KIO 1868/21 WYROK dnia 21 lipca 2021 r.

Sygn. akt: KIO 1868/21 

WYROK 

z dnia 21 lipca 2021 r. 

Krajowa Izba Odwoławcza   -   w składzie: 

Przewodniczący:     Luiza Łamejko 

Protokolant:            

Szymon Grzybowski 

po  rozpoznaniu  na rozprawie  w  dniu  20  lipca  2021  r.  w Warszawie 

odwołania wniesionego 

do  Prezesa  Krajowej  Izby  Odwoławczej  w  dniu  23  czerwca  2021  r.  przez  wykonawcę 

Kancelaria Radców Prawnych Ćwik i Partnerzy spółka partnerska, Al. Szucha 8, 00-582 

Warszawa 

w  postępowaniu  prowadzonym  przez  Generalną  Dyrekcję  Dróg  Krajowych  i 

Autostrad Oddział w Białymstoku, ul. Zwycięstwa 2, 15-703 Białystok 

orzeka: 

Uwzględnia odwołanie w zakresie naruszenia przepisu art. 353¹ w zw. z art. 58  

w zw. z art. 5 Kodeksu cywilnego w zw. z przepisem art. 8 i art. 16 ustawy Pzp w zw.  

z art. 19a ust. 5 pkt 4 lit. b tiret piąte i art. 106j ustawy o podatku od towarów i usług 

oraz  §  1  pkt  2  i  §  5  pkt  2  lit  b  rozporządzenia  w  sprawie  szczegółowych  rodzajów 

kosztów  postępowania  odwoławczego,  ich  rozliczania  oraz  wysokości  i  sposobu 

pobierania  wpisu  od  odwołania  przez  ustanowienie  w  OPZ  i  umowie  mechanizmu 

zwrotu  kosztów  zastępstwa  procesowego  przed  KIO,  zgodnie  z  którym  Wykonawca 

zobowiązany będzie do wnioskowania o zasądzenie takich kosztów oraz przedkładania 

faktury 

VAT  

i  w  sytuacji,  gdy  Izba  zasądzi  te  koszty  na  rzecz  Zamawiającego,  a  Zamawiający 

zapłaci  ich  sumę  Wykonawcy,  wartość  wynagrodzenia  brutto  uzyskanego  przez 

Wykonawcę  

z  tytułu  zwrotu  kosztów  zastępstwa  procesowego  przed  KIO  pomniejszy  wartość 

brutto  najbliższej  faktury  Wykonawcy  z  tytułu  miesięcznego  wynagrodzenia 

ryczałtowego, co w istocie sprowadzać się będzie do obniżenia należnego Wykonawcy 

wynagrodzenia  ryczałtowego  w  tytułu  świadczonej  usługi  bieżącej  obsługi  prawnej 

m

imo  jej  należytego  wykonania  oraz  w  sposób  niedozwolony  modyfikuje 

bezwzględnie  obowiązujące  przepisy  prawa  podatkowego  w  przedmiocie  momentu 

powstania  zobowiązania  podatkowego  oraz  jest  sprzeczne  z  celem  i  naturą 

wynagrodzenia 

tytułem zastępstwa procesowego; Wykonawca zmuszony będzie także 

do  złożenia  niezgodnego  z  prawdą  oświadczenia  przed  KIO  oraz  zawartego  w  opisie 

faktury,  w  zakresie  poniesienia  kosztów  tytułem  zastępstwa  prawnego  przez 

Zamawiającego oraz w zakresie faktycznego charakteru tego wynagrodzenia, 

i nakazuje zamawiającemu Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad Oddział w 

Białymstoku wprowadzenie do dokumentów zamówienia postanowienia dotyczącego 

rozliczenia kosztów zastępstwa procesowego w ten sposób, że wykonawca nie będzie 

pozbawion

y  dodatkowego  wynagrodzenia  z  tytułu  kosztów  zastępstwa  procesowego 

przed Krajową Izbą Odwoławczą; 

Kosztami  postępowania  obciąża  Generalną  Dyrekcję  Dróg  Krajowych  i  Autostrad 

Oddział w Białymstoku i: 

zalicza  w 

poczet  kosztów  postępowania  odwoławczego  kwotę  7 500  zł  00  gr  

(słownie:  siedem  tysięcy  pięćset  złotych  zero  groszy)  uiszczoną  przez  wykonawcę 

