Sygn. akt: KIO 1640/21
WYROK
z dnia 7 lipca 2021 r.
Krajowa Izba Odwoławcza - w składzie:
Przewodniczący: Anna Kuszel-Kowalczyk
Beata Konik
Emil Kuriata
Protokolant:
Mikołaj Kraska
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 2 li
pca 2021 roku w Warszawie odwołania wniesionego
do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 31 maja 2021 r. przez wykonawcę ZABERD
S.A. z siedzibą we Wrocławiu w postępowaniu prowadzonym przez Skarb Państwa –
Generalną Dyrekcję Dróg Krajowych i Autostrad w Warszawie
przy udziale wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia Abramss Sp.
z o.o. z siedzibą w Warszawie, Z. U. prowadzący działalność gospodarczą pod firmą
Przedsiębiorstwo Handlowo Usługowe U. Z. U. z siedzibą w Makowie Mazowieckim,
Rector Sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie zgłaszających swoje przystąpienie do
postępowania odwoławczego po stronie zamawiającego
orzeka:
1. U
marza postępowanie w zakresie:
zarzutu nr 7 odwołania tj. naruszenia art. 8 ust. 3 ustawy Pzp w zw. z art. 11
ust. 4 ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji i w zw. z art. 7 ust. 1
ustawy Pzp,
zarzutu dot. niespełnienia przez wykonawców wspólnie ubiegających się o
udzielenie zamówienia Abramss Sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie, Z. U.
prowadzący działalność gospodarczą pod firmą Przedsiębiorstwo Handlowo
Usługowe U. Z. U. z siedzibą w Makowie Mazowieckim, Rector Sp. z o.o. z
siedzibą w Warszawie warunków w zakresie sytuacji ekonomicznej i
finansowej, oraz
zarzutu niewykazania zdolności zawodowej - doświadczenia w aspekcie
wartości usługi wskazanej przez wykonawców wspólnie ubiegających się o
udzielenie zamówienia Abramss Sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie, Z. U.
prowadzący działalność gospodarczą pod firmą Przedsiębiorstwo Handlowo
Usługowe U. Z. U. z siedzibą w Makowie Mazowieckim, Rector Sp. z o.o. z
siedzibą w Warszawie w poz. 1 formularza „Zdolność zawodowa Wykonawcy
(wykaz usług)”, wobec ich wycofania przez Odwołującego.
2. Uwzg
lędnia zarzut oznaczony nr 1 w odwołaniu i nakazuje zamawiającemu
unieważnienie czynności wyboru oferty najkorzystniejszej oraz powtórzenie czynności
badania i oceny ofert i wykluczenie wykonawców wspólnie ubiegających się o
udzielenie zamówienia Abramss Sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie, Z. U.
prowadzący działalność gospodarczą pod firmą Przedsiębiorstwo Handlowo
Usługowe U. Z. U. z siedzibą w Makowie Mazowieckim, Rector Sp. z o.o. z siedzibą
w Warszawie na podstawie art. 24 ust. 1 pkt 16 i 20 ustawy Pzp.
3. W
pozostałym zakresie oddala odwołanie.
4. K
osztami postępowania odwoławczego obciąża wykonawcę ZABERD S.A. z
siedzibą we Wrocławiu w 2/3 i Skarb Państwa – Generalną Dyrekcję Dróg
Krajowych i Autostrad w Warszawie w 1/3 i
4.1 zalicza
w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 15 000 zł 00 gr
(słownie: piętnaście tysięcy złotych zero groszy) uiszczoną przez wykonawcę
ZABERD S.A. z siedzibą we Wrocławiu tytułem wpisu od odwołania oraz kwotę
3 600 zł 00 gr (słownie: trzy tysiące sześćset złotych zero groszy) stanowiącą
koszty postępowania poniesione przez Skarb Państwa – Generalną Dyrekcję
Dróg Krajowych i Autostrad w Warszawie tytułem wynagrodzenia
pełnomocnika, kwotę 3 600 zł 00 gr (słownie: trzy tysiące sześćset złotych zero
groszy)
stanowiącą koszty postępowania poniesione przez ZABERD S.A. z
siedzibą we Wrocławiu tytułem wynagrodzenia pełnomocnika oraz kwotę 635 zł
89 gr
(słownie sześćset trzydzieści pięć złotych osiemdziesiąt dziewięć groszy)
stanowiące koszty dojazdu na posiedzenie i rozprawę pełnomocnika ZABERD
S.A. z siedzibą we Wrocławiu
zasądza od zamawiającego Skarbu Państwa – Generalnej Dyrekcji Dróg
Krajowych i Autostrad w Warszawie na rzecz ZABERD S.A. z siedzibą we
Wrocławiu, kwotę 5 212 złotych 00 gr (słownie: pięć tysięcy dwieście
dwanaście złotych zero groszy) stanowiącą zwrot kosztów postępowania
odwoławczego.
koszty pełnomocników znosi się wzajemnie
Stosownie do art. 579 ust. 1 i 580 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 11 września 2019 r. - Prawo
zamówień publicznych (t. j. Dz. U. z 2021 r., poz. 1129 ze zm.) na niniejszy wyrok –
w
terminie 14 dni od dnia jego doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa
Krajowej Izby Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Warszawie.
Przewodniczący: …………………………
Członkowie:
………………………….
…………………………..
Sygn. akt: KIO 1640/21
Uzasadnienie
Zamawiający Skarb Państwa – Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad w
Warszawie
w imieniu której postepowanie prowadzi Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i
Autostrad Oddział w Warszawie – prowadzi postępowanie o udzielenie zamówienia
publicznego, którego przedmiotem jest „całoroczne utrzymanie dróg krajowych
zarządzanych przez GDDKiA Oddział w Warszawie, Rejon w Garwolinie”, znak sprawy
GDDKiA.O.WA.D-3.2413.74.2020.
Postępowanie prowadzone jest na podstawie przepisów ustawy z dnia 29 stycznia
2004 r.
– Prawo zamówień publicznych (t.j. Dz. U. z 2019 r., poz. 1843 ze zm.) (dalej ustawa
Pzp).
W dniu 31 maja 2021 roku wykonawca
ZABERD S.A. z siedzibą we Wrocławiu (dalej:
odwołujący) wniósł odwołanie od czynności i zaniechań zamawiającego w toku badania i
oceny ofert w postępowaniu.
W związku z powyższym odwołujący zarzucił zamawiającemu naruszenie:
art. 24 ust. 1 pkt 16 i 20 oraz 24 ust. 4 ustawy Pzp, poprzez zaniechanie wykluczenia
a k
onsorcjum przedsiębiorców: 1) Abramss Sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie; 2) PHU
U.
z siedzibą w Makowie Mazowieckim; 3) Rector sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie
(dalej: „Konsorcjum”), które podlega wykluczeniu z udziału w postępowaniu i uznania
je
go oferty za odrzuconą;
art. 26 ust. 3 i 4 ustawy Pzp poprzez zaniechanie wezwania Konsorcjum do
uzupełnienia i wyjaśnienia informacji zawartych w wykazie „Zdolność zawodowa
Wykonawcy (Wykaz usług)”;
art. 22a ust. 2 i 3 oraz ust. 6 ustawy Pzp poprzez nierzetelne zweryfikowanie sposobu
polegania przez Konsorcjum na potencjale podmiotu trzeciego, zaniechanie
wykluczenia podmiotu trzeciego i zaniechanie wezwania do zastąpienia podmiotu
trzeciego innym podmiotem lub doświadczeniem własnym Konsorcjum;
art. 22 ust. 1 pkt 2 w zw. z 24 ust. 1 pkt 12, 16 i 17 ustawy Pzp poprzez zaniechanie
wykluczenia Konsorcjum, które nie spełniło warunków udziału w postępowaniu i które
wykazując spełnianie warunków podało informacje wprowadzające Zamawiającego w
błąd, mogące mieć wpływ na ocenę spełniania warunków udziału w postępowaniu;
art. 91 ust. 1 ustawy P
zp poprzez nierzetelną ocenę oferty Konsorcjum i przyznanie jej
zawyżonej ilości punktów na podstawie wprowadzających w błąd informacji;
art. 89 ust. 1 pkt 5 ustawy Pzp poprzez zaniechanie odrzucenia oferty Konsorcjum;
art. 8 ust. 3 ustawy Pzp w zw. z art. 11 ust. 4 ustawy z dnia 16 kwietnia 1993 r. o
zwalczaniu nieuczciwej konkurencji (dalej: „uznk”) i w zw. z art. 7 ust. 1 ustawy Pzp,
przez zaniechanie ujawnienia dokumentów Konsorcjum zastrzeżonych jako tajemnica
przedsiębiorstwa pismem z 26 kwietnia 2021 r., mimo że nie spełniają one przesłanek
tajemnicy przedsiębiorstwa, czym Zamawiający w znacznym stopniu ograniczył realną
możliwość skorzystania przez Odwołującego z przysługujących mu na mocy ustawy
środków ochrony prawnej, naruszając tym zasady jawności, uczciwej konkurencji i
równego traktowania wykonawców, proporcjonalności i przejrzystości.
Odwołujący wniósł o:
uwzględnienie odwołania,
unieważnienie czynności wyboru oferty Konsorcjum jako najkorzystniejszej,
wykluczenie Konsorcjum z udziału w postępowaniu i odrzucenie jego oferty,
względnie o
odtajnienie i udostępnienie Odwołującemu dokumentów Konsorcjum zastrzeżonych
jako tajemnica przedsiębiorstwa,
nakazanie Zamawiającemu powtórzenia czynności badania i oceny ofert z
uwzględnieniem zarzutów podniesionych w odwołaniu,
a także o
przeprowadzenie dowodów wnioskowanych w odwołaniu oraz na późniejszym etapie
postępowania odwoławczego,
zasądzenie na rzecz Odwołującego zwrotu kosztów postępowania odwoławczego
zgodnie z rachunkiem przedłożonym na rozprawie.
W uzasadnieniu wniesionego odwołania odwołujący odnośnie podniesionych zarzutów
wskazał:
W dniu 21 maja 2021 r. zamawiający poinformował o wyborze jako najkorzystniejszej oferty
złożonej przez Konsorcjum. Ofercie tej przyznano 98 punktów, ofercie odwołującego
przyznano 97,62 pkt.
Odwołujący stwierdził, iż zamawiający wybrał ofertę wykonawcy, wobec którego zachodzą
przesłanki wykluczenia z udziału w postępowaniu, a także który nie wykazał spełnienia
warunków udziału w postępowaniu.
I.
Ad. p
rzesłanka wykluczenia
Odwołujący wskazał, że najdalej idącym żądaniem odwołania jest wykluczenie Konsorcjum z
p
ostępowania i odrzucenie jego oferty. Wobec Konsorcjum zachodzą przesłanki wykluczenia
z art. 24 ust. 1 pkt 16 oraz 20 ustawy Pzp.
Odwołujący poinformował, że w dniu 10 września 2020 r. oferta członka Konsorcjum - PHU
U. Z. U.
, a także podmiotu udostępniającego potencjał w niniejszym postępowaniu Matron
sp. z o.o., z
ostała odrzucona w przetargu prowadzonym przez Generalną Dyrekcję Dróg
Krajowych i Autostrad Oddział w Bydgoszczy w postępowaniu na zimowe utrzymanie dróg,
nr referencyjny GDDKiA.O.BY.D-3.2413.5.11.2020.9.pw.
Powodem odrzucenia oferty było
złożenie oferty w warunkach czynu nieuczciwej konkurencji, a także podstawa wykluczenia z
art. 24 ust. 1 pkt 17 ustawy Pzp
, polegającej na tym, że celowo została ukryta przed
z
amawiającym okoliczność, że pomiędzy podmiotami Matron sp. z o.o., Rector sp. z o.o.,
PHU U. Z. U.
oraz Abramss sp. z o.o. istnieją powiązania rodzinne, kapitałowe oraz
adresowe, które świadczą o tym, że w tamtym postępowaniu członek Konsorcjum - PHU U.
Z. U.
oraz spółka Matron sp. z o.o. (podmiot trzeci w niniejszym Postępowaniu) złożyły oferty
w warunkach zmowy przetargowej.
