Sygn. akt: KIO 2517/19
WYROK
z dnia 31 grudnia 2019 r.
Krajowa Izba Odwoławcza - w składzie:
Przewodniczący: Aleksandra Patyk
Protokolant:
Aldona Karpińska
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 31 grudnia 2019 r.
w Warszawie odwołania wniesionego
do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 11 grudnia 2019 r. przez wykonawcę R. S.
prowadzącego działalność gospodarczą pod nazwą Biuro Obsługi Nieruchomości i
Nadzorów Inwestycyjnych R. S. w postępowaniu prowadzonym przez Gminę Ryki,
orzeka:
Uwzględnia odwołanie i nakazuje Zamawiającemu unieważnienie czynności wyboru
najkorzystniejszej oferty, powtórzenie czynności badania i oceny ofert, w tym
wykluczenie wykonawcy M. S.
prowadzącego działalność gospodarczą pod nazwą
Biuro Obsługi Inwestycji Budowlanych M. S. na podstawie art. 24 ust. 1 pkt 17 ustawy
Prawo zamówień publicznych.
Pozostałe zarzuty odwołania uznaje za nieuzasadnione.
Kosztami postępowania obciąża Zamawiającego – Gminę Ryki i:
.1. zalicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 7 500 zł 00 gr (słownie:
siedem
tysięcy pięćset złotych zero groszy) uiszczoną przez Odwołującego –
wykonawcę R. S. prowadzącego działalność gospodarczą pod nazwą Biuro
Obsługi Nieruchomości i Nadzorów Inwestycyjnych R. S. tytułem wpisu od
odwołania,
.2. zasądza od Zamawiającego – Gminy Ryki na rzecz Odwołującego – wykonawcy R. S.
prowadzącego działalność gospodarczą pod nazwą Biuro Obsługi
Nieruchomości i Nadzorów Inwestycyjnych R. S. kwotę 11 100 zł 00 gr (słownie:
jedenaście tysięcy sto złotych zero groszy) stanowiącą uzasadnione koszty strony
poniesione z tytułu wpisu od odwołania oraz wynagrodzenia pełnomocnika.
Stosownie do art. 198a i 198b ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. -
Prawo zamówień publicznych
(t.j. Dz. U. z 2019 r. poz. 1843) na niniejszy wyrok -
w terminie 7 dni od dnia jego doręczenia -
przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej do Sądu
Okręgowego w Lublinie.
Przewodniczący: ……………………………..
Sygn. akt: KIO 2517/19
U z a s a d n i e n i e
Zamawiający – Gmina Ryki [dalej „Zamawiający”] prowadzi postępowanie
o udzielenie zamówienia publicznego w trybie przetargu nieograniczonego na pełnienie
nadzoru inwestorskiego nad realizacją przedsięwzięcia obejmującego wykonanie robót
budowlanych w ramach zadania inwestycyjnego: zmiana sposobu użytkowania budynku byłej
Ko
mendy Powiatowej Policji w Rykach na Ośrodek Pomocy Społecznej i podmiotów ekonomii
społecznej, realizowana w ramach zadania pn. „Kompleksowa rewitalizacja centrum miasta
Ryki” (znak postępowania: WIR.271.41.2019).
Ogłoszenie o zamówieniu zostało zamieszczone w Biuletynie Zamówień Publicznych
w dniu 21 października 2019 r. pod numerem 612765 – N - 2019.
W dniu 11 grudnia 2019 r. wykonawca R. S.
prowadzący działalność gospodarczą pod
nazwą Biuro Obsługi Nieruchomościami i Nadzorów Inwestycyjnych R. S. [dalej „Odwołujący”]
wniósł odwołanie zarzucając Zamawiającemu niezgodność z ustawą Pzp czynności oraz
zaniechań Zamawiającego, polegających na:
1. dokonaniu wyboru jako najkorzystniejszej oferty złożonej przez wykonawcę Biuro Obsługi
Inwestycji Budowlanych M. S.
, Wojciechów 175A, 24-204 Wojciechów [dalej „M. S.”] z
naruszeniem art. 91 ust. 1 ustawy Pzp, w sytuacji w której wykonawca ten podlega wykluczeniu
z postępowania, a jego oferta podlega odrzuceniu;
2. zaniech
aniu wykluczenia z postępowania wykonawcy Biuro Obsługi Inwestycji Budowlanych
M. S.
, Wojciechów 175A, 24-204 Wojciechów z naruszeniem art. 24 ust. 1 pkt 17) ustawy Pzp,
w sytuacji w której wykonawca ten w wyniku lekkomyślności lub niedbalstwa przedstawił
informacje wprowadzające w błąd Zamawiającego, mogące mieć istotny wpływ na decyzje
podejmowane przez Zamawiającego w postępowaniu o udzielenie zamówienia (nieprawdziwe
informacje dotyczące doświadczenia inspektora nadzoru branży elektrycznej Z. W.);
3. zaniechaniu odrzucenia oferty wykonawcy
Biuro Obsługi Inwestycji Budowlanych M. S.,
Wojciechów 175A, 24-204 Wojciechów z naruszeniem art. 89 ust. 1 pkt 4) w zw.
z art. 90 ust. 3 ustawy, podczas gdy ww. wykonawca nie wykazał, że jego oferta nie zawiera
rażąco niskiej ceny; oraz z naruszeniem art. 24 ust. 4 ustawy Pzp, bowiem ofertę wykonawcy
wykluczonego uznaje się za odrzuconą.
Wobec ww. zarzutów Odwołujący wniósł o nakazanie Zamawiającemu:
1. unieważnienia czynności wyboru oferty najkorzystniejszej;
2. dokonania wykluczenia z postępowania wykonawcy Biuro Obsługi Inwestycji Budowlanych
M. S.
, Wojciechów 175A, 24-204 Wojciechów;
3. dokonania odrzucenia oferty złożonej przez Biuro Obsługi Inwestycji Budowlanych M. S.,
Wojciechów 175A, 24-204 Wojciechów;
4. powtórzenia czynności oceny ofert i wyboru oferty najkorzystniejszej.
W uzasadnieniu odwołania Odwołujący przedstawił stan faktyczny sprawy. Wskazał na
postanowienia punktu 2.2, 4.2.3 oraz 12.1 SIWZ.
W zakresie zarzutu
dotyczącego zaniechania wykluczenia wykonawcy M. S. na
podstawie art. 24 ust. 1 pkt 17 ustawy Pzp
Odwołujący wskazał, że ww. wykonawca w treści
swojej
oferty
(pkt
C.
ppkt
„Doświadczenie
inspektora
nadzoru
w specjalności elektrycznej”) podał nieprawdziwe informacje dotyczące doświadczenia
inspektora nadzoru branży elektrycznej p. Z. W. . Oferta M. S. zawiera nieprawdziwe
informacje na temat pełnienia przez p. Z. W. funkcji inspektora nadzoru inwestorskiego na
zadaniu pod nazwą „Rozbudowa z nadbudową oraz termomodernizacja budynku Centrum
Kultury Promocji i Turystyki w Poniatowej”. W rzeczywistości, funkcję inspektora nadzoru
inwestorskiego w ramach przedmiotowej inwestycji pełnił bowiem p. G. K. . Nieprawdziwa
informacja podana w ofercie M. S.
była łatwa do wykrycia, ponieważ to właśnie Odwołujący
świadczył na rzecz Miasta Poniatowa usługę nadzoru inwestorskiego, w ramach której
Odwołujący powierzył funkcję inspektora nadzoru branży elektrycznej p. G. K. . Co więcej,
informacja o posiadaniu takiego doświadczenia zawodowego przez p. G. K. została również
przedstawiona w ofercie Odwołującego. W związku z tym, w toku postępowania o udzielenie
zamówienia publicznego Zamawiający dostrzegł, że dwaj wykonawcy (Odwołujący oraz M. S.)
zadeklarowali dwie różne osoby na stanowisko inspektora nadzoru branży elektrycznej (p. Z.
