KIO 2487/21 Wyrok dnia 17.09.2021 r.

Sygn. akt: KIO 2487/21 

Wyrok

z dnia 17.09.2021  r. 

Krajowa Izba Odwoławcza   -   w składzie: 

Przewodniczący:      Andrzej Niwicki 

Protokolant:           Konrad Wyrzykowski 

po  rozpatrzeniu  na  rozprawie  w  dniu 

17  września  2021  r.  w  Warszawie  odwołania 

wn

iesionego  do  Prezesa  Krajowej  Izby  Odwoławczej  w  dniu  23  sierpnia  2021  r.  przez 

wykonawcę  Konsorcjum:  Transition  Technologies-Science  Sp.  z  o.o.,  Transition 

Technologies S.A., ul. Pawia 55, 01-030 Warszawa 

w postępowaniu prowadzonym przez 

Uniwersytecki  Szp

ital  Kliniczny  w  Białymstoku,  ul.  Marii  Skłodowskiej-Curie  24A,  15-

276 Białystok 

przy  udziale  wykonawcy  Granteam  sp.  z  o.o.,  ul.  Jagielnia  10a,  32-050  Skawina 

zgłaszającego swoje przystąpienie do postępowania odwoławczego o sygn. akt:  2487/21 po 

stronie z

amawiającego 

                                                                               orzeka: 

uwzględnia  odwołanie  i  nakazuje  zamawiającego  unieważnienie  czynności 

wyboru  oferty  najkorzystniejszej  i  nakazuje  odrzucenie  oferty  wykonawcy 

przystępującego do postępowania odwoławczego po stronie zamawiającego; 

kosztami  postępowania  obciąża  zamawiającego  -  Uniwersytecki  Szpital 

Kliniczny  w  Białymstoku  i  zalicza  w  poczet  kosztów  postępowania 

odwoławczego  kwotę  15  000  zł  00    gr  (słownie:  piętnaście  tysięcy  złotych  zero 

groszy) uiszczoną przez Konsorcjum: Transition Technologies-Science Sp. z 

o.o.,  Transition  Technologies  S.A.,  ul.  Pawia  55,  01-030  Warszawa   

tytułem 

wpisu od odwołania. 

2.1  zasądza  od  zamawiającego  -  Uniwersytecki  Szpital  Kliniczny  w 

Białymstoku  na  rzecz  Konsorcjum:  Transition  Technologies-Science  Sp.  z 

o.o., Transition Technologies S.A., ul. Pawia 55, 01-030 Warszawa 

kwotę 18 

zł 00 gr (słownie: osiemnaście tysięcy sześćset złotych zero groszy) tytułem 

zwrotu  poniesionych  uzasadnionych  ko

sztów  postępowania  odwoławczego,  tj. 

600 zł wynagrodzenia pełnomocnika i kwoty wpisu. 

Stosownie  do  art.  198a  i  198b  ustawy  z  dnia  29  stycznia  2004  r.  - 

Prawo  zamówień 

publicznych (Dz. U. z 2021 r., poz. 1129 ze zm.) na niniejszy wyrok - w terminie 7 dni od dnia 

jego doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej 

do 

Sądu Okręgowego w Warszawie.  

Przewodniczący: 

………………………………  

Sygn. akt: KIO 2487/21 

                                                     Uzasadnienie 

Zamawiający:  Uniwersytecki  Szpital  Kliniczny  w  Białymstoku  prowadzi  w  trybie  przetargu 

nieograniczonego postępowania o udzielenie zamówienia publicznego, którego przedmiotem 

jest  „Dostawa  systemu  klasy  CTMS  wraz  z  modułem  "RF”,  Znak  sprawy:  26/2021,  dalej: 

„Postępowanie”. Ogłoszenie o zamówieniu zostało opublikowane w dniu 7 czerwca 2021 r. w 

Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej pod numerem 2021/S 108-284087. 

Odwołujący: Wykonawcy wspólnie ubiegający się o udzielenie zamówienia publicznego: 

Transition Technologies-Science sp. z o.o. i Transition Technologies S.A w Warszawie,  

wniósł  odwołanie zarzucając Zamawiającemu naruszenie art. 226 ust. 1 pkt 8 w zw. z art. 

224  ust.  5  i  6  w  zw. 

z  art.  16  Pzp  poprzez  wadliwą  ocenę  wyjaśnień  rażąco  niskiej  ceny  i 

zaniechanie  odrzucenia  oferty  złożonej  przez  Granteam  sp.  z  o.o.  z/s  w  Skawinie  -  dalej 

„Granteam” mimo, iż wyjaśnienia złożone przez tego wykonawcę nie uzasadniają podanej w 

ofercie ceny, a w konsekwencji cena oferty Granteam jest ceną rażąco niską. 

Odwołujący  wnosi  o  uwzględnienie  odwołania  i  nakazanie  Zamawiającemu  unieważnienia 

czynności  wyboru  oferty  najkorzystniejszej;  powtórzenia  czynności  badania  i  oceny  ofert  z 

uwzględnieniem  zarzutów  postawionych  w  odwołaniu;  odrzucenia  oferty  Granteam;  wyboru 

oferty najkorzystniejszej. 

Zamawiający  przed  otwarciem  ofert  poinformował,  iż  zamierza  przeznaczyć  na 

sfinansowanie. zamówienia kwotę 1.254.600,- zł brutto. Wpłynęły 3 oferty z cenami: 

a. 

Konsorcjum TT - 995.070,- 

zł; 

b. 

ClinScience Technologies sp. z o.o. - 1.451.400,- 

zł; 

c. 

Granteam - 590.400,- 

zł. 

