Sygn. akt: KIO 2507/19
WYROK
z dnia 20 grudnia 2019 r.
Krajowa Izba Odwoławcza - w składzie:
Przewodniczący: Aneta Mlącka
Protokolant:
Aldona Karpińska
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 20 grudnia 2019r.
w Warszawie odwołania wniesionego
09 grudnia 2019 r. przez
wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia
Konsorcjum: Mikrobit Sp. z o.o., R-SOFT Studio Sp. z o.o. (ul. Tomasza Zana 39, 20-
601 Lublin)
w postępowaniu prowadzonym przez Miasto Krasnystaw (Plac 3 Maja 29, 22-
300 Krasnystaw)
orzeka:
uwzględnia odwołanie i nakazuje Zamawiającemu unieważnienie czynności
unieważnienia postępowania w części 1-3 oraz nakazuje kontynuację postepowania o
udzielenie zamówienia publicznego zgodnie z procedurą przewidzianą przepisami
us
tawy Prawo zamówień publicznych
kosztami postępowania obciąża Zamawiającego Miasto Krasnystaw (Plac 3 Maja
29, 22-300 Krasnystaw) i
zalicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 15000 zł 00 gr
(słownie: piętnaście tysięcy złotych zero groszy) uiszczoną przez Odwołującego
wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia Konsorcjum:
Mikrobit Sp. z o. o., R-SOFT Studio Sp. z o. o. (ul. Tomasza Zana 39, 20-601
Lublin)
tytułem wpisu od odwołania,
zasądza od Zamawiającego Miasto Krasnystaw (Plac 3 Maja 29, 22-300
Krasnystaw)
na rzecz Odwołującego wykonawców wspólnie ubiegających się o
udzielenie zamówienia Konsorcjum: Mikrobit Sp. z o. o., R-SOFT Studio Sp. z o.
o. (ul. Tomasza Zana 39, 20-601 Lublin)
kwotę 18600 zł 00 gr (słownie:
osiemnaście tysięcy sześćset złotych zero groszy) stanowiącą koszty postępowania
odwoławczego poniesione z tytułu wpisu od odwołania oraz wynagrodzenia
pełnomocnika.
Stosownie do art. 198a i 198b ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. -
Prawo zamówień
publicznych (Dz.U. z 2019 r. poz.1843) na niniejszy wyrok - w terminie 7 dni od dnia jego
doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej do
Sądu Okręgowego w Zamościu
Przewodniczący: ………………………..
Sygn. akt: KIO 2507/19
UZASADNIENIE
Zamawiający Miasto Krasnystaw prowadzi postępowanie, którego przedmiotem jest dostawa
i wdrożenie systemów informatycznych z uruchomieniem e-usług oraz dostawą niezbędnego
sprzętu komputerowego dla Miasta Krasnystaw, Gminy Kazimierz Dolny i Gminy Bełżyce.
Ogłoszenie o zamówieniu ukazało się 24 kwietnia 2019 roku w Dzienniku Urzędowym Unii
Europejskiej pod numerem 2019/S 080-191608.
Odwołujący – Wykonawcy wspólnie ubiegający się o udzielenie zamówienia Mikrobit sp. z
o.o. oraz R-
Soft Studio sp. z o.o. wnieśli odwołanie, w którym podniesione zostały zarzuty
dotyczące unieważnienia postępowania o udzielenie zamówienia w części nr 1, części nr 2,
części nr 3 zamówienia.
Odwołujący zarzucił Zamawiającemu naruszenie
art. 7 ust. 1 ustawy Pzp
poprzez naruszenie
zasady nakazującej prowadzenie postępowania w sposób zapewniający zachowanie
uczciwej konkurencji, równego traktowania wykonawców i przejrzystości oraz naruszenie
innych pozostających w związku z art. 7 przepisów, tj.: art. 93 ust. 1 pkt 1 i 7 w zw. z art. 7
ust. 1 i art. 22a ust. 1a ustawy Pzp w zw. z art. 146 ust. 6 ustawy Pzp
poprzez bezpodstawne,
bezzasadne i niezgodne z ustawą Pzp unieważnienie postępowania o udzielenie
zamówienia
publicznego w częściach 1-3 z powodu rzekomego wystąpienia w postępowaniu niemożliwej
do usunięcia wady uniemożliwiającej zawarcie niepodlegającej unieważnieniu umowy w
sprawie zamówienia publicznego polegającej na sformułowaniu - zdaniem Zamawiającego -
niejednoznacznych, nieprecyz
yjnych i nieproporcjonalnych do przedmiotu zamówienia
warunku udziału w postępowaniu określonego w pkt 5.2.3.1 b), 5.2.3.2b), 5.2.3.3 b) SIWZ i
III.1.3 ogłoszenia o zamówieniu podczas, gdy warunki te są precyzyjne, jednoznaczne i
proporcjonalne do przedmio
tu zamówienia i nie doszło do wystąpienia żadnej wady
uniemożliwiającej zawarcie umowy w sprawie zamówienia publicznego, art. 93 ust. 1 pkt 7
ustawy Pzp poprzez bezpodstawne, bezzasadne i niezgodne z ustawą Pzp unieważnienie
postępowania o udzielenie zamówienia publicznego w częściach 1-3 z powodu rzekomego
wystąpienia w postępowaniu niemożliwej do usunięcia wady uniemożliwiającej zawarcie
niepodlegającej unieważnieniu umowy w sprawie zamówienia publicznego podczas, gdy
łącznie nie wystąpiły znamiona do unieważnienia postępowania na podstawie powyższej
przesłanki, a przeprowadzone w postępowaniu czynności pozwalają na zawarcie umowy
ważnej na podstawie ustawy Pzp, art. 93 ust. 1 pkt 7 w zw. z art. 3G ust. 1 pkt 5 ustawy Pzp
poprzez bezpodstawne, bezzasadne i
niezgodne z ustawą Pzp unieważnienie postępowania
o udzielenie zamówienia publicznego w częściach 1-3 z powodu rzekomego wystąpienia w
postępowaniu niemożliwej do usunięcia wady uniemożliwiającej zawarcie niepodlegającej
unieważnieniu umowy w sprawie zamówienia publicznego, ze względu na sformułowanie -
zdaniem Zamawiającego - niejednoznacznych, nieprecyzyjnych i nieproporcjonalnych do
przedmiotu zamówienia warunków udziału w postępowaniu określonych w pkt 5.2.3.1 b),
5.2.3.2b), 5.2.3.3 b) SIWZ i 111.1.3 o
głoszenia o zamówieniu, podczas, gdy podczas, gdy
warunki te są precyzyjne, jednoznaczne i proporcjonalne do przedmiotu zamówienia i nie
doszło do wystąpienia żadnej wady uniemożliwiającej zawarcie umowy w sprawie
zamówienia publicznego, art. 93 ust. 1 pkt 1 ustawy Pzp poprzez bezpodstawne
unieważnienie postępowania w częściach 1-3, w sytuacji gdy nie było ku temu podstaw,
ponieważ w częściach 1-3 postępowania złożono ofertę niepodlegającą odrzuceniu (tj.