W. oraz p. G. K.), przy czym obaj ww
. inspektorzy mieli pełnić nadzór inwestorski nad tym
samym zadaniem („Rozbudowa z nadbudową oraz termomodernizacja budynku Centrum
Kultury Promocji i Turystyki w Poniatowej”).
Odwołujący wskazał, iż w związku z zaistniałą sytuacją pismem z dnia 25 listopada
2019 r. Zamawiający zwrócił się z zapytaniem do Urzędu Miejskiego w Poniatowej
o wskazanie kto pełnił usługi nadzoru inwestorskiego w branży elektrycznej nad robotami
budowlanymi tej branży wykonywanymi w ramach zadania pod nazwą „Rozbudowa
z nadbudową oraz termomodernizacja budynku Centrum Kultury Promocji i Turystyki
w Poniatowej”. W odpowiedzi, pismem z dnia 26.11.2019 r. Burmistrz Miasta Poniatowa
potwierdził, że wykonawcą usługi nadzoru inwestorskiego w ramach ww. zadania był
Odwołujący, który do pełnienia funkcji inspektora nadzoru branży elektrycznej skierował osobę
posiadającą stosowne uprawnienia, tj. p. G. K.. W następstwie powyższego, w piśmie z dnia
26 listopada 2019 r. wykonawca M. S.
przyznał, że nie jest prawdą, iż p. Z. W. miał pełnić
nadzór inwestorski nad zadaniem pod nazwą „Rozbudowa z nadbudową oraz
termomodemizacja budynku Centrum Kultury Promocji i Turystyki w Poniatowej”). Wykonawca
usiłował tłumaczyć podanie nieprawdziwej informacji omyłką, prosząc o wykreślenie z jego
oferty (w domyśle: z wykazu doświadczenia inspektora branży elektrycznej) ww. inwestycji.
Odwołujący wskazał, że okoliczności sprawy nie pozostawiają wątpliwości, że
wykonawca, którego oferta została wybrana chciał wprowadzić Zamawiającego w błąd,
przedstawiając Zamawiającemu informacje nieprawdziwe, mimo że miał pełną wiedzę co do
doświadczenia osób, wskazanych w jego ofercie jako kandydatów na inspektorów nadzoru
inwestorskiego. Składając nieprawdziwe informacje wykonawca chciał zatem uzyskać
dodatkowe punkty w pozacenowych kryteriach oceny ofert. Działanie wykonawcy było
zamierzone, a co najmniej stanowiło wynik rażącego niedbalstwa.
Zdaniem Odwołującego, zachowanie wykonawcy, którego oferta została wybrana
wypełnia zatem przesłanki wykluczenia określone w art. 24 ust. 1 pkt 17 ustawy Pzp.
Wykonawca co najmniej nie dołożył należytej staranności wymaganej od uczestnika
postępowania o udzielenie zamówienia publicznego. A jeśli nawet przyjąć, iż wykonawca ten
nie działał w sposób zamierzony, to niewątpliwie jego zachowanie cechowało co najmniej
niedbalstwo, o którym mowa w art. 24 ust. 1 pkt 17 ustawy Pzp. Należyta staranność nakłada
na wykonawcę, który składa ofertę, dokumenty i oświadczenia we własnym imieniu, aby
upewni
ł się, czy deklarowany w nich stan rzeczy odpowiada rzeczywistości. Powołanie się na
nieprawdziwe doświadczenie osób wchodzących w skład swojego własnego zespołu należy
uznać za zachowanie zdecydowanie odbiegające od obowiązującego w tym zakresie miernika
należytej staranności, co w konsekwencji należy ocenić co najmniej jako niedbalstwo.
Odwołujący wskazał, iż hipoteza normy prawnej wyrażonej w art. 24 ust. 1 pkt 17
ustawy Pzp opisuje stan faktyczny, który wystąpił w niniejszym postępowaniu. Zachowanie
wyk
onawcy, którego oferta została wybrana cechuje bowiem co najmniej rażące niedbalstwo
oraz wprowadzenie Zamawiającego w błąd. Informacje dotyczące dodatkowego
punktowanego doświadczenia kadry skierowanej do realizacji zamówienia (inspektora
nadzoru branży elektrycznej) mogą mieć wpływ na decyzje podejmowane przez
Zamawiającego, a zatem spełniona została kolejna przesłanka zastosowania tego artykułu.
Okoliczność, że wykonawca M. S. przedstawił więcej zadań potwierdzających spełnienie
posiadanie doświadczenia przez inspektora nadzoru branży elektrycznej nie oznacza, że
powyższa przesłanka nie została spełniona. W regulacji art. 24 ust. 1 pkt 17 ustawy Pzp chodzi
bowiem o każdą informację z osobna, ponieważ każda z informacji podlega ocenie
Zamawiającego. Intencją ustawodawcy, który wprowadził sankcje za przedstawianie przez
wykonawców informacji wprowadzających w błąd zamawiającego, była eliminacja
nieuczciwych zachowań wykonawców. Wprowadzenie w błąd zamawiającego zawsze stanowi
podstawę do wykluczenia z postępowania. W tym przypadku jest także wynikiem co najmniej
rażącego niedbalstwa, bowiem wykonawca miał możliwość prawidłowego ustalenia zakresu
doświadczenia inspektora nadzoru branży elektrycznej p. Z. W. . Bez znaczenia w niniejszym
pos
tępowaniu pozostaje okoliczność, że wykonawca M. S. skierował do Zamawiającego, w
którym poinformował Zamawiającego o „wycofaniu” spornej usługi z wykazu doświadczenia
inspektora nadzoru branży elektrycznej p. Z. W. . Zamawiający winien zwrócić uwagę na fakt,
iż wbrew obowiązkowi wynikającemu z art. 24 ust. 8 ustawy Pzp, wykonawca M. S., który
podlega wykluczeniu na podstawie art. 24 ust. 1 pkt 17 ustawy Pzp, nie przedstawił
jakichkolwiek dowodów na to, że podjęcie przez niego jakichkolwiek środków zaradczych (self
cleanng) koniecznych
do wykazania jego rzetelności, w tym podjęcia konkretnych środków
technicznych, organizacyjnych i kadrowych, które są odpowiednie dla zapobiegania dalszemu
nieprawidłowemu postępowaniu wykonawcy.
Odwołujący uzasadniał, że art. 24 ust. 1 pkt 17 ustawy Pzp odnosi się do sytuacji,
w której wprowadzenie zamawiającego w błąd mogło mieć wpływ na decyzje podejmowane
przez zamawiającego. W niniejszej sprawie mamy do czynienia również z taką sytuacją. Skoro
informacje wprowadzające Zamawiającego w błąd zostały podane w Formularzu ofertowym,
to mogły mieć wpływ na ocenę podejmowaną przez Zamawiającego.
