Sygn. akt: KIO 2578/18
WYROK
z dnia 2 stycznia 2019 r.
Krajowa Izba Odwoławcza - w składzie:
Przewodniczący: Danuta Dziubińska
Protokolant:
Dominik Haczykowski
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 2 stycznia 2019
r. odwołania wniesionego do Prezesa
Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 17 grudnia 2018 r. przez wykonawcę ABOOK sp. z o.o.
z siedzibą w Warszawie, ul. Brzostowska 22, 04-985 Warszawa w postępowaniu
prowadzonym przez
Samodzielny Wojewódzki Zespół Publicznych Zakładów
Psychiatrycznej Opieki Zdrowotnej w Warszawie, ul. Nowowiejska 27, 00-665 Warszawa
przy udziale wykonawcy
ZARYS International Group Sp. z o.o. Sp.k z siedzibą w Zabrzu
ul. Pod Borem 18, 41-808 Zabrze
zgłaszającego przystąpienie do postępowania
o
dwoławczego o po stronie Zamawiającego
orzeka:
Uwzględnia odwołanie i nakazuje Zamawiającemu unieważnienie czynności
wykluczenia
z postępowania Odwołującego - ABOOK sp. z o.o. z siedzibą
w Warszawie oraz nakazuje powtórzenie czynności badania i oceny ofert
z uwzględnieniem oferty Odwołującego;
2. K
osztami postępowania obciąża Zamawiającego - Samodzielny Wojewódzki Zespół
Publicznych Zakładów Psychiatrycznej Opieki Zdrowotnej w Warszawie i:
zalicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 7 500 zł 00 gr (słownie:
siedem
tysięcy pięćset złotych zero groszy), uiszczoną przez Odwołującego - ABOOK
sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie tytułem wpisu od odwołania;
zasądza od Zamawiającego - Samodzielnego Wojewódzkiego Zespołu
Publicznych Zakładów Psychiatrycznej Opieki Zdrowotnej w Warszawie na rzecz
Odwołującego - ABOOK sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie kwotę 11 100 zł 00 gr
(słownie: jedenaście tysięcy sto złotych zero groszy), stanowiącą koszty strony
poniesione z tytułu wpisu od odwołania oraz wynagrodzenia pełnomocnika.
Stosownie do art. 198a i 198b ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. -
Prawo zamówień publicznych
(t.j. Dz. U. z 2018 r., poz. 1986) na niniejszy wyrok -
w terminie 7 dni od dnia jego doręczenia
przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej do Sądu
Okręgowego w Warszawie.
Przewodniczący: ………………………………
Sygn. akt: KIO 2578/18
U z a s a d n i e n i e
Samodzielny Wojewódzki Zespół Publicznych Zakładów Psychiatrycznej Opieki
Zdrowotnej w Warszawie
(dalej: „Zamawiający”) prowadzi postępowanie o udzielenie
zamówienia publicznego na podstawie ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień
publicznych (t.j. Dz. U. z 2018 r. poz. 1986), zwanej dalej: „ustawa Pzp”, na dostawę drobnego
sprzętu medycznego dla Szpitala Nowowiejskiego, znak sprawy: 15/DZP/2018.
Wartość zamówienia nie przekracza kwot określonych w przepisach wydanych na
podstawie art 11 ust. 8 ustawy Pzp. Ogłoszenie o zamówieniu zostało zamieszczone
w
Biuletynie Zamówień Publicznych w dniu 11 października 2018 r. pod numerem 632556-N-
Specyfikacja istotnych warunków zamówienia (SIWZ) została zamieszczona na stronie
internetowej Zamawiającego.
W dniu 17 grudnia 2018 r. wykonawca ABOOK sp. z o.o.
(dalej: „Odwołujący”) wniósł
odwołanie na czynność wykluczenia z postępowania. Odwołujący zarzucił Zamawiającemu
naruszenie:
1) art. 24 ust. 1 pkt 12 ustawy Pzp poprzez bezzasadne wykluczenie z post
ępowania,
pomimo, iż należycie wykazał brak podstaw wykluczenia;
2) art. 25 ust. 1 pkt 1 ustawy Pzp w
zw. z § 5 pkt 3 i § 14 ust. 2 rozporządzenia w sprawie
rodzajów dokumentów poprzez bezpodstawną ocenę, że Odwołujący nieprawidłowo złożył
zaświadczenie z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych;
art. 25 ust. 1 pkt 1 ustawy Pzp w zw. z § 14 ust. 2 rozporządzenia w sprawie rodzajów
dokumentów w zw. z art. 50 ust. 4a ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych poprzez
bezpodstawne uznanie, że wydruk zaświadczenia wydanego przez Zakład Ubezpieczeń
Społecznych w formie elektronicznej nie stanowi dokumentu;
art. 7 ust. 1 i 3 ustawy Pzp poprzez prowadzenie postępowania o udzielenie zamówienia
w sposób naruszający zasady uczciwej konkurencji, równego traktowania wykonawców
i przejrzystości w zakresie stosowania przepisów ustawy Pzp i aktów wykonawczych
w zakresie formy dokumentów, a także prowadzenie postępowania z naruszeniem tych
przepisów.
W
skazując na powyższe Odwołujący wniósł o uwzględnienie odwołania i nakazanie
Z
amawiającemu dokonania unieważnienia czynności wykluczenia go z postępowania,
a w konsekwencji dokonanie wyboru,
jako najkorzystniejszej oferty Odwołującego.