Kancelaria  Radców  Prawnych  Ćwik  i  Partnerzy  spółka  partnerska  tytułem  wpisu  od 

odwołania, 

kwotę  

3  600  zł  00  gr  (słownie:  trzy  tysiące  sześćset  złotych  zero  groszy)  stanowiącą  koszty 

postępowania poniesione przez wykonawcę Kancelaria Radców Prawnych Ćwik i Partnerzy 

spółka partnerska tytułem wynagrodzenia pełnomocnika oraz kwotę 3 934 zł 32 gr (słownie: 

trzy  tysiące  dziewięćset  trzydzieści  cztery  złote  trzydzieści  dwa  gorsze)  stanowiącą  koszty 

postępowania  poniesione  przez  Generalną  Dyrekcję  Dróg  Krajowych  i  Autostrad  Oddział  

w Białymstoku tytułem wynagrodzenia pełnomocnika oraz dojazdu na posiedzenie Izby, 

zasądza  od  Generalnej  Dyrekcji  Dróg  Krajowych  i  Autostrad  Oddział  w  Białymstoku 

na  rzecz  wykonawcy 

Kancelaria  Radców  Prawnych  Ćwik  i  Partnerzy  spółka  partnerska  

kwotę  

zł    gr  (słownie:  jedenaście  tysięcy  sto  złotych  zero  groszy)

tytułem  poniesionych 

kosztów. 

Stosownie  do  art.  579  i  580  ustawy  z  dnia  11  września  2019  r.  -  Prawo  zamówień  

publicznych  (Dz.  U.  poz.  2019  ze  zm.)  na  niniejszy  wyrok  -  w  terminie  14  dni  od  dnia  jego 

doręczenia -  przysługuje  skarga  za  pośrednictwem  Prezesa  Krajowej Izby Odwoławczej  do 

Sądu Okręgowego w Warszawie. 

Przewodniczący:      ……………………………..   

Sygn. akt: KIO 1868/21 

U z a s a d n i e n i e 

Generalna  Dyrekcja 

Dróg  Krajowych  i  Autostrad  Oddział  w  Białymstoku 

(dalej: 

„Zamawiający”)  prowadzi  postępowanie  o  udzielenie  zamówienia  publicznego  pn. 

„Kompleksowa  obsługa  prawna  Oddziału  Generalnej  Dyrekcji  Dróg  Krajowych  i  Autostrad  

w  Białymstoku”.  Postępowanie  to  prowadzone  jest  na  podstawie  przepisów  ustawy  z  dnia  

11  września  2019  r.  -  Prawo  zamówień  publicznych  (Dz.  U.  z  2021  r.,  poz.  1129),  zwanej 

dalej: „ustawa Pzp”. Ogłoszenie o zamówieniu zostało opublikowane w Biuletynie Zamówień 

Publicznych 

w dniu 18 czerwca 2021 r. pod pozycją 2021/BZP 00087501/01. 

W  dniu  23  czerwca  2021  r.  wykonawca 

Kancelaria  Radców  Prawnych  Ćwik  i 

Partnerzy spółka partnerska z siedzibą w Warszawie (dalej: „Odwołujący”) wniósł do Prezesa 

Krajowej  Izby  Odwoławczej  odwołanie  na  niezgodne  z  przepisami  ustawy  Pzp  czynności 

Zamawiającego,  w  tym  projektowane  postanowienia  umowy  polegające  na  ustanowieniu 

postanowień  umowy  oraz  opisu  przedmiotu  zamówienia  niezgodnie  z  zasadą  swobody 

u

mów  oraz  w  sposób  nadużywający  pozycji  dominującej  Zamawiającego,  dotyczących 

zwrotu kosztów zastępstwa procesowego przed Krajową Izbą Odwoławczą. 

Odwołujący zarzucił Zamawiającemu naruszenie art. 353¹ w zw. z art. 58 w zw. z art. 

5 ustawy z dnia 23 kwietn

ia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2020 r. poz. 1740 z późn. zm.), 

zwanej dalej również „k.c.” w zw. z przepisem art. 8 i art. 16 ustawy Pzp w zw. z art. 19a ust. 