Odwołującego), art. 92 ust. 1 pkt 7 ustawy Pzp poprzez sformułowanie uzasadnienia
faktycznego i prawnego unieważnienia postępowania w częściach 1-3 w sposób
niedostateczny, tj. zawarcie na s. 1 Informacji o unieważnieniu Postępowania z dnia 29
listopada 2019 r. wzmianki o unieważnieniu postępowania w częściach 1-5 na podstawie art.
93 ust. 1 pkt 1 i 7 ustawy Pzp oraz nieprzedstawienie żadnego uzasadnienia faktycznego i
prawnego, ani argumentów na poparcie okoliczności dotyczących unieważnienia
postępowania na podstawie art. 93 ust. 1 pkt 1 ustawy Pzp.
Odwołujący wniósł o uwzględnienie odwołania i nakazanie Zamawiającemu unieważnienia
czynności unieważnienia postępowania w częściach 1 - 3; dokonanie czynności badania i
oceny ofert, dokonanie wyboru oferty Odwołującego jako najkorzystniejszej w postępowaniu
w c
zęściach 1-3, zasądzenie od Zamawiającego na rzecz Odwołującego kosztów
postępowania odwoławczego, w tym kosztów zastępstwa prawnego.
29 listopada 2019 r. Zamawiający przesłał Informację o unieważnieniu postępowania o
udzielenie zamówienia publicznego.
W
Informacji o unieważnieniu Zamawiający wskazał, że:
„Zamawiający podczas trwania postępowania ustalił, że postępowanie w części 1-3
obarczone jest nieusuwalnymi wadami polegającymi na naruszeniu art 7 ust 1 i art 22a ust
a ustawy Prawo zamówień publicznych poprzez niejednoznaczny i nieprecyzyjny warunek
udziału.
Zamawiający w SIWZ wymagał aby wykonawca dysponował minimum i osobą na stanowisku
Kierownik Projektu/Szefa Programistów/Wdrożeniowca Systemów informatycznych/
Programisty posiadającym minimum 3-letnie (w przypadku programisty 2 letnie)
doświadczenie w zakresie objętym jego obowiązkami. Tak skonstruowany warunek udziału
w postępowaniu narusza art. 7 ust 1 i art. 22 ust. 1a ustawy Prawo zamówień publicznych z
następujących względów:
-nie dopuszcza d
o udziału w postępowaniu wykonawców dysponujących osobami które nie
posiadają wskazanego okresu doświadczenia bowiem prowadzą działalność w tym zakresie
przez okres krótszy;
nie odnosi się do realnego doświadczenia uzyskanego przez daną osobę a do okresu
c
zasu w którym dana osoba prowadzi działalność w zakresie objętym jego obowiązkami;
jest nieproporcjonalny do okresu realizacji przedmiotowego zamówienia (330 dni).
Zgodnie z przepisami art 22a ust 1
a Pzp zamawiający określa warunki udziału w
postępowaniu oraz wymagane od wykonawców środki dowodowe w sposób proporcjonalny
do przedmiotu zamówienia oraz umożliwiający ocenę zdolności wykonawcy do należytego
wykonania zamówienia, w szczególności wyrażając je jako minimalne poziomy zdolności.
Norma ujęta w przepisie art 22 ust 1a p.z.p. ma charakter funkcjonalny, tj. ustawodawca
reguły dla ustalania warunków udziału w postępowaniu określił w sposób referujący do celu,
jaki mają one spełniać - tak aby ich określenie gwarantowało wybór wykonawcy zdolnego do
wykonani
a zamówienia. Proporcjonalność warunku należy rozumieć jako opisanie warunku
na takim poziomie, który z jednej strony jest uzasadniony dążeniem zamawiającego do
uzyskania najwyższej jakości i rzetelności w wykonaniu przedmiotu zamówienia, a z drugiej
nie o
granicza dostępu do udziału w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego
wykonawcom zdolnym do jego realizacji. Przez proporcjonalność warunku w stosunku do
przedmiotu zamówienia należy rozumieć zachowanie właściwej proporcji, brak nadmierności.
Bior
ąc pod uwagę dorobek orzecznictwa TSUE można powiedzieć, że ocena, czy ustalony
warunek udziału w postępowaniu nie jest nadmierny wymaga tzw. testu proporcjonalności,
czyli wykazania, że podjęte działania są adekwatne i konieczne do osiągnięcia wybranego
celu.
