KIO 2218/21 WYROK dnia 12 sierpnia 2021 roku

Sygn. akt: KIO  2218/21 

WYROK 

z dnia 12 sierpnia 2021 roku 

Krajowa Izba Odwoławcza   -   w składzie: 

Przewodniczący:      Danuta Dziubińska 

Protokolant:             Szymon Grzybowski 

po  rozpoznaniu  na  rozprawie  w  dniu  12  sierpnia  2021  roku  odwołania  wniesionego  do 

Prezesa  Krajowej  Izby  Odwoławczej  w  dniu  26  lipca  2021  r.  przez  wykonawcę  Agencja 

Inwestycyjna  TERRA  Sp

ółka  z  ograniczoną  odpowiedzialnością  i  Wspólnicy  Spółka 

komandytowa 

z siedzibą w Poznaniu, ul. Botaniczna 24/3, 60-586 Poznań w postępowaniu 

prowadzonym przez 

Sąd Apelacyjny w Poznaniu, ul. Trójpole 21, 61-693 Poznań 

przy  udziale  wykonawcy  Cony 

Spółka  z  ograniczoną  odpowiedzialnością  z  siedzibą  w 

Poznaniu,  ul.  Bonin  28/20,  60-

658  Poznań  zgłaszającego  swoje  przystąpienie  do 

postępowania odwoławczego po stronie zamawiającego 

orzeka: 

Oddala odwołanie;  

2. kosztami postępowania obciąża odwołującego: Agencja Inwestycyjna TERRA Spółka z 

ograniczoną  odpowiedzialnością  i  Wspólnicy  Spółka  komandytowa  z  siedzibą  w 

Poznaniu, ul. Botaniczna 24/3, 60-58

6 Poznań, i: 

2.1.zalicza  w  poczet  kosztów  postępowania  odwoławczego  kwotę  15  000  zł  00  gr 

(słownie:  piętnaście  tysięcy  złotych  zero  groszy)  uiszczoną  przez  odwołującego 

tytułem wpisu od odwołania; 

2.2. zasądza od odwołującego na rzecz zamawiającego:  Sąd Apelacyjny w Poznaniu, 

ul. Trójpole 21, 61-693 Poznań kwotę 4 530 zł 20 gr (słownie: cztery tysiące pięćset 

trzydzieści złotych dwadzieścia groszy) tytułem wynagrodzenia pełnomocnika  strony 

w kwocie 3 

600 zł 00 gr (słownie: trzy tysiące sześćset złotych zero groszy) i kosztów 

związanych z dojazdem na wyznaczone posiedzenie i rozprawę w kwocie 930 zł 20 

gr 

(słownie: dziewięćset trzydzieści złotych dwadzieścia groszy). 

Stosownie do  art.  579 ust.  1 i  art.  580  ust.  1  i  2  ustawy  z  dnia 11  września 2019  r.  Prawo 

zamówień  publicznych  (teks  jednolity  Dz.  U.  z  2021  r.  poz.  1129)  na  niniejszy  wyrok   -    w 

terminie  14  dni  od  dnia  jego  doręczenia  -  przysługuje  skarga  za  pośrednictwem  Prezesa 

Krajowej Izby Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Warszawie. 

Przewodniczący:      ……………………………… 

Sygn. akt: KIO 2218/21 

U z a s a d n i e n i e 

Sąd Apelacyjny w Poznaniu (dalej: „Zamawiający”) prowadzi na podstawie ustawy z 

11 września 2019 r. - Prawo zamówień publicznych (Dz. U. z 2019 r. poz. 2019 ze zm.) dalej: 

„Pzp”  postępowanie  o  udzielenie  zamówienia  publicznego  w  trybie  przetargu 

nieograniczonego  na  świadczenie  usługi  pełnienia  nadzoru  inwestorskiego  nad  realizacją 

zadania  pod  nazwą  „Budowa  budynku  dla  Sądu  Apelacyjnego  w  Poznaniu  i  XII  Wydziału 

Gospodarczeg

o  Sądu  Rejonowego  Poznań  –  Stare  Miasto  w  Poznaniu  przy  ul.  St. 

Hejmowskiego  3”,  numer  referencyjny:  ZP-373-03/21.  Ogłoszenie  o  zamówieniu 

opublikowane w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej, 2021/S 062157544.  

Zamawiający  15  lipca  2021  roku  poinformował  o  wyborze  najkorzystniejszej  oferty, 

złożonej  przez  wykonawcę  CONY  sp.  z  o.o.  (dalej  również:  „Wykonawca”).  Agencja 

Inwestycyjna Terra sp. z o.o. i Wspólnicy sp.k. z siedzibą w Poznaniu (dalej: „Odwołujący”) 

wni

osła  odwołanie  od  tej  czynności  zarzucając  Zamawiającemu  naruszenie  art.  224  ust.  6 

ustawy  Pzp

, poprzez bezpodstawne uznanie, że wyjaśnienia dotyczące rażąco niskiej ceny 

złożone  przez  wykonawcę  CONY  sp.  z  o.o.  uzasadniają  podaną  w  ofercie  cenę  i  w 

konsekwencji zaniechanie zastosowania art. 226 ust. 1 pkt 8 ustawy Pzp, i odrzucenia oferty 

tego  Wykonawcy,  podczas  gdy  złożona  przez  wykonawcę  CONY  sp.  z  o.o.  oferta  i 

wyjaśnienia  w  zakresie  rażąco  niskiej  ceny  nie  udowadniają,  że  nie  zaoferowano  ceny 

rażąco  niskiej.    W  wyniku  wskazanego  zaniechania  Zamawiający  dokonał  wyboru  oferty 

Wykonawcy,  którego  oferta  powinna  była  zostać  odrzucona  i  nie  dokonał  wyboru  oferty 

Odwołującego.   

W

skazując  na  powyższe  Odwołujący  wniósł  o  uwzględnienie  odwołania  i 

unieważnienie  czynności  Zamawiającego  polegającej  na  dokonaniu  badania  ofert  oraz 

dokonania wyboru oferty oraz nakazanie Zamawiającemu:  

1)  odrzucenie oferty Wykonawcy CONY sp. z o.o.,  

powtórzenie czynności badania i oceny ofert,  

3)  dokonanie  wyboru  najkorzystniejszej  oferty  poprzez  dokonanie  wyboru  oferty 

Odwołującego.  