5  pkt  4  lit.  b  tiret  piąte  i  art.  106j  ustawy  z  dnia  11  marca  2004  r.  o  podatku  od  towarów  i 

usług (Dz. U. z 2020 r. poz. 106 z późn. zm.) oraz § 1 pkt 2 i § 5 pkt 2 lit. b rozporządzenia 

Prezesa  Rady  Ministrów  z  dnia  30  grudnia  2020  r.  w  sprawie  szczegółowych  rodzajów 

kosztów  postępowania odwoławczego,  ich  rozliczania oraz  wysokości  i  sposobu pobierania 

wpisu  od  odwołania  (Dz.  U.  poz.  2437),  zwanego  dalej  również  „rozporządzeniem”  przez 

ustanowienie w OPZ i umowie mechanizmu zwrotu kosztów zastępstwa procesowego przed 

KIO, 

zgodnie  

z  którym  Wykonawca  zobowiązany  będzie  do  wnioskowania  o  zasądzenie  takich  kosztów 

oraz  przedkładania  faktury  VAT  i  w  sytuacji,  gdy  Izba  zasądzi  te  koszty  na  rzecz 

Zamawiającego,  

a  Zamawiający  zapłaci  ich  sumę  Wykonawcy,  wartość  wynagrodzenia  brutto  uzyskanego 

przez Wykonawcę z tytułu zwrotu kosztów zastępstwa procesowego przed KIO pomniejszy 

wartość  brutto  najbliższej  faktury  Wykonawcy  z  tytułu  miesięcznego  wynagrodzenia 

ryczałtowego,  co  w  istocie  sprowadzać  się  będzie  do  obniżenia  należnego  Wykonawcy 

wynagrodzenia ryczałtowego w tytułu świadczonej usługi bieżącej obsługi prawnej mimo jej 

należytego wykonania oraz w sposób niedozwolony modyfikuje bezwzględnie obowiązujące 

przepisy  prawa  podatkowego  w  przedmiocie  momentu  powstania  zobowiązania 

podatkowego  oraz  jest  sprzeczne  z  celem  i  naturą  wynagrodzenia  tytułem  zastępstwa 

procesowego.  

W  opisanym  przypadku,  Wykonawca  zmuszony  będzie  także  do  złożenia  niezgodnego  

z prawdą oświadczenia przed KIO oraz zawartego w opisie faktury, w zakresie poniesienia 

kosztów  tytułem  zastępstwa  prawnego  przez  Zamawiającego  oraz  w  zakresie  faktycznego 

charakteru tego wynagrodzenia. 

Odwołujący  wniósł  o  uwzględnienie  odwołania  i  nakazanie  Zamawiającemu 

wprowadzenia do dokumentów zamówienia postanowienia dotyczącego rozliczenia kosztów 

zastępstwa  procesowego  w  ten  sposób,  że  Wykonawca  nie  będzie  pozbawiony 

dodatkowego wynagrodzenia z tytułu kosztów zastępstwa procesowego i zgodnie z którym, 

niezależnie  od  wynagrodzenia  ryczałtowego,  Zamawiający  zapłaci  Wykonawcy  dodatkowe 

wynagrodzenie  

w  wysokości  kosztów  zastępstwa  procesowego,  także  jako  kwotę  3.600  zł  brutto  na 

podstawie  faktury 

VAT  przedkładanej  w  Krajowej  Izbie  Odwoławczej  wraz  z  wymaganym 

przepisami prawa 

oświadczeniem. 

Wskazując  na  postanowienia  §  8  ust.  4-7  Tomu  II  SWZ  Odwołujący  podniósł,  że 

rozporządzenie Prezesa Rady Ministrów z dnia 30 grudnia 2020 r. w sprawie szczegółowych 

rodzajów  kosztów  postępowania  odwoławczego,  ich  rozliczania  oraz  wysokości  i  sposobu 

pobierania wpisu od odwołania (Dz. U. poz. 2437) w § 1 pkt 2 reguluje szczegółowe rodzaje 

kosztów  postępowania  odwoławczego  oraz  limit  kosztów  poniesionych  na  wynagrodzenie 

oraz wydatki pełnomocnika, a także szczegółowe warunki ponoszenia kosztów oraz sposób 

ich  rozliczania  przez  Krajową Izbę  Odwoławczą.  Zgodnie  z  ww.  rozporządzeniem,  wniosek  

o zasądzenie tych kosztów, musi być składany wraz z rachunkiem lub spisem kosztów (§ 5 

pkt  2  lit  b).  Tym  samym,  złożenie  wniosku  o  zasądzenie  przez  Izbę  od  strony  przeciwnej 

kosztów  zastępstwa  procesowego  równoznaczne  jest  z  oświadczeniem  o  ich  poniesieniu, 

czego podstawą jest właśnie wspomniany, składany rachunek lub spis.  