W
ykazując swoje uprawnienie do skorzystania ze środków ochrony prawnej, Odwołujący
podał, iż w wyniku naruszenia przez Zamawiającego przepisów ustawy Pzp interes
Odwołującego doznał uszczerbku, w związku z czym Odwołujący może ponieść szkodę. Na
skutek nie
prawidłowego postępowania Zamawiającego w zakresie oceny dokumentu
potwierdzającego brak zaległości w opłacaniu składek na ubezpieczenia społeczne lub
zdrowotne Zamawiający bezpodstawnie wykluczył Odwołującego z udziału w postępowaniu.
Oferta Odwołującego została najwyżej oceniona, zatem dokonanie prawidłowych czynności
przez Zamawiającego, dotyczących zaświadczenia z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych,
doprowadziłoby do wyboru jego oferty w przedmiotowym postępowaniu.
W uzasadnieniu odwołania, przedstawiając stan faktyczny sprawy, Odwołujący podał,
iż zgodnie z pkt. 13.2.C SIWZ, Zamawiający w celu potwierdzenia okoliczności, o których
mowa w art. 25 ust. 1 pkt 3 ustawy Pzp (brak podstaw do wykluczenia) żądał m.in.
zaświadczenia o braku zaległości w opłacaniu składek na ubezpieczenie społeczne lub
zdrowotne.
W dniu 9 listopada 2018 r. Zmawiający wezwał odwołującego, na podstawie art.
26 ust. 2 ustawy Pzp do złożenia dokumentów potwierdzających brak podstaw do wykluczenia
i spełnianie warunków udziału w postępowaniu. Pismem z dnia 13 listopada 2018 r.
Odwołujący złożył dokumenty, w tym zaświadczenie o niezaleganiu w opłacaniu składek
z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Zamawiający w dniu 23 listopada 2018 r. wezwał do
uzupełnienia dokumentu potwierdzającego brak zaległości w opłacaniu składek na
ubezpieczenie społeczne lub zdrowotne, w tym nośnika danych CD/DVD/pendrive.
W dniu 26 listopada 2018 r. Odwołujący, pomimo iż brak było podstaw do takiego wezwania,
złożył przedmiotowe zaświadczenie z ZUS na nośniku danych - płycie CD.
Następnie Odwołujący podniósł, iż z pkt. 11. 1.1) SIWZ wynika, że o udzielenie
zamówienia mogą ubiegać się wykonawcy, którzy nie podlegają wykluczeniu m.in. na
podstawie art. 24 ust. 1 ustawy Pzp. Następnie w 13.2.c SIWZ na potwierdzenie braku
zaległości w opłacaniu składek na ubezpieczenie społeczne lub zdrowotne wymagał:
"
zaświadczenia właściwej terenowej jednostki organizacyjnej Zakładu Ubezpieczeń
Społecznych łub Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego albo innego dokumentu
potwierdza
jącego, że Wykonawca nie zalega z opłacaniem składek na ubezpieczenia
społeczne łub zdrowotne, wystawionego nie wcześniej niż 3 miesiące przed upływem terminu
składania ofert, lub innego dokumentu potwierdzającego, że Wykonawca zawarł porozumienie
z właściwym organem w sprawie spłat tych należności wraz z ewentualnymi odsetkami łub
grzywnami, w szczególności uzyskał przewidziane prawem zwolnienie, odroczenie lub
rozłożenie na raty zaległych płatności lub wstrzymanie w całości wykonania decyzji
właściwego organu.” Zgodnie z pkt. 12.3. SIWZ "Oświadczenia, o których mowa w pkt 13,
dotyczące Wykonawcy i innych podmiotów, na których zdolnościach lub sytuacji polega
Wykonawca na zasadach określonych w art. 22a ustawy Pzp oraz dotyczące
podwykonawców, a także pełnomocnictwa składane są w oryginale. Dokumenty, inne niż
oświadczenia, składane są w oryginale lub kopii poświadczonej za zgodność z oryginałem.”
Jednocześnie w pkt. 2.3 SIWZ wskazano, że „Komunikacja między Zamawiającym
a Wykonawcami odbywa się za pośrednictwem operatora pocztowego w rozumieniu ustawy z
dnia 23 listopada 2012 r. -
Prawo pocztowe (tj. Dz. U. z 2016 r. poz. 1113 z późn. zm.),
osobiście, za pośrednictwem posłańca, faksu łub przy użyciu środków komunikacji
elektronicznej w rozumieniu ustawy z dnia 18 l
ipca 2002 r. o świadczeniu usług drogą
elektroniczną (tj. Dz. U. z 2016 r. poz. 1030 z późn. zm.), z zastrzeżeniem pkt 3.3." oraz
w pkt 3.1. SIWZ wskazano: „Oświadczenia, wnioski, zawiadomienia oraz informacje
p
rzekazywane przez Wykonawcę:
a) w formie pisemnej -
winny być kierowane na adres: Samodzielnego Wojewódzkiego
Zespołu Publicznych Zakładów Psychiatrycznej Opieki Zdrowotnej w Warszawie, ul.
Nowowiejska 27, 00-665 Warszawa,
b)
przy użyciu środków komunikacji elektronicznej w rozumieniu ustawy z dnia 18 lipca 2002
r. o świadczeniu usług drogą elektroniczną - winny być kierowane na adres poczty
elektronicznej: dzp (a)szpital nowowiejski.pl
c)
za pośrednictwem faksu - winny być kierowane na numer: (22) 11-65-355 lub (22)825-10-
”
Z powyższego, w ocenie Odwołującego, wynika, że Zamawiający w odniesieniu do
dokumentów potwierdzających brak podstaw do wykluczenia, w tym zaświadczenia
o niezaleganiu z płatnością składek na ubezpieczenie zdrowotne i społeczne, wymagał, aby
były złożone w formie oryginału lub kopii poświadczonej za zgodność z oryginałem.