Cena oferty Granteam była niższa od średniej arytmetycznej o ponad 40%, zaś od budżetu 

Zamawiającego  o  blisko  60%.  Zamawiający  19  lipca  2021  r.  wezwał  Granteam  do 

„udzielenia wyjaśnień, w tym złożenia dowodów, w zakresie wyliczenia ceny”. Zamawiający 

wskazał  w  wezwaniu  jakich  okoliczności  wyjaśnienia  mogą  dotyczyć  oraz  że  obowiązek 

wykazania, że oferta nie zawiera rażąco niskiej ceny spoczywa na Granteam. 

Granteam 20 lipca 2021 r. złożył wyjaśnienia: „Ze względu na podobny zakres funkcjonalny 

do  wykonanego  wcześniej  przez  Oferenta  zamówienia,  wycenę  wdrożenia  dla 

Zamawiającego Oferent obliczył na podstawie poniższych danych: 

Licencje systemu 10 sztuk dostępowych o 60 000 PLN netto, 

Prace  wdrożeniowe  wraz  z  analizą  przedwdrożeniową  -  15  dni  analizy,  265  dni 

wdrożenia. Cena jednostkowa zastosowana dla dnia pracy 1500 zł o 420 000 PLN netto, 

Łączna  kwota  480  000  PLN  netto  w  ocenie  Oferenta  jest  kwotą  rynkową,  obliczoną  na 

podstawie  przeprowadzonej  analizy  w

ymagań  dostarczonych  w  SIWZ,  w  wyniku  której 

obliczono ilości modyfikacji niezbędnych do wykonania w stosunku do wersji pudełkowej, tak 

aby spełnić wszystkie wymagania Zamawiającego” . 

Do wyjaśnień nie dołączył żadnego dowodu. 

P

onownie wyjaśnienia ceny zawierały zdanie o treści (w pkt dot. czasochłonności): „Razem 

280  osobodni  (ilość  osób  pracujących  w  zespole  będzie  odpowiednio  dostosowana,  aby 

zachować termin realizacji zgodny z ofertą) ". 

Treść  wyjaśnień  potwierdza,  że  oferta  powinna  zostać  odrzucona  jako  zawierająca  cenę 

rażąco  niską.  Odpowiedź  na  wezwanie do  wyjaśnienia  ceny  jest  lakoniczna,  ogólnikowa,  a 

tym  samym  nie  potwierdza  realności  zaoferowanej  ceny  za  wykonanie  przedmiotu 

zamówienia.  Brzmienie  art.  224  ust.  5  Pzp  wiąże  się  z  powstaniem  domniemania  rażąco 

niskiej ceny oferty wykonawcy wezwanego do wyjaśnień, którego ciężar obalenia spoczywa 

na wykonawcy. 

Granteam  zobowiązane  było  do  udowodnienia,  iż  zaoferowana  cena  ma  charakter  realny, 

ma 

odzwierciedlenie  w  nakładach,  które  należy  ponieść  na  zrealizowanie  przedmiotu 

zamówienia  oraz,  iż  zachodzą  po  stronie  tego  wykonawcy  obiektywne  czynniki,  które 

umożliwiały  obniżenie  ceny  oferty.  Wykonawca  powinien  był  przedstawić  wyjaśnienia 

konkretne  i 

wyczerpujące,  wraz  z  dołączeniem  dowodów  na  potwierdzenie  podnoszonych 

twierdzeń i wskazywanych wartości. 

Obowiązkiem  Zamawiającego  była  prawidłowa  ocena  wyjaśnień,  z  uwzględnieniem 

zgodności  oferty  z  przedmiotem  zamówienia  oraz  konieczności  wykazania  przez 

Wykonawcę okoliczności, które są tylko dla niego indywidualne. 

Wyjaśnienia  powinny  być  wyczerpujące  i  szczegółowe,  odnoszące  się  do  konkretnych 

okoliczności złożonej oferty, a także zawierać wskazanie konkretnych elementów mających 

wpływ na wysokość ceny. 

Granteam  wskazał  w  swoich  wyjaśnieniach  na  następujące  okoliczności  jako  podstawę 

obniżenia kosztów związanych z realizacją zamówienia: 

a. 

„podobny  zakres  funkcjonalny  do  wykonanego  wcześniej  przez  Oferenta 

zamówienia”; 

b. 

„Licencje systemu 10 sztuk dostępowych - 60.000 PLN netto”; 

c. 

Prace wdrożeniowe wraz z analizą przedwdrożeniową zajmą 280 osobodni ze stawką 

1500 zł dla dnia pracy. 

d. 

Ilość  pracy  została  obliczona  w  oparciu  o  konieczność  dokonania  niezbędnych 

modyfikacji w stosunku do wersji pudełkowej oprogramowania. 

Odwołujący wskazuje, iż: 

Granteam  nie  wskazuje, 

jaki  projekt  ma  na  myśli  i  w  jakim 

zakresie prace wcześniej wykonane pokrywają się z przedmiotem zamówienia oraz w jakim 

stopniu powoduje to obniżenie kosztów czy też czasochłonności prac. 

S

ama  ta  okoliczność  jest  wystarczająca  dla  wykazania,  iż  Granteam  nie  podołał  ciężarowi 

dowodu  w  zakresie  wyjaśnień  ceny.  Gdyby  nawet  przyjąć,  iż  Wykonawca  miał  na  myśli 

swoje doświadczenie z wykazu usług jakie zdobył w ramach zamówienia zrealizowanego na 

rzecz  Uniwersytetu  Medycznego  we  Wrocławiu,  to  analiza  obu  OPZ  (z  Wrocławia  i  z 

Białegostoku) wskazuje, iż pracę pokrywają się w nie więcej niż 30% całości zamówienia - co 

nie oznacza, iż także w tym zakresie nie jest niezbędne dokonanie określonych czynności i 

prac.  W  przedmiotowym  postępowaniu  pozostałe  70%  prac  dotyczy  stworzenia  dużego 

systemu  informatycznego,  zakładającego  postawienie  hurtowni  danych  medycznych, 

integrację  dwóch  niezależnych  systemów  szpitalnych,  wdrożenie  szeregu  dedykowanych 

funkcjonalności  oraz  dostarczenie  kompletnego  eCRF  do  badań  klinicznych.  W  żadnym  z 

tych  obszarów  projekt  wskazywany  przez  Granteam  nie  jest  adekwatny,  czyli  wymaga 

znacznych nakładów dodatkowej pracy, którą należy wykonać. 