W  uzasadnieniu  odwołania  Odwołujący  wskazał  m.in.,  że  21  maja  2021  roku 

Zamawiający wezwał CONY sp. z o.o. do wyjaśnień w zakresie rażąco niskiej ceny. 27 maja 

2021  roku  Wykonawca 

złożył  wyjaśnienia,  z  których  wynikało,  że  stawka  godzinowa  za 

świadczenie  usług  nadzoru  inwestorskiego  inspektorów  nadzoru  zaangażowanych  w 

realizację  zamówienia  wynosi  brutto  24  złote.  Następnie,  2  lipca  2021  roku  Zamawiający 

wezwał  CONY  sp.  z  o.o.  do  dodatkowego  wyjaśnienia  w  zakresie  rażąco  niskiej  ceny,  a  7 

lipca  2021  roku  W

ykonawca  potwierdził,  że  wskazana  w  ofercie  stawka  za  godzinę  pracy 

uwzględnia  deklarowaną  stawkę  VAT  w  przedmiotowym  postępowaniu.  Czterech  głównych 

specjalistów  zadeklarowanych  przez  Wykonawcę  złożyło  oświadczenia,  że  „stawka  za 

godzinę mojej pracy będzie wynosiła 24 zł brutto”.  

Odwołujący  stwierdził,  że  przedmiotowe  zlecenie  polega  w  głównej  mierze  na 

czynnościach  wykonywanych  przez  tych  specjalistów  (vide  tabela  kalkulacyjna  Cony  Sp.  z 

o.o.).  N

awet  gdyby  założyć,  że  wynagrodzenie  osób  deklarowanych  przez  Wykonawcę 

wynosić  będzie  24  zł  brutto  to  Wykonawca  w  związku  z  wypłatą  takiego  wynagrodzenia 

będzie  zobowiązany  ponieść  wyższe  koszty.  W  każdym  jednak  wypadku  będzie  to  kwota 

wyższa niż deklarowane w wyjaśnieniach koszty w wysokości 24zł brutto (tj. uwzględniające 

Vat wynikający ze świadczenia usługi na rzecz Zamawiającego). Kwota ta dotyczy wysokiej 

klasy specjalistów,  wykwalifikowanych zgodnie  z wymaganiami  Zamawiającego,  więc sama 

wysokość stawki budzi też wątpliwości w kontekście minimalnego wynagrodzenia za pracę i 

minimalnej  stawki  godzinowej. 

Oświadczenie  o  stawce  za  godzinę  pracy,  będące 

wynagrodzeniem  brutto  osoby  świadczącej  pracę  nie  obejmuje  pełnych  kosztów  ani 

pracodawcy  (w  przypadku  świadczenia  pracy  na  podstawie  stosunku  pracy),  ani  też 

przedsiębiorcy  (w  przypadku  zlecenia  przez  Oferenta  świadczenia  usług  na  podstawie 

umowy cywilnoprawnej). Wykonawca 

przedstawiając Zamawiającemu w ofercie do kalkulacji 

stawkę 24 zł brutto za godzinę pracy specjalistów, nie uwzględnił zatem pełnych kosztów ich 

zatrudnienia,  które  będzie  zobowiązany  ponieść  w  związku  z  pełnieniem  przez  nich 

deklarowanych  funkcji.  W  przypadku  umów  cywilnoprawnych  konieczne  byłoby  doliczenia 

stawki  podatku  VAT  (do  umowy  cywilnoprawnej),  co 

przy  założeniu  oferowanej  przez 

Wy

konawcę pracochłonności musiałoby prowadzić do zwiększenia ceny oferty o ok. 40 000 

zł. W przypadku zatrudnienia specjalistów na podstawie umów o pracę zaoferowana stawka 

nie  uwzględnia  natomiast  kosztów  pracodawcy  związanych  z  zatrudnieniem.  W  obu 

przypad

kach  kwota  oferty  w  tym  zakresie  jest  zaniżona,  a  wyjaśnienia  Wykonawcy  nie  są 

wystarczające  i  nie  pozwalają  ustalić  Zamawiającemu,  że  zamówienie  zostanie  należycie 

wykonane. Uwzg

lędniając stawkę VAT, którą zgodnie z oświadczeniem z 7 lipca 2021 roku 

Wykonawca 

uwzględnił  w  ofercie,  wyjaśnienia  nie  pozwalają  przyjąć,  że  stawka  24  zł  za 

godzinę pracy specjalistów brutto będzie wystarczająca dla pokrycia kosztów związanych z 

ich  zatrudnieniem.  T

aka  ocena  wynika  wprost  z  matematycznego  wyliczenia  kosztów 

podatk

owych  i  ubezpieczeniowych  związanych  ze  świadczeniem  pracy,  niezależnie  od 

podstawy  tego  stosunku  prawnego  (tj.  zarówno  w  przypadku  umów  o  pracę  jak  i  w 

przypadku umów cywilnoprawnych). Z samych danych podanych przez Wykonawcę zarówno 

w  ofercie  jak  i  w  wyj

aśnieniach  dotyczących  rażąco  niskiej  ceny  wynika,  że  realizacja 

zamówienia  po  zaoferowanej  przez  Oferenta  cenie  nie  jest  możliwa.    Ostatecznie  więc 

wyjaśnienia  nie  tylko  nie  uzasadniają  podanej  w  ofercie  ceny,  ale  wręcz  przeciwnie  –  z 

wyjaśnień  wynika,  że  kalkulacja  kosztów  dokonana  przez  Wykonawcę  uniemożliwia 

wykonanie  zamówienia  po  stawkach  przez  niego  wskazanych  zgodnie  z  obowiązującymi 

przepisami prawa podatkowego.   