W przedmiotowym postępowaniu ww. warunek nie przeszedł testu proporcjonalności co
wskazuje na jego bezpodstawność w świetle regulacji art. 22 ust. la PZP. Zapisy SIWZ
dopuszczają np. wykonawcę dysponującego osobą, która co prawda posiada 3-letnie
doświadczenie w kierowaniu jednym projektem o złożoności porównywalnej z przedmiotem
zamówienia, zaś nie dopuszczają wykonawcy dysponującego osobą posiadającą
doświadczenie w wymiarze np. 30 miesięcy, podczas których zarządzała ona 3 projektami o
złożoności porównywalnej z przedmiotowym zamówieniem. Należy pamiętać, że projekt
objęty przedmiotem zamówienia w zakresie części 1-3 trwa 330 dni, czyli krócej niż
wymagany 3-letni okres wskazany w SI
WZ. A więc wykonawca dysponujący osobą
posiadającą doświadczenie w wymiarze np. 30 miesięcy, podczas których zarządzał
projektem o złożoności porównywalnej z przedmiotowym zamówieniem powinien zostać
dopuszczony do realizacji przedmiotowego zamówienia, zaś przyjęta konstrukcja warunku
udziału w postępowaniu pozbawia wykonawcę dysponującego taką osobą prawa złożenia
oferty. Odnosząc się do cech stwierdzonej wyżej wady (w świetle przesłanek unieważnienia
postępowania wskazanych w art. 93 ust. 1 pkt 7 ustawy) należy stwierdzić, że jest ona w tym
momencie nieusuwalna w świetle przepisów art. 38 ust 4b ustawy Pzp. Wada ta stanowi
podstawę do unieważnienia umowy na podstawie art 146 ust 6 Prawa zamówień
publicznych. Stosownie do tych przepisów Prezes Urzędu Zamówień Publicznych może
wystąpić do sądu o unieważnienie umowy w przypadku dokonania przez zamawiającego
czynności z naruszeniem przepisu ustawy, które miało lub mogło mieć wpływ na wynik
postępowania. Odnosząc się do treści art 146 ust 6 ustawy należy stwierdzić, że wskazana
wada spowodowała, że wykonawcy, którzy byli potencjalnie zainteresowani uzyskaniem
zamówienia, dysponujący osobami zdolnymi do wykonania zamówienia zostali pozbawieni
możliwości złożenia oferty i tym samym mogło to mieć wpływ na wynik postępowania
(wykonawcy ci mogli potencjalnie złożyć oferty korzystniejsze od Wykonawców, którzy złożyli
oferty w postępowaniu). Reasumując, występują wszystkie przesłanki uzasadniające
unieważnienie przedmiotowego postępowania w oparciu o przepisy art 93 ust 1 pkt 7 w
związku z art. 146 ust 6 PZP. Postępowanie dotknięte jest wadą (naruszenie art. 7 ust
oraz\art. 22a ust. 1
a ustawy Prawo zamówień publicznych), która jest nieusuwalna (w
momencie, gdy upłynął już termin składania ofert nie można dokonać zmiany treści
ogłoszenia o zamówieniu) i jest podstawą unieważnienia umowy w oparciu o art 146 ust 6
Pzp (
naruszenie przepisów ustawy, które może mieć wpływ na wynik postępowania)".
W ocenie Odwołującego, warunki określone w pkt 5.2.3.1 b), 5.2.3.2b), 5.2.3.3 b) SIWZ i
111.1.3 ogłoszenia o zamówieniu zostały sformułowane w sposób jednoznaczny, precyzyjny
i są proporcjonalne do przedmiotu zamówienia. Warunki te nie byty kwestionowane przez
żadnego z wykonawców w postępowaniu, nie wniesiono żadnego odwołania na treść SIWZ
lub ogłoszenia o zamówieniu. Żaden z wykonawców nie wniósł w trybie art. 38 ust. 1 ustawy
Pzp pytania do ogłoszenia lub SIWZ z wnioskiem o zmianę ww. warunków udziału w
postępowaniu. W postępowaniu złożono kilka ofert, tj. w części nr 1-3 oferty, w części nr 2-3
oferty, w części nr 3 - 2 oferty.
Zdaniem Odwołującego, powyższe okoliczności świadczą o tym, że warunki te były
sformułowane w sposób jednoznaczny i precyzyjny oraz niebudzący wątpliwości
wykonawców, a także zostały ustalone w sposób niewygórowany i nieograniczający
potencjalnym wykonawcom dostępu do zamówienia. Na rynku występuje wiele osób
spełniających wymagania posiadania 3-letniego doświadczenia jako Kierownik projektu/Szef
programistów/Wdrożeniowiec Systemów Informatycznych albo 2-letniego doświadczenia
jako Programista. Okoliczność, że w poszczególnych częściach zamówienia złożono 1-3
oferty, a nie więcej, może zdaniem Odwołującego świadczyć jedynie o tym, że prowadzone
przez Zamawiającego postępowanie nie cieszyło się zbytnim zainteresowaniem u szerokiego
grona potencjalnych wykonawców, lecz nie może świadczyć o tym, iż sformułowanie przez
Zamawiającego w taki sposób warunków udziału w Postępowaniu spowodowało
ograniczenie konkurencji i miało lub mogło mieć jakikolwiek wpływ na krąg potencjalnych
wykonawców.
Zdaniem Odwołującego, Wykonawca mógł wykazać dysponowanie osobami, które zdobyły
wymagane
doświadczenie
w
okresie
określonym
przez
Zamawiającego
pracując/współpracując z kilkoma podmiotami, niekoniecznie nawet z wykonawcą.
Wykonawca mógł dysponować tymi osobami bezpośrednio lub pośrednio.
