Sygn. akt: KIO 2544/19
WYROK
z dnia 31 grudnia 2019 r.
Krajowa Izba Odwoławcza
w składzie
Przewodniczący: Bartosz Stankiewicz
Protokolant:
Łukasz Listkiewicz
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 31 grudnia 2019
r. w Warszawie odwołania wniesionego
do Pre
zesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 16 grudnia 2019 r. przez wykonawcę –
Graph’it Sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie przy ul. Stępińskiej 20/30 lok. 424 (00-739
Warszawa) w
postępowaniu prowadzonym przez zamawiającego – Szkołę Główną
Gospodarstwa Wiejskiego z sied
zibą w Warszawie przy ul. Nowoursynowskiej 159 (02-787
Warszawa),
przy udziale wykonawc
ów:
A. Moris Polska Sp. z o.o.
z siedzibą w Warszawie przy ul. Baletowej 4 (02-867
Warszawa);
B. Siemens Healthcare Sp. z o.o.
z siedzibą w Warszawie przy ul. Żupniczej 11 (03-821
Warszawa);
zgłaszających przystąpienie do postępowania odwoławczego po stronie zamawiającego
orzeka:
Oddala odwołanie;
2. Kosztami p
ostępowania obciąża wykonawcę – Graph’it Sp. z o.o. z siedzibą w
Warszawie i:
2.1. zalicz
a w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 15.000,00 zł (słownie:
piętnaście tysięcy złotych zero groszy) uiszczoną przez wykonawcę Graph’it Sp. z o.o. z
siedzibą w Warszawie tytułem wpisu od odwołania;
zasądza od wykonawcy – Graph’it Sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie na rzecz
zamawiającego – Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego z siedzibą w Warszawie
kwotę w wysokości 3 600 zł 00 gr (słownie: trzy tysiące sześćset złotych zero groszy)
stanowiącą koszty strony poniesione z tytułu wynagrodzenia pełnomocnika.
Stosownie do art. 198a i 198b ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień
publicznych (t.j. Dz. U. z 2019 r., poz. 1843) na niniejszy wyrok
– w terminie 7 dni od dnia
jego doręczenia – przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej
do
Sądu Okręgowego w Warszawie.
Przewodniczący: …………………………….
Sygn. akt: KIO 2544/19
U z a s a d n i e n i e
Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego z siedzibą w Warszawie zwana dalej:
„zamawiającym”, prowadzi w trybie przetargu nieograniczonego postępowanie o udzielenie
zamówienia publicznego na podstawie przepisów ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo
zamówień publicznych (t.j. Dz. U. z 2019 r., poz. 1843), zwanej dalej: „Pzp” pn. Wyposażenie
labora
torium diagnostyki obrazowej oraz wykonanie adaptacji pomieszczeń w ramach
projektu Centrum Medycyny Regeneracyjnej (numer referencyjny: SZP.250.87.2019), zwane
dalej „postępowaniem”.
Ogłoszenie o zamówieniu zostało opublikowane w Dzienniku Urzędowym Unii
Europejskiej w dniu 6 grudnia 2019 r., pod numerem 2019/S 236-578001.
Szacunkowa wartość zamówienia, którego przedmiotem są dostawy, jest wyższa od
kwot wskazanych w przepisach wykonawczych wydanych na podstawie art. 11 ust. 8 Pzp.
W dniu 16 grudnia 2019 r. wykonawca
Graph’it Sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie
(zwany
dalej: „odwołującym”) wniósł odwołanie wobec treści ogłoszenia o zamówieniu oraz
treści Specyfikacji Istotnych Warunków Zamówienia (zwanej dalej: „SIWZ”) wraz
z załącznikami, w tym w szczególności:
wzoru umowy (załącznik nr 2 do SIWZ);
2) formularza kalkulacji ceny (załącznik 3A do SIWZ);
3) Programu Funkcjonalno-
Użytkowego (PFU - załącznik nr 3B do SIWZ);
4) projektu budowlanego (załącznik nr 3C do SIWZ);
5) opisu przedmiotu zamówienia (załącznik nr do 4 do SIWZ).
Odwołujący zarzucił zamawiającemu naruszenie następujących przepisów:
1. art.
29 ust. 1 i 2 Pzp oraz art. 30 ust. 9 Pzp oraz § 4 i § 5 oraz § 12 - § 14
Rozporządzenia Ministra Infrastruktury w sprawie szczegółowego zakresu i formy
dokumentacji projektowej, specyfikacji technicznych wykonania i odbioru robót
budowlanych oraz programu funkcjonalno-
użytkowego z dnia 2 września 2004:
przez bezpodstawne nałożenie na wykonawcę obowiązku wykonania nieokreślonych
projektów wykonawczych oraz specyfikacji wykonania i odbioru robót budowlanych
(zwanej dalej: „STWIORB”), w sytuacji, gdy postępowanie o zamówienie publiczne
dotyczy dostaw a nie robót budowlanych, a zatem obowiązek sporządzenia dokumentacji
projektowej, w tym określenia warunków wykonania i odbioru robót budowlanych oraz
określenie standardu wykończenia tych robót dla celów wykonania zamówionych dostaw,
obciąża zamawiającego. Powyższe dotyczy następujących dokumentów: ogłoszenie o
zamówieniu sekcja II. 1.4) oraz II.2.4), SIWZ - punkt III SIWZ (w szczególności podpunkt,
wzór umowy - § 3 ust. 1; § 6B oraz § 6A);
przez dokonanie opisu przedmiotu zamówienia w sposób niejednoznaczny i
niewyczerpujący, ponieważ z dokumentacji przetargowej nie wynika ani zakres
dokumentacji projekt
owej, jaka ma być wykonana przez wykonawcę (nie określono, jakie
projekty wykonawcze mają być wykonane), jak również nie wynika zakres robót
budowlanych, jakie mają być wykonane przez wykonawcę. W tym zakresie odwołujący
wskazał na punkt III podpunkt 2 SIWZ opisujący zakres robót budowlanych przez
odwołanie się do projektu budowlanego stanowiącego załącznik 3C do SIWZ oraz do
programu funkcjonalno-
użytkowego stanowiącego załącznik 3B do SIWZ, podczas, gdy
w sytuacji istnienia projektu budowlanego opis przed
miotu zamówienia następuje za
pomocą tego projektu a nie za pomocą programu funkcjonalno-użytkowego, a jeśli
program funkcjonalno-
użytkowy w tym przypadku uszczegóławia projekt budowlany
konieczne jest określenie pierwszeństwa stosowania takiej dokumentacji. Ponadto
odwołujący wskazał na punkt III podpunkt 3 SIWZ opisujący zakres dokumentacji
projektowej
, która ma być sporządzona przez wykonawcę. Zgodnie z tym punktem do
obowiązków wykonawcy należy przygotowanie projektów wykonawczych (nie wiadomo
jakich),
które powinny uzupełniać i uszczegóławiać projekt budowlany w zakresie i
stopniu dokładności niezbędnym do należytego wykonania umowy (brak określenia
zakresów i skali, w jakiej mają być wykonane te projekty) a nadto zamawiający wskazał,
że wykonanie projektów wykonawczych ma nastąpić „zgodnie z programem
funkcjonalno-
użytkowym stanowiącym załącznik 1B do wzoru umowy i 3B do SIWZ oraz
na podstawie istniejącego już projektu budowlanego stanowiącego załącznik 1C do
wzoru umowy i 3C do SIWZ” [§ 3 wzoru umowy]). W taki sam sposób przedmiot
zamówienia został opisany w pozostałych dokumentach przetargowych tj.: w ogłoszeniu
(sekcja II.1.4) i jej uzupełnienie sekcja II.2.4)) oraz we wzorze umowy (§ 3, w
szczególności § 3 ust. 1 oraz § 6A i § 6B). Dotyczy to również PFU, ponieważ zakres
prac projektowych do wykonania nie wynika z tego dokumentu.