W ocenie odwołującego, wskazana okoliczność stanowiła przesłankę wykluczenia w
niniejszym p
ostępowaniu, która może zostać uchylona wyłącznie wskutek prawidłowo
przeprowadzonej procedury samo
oczyszczenia, która jednak nie miało miejsca.
Zgodnie z art. 24 ust. 7 pkt 3 ustawy P
zp wykluczenie wykonawcy następuje, jeżeli nie
upłynęły 3 lata od zaistnienia zdarzenia będącego podstawą wykluczenia. W przypadku
podstawy wykluczenia Konsorcjum okres te
n jeszcze nie upłynął.
Odwołujący wywodził, że w związku ze wskazaną okolicznością w okresie 3 lat od 10
września 2020 r. podmioty PHU U. i Matron sp. z o.o. (podmiot udostępniający potencjał),
podlegają wykluczeniu z udziału w postępowaniach o udzielenie zamówienia publicznego, o
ile nie wykonają skutecznej procedury samooczyszczenia. Wykluczenie następuje nie tylko w
sytuacji, gdy stwierdzono istnienie porozumienia w związku z danym postępowaniem o
udzielenie zamówienia. Okres wykluczenia (3 lata od zdarzenia) wskazuje, że pod uwagę
brane są wszelkie postępowania o udzielenie zamówienia prowadzone przez dowolnych
zamawiających w tym okresie.
Dalej odwołujący podkreślił, że Konsorcjum nie podjęło nawet próby samooczyszczenia. W
żadnym z dokumentów JEDZ złożonym przez Konsorcjum nie zostały wskazane żadne
informacje o procedurze samooczyszczenia, a w odniesieniu do każdej kolejnej podstawy
wykluczenia każdy z członków Konsorcjum oraz podmiot trzeci konsekwentnie odpowiadali
„nie”. Nie zachodzą więc okoliczności wskazane w art. 24 ust. 8 i 9 ustawy Pzp, pozwalające
z
amawiającemu na odstąpienie od wykluczenia Konsorcjum z bieżącego postępowania.
Odwołujący wskazał, że inicjatywa samooczyszczenia należy do wykonawcy i opieszałość w
tym względzie nie może być naprawiona. Warunkiem skutecznego samooczyszczenia jest
uznanie przez wykonawcę faktu, że popełnił delikt (KIO 1342/20). Po pierwsze, na tym
polega procedura (wykonawca przyznaje, że przesłanki wykluczenia istnieją, ale obecnie i na
przyszłość się poprawił), po drugie - w przeciwnym wypadku trudno wadliwe działanie
przeanalizować i skorygować (KIO 1797/18). W ramach procedury samooczyszczenia
wykonawca winien przedłożyć stosowne wyjaśnienia oraz dowody na ich poparcie, w celu
wykazania, że pomimo okoliczności wyłączających, poczynione działania i podjęte środki są
wystarczające do wykazania jego rzetelności.
W ocenie odwołującego, Konsorcjum celowo pominęło informacje o okolicznościach
związanych z postępowaniem w Białymstoku. Jest to oczywiste wobec treści pisma
zamawiającego w postępowaniu w Białymstoku (powołanego wyżej jako dowód). Odwołujący
uważa, że w okolicznościach sprawy nie może być mowy o lekkomyślności lub tylko
niedbalstwie, co jednak również uzasadniałoby wykluczenie Konsorcjum z Postępowania.
Dalej odwołujący wskazał, że Konsorcjum podlega wykluczeniu również z uwagi na
niespełnienie warunków udziału w postępowaniu, a także na podstawie art. 24 ust. 1 pkt 16 i
17 ustawy P
zp, poprzez podanie w treści składanych wykazów (wykazu usług, wykazu osób
oraz w formularzu „Kryteria pozacenowe”) informacji wprowadzających zamawiającego w
błąd, które miały wpływ na wybór oferty Konsorcjum.
II.
Ad. Niespełnienie warunków udziału w postępowaniu
Odwołujący przytoczył warunki udziału w postępowaniu:
1. sytuacja ekonomiczna lub finansowa:
a)
średni roczny przychód za ostatnie trzy lata obrotowe, a jeżeli okres
prowadzenia działalności jest krótszy, za ten okres (na podstawie „Rachunku
zysków i strat” pozycja „Przychód netto ze sprzedaży produktów, towarów i
materiałów” lub „Przychód netto ze sprzedaży i zrównane z nimi” w wysokości nie
mniejszej niż 21 000 000,00 zł
b)
posiadanie środków finansowych lub zdolności kredytowej w wysokości nie
mniejszej niż 5 500 000,00 zł
zdolność techniczna i zawodowa:
a)
wiedza i doświadczenie zdobyte w okresie ostatnich 7 lat przed upływem terminu
składania ofert, a jeżeli okres prowadzenia działalności, w zakresie bieżącego
utrzymania dróg klasy min. G o wartość 20 mln zł brutto w ramach maksymalnie
3 zadań, oraz w zakresie bieżącego zimowego utrzymania dróg klasy min. G o
wartość 8 mln zł brutto w ramach maksymalnie 3 zadań, albo też 3 zadań
obejmujących utrzymanie całoroczne (bieżące i zimowe) o wartości 28 mln zł.,
b)
dysponowanie osobami, które będą uczestniczyć w wykonywaniu zamówienia,
l
egitymującymi się doświadczeniem zawodowym i wykształceniem określonym
przez Zamawiającego (Zgodnie ze zmianą nr 1 do SIWZ z 5 lutego 2021 r. pkt
38), w postaci:
Kierownik ds. utrzymania dróg - 1 osoba
Zastępca ds. utrzymania dróg - 1 osoba
3) Specjalista ds.
utrzymania dróg (bieżącego i zimowego) - 7 osób
Kierownik robót drogowych - 1 osoba
5) Specjalista ds. administracyjno-finansowych - 1 osoba.
Odwołujący wskazał, że nie uzyskał od zamawiającego żadnych dokumentów pozwalających
mu zweryfikować spełnianie przez Konsorcjum warunków zakresie sytuacji ekonomicznej i
finansowej, ani też w zakresie zdolności technicznej i zawodowej w odniesieniu osób
skierowanych do realizacji zamówienia. W związku z tym, odwołujący z ostrożności
procesowej
postawił zarzut niespełnienia tych warunków udziału w postępowaniu przez
Konsorcjum.
Natomiast odnośnie warunków postawionych przez Zamawiającego w zakresie wiedzy i
doświadczenia, w świetle złożonego przez Konsorcjum wykazu „Zdolność zawodowa
Wykonawcy (Wykaz usług)”, odwołujący stwierdził, że Konsorcjum nie wykazało spełnienia
tego warunku.
Zamawiający wymagał, aby posiadane doświadczenie zostało zdobyte przez wykonawcę w
ramach:
albo maksymalnie 3 umów na utrzymanie bieżące o wartości 20 mln oraz
maksymalnie 3 umów na utrzymanie zimowe o wartości 8 mln
albo maksymalnie 3 umów na utrzymanie całoroczne.
Zamawiający
określił
w
SIWZ,
że
doświadczenie
Wykonawcy
w
zakresie
bieżącego/całorocznego utrzymania dróg musi obejmować łącznie całość asortymentu
określonego w definicji bieżącego utrzymania dróg: nawierzchni, odwodnienia, barier
drogowych, zieleni oraz czystości.
Wykaz usług złożony przez Konsorcjum zawiera 6 pozycji, co w ocenie odwołującego,
świadczyło o wyborze pierwszego sposobu wykazania się doświadczeniem, to znaczy
przedsta
wienia osobno doświadczenia w utrzymaniu bieżącym (niecałorocznym) oraz
osobno w utrzymaniu zimowym. Tymczasem zakresy umów wymienionych w wykazie
Konsorcjum są pomieszane i nie spełniają założeń SIWZ: jedna z nich to utrzymanie
całoroczne, kolejne to utrzymanie bieżące i zimowe, następne tylko zimowe, a ostatnia
dotyczy wyłącznie montażu barier (nie utrzymania barier).
Odwołujący podkreślił, że zakres przedmiotowy doświadczenia z ostatniej pozycji ma
szczególne znaczenie w kontekście wymogu, aby wykazywane doświadczenie obejmowało
całość asortymentu określonego w definicji bieżącego utrzymania dróg. W każdym bowiem z
doświadczeń z poz. 1 -5 wykazu usług utrzymanie barier było wyłączone, zgodnie z treścią
OPZ i TER dotyczących tamtych postępowań. W brakującym zakresie bieżącego utrzymania
barier Konsorcjum posłużyło się więc doświadczeniem udostępnionym przez podmiot trzeci -
Matron sp. z o.o.
Odwołujący stwierdził, że skorzystanie z tego potencjału jest jednak niedopuszczalne z
trzech względów:
udostępnione doświadczenie zostało zdobyte w ramach realizacji umowy, która nie
dotyczyła bieżącego dróg (ani zimowego, ani bieżącego, ani całorocznego)
udostępnione doświadczenie nie obejmowało usługi bieżącego utrzymania barier,
tylko roboty budowlanej montaż barier
zakres doświadczenia (bieżące utrzymanie barier) nie znajduje odzwierciedlenia w
zobowiązaniu do udostępnienia potencjału, na podstawie którego Konsorcjum
skorzystało z doświadczenia Matron sp. z o.o.
4) podmiot trzeci Matron sp. z o.o. podlega wykluczeniu z
udziału w postępowaniu w
związku z okolicznościami wskazanymi w pkt I niniejszego Odwołania „Przesłanka
wykluczenia”.
Dalej
odwołujący wskazał, że w świetle orzecznictwa Krajowej Izby Odwoławczej oraz TSUE
w kontekście postanowień SIWZ w niniejszym postępowaniu nie jest dopuszczalne takie
łączenie doświadczeń, aby brakujący zakres wymaganego doświadczenia pokrywać umową
zakresowo oderwaną od rodzaju doświadczenia wymaganego w SIWZ.
Odwołujący podał, że przedmiotem umowy, w ramach której zostało zdobyte doświadczenie
podmiotu trzeciego wskazane w poz. 6 wykazu, był „Demontaż istniejących oraz
zamontowanie nowych odcinków stalowych barier ochronnych w ramach remontu drogi
krajowej nr 92 na odc.:
Swarzędz - Iwno; od km 193+000 do km 203+630 o łącznej dł. 2 x 10,630 km,
Iwno - Starczanowo; od km 205+330 -
214+200 o łącznej długości 2 x 8,870 km”, a
więc nie usługa utrzymania bieżącego barier, ale robota budowlana. Była ona realizowana
przez konsorcjum SECUTEC Sp. z o.o. oraz BINNAR B. P.
. Wartość robót wg umowy: 7 884
484,62 zł (a nie 40 196,40 zł, jak podano w poz. 6 wykazu usług). Montaż barier zgodnie z
postanowieniami umowy miał być wykonany w okresie od 08.12.2020 r. do 17.12.2020 r. (w
ciągu 9 dni). Doświadczenie podmiotu trzeciego nie zostało potwierdzone referencjami ani
protokołem odbioru.
Odwołujący wskazał, że zamawiający zbył tę okoliczność (braku referencji), tak samo jak
fakt, że Konsorcjum nie powołuje się nigdzie w wykazie usług na doświadczenie w bieżącym
utrzymaniu barier (nie było w tym zakresie wezwania o uzupełnienie/wyjaśnienie).
Odwołujący stwierdził, iż być może zamawiający uznał, że pozostałe pozycje (1-5) wykazu
usług wystarczają dla uznania spełniania przez Konsorcjum warunku udziału w
Postępowaniu w odniesieniu do wiedzy i doświadczenia. Odwołujący podkreślił, że
doświadczenia z poz. 1 -5 zgodnie z treścią OPZ w postępowaniach, w których doszło do ich
zawarcia, nie obejmowały swoim zakresem bieżącego utrzymania barier, które było wprost
wyłączone do odrębnych postępowań o udzielenie zamówienia publicznego.
Z treści zobowiązania do udostępnienia potencjału nie wynika, że Konsorcjum może
korzystać z doświadczenia w montażu barier. Wskazano tam:
Oświadczam, iż:
a) udostępniam Wykonawcy ww. zasoby, w następującym zakresie:
Zdolność techniczna i zawodowa (wiedza i doświadczenie)
Konsultacje i częściowa realizacja w zakresie:
usług utrzymania nawierzchni, w tym robót nawierzchniowych,
usług utrzymania odwodnienia, w tym robót odwodnieniowych,
usług utrzymania barier drogowych,
usług utrzymania zieleni oraz czystości na drogach,
usług zimowego utrzymania dróg.