W ocenie Odwo
łującego nieracjonalna jest konstatacja Zamawiającego, że brzmienie
warunków udziału w postępowaniu nie odnosi się do realnego doświadczenia uzyskanego
przez daną osobę, a do okresu czasu w którym dana osoba prowadzi działalność w zakresie
objętym jej obowiązkami. Warunki nie odnosiły się do wymogu, aby dany wykonawca/osoba
prowadził przez określony czas działalność, a jedynie do tego, aby wykonawca wykazał
dysponowanie osobą, która przez wymagany czas kierowała projektami wdrażania
systemów informatycznych, kierowała zespołem programistów, bądź wdrożeniowców,
wdrażała systemy informatyczne albo posiadała doświadczenie w zakresie pisania i
integracji systemów informatycznych. Tak sformułowany warunek udziału w postępowaniu
odnosi się do realnego doświadczenia uzyskanego przez poszczególne osoby w trakcie
określonego okresu czasu. Zamawiający nie określił, iż poszczególne osoby miały zdobyć
wymagane doświadczenie w okresie ostatnich dwóch albo trzech lat przed upływem terminu
składania ofert - Zamawiający nie sprecyzował bowiem ram czasowych. Dlatego też,
możliwe było wykazanie się przez wykonawcę osobami posiadającymi wymagane
doświadczenie zdobyte np. 8 lat temu.
W ocenie Odwołującego, warunki udziału w postępowaniu nie zostały sformułowane w
sposób nieprecyzyjny, czy niejednoznaczny. Wszelkie wątpliwości interpretacyjne dotyczące
dokumentacji postępowania powinny być rozstrzygane na korzyść wykonawców.
Odwołujący nie zgodził się, z twierdzeniem Zamawiającego, że warunek jest
nieproporcjonalny do okresu real
izacji przedmiotowego zamówienia (330 dni). W
argumentacji wskazał, że Zamawiający, określając szczegółowe warunki udziału w
postępowaniu, zobowiązany jest dokonać tego w taki sposób, aby w postępowaniu mogli
uczestniczyć nie wszyscy wykonawcy, a jedynie tacy, którzy swoimi właściwościami
gwarantują pewność, co do rzetelnego i prawidłowego wykonania zamówienia.
Odwołujący nie zgodził się także z twierdzeniem, że z uwagi na to, że termin realizacji
przedmiotowego zamówienia wynosi 330 dni, to również warunek udziału w postępowaniu
dotyczący dysponowania osobami o określonym doświadczeniu, powinien obejmować
podobny okres. Zamawiający był uprawniony do sformułowania warunku udziału w
postępowaniu obejmującego okres dwóch albo trzech lat po to, aby udzielić zamówienia
wykonawcy, który posiada odpowiednie doświadczenie i da rękojmię należytego wykonania
zamówienia.
Dlatego też, w ocenie Odwołującego, Zamawiający bezpodstawnie unieważnił postępowanie
na podstawie art. 93 ust. 1 pkt 7 ustawy Pzp.
Odwołujący wskazał także, że wykładnia przepisu art. 93 ust. 1 pkt 7 ustawy Pzp prowadzi
do wniosku, że niemożliwa do usunięcia wada uniemożliwiająca zawarcie niepodlegającej
unieważnieniu umowy w sprawie zamówienia publicznego to każda niedająca się usunąć
wada uniemożliwiająca zawarcie niepodlegającej unieważnieniu umowy. W niniejszym
postępowaniu nie doszło w ogóle do wystąpienia wady. Z ostrożności jednak Odwołujący
wskazał, że nawet gdyby uznać, że sformułowanie warunków udziału w postępowaniu
stanowiło wadę, nie doszło do łącznego wystąpienia wszystkich znamion, niezbędnych do
ziszczenia się przesłanki unieważnienia postępowania z art. 93 ust 1 pkt 7 ustawy Pzp.
Wykryta przez Zamawiającego wada postępowania musi być nie tylko niemożliwa do
usunięcia, ale również wskazywać na dokonanie czynności w tym postępowaniu z
naruszeniem przepisu ustawy Pzp, które miało lub mogło mieć wpływ na jego wynik.
Zdaniem Odwołującego, do wskazanych znamion należy zaliczyć sam fakt wystąpienia wady
postępowania oraz niemożność usunięcia takiej wady. Niemożliwa do usunięcia wada musi
skutkować niemożnością zawarcia umowy, która nie podlegałaby unieważnieniu, a
zagrożenie unieważnieniem umowy musi wynikać z zaistnienia jednej z podstaw
unieważnienia określonych w art. 146 ust. 1 lub 6 ustawy Pzp. Zamawiający ma obowiązek
uzasadnienia przesłanek unieważnienia, o których mowa w art. 93 ust. 1 pkt 7 oraz art. 146
ust. 1 lub 6 ustawy Pzp, a wykonawca ma pełne prawo do poznania uzasadnienia
faktycznego i prawnego unieważnienia. Ponadto Odwołujący zwrócił uwagę, że
unieważnienie postępowania na podstawie art. 93 ust. 1 pkt 7 ustawy Pzp, a więc z uwagi na
zaistnienie w nim niemożliwej do usunięcia wady uniemożliwiającej zawarcie niepodlegającej
unieważnieniu umowy w sprawie zamówienia publicznego, może mieć miejsce jedynie
wówczas, gdy wada ta nie tylko jest nieusuwalna, ale dodatkowo ma wpływ na wynik
postępowania.
Zamawiający w ocenie Odwołującego nie tylko nie wykazał związku wystąpienia wszystkich
znamion niezbędnych do ziszczania się przesłanki unieważnienia z art. 93 ust. 1 pkt 7
ustawy Pzp, ale również nie poczynił należytego uzasadnienia kumulatywnego wystąpienia
znamion unieważnienia postępowania na powyższej podstawie.