Wskazując przy licencjach na kwotę 60.000 zł Granteam nie wskazuje czy jest to koszt czy 

też przychód Wykonawcy, co się składa na ten ewentualny koszt i dlaczego założył jedynie 

10 sztuk licencji, skoro Zamawiający nie przewidział w tym zakresie ograniczeń. Jeżeli jest to 

koszt  10  licencji  to  nie  przedstawił  żadnych  dowodów  potwierdzających  ani  prawidłowość 

wyliczenia  ich  ilości  ani  kosztu  ich  zakupu.  Innymi  słowy  także  w  tym  zakresie  wyjaśnienia 

nie odzwierciedlają wymogu, jaki nakłada na wykonawcę przepis art. 224 ust. 6 Pzp. 

Odnosząc się do wskazywanej czasochłonności należy wskazać, iż Zamawiający wymagał, 

aby  termin  wykonania  zamówienia  wyniósł  maksymalnie  5  m-cy  (jednak  nie  dłużej  niż  do 

dnia  31  grudnia  2021  r.).  Granteam  zadeklarował  w  ofercie  realizację  w  5  m-cy.  W 

wyjaśnieniach wskazał, iż realizacja zamówienia zajmie mu 280 dni (po doprecyzowaniu z 21 

lipca 2021 r. 280 osobodni). Przyjmując nawet najbardziej korzystne założenie, że mowa w 

tym przypadku o dniach kalendarzowych a nie roboczych to otrzymujemy 9,3 m-c (280/30) - 

jeżeli  weźmiemy  pod  uwagę  tylko  dni  robocze  to  otrzymujemy  14  m-cy  (280/20  dni 

roboczych).  Wykonawca  w  uzupełnionych  wyjaśnieniach  doprecyzowuje,  iż  ilość  osób  w 

zespole  będzie  dostosowana  do  terminu  realizacji  zamówienia.  Przy  czym  Wykonawca  nie 

wyjaśnia  w  żaden  sposób  w  jaki  sposób  obliczył  czasochłonność  tzn.  nie  wskazał  jakie 

funkcjonalności  oferowany  przez  niego  system  już  posiada  i  ile  czasu  niezbędne  jest  do 

stworzenia nowych funkcjonalności. 

Zdaniem  Odwołującego  także  w  tym  zakresie  wyjaśnienia  są  niewiarygodne  i 

niewystarczające.  Granteam  zakładał  realizację  zamówienia  w  280  osobodni  przy  stawce 

1500 zł za dzień pracy (przy czym w wyjaśnieniach nie precyzuje czy jest to koszt netto czy 

brutto oraz na jakich zasadach rozlicza się z osobami niezbędnymi do realizacji zamówienia 

(np. czy jest to umowa o pracę czy B2B).    Granteam nie wskazuje, jaka liczba osób będzie 

zaangażowana  w  realizację  zamówienia,  o  jakich  kompetencjach  i  wynagrodzeniu  oraz  ile 

czasu  zajmie  im  realizacja  czynności.  Termin  realizacji  zamówienia  został  określony  przez 

Zamawiającego  „nie  później  niż  do  31  grudnia  2021  r.”  Wykonawca  nie  wskazał  w 

wyjaśnieniach,  w  jaki  sposób  ryzyko  związane  z  koniecznością  realizacji  zamówienia  w 

okresie  krótszym  niż  deklarowanym  w  ofercie  jest  zabezpieczone.  Zamawiający  na 

potwierdzenie  spełniania  warunków  wymagał  dysponowania  i  realizacji  zamówienia  przy 

pomocy  co  najmniej  4  osób  (przy  czym  jest  to  ilość  osób  wymagana  jedynie  dla 

potwierdzenia  spełnienia  warunku  a  nie  wystarczająca  dla  należytego  zrealizowania 

zamówienia).  Granteam  w  wykazie  osób  wskazał  jedynie  3  osoby.  Obecnie  Wykonawcy 

zostało  na  realizację  zamówienia  nie  więcej  niż  80  dni  roboczych  (4  m-ce  x  20  dni 

roboczych), 

konieczne jest zatrudnienie 4 osób. 

Nie zasługuje na uwzględnienie okoliczność wskazywana przez Granteam, że konieczne jest 

jedynie dokonanie m

odyfikacji „wersji pudełkowej” . 

Z formularza cenowego, jak i wyjaśnień oferty Granteam wynika, iż przedmiotem oferty jest 

oprogramowanie  „Weblab”.  Z  informacji  powszechnie  dostępnych  wynika,  iż  takie 

oprogramowanie  nie  jest  w  ogóle  dostępne  w  wersji  pudełkowej  -  innymi  słowy  brak 

wskazania przez Wykonawcę w wyjaśnieniach zarówno wersji pudełkowej oprogramowania, 

jak  i  zakresu  koniecznych  zmian  skutkuje  tym,  iż  wyjaśnienia  takie  należy  uznać  za 

niewystarczające dla wykazania braku rażąco niskiego charakteru ceny. 