Odwołujący  podkreślił,  że  zgodnie  z  rozporządzeniem  Rady  Ministrów  z  dnia  15 

września  2020  roku  w  sprawie  wysokości  minimalnego  wynagrodzenia  za  pracę  oraz 

wysokości  minimalnej  stawki  godzinowej  w  2021  r.  aktualnie  minimalne  wynagrodzenie  za 

pracę  wynosi  2800  zł  brutto,  a  minimalna  stawka  godzinowa  18,30  zł  brutto,  a  z 

uwzględnieniem  kosztów  pracodawcy  22,06  zł,  tzw.  brutto,  zaś  z  uwzględnieniem  VAT  

zł.  Zgodnie  z  ogólnodostępnymi  informacjami  od  1  stycznia  2022  roku  minimalne 

wynagrodzenie  ma  wzrosnąć  do  3000  zł  brutto,  a  stawka  godzinowa  do  19,60  zł  brutto  i 

odpowiednio do ponad 2

3,60 zł brutto, z uwzględnieniem VAT ponad 29,028 zł. Zaoferowana 

przez 

Wykonawcę  stawka  24  zł  brutto  za  godzinę  nie  uwzględnia  zatem  kosztów 

pracodawcy (w przypadku umów o pracę) ani kosztów podatku VAT przy uwzględnieniu, że 

inspektorzy  wskazali  że  stawka  brutto  za  godzinę  ich  pracy  wynosi  24  złote  (w  przypadku 

umów  cywilnoprawnych).  Na  marginesie  Odwołujący  wskazał,  że  w  przypadku  wysoko 

wykwalifikowanych  specjalistów  stawka  zbliżona  do  minimalnego  wynagrodzenia  za  pracę 

lub  nawet  od  niego  niższa  w  żadnym  razie  nie  gwarantuje  należytego  wykonania 

zobowiązania  zgodnie  z  interesem  Zamawiającego.  W  sytuacji  wydatkowania  środków 

publicznych  Zamawiający  powinien  był  dochować  najwyższe  staranności  i  podjąć  działania 

mające na celu zbadanie ofert i rzetelnie, tak aby dokonać wyboru uwzględniającego interes 

Zamawiającego  oraz  interes  publiczny.  W  konsekwencji  Zamawiający  powinien  był 

zweryfikować  ofertę  wykonawcy  CONY  sp.  z  o.o.  w  zakresie  rażąco  niskiej  ceny, 

uwzględniając  obowiązujące  w  tym  zakresie  przepisy  powszechnie  obowiązujące,  tak  aby 

nie  było  wątpliwości  co  do  możliwości  wykonania  przedmiotu  zamówienia  zgodnie  z 

wymaganiami określonymi przez Zamawiającego.  

W dalszej kolejności Odwołujący stwierdził, że badanie pod względem rażąco niskiej 

ceny lub kosztu 

dotyczy nie tylko w sytuacji, gdy cena lub koszt wskazane w ofercie wydają 

się  rażąco  niskie  i  budzą  wątpliwości  zamawiającego,  lecz  także  przypadku,  gdy  rażąco 

niskie  wydają  się  ich  istotne  części  składowe.  Istotność  części  składowych  należy 

interpretowa

ć  jako  istotność  z  punktu  widzenia  cenotwórczego.  Zasadne  jest  zatem 

odnoszenie wartości danej części składowej do ceny ogółem. O rażąco niskiej cenie można 

również  mówić,  gdy  rażąco  niskie  okażą  się  jedynie  pewne  ceny  jednostkowe  czy  pewne 

ceny za poszcze

gólne pojedyncze prace, niezależnie od tego, czy przekładają się na rażąco 

niską  cenę  w  odniesieniu  do  całego  zamówienia.  Istotne,  aby  badanie  cen  jednostkowych 

dotyczyło  wartości,  które  stanowią  samodzielną  podstawę  rozliczania  wynagrodzenia  za 

wykonanie 

poszczególnych  elementów  składających  się  na  zamówienie.    Ustawodawca 

zobowiązuje zamawiających do  odrzucania ofert wykonawców,  którzy  nie respektują  zasad 

wynagradzania za pracę ustalonych w przepisach powszechnie obowiązujących. Przepis nie 

ingeruje w po

dstawy zatrudniania osób przez wykonawców ubiegających się o zamówienie. 

Nakazuje jedynie respektowanie poziomu wynagrodzenia wynikającego z przepisów o płacy 

minimalnej  przy kalkulacji  kosztorysów  w  ofertach. Oznacza  to,  że nawet  przy  zatrudnianiu 

osób  na  podstawie  umowy  cywilnoprawnej  do  obliczenia  ceny  oferty  muszą  być  przyjęte 

kwoty  wynagrodzeń  minimalnych.  Rozwiązanie  to  nie  ingeruje  w  umowy  wykonawców  z 

zatrudnianymi  osobami,  odnosi  się  wyłącznie  do  kształtowania  ceny  oferty  i  eliminacji 

nierealnie niskich cen.  

W podsumowaniu Odwołujący podał, że wyjaśnienia złożone przez CONY sp. z o.o. 

w  zakresie  rażąco  niskiej  ceny  nie  uzasadniają  podanej  w  ofercie  ceny  lub  kosztu,  a  tym 

samym  budzą  wątpliwości  co  do  możliwości  wykonania  przedmiotu  zamówienia  zgodnie  z 

wymaganiami określonymi przez Zamawiającego.  W  konsekwencji  oferta  Oferenta  CONY 

sp.  z  o.o.  powinna  była  zostać  odrzucona,  a  w  wyniku  oceny  złożonych  ofert  za 

najkorzystniejszą powinna była zostać uznana oferta Odwołującego.  

Pismem  z  10  sierpnia 

2021  r.  Zamawiający  złożył  odpowiedź  na  odwołanie, 

oświadczając,  że  nie  zgadza  się  z  zarzutami  Odwołującego  i  stwierdzając,  że  czynność 

wyboru  oferty  CONY  sp.  z  o.o. 

została  dokonana  w  sposób  prawidłowy  i  zgodny  z  treścią 

SWZ.   