Odwołujący wskazał na dyspozycję przepisu art. 353¹ k.c., zgodnie z którym: „Strony 

zawierające umowę mogą ułożyć stosunek prawny według swego uznania, byleby jego treść 

lub cel nie sprzeciwiały się właściwości (naturze) stosunku, ustawie ani zasadom współżycia 

społecznego.”. 

Odwołujący  stwierdził,  że  przytoczone  powyżej  przepisy  rozporządzenia  nakazują 

dojść  do  wniosku,  że  właściwością,  naturą  stosunku  prawnego  instytucji  wynagrodzenia  za 

zastępstwo  procesowe  jest  jego  dodatkowy  charakter  związany  ze  zwiększonym  nakładem 

pracy  pełnomocnika,  przygotowaniem  pism  procesowym,  wystąpieniem  przed  organem 

o

rzekającym  itp.  Na  gruncie  ww.  rozporządzenia,  dodatkowo,  naturą  tego  stosunku  jest 

zapłata  pełnomocnikowi  wynagrodzenia  z  tego  tytułu  jeszcze  przed  rozprawą  (aby  mógł 

skutecznie  ubiegać  się  o  zwrot  tych  kosztów  na  rzecz  swojego  mocodawcy  przedkładając 

stosowny rachunek oraz składając przepisane prawem oświadczenie).  

Odwołujący  zwrócił  uwagę,  że  kwestionowane  postanowienia  umowne  faktycznie 

pozbawiają  Wykonawcę  uprawnienia  do  otrzymania  kwoty  zasądzonej  na  rzecz 

Zamawiającego  tytułem  zastępstwa  procesowego  oraz  obligują  go  do  każdorazowego 

przedkładania faktury opisanej jako zwrot kosztów zastępstwa procesowego oraz składania 

oświadczenia,  że  Zamawiający  poniósł  takie  koszty  pomimo,  iż  oświadczenia  takie  będą 

niezgodne  ze  stanem  faktycznym 

–  Wykonawca,  w  tym  w  oświadczeniach  do  protokołu  

z rozprawy oraz w dokumen

tach księgowych, będzie musiał poświadczać nieprawdę. 

Z 

uwagi  na  powyższe,  zdaniem  Odwołującego,  faktyczne  pozbawienie  Wykonawcy 

przez  Zamawiającego  prawa  do  dodatkowego  wynagrodzenia  z  tytułu  kosztów  zastępstwa 

procesowego,  a  zamiast  tego  nakładanie  na  niego  dodatkowych  obowiązków  z  tym 

związanych  (chociażby  w  postaci  konieczności  wystawienia  faktury,  jej  korygowania, 

ubiegania  się  o  niższe  niż  umówione  wynagrodzenie  miesięczne)  oraz  składania 

niezgodnych z prawdą oświadczeń, jawi się jako sprzeczne z ww. opisaną naturą stosunku 

instytucji wynagrodzenia z tytułu zastępstwa procesowego przed KIO, a ponadto sprzeczne  

z obowiązującymi przepisami prawa, w tym prawa podatkowego.  

W ocenie Wykonawcy za niezgodne z przepisami prawa p

odatkowego należy uznać 

przede 

wszystkim wprowadzenie do umowy mechanizmu obniżania należnego wykonawcy, 

miesięcznego  wynagrodzenia  z  tytułu  świadczenia  pomocy  prawnej  o  należności  z  faktur 

VAT przedłożonych w Izbie, w sytuacji zasądzenia na rzecz Zamawiającego zwrotu kosztów 

zastępstwa  procesowego.  W  tym  bowiem  zakresie,  projektowane  postanowienia  umowy  

w  sposób  niedozwolony  próbują  zmieniać  bezwzględnie  obowiązujące  przepisy  w  zakresie 

m

omentu powstania zobowiązania podatkowego. W ocenie Odwołującego, postanowienia te 

tworzą  fikcję  i  każą  w  tym  zakresie  składać  Wykonawcy  fikcyjne  oświadczenia,  że  kwota 

wskazana  w  fakturze  miesięcznej  jest  faktycznym,  miesięcznym  wynagrodzeniem 

wykonawcy z 

tytułu bieżącej obsługi.  