Nawet  przy  założeniu,  że  Wykonawca  w  wyjaśnieniach  miał  na  myśli  swoje 

oprogramowanie  „Starlims”  (co  nie  wynika  z  wyjaśnień)  to  analiza  broszury  informacyjnej 

ww.  oprogramowania  oraz  wymagań  OPZ  nie  pozwala  na  stwierdzenie,  iż  mamy  w  tym 

przypadk

u  do  czynienia  wyłącznie  z  modyfikacją  funkcjonalności.  Z  broszury  dot.  Starlims 

nie  wynika,  iż  istnieje  możliwości  wymiany  danych  z  systemem  klasy  HIS,  a  tego  dotyczy 

postępowanie.  Co  więcej  każda  dostępna  dokumentacja  wskazuje  jasno,  że  jest  to  system 

do 

zarządzania próbką laboratoryjną i laboratorium a nie działem badań, nie służy do selekcji 

danych  klinicznych,  nie  służy  do  obsługiwania  danych  medycznych  itp.  Innymi  słowy  w 

sytuacji w której Granteam nigdy nie integrował się z żadnym HIS, trzeba mieć na uwadze że 

wykonanie takiego połączenia jest bardzo czasochłonne. 

Nigdzie  też  nie  ma  w  wyjaśnieniach  informacji  dot.  eCRF  i  faktu,  że  Granteam 

posiada tego typu rozwiązanie, a to jest istotna część przedmiotu zamówienia. System eCRF 

ma  służyć  do  obsługiwania  wielu  kolejnych  badań  klinicznych  jakie  Uniwersytecki  Szpital 

Kliniczny  będzie  prowadziło  wspólnie  z  Uniwersytetem  Medycznym  oraz  Uniwersyteckim 

Dziecięcym  Szpitalem  Klinicznym  w  Białymstoku.  System  eCRF  ma  służyć  do  zbierania 

dokumentacji  medycznej  p

acjentów  w  badaniach  klinicznych  i  takie  rozwiązanie  musi 

spełniać  szereg  wymagań,  oczywiście  opisanych  w  OPZ,  co  do  których  Granteam  złożyło 

oświadczenie,  że  będą  one  spełnione  pomimo,  iż  wcześniej  nie  wdrożyło  takich 

funkcjonalności. 

Ogólnikowość  złożonych  wyjaśnień  nie  może  stanowić  podstawy  do  kierowania  do 

wykonawcy kolejnego wezwania do udzielenia dalszych wyjaśnień w trybie art. 224 Pzp. W 

wyroku  KIO  2221/17  Izba  wprost  stwierdziła,  że  "Brak  udzielenia  przez  wykonawcę 

wyjaśnień lub udzielenie wyjaśnień, w których wykonawca nie udowodnił, że cena oferty nie 

jest rażąco niska, obliguje zamawiającego do odrzucenia oferty. Tym samym od rzetelności 

wyjaśnień wykonawcy zależy jego dalszy udział w postępowaniu". 

Akceptacja  tak  sformułowanych  wyjaśnień  i  ewentualnie  kierowanie  kolejnych 

wezwań byłoby niedopuszczalne. Zgodnie z wyrokiem KIO 1323/19, który został utrzymany 

wyrokiem SO w Warszawie z 

4 lutego 2020 r. XXIII 1435/19: „W orzecznictwie KIO na tle art. 

90 ust. 1 ustawy Pzp wypracowano stanowisko, 

że choć przepis art. 90 ust. 1 ustawy Pzp nie 

zawiera  ograniczenia  co  do  jednokrotnego  wezwania  wykonawcy 

do  złożenia  wyjaśnień  w 

zakresie  rażąco  niskiej  ceny,  to  wezwanie  kierowane  jest  do  profesjonalnego  uczestnika 

obrotu  gospodarczego,  wobec  którego  stosowany  jest  miernik  podwyższonej  staranności 

(art.  355 

§  2  k.c.),  a  także  mając  na  uwadze  zasady  równego  traktowania  wykonawców  i 

uczciwej konkurencji (art. 7 ust. 1 ustawy Pzp), wezwanie w przedmiocie rażąco niskiej ceny 

należy, co do zasady, kierować do wykonawcy jednokrotnie. Kolejne wezwania są możliwe, 

jeśli  służą  one  wyjaśnieniu  informacji  zawartych  w  pierwotnej  odpowiedzi  na  wezwanie 

Zamawiającego  (tak  m.in.  KIO:  1431/17,    2025/14,  2380/  17).  Proces  ten  odpowiada 

użytemu  przez  ustawodawcę  europejskiego  pojęciu  "konsultacji”  wyjaśnień.  W  ocenie  Izby 

pojęcie "konsultacji” Wyjaśnień nie może być interpretowane w ten sposób, że umożliwia się 

wykonawcy 

wielokrotne wyjaśnienie tych samych kwestii związanych z wyceną zamówienia. 

Konsultacje 

dotyczą  złożonych  przez  wykonawcę  pierwotnych  wyjaśnień  w  odpowiedzi  na 

wezwanie zamawiającego i zawartych w nich informacji. Informacje te mogą być oczywiście 

doprecyzowane  w  trackie  konsultacji,  ale  doprecyzowanie  nie  może  oznaczać 

przekazywania zamawiającemu zupełnie nowych informacji czy dowodów, które wykonawca 

mógł przekazać w odpowiedzi na pierwsze wezwanie. Nieusprawiedliwione w żaden sposób 

zaniechanie  prze

kazania  zamawiającemu  wyczerpujących  informacji  co  do  wyceny 

kluczowych  elementów  zamówienia  skutkujące  przedłużaniem  procesu  wyboru  oferty 

najkorzystniejszej 

stanowi  nadużycie  prawa  do  składania  wyjaśnień.  Podkreślić  należ  że 

zasada  równego  traktowania  wykonawców  oznacza  że  zamawiający  traktuje  jednakowo 

wykonawców w tym samych czy podobnych okolicznościach. 