W  uzasadnieniu  swojego  stan

owiska  Zamawiający  podał  m.in.,  że  Inspektorzy 

nadzoru  są  osobami  pełniącymi  samodzielne  funkcje  w  budownictwie  zgodnie  z  ustawą 

Prawo budowlane wraz z rozporządzeniami wykonawczymi do tej ustawy. Stosownie do § 5 

ust. 8 wzoru umowy w przedmiotowym postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego: 

„Zamawiający,  zgodnie  z  art.  95  ust.  1  ustawy  Prawo  zamówień  publicznych  wymaga 

zatrudnienia na podstawie umowy o pracę przez Wykonawcę lub Podwykonawcę wszystkich 

osób wykonujących prace w trakcie realizacji Przedmiotu Umowy w zakresie całego zakresu 

prac  objętych  Umową,  za  wyjątkiem  osób  pełniących  samodzielne  funkcje  techniczne  w 

budownictwie”.  Tym  samym  Wykonawca  nie  ma  obowiązku  zatrudniania  inspektorów 

nadzoru  budowlanego  na  podstawie  umowy  o  pracę,  a  w  efekcie  koszty  po  stronie 

pracodawcy nie muszą występować.   

Następnie  Zamawiający  zauważył,  iż  Odwołujący  błędnie  twierdzi,  że  do  umowy 

cywilnoprawnej zawsze powinno się doliczać podatek od towarów i usług, powołując się na 

bliżej nieokreślone przepisy prawa podatkowego. Stanowisko Odwołującego w tym zakresie 

jest  bezpodstawne  i  całkowicie  nieuzasadnione.  Nie  każda  bowiem  umowa  cywilnoprawna 

jest  obciążona  VAT,  który  w  przypadku  umów  pomiędzy  Wykonawcą,  a  inspektorami 

nadzoru  zależy  od  tego czy  prowadzą  oni  działalność  gospodarczą  i  są objęci  powyższym 

podatkiem.      Inspektorzy  nadzoru  w  swoich  oświadczeniach  z  dnia  30  kwietnia  2021r. 

załączonych  do  wyjaśnień  Wykonawcy  z  27  maja  2021  r.  wskazali,  że  stawka  ich 

wynagrodzenia  będzie  wynosiła  24  złote  brutto  za  jedną  godzinę  pracy.  Następnie 

Wykonawca 

w  swoim  piśmie  z  dnia  7  lipca  2021r.  oświadczył,  że  w  deklarowanej 

roboczogodzinie b

rutto uwzględnił stawkę VAT.  

W tym stanie rzeczy 

w ocenie Zamawiającego należy uznać, że art. 224 ust. 3 pkt 4) 

Pzp  nie  znajduje  zasto

sowania.  Przepis  ten  bowiem  dotyczy  sytuacji  gdy  sam  Odwołujący 

jako  płatnik  odprowadza  za  pracownika  do  właściwych  organów  podatki  oraz  składki  na 

ubezpieczenia  społeczne  i  zdrowotne,  a  w  przedmiotowym  przypadku  (prowadzenie 

jednoosobowej  działalności  gospodarczej  przez  inspektora  nadzoru)  to  sam  podatnik 

(inspektor  nadzoru)  rozlicza  się  z  Urzędem  Skarbowym  i  Zakładem  Ubezpieczeń 

Społecznych. Innymi słowy przepis dotyczący wymogu określenia wynagrodzenia wyższego 

niż  minimalne  wynagrodzenie  za  pracę  dotyczy  obciążeń  publicznoprawnych,  które  ponosi 

sam  pracodawca,  nie  dotyczy  zaś  umów  z  inspektorami  nadzoru,  którzy  prowadzą 

jednoosobowe  działalności  gospodarcze,  wystawiają  na  Wykonawcę  faktury  VAT,  a 

jednocześnie samodzielnie ponoszą wszelkie koszty swojej działalności.   

Zamawiający  stwierdził,  że  wbrew  stanowisku  Odwołującego  kwota  24  złote  brutto, 

jest  wyższa  niż  minimalne  wynagrodzenie  za  pracę  określone  rozporządzeniem,  zgodnie  z 

którym minimalna stawka wynagrodzenia za pracę wynosi 18,30 złotych brutto, a nawet przy 

założeniu,  że  do  tej  kwoty  należy  doliczyć  podatek  VAT  w  stawce  23%,  wynagrodzenie 

wynosiłoby 22,50 złotych brutto. Wykonawca zatem zaoferował kwotę wyższą niż minimalne 

wynagrodzenie  określone  rozporządzeniem.  Odwołujący  swoje  błędne  wyliczenia 

przeprowadził  po  doliczeniu  kosztów  pracodawcy,  zapominając  jednak,  że  w  przypadku 

wystawiania  przez  inspektorów  nadzoru  faktur  VAT  takie  nie  występują.  Bezzasadne  są 

wyliczenia  Odwołującego  odnoszące  się  do  przewidywanych  ustawowych minimalnych  cen 

w 2022 

r. Zamawiający bada oferty w oparciu o aktualnie obowiązujące przepisy prawa, a w 

§  10  ust.  1  pkt  1.10  wzoru  umowy  Zamawiający  przewidział  waloryzację  wynagrodzenia  w 

przypadku  zmiany  wysokości  minimalnego  wynagrodzenia  za  pracę,  co  też  pozostaje  w 

zgodzie z art. 436 pkt 4) lit. b) ustawy Pzp.   

Zdaniem 

Zamawiającego  okoliczność,  iż  wymaga  zatrudnienia  specjalistów,  nie 

pozostaje w bezpośredniej korelacji z faktem wyższego wynagrodzenia niż minimalne. Przy 

kalkulacji  ceny  nie  można  abstrahować  od  podstawowych  zasad  ekonomii,  m.in.  podaży  i 

popytu, a także od pozostałych właściwych dla danego wykonawcy cechach, które wpływają 

na obniżenie ceny. Wykonawca w swoich pismach z 27 maja 2021r. oraz z 7 lipca 2021r. w 

przekonaniu  Zamawiającego  obalił  domniemanie  rażąco  niskiej  ceny.  Wyjaśnienia  były 

rzeczowe  i  konkretne,  jasne  i  spójne,  poparte  dowodami.  Zamawiający  nie  miał  żadnego 

powodu, co więcej nie był uprawniony do kwestionowania oświadczeń inspektorów nadzoru, 

że wykonają swoją pracę za stawkę roboczogodziny 24 złotych brutto. Nie jest to wyłącznie 

oświadczenie Wykonawcy, ale samych inspektorów nadzoru, a skoro twierdzą, że pracę za 

takie  wynagrodzenie  wykonają,  to  Zamawiający  pozostaje  w  usprawiedliwionym 

przekonaniu,  że  zadanie  inwestycyjne  zostanie  zrealizowane  prawidłowo  z  zachowaniem 

zasad  należytego  wynagrodzenia  za  pracę.  Nadto  Wykonawca  w  sposób  przekonujący 

wskazał na inne czynniki powodujące obniżenie ceny, tj. m.in. posiadanie własnych środków 

transportu  z  instalacją  LPG,  posiadanie  własnego  zaplecza  sprzętowo-biurowego. 

