KIO 3345/20
Sygn. akt: KIO 3345/20
POSTANOWIENIE
z dnia 21 grudnia 2020 r.
Krajowa Izba Odwoławcza – w składzie:
Przewodniczący: Klaudia Szczytowska-Maziarz
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym bez
udziału stron i uczestników postępowania
odwoławczego w dniu 21 grudnia 2020 r. w Warszawie odwołania wniesionego do Prezesa
Kra
jowej Izby Odwoławczej w dniu 15 grudnia 2020 r. przez wykonawcę Budimex S.A.,
ul. Siedmiogrodzka 9, 01-204 Warszawa
w postępowaniu prowadzonym przez Uniwersytet
Medyczny w Białymstoku, ul. J. Kilińskiego 1, 15-089 Białystok
przy udziale wykonawcy Strabag Sp. z o.o., ul. Parzniewska 10, 08-
500 Pruszków,
zgłaszającego swoje przystąpienie do postępowania odwoławczego po stronie odwołującego
postanawia:
umo
rzyć postępowanie odwoławcze,
nakazuje zwrot z rachunku bankowego Urzędu Zamówień Publicznych na rzecz wykonawcy
Budimex S.A., ul. Siedmiogrodzka 9, 01-204 Warszawa kwoty 18 0
00 zł 00 gr (słownie:
osiemnaście tysięcy złotych zero groszy), stanowiącej 90% uiszczonego wpisu.
KIO 3345/20
Stosownie do art. 198a i 198b ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień
publicznych (t.j. Dz. U. z 2019 poz. 1843 ze zm.) na niniejsze postanowienie w terminie 7 dni od
dnia jego doręczenia przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej
do Sądu Okręgowego w Białymstoku.
Przewodniczący:
……..…....………………………
KIO 3345/20
U z a s a d n i e n i e
W odniesieniu do postępowania o udzielenie zamówienia publicznego, prowadzonego
przez
Uniwersytet Medyczny w Białymstoku, ul. J. Kilińskiego 1, 15-089 Białystok (dalej
„zamawiający”) w trybie przetargu nieograniczonego na „Budowę Centrum Prewencji i Medycyny
Spersonalizowanej oraz Centrum Genomu wraz z zagospodarowaniem terenu, przebudową
sieci podziemnych, rozbiórką budynku byłej pralni i uzyskaniem ostatecznej decyzji o
pozwoleniu na użytkowanie” wykonawca Budimex S.A., ul. Siedmiogrodzka 9, 01-204
Warszawa
(dalej „odwołujący”) wniósł odwołanie wobec czynności zamawiającego, polegającej
na ustaleniu treści specyfikacji istotnych warunków zamówienia (dalej „SIWZ”)
Odwołujący zarzucił zamawiającemu naruszenie:
art. 139 ust. 1 ustawy
z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień publicznych (t.j. Dz. U.
z 2019 poz. 1843 ze zm.)
[dalej „ustawa pzp”] w zw. z art. 5 i 353(1) KC w zw. z art. 473
§ 1 KC w zw. z art. 483 KC w zw. z art. 484 § 2 KC w zw. z art. 7 ust. 1 ustawy Pzp,
p
oprzez zastrzeżenie przez Zamawiającego w ramach Umowy kar umownych za
opóźnienie bez precyzyjnego określenia podstaw ich naliczania, jak również zastrzeżenie
kar umownych o rażąco wygórowanej wysokości, bez przewidzenia jakiegokolwiek limitu,
art. 139 ust. 1 ustawy Pzp w zw. z art. 353 (1) KC w zw. z art. 647 KC w zw. z art. 5 KC
w zw. z art. 7 ust. 1 ustawy Pzp w zw. z art. 29 ust. 1 ustawy Pzp oraz art. 140 ust. 1
w zw. z art. 144 ust. 1 ustawy Pzp,
poprzez zastrzeżenie przez zamawiającego w § 3
ust. 5 Umowy uprawnienia do jednostronnego zmniejszenia zakresu rzeczowego umowy,
bez wskazania zakresu możliwych zmian z tego wynikających, co godzi w zasadę
niezmienności zakresu świadczenia, generując ryzyka niemożliwe do skalkulowania,
a w konsekwencji narusza równowagę stron umowy i prowadzi do nadużycia prawa
p
odmiotowego przez Zamawiającego,
art. 29 ust. 1 i 2 ustawy Pzp w zw. z art. 31 ust. 1 ustawy Pzp w zw. z art. 36 ust. 1 pkt 3)
ustawy Pzp w zw. z art. 7 ust. 1 ustawy Pzp oraz art. 139 ust. 1 ustawy Pzp w zw. z art.