 W ocenie Izby 

dopuszczenie możliwości "nieograniczonego” wyjaśnienia rażąco niskiej ceny 

poprzez  dopuszczenie  możliwości  uzupełniania  wyjaśnień  o  nowe  informacje  czy  dowody 

powoduje

,  iż  zamawiający  dysponuje  niczym  nieograniczoną  swobodą  i  dyskrecją  co  do 

decyzji 

odnośnie  liczby  wezwań  w  stosunku  do  poszczególnych  wykonawców 

uczestniczących  w  postępowaniu,  co  z  kolei  przekładać  się  może  na  naruszenie  zasady 

równego  traktowania  wykonawców.  Pojawiać  się  bowiem  będzie  problem  dlaczego  jeden 

wykonawca  został  wezwany  dwa  razy,  zaś  inny  sześć  razy,  dlaczego  oferta  jednego 

wykonawcy  została  odrzucona  na  podstawie  art.  90  ust.  3  ustawy  Pzp,  choć  zamawiający 

mógłby  jeszcze  dopytać  w  kolejnych  wezwaniach  o  wycenę  przedmiotu  zamówienia  czy 

dodatkowe  dowody.  Wprowadzenie  tak  szerokiego,  trudno  obiektywnie  weryfikowalnego 

marginesu  swobody  dla  zamawiających,  potencjalnie  może  stanowić  naruszenie  zasady 

równego traktowania wykonawców. To w zasadniczej mierze przemawia za wpracowaną w 

orzecznictwie  zasada  jednokrotnego 

wezwania  do  złożenia  wyjaśnień,  z  możliwością 

konsultacji 

i  wyjaśnienia  treści  pierwotnie  złożonych  wyjaśnień.  Zasada  ta  służy 

maksymalne/ obiektywizacji procesu weryfikacji cen zaoferowanych 

przez wykonawców” . 

W  związku  z  powyższym,  należy  uznać,  że  Granteam  nie  spełniają  wymagań 

określonych przepisem art. 224 Pzp, a zatem oferta tego wykonawcy podlegają odrzuceniu. 

Zgodnie z wyrokiem Izby KIO 1651/16 "Przepis art. 90 ust. 3 ustawy z dnia 29 stycznia 2004 

r.  Prawo  zamówień  publicznych  nakazuje  zamawiającemu  odrzucenie  oferty  wykonawcy, 

który nie złożył wyjaśnień dotyczących elementów oferty mających wpływ na jej cenę lub jeśli 

złożone  wyjaśnienia  potwierdzają,  że  została  zaoferowana  cena  rażąco  niska,  co 

interpretowane  jest  jako  złożenie  wyjaśnień,  które  nie  przekonują,  że  cena  oferty  została 

skalkulowana w sposób prawidłowy, a należyte wykonanie zamówienia nie jest zagrożone". 

Podobnie  KIO  722/16:  "Sytuacja  prawna  wykonawcy,  który  złożył  wyjaśnienia  ogólne, 

nieadekwatne  do  wezwania  zamawiającego,  nie  pozwalające  na  ustalenie,  że  cena  oferty 

została  obliczona  prawidłowo,  jest  taka  sama  jak  sytuacja  prawna  wykonawcy,  który 

wyjaśnień nie złożył w ogóle. W obu przypadkach oferta podlega odrzuceniu". 

Wobec  powyższego  nie  może  budzić  wątpliwości  fakt,  że  oferta  Granteam  podlega 

odrzuceniu na podstawie art. 226 ust. 1 pkt 8 Pzp, jak również na podstawie art. 224 ust. 6 

Pzp. 

Granteam  Sp.  z  o.o.  (dalej  jako:  „Przystępujący”  lub  „Granteam”)  zgłosił  udział  w 

postępowaniu  

po stronie Zamawiającego.   

Żąda  oddalenia  odwołania.  Zamawiający  z  poszanowaniem  zasady  uczciwej  konkurencji 

oraz równego traktowania, stosując jednakowe kryteria oceny ofert, zadecydował o wyborze 

oferty  najkorzystniejszej  w  P

ostępowaniu.  Przystępujący  zgadza  się  ze  zdaniem  

Zamawiającego w powyższym zakresie.   

Z całą  stanowczością  podkreśla,  iż  wyjaśnienia spełniają  wymagania  określone  przepisem 

art.  224  PZP.  Podkreślić  należy,  iż  przepisy  prawa  wspólnotowego  oraz  krajowego  nie 

definiują  pojęcia  „rażąco  niskiej  ceny".  Na  pierwszy  rzut  oka  widać,  że  cena  zaoferowana 

przez Granteam jest jak najbardziej cena realną i rynkową.   

Przystępujący  wyjaśnia,  że  złożona  przez  niego  oferta jest  rzetelnie  przygotowana,  a  cena 

prawidłowo  oszacowana.  Granteam  zaoferował  cenę  w  wysokości  590.400  złotych  brutto 

ustalając  ją  w  oparciu  o  obiektywne  czynniki,  odpowiadające  rzeczywistości.  Cena  nie  jest 

więc rażąco niska biorąc pod uwagę następujące okoliczności:  

Granteam  wykonał  projekt  (CTMS  UMW)  na  potrzeby  zamówienia  publicznego 

Dostawa  licencji,  wdrożenie  i  walidacja  oprogramowania  do  wsparcia  obsługi  badań 

klinicznych  (CTMS)  na  potrzeby  Uniwersytetu  Medycznego  we  Wrocławiu  (nr  sprawy 

UMW/AZ/PN-87/20).  Prace  wykonane  w  tym  projekcie  pokryw

ają  się  w  30%  z  pracami 

potrzebnymi do wykonania na potrzeby Postępowania. Należy przy tym zauważyć, że zakres 

prac  wykonanych  w  ramach  projektu  CTMS  UMW  jest  znacznie  szerszy  od  prac 

pokrywających się z pracami potrzebnymi do wykonania na potrzeby Postępowania oraz że 

wykonano  go  w  podobnym  czasie  za  bardzo  podobną  cenę,  a  dowodem  na  rzetelność  i 

wysoką  jakość  wykonanych  prac  są  referencje  uzyskane  od  Uniwersytetu  Medycznego  we 

Wrocławiu przesłane również Zamawiającemu w ramach Postępowania. Granteam wykonał 

cały projekt o podobnym zakresie za kwotę 612 786 zł brutto, a do Postępowania, w którym 

ponad  (szczegóły  w  punkcie  2)  30%  prac  o  podobnym  zakresie  jest  już  wykonane, 

przystępuje  za  kwotę 590 400  zł  brutto, co dodatkowo zwiększa  przewidywaną marżowość 

p

rojektu.  Samo  to  dowodzi  jednoznacznie,  że  Granteam  posiada  wiedzę  oraz 

doświadczenie, aby projekt o podobnej skali wykonać rzetelnie za podobną cenę.   