Dalej odwołujący stwierdził, że jeżeli chodzi o pozostałe pozycje wykazu usług (poz. 1-5), to
Konsorcjum nie dołączyło do wykazu referencji, tylko wskazało zamawiającemu, że są to
umowy udzielone przez z
amawiającego. Jest to oczywiście zgodne z ustawą Pzp, ale w
efekcie doprowadziło do braku weryfikacji po stronie zamawiającego szczegółów
okoliczności związanych z realizacją zamówień z pozycji wykazu usług 1-5. W tym aspekcie
odwołujący po pierwsze wskazał, że zamówienia wskazane w poz. 1, 2 oraz 4 jako
doświadczenie własne PHU U. zostały udzielone konsorcjom, których PHU U. był jednym z
członków, a z treści pozycji wykazu nie można wywieść, czy podana wartość robót brutto
była zakresem faktycznie zrealizowanym samodzielnie przez ten podmiot, a okoliczność ta
nie została zweryfikowana przez zamawiającego. Nadto wartość umowy wskazanej w poz. 1
formularza „Zdolność zawodowa Wykonawcy (Wykaz usług)” wynosi 45 784 110,91 zł brutto,
a umowa została zawarta na 48 miesięcy w dniu 08.03.2018 r. Do czasu złożenia formularza
„Zdolność zawodowa Wykonawcy (Wykaz usług)” upłynęło więc 35 pół miesiąca = 73,96%
czasu umowy. W poz. 1 wskazano zrealizowaną wartość 35 378 543,12 zł, stanowiącą
77,27% ogólnej wartości umowy, co oznaczałoby, że członek Konsorcjum PHU U., który
zgłosił to doświadczenie, przypisuje sobie realizację całości umowy. Odwołujący podkreślił,
że tamto zamówienie zostało udzielone konsorcjum złożonemu z trzech podmiotów.
Zamówienie wskazane w poz. 3 jako doświadczenie własne Rector sp. z o.o. dotyczy
zamówienia udzielonego konsorcjum firm: 1) Przedsiębiorstwo Wielobranżowe TAR - POL T.
J.
, Targówka, ul. Lipowa 2, 05-300 Mińsk Maz., 2) ROMIL Sp. z o. o., ul. Polskie Drogi
6/31,02-775 Warszawa, 3) RECTOR Sp. z o. o., ul. Bora Komorowskiego 35/7, 03-450
Warszawa, 4) Usługi Sprzętowo - Transportowe Z. J., Zwierzyniec 63, 97-403 Drużbice,
Rector sp. z o.o. była więc tylko jednym z członków, a z treści pozycji wykazu nie można
wywieść, czy podana wartość robót brutto była zakresem faktycznie realizowanym
samodzielnie przez tę spółkę, zaś okoliczność ta nie została zweryfikowana przez
Zamawiającego. Z kolei w poz. 5 wykazano doświadczenie z postępowania GDDKIA
O/Białystok, znak: GDDKiA.O.BI.D-3.2413.4.2020. Odwołujący podkreślił, że podana
wartość robót brutto na dzień składania ofert nie zgadza się z wartością umowy, jakiej
udzielono w tym postępowaniu PHU U. . Uzyskał on zamówienie w Części II Rejon w
Augustowie -
Obwód Drogowy w Grajewie, wartość umowy 4 452 598,64 zł oraz w Części
IV, Rejon w Bielsku Podlaskim, 8 318 858,93 zł. Umowy zostały zawarte na lata 2020-2024,
a do zawarcia umów doszło na Część II - 23.07.2020 r. (zakres zrealizowany - to
maksymalnie 1 sezon, czyli 1/4 kosztorysu), a na Część IV- 15.10.2020 r. (zakres
zrealizowany -
to maksymalnie 1 sezon, czyli 1/4 kosztorysu). Co najmniej więc wartość
umowy wskazanej w poz. 5 wymagała weryfikacji.
III.
Ad. Zawyżenie punktacji w kryterium kwalifikacje personelu
Odwołujący podał, że kryteriami oceny ofert w postępowaniu były:
1. Cena - 60% (max 60 pkt)
2. Emisja spalin - 25% (max 25 pkt)
3. Kwalifikacje zawodowe personelu - 10% (max 10 pkt)
Zawodowa integracja osób - 5% (max 5 pkt)
Ofercie ocenionej jako najkorzystniejsza z
amawiający przyznał maksymalną ilość punktów w
kryteriach cena, emisja spalin oraz zawodowa integracja osób. W ramach kryterium
kwalifikacje zawodowe personelu Konsorcjum uzyskało 8 pkt na 10 możliwych, z czego
uzyskało 4 pkt za kierownika ds. utrzymania dróg oraz 4 pkt za zastępcę kierownika ds.
utrzymania dróg, w oparciu o informacje przedstawione w formularzu „Kryteria pozacenowe”.
Odwołujący wskazał, że zamawiający przyznał punkty wyłącznie w oparciu o treść informacji
zawart
ych w formularzu „Kryteria pozacenowe”. Odwołujący próbował ustalić, które z dwóch
doświadczeń osoby wskazanej na stanowisko kierownika ds. utrzymania dróg zostało przez
z
amawiającego uwzględnione wobec przyznania 4 punktów. Odwołujący zadał więc
z
amawiającemu pytanie: które z dwóch wymienionych przez Konsorcjum w formularzu
„Kryteria pozacenowe” zadań - zostało przez zamawiającego uwzględnione w punktacji
doświadczenia Kierownika utrzymania Pana Z. U. ? Zamawiający udzielił odpowiedzi:
„Zamawiający brał pod uwagę oba zadania wymienione w kryterium pozacenowym przez
Konsorcjum Firm: Abramss Sp. z o. o.; PHU U.
; Rector Sp. z o. o. W związku z tym, że
wymienione zadania wykonywane były w tym samym czasie, przyznane zostały punkty za 48
mi
esięcy doświadczenia”.
Jak wynika z udzielonej odpowiedzi z
amawiający w sposób automatyczny oparł się na
informacji przekazanej przez Konsorcjum i nie zweryfikował okoliczności, że jedna osoba nie
mogła w tym samym okresie 4 lat pełnić funkcji koordynatora umowy na dwóch różnych
zadaniach. Odwołujący zwrócił uwagę, że Zamawiający postawił w SIWZ warunek, zgodnie z
którym dana osoba może pełnić tylko jedną funkcję przy realizacji Umowy. Również w
postępowaniu, w którym zostało zdobyte doświadczenie osoby wskazanej na stanowisko
koordynatora umowy (postępowanie GDDKIA Oddział w Warszawie na „Bieżące i zimowe
utrzymanie dróg krajowych zarządzanych przez Generalną Dyrekcję Dróg Krajowych i
Autostrad Oddział w Warszawie z podziałem na 3 zadania”, numer referencyjny 68/2014),
Zamawiający zastrzegł, że nie dopuszcza przedstawienia tych samych osób na więcej niż
jedno zadanie.
Odwołujący stwierdził, że nie jest więc możliwe, że informacja wskazana w formularzu
„Kryteria pozacenowe” jest prawdziwa. Wskazano tam doświadczenia na 2 różnych
zadaniach tego samego zamówienia na tym samym stanowisku, co jest sprzeczne z SIWZ
tamtego postępowania. Prawidłowa weryfikacja faktycznego pełnienia funkcji koordynatora
umowy wymagała uwzględnienia tej okoliczności, ponieważ nie jest możliwe, aby Pan Z. U.
faktycznie świadczył usługi, które formularzu „Kryteria pozacenowe”, zgodnie z
postanowieniami SIWZ.
IV.
Ad. Bezpodstawne objęcie dokumentów konsorcjum tajemnicą przedsiębiorstwa
Odwołujący podał, że nie jest w stanie zweryfikować, czy Konsorcjum spełnia warunki
udziału w postępowaniu, ponieważ mimo że zwrócił się do zamawiającego o udostępnienie
oferty Konsorcjum, to nie otrzymał kompletu dokumentów. Zamawiający przekazał
o
dwołującemu pismo Konsorcjum „Uzasadnienie zastrzeżenia tajemnicy przedsiębiorstwa” z
26 kwietnia 2021 r., z którego wynika, że Konsorcjum jako tajemnicę przedsiębiorstwa
zastrzegło:
imiona i nazwiska oraz doświadczenie zawodowe osób skierowanych do realizacji
zamówienia wskazanych w wykazie osób
rachunek z
ysków i strat wraz z opinią biegłego rewidenta dot. PHU „U.” Z. U.,
informację z banku potwierdzającą wysokość posiadanych środków finansowych dot.
PHU „U.” Z. U. .
Odwołujący wskazał, że zamawiający nie udostępnił mu wskazanych dokumentów
Konsorcjum, uznając że stanowią one tajemnicę przedsiębiorstwa. Ocena ta jest jednak
bezzasadna.
Wyjątki od zasady jawności określa art. 8 ust. 3 ustawy pzp, zgodnie z którym nie ujawnia się
informacji stanowiących tajemnicę przedsiębiorstwa w rozumieniu przepisów o zwalczaniu
nieuczciwej konkurencji, jeżeli wykonawca, nie później niż w terminie składania ofert lub
wniosków o dopuszczenie do udziału w postępowaniu, zastrzegł, że nie mogą być one
udostępniane oraz wykazał, iż zastrzeżone informacje stanowią tajemnicę przedsiębiorstwa.
W celu skutecznego zastrzeżenia tajemnicy przedsiębiorstwa, konieczne jest prawidłowe
wykazanie, że dane informacje spełniają obiektywne przesłanki uznania za tajemnice w
rozumieniu art. 11 ust. 2 uznk.
Taje
mnica przedsiębiorstwa to wyjątek od fundamentalnej zasady jawności postępowania o
zamówienie publiczne, więc powinna być interpretowane ściśle. Przedsiębiorcy decydujący
się działać na rynku zamówień publicznych, wkraczający w reżim oparty na zasadzie
jaw
ności, powinni mieć świadomość konsekwencji, jakie wiążą się z poddaniem się
procedurom określonym przepisami o zamówieniach publicznych (KIO 364/13, 365/13).
Odwołujący podkreślił, że konieczność zapewnienia transparentności postępowania oznacza
konieczno
ść ujawnienia określonych informacji o swojej działalności, nawet jeśli Konsorcjum
zasadniczo woli ich nie ujawniać. Sam ten fakt nie stanowi jednak pewnych informacji, że
jest to tajemnica przedsiębiorstwa.
Odwołujący ocenił, że ciężar zaistnienia wyjątkowych okoliczności skutkujących
koniecznością wyłączenia jawności dokumentu spoczywa na wykonawcy i w świetle pisma
Konsorcjum z 26 kwietnia 2021 r. okoliczności te nie zostały wykazane.
To dzięki prawu do uzyskania pełnej informacji o czynnościach podejmowanych w
postępowaniu wobec konkurencyjnych ofert wykonawcy mogą skutecznie bronić swoich
interesów i realizować prawo do korzystania ze środków ochrony prawnej (np. KIO 2468/12,
KIO 2473/12, KIO 2493/12).
Dalej odwołujący podkreślił, że obowiązek zbadania prawidłowości dokonanego zastrzeżenia
spoczywa na z
amawiającym, który powinien odtajnić informację nie mającą walorów
tajemnicy przedsiębiorstwa. zamawiający w niniejszym postępowaniu nie przeprowadził
prawidłowo takiej oceny.
Ponadto odwołujący stwierdził, że zasada proporcjonalności stoi na przeszkodzie utajnianiu
całego dokumentu w sytuacji, gdy tylko pewne jego fragmenty mogłyby zostać objęte
tajemnicą przedsiębiorstwa. W tym zakresie istnieje możliwość anonimizacji. Możliwość
wyłączenia jawności nie może być naużywana i stosowana rozszerzająco, jak to ma miejsce
w przypadku Konsorcjum, gdzie całościowo wyłączono jawność dokumentów, których pewne
elementy są już jawnie dostępne każdemu zainteresowanemu podmiotowi.