Odwołujący podniósł, że w przeciwieństwie do hipotezy dawnego art. 24 ust. 2 pkt 4
ustawy Pzp obecnie obow
iązujący art. 24 ust. 1 pkt 17 tej ustawy nie obejmują przesłanki
rzeczywistego wpływu złożenia przez wykonawcę nieprawdziwych, czyli wprowadzających
w błąd informacji na wynik postępowania prowadzonego przez zamawiającego. W przypadku
sytuacji uregulowan
ej w art. 24 ust. 1 pkt 17 Pzp wystarczające jest stwierdzenie, że
wprowadzające w błąd informacje zaliczają się do kategorii takich, które mogą mieć istotny
wpływ na decyzje podejmowane przez zamawiającego w postępowaniu (wyrok KIO z dnia
25.06.2019 r., KIO 1036/19).
W konsekwencji Odwołujący podniósł, że Zamawiający powinien wykluczyć M. S. z
postępowania i uznać jego ofertę za odrzuconą na podstawie art. 24 ust. 4 ustawy Pzp, a
następnie jako najkorzystniejszą ofertę winien wybrać ofertę Odwołującego.
Odnosząc się do zarzutu dotyczącego zaniechania odrzucenia oferty wykonawcy Biuro
Obsługi Inwestycji Budowlanych M. S. z powodu rażąco niskiej ceny Odwołujący przywołał
brzmienie art. 90 ust. 3 ustawy Pzp. Odwołujący wskazał, że zwrócenie się przez
zamawiającego do wykonawcy o złożenie wyjaśnień w przedmiocie rażąco niskiej ceny tworzy
domniemanie, że oferowana cena jest rażąco niska w stosunku do przedmiotu zamówienia.
Oznacza to przerzucen
ie na wykonawcę ciężaru dowodu w zakresie wykazania, że
zaoferowana cena nie jest rażąco niska, co znajduje odzwierciedlenie wprost w treści art. 90
ust. 2 ustawy Pzp. Z momentem wezwania w trybie art. 90 ust. 1 ustawy Pzp, na wezwanym
wykonawcy spoczywa ciężar wykazania, że możliwe i realne jest wykonanie zamówienia za
zaproponowaną cenę. Złożone w tym przedmiocie wyjaśnienia muszą być konkretne,
wyczerpujące i uzasadniające podaną w ofercie cenę. W zależności od stanu faktycznego
danej sprawy, okoliczności, na jakich wykonawca opiera swoją argumentację w przedmiocie
zaoferowanej ceny, składając wyjaśnienia wykonawca powinien rozważyć przedstawienie
zamawiającemu stosownych dowodów, bowiem o ocenie dostarczonych dowodów stanowi art.
90 ust. 3 ustawy Pzp (wyrok KIO z dnia 27.11.2018 r. sygn. akt: KIO 2325/18).
Zdaniem Odwołującego wyjaśnienia udzielone przez M. S. na wezwanie
Zamawiającego w trybie art. 90 ust. 1 ustawy Pzp nie spełniają podstawowych wymagań w
zakresie dokładności, rzetelności oraz mocy dowodowej, o których mowa w tym przepisie.
Wykonawca ten ograniczył swoje wyjaśnienia do powołania się na podmiotowe zwolnienie z
podatku VAT oraz na fakt, że wykonuje liczne usługi na terenie sąsiedniego powiatu.
Wykonawca wskazał również, że posiada własny lokal, a część prac wykonuje osobiście, co
obniża koszty pracy. Wyjaśnienia nie zwierają jednak żadnych kalkulacji potwierdzających
przedstawione tezy.
Złożenie wyjaśnień ogólnikowych, nieodpowiadających na wezwanie zamawiającego,
nieprzekonujących, że cena oferty została obliczona rzetelnie jest zrównane w skutkach
z brakiem złożenia wyjaśnień w ogóle. W obu przypadkach oferta podlega odrzuceniu.
Przyczyną odrzucenia oferty nie jest wówczas fakt, że cena danej oferty jest rażąco niska, lecz
brak wykazania tego przez wykonawcę (wyrok KIO z dnia 08.04.2019 r., KIO 502/19).
Zamawiający nie złożył odpowiedzi na odwołanie w formie pisemnej. W toku rozprawy
przed Izbą wnosił o oddalenie odwołania w całości.
Po przeprowadzeniu rozprawy z udziałem Stron postępowania odwoławczego,
na podstawie zebranego materiału w sprawie oraz oświadczeń i stanowisk Stron,
Krajowa Izba Odwoławcza ustaliła i zważyła, co następuje:
Na wstępie Izba ustaliła, że nie została wypełniona żadna z przesłanek, o których
stanowi art. 189 ust. 2 ustawy Pzp, skutkujących odrzuceniem odwołania.
Izba oceniła, że Odwołujący posiada interes w uzyskaniu zamówienia oraz możliwość
poniesienia szkody w związku z ewentualnym naruszeniem przez Zamawiającego przepisów
ustawy Pzp, czym wypełnił materialnoprawną przesłankę dopuszczalności odwołania,
o której mowa w art. 179 ust. 1 ustawy Pzp.
Zamawiający w dniu 13 grudnia 2019 r. powiadomił wykonawców o wniesionym
odwołaniu.
Do postępowania odwoławczego nie przystąpił w terminie, o którym mowa w art. 185
ust. 2 ustawy Pzp żaden wykonawca.
Przy rozpoznawaniu przedmiotowej sprawy Izba uwzględniła dokumentację
postępowania o udzielenie zamówienia przekazaną przez Zamawiającego, w szczególności
ogłoszenie o zamówieniu, specyfikację istotnych warunków zamówienia wraz
z wyjaśnieniami oraz zmianami, ofertę wykonawcy M. S., wezwania Zamawiającego z dnia 4 i
25 listopada 2019 r. skierowane do wykonawcy M. S.
dotyczące rażąco niskiej ceny,
wyjaśnienia wykonawcy M. S. w przedmiocie rażąco niskiej ceny z dnia 6 i 26 listopada 2019
r.,
pismo Zamawiającego z dnia 25 listopada 2019 r. skierowane do Burmistrza Miasta
Poniatowa oraz wyjaśnienia ww. podmiotu, wyjaśnienia wykonawcy M. S. zawarte w pismach
z dnia 26 listopada 2019 r. oraz zawiadomienie o wyborze najkorzystniejszej oferty z dnia 6
grudnia 2019 r.
Skład orzekający Izby wziął pod uwagę również stanowiska i oświadczenia Stron
postępowania odwoławczego złożone w pismach oraz ustnie do protokołu posiedzenia
i rozprawy w dniu 31 grudnia 2019 r.
Nadto skład orzekający Izby zaliczył w poczet materiału sprawy dowód złożony przez
Odwołującego, tj. referencje z dnia 7 listopada 2019 r.
Izba ustaliła, co następuje:
Zgodnie z pkt 2.2 SIWZ, wielobranżowy nadzór inwestorski w ramach przedmiotu
zamówienia obejmuje branże: konstrukcyjno-budowlaną, sanitarną oraz elektryczną.