Odwołujący zaznaczył, że zgodnie z § 5 pkt 3 Rozporządzenia w sprawie rodzajów
dokumentów na potwierdzenie braku podstaw wykluczenia zamawiający może żądać
zaświadczenia właściwej terenowej jednostki organizacyjnej Zakładu Ubezpieczeń
Społecznych lub Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego albo innego dokumentu
potwierdzającego, że wykonawca nie zalega z opłacaniem składek na ubezpieczenia
społeczne lub zdrowotne, wystawionego nie wcześniej niż 3 miesiące przed upływem terminu
składania ofert albo wniosków o dopuszczenie do udziału w postępowaniu, lub innego
dokumentu potwierdzającego, że wykonawca zawarł porozumienie z właściwym organem w
sprawie spłat tych należności wraz z ewentualnymi odsetkami lub grzywnami, w szczególności
uzyskał przewidziane prawem zwolnienie, odroczenie lub rozłożenie na raty zaległych
płatności lub wstrzymanie w całości wykonania decyzji właściwego organu. § 14 ust. 2 ww.
r
ozporządzenia (w brzmieniu sprzed nowelizacji, która weszła w życie 18 października 2018
r.) stanowił, że dokumenty, o których mowa w rozporządzeniu, inne niż oświadczenia, o
których mowa w ust. 1, składane są w oryginale lub kopii poświadczonej za zgodność z
oryginałem. Wykonawca, który w ramach postępowania składał zaświadczenie z ZUS,
powinien zatem
złożyć ten dokument w oryginale lub kopii potwierdzonej za zgodność.
Odwołujący zauważył, iż w przedmiotowym przypadku istotne znaczenie mają również
szczegółowe regulacje odnoszące się do zaświadczeń wydawanych przez jednostki ZUS.
Istnieje bowiem możliwość wydania zaświadczenia o niezaleganiu z płatnością składek na
ubezpieczenie społeczne lub zdrowotne zarówno w formie pisemnej, jak i elektronicznej.
Wskazuje na to a
rt. 50 ust. 4a ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, który stanowi, iż
„zaświadczenia o niezaleganiu w opłacaniu składek oraz decyzje o odmowie wydania
zaświadczenia o niezaleganiu w opłacaniu składek wydane przez Zakład w postaci dokumentu
elektronicznego opatrzonego kwalifikowanym podpisem elektronicznym mogą być
wykorzystywane w formie wydruku przez płatnika składek, który je uzyskał"., zaś ust. 4c
stanowi
, iż „wydruki, o których mowa w ust. 4a, mają moc zrównaną z mocą dokumentów
wydawanych przez Zakład, jeżeli zawierają dane, o których mowa w ust 4b, umożliwiające ich
weryfikację w sposób określony w tym przepisie (tj. podano w ich treści dane identyfikujące
zaświadczenie albo decyzję, typ identyfikatora płatnika składek i jego numer, datę wydania
zaświadczenia lub decyzji).
Zdaniem
Odwołującego skoro na wezwanie Zamawiającego z dnia 9 listopada 2018 r.
złożył wydruk zaświadczenia o niezaleganiu w opłacaniu składek, wydanego i podpisanego
w formie elektronicznej, to
złożył dokument w formie prawidłowej, dopuszczonej przepisami
ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. Tymczasem pomimo, iż w dniu 13 listopada
2018 r. prawidłowo został złożony dokument potwierdzający niezaleganie z płatnością składek
na ubezpieczenie społeczne, tj. w formie wydruku dokumentu elektronicznego (dodatkowo
z ostrożności wydruk został potwierdzony za zgodność z oryginałem), Zamawiający wezwał
do uzupełnienia dokumentu na podstawie art. 26 ust. 3 ustawy Pzp,w wezwaniu wskazując,
że: „załączone do uzupełnionych dokumentów z 13.11.2018 r. zaświadczenie jest
dokumentem elektronicznym a nie złożono nośnika danych (CD/DVD/pendrive), na którym
dokument zostałby złożony w formie elektronicznej (z uwagi na brak własnoręcznego podpisu
wydruk komputerowy nie ma rangi dokumentu -
ani dokumentu urzędowego, ani dokumentu
prywatnego
(nawet w przypadku podpisania go przez wykonawcę) w przypadku informacji
wydawanej w formie pliku elektronicznego, dokumentem jest ten
właśnie plik, który ma formę
elektroniczną a nie wydruk zawartości tego pliku". Takie stanowisko Zmawiającego
w ocenie Odwołującego jest sprzeczne z przepisami ustawy o systemie ubezpieczeń
społecznych skoro przepis szczególny stanowi, że wydruk elektronicznego zaświadczenia
z ZUS
jest dokumentem i może się nim posługiwać podmiot, dla którego go wydano.
Odwołujący podkreślił, że Zamawiający powołuje się na jedno z orzeczeń Krajowej Izby
Odwoławczej (sygn. akt KIO 1799/15, 1801/15). Orzeczenie to nie znajduje jednak
zastosowania do niniejszej sprawy, bowiem dotyczy stanu prawnego sprzed ostatnich
nowelizacji,
dotyczących m.in. elektronizacji i formy dokumentów oraz nieobowiązującego już
rozporządzenia w sprawie rodzajów dokumentów, a przede wszystkim dotyczy zaświadczenia
z Krajowego Rejestru Karnego, a w
ydruk zaświadczenia o niekaralności wydanego w formie
elektronicznej faktycznie nie stanowi dokumentu.
