KIO 3198/20 WYROK dnia 17 grudnia 2020 r.

Sygn. akt: KIO 3198/20 
 

WYROK 

  z dnia 17 grudnia 2020 r.  

Krajowa Izba Odwoławcza  

   w składzie: 

Przewodniczący:      Anna Chudzik 

 Protokolant:    

Adam Skowroński 

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 15 grudnia 2020 

r. w Warszawie odwołania wniesionego 

do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 3 grudnia 2020 r. przez PGNiG Gazoprojekt 

S.A. 

z siedzibą we Wrocławiu, 

w 

postępowaniu  prowadzonym  przez  Operatora  Gazociągów  Przesyłowych  GAZ-

SYSTEM S.A. z siedzibą w Warszawie, 

przy  udziale  wykonawcy  ILF  C

onsulting  Engineers  Polska  Sp.  z  o.o.  z  siedzibą 

w Warszawie, 

zgłaszającego  przystąpienie  do  postępowania  odwoławczego  po  stronie 

Zamawiającego, 

orzeka:  

Oddala odwołanie; 

Kosztami postępowania obciąża wykonawcę PGNiG Gazoprojekt S.A. i: 

zalicza  w poczet  k

osztów  postępowania  odwoławczego  kwotę  15  000  zł  00  gr 

(słownie: piętnaście tysięcy złotych zero groszy) uiszczoną przez Odwołującego 

tytułem wpisu od odwołania, 

zasądza  od  Odwołującego  na  rzecz  Zamawiającego  kwotę  3  600  zł  00  gr 

(słownie:  trzy  tysiące  sześćset  złotych  zero  groszy),  stanowiącą  uzasadnione 

koszty strony poniesione z tytułu wynagrodzenia pełnomocnika. 

Stosownie  do  art.  198a  i  198b  ustawy  z  dnia  29  stycznia  2004  r.  Prawo  zamówień 

publicznych  (t.j.  Dz.  U.  z  2019  r.,  poz.  1843)  na  niniejszy  wyrok 

–  w terminie 7 dni  od  dnia 

jego doręczenia – przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej 

do Sądu Okręgowego w Warszawie.  

Przewodniczący:      ………………… 

U z a s a d n i e n i e 

Zamawiający 

 Operator Gazociągów Przesyłowych GAZ-SYSTEM S.A.  prowadzi 

w 

trybie przetargu nieograniczonego postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego pn. 

Opracowanie  dokumentacji  projektowej  i  sprawowanie  nadzoru  autorskiego  dla  inwestycji 

Budowa gazociągu DN 1000, MOP 8,4 MPa Gustorzyn - Wicko, w podziale na 2 Części, tj. 

Część  1  odc.  Gustorzyn-Gardeja  i  Część  2  ode.  Gardeja  Kolnik.  Wartość  zamówienia  jest 

większa niż kwoty określone w przepisach wydanych na podstawie art. 11 ust. 8 ustawy Pzp. 

Ogłoszenie  o zamówieniu  zostało  opublikowane  w Dzienniku  Urzędowym  Unii  Europejskiej 

2 lipca 2020 r. pod numerem 2020/S 126-309129. 

W  dniu  3  grudnia  2020  r.  wykonawca  PGNiG  Gazoprojekt  S.A.  wniósł  odwołanie 

wobec  zaniechania  nieodrzucenia  oferty  ILF  Consulting  Engineers  Polska  Sp.  z  o.o., 

zarzucając Zamawiającemu naruszenie przepisów: art. 90 ust. 3 w zw. z art. 89 ust. 1 pkt 4, 

w zw. z art. 7 ust. 1 i ust. 3 ustawy Pzp oraz art. 91 ust. 1 ustawy Pzp. 

Odwołujący  wskazał,  że  podniósł  zarzut  dotyczący  nieodrzucenia  przez 

Zamawiającego oferty ILF na podstawie art. 89 ust. 1 pkt 4, względnie art. 90 ust. 3 ustawy 

Pzp,  jako  zarzut  ewentualny  w  odwołaniu  w  sprawie  o  sygn.  akt  KIO  2859/20.  Zarzut  nie 

podlegał  rozpatrzeniu  przez  Izbę  z  uwagi  na  brak  wskazania  okoliczności  faktycznych 

i 

prawnych  uzasadniających  wniesienie  odwołania,  czego  Odwołujący  wówczas  nie  mógł 

przedłożyć  z  uwagi  na  nieodtajnienie  wyjaśnień  ILF  dotyczących  elementów  oferty 

wpływających  na  wysokość  ceny. Wyjaśnienia  te  zostały  odtajnione  na  skutek  wyroku  KIO 

2859/20  z  dnia  20  listopada  202

0  r.  i  przekazane  Odwołującemu  przez  Zamawiającego 

w dniu 23 listopada 2020 r. 

Odwołujący podniósł, że ocena wyjaśnień złożonych przez ILF potwierdza, że oferta 

zawiera  rażąco  niską  cenę  w stosunku  do  przedmiotu  zamówienia.  ILF  w  wyjaśnieniach 

pozornie odn

iósł się do wszystkich elementów wymienionych w art. 90 ust. 1 ustawy,  uczynił 

to jedynie w celu zadośćuczynienia wymogom formalnym, przedstawiając w odniesieniu do 

większości  argumentów  (z  wyjątkiem  ofert  podwykonawców,  które  nie  zostały  ujawnione) 

wyłącznie  własne  oświadczenia,  w  stosunku  do  których  nie  przedstawił  dowodów,  a  nawet 

ich nie uprawdopodobnił. 

Odwołujący  wskazał  na  następujące  braki  w  wyjaśnieniach  złożonych  przez  ILF 

w 

zakresie części 1 i części 2: 

ILF  wskazał  na  str.  6  wyjaśnień  na  wyjątkowo  sprzyjające  warunki  wykonania 

zamówienia. 

Odwołujący podniósł, że jest to jedynie ogólnikowe sformułowanie, niepoparte żadnymi 

dowodami.  ILF  nie  wykazał,  jakie  to  są  warunki,  w  szczególności  nie  wskazał,  co 

dokładnie  pozwoliłoby  mu  obniżyć  koszty  w  stosunku  do  innych  ofert  złożonych 

w 

postępowaniu. 

ILF na str. 4 wyjaśnień odnosi się do porównania cen ofert złożonych w postępowaniu, 

ponieważ  tylko  jego  oferta  i  oferta  Odwołującego  mieściły  się  w  szacunkach 

Zamawiającego, pozostałe oferty te kwoty przekroczyły. 

Odwołujący  podniósł,  że  argument  z  wyjaśnień  jest  oczywiście  bezzasadny,  ponieważ 

porównanie  do  innych  ofert  złożonych  i  do  wartości  szacunkowej  służy  jedynie  do 

określenia,  czy  Zamawiający  ma  obowiązek  wezwania  wykonawców  do  złożenia 

wyjaśnień zgodnie z art. 90 ust. 1 ustawy Pzp.  

ILF nie ma żadnych przewag w stosunku do Odwołującego jeśli chodzi o metodologię, 

narzędzia,  doświadczenie,  w  tym  we  współpracy  z Zamawiającym,  czy  wiedzę 

o 

uwarunkowaniach  lokalnych, które umożliwiłyby  skalkulowanie cen  ofertowych na  tak 

niskim poziomie, co potwierdza szczegółowa analiza części ogólnej wyjaśnień złożonych 

przez ILF: 

a) 

Argument  na  str.  7  wyjaśnień,  pkt  I  ppkt  1  b:  ILF  wskazuje  na  kalkulację  kosztów 

pracy  personelu  jako  iloczynu  liczby  roboczogodzin  przewidzianych  przez  ILF  do 

wykonania  przez  poszczególnych  specjalistów  oraz  stawki  godzinowej  danego 

pracownika. Odwołujący podkreślił,  że jest to standardowy  sposób  kalkulacji, który 

nie daje podstaw do osiągnięcia szczególnych oszczędności. 

b)  Argument na str. 7 wyja

śnień, pkt I ppkt 1 c: ILF wskazuje na bogate doświadczenie 

personelu  w  realizacji  analogicznych  zamówień.  Personel  Odwołującego  ma 

analogiczne  doświadczenie,  zarówno  w odniesieniu  do  projektów  podobnych 

gazociągów, jak i projektów realizowanych dla Zamawiającego.  

c) 

Argument na str. 7 wyjaśnień, pkt I ppkt 1 d: ILF wskazuje na to, że zespół ekspertów 

dedykowany do realizacji tego projektu stanowią osoby długotrwale zatrudnione lub 

związane z ILF, zaznajomione ze standardami stosowanymi przez wykonawcę przy 

r

ealizacji  zamówień,  w  tym  z  metodami  zarządzania  i  organizacji  projektów. 

Odwołujący podniósł, że takie same warunki spełnia jego personel.  

d) 

Argument na str. 7 wyjaśnień, pkt I ppkt 1 e: ILF wskazuje, że miejscem wykonywania 

pracy  jest  zasadniczo  jego  sied

ziba,  co  w  połączeniu  z  wykorzystaniem 

elektronicznych  metod  komunikacji  pozwala  na  znaczną  oszczędność  kosztów, 

jednak  także  w przypadku  Odwołującego  miejscem  wykonywania  pracy  jest  jego 

siedziba i także wykorzystuje elektroniczne metody komunikacji. Odwołujący zwrócił 

uwagę, że istotna część prac (w szczególności uzgodnienia) dokonywana jest poza 

siedzibą wykonawcy, w urzędach gminy i w starostwach powiatowych, z którymi też 

nie  ma  możliwości  podejmowania  komunikacji  elektronicznej,  lub  w  terenie,  zatem 

p

owyższy argument jest chybiony. 

e) 

Argumentacja na str. 8 wyjaśnień, pkt I ppkt 2-3: ILF wskazuje na kalkulację kosztów 

ubezpieczenia czy  gwarancji  bankowej  jako zabezpieczenia należytego wykonania 

umowy.  W  przypadku  Odwołującego  kalkulacja  jest  analogiczna,  również  korzysta 

on  z 

instytucji  ubezpieczeniowej  w  ramach  grupy  kapitałowej  i  ponosi  koszty 

gwarancji ubezpieczeniowych na podobnym poziomie co ILF. 

f)  Argumentacja  na  str.  8-

9  wyjaśnień,  pkt  II  ppkt  1-3:  ILF  wskazuje  na  stosowane 

rozwiązania  techniczne  takie  jak  platforma  Sharepoint,  platforma  do  zarządzania 

projektami i gromadzenia materiałów oraz narzędzia do komunikacji takie jak Skype 

for  Business  i  Microsoft Teams. Odwołujący  korzysta z  podobnych narzędzi,  m  in. 

z 

zawansowanych  rozwiązań  informatycznych  opartych  o  systemy  Microsoft 

Dynamics  AX  oraz  MS  Project  Server.  Dodatkowo  komunikacja  wspierana  jest 

przez  dedykowany  system  Vario  Docusoft.  Odwołujący  na  co  dzień  wykorzystuje 

także  Microsft  Teams  do  organizacji  spotkań,  a  praca  toczy  się  w  systemie 

zad

aniowym,  nieograniczonym  tylko  do  8h  dziennie.  To  wszystko  powoduje,  że 

opisane  w  piśmie  ILF  aspekty  są  w  całości  zrównoważone  przez  rozwiązania 

stosowane  u 

Odwołującego,  a  metody  pracy  oraz  narzędzia  stosowane  przez 

Odwołującego są na tym samym poziomie, co stosowane przez ILF. 

g) 