Przystępujący  wykazał  również,  że  równolegle  posiada  inne  zlecenia  nadzoru  i  usługi 

tożsame  na  terenie  okolic  Poznania,  zatem  koszty  stałe  jest  w  stanie  rozłożyć  na  większą 

ilość kontraktów. Nadto w szczegółowej kalkulacji w sposób rzetelny Wykonawca przedstawił 

koszty  realizacji,  wykazując  jednocześnie  swój  zysk  na  przedmiotowym  zadaniu 

inwestycyjnym.  Cenę  oferowaną  przez  Wykonawcę  należało  zatem  uznać  za  realną  i 

wiarygodną,  pozwalającą  wykonać  umowę  w  sprawie  zamówienia  publicznego  w  sposób 

należyty przy jednoczesnym osiągnięciu zysku przez Wykonawcę.  

W  podsumowaniu  Zamawiający  stwierdził,  że  wybór  jako  najkorzystniejszej  oferty 

Wykonawcy 

w  przedmiotowym  postępowaniu  został  dokonany  w  sposób  prawidłowy  i 

zgodny z przepisami prawa, a odwołanie jest bezzasadne.   

Wykonawca  Cony  Sp.  z  o.o. 

z  siedzibą  w  Poznaniu  (dalej:  „Przystępujący”),  

wypełniając  wymogi  ustawowe,  zgłosił  przystąpienie  do  postępowania  odwoławczego  po 

stronie Zamawiającego, stając się jego uczestnikiem. 

Izba dopuściła dowody z dokumentacji postępowania złożonej przez Zamawiającego, 

w  tym  pisma  zawierające  wezwanie  Przystępującego  do  wyjaśnień  ceny  oraz  udzielonych 

wyjaśnień. 

Krajowa Izba Odwoławcza rozpoznając odwołanie, uwzględniając dokumentację 

postępowania  o  udzielenie  zamówienia  publicznego  oraz  stanowiska  Stron  i 

Przystępującego, a także zgromadzone dowody, ustaliła i zważyła co następuje: 

Odwołanie  nie  zawiera  braków  formalnych.  Wpis  w  prawidłowej  wysokości  został 

wniesiony w ustawowym terminie.  N

ie została wypełniona żadna z przesłanek skutkujących 

odrzuceniem odwołania, o których stanowi art. 528 ustawy Pzp. 

Wykazując  swoje  uprawnienie  do  skorzystania  ze  środków  ochrony  prawnej 

Odwołujący  wskazał,  że  jego  oferta  została  oceniona  jako  następna  po  ofercie  wykonawcy 

CONY  sp.  z  o.o.,  a  zatem  w  wyniku  uwzględnienia  odwołania  uzyska  on  przedmiotowe 

zamówienie.  Brak  pozyskania  zamówienia  w  wyniku  naruszenia  przez  Zamawiającego 

przepisów  ustawy  Pzp  skutkuje  powstaniem  po  stronie  Odwołującego  szkody  w  postaci 

utracenia  zysku  z  realizacji  zamówienia  oraz  utracenia  kosztów  poniesionych  przez 

Odwołującego w związku z udziałem w tym postępowaniu.  

W  ocenie  Izby  Odwołujący  legitymuje  się  uprawnieniem  do  skorzystania  w 

postępowaniu ze środków ochrony prawnej. Zostały wypełnione przesłanki, o których mowa 

w art. 505 ust. 1 ustawy Pzp. Odwołujący jest zainteresowany pozyskaniem zamówienia i w 

tym  celu  złożył  ofertę.  W  przypadku  potwierdzenia  się  zarzutów  odwołania,  miałby  szansę 

uzyskać zamówienie. 

Izba zważyła, co następuje: 

Odwołanie  nie  zasługuje  na  uwzględnienie.  Nie  potwierdziły  się  bowiem  zarzuty 

odwołania, w granicach których Izba orzeka. 

Zgodnie z art. 224 ust. 1 - 6 ustawy Pzp: 

1.  Jeżeli  zaoferowana  cena  lub  koszt,  lub  ich  istotne  części  składowe,  wydają  się  rażąco 

niskie  w  stosunku  do  przedmiotu  zamówienia  lub  budzą  wątpliwości  zamawiającego  co 

do możliwości wykonania przedmiotu zamówienia zgodnie z wymaganiami określonymi w 

dokumentach  zamówienia  lub  wynikającymi  z  odrębnych  przepisów,  zamawiający  żąda 

od  wykonawcy  wyjaśnień,  w  tym  złożenia  dowodów  w  zakresie  wyliczenia  ceny  lub 

kosztu, lub ich istotnych części składowych. 

2. W przypadku gdy cena całkowita oferty złożonej w terminie jest niższa o co najmniej 30% 

od: 

wartości  zamówienia  powiększonej  o  należny  podatek  od  towarów  i  usług,  ustalonej 

przed  wszczęciem  postępowania  lub  średniej  arytmetycznej  cen  wszystkich  złożonych 

ofert niepodlegających odrzuceniu na podstawie art. 226 ust. 1 pkt 1 i 10, zamawiający 

zwraca  się  o  udzielenie  wyjaśnień,  o  których  mowa  w  ust.  1,  chyba  że  rozbieżność 

wynika z okoliczności oczywistych, które nie wymagają wyjaśnienia; 

wartości  zamówienia  powiększonej  o  należny  podatek  od  towarów  i  usług, 

zaktualizowanej  z  uwzględnieniem  okoliczności,  które  nastąpiły  po  wszczęciu 

postępowania,  w  szczególności  istotnej  zmiany  cen  rynkowych,  zamawiający  może 

zwrócić się o udzielenie wyjaśnień, o których mowa w ust. 1. 