Odwołujący zaznaczył, iż dla zadośćuczynienia wezwaniu z 23 listopada 2018 r. do
uzupełnienia dokumentów, pomimo iż się z nim nie zgadzał, złożył w dniu 26 listopada 2018 r.
zaświadczenie z ZUS w formie elektronicznej za pomocą poczty e-mail oraz w dniu 27
listopada 2018 r. na nośniku danych, tj. płycie CD. Jednak Zamawiający nie uznał i takiej formy
za poprawną, twierdząc, że na podstawie złożonego dokumentu nie może zweryfikować
autentyczności zaświadczenia i złożonego podpisu elektronicznego.
Odwołujący podał, iż kwestionuje zasadność wezwania do uzupełnienia, ale nawet gdyby
uznać, że było ono prawidłowe, to nie sposób stwierdzić, że uzupełniony dokument nie
odpowiadał treści wezwania. Odwołujący złożył dokument w formie elektronicznej oraz złożył
nośnik danych. Zamawiający natomiast w uzasadnieniu wykluczenia wskazał, że uzupełnione
dokumenty n
ie zawierały żadnego innego pliku, do którego złożenia Zmawiający w ogóle nie
wezwał. Zatem również ocena uzupełnionego dokumentu jest całkowicie błędna i nie znajduje
uzasadnienia w przepisach. Zamawiający nie może negatywnych konsekwencji
n
ieprawidłowego wezwania do uzupełnienia dokumentów przerzucać na wykonawcę.
Odwołujący dodał, że na skutek rozmowy telefonicznej z przedstawicielem Zamawiającego
złożył w dniu 4 grudnia pliki do weryfikacji autentyczności podpisu na zaświadczeniu ZUS. Nie
było to jednak dodatkowe uzupełnienie dokumentu, a jedynie zadośćuczynienie telefonicznej
prośbie Zamawiającego.
Pismem z dnia 20 grudnia 2018 r.
złożonym do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej, swoje
przystąpienie do postepowania odwoławczego po stronie Zamawiającego zgłosił wykonawca
ZARYS International Group Sp. z o.o. Sp.k z siedzibą w Zabrzu.
Stanowisko Izby:
Izba stwierdziła, iż odwołanie nie zawiera braków formalnych. Wpis w prawidłowej
wysokości został wniesiony w ustawowym terminie. Nie została wypełniona żadna
z przesłanek, skutkujących jego odrzuceniem, o których stanowi art. 189 ust. 2 ustawy Pzp
W ocenie Izby Odwołujący legitymuje się uprawnieniem do skorzystania
w przedmiotowym postępowaniu ze środków ochrony prawnej. Została wypełniona
mater
ialnoprawna przesłanka, o której mowa w art. 179 ust. 1 ustawy Pzp. Odwołujący złożył
ofertę, która została oceniona jako najkorzystniejsza, jednak w wyniku badania czy
wykonawca ten podlega wykluczeniu oraz spełnia warunki udziału w postępowaniu, został
wykluczony z postępowania. W związku z tym Odwołujący ma interes w uzyskaniu zamówienia
oraz może ponieść szkodę w przypadku potwierdzenia się zarzutów naruszenia przez
Zamawiającego wskazanych w odwołaniu przepisów ustawy Pzp.
Wykonawca
zgłaszający swoje przystąpienie do postępowania odwoławczego po stronie
Zamawiającego - ZARYS International Group Sp. z o.o. Sp.k wypełnił wymogi określone
w art. 185 ust. 2 i 3 ustawy Pzp
i w związku z tym stał się uczestnikiem postępowania. Przepis
ten stanowi, i
ż wykonawca może zgłosić przystąpienie do postępowania odwoławczego
w terminie 3 dni od dnia otrzymania od zamawiającego kopii odwołania, wskazując stronę, do
której przystępuje i interes w uzyskaniu rozstrzygnięcia na korzyść strony, do której
przystępuje. Wykonawcy, którzy przystąpili do postępowania odwoławczego, stają się
uczestnikami postępowania odwoławczego, jeżeli mają interes w tym, aby odwołanie zostało
rozstrzygnięte na korzyść jednej ze stron.
W wyniku analizy
dokumentacji postępowania, w tym SIWZ oraz korespondencji stron
w sprawie potwierdzenia braku podstawy do wykluczenia z post
ępowania, po
przeprowadzeniu rozprawy i wysłuchaniu stanowisk stron Izba ustaliła i zważyła, co następuje:
Postępowanie zostało wszczęte w dniu 11 października 2018 r, a więc przed wejściem
w życie rozporządzenia Ministra Przedsiębiorczości i Technologii z dnia 16 października 2018
r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie rodzajów dokumentów, jakich może żądać
zamawiający od wykonawcy w postepowaniu o udzielenie zamówienia (Dz.U. poz. 1993), tj.
przed 18 października 2081 r. Tym samym do postępowania zastosowanie mają przepisy
rozporządzenia w brzmieniu z dnia 26 lipca 2016 r. (Dz.U. poz.1126). Stosownie do § 14 ust.
rozporządzenia oświadczenia dotyczące m.in. wykonawcy składane są w oryginale. Zgodnie
do ust. 2 tego paragrafu dokumenty, o których mowa w rozporządzeniu, inne niż oświadczenia,
o których mowa w ust. 1, składane są w oryginale lub kopii poświadczonej za zgodność z
oryginałem. Stosownie natomiast do ust. 3 i 4 poświadczenia za zgodność
z oryginałem dokonuje m.in. odpowiednio wykonawca.