353 (1) KC w zw. z art. 5 KC,
poprzez wprowadzenie do wzoru umowy postanowień
naruszających bezwzględnie obowiązujące przepisy prawa oraz równowagę stron
umowy i prowadzących do naruszenia praw podmiotowych wykonawców, a
przejawiających się w przerzuceniu na wykonawców wszelkich ryzyk związanych z
nieprawidłowym i niejednoznacznym opisem przedmiotu zamówienia, w tym
KIO 3345/20
zobowiązujących wykonawców do oszacowania w cenie ofertowej wszelkich prac
związanych z realizacją zamierzenia inwestycyjnego, nawet nie mających oparcia w
udostępnionej dokumentacji projektowej stanowiącej opis przedmiotu zamówienia,
art. 29 ust. 1 i 2 ustawy Pzp w zw. z art. 31 ust. 1 ustawy Pzp w zw. z art. 139 ust. 1
ustawy Pzp w zw. z art. 5 i 353 (1) KC w zw. z art. 647 i 651 KC w zw. z art. 18 ust. 1 pkt.
1 ), art. 20 ust. 1 i ust. 2 ustawy Prawo Budowlane w zw. z art. 7 ust. 1 ustawy Pzp,
poprzez nałożenie na wykonawcę w ramach § 3 ust. 3 Umowy obowiązku
szczegółowego
sprawdzenia
dokumentacji
projektowej
przekazanej
przez
z
amawiającego, a w konsekwencji przejęcie ryzyka za dokumentację projektową
niepochodzącą od wykonawcy, co w konsekwencji zaburza równowagę stron umowy i
prowadzi do naruszenia praw wykonawcy,
art. 29 ust. 1 i 2 ustawy Pzp w zw. z art. 31 ust. 1 ustawy Pzp w zw. z art. 142 ust. 5
ustawy Pzp w zw. z art. 139 ust. 1 ustawy Pzp w zw. z art. 5 i 353 (1) KC w zw. z art. 647
KC w zw. z art. 357 (1) KC w zw. z art. 358
(1) § 3 KC w zw. z art. 632 § 2 KC w zw. z
art. 7 ust. 1 ustawy Pzp
poprzez wprowadzenie do wzoru umowy postanowienia § 3 ust.
2 wyłączającego możliwość zgłaszania przez wykonawców roszczeń wynikających
z wystąpienia zdarzeń przyszłych, niezależnych od działań samego wykonawcy, co
w konsekwencji prowadzi do przerzucenia na wykonawców wszelkich ryzyk
kontraktowych dotyczących realizacji niniejszego zamierzenia inwestycyjnego, co
narusza zasadę równowagi stron umowy i prowadzi do nadużycia prawa podmiotowego
przez zamawiającego,
art. 139 ust. 1 ustawy Pzp w zw. z art. 5 i 353(1) kodeksu cywilnego w zw. z art. 647
kodeksu cywilnego w zw. z art. 654 kodeksu cywilnego w zw. z art. 577
§ 4 KC
w zw. z art. 7 ust. 1 ustawy Pzp
poprzez wprowadzenie do Umowy postanowień
uzależniających wypłatę należnego wynagrodzenia i rozpoczęcia biegu terminu
gw
arancji od usunięcia wad zidentyfikowanych w ramach odbioru końcowego bez ich
zdefiniowania, co godzi w istotę i naturę umowy o roboty budowlane, stanowiąc wyraz
uchylania się przez Zamawiającego od podstawowych obowiązków nałożonych na
inwestora, będąc jednocześnie postanowieniem niekorzystnym dla wykonawców,
naruszającym bezwzględnie obowiązujące przepisy prawa oraz równowagę stron umowy
i prowadzącym do naruszenia praw podmiotowych wykonawców.