Zaskarżone
postanowienia ogłoszenia i SIWZ w ramach tego zarzutu to: ogłoszenie o zamówieniu
sekcja II. 1.4) oraz II.2.4), SIWZ -
punkt III SIWZ (w szczególności podpunkt 3), wzór
umowy -
§ 3 ust. 1, § 6B oraz § 6A), PFU;
przez dokonanie opisu przedmiotu zamówienia w sposób niejednoznaczny i
niewyczerpujący, ponieważ zamawiający załączając do dokumentacji przetargowej
projekt budowlany (załącznik 3C do SIWZ) i nakładając obowiązek wykonania projektu
wykonawczego „zgodnie z programem funkcjonalno-użytkowym (PFU) stanowiącym
załącznik 1B do wzoru umowy i 3B do SIWZ oraz na podstawie istniejącego już projektu
budowlanego stanowiącego załącznik 1C do wzoru umowy i 3C do SIWZ
”
jako punkt
odniesienia powołał PFU, który nie może stanowić podstawy wykonania projektu
wykonawczego. Zgodnie z § 5 wyżej powołanego rozporządzenia projekty wykonawcze
powinny uzupełniać i uszczegóławiać projekt budowlany w zakresie i stopniu dokładności
niez
będnym do sporządzenia przedmiaru robót, kosztorysu inwestorskiego,
przygotowania oferty przez wykonawcę i realizacji robót budowlanych. Zaskarżone
postanowienia ogłoszenia i SIWZ w ramach tego zarzutu to: ogłoszenie o zamówieniu
sekcja II. 1.4) oraz II.2.4), SIWZ -
punkt III SIWZ (w szczególności podpunkt 3), wzór
umowy -
§ 3 ust. 1, § 6B oraz § 6A), PFU;
przez dokonanie opisu przedmiotu zamówienia w sposób niejednoznaczny i
niewyczerpujący, ponieważ zamawiający załączając do dokumentacji przetargowej
pr
ojekt budowlany (załącznik 3C do SIWZ) nie załączył pozwolenia na budowę, o którym
mowa w PFU („Inwestycja będzie realizowana na podstawie dokumentacji projektowej
objętej pozwoleniem na budowę - nr decyzji: 341/D/17 Prezydent Miasta Stołecznego
Warszawy znak sprawy UD-XII-WAB-A.6740.311.2017.ABR,
wykonanej przez jednostkę
projektową: STUDIOCOCA, ul. Lenartowicza 149/79; 41-219 Sosnowiec - główny
projektant: mgr inż. arch. T.M. upr. nr 32/04/SLOKK/H”);
przez dokonanie opisu przedmiotu zamówienia w sposób niejednoznaczny i
niewyczerpujący a nadto wprowadzający w błąd, ponieważ PFU, na który powołuje się
zamawiający dotyczy innej inwestycji i innego zamówienia. Z treści PFU wynika, że
„Przedmiotem planowanej inwestycji jest realizacja zadania, polegająca na budowie
obiektu budowlanego „Rozbudowa i nadbudowa budynku diagnostyki koni w ramach
projektu Centrum Medycyny Regeneracyjnej
”
. PFU dotyczy zatem zamówienia na roboty
budowlane, podczas, gdy przedmiotem niniejszego zamówienia są dostawy obejmujące
jedynie
adaptację pomieszczeń Centrum Medycyny Regeneracyjnej polegającej na
rozbudowie.
Zaskarżone postanowienia ogłoszenia i SIWZ w ramach tego zarzutu to:
ogłoszenie o zamówieniu sekcja II. 1.4) oraz II.2.4), SIWZ - punkt III SIWZ (w
szczególności podpunkt 3), wzór umowy - § 3 ust. 1, § 6B oraz § 6A), PFU;
Odwołujący wyjaśnił, że wyżej wskazane postanowienia ogłoszenia o zamówieniu lub
SIWZ i załączników zawierają wprost opis przedmiotu zamówienia lub opis
poszczególnych części i świadczeń składających się przedmiot zamówienia, dlatego są
one objęte zakresem odwołania. Odwołujący wskazał także, że kwestionuje również inne
postanowienia tychże dokumentów, które nawiązują bezpośrednio lub pośrednio do
wyżej opisanego przedmiotu zamówienia.
2. art. 36 ust. 1 punkt 12 Pzp
przez to, że w SIWZ nie zawarto prawidłowego opisu
kalkulacji ceny, co oznacza, że nie jest możliwe prawidłowe wyliczenie ceny. Formularz
„kalkulacja ceny” (załącznik 3A do SIWZ) nie zawiera wszystkich pozycji składających się
na cenę tj. pomija pozycję prac projektowych, których wykonania wymaga zgodnie z
opisem przedmiotu zamówienia oraz nie zawiera odrębnej pozycji prac budowlanych
(adaptacyjnych) a jedynie traktuje prace budowlane łącznie z dostawami, mimo, że wzór
umowy powołuje się na rozliczenie poszczególnych rodzajów świadczeń według cen
jednostkowych (§ 5 ustęp 2 wzoru umowy);
3. art. 353
KC w związku z art. 139 ust. 1 Pzp przez nałożenie na wykonawcę zobowiązań,
które są niemożliwe do wykonania przez wykonawcę lub które prowadzą do
uprzywilejowan
ia zamawiającego lub które prowadzą do naruszenia zasady prowadzenia
postępowania z zachowaniem uczciwej konkurencji (art. 29 ust. 2 Pzp). Odwołujący
wskazał, że zarzut dotyczył następujących postanowień wzoru umowy:
§ 3, § 6A i § 6B w zakresie, w jakim dotyczą opisu przedmiotu umowy tj. zakresu
zobowiązań wykonawcy (zakres naruszeń został opisany powyżej). W istocie brak
jednoznacznego i wyczerpującego opisu przedmiotu zamówienia prowadzi do tego, że
wykonawca nie jest w stanie prawidłowo wykonać umowę;
§ 6B ust. 11 dotyczący odpowiedzialności wykonawcy za wady dokumentacji
projektowej. Powołany zapis umowy stanowi między innymi: „Wykonawca ponosi pełną
odpowiedzialność za wady dokumentacji projektowej (także projektów ochrony
radiologicznej) i jej zgod
ność z powszechnie obowiązującymi przepisami prawa,
zasadami wiedzy technicznej, normami technicznymi i technologicznymi, standardami
zabezpieczenia, mając na uwadze również specyfikę przedmiotu Umowy oraz
osiągnięcie jej celu w postaci uzyskania stosownych decyzji pozwalających na
użytkowanie obiektu oraz systemu (w tym także Polskiej Agencji Atomistyki)”. Taki zapis
może obciążać wyłącznie autora (projektanta) projektu budowlanego (za wyjątkiem
projektu ochrony radiologicznej, który będzie wykonywany przez wykonawcę), a nie
autora projektów wykonawczych, które stanowią jedynie - jeśli w ogóle są konieczne -
uszczegółowienie projektu budowlanego. Odpowiedzialność wykonawcy może być
ograniczona jedynie do przedmiotu umowy a nie dokumentacji dostarczonej przez
zamawiającego;
§ 6B ust. 12 i następne dotyczące przeniesienia autorskich praw majątkowych i praw
zależnych. W tym zakresie skarżący podnosi, że autorskie prawa majątkowe i prawa
zależne przysługują w pierwszym rzędzie autorowi projektu budowlanego a nie projektów
wykonawczych. Wykonanie tych postanowień może okazać się niemożliwe do
wykonania, zwłaszcza w sytuacji, gdy wykonawca ma wykonać bliżej nieokreślone
projekty wykonawcze w oparciu o stworzony nowy program funkcjonalno-
użytkowy, a
zatem istnieje
ryzyko wprowadzenia zmian do projektu budowlanego, które to zmiany
mogą być wprawdzie nieistotne z punktu widzenia Prawa Budowlanego, ale mogą
prowadzić do naruszenia praw autorskich twórców Projektu Budowlanego;
§ 5 ust. 2 dotyczący sposobu wyliczenia wynagrodzenia za wykonanie umowy. Zgodnie
z powyższym postanowieniem „wynagrodzenie będzie liczone według cen jednostkowych
podanych w
załączniku nr 1A do umowy stanowiącym załącznik nr 3A do SIWZ
(kalkulacja ceny ofertowej); wykonawcy przysługuje wynagrodzenie wyłącznie za
faktycznie wykonaną dokumentację projektową oraz faktycznie dostarczone elementy
wyposażenia laboratorium diagnostyki obrazowej oraz wykonanie rozbudowy i adaptacji
pomieszczeń w ramach projektu centrum medycyny regeneracyjnej z zastrzeżeniem
nieprzekraczalności kwoty, o której mowa w ust. 1 tego paragrafu”. Załącznik 1A do
projektu umowy (3A do SIWZ) nie zawiera natomiast cen jednostkowych tylko ceny
zbiorcze za poszczególne części zamówienia, poza tym przedstawia te części
zamówienia bez rozbicia na poszczególne etapy realizacji zamówienia tj. prace
projektowe, roboty budowlane (adaptacja przez rozbudowę) i dostawa systemu i
wyposażenia. Oznacza to, że nie jest możliwe wyliczenie wynagrodzenia według cen
jednostkowych dla poszczególnych części zamówienia. Ponadto oznacza to, że
formularz „kalkulacja ceny” nie zawiera w ogóle pozycji prac projektowych, a zatem nie
ma możliwości - w przypadku wykonania tylko części prac projektowych - wyliczenia
wynagrodzenia za tę część;
4. art. 353
KC w zwi
ązku z art. 139 ust. 1 Pzp oraz naruszenie art. 143d Pzp w związku z
art. 353
KC.
Naruszenie dotyczy § 6C wzoru umowy, który został ukształtowany tak,
jakby była to umowa o roboty budowlane a nie umowa o dostawę.
W związku z postawionymi zarzutami odwołujący wniósł o:
o
uwzględnienie
odwołania
i
nakazanie
zamawiającemu
modyfikacji
kwestionowanych postanowień ogłoszenia SIWZ, w tym załączników do SIWZ przez
usunięcie tych zapisów lub ich zmianę na treść odpowiadającą argumentacji podanej w
uzasadnieniu odwo
łania;
ewentualnie
o uwzględnienie odwołania i nakazanie zamawiającemu unieważnienie przedmiotowego
postępowania z uwagi na okoliczność, że postępowanie jest obarczone niemożliwą do
usunięcia wadą uniemożliwiającą zawarcie niepodlegającej unieważnieniu umowy w sprawie
zamówienia publicznego (art. 93 ust. 1 punkt 7 Pzp).