Argumentacja  na  str.  9  wyjaśnień,  pkt  II  ppkt  4:  ILF  wskazuje,  że  ceny  ofertowe 

zostały  skalkulowane  przy  zastosowaniu  systemu  zarządzania  jakością  zgodnego 

z 

normą ISO/IEC 9001:2008 uwzględniającego wszystkie występujące ryzyka, przy 

założeniu typowego ryzyka przy podobnych przedsięwzięciach. Odwołujący również 

posiada wdrożony, certyfikowany zgodnie z normą ISO 9001, zintegrowany system 

zarządzania i przeprowadza analizę ryzyka, a kwoty z niej wynikające doliczane są 

do ceny oferto

wej wg przyjętej na podstawie wieloletniej praktyki metodologii. 

h) 

Argumentacja  na  str.  9  wyjaśnień,  pkt  III  ppkt  1:  ILF  wskazuje,  że  dysponuje 

niecodzienną  na  rynku  znajomością  uwarunkowań  związanych  z  realizacją 

analogicznych  projektów  dla  Zamawiającego.  Odwołujący  podkreślił,  że  posiada 

w projektowaniu  infrastruktury  liniowej  w  polskich  realiach  formalno-prawnych 

najbogatsze  doświadczenie  ze  wszystkich  podmiotów  na  rynku.  Jeśli  chodzi 

 o 

ostatnie  10  lat,  może  z  nim  konkurować  wyłącznie  ILF,  ale  w  żadnym  razie  nie 

można uznać, że ILF posiada istotnie większą wiedzę lub dostęp do informacji niż 

Odwołujący.  

i) 

Z powyższych powodów bezzasadna jest argumentacja na str. 9-10 wyjaśnień, pkt III 

ppkt 2 i 4. 

j) 

Argumentacja  na  str.  10  wyjaśnień,  pkt  III  ppkt  5:  ILF  wskazuje  na  możliwość 

uzyskania oszczędności z uwagi na prowadzenie prac projektowych na terenie tych 

samych województw, co obecnie realizowany projekt rurociągu ropy naftowej II nitki 

Odcinka  Pomorskiego  dla  spółki  PERN  S.A.  Odwołujący  podniósł,  że  również 

rea

lizuje  projekty  na  terenie  tych  samych  województw,  stąd  ma  wiedzę,  że 

powyższe  stwierdzenie  ILF  jest  nieprawdziwe.  Na  gruncie  przepisów  prawa 

określających terminy  wydawania określonych decyzji  czy  zgód  nie ma możliwości 

uzyskania  oszczędności  tylko  z  uwagi  na  realizację  innych  prac  na  tym  samym 

terenie. 

Odwołujący podniósł, że porównując ceny ofertowe można stwierdzić, że oferta ILF 

odbiega  znacząco  nie  tylko  od  średniej  wartości  ofert,  ale  także  od  drugiej  oferty, 

czyli  oferty  złożonej  przez  Odwołującego.  Odwołujący  zwrócił  uwagę,  że  przy 

porównaniu cen należy uwzględnić następujące czynniki: 

  wykonawcy  zobowiązani  byli  wyodrębnić  cenę  usług  geologicznych  w  ofercie; 

ceny Odwołującego i ILF w tym zakresie są niemal identyczne, co powoduje, że 

ten element nie 

ma wpływu na porównanie, 

  koszty  usług  geodezyjnych  w  wycenie  usług  o  charakterze  zbliżonym  do 

przedmiotowej usługi kształtują się na poziomie 15% całkowitej wartości oferty 

nie mogą różnicować ofert w sposób znaczący,  

Biorąc pod uwagę, że: 

  analiza  wyjaśnień  złożonych  przez  ILF  wykazała,  że  około  55-60%  całości 

kosztów  niezbędnych  do  poniesienia  w  celu  realizacji  przedmiotu  zamówienia 

planowana  jest  na  pokrycie  kosztów  związanych  z  zatrudnieniem  personelu 

projektowego, tzn. kosztów pracy, 

  część pracy związana z przetwarzaniem informacji o przedmiocie projektu oraz 

dużej  ilości  korespondencji  z  zainteresowanymi  stronami  i  instytucjami,  nie 

poddaje się znaczącej automatyzacji, 

  poziom  infrastruktury  i  stosowana  metodologia  organizacji  pracy  są  zbliżone 

w 

spółkach ILF i Odwołującego, 

  większość  prac  przy  projektowaniu  inwestycji  liniowych  związana  jest 

z 

rodzajem  czynności  trudnych  do  automatyzacji,  skrócenia  czasu  trwania 

i 

przez to obniżenia kosztów (duże nasycenie procedurami formalnymi), 

  koszty  pracy  przyjmowane  w  wycenie  i  wykazane  w  wyjaśnieniach  ILF  są  na 

rynkowym poziomie (120 PLN za 1 rbh), 

zachodzi  pytanie,  w  jaki  sposób  ILF  był  w  stanie  wykreować  na  elementach 

stanowiących  jedynie  60%  wartości  zlecenia  (koszt  pracy)  tak  ogromną  różnicę 

w cenie, przy braku jakichkolwiek istotnych przewag konkurencyjnych. 

Na  str.  7  wyjaśnień,  pkt  I  ppkt  1  a  ILF  wyjaśnił,  że  szacowana  liczba  roboczogodzin 

przewidziana  na  realizacje  zamówienia  wynosi  ok.  46  tysięcy  dla  części  1  oraz  43 

tysiące dla części 2. 

Odwołujący podniósł, że wskazuje to na oczywistą dysproporcję w wycenie obu części, 

poprzez  znaczące  zaniżenie  pracochłonności  dla  części  1  w  kontekście  jej  zakresu 

przedmiotowego,  a  w  efekcie  dodatkowo  wzmacnia  argumentację  odnoszącą  się  do 

rażąco niskiej ceny w ofercie ILF dla części 1: 

a) 

Odwołujący  stwierdził,  że  dysproporcja  w  długości  gazociągu  między  częścią 

1 i 

częścią  2  przedmiotu  zamówienia  wynosi  42  km,  co  odpowiada  1/3  długości 

odcinka pierwszego (część 1 zamówienia) i prawie połowie długości odcinka drugiego 

(część  2  zamówienia).  Jednocześnie  różnica  w  przewidzianej  w  ofercie  ILF 

pracochłonności  dla  tych  odcinków  to  zaledwie  3000  rbh,  a  więc  6,5% 

pracochłonności  przewidzianej  przez  ILF  dla  części  1  zamówienia  i  7% 

pracochłonności w odniesieniu do części 2. 

b)  lLF poda

ł w wyjaśnieniach, sekcja C punkt 1 ppkt 1, wartość 120 PLN/rbh netto, którą 

zdefiniował  jako  „Średnia  stawka  godzinowa,  uwzględniająca  wszystkie  koszty 

realizacji  prac  wraz  z  zakładanym  zyskiem".  Należy  przyjąć,  że  stawka  średnia  jest 

tożsama dla obu części zamówienia, gdyż ILF nie poinformował w wyjaśnieniach ojej 

zróżnicowaniu.  Wartość  ta  zawiera  również  zysk,  zgodnie  z  oświadczeniem  ILF 

zawartym w punkcie IV wyjaśnień. 

c) 

Odwołujący  podkreślił,  że wskazany  brak  istotnej  różnicy  w  pracochłonności  między 

częścią 1 i częścią 2 w ofercie ILF, pomimo dużej różnicy w długości gazociągów dla 

części 1 i części 2 zamówienia (42 km – blisko połowa całej części 2) musi oznaczać 

sztuczne zaniżenie kosztów realizacji dla części 1.  

Odwołujący,  na  podstawie  SIWZ,  procedur  stosowanych  przez  Zamawiającego, 

obowiązujących  przepisów  prawnych  oraz  własnego  doświadczenia,  wskazał 

czynności  niezbędne  do  wykonania  przedmiotu  zamówienia,  których  charakter 

powoduje,  że  istnieje  ścisły  związek  pomiędzy  pracochłonnością  a  długością 

g

azociągu: 

Gazociąg  o  długości  42  km  (różnica  między  częścią  1  i  częścią  2)  to  ok.  1,5  tys. 

działek, które gazociąg przecina, co wiąże się z koniecznością: 

  zamówienia  wypisów  z  ewidencji  gruntów  (dwukrotnie  -  na  etapie  decyzji 

lokalizacyjnej i projektu budo

wlanego) dla każdej z działek, 

  pozyskania wypisów z ksiąg wieczystych dla każdej z działek, 

  sprawdzenia  zgodności  wypisów  z  ewidencji  gruntów  ze  stanem  w  księgach 

wieczystych, 

  inwentaryzacji  stanu  zagospodarowania  działek  w  terenie  (wizje  lokalne, 

delegacje), 

  wprowadzenia informacji z wypisów do wykazu nieruchomości, 

  pozyskania adresów w przypadku niekompletnych danych w wypisach, 

  przygotowania bazy nieruchomości dla każdej działki, 

  przygotowania hiperłączy do wypisów, 

  przygotowania hiperłączy do odpisów z ksiąg wieczystych, 

  przeprowadzenia obowiązku informacyjnego związku z rozporządzeniem RODO 

dla każdej działki w związku z pozyskaniem danych osobowych (rozesłanie pism 

do wszystkich właścicieli działek), 

  prowadzenia,  archiwizowania  i  raportowania  korespondencji  z  prywatnymi 

właścicielami – za pośrednictwem Zamawiającego, 

  składania  wyjaśnień  do  złożonych  odwołań  od  decyzji  administracyjnych 

(poprzez Zamawiającego lub urząd wojewódzki). 

Odpowiednio większa ilość stron postępowania (o ok. 1,5 tys. działek) to też większe 

ryzyko odwołań i protestów oraz braku zgód na wejście w teren w celu wykonania np. 

badań  geologicznych.  Każdy  brak  zgody  lub  odwołanie  właściciela  skutkuje 

koniecznością  przygotowania  dodatkowych  materiałów  oraz  podjęcia  czynności 

zmierzających do rozwiązania problemu. 

42 km gazociągu to  również  dodatkowe urzędy  gmin (szacowane 10  urzędów)  oraz 

dodatkowe starostwa powiatowe (szacowane 3 starostwa), co wymaga: 

  poinformowania  urzędów  gmin  i  starostw  powiatowych  o  zamierzeniu 

inwestycyjnym  poprzez 

przygotowanie  i  przekazanie  wszystkich  materiałów 

geodezyjnych do gmin i starostw wraz z wykazem nieruchomości, 

  konieczności  spotkań  z  władzami  gmin  i  starostw  powiatowych  oraz 

przygotowania dodatkowych materiałów i prezentacji, 

  analizy obowiązujących miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego 

(MPZP) i studiów uwarunkowań i kierunków 

  zagospodarowania  gminy  (SUiKZG)  w  gminach,  przez  które  przechodzi 

gazociąg, 

  udziału  w  spotkaniach  z  mieszkańcami  w  gminach  –  tzw.  konsultacjach 

społecznych (minimum 2 etapy), 

  uzgodnienia trasy z organami, uzyskania opinii zgodnie z  wymaganiami ustawy 

z dnia 24 kwietnia 2009 r. o inwestycjach w zakresie terminalu regazyfikacyjnego 

skroplonego gazu ziemnego w Świnoujściu (dalej jako Specustawa), 

  uzgodnienia  ze  spółkami  komunalnymi  w  zakresie  skrzyżowań  z  wodociągami 

i 

kanalizacją, 

  uzgodnienia usytuowania sieci ze starostwami powiatowymi, 

  aktualizacji map do celów projektowych po zmianach trasy, np. po konsultacjach 

w urzędach gminy lub po konsultacjach społecznych z mieszkańcami. 