Odwołujący zwrócił uwagę, że powyżej opisany sposób uregulowania kwestii kosztów 

zastępstwa  procesowego  negatywnie  oceniła  Krajowa  Izba  Odwoławcza  w  wyroku  z  dnia  

28 kwietnia 2021 r., sygn. akt KIO 935/21 oraz w wyroku z dnia 14 czerwca 2021 r., sygn. akt 

KIO 1336/21. 

Zamawiający złożył odpowiedź na odwołanie, w której wniósł o oddalenie odwołania  

w  całości  oraz  obciążenie  kosztami  postępowania  odwoławczego  Odwołującego,  w  tym 

zasądzenie od Odwołującego na rzecz  Zamawiającego  kosztów  zastępstwa przed Krajową 

Izbą Odwoławczą. 

Krajowa  Izba  Odwoławcza,  po  przeprowadzeniu  rozprawy  w  przedmiotowej 

sprawie,  na  podstawie  zebranego  mater

iału  dowodowego,  w  tym  w  szczególności 

postanowień Specyfikacji Warunków Zamówienia wraz z załącznikami, po zapoznaniu 

się  z  treścią  pism  złożonych  przez  strony,  jak  też  po  wysłuchaniu  oświadczeń  

i stanowisk stron 

złożonych ustnie do protokołu w toku rozprawy ustaliła i zważyła, co 

następuje.  

Izba  stwierdziła,  że  Odwołujący  legitymuje  się  interesem  we  wniesieniu  środka 

ochrony prawnej, o którym mowa w art. 505 ust. 1 ustawy nPzp. Zakres zarzutów, w sytuacji 

ich  potwierdzenia  się,  wskazuje  na  pozbawienie  Odwołującego  możliwości  uzyskania 

zamówienia  i  jego  realizacji,  narażając  tym  samym  Odwołującego  na  poniesienie  w  tym 

zakresie wymiernej szkody. 

Izba  ustaliła,  że  przedmiotem  postępowania,  którego  dotyczy  odwołanie  jest 

świadczenie  stałej  obsługi  prawnej.  W  skład  przedmiotu  zamówienia  wchodzi  również 

świadczenie zastępstwa procesowego m.in. przed Krajową Izbą Odwoławczą - Tom II SWZ 

Projektowane  postanowienia  umowy  (

§  1  ust.  2  pkt  7)  oraz  Tom  III  SWZ  Opis  przedmiotu 

zamówienia (rozdział I ppkt 3 ppkt 7).  

Zgodnie z § 8 ust. 4-7 Tomu II SWZ Projektowane postanowienia umowy:  

„4.  Wykonawcy  nie  przysługuje  dodatkowe  wynagrodzenie  z  tytułów  kosztów  zastępstwa 

procesowego, 

zasądzonych  na  rzecz  Zamawiającego  lub  przyznanych  Zamawiającemu  

w  ugodzie  lub  postępowaniu  egzekucyjnym,  przy  czym  nie  zwalnia  to  pełnomocnika  

z  obowiązku  składania  wniosku  o  zwrot  na  rzecz  Zamawiającego  kosztów  zastępstwa 

procesowego w postępowaniu sądowym lub przed innym organem, np. KIO.  

5.  Obowiązkiem  Wykonawcy  jest  występowanie  do  sądu  lub  innych  organów  orzekających  

z 

wnioskami o zasądzenie kosztów zastępstwa procesowego w wysokości co najmniej sumy 

stawki  minimalnej  przewidzianej  dla  danej  wartości  przedmiotu  sporu  albo  rodzaju  sprawy 

określonej zgodnie z obowiązującymi w tym zakresie przepisami prawa. 