Jeśli chodzi o interes do wniesienia odwołania odwołujący wskazał, że ma interes w
złożeniu odwołania, ze względu na to, jest przedsiębiorcą mającym zamiar ubiegania się o
udzielenie powyższego zamówienia. Następnie odwołujący wyjaśnił, że treść ogłoszenia
oraz wyżej wymienione postanowienia w treści SIWZ (wraz z załącznikami) uniemożliwiają
lub w istotny sposób utrudniają złożenie ważnej i niepodlegającej odrzuceniu oferty przez
niego. Są to w jego ocenie postanowienia wprowadzające w błąd, opisujące przedmiot
zamówienia w sposób nieprecyzyjny i niewyczerpujący i w konsekwencji prowadzą do
naruszenia zasady uczciwej konkurencji. Odwołujący stwierdził, iż zarówno on jak i interes
społeczny może doznać uszczerbku na skutek czynności zamawiającego, w postaci
doprowadzenia do sytuacji takim opisem przedmiotu zamówienia, że albo żaden wykonawca
nie złoży oferty tylko wybrany lub przypadkowy wykonawca może pozyskać to zamówienie,
czyniąc postępowanie o zamówienie publiczne pozornym pod kątem przepisów ustawy. Tym
samym odwołujący skonkludował, że poniesie szkodę poprzez brak możliwości złożenia
ważnej oferty i w konsekwencji nieuzyskanie przedmiotowego zamówienia.
Odnośnie zarzutów dotyczących naruszenia przepisów Pzp odnoszących się do
opisu przedmiotu zamówienia (naruszone przepisy to art. 29 ust. 1 i 2 Pzp oraz art. 30 ust. 9
Pzp) odwołujący podniósł, co następuje.
Po pierwsze odwołujący wskazał, że przedmiotowe zamówienie jest zamówieniem na
do
stawę a nie na roboty budowlane. Roboty budowlane wchodzą w skład przedmiotu
zamówienia, albowiem zgodnie z ogłoszeniem wykonawca ma dokonać adaptacji
pomieszczeń w ramach projektu Centrum Medycyny Regeneracyjnej, jednak zasadniczy
zakres zamówienia obejmuje dostawę wraz z obowiązkiem instalacji dostarczonych
urządzeń i wyposażenia oraz systemów. Dlatego opis przedmiotu zamówienia powinien być
dokonany zgodnie z przepisami dotyczącymi zamówienia na dostawy. Tymczasem opis
przedmiotu zamówienia w niniejszym postępowaniu tj. opis zakresu świadczeń jest tak
ukształtowany, jakby to było zamówienie na roboty budowlane względnie na projektowanie i
wykonanie robót. W § 3 ust. 1 punkt 2) wzoru umowy zamawiający posługuje się nawet
pojęciem „tryb zaprojektuj i wykonaj, z tym zastrzeżeniem, że zamawiający dostarcza
wykonawcy istniejący już projekt budowlany”. Należy zatem przyjąć, że taki sposób opisu
przedmiotu zamówienia w przypadku dostaw jest wprowadzający w błąd i niedopuszczalny.
Nie stosuje się w takim przypadku przepisów prawnych dotyczących opisu przedmiotu
zamówienia na roboty budowlane obejmujące projektowanie i wykonanie robót. Wykonawca
powinien otrzymać pełną dokumentację projektową włącznie z projektami wykonawczymi
stworzonymi przez twórców projektu budowlanego i specyfikacją techniczną wykonania i
odbioru robót budowlanych. Niedopuszczalne jest w takim przypadku przerzucanie na
wykonawcę obowiązku wykonania projektów wykonawczych, poza projektami, które
związane są z samym przedmiotem zamówienia (w tym przypadku chodziłoby o projekt
ochrony radiologicznej).
Po drugie odwołujący wyjaśnił, że nawet przyjąwszy, iż dopuszczalne byłoby obciążenie
wykonawcy obowiązkiem projektowania, to odwołujący zarzucił, że zakres dokumentacji
projektowej, w tym rodzaj i zak
res poszczególnych projektów wykonawczych, dodatkowych
rysunków, w tym skala tych projektów i rysunków powinna być określona przez
zamawiającego, a nie pozostawiona w gestii uznania wykonawcy. Przerzucenie tego
obowiązku na wykonawcę stanowi naruszenie art. 29 ust. 1 i 2 Pzp.
Po trzecie odwołujący stwierdził, że ten sam zarzut dotyczy specyfikacji wykonania i odbioru
robót budowalnych (STWIORB). Zgodnie z § 12 rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia
4 września 2004 r. w sprawie szczegółowego zakresu i formy dokumentacji projektowej,
specyfikacji technicznych wykonania i odbioru robót budowlanych oraz programu
funkcjonalno-
użytkowego specyfikacje techniczne wykonania i odbioru robót budowlanych
stanowią opracowania zawierające w szczególności zbiory wymagań, które są niezbędne do
określenia standardu i jakości wykonania robót, w zakresie sposobu wykonania robót
budowlanych, właściwości wyrobów budowlanych oraz oceny prawidłowości wykonania
poszczególnych robót. Niniejsze zamówienie zostało zdefiniowane jako zamówienie na
dostawę. W takiej sytuacji, to na zamawiającym, a nie na wykonawcy ciąży obowiązek
prawidłowego opisu przedmiotu zamówienia w tym przedłożenia dokumentacji projektowej
składającej się na opis przedmiotu zamówienia, do której należy między innymi specyfikacje
techniczne wykonania i odbioru robót budowlanych. Specyfikacje te stanowią bowiem
element opisu przedmiotu zamówienia i nałożenie na wykonawcę obowiązków wykonania
brakujących specyfikacji technicznych w niniejszym postępowaniu jest pozbawione podstaw
prawnych i stanowi wadę tego postępowania prowadzącą do naruszenia § 4 i § 5 oraz § 12-§
14 wyżej nazwanego Rozporządzenia oraz przepisów Pzp dotyczących prowadzenia
postępowania zgodnie z zasadami uczciwej konkurencji (por. postanowienie KIO z dnia 7
października 2019 r., sygn.. akt 1882/19).
Ponadto odwołujący zarzucił, że również w ramach opisu przedmiotu zamówienia istnieje
wewnętrzna sprzeczność. Zamawiający powołuje się na PFU i projekt budowlany. PFU jest
dokumentem sporządzonym w roku 2019 natomiast projekt budowlany został sporządzony w
roku 2017, co wynika z treści powołanego w PFU. PFU stanowi, że inwestycja będzie
realizowana na podstawie dokumentacji projektowej objętej pozwoleniem na budowę - nr.
decyzji: 341/D/17 Prezydent Mia
sta Stołecznego Warszawy znak sprawy UD-XII-WAB-
A.6740.311.2017.ABR,
wykonanej przez jednostkę projektową: STUDIOCOCA, ul.
Lenartowicza 149/79, 41-219 Sosnowiec -
główny projektant: mgr inż. arch. T.M. upr. nr
32/04/SLOKK/II.
Ponadto PFU stanowi, że „Przedmiotem planowanej inwestycji jest
realizacja zadania,
polegająca na budowie obiektu budowlanego „Rozbudowa i nadbudowa
budynku diagnostyki koni w ramach projektu Centrum Medycyny Regeneracyjnej
”. Zakres
PFU nie koreluje zatem w ogóle z przedmiotem niniejszego zamówienia, które jest
zamówieniem na dostawę a nie na roboty budowlane. Powstaje zatem zasadnicze pytanie, w
jakim zakresie PFU ma zastosowanie, tym bardziej, że zostało sporządzone w dacie
późniejszej niż projekt budowlany i pozwolenie na budowę, które to pozwolenie stanowi
podstawę wykonania robót budowlanych a nie PFU. Zamawiający nie przedstawił jednak
pozwolenia na budowę ani nie określił pierwszeństwa stosowania tych dokumentów.
W związku z powyższym odwołujący żądał zobowiązania zamawiającego:
do usunięcia z opisu przedmiotu zamówienia obowiązku sporządzenia projektów
wykonawczych i innych rysunków lub dokumentacji projektowej (dotyczy to w szczególności:
ogłoszenia - sekcja II. 1.4) oraz II.2.4); SIWZ - punkt III; wzoru umowy § 3, § 6A i § 6C), poza
projektami koniecznymi do wykonania dostaw jak projekt ochrony radiologicznej oraz żądał
przedłożenia do dokumentacji przetargowej projektów wykonawczych sporządzonych na
zlecenie zamawiającego;
do usunięcia z przedmiotu zamówienia obowiązku sporządzenia specyfikacji technicznych
wykonania i odbioru robót budowlanych (STWIORB) i przedłożenia do dokumentacji
przetargowej tej dokumentacji sporządzonej na zlecenie zamawiającego (dotyczy to w
szczególności: ogłoszenia - sekcja II. 1.4) oraz II.2.4); SIWZ - punkt III; wzoru umowy § 3, §
6A i § 6C);
w przypadku, gdyby nie była możliwa modyfikacja powyższych dokumentów przetargowych
przez usunięcie z nich obowiązku do wykonania powyższych projektów i specyfikacji,
odwołujący żądał zobowiązania zamawiającego do doprecyzowania opisu przedmiotu
zamówienia przez określenie, jakie projekty wykonawcze mają być wykonane, w jakiej skali
oraz jakie inne rysunki maja być wykonane. Ponadto odwołujący wniósł o zobowiązanie
zamawiającego do doprecyzowania, w jakiej wzajemnej relacji pozostają zapisy projektu
budowlanego i PFU, a nadto do doprecyzowania, że wykonanie jakiejkolwiek dokumentacji
wykonawczej nastąpi w oparciu o projekt budowlany.