Granteam  w  ramach  prac  w  dziale  rozwoju  pracuje  już  od  kilku  miesięcy  nad 

funkcjonalnościami  dla  nowego  oprogramowania,  które  częściowo  pokrywają  się  z 

pozostałymi  wymaganiami  Zamawiającego.  Dodatkowo,  10  sztuk  licencji  wskazanych  do 

obliczenia ceny  wynika z  faktu przekazania 10 podstawowych modułów  Zamawiającemu w 

ramach wykonania prac przy Postępowaniu.  

Bazując  na  swoich  szerokich  doświadczeniach  we  wcześniejszych  projektach 

podobnego  typu  i  zakresu,  Granteam  będzie  dobierał  odpowiednią  ilość  osób 

przeznaczonych  do  wykonania  prac  spośród  szerokiego  grona  specjalistów  zatrudnionych 

przez  Granteam  w  m

iarę  potrzeb,  okoliczności  i  dynamiki  rozwoju  projektu  w  całym  czasie 

jego trwania i właśnie wspomniane doświadczenie pozwala Granteam na określenie długości 

trwania  projektu  na  280  osobodni,  co  pozwala  razem  ze  wszystkimi  innymi  wziętymi  pod 

uwagę  do  wyliczenia  ceny  wykonania  Zamówienia  z  zadowalającym  przewidywanym 

zyskiem. Dostęp do stałego  i wykwalifikowanego personelu, to potencjał kadrowy Granteam, 

który  jest  jednym  z  kluczowych  elementów  przewagi  konkurencyjnej,  umożlwiający 

zaoferowanie konkurencyj

nej ceny Zamawiającemu.   

Odnosząc  się  merytorycznie  do  czynników  mających  wpływ  na  wycenę  oferty  wskazać 

należy  na  wypracowane  przez  Granteam  kontakty  handlowe  z  dostawcami  oraz 

doświadczenie  w  realizacji  analogicznych  projektów.  Okoliczność  ta  potwierdza,  że 

Granteam wie, jak skalkulować ofertę, aby zaoferować Zamawiającym rynkową i realną cenę 

za  dostawy  i  swoje  usługi.  Oferta  jest  skalkulowania  w  oparciu  o  koszty  dostaw  i  usługi 

wykonywane  bezpośrednio  przez  Granteam.  Cena  zaoferowana  została  oszacowana  w 

oparciu  o  opisane  powyżej  doświadczenie  w  takich  projektach,  co  pozwoliło  na  rzetelną 

ocenę zakresu prac do wykonania oraz oszacowanie kosztów. Granteam kierował się wiedzą  

i  doświadczeniem  jakie  zdobył  w  ramach  realizacji  prac  wykonywanych  w  ramach  projektu 

CTMS UMW, a dzięki którym doskonale poznał aspekty techniczne związane z przedmiotem 

zamówienia.  

Z

aoferowana  cena  oferty  nie  może  zostać  z  góry  potraktowana  jako  rażąco  niska.    W 

każdym wypadku konieczne jest odniesienie się do warunków konkretnego zamówienia przy 

uwzględnieniu  wiedzy  doświadczenia  życiowego  i  zasad  logicznego  rozumowania,  a  także 

okoliczności dotyczących wykonawcy pozwalających mu na zaoferowanie określonej ceny i 

indywidualnych  czynników  wyróżniających  go  spośród  innych  wykonawców  pod  względem 

kalkulacji ceny.   

Oznacza  to,  iż  zamawiający  musi  ustalić,  czy  dany  czynnik  ma  w  ogóle  wpływ  na  cenę  w 

określonym stanie faktycznym oraz, czy sposób kalkulacji tego czynnika (wartość) ma realne 

uzasadnienie (tak KIO w wyroku KIO 63/12, KIO 6

6/12). Mając zatem na uwadze wskazane 

powyższej okoliczności należy stwierdzić, iż  w niniejszym postępowaniu cena zaoferowana 

przez Wykonawcę jest obiektywnie uzasadniona.  

Na  poparcie  przedstawionego  stanowiska  Granteam  wskaz

ał    treść  wyroków  Izby,  sądów 

powszechnych i ETS.   

Ponadto  jak  wynika  z  orzecznictwa  dysproporcja  cen  zaoferowanych  przez  kilku 

wykonawców  nie  daje  jeszcze  podstaw  do  założenia,  że  cena  najniższa  podana  przez 

jednego z wykonawców, jest ceną rażąco niską, gdyż zależne jest to od efektywności oraz 

kosztów  prowadzenia  działalności  określonego  podmiotu.  Podstawą  odrzucenia  oferty  jest 

zaoferowanie ceny rażąco niskiej, a nie ceny niskiej. Te dwa pojęcia nie są tożsame. Samo 

stwierdzenie różnic pomiędzy składanymi ofertami jest naturalnym objawem konkurencji i nie 

jest  wystarczające  dla  wykazania  rażąco  niskiej  ceny  którejś  z  ofert.  Oferta  Granteam  nie 

może  być  zatem  uznana  za  rażąco  zaniżoną  w  oparciu  o  kryterium  arytmetyczne,  dla 

którego  punktem  odniesienia  jest  ustalona  przez  zamawiającego  wartość  szacunkowa 

powiększona o podatek VAT oraz ceny ofert innych wykonawców, co potwierdza wyrok KIO 