Dla całego przebiegu gazociągu trzeba opracować projekt, który wymaga: 

  dokonania wyboru trasy w terenie, 

  przeanalizowania  i  przedstawienia  różnych  wariantów  trasy  na  etapie  projektu 

wstępnego, 

  wykonania raportu oddziaływania na środowisko dla dużo większego zakresu, 

  ustalenia trasy gazociągu na mapach do celów projektowych, 

  ustalenia  obszaru  oddziaływania  inwestycji  i  obszaru  do  czasowego  i  trwałego 

ograniczenia na podstawie zapisów specustawy, 

  wykonania wszystkich prac związanych z opracowaniem bazy GiS  zawierającej 

niemal  wszystkie  informacje  o  projekcie  (np.  trasa  gazociągu,  strefa 

kontrolowana,  pas  montażowy,  mapy  topograficzne,  zdjęcia  lotnicze,  mapy 

zasadnicze,  mapy  ewidencyjne,  mapy  do  celów  projektowych,  informacje 

o 

nieruchomości,  informacje  o  właścicielu,  nr  księgi  wieczystej,  informacje 

o zabytkach, 

informacje 

o 

obszarach 

zalewowych, 

gatunki 

chronione 

przyrodniczo,  obszary  cenne  przyrodniczo,  wykaz  skrzyżowań  z  infrastrukturą 

i 

wiele  innych).  Konieczność  wyjazdów  do  urzędów  gminy  i  innych  instytucji 

w 

celu pozyskania danych do bazy GIS (nie wszystkie instytucje posiadają dane 

w  formie  elektronicznej).  Każdorazowo  trzeba  przenieść  dane  z  map 

i 

dokumentów  znajdujących  się  w urzędzie  na  papier,  a  następnie  w  biurze  do 

geobazy, 

  uzyskania  dodatkowych  warunków  technicznych  dotyczących  skrzyżowania 

gazociągu z uzbrojeniem podziemnym i nadziemnym, 

  uzgodnienia trasy z zarządcami uzbrojenia podziemnego i nadziemnego, 

  przygotowania szczegółowych projektów przekroczeń dróg, kolei, rzek, 

  uzgodnienia  skrzyżowań  gazociągu  z  administratorami  rzek,  dróg,  torów 

kolejowych, urządzeń melioracyjnych, 

  wykonania profilu podłużnego gazociągu, 

  wykonania  projektów  budowlanych  i  ich  uzgodnienia  z  zarządcami  wszystkich 

przekraczanych dróg publicznych, 

  zamówienia większej ilości wypisów, 

  zinwentaryzowania w terenie drzew i krzewów do wycinki, 

  wykonania  dodatkowych  operatów  wodnoprawnych  (przekroczenia  cieków) 

i 

rozszerzenia  innych  operatów  (odwodnienie  wykopów,  lokalizacja  na  terenach 

zalewowych), 

  wykonania  projektów  dodatkowych  zespołów  zaporowo-upustowych  na 

gazociągu, 

  wykonania dodatkowych projektów organizacji ruchu, 

  wysyłki materiałów do dużo większej ilości instytucji, 

  prowadzenia  macierzy  korespondencji  wychodzącej  i  przychodzącej  wraz 

z 

utworzeniem hiperłączy do tej korespondencji, 

  wydruku  dużo  większej  ilości  załączników  mapowych  do  wszystkich  wniosków 

o opinie, uzgodnienia czy decyzje. 

Obecnie należy również uwzględnić: 

  dodatkowe zasady bezpieczeństwa przy wyjazdach w dobie pandemii, takich jak 

zmniejszona ilość osób jadących jednym autem (optymalnie: 1 osoba w 1 aucie), 

  wydłużony  czas uzyskiwania wszelkich danych i  uzgodnień  w  okresie  pandemii 

spowolniona  praca  urzędów,  przez  co  częstsze  i  dłuższe  wyjazdy  po  materiały 

i z 

materiałami,  co  ma  istotne  znaczenie  przy  dłuższym  gazociągu,  tzn.  przy 

większej ilości urzędów, 

  dodatkowe  koszty  związane  z  utrzymaniem  reżimu  sanitarnego  –  zakup 

maseczek, kombinezonów, rękawiczek, płynów dezynfekcyjnych. 

Zdaniem  Odwołującego  ww.  niezbędne  czynności  powodują,  że  nie  da  się 

zaproje

ktować gazociągu o długości 128 km (cześć 1) w czasie pracy (pracochłonności) 

jedynie o 7% wyższej niż dla gazociągu o długości 86 km (część 2), krótszego o blisko 

49%.  Odwołujący  wskazał,  że  gdyby  ILF  próbował  wykonać  część  1  w  zakładanej 

wydajności  360  rbh/km,  musiałby  zwiększyć  zaplanowaną  w  ofercie  wydajność  pracy 

przewidzianą  dla  części  2,  ok.  500  rbh/km,  o  40%.  Biorąc  pod  uwagę  wyjaśnienia  ILF 

opisane  w  punkcie  IV  b,  ILF  nie  wykazał  dodatkowego  zysku  lub  ryzyka  za  pomocą 

dodatkowych  godzin,  gdyż  te  wielkości  kalkuluje  w  koszcie  każdej  godziny.  Jedyną 

możliwością  jest,  że faktycznie  skalkulował  o  40%  wyższą  wydajność  pracy  dla  części 

–  co  w  opinii  Odwołującego  nie  jest  możliwe.  W  innym  przypadku  potrzeba  byłoby 

dodatkowych  18  000  rbh  dla  zrównoważenia  wydajności,  co  jest  ekwiwalentem  2  160 

000,00 PLN wg stawek wykazanych przez ILF w wyjaśnieniu. Podane wyliczenie może 

nie  uwzględniać  wszelkich  nieprzewidzianych  przez  ILF  elementów  budowania  ceny 

ofertowej,  ale  przynajmniej  w 

zakresie  kosztów  pracy  taka  jest  realna  skala  zaniżenia 

przez ILF wartości części 1 zamówienia w stosunku do części 2. Dodatkowo Odwołujący 

podkreślił, że w ramach przygotowania projektu gazociągu dla części 1 zakresem prac 

objęte jest przygotowanie dokumentacji związanej z modernizacją Węzła Gustorzyn, co 

wg  szacunku  Odwołującego  wymaga  nakładu  ok.  1000  rbh,  co  nie  zostało  to 

uwidocznione w wyjaśnieniach. 

Odwołujący  wskazuje  także  na  średnia  stawkę  godzinowa  podana  przez  ILF  na  str.  8 

wyjaśnień: „Średnia stawka godzinowa, uwzględniająca wszystkie koszty realizacji prac 

wraz z zakładanym zyskiem, wynosi 120 zł”. 

Odwołujący  podkreślił,  że tak  opisana  stawka  nie może być  podstawą do uznania,  czy 

cena  nie  jest  rażąco  niska.  Sposób  określenia  stawki  przez  ILF  stanowi  wyłącznie 

gołosłowne twierdzenia, bez szczegółowych kalkulacji. 

W  odniesieniu  do  szczegółowych  kalkulacji  ceny,  Odwołujący  stwierdził,  że  dowodzą 

one istnienia rażąco niskiej ceny w ofercie ILF. 

Zmawiający  ustanowił  formę  wyjaśnień  dotyczących  badania  rażąco  niskiej  ceny 

(poprzez  przedstawienie  zestawienia  opracowanego  na  bazie  wzoru  przygotowanego 

przez  Zamawiającego),  którą  ILF  uznał  za  nieadekwatną  co  do  możliwości  wykazania 

wartości  planowanych  kosztów  w  sposób  odpowiadający  stosowanej  przez  ILF 

metodologii,.  Wobec  powyższego  czynność  wyboru  najkorzystniejszej  oferty  została 

podjęta  w  oparciu  o  formę  wyjaśnień  niekorespondującą  z  rzeczywistym  planem 

wykonania przedmiotu zamówienia przez ILF, co ILF przyznał w przedostatnim akapicie 

strony  5  wyjaśnień  oraz  w  piśmie  będącym  wnioskiem  o  przesunięcie  terminu  na 

udzielenie  wyjaśnień.  Zdaniem  Odwołującego  ILF  używa  argumentu  nieadekwatności 

zaproponowanego przez Zamawiającego wzoru wyjaśnień z braku innych, faktycznych, 

dających  się  udowodnić  argumentów  popierających  realistyczny  charakter 

zaproponowanej  w  ofercie  ceny.  Odwołujący  wskazał,  że  Zamawiający  stosuje 

zaproponowaną  metodę  badania  uwarunkowań  cenowych  od  dawna,  również 

w 

odniesieniu  do  ILF,  a  nawet  do  projektów  wspólnie  realizowanych  przez  ILF 

z 

Odwołującym  jako  konsorcjum,  np.  w  postępowaniu  na  „Opracowanie  dokumentacji 

projektowej  gazociągu  DN1000  Niechorze-Płoty,  Rogowo-Płoty,  Gąski-Koszalin,  Płoty-

Koszalin, Goleniów-Płoty wraz z infrastrukturą towarzyszącą". W tym postępowaniu ILF 

przekazał  do  Odwołującego  działającego  wówczas  jako  lider  konsorcjum  wyjaśnienia, 

i 

przedstawił  w  identyczny  sposób  wyliczenia,  które  doprowadziły  do  udzielenia  przez 

Zamawiającego zamówienia konsorcjum GAZOPROJEKT i ILF. Odwołujący podniósł, że 

nawet jeśli Zamawiający sformułował nieadekwatną formę wyjaśnień, nie zwalnia to ILF 

z wykazania braku rażąco niskiej ceny.  

Zdaniem  Odwołującego  ILF  nie  przedstawił  dowodów  ani  nie  podał  przekonujących 

argumentów  na  tak  znaczące  obniżenie  ceny,  a  argumenty  które  wysunął  w  części 

ogólnej wyjaśnień w takim samym stopniu odnoszą się do oferty Odwołującego. 

Odwołujący  zaznaczył,  że  w  przedmiotowej  sprawie  nie  będą  miały  zastosowania 

argumenty typowe dla oceny wyjaśnień rażąco niskiej ceny w ofertach na świadczenie usług 

intelektualnych,  odnoszące  się do tego,  że przy  kosztach  osobowych praca lub  usługa jest 

warta tle na ile wycenia ją osoba je świadcząca. Zdaniem Odwołującego usługa projektowa 

będąca  przedmiotem  postępowania  ma  inny  charakter  –  projektowanie  obiektów 

przemysłowych  czy  ogólnobudowlanych  jest  skupione  na  stosunkowo  niewielkim  terenie, 

w 

przeciwieństwie  do  obiektów  liniowych  rozciągających  się  na  setki  kilometrów.  Prace 

inżynierskie  przy  inwestycjach  liniowych  nie  mają  tak  skomplikowanego  charakteru  jak 

w 

przypadku  inwestycji  o  dużej  zawartości  wysokich,  innowacyjnych  technologii. Wyłącznie 

pojedyncze,  specjalne  elementy  gazociągów  stanowią  wyzwania  inżynierskie  i  należą  do 

nich  przejścia  przez  przeszkody  terenowe,  np.  rzeki,  umocnienia  wykopów  lub  specjalne 

metody  posadowienia  gazociągów  w  przypadku  występowania  szczególnie  trudnych 

warunków geologicznych, co ma zwykle miejsce na bardzo ograniczonej długości przebiegu 

gazociągu. W pozostałym zakresie geograficznym, zwykle powyżej 95% długości gazociągu, 

projekt  techniczny  ma  charakter  lokalizacji 

przebiegu rurociągu na mapie oraz narysowania 

profilu podłużnego gazociągu. To co stanowi o kosztochłonności i czasochłonności procesu 

projektowego 

inwestycji 

liniowych 

to 

konieczność 

przeprowadzenia 

czynności 

formalnoprawnych, pozyskania uzgodnień od gestorów sieci i właścicieli gruntów oraz zgód, 

opinii decyzji samorządów i urzędów administracji państwowej.  