Ponadto Odwołujący wskazał, że skoro zdaniem Zamawiającego wystąpiły niemożliwe do
usunięcia wady, powinien bezzwłocznie unieważnić postępowanie. Zamawiający nie może
kontynuować postępowania wiedząc, że nie zakończy się ono rozstrzygnięciem w postaci
zawarcia umowy na wykonanie zamówienia publicznego. Takie działanie narusza nie tylko
przytoczone w poszczególnych zarzutach przepisy ustawy Pzp ale również podstawowe
zasady przeprowadzania postępowania o udzielenie zamówienia publicznego wymienione w
art. 7 ust. 1 ustawy Pzp, takie jak zasada uczciwej konkurencji (poprzez „
zwodzenie
"
wykonawców biorących udział w postępowaniu perspektywą zawarcia umowy o realizację
przedmiotowego zamówienia oraz narażanie ich na niepotrzebne koszty udziału), równego
traktowania wykonawców (poprzez prawdopodobne wszczynanie i unieważnianie kolejnych
postępowań do momentu złożenia jako najwyżej ocenionej oferty przez preferowanego
wykonawcę) oraz proporcjonalności i przejrzystości postępowania (brak odpowiednio
wczesnego uświadomienia wykonawców o niemożliwości rozstrzygnięcia postępowania
poprzez wybór najkorzystniejszej oferty i bezzasadna kontynuacja postępowania).
Odwołujący wskazał także, że Zmawiający bezpodstawnie unieważnił postępowanie w
częściach 1-3 na podstawie art. 93 ust. 1 pkt 1 ustawy Pzp, zgodnie z którym Zamawiający
unieważnia postępowanie o udzielenie zamówienia, jeżeli: „
nie złożono żadnej oferty
niepodlegającej odrzuceniu albo nie wpłynął żaden wniosek o dopuszczenie do udziału w
postępowaniu od wykonawcy niepodlegającego wykluczeniu, z zastrzeżeniem pkt 2 i 3".
W
niniejszej sprawie, nie było ku temu podstaw, ponieważ w częściach 1-3 postępowania
złożono oferty niepodlegające odrzuceniu.
Zdaniem Odwołującego, Zamawiający naruszył również art. 92 ust. 1 pkt 7 ustawy Pzp
poprzez sformułowanie uzasadnienia faktycznego i prawnego unieważnienia postępowania
w częściach 1-3 w sposób niedostateczny, gdyż na str. 1 Informacji o unieważnieniu
postępowania z dnia 29 listopada 2019 r. zawarto wzmiankę o unieważnieniu postępowania
w częściach 1-5 na podstawie art. 93 ust. 1 pkt 1 i 7 ustawy Pzp, nie przedstawiając żadnego
uzasadnienia faktycznego i prawnego, ani argumentów na poparcie okoliczności
dotyczących unieważnienia postępowania na podstawie art. 93 ust. 1 pkt 1 ustawy Pzp.
Izba ustaliła i zważyła co następuje:
Zamawiający w SIWZ wymagał, aby wykonawca dysponował minimum jedną osobą na
stanowisku
Kierownik
Projektu/S
zef
Programistów/Wdrożeniowiec
Systemów
informatycznych/Programista,
posiadającym minimum 3-letnie (w przypadku programisty 2
letnie) doświadczenie w zakresie objętym jego obowiązkami.
Zamawiający unieważnił postępowanie w częściach 1-3 na podstawie art. 93 ust. 1 pkt 7
ustawy Prawo zamówień publicznych. W uzasadnieniu wskazał, że ustalił, że postępowanie
w części 1-3 obarczone jest nieusuwalnymi wadami, polegającymi na naruszeniu art. 7 ust. 1
i art. 22a ust. 1a ustawy Prawo zamówień publicznych, poprzez niejednoznaczny i
nieprecyzyjny warunek udziału w postępowaniu. W ocenie Zamawiającego, sformułowany
warunek udziału w postępowaniu narusza art. 7 ust 1 i art. 22 ust. 1a ustawy Prawo
zamówień publicznych z następujących względów:
- nie dopuszcza do udzi
ału w postępowaniu wykonawców dysponujących osobami, które nie
posiadają wskazanego okresu doświadczenia, bowiem prowadzą działalność w tym zakresie
przez okres krótszy;
nie odnosi się do realnego doświadczenia uzyskanego przez daną osobę, a do okresu, w
k
tórym dana osoba prowadzi działalność w zakresie objętym jego obowiązkami;
jest nieproporcjonalny do okresu realizacji przedmiotowego zamówienia, wynoszącego 330
dni.
W pierwszej kolejności należy wskazać, że Zamawiający nie wykazał, aby warunki przez
nieg
o opisane były niejednoznaczne, czy nieprecyzyjne. Nie wskazał, które z wymagań
może budzić uzasadnione wątpliwości wykonawców, czy niejednoznaczności.
Ponadto, wbrew twierdzeniu Zamawiającego, w treści wymagania dotyczącego personelu,
Zamawiający nie odniósł się do prowadzenia działalności, a na wymaganie takiej działalności
Zamawiający powołał się wymieniając przesłanki unieważnienia postępowania. Nadto należy
zauważyć, że Zamawiający nie ograniczył okresu, w jakim wykonawca powinien wykazać
zdobyte doświadczenie, tj. aby dotyczyło ono ostatnich dwóch, czy trzech lat przed upływem
terminu składania ofert. Wykonawca mógł także wykazać, że dysponuje osobami, które
zdobyły wymagane doświadczenie w okresie określonym przez Zamawiającego przy
współpracy z różnymi podmiotami. Powyższe okoliczności wskazują na liberalną treść
postawionego przez Zamawiającego warunku, przez co warunek nie tylko dopuszcza do
udziału w postępowaniu wielu wykonawców, ale także nie jest nadmierny.
Co więcej, okres wymaganego nabytego doświadczenia przez personel realizujący
zamówienie nie musi być identyczny z okresem realizacji przedmiotu zamówienia. Czas
nabywania doświadczenia nie jest tożsamy z przewidywanym czasem realizacji zamówienia.
