywać go za 

pomocą maszyn, czyli mechanicznie, mogą także delegować do tego personel z odpowiednim 

sprzętem, czyli ręcznie albo mogą korzystać ze sprzętu wraz z oczyszczaniem ręcznym, wybór 

należy  do  wykonawcy  i  zależny  jest  od  potencjału  technicznego,  jaki  dany  przedsiębiorca 

posiada 

dla  wykonywania  danej  czynności.  W  szczególności,  że  zamawiający  wskazał,  iż 

oczyszczanie  ręczne  stosuje  się  tam,  gdzie  nie  można  zastosować  maszyn  (ppkt  16  pkt 

działu  II  SOPZ).  Przykładowo  –  jeden  z  wykonawców  może  delegować  do  odśnieżania 

przejścia dla pieszych zespół pracowników z miotłami i łopatami, zaś inny wykonawca może 

wykonać odśnieżanie za pomocą mini koparko-ładowarki. Natomiast w odwołaniu odwołujący 

opisał sposób wykonywania zamówienia właściwy dla swojego potencjału i na tej podstawie 

próbował wywodzić błędy w ofercie innego przedsiębiorcy. 

Izba  wskazuje 

dalej,  że  długość  ulic  przyjęta  przez  przystępującego  do  kalkulacji 

wynika  z  danych  przekazanych  przez  zamawiającego,  zaś  odwołujący  nie  wykazał 

okoliczności przeciwnej, jak również nie podano innej długości, która w ocenie odwołującego 

miałaby  być  prawidłowa.  Odwołujący  ograniczył  się  do  stwierdzenia,  że  długoś  ulic  do 

oczyszczania wskazana przez 

przystępującego jest wadliwa i nie zdecydowano się na podanie 

ile  taka trasa  miałaby  wynosić,  czy  nawet  na  przybliżenie  takich  danych,  np.  na  podstawie 

mapy miasta. T

reść zarzutu wskazuje, że twierdzenie te są raczej spóźnioną polemiką z treścią 

SIWZ,  niż  z  kalkulacją  przystępującego.  Przystępujący  przyjął  dane  z  dokumentacji 

postępowania, uszczegółowione przez zamawiającego w dniu 02.08.2019 r., kiedy udzielano 

wyjaśnień w zakresie długości drogi, co w odpowiednim terminie nie zostało zaskarżone przez 

żadnego  z  wykonawców.  To  samo  dotyczy  ilości  soli,  czy  innych  materiałów,  bowiem 

zamawiający nie uszczegółowił niezbędnej ilości produktu w dokumentacji postępowania, zaś 

odwołujący  nie  wykazał  okoliczności  przeciwnej,  co  powoduje,  że  nie  było  podstaw  do 

podzielenia  założeń  odwołującego  o  wymaganej  ilości  poszczególnych  materiałów  do 

realizacji  zamówienia,  co  stanowi  raczej  spóźnioną  polemikę  z  treścią  dokumentacji 

p

ostępowania, opartą na założeniach tego konkretnego wykonawcy. 

Natomiast  w  zakresie 

zaniżenia  ustawowych  kosztów  występujących  po  stronie 

pracodawcy, 

Izba  stwierdziła,  tak  jak  przyznał  sam  odwołujący  na  str.  16  odwołania,  że 

przystępujący w  wyjaśnieniach nie dookreślił, czy podana stawka zawiera rzeczone koszty, 

czy też nie. Stąd nie ma jednoznacznych podstaw do podzielenia stanowiska odwołującego 

w zakresie  wyliczonej  straty. 

To  samo  dotyczy  podnoszonego  braku  kosztów  pracy 

w godzinach nocnych, 

kosztów nadgodzin i zastępstw. W ocenie składu orzekającego jest to 

wada kalkulacji, tym niemniej trudno przyjąć zaniżenie ceny na poziomie wyliczonym przez 

odwołującego.  Przystępujący  został  dwukrotnie  wezwany  do  złożenia  wyjaśnień  (vide  pkt 

IV 

okoliczności istotnych dla rozstrzygnięcia), kolejne wezwanie stanowiłoby naruszenie zasad 

naczelnych  p.z.p. 