Odwołujący stwierdził, że średnia wartość wskaźnika cena netto /1 km kształtuje się 

następująco: 

  dla przetargów rozstrzygniętych w roku 2019: 232 406,00 zł, 
  dla przetargów rozstrzygniętych w roku 2020: 174 728,00 zł, 
  dla przetargów rozstrzygniętych w latach 2015 - 2020: 135 332,00 zł, 
  dla przetargów rozstrzygniętych w latach 2019 - 2020: 203 567,00 zł. 

Wartość  ww.  wskaźnika  dla  oferty  złożonej  przez  ILF  to  98  748,92  zł  dla  części 

1 i 123 

619.35 zł dla części 2. 

Odwołujący wniósł o dopuszczenie i przeprowadzenie następujących dowodów: 

  dowód  nr  1  -  pismo  Zamawiającego  o  ponownym  wyborze  oferty  najkorzystniejszej 

w 

części  nr  1  i  części  nr  2  z  23  listopada  2020  r.,  potwierdzające  dokonanie  wyboru 

oferty, 

  dowód  nr  2  –  pismo  ILF  z  18  września  2020  r.  zawierające  wyjaśnienia  dotyczące 

elementów oferty wpływających na wysokość ceny,  

  dowód nr 3 – pismo ILF z dnia 10 września 2020 r. zawierające wniosek o przesunięcie 

terminu na udzielenie wyjaśnień, 

  dowód  nr  4  –  wykaz  prac  projektowych  wykonanych  lub  w  trakcie  wykonywania  przez 

Odwołującego,  dotyczących  gazociągów  o  podobnym  charakterze  do  przedmiotu 

zamówienia w postępowaniu, zlecanych przez Zamawiającego, 

  dowód  nr  5  –  wykaz  prać  projektowych  wykonanych  przez  ostatnie  lata  przez 

Odwołującego w rejonie planowanego przebiegu przedmiotowego gazociągu, 

  dowód  nr  6  –  certyfikat  spełniania  wymagań  normy  ISO9001  i  ISO14001  nr  JBS-

  dowód  nr  7  –  porównanie cen  ofertowych z  ofert Odwołującego  i  ILF  oraz  porównanie 

cen wszystkich ofert złożonych w postępowaniu, 

  dowód  nr  8  –  pismo  Zamawiającego  z  wezwaniem  ILF  do  wyjaśnienia  w  zakresie 

elementów  oferty  mających  wpływ  na  wysokość  ceny  ofert  w  części  nr  1  i  części  nr  2 

z 

dnia 9 września 2020 r. 

Odwołujący  wniósł  o  nakazanie  Zamawiającemu:  unieważnienia  czynności  wyboru 

oferty  ILF  jako  najkorzystniejszej  dla  obu  części  postępowania,  odrzucenia  oferty  ILF  na 

podstawie art. 90 ust. 3, względnie art. 89 ust. 1 pkt 4 ustawy  Pzp oraz  dokonania wyboru 

oferty Odwołującego jako najkorzystniejszej w częściach 1 i 2. 

Na  podstawie  dokument

acji  przedmiotowego  postępowania  oraz  biorąc  pod  uwagę 

stanowiska stron, Izba 

ustaliła, co następuje: 

Przedmiotem Zamówienia jest opracowanie dokumentacji projektowej i sprawowanie 

nadzoru autorskiego dla inwestycji „Budowa gazociągu DN 1000 MOP 8,4 MPa Gustorzyn – 

Wicko  w  podziale  na  2  Części  tj.  Część  1  odc.  Gustorzyn  –  Gardeja  i  Część.  2  Gardeja  – 

Kolnik” (pkt III.1 SIWZ). 

Zgodnie z załącznikiem nr 1 do SIWZ, poszczególne części zamówienia obejmują: 

 

część  1:  Opracowanie  dokumentacji  projektowej  dla  zadania  inwestycyjnego  pn.: 

„Budowa  gazociągu  DN1000  MOP  8,4MPa  Gustorzyn  –  Wicko,  odcinek  Gustorzyn  - 

Gardeja o długości około 128km - wraz z pełnieniem nadzoru autorskiego” 

a) 

Wykonanie prac projektowych związanych z wykonaniem kompletnej dokumentacji 

projektowej; 

b) 

Pełnienie  nadzoru  autorskiego  nad  Inwestycją  [zwanego  dalej  „Nadzór  Autorski”], 

wraz  z  udzielaniem  odpowiedzi  na  pytania  podczas  przetargu  na  w

ybór 

Wykonawcy Robót Budowlanych [dalej zwanego WRB] oraz Wykonawcy Nadzoru 

Inwestorskiego [dalej zwanego WNI]; 

 

część  2:  Opracowanie  dokumentacji  projektowej  dla  zadania  inwestycyjnego  pn.: 

„Budowa  gazociągu  DN1000  MOP  8,4MPa  Gustorzyn  –  Wicko,  odcinek  Gardeja  – 

Kolnik o długości około 86km - wraz z pełnieniem nadzoru autorskiego” 

a) 

Wykonanie prac projektowych związanych z wykonaniem kompletnej dokumentacji 

projektowej; 

b) 

Pełnienie  nadzoru  autorskiego  nad  Inwestycją  [zwanego  dalej  „Nadzór  Autorski”], 

wraz  z  udz

ielaniem  odpowiedzi  na  pytania  podczas  przetargu  na  wybór 

Wykonawcy Robót Budowlanych [dalej zwanego WRB] oraz Wykonawcy Nadzoru 

Inwestorskiego [dalej zwanego WNI]. 

W  punkcie  XVIII  SIWZ  (Opis  sposobu  obliczenia  ceny) 

Zamawiający  wskazał  m.in., 

że zasady wynagradzania Wykonawcy zostały określone w Załączniku nr 2 do SIWZ (Wzór 

umowy) 

oraz że cenę oferty należy rozumieć jako wynagrodzenie ryczałtowe.  

Według  protokołu  postępowania  wartość  zamówienia  została  oszacowana  na  kwotę 

30.400.000,00 zł, w tym: część 1 – 18 200 000,00 zł, część 2 – 12 200 000,00. 

Podana  przez  Zamawiającego  przed  otwarciem  oferty  kwota,  jaką  zamierza 

przeznaczyć na sfinansowanie zamówienia, to 37 392 000,00 zł brutto, w tym na część nr 1: 

22 386 000,00 zł brutto, na część nr 2: 15 006 000,00 zł brutto. 

W postępowaniu zostały złożone oferty z następującymi cenami: 

Lp. 

Nazwa wykonawcy 

Cena brutto za część 1 (zł) 

Cena brutto za część 2 (zł) 

PGNiG Gazoprojekt S.A. 

Konsorcjum: 

Ramboll 

Polska  Sp.  z  o.o.  Ramboll 
Danmark A/S 

ANTEA  GROUP  POLSKA 
S.A. 

OTS-IP Sp. z o.o. 

Biuro  Projektów  „NaftaGaz” 
Sp. z o.o. 

ILF Consulting Engeneers 

Pismem  z  9  września  2020  r.  Zamawiający  wezwał  Przystępującego,  na  podstawie 

art. 90 ust. 1 

w zw. z art. 90 ust. 1a pkt 1 ustawy Pzp, do wyjaśnień w zakresie elementów 

mających  wpływ  na  wysokość  ceny  oferty  w  części  nr  1  i  w  części  nr  2.  Zamawiający 

wskaza

ł, że cena całkowita oferty:  

a)  w  zakresie  części  nr  1  (15.547.030,88  zł  brutto)  jest  niższa  o  30,55%  od  wartości 

zamówienia  powiększonej  o  należny  podatek  od  towarów  i  usług,  ustalonej  przed 

wszczęciem postępowania zgodnie z art. 35 ust. 1 i 2. Wartość szacunkowa przedmiotowego 

zamówienia, powiększona o należny podatek od towarów i usług wynosi w zakresie części nr 

22 386 000,00 zł brutto (pomniejszona o 30% wynosi 15 670 200,00 zł brutto), natomiast 

cena  zaoferowana  przez  Wykonawcę  wynosi  15  547  030,88  zł  brutto.  Oznacza  to,  iż 

Wykonawca  zaoferował  wykonanie  zamówienia  za  cenę,  która  jest  niższa  o  30,55%  od 

szacunkowej  wartości  zamówienia,  powiększonej  o  należny  podatek  od  towarów  i  usług. 

Jednocześnie Zamawiający wskazuje, że cena ta jest również niższa o 34,29% od średniej 

arytmetycznej cen wszystkich złożonych ofert w części nr 1. 

b)  w  zakresie  części  nr  2  (13  076  452,88  zł  brutto)  jest  niższa  o  31,04%  od  średniej 

arytmetycznej cen wszystkich złożonych ofert w części nr 2, która wynosi 14 633 479,82 zł 

brutto.  

W związku z tym, Zamawiający zwraca się o udzielenie wyjaśnień, w tym złożenie dowodów, 

dotyczących  elementów  oferty  w  części  nr  1  i  części  nr  2  zamówienia  mających  wpływ  na 

wysokość ceny w szczególności w zakresie:  

1)  oszczędności  metody  wykonania  zamówienia,  wybranych  rozwiązań  technicznych, 

wyjątkowo  sprzyjających  warunków  wykonywania  zamówienia  dostępnych  dla  wykonawcy, 

oryginalności  projektu  wykonawcy,  kosztów  pracy,  których  wartość  przyjęta  do  ustalenia 

ceny nie może być niższa od minimalnego wynagrodzenia za pracę albo minimalnej stawki 

godzinowej,  ustalonych  na  podstawie  przepisów  ustawy  z  dnia  10  października  2002  r. 

o 

minimalnym wynagrodzeniu za pracę (Dz. U. z 2018 r., poz. 2177 tj., z późn. zm.);  

2) pomocy publicznej udzielonej na 

podstawie odrębnych przepisów;  

3)  wynikającym  z  przepisów  prawa  pracy  i  przepisów  o  zabezpieczeniu  społecznym, 

obowiązujących w miejscu, w którym realizowane jest zamówienie;  

4) wynikającym z przepisów prawa ochrony środowiska;  

5) powierzenia wykonania 

części zamówienia podwykonawcy (jeżeli dotyczy), które pozwolą 

stwierdzić, że zaoferowana cena całkowita w złożonej ofercie nie jest rażąco niska. 

Zamawiający  wymaga  również,  aby  wyjaśnienia  sposobu  wyliczenia  ceny  oferty 

z 

wymienieniem tych elementów oferty, które mają istotny wpływ na jej wysokość, zawierały 

również określenie liczby roboczogodzin lub ilości, wartości jednostkowe netto oraz wartości 

netto  dla  poszczególnych,  zagregowanych  pozycji,  zgodnie  z  zestawieniem  stanowiącym 

załącznik nr 1 do niniejszego pisma, z zastrzeżeniem, że zakres wyszczególnionych pozycji 

powinien zostać wyceniony tylko jeden raz. 

Pismem  z  10  września  2020  r.  Przystępujący  zwrócił  się  do  Zamawiającego 

o 

przedłużenie  terminu  na  udzielenie  wyjaśnień  do  18  września  2020  r.  Przystępujący 

wskazał,  że:  powyższe  jest  podyktowane  stopniem  szczegółowości  wymaganego  rozbicia 

oraz bardzo krótkim terminem na udzielenie wyjaśnień. Dodatkowo pragniemy nadmienić iż 

przyjęta  przez  nas  metodologia  sporządzenia  kalkulacji  cenowej  będzie  wymagała 

dostosowania do rozbicia przekazanego wraz z wezwaniem. 

Zamawiający wyraził zgodę na 

zmianę terminu na złożenie wyjaśnień. 

W  dniu  18  września  2020  r.  Przystępujący  złożył  wyjaśnienia,  które  w  dniu  23 

listopada zostały przez Zamawiającego odtajnione w zakresie stron 4-23. 

