Sygn. akt: KIO 2654/18
WYROK
z dnia 08 stycznia 2019 r.
Krajowa Izba Odwoławcza - w składzie:
Przewodniczący: Aneta Mlącka
Protokolant:
Adam Skowroński
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 08 stycznia 2019 r. w Warszawie
odwołania
wniesio
nego do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 24 grudnia 2018 przez
Wykonawcę Panorama Obiekty Sportowe Sp. z o.o. (ul. Puławska 38, 05-500 Piaseczno)
w postępowaniu prowadzonym przez Zamawiającego Prezydent Miasta Tychy, (Al.
Niepodległości 49, 43-100 Tychy)
przy udziale Wykonawcy I.S.
prowadząca działalność gospodarczą pod nazwą
Przedsiębiorstwo Wielobranżowe "GRETASPORT" I.S. (ul. Podlesie 17, 41-303
Dąbrowa Górnicza) zgłaszającego przystąpienie do postępowania odwoławczego po
stronie
Zamawiającego
orzeka:
oddala odwołanie
kosztami postępowania obciąża Wykonawcę Panorama Obiekty Sportowe Sp. z
o.o.
(ul. Puławska 38, 05-500 Piaseczno) i
zalicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 10000 zł 00 gr
(słownie: dziesięć tysięcy złotych zero groszy) uiszczoną przez Odwołującego
Panorama Obiekty Sportowe Sp. z o.o.,
(ul. Puławska 38, 05-500 Piaseczno)
tytułem wpisu od odwołania.
Stosownie do art. 198a i 198b ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. -
Prawo zamówień
publicznych (Dz.U. z 2018 r. poz. 198
6 z późn. zm.) na niniejszy wyrok - w terminie 7 dni od
dnia jego doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby
Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Katowicach.
P
rzewodniczący: ………………………..
Sygn. akt: KIO 2654/18
UZASADNIENIE
Zam
awiający Gmina Tychy prowadzi postępowanie o udzielenie zamówienia prowadzone
jest w trybie przetargu nieograniczonego pn.: Wykonanie projektu budowlano wykonawczego
oraz robót budowlanych dla potrzeb realizacji zadania inwestycyjnego pn.: „Modernizacja
boiska na os. Z
pomiędzy ul. Beskidzką a parafią Św. Maksymiliana Kolbe" w Tychach.
Ogłoszenie o zamówieniu ukazało się w Biuletynie Zamówień Publicznych 21 września 2018
roku pod numerem 619689-N-2018.
Odwołujący Panorama Obiekty Sportowe Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością wniósł
odwołanie, w którym zarzucił Zamawiającemu naruszenie art. 7 ust. 1 PZP w zw. z art. 29
ust. 2 PZP,
poprzez ich niewłaściwie zastosowanie, polegające na ograniczeniu przez
Zamawi
ającego w treści Załącznika nr 1a do Specyfikacji Istotnych Warunków Zamówienia
wartości pozycji 1 "Projekt budowlano wykonawczy", wskazanego w Zbiorczym zestawieniu
kosztów do wysokości 1% ceny ofertowej, podczas gdy pozycja "Projekt budowlano
wykonawczy" w zakresie wyceny tego elementu
nie stanowiła kryterium oceny ofert;
naruszenie przepisu art. 89 ust. 1 pkt 2 PZP
poprzez jego nieprawidłowe zastosowanie,
polegające na odrzuceniu oferty Odwołującego, ponieważ wartość pozycji "Projekt
budowlano wykonawczy" wskazany w Załączniku 1a do SIWZ nie stanowił kryterium oceny
ofert, a
wartość poszczególnych pozycji w Załączniku nr 1a do SIWZ - Zbiorczym
zestawieniu kosztów nie stanowiła warstwy merytorycznej oferty Odwołującego, która
podle
gała badaniu w toku oceny ofert.