W odwołaniu, którego zasadnicza treść została przytoczona powyżej, zostały
przedstawione postanowienia SIWZ
, które z uwagi na treść zarzutów postawionych
w
odwołaniu mają zastosowanie w rozpoznawanej sprawie. Uzupełniająco należy wskazać, iż
stosownie do pkt 11.1 pkt 3 SIWZ o udzielenie zamówienia mogą ubiegać się Wykonawcy,
którzy nie podlegają wykluczeniu z postępowania na podstawie: art. 24 ust. 5 pkt 8 ustawy
Pzp.
Nie jest sporne pomiędzy stronami, że zaświadczenie ZUS o niezaleganiu w opłacie
składek powinno być wystawione w oryginale lub kopii poświadczonej za zgodność
z oryginałem.
Nie jest
również sporne pomiędzy stronami, iż na potwierdzenie niezalegania z opłatą
składek na ZUS Odwołujący złożył, na wezwanie Zamawiającego wystosowane w trybie art.
26 ust.2 ustawy Pzp, wygenerowane z systemu ZUS
Zaświadczenie o niezaleganiu
w opłacaniu składek, wydane w dniu 3 października 2018 r. Zaświadczenie o numerze
450071ZN18/0005335 zostało wydane na wniosek płatnika składek, na podstawie art. 50 ust.
4 i art. 123 ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz.U. z
2017 r. poz. 1778 z późn. zm.) oraz art. 217 i 218 Kodeksu postępowania administracyjnego
(Dz.U. z 2017 r. poz. 1257) przez pracownika ZUS upoważnionego do wydania zaświadczenia:
M. B. . W miejscu podpisu
ww. Zaświadczenie zawiera adnotację: „Dokument został
podpisany, aby go zweryfikować należy użyć oprogramowania do weryfikacji podpisu. Data
złożenia podpisu: 2018-10-03T08:33:25Z Podpis elektroniczny.” Nie jest też sporne, że
wydruk ten został poświadczony za zgodność z oryginałem przez Odwołującego.
Nie stanowi przedmiotu sporu również to, że w wyniku wezwania wystosowanego przez
Zamawiającego w na podstawie art. 26 ust. 3 ustawy Pzp, Odwołujący, w zakreślonym w tym
celu terminie, złożył płytę CD, na której wgrał otrzymany z ZUS plik pdf, zawierający
zaświadczenie z ZUS o niezaleganiu w opłacie składek. Nie jest też sporne, że w dniu 4
grudnia 2018 r.
Odwołujący złożył drugą płytę CD, na której znajdował się dodatkowy plik,
umożliwiający identyfikację podpisu elektronicznego na zaświadczeniu.
Przedmiotem sporu jest natomiast
to, czy za sprawą złożenia przez Odwołującego
zaświadczenia ZUS w ww. formie tj. wydruku z systemu ZUS, poświadczonego przez niego
za zgodność z oryginałem, a następnie – na wezwanie Zamawiającego – złożenia tego
zaświadczenia w postaci pliku wgranego na płytę CD, Odwołujący wykazał, iż nie podlega
wykluczeniu z postępowania, a w konsekwencji, czy Zamawiający zasadnie dokonał
wykluczenia z postępowania tego wykonawcy na podstawie art. 24 ust. 1 pkt 12 ustawy Pzp.
Izba zważyła, co następuje:
Odwołanie zasługuje na uwzględnienie.
Pismem z dnia 23 listopada 2018 r.
znak: Z/DZP/337/2018, działając na podstawie art. 26
ust. 3 ustawy Pzp, Zamawiający wezwał Odwołującego do złożenia zaświadczenia z ZUS
wskazując, iż czyni to: gdyż załączone do uzupełnianych dokumentów z dnia 13.11.2018 r.
zaświadczenie jest dokumentem elektronicznym a nie złożono nośnika danych
(CD/DVD/pendrive),
na którym dokument zostałby złożony w formie elektronicznej ( z uwagi
na brak własnoręcznego podpisu, wydruk komputerowy nie ma rangi dokumentu – ani
dokumentu urzędowego, ani dokumentu prywatnego, (nawet w przypadku podpisana go przez
Wykonawcę) w przypadku informacji wydawanej w formie pliku elektronicznego, dokumentem
jest ten właśnie plik, który ma formie elektroniczną, a nie wydruk zawartości tego pliku. Stąd
te
ż skuteczne posługiwanie się taką informacją wymaga przede wszystkim przedłożenia pliku
elektronicznego zapisanego na nośniku danych – tak m.in. wyrok Krajowej Izby Odwoławczej,
sygn. akt: KIO 1799/15, 1801/15).
Pismo to zawiera również żądanie: Proszę o dostarczenie
ww. dokumentów (w tym nośnika danych CD/DVD/pendrive) zgodnie z wymaganiami
określonymi w SIWZ. Dokumenty należy przekazać w formie pisemnej, zgodnie z opisem
zawartym w pkt 3 SIWZ w terminie do 27.11.2018 r.
W piśmie tym nie ma żądania przedłożenia
również plików umożliwiających weryfikację podpisu elektronicznego, złożonego na
zaświadczeniu ZUS, pomimo, iż na rozprawie Zamawiający stwierdził, iż jego intencją było
uzyskanie możliwości weryfikacji podpisu.