Odwołujący wniósł o uwzględnienie odwołania oraz o nakazanie zamawiającemu
dokonania zmian SIWZ w sposób skonkretyzowany w uzasadnieniu odwołania, tj.
KIO 3345/20
ustalenie w ramach Umowy limitu kar na poziomie 10% wynagrodzenia umownego
brutto,
modyfikację katalogu kar wskazanych w § 12 ust. 1 lit. b)-f) oraz h) Umowy, poprzez
sankcjonowanie w
ykonawcy jedynie za przypadki zawinionego opóźnienia i ustalenie
wysokości kar umownych na poziomach rynkowych, tj. nadanie im przykładowo
następującego brzmienia:
w przypadku niedotrzymania terminu zakończenia przedmiotu umowy określonego w § 2
ust. 1 w wysokości 0,05 % całkowitego wynagrodzenia umownego brutto, za każdy dzień
zwłoki,
za zwłokę w usunięciu wad stwierdzonych przy odbiorze lub zgłoszonych w ramach
rękojmi tub udzielonej gwarancji w wysokości 0,02 % całkowitego wynagrodzenia
umownego brutto,
za każdy dzień zwłoki Uczonego od dnia wyznaczonego na usunięcie
wad,
w przypadku braku zapłaty wynagrodzenia należnego podwykonawcom lub dalszym
podwykonawcom lub w przypadku nieterminowej zapłaty wynagrodzenia należnego
podwykonawcom lu
b dalszym podwykonawcom w wysokości 0,02 % całkowitego
wynagrodzenia umownego brutto danej umowy podwykonawczej, za każdy dzień zwłoki
Uczonej od upływu terminu zapłaty (alternatywnie: 2.000,00 zł za każdy stwierdzony
przypadek),
w przypadku nieprzedłożenia do zaakceptowania projektu umowy o podwykonawstwo,
której przedmiotem są roboty budowlane, lub projektu jej zmian w wysokości 0,02 %
całkowitego wynagrodzenia umownego brutto danej umowy podwykonawczej, za każdy
nieprzedłożony do akceptacji projekt Umowy lub jego zmianę (alternatywnie: 2.000,00 zł
za każdy stwierdzony przypadek),
w przypadku nieprzedłożenia poświadczonej za zgodność z oryginałem kopii umowy
o podwykonawstwo lub jej zmiany w wysokości 0,02 % całkowitego wynagrodzenia
umownego brutto danej umowy podwykonawczej, za każdą nie przedłożoną Umowę łub
jej zmianę (alternatywnie: 2.000,00 zł za każdy stwierdzony przypadek),
w przypadku stwierdzenia przez zamawiającego niedotrzymania warunku dotyczącego
zatrudnienia
na
podstawie
umowy
o
pracę
przez
wykonawcę
lub
podwykonawcę/dalszego podwykonawcę w wysokości 2.000,00 zł za każdy stwierdzony
przypadek
modyfikację treści § 3 ust. 5 Umowy, poprzez nadanie mu następującego brzmienia:
Wynagrodzenie określone w ust. 1 niniejszego paragrafu może ulec odpowiedniemu
KIO 3345/20
zmniejszeniu w przypadku zmniejszenia zakresu rzeczowego przedmiotu umowy,
z zastrzeżeniem, iż łączne zmniejszenie zakresu umownego nie może przekroczyć 20%
całości zakresu rzeczowego umowy. W takim przypadku z wynagrodzenia ryczałtowego
wyłączone zostaną kwoty odpowiadające kosztom zmniejszonego zakresu rzeczowego
i wynagrodzenie z tego tytułu ustalone zostanie na podstawie uzgodnionego przez
Strony ko
sztorysu. Zmiany zakresu rzeczowego wprowadzone zostaną w ramach zmiany
umow
y na podstawie § 15 ust. 2 Umowy,
zakwalifikowanie zmiany zakresu rzeczowego jako jedną z podstaw zmiany umowy
w rozumieniu art. 144 ustawy Pzp, uregulowa
nej w ramach § 15 ust. 2 Umowy
i wymagającej podpisania aneksu przez strony, przy jednoczesnym wprowadzeniu
procentowego limitu możliwego zmniejszenia zakresu umownego, tj. dodanie w ramach
§ 15 ust. 2 Umowy postanowienia o przykładowej następującej treści: Zmiana umowy