Jeśli chodzi o zarzut dotyczący wadliwości formularza przeznaczonego na
prze
dstawienie kalkulacji ceny (naruszenia art. 36 ust. 1 punkt 12 Pzp), odwołujący wskazał,
że w formularzu - kalkulacja ceny (załącznik 3A do SIWZ) - zamawiający zawarł jedynie dwie
pozycje: System MRI z obrazowaniem PET -
kompletny system wraz z adaptacją
p
omieszczeń i instalacją urządzeń oraz wyposażenie w specjalistyczną aparaturę
Laboratorium Diagnostyki Obrazowej -
kompletne wyposażenie wraz z adaptacją
pomieszczeń i instalacją urządzeń. W związku z powyższym odwołujący zarzucił, że
formularz - kalkulacja ceny -
nie uwzględnia w ogóle prac projektowych oraz nie
wyszczególnia robót budowlanych w oddzielnej pozycji. Pozostaje to w sprzeczności z
zapisami wzoru umowy. W § 5 ust. 2 zamawiający postanowił, że „wynagrodzenie określone
w ust. 1 będzie liczone według cen jednostkowych podanych w Załączniku nr 1A do Umowy
stanowiącym załącznik nr 3A do SIWZ (kalkulacja ceny ofertowej); wykonawcy przysługuje
wynagrodzenie wyłącznie za faktycznie wykonaną dokumentację projektową oraz faktycznie
dostarczone elementy w
yposażenia laboratorium diagnostyki obrazowej oraz wykonanie
rozbudowy i adaptacji pomieszczeń w ramach projektu centrum medycyny regeneracyjnej z
zastrzeżeniem nieprzekraczalności kwoty, o której mowa w ust. 1”.
W ocenie odwołującego formularz - kalkulacja ceny - nie zawiera w ogóle cen
jednostkowych, a jedynie zbiorcze ceny dla poszczególnych części świadczeń objętych
przedmiotem zamówienia. Ponadto nie zawiera również pozycji prac projektowych, która
podlega wycenie.
W związku z powyższym odwołujący wniósł o zobowiązanie zamawiającego do zmiany
formularza - kalkulacja ceny -
zgodnie z powyższym oraz do odpowiedniego zmodyfikowania
§ 5 ust. 2 wzoru umowy.
Jeśli chodzi o zarzuty dotyczące nałożenia na wykonawcę zobowiązań, które są
niewykonalne odwołujący podniósł, że zarzuty te dotyczą postanowień wzoru umowy (§ 3, §
6A i § 6B). Są to postanowienia dotyczące opisu przedmiotu zamówienia (zakres naruszeń
został opisany powyżej). Z uwagi na wykazany powyżej zarzut, że przedmiot zamówienia
został opisany w sposób niejednoznaczny i wyczerpujący i prowadzi do tego, że wykonawca
nie jest w stanie prawidłowo wykonać umowę, należy uznać, że postanowienia te nie mogą
pozostać w stanie niezmienionym. W związku z powyższym odwołujący wniósł o
zobowiązanie zamawiającego do modyfikacji powyższych postanowień umowy przez
usunięcie zapisów dotyczących obowiązków wykonania przedmiotowej kwestionowanej
dokumentacji projektowej ewentualnie przed doprecyzowanie zakresu dokumentacji
projektowej, przy czym specyfikacje wykonania
i odbioru robót budowlanych nie powinny
wchodzić do zakresu przedmiotu zamówienia (jako bezprzedmiotowe w tym zamówienia i
niemożliwe do wykonania).
Ponadto odwołujący stwierdził, że zarzut dotyczący § 6B ust. 11 odnosi się do
odpowiedzialności
wykonawcy
za
wady
dokumentacji
projektowej,
która
w
zakwestionowanym postanowieniu została ukształtowana jak odpowiedzialność autora
projektu budowlanego. Taki zapis
– w ocenie odwołującego – może obciążać wyłącznie
autora (projektanta) projektu budowlanego (za wyjątkiem projektu ochrony radiologicznej,
który będzie wykonywany przez wykonawcę), a nie autora projektów wykonawczych, które
stanowią jedynie - jeśli w ogóle są konieczne - uszczegółowienie projektu budowlanego.
Odpowiedzialność wykonawcy może być ograniczona jedynie do przedmiotu umowy a nie
dokumentacji dostarczonej przez zamawiającego. Taki sam zarzut dotyczy powołanego i
kwestionowanego § 6B ust. 12 odnośnie przeniesienia praw autorskich. W tym zakresie
odwołujący podniósł, że autorskie prawa majątkowe i prawa zależne przysługują w
pierwszym rzędzie autorowi projektu budowlanego a nie projektów wykonawczych.
Wykonanie tych postanowień może okazać się niemożliwe do wykonania.
W zakresie zarzutu wskazanego w pkt 4 petitum
odwołania odwołujący wskazał, że w
przepisach prawnych brak jest również uzasadnienia dla wyprowadzenia w umowie o
dostawę § 6C, który został ukształtowany tak, jakby była to umowa o roboty budowlane a nie
umowa o dostawę. Postanowienie to, nawet jeśli w ramach zamówienia na dostawę będą
wy
konywane roboty budowlane, nie ma zastosowania, ponieważ dotyczy ono - z uwagi na
specyfikę robót budowlanych i całego procesu budowlanego - tylko tych świadczeń i nie
nadaje się do stosowania do zamówień na dostawy. W związku z powyższym zamawiający
zdani
em odwołującego dopuścił się naruszenia art. 353
KC w związku z art. 139 ust. 1 Pzp
oraz naruszenia art. 143d Pzp w związku z art. 353
KC.
W konkluzji odwołujący stwierdził, że wykazane błędy w dokumentacji przetargowej
uzasadniają wniesienie niniejszego odwołania i uzasadniają zobowiązania zamawiającego
do usunięcia tych naruszeń przez modyfikację ogłoszenia, treści SIWZ i załączników w
zakresie podanym powyżej. W przypadku, gdyby KIO uznała, że z uwagi na ilość błędów - w
części np. dotyczących uzupełnienia dokumentacji wykonawczej trudnych do usunięcia -
odwołujący wniósł o zobowiązanie zamawiającego do unieważnienia postępowania na
podstawie art. 93 ust. 1 punkt 7) Pzp.
Przystąpienie do postępowania odwoławczego po stronie zamawiającego zgłosili
wykonawcy
– Moris Polska Sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie oraz Siemens Healthcare Sp.
z o.o. z siedzibą w Warszawie.
W dniu 23 grudnia
2019 r. zamawiający złożył odpowiedź na odwołanie, w której
wniósł o oddalenie odwołania w całości.
Na podstawie dokumentac
ji przedmiotowego postępowania oraz biorąc pod
uwagę stanowiska stron i uczestników postępowania odwoławczego oraz dowód
przedstawiony
na rozprawie, Izba ustaliła i zważyła, co następuje:
Na wstępie Izba ustaliła, że nie została wypełniona żadna z przesłanek ustawowych
skutkujących odrzuceniem odwołania, wynikających z art. 189 ust. 2 Pzp, a przy tym
odwołujący ma interes w uzyskaniu zamówieniu, biorąc pod uwagę w szczególności, że
odwołanie dotyczy postanowień SIWZ.
Wobec spełnienia przesłanek określonych w art. 185 ust. 2 i 3 Pzp, Izba dopuściła do
udziału w postępowaniu odwoławczym po stronie zamawiającego wykonawców – Moris
Polska Sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie oraz Siemens Healthcare Sp. z o.o. z siedzibą w
Warszawie.
Izba dopuściła w niniejszej sprawie dowody z:
1) dokumentacji przekazanej w postaci elektronicznej zapisanej na
płycie DVD, nadesłanej
do akt sprawy w dniu 20 grudnia
2019 r. przez zamawiającego, w tym w szczególności z
treści ogłoszenia o zamówieniu oraz SIWZ wraz z załącznikami;
2) z
łożonego na rozprawie przez przystępujacego Siemens Healthcare Sp. z o.o. z siedzibą
w Warszawie dowodu w postaci
oświadczenia wiedzy z dnia 30 grudnia 2019 r.
złożonego przez Climamedic Sp. o.o. Sp. K.
I
zba ustaliła co następuje
W sekcji II.1.4) ogłoszenia o zamówieniu dotyczącej krótkiego opisu przedmiotu zamówienia
zamawiający wskazał:
Przedmiotem zamówienia jest wyposażenie laboratorium diagnostyki obrazowej oraz
wykonanie adaptacji pomieszczeń w ramach projektu Centrum Medycyny Regeneracyjnej.