Na takie wezwanie, w zakreślonym w nim terminie, Odwołujący złożył płytę CD, na której,
jak wyjaśnił na rozprawie, wgrał otrzymany z ZUS plik pdf, zawierający zaświadczenie z ZUS
o niezaleganiu w opłacie składek. Odwołujący zastosował się zatem do wezwania, pomimo, iż
jak sam zaznaczył w swoim piśmie datowanym 26.11.2018 r., że uznaje je za bezpodstawne,
z uwagi
m.in. na art. 50 ust. 4a ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych.
Na rozprawie zostało wykazane, że po otrzymaniu tej płyty była możliwość weryfikacji
przedmiotowego zaświadczenia przez Zamawiającego. Zamawiający uczynił to za pomocą
udostępnionego przez ZUS systemu i uzyskał potwierdzenie, że zaświadczenie
o niezaleganiu przez Odwołującego w opłacie składek zostało wydane przez ZUS, weryfikacja
jest pozytywna. J
ednakże zdaniem Zamawiającego, nie wiadomo z niej, co zawiera takie
zaświadczenie. Złożony do akt wydruk z systemu ZUS z dnia 29 listopada 2018 r., w ocenie
Izby, natomiast
potwierdza, że zaświadczenie o niezaleganiu w opłacaniu składek,
o wskazanym
powyżej numerze, dla płatnika o podanym w ww. zaświadczeniu identyfikatorze
NIP i REGON, zostało wydane w podanej w ww. zaświadczeniu dacie tj. 3 października 2018
r. Tym samym n
ależy uznać, iż Zamawiający dysponując zaświadczeniem, złożonym przez
Odwołującego, w którym ZUS wskazał, iż Odwołujący jest wnioskodawcą (płatnikiem składek)
zobowiązanym do opłacania składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenia zdrowotne,
Fundusz Pr
acy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych oraz zaświadczył, iż
nie posiada on
zaległości według stanu na dzień 2018-10-03, miał wiedzę o braku zaległości
Odwołującego w opłacie składek ZUS.
Nadto, po złożeniu przez Odwołującego w dniu 4 grudnia 2018 r., drugiej płyty CD, na
której znajdował się dodatkowy plik umożliwiający weryfikację podpisu elektronicznego,
Zamawiający uzyskał dodatkowe potwierdzenie posiadanej już wiedzy, co do braku zalegania
w opłacie składek, a także, co do podpisu złożonego przez pracownika ZUS. Zauważenia przy
tym wymaga, iż złożenie tej drugiej płyty nastąpiło, jak stwierdził Odwołujący, czemu
Zamawiający nie zaprzeczył, dopiero po uzyskaniu od Zamawiającego telefonicznej informacji
o takiej potrzebie
. Okoliczność, iż nastąpiło to po upływie terminu określonego w wezwaniu
z dnia 23 listopada 2018 r.,
z uwagi na to, iż w wezwaniu tym nie było żądania dotyczącego
złożenia dodatkowego pliku umożliwiającego weryfikacje podpisu, nie powinna mieć
decydującego znaczenia dla Zamawiającego, przemawiającego jego zdaniem za
wykluczeniem Odwołującego z postępowania.
Tymczasem w
zawiadomieniu o wykluczeniu Odwołującego z postępowania z dnia 11
grudnia 2018 r.
Zamawiający wskazał, iż następuje ono na podstawie art. 24 ust. 1 pkt 12
ustawy Pzp, ponieważ Wykonawca nie wykazał braku podstaw wykluczenia z postępowania,
a Zamawiający wyczerpał wszystkie możliwe procedury na złożenie i uzupełnienie
dokumentów. Swoją decyzję Zamawiający uzasadnił tym, iż pismem Nr Z/DZP/327/2018
z dnia 09.11.2018 r.
Odwołujący na wezwanie Zamawiającego w trybie art. 26 ust. 2 ustawy
Pzp
w terminie do dnia 15.11.2018 r. do godz. 9:00, nie złożył zgodnie z wymogami SIWZ
prawidłowo sporządzonego dokumentu o którym mowa w pkt 13.2 ppkt 1) lit. c) SIWZ.
Zamawiający w pkt 13.2 ppkt 1) lit. c) SIWZ wymagał „zaświadczenia właściwej terenowej
jednostki organizacyjnej Zakładu Ubezpieczeń Społecznych lub Kasy Rolniczego
Ubezpieczenia Społecznego albo innego dokumentu potwierdzającego, że Wykonawca nie
zalega z opłacaniem składek na ubezpieczenia społeczne lub zdrowotne, wystawionego nie
wcześniej niż 3 miesiące przed upływem terminu składania ofert, lub innego dokumentu
potwierdzającego, że Wykonawca zawarł porozumienie z właściwym organem w sprawie spłat
tych należności wraz z ewentualnymi odsetkami lub grzywnami, w szczególności uzyskał
przewidziane prawem zwolnienie, odroczenie lub rozłożenie na raty zaległych płatności lub
wstrzymanie w całości wykonania decyzji właściwego organu” sporządzonego zgodnie
z wymogami SIWZ. Wykonawca natomiast złożył w dniu 14.11.2018 r. zaświadczenie, które
jest dokumentem elektronicznym, a nie złożył nośnika danych (CD/DVD/pendrive), na którym
dokument zostałby złożony w formie elektronicznej (z uwagi na brak własnoręcznego podpisu,
wydruk komputerowy nie ma rangi dokumentu
— ani dokumentu urzędowego, ani dokumentu
prywatnego, nawet w przypadku podpisania go przez Wykonawcę). Wobec powyższego
Zamawiający w trybie art. 26 ust. 3 ustawy Pzp wezwał w dniu 23.11.2018 r. Wykonawcę
pismem Nr Z/DZP/337/2018 do złożenia prawidłowo sporządzonego dokumentu,
jednocześnie dokładnie opisując Wykonawcy na czym polegało uchybienie w złożonym
zaświadczeniu z ZUS. Zamawiający przytoczył orzecznictwo Krajowej Izby Odwoławczej.