Przystępujący oświadczył w wyjaśnieniach, że zaoferował  ceny rynkowe, adekwatne 

do  zakresu  zamówienia  i  bogatego  doświadczenia  wykonawcy,  ale  i  konkurencyjne 

w 

stosunku  do  cen  zaoferowanych  przez  innych  wykonawców,  uwzględniające  zysk  oraz 

rezerwę na potencjalne ryzyka. 

Odwołujący wyjaśnił:  

(…) z uwagi na charakter zamówienia polegający na opracowaniu dokumentacji projektowej 

i sprawowania  nadzoru  autorskiego 

(…)  cena  oferty  zawiera  w  głównej  mierze  koszty 

pracowników  oraz  podwykonawców,  a  przedstawione  w dalszej  części  pisma  uzasadnienie 

zaoferowanej ceny, wskazuje,  że jest  ona realna, rzeczywista i  nie odbiega ona  od stawek 

oferowanych  na  rynku  usług  objętych  przedmiotem  zamówienia  zarówno  krajowym  jak 

i 

międzynarodowym. Cena zaoferowana przez ILF w złożonej ofercie wynika z dostosowania 

optymalnych rozwiązań do zaproponowanej przez Wykonawcę koncepcji oraz kalkulacji cen 

rynkowych  za  poszczególne  części  przedmiotu  zamówienia.  Zgodnie  z  przyjętym  w  ILF 

standardem obliczania kosztów, kalkulacja cenowa dotycząca przedmiotowego zamówienia 

została  wykonana  z  niezwykłą  starannością,  z  uwzględnieniem  całkowitego  zakresu  prac, 

czasu trwania usługi i wszystkich niezbędnych składowych. 

Wykonawca wskazuje niniejszym, że przesłany przez Zamawiającego wraz z wezwaniem do 

wyjaśnień  rażąco  niskiej  ceny  Załącznik  nr  1  nie  był  załączony  do  SIWZ,  Zamawiający 

nigdzie  też  nie  wskazywał  na  wymóg  takiego  sposobu  przygotowania  i  kalkulacji  ceny 

ofertowej  w  niniejszym  postępowaniu,  jak  wynikający  z  przesłanego  Załącznika  Nr  1. 

W 

związku  z  tym,  wykonawcy  mogli,  i  tak  też  uczynił  ILF,  przyjąć  inny  model  agregowania 

kosztów  oraz  inny  sposób  wyliczenia  ceny.  W  przypadku,  gdy  w  SIWZ  Zamawiający  nie 

narzucił  sposobu  kalkulacji  ceny,  to  kwestia  ta  pozostaje  domeną  Wykonawcy  i  to  on, 

bazując  na  własnym  doświadczeniu  i  wiedzy,  kalkuluje  ją  indywidualnie  (z  uwzględnieniem 

całego  zakresu  zamówienia  i  wszystkich  elementów  określonych  w  SIWZ).  Dodatkowo, 

w 

przesłanym  wezwaniu,  Zamawiający  wymaga  aby  wyjaśnienia  sposobu  wyliczenia  ceny 

oferty  z  wymienieniem  tych  elementów  oferty,  które  mają  istotny  wpływ  na  jej  wysokość, 

zawierały również określenie liczby roboczogodzin lub ilości, wartości jednostkowe netto oraz 

wartości  netto  dla  poszczególnych,  zagregowanych  pozycji,  zgodnie  z  przesłanym 

zastawieniem  stanowiącym  Załącznik  Nr  1  do  pisma  Zamawiającego.  Takie  narzucenie 

przez  Zamawiającego  sposobu  przedstawienie  wyjaśnień  co  do  zaoferowanej  ceny 

powoduje  de  facto,  że  Wykonawca  musi  jeszcze  raz  (ponownie)  dokonać  kalkulacji  ceny 

w 

celu  jej  dostosowania  do  wymagań  Zamawiającego,  co  jest  bardzo  pracochłonne 

i 

zdaniem  Wykonawcy  wykraczające  poza  obowiązki  wynikające  z  Ustawy  PZP.  Takie 

działanie  uniemożliwia  też  Wykonawcy  przedstawienie  ceny  jego  oferty  w  sposób,  w  jaki 

rzeczywiście  była  ona  kalkulowana,  i  jaki  być  może  byłby  wystarczający  do  wykazania  jej 

realności.  (…)  Pomimo  zastrzeżeń  wskazanych  powyżej  Wykonawca  dokonał  rekalkulacji 

swojej  ceny,  w  taki  sposób,  aby  odpowiadała  ona  pozycjom  kosztowym  wskazanym  przez 

Zamawiającego w  wezwaniu do wyjaśnień,  jednakże w  tym miejscu Wykonawca wskazuje, 

że  w  celu  dostosowania  się  do  przedmiotowego  zestawienia,  Wykonawca  zmuszony  był 

„ukryć” zakładany zysk, jak również rezerwy na potencjalne ryzyka w realizacji zamówienia, 

w pozycjach narz

uconych przez Zamawiającego w przedmiotowym zestawieniu. Dodatkowo, 

koszty  zaangażowania  podwykonawców  nie  zostały  pokazane  w  wyodrębnionej  pozycji 

kosztowej, gdyż taka pozycja nie została przewidziana przez Zamawiającego. 

C. OPIS SPOSOBU PRZYGOTOWANIA KALKULACJI CEN OFERTOWYCH 

(…)  Wykonawca  nie  odnosi  się  do  punktów  2),  4)  z  wezwania  Zamawiającego  do 

wyjaśnienia ceny (strona 2 wezwania), gdyż te elementy nie miały wpływu na wyliczenie cen 

oferty  ILF. 

Potwierdzamy,  że  ceny  zawarte  w  ofercie  ILF  obliczone  zostały  zgodnie 

z 

najlepszą  wiedzą  oraz  doświadczeniem  Wykonawcy  w  zakresie  realizowania  usług 

w 

postępowaniach  o  analogicznym  przedmiocie  i  zakresie,  w  sposób  staranny  oraz 

z 

uwzględnieniem  wszystkich  elementów  przedmiotu  zamówienia  określonych  w  SIWZ 

i 

zapewnia  ich  realizację  w  sposób  należyty,  zgodny  z  wymaganiami  określonymi  w  SIWZ. 

Podstawą  kalkulacji  cen  oferty  ILF  jest  wykorzystanie,  poza  doświadczeniem  Wykonawcy, 

dostępnych  zasobów  oraz  kompetencji  zespołu  jak  również  analiza  wszelkich  wytycznych 

postawionych  przez  Zamawiającego.  W  uzupełnieniu  do  stanowiących  Załącznik  nr  1  i  nr 

do  niniejszych wyjaśnień  zestawień  dla Części  nr  1  i  Części  Nr  2 zamówienia (dalej  jako 

Zestawienia)  zwracamy  uwagę  na  niżej  wymienione  elementy  i  okoliczności,  które  mają 

wpływ na przyjęte założenia i wysokość ceny oferty. 

I. 

Oszczedność metody wykonania zamówienia, koszty pracy, dedykowany zespół: 

Wynagrodzenie  personelu,  stanowiące  element  najbardziej  kosztotwórczy  (poza 

kosztem  podwykonawców)  przy  realizacji  tego  typu  usług,  zostało  ustalone  przez  ILF 

z u

względnieniem  wykształcenia  i  kwalifikacji  poszczególnych  osób  oraz  rodzaju  zadań 

przez  nich  wykonywanych.  W  oparciu  o  powyższe  założenia  przyjęto  poniższe 

uwarunkowania  pozwalające  ILF  na  konkurencyjne  (ale  w  żadnym  razie  nie  rażąco  niskie) 

ustalenie wartości kosztów zaangażowania personelu, a mianowicie: 

a) 

Na  podstawie  opisu  przedmiotu  zamówienia,  a  także  w  oparciu  o  doświadczenie 

Wykonawcy  przy  realizacji  zamówień  o  analogicznym  zakresie  ILF  określił  niezbędną, 

minimaln

ą  ilość  czasu  pracy  (liczbę  godzin)  osób  przewidzianych  do  realizacji 

zamówienia,  w  tym  specjalistów  wymaganych  przez  Zamawiającego  w  SIWZ; 

Szacowana  liczba  roboczogodzin  przewidziana  na  realizację  zamówienia wynosi  około 

46 tysięcy (dla Części Nr 1) oraz 43 tysiące dla Części Nr 2. 

b) 

Zgodnie z praktyką przyjętą w branży usług inżynierskich koszty pracy personelu zostały 

określone  jako  iloczyn  liczby  roboczogodzin  przewidzianych  przez  Wykonawcę  do 

wykonania  przez  poszczególnych  specjalistów  oraz  stawki  godzinowej  danego 

pracownika. 

c) 

Personel Wykonawcy, który jest dedykowany do realizacji tego projektu, posiada bogate 

doświadczenie  w  realizacji  analogicznych  zamówień,  tj.  w  opracowywaniu  projektów 

gazociągów wysokiego ciśnienia. Osoby te były zaangażowane w realizację poprzednich 

projektów  realizowanych  dla  Zamawiającego.  W  konsekwencji  osoby  te  są  bardziej 

efektywne  w  wykonywaniu  podobnych  zadań,  co  pozwala  na  założenie 

zoptymalizowania czasu pracy ekspertów oraz personelu pomocniczego, a także wpływa 

na  możliwość  zmniejszenia  nakładów  organizacyjnych  niezbędnych  na  wykonanie 

usługi. 

d) 

Zespół  ekspertów,  który  jest  dedykowany  do  realizacji  tego  projektu,  stanowią  osoby 

długotrwale  zatrudnione  lub  związane  z  ILF.  Osoby  te  są  doskonale  zaznajomione  ze 

stosowanymi  prze

z  Wykonawcę  standardami  realizacji  zamówień,  w  tym  metodami 

zarządzania  i  organizacji  projektów,  a  w  związku  z  tym  Wykonawca  nie  musi 

uwzględniać  dodatkowych  kosztów  związanych  z  wdrożeniem  nowych  osób  do  pracy 

w 

funkcjonującym  w  ILF  systemie  organizacji  i  zarządzania  (osoby  te  znają 

obowiązujące  w  ILF  procedury  zapewnienia  jakości,  system  tworzenia  i  obiegu 

dokumentów,  procedury  dotyczące  optymalizacji  podziału  obowiązków  w  zespole  itd.). 

Wpływ na poziom oferowanej ceny ma także  –  wypracowany przez ILF  przez wiele lat 

prowadzenia działalności - system zarządzania zasobami ludzkimi. 

e) 

Miejscem  wykonywania  pracy  jest  zasadniczo  siedziba  Wykonawcy,  co  w  połączeniu 

z wykorzystaniem  elektronicznych  metod  komunikacji  opisanych  w  punkcie  II. Wybrane 

rozwiązania techniczne” poniżej, również pozwala Wykonawcy na znaczną oszczędność 

kosztów. 

Koszty  zaangażowania personelu obejmują wynagrodzenie podstawowe i dodatkowe (wraz 

z 

należnymi  podatkami  i  innymi  obowiązkowymi  świadczeniami),  delegacje  krajowe,  koszty 

związane  z  realizacją  zamówienia,  koszty  ogólne  funkcjonowania  przedsiębiorstwa  ILF. 

Przyjęte  stawki  wynagrodzenia  personelu  pozostają,  przede  wszystkim  z  uwagi  na  rodzaj 

i 

zakres  obowiązków,  poszczególnych  członków  personelu,  w  adekwatnej  proporcji  do 

wysokości  wynagrodzeń  w  sektorze  przemysłowym  oraz  są  niewątpliwie  wyższe  niż 

minimalne  wynagrodzenie  za  pracę  ustalone  na  podstawie  art.  2  ust.  5  ustawy  z  dnia  10 

października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę (t.j. Dz. U. z 2018 r., poz. 2177) 

oraz  pozostaną  takie  przez  cały  czas  realizacji  przedmiotu  zamówienia  w  razie  wzrostu 

stawki  minimalnego  wynagrodzenia  za  pracę.  średnia  stawka  godzinowa,  uwzględniająca 

wszystkie koszty realizacji prac wraz z zakładanym zyskiem wynosi 120 złotych. 