Opis prac ad
aptacyjnych na potrzeby dostawy i instalacji wyposażenia laboratorium
diagnostyki obrazowej w ramach projektu CMR, tj. rozbudowy i nadbudowy budynku
diagnostyki koni zawiera Program funkcjonalno-
użytkowy stanowiący załącznik nr 1B do
wzoru umowy stanowiący załącz. nr 3B do SIWZ oraz Projekt budowlany stanowiący załącz.
nr 1C do wzoru u
mowy stanowiący załącz. nr 3C do SIWZ. Szczegółowy opis przedmiotu
zamówienia obejmującego dostawę wyposażenia w ramach zamówienia "Wyposażenie
Laboratorium Diagnostyki Obrazowej oraz wykonanie adaptacji pomieszczeń w ramach
projektu Centrum Medycyny Regen
eracyjnej" stanowi załącz. nr 2 do wzoru umowy
stanowiący załącz. nr 4 do SIWZ.
Dalszy ciąg powyższego opisu został zawarty w sekcji II.2.4) ogłoszenia o zamówieniu, w
której czytamy:
Do obowiązków wykonawcy należy przygotowanie projektów wykonawczych, które powinny
uzupełniać i uszczegóławiać projekt budowlany w zakresie i stopniu dokładności niezbędnym
do należytego wykonania umowy, w szczególności instalacji wyposażenia, oraz specyfikacji
technicznej wykonania i odbioru robót budowlanych. Projekty wykonawcze powinny zawierać
rysunki w skali uwzględniającej specyfikę zamawianych robót i zastosowanych skal
rysunków w projekcie budowlanym. Dalsze wymagania dla projektów wykonawczych i
specyfikacji technicznej wykonania i odbioru robót budowlanych zawiera rozporządzenie
Ministra Infrastruktury z dnia 2 września 2004 r. w sprawie szczegółowego zakresu i formy
dokumentacji projektowej, specyfikacji technicznych wykonania i odbioru robót budowlanych
oraz programu funkcjonalno-
użytkowego.Zamaw. informuje, że tam, gdzie w SIWZ opisał
przedmiot zamówienia przez wskazanie znaków towarowych, patentów lub pochodzenia,
źródła lub szczególnego procesu, który charakteryzuje produkty lub usługi dostarczane przez
konkretnego wykonawcę, co mogłoby doprowadzić do uprzywilejowania lub wyeliminowania
niektórych wykonawców lub produktów, Zamaw. dopuszcza rozwiązanie równoważne
opisywanym pod warunkiem, że będą one o nie gorszych właściwościach i jakości. Tam,
gdzie Zamaw. opisał przedmiot zamówienia przez odniesienie do norm, europejskich ocen
technicznych, aprobat, specyfikacji technicznych lub innych systemów referencji
technicznych, o których mowa wart. 30 ust. 1 pkt 2 i ust. 3 ustawy Pzp, Zamaw. wskazuje, że
dopuszcza rozwiązania równoważne opisywanym. Wykonawca, który powołuje się na
rozwiązania równoważne opisywanym przez Zamawiającego, jest obowiązany wykazać, że
oferowane przez niego dostawy, usługi lub roboty budowlane spełniają wymagania określone
przez Zamaw..
Zgodnie z art. 29 ust. 3a ustawy Pzp Zamaw. wymaga, aby następujące czynności
niezbędne do realizacji zamówienia były wykonywane przez osoby zatrudnione przez
wykonawcę lub podwykonawcę (także dalszego podwykonawcę) na podstawie umowy o
pracę: prace ogólnobudowlane, roboty budowlane instalacyjne, prace wykończeniowe,
obsługa sprzętu budowl..
Wykonawca zobowiązany jest do:
— wykonywania robót wymienionych w pkt 8 Rozdz. III siwz wyłącznie przez osoby
zatrudnione przez wykonawcę na podstawie umowy o pracę oraz do przekazania imiennego
wykazu osób wykonujących prace objęte przedmiotem zamówienia, ze wskazaniem rodzaju
wykonywanych przez nich prac oraz podstawy zatrudnienia, a także jego aktualizowania, na
żądanie Zamawiającego oraz do przekazania w terminie 3 dni roboczych od dnia zgłoszenia
żądania, dokumentów potwierdzających zatrudnienie na podstawie umowy o pracę (według
wyboru Zamawiającego: oświadczenia wykonawcy lub podwykonawcy o zatrudnieniu
pracownika na podstawie umowy o pracę, poświadczonej za zgodność z oryginałem kopii
umowy o pracę zatrudnionego pracownika, innych dokumentów - zawierających informacje,
w tym dane osobowe, niezbędne do weryfikacji zatrudnienia na podstawie umowy o pracę, w
szczególności imię i nazwisko zatrudnionego pracownika, datę zawarcia umowy o pracę,
rodzaj umowy o pracę oraz zakres obowiązków pracownika,
— zapewnienia, w przypadku korzystania z podwykonawców, wykonywania robót
wymienionych w pkt 8 Rozdz.III siwz wyłącznie przez osoby zatrudnione przez
podwykonawcę lub dalszego podwykonawcę na podstawie umowy o pracę,
— zobowiązania podwykonawców lub dalszych podwykonawców do tego, aby czynności
wymienione w pkt 8 Rozdz.III siwz były wykonywane wyłącznie przez osoby zatrudnione
przez nich na podstawie umowy o pracę.
Postępowanie prowadzone jest w procedurze odwróconej, o której mowa w art. 24 aa. ust. 1
ustawy Pzp (Dz. U. 2019 r., poz. 1986 ze zm.), zwanej dalej „ustawą” lub ustawą Pzp
Zamawiający informuje, że najpierw dokona oceny ofert a następnie zbada czy wykonawca,
którego oferta została oceniona jako najkorzystniejsza, nie podlega wykluczeniu oraz spełnia
warunki udziału w postępowaniu.
W SIWZ opis przedmiotu zamówienia został podany w rozdziale III. Szczególne znaczenie
dla rozpoznania przedmiotowej sprawy w ocenie Izby miały trzy pierwsze ustępy tego
rozdziału tj.:
Przedmiotem zamówienia jest wyposażenie laboratorium diagnostyki obrazowej oraz
wykonanie adaptacji pomieszczeń w ramach projektu Centrum Medycyny
Regeneracyjnej.
Opis prac adaptacyjnych na potrzeby dostawy i instalacji wyposażenia laboratorium
diagnostyki obrazowej w ramach projektu Centrum Medycyny Regeneracyjnej, tj.
rozbudowy i nadbudowy budynku diagnostyki koni zawiera Program funkcjonalno-
użytkowy stanowiący załącznik nr 1B do wzoru umowy stanowiący załącznik nr 3B do
SIWZ oraz Projekt budowlany stanowiący załącznik nr 1 C do wzoru umowy stanowiący
załącznik nr 3C do SIWZ.
Do obowiązków wykonawcy należy przygotowanie projektów wykonawczych, które
powinny uzupełniać i uszczegóławiać projekt budowlany w zakresie i stopniu dokładności
niezbędnym do należytego wykonania umowy, w szczególności instalacji wyposażenia,
oraz specyfikacji technicznej wykonania i odbioru robót budowlanych. Projekty
wykonawcze powinny zawierać rysunki w skali uwzględniającej specyfikę zamawianych
robót i zastosowanych skał rysunków w projekcie budowlanym. Dalsze wymagania dla
projektów wykonawczych i specyfikacji technicznej wykonania i odbioru robót
budowlanych zawiera rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 2 września 2004 r. w
sprawie szczegółowego zakresu i formy dokumentacji projektowej, specyfikacji
technicznych wykonania i odbioru robót budowlanych oraz programu funkcjonalno-
użytkowego.
Zgodnie z rozdziałem III ust. 4 SIWZ szczegółowy opis przedmiotu zamówienia
obejmującego dostawę wyposażenia w ramach zamówienia „Wyposażenie Laboratorium
Diagnostyki Obrazowej oraz wykonanie adaptacji pomieszczeń w ramach projektu Centrum
Medycyny Regeneracyjnej” stanowił załącznik nr 2 do wzoru umowy stanowiący załącznik nr
4 do SIWZ.
S
posób obliczenia ceny określał rozdział XVII SWIZ.
Załącznik nr 3A do SIWZ stanowiła kalkulacja ceny ofertowej. Miała ona postać tabelaryczną
i w ramach przedmiotu zamówienia zostały wskazane dwie pozycje: system MRI z
obrazowaniem PET
– kompletny system wraz z adaptacją pomieszczeń i instalacją urządzeń
oraz wyposażenie w specjalistyczną aparaturę Laboratorium Diagnostyki Obrazowej –
kompletne wyposażenie wraz z adaptacją pomieszczeń i instalacją urządzeń.
Wzór umowy stanowił załącznik nr 2 do SIWZ.
Zgodnie z § 5 ust. 2 wzoru umowy:
Wynagrodzenie określone w ust. 1 będzie liczone według cen jednostkowych podanych
w
Załączniku nr 1A do Umowy stanowiącym załącznik nr 3A do SIWZ (kalkulacja ceny
ofertowej).