Granteam  jako  profesjonalista,  zawodowo  trudniący  się  w  realizacji  takich  zamówień 

zapewnia,  że  cena  wskazana    w  ofercie  jest  ceną  realną  i  w  żaden  sposób  nie  zagraża 

wykonaniu przedmiotowego zamówienia. Szacując cenę kierował się przede wszystkim tym, 

aby cena ta obejmowała wszelkie koszty związane  z wykonaniem przedmiotu zamówienia, 

jak  również  gwarantowała  wykonanie  przedmiotu  zamówienia  z  zachowaniem  najwyższej 

jakości  i  staranności.  Jednocześnie  oświadcza,  że  cena  zaoferowana  umożliwia  Granteam 

uzyskanie zysku na poziomie, który jest akceptowany dla Granteam jako przedsiębiorcy. W 

ocenie  zaoferowana  cena  jest  ceną,  która  umożliwia  realizacje  zamówienia  rzetelnie  i 

terminowo. Wobec powyższego cena nie może być w uznana za rażąco niską.   

W

skazujemy,  że  z  uwagi  na  charakter  przedmiotu  zamówienia  (wysoce  zaawansowane 

technologicznie  środowisko  IT),  znamiennym  jest,  iż  personel  Zamawiającego  posiada 

stosowną wiedzą i kompetencje, dla których złożone wyjaśnienia są i były zrozumiałe.   

Zarzuty  Odwołującego  w  zakresie  wyjaśnień  złożonych  przez  Granteam,  nie  znajdują 

potwierdzenia  faktycznego 

i  prawnego.  Odwołanie  nie  zasługuje  na  uwzględnienie, 

Zamawiający  nie  naruszył  przepisów  PZP  we  wskazanym  przez  Odwołującego  zakresie. 

Mając na uwadze okoliczności przedstawione, wnosi jak we wstępie.   

Uwzględniając dokumentację postępowania o udzielenie zamówienia publicznego, jak 

również biorąc pod uwagę stanowiska stron przedstawione w pismach procesowych, 

jak  też  podczas  rozprawy,  Izba  stwierdziła,  iż  odwołanie w  zakresie  rozpoznawanych 

zarzutów zasługuje na uwzględnienie. 

Co do interesu prawnego odwołującego w wniesieniu odwołania od czynności wyboru oferty 

najkorzystniejszej,  nie  ma  wątpliwości,  że  podmiot  ten  ma  interes  w  rozumieniu  art.  505 

ustawy 

–  Prawo  zamówień  publicznych,  jako  zainteresowany  w  uzyskaniu  zamówienia, 

którego  może  być  pozbawiony  w  razie  udzielenia  zamówienia  konkurentowi,  tu 

przyst

ępującemu  do  postępowania  odwoławczego  po  stronie  odwołującego.  Ten  ostatni 

opiera  zarzuty  przede  wszystkim  na  nie  obaleniu  przez  przystępującego    domniemania 

zaoferowania ceny za wykonanie przedmiotu zamówienia ceny rażąco niskiej. 

Analizując  przebieg  zdarzeń,  w  tym  czynności  zamawiającego  podjęte  w  toku  badania  i 

oceny ofert skład orzekający zauważa, że zamawiający na takim etapie postępowania ma w 

istocie  prawo  badania cen  ofertowych  pod  kątem  ewentualnego  zaoferowania  ceny  rażąco 

niskiej  w  zależności  od  własnej  oceny  zaistnienia  takiej  okoliczności  lub  możliwości  jej 

zaistnienia.  Stosownie  do  przepisów  ustawy  pzp  istnieją  przesłanki  obligujące 

zamawiającego  do  przeprowadzenia  czynności  wyjaśniających  w  razie  zaistnienia 

okoliczności  ustawowych  wynikający  z  porównania  zaoferowanej  ceny  z  wartością 

zamówienia  oszacowaną  przez  zamawiającego,  a  także  przy  porównaniu  takiej  ceny  z 

wynikiem  średniej  ceny  zaoferowanej  w  postępowaniu.  W  sprawie  rozpatrywanej  zaistniały 

ustawowe  przesłanki  do  prowadzenia  postępowania  wyjaśniającego,  co  też  zamawiający 

uczynił i w odpowiedzi na wezwanie otrzymał dwa wyjaśnienia niemal w całości cytowane w 

odwołaniu.  

Zastosowanie  procedury  tworzy  domniemanie,  że  zaproponowana  w  ofercie  cena  nosi 

znamiona  ceny  rażąco  niskiej,  a  zatem  dowód  na  twierdzenie  przeciwne  spoczywa  na 

wykonawcy.  W tym też celu wykonawca powinien złożyć wyjaśnienia oraz załączyć dowody, 

które  jednoznacznie  wykażą,  że  możliwe  i  realne  jest  rzetelne  wykonanie  zamówienia  za 

proponowaną cenę.  

 W orzecznictwie i d

oktrynie  utrwalił się już jednolity w tym zakresie pogląd, że wyjaśnienia 

muszą być konkretne, odpowiednio umotywowane i odnoszące się do danego zamówienia. 