3. Wyjaśnienia, o których mowa w ust. 1, mogą dotyczyć w szczególności: 

zarządzania procesem produkcji, świadczonych usług lub metody budowy; 

wybranych rozwiązań technicznych, wyjątkowo korzystnych warunków dostaw, usług albo 

związanych z realizacją robót budowlanych; 

3)  o

ryginalności dostaw, usług lub robót budowlanych oferowanych przez wykonawcę; 

zgodności z przepisami dotyczącymi kosztów pracy, których wartość przyjęta do ustalenia 

ceny  nie  może  być  niższa  od  minimalnego  wynagrodzenia  za  pracę  albo  minimalnej 

stawki 

godzinowej,  ustalonych  na  podstawie  przepisów  ustawy  z  dnia  10  października 

2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę (Dz.U. z 2020 r. poz. 2207) lub przepisów 

odrębnych właściwych dla spraw, z którymi związane jest realizowane zamówienie; 

zgodności z prawem w rozumieniu przepisów o postępowaniu w sprawach dotyczących 

pomocy publicznej; 

zgodności  z  przepisami  z  zakresu  prawa pracy  i  zabezpieczenia  społecznego, 

obowiązującymi w miejscu, w którym realizowane jest zamówienie; 

zgodności z przepisami z zakresu ochrony środowiska; 

wypełniania  obowiązków  związanych  z  powierzeniem  wykonania  części  zamówienia 

podwykonawcy. 

4.  W  przypadku  z

amówień  na  roboty  budowlane  lub  usługi,  zamawiający  jest  obowiązany 

żądać wyjaśnień, o których mowa w ust. 1, co najmniej w zakresie określonym w ust. 3 

pkt 4 i 6.  

5. Obowiązek wykazania, że oferta nie zawiera rażąco niskiej ceny lub kosztu spoczywa na 

wykonawcy. 

6.  Odrzuceniu,  jako  oferta  z  rażąco  niską  ceną  lub  kosztem,  podlega  oferta  wykonawcy, 

który nie udzielił wyjaśnień w wyznaczonym terminie, lub jeżeli złożone wyjaśnienia wraz 

z dowodami nie uzasadniają podanej w ofercie ceny lub kosztu. 

Z przepisu 

tego wynika, że ciężar dowodu, że oferta nie zawiera ceny rażąco niskiej, 

obciąża wykonawcę wezwanego do złożenia wyjaśnień. Zachowuje aktualność stanowisko, 

że  wezwanie  do  wyjaśnień  ceny  ustanawia  domniemanie  istnienia  w  ofercie  rażąco  niskiej  

ceny,  które  wykonawca  wezwany  do  wyjaśnień,  dla  uniknięcia  odrzucenia  jego  oferty, 

powinien obalić. 

Zgodnie  z  art.  226  ust.  1  pkt  8  ustawy  Pzp 

Zamawiający  odrzuca  ofertę,  jeżeli 

zawiera rażąco niską cenę lub koszt w stosunku do przedmiotu zamówienia. 

W  rozpoznawanej  sprawie  przedmiot  sporu  dotyczy  ceny  za  roboczogodzin

ę  pracy 

inspektorów nadzoru przewidzianej przez Przystępującego w kwocie 24 złote brutto.  

Ze stanowiska prezentowanego przez 

Odwołującego wynika, że jest to cena, która z 

uwagi  na  przedmiot  zamówienia  może  być  oceniana  samodzielnie,  jako  istotna  część 

składowa,  niezależnie  od  tego  czy  przekłada  się  na  rażąco  niską  cenę  w  odniesieniu  do 

całego  zamówienia,  bowiem  dotyczy  wynagrodzenia  specjalistów  dedykowanych  do 

realizacji  zamówienia.  Zdaniem  Odwołującego  cena  24  zł  za  roboczogodzinę  pracy 

inspektorów  nadzoru  nie uwzględnia kosztów  pracodawcy  i  obciążeń  publicznoprawnych,  a 

przez  to jest  ceną  rażąco  niską.  Natomiast  zdaniem  Zamawiającego  i  Przystępującego  nie 

jest to cena rażąco niska.  

Na wstępie zaznaczenia wymaga, iż cena rażąco niska to w szczególności taka, która 

jest  nierealistyczna,  nie  pozwala  na  należyte  wykonanie  za  nią  przedmiotu  zamówienia, 

została  zaoferowana  poniżej  kosztów  wytworzenia  robót,  dostaw  czy  usług.  W  przypadku 

uznania  przez  zama

wiającego,  że  cena  oferty  wykonawcy  jest  rażąco  niska  lub  powzięcia 

przez  zamawiającego  wątpliwości  w  tym  zakresie,  każdorazowo  przed  odrzuceniem  oferty, 

jest on zobowiązany do skierowania do wykonawcy, który ją złożył, wezwania do wyjaśnień 

w zakresie ceny oferty. Odrzucenie oferty na podstawie art. 226 ust. 1 pkt 8 ustawy Pzp musi 

być bowiem poprzedzone takim wystąpieniem i rzetelną analizą otrzymanych wyjaśnień oraz 

złożonych  przez  wykonawcę  dowodów.  W  sytuacji,  gdy  wykonawca  wyjaśnia 

Zamawiającemu  części  składowe  zaoferowanej  ceny,  złożenie  kalkulacji  cenowej,  czy  też 

zestawienia  kosztów  jest  w  pełni  uzasadnione.  To  wykonawca  ponosi  ryzyko  udzielenia 

nierzetelnych wyjaśnień w ramach procedury wyjaśnień ceny wszczętej na postawie art. 224 

ust.  1  ustawy  Pzp.  W  przypadku  stwierdzenia  w  wyniku  analizy  przeprowadzonej  przez 

zamawiającego,  że  wyjaśnienia  są  zbyt  ogólnikowe,  przez  co,  zgodnie  z  ukształtowanym 

orzecznictwem, 

które zachowuje aktualność,  są traktowane tak,  jakby  nie były  złożone,  lub 

nie uzasadniaj

ą podanej w ofercie ceny, zamawiający jest zobowiązany do odrzucenia oferty 

tego wykonawcy.  