W
punkcie 4.2.3 SIWZ (Zdolność techniczna lub zawodowa) Zamawiający zastrzegł,
że w celu wykazania spełniania warunków udziału w postępowaniu wykonawca powinien
wyk
azać, iż dysponuje lub będzie dysponować w okresie wykonywania zamówienia i skieruje
do jego realizacji m.in. co najmniej
jedną osobą pełniącą funkcję: inspektora nadzoru
inwestorskiego w
specjalności instalacyjnej w zakresie sieci, instalacji i urządzeń
elektrycznych i elektroenergetycznych
posiadającą uprawnienia budowlane do kierowania
robotami budowlanymi bez ograniczeń lub inne odpowiadające przepisom prawa, w tym
odpowiadające im ważne uprawnienia budowlane, które zostały wydane na podstawie
wcześniej obowiązujących przepisów - w zakresie odpowiadającym przedmiotowi
zamówienia, a w przypadku wykonawców zagranicznych - uprawnienia budowlane do
kierowania robotami równoważne do wyżej wskazanych.
Zgodnie z punktem 12.1 SIWZ, kryteriami oceny of
erty były: 1) cena o wadze 60%,
2) doświadczenie inspektora nadzoru w specjalności konstrukcyjno-budowlanej o wadze 20%,
3) d
oświadczenie inspektora nadzoru w specjalności sanitarnej o wadze 10% oraz
4) d
oświadczenie inspektora nadzoru w specjalności elektrycznej o wadze 10%.
W zakresie doświadczenia inspektora nadzoru w specjalności elektrycznej
Zamawiający wskazał, iż przyzna punkty za ww. kryterium po spełnieniu następujących
wymogów. Wykonawca zobowiązuje się do przedłożenia informacji o doświadczeniu
personelu wykonawcy w Formularzu ofertowym. Brak informacji spowoduje przyznanie
wykonawcy w ramach tego kryterium 0 pkt. Zamawiający przyzna punkty wg metodologii
oceny tylko za doświadczenie, które w sposób całkowity spełni wymogi opisane w tabeli dla
danego zadania. Za częściowe spełnienie wymogu w projekcie przyznane zostanie 0 pkt.
W tym kryterium badane będzie doświadczenie inspektora nadzoru inwestorskiego
w specjalności instalacyjnej w zakresie sieci, instalacji i urządzeń elektrycznych
i elek
troenergetycznych. Zamawiający przyzna dodatkowe punkty, jeśli osoba wskazana jako
inspektor nadzoru inwestorskiego w specjalności instalacyjnej w zakresie sieci, instalacji
i urządzeń elektrycznych i elektroenergetycznych posiada doświadczenie w pełnieniu funkcji
inspektora nadzoru inwestorskiego w specjalności instalacyjnej w zakresie sieci, instalacji
i urządzeń elektrycznych i elektroenergetycznych nad realizacją co najmniej jednego zadania,
w ramach którego wykonano budowę, przebudowę lub remont budynku użyteczności
publicznej o kubaturze min. 6000 m
(obejmującą m.in. wykonanie/wymianę instalacji i
urządzeń elektrycznych/elektroenergetycznych), o wartości (całkowitej zadania) min.
000,00 zł brutto.
Zamawiający podał, iż wykonawca może wskazać tylko jedną osobą jako inspektora
nadzoru w specjalności instalacyjnej w zakresie sieci, instalacji i urządzeń elektrycznych
i elektroenergetycznych (w przypadku wskazania większej liczby zamawiający przyjmie, że
wykonawca wyznacza osobę, która posiada największe doświadczenie spośród wskazanych
osób i ta osoba będzie wpisana do umowy jako inspektor nadzoru inwestorskiego
w specjalności instalacyjnej w zakresie sieci, instalacji i urządzeń elektrycznych
i elektroenergetycznych).
Zgodnie z tabelą zamieszczoną w punkcie 12.7 SIWZ, wykonawca otrzyma zero
punktów jeżeli osoba wskazana jako inspektor nadzoru inwestorskiego w ww. specjalności nie
posiada doświadczenia w pełnieniu funkcji inspektora nadzoru inwestorskiego
w specjalności instalacyjnej w zakresie sieci, instalacji i urządzeń elektrycznych
i elektroenergetycznych nad co najmniej jednym ww. zadaniem. Wykonawca otrzyma 5
punktów jeżeli osoba wskazana jako inspektor nadzoru inwestorskiego w ww. specjalności
posiada doświadczenia w pełnieniu funkcji inspektora nadzoru inwestorskiego
w specjalności instalacyjnej w zakresie sieci, instalacji i urządzeń elektrycznych
i elektroenergetycznych nad co najmniej jednym ww. zadaniem. Wykonawca otrzyma 10
punktów jeżeli osoba wskazana jako inspektor nadzoru inwestorskiego w ww. specjalności
posiada doświadczenia w pełnieniu funkcji inspektora nadzoru inwestorskiego
w specjalności instalacyjnej w zakresie sieci, instalacji i urządzeń elektrycznych
i elektroenergetycznych nad co najmniej dwoma zadaniami.
W sytuacji gdy wykonawca wykaże się realizacją nie spełniającą wymogu opisanego w
ramach ww. kryterium Zamawiający nie przyzna za nią punktów.
Wykonawca M. S. w punkcie C ppkt 4 formularza ofertowego ws
kazał doświadczenie
osoby dedykowanej na stanowisko
inspektora nadzoru w specjalności elektrycznej p. Z. W. w
zakresie trzech zadań, tj. zadanie 1 Budowa szkolnej hali sportowej w Żyrzynie, zadanie 2
Rozbudowa z nadbudową oraz termomodernizacja budynku Centrum Kultury Promocji i
Turystyki w Poniatowej oraz zadanie 3 Zmiana sposobu użytkowania zespołu budynków
oświatowych na Dom Pomocy Społecznej świadczący usługi bytowe, opiekuńcze i
wspomaga
jące
dla
ludzi
starszych
wraz
z
przebudową,
rozbudową
i termodernizacją istniejących obiektów i urządzeń budowlanych. Ww. wykonawca za
realizację zamówienia zaoferował cenę 31 600 zł.
Pismem z dnia 4 listopada 2019 r.
Zamawiający wezwał wykonawcę M. S. na
podstawie art. 90 ust. 1 i 1a ustawy P
zp o udzielenie wyjaśnień w tym złożenie dowodów
dotyczących elementów oferty mających wpływ na wysokość ceny, ponieważ złożona przez
wykonawcę oferta była niższa o 58,25% od wartości zamówienia powiększonej o należny
podatek
VAT,
ustalonej
przed
wszczęciem
postępowania
zgodnie
z art. 35 ust. 1 i 2 ustawy Pzp (tj. od kwoty 75
686,67 zł brutto) oraz niższa o 39,14% od
średniej arytmetycznej cen wszystkich złożonych ofert (tj. od kwoty 51 923,16 zł brutto).
Jednocześnie Zamawiający wskazał jakie obiektywne czynniki będzie brał pod uwagę
oceniając złożone przez wykonawcę wyjaśnienia.