Odwołujący wniósł o nakazanie Zamawiającemu unieważnienia czynności wyboru jako
najbardziej korzystnej, oferty GRETASPORT I.S.
; nakazanie Zamawiającemu dokonania
czynności powtórnego badania i oceny wszystkich ofert, z uwzględnieniem oferty
Odwołującego.
I. [Zarzut naruszenia art. 7 ust. 1 PZP w zw. z art. 29 ust. 2 PZP]
Odwołujący wskazał, że pozycja "Projekt budowlano wykonawczy", w zakresie wyceny tego
elementu,
nie stanowiła kryterium oceny ofert. Kryteria oceny wynikały z punktu 16 SIWZ.
Zdaniem Odwołującego, Zamawiający nie powinien dokonywać sztucznego rozgraniczenia,
oceniając oferty w rozbiciu na poszczególne pozycje tabeli kosztorysu. Wskazany przez
Zamawiającego 1% mógł stanowić niewiążące dla oferentów wytyczne, nie zaś warunek
formalny przyjęcia oferty. Odwołujący podniósł, że z treści Specyfikacji Istotnych Warunków
Zamówienia nie wynika żadne uzasadnienie, dla którego Zamawiający narzucił
Wykonawcom ograniczenie w zakresie wartości prac projektowych - bezpodstawnie
ingerując w zasadę swobody umów pomiędzy projektantem a Wykonawcą. Wynagrodzenie
Wykonawcy miało charakter ryczałtowy, za całość przedmiotu zamówienia.
Ograniczenie wartości prac projektowych do zaledwie 1% ceny ofertowej, zdaniem
Odwołującego określało wartość tej pozycji w sposób nierealny i w sposób nieuzasadniony
faworyz
owało Wykonawców, którzy wartość tej pozycji zaniżyli (wbrew cenom rynkowym) do
wymogów Zamawiającego, sztucznie zawyżając pozostałe pozycje. Nie jest możliwe, przy
obecnych cenach panujących na rynku budowlanym, wykonanie projektu budowlano
wykonawczego d
la obiektu, będącego przedmiotem zamówienia, za wartość nie
przewyższającą 1 % inwestycji.
Odwołujący odwołał się do wytycznych, odnoszących się do zasad obliczania honorariów
architekta, wydanych przez Stowarzyszenie Architektów Rzeczypospolitej Polskiej.
Zauważył, że choć nie jest to akt prawa powszechnie obowiązującego, to podane zasady
stanowią niczym nie kwestionowane wytyczne dla architektów, nie tylko zrzeszonych w tym
Stowarzyszeniu. Na podstawie zawartych tam
wytycznych dokonał obliczenia rynkowego
wynagrodzenia architekta 87.486,67 złotych brutto jako średnią cenę rynkową, zakładając
najniższy stopień złożoności projektu.
Przyjmując z kolei wartość narzuconą przez Zamawiającego, 1% wartości prac
projektowych, w porównaniu do całości wartości oferty, wyniosłaby kwotę 33.648,72 zł. Jak
podkreślił Odwołujący, taka kwota jest kwotą realną za sporządzenie projektu dużego domu
jednorodzinnego, wraz z garażem i zagospodarowaniem terenu, nie zaś za wykonanie
obiektu sportowego za cenę ponad 3 milionów złotych.
Dalej Odwołujący wskazał, że wprowadzenie przez Zamawiającego wartości niższej,
określonej na poziomie 1%, nie tylko zmusza Wykonawców do wpisania nierealnych kwot,
ale powoduje
naruszenie zasady neutralności opisu przedmiotu zamówienia. Narzucenie
Wyk
onawcom konieczności ograniczenia pozycji "Projekt budowlano wykonawczy" do
wysokości 1% ceny ofertowej nie wynikało z uzasadnionych potrzeb Zamawiającego i
stanowiło naruszenie zasady równego traktowania Wykonawców.