Przede wszystkim Zamawiający ma prawo wymagać, aby czas nabywania doświadczenia
przez personel, który będzie realizował zamówienie, był dłuższy niż sam czas realizacji
zamówienia. Istotne jest, aby zamówienie było realizowane przez osoby, które zdobyły
większe doświadczenie, dają gwarancję należytego wykonania zamówienia, szczególnie w
sytuacji, gdy jak sam Zamawiający stwierdził, przedmiotem zamówienia jest skomplikowany
system i jego wdrożenie. W interesie zatem Zamawiającego jest pozyskanie personelu, który
miał sposobność zetknąć się z dużo większą ilością zagadnień, co jest prawdopodobne przy
dłuższym stażu, przekładającym się na posiadanie większego doświadczenia. Nie jest
okolicznością nadzwyczajną opisywanie przez Zamawiającego wymagań dotyczących
personelu poprzez długość stażu zawodowego. Tym samym okoliczność, że okres
wymaganego stażu dla personelu, który będzie realizował zamówienie, jest dłuższy niż czas
realizacji zamówienia, nie jest tożsamy z okresem realizacji zamówienia, nie stanowi o
jakimkolwiek uchybieniu, które mogłoby zostać uznane za wadę, która uniemożliwia
zawarcie umowy niepodlegającej unieważnieniu. Zamawiający wskazał, że warunek jest
nieproporcjonalny do okresu realizacji przedmiotowego zamówienia (330 dni). Zamawiający
nie wskazał jednak, jaki czas doświadczenia byłby proporcjonalny do tego okresu. Należy
ponownie zauważyć, że nie wynika z przepisów prawa, aby czas nabywanego
doświadczenia miał być jednakowy, czy krótszy niż czas realizacji zamówienia. Zamawiający
każdorazowo określa samodzielnie treść wymagań dotyczących personelu w taki sposób,
aby uzyskać personel, który prawidłowo zrealizuje zamówienie.
Ponadto nie jest tak, jak wskazał Zamawiający, że warunek opisany nie odnosi się do
realnego doświadczenia uzyskanego przez daną osobę, bowiem właśnie czas, w którym
dana osoba
nabywała doświadczenie powoduje, że wykonawca miał możliwość zetknąć się
z problematyką, jaka może wystąpić przy realizacji danego systemu.
Zamawiający przedstawił jako dowód dokument z 30 listopada 2019 roku pn.: wnioski z
audytu postępowania pn. Dostawa i wdrożenie systemów informatycznych z uruchomieniem
e-
usług oraz dostawą niezbędnego sprzętu komputerowego dla Miasta Krasnystaw, Gminy
Kazimierz Dolny i Gminy Bełżyce. Dokument został podpisany przez Pana K. P.
(akredytowanego
eksperta KFE). Dokument ten został przedstawiony jako dowód na
okoliczność wystąpienia wady postępowania, która powinna skutkować unieważnieniem
postępowania o udzielenie zamówienia publicznego. W pierwszej kolejności należy
zauważyć, że dokument ten wystawiony został w dniu 30 listopada 2019 roku, zaś informacja
Zamawiającego o unieważnieniu postępowania została wysłana w dniu 29 listopada 2019
roku, a więc jeszcze przed wystawieniem dokumentu. Ponadto jest to dokument stanowiący
jedynie ocenę jednego z podmiotów na rynku, powołanego przez Zamawiającego. Jako taki
jest jedynie twierdzeniem strony, która go powołała (a więc Zamawiającego), nie zaś
niezależną opinią biegłego.
Zamawiający przedstawił także dokument opisany jako „Kontrola nr 86K/KN2/19” z dnia 23
sierpnia 2019 roku. Kontrolę przeprowadził Urząd Marszałkowski Województwa Śląskiego,
zaś jednostkami kontrolowanymi były: Powiat Tarnogórski jako lider projektu oraz partnerzy:
Fundacja Rozwoju Demokracji Lokalnej i Regionalna Izba Gospodarcza w Katowicach.
Zamawiający wskazał na strony 16-18 tego dokumentu. Na tych stronach został opisany
warunek udziału w postępowaniu wraz z oceną kontrolującego. W pierwszej kolejności
należy zauważyć, że dokument kontroli dotyczy zupełnie innego postępowania, a warunek
dotyczy nie personelu, a doświadczenia podmiotu. Warunek udziału w postępowaniu jest
zupełnie inny niż opisany w niniejszym postępowaniu, zatem nie jest wiadomo, jaka byłaby
ocena warunku
w niniejszym postępowaniu. Przede wszystkim jednak kontrolujący w
zakresie tego warunku nie wskazał żadnej nieprawidłowości kluczowej („Nieprawidłowości
kluczowe: brak” – strona 16 dokumentu). Z dokumentu tego nie wynika, aby kontrolujący
stwierdził wadę postępowania, która mogłaby stanowić podstawę do unieważnienia
postępowania na podstawie art. 93 ust. 1 pkt 7 ustawy Prawo zamówień publicznych. Organ
kontrolujący wskazał jedynie na pewne nieprawidłowości. Zamawiający w niniejszym
postępowaniu nie przedstawił żadnych informacji czy dowodów, z których wynikałoby, że
o
rgan kontrolujący stwierdził wadę w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego
oraz
aby zalecił unieważnienie postępowania. Tym samym dokument ten nie jest żadnym
dowodem, który wskazywałby na występowanie w niniejszym postępowaniu wady
stanowiącej przesłankę unieważnienia postępowania na podstawie artykułu 93 ust. 1 pkt 7
ustawy Prawo zamówień publicznych. Sama okoliczność, że w postępowaniu kontrolowanym
naliczono korektę finansową, nie oznacza, że w postępowaniu wystąpiła wada, która
uniemożliwia zawarcie niepodlegającej unieważnieniu umowy. Ponownie należy wskazać, że
w kontrolowanym zamówieniu postawiono zupełnie inny warunek, zawarto inne wymagania.
Nadto był to warunek dotyczący doświadczenia wykonawcy, nie zaś potencjału kadrowego.