Wykonawcy przysługuje wynagrodzenie wyłącznie za faktycznie wykonaną dokumentację
projektową oraz faktycznie dostarczone elementy wyposażenia laboratorium diagnostyki
obrazowej oraz wykonanie rozbudowy i adaptacji pomieszczeń w ramach projektu
centrum medycyny regeneracyjnej
z zastrzeżeniem nieprzekraczalności kwoty, o której
mowa w ust. 1.
W
§ 6 wzoru umowy zostały uregulowane postanowienia dotyczące warunków dostaw,
natomiast w
§ 6A, § 6B i § 6C odpowiednio: warunki wykonania robót budowlanych, warunki
wykonania dokumentacji projektowej i STWIORB oraz prawa autorskie
i umów o
podwykonawstwo.
Treść przepisów dotyczących zarzutów:
- art. 29 ust. 1 Pzp
– Przedmiot zamówienia opisuje się w sposób jednoznaczny i
wyczerpujący, za pomocą dostatecznie dokładnych i zrozumiałych określeń, uwzględniając
wszystkie wymagania i okoliczności mogące mieć wpływ na sporządzenie oferty;
- art. 29 ust. 2 Pzp
– Przedmiotu zamówienia nie można opisywać w sposób, który mógłby
utrudniać uczciwą konkurencję;
- art. 30 ust. 9 Pzp
– W przypadku zamówień na dostawy lub usługi, zamawiający określa w
opisie przedmiotu zamówienia wymagane cechy produktu lub usługi, w szczególności:
1) wymaga, adekwatnie do przedmiotu zamówienia, dostosowania projektu do potrzeb
wszystkich użytkowników, w tym zapewnienia dostępności dla osób niepełnosprawnych;
2) może wymagać:
a) posiadania przez dostawę lub usługę cech, o których mowa w ust. 8 pkt 2 lit. a, b i d–f
oraz i,
b) określonych poziomów jakości,
c) określonej wydajności, przeznaczenia produktu, bezpieczeństwa lub wymiarów, w tym
wymagań odnoszących się do produktu w zakresie nazwy, pod jaką produkt jest
sprz
edawany, d) procesów i metod produkcji na każdym etapie cyklu życia dostawy lub
usługi oraz procedury oceny zgodności;
§ 12 – § 14 rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 2 września 200 4 r. w sprawie
szczegółowego zakresu i formy dokumentacji projektowej, specyfikacji technicznych
wykonania i odbioru robót budowlanych oraz programu funkcjonalno-użytkowego (zwanego
dalej: „rozporządzeniem”), określają zakres i formę specyfikacji technicznych wykonania i
odbioru robót budowlanych;
- art. 36 ust. 1 pkt 12 Pzp
– Specyfikacja istotnych warunków zamówienia zawiera co
najmniej opis sposobu obliczenia ceny;
- art. 139 ust. 1 Pzp
– Do umów w sprawach zamówień publicznych, zwanych dalej
„umowami”, stosuje się przepisy ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny, jeżeli
przepisy ustawy nie stanowią inaczej;
- art. 143d Pzp
– 1. Umowa o roboty budowlane zawiera w szczególności postanowienia
dotyczące:
1) obowiązku przedkładania przez wykonawcę zamawiającemu projektu umowy o
podwykonawstwo, której przedmiotem są roboty budowlane, a także projektu jej zmiany,
oraz poświadczonej za zgodność z oryginałem kopii zawartej umowy o podwykonawstwo,
której przedmiotem są roboty budowlane, i jej zmian;
2) wskazania terminu na zgłoszenie przez zamawiającego zastrzeżeń do projektu umowy o
podwykonawstwo, której przedmiotem są roboty budowlane, i do projektu jej zmiany lub
sprzeciwu do umowy o podwykonawstwo, której przedmiotem są roboty budowlane, i do jej
zmian;
3) obowiązku przedkładania przez wykonawcę zamawiającemu poświadczonej za zgodność
z oryginałem kopii zawartych umów o podwykonawstwo, których przedmiotem są dostawy
lub usługi, oraz ich zmian;
4) zasad zapłaty wynagrodzenia wykonawcy, uwarunkowanej przedstawieniem przez niego
dowodów potwierdzających zapłatę wymagalnego wynagrodzenia podwykonawcom lub
dalszym podwykonawcom;
5) terminu zapłaty wynagrodzenia podwykonawcy lub dalszemu podwykonawcy;
6) zasad zawierania umów o podwykonawstwo z dalszymi podwykonawcami;
7) wysokości kar umownych, z tytułu:
a) bra
ku zapłaty lub nieterminowej zapłaty wynagrodzenia należnego podwykonawcom lub
dalszym podwykonawcom,
b) nieprzedłożenia do zaakceptowania projektu umowy o podwykonawstwo, której
przedmiotem są roboty budowlane, lub projektu jej zmiany,
c) nieprzedłożenia poświadczonej za zgodność z oryginałem kopii umowy o
podwykonawstwo lub jej zmiany,
d) braku zmiany umowy o podwykonawstwo w zakresie terminu zapłaty.
2. W przypadkach, o których mowa w ust. 1 pkt 1 i 3 oraz w art. 143b ust. 5 i 8,
przedkładający może poświadczyć za zgodność z oryginałem kopię umowy o
podwykonawstwo;
- art. 353
k.c.
– Strony zawierające umowę mogą ułożyć stosunek prawny według swego
uznania, byleby jego treść lub cel nie sprzeciwiały się właściwości (naturze) stosunku,
ustawie ani zasa
dom współżycia społecznego
Izba zważyła co następuje
Biorąc pod uwagę zgromadzony w sprawie materiał dowodowy oraz stanowiska stron
Izba uznała, że odwołanie nie zasługuje na uwzględnienie. Rozpoznając sprawę Izba
przyjęła za własną argumentację zamawiającego zaprezentowaną w odpowiedzi na
odwołanie oraz w złożonych na rozprawie stanowiskach zamawiającego i przystępujących
po jego stronie wykonawców.
Jeśli chodzi o pierwszą grupę zarzutów dotyczących naruszenia art. 29 ust. 1 i 2 Pzp,
art. 30 ust. 9 Pzp or
az § 12 - § 14, to Izba uznała za słuszną argumentację zamawiającego,
iż po dokonaniu analizy tych zarzutów i ich uzasadnienia trudno precyzyjnie określić, które
konkretnie postanowienia SIWZ należało zmienić lub w ogóle usunąć z jej treści, tak aby
uczyni
ć zadość stanowisku odwołującego. Odwołujący kwestionował możliwość żądania od
wykonawców opracowania projektów wykonawczych i STWIORB w przedmiotowym stanie
faktycznym.
Ponadto odwołujący wskazał przy tym na grupy postanowień SIWZ ogólnie
dotyczących określonych zagadnień (projektów wykonawczych, projektu budowlanego,
STWIORB,
pozwolenia na budowę itp.) zasadniczo kwestionując je przez pryzmat założenia,
że postępowanie dotyczy dostaw. Natomiast na rozprawie odwołujący diametralnie zmienił
swoją strategię argumentacyjną stwierdzając, że przedmiotowe postępowanie powinno być
procedowane w oparciu o przepisy właściwe dla robót budowlanych i tak powinien być
oznaczony rodzaj tego zamówienia. Zmiana stanowiska przez odwołującego musiała poddać
pod wątpliwość zasadność postawionych zarzutów odwołania oraz doprowadzić do
przekonania o dość swobodnym podejściu do postawionych zarzutów jak i całego odwołania.
Niemniej przechodząc do dalszej części uzasadnienia należy wskazać, że w niniejszej
sprawie, na przedmiot z
amówienia składały się dwa rodzaje zamówień – dostawy i roboty
budowlane, do których mają zastosowanie te same przepisy Pzp. Możliwość ich połączenia
jest wprost wyrażona w Pzp, która zawiera przepisy regulujące sposób procedowania w
takiej sytuacji. Zgodnie z art. 5c ust. 1 Pzp
jeżeli na przedmiot zamówienia składają się
zamówienia, do których mają zastosowanie te same przepisy ustawy, jak zamówienia
sektorowe albo zamówienia w dziedzinach obronności i bezpieczeństwa albo zamówienia
udzielane na zasadach o
gólnych, obejmujące co najmniej dwa rodzaje zamówień spośród
zamówień na roboty budowlane, usługi lub dostawy, do jego udzielenia stosuje się przepisy
dotyczące tego rodzaju zamówienia, który odpowiada jego głównemu przedmiotowi.
Podobnie
tę materię reguluje art. 5f Pzp, który stanowi, że: Jeżeli przedmiot zamówienia nie
może zostać podzielony, w szczególności ze względów technicznych, organizacyjnych,
ekonomicznych lub celowościowych, do udzielenia zamówienia stosuje się przepisy
dotyczące tego rodzaju zamówienia, który odpowiada jego głównemu przedmiotowi.