–  w  szczególności,  że  na  drugie  wezwanie  złożono  te  same  wyjaśnienia 

i dokumenty, 

które złożono w wykonaniu pierwszego wezwania. Przystępujący nie skorzystał 

z  ponownej 

szansy,  jaką  otrzymał  od  zamawiającego,  aby  właściwie  wykazać  realność 

poziomu zaoferowanej ceny, pomimo, że drugie wezwanie nastąpiło w wyniku częściowego 

uwzględnienia  odwołania  obecnego  odwołującego  i  zamawiający  oświadczył,  że  dokona 

ponownego badania i oceny oferty w tym zakresie. 

Ze złożonych wyjaśnień wynika również, że zaoferowana przez przystępującego cena 

wynika  z  błędu  w  obliczeniu  ceny  (art.  89  ust.  1  pkt  6  p.z.p.),  ponieważ  wykonawca  nie 

uwzględnił  całego  zakresu  zamówienia,  a  także  nie  wziął  pod  uwagę  wymagań 

zamawiającego  w  zakresie  sposobu  realizacji  umowy,  co  powoduje,  że zarzut  został  przez 

Krajową  Izbę  Odwoławczą  uwzględniony.  Pominięto  ustawowy  wymóg  oczyszczania 

zimowego  za  pomocą  mieszanin  środków  chemicznych  w  temperaturze  poniżej  -10°C, 

uregulowany w tabeli nr 1 

rozporządzenia ws. środków chemicznych. Tożsamy błąd dotyczy 

skalkulowania 

przez  przystępującego  dawki  soli  25g/m2  dla  pozycji  akcja  zima  dobowa 

i 10g/m2  dla  pozycji  akcja  zima  przejazd  jednorazowy  i  przejazd  interwencyjny

,  które  są 

w oparciu  o 

brzmienie  tabeli  przedmiotowego  rozporządzenia  są  niewystarczające  dla 

prawidłowego  wykonywania  usługi,  zgodnie  z  wywodem  Izby  zawartym  we  wcześniejszej 

części uzasadnienia, dotyczącym naruszenia przez zamawiającego art. 89 ust. 1 pkt 4 w zw. 

z art. 90 ust. 3 p.z.p. 

Powyższe  powoduje  również,  że  zobowiązanie,  które  w  swojej  ofercie  zawarł 

przystępujący i przez jej złożenie na siebie przyjął, nie odpowiada zakresowi zobowiązania, 

którego przyjęcia oczekiwał zamawiający i które opisał w treści SIWZ. Oferta przystępującego 

jest niezgodna z brzmieniem SIWZ 

– pkt 6 działu IV w zw. z ppkt 13 pkt 2 ustęp II działu I SOPZ 

– i jako taka powinna zostać odrzucona na podstawie art. 89 ust. 1 pkt 2 p.z.p. 

Skład orzekający nie podzielił stanowiska przystępującego, że w tym zakresie SIWZ 

jest niejasna czy nieprecyzyjna 

z perspektywy wykonawcy, który mógł ją interpretować w różny 

sposób, co mogłoby powodować, że przystępującego chroniłaby zasada, zgodnie z którą nie 

może  rodzić  negatywnych  następstw  dla  wykonawcy  niejednoznaczność  treści  SIWZ 

autorstwa zamawiającego (za linią orzeczniczą nakazującą interpretację oświadczeń woli na 

korzyść podmiotu, który jest tego oświadczenia adresatem). W ocenie Izby nie ma tu wyrażeń, 

które można rozumieć w sposób różny, nie ma tu konstrukcji „otwartych” i wieloznacznych, nie 

można mieć wątpliwości co jest wymagane treścią rozporządzenia ws. środków chemicznych 

–  w  szczególności,  że  oferty  składały  podmioty  działające  na  rynku  utrzymania  czystości 

i 

porządku na drogach publicznych, co było wymagane w warunku udziału postępowaniu, aby 

przystąpić do przetargu, jak też przystępujący podkreślał w treści wyjaśnień sposobu kalkulacji 

ceny oraz na rozprawie

, że działa w branży od lat. 