W odpowiedzi na powyższe wezwanie, wykonawca M. S. w piśmie z dnia 6 listopada
2019 r. wyjaśnił, że Zamawiający stosując zapisy ustawy Pzp powinien wziąć do obliczenia
ceny netto, a nie brutto wszystkich złożonych ofert, gdyż oferta złożona przez Biuro Obsługi
Inwestycji Budowlanych M. S.
jest ceną zarówno brutto jak i netto, oferent nie jest płatnikiem
podatku VAT. Wykonawca wskazał, iż średnia arytmetyczna cen wszystkich złożonych ofert
stanowi kwotę: 44 391,07 zł netto. Kwota która przedstawiono w ofercie jest o 28,81% niższa
od średniej arytmetycznej cen wszystkich złożonych ofert co nie spełnia zapisów Pzp o rażąco
niskiej cenie (powyżej 30%). Wykonawca M. S. wskazał, iż przedstawiona oferta jest mniejsza
w stosunku do pozostałych ofert o należny podatek VAT, gdyż firma nie jest płatnikiem VAT w
związku z tym staje się bardziej konkurencyjna do pozostałych ofert. Jednocześnie
wykonawca wskazał, iż prowadzi nadzory budowlane, kierowanie budowami oraz wykonuje
liczne ekspertyzy budowlane
i dokumentacje projektowe na terenie powiatu puławskiego
graniczącego z Powiatem Zamawiającego i Gminą Ryki. Na rok 2019 i 2020 posiada
podpisane umowy na prowadze
nie nadzorów budowlanych w Gminie Żyrzyn co w bardzo
dużym stopniu powoduje obniżenie cen dojazdu na inwestycję Zamawiającego (…). Ponadto
wykonawca wskazał, iż posiada własny lokal co wpływa na znaczne obniżenie kosztów obsługi
inwestycji. Prace związane z prowadzeniem nadzorów branży konstrukcyjno – budowlanej
prowadzi osobiście co wiąże się z obniżenie kosztów pracy.
Pismem z dnia
25 listopada 2019 r. Zamawiający zwrócił się do Burmistrza Miasta
Poniatowa o udzielenie infor
macji dotyczącej: imienia i nazwiska oraz nr uprawnień
budowlanych osoby sprawującej funkcję inspektora nadzoru inwestorskiego w branży
elektrycznej
na
zadaniu
inwestycyjnym
pn.
„Rozbudowa z nadbudową oraz
termomodernizacja budynków Centrum Kultury, Promocji i Turystyki w Poniatowej”.
W
piśmie z dnia 26 listopada 2019 r. Burmistrz Poniatowa poinformował, że
wykonawcą usługi nadzoru inwestorskiego w branży elektrycznej na zadaniu inwestycyjnym
pn. „Rozbudowa z nadbudową oraz termodernizacja budynków Centrum Kultury Promocji
i
Turyst
yki w Poniatowej” była firma S. R. Biuro Obsługi Nieruchomości
i Nadzorów Inwestycyjnych, ul. Gorczańska 4/9, 20 – 868 Lublin. Osobą wyznaczoną przez
wykonawcę do realizacji zadania i posiadającą odpowiednie uprawnienia w zakresie robót
budowlan
ych branży elektrycznej był: p. G. K., numer uprawnień LUB/IE/2667/01.
Pismem z dnia 25 listopada 2019 r. Zamawiający wezwał wykonawcę M. S. na
podstawie art. 90 ust. 1 ustawy Pzp do złożenia dodatkowych wyjaśnień wraz z dowodami
dotyczącymi zaoferowanej ceny. Zamawiający wskazał, iż złożone przez wykonawcę
wyjaśnienia rażąco niskiej ceny wymagają uzupełnienia w zakresie wyceny kosztów pracy i
innych kosztów inspektora w tym dojazdów. W związku z powyższym Zamawiający wezwał
wyk
onawcę do złożenia dowodów wskazujących na sposób dokonania kalkulacji cenowej np.
kosztorysu szczegółowego wskazującego sposób wyliczenia ceny ofertowej.
W odpowiedzi na ww. wezwanie Zamawiającego, w piśmie z dnia 26 listopada 2019 r.
wykonawca M. S.
podał, że:
1. przedmiotem jest nadzór nad realizacją przedsięwzięcia obejmującego wykonanie robót
budowlanych w ramach zadania inwestycyjnego: zmiana sposobu użytkowania robót budynku
byłej Komendy Powiatowej Policji w Rykach na Ośrodek Pomocy Społecznej
i podmiotów ekonomii społecznej, realizowana ramach zadania pn. „Kompleksowa
rewitalizacja centrum miasta Ryki” (roboty ogólnobudowlane, sanitarne i elektryczne).
2. wartość robót budowlanych (całość zadania wg przetargu) – 3 126 769,32 zł.
3. termin realizacji
– 12 miesięcy.
4. ze względu na rodzaj robót uznano jeden do trzech pobytów w tygodniu inspektora nadzoru
na budowie, po uprzednim zawiadomieniu
– teoretyczne założenie w zależności od potrzeb.
5. godzinowy koszt swojej pracy inspektor nadzor
u inwestorskiego ocenił na 37,13 zł
posługując się następującym wyliczeniem:
miesięczny zarobek netto 3 672,15 zł (średnie wynagrodzenie) za 160 godzin pracy
w miesiącu, co na godzinę czyni 22,95 zł,
ubezpieczenie społeczne i składka ZUS 48,2% stawki godzinowej – 11,06 zł,
urlop 8,3% stawki godzinowej 1,90 zł,
fundusz świadczeń socjalnych, nagrody jubileuszowe, odprawa emerytalna 5,3% stawki
godzinowej, tj. 1,22 zł.
Zakładając minimum 2 wizyty po 2 godziny tygodniowo przez 12 miesięcy wyliczono
ko
szt pracy jednego inspektora nadzoru na kwotę: 7 128,96 zł. Łączny koszt pracy trzech
inspektorów to kwota: 21 386,88 zł. Pozostałe koszty to należny podatek oraz koszty dojazdów
co daje łączną kwotę: 31 600 zł netto. Wykonawca wskazał, iż powyższe koszty są
teoretyczne, które przyjmuje się do kalkulacji cenowej pracy inspektorów nadzoru.
W
piśmie z dnia 26 listopada 2019 r. wykonawca M. S. wskazał, że
„w związku z szczegółowo przeprowadzoną analizą prowadzonych prac dotyczących
inspektorów nadzoru, omyłkowo wpisano informację dotyczącą nadzorowania przez
inspektora Z. W.
budowy: „Rozbudowa z nadbudową oraz termodernizacja Centrum Kultury
Promocji i Turystyki w Poniatowej”. Proszę o wykreślenie z dalszego procedowania omyłkowo
wpisa
nej inwestycji w sekcji C pkt 4 zadania nr 2 w złożonej ofercie”.
W dniu 6 grudnia 2019 r. Zamawiający uznał za najkorzystniejszą ofertę wykonawcy
M. S.
, która otrzymała łącznie 85 punktów, w tym w kryterium cena 60 punktów, doświadczenie
inspektora nadzoru w specjalności konstrukcyjno – budowlanej 20 punktów, doświadczenie
inspektora nadzoru w
specjalności sanitarnej 5 punktów oraz doświadczenie inspektora
nadzoru w specjalności elektrycznej 0 punktów. Na drugim miejscu w rankingu ofert
uplasowała się oferta Odwołującego z 82,38 punktami.