Z
godnie z opisem przedmiotu zamówienia zawartym w rozdziale III SIWZ, przedmiotem
zamówienia jest wyposażenie laboratorium diagnostyki obrazowej oraz wykonanie adaptacji
pomieszczeń w ramach projektu Centrum Medycyny Regeneracyjnej (ust. 1). Adaptacja
pomieszczeń została zdefiniowana w ust. 2 jako rozbudowa i nadbudowa budynku
diagnostyki koni, której dotyczy Program funkcjonalno-użytkowy stanowiący załącznik nr 1B
do wzoru umowy, stanowiący załącznik nr 3B do SIWZ oraz Projekt budowlany stanowiący
załącznik nr 1C do wzoru umowy, stanowiący załącznik nr 3C do SIWZ.
Mając na uwadze argumentację zamawiającego i przystępujących Izba nie znalazła
przeciwskazań do uznania, iż głównym przedmiotem zamówienia są dostawy, a wymagane
roboty budowlane
mają charakter akcesoryjny do dostaw, które są niezbędne do wykonania
głównego przedmiotu zamówienia tj. instalacji urządzeń objętych zamówieniem.
Zamawiający wyjaśnił, że dla niego sam obiekt ma znaczenie drugorzędne, nie jest bowiem
zainteresowany budynkiem na potrzeby ogólnej działalności dydaktycznej. Zamawiającemu
– jak wynika z odpowiedzi na odwołanie – zależało na infrastrukturze w postaci kompletnego
laboratorium diagnostyki
obrazowej, podporządkowanego funkcjonalnie i technologicznie
specjalistycznym urządzeniom, które będą tam zainstalowane. Ze względu na brak
jakiejkolwiek argumentacji ze strony odwołującego, Izba nie znalazła podstaw, aby nie dać
wiary stwierdzeniom
zamawiającego i uznała, że ze względu na funkcjonalne i techniczne
powiązanie prac projektowych z wyposażeniem, które zaoferuje wykonawca, zamawiający
miałby duże trudności z oddzieleniem obu części zamówienia. Konkretne wyposażenie
wymusza
bowiem
zastosowanie
odpowiednich
rozwiązań
w
zakresie
robót
ogólnobudowlanych, konstrukcyjnych, instalacyjnych i wykończeniowych.
W świetle powyższego nie ulegało wątpliwości, że postępowanie obejmuje tzw. zamówienia
mieszane (wielorodzajowe) dostawy i roboty budowlane, czego konsekwencją, na gruncie
art. 5c Pzp
był obowiązek przyjęcia co stanowi główne zamówienie. Dalszym zaś skutkiem
konieczność stosowania przepisów właściwych dla tego głównego przedmiotu. W rezultacie
zamawiający miał obowiązek poruszać się w reżimie ogólnych przepisów dotyczących
dostaw. Nie z
mienia to jednak faktu, że przedmiotem zamówienia nadal są dwa różne
rodzaje zamówień.
Ponadto za zamawiającym należy przyjąć, że opis przedmiotu zamówienia w części
obejmującej dostawy (załącznik nr 2 do wzoru umowy stanowiący załącznik nr 4 do SIWZ)
nie
był w żadnej mierze kwestionowany. Odwołujący podważał jedynie część budowlaną, a
co więcej jedynie jej element projektowy. Powierzenie wykonawcom realizacji prac
adaptacyjnych (rozbudowa i nadbudowa) również nie budziło bowiem zastrzeżeń
odwołującego. Odwołujący nie zgodził się jedynie z obowiązkiem wykonania projektów
wykonawczych i STWIORB. Widać tu daleko idącą niekonsekwencję. Odwołujący nie widział
przeciwwskazań do połączenia dostaw i robót budowlanych, lecz oczekiwał, aby te drugie
zostały opisane (poprzez stosowną dokumentację) przez zamawiającego.
Na aprobatę zasługiwały także wyjaśnienia zamawiającego dotyczące tego, że z zakresu
opracowań projektowych wyłączył projekt budowlany, który przygotował we własnym
zakresie, na potrzeby uzyskania pozwol
enia na budowę. Na tym polu odwołujący zarzucił
wewnętrzną sprzeczność opisu przedmiotu zamówienia wskazując na różne daty wykonania
PFU i wspomnianego projektu
budowlanego. Zamawiający odnosząc się do tych twierdzeń
podniósł, że zgodnie z § 3 rozporządzenia zakres dokumentacji projektowej ustala
zamawiający biorąc pod uwagę tryb udzielenia zamówienia publicznego oraz wymagania
dotyczące postępowania poprzedzającego rozpoczęcie robót budowlanych wynikające z
ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (Dz. U. z 2010 r. Nr 243, poz. 1623 ze zm.).
Rzeczone wymagania to przede wszystkim pozwolenie na budowę. Zgodnie z art. 28 ust 1
ww. ustawy, roboty budowlane można rozpocząć jedynie na podstawie decyzji o pozwoleniu
na budowę, z zastrzeżeniem art 29-31. Zakres potrzebnej dokumentacji implikują więc
głównie wymagania administracyjno-prawne dla procesu inwestycyjnego.
W ocenie Izby
nie sposób uznać, że zamawiający zamierzając zlecić zaprojektowanie i
wykonanie robót budowlanych nie mógł udostępnić w ramach opisu przedmiotu zamówienia
jakichkolwiek innych dokumentów niż PFU. PFU ma służyć wykonaniu prac projektowych, a
skoro część tego zakresu (projekt budowlany) została już przygotowana to mogła i powinna
być wykorzystana jako podstawa projektu wykonawczego. Wszak jego istotą jest
uzupełnienie i uszczegółowienie projektu budowlanego w zakresie i stopniu dokładności
niezbędnym do realizacji robót budowlanych. Gdyby przyjąć inne zapatrywanie, to
zamawiający który w ramach umowy z projektantem uzyskałby projekt budowlany i
pozwolenie na
budowę po czym doszłoby do odstąpienia od umowy, nie mógłby
zagospodarować tych materiałów i skazany byłby na prowadzenie od początku żmudnego
procesu przygoto
wania inwestycji. Podsumowując Izba za zamawiającym przyjęła, że
zamawiający ograniczając zakres dokumentacji projektowej leżący po stronie wykonawcy do
projektów wykonawczych nie naruszył wskazanych w treści zarzutu przepisow Pzp ani
rozporządzenia.
Co się zaś tyczy jakości PFU, projektu budowlanego oraz relacji tych dokumentów względem
siebie przede wszystkim
należy wskazać, że odwołujący nie sformułował żadnych
konkretnych z
arzutów względem ich zawartości ograniczając się do przywołania dat i nazwy
zadania widniejącej w PFU. Zarazem dokonał wybiórczej i pobieżnej analizy obszernych
dokument
ów (projektu budowlanego i PFU) wypaczając całkowicie ich sens. Otóż na stronie
tytułowej PFU wskazano, że jest to opis prac adaptacyjnych na potrzeby dostawy i instalacji
wyposażenia laboratorium diagnostyki obrazowej w ramach projektu centrum medycyny
regeneracyjnej: Rozbudowa i nadbudowa budynku diagnostyki koni. Nazwa opracowania
koreluje z SIWZ (rozdział III pkt 2: Opis prac adaptacyjnych na potrzeby dostawy i instalacji
wyposażenia laboratorium diagnostyki obrazowej w ramach projektu Centrum Medycyny
Regeneracyjnej, tj. rozbudowy i nadbudowy budynku diagnostyki koni zawiera Program
funkcjonalno-
użytkowy stanowiący załącznik nr 1B do wzoru umowy stanowiący załącznik nr
3B do SIWZ oraz Projekt budowlany stanowiący załącznik nr 1C do wzoru umowy
stanowiący załącznik nr 3C do SIWZ). Zawarta w PFU wzmianka o inwestycji polegającej na
„budowie obiektu budowlanego" nie stanowi o sprzeczności dokumentacji, zgodnie bowiem z
art. 3 pkt 6 ustawy Prawo budowalne
przez budowę należy rozumieć wykonywanie obiektu
budowlanego w określonym miejscu, a także odbudowę, rozbudowę, nadbudowę obiektu
budowlanego.
Natomiast jak wskazano powyżej zawartość merytoryczna PFU nie była przez
odwołującego kwestionowana.
Izba uznała, że zamawiający słusznie wskazał, iż odwołujący nie zarzucił wzajemnej
sprzeczności projektu budowlanego i PFU (nie wymienił żadnego przykładu rozbieżnych
postanowień), wobec czego jego wątpliwości co do pierwszeństwa są czysto hipotetyczne.
Zresztą tego rodzaju hierarchizacja jest niepotrzebna wobec specyfiki projektów
wykonawczych.
Izba w tym zakresie stanęła na stanowisku, mając na uwadze przede
wszystkim twierdzenia i stanowiska obu przystępujących, którzy – należy uznać – są
zainteresowani złożeniem ofert w przedmiotowym postpowaniu, że dokumentacja składająca
się na opis przedmiotu jest spójna, a dokumenty składające się na przedmiot zamówienia są
wobec siebie komplementarne. Wobec tego wniosek odwołującego o ustalenie hierarchii
tych dokumentów także z tego powodu był bezpodstawny. Wykonawca ma obowiązek
opracować projekty wykonawcze zgodnie z rozporządzeniem, czyli w oparciu o projekt
budowlany. W istocie
więc stanowisko odwołującego sprowadzało się do tezy o częściowej
nieprzydatności i bezcelowości PFU, wobec istniejącego projektu budowlanego. W ocenie
Izby odwołujący nie wykazał powyższej tezy.