Bezzasadne utajnienie wykazu osób
Odw
ołujący wskazał, że zamawiający zgodnie z wnioskiem Konsorcjum w całości utajnił
„Wykaz osób skierowanych przez wykonawcę do realizacji zamówienia”, chociaż w oparciu o
informacje przedstawione w formularzu „Kryteria pozacenowe” zostało ujawnione do
powsze
chnej wiadomości, jakie osoby są wskazane na stanowisko Kierownik ds. utrzymania
dróg oraz Zastępca ds. utrzymania dróg, a także jakie jest ich doświadczenie. Jest bardzo
mało prawdopodobne, że doświadczenie tych osób zawarte w formularzu „Kryteria
pozacen
owe” jest inne, niż doświadczenie podane w formularzu „Wykazu osób skierowanych
przez wykonawcę do realizacji zamówienia”.
Nadto
odwołujący wskazał, że z udostępnionej mu treści pisma zamawiającego z 17 maja
2021 r. nr O.WA.D.3.2413.74.2020.BM.532.2021 wyn
ika, że na stanowisko Kierownik robót
drogowych Konsorcjum wskazało Pana G. B. . Informacja w tym zakresie również nie ma już
więc waloru tajemnicy przedsiębiorstwa. Ponieważ w podanym zakresie informacja z
„Wykazu osób skierowanych przez wykonawcę do realizacji zamówienia” straciła walor nie
bycia podaną do publicznej wiadomości, to utajnianie wykazu osób w tym zakresie jest
pozbawione podstawy prawnej i przynajmniej w tym zakresie Zamawiający powinien z
własnej inicjatywy odtajnić wykaz osób. Natomiast uzasadnienie zastrzeżenia imion i
nazwisk osób skierowanych do realizacji zamówienia i ich doświadczenia w ogóle nie spełnia
kwalifikacji art. 11 ust. 2 ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji.
Ponadto odwołujący wskazał, że zgodnie z przeważającym poglądem Krajowej Izby
Odwoławczej, brak jest co do zasady podstaw, aby tajemnicą obejmować wykaz osób
dedykowanych do realizacji zamówienia (np. KIO 385/17). Wykonawca ma bowiem inne
możliwości ewentualnego zabezpieczenia się przed rezygnacją danej osoby w realizacji
zamówienia, np. przez umowne uregulowanie tej kwestii z daną osobą, zastrzeżenie
odszkodowania, itp. Tymczasem wyłączenie jawności jest dopuszczalne na zasadzie
wyjątku, tylko wtedy, gdy nie da się interesów wykonawcy zabezpieczyć w inny sposób. Z
informacji przedstawionych przez Konsorcjum wynika, że podjęte przez niego środki w celu
ochrony zasobu osobowego mogą być nieadekwatne i nieskuteczne.
Odwołujący ocenił, że chybione jest twierdzenie, że osoby wskazane na stanowisko
Specjali
sta ds. utrzymania dróg czy też Specjalista ds. administracyjno-finansowych (inne
osoby zostały ujawnione) są przedmiotem ochrony ponieważ „mogą być podkupione”.
Odwołujący podkreślił, że argument o podkupywaniu pracowników wielokrotnie był
odrzucany przez
Krajową Izbę Odwoławczą i to w odniesieniu do bardziej wykwalifikowanych
i wyspecjalizowanych pracowników, niż osoby zgłaszane przez Odwołującego. Szczególnie
że zdobyte przez nie doświadczenie z dużym prawdopodobieństwem było wynikiem
realizacji zadań zlecanych w ramach zamówień publicznych - tylko takie zadania zostały
wymienione w załączniku „Zdolność zawodowa wykonawcy (wykaz usług)”.
Ponadto
odwołujący wskazał, że argumentacja o utracie osoby współpracującej czy też
wzrostu kosztów przedsiębiorcy nie może zabraniać innym wykonawcom nawiązywania
kontaktów z osobami współpracującymi z innymi wykonawcami. Wymiana pracowników
pomiędzy poszczególnymi wykonawcami umożliwia ich stały rozwój i zdobywanie nowych
doświadczeń zawodowych, co przekłada się na korzyści dla rynku zamówień publicznych, na
którym te osoby funkcjonują. Rotacja w zatrudnieniu wpisuje się podnoszenie poziomu
świadczenia usług przez poszczególnych wykonawców (np. KIO 2105/19).
Odwołujący podkreślił, ze już nawet sama liczba ofert złożonych w postępowaniu, gdzie
każdy wykonawca musiał wylegitymować się dość dużą grupą personelu, świadczy o tym, że
doświadczenie zdobyte przez osoby wskazywane w ofercie nie jest unikatowe. Przede
wszystkim jednak przedmiot przetargu, jakim jest utrzymanie dróg, świadczy o braku
przymiotu unikatowości kwalifikacji osób utajnionych w ofercie Konsorcjum. Firmy, które
ofertują w tego rodzaju postępowaniach specjalizują się w tego typu działalności
gospodarczej. Biorąc pod uwagę obszar działania GDDKiA (szesnaście oddziałów
terenowych, w których zamówienia takie są udzielane w podziale na zadania dotyczące
rejonów - np. GDDKiA Warszawa ma 14 rejonów), już nawet dla tego jednego zarządcy drogi
usługę objętą postępowaniem realizuje kilkadziesiąt firm w całym kraju.
Odwo
łujący stwierdził, że z uwagi na rodzaj kwalifikacji i doświadczenia posiadanego przez
osoby skierowane do realizacji zamówienia zgodnie z wymaganiami zamawiającego,
zdobyte przez te osoby doświadczenie pochodzi z umów realizowanych w ramach zamówień
publi
cznych. Brak jest więc argumentu dla utajniania informacji o doświadczeniu tych osób.
Odwołujący kwestionował również twierdzenie Konsorcjum o tym, że dane dotyczące osób
(imię i nazwisko) oraz o ich doświadczeniu nie były w przeszłości ujawniane w innych
postępowaniach o udzielenie zamówienia publicznego.
2. Bezzasadne utajnienie informacji z banku dotyczącej PHU U.
Odwołujący podkreślił, że z treści pisma Konsorcjum z 26 kwietnia 2021 r. jednoznacznie
wynika, że informacja z banku została pozyskana wyłącznie na potrzeby postępowania. Czyli
został pozyskany wyłącznie w celu wykazania posiadania środków finansowych lub
zdolności kredytowej w wysokości nie mniejszej niż 5 500 000,00 zł. Odwołujący stwierdził, iż
powinien mieć możliwość zweryfikować tę okoliczność i nie może ponosić negatywnych
konsekwencji samodzielnej decyzji Konsorcjum, że wskazuje w treści informacji z banku
informacje w szerszym zakresie, niż wymagał tego Zamawiający - o ile tak rzeczywiście jest.
W wyjaśnieniu zastrzeżenia tajemnicy wskazano tylko, że dokument ten ma „szczegółowe i
konkretne dane obrazujące poziom środków finansowych konsorcjanta”. Nie jest to
okoliczność kontrowersyjna, taka właśnie informacja z banku powinna być.
Odwołujący powołał się w tym zakresie na wyrok KIO 1066/15 z 3 czerwca 2015 r.
Podsumowując odwołujący stwierdził, że wobec własnej inicjatywy rozpowszechniania
informacji o swojej kondycji finansowej ponad zakres wynikających z wymogu
z
amawiającego, Konsorcjum samodzielnie spowodowało, że informacja z banku utraciła
walor tajemnicy przedsiębiorstwa, wobec czego powinna zostać ujawniona Odwołującemu.
Zamawiający w dniu 1 lipca 2021 r. wniósł, przed otwarciem rozprawy, odpowiedź na
odwołanie w której wnosił o:
umorzenie postępowania w zakresie zarzutu zaniechania ujawnienia części
dokumentów Konsorcjum wobec ich udostępnienia przez zamawiającego,
oddalenie odwołania w pozostałym zakresie.
Zamawiający w przedłożonej odpowiedzi na odwołanie przedstawił również argumentację co
do stanowiska zajętego względem zarzutów.
W dniu 1 lipca 2021 r. do Izby wpłynęło również pismo procesowe wykonawców
zgłaszających przystąpienie do postepowania odwoławczego po stronie Zamawiającego tj.
wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia Abramss sp. z o.o. z
sie
dzibą w Warszawie, Z. U. prowadzący działalność gospodarczą pod firmą
Przedsiębiorstwo Handlowo – Usługowe U. Z. U. z siedzibą w Makowie Mazowieckim,
Rector Sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie (dalej Konsorcjum). W piśmie tym Konsorcjum
wnosiło o oddalenie odwołania w całości oraz przedstawiło szeroką argumentację wraz z
dowodami na poparcie swojego stanowiska.
Po przeprowadzeniu rozprawy Izba, uwzględniając dokumentację przedmiotowego
postępowania o udzielenie zamówienia publicznego, w tym w szczególności treść
specyfikacji istotnych warunków zamówienia i jej wyjaśnienia, złożonych ofert, jak
również biorąc pod uwagę oświadczenia i stanowiska stron i uczestnika zawarte w
odwołaniu, odpowiedzi na odwołanie, piśmie procesowym, a także wyrażone ustnie na
rozprawie i odnotowane w protokole, ustaliła i zważyła, co następuje.
Na wstępie należy zaznaczyć, iż w przypadku odwołań wniesionych po 31 grudnia
r., a dotyczących postępowań o udzielenie zamówienia publicznego wszczętych przed
dniem 1 stycznia 2021 r., stosowanie do art. 92 ust. 2 ustawy z dn. 11 września 2019 r.
przepisy wprowadzające ustawę - Prawo zamówień publicznych (Dz. U. z 2019 r., poz. 2020)
do postępowania odwoławczego zastosowanie znajdują przepisy ustawy z dn. 11 września
r. Prawo zamówień publicznych (Dz. U. z 2021 r. poz. 1129 ze zm.) zwana dalej „nową
Pzp” lub „nPzp”.
Izba stwierdziła, że nie została wypełniona żadna z przesłanek ustawowych
skutkujących odrzuceniem odwołania, wynikających z art. 528 nPzp.
Przystępując do rozpoznania odwołania, Izba ustaliła wystąpienie przesłanek z art.
505 ust. 1 nPzp, tj. istnienie po stronie odwołującego interesu w uzyskaniu zamówienia oraz
możliwości poniesienia przez odwołującego szkody w wyniku kwestionowanych czynności
zamawiającego.
Izba ustaliła, iż do postępowania odwoławczego w dniu 4 czerwca 2021 r. zgłosili
przystąpienie po stronie zamawiającego wykonawcy wspólnie ubiegający się o udzielenie
zamówienia Abramss sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie, Z. U. prowadzący działalność
gospodarczą pod firmą Przedsiębiorstwo Handlowo – Usługowe U. Z. U.i z siedzibą w
Makowie Mazowieckim, Rector Sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie (dalej zwani Konsorcjum
lub Przystępujący). Izba uznała za skuteczne przystąpienie ww. wykonawców do
postępowania odwoławczego po stronie zamawiającego.
Krajowa Izba Odwoławcza, działając na podstawie art. 520 ust. 1 ustawy Pzp oraz
art. 568 pkt 1 ustawy Pzp postanowiła umorzyć postępowanie odwoławcze w sprawie w
zakresie:
zarzutu nr 7 odwołania tj. naruszenia art. 8 ust. 3 ustawy Pzp w zw. z art. 11 ust. 4
ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji i w zw. z art. 7 ust. 1 ustawy Pzp,
zarzutu dot. niespełnienia przez wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie
zam
ówienia Abramss Sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie, Z. U. prowadzący działalność
gospodarczą pod firmą Przedsiębiorstwo Handlowo Usługowe U. Z. U. z siedzibą w
Makowie Mazowieckim, Rector Sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie warunków w zakresie
sytuacji ekonomicznej i finansowej, oraz
zarzutu niewykazania zdolności zawodowej - doświadczenia w aspekcie wartości usługi
wskazanej przez wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia
Abramss Sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie, Z. U. prowadzący działalność gospodarczą
pod firmą Przedsiębiorstwo Handlowo Usługowe U. Z. U. z siedzibą w Makowie
Mazowieckim, Rector Sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie w poz. 1 formularza „Zdolność
zawodowa Wykonawcy (wy
kaz usług), wobec ich wycofania przez Odwołującego.