Izba dokonuje oceny dokonanej przez zamawiającego analizy otrzymanych wyjaśnień 

i poprawności wniosków z niej płynących. Oceny rzetelności kalkulacji ceny oferty dokonuje 

się  z  uwzględnieniem  okoliczności  związanych  z  konkretnym  postępowaniem  o  udzielenie 

zamówienia  oraz  możliwości  indywidualnych  kalkulacji  wykonawcy,  tj.  uwzględniających 

zarówno  przedmiot  zamówienia,  jak  i  charakterystyczne  dla  wykonawcy  sprzyjające 

okoliczności,  pozwalające  na  poczynienie  oszczędności,  przy  jednoczesnym  zapewnieniu 

należytego wykonania zamówienia. 

W  okolicznościach  rozpatrywanej  sprawy  zauważenia  wymaga,  że  Przystępujący  

pismem z 21 maja 2021 r. 

został wezwany przez Zamawiającego do złożenia wyjaśnień przy 

jednoczesnym wskazaniu, że cena całkowita jego oferty jest niższa o ponad 30% od wartości 

zamówienia  powiększonej  o  należny  podatek  od  towarów  i  usług,  ustalonej  przed 

wszczęciem  postępowania  i  średniej  arytmetycznej  cen  wszystkich  złożonych  ofert 

niepodlegających  odrzuceniu  na  podstawie  art.  226  ust.  1  pkt  1  i  10  ustawy  Pzp.    W 

wezwaniu  Zamawiający  podał  m.in.,  iż  oczekuje  wyjaśnień,  dowodów  w  szczególności  w 

postaci szczegółowej kalkulacji ceny ofertowej, dotyczącej podstawowych elementów oferty 

mających wpływ na wysokość ceny poprzez wypełnienie załącznika nr 1, w którym wymagał 

podania  m.in.  stawki  roboczogodziny

,  ilości  godzin  pracy  wraz  z  czasem  dojazdu  dla 

każdego inspektora nadzoru, uwzględniające czynności nadzoru wykonywane poza placem 

budowy  wynikające  z  postanowień  umowy,  kalkulacje  kosztów  dojazdu,  koszty  utrzymania 

biura,  koszt  podatków  i  składek  ZUS,  koszty  ubezpieczenia  od  odpowiedzialności  cywilnej, 

wysokość  zysku,  inne  koszty  (jeżeli  występują,  wskazać  jakie).  Z  wezwania  wynika,  że 

wyk

onawca powinien udokumentować, że składowe oferowanej ceny są realne, racjonalne i 

umożliwiają prawidłowe wykonanie przedmiotu zamówienia.  

Odwołujący  złożył  wyjaśnienia  wraz  z  wypełnionym  według  wzoru  opracowanego 

przez Zamawiającego załącznikiem w postaci kalkulacji kosztów oraz dowodami. Następnie 

pismem  z  2  lipca  2021  r.  Zamawiający  wystąpił  do  Przystępującego  z  prośbą  o 

potwierdzenie,  że  w  przyjętej  stawce  24  zł  za  godzinę  pracy  wskazanych  inspektorów 

nadzoru 

została  doliczona  deklarowana  stawka  VAT.  W  piśmie  z  7  lipca  2021  r. 

Przystępujący  potwierdził,  że  we  wskazanej  przez  niego  stawce  24  zł  brutto  za  godzinę 

pracy doliczył deklarowaną stawkę VAT.  

Zamawiający  uznał  otrzymane  wyjaśnienia  za  wystarczające  do  obalenia 

domniemania istnienia w ofercie W

ykonawcy rażąco niskiej ceny.  

W  ocenie  Izby  należy  podzielić  stanowisko  Zamawiającego  w  przedmiocie  oceny 

otrzymanych od Odwołującego wyjaśnień.  

Nie  jest  sporne,  że  Zmawiający  nie  wymagał,  aby  osoby  pełniące  samodzielne 

funkcje techniczne w budownictwie 

były zatrudnione przez Wykonawcę na umowę o pracę. 

Zgodnie z art. 12 ust. 1 pkt 4 ustawy z 7 lipca 1994 r. - Prawo budowlane (tj. Dz.U. z 2020 

poz. 1333) inspektorzy nadzoru inwestorskiego 

są osobami pełniącymi samodzielne funkcje 

w budownictwie. 

Oznacza to, że Przystępujący nie był obowiązany do zatrudniania tych osób 

na podstawie umowy o pracę. 

Jak wynika z treści wyjaśnień oraz stanowiska Przystępującego na rozprawie, osoby, 

których wynagrodzenia dotyczy spór, będą zatrudnione na umowę współpracy, są to osoby 

prowadzące  samodzielnie  działalność  gospodarczą,  które  samodzielnie  ponoszą  koszty 

obciążeń publiczno-prawnych.  

Z  kalkulacji  kosztów  załączonych  do  wyjaśnień  wynika,  że  stawka  24  zł  za 

roboczogodzinę  pracy  inspektora  nie  dotyczy  inspektorów  nadzoru  wszystkich  branż. 

Występują także wyższe stawki. 

Do  wyjaśnień  z  27  maja  2021  r.  zostały  dołączone  cztery  oświadczenia  osób,  które 

wskazały,  że  jeżeli  przedmiotowe  zamówienie  zostanie  udzielone  Cony  Sp.  z  o.o.  będą 

wchodziły  w skład  zespołu wykonującego  zamówienie na  stanowisku  inspektora  wskazanej 

przez nie branży za stawkę za godzinę ich pracy w wysokości 24 zł brutto. W oświadczeniu 

zostało zamieszczone zobowiązanie tych osób do nie ujawniania zasad współpracy osobom 

trzecim.  

Stawka  w 

tej  wysokości,  nawet  po  odjęciu  podatku  od  towarów  i  usług  w 

maksymalnej  wysokości,  jest  stawką  wyższą  niż  minimalna  stawka  wynikająca  z  §  2 

rozporządzenia  Rady  Ministrów  z  15  września  2020  r.  w  sprawie  minimalnego 

wynagrodzenia  za  pracę  oraz  minimalnej  stawki  godzinowej  w  2021  r.  (Dz.U.  z  2020  poz. 