możliwa jest w sytuacji, gdy (...) wystąpi konieczności zaniechania realizacji części
umowy lub zmniejszenia zakresu umownego, z zastrzeżeniem, że łączne zmniejszenie
zakresu u
mownego nie może przekroczyć 20% całości zakresu rzeczowego umowy. IV
przypadku wystąpienia przedmiotowej sytuacji wynagrodzenie umowne zostanie
odpowiednio pomniejszone o wartość elementów, o które pomniejszono zakres
przedmiotu umowy. Wartość robót zaniechanych zostanie obliczona na podstawie
kosztorysu robót niewykonanych, o którym mowa w § 3 ust. 8 i 9 Umowy,
nadanie treści § 4 ust. 1 lit. h Umowy następującego brzmienia: Wykonawca zobowiązuje
się w ramach przyjętej ceny ryczałtowej wykonać roboty niezbędne, których wykonanie
przy doch
owaniu należytej staranności i przy założeniu zawodowego charakteru jego
działalności można było zidentyfikować na podstawie dokumentów i danych
udostępnionych przez Zamawiającego w postępowaniu przetargowym. Robót tych nie
wolno rozpoczynać bez zgody Zamawiającego i autora projektu sprawującego nadzór
autorski. Inne prace, których nie można było wywieźć z udostępnionej dokumentacji,
a których wykonanie stanie się konieczne dla dalszego kontynuowania zaplanowanych
robót wprowadzane będą w trybie zmian umowy jako roboty dodatkowe i/lub zamienne,
modyfikację treści SIWZ, poprzez wykreślenie § 3 ust. 3 wzoru Umowy,
modyfikację treści § 3 ust. 2 Umowy i nadanie mu następującego brzmienia: kwota
określona w ust. 1 odpowiada zakresowi robót przedstawionemu w opisie przedmiotu
zamówienia i jest tzw. wynagrodzeniem ryczałtowym. Zawiera ona ponadto następujące
koszty: koszty wszelkich robót przygotowawczych, demontażowych, wyburzeniowych,
odtworzeniowych, porz
ądkowych, robót związanych z utrudnieniami wynikającymi
KIO 3345/20
z realizacji robót bez wyłączenia obiektu z eksploatacji, zagospodarowanie miejsca robót,
nadanie § 10 ust. 1 Umowy brzmienia: Strony ustalają, że rozliczenie za wykonane
ro
boty budowlane objęte umową nastąpi:
a)
fakturami częściowymi za wykonane i odebrane roboty budowlane, na podstawie
protokołu odbioru częściowego podpisanego przez kierownika budowy i inspektora
nadzoru,
b)
fakturą końcową, w wysokości nie mniejszej niż 10% wynagrodzenia umownego
brutto,
wystawioną po podpisaniu protokołu odbioru końcowego oraz po uzyskaniu
ostatecznej decyzji o pozwoleniu na użytkowanie.
nadanie § 10 ust. 1 i 11 ust. 2 Umowy brzmienia: § 11 ust. 2 Umowy: Termin rękojmi
kończy się z upływem 60 miesięcy, zaś termin gwarancji kończy się z upływem ....
miesięcy licząc od dnia podpisania protokołu odbioru końcowego. Jeżeli
producent/dostawca/sprzedawca udziela dłuższej gwarancji na materiały lub urządzenia
zastosowane do wykonania przedmiotu umowy, o
bowiązuje gwarancja producenta/
dostawcy/sprzedawcy.
Pismem z dnia 18 grudnia 2020 r.
odwołujący cofnął odwołanie.
Ze względu na fakt, że odwołanie można cofnąć w każdym czasie do zamknięcia
r
ozprawy, jego cofnięcie, zgodnie z art. 187 ust. 8 ustawy Pzp oznacza, że postępowanie
odwoławcze podlega umorzeniu.
Dlatego też postanowiono jak w sentencji.
KIO 3345/20
Uwzględniając art. 187 ust. 8 zdanie 2 ustawy Pzp skład orzekający Izby postanowił
zwrócić na rzecz odwołującego 90 % kwoty uiszczonego wpisu.
Przewodniczący:
……..…....………………………