Dla  skutecznego  obalenia  domniemania  rażąco  niskiej  ceny,  należy  zatem  podać  jaka 

konkretnie  przyc

zyna  wpłynęła  na  ustalenie  ceny  oraz  w  jakim  stopniu  miała  wpływ  na  jej 

obniżenie. Przy czym  chodzi tu o przedstawienie szczególnej sytuacji danego podmiotu na 

rynku,  która  stawia  go  w  uprzywilejowanej  pozycji  i  umożliwia  oferowanie  niezwykle 

korzystnych 

cenowo  propozycji  ofertowych.  Istotne  jest  również  załączenie  dowodów  w 

postaci różnego rodzaju dokumentów, które  odgrywają niebagatelną rolę w sferze poznania 

i  ustalania  faktów  mających  znaczenie  dla  rozstrzygnięcia  danego  postępowania.  W 

konsekwencji  w 

razie  złożenia  odwołania  na  ewentualny  wybór  podmiotu  wcześniej 

wezwanego do wyjaśnień ocenie podlegać powinno to, czy Zamawiający dysponując takimi, 

a  nie  innymi  wyjaśnieniami  i  potwierdzającymi  je  dowodami  prawidłowo  je  ocenił  i  wybrał 

ofertę danego wykonawcy.   

W  odpowiedzi 

na  wezwanie  zamawiającego  wykonawca  przedstawił  treść,  która  jest 

lakoniczna,  ogólnikowa,  a  tym  samym  nie  potwierdza  realności  zaoferowanej  ceny  za 

wykonanie  przedmiotu  zamówienia.  Brzmienie  art.  224  ust.  5  Pzp  wiąże  się  z  powstaniem 

domniemania  rażąco  niskiej  ceny  oferty  wykonawcy  wezwanego  do  wyjaśnień,  którego 

ciężar  obalenia  spoczywa  na  wykonawcy.  Granteam  powinno  było    udowodnić,  iż 

zaoferowana  cena  ma  charakter  realny,  ma 

odzwierciedlenie  w  nakładach,  które  należy 

ponieść  na  zrealizowanie  zamówienia  oraz,  iż  zachodzą  po  stronie  tego  wykonawcy 

obiektywne  czynniki,  które  umożliwiały  obniżenie  ceny  oferty.  Wykonawca  powinien  był 

zgodnie  z  wezwaniem 

dołączyć.  Powołując  się  na  doświadczenie  z  innego  projektu 

wykonawca jednak nie 

wskazał, jaki projekt ma na myśli i w jakim zakresie prace wcześniej 

wykonane  pokrywają  się  z  przedmiotem  zamówienia  oraz  w  jakim  stopniu  powoduje  to 

obniżenie  kosztów  czy  też  czasochłonności  prac.  Z  treści  wyjaśnień  można  zatem 

wnioskować, że Granteam nie podołał ciężarowi dowodu w zakresie wyjaśnień ceny. Jeżeli 

profesjonalny wykonawca, jakim jest przystępujący dysponuje szczegółową wiedzą na temat 

niezbędnego  zakresu  prac  stanowiących  przedmiot  zamówienia,  naturalne  jest,  że  potrafić 

powinien w tym zakresie p

rzedstawić szczegółową kalkulację, czego w sprawie nie uczynił.  

Dopiero  na  etapie  postępowania  odwoławczego  i  to  bezpośrednio  przed  zamknięciem 

rozprawy,  wykonawca  przedstawił  dokumenty  mające  wykazać  pracochłonność 

przedmiotowego  projektu.  Należy  zauważyć,  że  były  to  pierwsze  dowody  na  okoliczność 

realności  oferowanej  ceny,  mimo,  że  zamawiający  jednoznacznie  żądał  przedstawienia 

dowodów.  Jednocześnie  wskazana  okoliczność  potwierdza,  że  wykonawca  był  w  stanie 

przedstawić  satysfakcjonujące  zamawiającego  wyjaśnienia.  Również  wskazanie  realizacji 

projektu podobnego nastąpiło dopiero w toku postepowania odwoławczego.  

W  konsekwencji  nie  doszło  do  obalenia  przez  wezwanego  wykonawcę  formalnego 

domniemania  rażąco  niskiej  ceny,  co  rodzi    konsekwencję  w  postaci  konieczności 

zastosowania  art.  224  ust.  6  ustawy  pzp,  zgodnie  z  którym  odrzuceniu  podlega  oferta 

wykonawcy,  który  nie  udzielił  wyjaśnień  w  terminie  lub  jeżeli  złożone  wyjaśnienia  wraz  z 

dowodami nie uzasadniają podanej w ofercie ceny.  

P

rzypomnieć  należy,  że  postępowanie  o  udzielenie  zamówienia  publicznego  prowadzone 

jest  między  podmiotami  profesjonalnymi,  co  stawia  zasadnym  oczekiwanie,  że  składana 

przez  Wykonawcę  oferta  oraz  zawierające  się  w  niej  dokumenty,  będą  odpowiadały 

wymaganiom  stawianym  w  ustawie  PZP.  Cechy  obrotu  profesjonalnego,  jakim  jest 

postępowanie  o  zamówienia  publicznego  nakładają  obowiązek  zachowania  dokładności  i 

staranności wykonawców w przygotowywanych dokumentach. Wskazanie powyższe stanowi 

przypomnienie, że to na wykonawcy spoczywa ciężar obalenia domniemania rażąco niskiej 

ceny.  

Rolą zamawiającego jest ocena otrzymanych wyjaśnień. Ewentualne własne ustalenia 

w tym zakresie dokonywane zamawiającego, jakkolwiek nie zabronione, nie mieszczą się we 

wskazanej ustawą procedurze.  

W świetle dokonanych ustaleń, orzeczono, jak na wstępie. 

O kosztach postępowania orzeczono stosownie do wyniku sprawy na podstawie art. 

575 ustawy 

z dnia 11 września 2019 r. - Prawo zamówień publicznych (Dz. U. poz. 2019 ze 

zm.)  oraz § 7 ust. 1 pkt 2 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 30 grudnia 2020 r. 

w  sprawie  szczegółowych  rodzajów  kosztów  postępowania  odwoławczego,  ich  rozliczania 

oraz  wysokości  i  sposobu  pobierania  wpisu  wysokości  wpisu  od  odwołania  (Dz.  U.  poz. 

Przewodniczący:  ……………………..