6.  W  przypadku  z

astępstwa  przed  KIO  Wykonawca  ma  obowiązek  występowania  do  KIO  

z  wnioskiem  o 

zasądzenie  kosztów  zastępstwa  procesowego,  zgodnie  z  zasadami 

właściwymi dla postępowań przed Krajową Izbą Odwoławczą.  

7.  Wykonawca,  składając  przed  KIO  wniosek  o  zasądzenie  kosztów  zastępstwa,  przedłoży 

fakturę  wystawioną  na  Zamawiającego  opiewającą  na  koszty  zastępstwa  procesowego 

nieprzekraczającą  limitu  określonego w  przepisach wykonawczych  wydanych  na  podstawie 

delegacji  zawartej  w  ustawie  Pzp. 

Wartość  brutto  najbliższej  faktury  z  tytułu  miesięcznego 

wynagro

dzenia  ryczałtowego  Wykonawcy,  zostanie  pomniejszona  przez  Wykonawcę  

o wartość wynagrodzenia brutto zapłaconego przez Zamawiającego w związku z wystawioną 

faktur

ą z tytułu kosztów zastępstwa procesowego przed KIO.”. 

Izba  zgodziła  się  ze  stanowiskiem  Izby  zaprezentowanym  w  wyroku  z  dnia  28 

kwietnia 2021 r., sygn. akt KIO 935/21 oraz w wyroku z dnia 14 czerwca 2021 r., sygn. akt 

KIO 1336/21.  

Wskazać należy, że rozporządzenie Prezesa Rady Ministrów z dnia 30 grudnia 2020 

r. w sprawie szczegółowych rodzajów kosztów postępowania odwoławczego, ich rozliczania 

oraz  wysokości  i  sposobu  pobierania  wpisu  od  odwołania  (Dz.  U.  poz.  2437)  reguluje 

szczegółowe rodzaje kosztów postępowania odwoławczego oraz limit kosztów poniesionych 

na  wynagrodzenie  oraz  wydatki  pełnomocnika,  a  także  szczegółowe  warunki  ponoszenia 

kosztów  oraz  sposób  ich  rozliczania  przez  Krajową  Izbę  Odwoławczą.  Zgodnie  z  ww. 

rozporządzeniem,  wniosek  o  zasądzenie  kosztów  poniesionych  przez  stronę  na 

wyna

grodzenie pełnomocnika strona powinna złożyć wraz z rachunkiem lub spisem kosztów. 

Tym  samym,  złożenie  wniosku  o  zasądzenie  przez  Izbę  od  strony  przeciwnej  kosztów 

zastępstwa  procesowego  jest  skuteczne  wraz  z  oświadczeniem  o  ich  poniesieniu,  czego 

dowodem 

jest  składany  rachunek  lub  spis.  Zgodnie  z  §  1  pkt  2  i  §  5  pkt  2  lit.  b  ww. 

rozporządzenia, zwrot na rzecz strony kosztów zastępstwa procesowego przed Izbą dotyczy 

kosztów  już  uiszczonych  na  rzecz  pełnomocnika  z  tytułu  czynności  związanych  

z przygotowanie

m i reprezentacją przed KIO. Co za tym idzie, składając wniosek kosztowy, 

oraz  przedkładając  fakturę,  wykonawca  (pełnomocnik)  realizując  przedmiot  zamówienia 

zmuszony  będzie  do  poświadczania  nieprawdy,  gdyż  wniosek  nie  będzie  de  facto  dotyczył 

kosztów  zastępstwa  procesowego  poniesionych  przez  Zamawiającego  i  związanych  

z  dodatkowym  nakładem  pracy  za  przygotowanie  i  reprezentację  przed  KIO,  ale  części 

kosztów  stałego  miesięcznego  wynagrodzenia  za  obsługę  prawną.  Ponadto,  faktura  nie 

będzie  wystawiana  w  dniu  wykonania  usługi  za  dany  okres  rozliczeniowy  -  wykonania 

świadczenia  

w  postaci  kompleksowej  obsługi  prawnej  rozliczanej  miesięcznie,  co  jest  niezgodne  z  art. 

19a ust. 1 ustawy o 

podatku od towarów i usług.  