Zgodnie z art. 520 ust. 1 ustawy Pzp,
odwołujący może cofnąć odwołanie do czasu
zamknięcia rozprawy. Stosownie do art. 568 pkt 1 ustawy Pzp, Izba umarza postępowanie
odwoławcze, w formie postanowienia, w przypadku cofnięcia odwołania.
Odwołujący na rozprawie oświadczył, że cofa odwołanie w wyżej wskazanej części.
W przywołanym przepisie art. 520 ust. 1 ustawy Pzp ustawodawca przyznał odwołującemu
prawo do cofnięcia w całości środka ochrony prawnej. Skoro zatem wykonawca może cofnąć
odwołanie w całości, to na zasadzie wnioskowania a maiori ad minus, należy uznać, że
odwołujący może zrezygnować z popierania jedynie części odwołania. W orzecznictwie Izby
nie jest kwestionowana możliwość skutecznego cofnięcia odwołania w części. Odwołujący
oświadczył, że nie popiera już tego zarzutu, wobec powyższego postępowanie odwoławcze
w tej części podlegało umorzeniu. Dostrzec należy, że Izba związana jest oświadczeniem
odwołującego o cofnięciu części odwołania, czego skutkiem wynikającym wprost z art. 568
pkt 1 ustawy Pzp ustawy Pzp jest obowiązek umorzenia przez Izbę postępowania
odwoławczego w zakresie wycofanego zarzutu.
Rozstrzyganie w przedmiocie zarzutów, które okazały się niesporne jest bezcelowe.
Jednocześnie jednak informacja o częściowym umorzeniu postępowania odwoławczego
musi znaleźć odzwierciedlenie w sentencji orzeczenia, a nie w uzasadnieniu. W art. 559 ust.
2 ustawy Pzp, określającym w sposób wyczerpujący elementy treści uzasadnienia wyroku
wydanego przez Izbę nie ma bowiem żadnej wzmianki o możliwości zamieszczenia w
uzasadnieniu wyroku jakiegokolwiek rozstrzygnięcia.
Izba ustaliła i zważyła co następuje:
Zamawiający prowadzi postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego na „całoroczne
utrzymanie dróg krajowych zarządzanych przez GDDKiA Oddział w Warszawie, Rejon w
Garwolinie
”, nr ref. GDDKiA.O.WA.D-3.2413.74.2020. Ogłoszenie o zamówieniu zostało
opublikowane w
Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej 28 grudnia 2020 r. pod nr 2020/S
Na podstawie akt sprawy Izba ustaliła, co następuje:
Zgodnie z pkt. 7.2.3. a)
Instrukcji dla wykonawców (IDW) O udzielenie zamówienia mogą
ubiegać się Wykonawcy, którzy spełniają warunki dotyczące zdolności technicznej lub
zawodowej:
a) Wykonawcy:
Wykonawca musi wykazać się wiedzą i doświadczeniem w wykonaniu lub
wykonywaniu w okresie ostatnich 7 lat przed upływem terminu składania ofert, a
jeżeli okres prowadzenia działalności jest krótszy - to w tym okresie, co najmniej :
a)
1 lub 2 lub 3 zadań polegających na bieżącym utrzymaniu dróg klasy min. G
o
łącznej wartości brutto bieżącego utrzymania nie mniejszej niż 20 000 000,00
PLN brutto
b)
1 lub 2 lub 3 zadań polegających na zimowym utrzymaniu dróg klasy min. G
o
łącznej wartości brutto zimowego utrzymania nie mniejszej niż 8 000 000,00
PLN brutto
lub
a)
1 lub 2 lub 3 zadań polegających na całorocznym (bieżącym i zimowym)
utrzymaniu dróg klasy min. G o łącznej wartości brutto zimowego utrzymania
nie mniejsze
j niż 28 000 000,00 PLN brutto
W przypadku umów nadal realizowanych, Zamawiający wymaga, aby łączna wartość
brutto:
bieżącego utrzymania części umów zrealizowanych przed terminem składania ofert
wyniosła co najmniej 20 000 000,00 PLN brutto,
- zimowego u
trzymania części umów zrealizowanych przed terminem składania ofert
wyniosła co najmniej 8 000 000,00 PLN brutto,
całorocznego utrzymania części umów zrealizowanych przed terminem składania ofert
wyniosła co najmniej 28 000 000,00 PLN brutto.
Przez bieżące utrzymanie dróg rozumie się
wykonywanie usług utrzymania dróg w
zakresie co najmniej utrzymywania: nawierzchni, obiektów mostowych, odwodnienia,
barier drogowych, zieleni oraz czystości wykonywanych przez cały rok kalendarzowy.
Przez zimowe utrzymanie d
róg rozumie się wykonywanie usług w zakresie odśnieżania,
zapobiegania śliskości, likwidacji śliskości na drodze wykonywanych w sezonie
zimowym.
W przypadku Wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia,
spełnianie warunków w pkt 7.2.3) a) IDW, Wykonawcy wykazują łącznie.
Zamawiający pkt 19. IDW pn. „Kryteria wyboru i sposób oceny ofert oraz udzielenie zamówienia”
nadał następujące brzmienie:
Przy dokonywaniu wyboru najkorzystniejszej oferty Zamawiający stosować będzie
następujące kryteria oceny ofert:
a) Cena
– 60% = 60 pkt
b) Emisja spalin (E) - 25 % = 25 pkt
c) Kwalifikacje zawodowe personelu (K) - 10 % = 10 pkt
d)
Zawodowa integracja osób (I) - 5 % = 5 pkt
Zamawiający dokona oceny ofert przyznając punkty w ramach poszczególnych
kryteriów oceny ofert, przyjmując zasadę, że 1 punkt = 1%
(…)
19.1.2. Kryteria pozacenowe:
W ramach kryteriów pozacenowych punkty zostaną przyznane na podstawie Oferty
Wykonawcy -
Formularz „Kryteria pozacenowe” (Formularz 2.2).
Formularz „Kryteria pozacenowe” stanowi przykładowy sposób opracowania.
W
przypadku korzystania przez Wykonawcę z tego formularza wymagane jest
podpisanie dokumentu. Niezłożenie Formularza „Kryteria pozacenowe” skutkować
będzie przyznaniem 0 punktów w ramach kryteriów pozacenowych.
Opis kryteriów pozacenowych i sposobu przyznawania punktów:
Kryterium
„Kwalifikacje zawodowe personelu” (K)
Kryterium „Kwalifikacje zawodowe personelu” (K) będzie rozpatrywane na podstawie
informacji podanych przez Wykonawcę w Formularzu „Kryteria pozacenowe”
dotyczących doświadczenia zawodowego:
osoby wyznaczonej do pełnienia funkcji Kierownika ds. Utrzymania Dróg oraz
osoby wyznaczonej do pełnienia funkcji Zastępcy Kierownika ds. Utrzymania Dróg,
W tym kryterium, można uzyskać maksymalnie 10 punktów, stanowiących sumę punktów
uzyskanych w ramach podkryteriów:
Podkryterium „Kwalifikacje zawodowe Kierownika ds. Utrzymania Dróg”
W tym podkryterium ocenie podlegać będzie doświadczenie osoby wskazanej do
pełnienia funkcji Kierownika ds. Utrzymania Dróg w koordynowaniu prac związanych z
utrzymaniem dróg, obejmujących co najmniej 100 km dróg klasy min G zdobyte na
stanowisku ds. koordynacji/nadzorowania/kierowania pracami związanymi z
utrzymaniem dróg. Punkty zostaną przyznane za każdy pełny rok doświadczenia (12
miesięcy), ponad wymaganie postawione w warunkach udziału w postępowaniu.
Punkty w tym podkryterium zostaną przyznane wg poniższych zasad za wykazane
doświadczenie:
2 lata doświadczenia (24 miesiące) – 0 punktów
3 lata doświadczenia (36 miesięcy) – 2 punkty
4 lata doświadczenia (48 miesięcy) – 4 punkty
5 lat doświadczenia (60 miesięcy) – 6 punktów
19.1.2.2.2. Podkryterium „Kwalifikacje zawodowe Z-cy Kierownika ds. Utrzymania Dróg”
W tym podkryterium ocenie podlegać będzie doświadczenie osoby wskazanej do
pełnienia funkcji Zastępcy Kierownika ds. Utrzymania Dróg w koordynowaniu prac
związanych z utrzymaniem dróg, obejmujących co najmniej 70 km dróg klasy min G
zdobyte
na
stanowisku
stanowisku/stanowiskach
ds.
koordynacji/nadzorowania/kierowania p
racami związanymi z utrzymaniem dróg .
Punkty zostaną przyznane za każdy pełny rok doświadczenia (12 miesięcy), ponad
wymaganie postawione w warunkach udziału w postępowaniu.
Punkty w tym podkryterium zostaną przyznane wg poniższych zasad za wykazane
doświadczenie:
1 rok doświadczenia (12 miesięcy) – 0 punktów
2 lata doświadczenia (24 miesiące) – 1 punkt
3 lata doświadczenia (36 miesięcy) – 2 punkty
4 lata doświadczenia (48 miesięcy) – 3 punkty
5 lat doświadczeń (60 miesięcy) – 4 punkty
Niezłożenie Formularza „Kryteria pozacenowe” lub niewypełnienie go w pozycji
„Kwalifikacje zawodowe personelu” skutkować będzie przyznaniem 0 punktów w tym
kryterium.
W kryterium „Doświadczenie zawodowe personelu” ocenie będą podlegać jedynie
informacje o doświadczeniu wykazane na Formularzu „Kryteria pozacenowe” złożonym
wraz z ofertą.
Przepis art. 87 ust. 1 ustawy Pzp może mieć zastosowanie jedynie w zakresie wyjaśnienia
treści złożonych ofert. W następstwie czynności złożenia wyjaśnień Wykonawca nie może
uzupełniać Formularza „Kryteria pozacenowe” w zakresie kryterium „Doświadczenie
zawodowe personelu” o dodatkowe zadania nieujęte w Formularzu lub dokonywać ich
zmiany.
Przystępujący w wykazie potwierdzającym zdolność zawodową wykonawcy (Wykaz usług)
wskazał 6 pozycji.
Podmiot wykazujący PHU U., zamawiający GDDKiA Oddział w Warszawie, realizacja
kontraktu pn. „Całoroczne, kompleksowe utrzymanie dróg krajowych administrowanych
przez GDDKiA Oddział w Warszawie wraz ze wszystkimi jej elementami – Rejon w
Przasn
yszu” wartość brutto 35 378 543,12 zł na dzień składania ofert, klasa dróg G
Podmiot wykazujący PHU U., zamawiający GDDKiA Oddział w Warszawie, realizacja
kontraktu pn. „Bieżące i zimowe utrzymanie dróg krajowych zarządzanych przez
GDDKiA Oddział w Warszawie w podziale na 3 zadania: w zakresie zadania nr 2 –
bieżące i zimowe utrzymanie dróg krajowych na terenie Rejonu w Płocku” wartość
brutto 51 816
224,30z ł, klasa dróg G
Podmiot wykazujący Rector Sp. z o.o., zamawiający GDDKiA Oddział w Warszawie,
realizacja kontraktu pn. „Bieżące i zimowe utrzymanie dróg krajowych zarządzanych
przez GDDKiA Oddział w Warszawie w podziale na 3 zadania: w zakresie zadania nr 3
– bieżące i zimowe utrzymanie dróg krajowych na terenie Rejonu w Płońsku”, wartość
brutto 51 816
224,30 zł, klasa dróg G
Podmiot wykazujący PHU U., zamawiający GDDKiA Oddział w Bydgoszczy, realizacja
kontraktu pn. „Zimowe utrzymanie dróg na obszarze działania GDDKiA Oddział w
Bydgoszczy w sezonach zimowych 2017/2018, 2018/2019, 2019/2020, 2020/2021
–
Część nr 1 – Rejon w Bydgoszczy, wartość brutto 5 187 667,35 zł,
Podmiot wykazujący PHU U., zamawiający GDDKiA Oddział w Białymstoku, realizacja
kontraktu pn. „Usługi likwidacji śliskości zimowej i odśnieżania nawierzchni dróg,
parkin
gów, zatok autobusowych oraz ciągów pieszo – rowerowych administrowanych
przez GDDKiA Oddział w Białymstoku Rejon w Bielsku Podlaskim, w sezonach
zimowych 2020/2021, 2021/2022, 2022/2023 i 2023/2024
” wartość brutto na dzień
składania ofert 5 426 279,43 zł.