Izba zważyła, co następuje:
Za zasadny Izba uznała zarzut naruszenia art. 24 ust. 1 pkt 17 ustawy Pzp polegający
na zaniechaniu wykluczenia z postępowania wykonawcy M. S., w sytuacji w której wykonawca
ten w wyniku lekkomyślności lub niedbalstwa przedstawił informacje wprowadzające w błąd
Zamawiającego, mogące mieć istotny wpływ na decyzje podejmowane przez Zamawiającego
w postępowaniu o udzielenie zamówienia.
Zgodnie z art.
24 ust. 1 pkt 17 ustawy Pzp, z postępowania o udzielenie zamówienia
wyklucza się wykonawcę, który w wyniku lekkomyślności lub niedbalstwa przedstawił
informacje wprowadzające w błąd zamawiającego, mogące mieć istotny wpływ na decyzje
podejmowane przez zama
wiającego w postępowaniu o udzielenie zamówienia.
Izba wskazuje, iż wykluczenie wykonawcy na ww. podstawie prawnej możliwe jest
w przypadku łącznego wystąpienia okoliczności, o których mowa w tej regulacji. Powyższa
podstawa wykluczenia wykonawcy z
postępowania znajdzie zatem zastosowanie, jeżeli
wykonawcy będzie można przypisać lekkomyślność lub niedbalstwo w zależności od stanu
jego świadomości. Przy lekkomyślności dłużnik (wykonawca) zdaje sobie sprawę z tego, że
określone zachowanie może prowadzić do naruszenia zobowiązania, ale bezpodstawnie
sądzi, iż uda mu się jednak tego uniknąć. Przy niedbalstwie natomiast dłużnik (wykonawca)
nie zdaje sobie sprawy, choć powinien, że określone zachowanie prowadzić będzie do
naruszenia przez niego zobowiązania.
Z kolei pod pojęciem „informacje wprowadzające w błąd zamawiającego”, o których
mowa w ww. przepisie należy rozumieć takie informacje, które pozostają w sprzeczności
z istniejącym stanem faktycznym. Innymi słowy są to informacje nieprawdziwe, niezgodne
z rzeczywistością, a których podanie przez wykonawcę skutkuje mylnym przekonaniem
zamawiającego co do istniejącej rzeczywistości. Istotna jest zatem treść informacji podanych
przez wykonawcę, jak również to jaki skutek mogły one wywołać w świadomości danego
zamawiającego. Jednocześnie podkreślić należy, iż w świetle ww. przepisu wykluczeniu
podlega wykonawca za podanie wprowadzających w błąd informacji, które nie muszą wpływać
na działania zamawiającego, ale wystarczy, że mogą mieć istotny wpływ na decyzje
podejmowane przez zamawiającego w postępowaniu.
Ponadto do informacji mogących mieć istotny wpływ na decyzje podejmowane przez
zamawiającego w postępowaniu o udzielenie zamówienia, co do zasady, można zaliczyć
informacje stanowiące podstawę wyboru oferty najkorzystniejszej, wykluczenia wykonawcy,
czy też odrzucenia jego oferty.
W ocenie Izby w okolicznościach niniejszej sprawy zostały spełnione przesłanki
wskazane w art. 24 ust. 1 pkt
17 ustawy Pzp, które skutkowały wykluczeniem wykonawcy M.
S.
z postępowania.
Nie było sporne między Stronami postępowania odwoławczego, iż wykonawca M. S.
wykazując się doświadczeniem p. Z. W. wskazanym na stanowisko inspektora nadzoru w
branży elektrycznej w celu uzyskania punktacji w ramach pozacenowych kryteriów oceny ofert
podał informacje niezgodne z rzeczywistością. Powyższe informacje dotyczyły pełnienia przez
p. Z. W.
funkcji inspektora nadzoru inwestorskiego w branży elektrycznej w ramach zadania
pn.
„Rozbudowa z nadbudową oraz termomodernizacja budynku Centrum Kultury Promocji i
Turystyki
w Poniatowej”. W rzeczywistości, funkcję inspektora nadzoru inwestorskiego w
specjalności elektrycznej w ramach przedmiotowej inwestycji pełnił p. G. K. . Powyższa
okoliczność została potwierdzona przez Burmistrza Miasta Poniatowa, który udzielił ww.
zamówienia, jak również znalazła potwierdzenie w złożonym przez Odwołującego dowodzie w
postaci referencji z dnia 7 listopada 2019 r.
Co więcej sam wykonawca M. S.
w piśmie z dnia 26 listopada 2019 r. wskazał, iż omyłkowo wpisał informację dotyczącą
nadzorowania przez inspektora Z. W.
budowy: „Rozbudowa z nadbudową oraz
termodernizacja Centrum Kultury Promocji i Turystyki w Poniatowej” i zwrócił się do
Zamawiającego o wykreślenie z dalszego procedowania omyłkowo wpisanej inwestycji
w sekcji C pkt 4 zadania nr 2 w złożonej ofercie.
W toku rozprawy przed Izbą Zamawiający nie kwestionował, iż działaniu wykonawcy
M. S.
można przypisać choćby niedbalstwo lub lekkomyślność, a jedynie twierdził, iż
wykluczenie ww. wykonawcy
z przedmiotowego postępowania o udzielenie zamówienia
byłoby zbyt daleko idące w skutkach, a przez to naruszające wyrażoną w art. 7 ust. 1 ustawy
Pzp zasadę proporcjonalności. Zamawiający argumentował, iż mimo że oferta wykonawcy M.
S. otrzym
ała 0 punktów w kryterium pozacenowym dotyczącym doświadczenia inspektora
nadzoru
w branży elektrycznej o wadze 10%, to i tak była najkorzystniejsza w świetle
ustanowionych w SIWZ kryteriów oceny ofert. W konsekwencji powyższego, informacje
przedstawione przez wykonawc
ę M. S. w ww. zakresie, w okolicznościach przedmiotowej
sprawy nie miały i nie mogły mieć istotnego wpływu na decyzje podejmowane przez
Zamawiającego w postępowaniu.
Izba nie zgodziła się z powyższą argumentacją Zamawiającego. Podkreślić należy, iż
przesłanka wykluczenia wykonawcy wskazana w art. 24 ust. 1 pkt 17 ustawy Pzp zachodzi, w
każdej sytuacji, w której możliwe jest, że zamawiający może zostać wprowadzony w błąd, przy
czym w ogóle nie musi dojść do takiego wprowadzenia w błąd. Już samo podanie informacji,
które mogłyby u zamawiającego spowodować mylne wyobrażenie - niezależnie od tego, jaki
skutek te informacje spowodują - jest wystarczające, aby uznać, że ziściła się przesłanka
wykluczenia
wykonawcy
z postępowania. Powyższe stanowisko jest zgodne
z wyrokiem Sądu Okręgowego w Warszawie z dnia 20 lipca 2018 r. sygn. akt: XXIII Ga 849/18,
w
którym Sąd wskazał, iż ww. podstawa wykluczenia wykonawcy z postępowania ma
charakter obligatoryjny, a dla jej zastosowania nie jest istotne to, czy z
amawiający mógł
zweryfikować informacje przedstawione przez wykonawcę (wystarczy, że były to informacje
nieprawdziwe) lub czy podjął na ich podstawie jakąkolwiek decyzję (wystarczała potencjalna
możliwość). Ponadto jak wskazał w ww. wyroku Sąd: „dla spełnienia tej przesłanki
wystarczająca jest sama możliwość wywierania wpływu na zachowanie Zamawiającego.