Izba 

zauważa  również,  że  nie  zaoferowano  składowi  orzekającemu  żadnej 

przekonującej  argumentacji,  że  po  pierwsze  są  to  niezamierzone  błędy  wykonawcy,  które 

można objąć postępowaniem wyjaśniającym na kanwie art. 87 ust. 1 p.z.p., tj. dotyczą części 

oferty, która jest nieprecyzyjna, niejasna, dwuznaczna, budząca wątpliwości interpretacyjne, 

jest niedopatrzeniem lub niezamierzonym opuszczeniem. Po 

wtóre, przystępujący ograniczył 

się  do  wskazania  konieczności  wezwania  go  do  złożenia  wyjaśnień,  przy  całkowitym 

pominięciu,  że  już  dwukrotnie  szczegółowo  wyjaśnił  co  zawarł  w  swojej  ofercie.  Izba 

stwierdziła,  że  w  ustalonym  stanie  rzeczy  prowadzenie  postępowania  wyjaśniającego 

w 

zakresie  treści  oferty  przystępującego,  na  podstawie  art.  87  ust.  1  p.z.p.,  byłoby 

niedopuszczalne, bowiem prowadziłoby do obejścia prawa, poprzez ingerencję w jej treść – 

wprost niezgodną z merytorycznymi wymaganiami dokumentacji postępowania. 

Wady oferty nie da się również poprawić jako innej omyłki, uregulowanej w art. 87 ust. 

2 pkt 3 p.z.p. J

ak trafnie wskazał Sąd Okręgowy w Katowicach w wyroku z dnia 01.03.2010 r., 

sygn. akt XIX Ga 18/10 

„Lege non distinguente art. 87 ust. 2 pkt 3 p.z.p. nie wskazuje o jakie 

może chodzić tutaj omyłki, a więc mogą wchodzić tutaj w grę wszelkie niezamierzone błahe 

pomyłki,  niedopatrzenia,  błędy  niezamierzone,  opuszczenia,  drobne  różnice  nie  będące 

świadomym  pominięciem  określonych  przez  SIWZ  wymogów”.  Podobnie  zatem  jak 

w 

przypadku  omyłek  rachunkowych  i  pisarskich,  inne  omyłki  muszą  mieć  charakter 

przypadkowych,  niezamierzonych  błędów.  Przystępujący  nie  udowodnił,  że  taki  charakter 

mają wady jego oferty, nic takiego nie wynika również z materiału procesowego, który prowadzi 

do  wprost  odmienny

ch  wniosków.  Izba  stwierdziła,  że  w  ustalonym  stanie  rzeczy  działanie 

wykonawcy,  polegające  na  doborze  do  wykonania  umowy  środków  chemicznych, 

wyspecyfikowanych  w 

wyjaśnieniach  sposobu  kalkulacji  ceny,  było  świadomym  i  celowym 

działaniem  wykonawcy.  Skład  orzekający  zauważa  także,  iż  wykonawcy  składający  oferty 

w 

postępowaniu  są  to  podmioty  profesjonalne,  zawodowo  działające  na  rynku  zamówień 

publicznych  i  od  takich  podmiotów  wymaga  się  należytej  staranności  z  uwzględnieniem 

zawodowego  jej  charakteru  (art.  355 

§  2  k.c.),  w  szczególności  przy  czynności  określenia 

sposobu  realizacji 

przedmiotu  zamówienia,  który  został  także  uregulowany,  do  tego  dość 

kazuistycznie i szczegółowo, w powszechnie obowiązujących przepisach prawa. 

Mając  na  uwadze  indywidualne  okoliczności  rozpoznawanego  sporu  i  zgromadzony 

materiał procesowy Izba stwierdziła, że nie ma podstaw do przyjęcia, aby uprawnionym była 

próba  sanowania  wady  oferty  przystępującego,  byłoby  to  bowiem  sprzeczne  z  istotą 

komentowanej regulacji i godz

iło w jej utrwalone i szeroko poparte orzecznictwem brzmienie.  