Podmiot wykazujący Matron Sp. z o.o., zamawiający Secutec Sp. z o.o., realizacja
kontraktu pn. „Montaż barier drogowych na DK 92: -km 194+628 do km 195000 (372
mb) i km 197+00 do 198+200 (300 mb); -201+318+201+318+830 PR kierunek
Września 512 mb (jedna strona); -201+896+202+076 PR kierunek Września 180 mb”,
wartość brutto 40 196,40 zł.
W formularzu „Kryteria pozacenowe” przystępujący oświadczył, że p. Z. U. wyznaczony do
pełnienie funkcji Kierownika ds. Utrzymania Dróg, wykonywał poniższe zadania:
1. Zadanie 1 -
nazwa zadania: Bieżące i zimowe utrzymanie dróg krajowych zarządzanych
przez GDDKiA Oddział w Warszawie - Zadanie nr 2 – bieżące i zimowe utrzymanie
dróg krajowych na terenie Rejonu w Płocku, zamawiający GDDKiA Oddział w
Warszawie, zakres zada
nia: utrzymanie zimowe i bieżące (letnie) dróg, długość
utrzymywanych dróg klasy min G: 147,439 km, stanowisko ds. koordynacji (koordynator
umowy): od 30.10.2014 do 30.10.2018 (48 miesięcy doświadczenia);
2. Zadanie 2 - nazwa zadania:
„Bieżące i zimowe utrzymanie dróg krajowych
zarządzanych przez GDDKiA Oddział w Warszawie - zadanie nr 3 – bieżące i zimowe
utrzymanie dróg krajowych na terenie Rejonu w Płońsku”, zamawiający GDDKiA
Oddział w Warszawie, zakres zadania: utrzymanie zimowe i bieżące (letnie) dróg,
d
ługość utrzymywanych dróg klasy min G: 134,245 km, stanowisko ds. koordynacji
(koordynator umowy): od 30.10.2014 do 30.10.2018 (48 miesięcy doświadczenia);
Izba oceniła zgromadzony materiał dowodowy w następujący sposób:
Izba oceniła, że materiał dowodowy jest wszechstronny i umożliwia wydanie rozstrzygnięcia
w przedmiotowej sprawie.
Izba zważyła, co następuje:
Odwołanie zasługiwało na częściowe uwzględnienie.
Wydając wyrok Izba uznała za istotne dla sprawy i rozstrzygające poniższe kwestie.
Odwo
łujący zarzucił zamawiającemu naruszenie następujących przepisów:
1) art. 22 ust. 1 pkt 2 ustawy Pzp tj.
O udzielenie zamówienia mogą ubiegać się
wykonawcy, którzy spełniają warunki udziału w postępowaniu, o ile zostały one
określone przez zamawiającego w ogłoszeniu o zamówieniu lub w zaproszeniu do
potwierdzenia zainteresowania.
art. 22a ust. 2 ustawy Pzp tj. Wykonawca, który polega na zdolnościach lub sytuacji
innych podmiotów, musi udowodnić zamawiającemu, że realizując zamówienie,
będzie dysponował niezbędnymi zasobami tych podmiotów, w szczególności
przedstawiając zobowiązanie tych podmiotów do oddania mu do dyspozycji
niezbędnych zasobów na potrzeby realizacji zamówienia.
art. 22a ust. 3 ustawy Pzp tj. Zamawiający ocenia, czy udostępniane wykonawcy
przez
inne podmioty zdolności techniczne lub zawodowe lub ich sytuacja finansowa
lub ekonomiczna, pozwalają na wykazanie przez wykonawcę spełniania warunków
udziału w postępowaniu oraz bada, czy nie zachodzą wobec tego podmiotu podstawy
wykluczenia, o których mowa w art. 24 ust. 1 pkt 13–22 i ust. 5.
art. 24 ust.1 pkt 12 ustawy Pzp tj. Z postępowania o udzielenie zamówienia wyklucza
się wykonawcę, który nie wykazał spełniania warunków udziału w postępowaniu lub
nie został zaproszony do negocjacji lub złożenia ofert wstępnych albo ofert, lub nie
wykazał braku podstaw wykluczenia;
5) art.
24 ust. 1 pkt 16 ustawy Pzp tj. Z postępowania o udzielenie zamówienia wyklucza
się wykonawcę, który w wyniku zamierzonego działania lub rażącego niedbalstwa
wprowadził zamawiającego w błąd przy przedstawieniu informacji, że nie podlega
wykluczeniu, spełnia warunki udziału w postępowaniu lub obiektywne i
niedyskryminacyjne kryteria, zwane dalej „kryteriami selekcji”, lub który zataił te
informacje lub nie jest w stanie przedstawić wymaganych dokumentów;
art. 24 ust. 1 pkt 17 ustawy Pzp tj. Z postępowania o udzielenie zamówienia wyklucza
się wykonawcę, który w wyniku lekkomyślności lub niedbalstwa przedstawił
informacje wprowadzające w błąd zamawiającego, mogące mieć istotny wpływ na
dec
yzje podejmowane przez zamawiającego w postępowaniu o udzielenie
zamówienia;
art. 24 ust. 1 pkt 20 ustawy Pzp tj. Z postępowania o udzielenie zamówienia wyklucza
się wykonawcę, który z innymi wykonawcami zawarł porozumienie mające na celu
zakłócenie konkurencji między wykonawcami w postępowaniu o udzielenie
zamówienia, co zamawiający jest w stanie wykazać za pomocą stosownych środków
dowodowych;
art. 24 ust. 4 ustawy Pzp tj. Ofertę wykonawcy wykluczonego uznaje się za
odrzuconą.
9) art. 26 ust. 3 ustawy Pzp tj
. Jeżeli wykonawca nie złożył oświadczenia, o którym
mowa w art. 25a ust.
1, oświadczeń lub dokumentów potwierdzających okoliczności,
o
których mowa w art. 25 ust. 1, lub innych dokumentów niezbędnych do
przeprowadzenia postępowania, oświadczenia lub dokumenty są niekompletne,
zawierają błędy lub budzą wskazane przez zamawiającego wątpliwości, zamawiający
wzywa do ich złożenia, uzupełnienia lub poprawienia lub do udzielania wyjaśnień w
terminie przez siebie wskazanym, chyba że mimo ich złożenia, uzupełnienia lub
poprawienia lub udzielenia wyjaśnień oferta wykonawcy podlega odrzuceniu albo
konieczne byłoby unieważnienie postępowania.
10) a
rt. 26 ust. 4 ustawy Pzp tj. Zamawiający wzywa także, w wyznaczonym przez siebie
terminie, do złożenia wyjaśnień dotyczących oświadczeń lub dokumentów, o których
mowa w art. 25 ust. 1.
art.89 ust. 1 pkt 5 ustawy Pzp tj. Zamawiający odrzuca ofertę, jeżeli została złożona
przez wykonawcę wykluczonego z udziału w postępowaniu o udzielenie zamówienia
lub niezaproszonego do składania ofert
art. 91 ust. 1 ustawy Pzp tj. Zamawiający wybiera ofertę najkorzystniejszą na
podstawie kryteriów oceny ofert określonych w specyfikacji istotnych warunków
zamówienia.
Kluczową dla niniejszego postępowania odwoławczego była kwestia ewentualnego
zan
iechania wykluczenia przystępującego z postępowania. Izba stwierdziła, iż zachodzą
przesłanki wykluczenia wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia, na
podstawie art. 24 ust. 1 pkt 20 ustawy Pzp.
Bezspornym między stronami i uczestnikiem postępowania odwoławczego było, iż w
dniu 10 września 2020 r. zamawiający Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad
Oddział w Bydgoszczy, w postępowaniu pn. Zimowe utrzymanie dróg na obszarze działania
GDDKiA Oddział w Bydgoszczy w sezonach 2020/2021, 2021/2022 z podziałem na części:
część 1 – Rejon w Bydgoszczy, nr ref. GDDKiA.O.BY.D-3.2413.5.2020.9, poinformował o
odrzuceniu oferty wykonawcy Matron Sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie oraz
Przedsiębiorstwa Handlowo – Usługowego U. Z. U. z siedzibą w Makowie Mazowieckim.
Podstawą odrzucenia obu ofert był art. 89 ust. 1 pkt 3 ustawy Pzp. W uzasadnieniu
odrzucenia zamawiający stwierdził, iż ich złożenie stanowiło czyn nieuczciwej konkurencji w
rozumieniu przepisów o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji oraz że na podstawie
zgromadzanych dowodów oraz oceny całokształtu okoliczności i faktów zaistniałych w
sprawie uzyskał przekonanie, iż wystąpiło nielegalne porozumienie wykonawców Matron i Z.
U.
prowadzący działalność gospodarczą pod nazwą Przedsiębiorstwo Handlowo Usługowe
U. Z. U. (dalej PHU U.
), co do swojego udziału w przetargu i warunków składanych ofert.
Ponadto w przedmiotowym uzasadnieniu odrzucenia wskazano, iż biorąc pod uwagę zasady
logiki i doświadczenia życiowego, nie jest zatem możliwe podważanie tego, iż nastąpiła
wcześniejsza koordynacja działań tychże podmiotów i zostało zawiązane nieformalne,
zakazane porozumienie wypełniające znamiona zmowy przetargowej. Tak więc
zamawiający, w ww. postępowaniu, stwierdził popełnienie przez PHU U. i Matron Sp. z o.o.
czynu
o którym mowa w art. 24 ust. 1 pkt 20 ustawy Pzp. Bezsporne było również, iż
wykonawcy których oferty zostały odrzucone nie kwestionowali tej czynności zamawiającego
poprzez przy
sługujące im środki ochrony prawnej. W postępowaniu prowadzonym aktualnie
przez zamawiającego GDDKiA Oddział w Warszawie PHU U. jest jednym z członków
Konsorcjum, natomiast Matron Sp. z o.o. jest podmiotem udostępniającym swoje zasoby
Konsorcjum.
Z
godnie z dyspozycją art. 24 ust. 1 pkt 20 ustawy Pzp, z udziału
w postępowaniu wyklucza się wykonawcę, który z innymi wykonawcami zawarł porozumienie
mające na celu zakłócenie konkurencji między wykonawcami w postępowaniu o udzielenie
zamówienia, co zamawiający jest w stanie wykazać za pomocą stosownych środków
dowodowych. Omawiana przesłanka wykluczenia ma charakter obligatoryjny, jednakże
zachodzą dwie okoliczności, w których nie znajdzie zastosowania – gdy od zawarcia
porozumienia upłynęły ponad 3 lata (art. 24 ust. 7 pkt 3 ustawy Pzp), albo wykonawca, który
takie porozumienie zawarł, przedstawi dowody na to, że podjęte przez niego środki są
wystarczające do wykazania jego rzetelności, w szczególności np. podjął konkretne środki
techniczne, organizacyjne
i kadrowe które są odpowiednie dla zapobiegania dalszemu
nieprawidłowemu postępowaniu (art. 24 ust. 8 ustawy Pzp).
Wobec powyższego, należy uznać, że w sytuacji gdy zamawiający w uprzednio
prowadzonym postępowaniu stwierdził, że członek konsorcjum przystępującego oraz
podmiot trzeci na zasoby którego ono się powołuje, zawarł niedozwolone porozumienie
mające na celu zakłócenie konkurencji między wykonawcami w postępowaniu o udzielenie
zamówienia i skutecznie odrzucił jego ofertę z postępowania na podstawie art. 89 ust. 1 pkt 3
ustawy Pzp,
dla możliwości stwierdzenia, że wykonawca nie podlega wykluczeniu w tym
postępowaniu koniecznym byłoby wykazanie, że od zawarcia porozumienia upłynęły trzy
lata, bądź wykonawca przedstawił przekonujące dowody na wykazanie swej rzetelności (self-
cleaning). J
ednakże przystępujący (ani podmiot na zasoby którego się powoływał) na takie
okoliczności nie wskazywał, nie podjął nawet próby dokonania samooczyszczenia, w
dokumencie JEDZ na pytanie czy
zawierał porozumienia z innymi wykonawcami mające na
celu zakłócenie konkurencji zaznaczył NIE, co wskazuje na zaprzeczanie przez wykonawcę
PHU U.