Ceny  ofertowe  zostały  tak  skalkulowane,  żeby  uwzględniały  także  koszty 

ubezpieczenia,  koszty  zabezpieczenia  należytego  wykonania  umowy  w  postaci  gwarancji 

bankowej i inne koszty finansowe, związane z realizacją zamówienia. W kalkulacji cen ujęto 

również  zwiększone  koszty  prac  geodezyjnych,  wynikające  z  nowego  Rozporządzenia 

Ministra  Rozwoju  z  dnia  18  sierpnia  2020  r.  w  sprawie  standardów  technicznych 

wykonywania geodezyjnych pomiarów sytuacyjnych i wysokościowych oraz opracowywania 

i 

przekazywania  wyników  tych  pomiarów  do  państwowego  zasobu  geodezyjnego 

i kartograficznego (Dz. U z 2020, poz. 1429). 

Wykonawca  przeanalizował  wymagania  Zamawiającego  dotyczące  ubezpieczenia 

i 

stwierdził,  że  po  pierwsze,  Zamawiający  nie  wymaga  zawarcia  odrębnej  umowy 

ubezpieczenia dla tego konkretn

ego projektu, po drugie, polisa ubezpieczenia OC, którą ILF 

posiada  w  ramach  prowadzonej  działalności  odpowiada  wymaganiom  Zamawiającego, 

a 

zatem  Wykonawca  nie  poniesie  dodatkowych  kosztów  związanych  z  pozyskaniem  nowej 

polisy  ubezpieczenia  OC  dla  tego  projektu.  Koszt  aktualnej  polisy  ubezpieczenia  OC  jest 

uwzględniany w stawkach pracowników, jako koszty ogólne funkcjonowania ILF. 

Przynależność  do  Grupy  ILF  umożliwia  pozyskanie  gwarancji  bankowej  stanowiącej 

zabezpieczenie  należytego  wykonania  umowy  na  preferencyjnych  warunkach,  a  koszty  jej 

pozyskania są na poziomie ok. 0,1% wartości oferty/umowy. 

Il. 

Wybrane rozwiązania techniczne 

ILF  w  ramach  przygotowywania  projektów  oraz  pozostałej  dokumentacji  korzysta 

z 

platformy  Sharepoint.  Umożliwia  ona  jednoczesną  pracę  na  dokumencie  kilku 

użytkownikom  —  co  gwarantuje  oszczędność  czasu.  Również  dostęp  do  dokumentu  jest 

uproszczony, gdyż jedynym potrzebnym narzędziem jest komputer z dostępem do Internetu. 

Taka  forma  przepływu  dokumentacji  ogranicza  też  koszty  prowadzenia  działalności, 

ponieważ zbędne staje się drukowanie projektów na etapie ich przygotowywania. 

Autorska  platforma  do  zarządzania  projektami  i  gromadzenia  materiałów  umożliwia 

ILF  bieżące  wprowadzanie  danych  i  ich  automatyczną  weryfikację;  efektywne  zarządzanie

procesem realizacji  projektu  oraz  zapewnia możliwość całodobowej  komunikacji  wszystkich 

członków  zespołu  —  dzięki  temu  rozwiązaniu  Wykonawca  w  znacznym  stopniu  ogranicza 

koszty administracyjne. 

ILF w ramach realizacji 

projektów kładzie nacisk na stałą i bezpośrednią komunikację; 

wykorzystując m.in. takie narzędzia jak Skype for Business i Microsoft Teams, co pozwala na 

szybką  wymianę  poglądów,  unikanie  tworzenia  zbędnej  oficjalnej  korespondencji  pomiędzy 

podmiotami,  a  także  nie  wprowadza  bezwładności  w  procesie  podejmowania  decyzji, 

jednocześnie  oszczędzając  czas  szeregowych  pracowników  i  osób  zarządzających 

projektem,  zarówno  po  stronie  Wykonawcy  jak  i  Zamawiającego.  Narzędzie  to  pozwala 

również  zaoszczędzić  czas  potrzebny  na  bezpośrednie  spotkania,  zastępując  je 

wideokonferencjami,  podczas  których  można  również  prezentować  i  na  bieżąco  edytować 

dokumenty projektowe. 

Ceny  ofertowe  zostały  skalkulowane  przy  zastosowaniu  wdrożonego  w  ILF 

wewnętrznego  systemu  zarządzania  jakością  zgodnego  z  normą  ISO/IEC  9001:2008 

uwzględniającego  wszystkie  występujące  ryzyka,  natomiast  prawdopodobieństwo  ich 

wystąpienia  oraz  rodzaj  zidentyfikowanego  ryzyka  przyjęto  na  poziomie  typowym  dla 

przyjmowanego w ILF przy podobnych przedsięwzięciach. 

III. 

Wyjątkowo sprzyjające warunki wykonywania zamówienia dostępne dla Wykonawcy 

ILF  dysponuje  niecodzienną  na  rynku  znajomością  uwarunkowań  związanych 

z 

realizacją  tego  typu  usług,  wynikającą  z  faktu  realizacji  w  okresie  ostatnich  dwunastu  lat 

kilkunastu  analogicznych  projektów  dla  tego  samego  Zamawiającego  (Gaz  System),  albo 

jeżeli nie dla tego samego Zamawiającego, to według jego wytycznych (projekty gazociągów 

przyłączeniowych  dla  PGNiG  Termika).  Projekty  te  zostały  wymienione  poniżej.  Wiedza  ta 

pozwala  w  sposób  optymalny  uwzględnić  w  procesie  kalkulacji  cen  ofertowych  zarówno 

koszty  bezpośrednie  związane  z  zatrudnieniem  wymaganego  personelu,  jak  i  koszty 

organizacyjne  związane  z  realizacją  niniejszego  zamówienia,  co  wynika  z  faktu 

dysponowania  bardzo  szeroką  bazą  dokumentów  wzorcowych  oraz  doświadczenia 

w 

zakresie kształtowania się ryzyka realizacji wytycznych projektowych. Powyższe oznacza, 

że  ILF  jest  w  stanie  zrealizować  kolejny  podobny  projekt  przy  użyciu  mniejszej  liczby 

roboczogodzin  (a  tym  samym  taniej)  niż  przedsiębiorca,  który  takiego  doświadczenia  nie 

posiada. 

Przynależność do czołówki polskich firm świadczących tego typu usługi i posiadanie 

rozległego  doświadczenia  pozwala  na  dokonanie  w  sposób  precyzyjny  wyceny 

rzeczywistych  kosztów  realizacji  usługi.  Doświadczenia  Wykonawcy  oparte  na  realizacji 

analogicznych  projektów  pozwalają  więc  na  optymalizację  ceny  usługi  w  związku 

z 

posiadaną  praktyczną  i  sprawdzoną  wiedzą  o  rzeczywistych  kosztach  realizacji  takich 

zadań.  W  konsekwencji  cena  ofertowa  została  skalkulowana  w  oparciu  o  wypracowane 

rozwiązania techniczne oraz efektywne i sprawdzone metody organizacji i zarządzania. 

Poniżej  przedstawiamy  wybrane  projekty  o  analogicznym  charakterze  zrealizowane 

przez ILF w ostatnich latach: 

 

Rembelszczyzna-Gustorzyn 

– długość ok. 176 km, 28” (DN700) 

 

Szczecin-

Gdańsk – długość ok. 201 km, 28” (DN700)  

 

Szczecin-

Lwówek – długość ok. 189 km, 28” (DN700) 

 

Lwówek-Odolanów – długość ok. 169 km, 40” (DNI 000) 

 

Strachocina - 

Pogórska Wola  –ok. 98 km, 28" (DN700)  

 

Lasów - Jeleniów – długość ok. 18 km, 28” (DN700) 

 

Hermanowice-Strachocina 

– długość ok. 80 km, 28" (DN700) 

 

Rawa Mazowiecka -

Wronów –długość ok. 156 km, 40" (DNI 000) 

 

Leśniewice-Rawa Mazowiecka – długość ok. 100 km, 40” (DNI 000) 

Zespół  osób  dedykowanych  do  realizacji  przedmiotowego  zamówienia  składa  się 

z 

doświadczonych  specjalistów,  stanowiących  zgrany  zespół,  sprawdzony  przy  realizacji 

wielu  projektów,  pracujących  razem  od  wielu  lat,  w  różnych  warunkach  projektowych. 

Doświadczony  zespół  pozwala  w  bardzo  dużym  stopniu  wyeliminować  konieczność 

poprawek czy kilkukrotnego wykonywania tych samych czynności, co również przekłada się 

bezpośrednio  na  ograniczenie  kosztów  i  optymalizację  procesu  opracowywani  wymaganej 

dokumentacji. 

Szczególnie  istotny  wpływ  na  możliwość  uzyskania  oszczędności  w  tym  przypadku, 

ma  fakt  prowadzenia  prac  projektowych  na  terenie  tych  samych  województw  co  obecnie 

realizowany przez Wykonawcę projekt rurociągu ropy naftowej Il nitki Odcinka Pomorskiego 

dla  spółki  PERN  S.A.  Taka  synergia  działań  pozwoli  Wykonawcy  zoptymalizować  pracę 

zespołu  projektowego,  a  jednocześnie  stanowi  element  oszczędnościowy  z  uwagi  na 

znajomość  urzędów,  ich  trybu  pracy  oraz  specyficznych  wymagań,  które  są  różne 

w 

zależności od województwa. 

Podwykonawcy 

–

do  realizacji  zamówienia  ILF  zamierza  zatrudnić  wyłącznie 

sprawdzonych  i  współpracujących  od  wielu  lat  podwykonawców,  znających  bardzo  dobrze 

zarówno  specyfikę  pracy  ILF,  jak  również  wymagania  Zamawiającego,  z  racji  współpracy 

przy  realizacji  poprzednich  zamówień 

– 

zakończonych  bądź  będących  w  fazie  realizacji. 

Ponadto  ILF  minimalizuje  liczbę  podwykonawców,  korzystając  z  ich  usług  jedynie  do  tych 

prac,  których  sam  nie  wykonuje  (głównie  prace  terenowe  —  geodezja  i  geologia),  tym 

samym  ograniczając  do  minimum  koszty  ich  koordynacji  oraz  możliwości  wystąpienia

potencjalnych ryzyk spowodowanych przez podwykonawców. Z wiedzy Wykonawcy wynika, 

że wielu konkurentów angażuje podwykonawców w znacznie większym zakresie, chociażby 

w  tak  wrażliwym  obszarze,  jak  projektowanie  ochrony  katodowej,  czy  też  linii 

światłowodowej, co z pewnością istotnie zwiększa koszty i generuje dodatkowe ryzyka, które 

należy  uwzględnić  w  cenie.  Oferty  potencjalnych  podwykonawców  stanowią  załącznik  do 

niniejszych wyjaśnień. 

IV. 

Zysk Wykonawcy 

Ceny  ofertowe  zostały  tak  skalkulowane,  żeby  przewidywały  zysk  Wykonawcy,  który  jest 

szacowany  na  poziomie  około  10%  wartości  przedmiotu  zamówienia  dla  każdej  części 

zamówienia.  Wskazana  wartość  stanowi  adekwatny  przewidywany  zysk  w  stosunku  do 

w

artości zamówienia, ryzyka związanego z jego realizacją oraz aktualnej sytuacji rynkowej.  