A contrario: Zamawiający nie musiał faktycznie dokonać na podstawie tych informacji żadnej
cz
ynności”.
Izba wskazuje, że gdyby przyjąć stanowisko Zamawiającego za słuszne, to w sytuacji
gdy w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego wpłynęłaby wyłącznie jedna oferta,
podstawa wykluczenia wykonawcy,
o której mowa w art. 24 ust. 1 pkt 17 ustawy Pzp nie
miałaby zastosowania z uwagi na to, iż niezależnie od podania przez wykonawcę
nieprawdziwych informacji ocenianych
w ramach kryteriów pozacenowych i przyznania za nie
0 punktów, niezależnie od stanu świadomości wykonawcy, oferta wykonawcy byłaby
najkorzystniejszą w danym postępowaniu wobec braku konkurencji.
Mając na uwadze powyższy stan rzeczy, w tym okoliczność bezsporną między
Stronami postępowania odwoławczego, iż wykonawca M. S. w zakresie doświadczenia osoby
dedykowanej na sta
nowisko inspektora nadzoru w branży elektrycznej ocenianym w ramach
kryteri
ów pozacenowych podał informacje niezgodne z rzeczywistością oraz okoliczność
niepodważaną przez Zamawiającego, iż ww. wykonawcy można przypisać w ww. zakresie
choćby niedbalstwo lub lekkomyślność, Izba uznała, iż spełniona została przesłanka
wykluczenia, o której mowa w art. 24 ust. 1 pkt 17 ustawy Pzp. Spełniona została także
przesłanka, o której mowa w dalszej części ww. przepisu, tj. potencjalna możliwość wywierania
istotnego wp
ływu na decyzje Zamawiającego, gdyż błąd popełniony przez wykonawcę M. S.
dotyczył informacji, którymi wykonawca wykazywał się w celu oceny oferty w świetle
ustanowionych w SIWZ kryteriów oceny ofert, zatem wpływającymi na wybór oferty
najkor
zystniejszej, co potencjalnie mogło wypaczać wynik postępowania o udzielenie
zamówienia. W tym miejscu podkreślić również należy, iż wykonawca składając ofertę w
postępowaniu o udzielenie zamówienia na dany dzień, nie ma wiedzy odnośnie treści ofert
innych wykonawców, co tym bardziej potwierdza, że informacje podawane przez wykonawców
i podlegające ocenie w ramach kryteriów oceny ofert potencjalnie mogą mieć istotny wpływ na
decyzje podejmowane przez zamawiającego w postępowaniu, wypaczając jego wynik.
W konsekwencji powyższego Izba uznała, iż Zamawiający w sposób wadliwy dokonał
wyboru
oferty
wykonawcy
M.
S.
który
winien
zostać
wykluczony
z postępowania na podstawie art. 24 ust. 1 pkt 17 ustawy Pzp.
Za niezasadny
Izba uznała zarzut naruszenia art. 89 ust. 1 pkt 4 w zw. z art. 90 ust. 3
ustawy Pzp polegający na zaniechaniu odrzucenia oferty wykonawcy M. S., podczas gdy
wykonawca nie wykazał, że jego oferta nie zawiera rażąco niskiej ceny oraz zarzut naruszenia
art. 24 ust. 4 ustawy Pzp, bowiem ofertę wykonawcy wykluczonego uznaje się za odrzuconą.
Zgodnie z art. 89 ust. 1 pkt 4 ustawy Pzp, zamawiający odrzuca ofertę, jeżeli zawiera
rażąco niską cenę lub koszt w stosunku do przedmiotu zamówienia.
Stosownie do treści art. 90 ust. 1 ustawy Pzp, jeżeli zaoferowana cena lub koszt, lub
ich istotne części składowe, wydają się rażąco niskie w stosunku do przedmiotu zamówienia
i budzą wątpliwości zamawiającego co do możliwości wykonania przedmiotu zamówienia
zgodnie z wymaganiami określonymi przez zamawiającego lub wynikającymi z odrębnych
przepisów, zamawiający zwraca się o udzielenie wyjaśnień, w tym złożenie dowodów,
dotyczących wyliczenia ceny lub kosztu, w szczególności w zakresie:
oszczędności metody wykonania zamówienia, wybranych rozwiązań technicznych,
wyjątkowo sprzyjających warunków wykonywania zamówienia dostępnych dla
wykonawcy, oryginalności projektu wykonawcy, kosztów pracy, których wartość
przyjęta do ustalenia ceny nie może być niższa od minimalnego wynagrodzenia za
pracę albo minimalnej stawki godzinowej, ustalonych na podstawie przepisów ustawy
z dnia 10 października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę (Dz.U. z 2018
r. poz. 2177);
pomocy publicznej udzielonej na podstawie odrębnych przepisów;
wynikającym z przepisów prawa pracy i przepisów o zabezpieczeniu społecznym,
obowiązującym w miejscu, w którym realizowane jest zamówienie;
wynikającym z przepisów prawa ochrony środowiska oraz
powierzenia wykonania części zamówienia podwykonawcy.
Z kolei w przypadku gdy cena całkowita oferty jest niższa o co najmniej 30%
od
wartości zamówienia powiększonej o należny podatek od towarów i usług, ustalonej przed
wszczęciem postępowania zgodnie z art. 35 ust. 1 i 2 lub średniej arytmetycznej cen
wszystkich złożonych ofert, zamawiający zwraca się o udzielenie wyjaśnień, o których mowa
w ust. 1, chyba że rozbieżność wynika z okoliczności oczywistych, które nie wymagają
wyjaśnienia (art. 90 ust. 1a pkt 1 ustawy Pzp). Obowiązek wykazania, że oferta nie zawiera
rażąco niskiej ceny lub kosztu spoczywa na wykonawcy (art. 90 ust. 2 ustawy Pzp). Ponadto
stosownie do treści art. 90 ust. 3 ustawy Pzp, zamawiający odrzuca ofertę wykonawcy, który
nie udzielił wyjaśnień lub jeżeli dokonana ocena wyjaśnień wraz ze złożonymi dowodami
potwierdza, że oferta zawiera rażąco niską cenę lub koszt w stosunku do przedmiotu
zamówienia.
Zgodnie z utrwalonym już w orzecznictwie Izby poglądem, złożone przez wykonawcę
wyjaśnienia w zakresie ceny oferty lub kosztu, lub ich istotnych części składowych, winny być
konkretne, wyczerpujące i rozwiewające wątpliwości zamawiającego co do możliwości
wykonania przedmiotu zamówienia zgodnie z wymaganiami określonymi w SIWZ lub
wynikającymi z odrębnych przepisów. To na wykonawcy bowiem ciąży obowiązek wykazania,
jakie obiektywne czynniki pozwoliły mu na obniżenie ceny oferty oraz w jakim stopniu dzięki
tym czynnikom cena oferty została obniżona (por. wyrok KIO z dnia 2 lutego 2016 r. sygn. akt:
KIO 66/16).