, iż w ogóle do porozumienia o którym mowa w art. 24 ust. 1 pkt 20 ustawy Pzp
doszło.
Jednocześnie przystępujący wywodził, iż ówczesne odrzucenie było nieuzasadnione,
a Izba winna w niniejszym postępowaniu odwoławczym badać, czy do zmowy faktycznie
doszło. W ocenie Izby argumentacja przystępującego była całkowicie chybiona. Należy
bowiem uznać, że etapem, na którym przystępujący mógł zaprzeczyć i wykazać, że do
rzeczonego porozumienia nie doszło, było pierwsze postępowanie, w którym jego oferta
została odrzucona na podstawie art. 89 ust. 1 pkt 3 ustawy Pzp. Wykonawca, który wchodzi
w skład konsorcjum przystępującego, w tamtym postępowaniu zrezygnował z
przysługującego mu uprawnienia do wniesienia odwołania. O ile rezygnacja ze złożenia
odwołania nie może być utożsamiana z „przyznaniem się”, tak należy ją poczytywać jako
godzenie się z konsekwencjami decyzji zamawiającego – w tym wypadku uznania, że
wykonawcy
, których dotyczyły zarzuty, zawarli niedozwolone porozumienie, co w przyszłości
może skutkować ich wykluczeniem z postępowań o udzielenie zamówienia publicznego na
podstawie art. 24 ust. 1 pkt 20 ustawy Pzp. Z kolei obecnie prezentowana przez
przystępującego argumentacja, iż zrezygnował z wniesienia odwołania ze względów
biznesowych, nie jest racjonalna w sytuacji gdy, wykonawca
wchodzący w skład Konsorcjum
przystępującego oraz podmiot na zasoby którego obecnie się ono powołuje, jako podmioty
profesjonalnie działające na rynku zamówień publicznych i będące jego aktywnymi
uczestnikami
, powinni dbać o swoją pozycję rynkową i renomę, a zaniechanie obrony przed
zarzutem zawarcia niedozwolonego porozumienia, którego stwierdzenie skutkuje
wykluczeniem
z postępowań o udzielenie zamówienia na trzy lata, uznać należy za działanie
niemieszczące się w granicach racjonalnego zarządzania.
Raz jeszcze należy podkreślić, iż w ocenie składu orzekającego próba podważenia
ustaleń i decyzji zamawiającego z poprzedniego postępowania, którą podejmuje
przystępujący, jest spóźniona. Umożliwienie podważenia ustaleń, które były podstawą
decyzji o odrzuceniu jego ofert
z poprzedniego postępowania, stanowiłoby w zasadzie
przywrócenie terminu na wniesienie odwołania od czynności zamawiającego podjętych w
zakończonym już postępowaniu. Wobec powyższego, jako bez znaczenia dla rozstrzygnięcia
odwołania, Izba oceniła dowody przedstawione przez przystępującego w postaci: listy osób
uprawnionych do powołania zarządu Rector spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z
siedzibą w Warszawie z dnia 10 sierpnia 2020 r., wydruków z CEIDG PHU U., Regulaminu w
zakresie postepowania przetargowego w firmie PHU U. z dnia 1 lutego 2019 r.
(zastrzeżonego jako tajemnica przedsiębiorstwa), procedury przetargowej w MATRON
(zastrzeżonej jako tajemnica przedsiębiorstwa) oraz wyciągu z przedwstępnej umowy
podwykonawczej z podmiotem trzecim RECTOR.
Artykuł 24 ust. 1 pkt 20 ustawy Pzp ma na celu wyeliminowanie wykonawców
d
opuszczających się praktyk zakłócających konkurencję, które zagrażają rynkowi i
systemowi zamówień publicznych. Wobec powyższego nie można uznać, że wykonawca, co
do którego stwierdzone zostanie, że zawarł takie porozumienie, jest traktowany nadmiernie
sur
owo czy pozbawiany prawa do obrony. Należy zauważyć, że decyzja o wykluczeniu
wykonawcy z postępowania na podstawie art. 24 ust. 1 pkt 20 ustawy Pzp może być - w
zależności od woli tego wykonawcy - poddana kontroli KIO. Wykonawca ma zatem
możliwość wykazania niezasadności decyzji zamawiającego. Co więcej, przysługuje mu
instytucja self-
cleaningu. Ponadto po upływie trzech lat od zawarcia niedozwolonego
porozumienia, ta przesłanka wykluczenia z postępowania wygasa. W tak ukształtowanym
stanie prawnym z całą stanowczością należy stwierdzić, że nie jest zasadnym umożliwienie
wykonawcy wykazywania, że uprzednio stwierdzone przez zamawiającego niedozwolone
porozumienie nie miało miejsca. Możliwość taka stanowiłaby dodatkową – nadmiarową,
mając na uwadze dyspozycję art. 24 ust. 7 i 8 ustawy Pzp, furtkę do uniknięcia wykluczenia
z postępowania dla wykonawców, dopuszczających się zawierania zmów przetargowych.
W ocenie Izby, wystarczającym „środkiem dowodowym”, o jakim mowa w art. 24 ust.
1 pkt 20 ustawy Pzp, konie
cznym dla uznania, że wykonawca podlega wykluczeniu z
postępowania jest uprzednie, niewzruszone stwierdzenie, że wykonawca dopuścił się
zawarcia takiego porozumienia, zapadłe w innym postępowaniu. W związku z tym, Izba nie
podziela argumentacji przystępującego, jakoby odwołujący w niniejszej sprawie oprócz
dowodu w postaci kopi protokołu z postępowania oznaczonego GDDKiA.O.BY.D-
wraz z informacją o odrzuceniu ofert PHU U. oraz MATRON Sp. z o.o.
zobowiązany był wykazywać zawarcie niedozwolonego porozumienia. Dokonane w
rzeczonym postępowaniu ustalenie, iż członek konsorcjum przystępującego oraz podmiot
trzeci na zasoby którego ono się powołuje, zawarli porozumienie zakłócające konkurencję,
wobec braku jego
podważenia w przewidzianym do tego terminie (tj. w tym wypadku, w toku
postępowania odwoławczego), stanowi dowód, że porozumienie takie zostało zawarte. W
sytuacji, w której wykonawca zaniechał obrony przed uznaniem go winnym zawarcia
niedozwolonego porozumienia (bądź jeżeli obrona taka byłaby nieskuteczna), dopóki nie
upłynie termin 3 lat od jego zawarcia, to celem uniknięcia wykluczenia z kolejnych
postępowań powinien dokonywać samooczyszczenia. Jednocześnie Izba wskazuje, iż
chybiona jest argumentacja zamawiającego, iż przesłanka wykluczenia nie materializuje się
w tym postępowaniu, gdyż nie zachodzi tożsamość podmiotowa wykonawcy wykluczonego
(odrzuconego) w postępowaniu prowadzonym przez GDDKiA w Bydgoszczy, a wykonawcy
biorącego udział w postępowaniu będącym przedmiotem niniejszego postępowania.
Dostrzeżenia wymaga, iż przesłanki wykluczenia zamawiający zobowiązany jest badać
stosunku do każdego z wykonawców, a stosownie do art. 23 ust. 3 ustawy Pzp przepisy
dotyczące wykonawcy stosuje się odpowiednio do wykonawców wspólnie ubiegających się o
udzielenie zamówienia. Wobec tego zamawiający ma obowiązek badania podstaw
wykluczenia odrębnie wobec każdego z wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie
zamówienia, podobnie jak i podmiotu udostępniającego zasoby (art. 22a ust. 3 ustawy Pzp).
Skład orzekający, nie podzielił również stanowiska zamawiającego, iż w przypadku
przedmiotowego czynu nieuczciwej konkurencji podstawą wyliczenia 3-letniego okresu
eliminacji z rynku zamówień publicznych powinna być decyzja organu potwierdzająca tzw.
zmowę przetargową, nie zaś moment w którym do tej zmowy doszło, a w związku z faktem,
iż w sprawie zmowy stwierdzonej przez Oddział GDDKiA w Bydgoszczy nie zostało wydane
żadne rozstrzygnięcie Sądu Ochrony Konkurencji i Konsumentów, brak jest podstaw do
twierdzenia aby Konsorcjum podlegało wykluczeniu w oparciu o tą przesłankę. W tej kwestii
Izba,
za własną uznaje argumentację przedstawioną w wyroku z dn. 12 marca 2021 r. w
sprawie o sygn. akt KIO 573/21, gdzie stwierdzono, że wykładnia przedstawiona przez
zamawiającego stanowi de facto wykładnię contra legem, gdyż konstruuje normę prawną z
użyciem elementu, którego nie ma w art. 24 ust. 7 pkt 3 ustawy Pzp, w celu obejścia
konieczności wykazania zaistnienia przesłanki negatywnej z art. 24 ust. 7 pkt 3 ustawy Pzp
tj. wskazania, że od zwarcia niedozwolonego porozumienia nie upłynęły 3 lata. Przepis ten
wprost odnosi się do dnia zaistnienia zdarzenia będącego podstawą wykluczenia i to ten
dzień stanowi podstawę do liczenia upływu okresu 3 lat.
Tytułem uzupełnienia można dodać, że w rozpatrywanej sprawie przystępujący nie
przedstawił dowodów ani twierdzeń, których nie mógł podnieść w sytuacji kwestionowania
decyzji zamawiającego podjętej w poprzednim postępowaniu. Niezależnie od powyższego
należy powtórzyć, że przystępujący próbę podważenia ustaleń zamawiającego o zawarciu
porozumienia o którym mowa w art. 24 ust. 1 pkt 20 ustawy Pzp winien był podjąć w
poprzednim postępowaniu, a obecnie jest to działanie spóźnione.
Reasumując, w ocenie Izby zaszła przesłanka wykluczenia przystępującego z
postępowania określona w art. 24 ust. 1 pkt 20 ustawy Pzp. Niewątpliwie środkiem
dowodowym, pozwalającym na ustalenie, że przystępujący zawarł porozumienie zakłócające
konkurencj
ę było uprzednie, ostateczne ustalenie, że porozumienie takie zostało zawarte.
Jednocześnie przystępujący nie podjął próby samooczyszczenia, nie upłynął również
trzyletni termin, o którym mowa w art. 24 ust. 7 pkt 3 ustawy Pzp. Wobec powyższego należy
stwierdzić, że zasadne jest wykluczenie przystępującego z postępowania na podstawie art.
24 ust. 1 pkt 20 ustawy Pzp.
Wobec powyższych ustaleń, Izba uznała, iż ziściła się również przesłanka
wykluczenia z postępowania wskazana w art. 24 ust. 1 pkt 16 ustawy Pzp. Przystępujący
mając świadomość istnienia podstaw do wykluczenia w wyniku co najmniej rażącego
niedbalstwa wprowadził zamawiającego w błąd przy przedstawieniu informacji, że nie
podlega wykluczeniu. W wymaganych dokumentach nie wskazał, że brał udział w
niedozwolonym porozumieniu, czym w ocenie
Izby wprowadził zamawiającego w błąd, gdyż
doprowadził do wyboru jego oferty jako najkorzystniejszej.
Wobec podniesionych zarzutów w odwołaniu, pomimo uwzględnienia najdalej
idącego zarzutu tj. zaniechania wykluczenia przystępującego z postępowania, Izba uznała za
zasadne wydanie rozstrzygni
ęcia również w zakresie pozostałych zarzutów.
I tak, o
dnośnie zarzutu niespełnienia warunków udziału w postępowaniu przez
p
rzystępującego i zakresu wykazywanego przez niego doświadczenia jako nieobejmującego
całości asortymentu określonego w definicji bieżącego utrzymania dróg: nawierzchni,
odwodnienia, barier drogowych, zieleni oraz czystości, Izba stwierdziła, iż zarzut ten nie
potwierdził się. Odwołujący kwestionował nie wykazanie wymaganego doświadczenia w
dwóch aspektach: pierwszy to brak wykazania przez przystępującego doświadczenia w
bieżącym utrzymaniu barier, a drugi to dopuszczalność i zakres wykazywania przez
członków Konsorcjum doświadczenia nabytego przy realizacji umów w ramach innych
konsorcjów.