II. [Naruszenie przepisu art. 89 ust. 1 pkt 2 PZP]
Zdaniem Odwołującego, uchybienia Zamawiającego spowodowały niezasadne odrzucenie
jego oferty. Odwołujący nie zgodził się, że odrzucenie oferty nastąpiło z powodu jej
niezgodności ze Specyfikacją Istotnych Warunków Zamówienia. Świadczenie Odwołującego
było zgodne z wymogami Zamawiającego wskazanymi w SIWZ.
Jedynym naruszeniem przez Odwołującego reguł określonych w SIWZ było wskazanie w
pozycji Załącznika nr 1a do SIWZ wartości prac projektowych odzwierciedlających realia
rynkowe (w miejsce nieprawdziwych, nierynkowych -
jak to oczekiwał Zamawiający).
Odwołujący zwrócił uwagę, że sam koszt prac projektowych nie stanowił kryterium oceny
ofert
: cena, jako całość, stanowiła 60% kryterium oceny - nie zaś wartość pozycji kosztorysu
w zakresie wyceny prac projektowych.
Dalej Odwołujący wskazał, że niezbędnym dla
odrzucenia oferty wykonawcy na podstawie art. 89 ust. 1 pkt 2 PZP jest wskazanie przez
zamawiającego, z jaką treścią SIWZ treść oferty wykonawcy jest sprzeczna. Zamawiający
wskazał w sposób zdawkowy, iż oferta Odwołującego nie jest zgodna z załącznikiem do
SIWZ, przy czym wartość prac projektowych nie stanowiła kryterium oceny ofert. Wartość
prac projektowych stanowiła jeden z elementów całości kalkulacji ceny, zaś oszacowanie
wartości prac projektowych nawet na poziomie 5 % miało marginalny wpływ na całościową
cenę ryczałtową. Co więcej, wartość prac projektowych była jednym z elementów
składowych całości ceny ofertowej, która z punktu widzenia Zamawiającego nie miała
znaczenia, bowiem kryterium ocen
y ofert dotyczyły 60 % ceny, jako całości - to jest sumy
wartości prac projektowych i wykonawczych. I to ten element podlegał ocenie w trakcie
analizy ofert.
Jak dalej argumentował Odwołujący, niezgodność treści oferty z SIWZ musi mieć charakter
zasadniczy i nieusuwalny,
dotyczyć powinna sfery niezgodności zobowiązania zamawianego
w SIWZ oraz zobowiązania oferowanego w ofercie, tudzież polegać może na sporządzeniu i
przedstawieniu oferty w sposób niezgodny z wymaganiami SIWZ (z zaznaczeniem, iż chodzi
tu o
wymagania SIWZ, dotyczące sposobu wyrażenia, opisania i potwierdzenia
zobowiązania/świadczenia ofertowego, a więc wymagania, co do treści oferty, a nie
wymagania co do jej formy również tradycyjnie zamieszczane w SIWZ). Co więcej, możliwe
być winno wskazanie na czym konkretnie niezgodność ta polega - co i w jaki sposób w
ofercie nie jest zgodne z konkretnie wskazanymi, skwantyfikowanymi i ustalonymi
fragmentami czy normami SIWZ. Zdaniem Odwołującego przekroczenie pozycji kosztorysu i
wpisanie przez Wykonaw
cę realnej, rynkowej ceny za prace projektowe, nie może stanowić
o wadzie oferty, uzasadniającej odrzuceniem jej przez Zamawiającego.
Odwołujący podniósł zarzut naruszenia art. 7 ust. 1 ustawy Prawo zamówień publicznych w
zw. z art. 29 ust. 2 ustawy Prawo
zamówień publicznych, kwestionując postanowienie
załącznika nr 1a do SIWZ, w którym Zamawiający wymagał, aby wynagrodzenie za prace
projektowe nie przekraczało wartości 1% całości wynagrodzenia proponowanego przez
wykonawcę.