Wykonawca w odpowiedzi na wezwanie Zamawiającego w dniu 26.11.2018 r. uzupełnił
dokument za pośrednictwem poczty elektronicznej (e-maił). Oryginał pisma wraz z płytą DVD-
R Wykonawca uzupełnił w dniu 27.11.2018 r. Zarówno załącznikiem do treści wiadomości e-
mail jak i znajdującej się na płycie DVD-R był wyłącznie plik w postaci ,,pdf’ jako wydruk
zaświadczenia o niezaleganiu w opłacaniu składek. Wydruk ten nie zawierał podpisu,
a jedynie zawierał następującą informację: „Dokument został podpisany, aby go zweryfikować
należy użyć oprogramowania do weryfikacji podpisu Data złożenia podpisu: 2018-10-
03T08;33:25Z Podpis elektroniczny".
Uzupełnione dokumenty nie zawierały żadnego innego
pliku,
aby Zamawiający mógł zweryfikować autentyczność zaświadczenia i złożonego podpisu.
W związku z powyższym Zamawiający nie może uznać tego dokumentu za dokument złożony
prawidłowo, gdyż w przypadku informacji wydawanej w formie pliku elektronicznego,
dokume
ntem jest ten właśnie plik, który ma formę elektroniczną, a nie wydruk zawartości tego
pliku.
Stąd też skuteczne posługiwanie się taką informacją wymaga przede wszystkim
przedłożenia pliku elektronicznego, który jest jednocześnie dokumentem i który to ma formę
elektroniczną, a niezapisanego na nośniku danych - tak m.in. wyrok Krajowej Izby
Odwoławczej, sygn. akt: KIO 1799/15, 1801/15). Zamawiający dodał, iż na uwagę zasługuje
to
, iż Wykonawca posiadał pliki do weryfikacji autentyczności zaświadczenia i złożonego
podpisu, które dostarczył Zamawiającemu w dniu 04.12.2018 r. tj. po upływie ostatecznego
terminu,
jaki Zamawiający wyznaczył na złożenie tego dokumentu. Jednak z uwagi na przepisy
ustawy Pzp i zasadę równego traktowania Wykonawców w postępowaniu, Zamawiający nie
może uznać, aby Wykonawca wykazał brak podstaw do wykluczenia z przedmiotowego
postępowania w ostatecznym terminie, jaki Zamawiający wyznaczył na składanie oświadczeń
i dokument
ów, po wyczerpaniu trybu wezwań odpowiednio do złożenia i uzupełnienia
dokumentów z art. 26 ust. 2 i art. 26 ust. 3 ustawy Pzp.
Zauważenia przy tym wymaga, iż ww. treść zawiadomienia wskazuje, iż nie budził
zastrzeżeń Zamawiającego zakres informacji zawartych w zaświadczeniu. Zamawiający nie
zgłaszał również uwag, co do aktualności zaświadczenia. Natomiast powodem wykluczenia
było w istocie to, iż Odwołujący w terminie zakreślonym w wezwaniu, wystosowanym przez
Zamawiającego w trybie art. 26 ust. 3 ustawy Pzp, złożył na nośniku CD jedynie plik
zawierający zaświadczenie ZUS, a nie złożył dodatkowego pliku (niewskazanego
i niewymaganego
w wezwaniu) umożliwiającego weryfikację autentyczności zaświadczenia
i złożonego podpisu.
W ocenie Izby w okolicznościach przedmiotowej sprawy wykluczenie Odwołującego,
należy uznać za pozbawione podstaw. Wbrew stanowisku Zamawiającego należy uznać, iż
Odwołujący wykazał brak zaistnienia wobec niego przesłanki wykluczenia z postępowania
dotyczącej opłaty składek ZUS.
W pierwszej kolejności należy wskazać, iż Zamawiający nie może obciążać
negatywnym konsekwencjami wykonawcy, w sytuacji, gdy wystosowane przez niego
wezwanie do złożenia/uzupełnienia dokumentów nie zawiera w swej treści wymogu, który
wprawdzie był intencją Zamawiającego, na co wskazał na rozprawie, jednak nie była ona
wyrażona w wezwaniu. Już z tych względów wykluczenie Odwołującego z postępowania
należy uznać za niezasadne.
Przede wszystkim jednak, zajęcia przez Izbę stanowiska wymaga, czy złożone przez
Odwołującego na wezwanie w trybie art. 26 ust. 2 ustawy Pzp wygenerowane z systemu ZUS
zaświadczenie o niezaleganiu w opłacie składek, potwierdzone przez niego za zgodność
z oryginałem powinno być uznane przez Zamawiającego i powinno być wykorzystane na
potrzeby oceny
braku podstaw do wykluczenia wykonawcy z postępowania.