Na margines
ie należy dodać, że dokument kontroli datowany jest na 23 sierpnia 2019 roku,
zaś Zamawiający w niniejszym postepowaniu podjął decyzję o unieważnieniu postępowania
dopiero 29 listopada 2019 roku. Ta okoliczność świadczy o tym, że dokument ten nie był
podst
awą dla Zamawiającego do unieważnienia postępowania w niniejszym postepowaniu.
Nawet gdyby uznać, że dokument ten stał się podstawą do rozpoczęcia procedury audytu, to
należy zauważyć, że audyt ten przeprowadzono dopiero od 15-30 listopada 2019 roku, a
zat
em znacznie później niż wyniki kontroli. Trafnie zauważył Odwołujący, że w sytuacji, gdy
Zamawiający dostrzegł (w jego ocenie) nieprawidłowość, wadę, powinien od razu dokonać
czynności unieważnienia postępowania, czego jednak Zamawiający nie dokonał, bowiem
prowadził postepowanie do końca listopada, w sytuacji, gdy termin otwarcia ofert nastąpił 25
lipca 2019 r.
Zamawiający (na pytanie Izby) oświadczył w trakcie rozprawy, że w postępowaniu nie
wpłynęły jakiekolwiek pytania, wątpliwości od wykonawców co do postawionego przez
Zamawiającego warunku dotyczącego potencjału osobowego. Żaden z wykonawców nie
wniósł odwołania w zakresie postanowień SIWZ, w tym w zakresie brzmienia spornego
warunku udziału w postępowaniu. Zamawiający w trakcie rozprawy wyjaśnił także (na
pytanie Izby), że otrzymał jedynie „informacje z rynku”. Przede wszystkim Zamawiający nie
wyjaśnił, jakie dokładnie były to „informacje z rynku”, jakiego dokładnie aspektu dotyczyły.
Zamawiający nie przedstawił żadnych dowodów, ani co do zaistnienia „informacji z rynku”,
ani co do
zgłoszenia jakichkolwiek nieprawidłowości sformułowania warunku udziału w
postępowaniu.
Powyższe oznacza, że Zamawiający nie dowiódł żadnych twierdzeń, na które się powoływał
także w trakcie rozprawy, aby istnieli wykonawcy, którzy byli zainteresowani postępowaniem,
a z uwagi na wadę postępowania (przy opisie warunku udziału w postępowaniu) nie mogli
lub nie chcieli wziąć udziału w postępowaniu. Zamawiający nie dowiódł okoliczności, na którą
się powoływał, aby dokonując opisu warunku udziału w postępowaniu w zakresie potencjału
kadrowego
– ograniczył konkurencję w postępowaniu, a tym samym, aby miało to wpływ na
wynik postępowania (co jest jedną z przesłanek art. 93 ust. 1 pkt 7 ustawy Prawo zamówień
publicznych).
Powyższa okoliczność – brak jakichkolwiek odwołań, zapytań od Wykonawców, jest także
dowodem na to, że wykonawcy nie uznawali warunku za nadmierny, ani też
nieproporcjonalny do przedmiotu zamówienia, czy też za ograniczający konkurencyjność w
postepowaniu. Każdy z wykonawców ma bowiem możliwość zwrócenia się bezpośrednio do
Zamawiającego z prośbą o zmianę postanowień SIWZ.
Rację ma Zamawiający, że nie występuje obowiązek po stronie Zamawiającego
dowiedzenia okoliczności wpływu na wynik postępowania, a wystarczy jego
uprawdopodobnienie. Jednakże należy mieć na uwadze, że sam fakt, że Zamawiający mógł
lepiej opisać warunek udziału w postępowaniu, nie oznacza, że dotychczasowy warunek
został błędnie opisany lub stanowi wadę, która powodowałaby niemożliwość zawarcia
nie
podlegającej unieważnieniu umowy. Zamawiający w każdym postępowaniu miałby
możliwość stwierdzenia, że gdyby lepiej, inaczej opisał warunek udziału w postępowaniu,
być może wzięłaby w nim udział większa ilość wykonawców. Co więcej, już sam fakt
postawienia
warunku udziału w postępowaniu ograniczyć może konkurencyjność, gdyż
spowoduje, że w postępowaniu weźmie udział mniejsza ilość wykonawców. Ogólne
stwierdzenie Zamawiającego, że są jakieś „informacje z rynku” nie stanowi
uprawdopodobnienia ograniczenia konk
urencyjności.
Ponadto Zamawiający (na pytanie Izby) nie potrafił udzielić informacji, w jaki sposób
Zamawiający opisałby ten sam warunek dotyczący potencjału kadrowego przy powtórzeniu
postępowania, a jedynie ogólnie stwierdził, że „w odniesieniu do systemu”. Zamawiający nie
potrafił sprecyzować sposobu odniesienia do skomplikowanego systemu, który jeszcze nie
powstał, co także potwierdza wątpliwości, czy rzeczywiście taki warunek Zamawiający
sprecyzowałby prawidłowo. Nie jest zatem wykluczone, że również opisanie tego warunku
mogłoby zostać uznane przez Zamawiającego za nieprecyzyjne lub w jakiś sposób
ograniczające konkurencyjność.
W konsekwencji należało uznać, że Zamawiający naruszył art. 93 ust. 1 pkt 7 ustawy Prawo
zamówień publicznych, dokonując czynności unieważnienia postępowania na podstawie
tego artykułu.
Zgodnie z ww. artykułem Zamawiający unieważnia postępowanie o udzielenie zamówienia
publicznego, jeżeli postępowanie obarczone jest niemożliwą do usunięcia wadą
uniemożliwiającą zawarcie niepodlegającej unieważnieniu umowy w sprawie zamówienia
publicznego.