Należy wskazać, że kwestionowanie postanowień SIWZ na etapie badania i oceny ofert jest
spóźnione. Wynika to z ustawy, która przewiduje termin na kwestionowanie postanowień
SIWZ.
Przede wszystkim należy jednak zauważyć, że brak zaskarżenia przez wykonawców
postanowień SIWZ przed upływem terminu na złożenie ofert, powoduje, że takie
postanowienia SIWZ stają się wiążące dla wszystkich wykonawców. Dokonanie przez
zamawiającego zmiany postanowień SIWZ, zmiany na etapie badania i oceny ofert sposobu
oceny ofert przewidzianego w SIWZ, lub st
osowanie różnych sposobów oceny ofert wobec
różnych wykonawców, stanowiłoby naruszenie zasady równego traktowania wykonawców.
Izba postanowiła o rozpoznaniu na rozprawie zarzutu naruszenia przez Zamawiającego art.
89 ust. 1 pkt 2 ustawy
Prawo zamówień publicznych, tj. w zakresie odrzucenia oferty
Odwołującego (stosownie do artykułu 180 ust. 2 pkt 4 ustawy Prawo zamówień publicznych).
Izba ustaliła, że brak jest podstaw do odrzucenia odwołania.
Uwzględniając dokumentację z przedmiotowego postępowania o udzielenie
zamówienia publicznego, jak również biorąc pod uwagę stan sprawy na chwilę
zamknięcia rozprawy, oświadczenia, stanowiska Stron i uczestnika postepowania
złożone w trakcie rozprawy, Izba ustaliła i zważyła, co następuje.
Izba stwierdziła, że Odwołujący legitymuje się uprawnieniem do wniesienia odwołania,
zgodnie z art. 179 ust. 1 ustawy Prawo zamówień publicznych.
Izba ustaliła, że w treści SIWZ w punkcie 13 Zamawiający określił, co powinna zawierać
oferta. Określił, jakie dokumenty musi zawierać oferta, w tym zakresie wymienił wypełnione
zbiorcze zestawienie kosztów, sporządzone z wykorzystaniem wzoru stanowiącego
załącznik nr 1a do SIWZ.
Z treści załącznika nr 1a do SIWZ pn. „Zbiorcze zestawienie kosztów” wyraźnie wynikało, że
prace projektowe ni
e mogą stanowić więcej niż 1% wartości zamówienia. Zamawiający
dokonał odrzucenia oferty Odwołującego na podstawie art. 89 ust. 1 pkt 2 ustawy Prawo
zamówień publicznych wskazując na jej niezgodność z treścią załącznika nr 1a do SIWZ.
Kwota, jaka przewidzi
ał Odwołujący za wykonanie prac projektowych była wyższa niż 1%
wartości zamówienia.
W ocenie Izby zarzut naruszenia przez Zamawiającego art. 89 ust. 1 pkt 2 ustawy Prawo
zamówień publicznych jest bezzasadny.
Podstawą sporządzenia oferty dla wykonawców jest SIWZ i zawarte w niej warunki i
dyspozycje. W treści SIWZ Zamawiający jednoznacznie wskazał, że wartość prac
projektowych nie może przekraczać 1% całości zamówienia. Do tego wymagania
wykonawcy zobowiązani byli się zastosować. Wartość prac projektowych w ofercie
Odwołującego przekraczała 1%, co oznacza jej niezgodność z wymaganiami określonymi w
SIWZ. Tym samym oferta podlegała odrzuceniu na podstawie art. 89 ust. 1 pkt 2 ustawy
Prawo zamówień publicznych.
Postanowienie dotyczące wartości prac projektowych było jednakowe dla wszystkich
wykonawców. Zmiana na tym etapie postępowania tego postanowienia, czy też uznanie za
zgodną z treścią SIWZ oferty Odwołującego, oznaczałoby nie tylko naruszenie art. 89 ust. 1
pkt 2 ustawy Prawo zamówień publicznych poprzez nieodrzucenie oferty Odwołującego, ale
prowadziłoby do naruszenia podstawowej zasady zamówień publicznych, jaką jest równe
traktowanie wykonawców. Pozostali wykonawcy byli związani tymi samymi postanowieniami
SIWZ i zastosowali się do nich.