Izba  stwierdziła,  że  ustanowienie  przez  Zamawiającego  w  postępowaniu 

mechanizmu, zgodnie z którym miesięczne wynagrodzenie ryczałtowe należne wykonawcy z 

tytułu  świadczenia  stałych  usług  pomocy  prawnej  będzie  obniżane  o  należność  z 

przedłożonej  faktury  VAT  jest  sprzeczne  z  treścią  i  celem  ww.  przepisów.  Tym  samym, 

ustanowienie  takich  postanowień  umowy  wykracza  poza  zasadę  swobody  umów 

uregulowanej  w  art.  353

¹  k.c.,  który  stanowi,  że  strony  zawierające  umowę  mogą  ułożyć 

stosunek  prawny  według  swego  uznania,  byleby  jego  treść  lub  cel  nie  sprzeciwiały  się 

(naturze) stosunku, ustawie ani zasadom współżycia społecznego. 

Izba  zgodziła  się  z  argumentacją,  że  naturą  stosunku  prawnego,  a  tym  samym 

wynagrodzenia  za  zastępstwo  procesowe  profesjonalnego  pełnomocnika,  jest  jego 

dodatkowy  charakter  związany  ze  zwiększonym  nakładem  pracy  pełnomocnika, 

przygotowaniem  pism  procesowych,  wystąpieniem  przed  organem  orzekającym  itp.  Natura 

wynagrodzenia za zastępstwo procesowe polega na tym, że pokrywać ma ono koszty pracy 

zwi

ązanej  

z  przygotowaniem  do  reprezentacji  i  reprezentacją  strony  przed  KIO.  Potwierdzeniem 

poniesionych  w  powyższym  zakresie  kosztów  jest  przedkładana  na  posiedzeniu/rozprawie 

faktura.  W  ocenie  Izby, 

częściowe  finansowanie  wynagrodzenia  wykonawcy  z  tytułu  stałej 

obsługi  prawnej,  rozliczanej  ryczałtowo,  z  kosztów  ponoszonych  przez  przeciwników 

procesowych jest niezgodne z naturą tego stosunku prawnego.  

Izba  miała  także  na  względzie  okoliczność,  że  Zamawiający  w  żaden  sposób  nie 

określił  przewidywanej  czy  maksymalnej  liczby  postępowań  odwoławczych  przed  KIO,  

w których wykonawca zobowiązany będzie wziąć udział. Z uwagi na okoliczność, że wielkość 

ta  jest  trudna  do  przewidzenia,  wykonawca  zobowiązany  jest  wziąć  na  siebie  ryzyko,  że 

należne  wykonawcy  wynagrodzenie  z  tytułu  reprezentacji  przed  KIO  przekroczy  wartość 

ryczałtowego miesięcznego wynagrodzenia, lub też będzie na takim poziomie, że pozostała 

kwota będzie odbiegała od rzeczywistej wartości pozostałej części przedmiotu zamówienia. 

Przykładem  na  to,  że  liczba  odwołań  wniesionych  w  poszczególnych  postępowaniach 

prowadzonych przez Zamawiającego może być znacząca jest złożony przez Odwołującego 

wydruk  wokandy  Krajowej  Izby  Odwoławczej  z  dnia  27  maja  2021  r.  Dowód  ten  dotyczy 

postępowania  prowadzonego  przez  inny  oddział  GDDKiA,  jednak  pośrednio  wskazuje,  że  

z  uwagi  na  li

czbę  wnoszonych  odwołań  reprezentacja  przed  Izbą  może  stanowić 

niebagatelny udział w przedmiocie zamówienia.  Dowodu w przedmiotowej sprawie nie może 

natomiast 

stanowić  złożona  przez  Odwołującego  Informacja  o  udzieleniu  zamówienia  z  13 

września  

2019  r.

,  jako  że  brak  jest  danych  o  zakresie  obsługi  prawnej  objętej  ww.  umową.  Z  ww. 

Informacji  wynika,  że  zamówienie,  którego  ona  dotyczy  obejmowało  obsługę  prawną 

GDDKiA  Oddział  w  Białymstoku  przy  realizacji  inwestycji  współfinansowanych  i 

przewidzianych do współfinansowania ze środków Unii Europejskiej w perspektywie 2014 – 

– Budowa drogi S61, zakres ten nie pokrywa się zatem w przedmiotem postępowania 

prowadzonego obecnie przez Zamawiającego.  