Zamawiający nie wykazał istnienia takiej wady postępowania, która uniemożliwiałaby
zawarcie niepodlegającej unieważnieniu umowy. Okoliczność, że Zamawiający mógł jeszcze
lepiej i szerzej opis
ać warunek udziału w postępowaniu nie stanowi automatycznie wady,
która powoduje niemożliwość zawarcia niepodlegającej unieważnieniu umowy. Zamawiający
opisał warunek udziału w postępowaniu w sposób, który miał dawać rękojmię należytego
wykonania zamówienia. Ponadto Zamawiający nie wykazał i nie uprawdopodobnił, aby
wykonawcy uznawali warunek za nadmierny, nieproporcjonalny, aby byli tacy wykonawcy,
którzy pomimo takiej woli, nie mogli wziąć udziału w postępowaniu. A bezspornie, to
Zamawiający zobowiązany był do wykazania istnienia wady, która uniemożliwia zawarcie
umowy w niniejszym postępowaniu, która nie będzie podlegała unieważnieniu.
Konieczne jest
także wystąpienie związku przyczynowego pomiędzy zaistnieniem wady, a
niemożnością zawarcia umowy, co również nie zostało przez Zamawiającego wykazane.
Izba podziela wyrażone przez Odwołującego stanowisko, zgodnie z którym Zamawiający ma
obowiązek uzasadnienia przesłanek unieważnienia, o których mowa w art. 93 ust. 1 pkt 7
oraz art. 146 ust. 1 lub 6 ustawy Prawo z
amówień publicznych, a wykonawca ma pełne
prawo do poznania uzasadnienia faktycznego i prawnego unieważnienia. Zamawiający nie
wykazał przesłanek z artykułu 146 ust. 1 lub 6 ustawy Prawo zamówień publicznych.
Trafnie również zauważył Odwołujący, że unieważnienie postępowania na podstawie art. 93
ust. 1 pkt 7 ustawy Prawo z
amówień publicznych, a więc z uwagi na zaistnienie w nim
niemożliwej do usunięcia wady uniemożliwiającej zawarcie niepodlegającej unieważnieniu
umowy w sprawie zamówienia publicznego, może mieć miejsce jedynie wówczas, gdy wada
ta nie tylko jest nieusuwalna, ale dodatkowo ma wpływ na wynik postępowania. Zamawiający
nie wykazał także wpływu na wynik postępowania.
Zasadny jest także zarzut Odwołującego, zgodnie z którym Zamawiający bezzasadnie
dokonał czynności unieważnienia postępowania na podstawie art. 93 ust. 1 pkt 1 ustawy
Prawo z
amówień publicznych.
Zgodnie z artykułem 93 ust. 1 pkt 1 ustawy Prawo zamówień publicznych, Zamawiający
unieważnia postępowanie o udzielenie zamówienia, jeżeli
nie złożono żadnej oferty
niepodlegającej odrzuceniu, albo nie wpłynął żaden wniosek o dopuszczenie do udziału w
postępowaniu od wykonawcy niepodlegającego wykluczeniu.
W częściach 1-3 postępowania
złożono oferty. Zatem należy uznać, że nie zachodzi przesłanka, o której mowa w ww.
przepisie, iż w postępowaniu nie złożono żadnej oferty niepodlegającej odrzuceniu.
Nawet jeśli jest tak, jak wskazał Zamawiający w trakcie rozprawy, że Zamawiający omyłkowo
wpisał art. 93 ust. 1 pkt 1 ustawy Prawo zamówień publicznych jako podstawę prawną
unieważnienia postępowania, to Wykonawca miał prawo przypuszczać, że taka właśnie jest
podstawa unieważnienia, gdyż Zamawiający nie zmienił, nie sprostował treści decyzji o
unieważnieniu postępowania. Zamawiający miał możliwość sprostowania omyłki, czego
jednak nie dokonał.
W konsekwencji Izba za zasadny uznała zarzut naruszenia przez Zamawiającego artykułu
92 ust. 1 pkt 7 ustawy Prawo z
amówień publicznych, poprzez sformułowanie uzasadnienia
faktycznego i prawnego unieważnienia postępowania w częściach 1-3 na podstawie art. 93
ust. 1 pkt 1 ustawy Prawo zamówień publicznych w sposób niedostateczny.
Odwołujący wskazał, że Zamawiający unieważnił postepowanie na podstawie art. 93 ust. 1
pkt 1 i 7 ustawy Prawo z
amówień publicznych, nie przedstawiając żadnego uzasadnienia
faktycznego i prawnego ani argumentów na poparcie okoliczności dotyczących
unieważnienia postępowania na podstawie art. 93 ust. 1 pkt 1 ustawy Prawo zamówień
publicznych.
Zamawiający wyjaśnił, że w uzasadnieniu w zdaniu pierwszym wkradł się błąd, który polegał
na tym, że Zamawiający wpisał w informacji o unieważnieniu postępowania art. 93 ust. 1
pkt 1 i pkt 7 jako
podstawę prawną unieważnienia, zamiast wyłącznie podstawy art. 93 ust. 1
pkt 7 ustawy Prawo zamówień publicznych.
Nawet jeśli była to omyłka, to Zamawiający miał możliwość jej sprostowania, czego nie
uczynił. Brak zmiany w tym zakresie powoduje, że ww. artykuł w dalszym ciągu stanowi
podstawę prawną unieważnienia postępowania, a zatem Zamawiający winien był
przedstawić także uzasadnienie faktyczne unieważnienia w tym zakresie.
Mając powyższe na uwadze orzeczono jak w sentencji.
O kosztach postępowania odwoławczego orzeczono na podstawie art. 192 ust. 9 i 10 ustawy
Prawo zamówień publicznych, tj. stosownie do wyniku postępowania, z uwzględnieniem
postanowień rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 15 marca 2010 r. w sprawie
wysokości i sposobu pobierania wpisu od odwołania oraz rodzajów kosztów w postępowaniu
odwoławczym i sposobu ich rozliczania (t.j. z dnia 7 maja 2018 r. Dz. U. z 2018 r., poz. 972),
w tym w szczególności § 5 ust. 2 pkt 1).
Przewodniczący:
………………………………