W ocenie Izby z
łożone przez Odwołującego zaświadczenie wydane w formie
elektronicznej opatrzone bezpiecznym podpisem elektronicznym przez osobę wskazaną
w treści zaświadczenia, które było możliwe do zweryfikowania przy wykorzystaniu
oprogramowania do weryfikacji podpisu
, złożone w postaci wydruku, mogło i powinno posłużyć
Zamawiającemu do oceny, czy istnieją przesłanki wykluczenia tego wykonawcy
z postępowania. Zaświadczenie to, jak wskazuje jego treść zostało wydane m.in. na podstawie
art. 217 i 2018 Ko
deksu postępowania administracyjnego (kpa). Stosownie do art. 217 § 4 kpa
zaświadczenie wydaje się w formie dokumentu elektronicznego, opatrzonego kwalifikowanym
podpisem elektronicznym, jeżeli zażąda tego osoba ubiegająca się o zaświadczenie. Tym
samym zg
odnie z art. 76 § 1 kpa stanowi ono dokument urzędowy, sporządzony w przepisanej
formie przez powołane do tego organy państwowe w ich zakresie działania, stanowiący dowód
tego, co zostało w nim urzędowo stwierdzone.
W ocenie Izby, na ocenę dokumentu wydanego przez ZUS w formie elektronicznej,
zrównanej z formą pisemną nie ma wpływu późniejsze jego wydrukowanie w celu jego złożenia
w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego. Wynika to z przywołanych
w odwołaniu i przytoczonych powyżej przepisów art. 50 ust. 4a i 4c ustawy o systemie
ubezpieczeń społecznych, które stanowią, że zaświadczenie o niezaleganiu w opłacaniu
składek na ubezpieczenie społeczne, wydane w postaci dokumentu elektronicznego
opatrzonego kwalifikowanym podpisem elektro
nicznym, może być wykorzystywane w formie
wydruku przez płatnika składek, który je uzyskał oraz, że taki wydruk ma moc zrównaną
z mocą dokumentów wydawanych przez ZUS, jeżeli zawierają dane umożliwiające ich
weryfikację, o których mowa w ust. 4b, stosownie, do którego ZUS umożliwia weryfikację
takiego zaświadczenia poprzez udostępnioną stronę internetową, po podaniu danych
identyfikujących zaświadczenie, typu i numeru identyfikatora płatnika składek oraz daty
wydania zaświadczenia. Złożone przez Odwołującego zaświadczenie zawierało takie dane, co
umożliwiło Zamawiającemu dokonanie weryfikacji.
Skoro
przedmiotowe zaświadczenie ZUS jest urzędowym dokumentem
elektronicznym,
które z mocy ustawy może być wykorzystywane w formie wydruku, mającego
moc zrównaną z mocą dokumentów wydawanych przez ZUS, to w ocenie składu orzekającego
Izby
powinno być uznane przez Zamawiającego przy ocenie braku przesłanek wykluczenia
z postępowania Odwołującego. Wskazuje na to wykładnia celowościowa i funkcjonalna
przepisów ustawy Pzp i ww. rozporządzenia w sprawie rodzajów dokumentów, jakich może
żądać zamawiający od wykonawcy w postępowaniu o udzielenie zamówienia. W sytuacji, gdy
zaświadczenie potwierdza brak zaległości w opłacaniu składek ZUS, czego Zamawiający nie
kwestionował, to powinien uznać, iż Odwołujący wykazał, iż nie naruszył obowiązków
dotyczących płatności składek na ubezpieczenie społeczne lub zdrowotne, tj. wykazał brak
podstaw wykluczenia go z postępowania.
Zgodnie z przepisem art. 192 ust. 7 usta
wy Pzp Izba nie może orzekać co do zarzutów,
które nie były zawarte w odwołaniu. Zgodnie z przepisem art. 192 ust. 2 ustawy Pzp Izba
uwzględnia odwołanie w przypadku naruszenia przez zamawiającego przepisów ustawy, które
miało lub może mieć istotny wpływ na wynik postępowania o udzielenie zamówienia.
Izba uznała, iż Zamawiający w sposób nieprawidłowy dokonał oceny złożonego przez
Odwołującego zaświadczenia o niezaleganiu w opłacie składek ZUS, czego konsekwencją
było bezpodstawne wykluczenie tego wykonawcy z postępowania na podstawie art. 24 ust. 1
pkt 12 ustawy Pzp w związku z art. 24 ust. 12 ustawy Pzp. Naruszenie to miało istotny wpływ
na wynik
postępowania.
W ocenie Izby Odwołujący nie wykazał naruszenia przez Zamawiającego przepisów art. 7
ust.1 i 3
ustawy Pzp, jak również nie wykazał naruszenia art. 25 ust. 1 ustawy Pzp, który
wskazując ubocznie, odnosi się do żądania przez zamawiającego dokumentów
potwierdzających spełnianie warunków udziału w postępowaniu, podczas gdy w sprawie
chodziło o dokument potwierdzający brak podstaw wykluczenia. Nie wypływa to jednak na
wynik postępowania.
Z tych względów na podstawie art. 192 ust. 1 ustawy Pzp, Izba orzekła jak w pkt 1 sentencji
wyroku.
O kosztach postępowania Izba orzekła na podstawie art. 192 ust. 9 i 10 ustawy Pzp,
stosownie do wyniku postępowania i z uwzględnieniem uzasadnionych kosztów strony
postępowania, w tym kosztów zastępstwa prawnego na podstawie rachunku, złożonego przez
Odwołującego przed zamknięciem rozprawy, zgodnie z § 3 rozporządzenia Prezesa Rady
Ministrów z dnia 15 marca 2010 r. w sprawie wysokości oraz sposobu pobierania wpisu od
odwołania oraz rodzajów kosztów w postępowaniu odwoławczym i sposobu ich rozliczania (t.j.
Dz.U. z 2018 poz. 972).
Przewodniczący: …………………………….