Ponadto,  w  ocenie  Izby,  charakter  zamawianej  usługi,  z  uwagi  na  ukształtowany 

przez Zamawiającego sposób realizacji usługi, można porównać do świadczenia pracy przez 

radcę prawnego na podstawie stosunku pracy. Zamawiający zakłada bowiem pełnienie przez 

wykonawcę dyżuru codziennie od poniedziałku do piątku w godzinach pracy Zamawiającego 

w  jego  siedzibie  (

§  4  Projektowanych  postanowień  umowy).  Ponadto,  do  obowiązków 

wykonawcy  należy  m.in.  zastępowanie  radcy  prawnego  pozostającego  w  stosunku  pracy  

u Zamawiającego w przypadku jego nieobecności (§ 1 pkt 7, 8 Projektowanych postanowień 

umowy).  Brak  jest  zatem  podstaw,  aby  za

sady  wynagradzania  wykonawcy  znacząco 

odbiegały  na  niekorzyść  wykonawcy  od  zasad  ustalonych  w  art.  22

  ustawy  o  radcach 

prawnych.   

Mając powyższe na uwadze, orzeczono jak w sentencji. 

O  kosztach  postępowania  odwoławczego  orzeczono  stosownie  do  jego  wyniku  na 

podstawie  art.  557  i  575  ustawy  Pzp  oraz 

§  7  ust.  1  pkt  1  w  zw.  z  §  5  pkt  1  i  2  lit.  a  i  b 

r

ozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 30 grudnia 2020 r. w sprawie szczegółowych 

rodzajów  kosztów  postępowania  odwoławczego,  ich  rozliczania  oraz  wysokości  i  sposobu 

pobierania wpisu od odwołania (Dz. U. z 2020 r. poz. 2437, dalej jako „rozporządzenie”). 

Zgodnie  z  art.  557  ustawy  Pzp 

w  wyroku  oraz  w  postanowieniu  kończącym 

postępowanie odwoławcze Izba rozstrzyga o kosztach postępowania odwoławczego, z kolei 

w  myśl  art.  575  ustawy  Pzp  strony  oraz  uczestnik  postępowania  odwoławczego  wnoszący 

sprzeciw  ponoszą koszty  postępowania  odwoławczego  stosownie  do  jego  wyniku.  Zgodnie  

z § 5 rozporządzenia, do kosztów postępowania odwoławczego zalicza się m.in. wpis (pkt 1), 

uzasadnione  koszty  stron  postępowania  odwoławczego  w  wysokości  określonej  na 

podstawie  rachunków  lub  spisu  kosztów,  złożonych  do  akt  sprawy,  obejmujące  koszty 

związane  

z  dojazdem  na  wyznaczone  posiedzenie  lub  rozprawę  (pkt  2  lit.  a)  oraz  wynagrodzenie  

i wydatki jednego pełnomocnika, jednak nieprzekraczające łącznie kwoty 3 600 złotych (pkt 2 

lit. b). 

Jak  stanowi  §  7  ust.  1  pkt  1  rozporządzenia,  w   przypadku  uwzględnienia  odwołania 

prze

z  Izbę  w  całości,  koszty  ponosi  zamawiający.  W  takim  przypadku  Izba  zasądza  od 

zamawiającego  na  rzecz  odwołującego  równowartość  kwoty  wpisu  oraz  koszty,  o  których 

mowa w 

§ 5 pkt 2 rozporządzenia.  

Na  koszty  postępowania  odwoławczego  składał  się  wpis  uiszczony  przez 

Odwołującego w wysokości 7 500 zł (zgodnie z § 5 pkt 1 rozporządzenia), koszty poniesione 

przez Odwołującego z tytułu wynagrodzenia pełnomocnika w wysokości 3 600 zł oraz koszty 

poniesione  przez  Zamawiającego  z  tytułu  wynagrodzenia  pełnomocnika  oraz  dojazdu  na 

posiedzenie  Izby 

w  wysokości  3 934,32  zł  (zgodnie  z  §  5  pkt  2  lit.  a  i  b  rozporządzenia).  

W świetle powyższych regulacji, Izba zasądziła koszty postępowania w wysokości 11 100 zł 

od Zamawiającego na rzecz Odwołującego. 

Przewodniczący:      ……………………………..