Skład  orzekający  stwierdził,  że  treść  oferty  przystępującego  jest  bezsprzecznie, 

w 

sposób  oczywisty  i  widoczny  „na  pierwszy  rzut  oka”  niezgodna  z  treścią  SIWZ,  bowiem 

w warstwie  merytorycznej  nie 

odpowiada  oczekiwaniom  zamawiającego,  wyrażonym 

w 

dokumentacji  postępowania  i  nie  ma  możliwości  poprawy  tej  treści  jako  omyłki,  zaś 

zamawiający  i  przystępujący  nie  wykazali  okoliczności  przeciwnej.  W  konsekwencji 

powyższego zamawiający, w sposób sprzeczny z prawem, zaniechał odrzucenia oferty tego 

wykonawcy,  czym  naruszył  art.  89  ust.  1  pkt  2 p.z.p.,  co  powoduje,  że  zarzut  został  przez 

Krajową Izbę Odwoławczą uwzględniony.  

Izba  zaznacza 

także,  iż  wykonawcy  biorący  udział  w  postępowaniu  mają  prawo 

oczekiwa

ć,  że  złożone  w  postępowaniu  oferty  zostaną  ocenione  zgodnie  z  wymaganiami 

zamawiającego  wyartykułowanymi  w  dokumentacji  postępowania,  z  poszanowaniem 

wymogów  stawianych  przez  powszechnie  obowiązujące  przepisy  prawa,  zaś  zamawiający 

wykona  ciążące  na  nim  ustawowe  obowiązki  rzetelnego  zbadania  złożonych  ofert, 

gwarantując tym samym zabezpieczenie interesów uczestników procesu udzielania zamówień 

publicznych. Należy przypomnieć, że zasada równego traktowania wykonawców wskazuje na 

obowiązek  jednakowego  traktowania  wykonawców,  bez  ulg  i  przywilejów,  zaś  zasada 

zachowania uczciwej konkurencji związana jest z obowiązkami, jakie ustawodawca nakłada 

na  zamawiającego,  w  czasie  przygotowania  i  przeprowadzenia  postępowania  o  udzielnie 

zamówienia, w tym dokonania starannej oceny złożonych ofert. Zamawiający, w postępowaniu 

rozpoznawanym sporem, nie dochował należytej staranności i nie podołał ciążącym na nim 

obowiązkom, czym naruszył również zasady naczelne, wskazane w art. 7 ust. 1 p.z.p. 

Mając  na  uwadze  powyższe,  w  ocenie  Izby  wykazano,  że  odwołanie  posiada 

uzasadnione podstawy, bowiem zamawiający naruszył art. 89 ust. 1 pkt 2 p.z.p., 89 ust. 1 pkt 

3 p.z.p., art. 89 ust. 1 pkt 4 w zw. z art. 90 ust. 3 p.z.p. i art. 89 ust. 1 pkt 6 p.z.p. oraz art. 7 ust. 

1 p.z.p. 

Ponadto, 

Krajowa Izba Odwoławcza włączyła w poczet materiału dowodowego złożone 

przez odwołującego cztery oferty przystępującego z innych postępowań, tym niemniej dowody 

te  nie  były  przydatne  do  ustalenia  okoliczności,  które  byłyby  istotne  dla  rozpoznawanego 

sporu.  Nie  wykazano  przedmiotu,  zakresu  i  sposobu  rozliczania  oraz  innych  istotnych 

warunk

ów, będących podstawą do poziomu cen rzeczonych ofert, zatem nie ma możliwości 

porównania ich z przedmiotem postępowania, którego dotyczy odwołanie. To samo dotyczy 

formularzy  cenowych,  ogłoszeń  o  wynikach  przetargów  i  informacji  z  otwarcia  ofert 

w przedmiocie  dostaw  soli. 

Izba  wskazuje  dalej,  że  złożone  przez  odwołującego  dowody 

w postaci ofert i propozycji handlowych w zakresie cen soli 

są nieprzydatne do wykazania tezy, 

na  którą  zostały  powołane.  Okolicznością  powszechnie  znaną  jest  fakt,  że  w  zbiorze 

podmiotów oferujących dostawę danego produktu zawsze znajdzie się spektrum dostawców, 

którzy  oferują  produkty  w  wysokiej  cenie.  Należy  również  zauważyć,  że  ceny  w  ofertach 

i propozycjach handlowych s

kierowane są do odwołującego. Natomiast informacje w zakresie 

złożonych  w  rozpoznawanym  postępowaniu  ofert  i  kwoty,  jaką  zamawiający  zamierza 

przeznaczyć  na  sfinansowanie  zamówienia  już  się  ex  lege  w  aktach  sprawy  znajdowały 

(§ 8 ust. 1 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z 22 marca 2010 r. w sprawie regulaminu 

przy  rozpoznawaniu  odwołań  (Dz.  U.  z  2018  poz.  1092  ze  zm.)  i  zostały  ocenione  we 

wcześniejszej części uzasadnienia. 