Mając na uwadze powyższe Izba stwierdziła, że zamawiający nie naruszył art 29 ust. 1 i ust.
2, ani art 30 ust. 9 Pzp, ani także przepisów rozporządzenia.
Jeśli chodzi o zarzut dotyczący wadliwości formularza przeznaczonego do
przedstawienia kalkulacji ceny
należy wskazać, że sposób obliczenia ceny zawierał rozdział
XVII SIWZ. Z
amawiający w odpowiedzi na odwołanie wskazał, że zmodyfikował Załącznik nr
1A do wzoru umowy stanowiący załącznik nr 3A do SWZ - Kalkulacja ceny ofertowej poprzez
wyodrębnienie pozycji dla prac projektowych i robót budowlanych. Okoliczność ta została
potwierdzona także na rozprawie. Odwołujący w żaden sposób nie odniósł się do tej kwestii
tym samym Izba uznała, że ww. zarzut stał się bezprzedmiotowy. Ponadto należy wskazać,
że odwołujący nie sprecyzował swojego żądania oczekując zobowiązania zamawiającego do
zmiany formularza „zgodnie z powyższym”, przy czym owo „powyższe” nie zostało
sprecyzowane. W tym kontekście zarzuty dotyczące treści § 5 ust. 2 wzoru umowy także
należało uznać za bezpodstawne, a konieczność modyfikacji odpadła.
W zakresie zarzutów dotyczących nałożenia na wykonawcę zobowiązań, które są
niewykonalne
Izba za zamawiającym przyjęła, że wadliwość postanowień § 6A i § 6B wzoru
umowy została w całości wywiedziona z twierdzeń o błędnym opisie przedmiotu zamówienia.
O
dwołujący wprost wskazał, że zakres naruszeń został opisany powyżej (tj. w części 1
uzasadnienia
odwołania). W związku z tym powielanie tej argumentacji było zbędne.
Natomiast zamawiający osobno podszedł do zarzutu dotyczącego §6B ust. 11 i 12 wzoru
umowy. W pierwszym przypadku chodzi o odpowiedzialność za wady dokumentacji
projektowej. Odwołujący twierdził, że spoczywa ona wyłącznie na autorze projektu
budowlanego i nie może być przenoszona na wykonawcę. Zamawiający podniósł, że ust. 11
§ 6B wzoru umowy odnosi się do odpowiedzialności za wady dokumentacji projektowej,
która leży po stronie wykonawcy. Zamawiający zwrócił uwagę, że § 6B został zatytułowany
„WARUNKI WYKONANA DOKUMENTACJI PROJEKTOWEJ I STWIORB ORAZ PRAWA
AUTORSKIE”. Zamawiający wskazał, że określenie „dokumentacja”, czy „dokumentacja
projektowa”, odnosi się do zakresu opisanego w § 6B ust. 1, co wprost wynika z ust. 4 i
kolejnych oraz
zwrócił uwagę, że każdorazowo zwroty te są używane w kontekście
opracowań, które przygotowuje w ramach umowy wykonawca. Tym samym Izba uznała
powyżej wskazane wyjaśnienia zamawiającego i stanęła na stanowisku, że wykonawca nie
bierze odpowiedzialności za jakość projektu budowlanego, który jedynie uzupełnia i
uszczegółowia w ramach realizacji projektów wykonawczych. Ewentualne wady projektu
budowlanego będą obciążać jego autora.
W podobny sposób zdaniem zamawiającego należy rozpatrywać obowiązek przeniesienia
praw autorskich. Rozciąga się on wyłącznie na opracowania wykonawcy. Zamawiający
stanął na stanowisku, że nie widzi ryzyka wprowadzenia zmian do projektu budowlanego w
czasie realizacji projektów wykonawczych, bo te mają jedynie uzupełniać i uszczegóławiać
projekt budowlany, a nie go modyfikować. Niemniej zamawiający wyjaśnił, że posiada
autorskie prawa majątkowe do projektu budowlanego, toteż obawy o naruszenie praw
autorskich
były nieuzasadnione oraz zwrócił uwagę, że odwołujący nie sprecyzował w jakim
za
kresie mogłoby do tego dojść, a tym samym w jakim konkretnie aspekcie postanowienia
ust. 12 pozostają sprzeczne z art. 353
KC.
W tym zakresie podobnie jak powyżej Izba,
wobec zupełnej bierności odwołującego, uznała stanowisko zamawiającego i w jej ocenie nie
budziło ono wątpliwości.
Jeśli chodzi ostatni podniesiony w odwołaniu zarzut, dotyczący § 6C wzoru umowy tj.
umów o podwykonawstwo, to należy przypomnieć, że przedmiotowe zamówienie obejmuje
dostawy i roboty budowlane, stąd nie można czynić zamawiającemu zarzutu, że
dokumentacja
zawiera postanowienia adekwatne do każdego z tych rodzajów świadczeń.
O
dwołujący w odwołaniu zresztą przyznał, iż są one właściwe dla umów o roboty budowlane,
natomiast chc
iał ich usunięcia wyłącznie z tego powodu, że jego zdaniem przedmiotem
zamówienia są dostawy, co jest niezgodne ze stanem faktycznym. Przedmiotową
argumentację unieważnił sam odwołujący, który jak wskazano powyżej na rozprawie
całkowicie zmienił swoja argumentację, domagając się zakwalifikowania przedmiotowego
zamówienia jako roboty budowalne.
Niemniej w tym wypadku Izba także przyznała rację zamawiającemu, który wyjaśnił, że
umowa
reguluje zasady wykonywania dostaw jak i robót budowlanych. Ma charakter
mieszany, łączy w sobie elementy umowy sprzedaży i umowy na roboty budowlane. W
związku z powyższym zostały w niej określone warunki m.in. zatrudnienia podwykonawców
oraz bezpośredniej zapłaty wymagalnego wynagrodzenia przysługującego podwykonawcy,
odpowiednio do art. 143d Pzp. Niezależnie bowiem od faktu, że głównym przedmiotem
zamówienia są dostawy, umowa częściowo jest umową na roboty budowlane, a więc
powinna zawierać regulacje właściwe dla tego rodzaju stosunków prawnych. W sytuacji gdy
umowa inkorporuje elementy dające się przyporządkować do konkretnych umów
stypizowanych uznaje się, że ocena prawna takiej umowy powinna być oparta na metodzie
kombinowanej, polegającej na zastosowaniu przepisów właściwych dla każdego elementu
osobno.
Przedmiotowe stanowisko koresponduje z dowodem złożonym na rozprawie przez
przystępujacego Siemens Healthcare Sp. z o.o. oraz stanowiskiem tego przystępującego
wskazującym, że profesjonalnie zajmuje się dostawą sprzętu, a w zakresie robót
budowlanych korzysta z podwykonawstwa, zatem należy uznać, że umowa w sposób
zgodny zarówno z prawem jak i praktyką przewiduje i reguluje takie sytuacje. Powyższe
założenie uzasadnia dodatkowo fakt, że chodzi o umowę w sprawie zamówienia
publicznego, która nie stanowi odrębnego typu umowny nazwanej, ale w stosunku do której
Pzp zawiera liczne r
egulacje szczegółowe, które nie mogą być pomijane.
W związku z powyższym Izba stanęła na stanowisku, że nie potwierdziły się zarzuty
podniesione w pkt 3 i 4 petitum odwołania, tym samym zamawiajacy nie dopuścił się
naruszenia art. 353
KC w zw. z art. 139 ust. 1 Pzp ani naruszenia art. 143d Pzp w zw. z art.
KC
Mając na uwadze powyższe, na podstawie art. 192 ust. 1 Pzp orzeczono jak
w sentencji.
Zgodnie z treścią art. 192 ust. 2 Pzp Izba uwzględnia odwołanie, jeżeli stwierdzi
naruszenie przepisów ustawy, które miało wpływ lub może mieć istotny wpływ na wynik
postępowania o udzielenie zamówienia. Natomiast wobec braku potwierdzenia zarzutów
podniesionych w
odwołaniu, w przedmiotowym stanie faktycznym nie została wypełniona
hipoteza normy prawnej wyrażonej w art. 192 ust. 2 Pzp, zatem odwołanie zostało przez Izbę
oddalone.
O kosztach postępowania orzeczono na podstawie art. 192 ust. 9 i 10 Pzp tj.
stosownie do wyniku sprawy oraz zgodnie z § 3 pkt. 1 i 2 lit. b oraz § 5 ust. 3 pkt. 1
rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 15 marca 2010 r. w sprawie wysokości i
sposobu pobierania wpisu od odwołania oraz rodzajów kosztów w postępowaniu
odwoławczym i sposobu ich rozliczania (t.j. Dz. U. z 2018 r. poz. 972), zaliczając na poczet
niniejszego postępowania odwoławczego koszt wpisu od odwołania uiszczony przez
odwołującego oraz zasądzając od odwołującego na rzecz zamawiającego koszty poniesione
z tyt
ułu wynagrodzenia pełnomocnika.
Przewodniczący: …………………………….