N
adto wskazać należy, iż sytuacja prawna wykonawcy, który w odpowiedzi na
wezwanie zamawiającego do złożenia wyjaśnień, w tym dowodów, w przedmiocie rażąco
niskiej ceny, w ogóle ich nie złożył oraz wykonawcy, który złożył wyjaśnienia ogólnikowe
i niepoparte dowodami, jest taka sama. W obu bowiem przypadkach oferta wykonawcy
podlega odrzuceniu (por. KIO w wyroku z dnia 19 maja 2016 r. sygn. akt: KIO 722/16).
Izba zauważa, iż w okolicznościach niniejszej sprawy zaistniała sytuacja obligująca
Zamawiającego do żądania od wykonawcy M. S. wyjaśnień i dowodów na potwierdzenie
rzeczywistych możliwości wykonania zamówienia za cenę zaoferowaną wobec porównania tej
ceny z wartością szacunkową zamówienia powiększoną o należny podatek od towarów i usług
lub
średnią arytmetyczną cen złożonych ofert. Wykonawca M. S. w odpowiedzi na wezwanie
Zamawiającego złożył wyjaśnienia pismem z dnia 6 listopada 2019 r., które uzupełnił o
dodatkowe elementy pismem z dnia 26 listopada 2019 r., w tym przedstawi
ł Zamawiającemu
przyjęte założenia cenowe oraz kalkulację wynagrodzenia inspektorów nadzoru.
W tym miejscu wskazać należy, iż zgodnie z art. 192 ust. 7 ustawy Pzp, Izba
nie może orzekać co do zarzutów, które nie były zawarte w odwołaniu. Norma wyrażona
w powyższym przepisie wyznacza zakres rozstrzygnięcia Izby, który z kolei determinowany
jest treścią odwołania, tj. kwestionowaną w nim czynnością oraz jasnymi
i skonkretyzowanymi, przed upływem terminu na wniesienie odwołania, zarzutami
składającymi się z dwóch warstw - prawnej oraz faktycznej. Tym samym to na wykonawcy,
będącym profesjonalistą, spoczywa ciężar skonkretyzowania stawianych zarzutów na
wspomnianych wyżej płaszczyznach. Poza treścią samego odwołania wykonawca nie ma
możliwości doprecyzowywania zawartych w nim zarzutów przez wskazywanie na właściwe im
okoliczności faktyczne. Jeżeli zatem podnoszone przez odwołującego w toku rozprawy przed
Izbą okoliczności nie zostały wyraźnie i wprost ujęte w treści wniesionego odwołania, to ich
późniejsze wskazywanie nie może być, w świetle przepisu art. 192 ust. 7 ustawy Pzp, brane
przez Krajową Izbę Odwoławczą pod uwagę, choćby okoliczności te mieściły się
w ramach ogólnie wskazanej podstawy faktycznej zarzutu.
Z uwagi na powyższe, rozpoznając zarzut naruszenia art. 89 ust. 1 pkt 4 w zw.
z art. 90 ust. 3 ustawy Pzp w granicach wyznaczonych treścią odwołania, Izba wskazuje, że
wykonawca M. S.
, wbrew twierdzeniom Odwołującego, przedstawił w wyjaśnieniach z dnia 26
listopada 2019 r. kalkulację ceny oferty. Ww. okoliczność, tj. brak w wyjaśnieniach ww.
wykonawcy kalkulacji cenowej, poza podnoszonym przez Odwołującego brakiem dokładności,
rzetelności oraz mocy dowodowej i to wywiedzionym na podstawie części wyjaśnień, stanowiła
jedyną płaszczyznę postawionego przez Odwołującego zarzutu. Innymi słowy, Izba wskazuje,
że lektura odwołania prowadzi do wniosku, że Odwołujący nie dokonał szerokiej analizy
wyjaśnień złożonych przez wykonawcę M. S. w przedmiocie rażąco niskiej ceny. W
szczególności Odwołujący pominął dodatkowe wyjaśnienia złożone przez ww. wykonawcę M.
S.
zawarte w piśmie z dnia 26 listopada 2019 r. Dodać należy, iż odrzucenie oferty na ww.
podstawie prawnej możliwe jest jedynie, wówczas gdy całościowa analiza wyjaśnień
złożonych przez wykonawcę w odpowiedzi na wezwania zamawiającego, potwierdza że cena
danej oferty jest rażąco niska lub też, w sytuacji gdy wykonawca nie wykaże, że cena oferty
nie jest rażąco zaniżona.
Następnie zauważyć należy, iż zgodnie z art. 190 ust. 1a pkt 2 ustawy Pzp, ciężar
dowodu, że oferta nie zawiera rażąco niskiej ceny, spoczywa na zamawiającym, jeżeli
wykonawca, który złożył ofertę, nie jest uczestnikiem postępowania. Podkreślić jednak należy,
iż ustalony w ten sposób ciężar dowodu nie zwalnia Odwołującego, który podnosi zarzut
rażąco niskiej ceny, od obowiązku wykazania i udowodnienia okoliczności, które czyni
podstawą ww. zarzutu zgodnie z art. 190 ust. 1 ustawy Pzp. Przepis art. 190 ust. 1a ustawy
Pzp nie może być rozumiany w ten sposób, że Odwołujący może poprzestać na samych
twierdzeniach i przerzucić na zamawiającego czy też uczestnika postępowania odwoławczego
ciężar dowodowy (por. KIO w wyroku z dnia 14 grudnia 2017 r. sygn. akt: KIO 2540/17).
W kontekście powyższego Izba wskazuje, iż Odwołujący nie wykazał żadnej inicjatywy
dowodowej w toku postępowania odwoławczego, poprzestając jedynie na gołosłownych
twierdzeniach
referujących do pierwszych wyjaśnień wykonawcy M. S. w przedmiocie rażąco
niskiej ceny. Izba wskazuje,
iż to rolą odwołującego się wykonawcy jest skonkretyzowanie
zarzutu dotyczącego zaniechania odrzucenia oferty konkurencyjnego wykonawcy z uwagi na
rażące zaniżenie ceny, w tym poddanie w wątpliwość przyjętych przez konkurenta wyliczeń i
założeń kształtujących cenę.
Z uwagi na powyższe zarzut naruszenia art. 89 ust. 1 pkt 4 w zw. z art. 90 ust. 3 ustawy
Pzp
polegający na zaniechaniu odrzucenia oferty wykonawcy M. S. nie zasługiwał na
uwzględnienie. W konsekwencji powyższego nie potwierdził się zarzut naruszenia art. 24 ust.
4 ustawy Pzp.
Mając na uwadze powyższe orzeczono jak w sentencji.
W konsekwencji na podstawie art. 192 ust. 1 zdanie pierwsze ustawy Pzp Izba
orzekła w formie wyroku, uwzględniając odwołanie. O kosztach Izba orzekła na podstawie
art. 192 ust. 9 i 10 ustawy Pzp stosownie do jego wyniku. Zgodnie zaś z § 3 pkt 1 i 2 lit. b
rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 15 marca 2010 r. w sprawie wysokości
i sposobu pobierania wp
isu od odwołania oraz rodzajów kosztów w postępowaniu
odwoławczym i sposobu ich rozliczania (t.j. Dz. U. z 2018 r. poz. 972 ze zm.), Izba zasądziła
od Zamawiającego na rzecz Odwołującego koszty strony poniesione z tytułu wpisu oraz
wynagrodzenia pełnomocnika stanowiące łącznie kwotę 11 100 zł.
Przewodniczący: ……………………………..