Zauważyć  także  wypada,  że  nie  ma  żadnych  podstaw  w  oparciu  o  przepisy  ustawy 

p.z.p., aby podzielić stanowisko przystępującego i uznać dowody złożone za odwołującego za 

spóźnione,  czy  aby  je  pominąć,  gdyż  rzekomo  stanowią  „niedopuszczalne  rozwinięcie 

twierdzeń zawartych w odwołaniu”. Tak jak trafnie wskazano w wyroku KIO 1170/16, na który 

powołał  się  przystępujący,  na  mocy  art.  190  ust.  1  p.z.p.  strony  i  uczestnicy  postępowania 

odwoławczego aż do zamknięcia rozprawy mogą przedstawiać dowody na poparcie swoich 

twierdzeń.  Jak  argumentowano  w  ww.  orzeczeniu istotnym jest,  aby  okoliczności  faktyczne 

konstruujące  zarzut,  związane  z  przedkładanymi  na  rozprawie  dowodami,  posiadały 

odzwierciedlenie  w  treści  wniesionego  środka  zaskarżenia.  Umknęło  uwadze 

przystępującego,  iż  na  posiedzeniu  odwołujący  przedłożył  dowody  wskazujące  na  brak 

ekwiwalentności ceny i niedoszacowanie oferty, dotyczące okoliczności faktycznych w postaci 

zaniżonych  lub  pominiętych  składników  cenowych  kalkulacji  przystępującego,  dla  każdego 

z 

dowodów wprost wskazane odwołaniu. Nie wystarczy także podnieść, że odwołujący mógł 

to uczynić wcześniej – brak w postępowaniu przed Krajową Izbą Odwoławczą odpowiednika 

– nota bene uchylonego już – artykułu 207 k.p.c. oraz zawartej tam normy dotyczącej prekluzji 

dowodowej. W 

postępowaniu przed Izbą ustawodawca nie zdecydował  się na ograniczenie 

prawa  strony  do 

przedstawienia  środków  dowodowych  do  momentu  wniesienia  odwołania 

i skoro 

można  przedstawiać  dowody  do  zamknięcia  rozprawy,  trudno  uznać  twierdzenia 

przystępującego za uzasadnione.  

Skład  orzekający  wskazuje,  że  potwierdzenie  zarzutów  wskazanych  w  odwołaniu 

powoduje, iż w przedmiotowym stanie faktycznym została wypełniona hipoteza normy prawnej 

wyrażonej w art. 192 ust. 2 p.z.p., ponieważ zamawiający w sposób nieprawidłowy dokonał 

wyboru,  jako oferty najkorzystniejszej 

oferty złożonej przez przystępującego, kiedy oferta ta 

powinna zostać przez zamawiającego odrzucona. 

Mając na uwadze powyższe, orzeczono jak w sentencji. 

Rozstrzygnięcie  o  kosztach  postępowania  odwoławczego  wydano  na  podstawie  art. 

192 ust. 9 i 10 p.z.p., tj. stosownie do wyniku postępowania, z uwzględnieniem § 5 ust. 2 pkt 

w zw. § 3 pkt 1 i 2 lit. b rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 15 marca 2010 r. 

w 

sprawie  wysokości  i  sposobu  pobierania  wpisu  od  odwołania  oraz  rodzajów  kosztów 

w 

postępowaniu odwoławczym i sposobu ich rozliczania (Dz. U. z 2018 r. poz. 972), obciążając 

zamawiającego,  jako  stronę  przegrywającą,  kosztami  postępowania  odwoławczego  – 

w 

postaci wpisu od odwołania i kosztami wynagrodzenia pełnomocnika odwołującego, zgodnie 

ze złożoną fakturą VAT, w kwocie maksymalnej wynikającej z ww. rozporządzenia. 

Przewodniczący: 

…………………………