Odnośnie
pierwszego
aspektu
s
kład
orzekający
podziela
stanowisko
p
rzystępującego, iż zakres bieżącego utrzymania dróg wskazywany w doświadczeniu na
potwierdzenie spełniania warunków nie musi być tożsamy z zakresem utrzymania
określonym w opisie przedmiotu zamówienia, jeżeli nie został on w ten sposób opisany w
SIWZ
. Nie jest prawdą, że treść warunku należy interpretować przez pryzmat przedmiotu
zamówienia. Warunek powinien korespondować z przedmiotem zamówienia i pozwalać na
stwierdzenie, iż wykonawca posiadający np. określone doświadczenie podoła realizacji
zamówienia, jednakże posiadane doświadczenie nie musi być tożsame z przedmiotem
zamówienia, gdyż wówczas mogłoby ograniczać dostęp od pozyskania zamówienia
podmiotom zdolnym do realizacji zamówienia. Zamawiający formułując warunek
doświadczenia, zdefiniował rozumienie pojęcia bieżącego utrzymania dróg. Przez bieżące
utrzymanie dróg zamawiający rozumiał: wykonywanie usług utrzymania dróg w zakresie co
najmniej utrzymywania: nawierzchni, obiektów mostowych, odwodnienia, barier drogowych,
zieleni oraz czystości wykonywanych przez cały rok kalendarzowy. Zamawiający nie
zdefiniował pojęcia bieżącego utrzymania barier drogowych, brak też definicji legalnej tego
utrzymania. Pomocniczo należy wskazać, iż zgodnie z ustawą z dn. 21 marca 1985 r. o
drogach publicznych (t.j. Dz.U. z 2020 r., poz. 470) przez
utrzymanie drogi rozumie się
wykonywanie robót konserwacyjnych, porządkowych i innych zmierzających do zwiększenia
bezpieczeństwa i wygody ruchu, w tym także odśnieżanie i zwalczanie śliskości zimowej (art.
4 pkt 20). W
ocenie Izby, odwołujący wywiódł z definicji bieżącego utrzymania dróg
określonej przez zamawiającego, zbyt daleko idący wniosek, iż zakres usług cząstkowych
wchodzących w skład głównych elementów bieżącego utrzymania dróg musi być tożsamy z
przedmiotem zamówienia tzn. zakres wykazywanego doświadczenia w utrzymaniu barier
drogowych musi odpowiadać zakresowi tego utrzymania przewidzianemu do realizacji w
ramach umowy.
Odwołujący argumentował, iż aby można było mówić o usługach bieżącego
utrzymania dróg zgodnie z wymaganiami zamawiającego, konieczne jest wykazanie
świadczenia usług w zakresie bieżącego utrzymania barier polegających na wykonywaniu
czynności konserwacyjnych mających na celu utrzymanie ich w sprawności. W związku z
tym, odwołujący kwestionował nabycie przez przystępującego wymaganego doświadczenia
m.in. w zakresie realizacji umowy nr 34/2018 z dn. 8 marca 2018 r. (pn. C
ałoroczne,
kompleksowe utrzymanie dróg krajowych administrowanych przez GDDKiA Oddział w
Warszawie wraz ze wszystkimi jej elementami
– Rejon w Przasnyszu), gdyż w zakres tej
umowy wchodziło tylko utrzymywanie barier w czystości. Na dowód Odwołujący przedstawił
opis przedmiotu zamówienia dla postępowania nr 31/2017, w wyniku którego została zawarta
umowa nr 34/2018
. Zamawiający w toku rozprawy podkreślał, iż przedmiotem tej umowy
było utrzymanie barier polegające na ich utrzymywaniu w czystości. Ponadto przystępujący
przedstawił oświadczenie Kierownika Rejonu w Przasnyszu datowane na dn. 2 lipca 2020 r.,
w którym potwierdzono, że konsorcjum w składzie: PHU U., Abramss Sp. z o.o. oraz
WIESTAR Sp. z o.o.
wykonuje prace obejmujące: utrzymanie estetyki barier drogowych oraz
urządzeń BRD, zabezpieczenie uszkodzonych w wyniku zdarzeń drogowych barier oraz
urządzeń BRD, zgłoszenie faktu wystąpienia uszkodzenia barier drogowych oraz urządzeń
BRD do Rejonu, a także przywracanie płynności ruchu drogowego w tym rozbiórka barier
energochłonnych uszkodzonych w wyniku zdarzeń, a zamawiający opinię z dn. 10.03.2021 r.
dot. zakresu robót wykonanych na przedmiotowym zadaniu oraz ich wartości na dzień
31.01.2021r.
. Izba, oceniając wskazany zakres prac, nie podzieliła stanowiska
odwołującego, iż zakres prac przedstawiony w oświadczeniu wykracza poza OPZ dla
postępowania w wyniku którego została zawarta umowa, gdyż zakres ten koresponduje
właśnie z tym opisem przedłożonym jako dowód m.in. przez odwołującego. Z tych też
powodów, Izba uznała, przedłożone oświadczenie jako wiarygodne. Ostatecznie, sam
odwołujący, w toku rozprawy przyznał, że mycie zalicza się do innej grupy czynności pod
nazwą „estetyka”, jednakże czynności te też są elementem utrzymania barier. Wobec
powyższego, Izba stwierdziła, iż słusznym jest stanowisko zamawiającego, iż przystępujący
wykazał spełnianie warunków udziału w zakresie doświadczenia w utrzymaniu barier
drogowych poprzez wykazanie realizacji umowy na
„całoroczne, kompleksowe utrzymanie
dróg krajowych administrowanych przez GDDKiA Oddział w Warszawie wraz z jej wszystkimi
elementami
– Rejon w Przasnyszu”, pod względem zakresu usług wykonanych przez
członków konsorcjum przystępującego – okoliczności te potwierdzają zarówno dowody
przedstawione przez zamawiającego jak i przystępującego oraz pośrednio (OPZ) przez
odwołującego. W zakres usług świadczonych na tym zadaniu, wchodziło utrzymanie barier,
chociaż nie w pełnym zakresie przewidzianym do realizacji zamówienia na podstawie
aktualnie prowadzonego postępowania, niemniej jednak nie może to świadczyć o
niewykazaniu warunku ud
ziału w postępowaniu. Izba uznała za nie mający znaczenia dla
rozstrzygnięcia niniejszej sprawy dowód przedstawiony przez odwołującego w postaci
wykazu postępowań na utrzymanie barier prowadzonych przez GDDKiA Oddział Warszawa.
Odwołujący ponadto podnosił, iż w związku z nieprzedstawieniem przez
przystępującego dokumentów potwierdzających należyte wykonanie usług, nie jest w stanie
zweryfikować szczegółów okoliczności związanych z realizacją zamówień wskazanych w
poz. 1-
5 Wykazu usług przedstawionego przez przystępującego. W ocenie Izby, nie można
czynić zarzutu przystępującemu, iż korzysta z możliwości określonych w przepisach prawa i
nie przedstawia tzw. referencji w sytuacji gdy zamówienie referencyjne było wykonywane na
rzecz zamawiającego tożsamego z tym któremu składana jest oferta. Taki zamawiający
posiada najpełniejszą wiedzę nt. zakresu, wartości czy też sposobu realizacji zamówienia.
Wobec stwierdzonego powyżej przez Izbę, wykazania spełnienia warunku udziału w
postępowaniu, a tym samym należytej weryfikacji wykonawcy przez zamawiającego nie
doszło do naruszenia przepisów ustawy Pzp, w szczególności brak jest podstaw do żądania
dodatkowych wyjaśnień czy uzupełnień. Zamawiającego jako podmiot nadzorujący
wykazane umowy, posiada
pełną wiedzę o ich realizacji.
W drugim aspekcie zarzutu dot. wykazywanego przez przystępującego
doświadczenia, tj. kwestionowania możliwości korzystania w całości z doświadczenia
konsorcjum przez jego poszczególnych członków, w szczególności przez PHU U., Izba
stwierd
ziła, iż zarzut ten nie potwierdził się. Odwołujący nie przedstawił żadnych dowodów
na okoliczność nieuprawnionego przedstawienia, jako własne, doświadczenia zdobytego w
ramach konsorcjum przez przystępującego. Odwołujący argumentując w zakresie tego
zarzu
tu przedstawił wyłącznie swoje wątpliwości w tym zakresie. Dlatego też zarzut ten nie
podlegał uwzględnieniu. Jednocześnie wskazać należy, iż przystępujący wykazał, w zakresie
poz. 1 wykazu usług, przedstawiając umowę konsorcjum wraz z załącznikami, co potwierdził
również Zamawiający, iż PHU U. jest liderem konsorcjum realizującego przedmiotową
umowę, nadzorującym jej wykonywanie i w znacznym stopniu bezpośrednio ją wykonującym.
Stąd też zgodzić się należy z zamawiającym, iż udział w realizacji tego zamówienia na
charakter faktyczny i realny, uprawniający lidera do wykazywania nabytego przez
konsorcjum doświadczenia jako własnego. Podobnie w zakresie doświadczenia
wykazywanego w poz. 2
– co potwierdził zamawiający na rzecz którego zamówienie jest
rea
lizowane. Istotne jest również to, iż w skład konsorcjów realizujących poz. 1 i 2 wykazu
usług wchodzili inni członkowie konsorcjum przystępującego.
Biorąc pod uwagę, iż Izba stwierdziła, że przystępujący samodzielnie posiada
doświadczenie, wymagane na potwierdzenie spełniania warunków udziału w postępowaniu,
bez
wpływu na wynik niniejszego postępowania są zarzuty odwołującego kierowane wobec
doświadczenia podmiotu trzeciego.
Izba uznała, iż nie potwierdził się również zarzut zawyżenia punktacji w „kryterium
kwalifikacje zawodowe personelu
”. Odwołujący kwestionując wykazane doświadczenie p.
Urbanowskiego skupił swoją argumentację na postanowieniach dokumentacji przetargowej,
na podstawie której, zwarto umowy, wykazywane na potwierdzenie wymaganych
kwalifikacji.
W oparciu o tę dokumentację odwołujący stwierdził, iż nie jest możliwe aby p. U.
faktycznie świadczył wskazane usługi. Dostrzeżenia wymagało, iż postępowania
odwoławcze jest postępowaniem kontradyktoryjnym, w trakcie którego zgodnie z a
rt. 534 ust.
1 ustawy Pzp strony i uczestnicy postępowania odwoławczego są obowiązani wskazywać
dowody dla stwierdzenia faktów, z których wywodzą skutki prawne.
Izba oceniając zaistniałą sytuację, stwierdziła, iż odwołujący nie wykazał, iż p. U. nie pełnił
wymaganej funkcji na żadnym kontrakcie wskazanym w formularzu „kryteria pozacenowe”,
odwołujący de facto zaniechał dowodzenia w tym zakresie i nawet nie tyle nie udowodnił co
nie uprawdopodobnił, iż zamawiający ocenił oferty niezgodnie z określonymi w postępowaniu
kryteriami i przyznał przystępującemu niewłaściwą liczbę punktów. Nadmienić należy, iż
pełnienie funkcji chociażby na jednym ze wskazanych kontraktów stanowiło podstawę do
przyznania ofercie przystępującego 4 pkt., co uczynił zamawiający. Tym samym nie
potwierdził się również zarzut naruszenia art. 91 ust. 1 ustawy Pzp.
Oczywistym również jest, iż w niniejszym postępowaniu jako postępowaniu jedno
etapowym nie mogło dojść do naruszenia art. 89 ust. 1 pkt 5 ustawy Pzp.
Izba uznała, że zarzuty odwołania w części podlegają uwzględnieniu i na podstawie
art. 553 zdanie pierwsze nPzp orzekła jak w sentencji.
O kosztach postępowania odwoławczego orzeczono stosownie do jego wyniku na
podstawie art. 557 i 575 ustawy Pzp oraz
§ 5 pkt 1 i 2 lit. a i b) w zw. z § 7 ust. 2 pkt 1 i ust.
Rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów w sprawie szczegółowych rodzajów kosztów
postępowania odwoławczego, ich rozliczania oraz wysokości i sposobu pobierania wpisu od
odwołania z dnia 30 grudnia 2020 r. (Dz. U. z 2020 r. poz. 2437).
Wobec powyższego, o kosztach postępowania odwoławczego orzeczono, jak w
sentencji.