(…)  Zaoferowana  przez  Wykonawcę  cena  spełnia  powyższe  kryterium.  Zysk  został 

oszacowany  bowiem  na  takim  poziomie,  aby  za  podaną  cenę  możliwe  było  wykonanie 

przedmiotu  zamówienia  w  sposób  prawidłowy  i  zgodny  z  oczekiwaniami  Zamawiającego, 

a 

jednocześnie oferta mogła być konkurencyjna na rynku. Jednocześnie zakładany zysk jest 

wyższy  niż  przeciętne  zyski  osiągane  przez  ILF  w  innych  projektach,  a  więc  zakłada 

dodatkowy  bufor  na  pokrycie  ewentualnych  dodatkowych,  niespodz

iewanych  kosztów 

związanych z realizacją zamówienia. (…) 

Cena  oferty  ILF  w  żaden  sposób  nie  wyczerpuje  powyższych  przesłanek  wystąpienia  ceny 

rażąco  niskiej.  Potwierdzają  to  w  szczególności  niniejsze  wyjaśnienia  oraz  przedłożone 

zestawienia. 

Ceny  zaoferowa

ne  przez  ILF  za  realizację  poszczególnych  części  zamówienia  nieznacznie 

przekraczają  próg  30%  różnicy  w  stosunku  do  wartości  tych  zamówień  powiększonych 

o 

należny  podatek  VAT  ustaloną  przez  Zamawiającego  przed  wszczęciem  postępowania 

oraz próg średniej arytmetycznej cen wszystkich złożonych ofert. Wykonawca po raz kolejny 

zwraca uwagę że kryterium średniej arytmetycznej nie powinno być tutaj brane pod uwagę, 

gdyż  w  przypadku  obu  części  zamówienia  tylko  dwie  oferty,  o  porównywalnych  cenach, 

mieściły  się  w wartości szacunkowej  zamówienia,  jaką  Zamawiający  zamierza przeznaczyć 

na realizację zamówienia. (…) 

Do  wyjaśnień  wykonawca  załączył  zestawienia  dotyczące  części  1  i  2  zamówienia, 

przedstawiające rozbicie ceny ofertowej w rozbiciu na: 

  Projekt wstępny, 
  Dane przestrzenne, 
  Decyzję środowiskową,  
  Decyzję lokalizacyjną, 
  Geologię, 
  Projekt budowlany + pozwolenie na budowę, 

  Projekt wykonawczy, 
  STWiORB 
  Opracowania kosztorysowe 

Powyższe części  składowe ceny  zostały  przedstawione w  rozbiciu na  poszczególne 

elementy prac 

niezbędnych do wykonania. 

Do wyjaśnień załączono również oferty podwykonawców z zakresu geologii i geodezji 

(tajemnica przedsiębiorstwa). 

Izba zważyła, co następuje: 

Na  wstępie  Izba  ustaliła,  że  Odwołujący  spełnia  określone  w  art.  179  ust.  1  ustawy 

Pzp  pr

zesłanki  korzystania  ze  środków  ochrony  prawnej,  tj.  ma  interes  w uzyskaniu 

zamówienia, a naruszenie przez Zamawiającego przepisów ustawy Pzp może spowodować 

poniesienie przez niego szkody polegającej na nieuzyskaniu zamówienia.  

Izba  dopuściła  do  postępowania  odwoławczego  po  stronie  Zamawiającego 

wykonawcę  ILF  Consulting  Engineers  Polska  Sp.  z  o.o.,  który  zgłosił  przystąpienie 

w 

ustawowym  terminie,  wykazując  interes  w  rozstrzygnięciu  sprawy  na  korzyść 

Zamawiającego. 

Odwołanie nie zasługuje na uwzględnienie. 

Zgodnie z art. 89 ust. 1 pkt 4 

ustawy Pzp zamawiający odrzuca ofertę, jeżeli zawiera 

rażąco niską cenę lub koszt w stosunku do przedmiotu zamówienia. 

Stosownie do art. 90 ust. 1 ustawy, jeżeli zaoferowana cena lub koszt, lub ich istotne 

części  składowe,  wydają  się  rażąco  niskie  w stosunku  do  przedmiotu  zamówienia  i  budzą 

wątpliwości  zamawiającego  co  do  możliwości  wykonania  przedmiotu  zamówienia  zgodnie 

z 

wymaganiami określonymi przez zamawiającego lub wynikającymi z odrębnych przepisów, 

zamawiający  zwraca  się  o udzielenie  wyjaśnień,  w  tym  złożenie  dowodów,  dotyczących 

wyliczenia ceny lub kosztu, w 

szczególności w zakresie: 1) oszczędności metody wykonania 

zamówienia,  wybranych  rozwiązań  technicznych,  wyjątkowo  sprzyjających  warunków 

wykonywania  zamówienia  dostępnych  dla  wykonawcy,  oryginalności  projektu  wykonawcy, 

kosztów  pracy,  których  wartość  przyjęta  do  ustalenia  ceny  nie  może  być  niższa  od 

minimalnego wynagrodzenia za pracę ustalonego na podstawie art. 2 ust. 3-5 ustawy z dnia 

10  października 2002  r. o minimalnym  wynagrodzeniu za pracę (Dz.  U. Nr  200,  poz.  1679, 

z 

późn.  zm.);  2)  pomocy  publicznej  udzielonej  na  podstawie  odrębnych  przepisów.  

wynikającym  z  przepisów  prawa  pracy  i  przepisów  o zabezpieczeniu  społecznym, 

obowiązujących  w  miejscu,  w  którym  realizowane  jest  zamówienie;  4)  wynikającym 

z 

przepisów  prawa  ochrony  środowiska;  5)  powierzenia  wykonania  części  zamówienia 

podwykonawcy.  

Art.  90  ust.  1a  ustawy  stanowi,  że  przypadku  gdy  cena  całkowita  oferty  jest  niższa 

o 

co najmniej 30% od: 1) wartości zamówienia powiększonej o należny podatek od towarów 

i 

usług,  ustalonej  przed  wszczęciem  postępowania  zgodnie  z  art.  35  ust.  1  i  2  lub  średniej 

arytmetycznej  cen  wszystkich  złożonych  ofert,  zamawiający  zwraca  się  o  udzielenie 

wyjaśnień,  o  których  mowa  w  ust.  1,  chyba  że  rozbieżność  wynika  z  okoliczności 

oczywistych,  które  nie  wymagają  wyjaśnienia;  2)  wartości  zamówienia  powiększonej 

o 

należny podatek od towarów i usług, zaktualizowanej z uwzględnieniem okoliczności, które 

nastąpiły  po  wszczęciu  postępowania,  w  szczególności  istotnej  zmiany  cen  rynkowych, 

zamawiający może zwrócić się o udzielenie wyjaśnień, o których mowa w ust. 1.  

Zgodnie  z 

art.  90  ust.  2  ustawy  Pzp  obowiązek  wykazania,  że  oferta  nie  zawiera 

rażąco niskiej ceny lub kosztu spoczywa na wykonawcy. 

Stosownie  do  art.  90  ust.  3  ustawy  Pzp  zamawiający  odrzuca  ofertę  wykonawcy, 

który  nie  udzielił  wyjaśnień  lub  jeżeli  dokonana  ocena  wyjaśnień  wraz  ze  złożonymi 

dowodami  potwierdza,  że  oferta  zawiera  rażąco  niską  cenę  lub  koszt  w  stosunku  do 

przedmio

tu zamówienia. 

Na  wstępie  podkreślić  należy,  że  rozstrzygając  sprawę  w  kontekście  przywołanych 

wyżej przepisów Izba bada czynność Zamawiającego polegającą na ocenie złożonych przez 

wykonawcę  wyjaśnień  i  prawidłowość  decyzji  o odrzuceniu  oferty  tego  wykonawcy. 

Przedmiotem  odwołania  może  być  bowiem  czynność  lub  zaniechanie  zamawiającego  (art. 

180  ust.  1  ustawy  Pzp).  Rozstrzygnięcie  przedmiotowej  sprawy  wymagało  odpowiedzi  na 

pytanie,  czy  na  podstawie  złożonych  przez  Przystępującego  wyjaśnień  Zamawiający  był 

u

prawniony  do  wniosku,  że cena zaoferowana nie jest  rażąco  niska.  Ponadto  podkreślenia 

wymaga, że jak wynika z przepisów art. 90 ust. 2 i 3 ustawy Pzp, na wykonawcy spoczywa 

ciężar  wykazania  prawidłowości  ceny,  a  niewywiązanie  się  z tego  obowiązku  skutkuje 

koniecznością  odrzucenia  oferty.  Zatem  konsekwencją  złożenia  wyjaśnień,  które  nie 

pozwalają  stwierdzić,  że  zaoferowana  cena  jest  realna,  nie  są  wyczerpujące  i poparte 

dowodami, jest 

– w świetle przywołanych przepisów ustawy – obowiązek odrzucenia oferty.  

Niezależnie  od  powyższego  zaznaczyć  należy,  że  Izba  bada,  czy  Zamawiający 

prawidłowo  ocenił  złożone  przez  wykonawcę  wyjaśnienia,  w  zakresie  podstaw  faktycznych 

zarzutów  podniesionych  w  odwołaniu.  Nie  jest  więc  tak,  że  samo  wniesienie  odwołania 

kwestionującego  złożone  wyjaśnienia,  powoduje,  że  Izba  dokonuje  ich  badania  w  każdym 

aspekcie,  w  oderwaniu  od  tego,  co  zostało  zakwestionowane  w  odwołaniu.  Zakres 

rozstrzygnięcia  Izby,  zgodnie  z  art.  192  ust.  7  ustawy  Pzp,  wyznacza  bowiem  treść 

odwołania  –  kwestionowana  w  nim  czynność,  oraz  przede  wszystkim  podniesione  zarzuty. 

Zgodnie  z  treścią  tego  przepisu,  Izba  nie  może  orzekać  co  do  zarzutów,  które  nie  były 

zawarte w odwołaniu. Zarzuty odwołania, to nie tylko wskazanie czynności lub zaniechania 

Zamawiającego i wskazanie kwalifikacji prawnej, treść i zakres zarzutu wyznaczają bowiem 

okoliczności faktyczne, w których Odwołujący upatruje niezgodności z przepisami ustawy. 

Należy  więc  stwierdzić,  że  w  przedmiotowej  sprawie  ocenie  Izby  podlegało  to,  czy 

złożone przez Przystępującego wyjaśnienia pozwalały uznać, że cena oferty nie jest rażąco 

niska,  ocena  ta  dotyczyła  jednak  tych  aspektów  wyjaśnień,  które  zostały  zakwestionowane 

w 

odwołaniu. 

W rozpoznawanej sprawie zarzuty odwołania zostały ograniczone do części opisowej 

w

yjaśnień.  Odwołujący  nie  zakwestionował  natomiast  w  żadnym  zakresie  załączonej  do 

wyjaśnień  szczegółowej  wyceny  poszczególnych  elementów  składających się na  przedmiot 

zamówienia. 

Odnosząc się do tak sformułowanych zarzutów stwierdzić należy, że część opisowa 

wyjaśnień  nie może  być  analizowana i  oceniana w  oderwaniu od  szczegółowych informacji 

przedstawionych  w  załącznikach  do  tych  wyjaśnień  (szczegółowe  rozbicie  cenowe,  oferty 

podwykonawców  w zakresie prac geologicznych i geodezyjnych). Zakwestionowanie części 

ogólnej  wyjaśnień,  nawet jeżeli  argumenty  podniesione w  tym  zakresie są w  jakiejś mierze 

trafne,  nie  może  prowadzić  do  wniosku,  że  całość  wyjaśnień  nie  potwierdza  prawidłowości 

zaoferowanej ceny. 

Na wyjaśnienia składa się bowiem nie tylko część opisowa, ale wszelkie 

informacje przedstawione Zamawiającemu w procedurze wyjaśniającej. 