Odwołujący w treści odwołania podnosił, że powinno być możliwe wskazanie, na czym
konkretnie niezgodność ta polega - co i w jaki sposób w ofercie nie jest zgodne z konkretnie
wskazanymi, skwantyfikowanymi i ustalonymi fragmentami, czy normami SIWZ.
W niniejszym post
ępowaniu możliwe jest wskazanie, na czym polega niezgodność z SIWZ –
dotyczy ona przekroczenia przez Odwołującego wymaganego progu wartości za prace
projektowe, określonego w załączniku nr 1a do SIWZ.
Dalej Odwołujący wskazywał, że niezgodność treści oferty z SIWZ musi mieć charakter
zasadniczy i nieusuwalny. Zdaniem Izby przedmiotowa
niezgodność ma właśnie taki
charakter.
Przede wszystkim Zamawiający wskazał, z którym postanowieniem SIWZ
niezgodna jest oferta Odwołującego. Ponadto nie jest możliwe jej poprawienie w trybie
przewidzianym w art. 87 us
tawy Prawo zamówień publicznych, a zatem niezgodność treści
oferty z treścią SIWZ ma charakter nieusuwalny.
Dalej Odwołujący wywodził, że niezgodność dotyczyć powinna zobowiązania zamawianego
w SIWZ oraz zobowi
ązania oferowanego w ofercie.
Ponownie należy zauważyć, że Zamawiający oczekiwał zaoferowania wartości prac
projektowych nieprzekraczających 1% wartości całego zamówienia. Zamawiający wyjaśnił w
trakcie rozprawy, że wynika to z okoliczności, że prace projektowe stanowiące część
przedmiotowego zamówienia dotyczą adaptacji istniejącego projektu, nie zaś stworzenia
projektu nowego.
Istotą jest brak zgodności z wymaganiem SIWZ, które może dotyczyć
każdego aspektu specyfikacji. Cena i jej składowe są merytoryczną treścią oferty, zatem ich
niezgodność z wymaganiami SIWZ skutkuje odrzuceniem oferty na podstawie art. 89 ust. 1
pkt 2 ustawy Prawo zamówień publicznych.
Odwołujący zwrócił uwagę, że sam koszt prac projektowych nie stanowił kryterium oceny
ofert. Wart
ość prac projektowych nie stanowiła kryterium oceny ofert.
W ocenie Izby bezzasadne jest odnoszenie kryterium oceny ofert do niezgodności oferty z
wymaganiem SIWZ. Czym innym jest ocena oferty w ramach
kryterium, czym innym zaś
badanie oferty pod kątem jej zgodności z wymaganiami SIWZ.
Bez znaczenia pozostaje także fakt, że wynagrodzenie miało charakter ryczałtowy.
Niezgodność z treścią SIWZ może dotyczyć każdego jej aspektu. Cena, a także jej
składowe, stanowi merytoryczną treść oferty. Niezgodność zatem sposobu kalkulacji ceny,
jej składowych z wyznacznikami SIWZ stanowi podstawę do odrzucenia oferty.
Mając powyższe na uwadze orzeczono jak w sentencji.
O kosztach postępowania odwoławczego orzeczono na podstawie art. 192 ust. 9 i 10 ustawy
Prawo zamówień publicznych, tj. stosownie do wyniku postępowania, z uwzględnieniem
postanowień rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 15 marca 2010 r. w sprawie
wysokości i sposobu pobierania wpisu od odwołania oraz rodzajów kosztów w postępowaniu
odwoławczym i sposobu ich rozliczania (tj. z dnia 7 maja 2018 r. Dz. U. z 2018 r., poz. 972).
Przewodniczący:
……………………………