,  która  wynosi  18,30  zł.  Nie  jest  to  więc  stawka,  która  byłaby  niezgodna  z 

obowiązującymi w tym zakresie przepisami prawa. 

Wskazuje to, że Zamawiający zasadnie uznał, iż Przystępujący wykazał, że przyjęta 

w 

kalkulacji  oferty  stawka  za  godzinę  pracy  jest  realistyczna  i  nie  narusza  obowiązujących 

przepisów prawa. 

W  ocenie  Izby  Odwołujący  nie  wykazał,  że  stawka  ta  nie  jest  możliwa  do 

zastosowania  dla  tej  grupy  specjalistów.  Bez  wątpienia  chodzi  o  wykwalifikowane  osoby, 

jednak nie zostało wykazane, aby nie było możliwe, aby w ramach umowy współpracy osoby 

te nie mogły zgodzić się pracować za sporną stawkę. Złożony przez Odwołującego wydruk 

bez  wskazania,  z  jakiej  strony  pochodzi, 

dotyczący  minimalnej  stawki  kalkulacyjnej 

wynagrodzenia  w  budownictwie  w  2021  r.,  z  którego  wynika,  że  wynosi  ono  23,43  zł,  nie 

może  być  uznany  za  dowód  obalający  oświadczenia  własne  ww.  osób  zainteresowanych 

wykonaniem  przedmiotowych 

usług.  Również  podniesiony  na  rozprawie  argument,  że 

O

dwołujący  przewidział  dla  tych  osób  wyższą  stawkę,  nie  może  przekonać,  że  nie  jest 

możliwe pozyskanie osób do współpracy za niższą stawkę, niż przewidział Odwołujący, np. 

w  przypadku  zaistnienia  okoliczności,  o  których  mowa  w  wyjaśnieniach  Przystępującego.  

Jak słusznie zauważył Zamawiający ceny wyznaczane są nie tylko poprzez fakt zatrudniania 

specjalistów, ale także m.in. poprzez ogólną sytuację gospodarczą panującą w danej branży 

i  jej  otoczeniu  biznesowym,  postęp  technologiczno-organizacyjny  oraz  obecność  i 

funkcjonowanie uczciwej konkurencji podmiotów racjonalnie na nim działających. 

Nadto zauważenia wymaga, że wyjaśnienia Przystępującego w pełni odpowiadają na 

wezwanie 

Zamawiającego, 

zawierają 

wycenę 

wszystkich 

wymaganych 

przez 

Zamawiającego składników wyceny, w tym dojazdów, utrzymania biura, obciążeń publiczno-

prawnych,  ubezpieczeń,  a  także  zysk  i  rezerwę  na  nieprzewidziane  zdarzenia.  W 

wyjaśnieniach  znalazły  się  m.in.  informacje  dotyczące  posiadanego  przez  Wykonawcę 

portfela  zleceń  oraz  możliwości  optymalizacji  zatrudnienia,  jak  też  negocjonowania 

konkurencyjnych stawek. 

Całkowita cena oferty nie jest kwestionowana przez Odwołującego.  

W  związku  z  tym  należy  uznać,  że  Zamawiający  zasadnie  uznał,  że  Przystępujący 

złożył  adekwatne  do  wezwania  wyjaśnienia,  sporna  stawka  wynagrodzenia  jest  zgodna  z 

obowiązującymi przepisami, uznając je za wystarczające do obalenia domniemania istnienia 

w  ofercie  rażąco  niskiej  ceny.    Tym  samym  zarzuty  odwołania  nie  potwierdziły  się.  Nie 

wystąpiła  wskazana  w  odwołaniu  przesłanka  odrzucenia  oferty  Przystępującego.  W 

konsekwencji nie zostało wykazane, aby wybór jej oferty był niezgodny z prawem. 

Zgodnie z przepisem art. 554 ust. 1 pkt 1 ustawy Pzp, 

Izba uwzględnia odwołanie w 

całości  lub  w  części,  jeżeli  stwierdzi  naruszenie  przepisów  ustawy,  które  miało  wpływ  lub 

może  mieć  istotny  wpływ  na  wynik  postępowania  o  udzielenie  zamówienia,  konkursu  lub 

systemu kwalifikowania wykonawców. W analizowanej sprawie nie stwierdzono zarzucanego 

przez  Odwołującego  naruszenia  przepisów  ustawy  Pzp,  które  miałoby  wpływ  na  wynik 

postępowania, co musiało skutkować oddaleniem odwołania. 

Mając  powyższe  na  uwadze,  na  podstawie  art.  553  zdanie  pierwsze  ustawy  Pzp, 

orzeczono jak w sentencji. 

Zgodnie  z  art.  557  ustawy  Pzp,  w  wyroku  oraz  w  postanowieniu 

kończącym 

postępowanie  odwoławcze  Izba  rozstrzyga  o  kosztach  postępowania  odwoławczego.  W 

analizowanej  Izba  oddaliła  odwołanie.  W  związku  z  tym  odpowiedzialność  za  wynik 

postępowania  ponosi  Odwołujący,  który  został  obciążony  kosztami  postępowania,  na  które 

składał  się  uiszczony  przez  niego  wpis  od  odwołania  oraz  wynagrodzenie  pełnomocnika 

Zamawiającego  na  podstawie  faktury  złożonej  przez  niego  przed  zamknięciem  rozprawy 

oraz koszty dojazdu strony na posiedzenie i rozprawę. 

Biorąc  powyższe  pod  uwagę,  o  kosztach  postępowania  odwoławczego  orzeczono 

stosownie do wyniku postępowania w oparciu o przepisy § 5 pkt 1 rozporządzenia Prezesa 

Rady  Ministrów  z  dnia  30  grudnia  2020  r.  w  sprawie  szczegółowych  rodzajów  kosztów 

postępowania odwoławczego, ich rozliczania oraz wysokości i sposobu pobierania wpisu od 

odwołania (Dz. U. z 2020 r. poz. 2437) w wysokości przewidzianej w ww. rozporządzeniu. 

Przewodniczący:      ………………….………..