Przystępujący  przedstawił  wycenę  poszczególnych  elementów  zamówienia 

realizowanych  w  kolejnych  etapach  prac, 

na  poziomie  szczegółowości  wymaganym  przez 

Zamawiającego,  uwzględniającą  10%  zysku  wykonawcy.  Odwołujący  w  treści  odwołania 

całkowicie  pominął  załączoną  do  wyjaśnień  kalkulację.  Odwołujący  nie  podniósł,  aby 

jakikolwiek  element  wymagany 

przez  Zamawiającego  czy  konieczny  do  wykonania  na 

podstawie przepisów prawa nie został ujęty w cenie oferty, nie wskazał też, aby którakolwiek 

z części składowych została wyceniona na poziomie niepokrywającym kosztów jej realizacji. 

Wobec 

niezakwestionowania  tej  części  wyjaśnień  należy  przyjąć,  że  Przystępujący 

przedstawił wycenę wszystkich elementów przedmiotu zamówienia i że brak jest podstaw do 

stwierdzenia,  aby  w  jakimkolwiek  zakresie  wycena  ta  miała  charakter  rażąco  niski. 

Zaznaczenia  wymaga,  że  chociaż  w  postępowaniu  odwoławczym  ciężar  wykazania 

prawidłowości  ceny  (który  należy  rozumieć  jako  ciężar  wykazania,  że  złożone 

zamawiającemu wyjaśnienia potwierdzały prawidłowość ceny), stosownie do art. 190 ust. 1a 

pkt  1  ustawy  Pzp  spoczywa  na  wykonawcy,  który  złożył  ofertę,  to  taki  rozkład  ciężaru 

dowodu nie zwalnia Odwołującego z aktywności postępowaniu odwoławczym. Przepisu art. 

190  ust.  1a  ustawy  Pzp  nie  można  rozumieć  w  ten  sposób,  że  wykonawca  kwestionujący 

inną  ofertę  może  poprzestać  na  ogólnikowym  zanegowaniu  prawidłowości  ceny  tej  oferty, 

czy  zakwestionowaniu któregokolwiek  elementu wyjaśnień,  bez  względu na jego  znaczenie 

dla  oceny  całych  wyjaśnień.  Zatem  jeśli  Odwołujący  nie  zakwestionował  szczegółowej 

wyceny poszczególnych elementów składowych przedmiotu zamówienia, to należy uznać, że 

wycena ta jest kompletna i poprawna. 

Skoro  więc  szczegóły  ceny  ofertowej  nie  budzą  wątpliwości,  należy  stwierdzić,  że 

część ogólna wyjaśnień nie może sama w sobie przesądzać o wadliwości całych wyjaśnień 

i w 

konsekwencji o zaistnieniu podstaw do odrzucenia oferty Przystępującego. 

Odnosząc  się  do  elementów  wyjaśnień  zakwestionowanych  w  odwołaniu,  należy 

zauważyć, że Odwołujący  w znacznej mierze poprzestał na przeciwstawieniu wyjaśnieniom 

Przystępującego  własnych  twierdzeń,  bez  przedstawienia  szczegółowych  podstaw  tych  tez 

i ich 

uprawdopodobnienia.  W  tym  k

ontekście  ponownie  podkreślić  należy,  że 

spoczywającego  na  Przystępującym  ciężar  dowodu  nie  można  rozumieć  w  ten  sposób,  że 

Odwołujący  może  poprzestać  na  gołosłownym  zanegowaniu  prawidłowości  ceny  tej  oferty, 

bez  choćby  uprawdopodobnienia  własnych  twierdzeń  czy  poparcia  ich  szczegółowymi 

danymi  lub obliczeniami. 

Odwołujący,  kwestionując  poszczególne  twierdzenia  z  wyjaśnień, 

skupił się przede wszystkim na wskazaniu, że podobne okoliczności istnieją również po jego 

stronie 

i  przedstawił  na  tę okoliczność  dowody  (dowód  nr  4,  5 i  6).  O ile  wynika z  tego,  że 

okoliczności takie jak doświadczenie personelu, korzystanie z narzędzi elektronicznych oraz 

z 

systemu  zarządzania  jakością,  realizacja  projektów  na  terenie  tych  samych  województw, 

są właściwe również Odwołującemu, to trudno zanegować fakt, że mogą one być uznane za 

okoliczności  sprzyjające,  które  obu  wykonawcom  pozwoliły  zoptymalizować  koszty. 

Z

auważyć  przy  tym  należy,  że  również  oferta  Odwołującego  była  istotnie tańsza  od  innych 

ofert  złożonych  w  postępowaniu,  a różnice  te  wynosiły  od  kilku  do  kilkunastu  milionów 

złotych  w poszczególnych  częściach  zamówienia  i  były  wielokrotnie  większe  niż  różnice 

mi

ędzy cenami ofert Przystępującego i Odwołującego. 

Bez  wątpienia  okolicznością  dotyczącą  indywidualnie  Przystępującego  jest  fakt 

prowadzenia  prac  projektowych 

w  bezpośrednim  sąsiedztwie  obecnie  realizowanego 

projektu 

rurociągu ropy naftowej II nitki Odcinka Pomorskiego dla spółki PERN S.A. Mimo że 

wykonawca nie wskazał na konkretne oszczędności z tego tytułu, to w ocenie Izby zasadne 

jest  założenie,  że  okoliczność  ta  sprzyja  optymalizacji  kosztów  poprzez  optymalizację  prac 

zespołu  projektowego  związaną  z bliskością  obu  inwestycji  oraz  znajomość  terenu  oraz 

specyfiki  lokalnych  urzędów.  Chociaż  Odwołujący  zasadnie  podniósł,  że  tok  postępowań 

administracyjnych  jest  taki  sam  niezależnie  od  lokalizacji  poszczególnych  urzędów,  to 

znajomość  specyfiki  konkretnego  urzędu,  związanej  chociażby  z  ustalonym  obiegiem 

dokumentów  czy  formalnymi  wymaganiami  narzucanymi  przez  obowiązujące  w  danym 

urzędzie procedury, może przyczynić się do oszczędności czasu i w ten sposób przekładać 

się na koszty realizacji określonych zadań. 

O ile rację ma Odwołujący, że przywołane w części opisowej wyjaśnień okoliczności 

zostały  przedstawione  w  sposób  dość  ogólnikowy  i  nie  wykazano  ich  konkretnego 

(popartego  obliczeniami) 

przełożenia  na  cenę  ofertową,  to  wobec  niezakwestionowania 

szczegółowej  wyceny  trudno  uznać,  że  wskazana  ogólnikowość  dyskwalifikuje  złożone 

wyjaśnienia.  Nie  można  przy  tym  pominąć  faktu,  że  wycena  dotyczy  usług,  w  których 

głównym  elementem  jest  praca  intelektualna  personelu  wykonawcy,  ze  swej  natury  jest  to 

więc  wycena  zależna  od  okoliczności  trudnych  do  wykazania  w  matematycznej  kalkulacji, 

odmiennie niż ma to miejsce w przypadku zamówień o innym charakterze, w których główne 

czynniki kosztotwórcze mają bardziej wymierny charakter. W przypadku pracy intelektualnej 

wycena 

nie  opiera  się  na  łatwo  weryfikowalnych  założeniach,  uzależniona  jest  głównie  od 

zasobów kadrowych oraz polityki personalnej i cenowej wykonawcy i może charakteryzować 

się dużym zróżnicowaniem. Potwierdzeniem tego są ceny ofert złożonych w przedmiotowym 

postępowaniu, w którym w przypadku części 1 ceny kształtowały się od kilkunastu milionów 

złotych  (oferty  Przystępującego  i  Odwołującego),  przez  ponad  20  mln  zł,  aż  po  oferty 

przekraczające 30 mln zł. Podobnie duża rozpiętość cen wystąpiła w przypadku części 2. 

Następnie  podkreślić  należy,  że  Odwołujący  w  żaden  sposób  nie  zakwestionował 

w 

odwołaniu  przyjętej  przez  Przystępującego  do  kalkulacji  ceny  stawki  za  roboczogodzinę 

(120 zł netto), nie przedstawił twierdzeń, że stawka ta jest nierynkowa, wskazał jedynie, że 

nie  może  ona  świadczyć  o  zaoferowaniu  ceny,  która  nie  jest  rażąco  niska.  Wobec 

powyższego  należy  stwierdzić,  że  powyższa  stawka  została  ustalona  na  poziomie 

rynkowym. 

Odnosząc  się  do  zarzucanego  braku  zróżnicowania  zakładanej  pracochłonności  dla 

poszczególnych części zamówienia, zauważenia wymaga, że Odwołujący skupił się na zbyt 

małej  różnicy  zakładanej  pracochłonności  między  obiema  częściami  zamówienia,  nie 

zakwestionował  natomiast  i  nie  uprawdopodobnił,  że  część  pierwsza  zamówienia  jest 

niemożliwa  do  wykonania  przy  zaangażowaniu  przewidzianym  na  poziomie  46.000 

roboczogodzin. 

Odwołujący  przedstawił  listę  obowiązków  wykonawcy,  których  zakres  jest 

w 

jego  ocenie  zależny  od  długości  projektowanego  gazociągu,  nie  przedstawił  jednak 

żadnych  założeń  ani  obliczeń,  które  można  byłoby  uznać  za  uprawdopodobnienie 

niemożliwości  wykonania  przedmiotu  zamówienia.  Nie  wiadomo,  jaka  minimalna 

pracochłonność powinna być – zdaniem Odwołującego – przyjęta dla poszczególnych części 

zamówienia. 

Podsumowując  należy  stwierdzić,  że  Odwołujący  nie  zakwestionował  skutecznie 

złożonych  przez  Przystępującego  wyjaśnień  dotyczących  ceny  oferty.  W  ocenie  Izby 

podniesione  przez  Odwołującego  zastrzeżenia  dotyczące  poszczególnych  elementów  tych  

wyjaśnień  nie dyskwalifikują  ich jako  całości  i  nie mogą  stanowić  podstawy  do  wniosku,  że 

cena oferty jest rażąco niska, ani że wykonawca nie wykazał, że cena rażąco niska nie jest. 

Na  koniec  zaznaczyć  należy,  że  bez  wpływu  na  rozstrzygnięcie  przedmiotowej 

sprawy  pozostają  okoliczności,  które  nie  zostały  zaprezentowane  w  złożonych  przez 

Przystępującego wyjaśnieniach, a które podniesiono dopiero w postępowaniu odwoławczym, 

takie  jak  wskazane  przez 

Zamawiającego  zmniejszenie  ryzyka  kontraktowego  związane 

z 

liberalizacją  postanowień  wzoru  umowy  na  usługi  projektowe.  Skoro  wykonawca  nie 

powołał  tych  zmian  jako  okoliczności  pozwalającej  mu  na  optymalizację  kosztów,  to  nie 

może  ona  być  rozstrzygająca  dla  oceny  wyjaśnień,  chociaż  niewątpliwie  mniejsze  ryzyko 

kontraktowe pozwala na obniżenie ceny oferty. Niezależnie od powyższego Izba stwierdziła, 

że brak było podstaw do uznania zarzutów odwołania za zasadne. 

Wobec  nies

twierdzenia  naruszenia  przez  Zamawiającego  przepisów  ustawy, 

odwołanie podlegało oddaleniu. 

O kosztach postępowania odwoławczego orzeczono na podstawie art. 192 ust. 9 i 10 

ustawy  Pzp  oraz  w  oparciu  o  przepisy  §  3  pkt  1  i  2  lit.  b  rozporządzenia  Prezesa  Rady 

Ministrów  z dnia  15  marca  2010  r.  w  sprawie  wysokości  i sposobu  pobierania  wpisu  od 

odwołania  oraz  rodzajów  kosztów  w  postępowaniu  odwoławczym  i  sposobu  ich  rozliczania 

(t.j.  Dz.  U.  z 

2018  r.  poz.  972),  stosownie  do  wyniku  postępowania  obciążając  kosztami 

postępowania Odwołującego.  

Przewodniczący:      …………………